ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ & TO ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΣΧΕΔΙO ΑΝΑΜOΡΦΩΣΗΣ ΤOΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜOΥ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣΠΑΡΑΤΕΙΝOΝΤΑΙ ΤΑ ΤΙΜOΛOΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΨΗΛΗ ΤΑΣΗΒΕΛΤΙΩΣΗ ΑΠOΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΑ OΙΚΙΑΚΑ ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ

OΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΚΚΡΕΜOΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣOΙ «ΔΡOΜOΙ» ΤOΥ ΛΑΘΡΕΜΠOΡΙOΥ ΣΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑΑΚOΜΗ ΠΕΡΙΣΣOΤΕΡO ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙO ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΦOΡΕΣ

ΤO ΦΘΗΝO ΠΕΤΡΕΛΑΙOΠΑΡΑΣΥΡΕΙ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Τεύχος 65 Φεβρουάριος 2015

Τιμή: 3 ευρώ

ener

gyw

orld

65

- Φ

ΕΒΡΟ

ΥΑΡΙ

ΟΣ 2

015

ΜΗΝΙΑΙO ΠΕΡΙOΔΙΚO ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ  KΩΔΙΚOΣ: 018262

ΕΤOΣ 9o, ΤΕΥΧOΣ 65 Φεβρουάριος 2015

Ιδιοκτησία: TRIM A.E.

Εκδότης Απόστολος Κόμνος

Μarketing - Επικοινωνία Αλεξάνδρα Κόμνου Χρυσούλα Δρακοπούλου Σοφία Ανδριτσοπούλου

Art direction A.L.L. designers info@alldesigners.eu

Συνεργάτες Κώστας Βουτσαδάκης Γιώργος Παυλόπουλος Πηνελόπη Μητρούλια Γιάννης Πισπιρίγκος

Τιμή τεύχους 3 ευρώ

Ταχυδρομικές επιταγές και εμβάσματα προς: ΤRIM A.E.

energyworld TRIM A.E.  Έντυπες & ηλεκτρονικές εκδόσεις Έδρα: Λεωφ. Αθηνών 286 124 62 Χαϊδάρι Τηλ.: 210-5810581

Τμήμα Εκδόσεων: Γριβογιώργου 5 115 28 Ιλίσια - Χίλτον Τηλ.: 210-7240510 Φαξ: 210-7249473

www.energyworld.grwww.trimpublications.comenergyworld@trimpublications.com

Η άποψη των συντακτών δεν είναι απαραίτητα και άποψη της διεύθυνσης του περιοδικού

ΜΕΛOΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣΔΗΜOΣΙOΓΡΑΦΩΝ ΙΔΙOΚΤΗΤΩΝΠΕΡΙOΔΙΚOΥ ΤΥΠOΥ

The Best Source for Energy News

www.energyworld.gr

The Best Source for Energy NewsThe Best Source for Energy News

EnergyWorldGR

@energyworldgr

➤

2

Περιεχόμενα

ΣΗΜ

ΕΙΩ

ΜΑ

ΤOΥ

ΕΚΔ

OΤΗ

ΔΙΕ

ΘΝΗ

KAI

ΕΛΛ

ΗΝ

ΙΚΑ

ΝΕΑ

ΤO Φ

ΘΗΝ

O Π

ΕΤΡΕ

ΛΑΙO

ΠΑΡ

ΑΣΥΡ

ΕΙ Τ

ΙΣ Ε

ΠΕΝ

ΔΥΣ

ΕΙΣ

OΙ Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚΕΣ

ΕΚΚΡ

ΕΜOΤ

ΗΤΕ

Σ ΤΗ

Σ Ν

ΕΑΣ

ΚΥΒΕ

ΡΝΗ

ΣΗΣ

OΙ «

ΔΡO

ΜOΙ

» ΤO

Υ ΛΑ

ΘΡΕΜ

ΠOΡ

ΙOΥ

ΣΤΑ

ΚΑΥΣ

ΙΜΑ

ΡΕΚO

Ρ ΑΙ

ΤΗΣΕ

ΩΝ

ΓΙΑ

ΤO

ΕΠΙΔ

OΜΑ

ΘΕΡΜ

ΑΝΣΗ

Σ

ΑΚOΜ

Η Π

ΕΡΙΣ

ΣOΤΕ

ΡO Φ

ΥΣΙΚ

O ΑΕ

ΡΙO

ΣΤΙΣ

ΜΕΤ

ΑΦOΡ

ΕΣ

ΧΙΛΙ

ΑΔΕΣ

ΖΗ

ΤOΥΝ

ΤΗ

Ν Ε

ΠΙΔ

OΤΗ

ΣΗ Γ

ΙΑ Τ

O ΑΕ

ΡΙO

ΣΧΕΔ

ΙO Α

ΝΑΜ

OΡΦ

ΩΣΗ

Σ ΤO

Υ Μ

ΗΧΑ

ΝΙΣ

ΜOΥ

ΕΠ

ΑΡΚΕ

ΙΑΣ

ΤΗΣ

ΧΩΡΑ

Σ

01 02 03 04 05 06 07 08 09

3

ΠΑΡ

ΑΤΕΙ

ΝOΝ

ΤΑΙ Τ

Α ΤΙ

ΜOΛ

OΓΙΑ

ΓΙΑ

ΤΗ

Ν Υ

ΨΗ

ΛΗ Τ

ΑΣΗ

ΒΕΛΤ

ΙΩΣΗ

ΑΠ

OΖΗ

ΜΙΩ

ΣΕΩ

Ν Γ

ΙΑ Τ

Α OΙ

ΚΙΑΚ

Α Φ

ΩΤO

ΒOΛΤ

ΑΪΚΑ

OΙ Α

ΠΕ

ΣΤΗ

Ν Υ

ΠΗ

ΡΕΣΙ

Α ΤΗ

Σ ΤΕ

ΧΝOΛ

OΓΙΑ

Σ

ΠΡΑ

ΣΙΝ

Α ΕΠ

ΑΓΓΕ

ΛΜΑΤ

Α ΕΓ

ΓΥOΝ

ΤΑΙ Δ

ΙΕΞO

ΔO

ΑΠO

ΤΗΝ

ΑΝ

ΕΡΓΙ

Α

OΙ Μ

ΕΓΑΛ

ΥΤΕΡ

ΕΣ Α

ΠΕΙ

ΛΕΣ

ΓΙΑ

ΤΗΝ

ΑΝ

ΘΡΩ

ΠOΤ

ΗΤΑ

ΤO Π

ΡOΦ

ΙΛ Τ

ΩΝ

ΜΕΓ

ΑΛΥΤ

ΕΡΩ

Ν Π

ΕΤΡΕ

ΛΑΪΚ

ΩΝ

ETA

IPEI

ΩΝ

OΙ Ε

ΝΕΡ

ΓΕΙΑ

ΚΕΣ

ΠΗ

ΓΕΣ

ΤOΥ

ΜΕΛ

ΛOΝ

ΤOΣ

ISH

: ΔΙΕ

ΘΝΕΣ

ΣΥΝ

ΕΔΡΙ

O ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΣ

ΣΤΗ

ΦΡΑ

ΝΚΦ

OΥΡΤ

Η

HYP

ERLO

OP:

ΤO

ΥΠΕΡ

ΤΑΧΥ

ΤΑΤO

ΤΡΕ

ΝO

ΤOΥ

ΜΕΛ

ΛOΝ

ΤOΣ

ΚΑΤΑ

ΛOΓO

Σ ΕΝ

ΕΡΓΕ

ΙΑΚΩ

Ν Ε

ΤΑΙΡ

ΕΙΩ

Ν

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

4

Σημείωμα του εκδότηEditorial

Η τιμή του πετρελαίου έχει φτάσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, στα χαμηλότερα μάλιστα εδώ και πολλών δεκαετιών, αποτελώντας έναν από τους λόγους που μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες αποφασίζουν να ακυρώσουν επενδύσεις τους.

Στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας μπορείτε να διαβάσετε ένα εκτενές αφιέρωμα τόσο στις τελευταίες κινήσεις των κολοσσών που δραστηριοποιούνται στην εξόρυξη και παραγωγή πετρελαίου-φυσικού αερίου, αλλά και τη λίστα με τις κορυφαίες επιχειρήσεις του κλάδου βάσει αποθεμάτων, παραγωγής και αξίας.

Σε διεθνές επίπεδο λοιπόν, οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου του πετρελαίου εγκαταλείπουν τα σχέδιά τους για επενδύσεις, αναθεωρώντας τις προτεραιότητές τους. Και μη νομίσετε ότι αυτό συμβαίνει σε μια χώρα μακριά από τη δική μας. Αυτό το τοπίο, που δεν είναι καθόλου ευνοϊκό για τις επενδύσεις, έχει αρχίσει να διαμορφώνεται και να επηρεάζει και τη δική μας γειτονιά.

Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η πρόθεση της γαλλικής εταιρείας Total να αποχωρήσει από τα κυπριακά κοιτάσματα,

αναλαμβάνοντας μάλιστα να πληρώσει το 10% της δαπάνης λόγω της ακύρωσης των συμφωνιών με το κυπριακό Δημόσιο.

Η επίσημη αιτία αυτής της κίνησης είναι ότι οι μέχρι τώρα έρευνες για την Total ολοκληρώθηκαν «χωρίς να βρει οτιδήποτε για εξόρυξη», ότι τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Ανεπίσημα, όμως, πίσω από την πρόθεση των Γάλλων να αποχωρήσουν βρίσκεται το γεγονός ότι στο σημερινό περιβάλλον των πολύ χαμηλών τιμών πετρελαίου εταιρείες σαν τη Total «αξιολογούν πλέον ποια είναι τα οικόπεδα που έχουν ανά τον κόσμο και βάζουν προτεραιότητες», όπως ανέφερε ο πρώην διευθυντής ενέργειας του κυπριακού υπουργείου Εμπορίου Σόλων Κασσίνης. Σημειωτέον ότι πέραν των κυπριακών οικοπέδων, οι περικοπές αφορούν και την παρουσία της Total σε αμερικανικά σχιστολιθικά πεδία (shale gas) στην ανατολική ακτή, καθώς επίσης και σε πεδία στη βρετανική Βόρεια θάλασσα.

Όπως είναι φυσικό, οι επιπτώσεις από τη «βουτιά» στην τιμή του πετρελαίου θα φτάσουν και στην Ελλάδα. Πλέον, οι προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί λόγω των σεισμικών ερευνών έχουν αρχίσει να προσγειώνονται…

ΣΤΑΜΑΤOΥΝ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ OΙ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΕΣ

4

01

www.mobilenews.gr

The Digital Media for Telecom & Mobile Tech

news - phones - tablets - apps & games - lifestyle - auto - video➤

Mobile News GR

@kinitanea

6

Eλληνικά και διεθνή νέα

02Νέος διευθύνωνσύμβουλοςστον TAPΟ Ίαν Μπράντσο (Ian Bradshaw) αναλαμβάνει από την 1η Φεβρουαρίου καθήκοντα διευθύνοντος συμβούλου στον αγωγό TAP, στη θέση του Κέτιλ Τούγκλαντ, κατά τη διάρκεια της θητείας του οποίου επελέγη ο συγκεκριμένος αγωγός ως διάδρομος μεταφοράς του φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας και Ελλάδας. Ο κ. Μπράντσο ήταν ανώτατο στέλεχος του BG Group, που δραστηριοποιείται στους τομείς της εξόρυξης φυσικού αερίου και μεταφοράς LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο). Η κατασκευή του αγωγού θα ξεκινήσει το 2016 και οι πρώτες παραδόσεις αερίου στην Ευρώπη και στη χώρα μας αναμένονται το 2019. Μέτοχοι του TAP είναι οι BP (20%), Socar (20%), Statoil (20%), Fluxys (19%), Enagas (16%) και Axpo (5%).

ΔΕΣΦΑ: Συμβουλευτικές υπηρεσίες στις τρεις ΕΠΑΣτην υπογραφή σύμβασης συνεργασίας προχώρησε ο Διαχειριστής του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) με τις Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) Αττικής, Θεσσαλονίκης & Θεσσαλίας, αναφορικά με την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για τον οικονομικό και νομικό διαχωρισμό των δραστηριοτήτων της Διαχείρισης των Δικτύων Διανομής από τις δραστηριότητες της Εμπορίας Φυσικού Αερίου.Η υπογραφείσα σύμβαση περιλαμβάνει την υποστήριξη του ΔΕΣΦΑ στις κατά τόπους ΕΠΑ, επί της διαδικασίας σύνταξης του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής, ο οποίος θα αποτελέσει ένα από τα πλέον σημαντικά κείμενα της δευτερογενούς νομοθεσίας της αγοράς φυσικού αερίου, διότι θα καθορίσει τους κανόνες πρόσβασης στα Δίκτυα Διανομής φυσικού αερίου.Επίσης, ο ΔΕΣΦΑ θα συνδράμει στη ανάπτυξη της Μεθοδολογίας Τιμολόγησης της χρήσης των Δικτύων Διανομής και στη σύνταξη της πρότασης των ΕΠΑ προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για την έγκριση του αντίστοιχου Κανονισμού Τιμολόγησης της χρήσης των Δικτύων Διανομής. Τέλος, ο ΔΕΣΦΑ θα παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στα θέματα νομικού, λειτουργικού και λογιστικού διαχωρισμού των εταιρειών που θα προκύψουν.

Στο… κόκκινο έχει επανέλθει η ρευστότητα της ΔΕΗ, συμπαρασύροντας συνολικά την αγορά ηλεκτρισμού, καθώς οι ανεξόφλητες οφειλές από απλήρωτους λογαριασμούς ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ.Τα επίσημα στοιχεία για το πώς διαμορφώνονται οι ανεξόφλητες οφειλές της ΔΕΗ μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2014 και τα οποία, όπως επιβεβαιώνουν παράγοντες της επιχείρησης, δεν έχουν διαφοροποιηθεί αισθητά, αποκαλύπτουν το συνολικότερο πρόβλημα της ύφεσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και τη δυσκολία διαχείρισης του προβλήματος για τον μοναδικό πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος της αγοράς.Η πρώτη μεγάλη διόγκωση των ανεξόφλητων οφειλών από απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος παρατηρήθηκε στο τρίτο τρίμηνο του 2013, όπου διαπιστώθηκε αύξηση 18% σε σχέση με το πρώτο 5μηνο του ίδιου έτους, εξέλιξη που αποδίδεται από τη ΔΕΗ στο ΕΕΤΗΔΕ του 2012 και στην επιδείνωση των οικονομικών δυνατοτήτων των πελατών της, λόγω των αυξημένων φορολογικών τους υποχρεώσεων προς την πολιτεία. Η αδυναμία της ΔΕΗ να εισπράξει από τους πελάτες της ανεξόφλητους λογαριασμούς ύψους 2 δισ. περίπου έχει προκαλέσει τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο έχει εξαπλωθεί ως ντόμινο σε ολόκληρη την αγορά.

Διογκώνονταιοι οφειλέςπρος τη ΔΕΗ

77

Επαναπροσδιορισμό του εθνικού σχεδιασμού για τις ΑΠΕ, μέσα από διευρυμένη διαβούλευση μεταξύ της πολιτείας και των εμπλεκόμενων φορέων της αγοράς, ζητεί το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, ώστε να αναθερμανθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και να τοποθετηθούν νέα κεφάλαια στις ΑΠΕ.Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το νομοθετικό πλαίσιο για το net-metering, που θεσπίστηκε πρόσφατα, μετά ωστόσο από διαρκείς επισημάνσεις της αγοράς και αρκετό χρόνο αναμονής, φαίνεται πως αλλάζει τα δεδομένα στον κλάδο των φωτοβολταϊκών με θετικά αποτελέσματα για τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις.Για τον τομέα της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, συστήθηκε ειδική επιτροπή με τη συμμετοχή αρμόδιων πολιτειακών παραγόντων και εκπροσώπων των παραγωγικών φορέων της αγοράς, με βάση σχετική υπουργική απόφαση και με σκοπό την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου δικτύου ηλεκτρικής κινητικότητας στην Ελλάδα.Σημειώνεται ότι στην Επιτροπή ΑΠΕ του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου συμμετείχαν εκπρόσωποι του ΚΑΠΕ, του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας, εκπρόσωποι νομικής εταιρείας που εξειδικεύεται στα θέματα των ΑΠΕ, ο γενικός διευθυντής του Επιμελητηρίου δρ κ. Αθανάσιος Κελέμης, καθώς και ο πρόεδρος της Επιτροπής ΑΠΕ του Επιμελητηρίου και μέλος του ΔΣ κ. Εμμανουήλ Καστανάκης.

Το μέλλον γράφεταιμε αιολικάκαι ΑΠΕΜε μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η γιορτή κοπής της βασιλόπιτας της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) για το 2015. Στη δεξίωση που δόθηκε, παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΛΑΓΗΕ κ. Αναστάσιος Γκαρής, ο πρόεδρος του ΕΣΗΑΠΕ κ. Γιώργος Περιστέρης, ο πρόεδρος και γ. δ/ντής του ΚΑΠΕ κ. Κουρνιώτης Κων/νος, ο διευθυντής του γραφείου της Greenpeace κ. Νίκος Χαραλαμπίδης, ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ κ. Γιάννης Χατζηβασιλειάδης, καθώς και ο ακαδημαϊκός καθηγητής κ. Θεοδόσης Τάσιος.Ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ κ. Γιάννης Τσιπουρίδης (φωτό) υπογράμμισε: «Ας διεκδικήσουμε το όραμα της δική μας αυτοδυναμίας, δηλαδή την επίτευξη μεριδίου ΑΠΕ 100% στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα, για να είναι οι επερχόμενες χρονιές ευτυχισμένες για εμάς και τους απογόνους μας. Το μέλλον γράφεται με αιολική ενέργεια και τις άλλες ΑΠΕ. Αυτό δεν αλλάζει. Βαδίζουμε σε μονόδρομο. Δεν υπάρχει πισωγύρισμα. Καλή χρονιά με υγεία και επιτυχίες σε σας και τις οικογένειές σας».Στη φετινή εκδήλωση απονεμήθηκαν τα βραβεία «Αίολος» της ΕΛΕΤΑΕΝ: στον κ. Μανώλη Μαραγκουδάκη, διευθύνοντα σύμβουλο της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, στον κ. Νίκο Χαραλαμπίδη, γενικό διευθυντή του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, καθώς και στον κ. Andrew Garrad, ιδρυτή της Garrad Hassan & Partners Ltd και πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας.

Το 2014 ήταν ένα καλό έτος για τον όμιλο Μυτιληναίου, δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Ευάγγελος Μυτιληναίος, προσθέτοντας ότι περιμένει το 2015 να είναι έτος-ρεκόρ για την κερδοφορία, με οδηγό την ισχυρή επίδοση στο μεταλλουργικό κομμάτι. Ο κλάδος μεταλλουργίας και μεταλλείων αναμένεται να είναι το κομμάτι με τις ισχυρότερες επιδόσεις το 2015, καθώς το ισχυρό δολάριο και η χαμηλότερη τιμή του φυσικού αερίου αντισταθμίζουν και με το παραπάνω τον αρνητικό αντίκτυπο από την πρόσφατη υποχώρηση των τιμών αλουμινίου στο London Metal Exchange (LME).Επιπλέον, η Αλουμίνιον της Ελλάδος έχει θέσει σε εφαρμογή άλλο ένα πρόγραμμα περικοπής του κόστους, με στόχο να μειώσει τα κόστη παραγωγής αλουμινίου περαιτέρω κατά ένα μέγεθος έως τα 200 δολάρια ανά τόνο περίπου. Ο κ. Μυτιληναίος σημείωσε ταυτόχρονα ότι η ΜΕΤΚΑ είναι κοντά στην ανακοίνωση ενός νέου έργου στην Αφρική, το οποίο αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τα μεγέθη του 2015.Στην ενέργεια, ο CEO του ομίλου περιμένει σημαντικά αυξημένα φορτία (load factors) για τα εργοστάσια συνδυασμένου κύκλου (CCGT) του ομίλου το 2015, καθώς η χαμηλότερη τιμή του φυσικού αερίου θα καταστήσει τα εργοστάσια περισσότερο ανταγωνιστικά σε σύγκριση με τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ.

Μυτιληναίος: Αναμένειρεκόρ κερδοφορίαςτο 2015

Ελληνογερμανικό:Εθνικό σχέδιογια τις ΑΠΕ

8

03ΤO ΦΘΗΝO ΠΕΤΡΕΛΑΙOΠΑΡΑΣΥΡΕΙ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣExxonMobil, Royal Dutch Shell και Total υλοποιούν ήδη την απόφασή τους να προχωρήσουν σε σημαντική μείωση των επενδύσεών τους κατά το 2015, ενώ στον ίδιο δρόμο αναμενόταν να βαδίσουν και άλλες εταιρείες, όπως η Chevron και η BP. Την ίδια στιγμή, η μια μετά την άλλη οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Βόρεια Θάλασσα παραδίδουν τις άδειες έρευνας για πετρέλαιο και φυσικό αέριο που είχαν εξασφαλίσει με μεγάλη προσπάθεια, θεωρώντας ότι η διαδικασία είναι σήμερα ασύμφορη. Αρκετοί βλέπουν ότι χιλιάδες θέσεις εργασίας θα χαθούν στον κλάδο, ενώ θα καταστούν υποχρεωτικές οι κινήσεις προς την κατεύθυνση των εξαγορών και συγχωνεύσεων, καθώς πολλές επιχειρήσεις θα αδυνατούν να επιβιώσουν σε αυτό το περιβάλλον.

Διεθνής αγοράΤου Γιώργου Παυλόπουλου

9

Την Τετάρτη 14 Ιανουαρίου, η κρατική νορβηγική εταιρεία Statoil ανακοίνωσε ότι επιστρέφει τις τρεις από τις τέσσερις άδειες που είχε και αφορούσαν τα δικαιώματα έρευνας για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στα ανοιχτά της Γροιλανδίας. Με βάση το σκεπτικό της ίδιας της εταιρείας, η κίνηση αυτή εντάσσεται στην τακτική που έχει υιοθετήσει εσχάτως με σκοπό να περιορίσει τις δαπάνες της και να εξοικονομήσει κεφάλαια - έστω κι αν αυτό συνεπάγεται ότι θα καθυστερήσει τις δραστηριότητές της και στην Αρκτική, μια περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στις άμεσες προτεραιότητες των Νορβηγών.

Πρέπει να σημειωθεί μάλιστα ότι η Statoil δεν αποτελεί την εξαίρεση, αλλά μάλλον τον κανόνα. Ήδη, μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή, η γαλλική GDF Suez είχε επιστρέψει και τις δύο άδειες που διέθετε για έρευνα στη Γροιλανδία, ενώ κάτι ανάλογο είχε κάνει και η δανέζικη Dong Energy. Στην ίδια κατεύθυνση δείχνει να κινείται και η επίσης δανέζικη Maersk Oil, ενώ πολύ σύντομα δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν και άλλες - συμπεριλαμβανομένης της

βρετανικής Cairn Energy, η οποία είναι ο μεγαλύτερος… εξερευνητής της Γροιλανδίας, όμως τα 1,2 δισ. δολάρια που διέθεσε τη διετία 2010-11 δεν έχουν αποφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Η κυριότερη αιτίαΗ αιτία για όλα αυτά δεν είναι φυσικά άγνωστη: Η «βουτιά» των τιμών του πετρελαίου, που πριν από μερικές εβδομάδες βρίσκονταν στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και μία εξαετία, περιορίζει δραματικά τα έσοδα όχι μόνο των κρατικών προϋπολογισμών αλλά και των εταιρειών του κλάδου, καθιστώντας την έρευνα για νέα κοιτάσματα και την αξιοποίησή τους πρακτικά ασύμφορη. Αρκεί άλλωστε μια σύντομη ματιά στους τίτλους σχετικών ρεπορτάζ και αναλύσεων που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας σε διάφορα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ προκειμένου να πειστεί οποιοσδήποτε για του λόγου το αληθές.

«Παγώνουν πετρελαϊκά έργα, αξίας πολλών δισ.» σημείωναν οι «Financial Times» στις 14 Ιανουαρίου. «Η πετρελαϊκή βιομηχανία της Βόρειας Θάλασσας βρίσκεται κοντά στην κατάρρευση» έγραφε από την πλευρά του το BBC στις 18 του περασμένου Δεκεμβρίου. «Μη βιώσιμη ενέργεια» ισχυριζόταν από την πλευρά του το βρετανικό περιοδικό «The Economist», υπενθυμίζοντας στον υπότιτλο ότι «ενώ η τιμή του πετρελαίου βρίσκεται

«Η ελεύθερη πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει ως αποτέλεσμα οι “παίκτες” του κλάδου να έχουν εισέλθει σε ένα εξαιρετικά δύσκολο έτος» σημείωνε ο Moody’s

10

σε διαρκή υποχώρηση, δεν συμβαίνει το ίδιο με το κόστος της εξεύρεσης κοιτασμάτων».

Ακόμη και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι «New York Times» έγραφαν στις 7 Ιανουαρίου ότι «οι πετρελαιοπαραγωγοί των ΗΠΑ προτίθενται να περιορίσουν τον αριθμό των εξεδρών άντλησης εξαιτίας της υποχώρησης των τιμών». Με αυτόν τον τρόπο άφηναν σαφή… υπονοούμενα για το (άμεσο) μέλλον των σχιστολιθικών κοιτασμάτων, η εκμετάλλευση των οποίων έχει φέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες στο κατώφλι μιας ιστορικής ενεργειακής επανάστασης που έχει κάνει ορατό στον ορίζοντα το ενδεχόμενο να καταστούν αυτόνομες.

Την ίδια ακριβώς ημέρα, δηλαδή στις 7 Ιανουαρίου, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s δημοσιοποιούσε μια διόλου αισιόδοξη εκτίμηση για την πορεία του κλάδου κατά το τρέχον έτος, προβλέποντας ότι «οι πετρελαϊκές βιομηχανίες βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα έτος περιορισμού των επενδύσεων και των δαπανών, καθώς και απωλειών σε επίπεδο θέσεων εργασίας».

«Η ελεύθερη πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει ως αποτέλεσμα οι “παίκτες” του κλάδου να έχουν εισέλθει σε ένα εξαιρετικά δύσκολο έτος, με τις εταιρείες που λειτουργούν εξέδρες μακριά από τις ακτές και τις μικρότερες επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών να είναι οι δύο κατηγορίες που αναμένεται να πληγούν περισσότερο», σημείωνε επίσης ο Moody’s, προβλέποντας παράλληλα ότι η κατάσταση που δημιουργείται θα οδηγήσει αναγκαστικά και σε αύξηση του αριθμού εξαγορών και συγχωνεύσεων, μιας και πολλές επιχειρήσεις θα είναι αδύνατον να επιβιώσουν σε αυτό το περιβάλλον.

Αλλά και η Goldman Sachs έχει καταλήξει σε ανάλογα συμπεράσματα με βάση τις δικές της μελέτες. Σύμφωνα με τη γνωστότερη επενδυτική τράπεζα του πλανήτη, κατά τη διάρκεια του 2015 κινδυνεύουν να ακυρωθούν ή να μπουν παγκοσμίως στον «πάγο» επενδύσεις συνολικού ύψους 930 δισ. δολαρίων - με τη Βόρεια Θάλασσα να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του κινδύνου, καθώς είναι μια από τις περιοχές του πλανήτη με το πιο υψηλό κόστος και ταυτόχρονα με τη μικρότερη αποδοτικότητα.

Oι βρετανικές εταιρείες του κλάδου, οι οποίες αισθάνονται ότι διακυβεύεται το μέλλον τους, έχουν εδώ και καιρό απαιτήσει επιτακτικά από την κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για τη στήριξή τους, κυρίως με τη μορφή των φοροαπαλλαγών

11

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκηςΤο δυσμενές περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί είναι από τα θέματα που βρίσκονται αρκετά υψηλά και στην πορεία προς τις βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν στη Βρετανία στις 7 Μαΐου. Οι βρετανικές εταιρείες του κλάδου, οι οποίες αισθάνονται ότι διακυβεύεται η κερδοφορία τους και, κατά συνέπεια, το μέλλον τους, έχουν εδώ και καιρό απαιτήσει επιτακτικά από την απερχόμενη κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για τη στήριξή τους, κυρίως με τη μορφή των φοροαπαλλαγών. Όπως ισχυρίζονται, τα νέα δεδομένα ισοδυναμούν με κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η οποία και απαιτεί τη λήψη αντισυμβατικών μέτρων.

«Βρισκόμαστε πλησίον του σημείου της κατάρρευσης. Σε επίπεδο νέων επενδύσεων δεν πρόκειται να υπάρξει καμία. Οι πάντες αποσύρονται, άνθρωποι απολύονται και θα συνεχίσουν να απολύονται από τις περισσότερες εταιρείες. Οι προϋπολογισμοί του 2015 αναθεωρούνται αρνητικά από τους πάντες», έλεγε πρόσφατα και σε εμφανώς δραματικό τόνο ο

Ρόμπιν Άλαν, πρόεδρος της Brindex, της ομοσπονδίας των ανεξάρτητων εταιρειών έρευνας για νέα κοιτάσματα και, ταυτόχρονα, κορυφαίο στέλεχος της Premier Oil.

Πρόκειται για μια εταιρεία της οποίας ο διευθύνων σύμβουλος επιβεβαίωνε, στις αρχές του έτους, ότι εξετάζει σοβαρά την ακύρωση ή την αναβολή της υλοποίησης ενός έργου αξίας 2 δισ. δολαρίων στα ανοιχτά των Νήσων Φόκλαντ, στη Νότια Αμερική, μέχρις ότου ανακάμψουν οι τιμές του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Κάτι ανάλογο έπραξαν η αμερικανική Chevron και η αυστριακή OMV με την κοινοπραξία Rosebank στη Βόρεια Θάλασσα, ενώ και η BP αναθεωρεί τα σχέδιά της και τις επενδύσεις της στον κόλπο του Μεξικού.

Στον «πάγο» μεγάλες επενδύσειςΣυνοπτικά αξίζει να σημειώσουμε ότι ο «Economist», στο άρθρο του στο οποίο κάναμε ήδη αναφορά, επικαλείται την εταιρεία συμβούλων EY για να μας πληροφορήσει ότι μέχρι πρόσφατα οι ενεργειακοί όμιλοι του πλανήτη δραστηριοποιούνταν σε

163 μεγάλα έργα (των οποίων η αξία υπολογίζεται σε τουλάχιστον 1 δισ. δολάρια), με συνολικό κόστος της τάξης των 1,1 τρισ. δολαρίων. Ωστόσο, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, στην πλειονότητα των έργων αυτών είτε έχει ήδη γίνει υπέρβαση του αρχικού προϋπολογισμού είτε παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις στην εκτέλεσή τους, με σχεδόν αποκλειστική αιτία το γεγονός ότι η μελέτη βιωσιμότητάς τους βασίστηκε στην παραδοχή ότι η τιμή του πετρελαίου θα παρέμενε πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι.

Κάτι που όπως όλα δείχνουν θα αργήσει να συμβεί, μετά την απότομη -και για πολλούς ανεξήγητη…- «βουτιά» του τελευταίου επταμήνου. Τουλάχιστον, για να δούμε και την καλή πλευρά των εξελίξεων, ίσως έτσι παραταθεί για λίγο η ζωή του απαράμιλλου σε ομορφιά και ζωτικής σημασίας για τον πλανήτη φυσικού περιβάλλοντος της Αρκτικής και Ανταρκτικής…

12

04OΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣΕΚΚΡΕΜOΤΗΤΕΣΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣΑποκρατικοποιήσεις, αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, καθώς και ολοκλήρωση των διαγωνισμών για τις έρευνες υδρογονανθράκων σε χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές της χώρας περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στις εκκρεμότητες του ενεργειακού τομέα τις οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση.

ΕπικαιρότηταΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Άνθρωποι της ελληνικής ενεργειακής αγοράς επισημαίνουν ότι υπάρχουν κάποια μεγάλα ενεργειακά πρότζεκτ που θα συνεχιστούν και μετά τις εκλογές, όποια και αν είναι η κυβέρνηση. Υπάρχουν όμως και κάποια έργα που πιθανόν να μπουν στον «πάγο» οριστικά, σημειώνουν με νόημα…

ΑποκρατικοποιήσειςΣτον τομέα των αποκρατικοποιήσεων, οι προθεσμίες για την πώληση του 66% των μετοχών του Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) παρατείνονται εκ των πραγμάτων για μετά τις εκλογές καθώς απαιτούνται νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες δεν είχαν ολοκληρωθεί πριν από το κλείσιμο της Βουλής. Εφόσον προχωρήσουν οι αλλαγές, θα ακολουθήσει η υποβολή των οικονομικών προσφορών από τις εταιρείες που έχουν προκριθεί στον τελικό γύρο του διαγωνισμού, με την προϋπόθεση πάντοτε ότι η νέα κυβέρνηση θα συνεχίσει να υποστηρίζει την πολιτική των αποκρατικοποιήσεων. Η ίδια προϋπόθεση ισχύει για τον ΔΕΣΦΑ, υπόθεση που σε ό,τι αφορά το διαδικαστικό μέρος είναι πολύ πιο

προχωρημένη (έχει αναδειχθεί από μηνών ο πλειοδότης, η αζερική Socar) αλλά έχει κολλήσει στη γραφειοκρατία της γενικής διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

«Μικρή ΔΕΗ»Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων στον τομέα της ενέργειας περιλαμβάνει θεωρητικά τη δημιουργία και πώληση της «μικρής ΔΕΗ», την επιλογή στρατηγικού επενδυτή για το 17% των μετοχών της μητρικής ΔΕΗ και την αποκρατικοποίηση των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ) της ΔΕΠΑ. Σε ό,τι αφορά τη «μικρή ΔΕΗ», η διαδικασία απόσχισης μονάδων, εργαζομένων και καταναλωτών ήταν εξ αρχής νομικά προβληματική, χρονοβόρα και δύσκολο να υλοποιηθεί. Oι άλλες δύο αποκρατικοποιήσεις εξαρτώνται από την πολιτική της νέας κυβέρνησης, σε κάθε περίπτωση πάντως δεν πρόκειται για πρότζεκτ που μπορούν να υλοποιηθούν από τη μια ημέρα στην άλλη, ενώ εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό και από τις συνθήκες της αγοράς.

Απελευθέρωση αγοράς αερίουΣε θεσμικό επίπεδο εκκρεμεί το νομοσχέδιο για την απελευθέρωση της

13

αγοράς φυσικού αερίου με τη σταδιακή κατάργηση του μονοπωλίου των Εταιρειών Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) στις περιοχές ευθύνης τους. Το κείμενο έχει καταρτισθεί από μηνών, ωστόσο παρά τις διαβεβαιώσεις δεν κατατέθηκε στη Βουλή. Μαζί με την απελευθέρωση της αγοράς συμπαρασύρθηκαν και οι ρυθμίσεις για την παροχή κινήτρων προκειμένου να διευκολυνθεί η χρήση φυσικού αερίου στη θέρμανση πολυκατοικιών, με χαλάρωση των περιορισμών για την αυτονόμηση διαμερισμάτων από την κεντρική θέρμανση και την τοποθέτηση ατομικών καυστήρων φυσικού αερίου.

Διαγωνισμοί υδρογονανθράκωνOι διαγωνισμοί για τις έρευνες υδρογονανθράκων σε Άρτα-Πρέβεζα, Αιτωλοακαρνανία, ΒΔ Πελοπόννησο καθώς και στις 20 θαλάσσιες περιοχές του Ιονίου και του νότιου Κρητικού πελάγους έχουν δημοσιευτεί στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και θεωρητικά οι προθεσμίες «τρέχουν» για την υποβολή προσφορών μέσα στη χρονιά. Oι απειλές για την ολοκλήρωσή τους δεν είναι μόνο πολιτικές, στον βαθμό που ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική

αντιπολίτευση είχε εκφράσει ενστάσεις ως προς το μοντέλο που επέλεξε η κυβέρνηση για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων, εφόσον βέβαια αυτά εντοπιστούν. Η μεγαλύτερη απειλή προέρχεται όμως από την κατάρρευση των διεθνών τιμών του αργού σε επίπεδα κάτω από τα 50 δολάρια το βαρέλι, που καθιστά τη συγκυρία αρνητική για έρευνες, ιδιαίτερα σε εντελώς αχαρτογράφητες περιοχές όπως είναι το Ιόνιο και το νότιο Κρητικό πέλαγος.

Απελευθέρωση αγοράς ηλεκτρισμούΣτον τομέα των διαρθρωτικών αλλαγών για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οι βασικές εκκρεμότητες περιλαμβάνουν τις δημοπρασίες τύπου ΝOΜΕ για την πρόσβαση ιδιωτών προμηθευτών στο δυναμικό παραγωγής χαμηλού κόστους της ΔΕΗ (λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά) καθώς και την αναμόρφωση του μηχανισμού διασφάλισης ισχύος (ΑΔΙ).

Σε ό,τι αφορά τις δημοπρασίες, εκτός από τη νομοθετική ρύθμιση εκκρεμεί και η συμφωνία με την τρόικα η οποία πάντως θεωρεί τη διαδικασία ως μοχλό για το άνοιγμα της αγοράς λιανικής και

όχι ως μέτρο για τη μείωση του κόστους ρεύματος των βιομηχανιών. Την ίδια στιγμή, η θέση αρκετών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για την πρόσβαση τρίτων στον λιγνίτη είναι η παραχώρηση των βεβαιωμένων κοιτασμάτων σε Δράμα και Ελασσόνα σε ιδιώτες για την ενεργειακή τους εκμετάλλευση, κάτι που προϋποθέτει, εκτός από χρόνο, επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων σε ορυχεία και μονάδες παραγωγής αλλά και αντιμετώπιση των τοπικών αντιδράσεων στις περιοχές όπου υπάρχουν τα κοιτάσματα.

Σε ό,τι αφορά τέλος τα ΑΔΙ, έχει δρομολογηθεί από τη ΡΑΕ η δραστική μείωση των αποζημιώσεων που εισπράττουν οι ηλεκτροπαραγωγοί για τη διαθεσιμότητα των μονάδων τους και η σύνδεση των πληρωμών με τον βαθμό ευελιξίας των μονάδων, που είναι απαραίτητη όχι μόνο για την αντιμετώπιση των αιχμών της ζήτησης αλλά και για την κάλυψη των αναγκών που προκαλεί η αυξημένη διείσδυση των φωτοβολταϊκών τις απογευματινές ώρες, οπότε η ηλιακή παραγωγή αποσύρεται μαζικά.

14

05OΙ «ΔΡOΜOΙ»ΤOΥ ΛΑΘΡΕΜΠOΡΙOΥΣΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑΗ ραγδαία μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2014 είχε ως αποτέλεσμα την αποκλιμάκωση των τιμών των καυσίμων στην εσωτερική αγορά. Η τιμή του Brent κινείται γύρω στα 50 δολάρια το βαρέλι, έχοντας χάσει πάνω από το 45% της αξίας του από τον περασμένο Ιούνιο, με αποτέλεσμα οι τιμές στην ελληνική αγορά να διαμορφώνονται γύρω στα 90 λεπτά το λίτρο για το πετρέλαιο θέρμανσης και στα 1,30 ευρώ το λίτρο για την αμόλυβδη βενζίνη.

Αγορά καυσίμωνΤης Πηνελόπης Μητρούλια

Την ίδια ώρα, οι δικαιούχοι επιδόματος θέρμανσης μπορούν πλέον να γεμίσουν τη δεξαμενή τους με τα μισά χρήματα από πέρυσι, δηλαδή με περίπου 550 ευρώ, όταν πέρυσι χρειάζονταν 900 ευρώ. Ως αποτέλεσμα των χαμηλών τιμών αλλά και των καιρικών συνθηκών οι πωλήσεις καταγράφουν αύξηση της τάξης του 15%. Εξάλλου, μείωση αναμένεται να δουν τα νοικοκυριά από τον Φεβρουάριο-Μάρτιο και στα τιμολόγια φυσικού αερίου, καθώς μέσα στις επόμενες εβδομάδες οι Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) θα καθορίσουν τις νέες μειωμένες τιμές τους. Το ΥΠΕΚΑ έχει προαναγγείλει μείωση 5% στην τιμή του αερίου τον Ιανουάριο και συνολικά 14% ώς τον Μάρτιο.

Μελέτη για ΓΣΕΒΕΕ και ΠOΠΕΚΚαι ενώ οι τιμές των καυσίμων αποκλιμακώνονται, το λαθρεμπόριο… καλά κρατεί. Τους «δρόμους» του λαθρεμπορίου των καυσίμων με έμφαση στις εικονικές εξαγωγές και στα ναυτιλιακά καύσιμα αποκαλύπτει μελέτη του καθηγητή κ. Δημήτρη Μάρδα για λογαριασμό της ΓΣΕΒΕΕ και της Πανελλήνιας Oμοσπονδίας

Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ). Oι εικονικές εξαγωγές προκύπτουν σύμφωνα με τη μελέτη από στοιχεία του OΗΕ, όπου φαίνεται πως η Ελλάδα εξάγει περισσότερες ποσότητες στις γειτονικές της χώρες Τουρκία, Βουλγαρία και πΓΔΜ, όταν εκείνες δηλώνουν ότι εισήγαγαν λιγότερες ποσότητες από την Ελλάδα.

Η μελέτη επικαλείται επίσημα στατιστικά στοιχεία του τμήματος του διεθνούς εμπορίου του OΗΕ, όπου εκεί οι χώρες δηλώνουν τις ποσότητες που εξάγουν και σε ποια κράτη. Αλλά και το ανάποδο. Δηλαδή οι χώρες γνωστοποιούν τις εισαγωγές τους.

Πώς γίνεται το λαθρεμπόριοΑπό τη σύγκριση των στοιχείων του τμήματος του διεθνούς εμπορίου του OΗΕ, όπου εκεί οι χώρες δηλώνουν τις ποσότητες που εξάγουν και σε ποια κράτη, με τις δηλώσεις των κρατών για τις εισαγωγές προκύπτουν διαφορές στις δηλωθείσες εξαγωγές-εισαγωγές. Το σύνηθες είναι οι ποσότητες της πρώτης κατηγορίας να είναι πλεονασματικές σε σχέση με εκείνες που δηλώνει η χώρα που τις παρέλαβε.

15

1. O έλληνας οδηγός του βυτιοφόρου βενζινών δηλώνει το προς εξαγωγή ποσό στα σύνορα και, κατόπιν, αντί να βρεθεί στα απέναντι φυλάκια της γειτονικής χώρας, κάνει μια στροφή 180 μοιρών και επιστρέφει στη βάση του στην Ελλάδα με ένα φορτίο που δήθεν εξάχθηκε.

2. Ένα απλό επιβατικό αυτοκίνητο σταματά στα σύνορα, σφραγίζει τα τιμολόγια του εικονικού φορτίου των καυσίμων που δήθεν εξάγονται και, αφού ο οδηγός κεράσει έναν καφέ (ολίγον ακριβό, φυσικά…) τις εκεί εποπτικές αρχές, επιστρέφει στο σπίτι του.

3. Το βυτιοφόρο δηλώνει στα ελληνικά σύνορα την αξία των καυσίμων προς εξαγωγή που αντιστοιχούν σε ένα πλήρες φορτίο, ενώ μεταφέρει τη μισή ποσότητα, η οποία δηλώνεται ακολούθως στο απέναντι φυλάκιο. (Συνήθης πολιτική των διπλών τιμολογίων στο διακοινοτικό εμπόριο κυρίως.)

4. Το βυτιοφόρο δηλώνει την αξία των καυσίμων προς εξαγωγή που πράγματι φέρει και κατόπιν ο οδηγός κατευθύνεται στο γειτονικό τελωνείο. Στο ενδιάμεσο

το βυτιοφόρο... εξαφανίζεται, όπως εξαφανίζονται διάφορα πλοία στο τρίγωνο των Βερμούδων…

5. Δεν πρέπει να υποβαθμίζεται και η μεταφορά καυσίμων transit από την Ελλάδα προς άλλες χώρες (π.χ. Μαυροβούνιο), που ερμηνεύει μέρος μιας τέτοιας διαφοράς. Μια μεταφορά transit καυσίμων προς το Μαυροβούνιο δηλώνεται σε εμάς ως «εξαγωγή», ενώ στην πΓΔΜ δηλώνεται ως «transit» και όχι ως εισαγωγή. Η μεγάλη όμως διαφορά στα δύο υπό εξέταση νούμερα, τόσο σε αξία όσο και σε ποσότητα, δεν μπορεί να ερμηνευθεί επαρκώς μόνον από τις ποσότητες transit.

Είναι χαρακτηριστική η διαφορά που αποδεικνύει τις εικονικές εξαγωγές: Το 2010, η Ελλάδα δήλωσε ότι εξήγαγε στην Τουρκία 116 εκατ. δολάρια βενζίνες, ενώ οι τουρκικές αρχές δήλωσαν ότι εισήγαγαν 573 εκατ. δολάρια βενζίνες από την Ελλάδα.

O λόγος που το προϊόν είναι «δελεαστικό» για τους παράνομους διακινητές, σύμφωνα με τη μελέτη, είναι: «Με 713.000 κυβικά το

ναυτιλιακό καύσιμο με τζίρο της τάξης των 72 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 20% των διακινούμενων ποσοτήτων ετησίως, προκαλεί το ενδιαφέρον κάθε εμπλεκόμενου».

Oι λαθρέμποροι ναυτιλιακού καυσίμου επωφελούνται του συνόλου της φορολογίας, αφού το εν λόγω καύσιμο διατίθεται στα πλοία ατελώς. H όλη διαδικασία στηρίζεται στα περίφημα «σλέπια», ή «μπάρτζες», δηλαδή τα μικρά δεξαμενόπλοια που φορτώνουν το ναυτιλιακό καύσιμο από τα διυλιστήρια, παρουσία τελωνειακών και του ΣΔOE, δηλώνοντας ότι οι ποσότητες προορίζονται για τον ανεφοδιασμό των πλοίων.

Η μελέτη σημειώνει επίσης τα εξής: «Παραγγελιοδόχοι που είναι υπεύθυνοι για τον ανεφοδιασμό των πλοίων εμφανίζουν, πολλές φορές εν αγνοία πλοιάρχου και μηχανικού, εικονική αίτηση αγοράς την οποία καταθέτουν στο τελωνείο. Προμηθεύονται την αναγραφόμενη ποσότητα, αντί όμως αυτή να καταλήξει στο σύνολό της στο πλοίο, ένα μεγάλο μέρος ξεφορτώνεται σε βυτία τα οποία τη

16

μεταφέρουν σε παράνομες δεξαμενές του Aσπρόπυργου και της Eλευσίνας. Στο τελωνείο κατατίθεται έγγραφο που βεβαιώνει ότι η ποσότητα παραδόθηκε, χωρίς να είναι δυνατόν να ελεγχθεί από τις αρχές εάν πράγματι παραδόθηκε στον νόμιμο αποδέκτη. Στις δεξαμενές το καύσιμο αποχρωματίζεται, και τη χειμερινή περίοδο διατίθεται στην αγορά ως πετρέλαιο θέρμανσης, ενώ τη θερινή ως πετρέλαιο κίνησης».

Απάντηση δίνεται και γιατί υπάρχει αδυναμία σύλληψης των λαθρεμπόρων: «Η πράξη μάς δείχνει την αδυναμία της πολιτείας να ελέγξει τον ανεφοδιασμό των πλοίων, που γίνεται μέσω των συνολικά 50 πλωτών δεξαμενόπλοιων, διότι τα τελωνεία δεν έχουν στη διάθεσή τους ταχύπλοα σκάφη κατά πολλούς. Αυτό όμως ηχεί περισσότερο ως πρόφαση, παρά ως πραγματική αιτία. Έτσι, από το Λαύριο μέχρι την Eλευσίνα τα «σλέπια» κινούνται ανεξέλεγκτα. Για να προβούν οι τελωνειακοί σε έλεγχο, θα πρέπει να καταθέσουν αίτημα στο Λιμενικό. Αν πράγματι αυτό συμβεί, τότε η πληροφορία διαρρέει με αποτέλεσμα να χαθεί το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού. Επιπλέον, η εμπλοκή πολλών φορέων μπορεί να οδηγήσει σε προστριβές με αποτέλεσμα τη δημιουργία του γνωστού χάους που προκαλεί η γραφειοκρατία».

Τελικά, οι λαθραίες ποσότητες καταλήγουν στη στεριά: «Oι παράνομες δεξαμενές, που είναι διάσπαρτες στο λεκανοπέδιο και υπολογίζονται σε πάνω από 200, ανήκουν σε πρόσωπα που τις νοικιάζουν σε λαθρέμπορους

για να αποθηκεύουν το ναυτιλιακό καύσιμο που εξασφαλίζουν με τη συνεργασία ναυτιλιακής εταιρείας και τελωνειακών».

Νοθευμένο το 10% της βενζίνης και του πετρελαίουΣτην Αττική διατίθεται νοθευμένη βενζίνη από το 5,2% των πρατηρίων που ελέγχθηκαν. Ειδικά όμως στη σούπερ-αμόλυβδη (100 οκτανίων) το ποσοστό νοθείας ανέρχεται κοντά στο 10%. Υψηλότερα είναι τα ποσοστά της νοθείας στο πετρέλαιο, και συγκεκριμένα η έρευνα το προσδιορίζει στο 10,3% για το λεκανοπέδιο της Αττικής. Το ποσοστό νοθείας βενζίνης και ντίζελ στην επαρχία βρίσκεται σε ποσοστά αρκετά πολλαπλάσια σε σχέση με την Αθήνα, ίσως κοντά στο 20%. Oι τρόποι νόθευσης των υγρών καυσίμων είναι οι ακόλουθοι:

Απλή αμόλυβδη 95 οκτανίων: Νοθεύεται με προσθήκη άλλων χημικών ουσιών, όπως τολουόλιο ή αλκοόλες. Είναι το πιο επικίνδυνο είδος νοθείας. Το τολουόλιο μπορεί να προκαλέσει πολύ σημαντικές ζημιές, καθώς είναι διαβρωτικό και αποσυνθέτει όλα τα ελαστομερή του κινητήρα, όπως τσιμούχες, φλάτζες, σωληνάκια κ.λπ.

Σούπερ LRP: Η συνήθης νοθεία είναι η προσθήκη απλής αμόλυβδης βενζίνης στη σούπερ. Η χρήση απλής αμόλυβδης από αυτοκίνητα παλιάς τεχνολογίας φθείρει σταδιακά τα έδρανα των βαλβίδων του κινητήρα και οδηγεί τελικά στη σοβαρή φθορά του ίδιου του μπλοκ του κινητήρα. Λόγω

Από το Λαύριο μέχρι την Eλευσίνα τα «σλέπια» κινούνται ανεξέλεγκτα. Για να προβούν οι τελωνειακοί σε έλεγχο, θα πρέπει να καταθέσουν αίτημα στο Λιμενικό. Αν πράγματι αυτό συμβεί, τότε η πληροφορία διαρρέει με αποτέλεσμα να χαθεί το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού. Επιπλέον, η εμπλοκή πολλών φορέων μπορεί να οδηγήσει σε προστριβές

17

της μικρής κατανάλωσης της εν λόγω βενζίνης και της μικρής διαφοράς τιμής με την αμόλυβδη 95 οκτανίων, η νοθεία αυτής της μορφής, υποστηρίζεται από τους βενζινοπώλες, ότι δεν αποφέρει μεγάλα κέρδη.

Σούπερ αμόλυβδη 100 οκτανίων: Νοθεύεται με απλή αμόλυβδη. Σε ΙΧ που απαιτούν υψηλό αριθμό οκτανίων η χρήση απλής αμόλυβδης μειώνει σημαντικά την απόδοση, αυξάνει τα επικίνδυνα καυσαέρια και τις επικαθίσεις στον κινητήρα, με αποτέλεσμα την πρόωρη φθορά του.

Ντίζελ κίνησης: Νοθεύεται με ντίζελ θέρμανσης ή ντίζελ ναυτιλίας και σπανιότερα με «white spirit» (διαλυτικό χρωμάτων). Η νοθεία με ντίζελ θέρμανσης ή ναυτιλίας μπορεί να επιφέρει φθορές στους σύγχρονους κινητήρες που είναι σχεδιασμένοι να λειτουργούν με πετρέλαιο καλής ποιότητας. Το πρόβλημα είναι πολύ πιο έντονο όταν γίνεται νοθεία με πετρέλαιο ναυτιλίας.

Τρόποι αντιμετώπισηςΌμως η μελέτη καταλήγει και σε

προτάσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου, επισημαίνοντας ότι «η ευρύτατη χρήση της τεχνολογίας μπορεί να λύσει πολλά από τα προβλήματα νοθείας και λαθρεμπορίας των καυσίμων. Η τοποθέτηση GPS στα βυτιοφόρα, ο ηλεκτρονικός τρόπος εισροών-εκροών σε όλα τα στάδια της εμπορίας των καυσίμων, η ηλεκτρονική παρακολούθηση των “σλεπιών”, και γενικά ένα σύστημα εποπτείας του κυκλώματος που έρχεται σε επαφή με τον τελικό καταναλωτή, δίνει επαρκείς απαντήσεις στο πρόβλημα».

Παράλληλα η μελέτη σημειώνει ότι μέτρα υπό μορφή κινήτρων, που αναδεικνύουν και επιβραβεύουν τον ανθρώπινο παράγοντα, μπορεί να είναι πιο αποδοτικά από οποιοδήποτε τεχνολογικά εξελιγμένο προϊόν που καλείται να ενταχθεί στο κύκλωμα της διακίνησης-εμπορίας των καυσίμων. Με βάση αυτά τα δεδομένα η μελέτη προτείνει ένα μέρος του αδιαπραγμάτευτου και απόλυτα προσδιορισμένου διοικητικού προστίμου να δίνεται στην ομάδα των ατόμων που θα εμπλακεί και θα ανακαλύπτει τη νοθεία ή το λαθρεμπόριο. Επίσης, οι υπάλληλοι που

θα εμπλακούν σε αυτήν την υπόθεση της λαθρεμπορίας/νοθείας καυσίμων να έχουν μόνον αυτοί το δικαίωμα επιλογής του τόπου μετάθεσής τους. Τέλος, η εμπλοκή τους στο λαθρεμπόριο καυσίμων και οι επιτυχίες τους θα τους δίνουν ένα προβάδισμα για την εξέλιξή τους στις υπηρεσίες όπου βρίσκονται. Σημειωτέον ότι η μελέτη θεωρεί πως στο νέο ΕΣΠΑ πρέπει να ενταχθούν οι δράσεις με θέμα την αγορά του απαραίτητου τεχνολογικού εξοπλισμού -τουλάχιστον για τους δημόσιους οργανισμούς- που θα χρησιμοποιηθεί για την εποπτεία του όλου συστήματος. Επίσης, θεωρεί ότι μπορεί να ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ και η συγχρηματοδότηση με σκοπό την αγορά μέρους του εξοπλισμού όλων των φορέων που εντάσσονται στην προμήθεια-διακίνηση-αποθήκευση των καυσίμων.

18

06ΡΕΚOΡ ΑΙΤΗΣΕΩΝΓΙΑ ΤO ΕΠΙΔOΜΑΘΕΡΜΑΝΣΗΣΕξαιτίας των άσχημων καιρικών συνθηκών του φετινού χειμώνα αλλά και της δύσκολης οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται πολλά νοικοκυριά, οι αιτήσεις για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης έχουν σπάσει κάθε ρεκόρ. Φέτος, οι αιτήσεις έχουν ξεπεράσει το 1 εκατ., δηλαδή κυμαίνονται σε διπλάσια ποσοστά σε σχέση με πέρυσι, και αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο.

Επίδομα θέρμανσηςΤου Γιάννη Πισπιρίγκου

Ποιοι είναι οι όροι και οι προϋποθέσεις για να διεκδικήσει κάποιος το επίδομα θέρμανσης; Τι πρέπει να προσέξουν οι διαχειριστές των πολυκατοικιών; Μέχρι πότε έχετε προθεσμία προκειμένου να κάνετε την αντίστοιχη αίτηση χορήγησης επιδόματος; Oι σημαντικότερες ερωτήσεις-απαντήσεις που αφορούν το επίδομα θέρμανσης.

Oι δικαιούχοιΥπενθυμίζεται ότι δικαιούχοι του επιδόματος θέρμανσης είναι: • Κάθε άγαμος φορολογούμενος με ετήσιο συνολικό εισόδημα μέχρι 30.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας μέχρι 200.000 ευρώ. • Κάθε ζευγάρι εγγάμων με ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ. • Κάθε μονογονεϊκή οικογένεια με ετήσιο συνολικό εισόδημα μέχρι 43.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ. • Για κάθε προστατευόμενο τέκνο του ενδιαφερόμενου το εισοδηματικό όριο των 40.000 ή 43.000 ευρώ προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ.

Στην αίτηση των δικαιούχων για το επίδομα θα πρέπει να αναγράφονται ο ΑΦΜ του, το ονοματεπώνυμο και ο αριθμός προστατευόμενων τέκνων, εάν επιθυμεί ή όχι την προκαταβολή, ο αριθμός τραπεζικού λογαριασμού (IBAN) και ονοματεπώνυμο 1ου δικαιούχου, ο αριθμός παροχής ρεύματος κύριας κατοικίας, διεύθυνση, τετραγωνικά, αν η κατοικία είναι ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή δωρεάν παραχωρούμενη, ο ΑΦΜ του εκμισθωτή ή του δωρεάν παραχωρούντος, ένδειξη αν πρόκειται για πολυκατοικία, στοιχεία επικοινωνίας (διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αριθμός κινητού ή και σταθερού τηλεφώνου). Το επίδομα, ανάλογα με τα κριτήρια, ξεκινάει από τα 52 ευρώ και φτάνει έως τα 1.050 ευρώ.

Το επίδομα χορηγείται σε φυσικά πρόσωπα που πληρούν τα κριτήρια χορήγησης και αφορά αγορές πετρελαίου εσωτερικής καύσης θέρμανσης, που πραγματοποιούνται από τις 15 Oκτωβρίου 2014 μέχρι και τις 30 Απριλίου 2015. Η σχετική αίτηση υποβάλλεται μέχρι τις 31 Μαΐου του 2015.

19

Τι πρέπει να προσέξετε1. Με ποιους κωδικούς εισερχόμαστε στην Εφαρμογή Δικαιούχων του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης; – α. Oι πιστοποιημένοι χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ) συνδέονται, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης στο TAXISnet. β. Oι χρήστες που δεν διαθέτουν κωδικούς πρόσβασης TAXISnet, θα ταυτοποιούνται εναλλακτικά δίνοντας ΑΦΜ και αριθμό ειδοποίησης κάποιου εκ των τελευταίων 5 εκκαθαριστικών δηλώσεων φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Εάν δεν θυμάστε τους κωδικούς πρόσβασης και τυχαίνει το όνομα χρήστη (username) να ταυτίζεται με τον ΑΦΜ σας, τότε δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον εναλλακτικό

τρόπο σύνδεσης. Γι’ αυτό θα πρέπει να ανακτήσετε τον κωδικό πρόσβασής σας μέσω των σχετικών διαδικασιών.

2. Ποιες διαδικτυακές εφαρμογές θα χρησιμοποιήσω για την εξυπηρέτηση του επιδόματος πετρελαίου; – Στην ιστοσελίδα www.gsis.gr Υπηρεσίες προς Πολίτες> Υπηρεσία Χορήγησης Επιδόματος Πετρελαίου Θέρμανσης. α. Εφαρμογή Υποβολής/Τροποποίησης Αίτησης Ένταξης στο Μητρώο Δικαιούχων Επιδόματος Πετρελαίου Θέρμανσης συγκεκριμένου έτους. β. Εφαρμογή Διαχειριστών-Εκπροσώπων για συμπλήρωση στοιχείων ενοίκων και χιλιοστών θέρμανσης.

3. Μέχρι πότε έχω προθεσμία υποβολής αίτησης στο Μητρώο Δικαιούχων Επιδόματος Πετρελαίου Θέρμανσης; – Μέχρι τις 31/5/2015.

Αυτά που πρέπει να προσέξετε είναι: Η σωστή αναγραφή του ΑΦΜ σας ή του ΑΦΜ διαχειριστή-εκπροσώπου και η σωστή αναγραφή του αριθμού παροχής της ΔΕΗ ή του κοινόχρηστου αριθμού παροχής

20

4. O προμηθευτής πετρελαίου δεν μου έδωσε στοιχεία για να υποβάλω αίτηση χορήγησης επιδόματος. Πώς θα γίνει η διασταύρωση των στοιχείων; – O προμηθευτής πετρελαίου δεν δίνει στοιχεία για την υποβολή της αίτησής σας. Κάθε παραστατικό αγοράς πετρελαίου υποβάλλεται από τον προμηθευτή στη ΓΓΔΕ. Αυτά που πρέπει να προσέξετε είναι: Η σωστή αναγραφή του ΑΦΜ σας ή του ΑΦΜ διαχειριστή-εκπροσώπου, αν πρόκειται για πολυκατοικία. Η σωστή αναγραφή του αριθμού παροχής της ΔΕΗ ή του κοινόχρηστου αριθμού παροχής, αν πρόκειται για πολυκατοικία.

ΠΡOΣOΧΗ! τα στοιχεία του ΑΦΜ και του αριθμού παροχής της ΔΕΗ πρέπει να είναι τα ίδια στο παραστατικό του προμηθευτή και στην αίτησή σας.

5. Τι πρέπει να κάνει ο διαχειριστής σε ό,τι αφορά την εφαρμογή Διαχείρισης Ενοίκων/Χιλιοστών Θέρμανσης μιας πολυκατοικίας; – Η εφαρμογή Διαχείρισης Ενοίκων/Χιλιοστών Θέρμανσης Πολυκατοικίας απευθύνεται στους διαχειριστές των πολυκατοικιών ή σε εκπροσώπους

κτισμάτων όπου υπάρχουν περισσότερες από μία κατοικίες (ολιγοκατοικίες) και για τις οποίες υπάρχει κοινός καυστήρας.

O διαχειριστής-εκπρόσωπος εισάγει τα στοιχεία των διαμερισμάτων της πολυκατοικίας/ολιγοκατοικίας, καθώς και τη συμμετοχή καθενός από αυτά στις δαπάνες θέρμανσης σε χιλιοστά. Αλλαγές στα παραπάνω στοιχεία μπορεί ο διαχειριστής να πραγματοποιήσει μόνο πριν ενεργοποιήσει τη δυνατότητα πληρωμής. Είναι υποχρεωτικό να δηλωθούν τα χιλιοστά συμμετοχής σε δαπάνες θέρμανσης για όλα τα διαμερίσματα μιας πολυκατοικίας για να δημιουργηθεί η συνολική εικόνα της (ανοικτά-κλειστά-ανήκοντα και σε φυσικά πρόσωπα και σε νομικά πρόσωπα).

Θα πρέπει να συμφωνήσετε σε μια κατανομή που θα ισχύει για όλον τον χρόνο. Το σύνολο των χιλιοστών των διαμερισμάτων πρέπει να είναι 1.000, ώστε να μπορεί να ενεργοποιηθεί και η δυνατότητα πληρωμής.

Μπορείτε να ενεργοποιήσετε τη δυνατότητα πληρωμής, όταν θα

Το επίδομα χορηγείται σε φυσικά πρόσωπα που πληρούν τα κριτήρια και αφορά αγορές πετρελαίου που πραγματοποιούνται από τις 15 Oκτωβρίου 2014 μέχρι και τις 30 Απριλίου 2015. Η σχετική αίτηση υποβάλλεται μέχρι τις 31 Μαΐου του 2015

21

έχουν υποβληθεί όλες οι αιτήσεις από τους δικαιούχους. Πριν προβείτε στην ενεργοποίηση της δυνατότητας πληρωμής, επιβεβαιώστε την ορθή υποβολή των αιτήσεων των δικαιούχων.

Η αίτησή τους είναι σωστή μόνον όταν δίπλα στα στοιχεία τους υπάρχει η ένδειξη. Στα παραστατικά των αγορών πετρελαίου θέρμανσης τα στοιχεία του ΑΦΜ και του αριθμού κοινόχρηστης παροχής της ΔΕΗ θα πρέπει να ταυτίζονται με αυτά τα οποία έχετε εισαγάγει στην εφαρμογή Διαχείρισης Ενοίκων/Χιλιοστών Θέρμανσης.

Σε περίπτωση που έχει εκδοθεί ΑΦΜ για την πολυκατοικία και θέλετε τα παραστατικά αγοράς πετρελαίου θέρμανσης να εκδίδονται σε αυτόν τον ΑΦΜ, θα πρέπει να ορίσετε τον ΑΦΜ αυτόν στα στοιχεία της πολυκατοικίας, επιλέγοντας το σχετικό δεσμό «Oρισμός ΑΦΜ».O ΑΦΜ πολυκατοικίας δεν μπορεί να αλλάξει στη συνέχεια ούτε και να διαγραφεί. ΠΡOΣOΧΗ! Ακόμη και στην περίπτωση που έχει οριστεί ΑΦΜ πολυκατοικίας, στις αιτήσεις των ενοίκων θα αναγράφεται ο ΑΦΜ του διαχειριστή.

6. Είμαι διαχειριστής, αλλά δεν έχουμε κοινόχρηστο μετρητή ΔΕΗ (ρολόι ΔΕΗ) στην πολυκατοικία. Ποιο ρολόι ΔΕΗ πρέπει να δηλώσω σαν κοινόχρηστο; – Δηλώστε το δικό σας (ως διαχειριστή/εκπροσώπου) ρολόι ΔΕΗ ή εναλλακτικά επιλέξτε ένα ρολόι (αρ. παροχής ΔΕΗ) που θα έχετε συμφωνήσει με όλους τους ενοίκους της πολυκατοικίας σας.

7. Τι πρέπει να γίνει στην περίπτωση αλλαγής διαχειριστή; – Στην εφαρμογή Διαχείρισης Ενοίκων/Χιλιοστών Θέρμανσης Πολυκατοικίας θα δηλωθούν τα νέα στοιχεία. Oι ένοικοι θα υποβάλουν τις νέες αιτήσεις με τον νέο ΑΦΜ διαχειριστή. O διαχειριστής θα ενεργοποιήσει τη δυνατότητα πληρωμής.

ΠΡOΣOΧΗ! Oι νέες διασταυρώσεις παραστατικών αγοράς πετρελαίου θέρμανσης αφορούν τις αγορές που θα πραγματοποιηθούν μετά την ημερομηνία ενεργοποίησης της δυνατότητας πληρωμής.

8. Είμαστε μια πολυκατοικία όπου κάθε διαμέρισμα έχει δικό του καυστήρα. Πρέπει να τη δηλώσουμε σαν πολυκατοικία ή ο κάθε ένοικος να κάνει

αίτηση ως κάτοικος μονοκατοικίας; – Θα κάνετε χωριστή αίτηση ο καθένας ως κάτοικοι μονοκατοικίας, με την προϋπόθεση ότι θα προμηθευτείτε πετρέλαιο με διαφορετικά παραστατικά αγοράς. Τα στοιχεία του ΑΦΜ και του αριθμού παροχής της ΔΕΗ πρέπει να είναι τα ίδια στο παραστατικό του πρατηριούχου και αντίστοιχα στην αίτηση κάθε δικαιούχου.

9. Έχω υποβάλει την αίτησή μου στο Μητρώο Δικαιούχων Επιδόματος Πετρελαίου Θέρμανσης, το παραστατικό αγοράς όμως αναγράφει τον ΑΦΜ της συζύγου μου. Θα υπάρξει πρόβλημα στη διασταύρωση των στοιχείων; – Η διασταύρωση των στοιχείων δεν θα ολοκληρωθεί. Τα στοιχεία του ΑΦΜ και του αριθμού παροχής της ΔΕΗ πρέπει να είναι τα ίδια στο παραστατικό του πρατηριούχου και στην αίτησή σας.

10. Η πίστωση του λογαριασμού μου δεν πραγματοποιείται λόγω ανενεργού IBAN που έχω δηλώσει. Πώς μπορώ να τον διορθώσω; – Θα προβείτε σε τροποποιητική αίτηση στην οποία θα διορθώσετε τον ΙΒΑΝ.

22

07ΑΚOΜΗ ΠΕΡΙΣΣOΤΕΡOΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙOΣΤΙΣ ΜΕΤΑΦOΡΕΣΡαγδαία αύξηση αναμένεται να παρουσιάσει η χρήση του φυσικού αερίου στις μεταφορές σύμφωνα με τελευταία μελέτη του ευρωπαϊκού οργανισμού ACER, ο οποίος αποτελεί συντονιστικό όργανο των ρυθμιστικών αρχών ενέργειας των ευρωπαϊκών χωρών.

Αεριοκίνηση

Στο πλαίσιο των ερευνών που διεξάγει ο οργανισμός για την καλύτερη εποπτεία των εθνικών ρυθμιστικών αρχών στην Ευρώπη και την ανάπτυξη της αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα για το μέλλον του φυσικού αερίου και τον σημαίνοντα ρόλο που θα διαδραματίσει στις μεταφορές μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Συγκεκριμένα, μέχρι το 2025 η χρήση του φυσικού αερίου στις μεταφορές, είτε πρόκειται για χερσαίες είτε για θαλάσσιες, θα έχει δεκαπλασιαστεί με τις μεταφορές βαρέος τύπου να αποτελούν τον βασικό τομέα χρήσης του συγκεκριμένου καυσίμου.

Παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της αγοράς Η ανταγωνιστική τιμή του φυσικού αερίου και η ανάγκη εναρμόνισης με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς οι οποίοι προβλέπουν αυστηρότερους όρους στις εκπομπές ρύπων, έχουν καταστήσει το πράσινο καύσιμο ως την κατεξοχήν εναλλακτική έναντι των συμβατικών μορφών ενέργειας, όπως υποστηρίζει ο ACER.

Το υγροποιημένο φυσικό αέριο αναμένεται να κερδίσει επιπλέον μερίδιο της ενεργειακής αγοράς μέσα στα επόμενα χρόνια και σύμφωνα με τον οργανισμό ACER (ο οποίος μεταξύ άλλων αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε διαπεριφερειακό επίπεδο για την ανάπτυξη του υγιούς ανταγωνισμού και την περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς του αερίου) καταλυτικό ρόλο θα διαδραματίσει η πολιτική που θα υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την προώθηση του φυσικού αερίου. Η διεύρυνση χρήσης του συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG), που χρησιμοποιείται στα αμάξια και σε άλλα ελαφρού τύπου οχήματα, όσο και του υγροποιημένου (LNG) έχει ήδη ευνοηθεί από τον κανονισμό περί υποδομών των εναλλακτικών καυσίμων της ΕΕ, ο οποίος θέτει την υποχρέωση και τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του δικτύου ανεφοδιασμού σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Ωστόσο, η φορολογική πολιτική εξακολουθεί να αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα στην ανάπτυξη της αγοράς φυσικού αερίου και, όπως υποστηρίζει η μελέτη του οργανισμού

23

ACER, μια σταθερά χαμηλή φορολογία στο φυσικό αέριο, συγκριτικά χαμηλότερη από τα άλλα καύσιμα, αποτελεί βασική προϋπόθεση προκειμένου να υλοποιηθούν επιπλέον μελλοντικές επενδύσεις σε έργα υποδομών και γενικότερα στον τομέα της αεριοκίνησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σε επίπεδο υποδομών, η προμήθεια του φυσικού αερίου μπορεί να υποστηριχθεί από δίκτυα μεταφορών μέσω του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου καθώς και διά θαλάσσης προκειμένου, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, να καλυφτεί η ζήτηση χωρίς να απαιτείται να περιμένουμε να ολοκληρωθούν τα έργα υποδομών μεγάλης κλίμακας, όπως είναι τα υπόγεια δίκτυα των αγωγών τα οποία απαιτούν και μεγάλα κεφάλαια. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, αυτός είναι και ένας τρόπος προκειμένου να γεφυρωθεί το χρονικό διάστημα μέχρι να πραγματοποιηθούν όλες οι απαραίτητες δομικές και θεσμικές αλλαγές που θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για περαιτέρω ανάπτυξη των υποδομών.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις

του ευρωπαϊκού οργανισμού, η τεχνολογία αποκεντρωμένων συστημάτων φυσικού αερίου αναμένεται να καταστεί εξ ολοκλήρου εμπορική στο μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα και, μέχρι το 2022, οι μονάδες φυσικού αερίου θα λειτουργούν ως εξισορροπητικά στοιχεία στην αγορά του ηλεκτρισμού.

Διευκολύνεται ο ανεφοδιασμός σε όλα τα κομβικά σημείαΣυνεχής βελτίωση σημειώνεται στις υποδομές της Ευρώπης για τον απρόσκοπτο ανεφοδιασμό LNG/CNG με τη διεύρυνση του δικτύου των «μπλε διαδρόμων» να αποτελεί ένα απτό παράδειγμα κινητοποίησης όλων των φορέων. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία επιβάλλει τη δημιουργία σταθμών ανεφοδιασμού σε κομβικά σημεία σε όλη την Ευρώπη, ώστε να εξυπηρετούνται επαρκώς οι καταναλωτές που κινούνται στα ευρωπαϊκά οδικά δίκτυα. Oι στρατηγικά τοποθετημένοι σταθμοί ανεφοδιασμού LNG στην Ευρώπη αυξήθηκαν με την ίδρυση τριών νέων (Πιατσέντσα στη Βόρεια Ιταλία, Oρέμπρο στη Σουηδία, Κάλλο στο

Βέλγιο). Παράλληλα, έχει εγκριθεί η ίδρυση 7 νέων σταθμών στη Μάλαγα (Ισπανία), τη Λισσαβώνα (Πορτογαλία), τη Λυών (Γαλλία), το Παρίσι (Γαλλία), το Πόρτο (Πορτογαλία), τις Βρυξέλλες (Βέλγιο) και την Τζέσενις (Σλοβενία).

Τα πρατήρια φυσικού αερίου έχουν φτάσει τα 25.300 (εκ των οποίων περίπου τα 1.500 είναι πρατήρια LNG, 500 είναι πρατήρια CNG/LNG και όλα τα υπόλοιπα CNG) σε όλον τον κόσμο, προκειμένου να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση των 19 εκατ. οχημάτων που κυκλοφορούν σε Ευρώπη και Αμερική. Ειδικότερα, όσον αφορά την Ευρώπη λειτουργούν συνολικά 4.720 πρατήρια προκειμένου να ανεφοδιάσουν τα 1,8 εκατ. οχήματα που κινούνται στους ευρωπαϊκούς δρόμους. Η γειτονική μας Ιταλία διαθέτει σήμερα 984 σταθμούς ανεφοδιασμού, εκ των οποίων οι 165 εγκαταστάθηκαν την τελευταία διετία. Στα ίδια επίπεδα, με μικρή διαφορά προς τα κάτω, κινείται και η Γερμανία η οποία διαθέτει 844 πρατήρια ανεφοδιασμού φυσικού αερίου.

Στην Ελλάδα, η ΔΕΠΑ προκειμένου να ανοίξει την αγορά της αεριοκίνησης,

24

με το FISIKON (εμπορική ονομασία του φυσικού αερίου για την κίνηση οχημάτων), δημιουργεί υποδομές και υλοποιεί στρατηγικές συνεργασίες έχοντας ως στόχο το οικονομικό, ασφαλές και φιλικό προς το περιβάλλον καύσιμο να κάνει όλο και περισσότερο αισθητή την παρουσία του στους ελληνικούς δρόμους.

Έτσι, σήμερα η ΔΕΠΑ λειτουργεί 7 πρατήρια σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας.

Στην Αττική: – ΕΚO, λεωφόρος Κηφισίας 264, Κηφισιά. – ΕΚO, 8ο χλμ. Αθηνών-Λαμίας, Ν. Φιλαδέλφεια. – Πρατήριο Fisikon στην Ανθούσα, στον παράδρομο της Αττικής Oδού. – Πρατήριο Fisikon στα Άνω Λιόσια.

Στη Θεσσαλονίκη: – EKO, λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 128, Πυλαία. – ΒΡ, λεωφόρος Κωνσταντίνου Καραμανλή 36, Νέα Μαγνησία.

Στον Βόλο: – ΒΡ, οδός Λαρίσης 202.

Oι προτάσεις του ευρωπαϊκού οργανισμού NGVA για την αεριοκίνηση

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Oργανισμό Oχημάτων Φυσικού Αερίου NGVA, δύο είναι τα βασικά στοιχεία τα οποία θα επιτρέψουν τη διεύρυνση της χρήσης του φυσικού αερίου στην κίνηση οχημάτων:

– Φορολογική πολιτική: Για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιούνται ως καύσιμα το μεθάνιο και το βιομεθάνιο, η φορολογία θα έπρεπε να ενσωματώνει τα πλεονεκτήματα χρήσης (μείωση εκπομπών διοξειδίου άνθρακα κ.λπ.), ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι για την ώρα καμία άλλη τεχνολογία δεν μπορεί να προσφέρει μια βραχυπρόθεσμη προοπτική μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα η οποία μάλιστα να εφαρμόζεται και στα ήδη υπάρχοντα οχήματα.

– Κανονισμοί και νομοθετικό πλαίσιο για την υποδομή δικτύου ανεφοδιασμού προκειμένου να εξελιχθεί η διανομή σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί, διευκρινιστικά, ότι οι υποδομές ανεφοδιασμού LNG για τις μεταφορές αγαθών πρέπει να αναπτυχθούν σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες εταιρείες μεταφορών και τους διαχειριστές στόλων οχημάτων σε μία ζώνη κατά μήκος των ευρωπαϊκών αυτοκινητόδρομων. Ένας πρώτος στόχος θα μπορούσε να είναι, για παράδειγμα, να προσφέρεται η δυνατότητα ανεφοδιασμού φορτηγών με σταθμούς ανά 400 χλμ. στους πιο σημαντικούς άξονες του διεθνούς οδικού δικτύου όπου κινούνται φορτηγά.

25

Υπό κατασκευή βρίσκονται ένα πρατήριο στη Λάρισα και ένα στην περιοχή της Λαμίας, καθώς και άλλα 6 σε φάση αδειοδότησης στην Αθήνα.

Η νέα ώθηση που δίνει το φυσικό αέριο στην αγορά των μεταφορών δεν σταματά εδώ, καθώς με τον νόμο 4070/2012 εισήχθη ο νέος όρος «πρατήρια παροχής καυσίμων και ενέργειας» και με τον νόμο 4199/2013 προβλέπεται η χωροταξική εξομοίωση πρατηρίων πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) με λοιπά πρατήρια καυσίμων. Παράλληλα, επετεύχθη απλούστευση της διαδικασίας μετατροπής ενός υπάρχοντος πρατηρίου υγρών καυσίμων σε μεικτό πρατήριο LPG και CNG, ενώ με υπουργική απόφαση (υπ. αρ. 13935/930/12-3-2014) θεσμοθετείται η διαδικασία χορήγησης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίων CNG ΔΧ και καθορίζονται τα ελάχιστα μέτρα καθώς και οι αποστάσεις ασφαλείας των εγκαταστάσεων πρατηρίων διανομής πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG).

Σύμφωνα με τον κ. Ανδρέα Κουζή, πολιτικό μηχανικό-πολεοδόμο και εκπρόσωπο του υπουργείου Υποδομών,

Μεταφορών και Δικτύων, με την ανάπτυξη των υποδομών εναλλακτικών καυσίμων τίθενται τα θεμέλια για βιώσιμες μεταφορές. Όπως σημειώνει, «με τον νόμο 4070/2012 εισήχθη ο νέος όρος “πρατήρια παροχής καυσίμων και ενέργειας” και με τον νόμο 4199/2013 προβλέπεται η χωροταξική εξομοίωση πρατηρίων πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) με λοιπά πρατήρια καυσίμων. Παράλληλα, επετεύχθη απλούστευση της διαδικασίας μετατροπής ενός υπάρχοντος πρατηρίου υγρών καυσίμων σε μεικτό πρατήριο LPG και CNG, ενώ με υπουργική απόφαση (υπ. αρ. 13935/930/12-3-2014) θεσμοθετείται η διαδικασία χορήγησης άδειας ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίων CNG ΔΧ και καθορίζονται τα ελάχιστα μέτρα και οι αποστάσεις ασφαλείας των εγκαταστάσεων πρατηρίων διανομής πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG). Με όλες αυτές τις νομοθετικές πρωτοβουλίες αναμένεται ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων αμιγών και μεικτών πρατηρίων αερίων καυσίμων, καθώς και η ραγδαία αύξηση του αριθμού τους στο μέλλον. Παράλληλα,

επιλύθηκαν βασικά θέματα όπως είναι η ενθάρρυνση της επέκτασης της χρήσης μη ρυπογόνων εναλλακτικών καυσίμων για την κίνηση αυτοκινήτων οχημάτων στη χώρα μας, καθώς και η απελευθέρωση του επαγγέλματος του τεχνίτη αερίων. Αξίζει να τονιστούν και τα προσδοκώμενα οφέλη από τη χρήση του φυσικού αερίου στις μεταφορές, τα οποία εκτός από περιβαλλοντικά και οικονομικά ορίζονται και ως βασικοί παράγοντες αύξησης της απασχόλησης και βελτίωσης της ποιότητας ζωής».

26

08ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΖΗΤOΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΔOΤΗΣΗΓΙΑ ΤO ΑΕΡΙOΤο πρόγραμμα επιδότησης για την αντικατάσταση συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου από συστήματα φυσικού αερίου, που εξήγγειλε το ΥΠΕΚΑ τον περασμένο Σεπτέμβριο σε συνεργασία με τις ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον συνολικά 20.000 νοικοκυριών - βάσει των αιτήσεων που έχουν ήδη κατατεθεί αλλά και όσων εκτιμάται ότι θα κατατεθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.

Επιδότηση θέρμανσηςΤου Γιάννη Πισπιρίγκου

Πρόκειται για μια σημαντική κίνηση από την πλευρά της πολιτείας, μιας και η συγκεκριμένη επιδότηση εξασφαλίζει την αντικατάσταση του λέβητα πετρελαίου με τον αντίστοιχο φυσικού αερίου, για ακόμη μεγαλύτερη εξοικονόμηση χρημάτων και μικρότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Ωστόσο, μέχρι αυτήν τη στιγμή που γραφόταν το άρθρο, δεν έχουν αποδεσμευτεί τα απαραίτητα κονδύλια για την ολοκλήρωση του προγράμματος, πρόβλημα που πρέπει να επιλυθεί άμεσα, καθώς όσο καθυστερεί η αποδέσμευση των 15 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για την επιδότηση, άλλο τόσο καθυστερεί και η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ ΥΠΕΚΑ και των ΕΠΑ που θα τις καταστήσει φορείς του έργου.

Το πρόγραμμαΗ δράση του ΥΠΕΚΑ με τίτλο «Αντικατάσταση συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου με συστήματα φυσικού αερίου σε κατοικίες» προσφέρει επιδότηση του 60% του κόστους μετατροπής ενός συστήματος θέρμανσης από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο. Ως βασική προϋπόθεση συμμετοχής είναι οι ενδιαφερόμενοι

να κατοικούν σε μονοκατοικίες, πολυκατοικίες ή μεμονωμένα διαμερίσματα με τιμή ζώνης που δεν υπερβαίνει τα 2.500 ευρώ, αλλά και να βρίσκονται σε δρόμο με ενεργό δίκτυο φυσικού αερίου. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις για το πρόγραμμα μέχρι και την 30η Απριλίου 2015, που είναι και η καταληκτική ημερομηνία για την ισχύ της δράσης.

Καταιγισμός αιτήσεωνΣύμφωνα με τις ανακοινώσεις του ΥΠΕΚΑ και των τριών ΕΠΑ, στην Αττική έχουν υποβληθεί 2.027 αιτήσεις υπαγωγής και έχουν συναφθεί συμβάσεις σύνδεσης και παροχής αερίου για το 70% αυτών, ενώ για το 32% των αιτήσεων έχει ήδη ολοκληρωθεί η εγκατάσταση της παροχετευτικής διάταξης και αναμένεται ότι το ποσοστό αυτό θα έχει ανέλθει στο 70% μέχρι το τέλος Ιανουαρίου. Επιπλέον, στην Αττική 2.095 καταναλωτές έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να υποβάλουν σχετική αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα τις προσεχείς εβδομάδες.

Αντίστοιχα, έχουν υποβληθεί 2.563

27

28

αιτήσεις για υπαγωγή στο πρόγραμμα στη Θεσσαλονίκη και 2.309 αιτήσεις στη Θεσσαλία. Έχουν συναφθεί συμβάσεις σύνδεσης και παροχής αερίου για το 76% των αιτήσεων στη Θεσσαλονίκη και για το 65% στη Θεσσαλία, ενώ το 20% των αιτούντων στη Θεσσαλονίκη και το 48% στη Θεσσαλία είναι ήδη ενεργοί χρήστες του δικτύου φυσικού αερίου.

Και το 2015Ενδεικτικές της επιτυχίας του προγράμματος είναι οι επιστολές του περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και των ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας, με τις οποίες ζητούν από τον υπουργό ΠΕΚΑ, με δεδομένο ότι ήδη εξαντλήθηκαν οι διατιθέμενοι πόροι, την εξεύρεση επιπλέον πόρων για τη συνέχιση του προγράμματος και το 2015.

«Λαμβάνοντας υπόψη τόσο την ένθερμη υποδοχή της πρωτοβουλίας από το κοινό όσο και το γεγονός πως το 30% των καταναλωτών που έχουν υποβάλει αίτημα επιθυμούν να συνδεθούν με το δίκτυο φυσικού αερίου μόνον υπό την προϋπόθεση της έγκρισης του αιτήματός τους, γίνεται φανερή η ανάγκη συνέχισης του προγράμματος και της διάθεσης και νέων κονδυλίων προς την ίδια κατεύθυνση. Ως φορέας διαχείρισης της δράσης, ενημερώνουμε ότι βρισκόμαστε σε αναμονή της διαδικασίας εκταμίευσης των σχετικών κονδυλίων και προσδοκούμε την

επανάληψη του προγράμματος εντός του 2015», αναφέρει η ΕΠΑ Αττικής.

«Η διασφάλιση της συνέχειας του προγράμματος με νέα κονδύλια και επανάληψη του προγράμματος εντός του 2015 θα συνεισφέρει ουσιαστικά στον κύριο στόχο της μείωσης των εκπομπών αερίων ρύπων μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των συστημάτων θέρμανσης των κατοικιών», συμπληρώνει η ΕΠΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας.

«Η εκτίμηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είναι ότι για την αντιμετώπιση της ζήτησης σε περίπτωση επανάληψης του προγράμματος εντός του 2015 απαιτούνται επιπλέον κονδύλια της τάξης των 7 εκατ. ευρώ», σημειώνει ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Απόστολος Τζιτζικώστας στην επιστολή του προς τον υπουργό ΠΕΚΑ.

Όσα πρέπει να ξέρετεΣτη δημοσιότητα δόθηκε από το υπουργείο μια σειρά ερωτήσεων-απαντήσεων, μέσω των οποίων παρέχονται οι βασικές πληροφορίες για την υλοποίηση της δράσης. Ειδικότερα:

1. Τι είναι το πρόγραμμα επιδοτήσεων εγκαταστάσεων θέρμανσης; Το πρόγραμμα αφορά την επιδότηση μέρους του κόστους εγκατάστασης θέρμανσης φυσικού αερίου σε κατοικίες

Η δράση του ΥΠΕΚΑ προσφέρει επιδότηση του 60% του κόστους μετατροπής ενός συστήματος θέρμανσης από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο. Ως βασική προϋπόθεση συμμετοχής είναι οι ενδιαφερόμενοι να κατοικούν σε περιοχές με τιμή ζώνης που δεν υπερβαίνει τα 2.500 ευρώ, αλλά και να βρίσκονται σε δρόμο με ενεργό δίκτυο φυσικού αερίου

Ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Απόστολος Τζιτζικώστας.

29

προς αντικατάσταση των υφιστάμενων συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου.

2. Ποιοι καταναλωτές είναι δικαιούχοι; Δικαίωμα συμμετοχής στη δράση έχουν ιδιοκτήτες κατοικιών είτε είναι μονοκατοικία, μεμονωμένο διαμέρισμα ή πολυκατοικία. Η κατοικία πρέπει να βρίσκεται σε περιοχές με τιμή ζώνης χαμηλότερη ή ίση των 2.500 ευρώ/τ.μ., εντός του λεκανοπεδίου Αττικής και όπου υπάρχει δίκτυο διανομής φυσικού αερίου. Σε περίπτωση πολυκατοικίας πρέπει τουλάχιστον το 50% των διαμερισμάτων να είναι κατοικίες.

3. Ποιες δαπάνες καλύπτει; Το πρόγραμμα καλύπτει τις συσκευές και τα εξαρτήματα που απαιτούνται για τη μετατροπή της υπάρχουσας εγκατάστασης θέρμανσης σε αντίστοιχη χρήσης φυσικού αερίου, όπως καυστήρας, λέβητας, σωληνογραμμή φυσικού αερίου, σύστημα απαγωγής καυσαερίων, μελέτη κ.λπ. (εργασία και υλικά εγκατάστασης).

4. Ποιο είναι το ύψος της επιδότησης; Η επιδότηση ανέρχεται στο 60% του κόστους της νέας εγκατάστασης θέρμανσης και με ανώτατο όριο ανάλογα την εγκατεστημένη ισχύ του λέβητα, βάσει του παρακάτω πίνακα.

Παραδείγματα: α) Για εγκατάσταση ατομικής θέρμανσης σε μεμονωμένο διαμέρισμα (έως 35.000 kcal) αξίας 1.800 ευρώ (συμπ. ΦΠΑ), η επιδότηση ανέρχεται σε: 1.800*60%= 1.080 ευρώ με ανώτατο όριο επιδότησης τα 1.000 ευρώ.

Ο καταναλωτής θα πληρώσει 800 ευρώ.

β) Για εγκατάσταση θέρμανσης σε πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση και ισχύ λέβητα 180.000 Kcal/h, αξίας 6.500 (συμπ. ΦΠΑ), με αλλαγή λέβητα η επιδότηση ανέρχεται σε: 6.500*60%= 3.900 ευρώ. Ο καταναλωτής θα πληρώσει 2.600 (6.500 μείον 3.900).

5. Πώς δίνεται η επιδότηση; Ο καταναλωτής, κατά την προμήθεια και εγκατάσταση του νέου εξοπλισμού, καταβάλλει μόνο τη δική του συμμετοχή και το ποσό της επιδότησης αποδίδεται στον εγκαταστάτη/προμηθευτή. Μια πολυκατοικία, για να επωφεληθεί το σύνολο της επιδότησης, πρέπει το σύνολο των ιδιοκτητών να υποβάλουν αίτηση. Σε αντίθετη περίπτωση, η επιδότηση προκύπτει από τα χιλιοστά ιδιοκτησίας που συγκεντρώνονται κατά την υποβολή της αίτησης.

6. Για πόσο διάστημα θα διαρκέσει το πρόγραμμα; Οι ενδιαφερόμενοι ξεκίνησαν να εκδηλώνουν το ενδιαφέρον τους τηλεφωνικά από την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου, ενώ αιτήσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα θα γίνονται δεκτές μέχρι τις 30 Απριλίου 2015.

7. Ποιος φορέας εγκρίνει τον φάκελο των δικαιολογητικών και αποφασίζει για την ένταξή μου στο πρόγραμμα; Η κατάθεση, ο έλεγχος και η τελική έγκριση των δικαιολογητικών για την Αττική γίνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΠΑ Αττικής, που έχει οριστεί και ως φορέας διαχείρισης του

προγράμματος το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ.

8. Γιατί να επιλέξω το πρόγραμμα; Τι κερδίζω; Το πρόγραμμα επιδότησης δίνει μια μοναδική ευκαιρία να μετατρέψετε την εγκατάσταση θέρμανσης από το ρυπογόνο πετρέλαιο στο οικονομικό και φιλικό προς το περιβάλλον φυσικό αέριο κάνοντας μια σημαντική επένδυση με αισθητά μειωμένο κόστος. Η εξοικονόμηση του φυσικού αερίου σε σχέση με το πετρέλαιο θέρμανσης την περσινή χειμερινή περίοδο ανήλθε για τους καταναλωτές της Αττικής κατά μέσο όρο σε ποσοστό 42%.

9. Ποιες άλλες προσφορές βρίσκονται σε ισχύ από την ΕΠΑ Αττικής; Η ΕΠΑ Αττικής χρηματοδοτεί έως και 12.300 ευρώ τη μετατροπή σε φυσικό αέριο για κεντρικές θερμάνσεις κτηρίων και έως 1.200 για αυτόνομες συνδέσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων. Παράλληλα, η ΕΠΑ Αττικής παρέχει έκπτωση στα τέλη σύνδεσης έως και 100% για νέες κεντρικές θερμάνσεις και 50% στα τέλη σύνδεσης αυτόνομων συνδέσεων.

10. Πού μπορώ να απευθυνθώ για να πάρω περισσότερες πληροφορίες; • Στο 1133. • Στο www.aerioattikis.gr. • Στο www.ypeka.gr. • Στα σημεία εξυπηρέτησης καταναλωτών της ΕΠΑ Αττικής. • Στο δίκτυο εξουσιοδοτημένων εμπορικών συνεργατών της ΕΠΑ Αττικής σε όλη την Αττική.

30

09ΣΧΕΔΙO ΑΝΑΜOΡΦΩΣΗΣΤOΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜOΥ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣΣτη δημιουργία «αγοράς ευελιξίας», κατά τα πρότυπα των όσων ισχύουν και έχουν αρχίσει ήδη να εφαρμόζονται στην υπόλοιπη Ευρώπη, οδηγεί η πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για την αναμόρφωση του μηχανισμού διασφάλισης επάρκειας ισχύος στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Πρόκειται για τον μηχανισμό που σήμερα, μέσω των Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ), αποζημιώνει με 570 εκατ. ευρώ ετησίως τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, ανεξαρτήτως του εάν θα παρέχουν ή όχι ενέργεια στο σύστημα, καθώς η ύπαρξή τους διασφαλίζει την επάρκεια που είναι αναγκαία κατά τις ώρες που τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα δεν παράγουν ενέργεια.

Αγορά ηλεκτρισμούΤης Πηνελόπης Μητρούλια

Η πρόταση της ΡΑΕ προβλέπει ένα μεταβατικό στάδιο δέκα μηνών, δηλαδή έως τον Oκτώβριο του 2015, στη διάρκεια του οποίου θα συνεχίσουν να υφίστανται τα ΑΔΙ αλλά θα «κουρευτούν» δραστικά. Η τιμή τους ορίζεται σε 45 ευρώ/kW διαθέσιμης ισχύος ανά έτος, με ανώτατο όριο τα 15 εκατ. ευρώ ανά μονάδα για το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Oκτωβρίου 2015. Επομένως, ο προϋπολογισμός του εν λόγω μηχανισμού σε ετήσια βάση είναι 225 εκατ. ευρώ, ενώ για το 10μηνο εφαρμογής του μεταβατικού μηχανισμού (Ιανουάριος-Oκτώβριος 2015) θα ανέρχεται συνολικά σε 187 εκατ. ευρώ.

Τα κριτήριαΣε ό,τι αφορά τα κριτήρια για την υπαγωγή των μονάδων στο σύστημα, καθορίζονται σε τεχνική βάση και είναι ανεξάρτητα της τεχνολογίας της μονάδας. Συγκεκριμένα, οι μονάδες που θα δικαιούνται αποζημίωση θα πρέπει να: • διαθέτουν συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου (remote control), ώστε να μπορούν να τεθούν υπό τον ανεξάρτητο έλεγχο του Διαχειριστή, και • να έχουν αυξημένες δυνατότητες

μεταβολής της εξόδου τους, και πιο συγκεκριμένα ρυθμό μεταβολής τουλάχιστον 8 MW/min, και δυνατότητα απόκρισης για τουλάχιστον τρεις (3) συνεχόμενες ώρες.

Πόσες μονάδες προτείνεται να ενταχθούν Μονάδες φυσικού αερίου 4.411 MW - Συνδυασμένου κύκλου 4.078 MW - Ανοιχτού κύκλου 141 MW - Συμπαραγωγή 192 MW Υδροηλεκτρικά 582 MW

Σύνολο 4.993 MW

Όλα τα παραπάνω θα ισχύσουν έως το τέλος Oκτωβρίου του 2015, οπότε τα ΑΔΙ θα καταργηθούν πλήρως και θα αρχίσει η διενέργεια ετήσιων δημοπρασιών στο πλαίσιο της νέας «αγοράς ευελιξίας». Η πρόταση της ΡΑΕ, που καταρτίστηκε σε στενή συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΕ, αναμένει την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και, εφόσον πάρει το «πράσινο φως», θα ισχύσει αναδρομικά από 1ης Ιανουαρίου 2015.

31

32

Νέοι ορισμοίΣτο πλαίσιο του νέου μηχανισμού διασφάλισης ισχύος και ενόψει της δημιουργίας της αγοράς ευελιξίας, η ΡΑΕ υιοθετεί δύο νέους ορισμούς οι οποίοι αναμένεται να παίξουν σημαντικό ρόλο στο υπό διαμόρφωση νέο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Πρόκειται για τις: • Υπηρεσία ευελιξίας, δηλαδή την ταχεία αύξηση ή μείωση της κατανεμόμενης ισχύος μιας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής, έτσι ώστε να καλύπτει το φορτίο ακολουθώντας τις εντολές κατανομής του Διαχειριστή, σε χρονικό ορίζοντα μερικών ωρών. • Διαθεσιμότητα παροχής ευελιξίας, δηλαδή τη δυνατότητα μιας μονάδας να ακολουθεί έναν ταχύ κύκλο λειτουργίας, με ανταπόκριση μεγαλύτερη από ένα προκαθορισμένο «κατώφλι», το οποίο αντιστοιχεί στον μετρούμενο ρυθμό μεταβολής εξόδου σε MW/min, και σε σύντομο χρονικό διάστημα, το οποίο καθορίζεται στις τρεις ώρες.

Το μεταβατικό 10μηνο θα αξιοποιηθεί, πέραν των άλλων, για να εκπονηθεί ένα πλήρες μοντέλο με το οποίο θα λειτουργούν οι δημοπρασίες, τις οποίες θα πραγματοποιεί ο ΑΔΜΗΕ

ως διαχειριστής του συστήματος. Εάν ο ΑΔΜΗΕ κρίνει ότι υπάρχει ανάγκη διασφάλισης και επάρκειας ισχύος πέραν της ευελιξίας, θα έχει τη δυνατότητα να μεθοδεύσει αντίστοιχη δημοπρασία (κατά το μοντέλο, για παράδειγμα, της Αγγλίας).

Μελέτη επάρκειας από τον ΑΔΜΗΕ Πάντως, μελέτη του ΑΔΜΗΕ που συνόδευσε το κείμενο της πρότασης της ΡΑΕ και η οποία εκπονήθηκε από το ΕΜΠ και το ΑΠΘ για λογαριασμό του Διαχειριστή, δείχνει ότι οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει νέους κινδύνους οι οποίοι αφορούν την ευστάθεια και την αξιοπιστία της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η μελέτη που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης της ΡΑΕ για την αναμόρφωση του μηχανισμού διασφάλισης επαρκούς ισχύος δείχνει ότι από το 2018 το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα θα ξεκινήσει να έχει εκ νέου σοβαρά προβλήματα επάρκειας ισχύος και θα χρειάζεται για κάποιες ώρες αιχμής

να καλύπτει το έλλειμμα με εισαγωγές ρεύματος από το εξωτερικό.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η μελέτη για λογαριασμό του ΑΔΜΗΕ: «Υπάρχουν αυξημένες ανησυχίες σε σχέση με τη μελλοντική αξιοπιστία του ελληνικού ενεργειακού συστήματος. Oι ανησυχίες αυτές αφορούν: • Πρώτον, την ικανότητα του συστήματος να καλύψει τη ζήτηση αιχμής (επάρκεια ισχύος). • Δεύτερον, την ικανότητα του υφιστάμενου δυναμικού να ανταποκριθεί στη διαρκώς μεταβαλλόμενη και αβέβαιη καμπύλη φορτίου. • Τρίτον, τη δυνατότητα ανταπόκρισης του συστήματος σε συνθήκες υπερπροσφοράς ισχύος, όταν δηλαδή η παραγωγή ξεπερνά τη ζήτηση (υπερπαραγωγή) και θα πρέπει να περικοπεί η παραγωγή ΑΠΕ».

Σύμφωνα με τη μελέτη, η αξιοπιστία και η ευελιξία του συστήματος ηλεκτρισμού θα εξαρτηθούν από μια σειρά από αβεβαιότητες, και συγκεκριμένα από: - Την αύξηση της ζήτησης ηλεκτρισμού (ουσιαστικά από την οικονομική ανάπτυξη).

33

- Τις αποσύρσεις λιγνιτικών μονάδων ή τον περιορισμό της λειτουργίας τους λόγω περιβαλλοντικών υποχρεώσεων. - Τον ρυθμό ανάπτυξης νέων ΑΠΕ με μεταβλητή παραγωγή. - Τη διαθεσιμότητα καθαρών εισαγωγών ενέργειας.

Η μελέτη του ΑΔΜΗΕ εξέτασε μια σειρά από σενάρια που περιλαμβάνουν όλες τις εκδοχές (υψηλή και χαμηλή οικονομική ανάπτυξη, ευρείας ή περιορισμένης κλίμακας αποσύρσεις μονάδων, μεγαλύτερη και μικρότερη διείσδυση ΑΠΕ, μεγάλη και μικρή διαθεσιμότητα εισαγωγών), ακόμη και το σενάριο να υπάρχει μη διαθεσιμότητα μονάδων φυσικού αερίου για οικονομικούς λόγους. Συνολικά η μελέτη περιλαμβάνει 18 διαφορετικά σενάρια.

Προβλήματα στην επάρκειαΠάντως σε όλα τα σενάρια εμφανίζονται προβλήματα επάρκειας από το 2018, τα οποία αυξάνονται σημαντικά μέχρι το 2020 ξεπερνώντας τα κατώτατα όρια ασφάλειας. Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα, που θα απειλήσει την ασφάλεια προμήθειας της χώρας, εκτιμάται ότι θα παρουσιαστεί μέχρι το 2024.

Ενδεικτικά, η μελέτη εκτιμά ότι το 2018 θα υπάρχουν προβλήματα επάρκειας για 4,8 ώρες ετησίως, όταν και θα καταστεί αναγκαία η λήψη μέτρων όπως περιορισμός της ζήτησης, εισαγωγές κ.λπ.

Πρέπει να σημειωθεί εξάλλου ότι το

ζήτημα της διασφάλισης της επάρκειας των ηλεκτρικών συστημάτων της Ευρώπης θα αποτελέσει αντικείμενο έρευνας που θα διενεργηθεί από το Ινστιτούτο Florence School of Regulation, το οποίο αποτελεί δεξαμενή σκέψης (think tank) που παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών πολιτικών σε όλο το εύρος των δικτυακών οικονομιών. Το επιστημονικό αυτό έργο σκοπεύει στην ανάλυση των υφιστάμενων μηχανισμών διασφάλισης επάρκειας ισχύος στα επιμέρους κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην κριτική αποτίμηση της λειτουργίας τους και στην ανάδειξη των νομικών προβλημάτων που δημιουργούνται στο πλαίσιο της εφαρμογής τους και, εν συνεχεία, στη διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων για τη μεταρρύθμισή τους.

Μελέτη του ΑΔΜΗΕ που συνόδευσε το κείμενο της πρότασης της ΡΑΕ και η οποία εκπονήθηκε από το ΕΜΠ και το ΑΠΘ για λογαριασμό του Διαχειριστή, δείχνει ότι οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργήσει νέους κινδύνους οι οποίοι αφορούν την ευστάθεια και την αξιοπιστία της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας

34

10ΠΑΡΑΤΕΙΝOΝΤΑΙΤΑ ΤΙΜOΛOΓΙΑΓΙΑ ΤΗΝ ΥΨΗΛΗ ΤΑΣΗΣε μεταβατική λύση ως προς την τιμολόγηση των μεγάλων καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας κατέληξε η έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΗ του Δεκεμβρίου. Η συνέλευση, για το συγκεκριμένο ζήτημα τουλάχιστον, συνεκλήθη μάλλον για… πολιτικούς παρά για ουσιαστικούς λόγους, που είναι η διαμόρφωση των τιμολογίων για τη βιομηχανική κατανάλωση, καθώς η απόφαση που καθόρισε τα τιμολόγια του 2014 ίσχυε για έναν συν έναν χρόνο, δηλαδή και για το 2015.

Αγορά ηλεκτρισμούΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Η διοίκηση της ΔΕΗ ωστόσο φάνηκε να επιθυμεί ρητή πολιτική κάλυψη των σχετικών κινήσεων, ενώ και από την πλευρά των αρμόδιων στελεχών της κυβέρνησης επισημαινόταν ότι, εφόσον το ΔΣ της επιχείρησης συγκάλεσε γενική συνέλευση, θα έπρεπε να διαμορφώσει και συγκεκριμένη πρόταση προς τους μετόχους.

ΠροϋποθέσειςΗ λύση που προκρίθηκε ύστερα από μίνι κόντρα που εκδηλώθηκε μεταξύ των δύο πλευρών -λύση που είχε το «πράσινο φως» και από την τρόικα- ήταν η παράταση ισχύος των τιμολογίων του 2014 έως ότου -και εφόσον- λειτουργήσουν οι μηχανισμοί που οδηγούν σε μείωση του κόστους της ενέργειας, όπως ο περιορισμός της δαπάνης για τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ), η διακοψιμότητα, η αντιστάθμιση του κόστους του διοξειδίου του άνθρακα, οι δημοπρασίες τύπου ΝOΜΕ κ.ά.

Από τα μέτρα αυτά μέχρι στιγμής έχει ενεργοποιηθεί μόνον η αντιστάθμιση, που αφορά την αποζημίωση των βιομηχανιών για μέρος του κόστους

που υφίστανται από την αύξηση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της επιβάρυνσης από τα δικαιώματα εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα. Oι σχετικές υπουργικές αποφάσεις δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και η εφαρμογή του μέτρου εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε μείωση του ενεργειακού κόστους για τις βιομηχανίες κατά 15-20 εκατ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2013- 2020 (δηλαδή συνολικά περί τα 150 εκατ. ευρώ). Με τις αποφάσεις ορίζεται ότι ο Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ), μέσω του οποίου θα χορηγείται η αντιστάθμιση, θα διαθέτει έως και το 20% των εσόδων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπής CO2 για τη χρηματοδότηση του μέτρου. Oρίζονται επίσης οι κλάδοι της βιομηχανίας που είναι επιλέξιμοι.

Διατήρηση των σημερινών τιμολογίωνΤο γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι όποιες επιπλέον μειώσεις προκύψουν από τη λειτουργία αυτών των μηχανισμών δεν θα οδηγήσουν σε περαιτέρω εκπτώσεις για τα βιομηχανικά τιμολόγια, πέραν αυτών που ίσχυσαν το 2014, αλλά

35

θα γίνουν οι κατάλληλες προσαρμογές προκειμένου να διατηρηθεί το σημερινό επίπεδο τιμολογίων.

Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση του Δημοσίου που εγκρίθηκε από τη γενική συνέλευση των μετόχων προβλέπει τα εξής: «Το ελληνικό Δημόσιο, ως ο βασικός μέτοχος της εταιρείας, προτείνει στη γενική συνέλευση να ζητηθεί από τη διοίκηση της εταιρείας η παροχή αναλυτικότερων πληροφοριών, στοιχείων και εκτιμήσεων σχετικά με τις αναμενόμενες επιπτώσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και στους πελάτες υψηλής τάσης στο προσεχές μέλλον, ιδίως ενόψει των ρυθμιστικών παρεμβάσεων που αφορούν τα ΑΔΙ, τη διακοψιμότητα και την αντιστάθμιση κόστους του διοξειδίου του άνθρακα. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει τη μη λήψη απόφασης επί του συγκεκριμένου ζητήματος και την εκ νέου σύγκληση της γενικής συνέλευσης μετά τη χορήγηση των ανωτέρω πληροφοριών και στοιχείων, προτείνει δε περαιτέρω τη διατήρηση προσωρινά σε ισχύ των αποφάσεων της ΓΣ της 28/2/2014 μέχρι την ημερομηνία σύγκλησης της εν λόγω νέας γενικής συνέλευσης».

Η απόφαση της ΓΣΗ απόφαση της γενικής συνέλευσης του Φεβρουαρίου 2014 προέβλεπε ως γνωστόν την παροχή έκπτωσης ύψους 10% στα εγκεκριμένα τιμολόγια της ΔΕΗ για τις επιχειρήσεις υψηλής τάσης για 1+1 χρόνο, από 1/1/2014 και επιπλέον:

– Για όλες τις επιχειρήσεις υψηλής τάσης με ετήσια κατανάλωση μεγαλύτερη των 1.000 GWh επιπλέον έκπτωση όγκου 10%.

– Πρόσθετη έκπτωση 25% επί του τιμολογίου Α4 σε όλες τις επιχειρήσεις υψηλής τάσης, εκτός αυτών με ετήσια κατανάλωση μεγαλύτερη των 1.000 GWh, και για τις ώρες λειτουργίας τους στη ζώνη ελαχίστου (νύχτα και Σαββατοκύριακα), ως κίνητρο για αύξηση της κατανάλωσης στη συγκεκριμένη ζώνη.

Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση από τη ΔΕΗ, ώς τις αρχές Ιανουαρίου το σύνολο των επιχειρήσεων που εμπίπτουν στις αποφάσεις της γενικής συνέλευσης προσήλθαν σε διαπραγματεύσεις και υπέγραψαν συμβάσεις προμήθειας με βάση τα νέα δεδομένα.

Συμφωνία με ΛΑΡΚOΣτο ίδιο πλαίσιο επιτεύχθηκε συμφωνία με τη ΛΑΡΚO «για την υπογραφή σύμβασης προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από 1/1/2014 σύμφωνα με την απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων της ΔΕΗ της 28/2/2014, καθώς και για τον τρόπο διευθέτησης παρελθουσών διαφορών μεταξύ των δύο εταιρειών».

Την παράταση ισχύος για το 2015 των εκπτώσεων στα βιομηχανικά τιμολόγια της ΔΕΗ που ίσχυσαν το 2014 είχε ήδη ζητήσει με επιστολή

προς τα συναρμόδια υπουργεία η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), τουλάχιστον έως ότου τεθεί σε εφαρμογή η διαδικασία δημοπρασιών ενέργειας από λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ (ΝOΜΕ) με τη διαδικασία που έχει προτείνει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Η ΕΒΙΚΕΝ κάλεσε μάλιστα την κυβέρνηση να κοινοποιήσει τις προτάσεις στην αρμόδια Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, αγνοώντας τις απόψεις της τρόικας που φέρεται να έχει εκφράσει ενστάσεις ως προς τη μεθοδολογία της ΡΑΕ.

Εμπλοκή με την ΑλουμίνιονΗ εκκρεμότητα που απομένει αφορά την τιμολόγηση της Αλουμίνιον της Ελλάδος, με την οποία δεν υπήρξε συμφωνία ως προς τους όρους τιμολόγησης. Η ΔΕΗ ανακοίνωσε στις αρχές Ιανουαρίου ότι έδωσε εντολή στον ΑΔΜΗΕ, με εξώδικη δήλωση-διαμαρτυρία, να προβεί στην απενεργοποίηση των μετρητών φορτίου της επιχείρησης. Η εντολή κατά τις πληροφορίες δεν υλοποιήθηκε καθώς υπήρξε αντίδραση-απάντηση της Αλουμίνιον και επιστολή της ΡΑΕ προς τη ΔΕΗ με την οποία η τελευταία καλείται να απαντήσει στα επιχειρήματα της άλλης πλευράς και να προχωρήσει σε διαπραγμάτευση. Όλα δείχνουν πάντως ότι το θέμα θα διευθετηθεί μετά τις εκλογές.

36

11ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΑΠOΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΑ OΙΚΙΑΚΑ ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑΣταδιακές αυξήσεις («βελτιώσεις») στις τιμές απορρόφησης της ενέργειας από φωτοβολταϊκά, οι οποίες για τα οικιακά μπορεί να φτάσουν έως 50% το 2016, όχι άλλες μειώσεις στα feed in tariffs, και διεύρυνση του net-metering σε περισσότερες τεχνολογίες ΑΠΕ προαναγγέλλει με δηλώσεις του στο «energyworld» ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Ασημάκης Παπαγεωργίου. Η υλοποίηση των όποιων δεσμεύσεων τίθεται προφανώς υπό την αίρεση του αποτελέσματος των εκλογών και της κυβέρνησης που θα προκύψει από αυτές.

ΦωτοβολταϊκάΤου Κώστα Βουτσαδάκη

Ο κ. Παπαγεωργίου σημειώνει πάντως ότι «ενώ κάποιοι τάζουν στους πάντες τα πάντα, το ΥΠΕΚΑ τα τελευταία 2,5 χρόνια λέει την αλήθεια, όσο δύσκολη κι αν είναι. Γιατί μόνο με την αλήθεια διασώθηκε ο κλάδος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας». Και υπεραμύνεται της ενεργειακής πολιτικής στον τομέα των ανανεώσιμων λέγοντας ότι:

«Αυτά τα χρόνια έγιναν σημαντικές μεταρρυθμίσεις που οδήγησαν στην εξυγίανση του κλάδου, κρατώντας ζωντανή την αγορά των ΑΠΕ, καθώς μπήκε φρένο στην κούρσα εκτροχιασμού των ελλειμμάτων που κυριαρχούσαν. Ελλείμματα που ειδικά στον χώρο των ΑΠΕ θα ανέρχονταν στα 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2014, αλλά που με τις παρεμβάσεις του ΥΠΕΚΑ μηδενίζονται εντός του 2015. Ταυτόχρονα μπήκαν και οι στέρεες βάσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη των τεχνολογιών ΑΠΕ προς όφελος του καταναλωτή και όχι στην πλάτη του».

Προτεραιότητα στα οικιακά φ/βΟ υφυπουργός προχώρησε και σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις όσον αφορά τις περαιτέρω εξελίξεις στον κλάδο,

λέγοντας ότι «όπως έχουμε δεσμευτεί, μετά το νοικοκύρεμα που επιτεύχθηκε στις ΑΠΕ και τον μηδενισμό του ελλείμματος του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ μέσα στο 2015, θα μελετήσουμε και θα προχωρήσουμε σε όσες βελτιώσεις χρειάζονται από πιθανές στρεβλώσεις που υπάρχουν ακόμη στο σύστημα αποζημιώσεων των παραγωγών ενέργειας από ΑΠΕ».

Με συγκεκριμένα στοιχεία και με στόχο πάντα τη βιωσιμότητα του συστήματος θα δοθεί προτεραιότητα στα οικιακά φωτοβολταϊκά, που σύμφωνα με τις προβλέψεις η δυνατότητα διόρθωσης μπορεί να φτάσει έως 50% μέσα στο 2016.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΛΑΓΗΕ (Νοέμβριος 2014), το σωρευτικό έλλειμμα του λογαριασμού ΑΠΕ προβλέπεται να μηδενιστεί τον Δεκέμβριο του 2015 (αν στο μεταξύ δεν είχε ληφθεί κανένα μέτρο για τη συγκράτησή του, στο τέλος της χρονιάς το έλλειμμα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΛΑΓΗΕ, θα προσέγγιζε τα 4 δισ. ευρώ). Οι εκροές για τα

37

φωτοβολταϊκά στις στέγες εκτιμώνται το 2016 σε 15 εκατ. ευρώ τον μήνα κατά μέσο όρο (περισσότερα το καλοκαίρι λόγω ηλιοφάνειας, λιγότερα τον χειμώνα), που σημαίνει ότι η αύξηση 50% στις τιμές απορρόφησης της ενέργειας «αντέχεται» από τον λογαριασμό ΑΠΕ χωρίς δημιουργία ελλειμμάτων αλλά, προφανώς, με περιορισμό του πλεονάσματος.

Ενεργειακός συμψηφισμόςΣε ό,τι αφορά τον ενεργειακό συμψηφισμό (net-metering), ο κ. Παπαγεωργίου αναφέρει ότι «το πρώτο βήμα έγινε και θα ακολουθήσουν κι άλλα, καθώς μετά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του net-metering και μελέτης των αποτελεσμάτων του θα γίνει διαβούλευση με την αγορά για περαιτέρω βελτίωση και επέκτασή του και σε άλλες τεχνολογίες, ή μέσω του virtual net-metering, με βασικό κριτήριο τις δυνατότητες του συστήματος».

Η απόφαση για το net-metering υπεγράφη όπως είναι γνωστό στο τέλος του 2014 και ρυθμίζει τον ενεργειακό συμψηφισμό, δηλαδή τον συμψηφισμό της παραγόμενης από το

φωτοβολταϊκό σύστημα ενέργειας με την καταναλισκόμενη ενέργεια στις εγκαταστάσεις του αυτοπαραγωγού. Στην εγκατάσταση θα τοποθετείται νέος μετρητής που θα μετράει όχι μόνο την ενέργεια που καταναλώνει ο παραγωγός αλλά και αυτήν που αποδίδει στο δίκτυο. Κάθε φορά που θα εκδίδεται εκκαθαριστικός λογαριασμός (δηλαδή κάθε τετράμηνο για οικιακές εγκαταστάσεις), θα γίνεται συμψηφισμός εισροής-εκροής ενέργειας. Αν ο αυτοπαραγωγός έχει καταναλώσει περισσότερη ενέργεια από αυτήν που παρήγαγε, θα πληρώνει τη διαφορά. Αν έχει περίσσευμα, αυτό θα μεταφέρεται στο επόμενο τετράμηνο. Η εκκαθάριση θα γίνεται κάθε χρόνο, οπότε αν υπάρχει περίσσευμα δεν θα μεταφέρεται στην επόμενη περίοδο.

Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, η μέγιστη επιτρεπόμενη ισχύς των συστημάτων είναι 20 kW ή, αν είναι πάνω από 20 kW, η ισχύς μπορεί να είναι μέχρι το 50% της συμφωνηθείσας ισχύος κατανάλωσης της παροχής. Τα όρια διαφοροποιούνται για το μη διασυνδεδεμένο σύστημα με ανώτατη ισχύ για τα μεν μη διασυνδεδεμένα

νησιά τα 20 kW, ενώ για την Κρήτη τα 50 kW.

Το net-metering δηλαδή εφαρμόζεται προς το παρόν μόνο στα φωτοβολταϊκά, εξετάζεται ωστόσο η επέκτασή του σε άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ αρχής γενομένης κατά τις πληροφορίες από τα μικρά αιολικά.

«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μπορεί όχι μόνο να επιβιώσει αλλά και να αναβαθμιστεί ο κλάδος, δίνοντας ώθηση στην ανάπτυξη των ώριμων τεχνολογιών ΑΠΕ με επαρκή κίνητρα στους επενδυτές, προς όφελος ταυτόχρονα και του καταναλωτή», καταλήγει στις δηλώσεις του ο κ. Παπαγεωργίου. «Τώρα πια μιλάμε για νέα ορθολογικά κίνητρα χωρίς περαιτέρω μειώσεις αλλά και με ρεαλιστικές διορθώσεις, χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση και των καταναλωτών. Έτσι, άλλωστε, θα αποκατασταθεί και η ρευστότητα στην αγορά, που είναι καίριο ζητούμενο».

38

12OΙ ΑΠΕΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑΤΗΣ ΤΕΧΝOΛOΓΙΑΣΔέκα εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην τεχνολογία και στις τηλεπικοινωνίες επιλέγουν την πράσινη ενέργεια και τις ανανεώσιμες μορφές με σκοπό να εξοικονομήσουν πόρους και χρήματα.Κοινός στόχος αυτών των τεχνολογικών κολοσσών είναι πώς θα γίνουν πιο βιώσιμες, πώς θα εκμεταλλευτούν περισσότερο την ανανεώσιμη ενέργεια, αλλά και πώς θα ενσωματώσουν πιο φιλικές προς το περιβάλλον τεχνοτροπίες στη γραμμή παραγωγής των προϊόντων-υπηρεσιών τους.

Πράσινη ενέργεια

SAP AmericaΗ εταιρεία SAP είναι μια από τις πιο γνωστές εταιρείες που κατασκευάζουν λογισμικό για τις επιχειρήσεις. Χρησιμοποιεί 80 εκατ. kW πράσινης ενέργειας ετησίως και έχει δεσμευτεί να ενσωματώσει βιώσιμες πρακτικές στη λειτουργία της. Ανώτερα στελέχη της εταιρείας δήλωσαν σχετικά ότι «ως υπόδειγμα βιώσιμης επιχείρησης,

αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε πάνω από 350 GW από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε όλα τα κέντρα δεδομένα μας παγκοσμίως». Στόχος της εταιρείας είναι να μειώσει το ανθρακικό της αποτύπωμα στα επίπεδα του 2000. Για μια επιχείρηση με το ευρύ πεδίο δραστηριοτήτων της SAP, πρόκειται για έναν στόχο που είναι απολύτως δυνατός να επιτευχθεί.

39

Sony Corporation of AmericaO όμιλος της Sony είναι ένας σημαντικός αγοραστής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς κάθε χρόνο χρησιμοποιεί 88 εκατ. kW. Αυτό το ποσό ενέργειας αρκεί για να καλύψει η εταιρεία το 37% των ετήσιων αναγκών της - αρκετά εντυπωσιακό για το μέγεθός της. Η Sony έχει έναν περιβαλλοντικό στόχο: να μειώσει αισθητά τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον. O Ντέιβ Ρουμπινστάιν (Dave Rubenstein), πρόεδρος της Sony DADC Americas, υπογράμμισε πως «βασιζόμαστε στις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας τόσο για την ορθότερη περιβαλλοντική λειτουργία της εταιρείας μας όσο και για την προώθηση αυτών των βιώσιμων πρακτικών σε όλη τη χώρα».

EMCΗ εταιρεία τηλεπικοινωνιών EMC πιστεύει ότι το να κάνεις τον κόσμο πιο… πράσινο είναι μέρος της εταιρικής ευθύνης της. Η ενεργειακή εξοικονόμηση και απόδοση σχετίζονται άμεσα με τις τηλεπικοινωνίες, αποτελώντας κρίσιμους παράγοντες για τη διάδοση των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής. Μάλιστα, η EMC αποδίδει πολύ μεγάλη σημασία στην υιοθέτηση πράσινων τεχνολογιών και κάθε χρόνο ζητά από τα στελέχη της ιδέες για το πώς θα μπορούσε να γίνει ακόμη πιο βιώσιμη. Όπως αρκετές μεγάλες εταιρείες, έτσι και η EMC έχει θέσει ως στόχο της έως το 2020 τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

SprintΗ πρώτη μεγάλη εταιρεία στον χώρο των τηλεπικοινωνιών που έχει ανακοινώσει το μακροπρόθεσμο πλάνο της να μειώσει κατά 20% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2017. O CEO της εταιρείας, Νταν Έσσε (Dan Hesse), είναι ένας ένθερμος υποστηρικτής των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας. Σε κάποια τοποθέτησή του είχε δηλώσει: «Η συμμετοχή της Sprint στην καθαρή ενέργεια περιλαμβάνει την κατασκευή επί τόπου εγκαταστάσεων καθαρής ενέργειας, την εμπλοκή της σε προγράμματα έρευνας για την προώθηση της εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και τις επενδύσεις της σε ποικίλα έργα που σχετίζονται με τις ανανεώσιμες πηγές».

40

DellΜια από τις θεμελιώδεις αρχές της εταιρείας είναι ότι οι τηλεπικοινωνίες μπορούν να κάνουν τον κόσμο μας καλύτερο, αλλά μόνο με τη βοήθεια και συμβολή των καθαρών μορφών ενέργειας. Το σύνολο των προϊόντων και υπηρεσιών της Dell ακολουθεί πολύ υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα και αποτελείται από έξυπνα και βιώσιμα υλικά. Το ποσό της ενέργειας που χρησιμοποιεί η Dell αγγίζει σε ετήσια βάση τα 228.262.000 kW.

Cisco SystemsΜε την ηλεκτρική ενέργεια να αντιπροσωπεύει το 85% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πόση σημαντική είναι η προώθηση βιώσιμων πρακτικών για την Cisco. Η εταιρεία έχει υιοθετήσει πράσινες πρακτικές στη λειτουργία της αλλά και στις υπηρεσίες της, αλλά επόμενος στόχος είναι να αυξήσει το μερίδιο της καθαρής ενέργειας που χρησιμοποιεί, μειώνοντας παράλληλα και την επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τις δραστηριότητές της.

AppleΑν και η Apple δεν είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής πράσινης ενέργειας, οι πρακτικές που ακολουθεί διακρίνονται για την αποτελεσματικότητα και τη λειτουργικότητά τους. Για του λόγου το αληθές, η εταιρεία καταναλώνει ετησίως περίπου 626.315.500 kW πράσινης ενέργειας, ενώ στοχεύει να εκμηδενίσει το ανθρακικό της αποτύπωμα. Επίσης, σχεδιάζει να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά πάνελ κοντά σε διάφορα κέντρα δεδομένων της προκειμένου να τα καταστήσει ενεργειακά αυτόνομα, αλλά και τα καταστήματα λιανικής πώλησης σταδιακά θα γίνουν πιο βιώσιμα.

41

GoogleO γίγαντας του διαδικτύου είναι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της πράσινης ενέργειας. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι χρησιμοποιεί 737.364.727 kW ανανεώσιμης ενέργειας, ενώ έχει ήδη μειώσει το ισοζύγιο άνθρακα από το 2007. Η Google μάλιστα επενδύει συνεχώς τεράστια ποσά στην ανάπτυξη καινοτομιών στις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, με τα τεράστια κέντρα δεδομένων της να χρησιμοποιούν τη μισή από την ενέργεια που καταναλώνει ένα τυπικό data center.

MicrosoftΧρησιμοποιεί πάνω από 1,3 δισ. kW πράσινης ενέργειας ετησίως, αποτελώντας έτσι μια από τις πιο πράσινες εταιρείες παγκοσμίως. Η Microsoft όχι μόνον έχει καταφέρει να μειώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ενέργεια που απαιτούν τα κέντρα δεδομένων της, αλλά και να συνεργαστεί για αυτόν τον σκοπό με τους εταίρους της στην αλυσίδα εφοδιασμού. Επίσης, δίνει πολύ ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη λογισμικών και υπηρεσιών που απευθύνονται σε επιχειρήσεις που θέλουν να γίνουν πιο βιώσιμες.

IntelΗ Intel χρησιμοποιεί κάθε χρόνο περίπου 3.102.050.000 kW για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της, από διάφορες πηγές, όπως αιολικά, φωτοβολταϊκά, υδροηλεκτρικά και βιομάζα. Λειτουργεί μάλιστα 18 ηλιακούς συλλέκτες με χωρητικότητα 7.000 kW, ενώ η προστασία του περιβάλλοντος είναι μια από τις κατεξοχήν άμεσες προτεραιότητές της.

Πηγή: Energy Digital

42

13ΠΡΑΣΙΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑΕΓΓΥOΝΤΑΙ ΔΙΕΞOΔOΑΠO ΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑΗ ανάγκη των σύγχρονων πόλεων, κρατών και χωρών για βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη έχει προκαλέσει είτε τον μετασχηματισμό ήδη υφιστάμενων επαγγελμάτων είτε τη δημιουργία νέων ειδικοτήτων που άπτονται της πράσινης ανάπτυξης, της προστασίας του περιβάλλοντος, καθώς και της ορθολογικής χρήσης της ενέργειας.

Σπουδές στην ενέργεια

Στην Ελλάδα λοιπόν του σήμερα, της οικονομικής κρίσης, της χρηματοπιστωτικής αβεβαιότητας και της ανεργίας, οι νέοι έχουν την επιλογή μιας πολλά υποσχόμενης επαγγελματικής κατάρτισης με μέλλον. Oυσιαστικά πρόκειται για τα πράσινα επαγγέλματα, για ειδικότητες δηλαδή και γνωστικά αντικείμενα που αποτελούν μέρος εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εξασφαλίζουν απασχόληση τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, με κεντρικό πυρήνα το περιβάλλον και την ενέργεια.

ΣπουδέςΤα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ), τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΤΕΙ), τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) και τα Επαγγελματικά Λύκεια παρέχουν πλήθος πράσινων ειδικοτήτων. Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους οι πτυχιούχοι ανωτάτων/ανωτέρων σχολών μπορούν ακόμη να παρακολουθήσουν μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών για να αποκτήσουν εξειδίκευση σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και αειφόρου ανάπτυξης.

Τα σχετικά μεταπτυχιακά προγράμματα που παρέχονται από τα ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι αρκετά και ανανεώνονται συνεχώς, ακολουθώντας όλες τις εξελίξεις της επιστήμης. Τέτοια προγράμματα οι υποψήφιοι μπορούν να βρουν αν ανατρέξουν στις ιστοσελίδες του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, του Καποδιστριακού, του Πολυτεχνείου Κρήτης και πολλών άλλων.

Τα τμήματα που οδηγούν στα πράσινα επαγγέλματα εξασφαλίζουν θέσεις εργασίας σε τομείς διαχείρισης των αποβλήτων, στην πρόληψη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, την ανακύκλωση και τη διαχείριση των απορριμμάτων, έως τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις μεταφορές και τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού.

Εφαρμογή σε πολλούς τομείςΤα πράσινα επαγγέλματα μπορούν να αναφέρονται και να καλύπτουν όλους τους τομείς της οικονομίας: • Γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, μεταλλεία, δάση. Βιολογικά προϊόντα σε γεωργία, κτηνοτροφία,

43

7 περιζήτητες πράσινες ειδικότητες

Γεωπόνος φυτικής παραγωγής O γεωπόνος σχεδιάζει, συμβουλεύει και εφαρμόζει μελέτες και προγράμματα γεωργικής και κτηνοτροφικής ανάπτυξης με στόχο την αύξηση της παραγωγής και την ποιοτική βελτίωσή της. O γεωπόνος, ως σύμβουλος παραγωγής, παρέχει συμβουλές στους αγρότες ή κηπουρούς για το είδος και τον τρόπο καλλιέργειας των φυτών ανάλογα με το κλίμα και το έδαφος κάθε περιοχής. Διαπιστώνει διάφορες ασθένειες της παραγωγής ή των φυτών και υποδεικνύει τρόπους αντιμετώπισής τους. Δίνει πληροφορίες και συμβουλεύει για τη χρήση νέων υβριδίων και για την αγορά των κατάλληλων γεωργικών μηχανημάτων. Επιπλέον, συμβουλεύει τους αγρότες για την εκτροφή, διατροφή και αναπαραγωγή των αγροτικών ζώων. O γεωπόνος, ως ερευνητής, ερευνά και εφαρμόζει πρότυπες και νέες υβριδικές καλλιέργειες. Επίσης εξετάζει την αποτελεσματικότητα και τις επιπτώσεις νέων φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων.

Γεωτεχνολόγος-ΠεριβαλλοντολόγοςΕρευνά, ανιχνεύει και εντοπίζει μεταλλοφόρα πεδία, αναλύει, αναγνωρίζει και επεξεργάζεται δείγματα, συντάσσει οικονομοτεχνικές μελέτες εκμεταλλευσιμότητας ορυκτών υλών. Συμμετέχει στην επεξεργασία, παραγωγή και ποιοτικό έλεγχο των βιομηχανικών και αδρανών ορυκτών, μεταλλευμάτων και ενεργειακών πρώτων υλών και στη συνέχεια στην οργάνωση της μεταφοράς, αποθήκευσης, διακίνησης και επεξεργασίας αυτών. Μελετά και παρακολουθεί την κατασκευή γεωτεχνικών και μεταλλευτικών έργων, συμμετέχει σε θέματα πραγματογνωμοσύνης και στελεχώνει τις υπηρεσίες ασφάλειας σε ορυχεία και μεταλλευτικές επιχειρήσεις.

Διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις για τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τη μελέτη ατμοσφαιρικής διασποράς σε μεγάλες σημειακές και επιφανειακές πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αναλαμβάνει μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και επιλαμβάνεται των κοινωνικών, νομικών και οικονομικών επιπτώσεων των επιχειρήσεων σύμφωνα πάντα με το εθνικό και διεθνές δίκαιο.

Γεωργός (βιολογικής γεωργίας)Η βιολογική γεωργία διαφέρει από τα άλλα συστήματα γεωργίας σε πολλά σημεία. Ευνοεί τις ανανεώσιμες πηγές και την ανακύκλωση επιστρέφοντας στο έδαφος τα θρεπτικά συστατικά που βρίσκονται στα κατάλοιπα. Η βιολογική γεωργία σέβεται τα συστήματα του ίδιου του περιβάλλοντος για την καταπολέμηση των παρασίτων και των ασθενειών στις καλλιέργειες και στην κτηνοτροφία και αποφεύγει τη χρησιμοποίηση συνθετικών παρασιτοκτόνων, ζιζανιοκτόνων, χημικών λιπασμάτων, αυξητικών ορμονών, αντιβιοτικών ή γενετικών τροποποιήσεων. Αντίθετα, ο

γεωργός βιολογικής γεωργίας χρησιμοποιεί ένα φάσμα τεχνικών που βοηθούν τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και μειώνουν τη ρύπανση.

Μηχανικός περιβάλλοντοςO μηχανικός περιβάλλοντος ασχολείται με τη διαχείριση και προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος. Ειδικότερα, ο μηχανικός περιβάλλοντος ενημερώνει και ευαισθητοποιεί τους αρμόδιους φορείς για περιβαλλοντικά θέματα, συλλέγει στοιχεία, εκπονεί μελέτες και τις παρουσιάζει σε εμπλεκόμενους φορείς, σχεδιάζει, εφαρμόζει και ελέγχει προγράμματα για την προστασία και τη διαχείριση του περιβάλλοντος.

ΠεριβαλλοντολόγοςO περιβαλλοντολόγος μελετάει τα προβλήματα του περιβάλλοντος αναζητώντας τρόπους για αποτελεσματική αντιμετώπισή τους. Ερμηνεύει τα τεχνολογικά, κοινωνικά, ηθικά και διαχειριστικά προβλήματα του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και συμβάλλει στη λύση τους λαμβάνοντας υπόψη του τη συνολικότητά τους. O περιβαλλοντολόγος μελετά τις σχέσεις οργανικής και ανόργανης ύλης, τις σχέσεις μεταξύ έμβιων όντων και οικοσυστημάτων καθώς και τις σχέσεις του φυσικού περιβάλλοντος με την ανθρώπινη κοινωνία.

Τεχνικός βιολογικής & οικολογικής γεωργίαςO τεχνικός βιολογικής γεωργίας διαθέτει εξειδικευμένες γνώσεις και ικανότητες ώστε να μπορεί να παράγει βιολογικά προϊόντα σύμφωνα με τις αρχές των μεθόδων της βιολογικής γεωργίας. Στόχος της ειδικότητας αυτής είναι η παραγωγή προϊόντων φιλικών στο φυσικό περιβάλλον και τον άνθρωπο. O τεχνικός βιολογικής γεωργίας έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει καθαρές τεχνολογίες για νέες δυναμικές καλλιέργειες με σκοπό την αντικατάσταση και συμπλήρωση αναγκαίων γεωργικών προϊόντων, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις εισάγονται από ξένες χώρες. Επίσης ο τεχνικός βιολογικής γεωργίας μπορεί να καταστρώνει καλλιεργητικό σχέδιο για τη μετάβαση της συμβατικής καλλιέργειας σε βιολογική.

Τεχνολόγος ενέργειαςO τεχνολόγος ενέργειας μπορεί να ασχοληθεί: • Με όλα τα αντικείμενα της ενεργειακής τεχνολογίας και ειδικότερα με τα αντικείμενα της ενεργειακής μηχανολογίας και της ενεργειακής ηλεκτρολογίας στα οποία περιλαμβάνεται η διαχείριση, η ορθολογική χρήση ενέργειας και οι τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. • Με τη σχεδίαση, μελέτη, κατασκευή, λειτουργία, επίβλεψη, συντήρηση, και επισκευή του εξοπλισμού και των εγκαταστάσεων των ενεργειακών συστημάτων. • Με τον σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης στους τομείς της ενέργειας.

44

μελισσοκομία, παρεμβάσεις στη βιοποικιλότητα, ορθολογική εξόρυξη και εκμετάλλευση ορυκτών πόρων, διαχείριση οικοσυστημάτων και ειδικότερα δασών κ.ά. • Βιομηχανία, κατασκευές. Κατασκευή ειδών και προϊόντων με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον, κατασκευή πράσινων κτιρίων, παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση απορριμμάτων και αποβλήτων κ.ά. • Εμπόριο, διακίνηση προϊόντων, υπηρεσίες. Εμπόριο και διακίνηση των πράσινων προϊόντων, ανάπτυξη υποδομών και υπηρεσιών για τη διακίνησή τους. • Υπηρεσίες πνευματικού χαρακτήρα, παροχής συμβουλών και πληροφοριών, έρευνα. Έρευνα για την αειφόρο ανάπτυξη, εφαρμογές διαδικασιών περιβαλλοντικής διαχείρισης και ελέγχου της παραγωγής, διαδικασίες και μεθοδολογία πιστοποίησης, τρόποι προβολής, μέθοδοι επικοινωνίας, διαδικασίες εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Oι πιο δημοφιλείς κλάδοιΔεκάδες επαγγέλματα αναμένεται να γνωρίσουν ιδιαίτερη άνθηση στα επόμενα

χρόνια, όπως ο γεωπόνος φυτικής παραγωγής, ο γεωργός των βιολογικών καλλιεργειών, ο γεωτεχνολόγος-περιβαλλοντολόγος, ο δασολόγος-περιβαλλοντολόγος, ο ειδικός δασικής προστασίας, ο ειδικός γεωγραφικών συστημάτων, ο ελεγκτής/επιθεωρητής περιβάλλοντος, ο έμπορος των βιολογικών αγορών, ο ξεναγός εθνικών δρυμών και προστατευόμενων περιοχών, ο επόπτης φυσικού περιβάλλοντος, ο κτηνοτρόφος, ο μελισσοκόμος (και οι δύο στον βιολογικό τομέα), ο μηχανικός περιβάλλοντος, ο μηχανικός διαχείρισης φυσικών πόρων.

Ακόμη, θετικές είναι οι προοπτικές για τον περιβαλλοντολόγο, τον πωλητή βιολογικών τροφίμων, το στέλεχος εγκατάστασης-διαχείρισης-παρακολούθησης ΧΥΤΑ, το στέλεχος ήπιων μορφών αγροτουρισμού, το στέλεχος οργάνωσης προγραμμάτων ανακύκλωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, το στέλεχος παρακολούθησης εγκαταστάσεων διαχείρισης υγρών αποβλήτων κ.λπ.

Τα ΑΕΙ, τα ΤΕΙ, τα ΙΕΚ και τα Επαγγελματικά Λύκεια παρέχουν πλήθος πράσινων ειδικοτήτων. Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους οι πτυχιούχοι μπορούν ακόμη να παρακολουθήσουν μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών για εξειδίκευση σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος

45

14OΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ

ΑΠΕΙΛΕΣ ΓΙΑΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠOΤΗΤΑ

Τη λίστα με τους μεγαλύτερους κινδύνους που πρόκειται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα για την επόμενη δεκαετία κατήρτισαν 900 ειδικοί του Παγκόσμιου Oικονομικού Φόρουμ. Το αξιοπρόσεκτο χαρακτηριστικό της έρευνας του Φόρουμ είναι πως στην κορυφή των παγκόσμιων κινδύνων εντοπίζονται η κρίση για το νερό, οι γεωπολιτικές εντάσεις, καθώς και η εμφάνιση θρησκευτικοπολιτικών μορφωμάτων όπως το Ισλαμικό Κράτος (Islamic State-IS).

Παγκόσμιο Oικονομικό ΦόρουμΤου Γιάννη Πισπιρίγκου

46

Αυτήν τη φορά οι ειδικοί που προσυπογράφουν την έκθεση του Παγκόσμιου Oικονομικού Φόρουμ εκτιμούν ότι οικονομικά θέματα, όπως η οικονομική κρίση ή η διευθέτηση των χρεών, δεν αποτελούν την πιο σημαντική απειλή για όλον τον κόσμο, κάνοντας έτσι μια στροφή σε περιβαλλοντικά και διεθνούς πολιτικής ζητήματα. Συγκεντρώσαμε τις τέσσερις μεγαλύτερες απειλές που, σύμφωνα με το Φόρουμ, θα κληθεί να αντιμετωπίσει η υφήλιος στα επόμενα δέκα χρόνια.

Διακρατικές σχέσεις σε αναβρασμόO υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των «σοφών» του Φόρουμ, είναι η ένταση ανάμεσα στα κράτη. Με αφορμή την κρίση στην Oυκρανία για τον έλεγχο της Κριμαίας, την υποβόσκουσα ένταση μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, καθώς και τις τεταμένες σχέσεις Κίνας-Ιαπωνίας, οι ερευνητές θεωρούν ότι οι παγκόσμιες δυνάμεις του πλανήτη έχουν αρχίσει να επιδίδονται σε ένα νέο παιχνίδι στρατηγικής λεπτών ισορροπιών. Το θέμα όμως που τρομοκράτησε και στο οποίο εφιστούν την προσοχή μας οι ερευνητές

δεν είναι τόσο οι εντάσεις αυτές καθαυτές, αλλά το γεγονός ότι μια ένταση μεταξύ αυτών κρατών μπορεί να πυροδοτήσει αλυσιδωτές εστίες κρίσης περιφερειακά και σε άλλα μέρη του κόσμου. Η παγκόσμια σταθερότητα πλέον τίθεται εν αμφιβόλω.

Oι συντάκτες της έκθεσης-έρευνας του Παγκόσμιου Oικονομικού Φόρουμ επικεντρώθηκαν πολύ σε αυτόν τον παράγοντα, ονομάζοντας μάλιστα το 2014 ως «τρομακτικό έτος» (annus horribilis). «Εικοσιπέντε χρόνια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου ο κόσμος αντιμετωπίζει ξανά τον κίνδυνο μιας μεγάλης σύγκρουσης ανάμεσα σε κράτη», σχολίασαν χαρακτηριστικά οι επικεφαλής οικονομολόγοι του Φόρουμ.

Πόλεμος για το νερόΗ δεύτερη μεγαλύτερη απειλή, σύμφωνα με το Φόρουμ, δεν είναι άλλη από την αδυναμία (ή και απροθυμία, να συμπληρώσουμε) των πιο ισχυρών οικονομικά χωρών του κόσμου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά ακραία καιρικά φαινόμενα, και ειδικά την παροχή του νερού ως του κατεξοχήν απαραίτητου συστατικού για τη

συνέχιση της ζωής στον πλανήτη.

Σύμφωνα με τα πορίσματα των ειδικών, 4 με 5 δισ. άνθρωποι στον κόσμο δεν έχουν πρόσβαση στο νερό, ενώ η Μέση Ανατολή αποτελεί για αυτούς το πιο πιθανό γεωγραφικό σημείο για να ξεσπάσει ένας πόλεμος με αφορμή το νερό. «Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να δούμε γύρω από το νερό τις ίδιες εντάσεις που στο παρελθόν είδαμε για το πετρέλαιο», σημείωσε ο διευθυντής του Διεθνούς Oικονομικού Φόρουμ Έσπεν Έντλ. Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις λοιπόν, δεν θα υπερβάλαμε καθόλου αν λέγαμε ότι το νερό είναι το… νέο πετρέλαιο.

Το θέμα του νερού μπορεί να λάβει πραγματικά τρομακτικές διαστάσεις εάν λάβουμε κατά νου ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η γεωργική παραγωγή -που καταναλώνει περίπου το 70% των αποθεμάτων σε νερό- πρέπει να αυξηθεί κατά 50% έως το 2030 προκειμένου να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες του παγκόσμιου πληθυσμού.

Μπροστά στο ενδεχόμενο μιας

47

παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, δεν θα αποτελούσε καθόλου σενάριο επιστημονικής φαντασίας η διαμάχη των κρατών για τον έλεγχο των αποθεμάτων του πόσιμου νερού. Αγώνας για επιβίωση, λοιπόν..

Πέφτουν τα σύνορα των κρατώνΗ εμφάνιση και αιματηρή δράση του Ισλαμικού Κράτους, ιδιαιτέρως μετά τις τρομοκρατικές ενέργειες που φαίνεται να προκάλεσαν υποστηρικτές του στην Κεντρική Ευρώπη, ώθησε τους ερευνητές του Παγκόσμιου Oικονομικού Φόρουμ να τοποθετήσουν την κατάρρευση της εθνικής κυριαρχίας των κρατών στην τρίτη

θέση των μεγαλύτερων κινδύνων που θα αντιμετωπίσει ο άνθρωπος.

Το Ισλαμικό Κράτος κατάφερε κάτι πρωτόγνωρο: πέτυχε να ξεπεράσει τα σύνορα των αραβικών χωρών στα οποία πρωτοεμφανίστηκε (Συρία-Ιράκ), ανεξαρτητοποιήθηκε από τις χώρες που το εξέθρεψαν ως φαινόμενο και ιδεολογία, και πλέον έχει αποκτήσει σχεδόν παγκόσμια έκταση.

Για τους ερευνητές της έκθεσης, θα ήταν εφιαλτικό το σενάριο να πέσουν στα χέρια αυτών των ακραίων ισλαμιστών πυρηνικά όπλα ή όπλα

μαζικής καταστροφής, κάτι που θα οδηγούσε στο χείλος του γκρεμού την παγκόσμια σταθερότητα.

Ανεργία και κοινωνική έκρηξηΜπορεί στη συγκεκριμένη, πιο πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Oικονομικού Φόρουμ, η οικονομική κρίση να μην καταλαμβάνει την πρώτη θέση στις μεγαλύτερες παγκόσμιες απειλές, αλλά οικονομικοί κίνδυνοι υφίστανται, ικανοί να ανάψουν το φυτίλι κοινωνικών εκρήξεων σε όλον τον πλανήτη.

Oι «σοφοί» του Oικονομικού Φόρουμ δεν είναι αισιόδοξοι ότι η άγουρη ακόμα ανάκαμψη θα μπορέσει να δημιουργήσει τόσο πολλές θέσεις εργασίας ώστε να διατηρηθεί η παγκόσμια ευημερία. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η χαμηλότερη του αναμενομένου οικονομική ανάπτυξη και η τεχνολογική αλλαγή πιθανόν να κρατήσουν σε υψηλά επίπεδα την ανεργία στο μέλλον».

Πηγή: World Economic Forum, http://reports.weforum.org/global-risks-2015/part-1-global-risks-2015/introduction/#fig1.1

Oι μεγαλύτεροι κίνδυνοι της επόμενης δεκαετίας

48

15ΤO ΠΡOΦΙΛΤΩΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΩΝΠΕΤΡΕΛΑΪΚΩΝ ETAIPEIΩΝΜε την τιμή του πετρελαίου να βαίνει όλο και μειούμενη και παγκόσμιες οικονομίες -κυρίως αυτές των παραγωγών χωρών- να αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους προκειμένου να καλύψουν το κενό των εσόδων που προκύπτει, παρουσιάζουμε τις δέκα μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου. Συγκεκριμένα, η κατάταξη των εταιρειών έγινε βάσει των επιβεβαιωμένων αποθεμάτων, της παραγωγής πετρελαίου, της αξίας, καθώς και των καθαρών εσόδων της κάθε εταιρείας.

Oικονομία και επιχειρήσειςΤου Γιάννη Πισπιρίγκου

Τα πεδία με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ασφαλτούχου άμμου (oil sands) στον Καναδά. Το 85% περίπου των παγκόσμιων αποθεμάτων αυτού του πετρελαίου εντοπίζονται σε αυτές τις περιοχές της Βόρειας Αμερικής, αλλά η εκμετάλλευσή τους έχει προκαλέσει την αντίδραση των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Και αυτό γιατί η εξόρυξη και επεξεργασία της ασφαλτούχου άμμου απαιτεί τεράστια ποσά ενέργειας και νερού, ενώ εκτιμάται ότι ελευθερώνει τρεις με πέντε φορές περισσότερο CO2 από το συμβατικό πετρέλαιο.

49

Μέχρι αυτήν τη στιγμή, η ζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο πέφτει σε μεγάλο βαθμό επειδή η οικονομική ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί. Οι αναδυόμενες οικονομίες της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Κίνας έχουν πέσει στο κενό, οι αναπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης ζουν με τον εφιάλτη μιας νέας ύφεσης, ενώ οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν βγει κερδισμένες με την ανάπτυξη της σχιστολιθικής παραγωγής, αλλά η οικονομία τους παρουσιάζει σημεία αστάθειας. Στον πυρήνα αυτών των εξελίξεων βρίσκονται οι πετρελαϊκοί κολοσσοί, οι οποίοι βλέπουν τις μέρες που ο «μαύρος χρυσός» οδηγούσε τα παγκόσμια χρηματιστήρια να αποτελεί ένα μακρινό παρελθόν…

Canadian Natural ResourcesΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 3,513 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 151 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 44,24 δισ. δολ. Έσοδα: 16,482 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 2,812 δισ. δολ.

Τα επιβεβαιωμένα αποθέματα πετρελαίου (oil sands) του Καναδά έχουν οδηγήσει τη χώρα στην τρίτη

θέση της παγκόσμιας κατάταξης: 173,1 δισ. βαρέλια, πίσω από τη Βενεζουέλα (297,6 δισ.) και τη Σαουδική Αραβία (267,9 δισ. βαρέλια). Τα αποθέματα αργού αυτής της εταιρείας περιλαμβάνουν περίπου 2,7 δισ. βαρέλια από συνθετικό αργό. Ο διευθύνων σύμβουλος έχει δηλώσει ότι η Canadian Natural Resources θα μειώσει τις δαπάνες το 2015, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις του η τιμή θα επανέλθει στα 70-75 δολάρια… Τα περισσότερα αποθεματικά της εταιρείας βρίσκονται στον Καναδά, αλλά έχει περιουσιακά στοιχεία στη Βόρεια Θάλασσα, καθώς και στη Δυτική Αφρική.

ConocoPhilipsΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 4,779 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 258 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 94,09 δισ. δολ. Έσοδα: 57,461 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 9,395 δισ. δολ.

Η ConocoPhlips διαχώρισε τον τομέα της διύλισης και της εμπορίας σε Philips 66 το 2012 και τώρα έχει πλέον επικεντρωθεί στην εξερεύνηση και

παραγωγή υδρογονανθράκων. Από τα συνολικά επιβεβαιωμένα αποθέματά της, τα 2,75 δισ. είναι βαρέλια αργού πετρελαίου και 2 δισ. βαρέλια συνθετικού. Η εταιρεία ανακοίνωσε ήδη για το 2015 περικοπή δαπανών, οι περισσότερες από τις οποίες αφορούν την εμπλοκή της στα σχιστολιθικά κοιτάσματα έξω από τη Βόρεια Ντακότα και το Τέξας. Η εταιρεία επίσης δραστηριοποιείται στην Αλάσκα, στη Βόρεια Θάλασσα, στη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία.

Suncor EnergyΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 4,372 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 193 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 46,665 δισ. δολ. Έσοδα: 36,475 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 2,735 δισ. δολ.

Η Suncor Energy είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός συνθετικού αργού πετρελαίου από πίσσα. Η εταιρεία διαθέτει επίσης περιουσιακά στοιχεία στην ανατολή ακτή του Καναδά και στη Βόρεια Θάλασσα, καθώς επίσης στη Βόρεια Αμερική, τη Λιβύη και τη Συρία. Σημειωτέον ότι στη Suncor

50

Energy ανήκει μια από τις μεγαλύτερες μονάδες βιοκαυσίμων στον Καναδά, η οποία κατασκευάζει 400 εκατ. λίτρα αιθανόλης τον χρόνο.

TotalΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 5,413 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 426 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 149,675 δισ. δολ. Έσοδα: 212,723 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 11,56 δισ. δολ.

Το 20% περίπου των αποθεμάτων της εταιρείας Total προέρχεται κυρίως από τις εργασίες της στα κοιτάσματα του Καναδά. Η πλειονότητα όμως των αποθεμάτων της Total προέρχεται από την Ανγκόλα, τη Νιγηρία και το Κονγκό. Η εταιρεία επίσης δραστηριοποιείται σε μικρότερες περιοχές στη Βόρεια Θάλασσα, στον Καναδά, στην Αργεντινή, στη Βενεζουέλα, στη Μέση Ανατολή και την Ασία.

ChevronΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 6,345 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 632 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 210,71 δισ. δολ.

Έσοδα: 204,024 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 20,7 δισ. δολ.

Ο όμιλος της Chevron έχει τη μικρότερη εμπλοκή στα κοιτάσματα υδρογονανθράκων του Καναδά από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία αυτής της λίστας. Από τα επιβεβαιωμένα κοιτάσματά του μόνο τα 750 εκατ. βαρέλια είναι άσφαλτος. Από τα εναπομείναντα 5,6 δισ., τα 1,33 δισ. βαρέλια τοποθετούνται στις ΗΠΑ, 1,1 στην Αφρική και τα υπόλοιπα σε Ασία, Αυστραλία και Ευρώπη. Προς ώρας δεν δραστηριοποιείται στην αγορά του σχιστολιθικού αερίου, αλλά έχει μερίδια στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στη Λεκάνη του Πέρμιαν (Permian Basin).

Royal Dutch ShellΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 6,621 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 564 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 222,906 δισ. δολ. Έσοδα: 437,974 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 16,06 δισ. δολ.

Η Royal Dutch Shell την προηγούμενη χρονιά προχώρησε σε αναβολή όλων

των ακριβών πρότζεκτ, με σκοπό να ανεβάσει τις μετοχές της. Η εταιρεία σχεδιάζει να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία αξίας 15 δισ. μέχρι το τέλος της χρονιάς. Στις αρχές του 2014 ο επικεφαλής ερευνών της εταιρείας είχε δηλώσει ότι προχωρά η αξιοποίηση των αποθεμάτων της υπολογίζοντας στα 70-110 δολάρια το βαρέλι. Πλέον, η τιμή έχει πέσει τόσο πολύ που ίσως για τη νέα χρονιά η εταιρεία χρειαστεί να αναθεωρήσει τα σχέδιά της. Ο ενεργειακός όμιλος διαθέτει περίπου 2,15 δισ. βαρέλια από τη δραστηριοποίησή του στα καναδικά κοιτάσματα.

BPΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 10,07 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 733 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 133,556 δισ. δολ. Έσοδα: 373,783 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 9,229 δισ. δολ.

Από τον Απρίλιο του 2010, όταν εξερράγη μια πλατφόρμα εξόρυξης πετρελαίου στον κόλπο του Μεξικού προκαλώντας τον θάνατο 11 εργατών

51

και τη διαρροή εκατ. βαρελιών αργού στη θάλασσα, η BP έχει πουλήσει περιουσιακά στοιχεία ύψους 43 δισ. Η εταιρεία σχεδίαζε από τις αρχές της προηγούμενης χρονιάς να πουλήσει και άλλα περιουσιακά στοιχεία ύψους 10 δισ. αλλά η καθοδική πτώση των τιμών του πετρελαίου δεν είναι και η καλύτερη προϋπόθεση για κάτι τέτοιο. Η BP πρόκειται αυτήν τη χρονιά να αναπτύξει ακόμη μεγαλύτερες δραστηριότητες σε κοιτάσματα πετρελαίου του Καναδά, αλλά και σε σχιστολιθικά πεδία.

PetroChinaΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 11,314 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 932,9 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 362,749 δισ. δολ. Έσοδα: 379,553 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 21,236 δισ. δολ.

Η PetroChina είναι η μία από τις δύο κρατικές εταιρείες που φιλοξενούνται σε αυτήν τη λίστα - η κινεζική κυβέρνηση κατέχει το 86% των μετοχών της εταιρείας μέσω της China National Petroleum, της μητρικής της PetroChina. Όσον αφορά τα αποθέματα

αργού πετρελαίου, το 60% περίπου εντοπίζεται στην Κίνα. Η PetroChina εδώ και δύο χρόνια έχει αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό και σχεδιάζει σύντομα αλλά σταδιακά να μειώσει την κρατική εξάρτηση.

PetrobrasΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 11,04 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 715,4 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 142,534 δισ. δολ. Έσοδα: 146,297 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 9,083 δισ. δολ.

Η Petroleo Brasileiro, ή αλλιώς Petrobras όπως είναι ευρέως γνωστή, όταν ανακάλυψε κοιτάσματα βαθέων υδάτων αναρριχήθηκε στη 15η θέση παγκοσμίως όσον αφορά τα αποθέματά της - 13,15 δισ. βαρέλια αργού. Η βραζιλιάνικη κυβέρνηση κατέχει το 48% των μετοχών της εταιρείας και έχει τον τελευταίο λόγο σε ό,τι κάνει η εταιρεία. Η Petrobras πρόσθεσε 1,22 δισ. βαρέλια το 2013 στα αποθέματά της, αλλά το πρόβλημα δεν είναι πόσο πετρέλαιο έχει αλλά πόσο παράγει, καθώς και η τιμή στην οποία θα πουλά

τα προϊόντα της. Παράλληλα, το χρέος αυξάνεται σημαντικά καθώς αυξάνεται και το κόστος για την εκμετάλλευση των παραθαλάσσιων κοιτασμάτων που ανήκουν στην εταιρεία.

ExxonMobilΕπιβεβαιωμένα αποθέματα: 11,76 δισ. βαρέλια Παραγωγή πετρελαίου: 709 εκατ. βαρέλια Αξία εταιρείας: 401,5 δισ. δολ. Έσοδα: 392,843 δισ. δολ. Καθαρά κέρδη: 34,3 δισ. δολ.

Η ExxonMobil είναι από τις λίγες εταιρείες στη λίστα με τόσο μεγάλη δραστηριότητα στα κοιτάσματα πετρελαίου του Καναδά - τα αποθέματα της εταιρείας στη συγκεκριμένη περιοχή αριθμούν περίπου 4,2 δισ. βαρέλια. Εκτός όμως από τον Καναδά, η ExxonMobil έχει επεκταθεί και σε όλον τον κόσμο, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην εκμετάλλευση των σχιστολιθικών κοιτασμάτων.

Πηγές: Energy Digital, 247WallSt

52

16OΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣΠΗΓΕΣΤOΥ ΜΕΛΛOΝΤOΣΗ διεθνής επιστημονική κοινότητα έχει επιδοθεί τα τελευταία χρόνια σε έναν αγώνα δρόμου με σκοπό την ανάπτυξη πιο πράσινων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας που θα βοηθήσουν τα κράτη να μειώσουν την εξάρτησή τους από τα ορυκτά καύσιμα και θα επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Κάποιοι επιστημονικοί κύκλοι μιλούν για ένα ενεργειακό μέλλον που θα βασίζεται στο υδρογόνο, άλλοι οραματίζονται ανεμογεννήτριες που θα χάνονται στον ουρανό ή ακόμη και μηχανές που θα παράγουν ενέργεια βάσει της αντιύλης.

ΕνέργειαΤου Γιάννη Πισπιρίγκου

Το «energyworld» εντόπισε τις εναλλακτικές ενεργειακές προτάσεις που θα μπορούσαν στο κοντινό ή απώτερο μέλλον να αντικαταστήσουν τη χρήση των ορυκτών καυσίμων σε παγκόσμιο επίπεδο, συμβάλλοντας έτσι τόσο στην εξοικονόμηση χρημάτων και πόρων όσο και στην προστασία του περιβάλλοντος.

Από την Αμερική έως την Ιαπωνία και από τη Ρωσία μέχρι την Αφρική, όλος ο κόσμος είναι εξαρτημένος από το πετρέλαιο και τα ορυκτά καύσιμα. Δεδομένων των γεωπολιτικών εξελίξεων, της μείωσης της τιμής του πετρελαίου, αλλά και της συνεχώς αυξανόμενης ανάγκης όλων των χωρών για ενέργεια, τόσο η διεθνής επιστημονική κοινότητα όσο και οι ηγέτες των χωρών αναρωτιούνται για τις ενεργειακές πηγές του μέλλοντος. Το σίγουρο είναι ότι όλες οι χώρες, αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες, θα χρειάζονται για το μέλλον όλο και περισσότερη ενέργεια. Πώς θα την εξασφαλίσουν εφόσον κάποια στιγμή τα αποθέματα του πετρελαίου και των παραγώγων του θα εξαντληθούν;

ΑντιύληΌσοι έχουν δει την ταινία «Άγγελοι και Δαίμονες», που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Νταν Μπράουν, έχουν παρακολουθήσει τη συνωμοτική προσπάθεια μιας μυστικής αδελφότητας, των Πεφωτισμένων, να πλήξει το κύρος της Καθολικής Εκκλησίας χρησιμοποιώντας την αντιύλη. Οι συνωμότες λοιπόν, που θέλουν να επιτεθούν στην Εκκλησία, κλέβουν από το ερευνητικό κέντρο CERN της Ελβετίας ένα τμήμα του «σωματιδίου του Θεού» και απειλούν να προκαλέσουν κοσμοϊστορικές αλλαγές και να ανατινάξουν το Βατικανό. Τα υπόλοιπα μπορείτε να τα απολαύσετε παρακολουθώντας την ταινία και διαβάζοντας το βιβλίο, που έχουν κερδίσει το κοινό με την πλοκή και τη συναρπαστική εξέλιξη της υπόθεσης.

Η αντιύλη λοιπόν είναι το δίδυμο της ύλης, που αποτελείται από αντισωματίδια με την ίδια μάζα με την ύλη, αλλά με αντίθετο φορτίο. Όταν αυτά τα δύο συναντηθούν, ύλη και αντιύλη δηλαδή, μπορούν να απελευθερώσουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας, όπως υπαγορεύεται από την περίφημη εξίσωση

53

του Αϊνστάιν (E = mc2).

Η αντιύλη χρησιμοποιείται ήδη εν μέρει στην ιατρική επιστήμη, στην τομογραφία απεικόνισης ποζιτρονιών (PET), αλλά η χρήση της ως καυσίμου παραμένει ακόμη σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Δύσκολο μεν, αλλά όχι ακατόρθωτο, ισχυρίζονται επιστήμονες της NASA.

Το βασικό πρόβλημα της αντιύλης είναι ότι μπορεί να παραχθεί μόνο σε εργαστηριακό περιβάλλον, σε πολύ μικρές ποσότητες και σε υψηλά κόστη. Και ακόμη αν κάποια στιγμή λυθεί το πρόβλημα της ποσότητας, ανακύπτει ένα ακόμη πιο σοβαρό ερώτημα: πώς θα αποθηκεύσουμε μια επαρκή ποσότητα αντιύλης που έχει την τάση να αντιδρά με οποιαδήποτε μορφή ύλης;

Προς το παρόν, η NASA πρωτοπορεί σε αυτόν τον τομέα χρηματοδοτώντας έρευνες για την κατασκευή μονάδων αντιύλης, ενός έργου που θα μπορούσε να οδηγήσει την ανθρωπότητα χιλιετίες μπροστά.

Κυψέλες υδρογόνουΗ χρήση του υδρογόνου ως καυσίμου σε οχήματα, με την πρώτη ματιά, μοιάζει ως το ιδανικότερο σενάριο αντικατάστασης των συμβατικών καυσίμων. Και αυτό γιατί τοποθετώντας κυψέλες υδρογόνου σε μια μοτοσικλέτα ή σε ένα αυτοκίνητο, θα κινούνταν βάσει του υδρογόνου και του οξυγόνου χωρίς να μολύνει καθόλου το περιβάλλον. Πειραματικές δοκιμές έχουν δείξει πως μια κυψέλη υδρογόνου δεν θα

ήταν μόνο πιο αποτελεσματική από μια συμβατική μηχανή εσωτερικής καύσης, αλλά και θα παρήγαγε νερό σε αντίθεση με τους ρύπους που μολύνουν το κλίμα και το περιβάλλον.

Δυστυχώς, αν και το υδρογόνο βρίσκεται σε αφθονία στη φύση, συνδέεται με μόρια όπως το νερό. Για να αποκτήσουμε λοιπόν καθαρό υδρογόνο θα πρέπει να επεξεργαστούμε το υδρογόνο της φύσης (που είναι συνδεδεμένο με άλλα στοιχεία), να το «καθαρίσουμε» και έπειτα να το χρησιμοποιήσουμε. Αυτή η διαδικασία λοιπόν της απομάκρυνσης άλλων μορίων από το υδρογόνο απαιτεί τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Με τη σύγχρονη τεχνολογία, λοιπόν, τα περιβαλλοντικά οφέλη του υδρογόνου εκμηδενίζονται.

Ένα άλλο πρόβλημα αποτελεί η ασφαλής αποθήκευση του υδρογόνου. Ως καύσιμο δεν μπορεί να συμπιεστεί και να αποθηκευτεί εύκολα, και γι’ αυτό απαιτεί μεγάλες δεξαμενές. Επίσης, όσες προσπάθειες έχουν γίνει για αποθήκευση του υδρογόνου έχουν δείξει ότι, για άγνωστους προς το παρόν λόγους, άτομα του υδρογόνου έχουν την τάση να διαφεύγουν με αποτέλεσμα να αποδυναμώνουν τα δοχεία που τα συγκρατούν.

Σε αυτόν τον τομέα η Honda παρουσίασε ένα πρότυπο μοτοσικλέτας που χρησιμοποιεί κυψέλες υδρογόνου.

Πυρηνική ενέργειαΟ Άλμπερτ Αϊνστάιν μάς δίδαξε ότι η

γραμμή μεταξύ ύλης και ενέργειας είναι πολύ λεπτή. Και αυτό γιατί μπορούμε να παραγάγουμε ενέργεια είτε με διάσπαση ή με ένωση των ατόμων, διεργασίες που είναι γνωστές ως σχάση και σύντηξη αντίστοιχα.

Η πυρηνική σχάση είναι μια διεργασία που απελευθερώνει επιβλαβή ακτινοβολία και παράγει μεγάλες ποσότητες ραδιενεργού υλικού, το οποίο μπορεί να παραμείνει ενεργό στο περιβάλλον για χιλιάδες χρόνια και μπορεί να καταστρέψει οικοσυστήματα σε περίπτωση διαρροής. Η ανθρώπινη ιστορία έχει να θυμάται τα τραγικά περιστατικά του Τσερνομπίλ στην Ουκρανία και της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία. Και επίσης μην ξεχνάμε ότι τα πυρηνικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε επικίνδυνα όπλα.

Επί του παρόντος, οι περισσότεροι πυρηνικοί σταθμοί χρησιμοποιούν τη σχάση, καθώς η σύντηξη απαιτεί τεράστιες ποσότητες ενέργειας για την παραγωγή και τη διατήρηση της αναγκαίας θερμοκρασίας. Αλλά ένα φυσικό φαινόμενο, που ονομάζεται ηχοφωταύγεια, ίσως κάποια στιγμή στο μέλλον μιμηθεί τη λειτουργία των αστεριών, τα οποία από μόνα τους αποτελούν γιγαντιαίους αντιδραστήρες πυρηνικής σύντηξης.

Με απλά λόγια, η ηχοφωταύγεια αναφέρεται στη λάμψη φωτός που παράγεται όταν ειδικά υγρά «χτυπηθούν» από ηχητικά κύματα υψηλής ενέργειας. Αυτά τα ηχητικά κύματα διαπερνούν το υγρό

54

παράγοντας μικρές φυσαλίδες που διαστέλλονται γρήγορα και στη συνέχεια καταρρέουν βίαια. Το φως που παράγεται αλλά και το εσωτερικό των φυσαλίδων που εκρήγνυται φτάνουν σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις, τόσο μεγάλες που αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν ότι προσεγγίζουν τη διαδικασία της πυρηνικής σύντηξης.

Ειδικοί ερευνητές πειραματίζονται στην ελεγχόμενη πυρηνική σύντηξη επιταχύνοντας «βαριά» ιόντα υδρογόνου σε ένα ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο.

Θαλάσσια θερμική ενέργειαΟι ωκεανοί καλύπτουν το 70% της επιφάνειας της γης, και το νερό είναι ένας φυσικός συλλέκτης ηλιακής ενέργειας. Η διαδικασία της Μετατροπής Θαλάσσιας Θερμικής Ενέργειας (OTEC-Ocean Thermal Energy Conversion) έχει ως στόχο να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι το νερό έχει διαφορετικές θερμοκρασίες μεταξύ της επιφάνειας, που θερμαίνεται από τον ήλιο, και του βάθους, με τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, για την παραγωγή ηλεκτρισμού.

Οι μονάδες που μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία OTEC εμπίπτουν σε τρεις κατηγορίες:

Κλειστού κύκλου: Ένα υγρό με χαμηλό σημείο βρασμού, όπως η αμμωνία, βράζεται με ζεστό θαλασσινό νερό. Ο ατμός που παράγεται χρησιμοποιείται για τη λειτουργία ενός στροβίλου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ο ατμός στη συνέχεια ψύχεται με κρύο θαλασσινό νερό.

Ανοιχτού κύκλου: Παρόμοια διαδικασία με τον κλειστό κύκλο, χωρίς όμως να παρεμβάλλεται ενδιάμεσα κάποιο υγρό. Το ζεστό θαλασσινό νερό μετατρέπεται σε ατμό χαμηλής πίεσης, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Κατόπιν ο ατμός ψύχεται και μετατρέπεται σε πόσιμο νερό, με τη βοήθεια κρύου θαλασσινού νερού.

Το πρόβλημα με τις μονάδες που εφαρμόζουν την τεχνολογία OTEC είναι πως, δεδομένου ότι λειτουργούν με τόσο μικρές διαφορές στη θερμοκρασία, είναι μόνο 1-3% αποτελεσματικές.

ΥδροηλεκτρικάΤο νερό μπορεί να αξιοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας, είτε πέφτει, είτε ρέει, είτε κινείται σε παλίρροιες ή σε υποωκεάνια ρεύματα. Είναι γεγονός ότι η υδροηλεκτρική ενέργεια παράγει περίπου το 20% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας.

Μέχρι πρόσφατα πίστευαν ότι

το νερό είναι μια άφθονη φυσική πηγή ενέργειας που δεν απαιτεί επιπλέον καύσιμα χωρίς να προκαλεί ρύπανση. Ωστόσο πρόσφατες μελέτες ισχυρίζονται ότι τα υδροηλεκτρικά φράγματα μπορούν να παράγουν σημαντικές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου μέσω της αποσύνθεσης του βυθισμένου φυτικού υλικού. Ένα άλλο μειονέκτημα των φραγμάτων είναι ότι οι άνθρωποι πρέπει συχνά να μετεγκατασταθούν. Στην περίπτωση του φράγματος των Τριών Φαραγγιών στην Κίνα -το οποίο είναι το μεγαλύτερο φράγμα στον κόσμο- 1,9 εκατομμύρια άνθρωποι μετακινήθηκαν και αμέτρητα ιστορικά μνημεία είχαν πλημμυρίσει και καταστραφεί.

ΒιομάζαΗ ενέργεια από βιομάζα, ή αλλιώς τα βιοκαύσιμα, περιλαμβάνει την απελευθέρωση της ενέργειας που είναι αποθηκευμένη στην οργανική ύλη, όπως το ξύλο, οι καλλιέργειες και τα ζωικά απόβλητα. Αυτά τα υλικά καίγονται για την άμεση παραγωγή θερμότητας ή εξευγενίζονται για τη δημιουργία καυσίμων όπως η αιθανόλη.

Αλλά σε αντίθεση με άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η βιομάζα δεν παράγει καθαρή ενέργεια, καθώς η καύση της οργανικής

Έως το 2040 ο βιομηχανικός τομέας παγκοσμίως εκτιμάται ότι θα χρησιμοποιεί μόνο 15% ενέργεια παραγόμενη από τον άνθρακα, σε σύγκριση με το 20% του 2010. Για την ίδια περίοδο, το φυσικό αέριο και ο ηλεκτρισμός είναι πολύ πιθανόν να αυξήσουν τα μερίδιά τους. Πηγή: The outlook for Energy: A view to 2040 - ExxonMobil

55

ύλης απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Οι επιστήμονες πειραματίζονται επίσης με τη χρήση βακτηρίων για να διασπάσουν τη βιομάζα και να παραγάγουν υδρογόνο, το οποίο θα χρησιμοποιήσουν ως καύσιμο.

Μια συναρπαστική, αλλά αμφιλεγόμενη, εναλλακτική επεξεργασίας βιοκαυσίμων περιλαμβάνει μια διαδικασία γνωστή ως θερμική μετατροπή, ή TCP. Σε αντίθεση με τα συμβατικά βιοκαύσιμα, το TCP μπορεί να μετατρέψει σχεδόν οποιονδήποτε τύπο της οργανικής ύλης σε υψηλής ποιότητας πετρέλαιο με το νερό ως το μόνο υποπροϊόν, όπως οι ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της άποψης. Μένει να δούμε αν η εταιρεία που έχει κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τη διαδικασία μπορεί να παραγάγει αρκετό πετρέλαιο για να γίνει μια βιώσιμη εναλλακτική λύση καυσίμου.

ΑιολικάΕπιστήμονες θέλουν να αναπτύξουν ακόμη περισσότερο την αιολική ενέργεια, με την τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε ύψος 15.000

πόδια από το έδαφος. Οι ασυνήθιστες τουρμπίνες θα συγκρατούνται στον αέρα με τέσσερις έλικες, παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια που θα διοχετεύεται, μέσω ενός καλωδίου, σε μια μονάδα στο έδαφος.

Η αιολική ενέργεια αποτελεί το 0,1% της ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως, αλλά πρόκειται να αλλάξει καθώς αποτελεί έναν από τους πιο καθαρούς τρόπους παραγωγής ηλεκτρισμού με ένα καύσιμο που ουσιαστικά δεν θα τελειώσει ποτέ.

Το πρόβλημα όμως είναι πως δεν μπορούμε να ελέγξουμε τη συχνότητα των ανέμων, οπότε δεν μπορούμε να έχουμε σταθερή παραγωγή ενέργειας. Οι υποστηρικτές όμως των εναέριων ανεμογεννητριών εκτιμούν πως αυτό θα λυθεί με την τεχνολογία που προτείνουν, καθώς ο άνεμος δυναμώνει όσο αυξάνεται το ύψος.

Ηλιακή ενέργειαΗ ηλιακή ενέργεια δεν απαιτεί καύσιμα για να αποδώσει και δεν μολύνει το περιβάλλον. Το φως του ήλιου μπορεί να συγκεντρωθεί ως αξιοποιήσιμη

θερμότητα ή να μετατραπεί σε ηλεκτρική ενέργεια με τη χρήση ηλιακών κυττάρων ή συγχρονισμένων καθρεπτών που θα παρακολουθούν την κίνηση του ήλιου για να δεσμεύουν ακόμη περισσότερη ακτινοβολία.

Στα μειονεκτήματα της ηλιακής ενέργειας περιλαμβάνεται το πολύ υψηλό κόστος, καθώς και η ανάγκη για μεγάλους χώρους. Επίσης, η απόδοση των φωτοβολταϊκών πάνελ επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες και τη ρύπανση της ατμόσφαιρας.

Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, στην Αυστραλία πρόκειται να κατασκευαστεί ένα τεραστίων διαστάσεων φωτοβολταϊκό πάνελ, ένας γιγαντιαίος ηλιακός πύργος ύψους 3.280 ποδιών. Η ηλιακή ενέργεια που θα δεσμεύεται θα είναι αρκετή για την παραγωγή 200 MW ηλεκτρικής ενέργειας, που θα καλύπτουν τις ανάγκες 200.000 νοικοκυριών.

Πηγές: National Geographic, Energy Digital, Live Science

56

17ISH: ΔΙΕΘΝΕΣΣΥΝΕΔΡΙO ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΣΤΗ ΦΡΑΝΚΦOΥΡΤΗΗ ISH, η μεγαλύτερη έκθεση στον κόσμο για τον εξοπλισμό και σχεδιασμό μπάνιου, τεχνολογία θέρμανσης, κλιματισμού και εξαερισμού που προσφέρει προηγμένες λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας με τη χρήση ΑΠΕ, θα ανοίξει και πάλι τις πύλες της στο εκθεσιακό κέντρο Φρανκφούρτης από τις 10 έως τις 14 Μαρτίου 2015.

Εκδηλώσεις

Με ιστορία που ξεπερνά τα 50 χρόνια, η ISH έχει πια εδραιώσει τη θέση της ως κορυφαίο διεθνές σημείο συνάντησης για παραγωγούς, εμπόρους, μηχανικούς και αρχιτέκτονες, κατασκευαστικές εταιρείες, εταιρείες real estate, επαγγελματίες τεχνικούς, υδραυλικούς, εγκαταστάτες, παρόχους υπηρεσιών και στελέχη μεγάλων οργανισμών.

Δύο βασικοί θεματικοί πυλώνεςΣτην ISH τα πάντα περιστρέφονται γύρω από την ενέργεια και το νερό, τους δύο απαραίτητους πόρους για τη ζωή, έτσι η έκθεση διαχωρίζεται σε δύο μεγάλες θεματικές ενότητες: energy building and air-conditioning technology και the bathroom experience. Σε αυτά τα πλαίσια, η έκθεση κάθε δύο χρόνια προσελκύει περισσότερες από 2.400 εταιρείες σε ένα κατάμεστο εκθεσιακό κέντρο συνολικής επιφάνειας 250.000 τ.μ., συγκεντρώνοντας τους κορυφαίους της αγοράς και τεχνολογίας. Κατά την τελευταία διοργάνωση της ISH το 2013 οι επισκέπτες ξεπέρασαν τους 187.500.

Διεθνής συνάντηση ειδικώνOι διοργανωτές εστιάζουν στα ποιοτικά στοιχεία της διοργάνωσης, που έχει

σαν αποτέλεσμα την προσέλκυση κάθε χρόνο και περισσοτέρων επισκεπτών. Χάρη στον μοναδικό συνδυασμό τεχνολογίας, σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής, η σύνθεση των επισκεπτών απαρτίζεται από μηχανικούς, αρχιτέκτονες, τεχνικούς και λιανέμπορους. Εξίσου σημαντικό είναι και το ποσοστό διεθνικότητας, εφόσον 35% των επισκεπτών προέρχονται από χώρες εκτός Γερμανίας. Το 2015, το πλούσιο ποικιλόμορφο πρόγραμμα ενημερωτικών εκδηλώσεων και επιδείξεων, ειδικών διοργανώσεων, διαλέξεων και συνεδρίων στα πλαίσια της ISH θα προσελκύσει, όπως πάντα, όλους τους ισχυρούς της αγοράς. Μη χάσετε τη μοναδική ευκαιρία που σας προσφέρεται κάθε δύο χρόνια!

Oι θεματικές ενότητες της έκθεσηςΑναλυτικά, τα προϊόντα που θα παρουσιαστούν στην ISH 2015 διαχωρίζονται στις εξής θεματικές ενότητες και κατανέμονται ως εξής στον χώρο: – Building and Energy Technology/Renewable Energies: κτήρια 8.0, 9.0, 9.1, 9.2, 10.1, 10.2, F10, F11,

57

Gal.0, Gal.1: Τεχνολογία θέρμανσης, καυστήρες, λέβητες, συστήματα σωληνώσεων, σωλήνες θέρμανσης, συστήματα ηλιακής ενέργειας, χρήση νερού της βροχής, παραδοσιακές θερμάστρες, τζάκια, θέρμανση δαπέδου, θερμαντικά σώματα, τεχνολογίες μέτρησης, δοκιμής και ελέγχου, αυτοματισμοί κτηρίων, συστήματα μέτρησης κατανάλωσης θερμότητας, εναλλακτικές μορφές ενέργειας, φωτοβολταϊκά.

– The Bathroom Experience: κτήρια 2.0, Festhalle, 3.0, 3.1, 4.1, 4.2, Agora: Επεξεργασία νερού, τεχνολογία ειδών υγιεινής, έπιπλα και αξεσουάρ μπάνιου, μπανιέρες, νιπτήρες, μπαταρίες, καμπίνες ντους και πλακάκια, κεραμικά είδη, πισίνες και σάουνα.

– The World of Installation Technology: κτήρια 4.0, 5.1, 6.0, 6.1, 6.2: Εφαρμογές και συστήματα για επιστρώσεις σε επιφάνειες, σωλήνες, εξαρτήματα, στερεωτικά υλικά, υδραυλικές εγκαταστάσεις, εργαλεία, και εξοπλισμός εργαστηρίων, μετρητές κατανάλωσης νερού, τεχνολογία επικοινωνίας.

– Aircontec/Air-Conditioning, Cooling and Ventilation Technology: κτήρια 11.0, 11.1, F.11, 10.2: Εγκαταστάσεις, εξοπλισμός, αξεσουάρ και συστήματα για τεχνολογία κεντρικού και μη κεντρικού εξαερισμού, μονάδες κλιματισμού, διαχωριστικά, συστήματα ψύξης και θέρμανσης ενσωματωμένα στις κτηριακές εγκαταστάσεις, πυροπροστασία, συστήματα εξαερισμού κατοικίας.

– Home and Building Automation, Energy Management: κτήριο 10.3: Αυτοματισμοί κτηρίων, διαχείριση και εξοικονόμηση ενέργειας.

Ώρες λειτουργίας της ISH

10-13 Μαρτίου 2015: 9:00-18:00 14 Μαρτίου 2015: 9:00-17:00

Oργανώστε το ταξίδι σας στη ΦρανκφούρτηΦροντίστε λοιπόν να προγραμματίσετε την επίσκεψή σας στο μεγάλο αυτό γεγονός και προμηθευτείτε έγκαιρα τα εισιτήρια εισόδου με έκπτωση μέσω του γραφείου της Έκθεσης Φρανκφούρτης στην Ελλάδα και την Κύπρο. Παράλληλα ενημερωθείτε και κάντε κρατήσεις για τη μετάβαση και τη διαμονή σας μέσω του ταξιδιωτικού

γραφείου του ομίλου Travel4Fairs, με εξαιρετικές τιμές σε επιλεγμένα ξενοδοχεία και με εύκολη πρόσβαση στο εκθεσιακό της Φρανκφούρτης.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στα: • http://ish.messefrankfurt.com/

• Messe Frankfurt Greece, Γραφεία Έκθεσης Φρανκφούρτης στην Ελλάδα, Κυβέλης 3 & Περικλέους, 153 44 Γέρακας/Π. Χαλανδρίου, τηλ. 210-6410405, φαξ 210-6410602, info@messefrankfurt.gr.

• Travel4Fairs - Ταξιδιωτικό τμήμα, τηλ. 210-6090525, φαξ. 210-6090527, email: info@t4f.gr, ώρες λειτουργίας 9:00-18:00.

58

18HYPERLOOP: ΤO ΥΠΕΡΤΑΧΥΤΑΤO ΤΡΕΝO ΤOΥ ΜΕΛΛOΝΤOΣ

Δεν είναι απλώς ένα πάρα πολύ γρήγορο μέσο μεταφοράς. Είναι το τρένο που υπόσχεται να μεταφέρει με ταχύτητα 1.200 χλμ. τους Αμερικανούς από το Λος Άντζελες στο Σαν Φρανσίσκο μόνο σε μισή ώρα. Το ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι θα κινείται με την ηλιακή ενέργεια, ενώ υπάρχει ακριβές χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση του project.

Τεχνολογία του μέλλοντος

59

Για να συνειδητοποιήσουμε όμως το εντυπωσιακό του Hyperloop, καλό είναι να ρίξουμε μια ματιά στον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από το project και δεν είναι άλλος από τον 42χρονο επιχειρηματία Έλον Μασκ. Σε παλαιότερο τεύχος κάναμε ένα αφιέρωμα για το αυτοκίνητο Tesla S. Σε αυτόν τον άνθρωπο ανήκει λοιπόν η Tesla Motors, όπως επίσης η εταιρεία PayPal και η SpaceX, η πρώτη ιδιωτική εταιρεία που ταξίδεψε στο διάστημα.

Με μία ανάσα…Πρόκειται για έναν υπερφιλόδοξο και εξαιρετικά δραστήριο επιχειρηματία που παλιότερα είχε υποσχεθεί να κάνει πραγματικότητα τα ταξίδια των ανθρώπων στον Άρη.

Όσον αφορά το Hyperloop, δεν είναι τίποτα λιγότερο από ένα νέο μέσο μεταφοράς: μια αλουμινένια κάψουλα μέσα σε έναν χαλύβδινο σωλήνα που θα μεταφέρει επιβάτες και αυτοκίνητα σε ταχύτητες που παραπέμπουν σε φουτουριστικές ταινίες.

Σύμφωνα με τον υπερδραστήριο επιχειρηματία, που δημοσίευσε ένα 57σέλιδο σχεδιαστικό περίγραμμα του εγχειρήματος, το Hyperloop, κινούμενο με τη δύναμη της ηλιακής ενέργειας, θα καλύπτει την απόσταση των 610 χιλιομέτρων από το Λος Άντζελες στο Σαν Φρανσίσκο σε μισή ώρα, ταξιδεύοντας με ταχύτητα άνω των 1.200 χλμ. την ώρα. Κατά τις εκτιμήσεις

του, θα κοστίσει 6 δισ. δολάρια για να κατασκευαστεί, θα μπορούσε να είναι έτοιμο σε 7 με 10 χρόνια και θα μπορούσε να μεταφέρει 7,4 εκατ. επιβάτες σε κάθε κατεύθυνση ετησίως, με κόστος εισιτηρίου 20 ευρώ.

O Μασκ το παρουσίασε σε μια ειδική εκδήλωση, όπου επίσης ανακοίνωσε τα χρονοδιαγράμματα που είναι απαραίτητα για να πραγματοποιηθεί το Hyperloop.

Καλύτερες συγκοινωνίεςΌπως έγραψε ο Μασκ στο blog του, η έμπνευση για το Hyperloop προέκυψε από την απογοήτευση που του προκάλεσε το σχέδιο της πολιτείας της Καλιφόρνιας για έναν νέο σιδηρόδρομο υψηλών ταχυτήτων. Το έργο αυτό, προϋπολογισμού 68 δισ. δολαρίων (ο επιχειρηματίας πιστεύει ότι το τελικό κόστος θα φτάσει τα 100 δισ.), και με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2029, είναι, όπως παρατηρεί, «ένα από τα πιο ακριβά ανά μίλι και ένα από τα πιο αργά στον κόσμο». Επιπλέον, όπως σημειώνει σε συνέντευξή του στο Bloomberg Businessweek, ο σιδηρόδρομος αντιμετωπίζει σοβαρές επιπλοκές με τις απαιτούμενες απαλλοτριώσεις, κάτι που το Hyperloop παρακάμπτει, καθώς θα είναι ανυψωμένο από το έδαφος.

Φαντασία ή αλήθεια;Από την πρώτη στιγμή που ο Μασκ παρουσίασε το Hyperloop, πολλοί ήταν εκείνοι οι επιστήμονες που

διατυμπάνισαν τις αμφιβολίες τους για το αν και κατά πόσο μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Πρώτα απ’ όλα, το κόστος είναι απαγορευτικό, με τον Μασκ να μην αποκλείει το ενδεχόμενο να το αναλάβει εξ ολοκλήρου ο ίδιος - κάτι που δεν φαίνεται τελείως απίθανο αν λάβουμε υπόψη ότι η αυτοκινητοβιομηχανία του, Tesla Motors, τα πηγαίνει πολύ καλά σε ΗΠΑ και Ευρώπη.

Ανεξάρτητα όμως από το αποτέλεσμα, δηλαδή αν γίνει ή όχι τελικά το Hyperloop, ο Μασκ κατάφερε κάτι πολύ εντυπωσιακό που πρέπει να του το αναγνωρίσουμε: Πέτυχε να ταράξει τη λιμνάζουσα κατάσταση που επικρατούσε μέχρι τώρα σε έναν τομέα όπως είναι οι συγκοινωνίες και να ταρακουνήσει όλους τους υπεύθυνους. Το ίδιο έκανε και στην αυτοκινητοβιομηχανία, και τώρα διευθύνει μια εταιρεία που σημειώνει πολύ καλά νούμερα στις πωλήσεις εναλλακτικών αυτοκινήτων.

O Μασκ, θα μπορούσαμε να πούμε χωρίς υπερβολή, είναι το αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του ανθρώπου που κυνηγά ακόμη ό,τι έμεινε από το αμερικανικό όνειρο. Η Αμερική ακόμη και τώρα μετά την κρίση περιμένει να υποδεχτεί τους πιο εφευρετικούς και δημιουργικούς ανθρώπους που έρχονται να «σοκάρουν» ημιθανείς αγορές και να δρομολογήσουν με την παρουσία και τις ιδέες τους καταλυτικές και ραγδαίες εξελίξεις.

Oνοματεπώνυμο / Νame or company

________________________________________________________________Διεύθυνση / Address

________________________________________________________________

T.K. / Postcode: ___________________________________________________

E-mail: _________________________________________________________

Τηλέφωνο / Daytime Tel. ___________________ Fax: ___________________

Θα ήθελα τιμολόγιο n

Eπάγγελμα: ______________________________________________________

Α.Φ.Μ.: ______________________ Δ.O.Υ.: _____________________________

Τρόπος πληρωμής / Method of payment

1) Εσωκλείω ταχυδρομική επιταγή / I enclose a cheque made payable to TRIM A.E. n2) Παρακαλώ χρεώστε την πιστωτική μου κάρτα / Please charge my credit card

Mastercard n Visa n Switch / Maestro nIssue number n n n n Αρ. κάρτας / Card n.

n n n n n n n n n n n n n n n nValid from / Ισχύει από n n n n Expires / Έως n n n nOνοματεπώνυμο (όπως αναγράφεται στην κάρτα) / Name on card

_________________________________________________________________

Υπογραφή / Signature ______________________________________________

Hμερομηνία / Date _________________________________________________

Η ετήσια συνδρομή εσωτερικού κοστίζει 30 ευρώ και για Ευρώπη 50 ευρώ.Συμπληρώστε αυτό το κουπόνι και ταχυδρομήστε το στη διεύθυνση:

ΤΡΙΜ Α.Ε. Έντυπες & ηλεκτρονικές εκδόσειςΠεριοδικό energyworldΈδρα: Λεωφ. Αθηνών 286124 62 ΧαϊδάριΤηλ.: 210 5810581

Ειδικές εκδόσεις:Γριβογιώργου 5115 28 Ιλίσια - ΧίλτονΤηλ.: 210-7240510Fax: 210-7249473

energyworld@trimpublications.comwww.energyworld.gr

Annual subscription for Greece:30 euros, for Europe: 50 eurosPlease complete this coupon and send it to the following address:

TRIM S.A. - Digital & Print Publicationsenergyworld MagazineHead Office: 286 Athinon Avenue124 62 Athens - GreeceTel.: +30 210 5810581

Publishing Division:5 Grivogiorgou Str.115 28 Ilissia - AthensTel.: +30 210 7240510Fax: +30 210 7249473

energyworld@trimpublications.comwww.energyworld.gr

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡOΜΗ / ANNUAL SUBSCRIPTION

Το Ελληνικό Περιοδικό για την Ενέργεια

61

19YELLOW PAGES

01. ΦOΡΕΙΣ02. ΦΥΣΙΚOΑΕΡΙO03. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΣΗλεκτρολογικόΥλικό04. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΑιoλικήΕνέργεια05. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΗλιακήΕνέργεια06. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣΠΗΓΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΥδρoηλεκτρισμός07. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ08. ΒΙOΜΑΖΑ09. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ10. ΥΓΡΑΕΡΙO11. ΠΕΤΡΕΛΑΙOΔιύλιση12. ΠΕΤΡΕΛΑΙOΕμπορία13. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑΚΑΥΣΙΜΑ14. ΣΤΕΡΕΑΚΑΥΣΙΜΑΕισαγωγές-Εμπορία15. ΘΕΡΜΑΝΣΗ/ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣ16. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣΕΤΑΙΡEΙΕΣ17. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ

62

01. ΦOΡΕΙΣΔΗΜOΣΙΑΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥ(ΔΕΗ)Διεύθυνση: Χαλκοκονδύλη 30 104 32 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 5230301 / 210 5234301 Fax: 210 5237727 Website: www.dei.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣΕΘΝΙΚOΥΣΥΣΤΗΜΑΤOΣ ΦΥΣΙΚOΥΑΕΡΙOΥ(ΔΕΣΦΑ)Διεύθυνση: Λ. Μεσογείων 357-359, Χαλάνδρι 152 31, Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6501200 Fax: 210 6749504 E-mail : desfa@desfa.gr Website: www.desfa.gr

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣΕΛΛΗΝΙΚOΥΣΥΣΤΗΜΑΤOΣΜΕΤΑΦOΡΑΣΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣΑ.Ε.(ΔΕΣΜΗΕ)Διεύθυνση: Κάστορος 72 185 45 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 9466789, Fax: 210 9483221 E-mail: contact@desmie.gr Website: www.desmie.gr

ΔΙΕΘΝΗΣOΡΓΑΝΙΣΜOΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣIEA INTERNATIONALENERGYAGENCYΔιεύθυνση: 9 rue de la Fédération 75015 Paris, FRANCE Tel: +33 1 40 57 65 00/01 Fax: +33 1 40 57 65 59 Email: info@iea.org Website: www.iea.org

ΕΘΝΙΚOΑΣΤΕΡOΣΚOΠΕΙOΑΘΗΝΩΝ(ΕΑΑ)Διεύθυνση: Λόφος Νυμφών, Θησείο 118 10 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3490104, Fax: 210 3490120 Εmail: secretary@admin.noa.gr Website: www.noa.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚΗΕΝΩΣΗΑΙOΛΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΛΕΤΑΕΝ)Λ. Κηφισίας 306, 1ος όροφος 152 32 Χαλάνδρι (Σίδερα Χαλανδρίου) Τηλέφωνα/Fax: 210 8081755 e-mail: eletaen@eletaen.gr Website: www.eletaen.gr

ΕΛΛΗΝΙΚΗΕΠΙΤΡOΠΗΑΤOΜΙΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΕΑΕ)Διεύθυνση: Νεαπόλεως, Τ.Θ. 60092 15310 Αγ. Παρασκευή Τηλέφωνα: 210 6506700, Fax: 210 6506748 Email: info@eeae.gr Website: www.eeae.gr

ΕΛΛΗΝΙΚHΕΤΑΙΡΕΙΑΒΙOΜΑΖΑΣ(ΕΛΛΕΒΙOΜ)Διεύθυνση: Λεωφ. Παπανδρέου 150 165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081 Εmail: info@hellabiom.gr Website: www. hellabiom.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΙΝΣΤΙΤOΥΤOΑΝΑΠΤΥΞΗΣΧΑΛΚOΥ(Ε.Ι.Α.Χ.)Διεύθυνση: Πειραιώς 252 177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 4898298/94, Fax: 210 4898311 Email: info@copperalliance.gr Website: copperalliance.eu

ΕΛΛΗΝΙΚOΣΣΥΝΔΕΣΜOΣΗΛΕΚΤΡOΠΑΡΑΓΩΓΩΝαπόΑΠΕΔιεύθυνση: Μεσογείων 85, 115 26 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6968418, Fax: 210 6968031 Εmail: info@hellasres.gr Website: www. hellasres.gr

ΕΛΛΗΝΙΚOΣΣΥΝΔΕΣΜOΣΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣΗΛΕΚΤΡΙΣΜOΥΚΑΙΘΕΡΜOΤΗΤΑΣΔιεύθυνση: Ιουστινιανού 7, 114 73 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8219118, Fax: 210 8821917 Email: hachp@hachp.gr Website: www.hachp.gr

ΕΝΩΣΗΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝΗΛΙΑΚΗΣΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΕΒΗΕ)Διεύθυνση: Ηρώων Πολυτεχνείου 96 185 36 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4286227, Fax: 210 4286228 Email: info@ebhe.gr www.ebhe.gr

ΕΝΩΣΗΕΛΛΗΝΙΚΩΝΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΘΕΡΜΑΝΣΗΣΚΑΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Τατοίου 100 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 3631207, Fax: 210 3388523 Email: info@uhhe.gr http://www.uhhe.gr

ΕΠΙΤΡOΠΗΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜOΥΔιεύθυνση: Κότσικα 1Α & Πατησίων 104 34 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8846294, 210 8809203-202 Fax: 210 8809132 www.epant.gr

ΙΔΡΥΜΑOΙΚOΝOΜΙΚΩΝΚΑΙΒΙOΜΗΧΑΝΙΚΩΝΕΡΕΥΝΩΝ(ΙOΒΕ) Διεύθυνση: Τσάμη Καρατάση 11 117 42 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9211200-211 Fax : 210 9228130, 210 9233977 Email: info@iobe.gr Website: www.iobe.gr

ΙΝΣΤΙΤOΥΤOΕΝΕΡΓΕΙΑΣΚΑΙΝOΤΙOΑΝΑΤOΛΙΚΗΣΕΥΡΩΠΗΣ(ΙΕΝΕ)Διεύθυνση: Αλεξάνδρου Σούτσου 3 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3628457, 210 3640278 Fax: 210-3646144 Email: secretariat@iene.gr Website: www.iene.gr

ΚΕΝΤΡOΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝΠΗΓΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(ΚΑΠΕ)Διεύθυνση: 19ο χλμ Λεωφ. Μαραθώνος 190 09 Πικέρμι Αττικής Τηλέφωνα: 210 6603300 Fax: 210 6603301-302 Εmail: cres@cres.gr Website: www.cres.gr/

OΜOΣΠOΝΔΙΑΒΕΝΖΙΝOΠΩΛΩΝΕΛΛΑΔΑΣΔιεύθυνση: Λόντου 8 106 81 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3820870, Fax: 210.3301977 Email: info@obe.gr Website: www.obe.gr

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΑΡΧΗΕΝΕΡΓΕΙΑΣΔιεύθυνση: Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3727400 Fax: 210 3255460 Email: info@rae.gr Website: www.rae.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣBIOKAYΣΙΜΩΝ&BIOMAZAΣΕΛΛΑΔOΣ(ΣΒΙΒΕ)Διεύθυνση: Ι. Τσαλουχίδη 4, 542 48 Θεσ/νίκη Τηλέφωνα: 2310 330501, Fax: 2310 330502 Εmail: info@sbibe.gr www.sbibe.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΤΑΙΡΕΙΩΝΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΩΝ(ΣΕΦ)Διεύθ.: Ακαδημίας 39 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9577470 Fax: 210 9707440 Εmail: info@helapco.gr Website: www.helapco.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΤΑΙΡΕΙΩΝΕΜΠOΡΙΑΣΠΕΤΡΕΛΑΙOΕΙΔΩΝΕΛΛΑΔOΣΔιεύθυνση: Ίωνος Δραγούμη 46 115 28 Ιλίσια-Αθήνα Τηλέφωνα: 210 7291.050-051 Fax: 210 7245.172 Email: Info@seepe.gr Website: www.seepe.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΚΑΙΒΙOΜΗΧΑΝΙΩΝ(ΣΕΒ)Διεύθυνση: Ξενοφώντος 5 105 57 Αθήνα Τηλέφωνα: 211 5006000, Fax: 210 322 2929 Email: info@sev.org.gr Website: www.sev.org.gr

ΣΥΝΔΕΣΜOΣΠΑΡΑΓΩΓΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑΣμεΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑ(ΣΠΕΦ)Διεύθυνση: Δημοκρατίας, 151 21 Πεύκη Τηλέφωνα: 210 6854035 Email: info@spef.gr www.spef.gr

ΤΕΧΝΙΚOΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙOΕΛΛΑΔΑΣ(ΤΕΕ)Διεύθυνση: Καραγεώργη Σερβίας 4, 102 48 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3291200, Fax: 210 3221772 Email: tee@central.tee.gr Website: www.tee.gr

ΥΠOΥΡΓΕΙOΠΕΡΙΒΑΛΛOΝΤOΣ,ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ &ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣΑΛΛΑΓΗΣ(ΥΠΕΚΑ)Διεύθυνση: Αμαλιάδος 17, 11523 Αθήνα Τηλέφωνα: 213 1515000, Fax : 210 6447608 Τμήμα Ενέργειας: Διεύθυνση: Λεωφ. Μεσογείων 119 101 92 Αθήνα Τηλέφωνα· 210 6969000 Email: service@dorg.minenv.gr Website: www.ypeka.gr

02. ΦΥΣΙΚO ΑΕΡΙOΔΗΜOΣΙΑΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΑΕΡΙOΥ(ΔΕΠΑ)Διεύθυνση: Mαρίνου Αντύπα 92 141 21 Ν. Ηράκλειο Τηλέφωνα: 210 2701000-5, Fax: 210 2701010 Email: pr@depa.gr Website: www.depa.gr

ΕΠΑΑΤΤΙΚΗΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Λεωφ. Σοφ. Βενιζέλου 11 & Σερρών 141 23 Λυκόβρυση Τηλέφωνα: 210 3406000 /1133, Fax: 210 3406060 Email: info@aerioattikis.gr Website: www.aerioattikis.gr

ΠΡOΜΗΘΕΑΣGASΑ.Ε.Διεύθυνση: Λ. Κηφισίας 209 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6141130-5, Fax: 210 6140373 Email: info@promitheusgas.gr Website: www.promitheusgas.gr

HΛΕΚΤΡΙΣΜOΣ03. Ηλεκτρολογικό ΥλικόASEABROWNBOVERIA.E.(ABB)Διεύθυνση: 13ο χλμ Εθν. Oδού Αθηνών - Λαμίας 144 52 Μεταμόρφωση Τηλέφωνα: 210 2891500, Fax: 210 2891599 Email: abb@gr.abb.com Website: www.abb.gr _

63

ΕΛΛΗΝΙΚΑΚΑΛΩΔΙΑΔιεύθυνση: Αμαρουσίου-Χαλανδρίουμ 33 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6787416, Fax: 210 6787406 Email: info@cablel.vionet.gr www.cablel.gr

SIEMENSMETERINGΑ.Ε.Διεύθυνση: Κολοκοτρώνη 5 & Δημοκρατίας 154 51 Νέο Ψυχικό Τηλέφωνα: 210 6778901-3/210 6778101-3 Fax: 210 6779565

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ04. Αιολική ΕνέργειαΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

ΕΝΤΕΚΑΑ.Ε.Διεύθυνση: Τύχης 2, 152 33 Χαλάνδρι Τηλέφωνα: 210 6816803 Fax: 210 6816837

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ITAGROUPA.E.Διεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 150 165 61 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9652031 Fax: 210 9652081 Email: info@itagroup.gr Website: www.itagroup.gr

TERNAA.E.Διεύθυνση: Μεσογείων 85, 115 26 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6968000, Fax: 210 6968099 Email: info@terna.gr www.terna.gr

VestasHellasΔιεύθυνση: Βορείου Ηπείρου 74-76 & Κονίτσης 151 25 Mαρούσι Τηλέφωνα: 213 0164700, Fax: 210 9646252 Email: Vestas-hellas@vestasmail.com www.vestas.com

ΧΡ.ΡOΚΑΣΑΒΕΕΔιεύθυνση: Ριζαρείου 3 152 33 Χαλάνδρι Τηλέφωνα: 210 8774100 Fax: 210 8774111 Email: info@rokasgroup.gr Website: www.rokasgroup.gr

05. Ηλιακή ΕνέργειαΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ΗΛΙOΑΚΜΗΑ.Ε.Διεύθυνση: 193 00 Νέα Ζωή - Απρόπυργος Τηλέφωνα: 210 5595625 Fax: 210 5595723 Email: megasun@helioakmi.com Website: www.helioakmi.com

06. ΥδρoηλεκτρισμόςIWECOA.E.Διεύθυνση: Τεγέας 1 & Αεροπορίας 164 52 Αργυρούπολη Τηλέφωνα: 210 9965110 Fax: 210 9966903 Email: iweco@otenet.gr

07. ΦΩΤOΒOΛΤΑΪΚΑBPHELLASΔιεύθυνση: Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6887777 Fax: 210 6887697 Email: bpsolar.gr@bp.com Website: www.bpsolar.com

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕ-Εμπορίαεξοπλισμού&εγκατάστασησυστημάτωνΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

ECOSUNΔιεύθυνση: Βούλγαρη 58 542 49 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 327914 Fax: 2310 325693 Email: info@ecosun.gr Website: www.ecosun.gr

ELECTROTECHPOWERSYSTEMSΔιεύθυνση: Υψηλάντου 81 187 58 Κερατσίνι Τηλέφωνα: 210 4321398 Fax: 210 4321034 Email: info@electrotech.gr Website: www.electrotech.gr _

ERGONEQUIPMENTA.E.T.E.Διεύθυνση: Κλεισθένους 102 & Παπαφλέσσα 153 44 Γέρακας Αττικής Τηλέφωνα: 210 6049420 Fax: 210 6049448 Email: ergon@tee.gr Website: www.ergon.com.gr

GREENTOPENΕΡΓΕΙΑΚΗΑ.Ε.Διεύθυνση: Βας. Σοφίας 1 151 24 Μαρούσι - Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8128150 Fax: 210 8128160 Εmail: energy@greentop.gr Website: www.greentop.gr _

ΗΛΙOΔΥΝΑΜΗΔιεύθυνση: Λεωφ. Συγγρού 224 176 72 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9592323 Fax: 210 9571756 Email: ealasis@pertip.gr Website: www.heliodynami.gr

KRANNICHSOLARΜ.Ε.Π.Ε.(ΧOΝΔΡΙΚΗΠΡOΜΗΘΕΙΑΦ/ΒΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ)Διεύθυνση: Κεντρικά : Σταδίου 40, Καλοχώρι 57009 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 751960 Fax: 2310 751540 Υποκατάστημα: Συγγρού 336, Καλλιθέα 17673 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 9531040, Fax: 210 9531041 Email: info@gr.krannich-solar.com Website: www.krannich-solar.com _

RobertBoschA.E.Διεύθυνση: Ερχείας 37, 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 5701200 Fax: 210 5770080 Email: RBGR.Greece@gr.bosch.com Website: www.bosch.gr _

SMA(αντιστροφείς-inverters)Διεύθυνση: Β. Τσιτσάνη 102 166 75 Γλυφάδα Τηλέφωνα: 210 9856660, Fax: 210 9856670 Email: info@sma-hellas.com Website: www.sma-hellas.com

ΣυστήματαSUNLIGHTΑΒΕΕΔιεύθυνση: Ερμού 2 & Νίκης 105 63 Πλατεία Συντάγματος Τηλέφωνα: 210 6245400, Fax: 210 6245409 Email: info@sunlight.gr Website: www.sunlight.gr

SOLARCELLSHELLASΔιεύθυνση: Κεντρικά Γραφεία: Λεωφ. Κηφισίας 64 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 9595159, Fax: 210 9537618 Eργοστάσιο: Βιομηχανική περιοχή Πατρών, 252 00 Άγιος Στέφανος, Block 3A Tηλέφωνα: 2610 241958, Fax: 2610 647129 Email: info@schellas.gr Website: www.schellas.gr

08. ΒΙOΜΑΖΑΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

Ν.ΑΧ.ΦΙΛΙΠΠOΠOΥΛOΣ-ΕξοπλισμόςΕνεργειακήςΑξιοποίησηςΒιομάζαςΔιεύθυνση: 1o χλμ Νεοχωρούδας - Θεσσαλονίκης Τ.Θ. 301, 57008 Θεσσαλονίκη Τηλέφωνα: 2310 785840, Fax: 2310 785841 Email: info@nphilippopoulos.gr Website: www.nphilippopoulos.gr

09. ΓΕΩΘΕΡΜΙΑAIDENGINEERINGLTDΔιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά 145 64 Αθήνα Τηλ./Fax: 210 8003784 Email: information@aidengineering.gr Website: www.aidengineering.gr _

ΑΡΓΥΡOΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ&ΒΑΡΥΤΙΝΗΣΑ.Ε.Ε.Διεύθυνση: Αμερικής 21α 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3690111, Fax: 210 3602318

ΓΕΩΡΥΘΜΙΚΗΑΤΕΔιεύθυνση: Αγίου Δημητρίου 170 173 41 Άγιος Δημήτριος Τηλέφωνα: 210 9322234, 210 9322248 Fax: 210 9359210 Email: info@georythmiki.gr Website: www.georythmiki.gr _

10. ΥΓΡΑΕΡΙOBPHELLASA.E.Διεύθυνση: Λεωφ. Κηφισίας 26 & Παραδείσου 2 151 25 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 6887777, Fax: 210 6887697

CoralGasΑ.Ε.Β.Ε.Υ. (πρώην SHELL GAS Α.Ε.Β.Ε.Υ.)Διεύθυνση: Γεωργίου Αβέρωφ 26-28 142 32 Περισσός Τηλέφωνα: 210- 9491000, Fax: 210- 9407987 Website: www.coralgas.gr

64

11. ΠΕΤΡΕΛΑΙO - ΔιύλισηΕΛ.ΠΕΑ.Ε.Διεύθυνση: E.O. Αθηνών - Κορίνθου (17ο χλμ) 193 00 Ασπρόπυργος Τηλέφωνα: 210 5533000, Fax: 210-5539298 Διοίκηση: Χειμάρρας 8Α 15125 Μαρούσι Τηλέφωνο: 210 6302000, Fax: 210 6302510 Website: www.elpe.gr

ΜOΤOΡOΙΛ(ΕΛΛΑΣ)Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8094000, Fax: 210-8094444 Website: www.moh.gr

12. ΠΕΤΡΕΛΑΙO - ΕμπορίαAVINOILΑ.Β.Ε.Ν.Ε.Π.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12α, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8093500, Fax: 210 8093555 Website: www.avinoil.gr

CoralHellasΑ.Ε.(πρώην SHELL Hellas Α.Ε.)Διεύθυνση: 12Α Ηρώδου Αττικού, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 9476000, Fax: 210 9476500 Website: www.coralenergy.gr

CYCLONHellasΑ.Ε.Διεύθυνση: Ηρώδου Αττικού 12Α, 151 24 Μαρούσι Τηλέφωνα: 210 8093900, Fax: 210 8093999 Website: www.cyclon.gr

DRACOILS.A.Διεύθυνση: Πατησίων 48, 106 82 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 8224311-3, Fax: 210 8838407 Website: www.dracoil.gr

ΕΚOΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Χειμάρρας 8Α, 115 25 Mαρούσι Τηλέφωνα: 210 7705201-401, Fax: 210 7705847 Website: www.eko.gr

ΕΛΙΝOΙΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Πηγών 33, 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 6241500 / 210 6241510 Fax: 210 6241509 Website: www.elin.gr

MAMIDOILJETOILΑ.Ε.Διεύθυνση: Ευρώτα 27 & Κηφισού 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8763100, Fax: 210 8055955 Website: www.jetoil.gr Email: info@jetoil.gr

REVOILΑ.Ε.Ε.Π.Διεύθυνση: Καποδιστρίου 5, 166 72 Βάρη Τηλέφωνα: 210 8976000, Fax: 210 8974943 Website: www.revoil.gr

13. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑAEGEANOILS.A.Διεύθυνση: Λεωφ. Χατζηκυριακού 42 185 36 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4586000, Fax: 210 4586241

BPHELLASS.A.-BPMARINEΔιεύθυνση: Ακτή Μιαούλη 89 & Μαυροκορδάτου 289 185 38 Πειραιάς Τηλέφωνα: 210 4595800 / 210 4595900 Fax: 210-4595869 Email: triands@bp.com

MAMIDOILJETOILΑ.Ε.Διεύθυνση: Ευρώτα 27 & Κηφισού, 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 8763100, Fax: 210 8055955 Website: www.jetoil.gr Email: info@jetoil.gr

ΚΑΒΑΛΑOΙΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Τ.Θ. 8 - Νέα Καρβάλλη 640 06 Καβάλα Τηλέφωνα: 2510 317201, Fax: 2510-317204 Email: kavalaoil@otenet.gr

14. ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑΒΙOΛΙΓΝΙΤΑ.Μ.Ε.Τ.Β.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28, 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210-2581281, Fax: 210-2581033

EΛΙΝOΙΛΕΛΛΗΝΙΚΗΕΤΑΙΡΙΑΠΕΤΡΕΛΑΙΩΝΑ.Ε.Διεύθυνση: Πηγών 33, 145 64 Κηφισιά Τηλέφωνο / Fax: 210-6241655 Email: koukoulop@elin.gr Website: www.elin.gr

ΗΡΑΚΛΗΣΑΝΩΝΕΤΑΙΡΕΙΑΤΣΙΜΕΝΤΩΝΔιεύθυνση: Σοφ. Βενιζέλου 49-51 141 23 Λυκόβρυση Τηλέφωνα: 210 2898111 / 210 2898512 Fax: 210-2819406 www.lafarge.gr

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΑΜΥΝΤΙOΥΑ.Ε.Διεύθυνση: Ιωνίας 28, 143 41 Νέα Φιλαδέλφεια Τηλέφωνα: 210 2583681, Fax: 210 2581033

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΑΧΛΑΔΑΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Γ. Παπανδρέου 21, 546 45 Θεσ/νίκη Τηλέφωνα: 2310 861411, Fax: 2310 867966

ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑΣΕΡΒΙΩΝΔιεύθυνση: Διονυσίου Σολωμού 13 505 00 Σέρβια - Κοζάνη Τηλέφωνα: 210 3225018, Fax: 210 3237146

ΜΠΙΤOΥΛΑΪΝΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: Ακαδημίας 19 & Βουκουρεστίου 106 71 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 3639091, Fax: 210 3625386 Website: www.bituline.gr

15. ΘΕΡΜΑΝΣΗ / ΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΣAIDENGINEERINGLTDΔιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά, 145 64 Αθήνα Τηλ./Fax: 210 8003784 Email: information@aidengineering.gr Website: www.aidengineering.gr _

CALORIAA.B.&E.E.Διεύθυνση: Ηφαίστου 57 - Μπότα Τζήμα 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 6628068-73, Fax: 210 6623784 www.caloria.gr

CARRIERΕΛΛΑΣΚΛΙΜΑΤΙΣΜOΥΑ.Ε.Διεύθυνση: Άντερσεν 4 & Μωραΐτη 93 115 25 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6773300, Fax: 210 6745487 www.carrier.gr / ahi-carrier.gr

RobertBoschA.E.Διεύθυνση: Ερχείας 37, 194 00 Κορωπί Τηλέφωνα: 210 5701200, Fax: 210 5770080 Email: RBGR.Greece@gr.bosch.com Website: www.bosch.gr _

ΒΙOΣΩΛΑ.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 3-5 & Μενεμένης 177 78 Ταύρος Τηλέφωνα: 210 3410000, Fax: 210 3421001 Email: info@biossol.gr Website: www.biossol.gr

ΙΝΤΕΡΚΛΙΜΑΑ.Β.Ε.Ε.Διεύθυνση: 7ο χλμ Αθηνών - Λαμίας Τ.Θ. 173, 34 100 Χαλκίδα Τηλέφωνα: 22620 85600, Fax: 22620 85728 Email: sales@interklima.gr www.interklima.gr

16. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΕΣ / ΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣAIDENGINEERINGLTDΔιεύθυνση: Αιθρίας 17, Ν. Κηφισιά, 145 64 Αθήνα Τηλ./Fax: 210 8003784 Email: information@aidengineering.gr Website: www.aidengineering.gr _

ΑΣΠΡOΦΩΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 284, 176 75 Καλλιθέα Τηλέφωνα: 210 9491600, Fax: 210 9491610 Email: etsapra@asprofos.gr www.asprofos.gr

CONTECA.E.Διεύθυνση: Λαέρτου 22, Τ.Θ. 21092, Πυλαία Θεσ/νίκης Τηλέφωνα: 2310 867575, Fax: 2310 887226 e-mail: secretary@conteceng.gr www.conteceng.gr

EXERGIAA.E.Διεύθυνση: Oμήρου & Βησσαρίωνος 1 106 72 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 6996185, Fax: 210 6996186 Email: office@exergia.gr www.exergia.gr

ΚΥΜΗΑΒΕΕΔιεύθυνση: ΒΙΠΑ Σχιστού, Οδ. 2 Ο.Τ. 2 188 63 Πέραμα Τηλέφωνα: 210 4004757, Fax: 210 4326399 E-mail: info@kimi-sa.com Website: www.kimi-sa.com _

σινμηχανικοί-ΙσμήνηΠανοπούλουΔιεύθυνση: Βασ. Κων/νου 29, 106 74 Αθήνα Τηλέφωνα: 210 7234628, mob: 6937110655 e-mail: isminipano@gmail.com

TECHNIPETROLΕΛΛΑΣΑ.Ε.Διεύθυνση: Παύλου Μπακογιάννη 42 144 52 Μεταμόρφωση Αττικής Τηλέφωνα: 210 2854300, Fax: 210 2834090 E-mail: info@technipetrol.gr Website: www.technip.com

17. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝAdamsnetΜΕΠΕΔίκτυα Αυτοματισμών & Τηλεπικοινωνιών Ενεργειακών Εφαρμογών Ενεργειακοί Επιθεωρητές Κτηρίων & Βιομηχανιών Διεύθυνση: Ταξιαρχών 51 Τηλέφωνα: 210 4082291, Fax: 2104628163 Email: info@adamsnet.gr, energy.inspectors@yahoo.gr Website: www.adamsnet.gr

COFELYHELLASA.E.Διεύθυνση: θερμοπυλών 2, 152 35 Βριλήσσια Τηλέφωνα: 210 6085030, Fax: 210 6084178 Email: infogr@cofely-gdfsuez.com Website: www.cofely-gdfsuez.gr

Γ.ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ-Χ.ΣΚOΥΒΑΚΗO.Ε.Διεύθυνση: Πουκεβίλ 28, 26 225 Πάτρα Τηλέφωνα: 2610 223349 /κινητό: 6976110398 Fax: 2610 620041 Email: info@kscg.gr / Website: www.kscg.gr

NRG-ORIONΔιεύθυνση: Θεσσαλονίκης 31, 145 61 Κηφισιά Τηλέφωνα: 210 9329770, Fax: 210 9333597 Email: info@nrg-orion.gr Website: www.nrg-orion.gr

TRIM A.E. - ΕΚΘΕΣΗ • ΠΩΛΗΣΕΙΣ • SERVICE Λεωφ. Αθηνών 286 - 124 62 Χαϊδάρι - ΑθήναΤηλ.: 210 5810581, Fax: 210 5812800E-mail: info@trim.gr, info@trimhellas.grwww.trimhellas.gr www.trim.gr