droogte in de stad - nhvbigfiles.nhv.nu › files › 2019_droogte ›...
TRANSCRIPT
21 maart 2019 NHV
Droogte in de stadGeohydrologie, civiele techniek en bouwkunde verbonden
drs. ing. Maarten Kuiper ing. Arjen van Maanen
Wareco ingenieurs
21 maart 2019 NHV
Geohydrologische effecten van droogte
(we meten, voorspellen droogte)
Ja, het daalt, maar kan dat ook kwaad?
(we ervaren droogte)
Is er wat tegen te doen?
(we nemen maatregelen tegen droogte)
Wat gaan we doen?
Hiervoor gaan we letterlijk de diepte in!
21 maart 2019 NHV
We meten droogte (neerslag)
“Zo viel er in de zinderende zomer van 1473 van eind april tot half november nauwelijks regen; in Soest op slechts drie dagen.”Harry Geurts
→ het kan erger!
21 maart 2019 NHV
Landelijk grote verschillen na droogte 2018
Laag en natsnel hersteld+verdroging door steden
Hoog en droognog lang niet hersteld (1,5m!)
We meten droogte (grondwater)
Bij Rivierenherstel sneller bij toevoer rivierwater
21 maart 2019 NHV
Herstel grondwatersysteem vandroogte plaatselijk > 3 jaar
Lokaal afhankelijk van:Landschap, bodem en geohydrologie
Actuele berekening:Nattigheid afgelopen wekenVerkort hersteltijd enkele weken
21 maart 2019 NHV
We voorspellen droogte (modellen)
Stress test
2019: Risicodialoog
Tijdreeksmodel
Grondwatermodel
21 maart 2019 NHV
Wareco Grondwaterviewer
Voorspellen op regionaal niveau(klimaat effectatlas)
Voorspellen op stedelijk niveau(stedelijk grondwatermodel)
Daling > 10 cm
21 maart 2019 NHV
Een kanttekening: Modellen onderschatten de extremen
Mate van stijging en daling van de grondwaterstanden wordt vaak onderschat.
Zowel in tijdreeksmodel als in grondwatermodel
Kwetsbaarheid van het grondwatersysteem kan worden onderschat
Processen treden op die we nu onvoldoende in beeld hebben
Klimaatsverandering is live aan de gang!Historie is waardevolle informatie voor de toekomst -> evalueren 2018 op 2019
21 maart 2019 NHV
Vegetatie Bodemdaling
Hitte stress Oppervlaktewater Infrastructuur
Bebouwing
We ervaren droogte
21 maart 2019 NHV
Vegetatie Bodemdaling
Hitte stress Oppervlaktewater Infrastructuur
Bebouwing
We ervaren droogte
21 maart 2019 NHV
Bron: KCAF
We ervaren droogte
Let op: geen volledig beeld
21 maart 2019 NHV
Schade in harde euro’s
De schade als gevolg van grondwatertekort in stedelijke gebied is groot
Tot 2050:
▪ gebouwen € 25 mld
▪ boven- en ondergrondse stedelijke infrastructuur € 9 mld
mld = miljard!
Geen nieuw probleem, wel urgent!
Bron: DPRA
21 maart 2019 NHV
Maaivelddaling Paalrot
Schade aan bebouwing
Bron: Deltares
21 maart 2019 NHV
Fundering op staal
Extra bodemspanning en daardoor zettingen in ondiepe bodem
Ook wanneer “slappe”bodemlagen onder waterLiggen
Oxidatie van veen,kleischeuren
Fundering op houten palen
Droogstand houten palen
Extra bodemspanning, meer druk op palen (negatieve kleef)
Grondwaterstanden lagerdan historisch laag
Schade aan bebouwingdoor dalende grondwaterstand?
21 maart 2019 NHV
Schade aan bebouwing?
Fundering op staal
Extra bodemspanning en zettingen ondiepe bodem
Schade voornamelijk bij ongelijke zettingen
Ongelijke zettingen ontstaan door bouwrijp maken, lekke riolering, drainage in de straat, vegetatie etc. Bodem nooit van nature homogeen.
Acuut schade kan al optreden bij enkele millimeters ongelijke zetting
Onzichtbaar sluimerend wanneer constructieextra spanning tijdelijk kan opvangen
Wordt pas zichtbaar als het te laat is
21 maart 2019 NHV
Fundering op houten palen
Droogstand houten palen
Extra bodemspanning, meer belasting van palen (negatieve kleef)
Droogstand schade rond 10 jaar cumulatief
(overige) palen vangen gewicht op tot overspanning
Treedt sluimerend op en wordt pas zichtbaar als het te laat is
Schade aan bebouwing?
21 maart 2019 NHV
21 maart 2019 NHV
21 maart 2019 NHV
21 maart 2019 NHV
21 maart 2019 NHV
21 maart 2019 NHV
21 maart 2019 NHV
Is er wat tegen te doen?
21 maart 2019 NHV
Is er wat tegen te doen?
Allereerst: ken het risico en oplossingskansen -> DATA!
Soms ontkom je niet aan herstel
FunGIS
21 maart 2019 NHV
drainage / infiltratieleiding van/naar oppervlaktewater
voor gewenst gw-peil op openbaar terrein
percelen kunnen aansluiten
geen resultaatsverplichting
Actief grondwaterpeilbeheer
Grondwater op peil houden!
Is er wat tegen te doen?
21 maart 2019 NHV
Voldoende water in zomer?
Vraagt samenwerking
Leidingen onder wegen: doelmatig?
Leidingen rond pand:Bewustzijn,buurtorganisatie Alternatief?
Denk verticaal!
21 maart 2019 NHV
De ondergrond als kans
Een buffer voor ‘overzomeren’ droge tijden
Aanvulling, vergroening, verkoeling, tegen verzilting en regenwateroverlast
Verbindt boven- en ondergrond. Én de mensen!
Urban Waterbuffer
www.urbanwaterbuffer.nl
21 maart 2019 NHV
Ook in de stad! Of soms toch niet?
Effect straatverharding op grondwaterstand
Ene probleem opgelost, ander veroorzaakt?
Inzicht hebbenom keuzes te maken!
INTERGRAAL met bovengrond
21 maart 2019 NHV
Tot slot
Droogte in stad niet altijd nieuw.
Wel urgent!
Waterschap, gemeente en bewoners vinden elkaar
steeds meer.
Ken de risico’s, ken de maatregelen, duik erin.
DataDoe het samen.
Begrip grondwater, steden en panden:
Complex, maar biedt veel kansen!
Wacht niet op schade
Beperkt schade €€€
Juiste kennis aan tafel?
