0

Republic of the Philippines

Department of Education Regional Office IX, Zamboanga Peninsula

Edukasyon sa Pagpapakatao

Ikalawang Markahan– Module 7 Ang Dignidad Ng Tao

Zest for Progress Zeal of Partnership

7

Pangalan: ___________________________

Grade at Seksyon: ___________________________

Pangalan ng School: ___________________________

1

ALAMIN

Magandang araw mga bata! Sa modyul na ito, inaasahang malilinang sa iyo ang sumusunod na kaalaman, kakayahan at pag-unawa:

8.1 Nakikilala na may dignidad ang bawat tao anoman ang kanyang kalagayang panlipunan, kulay, lahi, edukasyon, relihiyon at iba pa

(EsP7PT-IIg-8.1) 8.2 Nakabubuo ng mga paraan upang mahalin ang sarili at kapwa na may

pagpapahalaga sa dignidad ng tao. (EsP7PT-IIg-8.2)

BALIKAN

Ano ang maaaring dahilan kung bakit iba-iba ang iyong pakikitungo sa iba’t

ibang uri ng tao? ___________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

2

TUKLASIN

Magaling! Iyong nasagutan ang tanong sa Balikan. Basahin ang tekstong ―Pantay na pagkilala ng dignidad, sa kapwa ay ibigay‖. At sagutin ang mga katanungan sa ibaba.

PANTAY NA PAGKILALA SA DIGNIDAD, SA KAPWA AY IBIGAY

―Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong gawin ng iba sa iyo.‖ Kung ano ang makasasama sa iyo, makasasama rin ito sa iyong kapwa. Kung ano ang makabubuti sa iyo, makabubuti rin ito sa kaniya. Bakit nga ba kaibigan? Sapagkat siya ay iyong kapwa tao.

Saan ngayon nagkakaroon ng pagkakapantay-pantay ang tao?

Ang pagkakapantay-pantay ng tao ay nakatuon sa kaniyang dignidad

bilang tao at ang karapatan na dumadaloy mula rito.

Ano ba ang dignidad? Ang dignidad ay galing sa salitang Latin

na dignitas, mula sa dignus, ibig sabihin ―karapat-dapat‖. Ang

dignidad ay nangangahulugang pagiging karapat-dapat ng tao sa

pagpapahalaga at paggalang mula sa kaniyang kapwa. Lahat ng tao,

anuman ang kaniyang gulang, anyo, antas ng kalinangan at

kakayahan,ay may dignidad.

Ayon kay Propesor Patrick Lee, ang dignidad ang

pinagbabatayan kung bakit obligasyon ng bawat tao ang sumusunod:

1. Igalang ang sariling buhay at buhay ng kapwa. Halimbawa, sa

kabila ng kahirapan sa buhay, hindi gagawin ng isang tao ang

magbenta ng sariling laman o magnakaw na nagpapababa ng sariling

pagkatao. Sa kabilang dako, kailangan mong tandaan na ang iyong

kapwa ay hindi dapat gamitin para sa sariling kapakinabangan.

2. Isaalang-alang ang kapakanan ng kapwa bago kumilos.

Karaniwang naririnig mula sa matatanda na bago mo sabihin o gawin

ang isang bagay ay makasampu mo muna itong isipin. Ano ang

magiging epekto sa iba ng iyong gagawin? Nararapat pa ba itong gawin

o hindi na?

3. Pakitunguhan ang kapwa ayon sa iyong nais na gawin nilang

pakikitungo sa iyo. Ang prinsipyong ito ay nagpapatunay na anumang

gawin mo sa iyong kapwa ay ginagawa mo rin sa iyong sarili. Ang

paggalangsa karapatan ng iyong kapwa, pagmamahal, pagpapahalaga

sa buhay, kapayapaan, katotohanan ay ilan sa mga pagpapahalaga

tungo sa mabuting pakikipag-ugnayan.Ang mga ito rin ang nararapat

na ipakita mo sa iyong kapwa.

3

TAYAHIN ANG IYONG PAG-UNAWA

1. Ano ang dahilan ng pagkakaiba-iba ng tao sa mundo?

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

2. Sa paanong paraan nagkakapantay-pantay ang tao?

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

SURIIN

Panuto: Sagutin ang mga hinihingi sa bawat kahon.

Ang Paggalang sa

Dignidad ng Tao

Nagmumula sa

________________________________

________________________________

____________________

Nagsisilbing daan upang

___________________________________

___________________________________

___________________________________

4

PAGYAMANIN

Gawain 1- One Word

Ilarawan ang buoung teksto ng isang salita lamang at ipaliwanag ito.

Pang-indibidwal: Basahin at unawaain ang sanaysay na ―PANTAY NA

PAGKILALA SA DIGNIDAD, SA KAPWA AY IBIGAY‖.

PANTAY NA PAGKILALA SA DIGNIDAD, SA KAPWA AY IBIGAY

―Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong gawin ng iba sa iyo.‖ Kung

ano ang makasasama sa iyo, makasasama rin ito sa iyong kapwa. Kung ano

ang makabubuti sa iyo, makabubuti rin ito sa kaniya. Bakit nga ba

kaibigan? Sapagkat siya ay iyong kapwatao. Magkatulad ang inyong

pagkatao bilang tao. Ito ang tunay na mensahe ng gintong aral (Golden

Rule). Kinikilala nito ang karapatan ng bawat indibidwal sa paggalang ng

kanyang kapwa.

Hindi nga ba’t ito rin ang utos ng Diyos sa tao? Sinabi niyang

―Mahalin mo ang iyong kapwa katulad ng pagmamahal mo sa iyong sarili.‖

Nangangahulugan ito ng pagkilala sa dignidad na taglay ng lahat ng tao.

Nilikha ng Diyos ang lahat ng tao ayon sa Kaniyang wangis. Ibig sabihin,

ayon sa Kaniyang anyo, katangian at kakayahan. Samakatuwid, ang

dignidad ng tao ay nagmula sa Diyos; kaya’t ito ay likas sa tao. Hindi ito

nilikha ng lipunan at ito ay pangkalahatan, ibig sabihin, taglay ng lahat ng

tao.

Gawain 2 - PATALASTAS

Panuto: unawaiin ang mga teksto at pagkatapos ay ipresenta ito sa

patalastas.

Pang-indibidwal: Maging malikhain sa paggawa ng patalastas.

Ang dignidad ang pinagbabatayan kung bakit obligasyon ng bawat tao ang

sumusunod:

1. Igalang ang sariling buhay at buhay ng kapwa. Halimbawa, sa kabila ng

kahirapan sa buhay, hindi gagawin ng isang tao ang magbenta ng sariling

laman o magnakaw na nagpapababa ng sariling pagkatao. Sa kabilang

dako, kailangan mong tandaan na ang iyong kapwa ay hindi dapat gamitin

para sa sariling kapakinabangan.

2. Isaalang-alang ang kapakanan ng kapwa bago kumilos. Karaniwang

naririnig mula sa matatanda na bago mo sabihin o gawin ang isang bagay

ay makasampu mo muna itong isipin. Ano ang magiging epekto sa iba ng

iyong gagawin? Nararapat pa ba itong gawin o hindi na?

5

3. Pakitunguhan ang kapwa ayon sa iyong nais na gawin nilang pakikitungo

sa iyo. Ang prinsipyong ito ay nagpapatunay na anumang gawin mo sa

iyong kapwa ay ginagawa mo rin sa iyong sarili. Ang paggalangsa karapatan

ng iyong kapwa, pagmamahal, pagpapahalaga sa buhay, kapayapaan,

katotohanan ay ilan sa mga pagpapahalaga tungo sa mabuting pakikipag-

ugnayan.Ang mga ito rin ang nararapat na ipakita mo sa iyong kapwa.

Gawain 3 – Circle the Question

Panuto: Bilugan ang mga katanungan na hindi mo alam. At hanapin ang

mga kasagutan sa module.

1. Ano ang dahilan ng pagkakaiba-iba ng tao sa mundo?

2. Sa paanong paraan nagkakapantay-pantay ang tao?

3. Paano mo maipakikita ang pagkilala at pagpapahalaga sa dignidad ng

tao?

4. Bakit mahalaga ang pagkilala at pagpapahalaga sa dignidad ng tao?

5. Sino ang dapat manguna sa pagkilala at pagpapahalaga sa dignidad

ng tao? Bakit?

Gawain 4 - Semantic Web

Mga Prinsipyo sa Pagpapaunlad ng Pakikipag-ugnayan sa Kapwa

Panuto: Gamit ang semantic web, itala ang dignidad ang pinagbabatayan

kung bakit obligasyon ng bawat tao. At ipaliwanag ang bawat isa.

Ang dignidad

ang pinagbabatayan

kung bakit obligasyon

ng bawat tao

?

?

?

6

ISAISIP

A. Sagutin mo ang sumusunod at isulat sa iyong kuwaderno ang iyong mga sagot. 1. Ilarawan mo ang isang bansa kung mananatiling hindi

mapangangalagaan ang dignidad ng mga taong maliliit sa lipunan. _____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________

2. Paano ka makatutulong upang mapangalagaan ang dignidad ng iyong kapwa? _____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________

ISAGAWA

Ano ang pakiramdam mo nang natapos mo ang gawain? May

mga bago ka na naman bang natuklasan tungkol sa iyong sarili? Isulat mo sa iyong journal ang mga sagot mo sa sumusunod upang magamit mong batayan sa pagharap sa iba pang mga hamon na

darating sa iyong buhay.

Ang Aking Natutuhan tungkol sa Pagpapahalaga sa Dignidad ng Aking Kapwa

1. 2.

3. Mga paraan upang mapaunlad

ko ang pakikipag-ugnayan sa aking kapwa: 1.

2. 3.

Mga dapat kong gawin bilang taong may dignidad: 1.

2. 3.

Mga dapat kong iwasang gawin

bilang taong may dignidad: 1. 2.

3.

7

TAYAHIN

Panuto: Bilugan ang letra ng tamang sagot. 1. Ano ang nagsisilbing aral na ating makukuha sa pagkakaiba ng bawat tao?

A. Ito ay susi sa paggalang ng dignidad B. Ito ay daan upang ang bawat isa ay nangangailangan ng iba

C. Ito ay daan tungo sa kaunlaran D. Ito ay nilikha ng Diyos upang tayo ay magkawatak-watak

2. Alin sa mga sumusunod hinango ang salitang dignidad? A. Dignus C. Dignasa

B. Dignis D. Dignata

3. Ano ang unang nangingibabaw kapag ang dignidad ay ginagalang?

A. Katalinuhan C. Kapatiran B. Karangyaan D. Kaunlaran

4. Bakit hindi dapat gawin sa kapwa ang ayaw mong gawin ng iba sa iyo? A. Dahil lahat ng tao ay iyong kaibigan

B. Dahil mahal tayo ng Diyos C. Dahil siya ay iyong kapwatao

D. Dahil hindi ka perpekto

5. Ano ang dapat nating alalahanin upang mapanatili natin ang paggalang sa dignidad ng tao sa ating mga sarili?

A. Na tayo ay nilikha ng Diyos ng pantay-pantay

B. Ang ating responsibilidad bilang tao C. Ang kasabihang ―Pag binato ka ng bato, batuhin mo ng tinapay‖

D. Ang kautusan ng Diyos.

6. Dapat tumulong ang lipunan upang maiangat ang dignidad ng lahat ng

tao dahil sa lipunan ito nagmumula. Ang pangungusap ay: A. Tama, dahil itinatadhana ng saligang batas ang paggalang sa

pagkakapantay-pantay ng lahat ng tao sa lipunan. B. Tama, dahil ang tunay na diwa ng pagiging isang bansa ay nasa

pagkilala sa karapatan at dignidad ng lahat ng tao. C. Mali, dahil sa Diyos nagmumula ang dignidad ng tao. D. Mali, dahil kailangang igalang ng mamamayan ang katayuan ng mga

tao na mas mataas ang katungkulan sa pamahalaaan.

7. Kailan maaaring mawala ang dignidad ng isang tao? A. Kapag siya ay naging masamang tao

B. Sa sandaling nalabag ang kanyang karapatang pantao C. Sa oras na niyapakan ng kapwa ang kanyang pagkatao

D. Wala sa nabanggit

8. Paano mapananatili ang mataas na antas ng dignidad ng tao? A. Kumilos bilang kagalang-galang na indibidwal.

B. Panatilihin ang kabutihan sa sarili at sa kapwa C. Palaging iangkop ang sarili sa pangkat na kinabibilangan upang

maging karapat-dapat sa kanilang pagkilala.

8

D. Isabuhay ang pagpapahalaga hindi sa kung anong ari-arian mayroon kundi sa karangalan bilang tao.

9. Ano ang pinakamahalagang maitutulong ng pagkakaroon ng dignidad sa

tao? A. Magiging malaya ang tao na ipakita ang kanyang totoong sarili.

B. Mapananatili ang damdamin ng pagmamalaki sa lahat ng tao. C. Masisiguro na magagawa ng tao ang lahat ng kanyang nais nang

walang pag-aalinlangan.

D. Ang lahat ay nagkakaroon ng karapatan na umunlad sa paraang hindi makasasakit o makasasama sa ibang tao.

10. Paano mo matutulungan ang isang pulubi na maiangat ang kanyang

dignidad bilang tao? A. Palagi siyang bigyan ng pagkain at pera sa araw-araw.

B. Tulungan siyang hanapin ang kanyang pamilya upang may mag-aruga sa kanya.

C. Humanap ng isang institusyon na maaaring kumalinga sa kanya at

mabigyan siya ng disenteng buhay. D. Lapitan siya at kausapin sa araw-araw upang maitaas ang kanyang

konsepto sa kanyang sarili.

11. Ano ang ibig sabihin ng dignus?

A. Kanais-nais C. Katalinuhan B. Karapat-dapat D. Kasipagan

12. Ano ang unang dapat isipin bago gumawa ng isang bagay ayon kay Propesor Lee?

A. Komunsulta sa kaibigan C. Manalangin B. Magisip ng sampung beses D. Magpahinga

13. Alin sa mga sumusunod ang isang halimbawa ng pagrerespeto sa sarili? A. Hindi pagrespeto sa mga matatanda

B. Pagbebenta ng bawal na gamot C. Hindi pagbebenta ng laman

D. Pagbibigay ng tulong sa mga mahihirap

14. Ano ang ibig sabihin ng ―Mahalin mo ang iyong kapwa katulad ng

pagmamahal mo sa iyong sarili? A. Nangangahulugan ito ng pagkilala sa dignidad na tagay ng lahat ng

tao B. Nangangahulugan na ang bawat tao ay panta-pantay C. Nangangahulugan na ang bawat tao ay tama

D. Nangangahulugan na ang bawat tao ay dapat magkaisa

15. Bakit mahalaga ang magisip ng mabuti bago gawin ang isang bagay? A. Upang hindi ka matatawag na masama

B. Upang ikaw ay hindi ma-bash ng ibang tao C. Upang nasa iyo ang taglay ng pakikipagkapwa-tao D. Upang ikaw ay hindi makasakit ng kapwa

9

SANGUNIAN: Kagawaran ng Edukasyon, Edukasyon sa Pagpapakatao 7 Modyul para sa Mag-aaral, DepEd-BLR,p 183-205

SUSI SA PAGWAWASTO

TAYAHIN

1. B

2. A 3. C

4. C 5. A

6. C 7. B

8. D 9. D 10. A

11. B 12. B

13. C 14. A

15. D

10

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Tzualqarnain E. Asmawil

Teacher I, Basilan NHS, Isabela City Division

Editor: Jonathan Gilbert E. Cruz, SST-II

Tagasuri: Aimee A. Torrevillas, SST-III

Tagaguhit:

Tagalapat:

Tagapamahala:

Julieto H. Fernandez, OIC-SDS

Maria Laarni T. Villanueva, OIC-ASDS

Eduardo G. Gulang, SGOD Chief

Henry R. Tura, CID Chief

Elsa A. Usman, LR Supervisor

Violeta M. Sta. Elena, ADM Module Coordinator

11

Region IX: Zamboanga Peninsula Hymn – Our Eden Land Here the trees and flowers bloom Here the breezes gently Blow, Here the birds sing Merrily, The liberty forever Stays,

Here the Badjaos roam the seas Here the Samals live in peace

Here the Tausogs thrive so free With the Yakans in unity

Gallant men And Ladies fair Linger with love and care Golden beams of sunrise and sunset Are visions you’ll never forget

Oh! That’s Region IX

Hardworking people Abound, Every valleys and Dale

Zamboangueños, Tagalogs, Bicolanos,

Cebuanos, Ilocanos, Subanons, Boholanos, Ilongos, All of them are proud and true Region IX our Eden Land

Region IX

Our.. Eden... Land...

My Final Farewell Farewell, dear Fatherland, clime of the sun caress'd Pearl of the Orient seas, our Eden lost!, Gladly now I go to give thee this faded life's best, And were it brighter, fresher, or more blest Still would I give it thee, nor count the cost. On the field of battle, 'mid the frenzy of fight, Others have given their lives, without doubt or heed; The place matters not-cypress or laurel or lily white, Scaffold or open plain, combat or martyrdom's plight, T is ever the same, to serve our home and country's need. I die just when I see the dawn break, Through the gloom of night, to herald the day; And if color is lacking my blood thou shalt take,

Pour'd out at need for thy dear sake To dye with its crimson the waking ray. My dreams, when life first opened to me, My dreams, when the hopes of youth beat high,

Were to see thy lov'd face, O gem of the Orient sea From gloom and grief, from care and sorrow free; No blush on thy brow, no tear in thine eye. Dream of my life, my living and burning desire, All hail ! cries the soul that is now to take flight; All hail ! And sweet it is for thee to expire ; To die for thy sake, that thou mayst aspire; And sleep in thy bosom eternity's long night. If over my grave some day thou seest grow, In the grassy sod, a humble flower, Draw it to thy lips and kiss my soul so, While I may feel on my brow in the cold tomb below The touch of thy tenderness, thy breath's warm power. Let the moon beam over me soft and serene, Let the dawn shed over me its radiant flashes, Let the wind with sad lament over me keen ; And if on my cross a bird should be seen, Let it trill there its hymn of peace to my ashes.

Let the sun draw the vapors up to the sky, And heavenward in purity bear my tardy protest Let some kind soul o 'er my untimely fate sigh, And in the still evening a prayer be lifted on high From thee, 0 my country, that in God I may rest. Pray for all those that hapless have died, For all who have suffered the unmeasur'd pain; For our mothers that bitterly their woes have cried, For widows and orphans, for captives by torture tried And then for thyself that redemption thou mayst gain And when the dark night wraps the graveyard around With only the dead in their vigil to see Break not my repose or the mystery profound

And perchance thou mayst hear a sad hymn resound 'T is I, O my country, raising a song unto thee. And even my grave is remembered no more Unmark'd by never a cross nor a stone

Let the plow sweep through it, the spade turn it o'er That my ashes may carpet earthly f loor, Before into nothingness at last they are blown. Then will oblivion bring to me no care As over thy vales and plains I sweep; Throbbing and cleansed in thy space and air With color and light, with song and lament I fare, Ever repeating the faith that I keep. My Fatherland ador'd, that sadness to my sorrow lends Beloved Filipinas, hear now my last good-by! I give thee all: parents and kindred and fr iends For I go where no slave before the oppressor bends, Where faith can never kil l, and God reigns e'er on high! Farewell to you all, from my soul torn away, Friends of my childhood in the home dispossessed! Give thanks that I rest from the wearisome day! Farewell to thee, too, sweet friend that l ightened my way; Beloved creatures all, farewell! In death there is rest!

I Am a Filipino, by Carlos P. Romulo I am a Filipino–inheritor of a glorious past, hostage to the uncertain future. As such I must prove equal to a two-fold task–the task of meeting my responsibility to the past, and the task of performing my obligation to the future.

I sprung from a hardy race, child many generations removed of ancient Malayan pioneers. Across the centuries the memory comes rushing back to me: of brown-skinned men putting out to sea in ships that were as frail as their hearts were stout. Over the sea I see them come, borne upon the billowing wave and the whistling wind, carried upon the mighty swell of hope–hope in the free abundance of new land that was to be their home and their children’s forever.

I am a Filipino. In my blood runs the immortal seed of heroes–seed that flowered down the centuries in deeds of courage and defiance. In my veins yet pulses the same hot blood that sent Lapulapu to battle against the first invader of this land, that nerved Lakandula in the combat against the alien foe, that drove Diego Silang and Dagohoy into rebellion against the foreign oppressor.

The seed I bear within me is an immortal seed. It is the mark of my manhood, the symbol of dignity as a human being. Like the seeds that were once buried in the tomb of Tutankhamen many thousand years ago, it shall grow and flower and bear fruit again. It is the insignia of my race, and my generation is but a stage in the unending search of my people for freedom and happiness.

I am a Filipino, child of the marriage of the East and the West. The East, with its languor and mysticism, its passivity and endurance, was my mother, and my sire was the West that came thundering across the seas with the Cross and Sword and the Machine. I am of the East, an eager participant in its spirit, and in its struggles for liberation from the imperialist yoke. But I also know that the East must awake from its centuried sleep, shake off the lethargy that has bound his limbs, and start moving where destiny awaits.

I am a Filipino, and this is my inheritance. What pledge shall I give that I may prove worthy of my inheritance? I shall give the pledge that has come ringing down the corridors of the centuries, and it shall be compounded of the joyous cries of my Malayan forebears when first they saw the contours of this land loom before their eyes, of the battle cries that have resounded in every field of combat from Mactan to Tirad Pass, of the voices of my people when they sing:

―I am a Filipino born to freedom, and I shall not rest until freedom shall have been added unto my inheritance—for myself and my children and my children’s children—forever.‖