carlquist suku tampereen rakentajana ja ...- kun mind 26: toukokuuta k1o 4 iltadei-vd1ld ldhdin...

5
0iva Koskinen - Kun mind 26: Toukokuuta k1o 4 iltaDei- vd1ld ldhdin Tampereelta Tutkijakunnan tehtdvissd ja olin matkustanut 2: mailia maantietd Messukyldn ja Kangasalan pitii- jien 15pi - saavuin samana iltana Orive- den jdrven rannallett - Ndin alkaa Lauri Juhana Ehrenmalm raporttinsa L.dntisen Tutkijakunnan ldpikulkuvesitie (durch- farten) kysymykseste 28.1 .1727. Kerromus perustui siihen matkaan jonka L.J.Ehren- malrn suoritti kuninkaan asettanan Ldnti- sen Tutkijakunnan toirneksiannosta ke- vd5115 L726 tutkiakseen Pdijdnteen-Lem- pddtdn-Noki ankosken-KokemdenJoen - porin reitin avaamismahdollisuuksia. Samana pdiviind Ehrenrnalm jiitti kuningas Fried- richille sarnasta asiasta kirjelrn:in jossa hdn luettelee ne syyt jotka olivat vesi- vdylSselvityksen perusteina: Perustutki- mus maan "yleisen hyddyn ja edistdmisen vuoksitt manufaktuurl ja vuoriteollisuu- den sekd tiiliteollisuuden edistdmisek- si - metsien hyvdksikdytcjn selvittdni- seksi - sekii leipikulkutieselvitys(durch- fart) jdrvien ja jokien vesiuornien hyci- dyntdmiseksi En utfcirlig Berdttelse 0m de Sjijars och Strcirnmarnas Beskaffenheet som kunna tlena ti11 durchfartens be- fordran. ttPerusteellinen selvitvsrt. tor- ta, Ehrenma-Lm se-Ivittdd yksityiskohtai- sesti kaikkien tutkimuskohteen jokien, koskien ja jdrvialtaiden pituudet, 1e- veydet, syvyydet, virtaamojen voimakkuu- det ja kivisyvyydet, seke suoslttelee mitkd vesivdylSt tarvitsevat perkauksia. Kuljetusvdylien lis:iksi hdn suunnittelee koskien kdytttjd teollisuuden tarpeisiin. Ehrenmalmin aikana koskia hycidynldvd ve- simyllyteollisuus eli loistokauttaan. Hdn e-hdottaa rnyllyjen vesivoirnaankin pa- rannuksia perkausten avu11a ja arvioi koskien vastaista arvoa nanufaktuuri- teol1isuudelle. Kun nyt luemne Tampereen CARLQUIST SUKU TAMPEREEN RAKENTAJANA JA KOSKIENPERKAAJANA I7 71_ 18O8 perustamishistoriaa ja Tarnmerkosken kun- nostamisesta teollisuuden kdyttcicin, emme voi vdlttyd huoniolta, ettd rakentamisen historia on ennakoitu ja ohjelmoitu Eh- renmalmin yksityiskohtaisessa tutkimuk- sessa. Sadan vuoden aikana, 1754-1850, Ehrennalmin tutkirnus antoi perustan kos- kien kartoituksille ja perkaussuunnitel- ni11e Tammerkoskessa, Nokianvuolteessa, Wiikinkoskessa ja Nokiankoskessa. Samoin silnd ennakoitiin teollisuuden rakenta- misen tdrkeysjiirjestys mycis Tampereella. Tiilitehtaan rakentaminen tda11A avasi rakentamisen ja Tarnpereen ympdri_stcipitd- jien metsistii hankittiin rakennusaineer. Rakennustycit, joilla o1i yleistd merki- tyst5, suoritettiin Ruotsinvallan aikana ja nycihemrninkin kruunun ttjind ja niihin komennettiin usein sotavekee. Amrnatti- taitoa rakennustciiden johtarniseen up- seerit saivat jo koulutusvaiheessaan, sekd sota-ajan linnoitus- ja sillanra- kennustciissd. Paras polyteknillinen o- pisto oli upseerellle 1700-1uvu11a ko- mennus Viaporin linnoitustycimaalle, jos- sa opettajina oli aikakauden parhaat in- sincidriupseerit ja arkkitehdit. Ndin ta- pahtui Tampereellakin. Eversti J.L.Hds- tesko, Anjalan liiton johtaja ja sitten sodan jdlkeen Tukholrnan ladugirdstor- getilla mestattu itsendisyysmies komen- si Tamperetta rakentamaan Viaporin 1in- noitustiiissd kokernusta saaneen luutnanr- ti, sittemrnin kapteeni Carl Gustaf Carl- quistin. Ildn tuli Tarnpereelle jo ennen kaupungin virallista perustamista ja ra- kensi ensitoi.nddn tillitehtaan Nalkalaan 1773. Seuraava laaja rakennustehtdvd oli viinapolttimon rakentarninen ja Tammer- kosken perkaussuunnitefunien kartoitta- manen. Professori Voionmaa katselee Gustf Carlquistia kulmiensa a7ta, Carl kun 25

Upload: others

Post on 17-Jul-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: CARLQUIST SUKU TAMPEREEN RAKENTAJANA JA ...- Kun mind 26: Toukokuuta k1o 4 iltaDei-vd1ld ldhdin Tampereelta Tutkijakunnan tehtdvissd ja olin matkustanut 2: mailia maantietd Messukyldn

70 henkeei

t ia suur i ,merikan ja

Joitakinlkuun ker-.ava, ettesuorastaanutoplst ienln sosiaa-

ovat vain:nkeii eikrirs joiden-r6riti kui-let ovat

l r

-1o .^ + + X 1 , . .

Karstulanttettii kun

iun suvun-Mind vas-) in , e t te

0iva Koskinen

- Kun mind 26: Toukokuuta k1o 4 i l taDei-vd1ld ldhdin Tampereelta Tutki jakunnantehtdvissd ja ol in matkustanut 2: mail iamaantietd Messukyldn ja Kangasalan pit i i -j ien 15pi - saavuin samana i l tana Orive-den jdrven rannallett - Ndin alkaa LauriJuhana Ehrenmalm raportt insa L.dntisenTutki jakunnan ldpikulkuvesit ie (durch-fa r ten) kysymykses te 28 .1 .1727. Ker romusperus tu i s i ihen matkaan jonka L .J .Ehren-malrn suorit t i kuninkaan asettanan Ldnti-sen Tutki jakunnan toirneksiannosta ke-vd5115 L726 tutkiakseen Pdijdnteen-Lem-pddtdn-Nok i ankosken-KokemdenJoen - por inreit in avaamismahdoll isuuksia. Samanapdivi ind Ehrenrnalm j i i t t i kuningas Fried-r ichi l le sarnasta asiasta kir jelrn: in jossahdn luettelee ne syyt jotka ol ivat vesi-vdy lSse lv i tyksen perus te ina : Perus tu tk i -mus maan "yleisen hyddyn ja edistdmisenvuoksitt manufaktuurl ja vuoriteol l isuu-den sekd t i i l i teol l isuuden edistdmisek-si - metsien hyvdksikdytcjn selvit tdni-seksi - seki i leipikulkutieselvitys(durch-fart) jdrvien ja jokien vesiuornien hyci-dyntdmiseksi En utfcir l ig Berdttelse 0mde Sji jars och Strcirnmarnas Beskaffenheetsom kunna t lena t i11 durchfartens be-fo rdran . t tPerus tee l l inen

se lv i tvs r t . to r -ta , Ehrenma-Lm se- Iv i t tdd yks i ty iskohta i -sesti kaikkien tutkimuskohteen jokien,kosk ien ja jd rv ia l ta iden p i tuudet , 1e-veydet, syvyydet, virtaamojen voimakkuu-det ja k iv isyvyydet , seke suos l t te leemitkd vesivdylSt tarvitsevat perkauksia.Kuljetusvdyl ien l is: iksi hdn suunnitteleekoskien kdyttt jd teol l isuuden tarpeisi in.Ehrenmalmin aikana koskia hycidynldvd ve-s imy l ly teo l l i suus e l i lo is tokaut taan.Hdn e-hdottaa rnyl lyjen vesivoirnaankin pa-rannuksia perkausten avu11a ja arvioikoskien vastaista arvoa nanufaktuuri-teol1isuudelle. Kun nyt luemne Tampereen

C A R L Q U I S T S U K U T A M P E R E E N R A K E N T A J A N A

J A K O S K I E N P E R K A A J A N A I 7 7 1 _ 1 8 O 8

perustamishistoriaa ja Tarnmerkosken kun-nostamisesta teol l isuuden kdyttcicin, emmevoi vdlt tyd huoniolta, ettd rakentamisenhistoria on ennakoitu ja ohjelmoitu Eh-renmalmin yksityiskohtaisessa tutkimuk-sessa. Sadan vuoden a ikana, 1754-1850,Ehrennalmin tutkirnus antoi perustan kos-kien kartoituksi l le ja perkaussuunnitel-ni11e Tammerkoskessa, Nokianvuolteessa,Wiikinkoskessa ja Nokiankoskessa. Samoinsi lnd ennakoit i in teol l isuuden rakenta-misen tdrkeysj i i r jestys mycis Tampereel la.Ti i l i tehtaan rakentaminen tda11A avasirakentamisen ja Tarnpereen ympdri_stcipitd-j ien metsist i i hankitt i in rakennusaineer.Rakennustyc i t , jo i l la o1 i y le is td merk i -tyst5, suoritett i in Ruotsinval lan aikanaja nycihemrninkin kruunun ttjind ja niihinkomennett i in usein sotavekee. Amrnatt i-taitoa rakennustci iden johtarniseen up-seer i t sa iva t jo kou lu tusva iheessaan,sekd sota-ajan l innoitus- ja si l lanra-kennustci issd. Paras polytekni l l inen o-pisto ol i upseerel l le 1700-1uvu11a ko-mennus Viaporin l innoitustycimaalle, jos-sa opettaj ina ol i aikakauden parhaat in-sincidriupseerit ja arkkitehdit. Ndin ta-pahtu i Tamperee l lak in . Evers t i J .L .Hds-tesko, An ja lan l i i ton joh ta ja ja s i t tensodan jdlkeen Tukholrnan ladugirdstor-geti l la mestattu i tsendisyysmies komen-si Tamperetta rakentamaan Viaporin 1in-noitust i i issd kokernusta saaneen luutnanr-t i , si t temrnin kapteeni Carl Gustaf Carl-quist in. I ldn tul i Tarnpereel le jo ennenkaupungin viral l ista perustamista ja ra-kensi ensitoi.nddn t i l l i tehtaan Nalkalaan1773. Seuraava laaja rakennustehtdvd ol ivi inapoltt imon rakentarninen ja Tammer-kosken perkaussuunnitefunien kartoit ta-manen.

Professori Voionmaa katseleeGustf Carlquist ia kulmiensa a7ta,

Carlkun

25

Page 2: CARLQUIST SUKU TAMPEREEN RAKENTAJANA JA ...- Kun mind 26: Toukokuuta k1o 4 iltaDei-vd1ld ldhdin Tampereelta Tutkijakunnan tehtdvissd ja olin matkustanut 2: mailia maantietd Messukyldn

hdn Tampereen h is to r iassa s ivu l la 221esittelee Tarnpereen ensimmdisid asukkai-t a : " T u l o k k a a t f 7 8 2 . . . t o n t t i N o 3 1 k a p -teen i ja kaupp las Kaar le Kus taa Car l -qu is ta mu is tu t taa sen a jan haaks i r i kkou-t u n e i t a s € i e t y l e i s i e j o i t a v a r s i n r u n -saas t i a jau tu i Tammerkosken ranna l le . t tTont t i no 31 on nyky inen pant t i la inaa-mon ton t t i Puutarhakatu 11 . Car lqu is t e it ta jau tunut t t Tamperee l le , hdnet komennet -t i in l inno i tusupseer ina k ruunun raken-nus td iden joh ta jaks i jo ennen kaupung inv i ra l l l s ta perus tamls ta . Kornennukse l lao1ev i11a upseere i l la o11 o ikeus ja tapaho i taa k ruunun teh tav ien ohe11a "omiaas io i taanr r . Car lqu is t na in i taan kaupp i -aaks i , h i in o1 i t t t rak t6c t r i t t ton t l l l aan ,h d n e l l d o l i a n n i s k e l u k a p a k k a . " H e l l d p y i i -rerr el si is o11ut ensimmdinen kapakkaton t i1 la . V ie re lse l ld ton t i l l a no 33 o1 inycis kapakka. Sen ornist i Carlquist in vd-vy kapteeni Johan Reinholdt von Schantz,joka o1 i evers t i luu tnant t i von Schantz inpoika, muuttanut Pirkkalasta Tampereel le14. I0 .1778 ja saanut i l rna isen ton t inno 33 v . 1783. H.dn o l i v l inapo l t r imonisennb i ts i jd jo Hdsteskon a ikana. Kap-teeni von Schantzin puol iso ol i CarlGusta f Car lqu is t in to iseks l vanh in ty td rB r i t a H e l e n a , s y n t y n y t 1 3 . 3 . 1 7 4 9 , k u o l i6 .11 .1828. Miehensd kuo le rnan jd lkeen hdnasui Nokial la Wiikin kartanossa vel jensdapen 1uona. Von Schantzin perhe o1i joto isessa po lvessa Wi ik in Brake le i t tenmetsas tys tovere i ta ja so ta tovere i ta17BB-90 sod ls ta .

Car l Gusta f Car lqu is t i l l a 01 i vonSchantzin l isdksi kolme rnuuta vdvudjo is ta kaks i va iku t t l Tamperee l la . Van-h in ty td r Anna Katar i ina , syn tyny t 6 .6 .1747 Luu la jassa , kuo l lu t Tamperee l la3L.12 .1829, 01 i na imls issa Tampereenkaupunginviskaal i Abraham Helslngink a n s s a . H e l s i n g o 1 i s y n t y n y L 1 5 . I 0 . I 7 4 6ja kuo l lu t Tamperee l la 24 .6 . I8 I2 . Ko lmasty te r Sof ia Kr is t i ina 01 i na imis issaleieininlddkdri Christ ian Gargerin kanssa.Garger in perhe e i asunut Tamperee l la .Sens i jaan 7759 syn tyny t ne l j : i s ty td r ,joka o1 i na imis issa ruo tsa la isen upsee-r i n k a n s s a , j o s t a e r o s i , m u u t t i i i i t i n s Z jkanssa Tampereel le 1803. Isd Carl GustfCarlquist kuol i seuraavana vuonna.

Tampereen rakenta ja l la Car l Gusta fn^-1 ̂ " i ^+ j I 1 ̂ ^1 i ny i i s po ika N i ls Cr is -v a r f v u a J L f a a a u a r I

t ian Car lqu is t , joka kunnostau tu i 1788-90 sodissa ja kuol i Suomen sodan r inta-

26

ma11a 1B0B kapteenina. Ni ls C on tunnet-tu yhtd pal jon sotasankarina kuln koskj -

enkar to i t ta jana ja perkaa jana. H i in o1 imukana jo 1778 kun Kuokkalan ja Nokiankosk ia pera t t i in . S i l lo in a lo l te t tuKuokkalan kosken kanavoint i keskeytet-t i in mut ta Nok ian vuo l leen, ld i l k in kos-ken ja Nokian kosken perkauksia jatket-

t i in rnydhemmin useaan otteeseen menes-tyksekkdds t i . N i l s Car lqu is t , s l l1o inluu tnant t i . suor i t t i so tavden avu11amyds Tammerkosken perkauksla yldkoskessaja nyky isen Satakunnans i l lan kohda l la .Tunnetun kornean luonnonkiven ttAnnan Jus-sinkiventr hzivit tdminen ei kuitenkaan o1-1 u L N i l s C a r l q u i s L i n s y y t e i k u t e n o f e nndhnyt epa i l tevAn. t tAnnan Juss in k lv i t to l i v ie ld koskessa pys tyssa N i ls C:nkuo l lessa so tar in tana l la lavantau t i in1808. Sens i jaan on vars in i lme ls td ' e t tdNils C on ttsyypddtr varsin tuntemattomak-si jbdneen Tamrnerkosken yl l t tdvdn si l lansuunn i t te luun ja rakentan iseen. t tCar l -

qu is t in s i l ta t t o1 i kosken y ldputoukse l laj a s e r a k e n n e t t i j n v i i n a p o l L t i m o n L a r -pe is i in . Ky t tS ldn puo1e11a o1 i masuun ink o h d a l l a j a u h o m y l - [ y j o s L a s i l t a a p i t k i nviet i in vi lnapoltt imoon l tdlt inrantaanpo l t t imon ta rv i tsenat pe iv i t te ise t jau-

hokuormat. Li iysin si11an viral l isen kar-tan mi t - tausv i ras ton ark is tos ta ja n imi -t imme unohtuneen s111an l tCarlquist in

s i l laks i t t . J i i l keenpd in o len ruvennutepdilemddn : isdkd vai poika Carlquists i1 lan rakens i? Kev6t tu lva pyyhkd is isi l1an koskeen ni ihtdvdsti 1806.

N i ls Car lqu is t in asu inpa ikka kosk i -perkausten alkana o1i Pirkkalan L,autta-1an v i rka ta lo . Se s i ja i t see nyky lsen No-kian keskuksen tuntumassa Porin maantienvar re l1a . 01en syn tyny t Laut ta lan v l rka-talon mai11a ja kuul lut lapsuudessanipa l jon mie lenk i in to is ia ju t tu ja N i ls C:ntekemisistd. Hdn o11 kansanmuist issa hy-v in p ide t ty , huumor ln ta ju inen ja mon i -puol isen kt i tevi i ki isist i j i in. l ,auttalanp u u s t e l l i n m a a l l a , n y k y i s e s s d P o r i nmaantiessa melkein ki innl on valtavankorkeaksl kasvanut lehrnusryhmd, jonka

kosk ienperkaa jakapteen l o1 i i s tu t tanut .Ja si i t i i kymmenkuntametria etel i i i in o1ilapsuudessan i , no in 65 vuot ta s i t ten ,komea putous Laajanojassa ja si ind tai-dokkaasti rakennettu p?irehbyld ja kevytsaha, jo tka o l i va t myc is N i ls Car lqu is t inrakentamia. I-auttalan puustel l in kohdal-1a laajanojassa ol i pari patoa ja si l taani iniki i i in kapteenin tekoa.

YLt/t/ad//lu 6usl y'. ,enh&,38 lt/a//en/ulhccihalola. Tuderke//a;/len n.ltbryb1f/ut ,/el,'/,ne o///aa L/montr

x i s t -

-&,&tb..........&&-11.*'*;*n

t h 6 - . t t t u f f i a @prttu d.

Page 3: CARLQUIST SUKU TAMPEREEN RAKENTAJANA JA ...- Kun mind 26: Toukokuuta k1o 4 iltaDei-vd1ld ldhdin Tampereelta Tutkijakunnan tehtdvissd ja olin matkustanut 2: mailia maantietd Messukyldn

tunnet-r koski-Hdn oli

Nokian.oitettu;keytet-:in kos-

i a f l r e t -

menes-s i l1o inavu11a

:oskessarhda1 la .lan Jus-.aan 01-en olenn K lVa

i 1 s C : nrtauti in:4, etterttomak-r si l lan

ttCarl-

ruksel laton Ear-nasuuninr pitkinlranEaanset jau-sen kar-ja nini-lquist inruvennutarlquistyyhkdisi

r koskl-lautta-

isen No-maantienn virka-udessaniN i l s C : nissa hy-ja moni-auttalani Porinvaltavan

i ^ - 1 . ^r J V T T N A

uttanut.Iaan or1i s i t ten ,i - I r ^ i

ja kevytlquist in

kohdal-h si l taa

YLT/N EN 'I/V/ TTqLY/A 2 TTA,/adr'/fu Gusl y' Tudaru*aen /8oi vuoden l-a./an po/7'a//e' yb//e oo /'!tdAc' -e't'l/y

e.,h&''c,<i ttla//eo;ukren /82O /:a /825 vuocten ao4plAn m.ukotbr'o muulokslb..n .n hr"--;i'iA

tt/a//eo;ukren /82o /:a /825 vuocten ko-lloydn inuko)s.,'o muuloks/a,.n,',n mp.:I'Zcil/elola. Tuderul'seo o/an // o''//a /3o '/45'ae.'l''75emdl . lonh7'ovol ae4ethi-'t/oiAan n k. /l>,///,'mo-o/ltella. e/rd/kd vte/d r /8o5.kuu/unee/ kau2unk,''h.' kl t+tlll,'-o-otuella. e/rd/Ld vte/d

t'/ oco/4oza/ /8O5 /ue/en ot'Lurct'a t'tat/ai/lao n k. ,4t//1/mo-o/uella. e/rd/kd v/e/d . /8o5 kuu/unee/ *ou2un*,rh.t(v,'ocb/ul /el,'/ oco/tlova/ /8o5 vuo</eo otLupt'a ,a.s/no,c,b lon//e7b. te././ab,|zo luto

ne'o/,i'al li,non'n v /78O /oo//ma//a *auPD.E.h ens/mm<!,'ce//d oA''3'/elu//a lon/'y'eo otLupt'a tarslnoota lon/le7o. te//aa,t>o lut.+aupD.e.b en s;mmci,'ce//d oh.,3./elu//a lon/

,ka.ta,//a.

N A 5 /

r _ - )

><

er-d-qia-*kk!

rlin p*k)*wt/t

l/otr'no,o m//-kt

r kyyn<ii . 2tb/kaa

/ - - O, te i la/ 1o/La = 29.69 .a

,,.-//tk-

mm

WTru27

ruru%

-tu&ti. . taot.- - . - - - t u - - 4 A .

- - - re2a-%.-..-Fet#.L.4aeat bbD

' b 6 . t t b t u & t &F%.r1 .

Page 4: CARLQUIST SUKU TAMPEREEN RAKENTAJANA JA ...- Kun mind 26: Toukokuuta k1o 4 iltaDei-vd1ld ldhdin Tampereelta Tutkijakunnan tehtdvissd ja olin matkustanut 2: mailia maantietd Messukyldn

l \ t i I t r . r ' t r i t i i , i l l , t i i r /

. i , : ' - r \ i i i i l i I

1 i : r i r i i r , : r r . ; r r - t l

i i

l l r

r r l l l : r t l i

: ' i i r . , r l : t . . . I l ' . t , 1 , , ' l i , : . , . . , i r i j . t i , ,

' , . . , t , 1 r r ' r . ; , t i : , t . l t , i r . i i . r l ' i i , l ] l . . -

l ; , J - r l l . l i i J i I I i , , , , r i - l . r ' . i l , ' r r : 1 1 r , ' 1 i 1 f . 1 1 1 1

i : , t : ; : , r 1 1 i 1 l ' , , i r t i : ; t i t L l i a t i . l . r i i : r l ; r i l . t ' : : - r : ; . l i r i '

i / l s r i a t . i { ) t l r i r , ) : t i ' t l , i L j i l r . l a c l i t t r l ( ) i L l i ' l l i t j r .

i i i r . . l , l r : r l t , ' l i l i ( ' i n c : l i f r j : r t ' ; i r l l i r r : r i - r i i

s i l ! r r i i , r t ' l i , r ! r r L i l ( a r r : 1 r r . i l C r r i r i r i a ' ' f - j r ( j i ! r

f - r L l a i i L t : - i : , i s : , r l r k L - , ( . l r i I L r ' : ' , I r ' . t . i i -

s i : . r - r r j l . : r ' L I L ' . l i r i l l i t - a i t r i i i t t t : t L l L , s [ ] t t t r : ] " i t t ] l

l , ; , : , i ; : r r j a ' r t 1 , 1 r t ; ' ; r 1 f ; j ; r l , i r . l r 1 ' l r , . a

l L r l . : t i r r r l i t - r L r i n L r r l ) l i { r i e s i i t ' . r' f

i r l i : r i i l l { ) j ( ' i l l i : l i s l a s t i i l , - ! i i I r ' i r { ) L r r v r r L -

l . r o L j l ' : r t l ) c ' r ' i r r i - a r ! - . k o . j l r : i i i r r : l l c . j a ,

i l : ) : l l l e r - r i i n . : r i l ( ) J i f l : l n r i : i . O i t : i l l u l . e t r r i i

l . i r r t f a l f a l l , , , i i - l . i r 1 r , r i o n r i a l L : , i l : i I r r s i ) ( ] i ' f i i l i i l

. i , . r i r r u . r a i ( - i I , r I / l r 5 . i : . i l n i s l i i l r l ' l i j r l l a i l l ] r

i t i l t t . r l l r n r i r i i , r l . r l o r r k a l s r r s l r r s l , r i , i i - r 1 < i r -

j a r r d l r i i n \ ; r r r l r { n r f i l l l a a j : r l l ; i ; i l k u p e r i , i r

s e l : i . N e o v i r l l r i t i t i l i , l r i i r n n r i s l ' , - 1 - l i r , a r

v l i s l l - ] ' i s k o l r t i r i s ; i a f r l s s r , J r l s i j , " j u r s s i i

I u r : i - e l l i i a r i r l r l i c n n l r i l i - c i r s i : i r i j n i r i . j ; t i i a f , 1 . o .

l a n k k u . j e , n 1 ; ; r l i s u u s . s e k . r v i l . j c i v s ' , - e n 1 i 1 r l

. j u L r c l - - t . j u r n a i i n l l l i u "\ i i i l i r r r i | - : r l i r : l e r i l a . 1 i l l ; r r r 1 ; t i : r r r { - . - r r

q u i s t e i i i . - t o l i \ . l i o d e r s i - . 1 I t - r - 1 l i i h r i c ' r r

J r . r 1 . j o r i l r t c j : : l t j a i n a \ , r 1 o t c ( ' l r i ! l l r , . i 6 1l o i n l i r r s t l n f ' , r ' i r k c l n r t i L r r i i i i n J r r r L . r l o r ,

i l i - a k e i . i n l i a r l l r f i < 1 i p s i r l < r r . j l : ; r l o i . j .v i i s i a v i o l i j t t - o a l i . N i i s ( i i r r ' l q u i . s l - '

A r r r a 1 [ . : l i ' r r r l ) , r a ] i c l 1 7 ' r 3 , : " ( l a r L , l x e i

a - a r f { r u i s l i o h a r n a S o i ' l r l l r - a i . . , - ' l 1 8 l t r .

- l . C a r l ( i L r s t i r i - [ i a r i q u r r , ' l - . \ r r r r r S o f i a

i l r a k e L i ; : E , 4 . C l : r l ( . L r - . 1 r r I ( r i - i r t u r s i] : l i e n F r r i l . . r ' l l x t b , 1 i . .

' ; . i l l l r ' i r , \ ' l i : l a i r l e\ l : L i l r l a ( l i r l r i r i s 1 . - { , : : i - . l l , r i ' - r l , r i l l r a r i e ' l

i ( - r ] 0 " l i r l . i . i r r r ' i o i i i t . ; ' L : , ; 1 r r , 1 i s e i - i r - k t _ t e t t1 , : e s l < e i s j r i . i : r r ' l i s i p i k l t t t ; r ' r f i k t l . l L ' i r . " ' : i i i

. r . : t l . l - j s t ; i ' : r i I ; r ' ; t i i e i i l l ; i l q r 1 , l 1 1 r : . ' ; 1 I l t o l r l e ri : r r l c l , - r i r . ' r l r l r l r l i . l r l a s r : r

l , r n l r e i - 1 . : , r : - f . r ' ! r j . l l ; o f : i . L r , 1 . , r : ; 1 . t ' t , [ ] r ' r 1 . . a a r I rl . j l s l i ' : t i i l l l ; t i i t r ' a . ' : L . : . t l L r i , ' : ' , 1 1 1 r l i r , , ' . ' s r . .' f , l r s t a i r r r ' : r 1 , i i , r : r s , r 7 8 t - i l i , l l t r , , l i < . : r r . t i ! i .

' . 1 < s i k i i : , , i i l i t i j r r l r t l e i ' , t l r r i r [ , : ' , 1 i ] : r r r

, \ r i o 1 f l r , r : r L . , r ' l , j , ; i i : t n a l l i i t I i i r r r l ) s i t r - - i . i r i t "v o l l a j ' r r . : r l r i r l r a i i i i i r r r r r l l : : i ' , , t r l r s s a l t r t t , l r

r r r j s i e l r r r ! i L r r - i i i i i r : . i l i l r r i ; , r ' i . 1 r i : , i f a a r .

l 5

i ; i l r l r ' r , i :i . ( , \ l t i i r , _ i f : \ \ ' l t r l r : ; : r r L ; t l t a t . l i ) i j I , r : l ' ; r ; , , i

, i r r r , L : : r , , j i / . i r . ) I I i , ) i r . I l . _ : , .

i i t - r r t r ' \ : l - r t i i t :

I r L r . t - \ 1 . : : : t l r r ) i . t l i . . i l -

! u i l i t r i : l ' i , : l : , . , , ' l i i l s I t i l . i l l : ; i t , t i l l r , l

, l r l . r s ' L l i S ,

; . i i j r i r : r € r r t L ; i l . : i j l , l i L l t r r i r i l r i r . i t r l , l : i . . ' i : I l . t

L o : r i . i c r r v e s i I t l r i ; r t i . l ; r n l a a r i i : , r l r l ' r t r . j l r i t -

r ( ( ' l i i i K o k c m L i r : r r v i , : - : i s t i i r r l : : i t t i i t i l t { . r " ( , ( r i .

I r l r i . i i t i r : t r r a l ' , i t r c i u r r t i n t i i r t a r i ; o r I i i

1 . " \ . \ , i . r r r r i s c ' n i t L t l < i i : . l t i i t : l 1 1 r t i t : r i r i i . : i i 1 . , ,i r r r . , r s l r r n a i a ! ' . i t . j t l f j i . I i c . i , L L ] ] i I t r ( . t r -i i l j : . i : . l . l k o b l - i i i - l r l t r i s i i t r j i i i L : t ' i r i t : ; r , i

: l t ( ) n i l s s a . i i r , t r t L t I t i l f : i n t r r s s - - u r i l l i i i r l . i s l r ,I ' t ' , r 1 . K a a i i l o i , ' i r i l ; r r r t l r t i : ' L i r l n i r r ( ( l l i l

i l r r i s t ) s L t v L l i r g e ( , r ( , j l i ) j r i o l n e i r s i i ; r L v l l r i s -

: r t r v r r i s s a . S r r 1 . . L i I t r I L i n t i L s : - : e u r , . r ,

, ' \ i l r . l i i r . j o i l f . i r n c r : r 1 : i t i o r i 1 ' . a t r i t i : ; l r l i L r s c : 1 r , , t -

| _ r [ - r : i L , a r i q i l i : ; i s i l \ . 1 ] s [ : . . 1 : \ i ] , i i o , r r r r i . . i s t l ;j r I i l l r s t - a t i e r i r i i

i i i '

Page 5: CARLQUIST SUKU TAMPEREEN RAKENTAJANA JA ...- Kun mind 26: Toukokuuta k1o 4 iltaDei-vd1ld ldhdin Tampereelta Tutkijakunnan tehtdvissd ja olin matkustanut 2: mailia maantietd Messukyldn

, myijh

en

min

ielld

h

dn

;un

na

n

jae

rsti

G.F

.rle

sta

attiin

tan

tas

alm

en

La

ss

a

18

08

'ke

illd

Re

-i

-

r-

i^

r^

n

jou

ko

is-

. llr

r ^

gll

L

Ld

-

6rb

an

d

rrg

pi

Au

-'ia

11

ine

n

rei iO

4:1

1e

a P

dljd

n-

a m

ere

en

.tti.a

sia

kirja

trn

ar C

arl-

leis

et

rkis

to.

(Ca

r1-

l+

,.

1:

i

-d

L

J

rdf

5-

su

ku

se

lvl-

ion

ark

isto

ll',

lJ.4

,',.

l

!;I:J

:

i}i ',

i$,,/._<

(,

-d

(-@

/_

|,$$sl."'6

L

st

6'

:<'

il!o=

i.!=\.E

*

co

e