kasaysakayan ng pagsasaling wika sa daigdig at pilipinas

Kasaysakayan ng Pagsasaling-wika sa Daigdig

Ayon kay Savory:Andron GriyegoSiya ay kinikilalang unang

tagasaling-wika sa Europa.Isinalin niya nang patula sa Latin

ang Odyssey ni Homer.

May isang pangkat ng mga iskolar sa Syria ang nakaabot ng Baghdad sa pagsasalin sa Arabic ng mga isinulat nina Aristotle, Plato, Galen, Hippocrates at marami pang ibang kilalang mga pantas.

Dakong ikalabindalawang siglo sinasabing nagsimula ang pagsasalin

ng BibliyaMartin Luther (1483-1646)Siya ang kinikilalang may

pinakamabuting salin ng Bibliya sa wikang Aleman.

Sa katotohanan ay dito nagsimulang makilala sa larangan ng pandaigdig na panitikan ang bansang Alemanya.

Elizabeth INagsimula ang pagsasaling-wika sa

Inglatera.

Elizabeth IIIto ang panahon na pinakatuktok sa

larangan ng pagsasaling-wika.Ang pambansang diwang

nangingibabaw sa panahong ito ay pananampalataya at pakikipagsapalaran

Mga Salin ng Bibliya:1.Aramaic-Ang wika ng kauna- unahang teksto ng

Matandang Tipan.2. Griyego- salin ni Origen noong

ikatlong siglo na nakilala sa Septuagint

3. Latin – salin ni Jerome noong ikaapat na siglo.

John Wycliffe Kauna-unahang nagsalin ng Bibliya

sa wikang Ingles noong ikalabing-apat na siglo.

Kasaysakayan ng Pagsasaling-wika sa Pilipinas

Unang Yugto ng Kasiglahan:

Panahon ng Kastila

Ito ang panahon na nagsimulang magkaanyo ang pagsasaling-wika sa Pilipinas kaugnay ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo.

Unang Yugto ng Kasiglahan:

Panahon ng KastilaSubalit gaya ng nasasaad sa

kasaysayan, naging bantilaw o urong-sulong ang naging sistema ng pagpapalaganap ng wikang Kastila sapagkat hindi naging konsistent ang Pamahalaang Espanya sa pagtuturo ng wikang Kastila sa mga Indios na kanilang nasakop

Unang Yugto ng Kasiglahan:

Panahon ng Kastila

Katutubong-wikaAng ginamit ng mga kastila sa

pagpapalaganap ng Kristiyanismo.

Ikalawang Yugto ng Kasiglahan:Panahon ng Amerikano

 Nang pumalit ang Amerika sa Espanya bilang mananakop ng Pilipinas, nagbago na rin ang papel na ginagampanan ng pagsasaling-wika.

Ikalawang Yugto ng Kasiglahan:Panahon ng Amerikano Ang naging pangunahing

kasangkapan na pananakop noong panahon ng Kastila ay krus o relihiyon; noong panahon naman ng Amerikano ay aklat o edukasyon sa pamamagitan ng wikang Ingles.

Ikalawang Yugto ng Kasiglahan:Panahon ng Amerikano

Nagtuluy-tuloy pa rin ang pagsasalin ng mga pyesang orihinal na nasusulat sa wikang Kastila, kaalinsabay ng mga pagsasalin sa wikang pambansa ng mga nasusulat sa Ingles.  

IkatlongYugto ng Kasiglahan:

Paglinang at Pagpatupad sa Patakarang Bilinggwal

Ito ay ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles tulad  ng mga aklat ,patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa kaugnay sa pagpapatupad sa patakarang bilinggwal sa ating sistima ng edukasyon.

IkatlongYugto ng Kasiglahan:

Paglinang at Pagpatupad sa Patakarang Bilinggwal

Ito ay ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles tulad  ng mga aklat ,patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa kaugnay sa pagpapatupad sa patakarang bilinggwal sa ating sistima ng edukasyon.

IkatlongYugto ng Kasiglahan:

Paglinang at Pagpatupad sa Patakarang Bilinggwal

 Kaugnay ng nasabing kautusan, mas marami ang kursong ituturo sa Filipino kaysa Ingles.

Ikaapat naYugto ng Kasiglahan:

Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog

Sa panahong ito, isinalin ang mga katutubong panitikang di – Tagalog. Kailangang-kailangang isagawa ang ganito kung talagang hangad nating makabuo ng panitikang talagang matatawag na “pambansa.”

Ikaapat naYugto ng Kasiglahan:

Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog

Ang naging proyekto sa pagsasalin na magkatuwang na isinagawa noong 1987ng mga sumusunod:

1.LEDCO (Language Education Council of the Philippines)

2.SLATE (Secondary Language Teacher Education )

3.PNU

Ikaapat naYugto ng Kasiglahan:

Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog

Ang proyekto ay nagkaroon ng dalawang bahagi: Pagsangguni at Pagsasalin.

Ikaapat naYugto ng Kasiglahan:

Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog

Unang bahagi: Inanyayahan sa isang kumperensya

ang kinikilalang mga pangunahing manunulat at iskolar sa pitong pangunahing wikain ng bansa:

Ikaapat naYugto ng Kasiglahan:

Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog

Unang bahagi:1.Cebuano 5. Pangasinan2.Ilocano 6. Samar-Leyte3.Hiligaynon Pampango4.Bicol

Ikaapat naYugto ng Kasiglahan:

Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog

Unang bahagi:Pinagdala sila ng mga piling

materyales na nasusulat sa kani-kanilang vernakular upang magamit sa ikalawang bahagi ng proyekto.

Ikaapat naYugto ng Kasiglahan:

Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog

Ikalawang bahagi:Ito ay isinagawa sa loob ng isang

linggong workshop-seminar na nilahukan ng mga piling tagapagsalin na ang karamihan ay mga edukador na kumakatawan sa nabanggit na pitong vernakular ng bansa.

IkalimangYugto ng Kasiglahan:

Translation Project

Pinondohan ng Toyota Foundation ang isang proyekto hinggil sa pagsasalin ng mga piling panitikan ng ating mga kalapit-bansa sa pakikipagtulungan ng Solidarity Foundation.

IkalimangYugto ng Kasiglahan:

Translation Project

Sa larangan ng drama, patuloy pa rin ang pagsasalin ng mga banyagang akda.

IkalimangYugto ng Kasiglahan:

Translation Project

Sa pangununa nina Rolando Tinio at Ben Cervantes at ibang kilalang mandudula ng bansa ang nagsipanguna sa ganitong uri ng pagsasaling-wika.

IkalimangYugto ng Kasiglahan:

Translation Project Sa pagsasaling-wika sa Pilipinas,

ang tanggapang maituturing na nangunguna at kinikilala sa larangang ito ay ang Komisyong sa Wikang Filipino na sadyang itinatag ng pamahalaan upang siyang mangalaga sa pagpapalaganap at pagpapaunlad ng wikang pambansa.