nguyễn văn tuấn · 2019. 1. 4. · nguyễn văn tuấn gene%cs of osteoporosis lab, garvan...

NguyễnVănTuấn

Gene%csofOsteoporosisLab,GarvanIns%tuteofMedicalResearchUNSWMedicine,UNSWSydney,AustraliaUniversityofTechnologySydney,Australia

SchoolofMedicineSydney,UniversityofNotreDameAustraliaBoneandMuscleResearchLab,TonDucThangUniversity,Vietnam

Workshopvề"Côngbốnghiêncứukhoahọc"�ĐạihọcDượcHàNội7/1–11.1.2019 ©TuanV.Nguyen

Chọntậpsan

•  Thểloạitậpsan

•  Tiêuchuẩnchọntậpsanthíchhợp

Thểloạitậpsan

Thểloạitậpsan

•  Thươngmại

•  Hộiđoànchuyênmôn

•  Peer-reviewed–  Print

– Online– OpenAccess

Tậpsancủahiệphộichuyênmôn

•  Cótổchức,chínhthống,nghiênchỉnh–  BMJ(BMA),MJA,NewEnglandJournalofMedicine,etc

•  Hệthốngbìnhduyệtnghiêmminh

•  Cóhộiđồngbiêntập(editorialboard)•  CótrongdanhmụcISI,Scopus

Hộiđồngbiêntập

•  Tậpsannghiêmchỉnhcóeditorialboard

•  Aitrongbanbiêntập?Đếntừtrường/việnnào?

•  Cóthayđổibanbiêntậptheođịnhkì?

•  Cónhữngmâuthuẫnquyềnlợi(conflictsofinterest)?

DanhmụcISIvàScopus

•  Sốtậpsankhoahọctrênthếgiới>100,000•  Phầnlớnlà...rác

•  Chỉcókhoảng25,400được"recognized"1.

1http://www.bmj.com/content/341/bmj.c6815 (2010)

TậpsanMở(OpenAccessjournals)

•  GreenOpenAccessjournals–  Khôngcópeerreview–  Tácgiảtựpostlênweb

•  GoldOpenAccessjournals–  Cópeerreview

–  Trảphí(đốivớimộtsốquốcgia)

– Vídụ:PLoS,BMC

Cẩnthậnvớitậpsandỏm("predatoryjournals"

Córấtnhiềutậpsandỏm(trên50,000)!

Mỗinămcôngbốhơn400,000bài(1)

Thường,nhữngtậpsannày:

•  Trựctuyến(online)

•  MôhìnhOpenAccess

•  Khôngcóbanbiêntập,haycónhữngtoànnhữngngười"vôdanh"•  Chấpnhậnrấtnhanh

(1) https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-015-0469-2

Nhậndạngtậpsandỏm•  Têntậpsanchungchung•  KhôngcótrongdanhmụcISI,Scopus

•  Tổngbiêntậpkhôngcóthành�chkhoahọctốt•  Banbiêntậplômcôm,toànnhữngngườivôdanh

•  Bàibáokémchấtlượng

•  TiếngAnhsainhiều

•  Nhàxuấtbảnđángngờ

•  CótrongdanhsáchcủaôngJeffreyBeall.

Chọntậpsan

Cáchchọntậpsan–cánhân

•  Kinhnghiệmcánhân

•  Kinhnghiệmcủađồngnghiệp

•  Xemxéttríchdẫn(cita%on):impactfactor

•  Cóphiênbảntrựctuyến?

Liberti, Casebeer et al: 64th Annual AMWA Conference, Oct 2004, St. Louis MO

Nhữngyếutốảnhhưởngđếnchọntậpsan

Tiêuchuẩnchọntậpsan

•  Chủđềnghiêncứu

•  Độcgiả

•  Thểloạibàibáo

•  "Influenceandpres%ge"

•  Chiphí

Chủđềnghiêncứu

•  Tầmquốcgiahayquốctế

•  "Incrementalresearch",liênquanđếnngườitrongngành:chọntậpsantrongchuyênngành(Bone,Blood,Spine,v.v.)

•  Nghiêncứucóảnhhưởngngoàichuyệnngành:chọntậpsan"general"(NewEngland,JAMA,BMJ)

•  Độtphá:chọntậpsankhoahọc(Nature,Science,PNAS)

Bạnmuốnmìnhởđâu?

Narrowfield

Largerfield

Discipline

Measurementsofbone

Osteoporosis

Endocrinology

MedicineScience

FieldScience

Tựđánhgiákhảnăngthànhcông(đượcchấpnhận)

•  Trongchuyênngành:tỉlệchấpnhận30đến60%

•  Tậpsantổngquát(NewEnglandJournalofMedicine,Lancet,BMJ):~5%

•  Nature,Science,Cell:~1%

•  TậpsancàngcóIFcao,tỉlệtừchốicàngcao!

Hệsốảnhhưởng(impactfactor,IF)

IFchotậpsanCellnăm2009được�nhnhưsau:Sốlầntríchdẫn(trongnăm2009)nhữngbàibáocôngbốtrênCellnăm2007-2008–––––––––-–––––––––––––––––––––––––––––––––––––– SốbàibáocôngbốtrênCelltrongnăm2008-2007Vídụ:•  Cácbàibáocôngbốnăm2009tríchdẫn9533lầnnhữngbàitrênCellnăm2008,và12554

nhữngbàitrênCellnăm2008.Tổngsốtríchdẫn9533+12554=22087•  SốbàibáocôngbốtrênCellnăm2008+2007=343+366=709•  Impactfactor=22087/709=31.152

VấnđềcủaIF

•  Thướcđorấtthô

•  Phụthuộcvàochuyênngành

•  Chỉliênquanđếntậpsan,khôngphảibàibáo

•  NhiềungườiđòitẩychayIF

TậpsanvàIF

Trongmỗichuyênngành:

•  IFcóthểxemlàthướcđovề"chấtlượng"

•  TậpsanvớiIFcao=ảnhhưởngcànglớn•  CôngbốtrêntậpsancóIFcao=nângcaocáipres%gecủatácgiả!

Kinhnghiệmcánhân

Bàibáo Journal(year) IF Cita�ons(peryr)

Effectofvegetariandietsonbonemineraldensity

AmJClinNutr(2009) 6.56 34(6.8)

Veganism,bonemineraldensity,andbodycomposi%on

OsteoporosInt(2009) 4.04 28(5.6)

Prevalenceandriskfactorsofradiographicvertebralfracture

Bone(2009) 4.25 12(2.4)

Contribu%onsofleanmassandfatmasstobonemineraldensity

BMCMusculoskeletalDisorders(2010)

1.88 39(9.8)

ReferenceRangesforBoneMineralDensity

BMCMusculoskeletalDisorders(2011)

1.88 7(2.3)

Vegetarianism,boneloss,fractureandvitaminD

EurJClinNutr(2012) 2.76 12(6.0)

Results:Thecorrela%onbetweenimpactfactorandphysicians’ra%ngsofjournalqualitywasstrong(r2=0.82,P=0.001).Thecorrela%onwashigherfortheresearchgroup(r2=0.83,P=0.001)thanfortheprac%%onergroup(r2=0.62,P=0.01).Conclusions:Impactfactormaybeareasonableindicatorofqualityforgeneralmedicaljournals.

** In 2002, Mol Psychiatr had an Impact Factor of 5.497; in 2006, 11.804. It now has reviews and opinion pieces… and its Impact Factor has more than doubled!

IFcủavàitậpsanlớn

Chiphí

Chinathưởngchocôngbốquốctế

Shao J, Shen H. The outflow of academic papers from China: why is it happening and can it be stemmed? Learned Publishing 2011; 24:95-97

IF Award<1 480USD1to2 24002to3 40003to4 56004to5 72005to8 112008to10 1440010to15 20800NatureorScience 32000forfirstauthor,and50%for2ndauthor,

andsoon

Tậpsan"dỏm"

Mộtsốnhàxuấtbảnchính

Môthứcxuấtbảnkhoahọchiệnnay

•  Nhàkhoahọclàmnghiêncứuvàsoạnbảnthảobàibáo

•  Nộpbảnthảochotậpsan(domộtnhàxuấtbảnkiểmsoát)

•  Banbiêntậptậpsangửirangoàiđểbìnhduyệt•  Banbiêntậpquyếtđịnhchấpnhậnhaytừchốibảnthảo•  Khibàibáoxuấtbản,bảnquyềnthuộcvề...nhàxuấtbản•  Nhàkhoahọctrảấnphí(APC)chonhàxuấtbản(500–1000USD)•  Ngườiđọcphảitrả%ềnđểmuabàibáo(~30USD)

•  Banbiêntậpvàchuyêngiabìnhduyệtlàmviệchoàntoàn...miễnphí

•  Kĩnghệxuấtbảnkhoahọccótỉlệlợinhuậnsiêu

Phongtrào"OpenAccess"(xuấtbảnMở)

•  Cuốithậpniên1990s,mộtnhómnhàkhoahọckêugọithànhlậpPublicLibraryofScience

•  OpenAccess

–  onlinepublica%on,bấtcứaicũngđọcđược

–  tácgiảtrảấnphí(cao)

–  bảnquyềnthuộcvềtácgiả

•  TậpsanPLoSONEvàScienFficReports:mỗitậpsanxuấtbảnhơn30,000bàibáomỗinăm!

"PredatoryPublica�on"industryrađời

•  Sửdụngtriệtđểinternet

•  CopytheomôhìnhOpenAccess

•  Khôngquantâmđếnkhoahọc;chỉvì%ền

•  Thiếuthànhthậtvàthiếuminhbạch

•  Làmvẩnđụckhoahọcchínhthống

Haiđặcđiểm"PredatoryPublica�on"

•  Unprofessional

•  Lackofqualitycontrol

Chiêudụgiớikhoahọctừcácnướcpháttriển

Cóbaonhiêutậpsandỏm?

•  Gần1000"nhàxuấtbản"

•  Khoảng12,000tậpsandỏm

•  Chỉnăm2014,côngbố420,000bàibáo(năm2010chỉ53,000bài)

•  Ấnphí178USDđếngần800USD

Mộtvàithốngkêvềtậpsandỏmvà"kháchhàng"

Xuất xứ của tập san dỏm Tác giả công bố trên tập san dỏm

https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12916-015-0469-2

Nhữngtậpsantrong"vùngxám"

Nhữngđặcđiểmchínhcủatậpsandỏm

•  Những"nhàxuấtbản"đángngờ,nhưchẳngcódanh%ếng,khôngnằmtronghiệphộixuấtbảnnào

•  Banbiêntậplômcôm,tổngbiêntậpkhôngcóthành�chkhoahọctốt

•  Têntậpsanchungchunghaynháitheotâpsanchínhthống

•  KhôngcótrongdanhmụcISI,Scopus

•  Bàibáokémchấtlượng

•  TiếngAnhsainhiều

Tiêuchí1:Biêntậpvànhânsự

•  Chủnhàxuấtbảncũnglàtổngbiêntập;haytổngbiêntậpkhôngphảilàngườicó%ếngtrongchuyênngành

•  Khôngcócánhânnàođượcliệtkêlàtổngbiêntập

•  Tậpsankhôngcóbanbiêntậphaynhómchuyêngiabìnhduyệt

•  Khôngcóthông%nvềnơicôngtác(affilia%on)củacácthànhviêntrongbanbiêntập

•  Khôngcóchứngcứchothấybanbiêntậphaytổngbiêntậpcóchuyênmônhaytưcáchchuyênmônđể"gáccổng"họcthuật

•  Thànhviêntrongbanbiêntậpcótêntrong2(hayhơn)tậpsancủacùngnhàxuấtbản

•  Giảtạodanhsáchthànhviênbanbiêntập,tứcthànhviênảo,khôngcóngoàiđời

Tiêuchí2:Cơsởxuấtbản

•  Thiếuminhbạchtrongthươngvụxuấtbản

•  Khôngcóchínhsáchvàquiđịnhvề"digitalpreserva%on"

•  Phụthuộcvàoấnphícủatácgiảtrongviệcđiềuhànhnhàxuấtbản•  Khởiđầuvớirấtnhiềutậpsan•  Khôngcungcấpđầyđủthông%n,haydấudiếmthông%nvềấnphí

Tiêuchí3:Liêmchính

•  Têncủatậpsankhôngnhấtquánvớisứmệnhcủatậpsan

•  Têncủatậpsankhôngphảnảnhđầyđủnguồngốccủanó(vídụnhưtậpsanvớitên“Canadian”hay“Swiss”trongtênchẳngcóliênquangìđếnCanadavàThụySĩ)

•  Tậpsangiảmạorằngcóimpactfactor,haydùngvàichỉsốchưađượccôngnhận(nhưsốviews)

•  Nhàxuấtbảnthườnggửispamemailđếncácnhàkhoahọcnhờbìnhduyệt,vàmờinộpbài

•  Nhàxuấtbảnnóidốirằnghọcótrongdanhbạdanh%ếngnhưISIvàScopus•  Nhàxuấtbảnkhôngcóbiệnphápngănchậncáchànhvigianlậnnhưđạovăn,tựđạo

văn,đạođức,v.v.

•  Nhàxuấtbảnyêucâutácgiảchínhđềcửchuyêngiabìnhduyệt,vàsửdụngcácchuyêngiađómàkhôngxemquathành�chkhoahọccủahọ

Tiêuchí4:Những�nhiệuđángngờ

•  Côngbốnhữngbàibáođãđượccôngbốtrêncáctậpsankhácmàkhônghềghinguồn

•  Dùngngônngữthậmxưngnhư"leadingpublisher"dùnhàxuấtbảnchỉmớirađời

•  ThườngcóđịachỉởcácnướcnhưChina,ẤnĐộ,Phichâu,hoặccóđịachỉởmộtnướcphươngTâynhưngcôngbốbàiởcácnướcđangpháttriển

•  Khôngbiêntậpbàibáo,haybiêntậprấttốithiểu•  Côngbốnhữngbàibáochẳngcógìlàhọcthuật�nh,nhưngluậnvănphổthônghay

dànhchođạichúng

•  Cóđịachỉliênlạc"contactus"nhưngchỉdướihìnhthứctrựctuyếnmàkhôngcóđịachỉemailhayđịachỉbưuđiện

OMICSgroup(ẤnĐộ)vàViệtNam

•  Tínhđếnngày18/11/2018

•  74papers

•  63conferenceproceedings

•  34editors

•  58speakers

•  5universi%es

OMICSgroup(ẤnĐộ)vàViệtNamDongAChoRay Hospital NhaTrangUniversityInstitute for Nuclear Science and Technology UniversityofAgricultureHanoiMedicalUniversityHongDucUniversityNational Institute of Hygiene and Epidemiology BachMai hospital Research Institute for Aquaculture National Centre for Hydro-Meteorological Forecasting VietnamNa%onalUniversityofAgricultureHa Noi University of PharmacyVietnam Academy of Agricultural SciencesMilitary Hospital 103TNU University of Economics and Business Administration108 Military Central Hospital Hanoi Medical University Ho Chi Minh City University of Technology Vietnam Academy of Agricultural SciencesNational Institute of Hematology and Blood TransfusionPediatric Hospital Number 2University of DaNangUniversity of Science, Ho Chi MinhVietnam Maritime UniversityPham Ngoc Thach UniversityNha Trang UniversityVietnam Academy of Science and TechnologyVietnam Military Medical University Thai Nguyen University of Economics and Business AdministrationNational Institute for Nutrition (NIN), Ha NoiThai Nguyen university of Economics and Business AdministrationLac Hong University

Lam Dong Medical College and Medical-Biological Research Center, Hai Phong University of Medicine and PharmacyVietnam Institute on ToxicologyVinh UniversityBanking UniversityVietnam Academy of Science and Technology

Institute of Biotechnology, Vietnam Academy of Science and TechnologyUniversity of Medicine and Pharmacy at Ho Chi Minh CityVietnam Military Medical UniversityNational Center for Veterinary DiagnosesVietnam Academy of Science and TechnologyHanoi University of SciencesResearch Institute for Aquaculture No 1Center for Gene and Protein Research, Hanoi Medical UniversityNational University of Civil EngineeringVietnam Military Medical UniversityBanking UniversityVietnam National Museum of NatureHo Chi Minh City University of Technology Vietnam Academy of Science and TechnologyHo Chi Minh City Pasteur InstituteBach Mai hospitalNational Ophthalmology HospitalUniversity of Medicine and Pharmay, Hochiminh cityPasteur Institute, Ho Chi Minh CityVietnamese Academy of Science & TechnologyThai Binh UniversityLam Dong Medical CollegeThang Long UniversityHai Phong University of Medicine and PharmacyLam Dong Medical CollegeLam Dong Medical CollegePham Ngoc Thach University of Medicine

Kĩnghệxuấtbảnkhoahọc"dỏm":tómlược

•  Môhìnhxuấtbảnkhoahọckhôngthayđổitrong~400năm

•  PhongtràoxuấtbảnMở(OA)rađờitừcuối1990s

•  KĩnghệxuấtbảnkhoahọcdỏmlợidụngphongtràoOA

•  Kĩnghệxuấtbảnkhoahọcdỏm:

–  chỉvì%ền;côngbốbấtcứnộidunggì–  khôngquantâmđếnchấtlượng

–  làmvẩnđụckhoahọc

Banbiêntậpquantâmđếncáigì?

•  Câuhỏimới,cách%ếpcậnmới?

•  Phươngpháp:thíchhợpvàcri%cal

•  Kếtquả:thúvịvàmới

•  Trìnhbày:rõràngvàkhúcchiết

•  Diễngiảidựatrêndữliệuvàchứngcứ

Tómtắt:chọntậpsan

•  Chủđềnghiêncứuvàtầmquantrọng

•  Uydanhcủatậpsan:ChúýđếnIF

•  Xácsuấtchấpnhận

•  Tậptrungvàophẩmchất,khôngphảisốlượng

Cẩnthậnvớitậpsandỏm