Ëåêö 2. Áîäëîãî áîëîâñðóóëæ,

õýðýãæ¿¿ëýõ ¿éë ÿâö

www.zaluu.comwww.zaluu.com

1. Áîäëîãî áîëîâñðóóëàõ ¿éë ÿâö

2. Áîäëîãûí õýðýãæ¿¿ëýëò. Õÿíàëò

øèíæèëãýý ¿íýëãýý

www.zaluu.comwww.zaluu.com

1. Áîäëîãî áîëîâñðóóëàõ ¿éë ÿâö

1) Øèéäâýðëýõ àñóóäëûã òîäîðõîéëîõ

2) Çîðèëãî, çîðèëòûã òîäîðõîéëæ,

áîäëîãûí õóâèëáàð áîëîâñðóóëàõ íü

www.zaluu.comwww.zaluu.com

1) Øèéäâýðëýõ àñóóäëûã

òîäîðõîéëîõ Àñóóäëûã òîäîðõîéëîõûí à÷

õîëáîãäîë

Áîäëîãûí àñóóäëûí îíöëîã øèíæ

Àñóóäàë òîäîðõîéëîõ ¿å øàò, àðãà

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Àñóóäëàà ñàéòàð òîäîðõîéëîõ íü

çîðèëòûíõîî òàëûã áèåë¿¿ëëýý ãýñýí ¿ã

Âèëäàâñêè

www.zaluu.comwww.zaluu.com

“Àñóóäëûã àìæèëòòàé øèéäâýðëýõèéí òóëäçºâ òàâèãäñàí àñóóäàëä çºâ øèéäýë îëîõõýðýãòýé. Áèä çºâ òàâèãäñàí àñóóäëûã áóðóóøèéäâýðëýõýýñýý èë¿¿ áóðóó àñóóäëûãøèéäâýðëýñíýýñ áîëæ àìæèëò îëîõã¿é áàéõíü èõ áàéäàã“

Russell L. Ackoff, Redesigning the

Future: A Systems Approach

to Societal Problems (1974)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Àñóóäàë

øèéäâýðëýõ

Àñóóäàë áèé áîëîõ

íºõöºëÀñóóäàë

ìýäðýõ

Øèíýýð

òîäîðõîéëî

õ

Äàõèí

òîäîðõîéëæ,

øèéäâýðëýõ

Àñóóäëàà

çºâ òîäîðõîéëîâ óó?

Áîäëîãûí

àñóóäàë

äàõèí

øèéäâýðëýõ

Àñóóäàë

òîäîðõîéëîõ

Àñóóäàë

øèéäýãäýâ ¿¿?

Áîäëîãûí

øèéäýë

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Áîäëîãûí àñóóäал

Õ¿ì¿¿ñèéí õàíãàãäààã¿é õýðýãöýý,

õýðýãæýýã¿é øààðäëàãà, ¿íýò ç¿éë,

íºãººòýéã¿¿ð òýäãýýðèéã òºðèéí áîäëîãîîð

øèéäýõ áîëîìæèéã áîäëîãûí àñóóäàë

ãýíý.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Áîäëîãûí àñóóäëûí îíöëîã øèíæ

1. Áîäëîãûí àñóóäëóóä õàðèëöàí

õàìààðàëòàé.

2. Áîäëîãûí àñóóäàë äèíàìèê øèíæòýé.

3. Áîäëîãûí àñóóäàë ñóáúåêòèâ øèíæòýé.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Áîäëîãûí àñóóäëûí îíöëîã øèíæ

ìàêðî ò¿âøíèé

ñàëáàðûí

÷èã ¿¿ðãèéí

Ò¿âøèí äýýøëýõ òóòàì áîäëîãûí

àñóóäëûí õàðèëöàí õàìààðàë, ñóáúåêòèâ

áîëîí äèíàìèê øèíæ ºñíº.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Àñóóäëûí ÿëãàà

Àñóóäëûí òºðºë

Ýëåìåíò Ñàéí òîìú¸îëîãäñîí

Àÿäóó òîìú¸îëîãäñîí

Ñóë òîìú¸îëîãäñîí

Øèéäâýð ãàðãàã÷

Íýã áóþó öººí õ¿í

Íýã áóþó öººí õ¿í

Îëîí

Àëüòåðíàòèâ

Õÿçãààðëàãäìàë

Õÿçãààðëàãäìàë

Õÿçãààðëàãäìàë

áóñ ¯íýëýìæ

Ǻâøèëöºë

Ǻâøèëöºë

Ǻðºë人í

¯ð ä¿í

Òîäîðõîé

Òîäîðõîé áóñ

¯ë ìýäýãäýõ

Ìàãàäëàë

Òîîöîõ

áîëîìæòîé

Òîîöîõ áîëîìæã¿é

Òîîöîõ áîëîìæã¿é

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Àñóóäàë òîäîðõîéëîõ ¿å øàò

Àñóóäëûã ìýäðýõ

Àñóóäëûã ñóäëàõ

Àñóóäàë òîìú¸îëîõ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Àñóóäàë òîäîðõîéëîõ ãóðâàí

õàíäëàãà

Õàíäëàãà Ãîë àñóóëò Ìýäýýëëèéí òºðºë

Ýìïèðèê

Þó áàéãàà áóþó áàéõ âý?

Òîäîðõîéëîí áè÷ñýí áà óðüä-÷èëàí òîîöîîëñîí

¯íýëýìæèéí

¯íý öýíý íü þó âý?

¯íýëñýí

Íîðìàòèâ

Þó õèéõ ¸ñòîé âý?

Òóøààë, çààâàð

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Çîðèëãî, çîðèëò òîäîðõîéëîõäîî

àíõààðàõ ç¿éë

Çîðèëãî, çîðèëòûí øàòëàë ãàðãàõ

Çîðèëãî, çîðèëòûã çýðýãöñýí

õóâèëáàðààð àâ÷ ¿çýõ

¯ð ä¿íä ÷èãë¿¿ëýõ òîìú¸îëîõ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷íèé òàëààðõ ¿íäýñíèé áîäëîãî

Õÿçãààðëàëò

õèéõ

¯íý íýìýõ

¯éëäâýðëýëä

10 õóâèéã

íýìæ

õóâààðèëàõ

Öºìèéí

ýð÷èì õ¿÷

àøèãëàõ

Ñýðãýýã-

äýõ ýð÷èì

õ¿÷

àøèãëàõ

Ýð÷èì õ¿÷íèé

õóâààðèëàëòûã

ººð÷ëºõ

Ýð÷èì õ¿÷íèé

¿éëäâýðëýëèéã

íýìýãä¿¿ëýõ

Õýðýã-

ëýýã

áàãàñ-

ãàõ

Ýð÷èì

õ¿÷èéã

õýìíýõ

ªíººãèéí

áàéäëûã

õàäãàëàõ

¯íäñýí

çîðèëò

Äýä

Çîðèëò

Çîðèëãî

Äóëààíû

öàõèëãààí

ñòàíö

áàðèõ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Time bound Õóãàöààòàé

Çîðèëãî, çîðèëòûã òîäîðõîéëîõîä òàâèãäàõ øààðäëàãà

(SMART àðãààð)

Specific Òîäîðõîé

Measurable Õýìæèæ áîëîõóéö

Acheavable Õ¿ð÷ áîëîõóéö

Realistic Áîäèòîé

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Áîäëîãûí õóâèëáàð

Çîðèëãûí

Çîðèëòûí

Àðãà çàìûí ã.ì

www.zaluu.comwww.zaluu.com

2. Áîäëîãûí õýðýãæ¿¿ëýëò.

Õÿíàëò øèíæèëãýý ¿íýëãýý

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Áîäëîãûí õýðýãæ¿¿ëýëò. Õÿíàëò øèíæèëãýý

¿íýëãýý

1. Õýðýãæ¿¿ëýëòèéã òºëºâëºõ íü

2. Çîõèöóóëàëò

3. Õÿíàëò øèíæèëãýý, ¿íýëãýý

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Ìîíèòîðèíãèéí òóõàé îéëãîëò

Õÿíàëò øèíæèëãýý

¯éë ÿâöûí ºðíºëòûã àæèãëàõ,

õàðàà õÿíàëòàíä áàéëãàõ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Ìîíèòîðèíãèéí ÷èã ¿¿ðýã

Õÿíàõ

- õóóëü òîãòîîìæ, ä¿ðýì æóðàì,

ñòàíäàðòûã õýðõýí ìºðäºæ áóéã òîãòîîõ

¯íýëæ òîîöîõ

- áîäëîãî õýðýãæ¿¿ëýõ ÿâöàä ãàð÷ áóé

ººð÷ëºëòèéã òîäðóóëàõ

- óðüäààñ òºñººëººã¿é ñààä áýðõøýýë,

õàçàéëòûã èëð¿¿ëýõ

Òàéëáàðëàõ

- àìæèëò, äîãîëäëûí øàëòãààíûã òîãòîîõ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Ìîíèòîðèíã

Óäèðäàæ áîëîõ ¿éë ÿâö Õÿíàæ áîëîõ ¿ð äàãàâàð

¯ë óäèðäàãäàõ ¿éë ÿâö ¯ë õÿíàãäàõ ¿ð äàãàâàð

Áîäëîãûí îðîëò

Áîäëîãûí ¿éë ÿâö

Áîäëîãûí ¿ð ä¿í

Áîäëîãûí íºëºº

ͺõöºë áàéäàë

Óðüä÷èëàí

òîîöîõ àðãàã¿é ¿éë ÿâö

Õàæóóãèéí íºëºº

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Ìîíèòîðèíãèéí òºðºë

Îðöûí

¯éë ÿâöûí

Ãàðöûí

¯ð ä¿íãèéí

www.zaluu.comwww.zaluu.com

ÿéöýòãýëèéã õýìæ¿¿ð

ÿéöýòãýëèéí ¿ç¿¿ëýëò (Indicators)

Ñòàíäàðò

www.zaluu.comwww.zaluu.com

ÿéöýòãýëèéí ¿ç¿¿ëýëò

Îðöûí

¯éë ÿâöûí

Ãàðöûí

¯ð ä¿íãèéí

www.zaluu.comwww.zaluu.com