big data · • wat gebeurde er? • wanneer en waar? • hoeveel? voorspellen • wat gaat er...
TRANSCRIPT
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 1
Dr N.S. Hekster 9 oktober 2014
Big Data Kan het echt iets voor de zorg betekenen?
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 2
De visie To wrest from nature the secrets which have perplexed philosophers
in all ages, to track to their sources the causes of disease, to correlate the vast stores of knowledge, that they are quickly available for the prevention and cure of disease - these are our ambitions
Sir William Osler (1849-1919)
Co-founder of the Faculty of Medicine Johns Hopkins University
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Agenda
Big Data toegepast op de zorg Voordelen via voorbeelden
Randvoorwaarden om succesvol te zijn
Blik op de toekomst
3
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 4
Introductie spreker Mijn naam: Nicky Hekster
Functie: Technical Leader Healthcare & LifeSciences IBM
Benelux Actief in ICT sinds 1987, in HC & LS sinds 2006
Past vendor co-chair IHE Nederland
Te vinden op
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Is er wel een definitie van Big Data?
5
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 6
Inconsistente kwaliteit en toenemende kosten vragen om verandering
6
Verhoging van doeltreffendheid en doelmatigheid
• Medicatiefouten leiden jaarlijks tot zo'n 90.000 onnodige opnames
• De kosten van incidenten in de zorg bedragen jaarlijks 4 miljard euro
• Geneesmiddelen tegen kanker en Alzheimer werken in 75 -80% van de gevallen niet
Verbetering van de klinische bedrijfsvoering
• Het aantal mensen dat in Nederland per jaar overlijdt aan vermijdbare medische fouten is ca. 1500 tot 1600
• Er gaan jaarlijks miljoenen verloren door administratieve en klinische verspilling, fraude, en misbruik
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 7
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Big Data – taxonomie De vier v’s
Volume
Petabytes Exabytes Zetabytes Iotabytes
Brontobytes Geobytes
Velocity
Streaming data, milliseconden tot
seconden tijd om te antwoorden
Variety
Gestructureerd, ongestructureerde tekst, multimedia
Veracity
Onzekerheid, inconsistentie, ambiguïteiten
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 9
Big Medical Data Echt meer dan de traditionele datatypes Transactionele - en applicatiedata
Medische techniek
Social media data
Institutionele data
Wetenschappelijke artikelen
Medische beelden, VNA’s
Klinische rapporten en verslagen
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Analytics in de praktijk
BI Rapportage en ad hoc Analyse
• Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel?
Voorspellen
• Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn?
Optimalisatie
• Wat is de beste keuze?
• Gepersonaliseerde zorg • Dynamische fraudedetectie • Patiëntgedrag • Beheersing epidemieën
• Ziekenhuisbrede analytics • Evidence-based medicine • Clinical outcomes analytics • Clinical Decision Support
• Dashboards • Klinische data repositories • Afdeling data marts • Proces mining
• Basale rapportage • Spreadsheets • Financieel, administratief
Huidige analytics niveau Data-integratie
Data warehouse Transactionele
rapportage Decision support
analytics Voorspellende
analyses
We staan hier
10
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 11
Van Gegevens naar Inzicht m.b.v. Healthcare Analytics
Verbetering van het klinisch proces
Bevolkings gezondheid
Reductie van wachttijden
Optimalisatie van zorgpaden en
logistiek Nauwkeurige voorspelling
van te gebruiken middelen
Identificatie van
patiënten met een
hoog risico Definitie van doelmatige
behandelplannen (EBM)
Voorspelling toekomstige
aandoeningen en behandeling
Inschatten van zorgtrends
Surveillance van ziekten
Preventie
Effectiviteit en efficiëntie
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Realiteit: zorg op het lijf geschreven? vereist betere registratie, toegang tot en analyse van relevante patiëntinformatie en klinische kennis
Toegang tot klinische kennis (e.g. Diagnostische hulpmiddelen, kennis van de oorzaken van ziekten, empirisch
bewijs of vergelijkende effectiviteit)
Toegang tot relevante
patiëntinformatie
Matig
Matig
Goed
Goed
Proefondervindelijk (Gebaseerd op expertise en ervaring)
Voorspellend en Evidence-based (Gebaseerd op patiëntencohorts)
Gepersonaliseerd (Gebaseerd op mensen zoals ik)
Intuïtief en volgens klinische consensus (Op basis van partiële toegang tot beschikbare patiëntinformatie en klinische kennis)
Meer kunst dan wetenschap Meer wetenschap dan kunst
Bron: IBM Global Business Services and IBM Institute for Business Value
12
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
En waar was de holistische kijk op de patiënt?
Symptomen Koorts, duizeligheid, buikpijn, rugpijn, hoest, ...
Familiehistorie Diabetes, borstanker, hartproblemen, erfelijke ziekten, ...
Patiënthistorie Hoge bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte, verminderde schildklierwerking,
chronische blaasontsteking, roken, alleenwonend, ... Klinische historie Bloeddruk, hartslag, temperatuur, pijnscores, labuitslagen, ...
Medicatiehistorie Pravastatine, betablokkers, lasix, aspirine, chemotherapie, anti-emetica, ...
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Klinische genetica en systeembiologie
14
Genomics Proteomics
Transcriptomics
Metabolomics
Correlatie geno- en fenotype Predisposities Modellering, simulatie Reactie op geneesmiddelen Mutaties
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Sentiment meting, klachten Multi-channel meldingen Implantaten Kunstknieën, kunstheupen,
pacemakers, borstimplantaat, tanden/kiezen, …
(Bij)werking van medicijnen Lareb
Socianalytics Facebook, twitter Communities
15
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Volksgezondheid Public health, richtlijnen, … Nationale bevolkingsonderzoeken Borstkankerscreening Darmkankerscreening …
Epidemiëen, pandemiëen Griep Voedselketenveiligheid Malaria, knokkelkoorts Ebola …
Klinische doelmatigheid en effectiveitstudies Consortia Continue evaluatie medisch handelen Geneesmiddelen
16
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Pharma R&D Intellectual Property management Octrooien, wetenschappelijke literatuur
Inclusie management bij cohorts voor clinical trials Patient similarity analytics
17
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Apps for Health mHealth generated data Telemonitoring Wearable computing Van zelfmeting tot Quantified Self
18
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Complexe diagnosen Betere en beter afgestemde medicatie
Voorkomen van medische missers
Evidence Based Medicine (EBD)
Natuurlijke taal interface – NLP Opstellen van hypothesen Zelf-lerend en adaptief
IBM Watson De nieuwe adviseur van de arts
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Slimmere gezondheidszorg d.m.v. big data en analytics
Verbetering van kennis en diagnostiek en vroegtijdige herkenning t.b.v. zeldzame ziekten.
Integratie van virale genomics data met klinische gegevens om de reactie op een anti-HIV therapie te voorspellen.
Koppeling van o.a. DNA-expressies en klinische data voor een beter begrip van en sneller onderzoek naar inflammatoire darmziekten.
Real-time analytics op streaming data van medische instrumenten ter monitoring van te vroeg geboren baby's in het Toronto Sick Children's Hospital.
Creëren van een uitgebreide corpus van gegevens over epilepsie, waaruit via predictive analytics betere behandelingen en medicatievoorschriften worden gedistilleerd.
Verbetering van kennis over en plannen van heropnames rondom Congestief Hartfalen (CHF) via het correleren van ongestructureerde en gestructureerde data.
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Slimmere gezondheidszorg d.m.v. analytics
Analyse van gestructureerde en ongestructureerde data rondom hoofd-halskanker en andere aandoeningen -correlaties van comorbiditeit.
Montpellier Analyse van juiste eerste behandelopties om erosieve vorm van reumatoide polyartritis tegen te gaan.
Onderzoek naar de afwijkingen van richtlijnen en best practice behandelingen bij kanker, gegeven kwaliteit en uitkomst.
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Randvoorwaarden Is er genoeg talent? Data scientist – een factotum? Clinical librarian 2.0 Geneeskunde met minor big data Big data met minor geneeskunde
Is men bereid tot een cultuurverandering? Data-driven regievoering en besluitvorming Geïntegreerde en schaalbare bedrijfsaanpak Angst voor reputatieschade? Financiering
22
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
McKinsey Institute on Big Data Jobs
Er zal een tekort aan talent ontstaan, nodig voor organisaties om te profiteren van big data . In de V.S. alleen al dreigt in 2018 een tekort van 140.000 tot 190.000 mensen met diep analytische vaardigheden, evenals 1.5 miljoen managers en analisten, die hebben geleerd om met big data analyses effectieve beslissingen te kunnen nemen.
http://www.mckinsey.com/mgi/publications/big_data/index.asp.
26
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Een 6-lagen model en interoperabiliteit langs de DIKW pijplijn Data - Informatie - Kennis - Wijsheid
Privacy en beveiliging
Samenwerking
Informatie-inhoud, codering, standaarden
Softwarekoppeling
Infrastructuur
WET & REGELGEVING
ZORGPROCES
INFORMATIE
TECHNIEK
APPLICATIES
ORGANISATIE Beleid, regievoering
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg
Randvoorwaarden Durft men allianties aan te gaan? Samenwerking met andere zorginstellingen, verzekeraars of commerciële
partijen Gelegenheidscoalities/consortia t.b.v. clinical trials Crowd-sourced studies en onderzoek Bevrijd de data! Individuele of gemeenschappelijke doelen? Hoe voorkomen we economische machtsconcentraties?
Is er een helder normatief kader? Privacy en security – juridische afbakening Ethiek Hoe definieer je data-eigenaarschap? Hoe creëren we transparantie over het vergaren en aanwenden van data?
25
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 26
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 27
Dank voor uw aandacht!