dm diagnosis and management
TRANSCRIPT
Diabetes mellitus guidelineMunchukorn Leelatanon, MD
ชนดของโรคเบาหวาน
ชนดของโรคเบาหวาน
ชนดของโรคเบาหวานโรคเบาหวานชนดท 1 (type 1 diabetes mellitus, T1DM)โรคเบาหวานชนดท 2 (type 2 diabetes mellitus, T2DM)โรคเบาหวานทมสาเหตจำาเพาะ (other specific types)โรคเบาหวานขณะตงครรภ (gestational diabetes mellitus, GDM)
Normal use of glucose
Type 1 DM
Type 2 DM
การประเมนความเสยงตอโรคเบาหวานและการคดกรองโรค
คนหาผซงไมมอาการ เพอการวนจฉย และใหการรกษาตงแตระยะเรมแรก โดยมงหมายปองกนโรคแทรกซอน
ประเมนโรคเบาหวานชนดท 2 เทานนเลอกทำาในกลมซงมความเสยงสงเทานน
Screening test
Diagnosis
การวนจฉยโรคเบาหวาน
Diagnosisyy
การประเมนทางคลนกเมอแรก
วนจฉยโรคเบาหวาน
ประวตการเจบปวย
ประวตการเจบปวยอายทเรมตรวจพบวาเปนเบาหวานอาการเมอแรกตรวจพบวาเปนเบาหวานอปนสยการรบประทานอาหารกจกรรมเคลอนไหว การออกกำาลงกายประวตการรกษาทผานมา ยาทไดรบอาการของโรคแทรกซอนจากเบาหวาน เชน ตามว ชา ปสสาวะเปนฟองความรความเขาใจเกยวกบโรคเบาหวาน
การตรวจรางกาย
การตรวจรางกายชงนำาหนก วดสวนสง วดรอบเอววดความดนโลหต อตราการเตนของหวใจตรวจรางกายตามระบบตางๆตรวจตาและจอประสาทตาตรวจเทา ดผวหนง แผลทเทา คลำาชพจรหลงเทา
การตรวจทางหองปฏบตการ
การตรวจทางหองปฏบตการHbA1CLipid profileLFTSerum CrUA
การสงตอพบแพทยผเชยวชาญ
การสงตอพบแพทยผเชยวชาญนกโภชนาการ เพอคมอาหาร ลดนำาหนกจกษแพทย เมอตรวจพบความผดปกตของจอประสาทตาอายรแพทยโรคไตอายรแพทยโรคหวใจทนตแพทย
เปาหมายการรกษา
เปาหมายการควบคมเบาหวานสำาหรบผใหญ
เปาหมายการควบคมเบาหวานสำาหรบผสงอายและผปวยระยะสดทาย
HbA1c goals
• Short duration of diabetes
• T2DM treated with lifestyle or metformin
• Long life expectancy
• No cardiovascular disease
<6.5%
• Most non pregnant adult
• Reduce microvascular complications in T1DM and T2DM
• Reduce mortality in T1DM
< 7%
• History of severe hypoglycemia
• Limited life expectancy
• Advanced micro- vascular or macrovascular complications
• Extensive comorbid conditions
• Long-standing diabetes
< 8%
เปาหมายการควบคมปจจยเสยงของภาวะแทรกซอนทหลอดเลอด
การตดตามและการประเมนผลการ
รกษาทวไป
การตดตามผลการรกษาขนกบความรนแรงของโรคและวธการรกษาในระยะแรกอาจตองนดผปวยทก 1-4 สปดาห
เพอใหความรเกยวกบโรคใหผปวยดแลตนเองไดดเพอปรบขนาดยา
ในระยะคงท นดตดตามทก 1-3 เดอน โดยประเมน FBS, HbA1c ประเมนการคมอาหาร ประเมนการใชยา
การตรวจ Lipid profile ถาปกต ควรตรวจซำาปละ 1 ครง
การประเมนผปวยทยงไมมโรคแทรกซอน
การประเมนตรวจรางกายอยางละเอยด ตรวจเทา ปละ 1 ครงตรวจตา ปละ 1 ครงตรวจฟน ปละ 1 ครงตรวจปสสาวะและ albuminuria ปละ 1 ครงเลกบหรจำากดการดมแอลกอฮอลประเมนคณภาพชวตและสขภาพจต
การใหความรโรคเบาหวาน และ
สรางทกษะเพอการดแลตนเอง
วธการใหความรโรคเบาหวาน และสรางทกษะเพอการดแลตนเอง
การประเมน
การตงเปาหมาย
การวางแผน
การปฏบต
การประเมนผลและ
การตดตาม
ความรเบองตนเกยวกบโรคเบาหวาน
เบาหวานคออะไร
ชนดของโรค อาการ
ปจจยเสยง
การควบคมระดบ
นำาตาล
ผลของโรคตอระบบตางๆ
การปรบเปลยนพฤตกรรมชวต
Lifestyle modification
การควบคมอาหาร
Carbohydrate
บรโภครอยละ 50 ของพลงงานรวมในแตละวน โดยใหมสวนทไดจากผก ธญพช ผลไม นมจดไขมนตำาดวย
เลอกบรโภคอาหารทม glycemic index ตำา
ปรงรสดวยนำาตาลไดบางแตตองไมเกนรอยละ 5 ของพลงงานรวม (3-6ชอนชา)บรโภคอาหารทมใยอาหารสง ใหได 14 กรมตออาหาร 1000 kCal
Fat and Cholesterol
บรโภคไมเกนรอยละ 30-35 ของพลงงานรวมแตละวนจำากดไขมนอมตวไมเกนรอยละ 7 ลดปรมาณคอเลสเตอรอลใหตำากวา 300 mg/dayจำากดไขมนทรานสไมเกนรอยละ 1 ของพลงงานรวม
Protein
บรโภครอยละ 15-20 ของพลงงานทงหมดบรโภคปลาและเนอไกเปนหลก ควรบรโภคปลาอยางนอย 2 ครง/สปดาหเลยงเนอสตวใหญและเนอสตวแปรรป
ไมใชโปรตนในการแกไขภาวะนำาตาลตำาเฉยบพลน
Alcohol
ไมแนะนำาใหดมถาดม จำากดไมเกน 1 สวน/วน สำาหรบผหญง 2 สวน/วน สำาหรบผชายควรรบประทานอาหารรวมดวยเพอปองกนภาวะนำาตาลตำาการกนคารโบไฮเดรตเปนกบแกลมอาจเพมระดบนำาตาลในเลอดได
Vitamins
ไมจำาเปนตองใหเสรมในผทไมไดขาดสารอาหารเหลานนไมแนะนำาใหใชสารตานอนมลอสระเปนประจำา
การออกกำาลงกาย
ExercisePreventing cardiovascular
disease
50-70% max HR
70-85% max HR
Maximum HR = 220 - age
การใหยาเพอควบคมระดบนำ4าตาล
ในเลอดในผใหญ
ยาลดระดบนำาตาลในเลอด
ยาเมด
ยาฉดอนซลน
ยาฉด GLP-1 Analog
Drag picture to placeholder or click icon to add
ยาเมดลดระดบนำาตาลในเลอด1 .กระตนใหมการหลงอนซลนจากตบออนเพมขน
(Insulin secretagogue)SulfonylureaNon-sulfonylurea หรอ glinideDPP4 inhibitor หรอ gliptin
2. ลดภาวะดออนซลนBiguanideThiazolidinedione หรอ glitazone
3. ยบยงเอนไซม alpha-glucosidase (Alpha-glucosidase inhibitor) ลดการดดซมกลโคสจากลำาไส
ยาฉดอนซลน1. Short acting หรอ regular human insulin,
RI2. Intermediate-acting insulin, NPH3. Rapid acting insulin analog, RAA4. Long acting insulin analog, LAA
นอกจากนนยงม premixed insulin เพอสะดวกในการใช เชน Humulin 70/30 ม NPH 70%, RI 30%
ยาฉด GLP-1 analogออกฤทธโดยกระตนการหลงอนซลนและยบยงการ
หลงกลคากอนลดการบบตวของกระเพาะทำาใหอมเรวขนลดความอยากอาหารโดยกดศนยความอยากอาหารท
ไฮโปธาลามสไดแก exenatide, liraglutide
Cardiovascular risk factor
management
Risk factors for patients with diabetes
DyslipidemiaHypertensionSmokingFamily history of premature coronary diseasePresence of albuminuria
ASCVD risk score
HypertensionBP goal < 140/90 mmHgLifestyle therapy
Weight loss Reduced sodium diet Moderate alcohol intake Increased physical activity
ACE inhibitor or ARB recommended
Lipid management Lifestyle modification
Weight loss Reducing intake of saturated fat, trans fat, and cholesterol Increasing intake of omega-3 fatty acids, viscous fiber, and plant
stanols or sterols Increasing physical activity
Start when TG ≥ 150 mg/dL HDL < 40 mg/dL in men HDL < 50 mg/dL in women
IF TG ≥ 500 mg/dL medication
Antiplatelet agents Aspirin therapy , dose 75 to 162 mg/dPrimary prevention strategy Recommend in patients with T1DM and T2DM who are at
increased cardiovascular risk (10- year risk >10%) (C rating)
Not recommend in low ASCVD risk (10- year risk < 5 %) Clinical judgment is necessary for patients with diabetes
< 50 years and have several other risk factors (for example, 10-year ASCVD risk of 5% to 10%)