Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ΑθηνώνΙατρική ΣχολήΕργαστήριο Μικροβιολογίας

Corynebacterium: Διφθερίτιδα,

Actinomyces, Nocardia

Μαρία Μαυρούλη

Βιολόγος, MSc, PhD

Ακαδημαϊκή Υπότροφος

Domain: Bacteria

Phylum: Actinobacteria

Order: Actinomycetales

Family: Corynebacteriaceae

Genus: Corynebacterium

Species: C. diphtheriae

Corynebacterium diphtheriae

Gram-positive Corynebacterium diphtheriae

bacteria had been stained using the

methylene blue technique (Centers for

Disease Control and Prevention's Public

Health Image Library, PHIL)

Μικροβιολογία – Μορφολογία

Ακίνητο, μη σπορογόνο, χωρίς έλυτρο,

πλειομορφικό Gram (+) βακτηρίδιο

› Διογκωμένα άκρα - σχήμα «κορύνας»

› Σχήμα v ή k ή L

› Κατά τη διαίρεση: σχηματισμός

ομάδων που διατάσσονται υπό γωνία

σαν «κινέζικα γράμματα»

› Όχι παθογνωμονικό (ίδια εικόνα τα

διφθεροειδή)

μεταχρωματικά κοκκία

3 βιότυποι

gravis

intermedius

mitis

Διαφορές στις βιοχημικές

ιδιότητες και μορφολογία

αποικιών

(Κυανό του μεθυλενίου)

Gram (+)

"V" forms

"Chinese letters"

Μικροβιολογία – Καλλιέργεια

Αερόβιο και δυνητικά αναερόβιο

› Περιβάλλον O2 ή CO2

Ανάπτυξη σε θρεπτικό υλικό που περιέχει αίμα ή ορό αίματος

Loefflers serum slope creamy white colonies in 6-8 hrs

Σε άγαρ που περιέχει τελλουρίτη μαύρες ή γκρι αποικίες

(24-48 ώρες)

Παθογένεια Corynebacterium diphtheriae

Για να προκαλέσει νόσο – διφθερίτιδα:

› Να εισβάλλει, να αποικίσει, να πολλαπλασιαστεί τοπικά στους ιστούς

› Να έχει υποστεί λυσιγονία από ένα συγκεκριμένο βακτηριοφάγο

παραγωγή τοξίνης

Στο ΑΑ: φλεγμονώδες εξίδρωμα και

νέκρωση κυττάρων του βλεννογόνου

› Πιθανή συμβολή της τοξίνης στον

αποικισμό και την καταστροφή

επιθηλιακών κυττάρων και

ουδετεροφίλων

Συνήθως όχι βακτηριαιμία – Διασπορά

εξωτοξίνης με κυκλοφορία αίματος σε

απομακρυσμένα όργανα (καρδιακός μυς,

περιφερικό νευρικό σύστημα και

επινεφρίδια)

Μηχανισμός δράσης διφθεριδικής τοξίνης

Θερμοσταθερό πολυπεπτίδιο

Μόνο κορυνοβακτήρια που εκτίθενται

στον βακτηριοφάγο β που φέρει το γονίδιο

της τοξίνης είναι ικανά να παράγουν τοξίνη.

Η τοξίνη έχει 2 υπομονάδες Α και Β εκ

των οποίων η υπομονάδα Α είναι υπεύθυνη

για την τοξικότητα των μικροβίων, ενώ η

υπομονάδα Β χρησιμεύει για τη μεταφορά

της τοξίνης και τη δέσμευσή της σε

ειδικούς υποδοχείς κυρίως του μυοκαρδίου

και του κεντρικού νευρικού συστήματος

Η Α αναστέλλει τη λειτουργία του

παράγοντα επιμήκυνσης 2 (EF-2) στην

πρωτεϊνοσύνθεση στο κύτταρο ξενιστή

κυτταρικός θάνατος (+ νευροτοξικότητα)

Μετάδοση μετά από επαφή με μολυσμένο άτομο ή φορέα, κυρίως με τα

σταγονίδια σιέλου

Χρόνος επώασης 2-5 ημέρες

Κακουχία, φαρυγγίτιδα, πυρετός, πονόλαιμος, δυσφαγία

Παχιά, συμφυόμενη ψευδομεμβράνη (αμυγδαλές, φάρυγγας, ρινικός

βλεννογόνος, μαλακή υπερώα)

Ρινοφαρυγγική λοίμωξη: οίδημα τραχηλικών λεμφαδένων, ιστών

τραχήλου «λαιμός ταύρου»

Προσβολή λάρυγγα απόφραξη θάνατος

Τοξίκωση: μυοκαρδίτιδα (συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες),

περιφερική νευρίτιδα (παράλυση)

Θνητότητα: 5-10%, με >20% σε άτομα 40 ετών εντός 3-4 ημερών, από

ασφυξία ή συμφορητική ΚΑ και καρδιακές αρρυθμίες (>50% προ

θεραπείας)

Κλινική εικόνα – Προσβολή ΑΑ

Διφθερίτιδα

Σκληρή, γκριζόφαιη μεμβράνη (διφθέρα) στο φάρυγγα

νεκροί ιστοί, ινική και βακτήρια

προσπάθεια αποκόλλησης αιμορραγία

πρόκληση πλήρης απόφραξης αναπνευστικής οδού

τραχηλική λεμφαδενίτιδα (bull neck)

Διφθερίτιδα

Διφθεριτική λαρυγγίτιδα (βράγχος φωνής, συριγμός, απόφραξη αεραγωγού)

Διφθεριτική ρινίτιδα (ετερόπλευρη βλεννοπυοαιματηρή έκκριση)

Σπάνιες μορφές: οφθαλμική, δερματική, ομφαλική και διφθερίτιδα

γεννητικών οργάνων

Επιπλοκές (εξωτοξίνη: ιδιαίτερος τροπισμός για κύτταρα μυοκαρδίου,

νεφρών και περιφερικών νεύρων)

Κυκλοφορικό σύστημα: Μυοκαρδίτιδα, συχνά υποκλινική (60%), 1η αιτία

θανάτου σε βρέφη (1η εβδομάδα)

Νευρικό σύστημα: (2η εβδομάδα), απομυελίνωση παράλυση

περιφερικών νεύρων, κυρίως μυών μαλακής υπερώας, φάρυγγα, λάρυγγα

κίνησης οφθαλμών

Νεφροί: Οξεία σωληναριακή νέκρωση

Αναπνευστικό σύστημα: απόφραξη αεραγωγών, σπάνια πνευμονία

Μετάδοση με άμεση επαφή

Συχνά: μετάδοση από φορείς

Έλκος που καλύπτεται από ψευδομεμβράνη

Σπάνια συστηματικές εκδηλώσεις (παρά παραγωγή τοξίνης)

Κλινική εικόνα – Προσβολή δέρματος

Κλινικά σε συνδυασμό με ιστορικό

› Επαφή με άτομα που νοσούν

› Απουσία εμβολιασμού

› Ταξίδι σε χώρα που ενδημεί

Εργαστηριακά

› Απομόνωση βακτηριδίου στην καλλιέργεια

› Ανίχνευση παραγωγή τοξίνης

Διάγνωση

Απομόνωση μικροβίου σε ειδικά καλλιεργητικά μέσα

λήψη δείγματος με βαμβακοφόρο στυλεό από φάρυγγα του ασθενούς

κάτω από τις διφθέρες (πολλαπλασιασμός βακτηρίου)

η άμεση μικροσκόπηση παρασκευάσματος είναι αναξιόπιστη

C. diphtheriae μορφολογικά παρόμοιο με άλλα κορυνόμορφα βακτήρια

Εργαστηριακή διάγνωση

κεκλιμένη καλλιέργεια σε Loeffler Serum Medium (ορός βοός

& 25% σακχαρούχος ζωμός)

ενοφθαλμισμός με το κλινικό δείγμα ή με καλλιέργεια

απομονωμένου στελέχους

ανάπτυξη και μορφολογικός χαρακτηρισμός βακτηρίων,

ενίσχυση σχηματισμού μεταχρωματικών κοκκίων

(έγκλειστα πολυφωσφορικού)

Methylene blue stain Neisser stain Albert stain

Εργαστηριακή διάγνωση

Neisser stain Albert stainMethylene blue stain

Αιματούχο άγαρ (24-48h, 35oC, 5% CO2)

› αργή ανάπτυξη

› Αναεροβίως (και β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο

που κάνει ψευδομεμβράνη)

Hoyle's agar (Αιματούχο με κυστεΐνη και

τελλουριούχο κάλιο γκρίζες έως μαύρες αποικίες)

C. diphtheriae mitis: γυαλιστερή επιφάνεια

C. diphtheriae gravis: ματ επιφάνεια

C. diphtheriae intermedius: γυαλιστερή επιφάνεια και

μαύρο κέντρο

Εργαστηριακή διάγνωση

C. d. mitis C. d. gravis C. d. intermedius

Tinsdale agar (L-κυστίνη H2S)

› πρωτογενής απομόνωσης και ταυτοποίηση

› διαφοροποίηση μεταξύ C. diphtheriae και των

διφθεροειδών που βρίσκονται στην AA οδό και

ενίοτε στο δέρμα.

Ικανότητα παραγωγής γκριζωπών - μαύρων

αποικιών με τεφρόχρωμη καστανή άλω

* Τα διφθεροειδή δεν έχουν αυτή την ικανότητα

Εργαστηριακή διάγνωση

κυστινάση

API Coryne

24-hour identification of Corynebacteria and coryne-like organisms

Εργαστηριακή διάγνωση

Εργαστηριακή διάγνωση

1

2

3

4

1, 4: toxin producing strains2, 3: nontoxigenic strains

Διαχωρισμός από διφθεροειδή –φυσιολογική χλωρίδα του φάρυγγα

Elek test: μέθοδος ανοσοδιάχυσης, ταυτοποίηση τοξινογόνου στελέχους

Bacterial growth

Diffusion of toxin

Diffusion of antitoxinFilter paper saturated

with antitoxin

Precipitation line

(toxin-antitoxin)

Δοκιμασία κυτταροτοξικότητας σε κυτταροκαλλιέργεια

PCR: ανίχνευση γονιδιώματος βακτηρίου (ιδιαίτερα γονιδίου tox της

διφθεριτικής τοξίνης)

Ισχυρή κλινική υποψία διφθερίτιδας άμεση έναρξη θεραπείας

Διφθεριτική αντιτοξίνη (iv 20.000 – 120.000 U αναλόγως εντόπισης και

έκτασης νόσου) - προηγείται πάντα δοκιμασία ευαισθησίας.

* τοξινογόνα στελέχη: ισχυρή εξωτοξίνη κυκλοφορία αίματος

(0,01 mg τοξίνης μπορεί να σκοτώσει άτομο βάρους 90 kg)

* Αποτελεσματική θεραπεία: χορήγηση αντιτοξίνης πριν την είσοδο τοξίνης

σε ιστούς

Πενικιλίνη G ή ερυθρομυκίνη (εκρίζωση μικροβίου, πρόληψη μετάδοσης)

Απομόνωση ασθενούς μέχρι λήψη 2 (-) καλλιεργειών, 24 h μετά το τέλος

θεραπείας

* Φορεία: επανάληψη 10ήμερης αγωγής με ερυθρομυκίνη

* Καθημερινή μέτρηση αιμοπεταλίων και ηλεκτροκαρδιογράφημα

Θεραπεία

Διφθεριτική αντιτοξίνη

Υπεράνοση σφαιρίνη αλόγου

1940: προγράμματα εμβολιασμού εξάλειψη σε χώρες αναπτυγμένου

κόσμου

Ενδημική σε Ινδία, Ινδονησία, Βιετνάμ, Αφγανιστάν, Φιλιππίνες, Νιγηρία,

Παπούα, Ν. Γουινέα

1990-6: ~ 50.000 κρούσματα στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης

ΗΠΑ: 1921 (206.000 κρούσματα - 15.520 θάνατοι) 2004 -2015: 2

2014: 7.321 κρούσματα διφθερίτιδας παγκοσμίως (WHO)

38 κρούσματα διφθερίτιδας (European Surveillance System, TESSy

ενήλικες άνδρες

ανεμβολίαστα άτομα ή άτομα χωρίς αναμνηστική δόση εμβολίου

Λετονία: η μόνη Ευρωπαϊκή χώρα με εγχώρια κρούσματα

Επιδημιολογία

Προφύλαξη

3πλό εμβόλιο (Διφθερίτιδα - Τέτανος - Κοκκύτης),

Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών

τοξοειδές της διφθερίτιδας (ανατοξίνη: ανενεργή

εξωτοξίνη ικανή να διεγείρει την παραγωγή Abs)

DTaP against diphtheria, tetanus, pertussis

(5 doses, 4-6 years)

Tdap* booster vaccine 11-12 years

Td against tetanus, diphtheria toxoid

vaccine at 10 years intervals

* Tdap: reduced doses of the diphtheria and pertussis vaccines, a: acellular

Ακτινομύκητες

Domain: Bacteria

Phylum: Actinobacteria

Order: Actinomycetales

Family: Actinomycetaceae

Genus: ActinomycesActinomyces israelii

non-spore-forming,

Gram (+) bacilli

Gram-θετικά, νηματοειδή, διακλαδιζόμενα βακτήρια, που κάποιες φορές

εξελίσσονται σε μυκητύλλια

Τα περισσότερα είναι σαπρόφυτα, ωστόσο 5 γένη,

› Actinomyces

› Nocardia

› Actinomadura

› Propionibacterium

› Bifidobacterium

προκαλούν ενίοτε κοκκιωματώδεις λοιμώξεις στον άνθρωπο και τα ζώα

Tropheryma whipplei: ανήκει στους ακτινομύκητες (μελέτες νουκλεικού

οξέος)

Τάξη Actinomycetales

Μέλη της φυσιολογικής χλωρίδας κυρίως του στόματος

Δυνητικά αναερόβιοι

› καλύτερη ανάπτυξη σε αναερόβιες ή μικροαερόφιλες συνθήκες (5-10%

CO2)

Ανάπτυξη σε στενό φάσμα θερμοκρασιών (~35-37οC)

Αργός ρυθμός πολλαπλασιασμού (ελάχιστος χρόνος επώασης: 7 ημέρες)

Ακτινομυκητίαση

› Actinomyces israelii (75% των κρουσμάτων της νόσου στον άνθρωπο)

› A. odontolyticus, A. georgiae, A. gerensceriae, A. naeslundii, A. viscocus

Ακτινομύκητες (Actinomyces spp.)

Gram (+) βακτηρίδια με διακλαδώσεις (νηματοειδή)

Κλινικά δείγματα πύου από ακτινομυκητιακές βλάβες «κοκκία θείου»

(σε παλαιότερες βλάβες εναποτίθεται φωσφορικό ασβέστιο)

Αποικίες Actinomyces

› αρχικά είναι επίπεδες σαν αράχνη

› μετά γίνονται επηρμένες, λευκές, αδιαφανείς, γυαλιστερές με ανώμαλη,

λοβωτή παρυφή και καλούνται αποικίες ως «τραπεζίτου οδόντος»

Μορφολογία

κοιλιακό απόστημα ιστόςκαλλιέργεια

Μορφολογία

«κοκκία θείου»

Molar tooth appearance

Μορφολογία

Κατάλληλα θρεπτικά υλικά: › αιματούχο άγαρ

› Brain-heart infusion άγαρ

› εμπλουτισμένο θειογλυκολικό ζωμό

Ακτινομυκητίαση

χρόνια κοκκιωματώδης βλάβη ( πυογόνο φλεγμονή)

› πολλαπλά αποστήματα και κοκκιώματα

› ιστική καταστροφή

› εκτεταμένη ίνωση

› πυορροούντα συρίγγια

πυώδες υλικό του κέντρου της βλάβης

› πυοσφαίρια

› κίτρινο - πορτοκαλί «κοκκία θείου» (μάζες νηματοειδών βακτηριδίων)

Μορφές λοίμωξης

› Τραχηλοπροσωπική

› Θωρακική μορφή

› Κοιλιακή - Εντερική

› Πυελική

συνήθως τα λεμφαγγεία δεν προσβάλλονται αιματογενής διασπορά στο ήπαρ, εγκέφαλο

και άλλα όργανα. η προσβολή των οστών είναι ασυνήθης και

συνήθως το αποτέλεσμα επέκτασης κατά συνέχεια ιστού, γειτονικών βλαβών των μαλακών μορίων

Τραχηλοπροσωπική μορφή (55%)

> από τα μισά αναφερόμενα κρούσματα

συχνά προσβάλλεται η γνάθος

οδοντική τερηδόνα

(προδιαθεσικός παράγοντας)

μετά από εξαγωγές δοντιών ή άλλες

οδοντιατρικές επεμβάσεις

οίδημα, έλκος, απόστημα, μάζα, συρίγγια

Θωρακική (15%)

Ξεκινά από τον πνεύμονα, συμμετοχή υπεζωκότα

Προέρχεται συνήθως από εισρόφηση

ακτινομυκήτων από τη στοματική κοιλότητα ή

εισπνοή ξένου σώματος

Δημιουργία συριγγίων στο θωρακικό τοίχωμα,

διάβρωση πλευρών και σπονδύλων

Κοιλιακή (20%)

Ενδοκοιλιακό απόστημα ή μάζα (προσβολή κάθε

οργάνου της κοιλίας

ειλεοτυφλική περιοχή

› σκωληκοειδής απόφυσης

› εκκολπώματα του παχέος εντέρου

Pleural cavity

Thoracic exudate in Petri dish containing numerous

macroscopic sulfur granules.

τοποθέτηση ενδομήτριων αντισυλληπτικών συσκευών

ο τύπος του σπειράματος και η παρατεταμένη παραμονή του ενέχονται

στην εκδήλωση

Η λοίμωξη εξαπλώνεται ως

› ενδομητρίτιδα

› σαλπιγγίτιδα

› πυελική φλεγμονή με

αποστήματα

Πυελική (15%)

Uterus and sulfur granulesJournal of Postgraduate Gynecology and Obstetrics

Εργαστηριακή διάγνωση

Προσεκτική λήψη κλινικών δειγμάτων αποφυγή επιμόλυνσης από

ακτινομύκητες που φυσιολογικά βρίσκονται στις επιφάνειες των

βλεννογόνων

Μεταφορά του δείγματος στο Εργαστήριο εντός 30΄σε υλικό μεταφοράς

αναεροβίων

Κλινικά δείγματα

› υλικό βιοψίας, ιστός χειρουργικά εξαιρεθείς

› βρογχικά εκπλύματα

› υγρά σώματος, πυώδες εξίδρωμα

› τραχηλικό υλικό, ενδομήτριες συσκευές

Τοποθέτηση υλικού από ύποπτες βλάβες σε σωληνάριο με dH2O

ανακίνηση

Μακροσκοπικός έλεγχος του υλικού για την παρουσία κοκκίων «θείου»

(καθίζηση κοκκίων στον πυθμένα του σωληναρίου συλλογή με πιπέτα

Pasteur)

Εργαστηριακή διάγνωση

Σύνθλιψη των κοκκίων μεταξύ 2 αντικειμενοφόρων πλακών

Χρωματισμός με Gram χρώση και Ziehl-Neelsen (τροποποιημένη, χρήση

θειϊκού οξέος 1% ως αποχρωματιστικό διάλυμα)

Gram (+) μυκητήλλια και ζώνη ακτινωτά διαταγμένων, οξεάντοχων

κυττάρων σε νηματοειδείς διακλαδώσεις

Εργαστηριακή διάγνωση

πυελικό απόστημα

x100

Καλλιέργεια: τα κοκκία πλένονται , συνθλίβονται και ενοφθαλμίζονται σε

κατάλληλα θρεπτικά υλικά

› αιματούχο άγαρ

› brain-heart infusion άγαρ

› άγαρ εμπλουτισμένο με θειογλυκολικό ζωμό

Αερόβια και αναερόβια επώαση, 2-4 εβδ.

Αποικίες

› A. israelii: λευκές, αδιαφανείς, «τραπεζίτης δοντιού»

› A. odontolyticus: καφέ σκουριάς ή κόκκινο

Μοριακή τυποποίηση είδους

Μικτές λοιμώξεις: αναερόβια Gram (-)

Πιθανότητα απομόνωσης απλού αποικιστή

Εργαστηριακή διάγνωση

Χειρουργικός καθαρισμός ουλοποίησης και παραμορφώσεων

Θεραπεία εκλογής: θεραπευτικά σχήματα με βάση την πενικιλλίνη

› χορήγηση σε δόσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα

Τραχηλοπροσωπική ακτινομυκητίαση: αμοξυκιλλίνη-κλαβουλανικό οξύ (2w)

Θωρακική ή κοιλιακή ακτινομυκητίαση: αμοξυκιλλίνη-κλαβουλανικό οξύ (4w)

* Κλαβουλανικό οξύ: συχνή επιμόλυνση βλαβών και με βακτήρια που

παράγουν β-λακταμάσες

Εναλλακτικά:

› τετρακυκλίνες, κλινδαμυκίνη, μακρολίδες, ιμιπενέμη

› αμινογλυκοσίδες και μετρονιδαζόλη

Θεραπεία

Nocardia

Domain: Bacteria

Phylum: Actinobacteria

Order: Actinomycetales

Family: Nocardiaceae

Genus: Nocardia

Διακλαδιζόμενα, αυστηρώς αερόβια, Gram (+) βακτηρίδια

Λεπτές μυκητιασικές υφές, θραύονται σε μορφές κοκκοειδούς έως και

βακτηριοειδούς σχήματος

Στενή συγγένεια με τα ταχέως αναπτυσσόμενα

μυκοβακτηρίδια

Χρωματίζονται μερικώς με οξεοάντοχη

χρώση (αποχρωματισμός με θειϊκό οξύ 1%)

Πολύ αργή ανάπτυξη (3-30 ημέρες)

Νοκάρδιες

Ευκαιριακές πνευμονικές λοιμώξεις στον άνθρωπο

› Nocardia asteroides (σχεδόν πάντα) › N. farcinica

› N. brasiliensis › N. pseudobrasiliensis

› N. otitidis caviarium › N. nova

› N. transvalensis

Ανοσοκατασταλμένοι

Νοκαρδίωση είναι εξωγενής λοίμωξη

Μετάδοση

› εισπνοή των μικροοργανισμών (εγκατάσταση στους πνεύμονες)

› ενοφθαλισμός στο δέρμα

* Γεωργοί: συχνότητα της νόσου λόγω της έκθεσής τους σε χώμα και

σε λιμναία νερά

Η λοίμωξη είναι συνήθως χρόνια με συχνότητα σε ανοσοκατασταλμένους

Νοκάρδιες

Ευκαιριακές λοιμώξεις των πνευμόνων με πολλαπλά συρρέοντα αποστήματα

Τοπική διασπορά λοίμωξης πλευριτική συλλογή, εμπύημα, διήθηση οστών

Χρόνια πορεία ή ταχύτατη διήθηση των πνευμόνων

1/3 ασθενών με πνευμονική νοκαρδίωση δευτερογενή αποστήματα στον

εγκέφαλο και σπανιότερα σε άλλα όργανα

Σε βαριά ανοσοκατασταλμένους ασθενείς (AIDS): ταχεία διασπορά λοίμωξης

με προσβολή πολλών οργάνων

Πρωτοπαθείς δερματικές λοιμώξεις μετά από ενοφθαλμισμό στο δέρμα από

τραυματισμό ή χειρουργική επέμβαση

› N. brasiliensis (συχνότερο αίτιο), N. asteroides ή άλλα είδη

› Πιθανή εξέλιξη σε μυκητώματα (ογκόμορφες μάζες)

Παθογένεια

Εργαστηριακή διάγνωση

Πτύελα, BAL, υλικό διατραχειακής αναρρόφησης

Υλικό αναρρόφησης, έκκριμα συριγγίου, υγρά σώματος

Μικροσκοπική: πολύ σημαντική για τη διάγνωση.

› Gram-θετικά νηματοειδή βακτηρίδια (ως μυκητιασικές υφές) που

διακλαδίζονται σε όρθιες γωνίες.

› Τροποιημένη Ziehl-Neelsen.

Καλλιέργεια σε

› αιματούχο άγαρ

› εμπλουτισμένα θρεπτικά υλικά:

Lowenstein-Jensen,

brain-heart infusion άγαρ,

Sabouraud με δεξτρόζη και χλωραμφενικόλη

Ταυτοποίηση: Βιοχημικές δοκιμασίες (προκαταρκτική), Μοριακές μέθοδοι

(οριστική), Έλεγχος ευαισθησίας

Branching bacterial organisms (arrow) were consistent with Nocardia infection (Grocott-Gomorimethenamine-silver, original magnification ×100). Direct Gram smear (a) and modified Kinyoun acid-fast stain (b) of Nocardia.

Acid fast branching filaments

of Nocardia asteroides is evident among pus cells in smear stained by modified ZiehlNeelsen, (×1000) (a) Colony growth is seen on

Lowenstein Jensen media (b)

Macroscopic growth of Nocardia sp. in: A) Lowenstein Jensen medium, B) Agar Sabouraud and C) Bactec MGIT medium.

Εκλογής: Τριμεθοπρίμη- σουλφαμεθοξαζόλη για τουλάχιστον 3 μήνες

Ορισμένα στελέχη είναι ανθεκτικά στις σουλφοναμίδες

Εναλλακτικά ιμιπενέμη (σε συνδυασμό με αμικασίνη), μινοκυκλίνη,

κεφαλισπορίνες, αμοξυκιλλίνη-κλαβουλανικό οξύ

Θεραπεία

Διαφορές μεταξύ Actinomyces και Nocardia