dÜnyada lİman devletİ denetİmİ ve

Upload: emre-okumus

Post on 08-Jul-2015

370 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

YAYIN NO: DPT: 2667

DNYADA LMAN DEVLET DENETM VE LMAN DEVLET DENETM LE LGL TRK MEVZUATININ AB MKTESEBATIYLA UYUMLATIRILMASI N GEREKL DZENLEMELER

Sedef YAVUZ Uzmanlk Tezi

KTSAD SEKTRLER VE KOORDNASYON GENEL MDRL Alt Yap Hizmetler Dairesi

OCAK 2003

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatrlmas in

ISBN 975-19-3303-XBu alma, Devlet Planlama Tekilatnn grlerini yanstmaz. Sorumluluu yazarna aittir. Yayn ve referans olarak kullanlmas Devlet Planlama Tekilatnn iznini gerektirmez; internet adresi belirtilerek yayn ve referans olarak kullanlabilir. Bu e-kitap, http://ekutup.dpt.gov.tr adresindedir.

Bu yayn 450 adet baslmtr. Elektronik olarak bir adet pdf dosyas retilmitir.

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatrlmas in

NDEKLER KISALTMALAR v GR .. BRNC BLM 1. DNYADA DENZ GVENL LE LGL ALIMALAR VE TANIMLAR ................................................................................................... 1.1 IMO, Yaps ve Grevleri .............. 1.2 IMOnun Denizyolu Gvenlii Konusunda Yapt almalar ....... 1.3 Bayrak Devleti Denetimi .................................................................... 1.4 Liman Devleti Denetimi ..................................................................... KNC BLM 2. DNYADA LMAN DEVLET UYGULAMALARI ............................. 2.1 IMO Tarafndan Belirlenen Kurallar .................................................... 2.2 IMO Tarafndan Belirlenen Antlamalara Taraf lkeler ...................... 2.3 Blgesel Liman Devleti Denetimleri ..................................................... 2.4 ABDde Uygulanan Kurallar ............................................................... 2.4.1 dari Yaplanma .......................................................................... 2.4.2 Liman Devleti Denetiminin Dayand Mevzuat ....................... 2.4.3 Liman Devleti Denetimi Uygulamalar 15 15 22 23 37 40 41 43 5 5 8 10 13 1

i

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatrlmas in

NC BLM 3. ABDE LMAN DEVLET DENETM UYGULAMALARI ............. 3.1 ATyi Kurucu Antlamann Ulatrmayla lgili Hkmleri .................. 3.2 Liman Devleti Denetimi ile lgili AT Mevzuat .................................... 3.3 ABde Liman Devleti Uygulamalar ..................................................... 3.3.1 Paris MOUya Gre Liman Devleti Uygulamalar 3.3.2 AT Direktiflerine Gre Liman Devleti Uygulamalar 3.3.3 ABnin Deniz Gvenlii iin Gelecekte Alaca Tedbirler 56 56 57 59 59 78 98

DRDNC BLM 4. TRKYEDE LMAN DEVLET DENETM UYGULAMALARI 4.1 Trkiyedeki Mevcut Durum ................................................................ 4.2 Trkiyedeki Liman Devleti Denetimi ile lgili Mevcut Mevzuat ve Yrrlkteki Dzenlemeler..................................................................... 4.3 Trkiyede Liman Devleti Denetimi iin dari Yaplanma ................... 4.4.Sorunlar ................................................................................................ 105 107 110 101 101

ii

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatrlmas in

BENC BLM 5.TRKYENN LMAN DEVLET DENETM MEVZUATININ ABDEK MKTESEBATLA UYUMLATIRILMASI VE 114 114 116 123 124 126 134 ZLENMES GEREKEN POLTKALAR 5.1 Trk ve Topluluk Liman Devleti Denetimi Mevzuatnn Farkllklar 5.2. Trkiyede Uygulanan Liman Devleti Esaslarnn ABde Uygulanan Esaslarla Karlatrlmas .................................................................. 5.3 Mevzuat Uyumlatrlmas iin Trkiyede karlmas Gereken Yasalar ............................................................................................... 5.4 Mevcut Yasalarda Yaplmas Gereken Dzenlemeler ....................... 5.5 Mevzuatn Uygulanmasn Salayacak dari Yaplanma .................... 5.6 Mevzuat Uyumunun Salanmas in Gerekli Altyap Deiiklikleri

SONU ABSTRACT ... KAYNAKLAR... EKLER - EK 1: ABDde Liman Devleti Yllk Denetimlerinde Gemilerde Olmas stenen ve Kontrol Edilecek Gereklerin Dkm ............ - EK 2: Paris MOUda Fazlalk Faktrnn Hesaplanma Yntemi ........... - EK 3: IMOnun Liman Devleti Denetimleri ile lgili Szlemelerine

145 151 153 156 156 160

Taraf lkeler ................................................................................... 162 - EK 4: Liman Devleti in Gereken Tat Says ........................................ 166

iii

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatrlmas in

TABLOLAR VE EKLLER Tablo 1: IMO Tarafndan Belirlenen Antlamalara Taraf lkeler Tablo 2: 1998-2000 Yllarnda ABDde Yllk Ortalama Denetlenen Gemi Says Tablo 3: USCG 2001 Yl Bayrak Devleti Listesi . Tablo 4: Paris MOUya Gre Kara Listedeki lkeler .. Tablo 5: AB lkeleri, ABye Aday lkeler Ve AByle Serbest Ticaret Antlamas Olan Dier Avrupa lkelerinin Taraf Olduu IMO Szlemeleri 104 Tablo Ek-3: IMOnun Liman Devleti Denetimi Szlemelerine Taraf lkeler .. ekil 1: Paris MOU 1999-2000 Denetleme Oranlar . ekil 2: Tokyo MOU 2000 Denetleme Oranlar ema 1: USCG Tekilat emas .. ema 2: Denizcilik Mstearl Blge Mdrl Tekilat emas ema 3: Denizcilik Mstearl Tara Tekilat emas .. ema 4: Denizcilik Mstearl Tara Tekilatlanmas Ana Liman Bakanlklar ema 5: Denizcilik Mstearl Blge Mdrl Tekilat emas Alternatif 1 . ema 6: Denizcilik Mstearl Blge Mdrl Tekilat emas Alternatif 2 ... 133 132 161 35 36 39 108 109 129 22 40 45 76

iv

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatrlmas in

KISALTMALAR: AB ABD AT BO CARICOM CFR CLC COLREG COTP DOC ESCAP FF FSI FUND GMDSS GRT GSK IACS ibid ICPP ICR dare ILO IMO INMARSAT IOPC ISM Avrupa Birlii Amerika Birleik Devletleri Avrupa Topluluu Boarding Officer Caribbean Community Code of Federal Regulations International Convention for Civil Liability for Oil Pollution Damage Convention on the International Regulations for Preventing Collisions at Sea Captain of the Port Document of Compliance Economic and Social Commission for Asia and the Pasific Fazlalk Faktr Flag State Implementation Committee International Convention on the Establishment of an International Fund for Compensation for Oil Pollution Damage Global Maritime Distress and Safety System Gros Ton Gemi Srvey Kurulu International Association of Classification Societies Bir ncekiyle ayn International Certificate of Prevention of Pollution International Certificate of Registry Devlet adna bayrak ve liman devleti denetiminin yrtlmesiyle sorumlu birim International Labor Organization International Maritime Organization International Mobile Satellite Organization International Oil Pollution Prevention Certificate International Safety Management Code

v

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatrlmas in

LDDG LDDU LL LNG LNP MARPOL MEPC MI MOU MOWCA MSC MSM OCMI PMAESA PSC ROCRAM SMC SOLAS SOPEP STCW USC USCG VDR Srvey Srveyr

Liman Devleti Denetimi Grevlisi Liman Devleti Denetimi Uzman International Convention for Load Lines Liquified Natural Gas Liquified Natural Petroleum International Convention for the Prevention of Pollution from Ships Marine Environment Protection Committee Marine Inspector Memorandum of Understanding Memorandum of Understanding for West and Central America Maritime Safety Committee Marine Safety Manual Officer-in-Charge, Marine Inspector The Port Management Association of Eastern and Southern Africa Port State Control Regional de Autoridades Maritimas de Sudamerica Safety Management Certificate International Convention for Safety of Life at Sea Ship Oil Prevention Emergency Plan Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers United States Code United States Coast Guard Voyage Data Recorder System Tam tefti Mfetti

vi

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

GR Denizcilik, dnya iktisadi faaliyetleri arasnda uluslararas nitelii en fazla ve tad risk asndan en tehlikeli olanlarndan biridir. Dnya ticaretinin yzde 85i denizyolu ile gerekletirilmektedir. Artan ticaret hacmi, artan bir denizyolu tamacln da beraberinde getirmi, bu da denizlerdeki kaza riskini artrmtr. Artan risklere karlk, btn dnyada gerek deniz aralarnn, gerek personelin ve yolcularn, gerekse deniz evresinin korunmas amacyla deniz gvenliini salamaya ynelik abalar da artmtr. Denizde gvenlii salamak iin uluslararas kurallar dzenlemek zere IMO adnda bir rgt kurulmu; bu rgt, ye lkelerin katlmyla, eitli szlemeler hazrlayarak yrrle koymutur. Denizde gvenliin salanmas iin karlan szlemelerin amac, lkelerin, kendi deniz aralarnn ve gemi adamlarnn belirlenen kriterlere uygunluunun salanmasdr. Bir baka deyile bu szlemelerle bayrak devleti denetimi1 salanmas amalanmtr. Ancak, Torrey Canyon, Herald of Free Enterprise, Scandinavian Star, Dona Paz, Exxon Valdez, Erika gibi byk kazalar zinciri, mevcut nlemlerin yeterli olmadn ortaya koymutur. Gittike daha sk nlemler alnm, mevcut szlemelerde deiiklikler yaplm, bunun yansra liman devleti denetimi de bayrak devleti denetimine destek olmas amacyla eitli szlemelere dahil edilmitir. Trkiyenin d ticaretinin de yzde 95i denizyolu ile gerekletirilmektedir. Ayrca, taraf denizlerle evrili olan lkemizde zellikle stanbul ve zmir gibi nemli limanlarmz bulunmaktadr. lkemiz, yllardr denizcilik lkesi olamamtr, ancak bir denizcilik lkesi olma iddiasndan da vazgememitir. Amalanan, gl bir deniz ticaret filosuna sahip olmann yansra, limanlarmzn ikincil veya besleyici (feeder) olmaktan karlp ana liman (hub port) haline getirilmesidir. Denizcilik lkesi olma iddiasndaki bir lkenin dier lkelerle rekabet edebilmesi, bunun iin de denizyolu1

gvenlii

iin

getirilen

uluslararas

standartlara

uyum

salamas

Denizcilik literatrnde Flag State Control olarak geen terimdeki control kelimesi, ngilizcede hakimiyet, Franszcada ise denetim anlamndadr. Flag State Control kapsamnda yaplan iin mahiyeti denetimdir. Bu nedenle, Trkede yaygn ekliyle Bayrak Devleti Kontrol olarak kullanlan terim, bu almada; terimin tam karl olan denetimi vurgulamak ve tezin amac olan denetimi etkinletirmek amacyla yaplacak idari, hukuki ve dier dzenlemeleri vurgulamak zere Bayrak Devleti Denetimi olarak yer alacaktr. Ayn ekilde Port State Control terimi de Liman Devleti Denetimi olarak kullanlacaktr.

1

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

gerekmektedir. Denizyolu gvenlii asndan lkemizin sicili olduka ktdr. zellikle ABye tam yelik srecinin daha da hzland ve Trkiyenin mktesebatn AB mktesebat ile uyumlatrma almalarn yrtt bu dnemde, denizyolu gvenlii konusunda son derece hassas olan AB karsnda, Trkiyenin bu sorunu daha da nem kazanmaktadr. Trkiyenin ABye yelik srecinde ksa ve orta vadede zmesi gereken en acil problem, bayrak ve liman devleti denetimindeki eksikliklerdir. Trkiye, ABye ye olsun olmasn, bu problemler ncelikli olarak zlmesi gereken sorunlar kapsamndadr. Bu almann amac, lkemiz iin zlmesi nem ve aciliyet arz eden bu problemlerden biri, bayrak devleti denetiminin destekisi ve denetisi olan liman devleti denetimi hakknda dnya ile ABde yaplan almalar ve Trkiyedeki mevcut durumu incelemek, ABdeki durum ile Trkiyenin durumunu karlatrmak ve Trkiyenin ABye ye olmas iin gereken mevzuat ve altyap deiikliklerini ortaya koymaktr. Bu amaca ulaabilmek iin izlenen yntem; ana esaslar itibaryla liman devleti denetimi konusundaki uluslararas uygulamalar incelemek ve bunlar karlatrmak, bu konudaki nc devletlerden olan ABD ve ABnin mevzuatn, tekilatlanmasn ve uygulamada gznne aldklar esaslar incelemek, ABnin konu hakkndaki tutumunu ortaya koymak zere liman devleti denetimlerini dayandrd mevzuatn geliimi itibaryla kendi iinde karlatrmasn yapmak ve nihayetinde bu uygulamalarla Trkiyedeki uygulamalar, mevzuat, idari yaplanma ve altyap erevesinde karlatrarak Trkiye iin neriler getirmek eklinde olmutur. almann kapsam; liman devleti denetimi konusunda dnyadaki, zellikle AB ile ABDdeki ve Trkiyedeki mevzuat, tekilatlanma, altyap ile uygulamada gznne alnan ana esaslarla snrlandrlm, makro dzeyde neriler getirilmi, uygulamadaki teknik ve hukuki detaylara girilmemitir. Bu erevede, alma be blmden olumaktadr. Birinci blmde, dnyada deniz gvenlii konusunda yaplan almalar genel olarak incelenmektedir. Bayrak devleti ve liman devleti denetiminin tanmlar, denizyolu gvenlii konusunda uluslararas btnl salayan IMOnun yaps ve grevleri, IMOnun denizyolu gvenlii ile ilgili yapt almalar bu blmn ana balklarn oluturmaktadr. kinci2http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

blmde dnyada liman devleti uygulamalar ele alnmaktadr. IMOnun liman devleti denetimi konusunda getirdii kurallar ve bu kurallar erevesinde dnyada blgesel liman devleti denetimi uygulamalar karlatrmal olarak incelenmektedir. Bu blmde, hibir blgesel anlamaya taraf olmad halde kendi bana bir blge tekil eden ve liman devleti denetimi uygulamalar asndan kendine has bir yaps olan ABDnin liman devleti denetimi konusunda idari yaplanmas, mevzuat ve uygulamalar zerinde ayrntl ekilde durulmaktadr. nc blmde ABnin liman devleti ile ilgili mevzuat ve uygulamalar ele alnmakta, ABnin liman devleti denetimi konusunda getirdii nc hkmleri ortaya koymak amacyla mevzuat, revizyonlar itibariyla kendi iinde karlatrlmaktadr. Drdnc blmde Trkiyede liman devleti denetimi konusunda mevcut durum, mevzuat, idari yaplanma ve karlalan sorunlar deerlendirilmektedir. Beinci blmde ise, Trkiyedeki liman devleti denetimi mktesebatnn AB mktesebatyla uyumlatrlmas iin gereken mevzuat, idari yaplanma ve altyap deiiklikleri hakknda deerlendirmeler ve neriler yer almaktadr. Bu almada Trkiyenin d ticaretinin ortalama yzde 10unu gerekletirdii ABD, dier lkelerle karlatrldnda kendine has bir yaplanmas, kurallar olduu ve etkin bir liman devleti denetimi yrtt iin dier dnya devletleri arasndan rnek olarak seilmitir. ABdeki mevzuat, uygulamalar ve yaplanma ise ok ayrntl bir ekilde incelenerek, Trkiyenin bu konudaki mevzuat, uygulamalar ve yaplanmas ABninkilerle karlatrlm; bylece Trkiyenin gerek ABye tam yelik srecinde, gerekse d ticaret hacminin yarsn gerekletirdii AB lkeleriyle deniz ticaretini salkl bir ekilde srdrebilmesi iin gereken tedbirler belirlenmeye allmtr. ABnin deniz gvenlii konusundaki etkinlii gznne alndnda, liman devleti denetimi konusunda almas

Trkiyenin ABye ye olup olmamaya bakmakszn ABnin sektrle ilgili olarak belirledii kriterlere uymas, lkemize denizcilik lkesi olma hedefi yolunda ok nemli bir mesafe katettirecektir.

3

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Bu alma ile ok gncel ve nemli bir konu olan ve srekli deiikliklere maruz kalarak daha sk hale getirilen liman devleti denetimi konusunda Trkiyede kstl olan incelemelere bir katkda bulunulmaya allmtr. almada dnya rneklerinden yola klarak getirilen nerilerin, Trk limanlarnn standartalt gemilerin urak yeri olmaktan karlmasn salayacak ve yabanc gemilerin denizlerimizin gvenlii ile evresini tehdit etmesini engelleyecek almalarn yaplmas veya hzlandrlmas iin tetikleyici ve yol gsterici olabilecei dnlmektedir. Bu neriler, AB ile tam yelik mzakerelerimizde liman devleti denetimi hususunda yaplacak iyiletirmeler konusunda da yol gsterici olabilecektir.

4

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

BRNC BLM DNYADA DENZYOLU GVENL LE LGL ALIMALAR VE TANIMLAR 1.1 IMONUN TANIMI, YAPISI VE GREVLER2 Denizciliin uluslararas bir iktisadi faaliyet olma zellii tamasndan dolay, gemiten bugne denizde gvenliin salanmasnn en iyi yolunun, denizcilik lkelerinin hepsinin uyaca uluslararas dzenlemeler gelitirmekten getii kabul edilmi ve 19. Yzyln ortalarndan itibaren bu konuda birka antlama da yaplmtr. Baz lkeler deniz gvenliinin daha etkin bir ekilde salanmas iin sreklilik arz edecek uluslararas bir organizasyonun kurulmas gerekliliini benimsemilerdir. Szkonusu lkelerin bu dilekleri Birlemi Milletlerin kurulmasndan sonra gereklemitir. IMO (International Maritime Organization, Dnya Denizcilik rgt), Birlemi Milletlerin, deniz gvenliini gelitirmek ve deniz aralarndan doan kirlilii nlemek zere kurulmu olan uzman ajansdr. IMOyu resmi olarak kuran szleme 1948 ylnda kabul edilmi, 1958 ylnda yrrle girmitir. rgtn amalar lkeler arasnda, uluslararas ticarete konu gemilerle ilgili her trl teknik uygulamalar ve hukuki dzenlemeler konusunda ibirliini salayacak aralar; deniz gvenlii, seyrsefer verimi ve deniz aralarnn oluturduu kirliliin kontrol ve nlenmesiyle ilgili konularda uygulanabilir standartlarn benimsenmesini ve uygulanmasn salamak eklinde zetlenebilir (IMOnun kurulmasyla ilgili Szlemenin 1. Maddesi). IMO, bir meclis, bir konsey, drt ana komite ( Deniz Gvenlii Komitesi, Deniz evresini Koruma Komitesi, Hukuk Komitesi ve Teknik birlii Komitesi)den

2

Structure of IMO, www.imo.org/About/mainframe.asp?topic_id=312

5

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

olumaktadr. IMO bnyesinde ayrca, bir Kolaylatrma Komitesi ve ana komitelere destek olan alt komiteler bulunmaktadr. Meclis, rgtn en st ynetim organdr. Btn ye lkelerin temsilcilerinden olumakta ve normal durumlarda iki ylda bir toplanmaktadr. Meclis, i programn onaylamakla, bteyi oylamakla ve rgtn finansal dzenlemelerini belirlemekle ykmldr. Meclis, ayn zamanda Konseyi semekle de grevlidir. Konsey, rgtn yrtc organdr ve Meclise bal olarak rgtn ilerini denetler. Meclis oturumlar arasnda Meclisin btn grevlerini Konsey yrtr. Ancak, ye lkelere deniz gvenlii ve kirlilik nlemeyle ilgili tavsiye verme iini sadece Meclis yapabilir. Konseyin dier grevleri: rgtn organlar arasndaki koordinasyonu salamak; rgtn taslak i programn ve bte tahminlerini Meclise iletmek; komitelerden ve dier organlardan raporlar ve teklifler alarak, bunlar hakkndaki yorum ve tavsiyelerle birlikte Meclise ve ye lkelere iletmek; Meclisin de onayyla Genel Sekreteri atamak; rgtn dier rgtlerle ilikileri hakknda, Meclisin de onayyla dzenlemeler ve anlamalar yapmaktr. Grld zere, Konsey, rgte alnan kararlarn ierii asndan ok nemli bir organdr. Konsey yeleri seilirken aadaki kriterler gznne alnmaktadr: Konsey yelerinin, (a) (b) (c) Sekizi, uluslararas deniz nakliyesi hizmeti verme asndan en byk Sekizi, deniz ticaret hacmine katk asndan en fazla pay alan lkelerden On alt lke ise, yukarda saylan (a) ve (b) grubuna seilemeyen, ancak

pay sahibi lkelerden olacaktr. olacaktr. denizyolu ulatrmas ve seyrsefer ile ilgili zel karlar bulunan ve seilmeleriyle dnyann btn nemli corafi alanlarnn Konseyde temsil edilmesini salayacak olan lkelerden olacaktr.

6

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Trkiye, 21. ve 22. Meclis oturumlarnda 2000-2003 yllarn kapsayacak ekilde (c) grubuna seilmitir. Kasm 1993 tarihinde, Meclis tarafndan IMO Szlemesinde yaplan bir deiiklik, Konseydeki toplam temsilci saysnn 40a karlmasn ngrmektedir. Bu bykle ulaabilmek iin (a) ve (b) gruplar 10 yeye, (c) grubu ise 20 yeye ykseltilecektir. Bu uygulama 7 Kasm 2002den itibaren yrrle girecektir. Deniz Gvenlii Komitesi (MSC), rgtn en yksek teknik organ olup btn ye lkeleri kapsamaktadr. Komitenin grevi, rgtn grev kapsam iinde, denizyolu gvenlii ile ilgili olabilecek her konuyla ilgilenmek ve Meclisin onayna sunulabilecek gvenlikle ilgili nerileri ve yol gsterici belgeleri hazrlamaktr. Ayrca, geniletilmi MSC, SOLAS gibi szlemelerde yaplacak deiikliklere karar verir. Geniletilmi MSC denilmesinin nedeni ise, komitenin btn ye lkeleri kapsamasnn yansra, ye lke olmamakla birlikte deiiklik yaplacak szlemelere taraf olan lkelerin de bu komite iinde yer almasdr. Deniz evresini Koruma Komitesi (MEPC), btn ye lkeleri kapsamaktadr. Grevi, rgtn grev kapsam iinde, deniz kirliliinin nlenmesi ve kontrol ile ilgili konularla ilgilenmek ve gerekli szlemeleri hazrlamak, deiiklikleri yapmak ve bunlarn uygulanmasn salamaktr. MSC ve MEPC, 9 alt komite tarafndan desteklenmektedir. Hukuk Komitesi, rgtn grev kapsamndaki btn yasal ilerle ilgilenmekte ve btn ye lkeleri kapsamaktadr. zellikle 1967 ylnda meydana gelen Torrey Canyon kazasndan sonra ortaya kan hukuki sorunlarla ilgilenmek iin kurulmutur. Teknik birlii Komitesi, rgtn yrtcs veya taraf olduu teknik ibirlii projelerinin yrtlmesiyle ve teknik ibirlii alannda rgtn olabilecek dier faaliyetleriyle ilgilenir. Btn ye lkelerin temsilcilerini kapsar.

7

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Kolaylatrma Komitesi, Konseye bal olarak almaktadr ve IMOnun gereksiz formaliteleri engellemek zere yapt almalar yrtmektedir. Katlm, btn ye lkelerine aktr. IMOnun grevi, mevzuat hazrlamak ve yrrle koymaktr, ancak uygulamay yapmakla sorumlu olan ye lkelerdir. 1.2 IMONUN DENZ GVENL KONUSUNDA YAPTII

ALIMALAR3 IMOnun ilk grevi, 1960da SOLAS (Denizde Can Gvenlii) Szlemesinin yeni bir versiyonunu hazrlayarak yrrle sokmak olmutur. Bundan sonra IMO, dikkatini uluslararas denizyolu trafiini, yk hatlarn ve tehlikeli maddelerin tanmasn dzenlemeye evirmi, bunun yansra gemilerin tonajlarn lme sistemini de yenilemitir. Gvenlik IMOnun en nemli sorumluluu olmasna karn, zamanla kendini gstermeye balayan kirlilik problemi de IMOnun ilgilendii ve sorumluluk kapsamna ald konulardan biri olmutur. Denizyoluyla tanan petrol miktarnn artmas ve tankerlerinin boyutlarnn bymesi, deniz kirlilii asndan nemli bir mesele tekil etmeye balam, 1967de meydana gelen Torrey Canyon kazas sonucu denize dklen 120.000 ton petrol, problemin boyutlarn da ortaya koymutur. IMO, izleyen birka yl ierisinde tanker kazalarn engelleyecek ve bu kazalarn olumsuz sonularn en aza indirecek bir dizi nlemi yrrle sokmu, ayrca petrol tanklarnn ve makina dairesinin atklarnn temizlenmesi gibi rutin iler srasnda ortaya kan evre tehdidinin de stesinden gelmeye almtr. Bu tedbirlerin en nemlisi, 1973de yrrle giren ve 1978de ek protokolle yenilenen MARPOL 73/78 (International Convention for the Prevention of Pollution from Ships, Denizlerin Gemiler Tarafndan Kirletilmesinin nlenmesi Hakkndaki Uluslararas Szleme)dir. Bu szleme, sadece kazalardan ya da iletmeden kaynaklanan kirlilii deil,

3

Introduction to the IMO, www.imo.org

8

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

kimyasallardan, paketlenmi mallardan, lamdan ve plerden kaynaklanan kirlilii ve hava kirliliini de kapsamaktadr. IMOya verilen grevlerden birisi de, kirlilikten dolay maddi olarak zarar grenlerin zararlarnn karlanmas iin bir sistem gelitirilmesidir. Bu amala 1969da CLC (Civil Liability for Oil Pollution Damage - Petrol Kirlilii Zararlarndan Doan Sivil Ykmllkler Hakknda Uluslararas Szleme) ve 1971de FUND (International Convention on the Establishment of an International Fund for Compensation for Oil Pollution Damage - Petrol Nedeniyle Kirlenmeden Doan Zararlarn Karlanmas in Uluslararas Tazminat Fonu Kurulmasna Dair Uluslararas Szleme) yrrle girmitir. Her iki szleme de 1992 ve 2000de yenilenerek, madur olanlara denecek tazminatn limitlerinin artrlmas salanmtr. IMO, ykmllk ve tazminat konularnda baka szlemeleri de yrrle koymutur. 1970li yllarda, bir kresel arama ve kurtarma sistemi balatlmtr. Yine bu yllarda, INMARSAT (International Mobile Satellite Organization, Uydular Araclyla Deniz Haberlemesi rgt Uluslararas Szlemesi-1976) yrrle girmi, bu da radyo mesajlar ve dier mesajlarn gemilerce alnabilmesini nemli oranda kolaylatrmtr. 1992de Kresel Denizde Tehlike ve Gvenlik Sistemine geilmeye

balanmasyla bir baka nemli aama kaydedilmi; ubat 1999da bu sistemin tamamen kullanma gemesiyle, bir gemi dnyann neresinde olursa olsun yardm alabilir hale gelmitir. Bu sistemle, gemideki personelin tehlikeyi haber vermeye vakti olmasa bile tehlike mesaj otomatik olarak iletilmektedir. IMOnun ortaya koyduu dier tedbirler, konteyner gvenlii, byk hacimli kargo, svlatrlm gaz tankerleri ve dier gemi tiplerini kapsamaktadr. te yandan, gemi personelinin standartlarna zel nem verilmi ve bunun iin STCW (Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers; Gemi Adamlarnn Eitimi, Sertifikalandrlmas ve Vardiya Tutma Esaslar Uluslararas Szlemesi) yrrle konulmutur. 1 ubat 1997de bu Szlemeyi tadil eden 1995 hkmleri yrrle girmi ve gemi adamlarnn standartlarnda byk aamalar kaydedilmitir. Ayn zamanda IMOya ilk kez lkelerin uygulamalarn kontrol etme yetkisi verilmitir.9http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

1 Temmuz 1998de ISM Kodu (International Safety Management Code, Uluslararas Deniz Gvenlii Ynetimi) yrrle girmi, bu Kod 500 ton ile zerindeki yolcu gemilerine, petrol ve kimyasal tankerlerine, byk hacimli madde tayclarna, gaz tayclarna ve yksek hzl gemilere uygulanmaya balanmtr. ISM Kodu, dier kargo gemilerine ve mobil akdeniz sondaj platformlarna ise, 1 Temmuz 2002den itibaren uygulanmaya balayacaktr. Szlemelerin hazrlanp yrrle girmesi yeterli olmamakta, bu szlemelerle getirilen kurallarn uygulanmas da gerekmektedir. lkelerin sorumluluu altnda olan bu konuda yaplanlar lkeden lkeye farkllk gstermektedir. IMO, mevzuatn uygulanmasn kolaylatrmak iin bayrak devletlerine yardmc olmakta ve blgesel liman devleti denetimleri kurulmasn tevik etmektedir. 1.3 BAYRAK DEVLET DENETM Bayrak devleti, bir deniz aracnn kulland bayran ait olduu devlettir. Yani, her lke, kendi bayran tayan deniz aracnn bayrak devletidir. IMO szlemelerinde bayrak devleti, bazen dare adyla da anlmaktadr. Bayrak devletinin grevi, kendi bayran tayan deniz aralarnn, hem kendi seyrsefer gvenliini hem de denizdeki gvenlii salamak amacyla, uluslararas szlemelerde belirlenen kriterlere uygunluunu kontrol etmektir. Bayrak devletince, uygun olan aralarn seyrseferine izin verilirken, uygun olmayanlarn eksikliklerinin giderilmesi ve ancak bu eksiklikler giderildikten sonra sefere kmas salanr. Bu ekilde deniz aracnn, iindeki personel ve varsa yolcularn gvenliinin, seyrseferdeki dier deniz aralarnn gvenliinin, denizde ve urak yaplacak limanlarda evre gvenliinin salanmas ve kaza riskinin en aza indirilmesi amalanmaktadr. Deniz aralarnn uymas gereken uluslararas kriterler; IMO tarafndan hazrlanan szlemeler, ek protokoller, kararlar ile belirlenmektedir. Bu szlemelere ve ek protokollere taraf olan lkeler, kendi bayraklarn tayan deniz aralarnn szkonusu kriterlere uygunluunu taahht etmi olmaktadr. Kat zerinde bu kriterlere uymay taahht eden baz devletler, uygulamada tecrbesizlik, uzman ve kaynak yetersizlii gibi eitli nedenlerden dolay bayrak devleti grevlerini btn10http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

gerekleriyle yerine getirememektedir. Bundan dolay, deniz gvenlii istenilen dzeyde tesis edilememektedir. Bu durumun zlmesi iin IMO iki yntem izlemitir. Bu yntemlerden birisi, bayrak devleti uygulamasn lkeler iin kolaylatracak ve bayrak devleti uygulamasnda daha iyi hizmet verilmesini salayacak tedbirleri aratrmak zere Bayrak Devleti Uygulamas Alt Komitesi (FSI)nin kurulmasdr. Dieri ise liman devleti denetiminin uygulamaya sokulmasdr.4 FISin almalar drt ana balk altnda toplanabilir:5 1. IMO Aralarnn Uygulanmas dare adna hareket edecek kurum ve kurulularn yetkilendirilmesi

konusunda yol gstermek, bu yetkilendirme iin model szleme tasla oluturarak darelere yardmc olmak, IMO aralarnn (rnein; kontrol yrtecek olan personelin sahip

olmas gereken asgari eitim dzeyi ve tecrbenin ne olmas gerektii) uygulanmasnda Bayrak Devletine yol gstermek, dare adna tam tefti(srvey) ve belgelendirme ilevlerini yerine

getirmesi uygun grlen kurulular iin ayrntl artnameler hazrlamak, ISM kodu uygulamasnda dareye yol gstermek, dare adna hareket etmek zere onaylanm kurulularn

yetkilendirilmesiyle ilgili standartlarda, artnamelerde, rnek szlemelerde deiiklik yapmak,

4 5

Maritime Safety- Flag State, www.imo.org/Safety/mainframe.asp?topic_id=156 Dr. Hoppe, The Work of the Sub-Committee on Flag State Implementation An Overview (2000); pp 4

11

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Bayrak Devletlerinin kendi performans deerlendirmelerini yaptklar

formun formatn hazrlamak ve performans kriterlerini belirlemek, bu konuda bir veri taban oluturmak. 2. 3. Liman Devleti Denetimi Deniz aracnda iletim gereklerinin kontrol iin yol gstermek, Liman devleti denetimi grevlilerinin sahip olmas gereken eitim ve Liman devleti denetimi grevlilerinin ynetimi ile ilgili Kodu Liman devleti denetimi iin ilem kurallar (prosedrler) oluturmak. Tam Tefti(Srvey) ve Belgelendirme Onaylanan kurulularn yetkilendirilmesi, Survey iin yol gsterici ilem kurallar ve bunlarn revizyonu, Muafiyet Belgeleri, HSSC (Harmonized System of Survey and Certification -

nitelikleri belirlemek, hazrlamak,

Uyumlatrlm Tam Tefti ve Belgelendirme Sistemi)nin Hava Kirlilii konusundaki MARPOL Ek 6nn iine alnmas, gstermek. 4. Kaza statistikleri ve Soruturmalar Kaza raporlar ve kaza incelemeleri, Deniz kazalar ve olaylarnn soruturmas ile ilgili kodun hazrlanmas. Ro-Ro yolcu gemilerinin program d denetlenmeleri iin yol

FSI tarafndan pek ok karar ve genelge hazrlanarak bunlarn yrrle konulmas salanmtr. Deniz gvenliinin salanmas erevesinde Bayrak devleti denetimini kolaylatrmak ve gelitirmek iin yaplan btn bu almalara ramen baz

12

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

devletlerin hala ykmllklerini yerine getirmedikleri grlmektedir. Bu durum IMOnun ikinci yntemi uygulamasna yol amtr: Liman Devleti Denetimi. 1.4 LMAN DEVLET DENETM Liman devleti denetimi, bir lkenin limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin durumunun ve ekipmannn uluslararas szlemelerde belirtilen ltlere (kriterlere), gemi personelinin ve iletiminin ise uluslararas hukuka uygunluunun denetlenmesidir. Yukarda da bahsedildii zere, bir deniz aracnn uluslararas szlemelerde belirlenen ltlere uygunluunun salanmasnn asl sorumlusu bayrak devletidir. Bayrak devletleri grevlerini tam olarak yerine getiriyor olsayd, liman devleti denetimine gerek kalmayacakt. Liman devleti denetimini uygulama yetkisi, uluslararas szlemelere dayanan ulusal hukukundur. Bu nedenle, bir liman devletinin liman devleti denetimini uygulayabilmesi iin, ncelikle ilgili uluslararas szlemelere taraf olmas ve kendi i hukukunda gerekli dzenlemeyi yapmas gerekmektedir. Taraf lkeler, limanlarna gelen yabanc bayrakl gemileri ilgili szlemelerin hkmlerine gre, Liman Devleti Denetimi Grevlileri (LDDG) araclyla denetleyebilir6. Taraf lkeler, bayrak devleti denetimi kapsamnda kendi gemilerini belirlenen mfettilere(srveyrlere) ya da onaylanm kurululara denetlettirebilirken, liman devleti denetimlerini ancak liman devleti tarafndan yetkilendirilmi grevlilere yaptrabilir. LDDG, genel bir yetkilendirmeyle veya olay itibaryla yetkilendirilmeyle grevlendirilebilir7. Liman devleti denetimleri aadaki nedenlere dayanlarak yaplabilir: - Taraf lkenin yetkisi - Bir baka taraf lkenin istei ya da deniz arac hakknda verilen bilgiler

6

7

Dr Hoppe; Port State Control an update on IMOs work ( 2000); pp1 Resolution A.787 (19), Procedures for Port State Control, Chapter 2

13

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

- Geminin personelinin, bir meslek rgt veya birliinin, ticaret birliinin, veya deniz aracnn, personelinin ve yolcusunun ya da denizde evre gvenlii ile ilgili bir kar bulunan herhangi bir kiinin, deniz arac hakknda verdii bilgiler.8 Liman devletince, bir deniz aracnn gereksiz yere alkonulmas ve geciktirilmesini engelleyici btn nlemler alnmaldr. Aksi halde zarara uratlan geminin masraflar karlanmak zorundadr. 9 Birok uluslararas szlemede liman devleti denetimi ile ilgili hkmler bulunmaktadr. Bu uluslararas szlemeler ve konuya ynelik dzenleme maddeleri unlardr: SOLAS 74 (Denizde Can Gvenlii Uluslararas Szlemesi); 1/19, LOADLINES 66 ( Ykleme Hatlar Uluslararas Szlemesi), madde 21 MARPOL 73/78 (Denizlerin Gemiler Tarafndan Kirletilmesinin ek 1in 8A

11/19 ve 11/19 nolu Dzenlemeler

nlenmesi Hakkndaki Uluslararas Szleme) madde 5,6; 4n 8 nolu dzenlemesi -

dzenlemesi; ek 2nin 15 nolu dzenlemesi, ek 3n 8 nolu dzenlemesi ve ek STCW 78 (Gemi Adamlarnn Eitimi, Belgelendirilmesi ve Vardiya TONNAGE 69 (Gemilerin lm Uluslalaras Szlemesi) madde 12

Tutma Esaslar Uluslararas Szlemesi) madde 10 ve dzenleme I/4

8 9

Dr. Hoppe, Port State Control an update on IMOs work ( 2000); pp 1 ibid

14

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

KNC BLM DNYADA LMAN DEVLET UYGULAMALARI 2.1 IMO TARAFINDAN BELRLENEN KURALLAR10 Liman devleti denetiminin uygulanabilmesi iin uyulmas gereken kurallar, IMO tarafndan yukarda da saylm olan uluslararas szlemelerle ortaya konulmutur. Bu szlemelerin liman devleti denetimiyle ilikileri u ekildedir: SOLAS 74 - Denizde Can Gvenlii Uluslararas Szlemesi 74 SOLAS Szlemesi, deniz gvenlii ile ilgili konular ele alan temel uluslararas szlemedir. Ana amac, gvenlie uygun ekilde gemilerin inas, ekipman ve iletimi ile ilgili en dk standartlar belirlemektir. Bayrak devleti, kendi bayran tayan gemilerin bu szlemede belirlenen standartlara uymasn salamakla ykmldr. Bu denetimin gerekletiinin kant olacak pek ok sertifika Szlemeyle dzenlenmitir. Liman devleti denetimi ile ilgili hkmler, taraf lkelerin limanlarna gelen dier taraf lkelerin gemilerini, bu gemilerin Szlemede belirlenen standartlara nemli lde uyumsuzluunu ortaya koyan durumlarda, denetleme imkan getirmitir. SOLAS Szlemesi, dzenli aralklarla yaplan deiiklikler iin gzden geirilmektedir. Bu Szlemenin blmleri yledir: Blm I: Genel Maddeler Blm II: na- Yap, altblme ve denge, makina ve elektrik aksam Blm II-2: na- Yangndan koruma, yangn tespiti ve sndrlmesi Blm III: Hayat Kurtarma Gereleri ve Dzenlemeleri Blm IV: Radyokomnikasyon Blm V: Seyrsefer Gvenlii Blm VI: Kargonun Tanmas10

Dr. Hoppe, Port State Control an update on IMOs work ( 2000); pp 2-6

15

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Blm VII: Tehlikeli Maddelerin Tanmas Blm VIII: Nkleer Gemiler Blm IX: Gemilerin Gvenli letiminin Ynetimi Blm X: Yksek Hzl Gemiler in Gvenlik Tedbirleri Blm XI: Deniz Gvenliini Gelitirmek iin zel Tedbirler Szleme, ilgili blmlerinde aksini belirten bir hkm olmadka, boyutuna ve trne baklmakszn, uluslararas sefere kan ve 500 GRT zeri olan btn gemiler iin geerlidir. SOLASn genelde geerli olmad gemiler; askeri taburlar tayan gemiler, sava gemileri, 500 GRT alt kargo gemileri, mekanik olarak almayan gemiler, ilkel yapmla ina edilen ahap gemiler, ticari amal kullanlmayan elence yatlar ve balk aralardr. SOLASn I. Blm 19. Dzenlemesinde yer alan ilem kurallar, asl olarak LDDGlerin limanlara gelen yabanc bayrakl gemilerin geerli belgeleri tayp tamadn denetlemesini salamak amacndadr. ou kez, geerli sertifikalara sahip olunmas, geminin szlemenin koullarna uygun olduunu kantlamak iin yeterlidir. Geminin ve ekipmannn sertifikalarda belirtilen ayrntlarla nemli derecede uyumsuzluunun bulunduuna dair gstergeler varsa, LDDG, gereini yapmak konusunda yetkilidir. LDDG, geminin; kendini, iindeki yolcular veya personeli tehlikeye atmayacak hale gelmeden seyrsefere kmamas iin gerekli nlemleri alabilir. nlem alnmas halinde, bayrak devleti durumdan haberdar edilmeli ve olay IMOya rapor edilmelidir. IX. Blm 6. Dzenleme, ISM Koduna gre, zellikle geminin Gvenlik Ynetimi Sisteminin dzgn almasyla ilgili olarak iletim gerekleri asndan liman devleti denetimini ilgilendirmektedir. letme gereklerinde liman devleti denetimi, genel olarak XI. Blmn 4. Dzenlemesinde tanmlanmtr. LL 66 - Ykleme Hatlar Uluslararas Szlemesi 66 Szleme, gemide gerekli dengeyi salamak ve gemi teknesi zerinde fazla ykten doacak gerilimi azaltmak amacyla, uluslararas sefere kan bir geminin16http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

yklenebilecei gemi draftna snrlamalar getirmektedir. Ayn zamanda geminin d hava koullarna ve suya kar dayanklln ele almakta, blmeleme (subdivision) ve zarara kar koyabilme dengesini hesaplama yntemleriyle tankerlerin ykleme noktasn belirleyen maddeler kapsamaktadr. Dzenlemeler deiik blgelerde ve mevsimlerde oluabilecek potansiyel tehlikeleri gznne almaktadr. Teknik konular ele alan Ek, kaplar, boaltma kapaklar, ambarlar ve dier paralar hakknda eitli ilave maddeler iermektedir. Bu tedbirlerin ana amac, ykleme hattnn altndaki gemi teknesinin su geirmezliini salamaktr. Btn belirlenmi yk hatlar, gverte izgisiyle beraber, gemi iinde her bir ksmda iaretlenmelidir. Kargoyu ahap gvertede tayacak olan gemiler iin, gverte kargosu dalgalarn etkisine kar koruma saladndan daha kk bir yklenemeyecek su hatt kesimi(freeboard) belirlenmitir. Szleme, sava gemileri, boyu 24 mden kk yeni ina gemiler, 150 GRTdan kk gemiler, ticari amala kullanlmayan elence amal yatlar ve balklk aralar dndaki uluslararas sefere konu btn gemiler iin geerlidir. Szlemenin 21. maddesine gre, 16 ve 17. maddeler uyarnca dzenlenen sertifikalara sahip gemiler, Szlemeye taraf dier lkelerin limanlarnda, o lkelerin yetkilendirdii grevlilerce denetime tabi tutulurlar. MARPOL (73/78) - Denizlerin Gemiler Tarafndan Kirletilmesinin nlenmesi Hakkndaki Uluslararas Szleme MARPOL Szlemesi, atklarn istiflenme yoluyla denize dklmesi dnda gemilerin neden olduu kirlilik hakkndaki btn teknik konular kapsamaktadr ve denizdeki maden yataklarnn aratrlp iletilmesi sonucu doan kirlilik hari olmak zere btn gemi tipleri iin de geerlidir. Szlemenin zararl maddeleri kapsayan olaylar hakkndaki raporlar ve hakemlii ele alan iki Protokol ile eitli kirlilik trlerini engellemek iin dzenlemeler ieren 6 Eki bulunmaktadr: Ek I: Petrol kirliliinin nlenmesi Ek II: Dkme halindeki zehirli sv maddelerin kirliliinin kontrol17http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Ek III: Paketli ekilde denizyoluyla tanan zararl maddelerden doan kirliliin nlenmesi Ek IV: Gemilerden lam boaltma srasnda oluan kirliliin nlenmesi (henz yrrlkte deil) Ek V: Gemilerin p dolaysyla oluan kirliliin nlenmesi Ek VI: Gemilerden doan hava kirliliinin nlenmesi (henz yrrlkte deil) Szleme, sava gemileri, ticari ama dnda devlet iinde kullanlan donanmaya ait aralar ve devlete ait veya devlet tarafndan iletilen dier gemiler dnda, deniz ortamnda alan sabit ve yzer platformlar da dahil olmak zere btn gemiler iin geerlidir. 5. madde, taraf lkelere limanlarndaki gemilerin geerli belgeleri olup olmadn kontrol edebilme yetkisini vermektedir. 6. madde ise bir geminin Szlemeye aykr olarak zararl madde boaltp boaltmadnn denetlenmesine izin vermektedir. Deiik Eklerde yer alan drt dzenleme, taraf lkelere yabanc gemilerin iletme koullarn kontrol etme yetkisi vermektedir. rnein Ek Iin 8A nolu dzenlemesi petrolden doan kirliliin nlenmesine dair ilem kurallar, Ek IInin 15 nolu dzenlemesi zehirli svlardan doan kirliliin nlenmesine dair ilem kurallar, Ek IIIn 8 nolu dzenlemesi zararl maddelerden doan kirliliin nlenmesi ve Ek Vin 8 nolu dzenlemesi atklardan doan kirliliin nlenmesine dair ilem kurallarn ele almaktadr. STCW 78 - Gemi Adamlarnn Eitimi, Belgelendirilmesi ve Vardiya Tutma Esaslar Uluslararas Szlemesi Szleme, gemi adamlar iin eitim, belgelendirme ve vardiya tutma esaslarna dair temel koullar uluslararas seviyede tesis etmektedir. Ayrca, mfredat program ile gvertede, radyo ve makine blmlerinde gzetim iin grevlendirilecek grevlilerin ve gzetimde yer alacak tayfalarn denize kma zamann dahi belirleyen kapsaml nitelik ve belgelendirme koullarn iermektedir. Btn bu gemi adamlar, ayn kriterlere gre onaylanm belgelere sahip olmak zorundadr. Szleme, ayrca gverte18http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

ve makine gzetimlerinde izlenmesi gereken temel kurallar ve petrol, kimyasal ve svlatrlm gaz tankerlerinde grevli personelin sahip olmas gereken zel koullar belirlemektedir. Szleme, denizde sefere kan ve sava gemileri, balk aralar, ticari amal olmayan elence yatlar ve ilkel yapm ahap gemileri dnda kalan gemilerde alan gemi adamlar iin geerlidir. 10. madde, LDDGye, Szleme hkmlerine gre sertifikalandrlm olmas gereken btn gemi adamlarnn bu sertifikalara sahip olup olmadn denetleme yetkisini vermektedir. TONNAGE 69 - Gemilerin lm Uluslararas Szlemesi Szleme, uluslararas sefere konu olan gemilerin tonajnn belirlenmesi hakkndaki kurallar tesis eder. Sava gemileri ve boyu 24 mden kk gemiler dndaki uluslararas sefere konu btn gemiler iin geerlidir. 12. madde Tonaj Belgesinin denetlenmesine dair hkmleri ierir. Szlemenin kendisi gvenlik ile ilgili bir szleme deilse de, bir geminin tonaj o geminin hangi szlemelere tabi olacan belirlemek iin nemlidir. A.787 (19) sayl Liman Devleti Denetimi lem Kurallar (Prosedrleri) ile ilgili Kararn son revizyonu, Tonaj Szlemesindeki Liman Devleti Denetimi ile ilgili hkmleri iermektedir. ILO Gerelerindeki Hkmler Bir Liman Devleti, ILO Szlemesi No.147 Ticari Gemi letmecilii (Asgari Standartlar) Szlemesi, 1976ya dayanan bir liman devleti denetimi yapyor ise, bu tr denetlemelerde ILOnun Gemilerdeki alma Koullarnn Denetimi: lem Kurallar (Prosedrler) adl yaynnda yer alan ilem kurallar uygulanmaldr. LDDGler, mesleki karar verme yetkilerine dayanarak, gemide, giderilmemesi halinde geminin alkonmasn gerektirecek kadar ak ekilde zararl koullarn olup olmadn veya geminin belli kusurlar varsa da bunlarn geminin gvenliine ya da19http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

gemi personelinin gvenliine ve salna aka zarar verici bir unsur olup olmadn belirlemelidir. Geminin alkonmasn gerektirecek durumlarda, liman devleti bayrak devletini en ksa zamanda en yakndaki denizcilik, konsolosluk ya da diplomatik temsilci araclyla durumdan haberdar eder ve mmknse byle bir temsilcinin de orada bulunmasn salar. Taraf Olmayan lkelerin Gemileri: Liman devleti denetimi, liman devletinin bayrak devleti tarafndan ya da bayrak devleti adna dzenlenmi olan uluslararas belgeleri tanmas prensibine dayanr. Bu tanma, Szlemelere taraf lkelere tannan bir ayrcalktr. Taraf olmayan lkeler bu belgeleri dzenleyemezler. Ancak, bu lkelerin dareleri, szlemelerin ilgili hkmleriyle uyumlu olarak belge dzenleyebilir ya da dzenlenmesi konusunda yetki verebilir. Szlemelerin imzalanmas devaml bir sretir ve liman devletleri, szlemelere taraf olan lkelerden haberdar olmak durumundadr. Bu bilgi, IMO Sekreteryas tarafndan yaynlanan genelgeler araclyla duyurulmaktadr. SOLAS Protokol 78, Madde II(3); MARPOL 73/78, Madde 5(4) ve STWC 78, Madde X(5), artk ilgili Szlemeye taraf olmayan lkelere lehte uygulama yaplmamasn ngrmektedir. Eer bir geminin veya personelinin szlemelerde istenen belgelerden farkl belgeleri mevcutsa, LDDG szkonusu geminin deerlendirilmesinde bu belgelerin biimini ve ieriini gznne alabilir. Byle bir geminin ve ekipmannn durumu, personelin belgeleri ve bayrak devletinin asgari gemi adam standard, szlemelerin ilgili hkmlerinin amalaryla uyumlu olmaldr. Aksi takdirde, gemi, szleme hkmleriyle belirlenen amalarla karlatrlabilir bir deniz gvenlii ve deniz evresinin korunmas seviyesine gelinmesi iin baz kstlamalara maruz kalabilir. Szlemelerde Belirlenen Byklklerin Altndaki Gemiler ou denizcilik szlemesi her kategoriden gemi tipleriyle ilgili devaml deien snrlar getirmektedir. Bu snrlar tonaja, uzunlua veya dier gemi parametrelerine;20http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

belli szlemelerde ise aracn yana ve ticari blgesine bal olabilir. Bu tr uygulama snrlar sadece belgeleri deil, ayn zamanda gemileri ve ara-gerelerini de kapsar. Bir baka deyile, baz durumlarda belge istenmezken, baz durumlarda gemi tasarm ve ara-gere koullarndan muaf tutulur. Yine de bu uygulama, bir geminin ancak gvenli olduu ve evre dostu nitelii tad durumlarda seyrsefer yapmasna izin verilmesi gerektii gereini deitirmez. gereklerine uymasdr. LDDG, Bu tr gemiler iin beklenen, bayrak devletinin bayrak devletinin bu tr uygulamalarn

bilemeyebilecei iin, bayrak devleti tarafndan ya da bayrak devleti adna dzenlenmi olan sertifikalardan da yararlanarak saduyusuyla karar vermek durumundadr. Eer ilgili bir standart bir gemi iin geerli deilse, LDDGnin grevi, geminin gvenlik, salk ve evre asndan kabul edilebilir bir standartta olup olmadna karar vermektir. Bu karar verirken LDDG, geminin gerekletirecei seyrseferin uzunluu, ierii, geminin tipi ve boyutu, salanan ekipman ve tanacak kargonun ierii gibi faktrleri gerektii ekilde hesaba katmaldr. Gvenlie, sala veya evreye zararl olaca dnlen kusurlarn olmas durumunda, LDDG geminin alkonmasn da ieren nlemleri almaldr. Eer geminin bir sonraki limana hareket etmesine izin veriliyorsa, geminin gvenlie, sala ve evreye zarar vermeyecei kesinletirilmi olmaldr. Szleme boyutlarnn altndaki gemiler konusunda lkelere yardmc olmak amacyla kimisi IMOnun teknik ibirlikleri kanalyla olmak zere eitli blgesel kodlar gelitirilmitir. Bu kodlara rnek olarak, Asya-Pasifik Kk Gemi Dzenlemeleri, Karayip Kargo Gvenlik Kodu gibi dzenlemeler verilebilir. IMO, blgelere has zel gemi tipleri bulunduunu gznne alarak, zellikle blgesel kurallarn hazrlanmasn tevik etmektedir. Denklik ou szleme, darelerin szleme koullarnn denklerini onaylamasna izin verir. Bunu yapan darelerin detaylar konusunda IMOya bilgi vermesi gerekmektedir. IMO, bu detaylar, denklii kabul edilen szlemeye taraf olan dier lkelere bildirir.

21

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Liman

Devleti

Denetimi

lem

Kurallarnda

(Prosedrlerde)

Yaplan

Deiiklikler (Karar A.787(19)) 1981deki on ikinci oturumundan beri IMO Meclisi, liman devleti denetimi ile ilgili eitli kararlar ve genelgeler hazrlamtr. 19. Meclis tarafndan Kasm 1995 tarihinde hazrlanan A.787(19), Liman Devleti Denetimi iin lem Kurallar, karar ve genelgeleri biraraya toplam ve uyumlatrmtr. Kasm 1999da toplanan 21. Meclis, A.882(21) Liman Devleti Denetimi lem Kurallar (A.787 (19))nde Deiiklikler Kararn hazrlayarak 1995 kararn gncelletirmitir. Bu deiiklikler, 1 Temmuz 1998de yrrle giren ISM Koduyla ilgili Liman Devleti Denetimi hakknda yeni bir blm iermektedir. 2.2 IMO TARAFINDAN BELRLENEN ANTLAMALARA TARAF LKELER Liman devleti denetimini ieren szlemeler ve bu szlemelere taraf olan lkelerin says ve dnya deniz ticaret filosundaki paylar zetle aadaki gibidir: Tablo 1: IMO Tarafndan Belirlenen Antlamalara Taraf lkeler Taraf lke Says SOLAS 74 LOADLINES 66 MARPOL 73/78 (Ek I/II) MARPOL 73/78 (Ek III) MARPOL 73/78 (Ek IV) MARPOL 73/78 (Ek V) STCW 78 TONNAGE 69 145 146 117 98 81 102 138 130 Dnya Deniz Ticaret Filosundaki Yzdesi 98,53 98,44 95,89 81,45 46,19 87,84 98,30 98,18

Kaynak: IMO, www.imo.org/Conventions/mainframe.asp?topic_id=247

22

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Szkonusu lkeler, Ek 3te verilmitir. Ek 3ten de grlecei zere Trkiye, bu szlemelerden MARPOL 73/78in Ek III ve Ek IVne, SOLAS 78/88e ve LL 88e henz taraf deildir. 2.3 BLGESEL LMAN DEVLET DENETMLER Ulusal Liman Devleti Denetimleri gemilerin gvenlii ve deniz evresinin korunmas hususlarnda nemli aama kaydedilmesini salasa da, sadece blgesel bir yaklam standart alt gemilerin ve ileticilerin saklanabilecekleri limanlar azaltmaya yarayabilecektir. Blgesel bir yaklam salanmamas durumunda, gemi iletenler gemilerini Liman devleti denetiminin uygulanmad ya da daha gevek ekilde uyguland limanlara kaydracaklardr. Bu durum, liman devleti denetimini dzgn bir ekilde yrten lkelerin ekonomik adan zarara uramasna yol aacaktr. Bunun engellenmesi ve daha etkin denetimler yaplabilmesi amacyla dnyann pek ok blgesinde blgesel Liman Devleti Denetimleri kurulmutur ve kurulmaktadr. Byle bir anlama, ilk etapta gemiler hakkndaki bilgilerin, kaytlarn ve denetim sonularnn lkeler arasnda aktarlmasn kapsamaktadr. Bu bilgiler, limanlara gelecek gemilerin iinden sadece yakn zamanda denetlenmemi olanlarn hedeflenmesini salayaca iin nem arzeder. Genelde, son 6 ay iinde denetlenmi gemiler, eer denetlenmesini gerektirecek nemli nedenler yok ise, tekrar denetime tabi tutulmazlar. Blgelerdeki dier limanlarla ibirlii yapmann dier bir nedeni ise, standart alt olduu belirlenmi gemilerin etkin ekilde denetlenmesini salamaktr. Bu durum zellikle, baz ufak tefek kusurlar olduu halde bunlarn bir sonraki limanda giderilmesi kouluyla seferine izin verilen gemiler iin geerlidir. Bu tr gemiler, ancak limanlar arasnda devaml bilgi alverii araclyla denetim altnda tutulabilir. Ancak, bu ibirliinin en nemli faydas, blgede birbirine alternatif olabilecek btn limanlarda denetimlerin ayn ekilde uygulanmas, gemilerin alkonulmasnda ve LDDGlerin eitiminde ayn standartlarn geerli olmasdr. Birok szlemede ortak zellik, liman denetimi ilem kurallarnn uygunlatrlmas iin ortak hareket etme abasdr.23http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

u anda dnyada yrrlkte olan 8 adet blgesel Liman Devleti Denetimi Antlamas vardr. Bunlar: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Paris MOU (Paris Liman Devleti Denetimi) The Acuerdo de Vina del Mar (Latin Amerika Liman Devleti Denetimi) Tokyo MOU ( Tokyo Liman Devleti Denetimi) Caribbean MOU ( Karayipler Liman Devleti Denetimi) Mediterranean MOU (Akdeniz Liman Devleti Denetimi) The Indian Ocean MOU (Hint Okyanusu Liman Devleti Denetimi) West and Central African MOU (Orta ve Bat Afrika Liman Devleti Denetimi) Black Sea MOU (Karadeniz Liman Devleti Denetimi)

1 adet Liman Devleti Denetimi Antlamas da yrrle girmek zeredir: 1) Persian-Gulf MOU ( Basra Krfezi Liman Devleti Denetimi)

IMO, Kasm 1991de A.682 (17) sayl Gemilerin ve Atklarnn Denetiminde Blgesel birlii Kararn onaylayarak standart alt gemilerin ortadan kaldrlmasn amalam ve tm dnyada, 1982 ylnda Avrupa Blgesinde kurulan Paris Liman Devleti Denetimi rnek alnarak blgesel liman devleti denetimleri kurulmasn nermitir. Karar, Paris MOUya ve liman devleti denetimine taraf olan dier lkeleri, blgesel antlamalarn sonulanmasnda ve bilgi sistemleri ile Liman Devleti Denetimi bilgilerinin deiiminin uyumlatrlmas iin blgeler aras ibirliinin gelitirilmesinde yardmc olmaya armaktadr. Karar takip eden yllarda, yukarda bahsedilmi olan blgesel liman devleti denetimleri kurulmaya balamtr. 11 Aada, mevcut blgesel Liman Devleti Denetimlerinin karlatrmalar yaplarak dnyada liman devleti denetimi uygulamalar ksaca gzden geirilecektir.

11

Dr. Hoppe; Port State Control - an update on IMOs work ( 2000); pp 7-8

24

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

1) Paris Liman Devleti Denetimi:12 yeler: Almanya, Belika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, ngiltere, rlanda, spanya, sve, talya, zlanda, Norve, Portekiz, Yunanistan, Polonya, Hrvatistan, Kanada, Rus Federasyonu. Gzlemciler: Japonya, ABD, Slovenya, IMO, ILO, Tokyo MOU, Karayipler MOU Hedeflenen Denetim Oran: Her bir lke, limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin yllk yzde 25ini denetleyecek. lgili szlemeler: LL 1966 ve 1988 Ek Protokol; SOLAS 74 ve 1978, 1988 Ek Protokolleri; MARPOL 73/78; STCW 1978, COLREG 1972, TONNAGE 69, ILO Szlemesi No:147. zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Liman idaresince ve pilotlar tarafndan kusurlu olduu bildirilen gemiler, Gerekli bilgiyi rapor etmeyen tehlikeli ve evreyi kirletici madde tayan Bir baka liman idaresi tarafndan raporlanm veya bildirilmi gemiler, Kaptan veya personel tarafndan rapor edilmi gemiler, Limana gelirken arpma, karaya oturma gibi olaylara maruz kalan;

gemiler,

tehlikeli maddelerin boaltmyla ilgili hkmleri ihlal ettii ileri srlen; IMO tarafndan belirlenen rota kstaslarn veya deniz gvenlii ilem kurallarn ihlal edecek ekilde kullanlan; kiilere, mlkiyete ve evreye zarar verebilecek olan gemiler, Son 6 aydr klaslanmas askya alnm gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci ve AB Komisyonu12

www.parismou.org

25

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

mzalanma Tarihi: 1 Temmuz 1982 Resmi Diller: ngilizce ve Franszca 2) Latin Amerika Liman Devleti Denetimi13: yeler: Arjantin, Bolivya, Brezilya, Ekvator, Honduras, Kolombiya, Kba, Meksika, Panama, Peru, ili, Uruguay, Venezuela. Gzlemciler: IMO, ROCRAM Hedeflenen Denetim Oran: 3 yllk srede her bir lke, limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin yzde 15ini denetleyecek. lgili Szlemeler: LL 1966; SOLAS 1974, 1978 Ek Protokol; MARPOL 73/78; STCW 1978; COLREG 1972, TONNAGE 69 zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Yolcu gemileri, ro-ro gemileri, dkme yk tayclar, zel bir zarar tekil edebilecek gemiler, Yakn zamanda eitli kusurlar saptanm gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci mzalanma Tarihi: 5 Kasm 1992 Resmi Diller: spanyolca ve Portekizce 3) Tokyo Liman Devleti Denetimi:14 yeler: Avustralya, in, Endonezya, Fiji, Filipinler, Japonya, Kanada, Kore Cumhuriyeti, Malezya, Papua Yeni Gine, Rus Federasyonu, Singapur, Solomon Adalar, Tayland, Vanuatu, Vietnam, Yeni Zelanda, Hong Kong (in).13 14

www.sudnet.com.ar/ciala www.tokyo-mou.org

26

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

mzalad Halde Henz Kabul Etmeyen dareler: Brunei, ili Gzlemciler: ABD, IMO, ILO, ESCAP, Paris MOU, Hint Okyanusu MOU Hedeflenen Denetim Oran: 2000 ylna kadar blgeye gelen yabanc bayrakl gemilerin yzde 50sinin denetlenmesi (bu hedefe 1996 ylnda ulald). Kasm 2000den sonra bu orann yzde 75e karlmas kabul edilmitir. Ancak bu orann hangi sre baznda gerekletirilmesi gerektii henz karara balanmamtr. lgili Szlemeler: LL 1966 ve 1988 Ek Protokol; SOLAS 1974, 1978 ve 1988 Ek Protokolleri; MARPOL 73/78; STCW 1978; COLREG 1972; ILO Szleme No:147 zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Yolcu gemileri, ro-ro gemileri, dkme yk tayclar, zel bir zarar tekil edebilecek gemiler, Bir limana ilk kez ya da 12 ay veya daha fazla zaman sonra gelen gemiler, 3 yllk ortalama tablolarnda ortalamann stnde alkonan gemiler listesinde yer alan gemiler, Bir lkenin limann, kusurlarnn giderilmesi kouluyla terk etmesine izin verilen gemiler, Liman idareleri ve pilotlar tarafndan kusurlu olduu rapor edilen gemiler, Gerekli bilgiyi rapor etmeyen tehlikeli ve evreyi kirletici madde tayan gemiler, Son 6 aydr klaslanmas askya aln gemiler, Tokyo MOU Komitesince ncelikli olduuna karar verilen gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci mzalanma Tarihi: 1 Aralk 1993 Resmi Diller: ngilizce

27

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

4) Karayipler Liman Devleti Denetimi:15 yeler: Antiga ve Barbuda, Aruba, Bahama, Barbados, Bermuda, Cayman Adalar, Dominik, Dominik Cumhuriyeti, Grenada, Guyana Haiti, Jamaika, Kba, Monserra, Hollanda Antilleri, Trinidad ve Tobago. Ortak alan lkeler: Angila, ngiliz Virjinya Adalar, Santa Kitts ve Nevis, Santa Lucia, Santa Vinsant ve Grenadinler, Surinam, Turk ve Kayko Adalar. Gzlemciler: IMO, ILO, CARICOM, IACS, Kanada, ABD, Hollanda, Paris MOU, Latin Amerika MOU, Tokyo MOU Hedeflenen Denetleme Oran: 3 yllk srede her bir lke limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin yzde 15ini denetleyecek. lgili Szlemeler: LL 1966; SOLAS 1974, 1978 Ek Protokol; MARPOL 73/78; STCW 1978; COLREG 1972; ILO Szleme No: 147 zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Bir limana ilk kez ya da 12 ay veya daha fazla zaman sonra gelen gemiler, Bir lkenin limann, kusurlarnn giderilmesi kouluyla terk etmesine izin verilen gemiler, Liman idareleri ve pilotlar tarafndan kusurlu olduu rapor edilen gemiler, Gerekli bilgiyi rapor etmeyen tehlikeli ve evreyi kirletici madde tayan gemiler, Belgeleri dzenli olmayan gemiler, Son 6 aydr klaslanmas askya alnm gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci mzalanma Tarihi: 9 ubat 199615

Other Regional Port State Controls, www.medmou.org

28

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Resmi Diller: ngilizce 5) Akdeniz Liman Devleti Denetimi:16 yeler: Cezayir, Fas, srail, Kbrs, Lbnan, Malta, Msr, Tunus, Trkiye, rdn. Gzlemciler: IMO, ILO, AB Hedeflenen Denetleme Oran: 3 yllk srede her bir lke limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin yzde 15ini denetleyecek. lgili Szlemeler: LL 1966; SOLAS 1974, 1978 Ek Protokol; MARPOL 73/78; STCW 1978; COLREG 1972; ILO Szleme No: 147 zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Bir limana ilk kez ya da 12 ay veya daha fazla zaman sonra gelen gemiler, Bir lkenin limann, kusurlarnn giderilmesi kouluyla terk etmesine izin verilen gemiler, Liman idareleri ve pilotlar tarafndan kusurlu olduu rapor edilen gemiler, Gerekli bilgiyi rapor etmeyen tehlikeli ve evreyi kirletici madde tayan gemiler, Belgeleri dzenli olmayan gemiler, Son 6 aydr klaslanmas askya alnm gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci mzalanma Tarihi: 11 Temmuz 1997 Resmi Diller: ngilizce, Franszca ve Arapa

16

www.medmou.org

29

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

6) Hint Okyanusu Liman Devleti Denetimi:17 yeler: Avustralya, Banglade, Cibuti, Eritre, Hindistan, ran, Kenya, Maldivler, Maritus, Mozambik, Myanmar, eyseller, Gney Afrika, Sri Lanka, Sudan, Tanzanya, Yemen. Gzlemciler: IMO, ILO, PMAESA, Etyopya Hedeflenen Denetleme Oran: 3 yllk srede her bir lke, limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin yzde 10unu denetleyecek. lgili Szlemeler: LL 1966; SOLAS 1974, 1978 Ek Protokol; MARPOL 73/78; STCW 1978; COLREG 1972; ILO Szleme No: 147 zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Bir limana ilk kez ya da 12 ay veya daha fazla zaman sonra gelen gemiler, Bir lkenin limann, kusurlarnn giderilmesi kouluyla terk etmesine izin verilen gemiler, Liman idareleri ve pilotlar tarafndan kusurlu olduu rapor edilen gemiler, Gerekli bilgiyi rapor etmeyen tehlikeli ve evreyi kirletici madde tayan gemiler, Belgeleri dzenli olmayan gemiler, Son 6 aydr klaslanmas askya alnm gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci mzalanma Tarihi: 5 Haziran 1998 Resmi Diller: ngilizce

17

Other Regional Port State Controls, www.medmou.org

30

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

7) Orta ve Bat Afrika Liman Devleti Denetimi:18 yeler: Benin, Cape Verde, Cote dIvorie, Gabon, Gambiya, Gana, Gine, Guyana, Gney Afrika, Kongo, Liberya, Moritanya, Nambiya, Nijerya, Sierra Leon, Senegal, Togo. Gzlemciler: IMO, ILO, MOWCA, Burkina Faso, Mali Hedeflenen Denetleme Oran: 3 yllk srede her bir lke, limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin yzde 15ini denetleyecek. lgili Szlemeler: LL 1966; SOLAS 1974, 1978 Ek Protokol; MARPOL 73/78; STCW 1978; COLREG 1972; TONNAGE 69, ILO Szleme No: 147 zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Bir limana ilk kez ya da 12 ay veya daha fazla zaman sonra gelen gemiler, Bir lkenin limann, kusurlarnn giderilmesi kouluyla terk etmesine izin verilen gemiler, Liman idareleri ve pilotlar tarafndan kusurlu olduu rapor edilen gemiler, Gerekli bilgiyi rapor etmeyen tehlikeli ve evreyi kirletici madde tayan gemiler, Belgeleri dzenli olmayan gemiler, Son 6 ayda klaslanmas askya alnm gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci mzalanma Tarihi: 22 Ekim 1999 Resmi Diller: ngilizce, Franszca

18

Other Regional Port State Controls, www.medmou.org

31

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

8) Karadeniz Liman Devleti Denetimi19: yeler: Bulgaristan, Grcistan, Rus Federasyonu, Trkiye, Ukrayna, Romanya. Gzlemciler: IMO, ILO Hedeflenen Denetleme Oran: 3 yllk srede her bir lke, limanlarna gelen yabanc bayrakl gemilerin yzde 15ini denetleyecek. lgili Szlemeler: LL 1966; SOLAS 1974, 1978; MARPOL 73/78; STCW 1978; COLREG 1972; TONNAGE 69, ILO Szleme No: 147 zellikle Denetime Tabi Tutulacak Gemiler: Bir limana ilk kez ya da 12 ay veya daha fazla zaman sonra gelen gemiler, Bir lkenin limann, kusurlarnn giderilmesi kouluyla terk etmesine izin verilen gemiler, Liman idareleri ve pilotlar tarafndan kusurlu olduu rapor edilen gemiler, Btn bilgiyi rapor etmeyen tehlikeli ve evreyi kirletici madde tayan gemiler, Belgeleri dzenli olmayan gemiler, Son 6 aydr klaslanmas askya alnm gemiler, Bir baka liman idaresi tarafndan rapor edilmi veya bildirilmi gemiler.

Deiiklikler: Kabulnden 60 gn sonra yrrle girmektedir. Komite: Her idareden bir temsilci mzalanma Tarihi: 7 Nisan 2000 Resmi Diller: ngilizce Yukarda zetlenen blgesel liman devleti denetimlerine bakldnda, Paris Liman Devleti Denetiminin en eski blgesel liman devleti denetimi olduu grlmektedir. Paris Liman Devleti Denetimi, bu zelliiyle dier blgesel liman devleti denetimleri iin nc olmu, dier liman devleti denetimi anlamalar da Paris

Other Regional Port State Controls, www.medmou.org ve 12 Aralk 2000 tarih ve 24258 sayl Resmi Gazete

19

32

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Liman Devleti Denetimi Anlamas baz alnarak ve hemen hemen ayn esaslarla hazrlanmtr. Paris Liman Devleti Denetiminin, uluslararas szlemelerin en gncel halini kapsamna ald ve denetleme oranlar asndan da Tokyo Liman Devleti uygulamas hari dier kontrollere gre daha sk bir denetimi art kotuu grlmektedir. ki etkin liman devleti denetimi olan Paris ve Tokyo Liman Devleti Denetimleri karlatrldnda ilk gze arpan, denetleme oranlarnn farklldr. Tokyo Liman Devleti Denetimi, blgesel bazda yzde 50lik bir denetleme oran ngrmektedir. Bu orann Paris Liman Devleti Denetimindeki orana gre ok daha yksek olduu, dolaysyla daha sk bir denetim salad dnlebilir. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, Tokyo Liman Devleti Denetiminin orannn blgesel bazda belirlendiidir. Tokyo Liman Devletine ye olan 18 lkeden liman kapasitesi ve deniz ticaret hacmi byk olanlarnda denetleme yksek oranlarda yapld takdirde, dier lkeler liman devleti denetimini yeterince yerine getiremeseler bile, blgesel kontrol hedefi tutturulmu olacaktr. Bu tr bir sistemde gemilerin daha gevek denetim yapan lkelere kaymas gibi bir sakncann domas muhtemeldir. Paris Liman Devleti Denetiminde ise her bir lkenin kendi limanlarna gelen gemilerin yllk olarak yzde 25ini kontrol etmesi art koularak her lkenin bu kontrol salamas amalanmtr. 2000 Yl istatistiklerine bakldnda, Paris Liman Devleti Denetimine ye olan 19 lkeden 5inin yzde 25 denetleme orannn altnda kald (Danimarka, Fransa, rlanda, Norve, Yunanistan), dierlerinin ise bu oran tutturduu, hatta fazlasyla getii grlmektedir (ekil 1). Tokyo Liman Devleti Denetiminde ise 2000 yl itibariyle blgesel olarak yzde 23 civarnda bir denetleme oran gerekletirilmitir. Toplam 17 yeden blgesel hedef olan yzde 50 orannn zerine kabilen 3 lke dnda (Avustralya, Rusya ve Yeni Zelanda), bu yzdeye ulalmasn salayan 2 lke daha vardr (Japonya, Fiji ve Kanada) (ekil 2). Dier lkelerde ise denetleme oranlar son derece dk olabilmektedir. Yukarda yaplan iki en gl liman devleti denetimi arasndaki karlatrmadan sonra, blgesel liman devletlerinin kurulu amac gznne alndnda, bu amaca en iyi hizmet veren blgesel liman devleti denetiminin Paris Liman Devleti olduu sonucuna varmak yanl olmaz. almann bundan sonraki aamalarnda incelenecek olan ve lke

33

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

olarak mktesebatmz uyumlatrmaya altmz Avrupa Birlii, bu en iyi ve en titiz liman devleti denetimine yedir. Trkiye, yukarda da belirtildii zere, hem Akdeniz Liman Devleti Denetimine, hem de Karadeniz Liman Devleti Denetimine taraftr. Ayn zamanda Karadeniz Liman Devleti Denetiminin sekreteryasn yrtmektedir. Ancak Trkiye, Akdeniz Liman Devleti Denetiminin gerei olan SOLAS 78 Ek Protokolne ve ILO No:147ye henz taraf olmamtr. Blgesel liman devleti denetimlerine bakldnda, zellikle yeni kurulan blgesel liman devleti denetimlerinde taraflarn gelimekte olan lkeler olduu dikkate alndnda, blgenin iinden ve dndan destee ihtiya olduu aka ortaya kmaktadr. Blge ii destek, btn ye devletlerin antlamalarn uygulanmasna aktif olarak katlmasyla; blge d destek ise, iyi ileyen liman devleti denetimlerinin tecrbeleriyle yol gstermesi ve denetleyicilerin eitiminin salanmas amacyla finansal yardmda bulunmas eklinde olacaktr.20

20

Port State Control, www.imo.org/Safety/mainframe.asp?topic_id=159

34

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

ekil 1: Paris MOU 1999-2000 Denetleme Oranlar

1999 Yl %25 hedef oran 60%

2000 Yl

50%

40%

30%

20%

10%

Paris MOU Annual Report 2000

Belika Danimarka

35

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yunanistan

Hrvatistan Hollanda

0% Almanya Finlandiya Fransa

Izlanda Kanada

ngiltere

spanya sve

Irlanda

talya

Portekiz Rusya

Polonya

Norve

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

ekil 2: Tokyo MOU 2000 Denetleme Oranlar2000 statistikleri dareler Tarafndan Gerekletirilen Liman Devleti Denetimleri Gelen Ayr Gemi Says 4.615 1.194 8.150 170 5.627 5.471 11.143 9.478 5.217 1.170 467 2.601 862 10.882 3.488 43 1.142 71.720

DARE Avustralya Kanada in Fiji Hong-Kong, in Endonezya Japonya Kore Cumhuriyeti Malezya Yeni Zelanda Papua Yeni Gine Filipinler Rus Federasyonu Singapur Tayland Vunatu Vietnam Toplam

Denetim Says 2.926 424 1.576 56 885 685 4.248 2.191 235 658 0 175 495 1.023 227 5 225 16.034

Denetleme Oran (%) 63,40 35,51 19,34 32,94 15,73 12,52 38,12 23,12 4,50 56,24 0,00 6,73 57,42 9,40 6,51 11,63 19,70 22,36

Tokyo MOU Annual Report 2000

36

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

2.4 ABDDE UYGULANAN KURALLAR ABD, ou lkeden farkl olarak bir blgesel anlamaya ye sfatyla taraf olmam, ancak gerek kendi kanunlarna gerekse uluslararas szlemelere gre gerekletirdii uygulamalarla en sk liman devleti denetimini yapan lkelerden biri olma zelliini kazanm, birok blgesel liman devleti denetimi anlamalarnda da gzlemci sfatn almtr. ABDnin sularnda sefer yapan yk gemilerinin yzde 75inin, yolcu gemilerinin ise yzde 90nn yabanc bayrakl gemiler olmas, ABDnin 1970lerden beri liman devleti denetimi ile ilgili uygulamalara balamasna yol amtr. Zamanla, SOLAS ve MARPOL gibi uluslararas szlemelerin de yrrle girmesiyle bu kontroller daha da titiz uygulanmaya balanm; 1994 ylnda snrl denetim kaynaklarnn optimum kullanm iin, uluslararas szlemelere en fazla uyumsuzluk gsteren bayrak devletleri, klas kurulular, gemi sahipleri ve gemilerin belirlenmesini salayacak risk ynetimi metodolojileri uygulanmaya balanmtr.21 ABDde Devletler Sahil liman devleti denetimi, Secretary Coast of the Department of

Transportationa, yani Ulatrma Departman Sekreterliine bal olan Birleik Gvenlii (United States Guard-USCG) tarafndan yrtlmektedir. Sekreterlik, 49 CFR 1.46ya gre USCGnin grevleriyle ilgili sorumluluklar yerine getirmek ve gerekli yetkiyi kullanmak zere USCG Kumandann grevlendirebilir.22 Bu erevede, USCG Kumandanna, USCGa ait olan askeri ve dzenleyici grevleri yerine getirmek iin her trl sorumluluk ve yetki verilmitir. Kumandan, deniz gvenlii konusundaki grevleri yerine getirebilmek iin 33 CFR 1.01 ve 46 CFR 1.01 ile yetkilerini eitli grevlilere datmaktadr.23 Bu kapsamda Liman Devleti Denetimi Program, Sahil Gvenlik

organizasyonunda yer alan Deniz

Gvenlii ve evresel Koruma Genel

Mdrlnn Yardmc Kumandan tarafndan yrtlmektedir (ekil 3). Yardmc21

Origins of the Port State Control Program, www.uscg.mil/hq/gm/pscweb/origins_of_the_port_state_contro.htm 22 USCG Marine Safety Manual, Chapter 2, Enabling Authorities for the COTP, OCMI, and OSC

37

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Kumandann altnda 2 Alan Kumandan ve 9 Blge Kumandan yer almaktadr. lke baznda toplam 45 tane Liman Yzbas (Captain of the Port - COTP), Alan ve Blge Kumandanlarna baldr.24 COTP, USCG Kumandan tarafndan atanmaktadr25. COTP, kendi corafi blgesinde ilgili ABD kanunlarnn uygulanmasndan, gerekli tedbirlerin alnmasndan ve bu erevede blgesindeki seyir sularnn korunmas ile aralarn gvenliinin salanmasndan sorumludur. Limanlarn iletilmesi ve idari ileri gibi konular da COTPnin sorumluluk alanndadr.26 Liman devleti denetimine konu olan ara denetlemeleri COTP tarafndan ynetilir. Kumandan, deniz aralarnn denetleme yetkisini ve sorumluluunu ise byk lde, her bir liman iin o limandan sorumlu Denizcilik Denetleme Bakanna (Officer-in-Charge, Marine InspectorOCMI), yani Denizcilik Denetleme Bakanna vermitir.27 OCMI, bir anlamda Yerel Denetleyici Kurul Bakandr.28 Bu kurula bal olarak denetiler grev yapmaktadrlar. Gemilerin ekipman, gemi adam, iletim ile ilgili kanun, kural ve dzenlemelere uygunluunu, OCMI denetlemektedir.29 Uygulamada, OCMI ve COTP genelde ayn kiidir.

23 24

USCG Marine Safety Manual, Chapter 2, Lines of Authority Origins of Port State Control Program, www.uscg.mil/hq/gm/pscweb/origins_of_the_port_state_contro.htm 25 Marine Safety Manual, Chapter 2, Enabling Authorities for the COTP, OCMI, and OSC 26 Code of Federal Regulations (CFR), Title 3, Volume 1, Chapter 1, Part 1, Subpart 1.01, Sec.1.01-30 27 (CFR), Title 3, Volume 1, Chapter 1, Part 1, Subpart 1.01, Sec.1.01-20 28 Marine Safety Manual, Chapter 2, Enabling Authorities for the COTP, OCMI, and OSC 29 (CFR), Title 3, Volume 1, Chapter 1, Part 1, Subpart 1.01, Sec.1.01-20

38

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

ema 1: USCG Tekilat emas

Kumandan ve Yardmc Kumandan

Coast Guard Ba ef Yardmcs Hkmet ve Halkla likiler Mdrl Uluslararas likiler Personeli ef dari Hukuk Yargc Medeni Haklar Mdrl Coast Guard Kaptan

Atlantik Blgesi

Personel efi

Pasifik Blgesi

Bakm ve Lojistik Kumandan 1. Blge 5. Blge 7. Blge 8. Blge 9. Blge

Gelirler Mdrl Finans ve Satn Alm Mdrl

Satn Alma Mdrl Bakm ve Lojistik Kumandan 11. Blge 13. Blge 14. Blge 17. Blge

Sistem Mdrl ef Danman nsan Kaynaklar Mdrl Deniz Gvenlii ve evre Koruma Mdrl

letme Mdrl

Bilgi ve Teknoloji Mdrl

Merkez Birimleri (Deiik Mdrlkler, ilgili merkez birimleri zerinde teknik kontrole sahiptir)

39

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

2.4.1 dari Yaplanma: Gemileri denetleyen denetim ekipleri genellikle bir gemi denetisinden (marine inspector-MI) ve bir ya da daha fazla denetim grevlisinden (boarding officerBO) olumaktadr.30 MI, teknik adan tam bilgiye sahip ve geminin teknesi ile makinalarn denetlemekle grevli kiidir. BO ise, teknik bilgisi daha az olan ve geminin belgelerini, cankurtarma ve yangn sndrme gerelerini, STCW ve ILO gibi szlemelere uygunluunu denetleyen grevlidir.31 1. ncelikli denetimlere katlan ekiplerde, incelenen gemi tipiyle ilgili gerekli bilgiye sahip bir MI bulunmas gerekmektedir. Tanker ve yolcu gemilerinin denetimlerine, 2 yllk Uyum Belgesi denetimlerine ve 3-aylk yolcu gemileri tekrar-denetlemelerine katlacak denetim ekiplerinin iinde ise, mutlaka bir kdemli MI olmas gerekmektedir. Bunlarn dnda kalan denetlemelerde (yllk yk gemisi denetlemeleri gibi) kaynaklar izin verirse, bir MI bulundurulmaldr. Ancak bu tr ekiplerde, en az iki tane Sahil Gvenlik eleman bulunmal ve bu elemanlardan en az bir tanesi Yabanc Yk Gemisi konusunda uzman olmaldr.32 Deniz Gvenlii Program dndaki Alan veya Grup Kumandanlaryla ibirlii iinde yrtlen ve denizde yaplan denetlemelerde, denetim ekibi Deniz Gvenlii Ofisi tarafndan salanmaktadr. Ancak operasyon kumandanlar, operasyonun gerektirdii koullara uyulabilmesi ve deneti ekibin gvenlii iin denetim ekiplerini ynlendirmek hakkna sahiptir. 33 1998-2000 yllar aras istatistikler incelendiinde, ABDnin yllk ortalama 11.918 gemi denetledii grlmektedir (Tablo 2). Tablo 2 : 1998-2000 Yllarnda ABDde Yllk Ortalama Denetlenen Gemi Says 1998 Denetlenen Gemi Says 11.767 1999 11.540 2000 12.448 Ortalama 11.918

Kaynak: USCG Annual Reports 1998, 1999 and 2000

30 31

Marine Safety Manual, Section D: Port State Control, Chapter 1, Boarding Teams USCGdan yetkililerle e-mail aracl ile alnan bilgi 32 and 32 Marine Safety Manual, Section D: Port State Control, Chapter 1, Boarding Teams

40

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Her geminin denetlenmesinde, geminin tipine ve durumuna gre 1-6 kii grevlendirilmektedir. Ortalama olarak her gemiyi iki kii denetlemektedir.34 Denetleme grevini yrten BO ve MIlar USCG iinde baka grevleri de yerine getirdii iin, liman devleti denetiminde toplam ka kiinin altna dair kesin bir bilgiye ulalamamtr. 2.4.2 Liman Devleti Denetiminin Dayand Mevzuat35 ABD sularnda seyir yapan yabanc bayrakl gemiler, Birlemi Devletler Kodu (USC) Balk 46, Blm 33e gre ABD tarafndan denetime tabi tutulabilir. Kirliliin nlenmesi ve seyrsefer gvenlii ile ilgili olan Federal Dzenlemeler Kodu (CFR) 33, 154-156 ve 164 de yabanc bayrakl gemilere uygulanacak kurallardr. ABDde, Liman Devleti Denetimi iin zel olarak karlm veya dzenlenmi bir anlama ya da kanun olmad iin liman devleti denetiminde uygulanan kanunlarn kesin bir listesi bulunmamaktadr. Ancak, ABDnin yabanc bayrakl gemiler zerinde otoritesini kullanmakta dayand kanunlar aadaki gibi sralanabilir: Ulusal Yasalar: 1) 2) 3) 46 USC 5101-5116: Yabanc gemiler iin ykleme hatt gerekleri 46 USC 2101(12) 3306 (a)(5) ve 49 USC 1801-1812: Yabanc bayrakl 46 USC 2101 (12) (21) ve (35), 3504 ve 3505: ABD limanlarndan

gemilerle tehlikeli maddelerin tanmas iin gvenlik gerekleri herhangi bir yere veya lkeye yolcu tayan yabanc bayrakl gemilerin gvenlik gerekleri 4) 46 USC 2101 (12) (21), (22) ve(35) ve Blm 35: Herhangi bir ABD limannda yolcu alan yabanc bayrakl gemilerin denetim ve belge gerekleri (Bu yasalar, SOLAS 74/78 Belgeleri ve Kanada Denetim Belgeleri olan gemiler iin de geerlidir) 5) 46 USC 2101 (12) ve (39), 3301 (10) ve Blm 37: Baz artlarla, tonaj, byklk, hareket cinsi ne olursa olsun, yk ya da yolcu tasn veya tamasn

34 35

USCG yetkililerinden e-mail ile alnan bilgiler Greenaway, Carrie; Port State Control Manual, 2000; pp29-30, Thomas Miller & Co. Limited

41

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

ABD sularna aada belirtilen zellikte sv ve dkme kargo tayan btn gemilere uygulanr: 6) Alev alc ya da yanc Taranm atk dnda herhangi bir tipte ve formasyonda petrol (ham Federal Kirlilik Denetimi Kanunu 311 (b) Blmnde tanmlanan zararl Zararl Maddelerin Nakliyesi Kanunu 104. Blmde tanmlanan zararl 46 USC 2101 (21) and 3304: Yolcu gemisi olmayan ve kargo tayan

petrol, fuel oil, atk ya) maddeler (33 USC 1321) maddeler (49 USC 1803) ABD bayrakl gemilere snrl sayda insan tama izni ve bu ayrcaln sadece karlkl anlama yaplan lkelerin gemilerine tannmas 7) 8) 46 USC 2101 (33) ve 3301(7): 46 USC Blm 33te belirlenen gvenlik 46 USC 2101 (35) ve 3301(8): ABD limanndan hareket eden ve altdan gereklerinin 300 GRT ve daha byk motor gemileri iin de geerli olmas fazla yolcu tayan yabanc bayrakl kk yolcu gemileri iin gvenlik gerekleri 9) 50 USC 191: Gemilerin, limanlarn ve rhtmlarn emniyeti iin gerekenler ve ABD sularnda hareket eden yabanc bayrakl gemilerin yerel OCMI ve COTP tarafndan denetlenmesi konusunda hkm 10) 33 USC 1221-1232: Gelen gemilerin geli ncesi bildirimleri ve seyrsefer gvenlii hakknda dzenlemeler. Ulusal Dzenlemeler: ABD bayrakl ve yabanc bayrakl gemilere uygulanan dzenlemelerin ou CFR 33, 46 ve 49da yer almaktadr. Uluslararas Szlemeler: 1) 2) 3) 4) LOADLINES 66 ve 1988 Protokol SOLAS 74, 1978 ve 1988 Protokolleri MARPOL 73/78 STCW 1978/9542http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

5) 6) 7) 8) 2.4.3

COLREG72 ILO 147 ICR 1975 IOPC 1983 Liman Devleti Denetimi Uygulamalar

USCG tarafndan yabanc bayrakl gemilerin denetimi: Bir baka bayrak devleti denetiminin verdii bir geminin standart alt olduu bilgisine dayanarak, Bir geminin personeli, bir meslek kuruluu, dernek, ticaret birlii ya da gemi ile ilgili herhangi bir kiinin verdii, o geminin standart alt olduuna dair bilgiye dayanarak yaplmaktadr. ABD, liman devleti denetlemelerinin bayrak devleti denetimi ile ayn seviyede olmas gibi bir gaye gtmemektedir. Liman devleti denetiminin amac, bir geminin ana sistemlerinin ilgili uluslararas szlemeler ile ABDnin istedii yeterliliklere sahip olduu ve gemi personelinin geminin gvenli bir ekilde seyrini salayaca konusunda deneti ekibin ikna olmasn salayacak bir kapsamda denetimi yrtmektir. Bu yzden incelemeler; gemide istenen belgelerin hangilerinin olduunun belirlenmesi, bunlarn geerlilikleri ve geminin istenen belgelerin dzenlenmesi iin gereken artlar salayp salamadnn kontrol edilmesi esasna gre tasarlanmtr. Liman devleti denetimi, geminin iinin gezilerek incelenmesi, geminin ilgili paralarnn, belge ve belgelerinin grsel olarak deerlendirilmesi ile sistemin ve personelin snrl ekilde test edilmesini ierir. Bu denetimler srasnda pheli ekipman, sistem ya da personelin yetersizlii durumu ortaya karsa, denetim ekibi iletim testleri ya da gerekli olan dier incelemeleri yapmak zere denetimi geniletebilir. 36 ABD, liman devleti denetimi iin ayrlan kayna optimum kullanabilmek iin limanlarna gelen ok sayda gemiden hangilerini denetleyerek en etkin gvenlii salayabilecei konusunda almalar yapm ve bir ncelik Matrisi gelitirmitir. Bu matris, bir puanlama sistemine gre gemilerin riskini belirleyerek hangi gemilerin36

Marine Safety Manual, Section D: Port State Control, Chapter 1, Port State Control Examinations

43

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

denetimde ncelikli olacan gstermekte, USCG LDDGlerinin hangi limanda hangi gemiye ne zaman kacan belirlemede kullanlmaktadr. i) ncelik Matrisi matrisinde, gemiler eitli kategorilerde deerlendirilerek

ncelik

puanlanmaktadr. Dier performans kriterleriyle birlikte bu puanlamaya baklarak, gemiler 1. ncelikten 4. ncelikliye kadar snflandrlmaktadr. Matristeki puanlama sistemi be kategoriye gre yaplmaktadr. Bunlar: 1. 2. 3. 4. 5. Bayrak Devleti Klas Kurulular Gemi Donatan/leteni Gemi Tipi Geminin Gemiidir.

Bu 5 kategoriden ilk , puanlama sisteminde zellikle nemlidir.37 Kategorilerin puanlanma sistemi aadaki gibidir: 1) Bayrak Devleti:

Bayrak listesi, ABD limanlarna gelen btn gemilerin ortalama tutulma oranlarndan daha yksek tutulma oranna sahip bayrak devletlerini ve bir nceki ylda birden fazla tutulmaya maruz kalm bayrak devletlerini iermektedir. Bir bayrak devletine ait tutulma oran, o bayrak devletinin son ylda tutulan gemilerinin ayn srete ABD limanlarna gelen toplam gemi adedine blnmesiyle bulunmaktadr. Bayrak devletinin tutulma ortalamas, btn bayrak devletlerinin tutulma ortalamasndan daha az olursa veya bayrak devleti 12 aylk bir sre ierisinde birden az tutulmaya maruz kalm ise, o devlet listeden karlr.38

37 38

Greenaway, Carrie; Port State Control Manual, 2000; pp 31, Thomas Miller & Co. Limited Marine Safety Manual, Vol:II, Section D: Port State Control, Chapter 4, Targeted Flag State

44

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

2001 yl Bayrak Devleti Listesine bakldnda (Tablo 3), Trkiyenin yzde 7,25 ile genel ortalama olan 3,55den olduka yksek bir tutulma oranyla listeye girdii grlmektedir. Trkiye, listedeki dier bayraklarn ouna gre de ok daha fazla bir tutulma ortalamasna sahiptir. Tablo 3: USCG 2001 Yl Bayrak Devleti Listesi Bayrak Devleti Antigua ve Barbuda Belize Bolivya Filipinler Honduras Hindistan Tutulma Oran (%) 5,56 Kamboya 38,20 Kbrs 100,0 Malta 3,59 Panama 25,51 Rusya 7,09 Santa Vinsent ve Grenadinler Trkiye Kaynak: Port State Control Annual Report 2000; www.uscg.mil 2) Klas Kurulular39: Bayrak Devleti Tutulma Oran (%) 42,86 5,42 4,75 5,17 5,17 8,43 7,25

Klas kurulular, son senelik performanslarna gre deerlendirilmekte, taban oran olarak belirlenen yzde 0,5ten balamak zere drt ayr performans seviyesine gre puanlandrlmaktadr. Tutulma oranlar (bu oran limanlara gelen szkonusu klasa ait ayr gemi40 saysnn toplam gelen ayr gemi saysna blnmesiyle bulunur) yzde 0,5ten az olan klas kurulular 0 puan almaktadr.

39

2001 List of Targeted and Non-Targeted Classification Societies, www.uscg.mil/hq/gm/pscweb/AnnualclassList.htm ayr gemiden kastedilen, bir geminin szkonusu lkenin limanlarna bir yl iinde ka kere gelirse gelsin, sadece bir kere saylmasdr.

40

45

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

Tutulma oran yzde 0,5i geen klas kurulular iin ise aadaki ekilde yaplmaktadr: X: Szkonusu Klas Kuruluunun Tutulma Oran X < 0,5 1 5 puan ----> 1. ncelikli 0,5 < X < 1 ----> 3 puan

Trkiyenin klas kuruluu olan Trk Loydu Vakf, 2001 yl iin bu snflamada, 0 puan almtr. 3) Gemi Donatan/leteni Listesi:

USCG tarafndan son 12 ayda, uluslararas szlemlere uyumsuzluundan dolay bir ya da daha fazla tutulan gemi donatan/ileteni bu listeye girmektedir. ok byk uluslararas filolarn (ABD limanlarna en az 25 gemiyle giri yapan) sahipleri veya ileticileri ise son 12 ayda 3 ya da daha fazla tutulmaya maruz kalmadka bu listede yer almayabilirler. Ayrca, listede yer alan gemi sahipleri veya ileticilerinin btn gemilerinin standart alt olduu sonucuna varmak da yanl olur. Listeye giren gemi donatanlarna/iletenlerine ncelik Matrisinde verilen puan 5tir. 41 Ocak 2002 itibariyle listede bulunan 22 irketten 4 Trk irketidir. 4) Gemi Tipi:

Petrol veya kimyasal madde tankerlerine, LNP-LNG tankerlerine, 10 yandan byk dkme yk gemilerine ve yolcu gemilerine 1 puan, dk deerde dkme madde tayan gemilere ise 2 puan verilmektedir. 42

41 42

Marine Safety Manual, Vol:II, Section D: Port State Control, Chapter 4, Targeted Owner Marine Safety Manual, Vol:II, Section D: Port State Control, Chapter 4, Foreign Vessel Targeting Matrix

46

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

5)

Geminin Gemii:

Son 12 ayda tutulmaya maruz kalan gemilere 5 puan, son 12 ayda iletimle ilgili denetlemelere maruz kalan, kaza geirmi, kurallara uymam ya da son 6 ayda klmam gemilere 1 puan verilmektedir. 43 Bu puanlamalardan sonra snflandrma aadaki gibi yaplmaktadr: 1. ncelikli Gemiler: ncelik matrisinde 17 ya da daha fazla puana sahip olanlar Geminin seyrseferini etkileyecek ekilde bir deniz kazas geirmi olan USCG COTPnin liman ve evre iin tehlike oluturduuna karar verdii Bir nceki sene iinde 10 ya da daha fazla ayr gemiyle ABD limanlarna

gemiler gemiler giri yapan ve ortalamann 4 kat stnde tutulma oranna sahip klas kurulular tarafndan klasl gemiler Bir nceki sene ierisinde 10dan daha az ayr gemiyle ABD limanlarna giri yapan ve en az bir kere tutulmaya maruz kalan klas kurulular tarafndan klaslanm gemiler44 Sonu: Bu snftaki gemilerin, USCG tarafndan inceleninceye kadar limanlara girileri engellenebilir. Gerekli olduu durumlarda, bu gemiler limana girmeden denetlenerek kusurlarn gidermeleri istenebilir. OCMI veya COTPnin, ak denizde denetimin denetim ekibi iin bir risk oluturduunu belirledii ya da baka lojistik sorunlarn ortaya kt durumlarda, gemi kargo ilemlerine ve yolcu almna balamadan nce limanda denetlenir. Gemi, sadece ncelik Matrisinden elde ettii 17 puan veya 1. ncelikli klas kuruluu tarafndan klaslanm olmas nedeniyle 1. ncelikli olmu ise, ciddi kusurlarnn olmad ve son 6 ayda denetlenmi olduu tespit edildii takdirde, 3. ncelikli statsne geebilir.4543 44

MSM, Vol:II, Section D: Port State Control, Chapter 4, Foreign Vessel Targeting Matrix Boarding Priority Matrix, www.uscg.mil/hq/g-m/pscweb/matrix.htm 45 MSM, Vol:II, Section D: Port State Control, Chapter 4, Identifying and Scheduling Priority Boardings

47

http://ekutup.dpt.gov.tr/ulastirm/yavuzs/limandev.pdf

Yavuz

Dnyada Liman Devleti Denetimi ve Liman Devleti Denetimi ile lgili Trk Mevzuatnn AB Mktesebatyla Uyumlatr

2.

ncelikli Gemiler: Matristeki puanlar 7 ve 16 arasnda olan gemiler Herhangi bir ABD limannda bir nceki denetim sonucunda dzeltmesi

gereken kusurlar olduu belirlenen gemiler veya yllk tank ve yolcu kontrol zamann geirmi gemiler46