![Page 1: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/1.jpg)
1
Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal
Besart Hajrizi
![Page 2: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Konceptet kyce:
Produkti total
Produkti marxhinal
Produkti mesatar
Veprimi i të ardhurave zbritëse
Të ardhurat e shkallës
Faktori kohë dhe ndryshimet në teknologji
![Page 3: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Prodhimi paraqet procesin e shndërrimt të inputeve
në autpute - të mira dhe shërbime
Lidhja midis inputeve të përdorura në prodhim
dhe autputit shprehet me anë të funksionit të
prodhimit
Funksioni i Prodhimit:
![Page 4: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Cilat supozime duhen të bëhen për të paraqitur funksionin e prodhimit?
Qëllimi i firmës-maksimizimi i profitit Për ta mbajtur analizën të thjeshtë
supozojmë që firma përdor vetëm dy inpute: kapitalin (i pandryshueshëm në afat të shkurtër) dhe punën
Konkurrenca e plotë Paga përfaqëson të vetmen kosto të punës
dhe puna që shfrytëzon ndërmarrja është homogjene
Firma nuk ndryshon teknologjinë e përdorur
![Page 5: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Funksioni i Prodhimit
Q= f (K,L) Pasiqë kapitali është i pandryshueshm,
ndërsa puna e ndryshueshme, firma mund të prodhojë më shumë produkte, nëse punëson më shumë punëtorë në periudhën afatshkurtër
![Page 6: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Produkti Total
Sasia e produktit të prodhuar nga kombinimi i inputit punë L me inputin kapital K quhet produkt total dhe shenohet me Q ose TP
![Page 7: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Produkti Marxhinal
Produkti marxhinal mat ndryshimin në produktin total që rezulton nga ndryshimi për një njësi në madhësinë e inputit të përdorur dhe shenohet me MP.
Psh. Meqenëse kapitali është i pandryshueshëm, produkti marxhinal i punës është ndryshimi i prodhimit total që rezulton nga ndryshimi për një njësi i punës shtesë të përdorur (cetiris paribus).
![Page 8: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Produkti Marxhinal
MP = TP ÷ L
TP - shtesa në produktin total
L - shtesa në inputin punë
![Page 9: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Produkti Mesatar
AP = Produkti total / inputi i shfrytëzuar p.sh. numri i punëtorëve
![Page 10: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Relacioni në mes MP dhe AP
Puna
16
14
12
10
8
6
4
2
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Au
tpu
ti/P
rod
hi
mi
AP
MP
![Page 11: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Relacioni në mes MP dhe AP Kur produkti marxhinal është i barabartë me atë
mesatar, arrihet vlera më e lartë e produktit mesatar
MC = AP Kur produkti marxhinal është më i madh se ai
mesatar, produkti mesatar rritet me shtimin e inputit variabil.
MC > AP Kur produkti marxhinal është më i vogël se ai
mesatar, produkti mesatar zvogëlohet me shtimin e inputit variabil.
MC < AP
![Page 12: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Ligji i të ardhurave zbritëse
Në qoftë se një sasie të dhënë të faktorit të fiksuar (kapitali konstant) i shtohen sasi të njepasnjëshme të një faktori të ndryshueshëm të prodhimit (në rastin tonë punës) produkti marxhinal dhe ai mesatar i faktorit të ndryshueshëm eventualisht do të bien.
Supozimet thjeshtëzuese: • periudha afatshkurtëra;• të paktën njëri faktor i prodhimit është i
pandryshueshem, dhe• teknologjia e pandryshueshme
![Page 13: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Ligji i të ardhurave zbritëse
Puna
16
14
12
10
8
6
4
2
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Au
tpu
ti/P
rod
hi
mi
AP
MP
![Page 14: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Të ardhurat e shkallës
Paraqesin reagueshmërinë e produktit total ur të gjitha inputet rriten në të njëjtin proporcion.
![Page 15: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Të ardhurat e shkallës
Të ardhurat konstante të shkallës: autputi ndryshon përpjestimisht me ndryshimin e inputeve. P.sh. me dyfishimin e inputeve tokës, punës dhe kapitalit dyfishohet edhe prodhimi
Të ardhurat zbritëse të shkallës: një rritje ëprpjestimore e inputeve con në një rritje në ppërpjestim më të vogël të autputit total. P.sh. 50% rritja e inputeve con në rritje prej 30 % të autputit.
Të ardhurat rritëse të shkallës: një rritje përpjestimore e inputeve con në një rritje në përpjestim më të madhe të autputit total. P.sh. 15% rritja e inputeve con në rritje prej 30 % të autputit.
![Page 16: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Faktori kohë - Dinamika e Prodhimit
Periudha momentale ku të gjithë faktorët e prodhimit janë të pandryshueshëm;
Periudha afatshkurtër ku ndërmarrja mund të shtojë prodhimin duke ndryshuar faktorët e ndryshueshëm (P.Sh. Punen)
Periudha afatgjatë ku faktorët e prodhimit bëhen të ndryshueshëm;
Periudha shumë afatgjatë ku ndryshon edhe teknologjia e prodhimit;
![Page 17: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Faktori kohë - Ndryshimet në Teknologji
Faktoret e
prodhimit
Ou
tpu
ti/P
rod
him
i
TP
TP”
Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit
![Page 18: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata
Firma mund të ndryshojë faktorët e prodhimit
Ka më shumë alternativa para vetes
Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata paraqet kombinime të ndryshme mes dy inputeve, punës dhe kapitalit (tabela në vijim), për të arritur maksimume të prodhimit nga një kombinim i tillë, ceteris paribus.
![Page 19: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata
6 24 35 42 47 51 54
5 23 32 39 44 48 51
4 20 28 35 40 44 47
3 17 24 30 35 39 42
2 14 19 24 28 32 35
1 5 12 18 21 23 24
1 2 3 4 5 6
Një
sitë
e k
ap
ita
lit
(K)
Njësitë e Punës (L)
![Page 20: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Izokuantet (Vijat barazsasi)
Izokuanti është një lakore që paraqet të gjitha kombinimet e mundshme të inputeve që japin nivelin e njëjtë të autputit (tabela paraprake).
Pjerrësia e lakores së izokuantit paraqet
normën teknike të zëvendësimit, Psh. Sasia e prodhimit prej 24 njësi mund të prodhohet duke përdorur 3 njësi punë dhe 2 njësi kapital, ose 2 njësi punë dhe 3 njësi kapital.
![Page 21: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Karakteristikat e izokuanteve
Izokuantet më larg origjinës janë më të preferuara se ato më afër saj.
Izkuantet kanë pjerrësi negative.
Izkuantet nuk priten mes vete.
Izkuantet janë konvekse.
![Page 22: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Izokuantet (Vijat barazsasi)
Puna
Kap
itla
i
Q=35
Q=24
![Page 23: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Izokostet (Vijat barazkosto)
Izokostoja është një lakore që paraqet të gjitha kombinimet e mundhsme mes punës dhe kapitalit që mund të blihen me me një cmim të dhënë.
Shërben për përcaktimin e metodës më eficiente të prodhimit të autputit për cdo nvel të dhënë.
Supozoni një firmë e cila blen punë, 20 euro për një njësi pune, dhe 30 ëuro për një njësi kapital. Firma planifikon të shpenzojë 120 euro për të blerë këto inpute:
![Page 24: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Izokosto (Vijat barazkosto)
Puna
4
3
2
1
Kap
itali
B
1 2 3 4 5 6
6 njësi x 20
euro=120
A 4 njësi x 30euro=120
Cka nëse ndryshon cmimi i punës prej
20 në 30 euro?
![Page 25: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Zgjedhja Kostominimizuese
Puna
4
3
2
1
Kap
itali
1 2 3 4 5 6
Q=24
Q=35E
Zgjedhja optimale
duke marrë parasysh
izokuantin dhe izokoston
![Page 26: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Zgjedhja Kostominimizuese
Pika në të cilën lakorja e izokuantit e prek drejtëzn e izokostos (dmth.është tangjente) quhet optimum.
Prodhuesi zgjedh kombinimin e dy inputeve ashtu që norma teknike e zëvendësimit të barazohet me cmimin relativ të inputeve.
![Page 27: Teoria e Prodhimit dhe Produkti Marxhinal · Faktoret e prodhimit mi TP TP” Kur ndryshon teknologjia, ndyshon edhe fnksioni i prodhimit. 18 Funksioni i prodhimit në periudha afatgjata](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022033123/5d67463988c993d0688b9aa7/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Zgjedhja Kostominimizuese
Pjerrësia e izokuantit = pjerrësia e
izokostos, gjegjëisisht
Raporti i produkteve marxhinale të inputeve = raporti i cmimeve të
inputeve PML/MPK = PL/PK