effects of using activites packages on the topic of ... · ปีที่ 4 ฉบับที่...

http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 4 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2557

75

เรองท 6

ผลการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรและความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

กลมโรงเรยนขยายโอกาส ส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร

Effects of Using Activites Packages on the Topic of Science Project on Learning

Achievement and Scientific Creative Thinking of Mathayom Suksa 1 Students of

Expanded Opportunity Group School Phasicharoen District Office in Bangkok

นางสาวจนตนา รงเรอง วดทองศาลางาม

[email protected]

บทคดยอ

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอ (1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยนในโรงเรยนขยายโอกาส สงกดส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร ทเรยน โดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตรกบเกณฑผานรอยละ 80 และ (2) เปรยบเทยบความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนดงกลาว ทเรยน โดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

กลมตวอยาง เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดทองศาลางาม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จ านวน 21 คน ใน 1 หองเรยน ซงไดจากการสมแบบกลม เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก ชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมนผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร และแบบวดความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคาท

ผลการวจย พบวา (1) นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในโรงเรยนขยายโอกาส สงกดส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร หลงการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร เฉลยรอยละ 83.05 สงกวาคะแนนตามเกณฑการประเมนทก าหนดไวรอยละ 80 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ (2) ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนหลงเรยนโดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร สงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ค าส าคญ: มธยมศกษา, ชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร, โครงงานวทยาศาสตร, ผลสมฤทธทางการเรยน

โครงงานวทยาศาสตร, ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร

*บทความในวารสารฉบบนมการเปลยนแปลงปทและฉบบทของวารสารจาก ปท 2 ฉบบท 2 ก.ค.-ธ.ค.2557 เปน ปท 4 ฉบบท 2 ก.ค.-ธ.ค.2557

เนองจากมความคลาดเคลอนในการเรยงลาดบวารสาร กรณการอางองบทความน ขอใหอางตามปและฉบบตามทแกไขใหมน

หากมขอสงสย กรณาสอบถามเพมเตมไดท สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช โทร.02 504 7588-9

76 http://e-jodil.stou.ac.th


Abstract

The purposes of this research were to ( 1) compare against the 80 per cent passing

criterion the science project learning achievement of Mathayom Suksa I students of education

expansion schools under Phasi Charoen District Office, Bangkok Metropolitan Administration,

who learned by using a science project training activities package; and ( 2) compare the

students’ Scientific creative thinking science scores before and after learning by using the

science project training activities package.

The research sample consisted of 21 Mathayom Suksa I students in an intact

classroom of Wat Thong Sala Ngarm School during the second semester of academic year

2014, obtained by cluster random sampling. The treatment instrument was a science project

training activities package. The data collecting instruments were a science project learning

achievement evaluation form, and a test on creative thinking in science. Statistics employed

for data analysis were the percentage, mean, standard deviation, and t-test.

The research findings were as follows: (1) after learning by using the science project

training activities package, Mathayom Suksa I students of education expansion schools under

Phasi Charoen District, Bangkok Metropolitan Administration, had the science project learning

achievement mean score of 83.05 per cent which was significantly higher than the 80 per cent

passing criterion; and (2) the post-learning scores on Scientific creative thinking of the students

learning by using the science project training activities package were significantly higher than

their pre-learning counterpart scores at the .01 level.

Keywords: Secondary school, activities packages on the topic of science project, Science

project, Science project learning achievement, Scientific creative thinking

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ปจจบนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย เปนหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงตอ

การพฒนาหลกสตรการเรยนการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดเสนอใหเหนความส าคญของการคด

สรางสรรคทางวทยาศาสตร อกเรองหนงทนอกเหนอจากทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร จงไดก าหนด

เปาหมายของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร คอ ใหนกเรยนไดมโอกาสฝกความคดสรางสรรค เพอ

เรยนรเนอหาและหลกการในวชาวทยาศาสตรเปาหมายดงกลาวสอดคลองประสาร มาลากล ณ อยธยา

(2537: 16 ) ทกลาวไววา “ความคดสรางสรรคเปนความสามารถในการคดแกปญหา การมความคดเหนท

แปลกๆใหมๆ และเปนกระบวนการทางสมองของบคคลทคดได หลายแง หลายมม หลายทศทาง ซงในทสด

จะท าใหเกดสงใหมๆ ขน” แตสภาพในปจจบนผลสมฤทธทางการเรยนโครงงาน และความคดสรางสรรคทาง

วทยาศาสตรของผ เรยนยงตกต า ในการจดการเรยนการสอนในชนเรยน กยงไมเนนใหผ เรยนไดฝกการคด

กจกรรมการเรยนการสอนยงไมจงใจใหผ เรยนเกดความสงสย และน าไปสกระบวนการคดอยางสรางสรรค



77

เนองจากการจดการเรยนการสอนในระบบโรงเรยนยงไมเนนกระบวนการใหผ เรยนไดพฒนา และการ

แสวงหาความรดวยตนเอง ท าใหนกเรยนขาดคณลกษณะการชางสงสย และใฝหาค าตอบ (กรมวชาการ

กระทรวงศกษาธการ 2543: 112) ดงนน หลกสตรการเรยนการสอน จงควรเปลยนแปลงใหนกเรยนไดมการ

พฒนาดานการคด โดยเฉพาะดานความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร และจากผลการประเมนภายนอก

ของส านกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) พบวา มาตรฐานท 1

ตวบงชท 4 คดเปน ท าเปน และตวบงชท 5 ผลสมฤทธทางการเรยน กลมโรงเรยนขยายโอกาส ส านกงาน

เขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร ขาดความสามารถในการคดเปน ท าเปน คดวเคราะห วจารณญาณ คด

สรางสรรค คดไตรตรอง ไมสามารถแกปญหาจากสถานการณตางๆ สวนใหญไมกลาแสดงออก ชนงานทให

นกเรยนท าสวนใหญจะคลายกน ไมมความแปลกใหม ยดถอในกรอบความคดเดม และขาดกระบวนการ

ทางวทยาศาสตร ซงอาจสงผลตอการด าเนนชวตของนกเรยน

ในอนาคต เดอโบโน (DeBono 1982 อางถงในพฒนานสรณ สถาพรวงศ 2533: 15-16) กลาววา สงทชวย

ใหผ เรยนเกดความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรไดนนผ เรยนตองรจกคดใหสรางสรรค

จากการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ในกลมโรงเรยนขยายโอกาส ส านกงานเขตภาษเจรญ

กรงเทพมหานคร ทผานมา พบวา ระหวางเรยนเมอครใหยกตวอยางหรอขยายความร นกเรยนจะไม

สามารถเพมเตมได หรอไดแตใชเวลาในการคดนาน เมอใหสรปบทเรยนในรปแผนทความคดกจะมรปแบบ

ทซ าๆกน ท าใหทราบวานกเรยนมปญหาดานทกษะการคด ซงปญหานมความสอดคลองกบ

ผลการประเมนของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) รอบสาม

เมอป 2554 มาตรฐานท 1 ตวบงชท 4 คดเปน ท าเปน ผ เรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คด

สงเคราะห มวจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรองและมวสยทศน และตวบงชท 5 ผลสมฤทธ

ทางการเรยนต ากวามาตรฐาน จงไดขอมลจากการเสนอแนะของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมน

คณภาพการศกษา (องคการมหาชน) วาการเรยนรแบบโครงงานวทยาศาสตรเปนกจกรรมการเรยนการ

สอนวชาวทยาศาสตรทสงเสรมใหนกเรยนไดฝกคดวเคราะห และฝกฝนทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร เพอแกปญหาในขนตอนตางๆของการท าโครงงาน ซงจะสงผลใหนกเรยนเกดความรความ

เขาใจเนอหาวชา พฒนานกเรยนดานความคดและผลสมฤทธใหดขน ดงนนการทจะพฒนาถงผ เรยนได

อยางทวถงตองมการจดการเรยนรแบบโครงงานอยางสม าเสมอในชนเรยน เพอเปนการฝกความช านาญใน

เรองการคด โดยครตองเปนผคอยกระตนความคดดวยการสอดแทรกในกจกรรมการเรยนการสอน ใน



สภาพบรรยากาศทผ เรยนไดปฏบตและแสดงความคดเหนไดอยางเตมท สอดคลองกบ นกการศกษาหลาย

ทาน ทกลาวถงความส าคญ และประโยชนของกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรทจะเกดตอผ เรยนดงเชน ภพ

เลาหไพบลย (2537: 275-276) ไดกลาวถงความส าคญและประโยชนของกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรท

เกดแกผ เรยนไวพอสรปไดวา เปนกจกรรมทสงเสรมใหนกเรยน มความร ความเขาใจในเนอหาวชา ชวยท า

ใหนกเรยนเกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เพอน าไปใชในการแสวงหาความร ชวยพฒนาเจตคต

ทางวทยาศาสตรและคณสมบตอนๆ เชน ความคดรเรมสรางสรรค ความเชอมนในตนเอง ความมวนยใน

ตนเองและความรบผดชอบในการท างานรวมกบผ อน ตามท ธระชย ปรณโชต (2531: 4) ไดกลาวถง

ประโยชนของการท าโครงงานวทยาศาสตรซงสามารถสรปไดวา เปนกจกรรมทนกเรยนไดมประสบการณ

ตรงในการศกษาคนควาหรอวจยเบองตน เกดความคดรเรมสรางสรรคและมโอกาสทจะแสดงออก พฒนา

ความสามารถของนกเรยนในการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเพอแกปญหา ฝกการท างาน

รวมกบผ อน และรจกใชเวลาวางใหเกดประโยชน พทกษ เชยงนอก (2540: 21 ) ไดท าการศกษา

องคประกอบทเกยวของกบการท าโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตน พบวา

ความร ความเขาใจของนกเรยนในขนตอนตางๆในการท าโครงงานวทยาศาสตรหรอการทนกเรยนไดม

โอกาสฝกใชทกษะกระบวนการตางๆทางวทยาศาสตร นบเปนองคประกอบทส าคญทท าโครงงาน

วทยาศาสตรตางๆประสบผลส าเรจไดดวยด สอดคลองกบ บรชย ศรมหาสาคร (2548: 258 ) กลาวถง

จดเนนของโครงงานวทยาศาสตรวา หลกการของการท าโครงงานวทยาศาสตรนอกจากเพอผลส าเรจของ

โครงงานแลวยงตองฝกทกษะกระบวนการตางๆใหเกดขนกบผ เรยน เพอใหผ เรยนมวธคดและวธการท างาน

แบบนกวทยาศาสตร และสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2531: 56 ) ไดกลาวถง

คณประโยชนของโครงงานวทยาศาสตรไววาโครงงานวทยาศาสตรมความส าคญและกอประโยชนแก

นกเรยนโดยตรง เปนการฝกใหนกเรยนรจกศกษาคนควาดวยตนเอง สรางความสมพนธอนดกบครกบเพอน

รวมงาน รจกท างานอยางเปนระบบใชวธการทางวทยาศาสตรในการแกปญหาและใชเวลาวางใหเกด

ประโยชน

เพอแกปญหาส าคญในการพฒนาคณภาพการศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 กลม

โรงเรยนขยายโอกาส ส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร คอ ผลสมฤทธทางการเรยน และ

ความสามารถในการคดสรางสรรค ซงระดบคณภาพการศกษายงไมถงเกณฑเปาหมายของมาตรฐานการ

เรยนรและคณภาพของผ เรยนตามเปาหมายของหลกสตร ดวยเหตผลทกลาวมา ท าใหผ วจยสนใจทจะ



79

ทดลองสอนโครงงาน เพอใหผ เรยนพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร และมความคด

สรางสรรคทางวทยาศาสตรทสงขน

วตถประสงค

1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยนทเรยน โดยใชชด

กจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร กบเกณฑผานรอยละ 80

2. เพอเปรยบเทยบความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนทเรยน โดยใชชดกจกรรมฝกท า

โครงงานวทยาศาสตร ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน

นยามศพท

1. มธยมศกษา หมายถง นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดทองศาลางาม สงกดส านกงาน

เขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร

2. ชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร หมายถง กจกรรมทก าหนดใหนกเรยนฝกปฏบตการท า

โครงงานวทยาศาสตรเรองใดเรองหนง ตามขนตอนการท าโครงงานวทยาศาสตร 11 ขนตอน เพอตอบ

ปญหาทสงสย คนพบความรใหม ท าสงประดษฐใหม โดยนกเรยนเปนผลงมอปฏบต และท าการศกษา

คนควาดวยตนเอง ดวยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร วธการทางวทยาศาสตร และการมเจตคตทด

ทางวทยาศาสตร แลวน าเสนอผลการศกษา ภายใตการใหค าปรกษาแนะน าดแลของอาจารยทปรกษา

3. โครงงานวทยาศาสตร หมายถง การศกษาเรองใดเรองหนงทเกยวกบวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ตามความสนใจ โดยนกเรยนเปนผปฏบตและศกษาคนควาดวยตนเอง โดยใชวธการทางวทยาศาสตร

ภายใตการแนะน า ชวยเหลอและดแลจากอาจารยทปรกษา

4. ผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร หมายถง ความร ความเขาใจในการท าโครงงาน

วทยาศาสตร ไดจากคะแนนจากการปฏบตกจกรรมการท าโครงงานตามจดประสงคการเรยนร 11 แผนการ

เรยนร และคะแนนจากแบบประเมนผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร แบงเปน 2 ตอน ตอน

ท 1 แบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 17 ขอ ตอนท 2 เปนแบบอตนย จ านวน 12 ขอ โดยใชชดกจกรรม

ฝกท าโครงงานวทยาศาสตรในการทดลอง



5. ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร หมายถง ความสามารถในการคดเพอใหไดสงทแปลกใหม โดยอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงจะแสดงถงความคดคลอง ความคดยดหยน ความคดรเรม และความคดละเอยดลออ ความคดคลอง หมายถง ปรมาณความคดทเกดขนไมซ ากนในเรองเดยวกนจากสถานการณทเกยวกบวทยาศาสตร ความคดยดหยน หมายถง การแสดงความคดไดหลายประเภทและหลายทศทางจากสถานการณทเกยวกบวทยาศาสตร ความคดรเรม หมายถง ความคดแปลกใหม ไมซ ากบคนอน ในการแกปญหาหรอการแสดงความคดจากสถานการณทเกยวกบวทยาศาสตร

ความคดละเอยดลออ หมายถง การคดใหไดรายละเอยดทสมบรณ ในการคดแกปญหาหรอการแสดงความคดจากสถานการณทเกยวกบวทยาศาสตร ซงวดไดจากคะแนนการท าแบบวดความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร ประโยชนทไดรบจากการวจย

1. นกเรยนทเรยนโดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตรมการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร

2. นกเรยนไดรบการพฒนาความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรสงขน 3. ครมแนวทางในการปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนการสอนโครงงานวทยาศาสตร เพอพฒนา

ผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร และพฒนาความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร

วธการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาคนควาเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 กลมโรงเรยนขยายโอกาส

ส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จ านวน 272 คน จดเปน 10

หองเรยน โดยคละความสามารถ กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

โรงเรยนวดทองศาลางาม ส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556

จ านวน 1 หองเรยน จ านวน 21 คน ซงไดจากการสมแบบกลม



81

2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอการวจยประกอบดวย 2.1 เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก ชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 ทผวจยพฒนาขน จ านวน 11 แผนการจดการเรยนร รวมทงสน 23 ชวโมง 2.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

2.2.1 แบบประเมนผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทผวจยพฒนาขน เปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 17 ขอ มคาความเทยงเทากบ 0.69 และแบบอตนย จ านวน 12 ขอ มคาความเทยงเทากบ 0.59

2.2.2 แบบวดความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ท

ผวจยพฒนาขน เปนแบบอตนย จ านวน 4 ขอ มคาความเทยงเทากบ 0.78

3. การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนการตามขนตอนดงน 3.1 ทดสอบวดความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรกบกลมตวอยาง กอนใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร 3.2 ด าเนนการทดลอง กบกลมตวอยาง โดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงาน ซงมทงหมด 11 แผนการจดการเรยนร จ านวน 23 ชวโมง 3.3 เมอเสรจสนการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงาน ท าการทดสอบหลงเรยน โดยใชแบบประเมนผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรและแบบวดความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรชดเดม 3.4 ตรวจใหคะแนนแบบประเมนผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรและแบบวด

ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร แลวน าคะแนนทไดมาวเคราะหโดยวธการทางสถต เพอตรวจสอบ

วตถประสงคการวจยตอไป

4. การวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมล ผวจยไดด าเนนการตามขนตอน ดงน 4.1 เปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยของผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรโดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตรกบเกณฑผานรอยละ 80 4.2 เปรยบเทยบความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนทเรยน โดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน โดยใช คาท (t-test)



ผลการวจยและอภปรายผล

ผลการวจย

1. การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตร ของนกเรยนหลงการใชชดกจกรรมฝกท า

โครงงาน มคะแนนเฉลยรอยละ 83.05 สงกวาคะแนนตามเกณฑการประเมนทก าหนดไวรอยละ 80 อยางม

นยส าคญทางสถตทระดบ .01

2. การศกษาความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนหลงการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงาน

วทยาศาสตร สงกวากอนใช อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

อภปรายผล

จากการศกษาผลการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรและความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนขยายโอกาส ส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร ผวจยอภปรายผลเปนประเดนตางๆดงน 1. การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรทใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยนหลงการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงาน มคะแนนผานเกณฑรอยละ 83.05 เปนคะแนนผานเกณฑการประเมนทก าหนดไว รอยละ 80 ซงเปนตามวตถประสงคการวจยทตงไว และสอดคลองกบงานวจยของ มยรา เรองศลป (2549) อภญญา ซอตระกลพานชย (2550) จตตพงศ ปะกระเนย (2552) ซงพบวา นกเรยนทไดรบการฝก โดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนโดยเฉลยผานเกณฑทก าหนดไว ทเปนเชนนมสาเหตมาจาก ชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร มการวางแผนตามขนตอนและการวดประเมนผลตามสภาพจรงครบทกขนตอนโดยละเอยด และมความสอดคลองกบโครงสรางการจดล าดบขนตอนการสอน โดยใชวธการสอนแบบโครงงาน 11 ขนตอน ของนวลจตต เชาวกรตพงศ และประจวบจตร ค าจตรส (2553) เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนไดปฏบตกจกรรมตามขนตอนของกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรอยางตอเนอง ท าใหเกดกระบวนการแสวงหาความรจนเกดการเรยนรตามมาในทสด รวมทงโครงงานวทยาศาสตรเปนวธการทท าใหนกเรยนมความสขในการท ากจกรรม และมความรวมมอในการเรยนร นกเรยนมอสระในการคดหวขอโครงงานวทยาศาสตร 2. การศกษาความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรทใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร พบวา ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนหลงการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร สงกวากอนใช อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนตามวตถประสงคการว จยทตงไว ทงนเปนเพราะกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตรสามารถพฒนาความคดสรางสรรคได เนองจากการเรยนร



83

กจกรรมโครงงานวทยาศาสตร เปนกจกรรมการเรยนการสอนทใชวธการสอนแบบแกปญหา การทดลอง มการตงปญหาแลวใหนกเรยนคดแกปญหา ซงเปนโอกาสใหนกเรยนมอสระในการคด เชน การจดกจกรรม เรองการลงมอท าโครงงาน จากการสงเกต พบวา นกเรยนชอบถามค าถามดวยความอยากรอยากเหน กระตอรอรนทจะท าชนงานจากความคดของกลม สนใจซกถามเพอแกปญหาหรอค าถามทไมเขาใจ มความอดทนในการท างาน เมอทดลองท าชนงานแลว เกดความลมเหลว แตยงมแรงจงใจทจะท างานไปสจดหมายทตงไวซงสงตาง ๆ ซงกจกรรมเหลานสงผลใหนกเรยนมความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรสงขน และจากผลงานของนกเรยนทไดท าโครงงานนน พบวา นกเรยนแตละกลมไดท าโครงงานในรปแบบทหลากหลาย แปลกใหม ไมคอยซ ากน ดงนน ผลงานดงกลาวนอกจากเกดขนจากความคดสรางสรรคแลวยงเปนการสรางบรรยากาศและสสนในชนเรยนไดเปนอยางด เพราะไดชนงานทแปลก ๆ ทเกดจากแนวคดของผ เรยน พฤตกรรมดงกลาวนน มลกษณะสอดคลองตามหลกการเ รยน รตามท ฤษฎการสรางความ ร Constructionism ทกลาววาความรไมไดมาจากการสอนของครหรอผสอนเพยงอยางเดยว แตความรจะเกดขนและสรางขนโดยผ เรยนเอง การเรยนรจะ เกดขนไดดกตอเมอผ เรยนไดลงมอกระท าดวยตนเอง (Learning by doing) รวมถงปฏกรยาระหวางความรในตวของผ เรยนเอง ประสบการณและสงแวดลอมภายนอก ซงผ เรยนจะสามารถเกบขอมลจากสงแวดลอมภายนอกและเกบเขาไปเปนโครงสราง ของความรภายในสมองของตนเอง ขณะเดยวกนกสามารถเอาความรภายในทตนเองมอยแลวแสดงออกมาใหเขากบ สงแวดลอมภายนอกได ซงจะเกดเปนวงจรตอไปเรอย ๆ ได คอ ผ เรยนจะเรยนรเองจากประสบการณ สงแวดลอมภายนอก แลวน าขอมลเหลานกลบเขาไปบนทกในสมองผสมผสานกบความรภายในทมอยแลวแสดงความรออกมาสสงแวดลอมภายนอก ดงนนในการลงมอปฏบตดวยตนเองจะไดผลดถาหากวาผ เรยนเขาใจในตนเอง มองเหนความส าคญในสงทเรยนรและสามารถเชอมโยงความรระหวางความรใหมกบความรเกา และสรางเปนองคความรใหมขนมา ซงทงหมดจะอยภายใตประสบการณและบรรยากาศทเอออ านวยตอการเรยนร ดงนนการจดการเรยนรแบบโครงงานวทยาศาสตรจงเปนการชวยสงเสรมใหผ เรยนพฒนาความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรไดเปนอยางด และเปนไปตามค าแนะน าในการสรางสงแวดลอมทางการเรยนรในหองเพอพฒนาความคดสรางสรรคใหกบผ เ รยน ผลการวจยนมความสอดคลองกบณฐพงศ ฉลาดแยม (2547) ทไดศกษาการพฒนากจกรรมโครงงานวทยาศาสตรเพอสงเสรมความคดสรางสรรคของนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนในอ าเภอ ศรบญเรอง ส านกงานเขตพนทการศกษาหนองบวล าภ เขต 1 ผลการศกษาพบวา กจกรรมโครงงานวทยาศาสตรทผวจยท าขนสามารถฝกผ เรยนใหมความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรสงขน และผลการเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรกอนเรยนและหลงเรยน พบวา ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดงท ประสาร มาลากล ณ อยธยา (2537: 16) ไดกลาววา ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร เปนความคดทมงแกปญหาหรอประดษฐคดคนในแนวทางทใหม



แปลกแตกตางจากเดม และมคณคาเปนประโยชน และสอดคลองกบแนวคดของ พมพร วฒนานนท (2539: 11) กลาวไววา ความคดสรางสรรคเปนความสามารถในการคดแกปญหาการมความคดเหนทแปลกๆ ใหมๆ และเปนกระบวนการทางสมองของบคคลทจะคดไดหลายแงหลายมม หลายทศทาง ซงในทสดจะท าใหเกดสงใหมๆ ขน ดวยเหตนการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร เปนการสอนโดยการก าหนดขนตอนทมการตงปญหาใหกบนกเรยนและใหนกเรยนฝกคดแกปญหาโดยการตงสมมตฐาน แลวเปนขนทดลองท าตามความคดทคดไว จากนนกมาวเคราะหดผลทเปนไปไดแลวมาสรปผลรวมกน ซงการเรยนรกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรเปนการฝกใหมอสระในการคดมการสงเสรมใหเกดความคดคลอง ความคดยดหยน และแนวการหลกเลยงค าตอบทอยในแนวเดยวกนจงท าใหเกดความคดรเรมดวย การเปลยนแปลงความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรจงสงขน

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

1.1 ครผสอน

1) ครผสอนควรกระตนใหนกเรยนเกยวกบความกาวหนาทางวทยาศาสตรใหเกดเปนความร

ใหม เชน จดหาหนงสอวารสารเอกสารทางวชาการ หนงสอวทยาศาสตรใหนกเรยนไดศกษาคนความากขน

2) ครผสอนตองค านงถงพนฐานการเรยนรแบบกลมของนกเรยน การแนะน าเบองตนจะเปน

การกระตนใหนกเรยนตระหนกถงบทบาทของสมาชกกลม การอภปราย แลกเปลยนเรยนรรวมกน ให

นกเรยนเกดความตระหนกกระตอรอรนในการเรยนรมากขน

3) ครผสอนควรจดใหนกเรยนไปศกษานอกสถานท เพอใหนกเรยนเกดความรใหมๆในการ

ท าโครงงานวทยาศาสตร

4) ครผสอนควรจดหาวทยากรหรอผ เชยวชาญพเศษเฉพาะดานเพอใหนกเรยนขอค าปรกษาในเรองทครไมสามารถใหค าปรกษาได 5) ครผสอนควรจดหาสงอ านวยความสะดวกในการท าโครงงานวทยาศาสตรใหแกนกเรยน เชน หองท างาน หองปฏบตการทางวทยาศาสตร 6) ครผสอนควรจดเวลาใหนกเรยนไดมเวลาท าโครงงานในชวโมงทวางเพอทจะไดสามารถตดตามดแลโครงงานไดตลอดและสามารถทจะใหค าปรกษาในเรองการใชอปกรณในการทดลองอยางปลอดภย



85

7) คอยใหก าลงใจแกนกเรยน ไมใหเกดความทอถอยในระหวางการทดลองในเรองทท าโครงงาน 8) ครผสอนวทยาศาสตรระดบมธยมศกษา สามารถน ากจกรรมโครงงานวทยาศาสตรไปใช ไปพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน ความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร และการท าโครงงานวทยาศาสตรไดเปนอยางด เพราะเปนชดกจกรรมทเรมตนฝกกจกรรม ตงแตทกษะขนพนฐาน ทกษะขนผสมไปจนถงการรจกโครงงานวทยาสาสตร แนวทางในการท าโครงงานวทยาสาสตร ทสามารถท าโครงงานวทยาศาสตรไดเปนผลส าเรจ ตลอดจนถงขนตอนการเขยนรายงานโครงงานวทยาศาสตรออกมาเปนรปเลมและจดแสดงผลงานการท าโครงงานทางวทยาศาสตรได 9) ในการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตร ผ สอนควรเปดโอกาสใหนกเรยนอภปรายถงสถานการณตางๆไดอยางอสระโดยครเปนเพยงทปรกษาใหค าชแนะเปนรายกลม เพอใหนกเรยนมความคดเกยวกบปญหาทหลากหลาย และใหแตละกลมรวมกนอภปรายปญหาของกลมตางๆตามความเหมาะสม 10) ครผสอนสามารถปรบปรงแผนการสอนโครงงานวทยาศาสตร ใหเหมาะกบสถานการณทพบเหนในชวตประจ าวน เพอใหนกเรยนน าไปใชประโยชนในชวตประจ าวนได 1.2 ผบรหารโรงเรยน 1) ผบรหารโรงเรยนควรเขาใจการท าโครงงานวทยาศาสตรวาเปนการสงเสรมการเรยนรดวยวธเสาะแสวงหาความรดวยตนเองอยางด และนกเรยนจ าเปนตองใชวสดอปกรณหรอสถานทของโรงเรยนทงในและนอกเวลาเรยน ดงนนผบรหารโรงเรยนควรใหความชวยเหลอและสนบสนนในดานวสดอปกรณสารเคม สถานท และเวลาทท าโครงงาน 2) ผบรหารโรงเรยนควรสงเสรมใหมการจดกจกรรมเพอแสดงผลงานของนกเรยนเขารวมแสดงหรอประกวดในโอกาสตางๆตามความเหมาะสม 2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ควรท าการวจยโดยใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตรนกบนกเ รยนชนมธยมศกษาปท 1 กบเขตอนๆทมลกษณะสภาพแวดลอมใกลเคยงกนกบกลมตวอยาง และโรงเรยนอนทมลกษณะสภาพแวดลอมทแตกตางจากกลมตวอยาง เพอเปรยบเทยบผลการวจย 2.2 ควรท าการวจยลกษณะเดยวกนน กบนกเรยนในระดบชนอนๆ เชนชนมธยมศกษาปท 2 โดยปรบปรงกจกรรมใหเหมาะสมกบประสบการณ ความรและความสนใจของนกเรยน 2.3 ควรท าการวจยศกษาผลของการใชชดกจกรรมฝกท าโครงงานวทยาศาสตรกบตวแปรอนๆ เชน เจตคตทางวทยาศาสตร และการคดอยางมเหตผล



2.4 ควรท าการวจยลกษณะเดยวกนน โดยเรมจากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เพอปลกฝงลกษณะนสยในการแสวงหาความร ดวยวธการทางวทยาศาสตร การฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และการสรางเจตคตทางวทยาศาสตรตงแตเดก

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ . (2551). หลกส ตรแกนกลางการ ศกษาขน พนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด. กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2543). ความคดสรางสรรค หลกสตร ทฤษฎ การเรยนการสอน. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว. จตตพงศ ปะกระเนย. 2552. การเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรและ ความสามารถในการท าโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท6โดยชดกจกรรม ฝกท าโครงงานวทยาศาสตรกบการสอนปกต . วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาหลกสตรและการสอน, สกลนคร. มหาวทยาลยราชภฎสกลนคร. สกลนคร. ณฐพงศ ฉลาดแยม. 2547. การพฒนากจกรรมโครงงานวทยาศาสตรเพอสงเสรมความคดสรางสรรคของ นกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนในอ าเภอศรบญเรอง ส านกงานเขตพนทการศกษาหนองบวล าภ เขต 1. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน , บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยสกลนคร. สกลนคร. ธระชย ปรณโชต. (2531). การสอนกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร . กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณ มหาวทยาลย นวลจตต เชาวกรตพงศ และประจวบจตร ค าจตรส. (2553). การน าความรชววทยาและเคมมาจดการเรยน การสอนในประมวลสาระชด วชา ช ว วทยาและ เค มส าห รบค ร หนวย ท 15. นนทบ ร : สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. บรชย ศรมหานคร. (2548). การท าโครงงานวทยาศาสตร. กรงเทพมหานคร: บคพอยท. ประสาร มาลากล ณ อยธยา. (2537). ความคดสรางสรรค พรสวรรคทพฒนาไดกรงเทพมหานคร คณะครศาสตร. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พฒนานสรณ สถาพรวงศ . 2533. การพฒนารปแบบการสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคทาง วทยาศาสตร ส าหรบนกเ รยนชนมธยมศกษา . ปรญญานพนธครศาสตรดษฎบณฑต , บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. กรงเทพฯ.



87

พทกษ เชยงนอก. 2540. องคประกอบทเกยวของกบการโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยน ร ะ ด บ ช น มธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา จงหวดนครราชสมา. ว ท ย าน พ น ธ คณะ ศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. เชยงใหม. พมพร วฒนานนท. 2539. การปรบแผนการสอนเพอสงเสรมความคดสรางสรรคเนอหาวทยาศาสตรกลม สรางเสรมประสบการณชวต ชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม. เชยงใหม ภพ เลาหไพบลย. (2537). การสอนวทยาศาสตรในโรงเรยนมธยมศกษา. เชยงใหม: โรงพมพ เ ช ย ง ใ ห ม คอมเมอรเชยล. มยรา เรองศลป. 2549. การพฒนาแบบฝกการท าโครงงานวทยาศาสตรส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 2 โรงเรยนบานดอนหญานาง ส านกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย เขต 3. วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต, แขนงวชาหลกสตรและการสอน ม ห า ว ท ย า ล ย ร า ช ภ ฎ มหาสารคาม. มหาสารคาม. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2531). คมอการท าและการจดงานแสดงโครงงาน วทยาศาสตรและเทคโนโลย. กรงเทพมหานคร: ครสภาลาดพราว. อภญญา ชอตระกลพานชย. 2550. ผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โดยใชวธการสอนแบบ โครงงานวทยาศาสตร. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาวทยาศาสตร ศกษาคณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน. ขอนแกน

effects of using activites packages on the topic of ... · ปีที่ 4 ฉบับที่...

Documents