COLD CHAIN BREAK DOWN

โดย ภญ.ศรรตน เตชะธวช

กลมบรหารเวชภณฑ ส านกโรคตดตอทวไป

หวขอในการบรรยาย

Vaccine cold chain

ความหมายของ Cold chain break down

สาเหต

ตวอยาง

แนวทางการปองกนปญหา

การจดการเมอเกด Cold chain break down

Cold chain is

a chain of people & processes,

tools & controls on a global level

to ensure that an adequate volume

of vaccine (& supplies) is transported

& kept at the correct temperature

from release at the manufacturer

to the final user & vaccinee

As strong as its weakest link!

Vaccine manufacturer

Cold room (2oc to 8oc) and freezer room (-15oc to -25oc)

Refrigerators (2oc to 8oc) and freezers (-15oc to -25oc)

Health Center

Vaccines

National airport

National Store

Regional Store

Provincial Store

District Store

International transport

Transit storage facilities (2oc to 8oc)

Cold room (2oc to 8oc) and freezer (-15oc to -25oc)

Refrigerators (2oc to 8oc) and cold boxes

Refrigerators (2oc to 8oc) and cold boxes or vaccine carriers

Child and mother

Vaccine cold chain

VACCINE COLD CHAIN

vaccinee

vaccinator parents

province; district;

health centre; outreach

wholesaler;

distributor; pharm.

MOH cold rooms & freezers

production site

freight/shipping agents

logisticians

Heat sensitivity of vaccines

adapted from WHO EPI/LHI/98.02

most heat sensitive vaccines

liquid OPV

lyophilized Varicella vac.

lyophilized M/MMR vac.

inactivated flu vaccines

adsorbed toxoids /DTP & DTP combo vac.

adsorbed HA, HB, A/B vac.

lyophilised Hib vac.

lyophilised Men PS vac.

Vaccines affected or not by freezing

adapted from WHO EPI/LHI/98.02

affected by freezing

DTPw/DTPw combos

DTPa/DTPa combos

Td/TT/dtpa

hepatitis B

hepatitis A

HA/HB

HA/S.typhi

not affected by freezing

OPV

measles lyophilised

mumps lyophilised

rubella lyophilised

MR lyophilised

MMR lyophilised

varicella lyophilised

Hib lyophilised

HEPATITIS B VACCINE

The HBsAg antigen MUST remain bonded to the

alum adjuvant to confer protection against

hepatitis B. This bond is broken by freezing,

therefore…

“…Hepatitis B vaccine completely loses its

immunological potency upon freezing or freeze-

drying.”*

*Diminsky, D.; Moav, N.; Gorecki, M.; Barenholz, Y. Physical, chemical and immunological stability of CHO-derived hepatitis B surface antigen (HBsAg) particles. Vaccine18 (2000).

9

ท าไมตองใหความส าคญกบระบบลกโซความเยนวคซนเสอมสภาพไดงาย เมอเวลาผานไปความแรง(potency)ของวคซนจะลดลง อณหภมทสงขนจะท าใหความแรงของวคซนลดลงเรวขน

และวคซนบางชนดจะสญเสยความแรงไปเลย ถาอยในอณหภมท

ท าใหแขงตว

การจดเกบและการขนสงทไมเหมาะสม ท าใหเกดความเสยงตอ

ผรบบรการ ทจะไมไดรบการปองกนจากโรคตดตอทปองกนไดดวย

วคซน และอาจเกดอาการภายหลงไดรบการสรางเสรมภมคมกนโรค

(Adverse Event Following Immunization: AEFI)วคซนบางชนดมราคาแพง ท าใหมความสญเสยไดมากขน

COLD CHAIN BREAK DOWN(1)

หมายถง เหตการณทท าใหอณหภมในระบบลกโซ

ความเยน ทงในระหวางการขนสงหรอการจดเกบ

วคซน สงกวา +8 °c หรอ ต ากวา +2 °c

สาเหตทอณหภมต ากวา +2°C

การขนสง การจดเกบในตเยน

1. ไมได Conditioning icepack 1. ตง Thermostat ≤ +2°c หรอปรบ Thermostat บอยครงเมอพบอณหภมสงกวา+ 8 °c

2. ไมมฉนวนกนระหวางวคซน และ

Icepack 2.จดเรยงวคซนในตเยนไมถกตอง

3. ใสน าแขงโปะลงบนขวดวคซน 3. ไมไดสอบเทยบเทอรโมมเตอร

ท าใหอานคาไดไมถกตอง

สาเหตทอณหภมสงกวา +8°Cการขนสง การจดเกบในตเยน

1. ไมไดใชกระตกมาตรฐาน 1. มน าแขงเกาะหนาในชองแชแขง และอดชอง

ระบายความเยน

2. รถทใชขนสงวคซนไมมหลงคา 2. เปดตเยนบอย/นาน หรอปดประตตเยนไมสนท

3. ไมรบน ากระตกวคซนกลบถง

สถานบรการโดยเรว

3.ปลกตเยนหลวม/หลด ไมมกระแสไฟฟาเขาตเยน

4. ขอบยางประตเสอมสภาพ

5. ระบบท าความเยนเสย

6. ตงตเยนชนดฝาผนง หรออยในหองทมอณหภม

สงมาก

Prin

ce

of S

on

gkh

la

Univ

ers

ity

กลองวคซนสมผสแสงแดด Ice pack ทบรรจในลงโฟม หลอมละลายระหวางการขนสง

อณหภมภายในลงโฟมท

ขนสงวคซนเทากบ 14 C

ปญหาในการขนสงวคซน

สภาพตเยนทใชเกบวคซน

ฉลากขางขวด

OPV หลดลอก

ใชปลกไรวมกน

ตวอยาง COLD CHAIN BREAK DOWN(1)

สาเหต ระยะเวลาทเกดเหตการณ อณหภมทพบ

1. ประตตเยนปดไมสนท 17 ชวโมง 38 °c 2. ปลกตเยนหลด 40 ชวโมง 30 °c 3. ปดสวทช Breaker 10 ชวโมง 20 °c 4. ปลกตเยนถกดงออก 60 ชวโมง

25 °c

5. ปลกตเยนหลวมและประต

ชองแชแขงปดไมสนท

16 ชวโมง

20 °c

6. ปลกตเยนหลด 15 ชวโมง 15 °c

ตวอยาง COLD CHAIN BREAK DOWN(2)

สาเหต ระยะเวลาทเกดเหตการณ อณหภมทพบ

1. ปรบ Thermostat เพราะ

อณหภมในตเยน 8 °c 8 ชวโมง

-10 °c

(วคซน dT แขงตวหลายขวด )

2. กดปมละลายนาแขงในตเยน

กอนเลกงาน

16 ชวโมง 16 °c

3. น าทวมสถานอนามย ไฟฟาดบ

นาน

12 ชวโมง 10 °c

4. ไฟฟาดบ ไฟฟามา ไฟฟา

กระชาก

15 ชวโมง

10 °c

5. ไฟฟาดบ เครองปนไฟไมทางาน 9 ชวโมง

23.5 °c

6. เจาหนาทนาถงวคซนทรบจาก

บรษทใสในชองแชแขง

15 ชวโมง -18 °c

แนวทางปองกน COLD CHAIN BREAK DOWN(1)

อณหภมต ากวา +2°c

ในระหวางขนสง :

- ใช Conditioning icepack/Chilled water pack

- มฉนวนกนระหวางวคซนและIcepack

- ไมใชน าแขงแทนไอซแพค

ในระหวางจดเกบในตเยน :

- เรยงวคซนทไวตอความเยนจดไวกลางตเยน+เทอรโมมเตอร+FW

- ตง Thermostat ในเชาของวนทเยนทสดใหอยท +2 ถง +4°c

- ไมปรบ Thermostat ทนทเมอพบอณหภมสงกวา +8 °c

- สอบเทยบหรอเทยบเคยงเทอรโมมเตอรปละครง

การเทยบเคยงเทอรโมมเตอร

1. วาง เทอรโมมเตอรทตองการเทยบเคยง

ในตเยนชองกลาง

2. น า probe ของเทอรโมมเตอรทสอบเทยบ

แลว(digital thermometer) ใสในตเยนโดยตดไวกบเทอรโมมเตอรทตองการ

สอบเทยบ

3. ปดตเยนไว สงเกตอณหภมของ

เทอรโมมเตอรทวางนอกตเยนวา คงทหรอยง

4. เปดตเยน สงเกตวาเทอรโมมเตอรทตองการ

เทยบเคยงมอณหภมตรงกบเทอรโมมเตอรท

สอบเทยบแลวหรอไม

probe

Digital thermometer

VACCINE REFRIGERATOR POSTERS:PROMOTING CORRECT VACCINE STORAGE AND EQUIPMENT USE

28

VACCINE CARRIER STICKER :A REMINDER THAT IT IS IMPORTANT TO

CONDITION FROZEN ICEPACKS.

Checking an icepack

Listen for the water

แนวทางปองกน COLD CHAIN BREAK DOWN(2)

อณหภมสงกวา + 8 °c

ในระหวางขนสง :

- ใชกระตกมาตรฐาน

- รถขนสงวคซนตองมหลงคา

- น ากระตกวคซนกลบถงสถานบรการโดยเรว

Vaccine carrier with foam-pad

ขวดวคซนทเปดใชแลวใหเสยบขวดวคซนไวทแผนฟองน า

จะท าใหวคซนไมปนเปอนเมอวางแชอยในน าทกนกระตก

แผนฟองน า (foam pad) คอฝากระตกชวคราว

TEMPERATURE CONTROLLED FLEET

(PICK UP TRUCK)

แนวทางปองกน COLD CHAIN BREAK DOWN(3)

อณหภมสงกวา + 8 °c

ในระหวางการจดเกบในตเยน :

- ละลายน าแขงในชองแชแขงเมอเกาะหนา > 5 มม.

- ไมเกบยาหรออาหารไวในตเยน

- ไมเกบวคซนแนนเกนไป เพราะอาจบงชองระบายความเยน

- ใชเทปพนปลกตเยนใหแนน และไมใชปลกรวมกบเครองใชไฟฟาอน

- ตดปาย “หามดงปลกตเยน” หรอ “หามปดสวทช Breaker ของตเยน”

แนวทางปองกน COLD CHAIN BREAK DOWN(4)

อณหภมสงกวา + 8 °c

ในระหวางการจดเกบในตเยน :

- ท าความสะอาดขอบยางหรอเปลยนเมอเสอมสภาพ

- ปดประตตเยนใหสนท

- ตงตเยนในหองทมอากาศถายเทด และดานขาง/ดานหลงหางจากฝาผนง ~15 ซม.

- บนทกอณหภมทกวนๆละ 2 ครง เชาและเยน

- จดท าแผนเตรยมความพรอมกรณฉกเฉนในระบบลกโซความเยนและซกซอมฯ

การบนทกอณหภมทแสดงการเปลยนแปลงของอณหภมในตเยน

EMERGENCY PLAN TO PREVENT COLD CHAIN BREAKDOWN3

6

การจดการเมอเกด COLD CHAIN BREAK DOWN(1) ตรวจสอบขอมลความคงตว (stability data) ของวคซนจากผผลต/ผน าเขา หรอ

WHO หรอตดตอ กลมบรหารเวชภณฑ ส านกโรคตดตอทวไป เพอตดสนใจวาจะใชวคซนนนหรอไม โดยตรวจสอบขอมลดงน

อณหภมทพบเปนเทาใด และระยะเวลาทเกดเหตการณ

มวคซนชนดใดบาง ชอผผลต/ผน าเขา Lot no. / Exp. date และจ านวน

การเปลยนแปลงเครองหมาย VVM (ถาม)

ถาอณหภม‹0°c ตรวจสอบลกษณะทางกายภาพของวคซนทไวตอความเยนจด โดยการท า Shake test

กรณตองการสอบถามความคงตวของวคซนจากส านกโรคตดตอทวไป ใหบนทก

ขอมลใน “แบบรายงานเมอเกดเหตการณฉกเฉนในระบบลกโซความเยน” สงทางโทรสาร 02-591-7716 หรอ e-mail: pharmgcd@yahoo.com

กรณเรงดวนตดตอทางโทรศพท 02-590-3222,085-909-3633

การจดการเมอเกด COLD CHAIN BREAK DOWN(2)

ถาวคซนไมสามารถใชตอได

- ตดออกจากทะเบยนรบ-จาย - น าวคซนออกจากตเยน

- ท าลายตามแนวทางใน

คมอบรหารจดการวคซน

และระบบลกโซความเยน

พ.ศ. 2547 หนา 29 (download จาก http://www.epithailand.com)- ท าหนงสอแจงกองทนยา เวชภณฑและวคซน

สปสช. เพอขอชดเชยวคซน

TEMPERATURE SENSITIVITY OF VACCINE (WHO/IVB/06.10)

TEMPERATURE SENSITIVITY OF VACCINE (WHO/IVB/06.10)

41

42

VACCINE VIAL MONITOR : VVM

What is VVM

Label containing a heat-sensitive material which is placed on a vaccine vial to register cumulative heat exposure over time.

WHO requirement

March 1996, all oral polio vaccine supplied through the

United Nations Children’s Fund (UNICEF) has carried

VVMs.

Beginning in January 2001, all vaccines supplied by

UNICEF were required to have VVMs

Active Surface

Reference Surface

43

VVM LABELER

Handling and storage condition

Supplier : TEMPTIME Corporation (HEAT markerTM )

Supply by roll

<-24OC

VVM label specification

Shelf-life

How to read a vaccine vial monitor

ลกษณะทางกายภาพของ DTP , dT หรอ DTP-HB ทบงบอกวาวคซนอาจเสอมคณภาพ

ลกษณะปกต

- สวนใหญลกษณะตะกอนเบา

เหมอนวนสขาว อาจมตะกอนทม

ลกษณะคอนขางเหนยวจบกนเปน

กอนสขาว หรอขาวครมเมอตงทง

ไวนานหลายเดอน

- เมอเขยาจะกระจายเปนเนอ

เดยวกน

- หลงเขยาเมอตงทงไวจะใชเวลา

ในการตกตะกอนเกน 1 ชวโมง

ลกษณะผดปกตเนองจากเกบไว

ทอณหภมเยนจดหรอแชแขง

- มตะกอนทมลกษณะเหมอนผง

ชอลกปนอย

- เมอเขยาจะไมเปนเนอเดยวกน

- หลงเขยาเมอตงทงไวตะกอนจะ

ตกเรวมากโดยเฉพาะสวนทม

ลกษณะเหมอนผงชอลก และจะ

ใชเวลาในการตกตะกอนไมถง

ครงชวโมง

ลกษณะทางกายภาพของวคซน DTP

เขยา

SHAKE TEST TO DECIDE WHETHER TO DISCARD VACCINES

Use the correct

Shake Test

procedure to decide

whether to use or

discard each vial!

Freeze a vial first

Watch how it

sediments

compared to

suspect vials

Use same batch,

same vaccine, same

manufacturer !

The Shake Test

Has the vaccine been frozen?

unfrozen frozen after 5’ or 1 hour

52

ขอบคณคะ/ครบ