“สถานการณ์สินค้าเกษตรไทยใน...
TRANSCRIPT
1
“สถานการณสนคาเกษตรไทยในอาเซยน”
ส านกเศรษฐกจการเกษตรระหวางประเทศ
ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร
31 พฤษภาคม 2555
สมมนาเชงปฏบตการ
ความพรอมของสนคาเกษตรไทย
เพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
2
ประเดนการน าเสนอ
Positioning ของภาคเกษตร
แนวทางการเตรยมความพรอมและการด าเนนงาน
การสนบสนนและเยยวยาเกษตรกร
Positioning ของภาคเกษตร
3
4
ภาพรวมการเกษตรไทยในปจจบน
เกษตรกรรมเปนกจกรรมพนฐานของสงคมไทย
เกษตรกรประกอบอาชพเกษตรเปนเวลานาน จนมความเชยวชาญ
และเปนมออาชพ
เกษตรกรมความสามารถปรบตวทางการผลตคอนขางด
เกษตรกรมการปรบตว/ปรบเปลยน การใชปจจยการผลต
เพอลดตนทนจากราคาปจจยการผลตทสงขน เชน ปยเคม
และยาปราบศตรพช เปนตน
เกษตรกรมความสามารถในการปรบเปลยนแผน และ/หรอเทคนค
ในกระบวนการผลตใหสอดคลองกบความตองการของตลาด
5
จดเดนของสนคาเกษตรไทยในปจจบน
การผลตสนคาทมคณภาพและมาตรฐาน
(สรางความโดดเดนและแตกตางจากประเทศคแขง)
การพฒนาผลตภณฑทหลากหลายรองรบกลมผบรโภค
(กลมประชาคมยโรป เนนอาหารปลอดสารหรอสนคาอนทรย
และอาหารฮาลาล ส าหรบกลมประเทศตะวนออกกลาง
กลมประเทศมสลม)
สนคาเปนทยอมรบของผบรโภคทวโลก
(ชวง 5 ปทผานมา สนคาเกษตรและอาหารขยายตวโดยเฉลยรอยละ 10.7)
6
การคาสนคาเกษตรระหวางไทยกบตลาดส าคญ
ทมา : กรมศลกากร หมายเหต : สนคาเกษตรพกดศลกากรท 1-24
7
การคาสนคาเกษตรไทยกบอาเซยน ป 2550-2554
%
Growth 2551 2552 2553 2554
มลคาสงออก 149,036 187,175 161,882 214,282 265,674 13.79 25.59 -13.51 32.37 23.98
มลคาน าเขา 34,569 44,766 41,263 47,780 63,015 13.50 29.50 -7.82 15.79 31.88
ดลการคา 114,467 142,409 120,619 166,501 202,660 13.87 24.41 -15.30 38.04 21.72
มลคาการคารวม 183,604 231,940 203,146 262,062 328,689 13.73 26.33 -12.41 29.00 25.42
หมายเหต: สนคาเกษตรในทน หมายถงสนคาพกดศลกากร 01-24 รวมยางพารา 4001
2550 2551 2552 2554
หนวย: ลานบาท
ทมา : ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร ค านวณจากสถตการคาสนคาของกรมศลกากร
อตราการเปลยนแปลง2553
การคาสนคาเกษตรไทย
กบอาเซยน
การสงออกสนคาเกษตรไทยไปอาเซยน ป 2554
ทมา : กรมศลกากร หมายเหต : สนคาเกษตรพกดศลกากรท 1-24 และยางธรรมชาต 4001
เวยดนาม
10.13%
มาเลเซย
31.53%
ฟลปปนส
7.13%
บรไน
0.58%
ลาว
5.22%
อนโดนเซย
19.24%
สงคโปร
8.92%
กมพชา
9.21%
เมยนมาร
8.03%
การคาสนคาเกษตรไทยกบอาเซยน ป 2554
การสงออก
- สนคาเกษตรและผลตภณฑทม
มลคาการสงออกสงสด 5
อนดบแรก ไดแก
• ยางธรรมชาต
• ขาว
• ผลตภณฑมนส าปะหลง
• ผลไมสดแชเยน แชงแขง
และแหง
• สนคาปศสตวอนๆ
- สนคาเกษตรและผลตภณฑทม
การขยายสดสวนปรมาณและ
มลคาการสงออกมากขน 5 อนดบ
แรก เมอเทยบกบป 2553 ไดแก
• ขนแขงของสตวปก
• ชนสวนสตวปก
• เนอกระบอแชแขง
• เมลดพนธผก
• ผลไม (มงคด ทเรยน ล าไย)
สถานการณการคาสนคายางพารา
31,193.40
46,428.50
55,804.00
2552 2553 2554
มลคา: ลานบาท
-23.63
48.84
20.19
2552 2553 2554
อตราขยายตว: รอยละ
ทมา : กรมศลกากร
สถานการณการคาสนคาขาว
มลคา: ลานบาท อตราขยายตว: รอยละ
ทมา : กรมศลกากร
15,766.80
22,415.70
29,835.10
2552 2553 2554 -53.84
42.08
33.10
2552 2553 2554
สถานการณการคาสนคาผลตภณฑมนส าปะหลง
มลคา: ลานบาท อตราขยายตว: รอยละ
ทมา : กรมศลกากร
7,606.60
11,285.50
14,190.90
2552 2553 2554
9.29
48.36
25.74
2552 2553 2554
สถานการณการคาสนคาผลไมสด
แชเยน แชแขง และแหง
มลคา: ลานบาท อตราขยายตว: รอยละ
ทมา : กรมศลกากร
3,336.00 3,562.10
5,530.60
2552 2553 2554
40.22
6.78
55.26
2552 2553 2554
สถานการณการคาสนคาปศสตวอนๆ
มลคา: ลานบาท อตราขยายตว: รอยละ
ทมา : กรมศลกากร
3,751.90
2,967.00
3,282.80
2552 2553 2554
61.61
-20.92
10.64
2552 2553 2554
การน าเขาสนคาเกษตรอาเซยนของไทย ป 2554
ทมา : กรมศลกากร หมายเหต : สนคาเกษตรพกดศลกากรท 1-24 และยางธรรมชาต 4001
การน าเขา
- สนคาเกษตรและผลตภณฑทม
มลคาการน าเขาสงสด 5
อนดบแรก ไดแก
• ปลาทะเล
• โอเลอนหรอสเตยรนของเนอใน
เมลดปาลม และน ามนปาลมดบ
• อาหารปรงแตงใชเลยงทารก
ทท าจากนมและผลตภณฑ
• กาแฟส าเรจรป
• รงนก
- สนคาเกษตรและผลตภณฑทม
การขยายสดสวนปรมาณและมลคา
การน าเขามากขน5 อนดบแรก
เมอเทยบกบป 2553 ไดแก
• เนอสตวแชแขง (โค กระบอ สกร แกะ)
• ไมตดดอก
• มะพราว ผลสด/แหง
• น ามนปาลมดบ* (ม.ค.-ม.ค. 54)
• สตวมชวต (โค กระบอ)
การคาสนคาเกษตรไทยกบอาเซยน ป 2554
แนวทางการเตรยมความพรอม
และการด าเนนงาน
17
18
ผลประโยชนจากการเปน AEC
ไทยสงออกสนคาเกษตรไดมากขน เนองจากภาษทลดลง และอาเซยน
เปนตลาดใหญทมประชากรเกอบ 600 ลานคนซงส าคญส าหรบไทย (สนคาสงออกส าคญ เชน ขาว น าตาล นมและผลตภณฑ ผลตภณฑ
มนส าปะหลง ไกแปรรป อาหารแปรรป สงปรงรสอาหาร เปนตน)
สนคาวตถดบน าเขาราคาถก ท าใหลดตนทนการผลตเพอสงออก
(เชน ปลา และสตวน า)
เสรมสรางโอกาสในการลงทน เชน ขยายกจการ ยายฐานการผลต
เกดการพฒนาและสรางนวตกรรมในสนคาและบรการ
มการพฒนาและเพมคณภาพบคลากร/แรงงาน ลดชองวางการพฒนา
ทางเศรษฐกจ เพมอ านาจการซอ
19
ประเดนคกคามจากการเปน AEC
เกษตรกรบางสาขาอาจไดรบผลกระทบดานราคาสนคาตกต า
เมอมการน าเขาสนคาราคาถกจากอาเซยน 9 ประเทศ
อตสาหกรรมเกษตรทมประสทธภาพการผลตต าอาจแขงขนไมได
มาตรการดานสขอนามยและสขอนามยพช (SPS) และความปลอดภยดานอาหาร จะถกหยบยกมาเปนเงอนไขในการคามากขน
นกลงทนอาเซยนเขามาลงทนในประเทศไทยมากขน ผประกอบการ
ตองเผชญกบการแขงขนทสงขน
แรงงานมฝมอของไทยอาจเคลอนยายออกไปตลาดตางประเทศ
ทมคาตอบแทนสงกวา
การเปดเสรสนคาเกษตร
• การบรหารการน าเขา เชน
ก าหนดใหเปนสนคาทตองขอหนงสอรบรองน าเขาและก าหนดคณสมบตผน าเขา
ก าหนดมาตรฐานการผลต เชน ตองมใบรบรองปรมาณสารพษตกคาง
ก าหนดมาตรการสขอนามย(SPS) ทเขมงวด เชนตองแสดงใบรบรองสขอนามย
จากหนวยงานทเชอถอไดในประเทศตนทาง (อย.)
ตรวจเขมใบรบรองถนก าเนดสนคา (กรมศลกากร)
ก าหนดดานน าเขา (ใหน าเขาเฉพาะดานอาหารและยาและดานตรวจพช)
ก าหนดชวงเวลาน าเขา
• การปราบปรามการลกลอบน าเขา/ การน าเขาทผดกฎหมาย
• ใชมาตรการปกปองพเศษ (เกบคาธรรมเนยมปกปอง)
การปองกนผลกระทบ (เชงรบ)
การเตรยมความพรอมเปดเสรสนคาเกษตร
การเพมขดความสามารถการแขงขน (เชงรก)
• สนบสนนการรวมกลมเกษตรกร
• ลดตนทนการผลต เพมประสทธภาพ
การผลต (ระบบน า/ระบบชลประทาน
ปย วจยและพฒนาพนธด)
• พฒนาคณภาพมาตรฐานสนคาเกษตร
สสากล
• สนบสนนผผลตรายยอยเขาสระบบ
มาตรฐานสนคาปลอดภยตางๆ
อาท GAP, GAHP, GHP, GMP, HACCP เปนตน
• สรางมลคาเพมและผลตสนคา
ทหลากหลายเพอเพมศกยภาพ
การแขงขนในตลาดโลก
• ถายทอดความรและเทคโนโลย
ทเหมาะสมใหกบเกษตรกร
• เรงปรบโครงสรางการผลตภาคเกษตร
โดยใชเงนกองทน FTA • สงเสรมการท าเกษตรตามแนวปรชญา
เศรษฐกจพอเพยง เพอสรางภมคมกน
ใหเกษตรกร
ทามกลางการแขงขนทรนแรงขน จ าเปนตองใหความส าคญกบการพฒนา
คณภาพและมาตรฐานของสนคาเกษตรและอาหารเพอเพมความสามารถ
ในการแขงขน โดยการ
• ก าหนดมาตรฐานสนคาอาเซยนเพอยกระดบคณภาพสนคา ควบคไปกบ
• การก าหนดมาตรฐานบงคบส าหรบสนคาน าเขาเพอปองกนการน าเขา
สนคาทดอยคณภาพจากตางประเทศ
• เพมความเขมงวดการตรวจสอบรบรองและควบคมดานมาตรฐานและ
ความปลอดภยของสนคาน าเขา และ
• เรงรดการจดตงระบบเฝาระวง/เตอนภยผลตภณฑทไมปลอดภย
ตอผบรโภค
แนวทางเพมความสามารถในการแขงขน
23
• กระตนและเรงรดใหผประกอบการใชประโยชนจาก AEC โดยเขาไป
ลงทน ทงเรองการผลตสนคาและบรการในประเทศอาเซยน เพอสราง
ความไดเปรยบการแขงขน ดานตนทนการผลต แรงงาน วตถดบ หรอ
ตนทนโลจสตกส
• เตรยมความพรอมของบคลากร/แรงงานมฝมอใหมความรดาน
ภาษาองกฤษและภาษาในอาเซยนอนทจ าเปน
• ภาครฐตองเปนผสนบสนน อ านวยความสะดวกดานการคาและเนนการ
วจยและพฒนา สรางความเขาใจเพอเตรยมความพรอมและปรบตว
รองรบการเปดเสรเตมรปแบบ
แนวทางรองรบการเปดเสรการคาบรการ การลงทน และแรงงาน
แนวทางการเตรยมความพรอมของภาคเกษตร
การด าเนนงานของกระทรวงเกษตรฯ
สวนท 1 การด าเนนงานตามแผนงาน AEC Blueprint สวนท 2 การเตรยมความพรอมภายในประเทศเพอรองรบการเขาส AEC ของไทย
การแตงตงคณะอนกรรมการเตรยมความพรอมภาคการเกษตรสประชาคม
อาเซยน ภายใตคณะกรรมการดานนโยบายการเกษตรตางประเทศ
จดท า Road map ของภาคเกษตรไทยเพอเตรยมการเขาสการเปนประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) (อยระหวางด าเนนการ)
การด าเนนงานบรหารกองทนปรบโครงสรางการผลตภาคเกษตร กษ.
การด าเนนงานรวมกบหนวยงานอน อาท กระทรวงการตางประเทศ กระทรวง
พาณชยกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย
การสนบสนนและ
เยยวยาเกษตรกร
25
กองทน FTA ของกระทรวงเกษตรฯ
• กองทนปรบโครงสรางการผลตภาคเกษตรเพอเพมขดความสามารถการแขงขน
ของประเทศ (กองทน FTA) ตงขนตาม มต ครม. 20 ก.ค. 2547
• วตถประสงค เพอปรบโครงสรางการผลตภาคเกษตร เพมประสทธภาพการผลต
และคณภาพผลผลต แปรรปและสรางมลคาเพมสนคาเกษตร
• หลกการ ชวยเหลอเยยวยาโดยการสนบสนนปจจยการผลต เทคโนโลย งานวจย/
พฒนา การฝกอบรม และปรบโครงสรางการผลต
• ผลงานทผานมา ป 50 -54 ใหการสนบสนนโครงการปรบโครงสรางการผลตสนคา
ส าคญ14 โครงการ เปนเงน 544.31 ลานบาท เชน ขาว โคเนอ โคนม สกร ชา
กาแฟ ปาลมน ามน
• ลาสด อยระหวางการพจารณา โครงการขาวอนทรย ขาวคณภาพ Q พฒนาโรงฆา โคเนอ เพมประสทธภาพการเลยงปลากะพงขาว – โคนม ผกปลอดสารพษวงน าเขยว รวม 340 ลานบาท
28
แนวทางการเตรยมความพรอมเขาส AEC ของภาคเกษตรไทย
(2)ปราบปราม
(4) ปรบปรง
เชง
เชง
(การลกลอบ/ผดกฎหมาย)
(บรหารการน าเขา)
(3)ปรบโครงสราง
กองทน FTA
(ปรบโครงสรางการผลต
โดยขอรบการสนบสนนจาก
กองทน FTA ของกษ.)
SSG
+ (5) ไปนอก ลงทนนอกประเทศ
เปน Traders (ซอมา(แปรรป)/ขายไป)
รบ
รก
ภาครฐ
เกษตรกร
ผประกอบการ
(มาตรการระงบการน าเขา
กรณน าเขาทผดปกต)
(ประสทธภาพการผลต)
(คณภาพของผลผลต)
(ภาพลกษณของสนคา)
(1) ปองกน ทมา : อภชาต พงษศรหดลชย, 2553
ใหขอมล /
ถายทอด
ความร
สรป
• AEC จะน ามาซงโอกาสทงการคาและการลงทน • AEC จะชวยยกระดบเศรษฐกจในภาพรวมใหไทยและอาเซยน
มความโดดเดนในระบบเศรษฐกจของโลก • AEC กอใหเกดผลกระทบทงเชงบวกและเชงลบอยางยากทจะหลกเลยง • จ าเปนตองใชจดเดนทมอย สรางความเขมแขงใหกบสนคาเกษตร
และอาหารของไทย เพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขน • ภาครฐและเอกชนตองรวมมอกน
เตรยมความพรอมและเรงปรบตว รองรบการเปดเสรอยางเตมรปแบบ
30