zbatimi i metodave origjinale te nxenies ne nivel personal, dt.16 (1)
Post on 13-Apr-2016
40 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Zbatimi i metodave Zbatimi i metodave origjinale të nxënies në nivel origjinale të nxënies në nivel personalpersonal
Afërdita ALIZOTIAfërdita ALIZOTI
Hoëard GardnerHoëard Gardner I diplomuar në Harvard Autor i 16 librave Gardner kundërshton idenë e etiketimit të nxënësit në një inteligjencë të veçantë. Çdo individ zotëron një përzierje unike të të gjitha inteligjencave. Ai vendosmërisht pohon se teoria e tij e inteligjencave të shumëfishta duhet të " fuqizojnë nxënësit “, dhe nuk e kufizojnë ata në një mënyrë të të mësuarit.
Çfarë kuptoni ju Çfarë kuptoni ju me të qenit i me të qenit i
zgjuar?zgjuar?
Ne jemi të gjithë të zgjuar!Ne jemi të gjithë të zgjuar!
Ne jemi të zgjuar në mënyra të Ne jemi të zgjuar në mënyra të ndryshme!ndryshme!
Është shumë e rëndësishme që të njohim të gjitha inteligjencat njerëzore dhe të gjitha kombinimet e tyre. Ne jemi kaq të ndryshëm sepse kemi kombinime të ndryshme intelegjencash. Nëse e kuptojmë këtë, atëherë do të kemi një mundësi më të mirë për t’u marrë me problemet e ndryshme me të cilat ballafaqohemi çdo ditë”
Hauard Gardner
Çfarë është Inteligjenca?Çfarë është Inteligjenca?Sipas Gardnerit, inteligjenca
është:Aftësi për të krijuar një produkt
efektiv ose për të ofruar një shërbim që është i vlefshëm në një kulturë
Një set aftësish që bëjnë të mundur për një person zgjidhjen e problemeve në jetë
Çdo qënie njerëzore zotëron disa Çdo qënie njerëzore zotëron disa inteligjenca, secila me një inteligjenca, secila me një potencial të caktuar.potencial të caktuar.
Një parakusht për të pasur Një parakusht për të pasur rezultate në drejtim të rezultate në drejtim të mësimdhënies është besimi i mësimdhënies është besimi i mësimdhënësit në aftësitë dhe mësimdhënësit në aftësitë dhe mundësitë e secilit nxënës.mundësitë e secilit nxënës.
9 llojet e 9 llojet e inteligjencave inteligjencave sipas Gardner sipas Gardner
Cila është inteligjenca e parë që zhvillohet te njeriu?Cila është inteligjenca e parë që zhvillohet te njeriu?
Inteligjenca gjuhësore Inteligjenca gjuhësore Përfshin një aftësi të fortë për
të kuptuar dhe përdorur gjuhën e folur dhe të shkruar.
Këtu mund të përfshihet aftësia për të shprehur veten efektivisht përmes fjalës së folur dhe të shkruar, si edhe aftësia në rritje për të mësuar gjuhë të huaja
Inteligjenca gjuhësore Inteligjenca gjuhësore Inteligjenca gjuhësore është një
mrekulli ende e mbështjellë me mister.
Si ndodh që një fëmijë nga rrëmuja e tingujve të mësojë një gjuhë?
Ka vetëm një kusht normal – duke
biseduar me një folës të aftë, me nënën
Inteligjenca gjuhësore Inteligjenca gjuhësore Individët, të cilët kanë një
inteligjencë të lartë gjuhësore, mund të jenë:
Shkrimtarë/ gazetarëPoetëFolës publikëPolitikanëJuristëMësues
Inteligjenca gjuhësore Inteligjenca gjuhësore Karakteristikat e nx. me inteligjencë të lartë
gjuhësore:Kanë kujtesë të mirë të informacionit të
folur dhe të shkruarProvojnë kënaqësi nga leximi dhe
shkrimiParaqesin shprehi të mira në debat dhe
dhënie argumentashKanë aftësi për të shpjeguar gjërat mirëShpesh përdorin humorin kur tregojnë
histori
Modele për të nxitur inteligjencën gjuhësoreModele për të nxitur inteligjencën gjuhësore
Shkruani në një gazetëShkruani një histori në grupMësoni pak fjalë të reja cdo javeShkruani letra për miqte,
bashkëmoshatarët në vende dhe shkolla të tjera.
Lexoni sa më shumë libra, revista dhe gazeta
Inteligjenca logjiko - matematikoreInteligjenca logjiko - matematikorePërfshin kapacitetin për të
kuptuar parimet e arsyetimit të mirë, nëpërmjet të cilit bëhet analiza logjike e problemeve.
Përdor simbole abstrakte për të përfaqësuar objekte konkrete dhe koncepte
Inteligjenca logjiko - matematikoreInteligjenca logjiko - matematikore
Eshtë aftësia për të përdorur numrat dhe për të arsyetuar në mënyrë shkencore.
Piazhe e konsideron si faktorin qendror të inteligjencës
Inteligjenca logjiko - matematikoreInteligjenca logjiko - matematikore Individët të cilët kanë inteligjencë të lartë
logjiko – matematikore, mund të jenë:ShkencëtarëMatematikanëProgramues kopmpjuteriInxhinierëEkonomistëEkspertë të logjikës
Inteligjenca logjiko - matematikoreInteligjenca logjiko - matematikore Karakteristikat e nxënësve me inteligjencë logjiko –
matematikore: Kanë aftësi të shkëlqyera të zgjidhjes së
problemeve Kuptojnë shumë mirë lidhjet shkak - pasojë Kënaqen duke menduar rreth ideve abstrakte Pëlqejnë të drejtojnë eksperimente shkencore Kanë aftësi dhe kënaqësi të zgjidhin detyra
komplekse Pëlqejnë shahun dhe lojërat e tjera që kërkojnë
llogjikë. U duken interesante lojërat matematikore dhe në
kompjuter. Merren me eksperimente në klasë. Tregojnë interes për lëndët e shkencave natyrore.
Punë në grupePunë në grupe
Shkruani dy mënyra që do të përdornit ju për të nxitur te nxënësit tuaj initeligjencën logjiko – matematikore.
Inteligjenca muzikore - ritmikeInteligjenca muzikore - ritmikeNisur nga perspektiva neurologjike,
inteligjenca muzikore është inteligjenca jonë e parë që zhvillohet.
Përfshin kapacitetin për të menduar në muzikë. Njerëzit që kanë aftësi të larta muzikore, jo vetëm që e kuptojnë muzikën lehtë, por edhe mund të kompozojnë.
Efektet që krijohen me anë të muzikës, tingujve, ritmit dhe dridhjeve janë ndoshta më të fuqishme se ato që ka krijuar çdo lloj inteligjence tjetër
Inteligjenca muzikore - ritmikeInteligjenca muzikore - ritmikeIndividët të cilët kanë inteligjencë të lartë muzikore mund të jenë:
MuzikantëKompozitorëKëngëtarëMësues të muzikësDirigjentë
Inteligjenca muzikore - ritmikeInteligjenca muzikore - ritmikeKarakteristikat e nxënësve me inteligjencë të lartë muzikore:Janë të mirë në vallëzim dhe në sportI gëzohen gjërave të krijuara me duart e tyreKanë koordinim të shkëlqyer fizikTentojnë të kuptojnë duke bërë, më shumë se duke dëgjuar ose parëKujton meloditë e këngëve.Ka një zë të mirë kur këndon.I bie një instrumenti muzikor ose këndon në një kor ose grup.Flet ose lëviz në mënyrë ritmike.Troket ritmikisht gishtat në tavolinë ndërsa është duke punuar.
INTELIGJENCA HAPËSINORE INTELIGJENCA HAPËSINORE Përfshin aftësinë për të prezantuar
botën hapësinore brenda mendjes.Aftësinë e një piloti apo detari për
t’u orientuar në hapësirëMënyra se si një skulptor e zhvillon
veprën e tij.Këta individë janë shpesh shumë të
mirë në orientimi: si në leximin e hartave, tabelave, grafikëve, pikturave etj
INTELIGJENCA HAPËSINORe INTELIGJENCA HAPËSINORe Individët të cilët kanë inteligjencë të lartë hapësinore mund të jenë:
ArkitektëArtistëinxhinierë
INTELIGJENCA HAPËSINORE INTELIGJENCA HAPËSINORE Karakteristikat e nxënësve me inteligjencë të lartë hapësinorë:I gëzohen leximit dhe shkrimitKanë shprehi të mira në vendosjen dhe plotësimin e puzzleJanë të mirë për të interpretuar foto, tabela dhe grafikëI gëzohen vizatimit, pikturës dhe arteve vizuale
INTELIGJENCA NATYROREINTELIGJENCA NATYROREPërfshin aftësinë me në qendër
natyrën dhe mjedisin. Njerëzit që kanë këtë lloj inteligjence janë shumë të ndërgjegjshem dhe të ndjeshëm ndaj ndryshimeve në mjedisin rethues.
INTELIGJENCA NATYROREINTELIGJENCA NATYROREIndividët te cilët kanë inteligjencë
të lartë natyrore mund te jenë:Mësues të shkencave të natyrësAgronomëKopshtarëVeterinerëFermerëEkspertë mjedisi
INTELIGJENCA NATYROREINTELIGJENCA NATYROREKarakteristikat e nxënesve me inteligjencë të lartë natyrore:Te interesuar në lëndët botanikë, biologji dhe zoologjiTregojnë interesa të forta për bimët dhe kafshëtI gëzohen të qenit jashtë klase, ne ekskursione dhe natyrëKujdesen per mjedisin
INTELIGJENCA INTRAPERSONALEINTELIGJENCA INTRAPERSONALEPërfshin kapacitetin e të kupturit të
vetes; të dish kush je,cfarë ben dhe cfarë dëshiron të bësh, si reagon ndaj gjërave, cfarë gjërave u shmangesh dhe cilat
kanë më shumë peshë. Personat me këtë lloj inteligjence u
vizatojnë të tjerëve një të kuptuar të mirë të vetes.
INTELIGJENCA INTRAPERSONALEINTELIGJENCA INTRAPERSONALE
Individët të cilët kanë inteligjencë të lartë intapersonale mund të jenë:FilozofëShkrimtarëTeoricienëShkencëtarë
INTELIGJENCA INTRAPERSONALEINTELIGJENCA INTRAPERSONALEKarakteristikat e nxënësëve me inteligjencë
intrapersonale: Janë të mirë në analizimin e pikave të forta
dhe të dobëta I gëzohen analizës së teorive dhe ideveKanë të kuptuar të qarte të motivimeve dhe
ndjenjave të tyreKanë vetë ndërgjegjësimin të shkëlqyer
INTELIGJENCA INTERPERSONALEINTELIGJENCA INTERPERSONALE
Përfshin aftësinë për të kuptuar dhe për të ndërvepruar me njerëzit e tjerë.
Është një aftësi që na nevojitet të gjithëve, por është e vecantë për mësuesit, politikanët etj.
INTELIGJENCA INTERPERSONALEINTELIGJENCA INTERPERSONALE
Individët të cilët kanë një inteligjencë të lartë interpersonale mund të jenë:PsikologëFilozofëKëshilltarëPolitikanëTregtarë
INTELIGJENCA INTERPERSONALEINTELIGJENCA INTERPERSONALEKarakteristikat e njerëzve me
inteligjencë të lartë interpersonale:Janë të mirë në komunikimin verbalParaqiten si komunikues edhe me
aftësi joverbaleShohin situatat nga këndvështrime
të ndrshmeKrijojnë marrëdhënie pozitive me të
tjerëtJanë të mirë për të zgjidhur
konfliket në grupe
INTELIGJENCA TRUPORE KINESTETIKE INTELIGJENCA TRUPORE KINESTETIKE
Gëzon përvoja konkrete mësimore të tilla si udhëtime në terren, ndërtimi i modelit, apo që marrin pjesë në luajtjen e roleve, lojërave, objekteve të grumbulluar, ose ushtrimeve fizike.
Demonstron aftësi në aktrim, atletikë, vallëzimi, qepje, gdhendje, ose tastierë
INTELIGJENCA TRUPORE KINESTETIKE INTELIGJENCA TRUPORE KINESTETIKE
Nxënësit me aftësi të larta të inteligjencës truporeFunksionim harmonik të muskujve; Ekuilibër; Lëvizje fizike; Forcë muskujsh; Fleksibilitet; Shpejtësi dhe ndjeshmëri në prekje
INTELIGJENCA EKZISTENCIALISTEINTELIGJENCA EKZISTENCIALISTE Përfshin aftësinë e individit për të
kuptuar njerëzit dhe botën që i rrethon, qoftë edhe nëpërmjet intuitës. Ata kanë një të kuptuar të fortë të gjërave që nuk duken, por që mendohen. Ata kanë aftësinë për t’u thelluar në pyetje të vështira, si p.sh.
Pse ne jetojmë?Ku shkojmë kur vdesim?A ka jetë në ndonjë planet tjetër?Ku është parajsa? etj
INTELIGJENCA EKZISTENCIALISTEINTELIGJENCA EKZISTENCIALISTE Në vijim janë disa mënyra që mësuesit
mund të përdorin për të forcouar këtë lloj inteligjence.
Bëni lidhje midis asaj që është duke u mësuar dhe botës jashtë klasës
Jepuni mundësinë nxënësve të shikojnë një temë nga këndvështrime të ndryshme
Jepuni mundësinë nxënësve të bëjnë një përmbledhje të informacionit që ata morën në klasë
PUNË NË GRUPEPUNË NË GRUPE
A mundemi ne të përshtasim teorinë e ISH në mësimdhënien tonë?
Tema: A është detyrë qytetare apo njerëzore dhurimi i gjakut? Argumentoni përgjigjen tuaj bazuar në kritere.
Si do t’i organizonit ju nxënësit tuaj, në mënyrë që ata të shfaqin llojet e ndryshme të inteligjencave?
A është detyrë qytetare apo njerëzore dhurimi i gjakut? A është detyrë qytetare apo njerëzore dhurimi i gjakut? Argumentoni përgjigjen tuaj bazuar në kritere.Argumentoni përgjigjen tuaj bazuar në kritere.
Mësuesi u ngarkon grupeve nga një detyrë, të cilat janë të ndara sipas llojeve të inteligjencave (inteligjencat e shumëfishta), ku të realizojë objektivat e orës së mësimit nëpërmjet:
Teknikës së lojës me role (dramë), Krijimit të një posteri (arte), Evidentimit të neneve për shëndetin e njeriut (konventa e të
drejtave të njeriut), Zgjedhjes së këngës që i këndon jetës (muzikë), Shprehjes me vizatim mesazhin e jetës, Krijjimit të grupit që do të meret me ndërgjegjësimin për
‘’Dhurimin e Gjakut” (edukatë qytetare). Gjithashtu mund të hartojnë një ese argumentuese, duke
nxjerrë mesazhin e pjesës “Duhet pak dëshirë dhe pak kohë dhe shpëton një jetë njeriu”, nëpërmjet të cilës nxënësit sistemojnë njohuritë e marra, argumentojnë rreth kësaj çështjeje etj.
Përdorimi efektiv i inteligjencave të Përdorimi efektiv i inteligjencave të shumëfishta në klasëshumëfishta në klasë
Mësuesit tentojnë të fokusojnë udhëzimet e tyre në dy tipat e para të inteligjencës: gjuhësore dhe logjiko – matematikore.
Megjithatë shumë nxënës nuk janë të fortë së bashku në të dyja llojet e ineligjencës.
Një mësues gjatë orës së mësimit duhet të ketë parasysh të ndihmojë gjithë nxënësit të arrijnë nivelet e tyre më të larta.
Që mësuesi të përshatë planin e tij, nuk do të thotë që ai të kërkojë të përmbushë të gjitha llojet e inteligjencave në një mësim.
Mësuesi në një njësi të re mësimore duhet të shtojë disa aktivitete të ndërtuara mbi lloje të ndryshme inteligjencash:
P.sh. Në shkencat sociale, nëse studiohen format e protestës demokratike, mund të ndërhyhet me disa pjesë muzikore të mbajtura gjatë protetstave. Në këtë mënyrë në u bëjmë apel nxënësve me inteligjencë muzikoreNë lëndën e gjeografisë, ose të shkencës së Tokës, kur shpjegojmë mund t’u kërkojmë nxënësve të vizatojnë në dërrasë, rruzullin tokësor, vullkanet, luginat lumore etj. Në këtë mënyrë u bëjmë apel nx me inteligjencë të lartë hapësinore.
Mësimet ndërdisiplinore. Ndërthurja e disa lëndëve rreth një teme jep mundësi të pafundme për të përfshirë nxënës me inteligjenca të ndryshme në një punë të përbashkët.
Projektet e nxënësve. Nxënësit mund të iniciojnë dhe menaxhojnë projekte komplekse.
Praktika në punishte apo në terren. Sipas Gardnerit, zotërimi i mjeshtërisë në praktikë, duhet të marrë rreth 1/3 e përvojës shkollore të nxënësve.
Vlerësimet të cilat nëpërnjet evidentimit të pikave të forta dhe të dobëta, nxjerr në pah dominimin e inteligjencavet të ndryshme
FALEMINDERIFALEMINDERIT!T!
?
top related