bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik...

156

Upload: others

Post on 04-Nov-2019

14 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,
Page 2: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Doğal halde bulunan,üretilen,herhangi

bir işlem sırasında veya atık olarak

ortaya çıkan, kazara oluşan, ürünün

kalitesini artırmak için katkı maddesi

olarak eklenen, işlem sırasında ortaya

çıkan tüm safsızlıkları içeren her türlü

element, bileşik veya karışımlara

kimyasallar denir.

Kimyasallar

T A N I M L A R

Page 3: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Tehlikeli Kimyasal Madde

a) Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay

alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı,

aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen,

üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden

bir veya birkaçına sahip maddeler,

b) Mesleki maruziyet sınır değeri belirlenmiş,

maddelerdir.

T A N I M L A R

Page 4: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

T A N I M L A R

Tozlar:

Tane büyüklükleri 0,5-150 mikron ve daha küçük olan,

kimyasal ve fiziksel özellikleri kendisini oluşturan

maddenin yapısına benzeyen ve havada asılı duran

maddeciklerdir.

• 10 mikron< solunmaz

• 0.5-10 mikron bir kısmı tutulur

• 0.5-5 mikron alveollere ulaşır

• 0.5 mikron> ekspirasyonla dışarı verilir

Page 5: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

T A N I M L A R

Mesleki Maruziyet Sınır Değeri

Başka şekilde belirtilmedikçe,

8 saatlik sürede, çalışanların solunum

bölgesindeki havada bulunan kimyasal

madde konsantrasyonunun zaman ağırlıklı

ortalamasının üst sınırıdır.

Page 6: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

MAK (Müsaade Edilen Azami Konsantrasyon)

Çeşitli kimyasal maddelerin kapalı işyeri havasında

bulunmasına müsaade edilen ve orada günde sekiz saat

çalışacak olanların sağlıklarını bozmayacak olan azami

miktarlarına MAK değer denir.

TWA (Zaman Ağırlıklı Ortalama Değer)

Sekiz saatlik çalışma süresinde çalışanların solunum bölgesindeki havada bulunan kimyasal madde konsantrasyonun zaman ağırlıklı ortalamasının üst sınırına TWA denir.

Bu değerler ppm (ml/m3) veya mg/m3 olarak verilir.

T A N I M L A R

Page 8: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Bu riskleri ortadan

kaldırmanın öncelikli yolu

tehlikeyi ortadan

kaldırmak, diğer bir değişle

tehlikeli kimyasalı

kullanmamak veya

tehlikesizle daha az

tehlikeli olanla

değiştirmektir. (İKAME)

KİMYASALLARIN RİSKLERİ

Page 9: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Organik kimyasalların yapısını hidrojen ve diğer elementlerle birleşen karbon oluşturur.

İnorganik kimyasallar ise mineral kaynaklardan elde edilirler.

KİMYASALLARIN SINIFLANDIRILMASI

Page 10: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Uluslararası Çalışma Örgütü

(ILO) tarafından 1990 yılında

kabul edilen “Kimyasalların

Kullanımında Güvenlik Hakkında

170 no‟lu Sözleşme” ve “177

no‟lu Tavsiye Kararı” ile

kimyasalların üretimi, kullanımı,

depolanması, taşınması, kimyasal

atıkların yok edilmesi ve

işlenmesi, içerisinde kimyasal

bulunan kapların bakım ve

onarımında alınacak önlemler

belirlenmiştir.

KİMYASALLARIN SINIFLANDIRILMASI

Page 11: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

170 no’lu Sözleşme ile

Kimyasalların sınıflandırılmasında,

kimyasalların özelliklerinin ve

sebep olabilecekleri fiziksel ve

sağlık zararlarının esas alınması,

Taşıma sırasında da Birleşmiş

Milletler Teşkilatının Tehlikeli

Maddelerin Taşınması ile ilgili

Tavsiye Kararına (UNRTDG)

uyulması öngörülmektedir.

KİMYASALLARIN SINIFLANDIRILMASI

Page 12: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Sağlık, güvenlik ve çevre için risk

taşıyan kimyasallar tehlikeli

kimyasal olarak kabul edilmekte

ve bu kimyasallar için kriterleri

uluslararası düzenlemelerle

belirlenmiş etiketleme ve Malzeme

Güvenlik Bilgi Formları (MSDS)

hazırlama zorunluluğu getirilmiştir.

KİMYASALLARIN RİSKLERİNDEN KORUNMA

Page 13: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

MSDS föyünde bulunan bilgiler;

1 – Madde / Müstahzar ve Şirket / İş Sahibinin Tanıtımı ,

2 - Bileşimi / İçindekiler Hakkında Bilgi,

3 – Tehlikelerin Tanıtımı,

4 - İlk Yardım Tedbirleri,

5 - Yangınla Mücadele Tedbirleri,

6 - Kaza Sonucu Yayılmaya Karşı Tedbirler,

7 - Kullanma ve Depolama,

8 - Maruz Kalma Kontrolleri / Kişisel Korunma,

9 - Fiziksel ve Kimyasal Özellikler,

10 - Kararlılık ve Tepkime ,

11 - Toksikolojik Bilgi,

12 - Ekolojik Bilgi,

13 - Bertaraf Bilgileri,

14 - Taşımacılık Bilgisi,

15 - Mevzuat Bilgisi,

16 - Diğer Bilgiler,

olarak numaralandırılmış ve adlandırılmış 16 standard başlık altında toplanan bilgiler verilir

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

Page 14: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

14. Taşımacılık bilgisi

Bu bölümde kullanıcılara tesisleri içinde ve/veya dışında malzemenin taşınması ve nakliyesi sırasında uyulması gereken veya bilinmesi gereken özel tedbirlerin verilmesi gerekmektedir. Aşağıdaki kurallar bu anlamda önem taşır;

RID (Tehlikeli Maddenin Demiryolu ile Uluslararası Taşınması)

ADR (Tehlikeli Maddenin Karayolu ile Uluslararası Taşınması)

ADNR (Nehirlerde Tehlikeli Yük Taşınmasına İlişkin düzenleme)

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

Page 15: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

IMDG (Denizlerde Tehlikeli Yük

Taşınmasına İlişkin Düzenleme)

ICAO-TI ve IATA-DGR (Uluslararası

Hava Taşımacılığı)

Bu bilgilerin yanısıra malzemenin

UN numarasını, Sınıfını, Sisteme

uygun sevk ismini, Ambalaj

grubunu, Denizi kirletici maddesini

ve diğer uygulanabilir bilgileri ayrı

ayrı belirtmek gerekmektedir.

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

Page 16: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Tehlike Derecelendirme Endeksi: Sağlık- MAVİ

4-Materyal çok sınırlı maruz bırakmada dahi ölüme neden olabilir veya acil tıbbi müdahaleye rağmen giderek artan büyük düzeyde zarar meydana getirir.

Bu maddelere özel koruyucu ekipman olmadan yaklaşmak çok tehlikelidir.

TEHLİKE DERECELENDİRME ENDEKSİ

Page 17: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

TEHLİKE DERECELENDİRME ENDEKSİ

Page 18: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Kimyasal madde kapları

ve bidonlarının

üzerindeki etiketler

önemli bir bilgi

kaynağıdır.

Etiketler her zaman

kapların üzerinde

bulunmalı ve etiketle

belirtilen madde ile

kabın içindeki kimyasal

maddeler aynı olmalıdır.

E T İ K E T L E R

Page 19: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

E T İ K E T L E R

Page 20: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

S1/2 Kilit altında ve çocukların ulaşamayacağı bir yerde muhafaza edin.

S3/7 Kabı iyice kapalı halde muhafaza edin.

S3/9 Kabı serin ve iyi havalandırılan bir yerde muhafaza edin.

R1 Kuru halde patlayıcıdır

R 2

E T İ K E T L E R

Page 21: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Parlayıcı ve patlayıcı maddeler ile akaryakıtların imal edildiği, depolandığı, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerler yüksek tehlikeli yerler olarak değerlendirilir.

Aşağıda belirtilen yerler bu sınıfa girer.

a) Parlayıcı ve patlayıcı gazlarla ilgili yerler,

LPG, doğalgaz ve benzeri gazların depolama, taşıma, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerlerdir.

Page 22: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Bölge 0:

Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın sürekli olarak veya uzun süre ya da sık sık oluştuğuyerler. (Patlama limitlerinin altında, patlama limitlerinde veya patlama limitlerinin üzerinde devamlı olarak veya uzun süreli periyotlarla bulunduğu ya da bulunma ihtimalinin olduğu sahalar.

(Gaz bulunma ihtimali: Pa= 1)

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Page 23: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Bölge 1:

Gaz, buhar ve sis halindeki parlayıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın normal çalışma şartlarında ara sıra meydana gelme ihtimali olan yerler.

Patlayıcı karışımın zaman zaman veya periyodik olarak oluşabildiği veya oluşma ihtimalinin olduğu sahalar.

(Gaz bulunma ihtimali: Pa ~ 1)

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Page 24: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Bölge 20

Havada bulut halinde bulunan

yanıcı tozların, sürekli olarak

veya uzun süreli ya da sık sık

patlayıcı ortam oluşabilecek

yerler.

Bölge 21:

Normal çalışma şartlarında,

havada bulut halinde bulunan

yanıcı tozların ara sıra

patlayıcı ortam

oluşturabileceği yerler.

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Page 25: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Bölge 22:

Normal çalışma şartlarında,

havada bulut halinde yanıcı

tozların patlayıcı ortam

oluşturma ihtimali

bulunmayan ancak böyle bir

ihtimal olsa bile yalnızca çok

kısa bir süre için geçerli

olduğu yerlerdir.

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Page 26: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Patlayıcı ortam oluşabilecek

bölümleri bulunan işyerlerinde;

faaliyete başlanılmadan önce

bütün işyerinin patlama yönünden

güvenliğinin sağlandığı

kanıtlanacaktır.

Patlamadan korunmayı

sağlamak için bütün şartlar yerine

getirilecektir.

Patlama yönünden güvenliğin

sağlandığının kanıtlanması,

patlamadan korunma konusunda

eğitim almış ve deneyimli uzman

kişilerce yapılacaktır.Algılama ihbar sistemi

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Page 27: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Patlayıcı Ortam Oluşabilecek

Yerler İçin Uyarı İşareti :

Uyarı işaretinin belirleyici

özellikleri;

Üçgen şeklinde,

Siyah kenarlar ve sarı zemin

üzerine siyah yazı,

Sarı zemin işaret alanının en az

%50‟si kadar olmalıdır.

Ex

Patlayıcı Ortam

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Page 29: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Kurşun ve bileşikleri kan problemlerine neden olan kimyasallara klasik bir örnektir.

Kurşuna sürekli maruziyet halinde kana karışması ile eritrositlerde bulunan enzim aktivitelerini inhibe ederek kronik kurşun zehirlenmesineneden olur.

Sanayide kurşun üretimi

Akü

Kurşun buharları

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Page 30: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Kurşunla çalışmalar yapılan

işyerlerinde, adam başına 15

metreküp hacim düşecek ve 4

metreden fazla tavan yükseklikleri,

bu hesaba katılmayacaktır.

İşyeri havasından, periyodik olarak

numuneler alınarak kurşun miktarı

tayin edilecek ve bu miktarın 0,15

miligram/metreküpü geçmemesi

sağlanacaktır.

Page 31: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Kurşunla çalışan işçiler, her üç ayda bir, sağlık muayenesine tabi tutulacaktır. Bu muayeneler ile kurşun absorbsiyonunun ilk belirtileri, klinik ve laboratuvar usulleri ile tespit edilecektir. İşçinin hazım şikayetleri olup olmadığı, diş etlerinde burton çizgisi bulunup bulunmadığı, kolların ekstansiyon durumları incelenecektir.

Page 32: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Civa cevherlerinin elde edilmesi, izabesi, distilasyonu, metal civanın çeşitli aletlerin yapılması için kullanılması,

çeşitli metallerle amalgam hazırlanması,

civa tuzlarının yağlı boya,

kimya ve ilaç sanayiinde kullanılması,

civa ve civa bileşikleri ile yapılan çalışmalarda aşağıdaki tedbirler alınacaktır.

Page 33: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

İşyeri havasından periyodik olarak

numuneler alınarak, civa seviyesi tayin

edilecek ve bu seviyenin

0,075 miligram/metreküp ten yukarıya

çıkmaması sağlanacaktır.

İşçilerin el, yüz, ağız temizliği gibi kişisel

temizliklerine dikkat edilecek, her

yemekten önce ve

vardiyadan sonra ellerini sıcak su ile veya

% 10 sodyum tiosülfat ile yıkamaları

sağlanacaktır. .(iş Sağ.İş.Güv.Tz.md:62)

Page 34: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Arsenik cevherinin elde edilmesi, cevherin izabesi,

arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi,

arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

organik arsenik bileşiklerinin imalı ve kullanılmaları gibi

arsenik ve arsenik bileşikleri ile yapılan çalışmalarda çevre havasından periyodik olarak numune alınarak arsenik miktarı tayin edilecek ve bu miktarın 0,5 miligram/metreküpten yukarıya çıkmaması sağlanacaktır

Page 35: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Berilyumlu alaşımların hazırlanması ve

sanayide kullanılması gibi, berilyum ve

bileşikleri

ile çalışmalarda aşağıdaki tedbirler

alınacaktır:

1) Berilyum ve bileşiklerinin

kullanıldığı işyerlerinde, genel

havalandırma ile birlikte, uygun

aspirasyon

sistemi kurulacak ve bu işyeri

havasında, berilyum miktarı (2)

miligram/metreküpü geçmeyecektir.

Page 36: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Benzen (benzol) ve bileşikleri gibi aromatik hidrokarbonlarla yapılan çalışmalarda,

bunların zararlı etkilerinden korunmak için aşağıdaki tedbirler alınacaktır:

Solventler, tinerler ve benzerleri ile deri, plastik ve benzerlerinden mamul eşya imalat sanayiinde kullanılan her çeşit yapıştırıcı maddelerin içinde bulunan benzen miktarı(% 1) den fazla olmayacaktır.

Benzen ve bileşikleri ile çalışılan yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi yapılacak ve çalışmalar, kapalı sistemde olacaktır.

Page 37: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Benzen ile çalışılan işyerlerinde, benzenin

havadaki konsantrasyonu, hacmen

milyonda 20 den fazla olmayacaktır. Daha

yüksek benzen konsantrasyonuyla çalışmak

zorunluluğu bulunan işyerlerinde, işçilere

uygun hava maskeleri, sıvı benzen ile

çalışılan hallerde, özel ayakkabı, eldiven

ve özel iş elbisesi gibi korunma araçları

verilecektir.(iş Sağ.İş.Güv.Tz.md:71)

Page 38: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN SAĞLIĞA ETKİLERİ

Tozlu işlerde çalışan işçilerin,

periyodik olarak, sağlık muayeneleri

yapılacak ve her 6 ayda bir, göğüs

radyoğrafileri alınacaktır. Solunum ve

dolaşım sistemi hastalıkları ile cilt

hastalığı görülenler, bu işlerden

ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına

alınacaklardır.

Page 39: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Kimyasallarla çalışılan

işyerlerinde risk değerlendirmesi,

Belirlenen sürelerde,

Çalışma koşullarında önemli bir

değişiklik olduğunda,

Ortam ölçümleri ve sağlık

gözetimlerinin sonuçlarına göre

gerektiğinde,

Kimyasal maddeler nedeni ile

herhangi bir kaza olduğunda ve

En az beş yılda bir defa

yenilenmelidir.

KORUNMA YÖNTEMLERİ-TEMEL İLKELER

Page 40: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN DEPOLANMASI

Parlayıcı sıvıların konulduğu

yeraltı depolarında aşağıdaki

tedbirler alınmış olacaktır:

a) Yeraltı depoları sağlam bir

yer üzerine oturtulmuş, bütün

kısımları yeryüzünden en az 60

santimetre derinde ve dış

korozyona karşı korunmuş

olacaktır.

b) Yeraltı depolarının binaların

dışındaki doldurma borusu

ağzı, doldurmalar dışında

daima kapalı ve dış etkilere

karşı korunmuş olacaktır.

Page 41: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KĠMYASALLARIN DEPOLANMASI

Yeraltı depolarının, bunun dışında, dışarısı ile hiç bağlantısı bulunmayacaktır.

d) Yeraltı depolarının havalandırma boruları; bacalardan, binaların açık kısımlarından ve buharların birikebileceği yerlerden uzakta bulunacak ve ağızları yerden en az 2,5 metre yükseklikte olacaktır.Maddenin buharlarını depoya geri gönderen bir boru sistemi bulunduğu takdirde, havalandırma borusunun çapı 20 milimetreden ve buhar iade borusu mevcut olmadığı takdirde de 25 milimetreden az olmayacaktır.

(Par. Pat. Md.Tz.77)

Page 42: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

KİMYASALLARIN DEPOLANMASI

c) Yeraltı depoları 7

kg/cm 2 lik bir iç basınca

dayanacak şekilde

yapılmış olacaktır.

Bunların alev geçirmez

tertibatlı ve havaya

daima açık tutulacak bir

havalandırma borusu ile

ölçmeler dışında her

zaman kapalı

bulundurulacak bir ölçme

ağzı bulunacaktır.

Page 43: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-1- Başka şekilde belirtilmedikçe,

8 saatlik sürede, çalışanların solunum bölgesindeki havada bulunan kimyasal madde konsantrasyonununzaman ağırlıklı ortalamasının üst sınırına ne denir?.

Mesleki Maruziyet Sınır Değeri denir.

S-2- Yanıcı bir maddenin yakıcı bir maddeyle birleşmesi sonucunda dışarıya ısı vermesine neden olan olaya ne denir ?

Yanma denir.

Ayrıca bu bir oksitlenme reaksiyonunun sürecini tarif eder.

Page 44: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S -3- kimyasal patlamalar nelerdir ?

Gaz patlamaları,

Kimyasal madde patlamaları,

Katı madde patlamaları,

Toz patlamaları (metalik toz, organik toz),

Basınç patlamaları

S-4 Kimyasal maddenin, metabolitinin veya etkilenmeyi belirleyecek bir maddenin uygun biyolojik ortamdaki konsantrasyonunun üst sınırına ne denir

Biyolojik Sınır Değer denir

Page 45: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-5 patlama ve yanmayı önlemenin

vazgeçilmez temel iki şartı nedir?

Gaz ve hava

Page 46: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-6 Kimyasallarla çalışılan işyerlerinde risk değerlendirmesi

Kaç yılda bir yapılmalı ve ne zaman yenilenmelidir?

En az beş yılda bir

Belirlenen sürelerde,

Çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olduğunda,

Ortam ölçümleri ve sağlık gözetimlerinin sonuçlarına göre gerektiğinde,

Kimyasal maddeler nedeni ile herhangi bir kaza olduğunda

Page 47: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-7 Bir kimyasal maddenin yapısal özelliği nedeni ile zarar verme potansiyeline ne denir?

Tehlike

S-8 Kimyasal maddenin zarar verme potansiyelinin çalışma ve/veya maruziyet koşullarında ortaya çıkması olasılığına ne denir?

Risk

S-9 Havadaki buhar yüzdesinin bir yangın veya patlama oluşturması için gerekli olan en alt seviyesine ne denir. ne ile gösterilir

Parlama Alt Limiti

(LEL): Alt parlama limiti olarak da ifade edilir.

Page 48: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-10 Havadaki buhar yüzdesinin bir yangın veya patlama oluşturması için gerekli olan en üst seviyesine ne denir

Parlama Üst Limiti(UEL)

Page 49: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-11 Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan yanıcı tozların ara sıra patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.

Bölge 21:

S-12Genellikle sabit bir şekli ve belirli bir hacmi olmayıp sınırsız olarak yayılabilen ve basınç artması veya sıcaklık azalmasının etkisi ile sıvı hale getirilebilen maddeye ne denir.

gaz

Page 50: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-13 Sağlık, güvenlik ve çevre için risk taşıyan kimyasallara ne ad verilir?

Tehlikeli kimyasal

S-14 Tehlikeli kimyasalın konulduğu kaplarının, ambalajlarının ve paketlerinin üzerinde, kimyasalın özelliğini (kimyasal ve fiziksel özelliklerini ve ticari ismini) açıkça belirtecek şekilde etiket ile zararlı, zehirli, parlayıcı ve patlayıcı vb özelliğini belirten sembolün, hangi numarasının bulunması gerekir?

Güvenlik ve risk numarası bulunması gerekir

Page 51: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-15 Güvenlik numarası ile risk numarası hangi harflere

gösterilir.

R ve S

S-16 Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye

nüfuz ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilen

veya bu etkinin oluşumunu hızlandıran maddelere ne

denir.

Mutajen Madde

Page 52: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-17 Malzeme güvenlik formları ile ilgili TEBLĠĞ ülkemizde de hangi bakanlık tarafından yayınlanarak zorunlu hale getirilmiştir?

Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde 11.03.2002 tarihli ve 24692 sayılı resmi gazetede yayınlanmıştır.

S-19 Aşadağdaki terimlerinin uluslar arası karşılığındaki anlamını yazınız

RID

(Tehlikeli Maddenin Demiryolu ile Uluslararası Taşınması)

ADR

(Tehlikeli Maddenin Karayolu ile Uluslararası Taşınması

Page 53: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-20- Çevre ortamına girdiğinde çevrenin bir veya birkaç unsuru

için hemen veya sonradan kısa veya uzun süreli tehlikeler gösteren

maddelere ne denir

Çevre İçin Tehlikeli Madde denir.

S-21 Özellikle yanıcı maddelerle olmak üzere diğer maddeler ile

de temasında önemli ölçüde ekzotermik reaksiyona neden olan

maddelere ne denir.

Oksitleyici Madde

Page 54: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-22 Riskleri ortadan kaldırmanın öncelikli yolu tehlikeyi ortadan kaldırmak, diğer bir değişle tehlikeli kimyasalı kullanmamak veya tehlikesizle daha az tehlikeli olanla değiştirme bu işleme ne denir?

(İKAME)

S-23 Tozlar:Tane büyüklükleri 0,5-150 mikron ve daha küçük olan, kimyasal ve fiziksel özellikleri kendisini oluşturan maddenin yapısına benzeyen ve havada asılı duran maddeciklerdir.

Aşağıda tanımı verilen tozların en tehlikeli olan boyutu hangisidir?.

a)- 10 mikron< solunmaz

b)- 0.5-10 mikron bir kısmı tutulur

c) 0.5-5 mikron alveollere ulaşır

d) 0.5 mikron> ekspirasyonla dışarı verilir

Page 55: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-24 Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna neden olan veya kanser oluşumunu hızlandıran maddelere ne denir.

Kanserojen Madde

S-25 İnorganik (mineral) ve organik (bitkisel, hayvansal) menşeli tabii ve suni iplik şeklindeki katı ve dayanıklı maddelere ne denir?

Lif denir.

Page 56: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-26 Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik 19 uncu maddesinin (a) bendinde belirtilen kayıtlar, maruziyetin sona ermesinden sonra en az kaç yıl süreyle saklanacaktır.

40 yıl.

S-27 işçilerin maruz kaldığı havadaki asbest konsantrasyonunun, sekiz saatlik zaman ağırlıklı ortalama (twa) değeri ne olmalıdır?kaç lif olmalıdır.

0,1 lif/cm3’ü geçmemesi

Page 57: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-28 Kimyasallar esas olarak kaç gruba ayrılır?

Kimyasallar organik ve inorganik olmak üzere ikiye ayrilır

S-29 Malzeme güvenlik bilgi formlarında; kimyasalın hangi ismi belirtilmesi gerekir?

Bilimsel ismi ve ticari ismi

S-30 LPG, doğalgaz ve benzeri gazların depolama, taşıma, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerler hangi ad ile bilinir?

Parlayıcı ve patlayıcı gazlarla ilgili yerler,

Page 58: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-31 Parlayıcı ve patlayıcı maddeler ile akaryakıtların imal edildiği, depolandığı, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerler nasıl değerlendirilir?

Yüksek tehlikeli yerler olarak değerlendirilir

S-32 Patlayıcı maddelerle ilgili yerler hangileridir?

ısı ve basınç tesiri ile kolay tutuşabilen ve patlayabilen maddelerin bulunduğu yerlerdir. Mermi, barut, dinamit kapsül ve benzeri maddelerin imal ve muhafaza edildiği ve satıldığı yerler bu yerlerdendir.

Page 59: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-33 yanıcı sıvıların üretildiği, depolandığı ve hizmete

sunulduğu satış tesisleri ve benzeri yerlere hangi isimle

değerlendirilir?

Yanıcı sıvılarla ilgili yerler,

S-34 Kurşunla çalışan işçiler,kaç ayda bir sağlık

muayenesine tabi tutulacaktır.

-Her üç ayda bir,

Page 60: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-35 civa ve civa bileşikleri ile yapılan çalışmalardaİşyeri havasından periyodik olarak numuneler alınarak, civa seviyesi tayin edilecek ve bu seviyenin,kaç mg/metreküp ten yukarı çıkmaması sağlanmalıdır?

0,075 miligram/metreküp ten yukarıya çıkmaması sağlanacaktır.

İşçilerin el, yüz, ağız temizliği gibi kişisel temizliklerine dikkat edilecek, her yemekten önce ve

vardiyadan sonra ellerini sıcak su ile veya % 10 sodyum tiosülfat ile

yıkamaları sağlanacaktır. .(iş Sağ.İş.Güv.Tz.md:62)

Page 61: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-36 Arsenik cevherinin elde edilmesi, cevherin izabesi, arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması, organik arsenik bileşiklerinin imalı ve kullanılmaları gibi arsenik ve arsenik bileşikleri ile yapılan çalışmalarda çevre havasından periyodik olarak numune alınarak arsenik miktarı tayin edilecek ve bu miktarın

azamı ne kadar olması sağlanacaktır?

0,5 miligram/metreküpten yukarıya çıkmaması sağlanacaktır.

Page 62: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-37 Berilyum ve bileşiklerinin kullanıldığı işyerlerinde,

genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon

sistemi kurulacak ve bu işyeri havasında, berilyum

miktarı azamı ne kadar olması sağlanacaktır?

(2) miligram/metreküpü geçmeyecektir.

Page 63: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-38 Benzen (benzol) ve bileşikleri gibi aromatik hidrokarbonlarla yapılan çalışmalarda,

bunların zararlı etkilerinden korunmak için Solventler, tinerler ve benzerleri

ile deri, plastik ve benzerlerinden mamul eşya imalat sanayiinde kullanılan

her çeşit yapıştırıcı maddelerin içinde bulunan benzen miktarı hacımca yüzde

kaç olmalıdır?

(% 1) den fazla olmayacaktır.

Page 64: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-39 Benzen ve bileşikleri ile çalışılan yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi yapılacak ve çalışmalar,hangi sistemle yapılmalıdır?

Kapalı sistemde olmalıdır.

S-40 Benzen ile çalışılan işyerlerinde, benzenin havadaki konsantrasyonu, hacmen ne olmalıdır?

milyonda 20 den fazla olmayacaktır.

Page 65: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Daha yüksek benzen konsantrasyonuyla çalışmak

zorunluluğu bulunan işyerlerinde, işçilere uygun hava

maskeleri, sıvı benzen ile çalışılan hallerde, özel

ayakkabı, eldiven ve özel iş elbisesi gibi korunma

araçları verilecektir.(iş Sağ.İş.Güv.Tz.md:71)

Page 66: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-41 Kurşunla çalışmalar yapılan işyerlerinde, adam

başına kaç metreküp düşmelidir?

15 metreküp hacim düşecek ve 4 metreden fazla tavan

yükseklikleri, bu hesaba katılmayacaktır.

S-42 Kurşunla çalışmalar yapılan işyerlerinde İşyeri

havasından, periyodik olarak numuneler alınarak

kurşun miktarı tayin edilecek ve bu miktarın azami

değeri ne olmalıdır?

0,15 miligram/metreküpü geçmemesi sağlanacaktır.

Page 67: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

43-Karbon sülfürle çalışılan işyerleri soba ile ısıtılmayacak ve buralardaki elektrik lambaları,tesisat ve cihazları karbon sülfüre karşı korunmuş (etanj) olacak, lambalara koruyucu nitelikte globlar takılacak, yangına ve patlamaya karşı gerekli tedbirler alınacaktır.

Karbon sülfür ile çalışılan yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi kurulacak, çalışmalar, kapalı sistemde olacak ve işyeri havasındaki azami karbon sülfür miktarı ne kadar olacaktır?

Hiç bir şekilde 20 ppm veya 60 miligram/metreküpü geçmeyecektir

Page 68: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

44-Kükürtlü hidrojen ile çalışılan yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi yapılacaktır.

İşyeri havasındaki kükürtlü hidrojen miktarı, hacim olarak ne kadar olmalıdır?

milyonda 20 yi geçmeyecektir.

45-Tozlu işlerde çalışan işçilerin, periyodik olarak, sağlık muayeneleri Kaç ayda bir yapılacaktır?

6 ayda bir, göğüs radyoğrafileri alınacaktır .Solunum ve dolaşım sistemi hastalıkları ile cilt hastalığı görülenler, bu işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınacaklardır.

Page 69: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

46- Her işveren, işyerinde işçilerinin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için, İş sağlığı İş Güvenliği tüzüğü belirtilen şartları yerine getirmek araçları noksansız bulundurmak gerekli olanı yapmakla yükümlüdür.İşçiler de,bu yoldaki usuller ve şartlara uymak zorundadırlar. (İş sağlığı İş Güvenliği tüzüğü madde: 2)

47- İşyerlerindeki hava hacmi, makine, malzeme ve benzeri tesislerin kapladığı hacimler dahil olmak üzere, işçi başına en az kaç metreküp olacaktır?

10 metreküp olacaktır.

Hava hacminin hesabında, tavan yüksekliğinin 4 metreden fazlası nazara alınmaz (İş sağlığı İş Güvenliği tüzüğü madde: 8)

Page 70: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

48- Zehirli, tehlikeli tozlu ve kirli işlerde çalışılan

yerlerde, iş elbiseleri ile harici elbiselerin ayrı

yerlerde saklanabilmesi için, işçilere, kaç dolap

verilecektir?

2bölmeli , bulunmadığı hallerde, 2 ayrı dolap

verilecektir.

(İş sağlığı İş Güvenliği tüzüğü madde 43)

Page 71: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

49- Parlayıcı sıvıların konulduğu yeraltı depolarında Yeraltı depoları sağlam bir yer üzerine oturtulmuş, bütün kısımları yeryüzünden en az kaç cm derinde ve dış korozyona karşı korunmuş olacaktır?

60 santimetre

50- Yeraltı depolarının havalandırma boruları; bacalardan, binaların açık kısımlarından ve buharların birikebileceği yerlerden uzakta bulunacak ve ağızları yerden en az kaç metre yükseklikte olacaktır?

2.5 metre.

Page 72: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

51- Dolum yerlerinde L.P.G. nin tüplere doldurulması işi, stok kaplarından en az kaç metre uzakta yalnız bu işe ayrılmış yerlerde yapılacaktır. (Par. Pat. Md.Tz.128)

5 metre

52- Asetonda çözülmüş asetilen tüplerinin doldurulmasında basınç hiç bir zaman kaç kg/cm 2 yi geçmeyecektir?

15 kg/cm 2 yi geçmeyecekytir.

Asetilenin temas ettiği bakırdan ve % 70 den fazla bakırlı alaşımdan yapılmış olmayacaktır.

Page 73: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

53- Doldurulan asetilen tüpleri en az kaç saat dik olarak bekletildikten sonra kullanılacaktır?

12 saat bekledikten sonra kullanılacaktır.

54-Kimyasal maddelerin kapalı işyeri havasında bulunmasına izin verilen sekiz saatlik çalışma süresi içinde çalışanların sağlığını bozmıyacağı kabul edilen konsantrasyon aşağıdakilerden hangisidir?

a)TWA

b)MAC

c)STEL

d)Hiçbiri

Page 74: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

55- Bazı kimyasallar açıkta bırakılınca havanın oksijeni

ile oksitlenir ve bu reaksiyon sonucu ısı açığa çıkarıp

yangına sebep olurlar .Bu reaksyona ne ad verilir?

a)Yanma

b)Kendiliğinden yanma

c)Parlama

d)Hiçbiri

Page 75: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

56-Kimyasal madde deposu işyerinin diğer

bölümlerinden farklı olarak nasıl olmalıdır?

Diğer bölümlerden ayrı ve bağımsız olmalı

57- ”Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği”ne göre;

tehlikeli kimyasalları tedarik edenler ile üretenlerin bu

ürünlerin ambalajları üzerine ne yapıştırmaları

gerekir?

Kimyasalın etiketi

Page 76: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Kimyasallarla çalışılan işyerlerinde risk değerlendirmesi

Kaç yılda bir yapılmalı ve ne zaman yenilenmelidir?

En az beş yılda bir yapılmalı

Belirlenen sürelerde,

Çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olduğunda,

Ortam ölçümleri ve sağlık gözetimlerinin sonuçlarına göre gerektiğinde,

Kimyasal maddeler nedeni ile herhangi bir kaza olduğunda yenilenmelidir.

Page 77: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Bir kimyasal maddenin yapısal özelliği nedeni ile zarar

verme potansiyeline ne denir?

Tehlike

Page 78: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Kimyasal maddenin zarar verme potansiyelinin çalışma

ve/veya maruziyet koşullarında ortaya çıkması

olasılığına ne denir?

Risk

Page 79: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Sağlık, güvenlik ve çevre için risk taşıyan kimyasallara

ne ad verilir?

Tehlikeli kimyasal

Page 80: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Benzen ve bileşikleri ile çalışılan yerlerde, genel

havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi

yapılacak ve çalışmalar,hangi sistemle yapılmalıdır?

Kapalı sistemde olmalıdır.

Page 81: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Benzen ile çalışılan işyerlerinde, benzenin havadaki

konsantrasyonu, hacmen ne olmalıdır?

milyonda 20 den fazla olmayacaktır. Daha yüksek

benzen konsantrasyonuyla çalışmak zorunluluğu

bulunan işyerlerinde, işçilere uygun hava maskeleri,

sıvı benzen ile çalışılan hallerde, özel ayakkabı,

eldiven ve özel iş elbisesi gibi korunma araçları

verilecektir.(iş Sağ.İş.Güv.Tz.md:71)

Page 82: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Kurşunla çalışmalar yapılan işyerlerinde, kişi başına

kaç metreküp düşmelidir?

15 metreküp hacim düşecek ve 4 metreden fazla tavan

yükseklikleri, bu hesaba katılmayacaktır.

Page 83: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Kurşunla çalışmalar yapılan işyerlerinde İşyeri

havasından, periyodik olarak numuneler alınarak

kurşun miktarı tayin edilecek ve bu miktarın azami

değeri ne olmalıdır?

0,15 miligram/metreküpü geçmemesi sağlanacaktır.

Page 84: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Tozlu işlerde çalışan işçilerin, periyodik sağlık

muayeneleri Kaç ayda bir yapılacaktır?

6 ayda bir, göğüs radyoğrafileri alınacaktır.

Solunum ve dolaşım sistemi hastalıkları ile cilt

hastalığı görülenler, bu işlerden ayrılacaklar, kontrol

ve tedavi altına alınacaklardır.

Page 85: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

İşyerlerindeki hava hacmi, makine, malzeme ve benzeri tesislerin kapladığı hacimler dahil olmak üzere, işçi başına en az kaç metreküp olacaktır?

10 metreküp olacaktır.

Hava hacminin hesabında, tavan yüksekliğinin 4 metreden fazlası nazara alınmaz (İş sağlığı İş Güvenliği tüzüğü madde: 8)

Page 86: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Parlayıcı sıvıların konulduğu yeraltı depolarında Yeraltı

depoları sağlam bir yer üzerine oturtulmuş, bütün

kısımları yeryüzünden en az kaç cm derinde ve dış

korozyona karşı korunmuş olacaktır?

60 santimetre

Page 87: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Sıvılaştırılmış Petrol gazlarının kapları, kapalı yerlerde

tek sıra halinde, açık yerler de güneş ışınlarına maruz

kalmayacak sundurma altında uygun tertibat alınmak

suretiyle üstüste en çok kaç sıra halinde istiflenebilir?

6 sıra halinde istiflenebilir,

Page 88: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

Parlayıcı patlayıcı , tehlikelı ve zararlı maddelerin bulunduğu yerlerde telekominikasyon kabloları da dahil, bütün yeraltı kabloları en az kaç santimetre derinliğe konacaktır?

50 cm

Page 89: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,
Page 90: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGININ TEMEL KAVRAMLARI VE YANGIN

KİMYASI

Tanımlar:

Yanma; Yanıcı maddelerin oksijenle reaksiyona girmesi olayına yanma denir.

Yavaş yanma (alevsiz olarak, yavaş oksitlenme)

Hızlı yanma (alevle birlikte, hızlı oksitlenme)

Yavaş yanmada az ısı olur ve hiç ışık görülmeyebilir.

Yangın; hem ısı hem de ışık veren hızlı oksidasyonun (yanmanın) kontrol dışı sürmesi olayına da yangın denir.

Page 91: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGININ TEMEL KAVRAMLARI VE YANGIN

KİMYASI

ISI KAYNAKLARI

Bir maddenin yanmaya başlaması için yeterli miktarda ısıya ihtiyaçvardır. İhtiyaç duyulan bu ısı bir çok kaynaktan meydana gelmektedir.

Isı kaynakları iki kısımda incelenir:

Doğal Isı Kaynakları

Suni Isı Kaynakları

Page 92: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGININ TEMEL KAVRAMLARI VE YANGIN

KİMYASI

DOĞAL ISI KAYNAKLARI

Güneş

Yıldırım

Volkanlar

Güneş: Güneşin elektromanyetik radyasyon şeklinde yaydığı enerjiye güneş ısısı enerjisi denir.

Güneş doğal bir ısı kaynağıdır

Page 93: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGININ TEMEL KAVRAMLARI VE YANGIN

KİMYASI

SUNİ ISI KAYNAKLARI

Açık Ateşler

Elektrik

Aşırı Isı

Kızgın Yüzeyler

Kendi Kendine Tutuşma

Kıvılcım

Statik Elektrik

Sürtünme

Page 94: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGININ TEMEL KAVRAMLARI VE

YANGIN KİMYASI

Yanma Üçgeni:

Yangının oluşması için üç temel

unsura ihtiyaç vardır:

a)Yanıcı madde

b)Hava(Oksijen)

c)Ateşleme Kaynağı

Page 95: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGININ TEMEL KAVRAMLARI VE

YANGIN KİMYASI

Duman

Karbon monoksit

Karbon dioksit

Kükürt oksitleri

Azot oksitleri

Page 96: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGININ TEMEL KAVRAMLARI VE YANGIN

KİMYASI

Yangın Gazları

Hidrojen Klorür

Fosgen

Hidrojen Siyanür

Azot Oksitleri

Toluen Diizosiyanat

Formaldehid

Page 97: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN SINIFLARI

A-Sınıfı Yangınlar :

Katı yanıcı maddeleri kapsar.

Kağıt,

Tekstil,

Deri,

Odun,

Kömür,

Lastik ve petrokimya ürünleri vb.

Page 98: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN SINIFLARI

B-Sınıfı Yangınlar :

Sıvı yanıcı maddeleri

kapsar.

Alkol,

Boya,

Akaryakıt,

Vernik,

Tiner,

Petrol ve solventler

vb.

Page 99: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN SINIFLARI

C-Sınıfı Yangınlar :

Gaz yanıcı maddeleri

kapsar.

LPG,

metan,

hidrojen,

etilen, vb. gibi parlayıcı

ve patlayıcı gazlar.

Page 100: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN SINIFLARI

D-Sınıfı Yangınla

Metal yanıcı maddeleri

kapsar.

Nitrat,

Sodyum,

Potasyum,

Magnezyum,

Alüminyum, peroksit vb.

gibi kimyasal yapıdaki

maddeler.

Page 101: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN TİPLERİNE GÖRE SÖNDÜRÜCÜ

KULLANIMI

YANGIN

TİPİ

SÖNDÜRME METODU

Katı

madde

yangınları

Su, köpük, kuru toz veya CO2'li yangın söndürücüler kullanılabilir.

Kap içinde

yanan

sıvılar

En etkili yöntem köpüktür. Ama toz ve CO2'li yangın söndürücüler de

kullanılabilir.

Çevreye

yayılmış

sıvı

yangınları

En etkili yöntem kuru tozlu yangın söndürücülerdir ama kapalı

ortamlarda CO2‟li yangın söndürücüler de kullanılabilir.

Gaz

yangınlarıEn etkili yöntem kuru tozlu yangın söndürücülerdir.

Elektrikli

ekipman

yangınları

En etkili yöntem CO2‟li yangın söndürücülerdir. eğer mevcut değilse

kuru tozlu söndürücüler de kullanılabilir.

Page 102: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANMA OLAYI BİLEŞENLERİ

Yanıcı maddenin katı, sıvı veya

gaz olması, özellikleri, miktarı ile

yakıcı maddenin ve ısının miktarı

ile etki süreleri yanma olayının

başlamasında, devamında ve

büyüme hızında etkendir.

Page 103: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

LPG

70 %

30 %

LPG : 70 – 30 %

Bütan

Propan

Page 104: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

LPG Buharı Bayıltabilir

Solunumu Olumsuz

Etkilemesine

Rağmen Zehirli

Değildir

Page 105: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

LPG PATLAMALARI,

TEMEL OLUġUM NEDENLERĠ BAKIMINDAN ĠKĠ BAġLIK ALTINDA TOPLANABĠLĠR.

MADDENĠN FAZ DEĞĠġTĠRMESĠ ĠLE GENLEġME SONUCU OLUġAN PATLAMALAR (BLEVE : BOILING

LIQUID EXPANDING VAPOUR EXPLOSION –KAYNAYAN SIVI GENLEġEN BUHAR PATLAMASI)

KĠMYASAL YANMA TEPKĠMESĠ SONUCU OLUġAN PATLAMALAR (UVCE : UNLIMITED VAPOUR CLOUD

EXPLOSION – SINIRLANDIRILAMAYAN BUHAR BULUTU PATLAMASI)

Page 106: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

Sızıntı kapalı bir tankta

meydana gelmiş ise yanma

giderek tankı ısıtır ve tank

içinde ısınarak kaynamaya

başlayan sıvı tank basıncını

yenerek tankı yırtar ve

patlama ile birlikte bleve olayı

gerçekleşir.

(2)

Bleve geçekleşmesi

Page 107: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Özel olarak inşa edilmiş LPG dağıtım depolarında,

tüplere doldurulmuş durumda en çok 10000 kg gaz

bulundurulabilir. Bu binaların okul ve cami gibi kamuya

açık binaların arsa sınırından en az 25 m ve diğer

binaların arsa sınırından en az 15 m uzaklıkta bulunması

gerekir. LPG ve ticari propan tüpleri, birbiriyle

karışmayacak şekilde depolanır. (Binaların Yangından

Korunma yönetmeliği md.106-13)

Page 108: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI

Yangın Söndürme Cihazları

Yerden 90 cm yüksekliğe asılmalıdır.

CO2’ li cihazlar 6 ayda, tozlu cihazlar 12 ayda bir,

kontrol edilmelidir.

TS kalite belgeli olmalıdır.

Anlaşılır etiketi olmalıdır.

Her bağımsız bölümde 1 adet olmak üzere, 200 m² için 1

adet ilave edilen 6 kg’lık Yanğın Sön.Cih.

bulundurulmalıdır.

Page 109: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI

Cihazlar 5 yılda bir yetkili kuruluşlarca

hidrostatik basınç testine tabii

tutulmalıdır.

İçten basınçlı, manometreli ve tetik

mekanizmalı cihazların tercihi tavsiye

edilir.

Çekme silindir çelik gövdeli olmalıdır.

Page 110: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN HORTUM VE DOLAPLARI

Yuvarlak hortumlu yangın dolap

dizayn debisi 100 lt/dak

olmalıdır.

Yangın söndürme bulunan

binalarda yassı hortumlu yangın

dolapları TS standardına uygun

olmalıdır.

Yassı hortum çapı 50 mm’yi ve

hortum uzunluğu 20 m’yi

geçmemelidir.

Page 111: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN HORTUM VE DOLAPLARI

Yangın dolaplarındaki

yuvarlak yarı sert

hortumlar TS normuna

uygun olmalıdır.

Hortum çapı 25 mm

olmalı ve 30 m’yi

aşmamalıdır.

Page 112: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Seyyar yangın söndürme cihazları, en az 6 ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri, cihazlar üzerine yazılacaktır.

Köpüklü tip (Sodyum bikarbonat -asitli) yangın söndürme cihazları, en az senede bir defa tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır.

Karbon dioksitli, bikorbanot tozlu, karbon tetraklörürlü ve benzeri kimyasal maddeli yangın söndürme cihazları, kullanılıştan sonra derhal yeniden doldurulacaktır.(İş sağ.İş Güv.Tz.Md.128)

Page 113: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

İşyerinde, yapılan işin cinsine ve özelliğine göre etkili olabilecek tipte ve yeterli sayıda yangın söndürme cihazları bulundurulacaktır.

Bu cihazlar ve bunlara yardımcı tesis ve teçhizat daima işler bir halde olacaktır. Cihazların işyerindeki tertip ve tanzimi, icabında kolayca kullanılmasını mümkün kılacak şekilde yapılacak ve her altı ayda bir tartılmak suretiyle muayene edilerek saptanan ağırlıklar cihaz üzerine takılacak bir etikete muntazaman kaydedilecektir.

Tüp içindeki tesirli maddenin net ağırlığı yarıdan aşağı düştüğü takdirde, o cihaz boşalmış sayılarak yeniden doldurulacaktır.(Par.pat.md.tz. 59)

Page 114: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

İşyerlerinde 6 ayda bir alarm ve

tahliye denemeleri yapılacak, bu

denemeler, yetkili ve tecrübeli bir

şef, işyeri bekçileri ve yeteri kadar

yardımcılardan kurulu bir ekibin

gözetimi altında yapılacak ve

işyeri yangın planına uygun olarak

tertiplenecektir.((İş sağ.İş

Güv.Tz.Md.131)

Page 115: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Parlayıcı, patlayıcı, yanıcı ve benzeri

atıklar, açık havada yakılarak yok

edilirken gerekli tedbirler alınacak ve

yakma işi, bina veya malzemeden en

az 15 metre uzakta yapılacak ve kolay

parlayıcı atıklar, usulüne uygun ve ayrı

olarak yok edilecektir. (İş sağ.İş

Güv.Tz.Md.140)

Page 116: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Tehlikeli sıvıların bulunduğu tank

ve depolar, en geç yılda bir defa

kontrol edilecek ve onarımda

bunlar tamamen boşaltılacak,

bağlantı boruları sökülecek veya

uygun kör tapalarla tıkanacak veya

vanaları kapatılacaktır.

Page 117: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Patlayıcı maddeler depolarını

çevreleyecek toprak setler, binanın

yüksekliğini en az bir metre geçecek

ve tepe noktasında en az bir metre

genişlikte olacaktır.(par.pat.md. Tz

.Md.67)

Page 118: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Bina veya bir bölümünün tehlike sınıfı, binanın özelliklerine ve binada yürütülen işlemin ve faaliyetlerin niteliğine bağlı olarak belirlenir. Bir binanın çeşitli bölümlerinde değişik tehlike sınıflarına sahip malzemeler bulunuyor ise, su ve pompa kapasitesi bina en yüksek tehlike sınıflandırmasına göre belirlenir. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.19)

Page 119: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Bir bina, yangın çıkması halinde;

a) Binanın yük taşıma kapasitesi belirli bir süre için korunabilecek,

b) Yangının ve dumanın binanın bölümleri içerisinde genişlemesi ve yayılması sınırlandırılabilecek,

c) Yangının civarındaki binalara sıçraması sınırlandırılabilecek,

ç) Kullanıcıların binayı terk etmesine veya diğer yollarla kurtarılmasına imkan verecek,

d) İtfaiye ve kurtarma ekiplerinin emniyeti göz önüne alınacak,

şekilde inşa edilir. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.20)

Page 120: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Bitişik nizam yapıları birbirinden ayıran yangın duvarları, yangına en az 90 dakika dayanıklı olarak projelendirilir.

Yüksek binalarda, çöp, haberleşme, evrak ve teknik donanım gibi, düşey tesisat şaft ve baca duvarlarının yangına en az 120 dakika ve kapaklarının en az 90 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.25)

Page 121: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Yangın güvenlik holü

(1) Yangın güvenlik holleri; kaçış merdivenlerine dumanın geçişinin engellenmesi, söndürme ve kurtarma elemanlarınca kullanılması ve gerektiğinde engellilerin ve yaralıların bekletilmesi için yapılır. Hollerin, kullanıcıların kaçış yolu içindeki hareketini engellemeyecek şekilde tasarlanması şarttır.

(2) Yangın güvenlik hollerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme kullanılamaz ve bu hollerin, yangına en az 120 dakika dayanıklı duvar ve en az 90 dakika dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılması gerekir.

Page 122: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

(3) Yangın güvenlik hollerinin taban

alanı, 3 m2'den az, 6 m2'den fazla ve

kaçış yönündeki boyutu ise 1.8 m'den az

olamaz.

(4) Acil durum asansörü önünde yapılacak

yangın güvenlik holü alanı, 6 m2'den az,

10 m2'den çok ve herhangi bir boyutu 2

m'den daha az olamaz.

(5) Döşemeye, asansör holünde çıkış

kapısına doğru 1/200'ü aşmayacak bir

eğim verilir.

Page 123: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

(6)) Aksi belirtilmedikçe kaçış merdivenlerine, bir yangın güvenlik holünden veya kullanım alanlarından bir kapı ile ayrılan hol, koridor veya lobiden geçilerek ulaşılır.

(7)) Acil durum asansörü ile yapı yüksekliği 51.50 m‟den fazla olan binalarda kaçış merdiveni önüne yangın güvenlik holü yapılması zorunludur. Acil durum asansörünün yangın merdiveni önündeki güvenlik holüne açılması gerekir.

(8) Yangın güvenlik hollerinin kullanmaya uygun şekilde boş bulundurulmasından, bina veya işyeri sahibi ve yöneticileri sorumludur.

(Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.34)

Page 124: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Kaçış merdivenlerinin duvar, tavan ve

tabanında hiçbir yanıcı malzeme

kullanılamaz ve bu merdivenler,

yangına en az 120 dakika dayanıklı

duvar ve en az 90 dakika dayanıklı

duman sızdırmaz kapı ile diğer

bölümlerden ayrılır.

Kaçış merdivenlerinin kullanıma uygun

şekilde boş bulundurulmasından, bina

veya işyeri sahibi ve yöneticileri

sorumludur. (Binaların Yangından

Korunma yönetmeliği md.38)

Page 125: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Acil çıkış zorunluluğu

Bütün yapılarda, aksi belirtilmedikçe, en

az 2 çıkış tesis edilmesi ve çıkışların

korunmuş olması gerekir, 25 kişinin

aşıldığı yüksek tehlikeli mekânlar ile 50

kişinin aşıldığı her mekânda en az 2 çıkış

bulunması şarttır. Kişi sayısı 500 kişiyi

geçer ise en az 3 çıkış ve 1000 kişiyi

geçer ise en az 4 çıkış bulunmak

zorundadır.

Page 126: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Kaçış merdiveni özellikleri

(1) Kaçış merdivenlerinin kapasite ve sayı bakımından en az yarısının doğrudan bina dışına açılması gerekir.

(2) Kaçış merdiveninin, zemin düzeyindeki dışarı çıkışın görülebildiği ve engellenmediği hol, koridor, fuaye, lobi gibi bir dolaşım alanına inmesi halinde, kaçış merdiveninin indiği nokta ile dış açık alan arasındaki uzaklık, kaçış merdiveni bir kattan daha fazla kata hizmet veriyor ise 10 m'yi aşamaz.

Page 127: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

a) Yapı yüksekliği 21.50 m’nin altındaki konutlarda korunumsuz normal merdiven kaçış yolu olarak kabul edilir ve ikinci çıkış aranmaz.

b) Yapı yüksekliği 21.50 m’den fazla ve 30.50 m’den az olan konutlarda, en az 2merdiven düzenlenmesi, merdivenlerden en az birisinin korunumlu olması ve her daireden 2 merdivene de ulaşılması gerekir.

Page 128: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Yapı yüksekliği 51.50 m„ den daha fazla olan yapılarda, en az 1 asansörün acil hallerde kullanılmak üzere acil durum asansörü olarak düzenlenmesi şarttır.

Acil durum asansörleri önünde, aynı zamanda kaçış merdivenine de geçiş sağlayacak şekilde, her katta 6 m2'den az, 10 m2'den çok ve herhangi bir boyutu 2 m'den az olmayacak yangın güvenlik holü oluşturulur.

Page 129: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Yapı yüksekliği 51.50 m„ den daha fazla olan yapılarda, en az 1 asansörün acil hallerde kullanılmak üzere acil durum asansörü olarak düzenlenmesi şarttır.

Acil durum asansörleri önünde, aynı zamanda kaçış merdivenine de geçiş sağlayacak şekilde, her katta 6 m2'den az, 10 m2'den çok ve herhangi bir boyutu 2 m'den az olmayacak yangın güvenlik holü oluşturulur.

Page 130: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Bir mahal içerisinde tesis edilen birincil

veya ikincil enerji kaynağı olarak

jeneratör kullanılan bütün bina ve

yapılarda Jeneratörün kurulacağı odanın

duvarları, tabanı ve tavanı en az 120

dakika süreyle yangına dayanabilecek

şekilde yapılır. (Binaların Yangından

Korunma yönetmeliği md.66)

Page 131: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Sesli uyarı cihazları binanın her yerinde, yerden 150 cm yükseklikte ölçülecek ve ses seviyesi ortalama ortam ses seviyesinin en az 15 dBA üzerinde olacak şekilde yerleştirilir.

Umuma maksatlı bölümler ile banyo ve duşlarda, ses seviyesinin en az 75 dBAolması gerekir. Sesli uyarı cihazlarının 3 m uzaklıkta en az 75 dBA ve en çok 120 dBAses seviyesi elde edilecek özellikte olması şarttır. Acil anons sistemi hoparlörü olan hacimlerde ayrıca siren sistemi konulması gerekli değildir.

(Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.81-5)

Page 132: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Yapı yüksekliği 51.50 m'nin üzerinde olan binaların hol ve koridor gibi ortak alanlarında duman kontrol sistemi yapılması mecburidir

Toplam alanı 2000 m2'yi aşan kazan dairelerinde, kapalı otopark alanlarında ve bodrum katlardaki depolarda mekanik duman tahliye sistemi yapılması mecburidir.

Duman tahliye sisteminin, binanın diğer bölümlerine hizmet veren sistemlerden bağımsız olması ve saatte en az 10 defa hava değişimi sağlaması gerekir.

Page 133: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Yapı yüksekliği 51.50 m'den yüksek olan konutların

kaçış merdivenlerinin basınçlandırılması şarttır.

Yangın anında acil durum asansör kuyularının yangın

etkisi altında kalmaması için acil durum asansörü

kuyularının basınçlandırılması gerekir.

Page 134: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Yüksek binalar ile toplam kapalı kullanım alanı 1000 m2’den büyük imalathane, atölye, depo, konaklama, sağlık, toplanma amaçlı ve eğitim binalarında, alanlarının toplamı 600 m2’den büyük olan kapalı otoparklarda ve ısıl kapasitesi 350 kW’ın üzerindeki kazan dairelerinde yangın dolabı yapılması mecburîdir. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.94)

Page 135: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Hidrantlar arası uzaklık çok riskli

bölgelerde 50 m, riskli bölgelerde 100

m, orta riskli bölgelerde 125 m ve az

riskli bölgelerde 150 m alınır.

Normal şartlarda hidrantlar, korunan

binalardan ortalama 5 ila 15 m kadar

uzağa yerleştirilir.

Page 136: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

Aşağıda belirtilen yerlerde otomatik yağmurlama sistemi kurulması mecburidir:

a) Yapı yüksekliği 30.50 m'den fazla olan konut haricindeki bütün binalarda,

b) Yapı yüksekliği 51.50 m’yi geçen konutlarda,c) Alanlarının toplamı 600 m2’den büyük olan kapalı otoparklarda ve 10’dan fazla aracın asansörle alındığı kapalı otoparklarda,

Page 137: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

İLGİLİ MEVZUAT

otomatik yağmurlama sistemi kurulması

ç) Birden fazla katlı bir bina içerisindeki yatılan oda sayısı 100'ü veya yatak sayısı 200'ü geçen otellerde, yurtlarda, pansiyonlarda, misafirhanelerde ve yapı yüksekliği 21.50 m'den fazla olan bütün yataklı tesislerde,

d) Toplam alanı 2000 m2’nin üzerinde olan katlı mağazalarda, alışveriş, ticaret ve eğlence yerlerinde,

e) Toplam alanı 1000 m2'den fazla olan, kolay alevlenici ve parlayıcı madde üretilen veya bulundurulan yapılarda. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.96)

Page 138: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

ERKEN ALGILAMA VE ALARM SİSTEMLERİ

Her çıkış noktasında bir adet yangın alarm butonu bulunmalıdır.

Alarm butonları arasındaki uzaklık 50 m’yi geçemez.

Alarm butonları, yerden en az 1.1 m, en çok 1.4 m yükseklikte olmalıdır.

Page 139: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

YANGIN SORULARI

S-1 Seyyar yangın söndürme cihazları, en az kaç ayda bir defa kontrol edilecek ve kontrol tarihleri, cihazlar üzerine yazılacaktır?

6 ayda bir

S-2 Köpüklü tip (Sodyum bikarbonat - asitli) yangın söndürme cihazları, senede kaç kez tamamen boşaltılıp yeniden doldurulacaktır?

Senede bir kez

S-3 Karbon dioksitli, bikorbanot tozlu, karbon tetraklörürlü ve benzeri kimyasal maddeli yangın söndürme cihazları, kullanılıştan sonra ne zaman doldurulacaktır?

Derhal yeniden doldurulacaktır.(İş sağ.İş Güv.Tz.Md.128)

Page 140: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-4 İşyerinde, yapılan işin cinsine ve özelliğine göre etkili olabilecek tipte ve yeterli sayıda yangın söndürme cihazları bulundurulacaktır.

Bu cihazlar ve bunlara yardımcı tesis ve teçhizat daima işler bir halde olacaktır. Cihazların işyerindeki tertip ve tanzimi, icabında kolayca kullanılmasını mümkün kılacak şekilde yapılacak ve her altı ayda bir tartılmak suretiyle muayene edilerek saptanan ağırlıklar cihaz üzerine takılacak bir etikete muntazaman kaydedilecektir.

Tüp içindeki tesirli maddenin net ağırlığı ne kadar düştüğü zaman, o cihaz boşalmış sayılarak yeniden doldurulacak? Yarıdan aşağı düştüğü takdirde o çihaz boşalmış sayılacak yeniden doldurulacaktır. (Par.pat.md.tz. 59)

Page 141: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-5 İşyerlerinde kaç ayda bir alarm ve tahliye denemeleri yapılacaktır?

6 ayda bir yapılacak

bu denemeler, yetkili ve tecrübeli bir şef, işyeri bekçileri ve yeteri kadar yardımcılardan kurulu bir ekibin gözetimi altında yapılacak ve işyeri yangın planına uygun olarak tertiplenecektir.((İş sağ.İş Güv.Tz.Md.131)

S-5 Parlayıcı, patlayıcı, yanıcı ve benzeri atıklar, açık havada yakılarak yok edilirken gerekli tedbirler alınacak ve yakma işi, bina veya malzemeden en az kaç metre uzakta yapılacak tır?

15 metre ve kolay parlayıcı atıklar, usulüne uygun ve ayrı olarak yok edilecektir. (İş sağ.İş Güv.Tz.Md.140)

S-6 Tehlikeli sıvıların bulunduğu tank ve depolar,yılda kaç defa kontrol edilecektir?

En geç yılda bir dafa ( onarımda bunlar tamamen boşaltılacak, bağlantı boruları sökülecek veya uygun kör tapalarla tıkanacak veya vanaları kapatılacaktır.)

Page 142: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-7 Parlayıcı sıvıların konulduğu bina, tank ve benzeri tesislerin dışında ayrıca, dağılacak,yayılacak sıvıların toplanması için, tesis hacminin en az ne kadar oranda oranında, sızdırmaz duvarla, geniş toprak set veya sütre ile çevrilmesi gereklidir.

1/2 oranında

S-8 Parlayıcı sıvıların konulduğu bina, tank ve benzeri tesislerin dışında ayrıca, dağılacak,yayılacak sıvıların toplanması için, tesis hacminin en az 1/2 oranında, sızdırmaz duvarla, geniş toprak set veya sütre ile çevrilmesi gereklidir.Duvar veya sütrenin taban kenarları bina veya tanktan en az kaç metrelik uzaklıktan başlar ?

1 metrelik uzaktan başlar .(Duvar yerine toprak set kullanılması halinde setlerin üstleri en az 1 metre genişliğinde olacak ve kenarlarının meyli normal şev meylinden fazla olmayacaktır). (par.pat.md. Tz .Md.66)

Page 143: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-9 Patlayıcı maddeler depolarını çevreleyecek toprak setler, binanın yüksekliğini en az bir metre geçecek ve tepe noktasında en az kaç metre genişlikte olacaktır.

Bir metre (par.pat.md. Tz .Md.67)

S-10 Bina veya bir bölümünün tehlike sınıfı, binanın özelliklerine ve binada yürütülen işlemin ve faaliyetlerin niteliğine bağlı olarak belirlenir. Bir binanın çeşitli bölümlerinde değişik tehlike sınıflarına sahip malzemeler bulunuyor ise, su ve pompa kapasitesi binanın hangi tehlike sınıflandırmasına göre belirlenir?

En yüksek tehlike sınıflandırmasına göre belirlenir. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.19)

Page 144: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-11 Bir bina, yangın çıkması halinde aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

a) Binanın yük taşıma kapasitesi belirli bir süre için korunabilecek,

b) Yangının ve dumanın binanın bölümleri içerisinde genişlemesi ve yayılması sınırlandırılabilecek,

c) Yangının civarındaki binalara sıçraması sınırlandırılabilecek,

ç) Kullanıcıların binayı terk etmesine veya diğer yollarla kurtarılmasına imkan verecek,

d) İtfaiye ve kurtarma ekiplerinin emniyeti göz önüne alınacak,

şekilde inşa edilir.

Hepsi doğrudur(Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.20)

(Not :Sınavda buna benzer sorularda 3 şık doğru verilerek yanlış bir şık yazılabilir.önemli olan doğru şıkları bildiğimizde yanlış olanı bulmanızdır veya tam tersi olabilir.üç yanlış bir doğru olabilir.)

Page 145: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-12 Bitişik nizam yapıları birbirinden ayıran yangın duvarları, yangına en az kaç dakika dayanıklı olarak projelendirilir?.

90 dakika

S-13 Yüksek binalarda, çöp, haberleşme, evrak ve teknik donanım gibi, düşey tesisat şaft ve baca duvarları ile kapaklarının yangına en az kaç dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir?

120 dakika ve kapaklarının en az 90 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.25)

Page 146: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-14 Yangın güvenlik hollerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme kullanılamaz ve bu hollerin, yangına en az kaç dakika dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılması gerekir?

120 dakika dayanıklı duvar ve en az 90 dakika dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılması gerekir.

S-15 Yangın güvenlik hollerinin taban alanı ile kaçış yönündeki boyut ölcüleri nasıl olmalıdır?

3 m2'den az, 6 m2'den fazla ve kaçış yönündeki boyutu ise 1.8 m'den az olamaz

Page 147: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-16 Acil durum asansörü önünde yapılacak yangın güvenlik holü alanı boyutları ne olmalıdır?

6 m2'den az, 10 m2'den çok ve herhangi bir boyutu 2 m'den daha az olamaz.

S-17 Döşemeye, asansör holünde çıkış kapısına doğru eğim ne olmalıdır?

1/200'ü aşmayacak bir eğim verilir.

S-18 Acil durum asansörü ile yapı yüksekliği 51.50 m’den fazla olan binalarda kaçış merdiveni önüne ne yapılması zorunludur?

Yangın güvenlik holü yapılması zorunludur.

(Acil durum asansörünün yangın merdiveni önündeki güvenlik holüne açılması gerekir.) (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.34)

Page 148: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-19 Kaçış merdivenlerinin duvar, tavan ve tabanında hiçbir yanıcı malzeme kullanılamaz ve bu merdivenler, yangına en az kaç dakika dayanıklı olması gerekir?

120 dakika dayanıklı olması gerekir.

(duvar ve en az 90 dakika dayanıklı duman sızdırmaz kapı ile diğer bölümlerden ayrılır.) (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.38)

S-20 Acil çıkış zorunluluğu bütün yapılarda aksi belirtilmedikçe, en az Kaç çıkış tesis edilmesi çıkışların korunmuş olması gerekir?

2 çıkış olması gerekir

Page 149: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

. S -21 Aksi belirtilmedikçe, 25 kişinin aşıldığı yüksek tehlikeli mekânlar ile 50 kişinin aşıldığı her mekânda en az kaç çıkış bulunması gerekir?

2 çıkış bulunması şarttır.

S-22 Kişi sayısı 500 kişiyi geçer ise en az kaç çıkış bulunması gerekir?

3 çıkış bulunması gerkir. ( 1000 kişiyi geçer ise en az 4 çıkış bulunmak zorundadır.)

S-22 Yapı yüksekliği kaç metrenin altındaki konutlarda korunumsuz normal merdiven kaçış yolu olarak kabul edilir ve ikinci çıkış aranmaz?

. 21.50 m’nin altında

Page 150: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S -23 Yapı yüksekliği 21.50 m’den fazla ve 30.50 m’den az olan konutlarda, en az kaç merdiven düzenlenmesi gerekir?

2 merdiven düzenlemesi gerekir.

S-24 Yapı yüksekliği 51.50 m‘ den daha fazla olan yapılarda, en az kaç asansörün acil hallerde kullanılmak üzere acil durum asansörü olarak düzenlenmesi gerekir.

1 asansör

(Acil durum asansörleri önünde, aynı zamanda kaçış merdivenine de geçiş sağlayacak şekilde, her katta 6 m2'den az, 10 m2'den çok ve herhangi bir boyutu 2 m'den az olmayacak yangın güvenlik holü oluşturulur.)

Page 151: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-25 Bir mahal içerisinde tesis edilen birincil veya ikincil enerji kaynağı olarak jeneratör kullanılan bütün bina ve yapılarda Jeneratörün kurulacağı odanın duvarları, tabanı ve tavanı en az kaç dakika süreyle yangına dayanabilecek şekilde yapılır?

120 dakika süreyle yangına dayanabilecek şekilde yapılır (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.66)

S-26 Sesli uyarı cihazları binanın her yerinde, yerden kaç cm yükseklikte ölçülecek ve ses seviyesi ortalama ortam ses seviyesinin en az kaç dBA üzerinde olacak şekilde yerleştirilir.

150 cm yükseklikte ve ortalama ortam ses seviyesinin en az 15 dBA üzerinde olacak şekilde yerleştirilir . (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.81-5)

Page 152: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-27 Yapı yüksekliği kaç m'nin üzerinde olan binaların hol ve koridor gibi ortak alanlarında duman kontrol sistemi yapılması mecburidir?

51.50 m'nin üzerinde

S-28 Toplam alanı kaç m2'yi aşan kazan dairelerinde, kapalı otopark alanlarında ve bodrum katlardaki depolarda mekanik duman tahliye sistemi yapılması mecburidir.?

2000 m2'yi aşan kazan dairelerinde mekanik duman tahliye sistemi yapılması mecburidir.?

Page 153: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-29 Duman tahliye sisteminin, binanın diğer bölümlerine hizmet veren sistemlerden bağımsız olması ve saatte en az kaç defa hava değişimi sağlaması gerekir?

10 defa hava değişimi sağlaması gerekir.

S-30 Yapı yüksekliği kaç m'den yüksek olan konutların kaçış merdivenlerinin basınçlandırılması gerekir?

51.50 m'den yüksek olan konutların basınçlandırılması gerekir?

S-31 Hidrantlar arası uzaklık çok riskli bölgelerde 50 m, riskli bölgelerde 100 m, orta riskli bölgelerde 125 m ve az riskli bölgelerde kaç m alınır?

Az riskli bölgelerde 150 m alınır.

Page 154: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-32 Yapı yüksekliği kaç m'den fazla olan konut haricindeki bütün binalarda, otomatik yağmurlama sistemi kurulması mecburidir?

30.50 metre den fazla konut haricindeki bütün binalarda, otomatik yağmurlama sistemi kurulması mecburidir?

S-33 Toplam alanı kaç m2'den fazla olan, kolay alevlenici ve parlayıcı madde üretilen veya bulundurulan yapılarda otomatik yağmurlama sistemi kurulması mecburidir?

1000 metre kareden fazla kolay alevlenici ve parlayıcı madde üretilen olan yapılarda mecburidir. (Binaların Yangından Korunma yönetmeliği md.96)

S-34 Kaynıyan sıvı genleşen sıvı patlamasına ne denir?

Bleve

Page 155: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-35 Sınırlandırılamayan buhar bulutu

patlamasına ne denir?

Uvce

S-36 Yangın Söndürme Cihazları yerden kaç

cm bir yükseğe asılmalı?

Yerden 90 cm yüksekliğe asılmalıdır.

S-37 Yassı hortum çapı kaç mm ve hortum

uzunluğu kaç m yi geçmemelidir?

50 mm’yi ve hortum uzunluğu 20 m’yi

geçmemelidir.

Page 156: bir işlem sırasında veya atık olarak · arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayiinde kullanılması,

SORULAR

S-38 Alarm butonları arasındaki uzaklık kaç metreyi geçemez ?

50 m’yi geçemez

S-39-Parlayıcı ve patlayıcı maddeler ile akaryakıtların imal edildiği, depolandığı, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerler yüksek tehlikeli yerler olarak değerlendirilir. Aşağıda belirtilen yerler bu sınıfa girenlerden hangisi doğrudur?

a) Parlayıcı ve patlayıcı gazlarla ilgili yerler, LPG, doğalgaz ve benzeri gazların depolama, taşıma, doldurma-boşaltma ve satış işlerinin yapıldığı yerlerdir.

b) Patlayıcı maddelerle ilgili yerler, ısı ve basınç tesiri ile kolay tutuşabilen ve patlayabilen maddelerin bulunduğu yerlerdir. Mermi, barut, dinamit kapsül ve benzeri maddelerin imal ve muhafaza edildiği ve satıldığı yerler bu yerlerdendir.

c) Yanıcı sıvılarla ilgili yerler, yanıcı sıvıların üretildiği, depolandığı ve hizmete sunulduğu satış tesisleri ve benzeri yerlerdir.

d) Hepsi

Doğru Cevap:d