diplomski rad.docx

7/26/2019 Diplomski rad.docx

1/39

INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK

EKONOMSKI FAKULTET

TRAVNIK

DIPLOMSKI RAD

REINENJERING POSLOVNIH PROCES

Mentor: Student:

Prof.dr.sc. Enes Huseinagi Denita Mameledija

Travnik, juni !"#.

SADRAJ


2/39

S$%ET$&...................................................................................................................................'

S(MM$)*................................................................................................................................+

". (-D.................................................................................................................................

. )E/0%E01E)/02 P-S3-0/H P)-4ES$...................................................................#

.". Definicija reinenjeringa..............................................................................................5

.. &arakteristike reinenjeringa.......................................................................................6

.'. $nali7a i 8laniranje 8oslovni9 8rocesa......................................................................"

.'.". Strategija 8oslovni9 8rocesa..............................................................................."+

.'.".". S-T anali7a.................................................................................................."

.'.".. Porterov model................................................................................................."5

.'.".'. Marketin;ka strategija i model +P...................................................................."6

.'.. (loga informacijske te9nologije.........................................................................

.'.'. 3judski 8otencijali u reinenjeringu...................................................................'

'. MET-DE )E/0%E01E)/02$.......................................................................................#

'.". &ai7en.........................................................................................................................#

'.. &aikaku......................................................................................................................6

'.'. 1idoka.........................................................................................................................agreA

'9tt8:JJ.inet.rsJteCtvie.898LfilekKrein7enjering.9tml

+ 9tt8:JJeA.ef7g.9rJdokJJ-/MJdfili8ovicJ!+N)edi7ajnN8rocesa.88t


6/39

2. REINENJERING POSLOVNIH PROCESA

)einenjering 8oslovni9 8rocesa oAu9vata redi7ajn 8oslovni9 8rocesa, 8ove7ani9 sistema iorgani7acijski9 struktura s ciljem 8osti7anja 7na@ajnog na8retka i us8je9a u 8oslovnom

svijetu. )a7lo7i 8rovoBenja reinenjeringa mogu Aiti 8ove7ani sa lo;im financijskim

re7ultatima 8redu7ea, 8ritiskom konkurencije na tri;tu, smanjenjem tri;nog udjela,

eks8an7ijom na nova tri;ta ili 8romjenom djelatnosti samog 8redu7ea.

/ako se reinenjering @esto 8ove7uje sa reorgani7acijom 8oslovni9 8rocesa, ista se ne moe

smatrati 8ot8unim reinenjeringom jer reinenjering oAu9vata 7natno vi;e kom8onenti

8oslovanja. )einenjering se ne odnosni direktno na smanjenje Aroja 7a8osleni9, uvoBenje

novi9 te9nologija, restrukturiranje, reorgani7aciju ili automati7aciju ve na is8itivanje i

8romjenu strategije, 8rocesa, te9nologije, organi7acije i kulture.

)einenjering se defini;e kao radikalan redi7ajn 8oslovni9 8rocesa koji dovodi do

dramati@ni9 8romjena u 8erformansama.#$lternativna metodologija 8rocesu reinenjeringa je

kontinuirano 8oAolj;anje 8rocesa koja nagla;ava mala i mjerljiva 8reci7iranja aktualni9

8rocesa i sistema organi7acije. &ontinuirano 8oAolj;anje 8rocesa temelji se na uku8nom

u8ravljanju kvalitetom Fengl. Total Quality Management - TQMG i SiC Sigma 8rogramu.5

&ada je rije@ o reinenjeringu, od i7nimne je vanosti 8aljivo i temeljito 8laniranje kojem

8ret9odi 8reis8itivanje i utvrBivanje 8otreAe da se i7 temelja 8romjeni na@in 8oslovanja.

$nali7u 8oslovni9 8rocesa 8otreAno je 8rovesti da Ai se utvrdilo 8ostoji li 8otreAa 7a

8ot8unim reinenjeringom ili sistemskom 8rovoBenjem kontinuiranog 8oAolj;anja 8rocesa.

&ratka definicija reinenjeringa glasi O8o@injati i7 8o@etkaO, ;to ne 7na@i eks8erimentisati s

8ostojeim ili uvoditi 8romjene koje ostavljaju osnovne strukture ne8romijenjenima.

)einenjering 8ret8ostavlja na8u;tanje duAoko utemeljeni9 8rocedura i svjei 8ogled na

8osao kako Ai 8redu7ee kreiralo 8roi7vod ili uslugu te kreiralo vrijednost klijentu. Postavlja

se 8itanje: Oako Ai sad rekonstruirali 8redu7ee u7 sada;nje 7nanje i te9nologiju, kako Ai ona

i7gledalaLO )einenjering 8redu7ea 7na@i odAacivanje stari9 sistema i novi [email protected]

9tt8:JJ.8rosci.comJreengineering.9tml

#Hammer M., 49am8 1. F!!"G. )einenjering tvrtke, Mate d.o.o., >agreA

5 9tt8:JJ.8rosci.comJreengineering.9tml

6 Hammer M., 49am8 1. F!!"G. )einenjering tvrtke, Mate d.o.o., >agreA

#


7/39

2.1. Definii!" #ein$en!e#in%"

ormalna definicija reinenjeringa glasi: reinenjering je temeljno ra7mi;ljanje i radikalno

redi7ajniranje 8oslovni9 8rocesa kako Ai se 8ostigla dramati@na 8oAolj;anja u kriti@nim

suvremenim mjerilima us8je9a kao ;to su tro;ak, kvaliteta, usluga i Ar7ina.

-va definicija sadri @etiri klju@ne rije@i: temeljno, radikalno, dramati@no i 8roces.agreA

"" 9tt8:JJeknji7nica.uni8u.9rJ6"agreA

6


9/39

0eke od najvaniji9 karakteristika reinenjeringa su sljedee:

". >a8oslenici donose odluke, a odlu@ivanje 8ostaje sastavni dio o8isa 8osla,. Postoji vi;e ver7ija 8oslovni9 8rocesa, a nji9ovo oAlikovanje 8rilagoBuje se korisniku

@ime se 8oveava fleksiAilnost,'. )educira se kontrola i 8rovjera s ciljem minimi7iranja tro;kova i nagla;ava se

8ovjerenje u 7a8oslenike te ja@anje motivacije i7vr;itelja 8oslova,+. (vode se 9iAridni centrali7iranoKdecentrali7irani 8oslovni 8rocesi koji se 8ove7uju

8omou informacijske te9nologije,. unkcionalne odjele 7amjenjuju 8rocesni timovi,#. 1ednostavne 8oslove 7amjenjuju multidimen7ionalni 7adaci ;to re7ultira 8oveanom

saradnjom i kreativnosti,5. >a8oslenici 8ostaju samostalni i ovla;teni nosioci 8oslova sa 8oveanim ste8enom

autonomije,6. (ska stru@na u@enja 7a konkretni 8osao 7amjenjuje se u cjelosti oAra7ovanjem,


10/39

moe 8oveati funkcionalnost i do nekoliko 8uta, jer @est je slu@aj da 7Aog 8rocesa sa

generiranim gre;kama 8redu7ee treAa i dodatne ljude da rije;e nastale 8roAleme."+

&arakteristika 8ove7ivanja 8oslova temelj je i druge karakteristike us8je;nog reinenjeringa, a

ona 7a9tijeva da 7a8oslenici moraju donositi odluke. Hijerar9ijski sistem dono;enja odluka

saima se vodoravno odnosno linijski u7 djelatnike ili timove odgovorne 7a odreBene 7adae,

8rocese i 8rojekte. Dono;enje odluka 8ostaje u8ravo sastavni dio 8osla. Tako se u

8redu7eima mogu u 8ot8unosti eliminisati ne8otreAni Airokratski kadrovi. Takav na@in

8oslovanja smanjuje fiksne tro;kove i vrijeme i7vr;enja 7adataka, 8oveava mo te time

re7ultira Aoljim reakcijama klijenata. 1o; jedna od karakteristika reinenjeringa je na8u;tanje

linearnog redoslijeda oAavljanja 8oslova u sklo8u 8oslovnog 8rocesa. Poslovni 8roces mora

tei 8rirodno, Ae7 umjetni9 i nametnuti9 8rocedura. Ponekad se odreBene 7adae mogu

i7voditi istovremeno ;to takoBer Aitno skrauje 8osao i tro;kove. Delineari7acija 8rocesa

8ret8ostavka je jo; jedne karakteristike reinenjeringa, a to je @injenica da 8rocesi imaju

vi;estruke ver7ije.

To je 7avr;na karakteristika standardi7acije reinenjeringa. 0a dinami@nim, ra7nolikim i

8romjenjivim tri;tima, 7astarjeli sistemi 8oslovanja ne funkcioni;u efikasno.

1o; jedna od vani9 tema reinenjeringa su kontrole i 8rovjere. &ako je jedna od osnovni9

ideja reinenjeringa na8u;tanje 9ijerar9ijske strukture, te uklanjanje ne8otreAni9 kadrova u

menadmentu kojima je glavna 7adaa dono;enje odluka i nadgledanje 8rojekata, 8ostavlja se

8itanje do koje granice koristiti kontrolisanje 8oslovni9 8rocesa. -dgovor glasiR kontrola

8oslovni9 8rocesa smije se koristiti samo do granice do koje to ima ekonomskog smisla.

PotreAno je eliminirati sve one korake u 8oslovnom 8rocesu koji ne donose nikakvu

vrijednost, a koji su uklju@eni samo kako 7a8oslenici ne Ai 7lou8otrijeAili 8roces. /ako sam

cilj moe Aiti o8ravdan, u7 takav nad7or oAi@no se veu veliki tro;kovi. )einenjering nalae

druga@iji, uravnoteeniji 8ristu8 kojim se nastoje eliminisati stroge 8rovjere kontrole i

nad7ora 7a vrijeme samog i7voBenja 8rocesa. Takav sistem @ak i toleri;e mala i ograni@ena8rekora@enja na na@in da odgaBa vrijeme kada e 8rekora@enje Aiti otkriveno, a to je 8o

samom 7avr;etku odreBenog 8rojekta ili 8rocesa."

)einenjering takoBer dovodi u 8itanje 8oloaj menadera. Menader se 8ostavlja u ulogu

dodirne ta@ke i7meBu ra7li@iti9 u@esnika u 8oslovnom 8rocesu. Takav me9ani7am koristan je

u slu@aju kada su kom8onente 8oslovnog 8rocesa veoma kom8leksne i sloene 7a nji9ovo

8ove7ivanje. Menader se na 8rimjer sa klijentima mora 8ona;ati kao da je odgovoran 7a

"+ Hammer M., 49am8 1. F!!"G. )einenjering tvrtke, Mate d.o.o., >agreA

" Hammer M., 49am8 1. F!!"G. )einenjering tvrtke, Mate d.o.o., >agreA

"!


11/39

i7voBenje cijelog 8rocesa iako to nije tako. Menader dakle mora imati 8ristu8 svim

informacijskim sistema, ali on nema nad7ornu ulogu niti u@estvuje u konkretnom dono;enju

odluka. Menaderi se tako 8ostavljaju u ulogu 8redstavnika ili 7astu8nika 8rema klijentima.

( 8redu7eima u kojima je 8roveden reinenjering 8revladavaju mije;ane centrali7iranoK

decentrali7irane o8eracije. /nformacijske te9nologije omoguavaju 8redu7eima da nji9ove

odvojene 8odrunice 8osluju u 8ot8unosti autonomno, dok samo 8redu7ee i dalje uiva u

koristima masovne 8roi7vodnje koje stvara centrali7acija. Decentrali7irana struktura

osigurava da je svaki odjel usmjeren na vlastite 8roi7vode i usluge, a istovremeno 8odu8ire

stvarnu 8odu7etni@ku autonomiju. PotreAno je naglasiti da svaki 8oslovni 8roces ne mora

nuno imati sve navedene karakteristike reinenjeringa da Ai se isti us8je;no 8roveo.

Slika 1. Karakteristike reineneringa grupirane prema ! osnovni" segmenata pre#u$e%a

2.). An"*i+" i ,*"ni#"n!e ,-(*-ni/ ,#-e("

""


12/39

Poslovni 8roces je sku8 aktivnosti na8ravljeni9 s namjenom da 8roi7vedu odreBeni

re7ultat 7a konkretnog ku8ca ili tri;te. "#

Pri9vaanje 8rocesnog 8ristu8a klju@ni je element 8oslovanja jer 8rocesna orijentacija dodaje

organi7acijskim strukturama novu dimen7iju kom8leksnosti, ;iri 8oslovanje i isti@e vanost

te9nologije 8ri osmi;ljavanju strategije koja osigurava konkurentsku 8rednost. (@inkovitost

djelovanja 8rdu7ea moe se 8oveati una8reBenjem i restruktuiranjem 8oslovni9 8rocesa.

-snovna oAiljeja 8oslovni9 8rocesa su:

". svaki 8roces ima svr9u,. svaki 8roces ima vlasnika,'. svaki 8roces ima 8o@etak i 7avr;etak,+. na temelju ula7a i i7la7a lako se utvrBuje us8je;nost 8rocesa,. da Ai 8roces o8stao treAa imati 8o7nate unutarnje i vanjske doAavlja@e i 8otro;a@e,

#. una8rjeBenje 8rocesa je nei7Ajeno."5

Slika &. Trans'ormacia ula$ni" i i$la$ni" vrie#nosti unutar poslovni" procesa

Poslovni 8roces, kojim se dola7i do krajnjeg re7ultata 8oslovanja odnosno kvalitetni9

8roi7voda i usluga, @ini sku8 radni9 7adataka koje je 8otreAno doAro is8lanirati, definisati i

mjeriti kako Ai se ostvario eljeni 8oslovni re7ultat. S oA7irom da kvalitetni 8oslovni 8rocesi

"# 9tt8:JJ.definiraj.comJ"#"J8oslovniK8rocesJ"59tt8:JJeA.ef7g.9rJdokJT)2JJmdelicJS'!.8df

"


13/39

8redstavljaju sr i smisao 8oslovanja, nji9ovo kontinuirano 8oAolj;avanje danas nije i7nimka,

ve 8ravilo koje dovodi do 8oslovne i7vrsnosti.

-snovni elementi 8oslovnog 8rocesa su: inicijator, cilj, ras8oloivi resursi, aktivnosti,

indikatori, usmjerenost ku8cu i nosioci 8rocesa.

(8ravljanje 8oslovnim 8rocesima vr;i se kro7 sljedee aktivnosti:

". modeliranje 8oslovni9 8roces,. i7vr;avanje 8oslovni9 8rocesa,'. mjerenje us8je;nosti 8oslovni9 8rocesa."6

Svr9a u8ravljanja 8oslovnim 8rocesima je kontinuirano 8oAolj;avanje 8oslovni9 8rocesa na

osnovu mjerenja re7ultata us8je;nosti 8ostojei9 8oslovni9 8rocesa. DoAro definisani

8oslovni 8rocesi uAr7avaju rad 8redu7ea, osiguravaju red, smanjuju tro;kove, do8rinose

8oveanju kvalitete 8roi7voda ili usluga te uku8no organi7acijsko djelovanje i 7nanje.

( su8rotnom, lo;e 8rovoBenje u8ravljanja 8oslovnim 8rocesima re7ultira 8retjeranom

ra7mjenom informacija, suvi;nim i du8liranim 8odatcima, neusklaBeno;u dokumenata sa

8otreAama 8ojedinog 8oslovnog 8rocesa, visokim ste8enom 8rovjere i kontrole u odnosu na

rad, 8onavljanjem aktivnosti, te u@estalim gre;kama u 8oslovnim 8rocesima. 2lavni ra7lo7i

neus8je;nosti u8ravljanja 8oslovnim 8rocesima su nesreBenost 8oslovni9 uloga i

odgovornosti, nesreBenost 8oslovni9 funkcija i odgovornosti 7a u8ravljanje resursima,

neslaganje oko 8rioriteta, odla7ak klju@ni9 kadrova, te o8asnost od 8revelike orijentacije na

unutra;nja 8itanja u7 istovremeno nedovoljan fokus na tri;te i ku8ce."agreA


23/39

timskog rada. ( reinenjeringu 8ostoje ra7ne vrste 8rocesni9 timova od koji9 odgovarajua

vrsta 7avisi o 8rirodi 8osla koji se oAavlja, odnosno formiraju se timovi 7a konkretni slu@aj.

TakoBer se formiraju i virtualni timovi koji djeluju 7ajedno samo do kraja odreBenog 8rojekta.

>a8oslenici mogu istovremeno Aiti @lanovi vi;e od jednog virtualnog tima i 8odijeliti svoje

vrijeme na ra7li@ite 8rojekte. Procesni tim naravno moe @initi i jedna osoAa koja tada oAavlja

funkciju 7a8oslenika 7a konkretni slu@aj.

-vakav novi sistem 8odijele odgovornosti @esto e od 7a8oslenika 7a9tijevati dodatnu

edukaciju i 8raksu jer se u reinenjeringu 8oslovi mijenjaju od jednostavni9 7adataka u

vi;edimen7ionalni 8osao. )adnici 8rocesnog tima sada snose 7ajedni@ku odgovornost 7a

oAavljanje cijelog 8rocesa, a ne samo njegovog malog dijela. -ni ne samo da sada koriste vei

ras8on 7nanja, ve moraju na umu imati 8uno veu sliku. / dok svaki @lan tima ne radi isti

8osao, granice i7meBu nji9 nestaju. Svaki @lan tima mora Aiti Aarem u gruAo u8o7nat sa svim

fa7ama 8rocesa. 0akon reinenjeringa, 8osao 8ostaje is8unjavajui, s oA7irom da 7a8oslenici

cr8e vei osjeaj 8ostignua. -ni u stvari oAavljaju 8ot8uni 8osao K 8roces ili dio 8rocesa. -ni

koji oAavljaju 8osao dijele mnoge i7a7ove i nagrade samostalni9 8odu7etnika, a usredoto@eni

su na klijente @ije 7adovoljstvo je nji9ov cilj. Posao 8ostaje nagraBujui s oA7irom da 8oslovi

imaju veu kom8onentu rasta i u@enja. ( okruenju 8rocesnog tima, li@ni ra7voj ne 7na@i

8enjanje u 9ijerar9iji, nego ;irenje vlastiti9 9ori7onta i vi;e u@enja tako da osoAa moe

oAu9vatiti vei dio 8rocesa. &ako raste stru@nost i iskustvo radnika raste i njegov 8osao. &ako

radnici u 8rocesu reinenjeringa vi;e vremena tro;e na 8osao koji donosi vrijednost, raste

nji9ov do8rinos 8redu7eu i 8rema tome, 8oslovi e Aiti vi;e nagraBeni.'

Predu7ee koje je 8ro;lo reinenjering ne eli 7a8oslenike koje slijede 8ravila ve ele

7a8oslenike koji su s8osoAni donositi odluke i stvarati svoja 8ravila. (8rava 8redu7ea mora

im dati mo da donose odluke 8otreAne 7a 7avr;etak 8osla jer 8oslovni 8rocesi ne mogu 8roi

reinenjering Ae7 da se radnicima u 8rocesu dodjeli mo 7a odlu@ivanje. ( skladu s time,

8redu7ea koja 8rovode reinenjering morat e ra7misliti o dodatnim kriterijima 8ri7a8o;ljavanju. i;e nije dovoljno u7eti u oA7ir samo ra7inu oAra7ovanja, 7nanja i iskustvo ve

je 8otreAno i 8rovjeriti imaju li 8otencijalni 7a8oslenici inicijativu, samodisci8linu i

motivaciju. PotreAno je u7eti u oA7ir i nji9ov li@ni karakter. -d strane samog 8redu7ea

8otreAna su ulaganja u ljudske 8otencijale u oAliku dodatnog oAra7ovanja i oAuke

7a8oslenika. -Auka 8oveava 7nanja i s8osoAnosti i u@i 7a8oslenike OkakoO, dok oAra7ovanje

8oveava nji9ov uvid u 8osao i ra7umijevanje, te i9 u@i O7a;toO.

' Hammer M., 49am8 1. F!!"G. )einenjering tvrtke, Mate d.o.o., >agreA

'


24/39

( tradicionalnim 8redu7eima naknada 7a8oslenicima je relativno direktna, to jest na8lauje

se vrijeme rada, a rad 7a8oslenika nema vrijednost koja se moe kvantitativno odrediti. &ada

7a8oslenici oAavljaju 8rocesni 8osao, 8redu7ea mogu mjeriti nji9ov u@inak i 8latiti im na

osnovu vrijednosti koju stvore. )einenjering takoBer namee 8onovno 8reis8itivanje

osnovni9 8ret8ostavki ve7ani9 u7 naknadu. >a8oslenikov u@inak u odreBenom vremenskom

ra7doAlju ne garantira o njegovomJnje7inom u@inku u sljedeim ra7doAljima. /7 tog ra7loga

osnovne 8lae imaju tendenciju da ostanu relativno niske, a materijalne naknade 7a i7u7etan

u@inak dola7e u oAliku Aonusa, a ne 8ovi;ica. ( reinenjeringu takoBer ot8adaju i neke druge

8ret8ostavke ve7ane u7 naknadeR 8laanje 7a8oslenicima 7avisno o 8oloaju i doAi, 8laanje

ljudima samo 7ato ;to su se 8ojavili, 8ovi;enje 8lae samo 7Aog isticanja jo; jedne 8oslovne

godine. ( 8redu7eima koja su 8ro;le reinenjering, u@inkovitost se mjeri stvorenom

vrijedno;u 8a i naknada treAa Aiti odreBena 8rema tome.

)einenjering takoBer mijenja i kriterije 7a na8redovanje te 8ola7i od 8ret8ostavke da je

Aonus odgovarajua nagrada 7a doAro oAavljan 8osao, dok na8redovanje na novi 8osao to

nije. 0a8redovanje na druge 8oslove u 8redu7eu je re7ultat s8osoAnosti, a ne u@inkovitosti.

)ije@ je o 8romjeni, no ne i na8retku i7 ra7loga ;to 7a8oslenik moe i7vrsno oAavljati svoj

8osao na mjestu kojem je trenutno, ali moda nema s8osoAnosti 7a radno mjesto koje je

7asluio 8romaknuem. ( tom slu@aju 8redu7ee guAi dvostruko, jer guAi i7vrsnog radnika i7

jednog 8odru@ja i doAiva lo;eg radnika na drugom.

)einenjering namee i velike 8romjene u samoj kulturi organi7acije, te 8romjenu vrijednosti

i uvjerenja kod 7a8oslenika. >a8oslenici moraju imati sljedea uvjerenja:

". &lijenti is8lauju na;e 8lae i moram na8raviti sve da i9 7adovoljim.. Svaki 8osao u 8rdu7eu je vaan kao i ja.'. Plaen sam 7a vrijednost koju oAe7Ajedi, a ne 7a 8ojavljivanje na 8oslu.+. Pri8adam timu i us8ijevamo ili 8ro8adamo 7ajedno.. 0iko ne 7na ;to donosi sutra.#. Stalno u@enje je dio mog 8osla.'#

'#Hammer M., 49am8 1. F!!"G. )einenjering tvrtke, Mate d.o.o., >agreA

+


25/39

). METODE REINENJERINGA

( svr9u 8rovoBenja reinenjeringa mogue je koristiti velik Aroj metoda koji mogu do8rinijeti

8oAolj;anju 8oslovni9 8rocesa. ( ovom 8oglavlju i7dvojene su neke od naj@e;i9 i

naju@inkovitiji9 metoda koje se mogu 8rovoditi u 8rocesu reinenjeringa.

0eke od metoda nisu u 8ot8unosti dosljedne s ideologijom reinenjeringa, ve samo jednim

dijelom. 0o re7ultati su isti, odnosno aktivnosti do8rinose 8oveanju u@inkovitosti, ra7voju

8oslovni9 8rocesa, una8rjeBenje ljudski9 8otencijala i na 8osljetku dugoro@ni us8je9 samog

8redu7ea.

).1. K"i+en

&ai7en je ja8anska 8oslovna filo7ofija koja 8odra7umijeva ne8restano 8oAolj;avanje i

una8reBivanje ra7ni9 8rocesa u 8redu7eu. /7 ra7loga ;to se ta filo7ofija 8rimjenjuje u veini

ja8anski9 8redu7ea ra7umljivo je 7a;to je 1a8an jedna od najja@i9 svjetski9 gos8odarski9 sila

sa visoko ra7vijenom te9nolo;kom 8roi7vodnjom koja se na svjetskom tri;tu namee kao


26/39

vodei konkurent visoke te9nologije i sofisticirani9 8roi7voda. /7 istog ra7loga &ai7en

filo7ofija 8ri9vaena je u mnogim us8je;nim 8redu7eima i u ostalim 7emljama svijeta. /ako

&ai7en metoda u 8ot8unosti ne odgovara 8rinci8ima i metodologiji reinenjeringa jer ona ne

o7na@ava u 8ot8unosti radikalne 8romjene, 8oka7ala se veoma u@inkovitom u 8oAolj;anju

8oslovni9 8rocesa.'5

&ai7en o7na@ava ne8rekidno 8oste8eno 8oAolj;anje u i7vedAi 8rocesa. &ai7en 8ro8agira

kontinuirani, dugoro@ni 8ristu8 u7 uvaavanje ljudski9 8otreAa i kvaliteta te je orijentiran

8rvenstveno na doAroAit 7a8oslenika. MeButim, &ai7en takoBer moe stvarati odreBeni

8ritisak na 7a8oslenike jer se od nji9 o@ekuje dodatan na8or i uvoBenje novi9 aktivnosti. 0a

8rimjer u nekim ja8anskim 8redu7eima 7a8oslenici moraju doi ranije na 8osao kako Ai

8os8remili radno mjesto @ime 8redu7ee ;tedi na uslugama @ista@a, ali istovremeno se ja@a

osjeaj odgovornosti te 7adovoljstvo nakon @i;enja koje re7ultira osjeajem ugode u radnom

8rostoru. ( du9u &ai7ena neka 8redu7ea organi7uju 7ajedni@ku tjelovjeAu 7a8oslenika 8rije

radnog vremena jer tjelovjeAa stvara osjeaj is8unjenja i do8rinosi 7dravlju ljudi, te se

smatra kako tjelesna aktivnost re7ultira u@inkovito;u na radnom mjestu. Pri 8rimjeni &ai7ena

ne 8ostoji ri7ik 7a 8redu7ee jer su 8otreAna mala financijska ulaganja. &ai7en 8ret8ostavlja

velike 8romjene u stavovima, vrijednostima i ra7mi;ljanju svi9 7a8oslenika. Promovira se

timski rad, a 8otiskuje natjecateljski du9.

Puno se 8olae na li@nu disci8linu i ra7voj samo8ou7danja, te disci8liniranosti kod

7a8oslenika. Menadment trai 8ovratnu informaciju svakog @lana tima kako Ai 8roAleme

otkrili i definisali na vrijeme. &ai7en o7na@ava 8raksu u kojoj svaki sudionik sistema daje

svoj aktivni i inovativni do8rinos ra7voju kvalitete u svakom 8oslu. &ai7en ne 8redstavlja

samo kontinuirani na8redak u 8oslu, ve i svim segmentima 8rivatnog ivota. Temelji se na

8et osnovni9 8rinci8a koji se jo; i na7ivaju S model:

". Seiso F@istoaG,

. Seiketsu Fvrijeme 7a 8osveivanje @istoiG,'. Seiton FurednostG,+. Seiri F8ravilnostG,. S9itsuke Fdisci8linaG.'6

&ai7en aktivnosti u 8redu7eu 8rovode se 8aljivo osmi;ljenim ciklusom aktivnosti. Po@inje

se od istraivanja, odreBuje se cilj te se 8otom reali7uje 8lan, odnosno kree se u reali7aciju

8ostavljeni9 ciljeva. >atim slijedi 8rovjera i na 8osljetku akcija. Tako se doAiva klasi@ni

'5 9tt8:JJ.mojK8osao.netJijestJ#!+


27/39

&ai7en okvir aktivnosti. Taj okvir 7aseAno se ugraBuje na ra7inama vr9ovnog menadmenta,

srednjeg menadmenta te na ra7ini svi9 7a8oslenika. 0a taj na@in na svim ra7inama svi

7a8oslenici istrauju i 8ronala7e rje;enja 7a ra7ne 8oslovne 8roAleme. Svatko je 8o7van da

i7ra7i svoje ideje 7a una8reBivanje kolektivnog 7nanja u svakodnevnim o8eracijama, a svaku

sugestiju ra7matra menadment tima te se 8otom klasifikuje 8o svojoj kvaliteti od $ do D

kategorije. &ai7en 8roces 7a8ravo je strukturirani 8oslovni 8roces koji sve 7a8oslenike vodi

8rema osjeaju 7ajedni;tva u organi7aciji. &rug &ai7en aktivnosti 8odra7umijeva

standardi7aciju o8eracije, mjerenje te o8eracije, 8rilagodAu 7a9tjevima, inovaciju 7a

8odi7anje 8roduktivnosti i standardi7iranje nove una8rijeBene o8eracije. Planiranje u velikim

ra7mjerama i eksten7ivni 8rojekti u kojima se vode veliki i vrlo riskantni eks8erimenti, kro7

&ai7en se 7amjenjuju ni7om manji9 eks8erimentima koji akumuliraju vrlo velik Aroj sitni9

una8reBenja.'a ra7liku od &ai7ena, &aikaku o7na@ava transformaciju

ili reformu, a 8odra7umijeva redi7ajn 8oslovni9 8rocesa koji je radikalan i oAu9vata cijelu

organi7aciju. 0a lokalnoj ra7ini, &ai7en aktivnosti mogu re7ultirati kao &aikaku ako je

u@injena drasti@na 8romjena.+"

-8enito, &aikaku je ne;to ;to je 8lanirano o8re7nije u duem vremenskom ra7doAlju.

'< 9tt8:JJ.vecernji.9rJAi7nisJkai7enKja8anskiKlijekK9rvatskuKekonomskuKoAamrlostK clanakK6#

+! 9tt8:JJ.Ausinessdictionar.comJdefinitionJkaikaku.9tml+" 9tt8:JJ.gemAa8antarei.comJ!!#J""Jkai7enNvsNkaikaku.9tml

5
http://www.vecernji.hr/biznis/kaizen-japanski-lijek-hrvatsku-ekonomsku-obamrlost-clanak-228562http://www.vecernji.hr/biznis/kaizen-japanski-lijek-hrvatsku-ekonomsku-obamrlost-clanak-228562http://www.vecernji.hr/biznis/kaizen-japanski-lijek-hrvatsku-ekonomsku-obamrlost-clanak-228562


28/39

&aikaku ne mora uvijek imati 8o7itivan is9od jer reforme ili 8reoAra7Ae ne moraju us8jeti. 0o

oAje strategije su Aitne. =e7 kulture &ai7ena, &aikaku ne moe us8jeti. (s8je;ne dugoro@ne

transformacije 7a9tijevaju ni7 kratkoro@ni9 us8je9a, angaman od svi9 u organi7aciji i

sklonost ka 8rakti@nom lokalnom 8oAolj;anju. ( najgorem slu@aju moe se dogoditi &aikaku

reforma koja ne u7ima u oA7ir lokalne stvarnosti, ;to re7ultira 8ovr;inskom ra7inom

8oAolj;anja ili nikakvim na8retkom.

/sto tako, Ae7 &aikaku, &ai7en moe Aiti samo ni7 dodatni9 8oAolj;anja koja se Ae7

usklaBeni9 dugoro@ni9 ciljeva 8oslovanja moe suo@iti sa nedostatkom 8romi;ljanja onoga ;to

je mogue 8utem novi9 te9nologija, novi9 8oslovni9 modela i novi9 8oslovni9 linija, ;to

moe Aiti nedovoljno 7a dugoro@ni o8stanak. &ai7en je uvijek 8oAolj;anje, ali Ae7 &aikaku to

nije dovoljno.

&aikaku 8rojekti mogu Aiti @etiri ra7li@ite vrste:

". 3okalno inovativni K ka8italno inten7ivni Fna 8rimjer ugradnja automati7acije u

8roi7vodnji, odluka je strate;ki utemeljena, a moe 7na@iti vee tro;koveG,. 3okalno inovativni o8eracijski Fna 8rimjer uvoBenje konvencionalne metode SiC

Sigma ili TPM, i7ravni tro;kovi su relativno niskiG,'. )adikalno inovativni K ka8italno inten7ivni Fna 8rimjer uvoBenje novi9 i inovativni9

te9nologija 8roi7vodnjeG,+. )adikalno inovativni K o8eracijski Fna 8rimjer uvoBenje novi9 i inovativni9

8roi7vodni9 rje;enja koja su nova na tri;tuG.+

).). Ji-&"

Sam 8ojam 1idoka oAi@no ilustrira 8rimjer jednog stroja koji e detektirati 8roAlem i 7austaviti

8roi7vodnju automatski 8rije nego nastavi raditi i 8roi7voditi lo;e 8roi7vode.

0a@elo 8odrijeklom see do "

genijalan me9ani7am koji detektira slomljenu nit i automatski isklju@uje tkala@ki stan. $li

sistem ide mnogo dalje. 1idoka je 8ostala o7naka 7austavljanja i odgovaranja na svaku

ne8ravilnost. 1idoka se odnosi na svaki 8roces, Ailo ljudski ili automatski, ;to omoguava

otkrivanje aAnormalni9 uvjeta i 8restanka rada.

1idoka se defini;e kro7 @etiri koraka koja se Aave aAnormalnostima:

". -tkrivanje aAnormalnosti,

. >austavljanje 8rocesa,

'. Po8ravljanje ili is8ravljanje ne8osrednog u7roka aAnormalnosti,

+9tt8:JJ.tutorgig8edia.comJ&aikakuNes.9tml

6
http://www.tutorgigpedia.com/Kaikaku_es.html%20http://www.tutorgigpedia.com/Kaikaku_es.html%20http://www.tutorgigpedia.com/Kaikaku_es.html%20


29/39

+. /straivanje korijena u7roka i instaliranje 8rotumjera.+'

Prva dva koraka mogu Aiti me9ani7irana i automati7irana. Poka *oke ureBaji su jedan od

na@ina omoguavanja oArade i otkrivanja 8roAlema te njegovog 7austavljanja. 1a8anski i7ra7

Poka *oke Fs8rje@avanje slu@ajni9 gre;akaG 8redstavlja 8rinci8 koji oAu9vata te9ni@ka

i7voBenja i oAjekte 7a Ar7o otkrivanje gre;aka i nji9ovo s8rje@avanje.

-snova Poka *oke metode je u ra7umijevanju i s9vatanju @injenice da ne 8ostoji @ovjek i

sistem koji su u stanju u 8ot8unosti s8rije@iti slu@ajne gre;ke. Sa Poka *oke metodom, u7

8rimjenu jednostavni9 i efektivni9 sistema, s8rje@ava se da gre;ka rada i djelovanja u

8roi7vodnom 8rocesu Aude 8renijeta na krajnji 8roi7vod. Pri tome Poka *oke cilja na

8rimjenu uglavnom te9ni@ki9 8omoni9 sredstava. )je;enja su uglavnom financijski 8ovoljna

i odma9 8rimjenjiva. Samo vrijeme moe Aiti snaan me9ani7am 7a otkrivanje ako je radni

ciklusi tem8iran vremenski 8o ciklusima. Tu je ogromna 8rilika 7a otkrivanje 8roAlem kada

8ostoji dovoljno vremena 7a reakciju. (mjesto detekcije 8ogre;ke na kraju radnog dana il

sedmice, ureBaji 7a detekciju automatski signali7iraju kada doBe do aAnormalnosti 8ri @emu

se moe ne8osredno reagirati i 8ronai u7rok nastalog 8roAlema.+++

).3. J(' in 'i0e

1ust in time F1/TG metoda ra7vijena je i usavr;ena od strane Toota kor8oracije tokom "


30/39

tako, 8odru@ja 8osveena s8remanju i skladi;tenju inventara su sada sloAodna da se koriste u

8roi7vodnji ili 7a druge 8otreAe unutar 8oredu7ea. Manje ot8ada i nii tro;kovi 7ali9a

re7ultiraju 8oveanjem 8rofita 7a organi7aciju.+5

ano je naglasiti kako 1ust in time metoda ima i svoje nedostatke i nije 8rimjenjiva u svim

8redu7eima. 0ema svaki doAavlja@ ili 8roi7voBa@ luksu7 naru@ivanja samo materijala koji su

im 8otreAni 7a dovr;etak odreBenog 8roi7vodnog ciklusa. Predu7ee mora u7eti u oA7ir

8otencijalne varijaAle u 8roi7vodnom 8rocesu K 8o8ut ka;njenja odnosno odgode 8ri7nanice

7ali9a materijala, radni@ki9 ;trajkova ili manjka snadAjevanja. Predu7ee 8rije 8rovoBenja

1ust in time metode mora vidjeti je li inventarna metoda is8ravno rje;enje 7a nje7ino

8oslovanje.

$lternativa 1ust in time u8ravljanju 7ali9ama je M)P sistem Fengl. /materialsre0uirements

planning/G ili O8laniranje 8otreAa materijalaO. >a ra7liku od 1ust in time metode, M)P je

O8romicanjeO sustava inventara. Pojam 8romocije u inventaru 8odra7umijeva da se slanje roAe

na sljedeu ra7inu u 8roi7vodnom 8rocesu temelji na 8redviBanjima 8rodaje. Predu7ee koje

moe ta@no 8redvidjeti 8otranju 8roi7voda moe 8referirati M)P sistem 8reko 1ust in time

sistema u8ravljanja 7ali9ama.+6

).4. Le"n 0en"$0en'

3ean menadment, odnosno u 8rijevodu OvitkiO menadment, i7ra7 je koji se koristi 7a

u8ravljanje 8roi7vodnjom vee vrijednosti 7a ku8ca kori;tenjem manje koli@ine resursa.

-rgani7acije koje 8rovode 3ean menadment istrauju koje vrijednosti nji9ovi ku8ci

7a9tijevaju, te fokusiraju svoje klju@ne 8rocese da kontinuirano dodaju vrijednost 7a ku8ca.

Takav oAlik 8roi7vodnje elimini;e guAitke u cijelom 8rocesu umjesto samo u odreBenim

dijelovima sistema, te stvara 8rocese u kojima je 8otreAan manji ljudski na8or, manje

8rostora, manje ka8itala i manje vremena kako Ai se i7radio 8roi7vod ili i7vr;ila usluga.

TakoBer, takva 8roi7vodnja 7na@ajno smanjuje mogunost gre;aka i 7astoja u 8roi7vodnji ili

8oslovanju u odnosu na tradicionalne 8oslovne sisteme.

itki menadment o8isuje se kro7 8et na@ela:

". (tvrditi vrijednost 7a ku8ca,. Ma8irati tok vrijednosti,'. -stvariti tok vrijednosti,+. (s8ostaviti 8ovla@enje,

+5 9tt8:JJsmallAusiness.c9ron.comJjustintimeKmet9odK'""6.9tml

+6 9tt8:JJsmallAusiness.c9ron.comJjustintimeKmet9odK'""6.9tml

'!
http://smallbusiness.chron.com/justintime-method-31185.html%20http://smallbusiness.chron.com/justintime-method-31185.html%20http://smallbusiness.chron.com/justintime-method-31185.html%20http://smallbusiness.chron.com/justintime-method-31185.html%20


31/39

. Teiti 8erfekciji.+a u@esnike je veoma vana 8otvrdna ocjena ideja 8a je korisno

7a voditelje da tokom cijelog ra7govora 8otvrdno gestikuli;u i odoAravaju re@eno. oditelj

Arainstorminga je animator koji mora u ra7govor uklju@iti sve 8ojedince i su7Aiti eventualno

kritikovanje i7re@eni9 ideja od @lanova is8itivane gru8e. &ada se radi re7ime Arainstorminga

nasumi@no 7a8isane ideje kategori;u se i slau u smislene cjeline 8o vi;e kriterija. &riterije

odreBuju voditelji 7avisno o 8otreAama i 8roAlematici.#

).9. Ti0(&i #"

-dluka o timskom radu ili o na@inu rada 7avisi 8rije svega o 8rirodi 7adae koju treAa oAaviti,

ste8enu njene teine, vremenu na ras8olaganju i drugim faktorima. Timski rad je nei7ostavan

onda kada nije 8o7nat 8ut dos8ijevanja do rje;enja, Aroj mogui9 rje;enja i na@in rje;avanja

7adae. Tada su doArodo;la ra7li@ita mi;ljenja, koja nakon usklaBivanja mogu dovesti do

najAoljeg rje;enja. ( tim slu@ajevima 8otreAno je sastaviti gru8u ljudi sa 8rikladnim, ali

ra7novrsnim 7nanjima. -8timalna veli@ina tima je od tri do ;est ili najvi;e sedam @lanova.

elike gru8e se tee organi7iraju 7a u@inkovit rad i 7ato imaju manje ideja. -8enito se moe

rei da Ai tim treAao Aiti ;to manji, ali ne i 8remalen, te da Ai njegovi @lanovi treAali Aiti

stru@njaci 7a rje;avanje 7adaa o kojima se radi. &omunikacija je temelj us8je;nog timskog

rada. Pomou komunikacije tim anali7ira 8roAleme, donosi odluke i usklaBuje rad 8ojedinaca

u timu na 8utu do 7ajedni@kog cilja. Pored toga, komunikacija omoguuje da tim s8o7na i

ra7rije;i svoje unutra;nje te;koe. 0a kraju, ona omoguava timu da dola7i u dodir s drugim

timovima i tako 8ove7uje ideje ra7li@iti9 timova u cjelinu. Da Ai tim mogao 8ostii 7ajedni@ki

9tt8:JJmd.9rJrjecnikK8ojmoviKAJeAJArainstorming

# 9tt8:JJ.Arainstorming.co.ukJtutorialsJ8re8aringforArainstorming.9tml

'


36/39

cilj 8otreAna je otvorena i s8ontana komunikacija, koju ne smije remetiti niti ra7li@ita

9ijerar9ijska ra7ina 8ojedinaca, a niti granice 8ojedini9 organi7acijski9 jedinica.5

Temeljna 8ravila 7a us8je;no komuniciranje u timu:

". )aditi u timu 7na@i 7ajedni@ki ra7mi;ljati.. Timski rad je najlo;ija 8rilika 7a iska7ivanje 7ami;ljene vlasti 8ojedinca.'. DoAra komunikacija i7meBu @lanova tima klju@ je us8je9a.+. /s8ravno je svoje ideje rtvovati u korist 7ajedni@kog rje;enja.. /deje je 8otreAno uvijek utemeljeno oAra7loiti kako Ai i9 drugi @lanovi tima lak;e

8ri9vatili.#. Tvrdoglavost 7a8oslenika remeti svaki rad u timu.5. PotreAno je komunicirati otvoreno i 8odu8irati stvarala@ki rad svakog 8ojedinca u

timu.6. 0e 8ostoji uvijek samo jedna istina i jedno rje;enje.

3. ZAKLJU:AK

)einenjering u osnovi o7na@ava sloen 8roces reorgani7acije 8oslovni9 8rocesa koji se

8lanira 7avisno o karakteristikama 8redu7ea. =e7 oA7ira je li rije@ o malom ili velikom

8redu7eu, karakteristike reinenjeringa ne ra7likuju se Aitno.

&lju@ni @imAenici u reinenjeringu su samostalnost i ravnomjerna ras8odjela odgovornosti

7a8oslenika, ulaganje u ljudske 8otencijale i te9nolo;ki ra7voj 8redu7ea, 8raenje i

una8rjeBenje 8oslovni9 8rocesa u7 minimi7iranje tro;kova i eliminisanje ne8otreAni9

kadrova, reduciranje koli@ine kontrole i nad7ora, restrukturisanje 9ijerar9ijskog sistema

odlu@ivanja u 9ori7ontalan sustav, 8oveanje efikasnosti interne i eksterne komunikacije te

8romocija timskog rada.

)einenjering oAu9vata kori;tenje ra7ni9 metoda 8ri @emu sve metode ne moraju Aiti

8rimjenjive u svim vrstama 8redu7ea. /ako se 8rinci8i metoda oAja;njeni9 u radu ra7likuju,

ideologija i ciljevi navedeni9 metoda u veoj ili manjoj mjeri 8odudaraju se sa ideologijom imetodologijom reinenjeringa.

)einenjering takoBer ne mora Aiti 8otreAan u svakom 8redu7eu koje je nai;lo na 8ote;koe

u 8oslovnim 8rocesima. ( nekim 8redu7eima u@inkovita je i metoda una8rjeBenja 8oslovni9

8rocesa koja se u su;tini ra7likuje od 8rocesa reinenjeringa. (na8rjeBenje 8oslovni9 8rocesa

oAu9vata 8rilagoBenost 8ostojei9 8oslovni9 8rocesa s ciljem 8oAolj;anja u@inkovitosti, dok

reinenjering oAu9vata 8ot8unu reorgani7aciju 8oslovni9 8rocesa i uvoBenje ne@eg 8ot8uno

novog.5 9tt8:JJ.korak.com.9rJsos.898LidNsos"#6

'#


37/39

4. LITERATURA

"I Hammer M., 49am8 1. F!!"G. )einenjering tvrtke, Mate d.o.o., >agreA

I 1osi8ovi &., DroAnjak 0. F!!6G. )einenjering i uredsko 8oslovanje Audunosti,

Sveu@ili;te 1osi8a 1urja Strossmaera, -sije

'I &otler P., &eller &. 3. F!"G. Marketing management, orteent9 Edition, Pearson

education 3imited, Harlo, England

/nternet i7vori :

"I 9tt8:JJsearc9cio.tec9target.comJdefinitionJAusinessK8rocessKreengineering, +.!+.!"#.

I 9tt8:JJ.inet.rsJteCtvie.898LfilekKrein7enjering.9tml, +.!+.!"#.

'I 9tt8:JJeA.ef7g.9rJdokJJ-/MJdfili8ovicJ!+N)edi7ajnN8rocesa.88t,+.!+.!"#.

+I 9tt8:JJ.8rosci.comJreengineering.9tml, .!+.!"#.

I 9tt8:JJ.8rosci.comJreengineering.9tml, .!+.!"#.

#I 9tt8:JJeknji7nica.uni8u.9rJ6"


38/39

""I 9tt8:JJ9rcak.srce.9rJfileJ''5## 5.!+.!"#.

"I9tt8:JJ.8rofitiraj.9rJ8odu7etniciJstrategijaKi7vo7aKE6!


39/39

5. PRILOZI

Slika ". &arakteristike reinenjeringa gru8irane 8rema osnovni9 segmenata 8redu7ee

Slika . Transformacija ula7ni9 i i7la7ni9 vrijednosti unutar 8oslovni9 8rocesa

Slika '. S-T matrica

Slika +. Marketin;ki miks

Slika . PoreBenje konvencionalnog i savremenog modela +P

Slika #. Struktura 3ean transformiranog 8redu7ea

diplomski rad.docx

Documents