il-qima lejn sta. katerina f'malt^ · liturgika , twaqqif ta' tempj-i xogt ;ijie...

, * ••••••!'•

Dan 1-ahhar, waqt li kont qieghed inqalleb fil-gazzetta Lehen is-Sewwa tal-25 ta' Novembru 1950 sibt artikluinteressanti dwar il-Patruna taghna Santa Katarina V.M.. Jiena ma rridx li niehu xi unur dwar ir-ricerka Imma1-unur ghandu jiehdu l-awtur li 60 sena ilu kiteb dan 1-artiklu interessanti u ricerkat ghalhekk min-naha tiegnim'ghandixxi nzid jew innaqqas minnu u naghti prosit lis-Sur L. Vella kemm jekk ghadu maghna, u jekk hallienanitolbughalih.

Is-Sur Carmelo P.Baldacchino

4!. 1, K - H ION"""! S --'£ £-W W' A " " ' " • ' • • l!-^ ta Novemhru , 1050.

IL-QIMA LEJN STA. KATERINA F'MALT^(Mmn L, VELLA)

HABTA tas-eeklu XIV Ommna I-1-Knisja Mqaddsa sabet ruhha,

I i'-innabbta ghall-annar. Xizmi minn^J$JTO u minn hemm, kwistjonijiet';''.-ni!b,awdin u qalila, theddid bla nia jaq->v{ta!, tal-inisilmm kontra 1-insara; "kellu'. :.tassew biex jikkonfondi 1-Papa taj dak^"fz-zmien , li kien jismn 0-wanni XX11.i^Kif kien hekk imdejjaq gieh f'rasu lir-fji'tlob lil S. Katariua-V.M. ta' Lixan-.' d r M . Insibu n-Ufflzzju ta' die il-Qaddi-.-f- sa,,rl-antifona ta' nhar il-festa taghha,;i'li din qabel ma mietet gaamlet din it-,"; talba '1 Alia : Memento quoque eorum.

L'"'''' • ' ' . . . . . .

,->''-U jiiolbuk 9,-isem tieghi. "Fl-iatess bin' : ji.isriwr.a; leho-i nii^-iL-mji , li qal : "Ka-

fa, u hi monument sabih tal-qedem nia-rani, ta' min jiehu hsiebu kif jisthoq-qlu, u g&ad li n-nies issibu bl-isem ta'S. Girgor il-qadim, dik hi 1-knisja 1-qa-dima ta' S. Katarina li biha nqdew iz-Zwieten sakemm bnew dik li hemm il-ium fuq pjanta mill-isbab ta' WenzuG-afa li qiegfadu 1-ewwel gebla tagahafil-25 ta' Novembru, 1692,. tries tewhafis-sena 1720. Ikkonsagrawha, 'mill-Is-qof Alpheran, nhar il-11 ta' Mejju,1742, u -wara ziedulha n-navati li kom-piew kabbruha u sebbhuba. ' Dan i-an-har biddlulha l:bieqja ta!-koppla u mex-sew shih nx-soghol ghax f'temp ta'

ma' Malta hawn hafna : f Birkirkar:f'Hal Qormi, in-Naxxar, 1-Imqabb"Hal Lija, il-Qrendi u x'naf jies. ]

Kabat. bemm wahda sabiha wisq, -atar ghall-qaghda taghba, li tigi fil-kaipanja, imdawra b'raxxa rzieaet, qriHad-Dingli.-Din-ighidulha 8. Kata:na tad-daTila, u hdejha jghidulu d-da-hlcta' S. Katarina,

Din il-Qaddisa, imbaghad, ghandhsbosta artali u kappelli lilba ddedikatifejn issirilha- 1-festa kali sena. Ew enirfost dawn huma dawk li hemm f SarGwiT. j . lal-BclT -u f'S. Lawrenz ta

names xhur uelsn minn koUox. Dan Birgu. U x'iDghidu giial tact kwadrkien. fis-sena 1907, • minn ITar^u sa

ff;<tarina, ilqa-jt it-talba tiegbek". U taa- j "Rhalma l-Tira.i-a'-t.a.n-nifiK tM-2ftitun,,sew, malli 1-Papa Gwanni XXTT talab

mjlji S. Katarina fnq U-Knisja nizlet il-:^baorka t'Alla, u ghalhekk b'radd ta' najr:.̂ -dan il-Papa li semmejna ghamel niltu-tXkollha- biex ixandar aktar u jkabbar il-

qima lejn S, Katarina. Minn hawn huj--~gej". ighidulna x'uhud ' mill-jjjttiebaSJJaltio bhalma huma fost l-otirajn,fiFerris'u A. A. Caruana, li kotroE shihiffostna d-devozzjom lejn din 1-imqaddaafe Xeb'ba maghduda mal-Martri 1-kbarf-"tal-Kniaja, hekk li isimha hu rnnizzel*.-'&L~Canone tal-Quddiesa <u fil-Litanijati't'-twila. Ghax heram min j if hem li diga!';\<fi zmien il-Konti Ruggieru kfea hawnii'Ygewwa. Malta knejjes taghha u qimaVlejha li regghet issahnet n zmien il-' 'Kroqati meta bost-a Maltin kienu mar-

ru maghhom gewwa 1-lvant imnaddes.

n*ibn li tnejn mill-ewleom tmi t r /M-..•frici litwaqqfu fl-1436, kienu iddedika-:' vii Hi S. Katarina, jigifierl dik laz-^Jej-:.;jtHii hi 1-ohra taz-Zurrieq, li .ssoktaw•;,--jikbru dcjjcm u baqgtiu u gtiadhom •'-•: mill-aqwa rhula.ta' Malta. U aistgcu, /'nghidu li kif kibru fil-ghadd tan-nies

hekk ukol} kotrot fihom maz-zmien il-,qima lejn S. Katarina kif jixhduh fuq

1 bom li, targa' u tgTiid, dawn gew" im-: ; '-waqqfa flok zewg knejjea onra antiki -;V;'shih. J)ik li Men hemm qabel tal-lum,' '.vfiz-^tun, b'xorti tajba ghadha wieq-

;:!, MEHTIEd Typist gfial xogfeol ta' .korria-ClpondenKa bil-llslti u "oi-lii^IiE. Part time

.•:• 'il quddiem. Jlambri ta' ,-AitzjonI Kattoliliii'• - preteriti." Iktbu Bos 425 "Lefter! Is-Sewwa":

Accordeans H O H M H R l i wasiu mil l -Cer-manja lill-Asentl wafldanin f 'Mal ta L U C I A ,

. '-ta' 176, King-iway, Valletta, Prezzijiet minnS £6.' H.,'0,

T f N H T i E f i raara li tkun 'imdorrija tagTi-•:: me! - il-fitigiet tad-dar sewwa. Salarfti tajjcb..- Iktbu-Bos <115 "I-eTien Is-Sewwa", Siamipn.

.; B A M B I N I .tas-Xama' jinstabu gtrall-bajgtiy- fl-ktitut ta' <Sesu Nazzwenii, iz-2eitim

kienet li kompliet hekk ghal kollox mill-bini lil dan it-tempju, hekk ukoll hadethsieb zejnitu mill-aqwa. Huma kienuniill-ewlenin li ccangaw il-knisja -bir-

bih tal-Prof. Kikof Zamrait. Ghamluapparac irrakkmat bid-deheb il-gmielta' gmielu bhalma hu wkoll . it-iuzellsabih u ghanj tassew. Dan 1-aMiar, im-bagliad, zejna bil-pittura s-saqaf kollu,xog&ol imfahhar ta' 1-artist ToussaintBusnttil, Habta ta' mitt sena ilii, il-Kappillan D. Pawl Eilul, fit-22 ta'6-unju, 1854, qala' minn ghand il-Pa-pa Piju 'IX, 'il-privilegg li nbar S. Ka-tarina jsir 1-umzzju proprju taghha, liqabel kien jinghad mill-Ordni tat-Tri--nitarji. Din il-Knisja saret Ardipretali,fi zmien il-Kappiilan D Anion Psaila.

Xejn inqas qadim miz-2ejtun ma baK-2urrieq, u xejn inqas devot ta' S.Katarina. L-ewwel kniaja carrokkjalinbniet mill-Kapiplkn Tabone na-asna1448. IMk li heram il-lum saret flokhabiUhabrik tal-Kappillan Duu Matiew 'Sahba mis-sena 1634 sas-sena 1665. 11-faccata saret wara'fuq disinn ta' Seb.Saliba. Dari kienet b'kampnar wiehed.It-tnejn li hemm il-lilm. sa-ru fis^aena1861, fuq disinn tal-Prof. Nikola Zam-mit. Dan 1-ahhar sarulha n-navati ahekk din il-knisja kibret-u sbiehefhaf-

mlu apparat u tuzell irrakkmati sbieh

ta' S. Katarina, u !-knisja saret Arci-pretali fls-sena'1893. Issa qieghda ssir"1-induratura tas-saqaf" li hi' opra ta-'gmiel kbir u 1-knisja aer t-kun iccangatakollba bir-rham."

Dawn huma z-zewg knejjes ewleninta' S. Katarina li g'handna gewwa Mal-

i m'humiex ta' min ma jsemmihomx.

sbieii Iiafna, jinsabu gewwa 1-belt Val-etta, wahda f'Kingsway, tas-8orijiet

Agostinjani. u 1-ohra hdejn Kastiljamsejtia S Catarina d'ltalia ghax darikienef tal-KaTalierl taljani.'- Knejjes

ta' S.fKatarina li-jinsabu.-f.'bosta kne]jes.? ' Uhud minn dawn huma qodmsfenn, bhal dawk l i .hemm fil-katakombi ta' S. Agata. lii'-Kabat. Ohraj i huma ta' gmiel kbir, mahdumin nullMattias, bhalma huma Uitulari tazZejtun u taz-2nrrieq, tal-kappella taghha ta' 9. Gwann tal-Belt, u l>kw_adri1-iehor h hemm f'S. Katarina, d'ltalia6-ewwa S/ G-wann hemm "kwadni kb:li'juri lil S. Katarina qieglida tinh (egewwa r'-rota, li-fl-istess hm, b'm i iklu, tfarrket. Dan il-kwadru hu xo^ hofamua t'a-' Francesco Potenzano. I osix-xoghlijiefc ta' l-isku!tura, li jfaklrana f'S. Katarina ta' min isemmi -: statwa sabifia kemm jista' jkun li 1 e nniz-2urrieq ta' Marjanu Gerada, u z iwrbassoriljevi sbieh ferm li hemm f -&rtal taghha fHa.z-2e.bbug. Tal-kt rt apesta fiz-2ejtun hemrn zewg gnipijjirrapprezentaw it-tieg u 1-maj-tirjiJ taS. Katarina,' sognol' ta' 1-arfist clnsiCremona, H jintramaw barra uhar ifesta. Xoghol ukoll ta' dan il-mejjer artist- hn 1-martirju ta' S. Katarirja 1

,ra, ,u',fih.spettakolu tassew. li jag-ume

Ma hennnx, mela, qima li 1-Ma t rma- ta.wx.lil S. Katarina. Devozrjonliturgika, twaqqif ta' tempj-i, xogT ;ijiernill-aqwa f'kull- fergha tas-si ajjasbieh, ghoti ta' awejjeg ghonjiu, festsolsnni; kollox juri 1-gibda- tagl honlejn ix-xbejba ta' Lixandra, prote ,trie

b;ei taghna li jgibu-I-isem tagbh ,. liMaitin.himia sa mill-qedeni devo i iaS.' Katarina u ma' tul mijiet u niijieta' snin ma nsewha qatf. Jaghmel Allli jib'jgfiu dejjem hekk biex Hi qatt miiugihom, bhalma titlobha UKnisja flantifona t&l-laudi, nhar il-festa taphhEiTiwim venemntibus memoriam, des-ideratanon.deneges suffrtiyia.

DJARJU TAL-&IMQHAIs-Sibt, 18 ta' Novembru: Mons. Ar

cisqof inawgura'I-Wirja ta' 1-Arti tasSur -Esprit Barthet fiJ-Palazz De LBalls.

Fid-Dockyard sploda evaporatur firitefrigerator Workshop u korra xi nie

J^ 35 Sena Kummissjoni Piroteknika Santa Katarina V.M. Ghaqda Banda Zejtun w

•̂ 1