1“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

- ปกหนา -

2“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

เสนหชมชน 3 กถาพฒนากร 9 หนงวน หนงความคด 11 หวโคง 14 รดวยกนงาน กจ. 15 ถางทางสรางสรรค 17 สาระนาร 19 ปกณกะ 22 วาทะเดน 24 กองทนพฒนาบทบาทสตร 26 ภาพกจกรรม 30

แวดวงคน พช. ในรวมหาวทยาลย 34

บทบรรณาธการ “พบกบวารสารพฒนาชมชน ฉบบ

ประจาเดอนกมภาพนธ - มนาคม ๒๕๕๗... ในขณะทสถานการณบานเมองของประเทศเรายงอยในชวงของวกฤตการณทางการเมองท สงผลกระทบตอการดาเนนงานไปบาง แตกเพราะดวยความเปนมออาชพ ในฐานะขาราชการ จงยงคงตองเดนหนากนตอไปเพ อ ให การขบ เคล อนประเทศไม สะดดหยดลง

ดวยเนอหาสาระประจาคอลมนตาง ๆ ทยงคงคณภาพเชนเคยกบเสนหชมชน “โลกหมนชาลง ณ ชมชนหาดทรายร จ งหวดชมพร” “ เสนทางนกพฒนา” ในกถาพฒนากร ๑วน ๑ความคด ฝกความคดใหมองโลกในแงด “ตางฝายตางผด” กบหวโคง รดวยกนงาน กจ. “ผนาทแทจรง กบความเสยสละ ความศรทธาและการเปลยนแปลง”

“บนทกไว ในวนนท ๔๐ ป” ในวาทะเดน “ปญหาและแนวทางแกไขการขบเคลอนประเดนยทธศาสตร สรางสรรคชมชนอยเยนเปนสข”ในถากถางทางสรางสรรค แลหนา เหลยวหลง กบการจดการความร (KM) ปกณกะ :“ความหวง(๑)”...ตดตามการดาเนนงานของกองทนพฒนาบทบาทสตร

ภาพกจกรรมกรมการพฒนาชมชน...ปดทายดวยแวดวงคน พช. ในรวมหาวทยาลย. . . “อยารอชา รบพลกอานโดยพลน”... พบกนใหมฉบบหนา สวสดครบ

 

วารสารพฒนาชมชน

ประจาเดอนกมภาพนธ – มนาคม ๒๕๕๗

ประธานกรรมการอานวยการ นายขวญชย วงศนตกร

ทปรกษา นายพสนต ประทานชวโน

นายมนตร นาคสมบรณ

นายอรรถพร สงหวชย

ผชวยบรรณาธการ นางรกใจ กาญจนะวระ

กองบรรณาธการ นางสาวชณทสรณ โพธปน

นางสาวฉตรประอร นยม

นางสาวเยาวนจ กลนนรกษ

นายสรฤทธ จนสข

นางสาวนวพร พมพา

นางสาวนภาภร บญประสทธ

ฝายภาพ นายพระ คาศรจนทร

นายธนชล คณสวสด

นายจรญศกด เขยวสคนธ

ออกแบบปก นางสาวกฤตยา สวสดเมอง ออกแบบรปเลม/พสจนอกษร นางสาวยอดขวญ วานเครอ

นางสาวเปรมวด มสวสด

นางสาวศรพร พรหมมา

กองประชาสมพนธ กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย

ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ อาคารรฐประศาสนภกด ชน 5 ถนนแจงวฒนะ

เขตหลกส กรงเทพฯ 10210 โทร. 0-2141-6271, 0-2141-6328

โทรสาร 0-2143-8922

บทความหรอขอเขยนในวารสารพฒนาชมชนเปนความเหนสวนบคคล กองบรรณาธการไมจาเปนตองเหนดวย

และไมผกพนกบกรมการพฒนาชมชนแตอยางใด

“ชมชนเขมแขง เศรษฐกจฐานรากมนคง”กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย

ทรงพล วชยขทคะ บรรณาธการ

3“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

โลกหมนชาลง ณ ชมชนหาดทรายร จงหวดชมพร

สมยนคนเปนโรคภมแพทางสงคมกนแยะ มะเรงในอารมณกเยอะ เหตเพราะภมตานทานในชวต

คอนขางตา อยางเดยวทพอจะชวยเยยวยาอาการและสรางเสรมโรคภมคมกนชวตบกพรองได คงจะเปน

“ธรรมะ” ทเปนเสมอนวคซนชวยปองกนโรคหวใจออนแอทอแททอถอยไดชะงดนก พระธรรมคาสงสอน

ของสมเดจพระบรมศาสดาทไดตรสสงสอนโปรดมนษยทงหลายกอนเสดจดบขนธปรนพพานทาใหเรารจกตว

ทกข และทมาของทกข สาเหตแหงทกข การแกไขของทกขนน ทาใหเราสามารถอยกบทกขไดอยางเปนสข

เปนการทกขแบบไมทกข เพราะทกขมไวใหร ใหเหน แตไมไดมไวใหเปน....เมอยามวางในวนหยดหากเปลยน

การพกผอนจากการเดนทางไปทองเทยว เปนการเดนทางเขาไปปฏบตธรรมในวด สรางบญ สรางบารมกด

เหมอนจะเปนทางเลอกทดเพราะถอเปนการทาจตใจใหวาง เพอใหจตไดพกผอนจากสงรบกวนตางๆ ภายนอก

แลวหนกลบมาพจารณาดจตดใจเพอแกไขตนเอง ตตงตนเอง ดกวาคอยมองหาขอบกพรองของผอน........

เพราะการแกไขทดทสด งายทส  ดคอการแกไขตนเอง.... แต...ไมวาทานใดจะคดเหนประการใด กสดแทแตใจ

ศรทธาคะ....

โลกใบนไมไดมดตลอดไป แตมนกไมไดสวางตลอดเวลา ฝนกไมไดตกทกวน แดดกไมไดออกตลอด

24 ชวโมง โลกใบนมทงชวงเวลากลางวนและกลางคน ถาเราเขาใจธรรมชาตของชวตเหมอนอยางทเราเขาใจ

ธรรมชาตของโลกใบน เรากจะรวา เมอมทกข เดยวสขมนกมา เมอเผลอไผลกบไปความสขเดยวทกขมนกถาม

หา....คดบวกเขาไว....ส ส ส เวย เพราะโลกใบนไมมทยนสาหรบคนออนแอ

ฉบบนผ เขยนขอพาทกทานหลกหนความรอนระอวนวายของบานเมองไปพกผอนกนดกวาคะ

เมอชวงปใหมทผานมา นบเปนโอกาสหรอโชคชะตาฟาลขตหรออยางไร? (ขอยมสานวนหนงจนมาใชฮาสก

นดแกเครยด....) ดวยนสยทชอบเดนทางทาใหชวงปใหมทผานมาผเขยนไดรบคาเชญของเพอนรนพทานหนง

ขอใหชวยคดโปรแกรมทองเทยวใหหนอยเปนเสนทางลงใตแถวชมพร ประมาณน ทนททวางโทรศพทลง

ตะโกนเสยงดงๆ ในใจวางานถนดเชยวละ พเอย....และหนงในหาวนของโปรแกรมทรปน ผเขยนจดใหหนงวน

เตมๆ สาหรบหาดทรายร จงหวดชมพร สขใจ อมเอมใจเปนอยางมาก ทไดมโอกาสเดนทางไปกราบ "เสดจ

เตย" กรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด ถงพระตาหนกสวนพระองคทหาดทรายร จ.ชมพ  รทวามความสขนน...

4“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

เพราะไดยนมานาน อยากมาตงนาน วนนถงเวลาทจะไดมาสกท ทานใดกตามเมอมาถงชมพรแลว สถานท

สาคญทไมมาไมได คอทบรเวณหาดทรายร ซงเปนทงทตงศาล และอนสาวรยเพอระลกถงคณงามความดแหง

พลเรอเอกพระบรมวงศเธอกรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด พระบดาแหงทหารเรอไทย หรอทประชาชนคนไทย

เรยกขานนามของพระองคทานวา “เสดจเตย”

การสร างอาณาจกรไทย ต งแตสมย

สโขทย แตในอดตไมไดม การแบงแยกเปน

กองทพบก หรอกองทพเรอ ดงเชนปจจบน เมอ

ยาตราทพไป ทางบก เพอทาสงครามกเรยกวา "

ทพบก " หากเมอยาตราทพ ไปทางเรอ กเรยกวา "

ทพเรอ " ในปจจบนทหารเรอ ไดยกยอง พล.ร.อ.

พระเจาบรมวงศเธอ กรมหลวงชมพรเขตรอดม

ศกด เปน " องคบดาแหงกองทพเรอ " ซงนบเปน

การเทดทน พระเกยรตคณ อยางสงสด เนองจากพระองค ไดทรงนาความ เจรญรงเรอง มาสกองทพเรอและ

ประเทศชาตโดยทรงวางรากฐาน การบรหารงานของกองทพเรอ ระเบยบวธปฏบตตาง ๆ ภายในกองทพเรอ จน

ทาใหทพเรอไทย มความทนสมย มมาตรฐาน และ เจรญกาวหนา ทดเทยมกบ อารยะประเทศ มาจวบจนทกวนน

พลเรอเอกพระเจาบรมวงศเธอ กรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด ทรงม พระนามเดมวา " พระองคเจาอาภากร

เกยรตวงศ " เปนพระราชโอรสองคท 28 ใน พระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕ประสตเมอ

วนท 19 ธนวาคม 2423พระนามเดมวา พระองคเจาชายอาภากรเกยรตวงศเปนพระเจาลกยาเธอองคท 1 ในเจา

จอมมารดาโหมด ธดาเจาพระยาสรวงศไวยวฒน ( วร บนนาค ) ทรงเปนตนราชสกล “อาภากร”

พลเรอเอกพระเจาบรมวงศเธอ กรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด เปนเจานายพระองคแรก ทสาเรจ

การศกษา วชาการทหารเรอ จากประเทศองกฤษ เมอกลบมาเมองไทยกทรงเรมวางรากฐานการบรหารงานของ

กองทพเรอ กอตงโรงเรยนนายเรอ และฐานทพเรอทสตหบ จ.ชลบร พระองคทรงมจดประสงค อนแรงกลาทจะ

ฝกใหทหารเรอไทยเดนเรอทะเลไดอยางชาวตางประเทศ และสามารถทาการรบทางเรอไดเนองจากในอดต

ประเทศไทยไดวาจางชาวตางชาต มาเปนผบงคบการเรอ มาโดยตลอด แมแตในคราวท พระบาทสมเดจพระ

จลจอมเกลาฯ เสดจประพาสฯ ยโรปครงแรก กยงไดวาจาง " กปตนคมมง" และคณะนายทหาร เรอองกฤษมา

เปนผเดนเรอ ภายหลงจากทพลเรอเอก พระเจาบรมวงศเธอ กรมหลวงชมพรเขตอดมศกด สาเรจการศกษา และ

เขารบราชการทหารเรอแลวพระองคไดแกไขปรบปรงระเบยบการในโรงเรยนนายเรอ ทรงเปนครสอนนกเรยน

5“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

นายเรอ และรเรมการใช ระบบการปกครองบงคบบญชา ตาม

ระเบยบ การปกครองในเรอรบ คอการแบงใหนกเรยนชนสงบงคบ

บญชารองลงมา นอกจากนยงทรงจดเพม วชาสาคญสาหรบชาวเรอ

ขนนอกจากพระองค ทรงเปนนกยทธศาสตรแลว ดานการแพทย

พระองคทรงศกษาคนควาอยางจรงจง และเสดจไปรกษาโรคภยไข

เจบ ใหกบประชาชนดวยพระองคเอง ไมวาเปนคนไทยหรอคนจน

จนกระทงชาวจนยานสาเพง มความซาบซงในพระกรณาธคณ และ

ไดเรยกพระองคทานวา "เตย" ซงหมายถงพอทาใหในเวลาตอมา

ทหารเรอไดเรยกพระองควา "เสดจเตย" สาหรบในหมคนไขชาว

ไทย ทพระองครกษานน มกจะเรยกขานนามพระองควา "หมอพร"

ภายหลงจากททรงลาออกจากราชการ พระองคไดทมเท

เวลาศกษาตารายา เพอรกษาผปวยประชาชนทวไป โดยไมเปดเผยพระองค ในชวงสงครามโลกครงท 1 รชกาลท

6 ทรงโปรดเกลาฯ ใหพระองคกลบมารบราชการตอ ในป พ.ศ. 2463 ไดรบพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหเลอนพระ

อสรยยศเปนพลเรอเอก พระเจาพยาเธอ กรมหลวงชมพรเขตรอดมศกดสงหนาม หลงจากนน พ.ศ. 2466 ไดรบ

พระกรณาโปรดเกลาฯ ใหทรงดารงตาแหนงเสนาบดกระทรวงทหารเรอ จนกระทงในบนปลายพระชนมชพ ได

กราบบงคมทลลาออกจากราชการและเสดจไปประทบทชายทะเลหาดทรายร ทางใตของปากนา จ. ชมพร แต

ทรงประชวรเปนพระโรคหวดใหญ สนพระชนมในขณะทประทบอยทหาดทรายร ปากนาเมองชมพร เมอวนท

19 พ.ค. 2466 เวลา 11.40 น. ขณะพระชนมายได 44 พรรษายงความโศกเศราเสยใจมาสบรรดาทหารเรอยงนก

ปจจบนศาลหรออนสาวรยกรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด "เสดจเตย" หรอ "เจาพอกรมหลวงชมพร

มอยถง 217 แหงทวประเทศโดยเฉพาะจงหวดทอยตดทะเล เชนจงหวดชลบรเขาพระตาหนก หรอ สตหบ

แตทใหญทสดจะเปนศาลกรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด ท จ.ชมพร แสดงถงความศรทธาของคนไทยทมตอ

พระองคใกลกบศาลกรมหลวงชมพรฯ เปนมณฑปพระครวมลคณากรหรอหลวงปศข แหงวดปากคลองมะขาม

เฒา พระอาจารยของกรมหลวงชมพรศาลหลงนสรางขนแทนศาลหลงเกาทถกนาทวม โดยสรางจากความ

ศรทธาของประชาชน โดยเฉพาะคนในชมชนปากนาหลงสวนไดเสยสละทงทรพยและแรงงาน ใชงบกอสราง

ประมาณ 12 ลานบาทดานหนาศาลฯ มผคนมากราบไหวขอพรและมเสยงจดประทดแกบนอยตลอดเวลา กรม

หลวงชมพรฯ เปนทเคารพของทหารเรอ นกเดนเรอและชาวประมงมาก บรเวณภายนอก สรางเปนรปเรอจาลอง

จกรนฤเบศร เรอจาลองมขนาด กวาง 29 เมตร ยาว 79 เมตร สง 6 เมตร และดานขางของพระตาหนก จะเหนเรอ

6“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

รบหลวงชมพร ตงอยเชงเขากอนถงทางขนศาลฯเรอรบหลวงชมพรเปนเรอตอรปโดขนาดใหญ ยาว 68 ม.กวาง

6.55 ม. ตอในประเทศอตาล ขนระวางประจาการเมอวนท 5 ต.ค. 2481ในอดต เสดจเตยกรมหลวงชมพรไดทา

หนาทคมกนเรอลาเลยงทหารนาวกโยธนขนบกลาดตระเวนตรวจชายฝง กวาดทนระเบดและปองกนการโจมต

และยกพลขนบกของฝายขาศก ภายหลงปลดระวางเมอวนท 26 พ.ย. 2518 กองทพเรอจงไดมอบเรอรบหลวง

ชมพรใหนามาจอดทหาดทรายรดวยการฝงครงลาบนพนคอนกรต เปดใหนกทองเทยวไดขนไปชม เพอเปน

อนสรณแดบดาแหงทหารเรอไทย โดยมขอหามกอนขนเรอวาหามนาสตวเลยงและอาหารขนไปบนเรอ

บรเวณทจดแสดงเรอรบหลวงชมพรเทคอนกรตเปนลานกวางรอบลาเรอ นกทองเทยวสามารถเดน

เทยวชมไดสะดวกและนยมถายรปเปนทระลกกบเรอรบหลวงชมพรกนมาก แตไมอนญาตใหขนไปบนเรอศาล

กรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด ซงเปนทตงอนสรณสถานของพลเรอเอก พระเจาบรมวงศเธอ กรมหลวงชมพร

เขตรอดมศกด ซงหาดทรายรเปนสถานทสนพระชนมของพระองค ศาลเสดจในกรมฯ ตงเดนอยบนเนนเขา ทาง

ทศเหนอของหาดทรายร สามารถขบรถยนตขนไปถงตวศาลซงอยบนเรอรบหลวงพระรวงจาลองทหนหนาออก

สทะเล จงเปนจดทมองเหนทวทศนของหาดทรายรไดชดเจนตลอดเวงอาวนกทองเทยวมกนยมมาจดประทด

บรเวณน

สาหรบทานทอยในกรงเทพฯ และตองการกราบสกการะขอพรแตไมมเวลาหรอโอกาสมาถงจงหวด

ชมพร เชญทหนาวทยาลยพณชยการพระนคร ฝงตรงขามทาเนยบรฐบาลกไดนะคะ มอนสาวรยของทานอย หรอ

ทานทอยฝงธนฯ คงทราบดแลววาควรไปทกองทพเรอคะออบอกกนไวสกนดวาพระองคทานไมประสงคใหใคร

"บนบาน" แตขอให "ขอ"ตามทตองการ จรง ๆ แลวทานชอบ

เสยงปน แตการยงปนในยคนคงทาไดยาก จงใชวธจดปะทด

7“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ใหเสยงดงเหมอนเสยงปนคะ หรอถาใครเจบปวย จะนาเหรยญของทานแชในนาแลวนานาไปดมหรอปะพรมก

ไดมเรองเลาเพมเตมตอๆ กนมาวา กอนเกดพายเกยครงยงใหญบรรดาสตวเลอยคลานประเภทง ตาง ๆ ไดอพยพ

หนวาตะภยมาอาศยอยบนศาลแหงนจนเตม หลงพายสงบแลว แตละตวตางกคนกลบสถนทอยของตวเองนบารม

ของ "เสดจเตย" อกประการหนง

และเมอทานเดนทางมาทองเทยวชนชมความงามของหาดทรายร และกราบขอพรเสดจเตยฯ แลวขา

กลบทกทานจะเหนชมชนเลกๆ ทตงขนอยเรยงรายรอบบรเวณพระตาหนก....ชาวบานในชมชนตางกหาของดใน

ทองถนซงมทงผลไมสด และแปรรป.....ผาบาตกทลงสสนอยางสวยงาม แขวนเรยงรายใหเลอกซอหาตดไมตด

มอกลบมาเปนของฝากแตทอดใจไมไหวเมอเหนนกทองเทยวมะรมมะตมอยดานหนาคอแผงคาเลกๆๆ ทขาย

อาหารทะเลแปรรป เสยงแมคาทตะโกนเจอยแจวทาใหทราบวา เธอทาเอง ขายเอง เปนฝมอของชาวบานใน

ชมชนคะ (อยางนละทนาซอ).....ผเขยนเดนกลบมาทรถอยางพะรงพะรง เทานนไมหนาใจรานคาทใหญโตโออา

ทเหนตดกบลานจอดรถ คอทตงของศนยแสดงสนคาโอทอปจงหวดชมพร...แหะ แหะ ไมเลาตอกรวา วนนน

เกดอาการกระเปาฉกคะ...ไมมรปสนคาในรานใหชมเพราะไมไดถาย กลวแจคพอทแตก...ฮาๆๆๆ ไมไดแจงเปน

เรองเปนราวขออนญาตไวลวงหนากเกรงใจคะ...แตอยางไรกตามมาเมอทานใดทไดมโอกาสเดนทางมา

ทองเทยวทหาดทรายร จงหวดชมพรแหงนรบรองวาทานจะไมผดหวงแนนอนคะ....ศาลกรมหลวงชมพรฯ และ

เรอรบหลวงชมพร เปดทกวนเวลา 08.00-20.00 น. ไมมคาเขาชม สอบถามขอมล โทร. 08 -7270 9609“สวนหนง

ของชวต คอ จตสาธารณะ” ...แลวพบกนตอฉบบหนานะคะ

บนทกของเสดจใน กรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด (บดาแหงกองทพเรอ)

เจอบนทกน ใหเอาคาตอไปนของกไปประกาศใหคนรบรวา

"ก กรมหลวงชมพรเขตรอดมศกด ผเปนโอรสของพระปยมหาราช

ขอประกาศใหพวกมงรบรไววา

แผนดนสยามน บรรพบรษไดเอาเลอดเอาเนอเอาชวตเขาแลกไว

ไออ มนผใด คดบงอาจทาลายแผนดนทาลายชาต ศาสนา พระมหากษตรย

ฤากระทาการทจรต กอใหเกดความเดอดรอนตอสวนรวม

จงหยดการกระทานนเสยโดยเรว

กอนททกจะสงทหารผลาญสนทงโคตรใหหมดเสนยดของแผนดนสยามอนเปนทรกของก

8“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ตราบใดทคาวา "อาภากร" ยงยนหยดอยในโลก

กจะรกษาผนแผนดนสยามของก

ลกหลานทงหลายแผนดนใดทใหเรากาเนดมา แผนดนใดทใหซกหวนอน

ใหความรมเยนเปนสข มใหอนาทรรอนใจ จงซอสตยตอแผนดนนน"

บทสวดบชา

ตงนะโม 3 จบ

คาถาบชากรมหลวงชมพร( บทยาว )

ชมพรจต อทธกะระณง สโข นะโมพทธายะ มะอะอ อสะวาส สสะวาออทธฤทธอทธฤทธง

อรหงพทโธ พทธมหาลาโภ มหาเทโว พทโธโลกะนาถงพทธอรหงอะ นะมะพะทะ จะพะกะสะ หล หล

สวาหายะ ภวนต เต (เม)

คาถาบชากรมหลวงชมพร ( บทสน )

โอม ชมพรจต อทธกะระนง สขโข นะโมพทธายะ นะมะพะธะ จะพะกะสะ มะอะอ (9 จบ)

9“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

�¡Òèa ¡ÒäÇÒÁÃÙ� (Knowledge Management KM)�

เมอพดถงการจดการความร (Knowledge Management) หลายคนคนเคยกนด บางคนสงสย ไมแนใจวาสงทตนเองเขาใจใชหรอไม ไมตองกงวลใจ วนนมเรองราวมาเลาใหฟง มผรสรปไววา “การจดการความรเปนกระบวนการในการนาความรทมอยหรอทไดเรยนรมาใชใหเกดประโยชนสงสด โดยผานกระบวนกสราง รวบรวม แลกเปลยน และใชความร ทมอยอยางกระจดกระจายทงในบคคล ในเอกสาร ตารา มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคน สามารถเขาถงความรและพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงพฒนางานใหมคณภาพอยางมประสทธภาพ โดยเปาหมายในการจดการความร การพฒนาฐานความรซงจะสงผลตอศกยภาพในการปฏบตงาน” คาสรปขางตนน นาจะเขาใจงายกวา คาอธบายทางวชาการทมมากมาย มรปแบบแตกตางกนไปตามแตละตารา องคประกอบสาคญของการจดการความร คอ “ คน “ ซงถอวา เปนองคประกอบทสาคญทสด เพราะ คนคอ แหลงความร เปนผนาความรไปใชใหเกดประโยชน ในขณะทใชเทคโนโลย เปนเครองมอใหสามารถคนหา จดเกบ แลกเปลยน รวมทง นาความรไปใชอยางงายและรวดเรว สดทายคอ “กระบวนการ จดการความรซงเปนการบรหารจดการ เพอนความรจากแหลง ความรไปใหผใช เพอใหเกดการปรบปรง เกดนวตกรรมใหมๆ ทนลองมาดลาดบชนของความร ซงประกอบดวย ขอมล (Data) ซงหมายถง ขอเทจจรง ขอมลดบ ตวเลข ทยงไมไดถกแปลความ สารสนเทศ (Information) :ซงกคอ ขอมลทผานการวเคราะห เพอนามาใชประโยชนในการบรหารและตดสนใจใหเหมาะสมกบการงานใหทนเวลา และสดทาย คอ ความร (Knowledge) ซงมความหมายถง สารสนเทศทผานกระบวนการคด เปรยบเทยบเชอมโยงกบความรจนเกดเปนความเขาใจแลนาไปเปนประโยชนไดโดยไมจากดเวลา ( ฮเดโอะ ยามาซาก) นอกจากน ความรยงมความหายหลายประการ ซงไดรวบรวมไวโดยประมาณ เชน พจนานกรม ฉบบราบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ กลาวไววา “ สงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ ความเขาใจ หรอ สารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ สงทไดรบมาจากการไดยน ไดฟง การคด หรอการปฏบต องควชาในแตละสาขา

 

กระทอมนอย ๔ ป.

10“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ความเขาใจในเรองบางเรอง หรอสงบางสง ซงอาจจะรวมไปถงความสามารถในการนาสงนนไปใชเพอ

เปาหมายบางประการ สงเหลกคอความร มการจาแนกความรไว ๒ ประเภท คอ ความรทฝงอยในตวคน (Tacit Knowledge) เปนความรทไดจาประสบการณ พรสวรรค หรอ สญชาตญาณของแตละบคคล ในการทาความเขาใจในสงตางๆ เปนความรทไมสามารถถายทอดออกมาเปนคาพดหรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชนทกษะในการทางาน งานฝมอ ความคดเชงวเคราะห บางครงจงเรยกวาเปนความรแบบนามธรรม ความรอกประเภท คอ ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) เปนความรทสามารถรวบรวม ถายทอดได โดยผานวการตางๆ เชนการบนทกการประชมเปนลายลกษณอกษร ทฤษฎ คมอตางๆ และบางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม ไอ โนมากะ (๑๙๙๔) เขยนไววา “ ความรทชดแจงหรอทเขยนระบไว หมายถง ความรทสามารถถายโอนในภาษาทเปนทางการและเปนนามธรรม ในทางกลบกนความรทฝงลกนนมลกษณะทขนกบบคคล ซงทาใหการระบอยางเปนทางการและการสอสารทาไดลาบาก

”   การจดการความร เปนกจกรรมทคนจานวนหนง ไ ด ท า ร ว ม ก น โ ด ย เ ร ม ท ง า นห ร อ เ ป า หม า ยขอ ง ง าน มชดความรของตนเองทรวมกนสรางสาหรบงานของตนเองได ”

11“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

เสนทางนกพฒนา เดกดอย มส 76

pipatcdd76@yahoo.co.th

...พวกเราจาไววาเราจะทางานเกงอยางไรกตามกตองคานงไววาเราเกงคนเดยวไมได ตองมพ

เพอน นอง ชวยเหลอ จะกาวหนาตองขางบนดง ขางลางดน ขางๆ เสมอกน ชวยประคบประคอง จงจะไปถง

เปาหมายในชวตรบราชการททางานเพอชาวบาน... เสยงผอานวยการกองการเจาหนา ผอ.มนตร นาคสมบรณ

(ตาแหนงในขณะนน) ทานบอกพวกเรา ในขณะทเขารบการฝกอบรมหลกสตรพฒนากร กอนประจาการ

รนท 76 เมอหลายปสบปทผานมา...

...เสรจจากการฝกอบรม เรา...พฒนากร..ตางเดนทางคนหาความหมาย ความมงมน ความฝน ทถกปลกฝง..

o u Á¡Òó � ¨iµÇi­­Ò³ ¹a¡¾a²¹Ò..อยางเขมขนตลอดการฝกอบรม บมเพาะจากครทานแลว ทานเลา

...ไตเสนทางลดเลาะไปตามเนนเขาสงชน เสยงเครองยนตเจามอเตอรไซคดงสนน..เมอลดเกยรใหตาลง..เพอ

เรยกกาลงเครองยนตใหพาเราขามเนนสงลบ กระชากหวใจโบยบนผานทางกนดาร ฝนหนาจนเกอบครงลอใน

ยามแลงรอนเยยงน...

...ตบไปตามเสอผา ฝนแดงฟงกระจาย จนพบรรชาย แซวมาไกลๆ

...หวหนาเปนฝรงไปแลว...เสยงแกมากอนตว กอนจะพนมมอไหวมาแตไกล

...สวสดครบพ..ฉนไหวตอบ กอนจะหอบสมภาระตรงไปหาแก

...พะตจอโกะ (ลงจอโกะ) รออยทครวนะครบ..พะตบรรชาย(ลงบรรชาย) แกบอก

...ครบ ตะบร โดะหมะ (ขอบคณมาก)..ฉนตอบยมๆ แกชวยถอเปใสสมภาระหนกองเดนนาหนาไปในครว ซงอย

ตดกบหองพกทฉนเคยมานอนพกทกครงทขนมาท อบต.หวยปลง หากเดนตามทางดนลาดตาลงไปจะถงยงขาว

อนเปนทเกบขาวเปลอก ฟก แฟง แตงดอยลกใหญทเพงจะเคยเหนทนเทานน..เยองๆ กบยงขาว เปนทตงของ

หองประชมของ อบต.ทลมโชยผานเนองจากตงอยบนเชงดอย รบลมตลอดทงป...

12“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

...มอสมผสมอใจสมผสใจ ตางมเพยงรอยยมและแววตาทบอกถงความผกพนระหวางเรา ขาวนา พรอมแลว ลง

มอกนเลย

...ออเม (กนขาว)...พะตจอโกะ หรอนายทองเปลว ทวชากรสทอง ซงตาแหนงของแกกคอนายกองคการบรหาร

สวนตาบลหวยปลง พยกหนาเชอเชญใหฉนลงมอกบอาหารตรงหนา นาพรก ผกจม กบขาวซอมมอรอนๆ ขาว

หมดไปสองจานอยางรวดเรว..ตามดวยนาเยนๆ จากจอกไมไผอกใหญ

...เตมขาวอก..เสยงพสะอาด เจาหนาทวเคราะหนโยบายและแผน บอกฉน ขณะยกจอกนาขนดม

...ตะบร (ขอบคณครบ)...ฉนตอบยมๆ พรอมกบโบกมอวาพอแลวกอนจะหยบจาน ชอนไปวางไวในกา

ละมงพลาสตคใบใหญ กอนทหลายๆ คนจะทะยอยลกจากวงตามมา

...ผมไปรอทหองประชมนะครบ...ฉนบอก กอนจะเดนหวสมภาระทตดตวมา ลงไปหองประชมเบองลาง

นายก มาพรอมรองนายก อกสองทาน วนนพตอ ปลด อบต.ทคนเคย ไมอยแลว พสะอาดรกษาการแทน พรอม

สมาชก อบต.ทง 11 หม มาพรอมกนแลว นายกฯ ทองเปลว เรมตนทกทาย อยางเปนกนเอง สงภาษาถน ปาเก

อญอ สลบคาเมอง ซงเปนบคลกเฉพาะของแกตงแตยงเปนผนา อาสาพฒนาของตาบลหวยปลง ผลจากความ

ทมเท ทแกเปนคนยมงาย ใชคลอง ไมตองขอ ไมหนางอ ไมมากเรอง วนนแกกาวมาถงตาแหนง นายก อบต.

แบบไมตองใชเงนเลยสกบาท..

...เราเรมดแผนไปทละดานกอนนะครบ หากใครจะปรบแกตรงไหน ใหเสนอไดเลย พฒนากรจะเปนคน

ดาเนนการในการบรณาการแผนตาบลให ...พสะอาด ซงทาหนาทเลขานการคณะกรรมการพจารณา

งบประมาณประจาปบอกใหทราบตงแตตน ฉนทาหนาทเปนวทยากรกระบวนการใหใชเวลาไมนานนก

หลงจากทกทวง ปรบแก เพมเตมตามความสาคญ ความจาเปนเรงดวน จนหมดทกยทธศาสตร การพจารณาก

เปนอนจบสน

...พฒนากร จะใสโครงการอะไรอกไหม..พอสมบรณ พานทอง รองนายกฯ ซงนงอยตรงขามผม ถามมาหลง

โครงการสดทายผานการพจารณา

...ไมมแลวครบพอ แคนกคงทากนแทบไมทนละครบ ...ฉนตอบ

13“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

...งนวนนกคงจะจบเพยงเทาน เลกประชมแลวเราไปกนขาวกนนะ ผมขอปดการประชมในวนนเพยงเทาน...พะ

ตจอโกะ กลาวปดการประชมอยางงาย กอนจะหนมาชวน

...”พฒนากรอยาเพงกลบนะ”...แกเอยปากบอก

...ครบ นอนคางทนสกคนกไดครบ...ฉนบอก กอนทพบรรชายจะตบบา อยางมเลศนย กอนทเราจะเดนออกจาก

หองประชมไปตงวงกนทเดม...

ลางหนา แปรงฟน ราลากนครบแลว ใสหมวก ใสเสอกนหนาว พรอมแลว ไดเวลาเคลอนยายกนกลบ นกถง

คาพดของ ผอานวยการกองการเจาหนาท เมอนานมาแลว ... วนน พวกเราหลายตอหลายคน มเสนทางการ

ทางาน ไดรบความยอมรบจากหนวยงานตางๆ กเพราะเราผานการเคยวกราอยางหนกตงแตการฝกอบรมกอน

ประจาการ..วนนเรากยงคงดมเดนบนเสนทาง ..นกพฒนา...อยางมนคง และมนใจ

14“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

237. Don’t  envy  others, but  admire  them. 

o �Òo i ©Ò¤¹o è¹ æµ �ª 蹪Á¾Ç¡e¢Ò ¡ÒÃo i ©Ò¤¹o è¹ æÊ´§ãË �eË繶§¡ÒÃäÁ �ÁÕÇu²iÀÒÇa·Ò§oÒÃÁ³ � ¤¹ºÒ§¤¹eË繤¹o è¹ä´ � ÕËÃo»Ãaʺ¼ÅÊíÒeÃç ã¹eà èo§

ã´eà èo§Ë¹ è§e» �¹äÁ �ä´ � ¨aµ �o§o i ©ÒµÒà �o¹·u¡¤Ãaé§ ¡Å �ÒÇo Õ¡o �ҧ˹ 觡ç¤o o i ©Òe» �¹¹i ¨¹µi e» �¹¹iÊa·Õèæ¡ �ä¢äÁ �ä´ �

o �Òo i ©Ò¤¹o è¹ æµ � §ª 蹪Á¾Ç¡e¢Ò·u¡¤Ãa駴 �ǤÇÒÁ¨Ãi§ã¨ ¡Òê蹪Á¤¹o è¹ ·Õèoo¡ÁҨҡ㨠æÊ´§ãË�eË繶§¡ÒÃ

ÁÕÇu²iÀÒÇa·Ò§oÒÃÁ³ �ÊÙ§ ÂoÁÃaºã¹¤ÇÒÁÊíÒeÃ稢o§¤¹o è¹ äÁ �Ç �Òe¢Ò¨ae»�¹ã¤Ã ¶§æÁ �eÃÒ¨aäÁ �ÃÙ� a¡e¢Ò ¶§æÁ �e¢Ò¨aäÁ �ÃÙ� a¡eÃÒ

·íÒãË�¤¹·u¡¤¹·ÕèoÂÙ�à �ÇÁ¡a¹ã¹ªuÁª¹æÅaÊa§¤ÁÁÕ¤ÇÒÁÊu¢ ÃÇÁ·a駵aÇeÃÒ �Ç ·íÒãË�ÁÕ¾Åa§·Õè¨aÊà �Ò§ÊÃä�Êiè§ Õ§ÒÁoÂÙ�eÊÁo

¤¹·u¡¤¹äÁ � íÒe»�¹µ �o§»Ãaʺ¼ÅÊíÒeÃç¨ã¹eà èo§e ÕÂÇ¡a¹eÊÁoä» eÃÒoÒ¨»Ãaʺ¼ÅÊíÒeÃç¨ã¹ºÒ§eà èo§ ¤¹o è¹oÒ¨

»Ãaʺ¼ÅÊíÒeÃç 㹺ҧeà èo§ ¢ é¹oÂÙ�¡aºe»�ÒËÁÒ¢o§æµ �Åa¤¹·Õè浡µ�Ò§¡a¹ä» ËÒ¡·u¡¤¹e»ÅÕ蹨ҡ¡ÒÃo i ©ÒÁÒe» �¹¡Òê 蹪Á

« 觡a¹æÅa¡a¹ ªuÁª¹æÅaÊa§¤Á¨a¹ �ÒoÂÙ�æÅaÁÕ¤ÇÒÁÊu¢ÁÒ¡¡Ç �Ò¹ÕéËÅÒÂe· �ÒµaÇ

238. When  we  are  one, our community  and  society  will progress. eÁ èoeÃÒÃÇÁ¡a¹e» �¹Ë¹ è§e´ÕÂÇ ªuÁª¹æÅaÊa§¤Á¡ç¨a¡ �ÒÇ˹ �Ò ËÒ¡Êa§e¡µ´ÙãË � Õ »Ãae·È·Õèe¨Ãi­¡ �ÒÇ˹ �Ò »ÃaªÒª¹Áa¡¨aÃÇÁ¡a¹e» �¹Ë¹ è§e´ÕÂÇ äÁ �ÁÕ¡ÒÃæº �§æ¡

·Ò§¤ÇÒÁ¤i ¶§æÁ � aÁÕ¤ÇÒÁ¤i´eËç¹·Õè浡µ �Ò§¡a¹ËÅÒ¡ËÅÒÂ æµ �·u¡¤¹ÊÒÁÒöoÂÙ�à �ÇÁ¡a¹ä´ � e¾ÃÒaÁÕe» �ÒËÁÒÂ

e´ÕÂÇ¡a¹·Õè a¾a²¹Ò»Ãae·ÈãË �¡ �ÒÇ仢 �ҧ˹ �Òo �Ò§äÁ �ËÂu Âaé§ eÁ èoeÃÒÃÇÁ¡a¹e» �¹Ë¹ è§e´ÕÂÇ ªuÁª¹æÅaÊa§¤Á¡ç¨a¡ �ÒÇ˹ �Òo �Ò§Áa蹤§ e¾ÃÒa¤¹·u¡¤¹·ÕèoÂÙ�㹪uÁª¹

æÅaÊa§¤Á¨aãª�Èa¡ÂÀҾ㹡Òþa²¹Òo �Ò§eµçÁ·Õè äÁ �ÁÕ¡ÒÃæº �§æ¡ äÁ �ÁÕ¡ÒÃæº �§½ �Ò äÁ�ÁÕ¡ÒÃæº �§e¢Òæº �§eÃÒ ¤¹·u¡

¤¹e»�¹e¾ èo¹¼o§¾Õè¹ �o§¡a¹ äÁ �ÁÕ¡Òà �·o¡Å�ÒÇËÒ ãÊ�à �Ò»�ÒÂÊÕ¡a¹ ¡Å�ÒÇo´ÂÊÃu»¡ç¤o äÁ �ÁÕ¡Ò÷íÒà �Ò¡a¹·a駷ҧ¡ÒÂ

ÇÒ¨Ò æÅa㨠äÁ�Ç �Òo´ÂµÃ§ËÃoo´Âo �oÁ

eÁ èoã´¡çµÒÁ·ÕèeÃÒÃÇÁ¡a¹e» �¹Ë¹ è§e´ÕÂÇ ªuÁª¹æÅaÊa§¤Áã¹oÅ¡¹Õé¡ç a¡ �ÒÇ˹ �Òµ �oä»o �Ò§äÁ �ËÂu Âaé§

¤¹·u¡¤¹¨aoÂÙ�à �ÇÁ¡a¹o �Ò§ÁÕ¤ÇÒÁÊu¢ ·íÒãË �ÁÕ¾Åa§·Õè a¾a²¹ÒÊà �Ò§ÊÃä �æµ �Êi觴էÒÁµÅo´ä»

¢o¢oº¤u³ Mr.Kim Robertson æÅa Mrs.Mary Robertson,Missionaries ªÒǹiÇ«ÕæŹ´ �

»Ãa íÒ a§ËÇa´Êu¾ÃóºuÃÕ ·ÕèãË�¢ �o¤i æÅa¤íÒæ¹a¹íÒ·Õèe» �¹»Ãaoª¹ �㹡ÒÃe¢Õ¹º·¤ÇÒÁ¤Ãa駹Õée» �¹o �Ò§´ÕÂiè§ (o �Ò¹µ �o©ºaºË¹ �Ò...)

15“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ปญหาและแนวทางแกไข

“การขบเคลอนประเดนยทธศาสตรสรางสรรคชมชนอยเยนเปนสข”

ผมไดรบหนงสอวจยประกอบการศกษาระดบปรญญาโท ทศกษาปญหาและแนวทางแกไขการนายทธศาสตรสรางสรรคชมชนอยเยนเปนสขของกรมการพฒนาชมชนไปปฏบต ของคณขวญเรอน มชนาค ทาใหมองเหนปญหาชดเจนขน ฉบบนจงขอนาเสนอผลจากงานวจยดงกลาว ดงน การวจยมวตถประสงคเพอศกษาปญหา และเสนอแนวทางแกไขปญหาการนาประเดนยทธศาสตรสรางสรรคชมชนอยเยนเปนสขของกรมการพฒนาชมชนไปปฏบต โดยกลมตวอยางเปนผบรหารและบคลากรของสานกงานพฒนาชมชนจงหวด/อาเภอพนทจงหวดราชบร ผรบบรการจากโครงการกองทนแมของแผนดน โครงการแกไขปญหาครวเรอนยากจนแบบบรณาการ และโครงการพฒนาหม บานเศรษฐกจพอเพยง รวม 161 คน มกรอบแนวคดการศกษาเกยวกบปญหาทจะนาไปแกไขใน ๔ ดาน ดงภาพประกอบ

ภาพกรอบแนวคดการวจย 1. ปญหาการนาประเดนยทธศาสตรสรางสรรคชมชนอยเยนเปนสขไปปฏบต ภาพรวมมปญหาระดบ

ปานกลาง ปญหาทสาคญในแตละดาน ไดแก 1) ปญหาการสอสารยทธศาสตรสบคลากรและพนท โดยผปฏบตไมไดเขาไปมสวนรวมในการวางแผนยทธศาสตรเปนปญหาอยในระดบมาก รองลงมาตามลาดบคอ เอกสารการดาเนนงานยากตอการเขาใจ และเกดความสบสนในการใชศพทภาษาและศพทเทคนคตางๆ ไมมการสรางกระบวนการยอมรบยทธศาสตร ขาดความเขาใจในการทางานเชงยทธศาสตร และไมสามารถเชอมโยงไปสกจกรรมเพอตอบสนองกลยทธได 2) ปญหาการแปลงยทธศาสตรไปสการปฏบต โดยระยะเวลาในการดาเนนงานโครงการตามยทธศาสตรนอยเกนไป เปนปญหาอยในระดบมาก รองลงมาตามลาดบคอ การแปลงยทธศาสตรสการปฏบต ขาดการมสวนรวมของภาคสวนตางๆ การดาเนนกจกรรมขาดความตอเนองทาใหกจกรรมไมยงยนสงผลใหการดาเนนงานตามยทธศาสตรบรรลผลไดยาก เกณฑการวดไมสอดคลองกบกจกรรมทดาเนนการตามยทธศาสตร และ โครงการ/กจกรรมตามประเดนยทธศาสตรไมเหมาะสมกบบรบทของแตละชมชน 3) ปญหาการบรหารของหนวยงาน โดยวธการปฏบตไมเหมาะสมกบสภาพชมชนทาให การดาเนนงานตามยทธศาสตรบรรลผลยาก และ การขาดเครอขายภาคการทางานระดบหนวยงาน เปนปญหา อยในระดบมาก และบคลากรมทกษะทแตกตางกนสงผลใหการดาเนนงานตามยทธศาสตรบรรลผลไดยาก 4) ปญหาพนทปฏบตการ โดยคานยมในการใชเงน กเงน ซอสนคาเงนผอนเปนอปสรรคในการดาเนนงานตามยทธศาสตร เปนปญหาอยในระดบมาก รองลงมาตามลาดบ คอ ขาดการสนบสนนจากประชาชนในพนท และวฒนธรรมการอยแบบตางคนตางอยทาใหยทธศาสตรบรรลผลไดยาก ประชาชนในพนทมการประกอบ

ปญหาในการยทธศาสตรไปปฏบต 4 ดาน 1) การสอสารยทธศาสตรสบคลากรและพนท 2) การแปลงยทธศาสตร ไปสการปฏบต 3) การบรหารของหนวยงาน 4) พนทปฏบตการ

แนวทางแกไขปญหาในการยทธศาสตรไปปฏบต 4 ดาน 1) การสอสารยทธศาสตรสบคลากรและพนท 2) การแปลงยทธศาสตรไปสการปฏบต 3) การบรหารของหนวยงาน 4) พนทปฏบตการ

ดร.สรฤทธ จนสข

16“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

อาชพทแตกตางกน เชน ฤดกาล ทาการเกษตรและหวงเวลาการทาปศสตว ทาใหไมมเวลาในการเขารวมโครงการ สงผลใหการดาเนนงานตามยทธศาสตรบรรลผลไดยาก ประชาชนในพนทมคานยมและนสยการใชจายเกนความจาเปน และขาดหนวยงานภาคสนบสนน

2. แนวทางแกไขปญหาการนาประเดนยทธศาสตรสรางสรรคชมชนอยเยนเปนสขไปปฏบต ภาพรวมของแนวทางแกไขปญหาทกดานมคาอยทระดบมาก และทกแนวทางแกไขปญหากมคาอยในระดบมาก ไดแก

1) แนวทางแกไขปญหาการสอสารยทธศาสตรสบคลากรและพนท ไดแก การจดทาเอกสารการดาเนนงานตองคานงถงประโยชนงายตอความเขาใจ รองลงมาตามลาดบ คอ ควรถายทอดองคความรเพอสรางความเขาใจทชดเจน และควรใหผปฏบตไดเขาไปมสวนรวมในการวางแผนยทธศาสตร และควรสรางการยอมรบยทธศาสตรโดยใหผรบสารและผถายทอดเขาใจตรงกนและเหนประโยชนทไดรบ เอกสารคมอ แนวทาง ควรมคาอธบายการเชอมโยงยทธศาสตรใหชดเจน

2) แนวทางแกไขปญหาการแปลงยทธศาสตรไปสการปฏบต ไดแก ควรเพมระยะเวลาในการดาเนนงานโครงการตามยทธศาสตรใหเหมาะสมกบการโครงการ รองลงมาตามลาดบ คอ ควรแตงตงคณะทางานรวมกนพจารณาประเมนผลโครงการตามยทธศาสตรสรางสรรคชมชนอยเยนเปนสขเพอลดความซาซอน และควรกาหนดและอธบายขนตอนการปฏบตงานของโครงการตามยทธศาสตรใหชดเจน ควรกาหนดเกณฑการวดใหสอดคลองกบกจกรรมทดาเนนการตามยทธศาสตร ควรศกษาสภาพปญหาของแตละชมชน และหาแนวทางแกไขปญหาเปนรายกรณ และควรนาแผนชมชนมาประกอบในการวางแผนยทธศาสตร 3) แนวทางแกไขปญหาการบรหารของหนวยงาน ไดแก ควรพฒนาบคลากรใหมมนษยสมพนธทด สามารถเขาถงประชาชนไดอยางเปนครอบครวเดยวกน โดยยดหลกปรชญาการพฒนาชมชนในการปฏบตงาน รองลงมาตามลาดบ คอ ควรสรางความรวมมอในการปฏบตงานเปนทม และควรสรางขวญและกาลงใจในการทางาน เชน มอบรางวลประกาศเกยรตคณบคคลทมผลงานด พฒนากรขวญใจชมชน เปนตน ควรพฒนาทรพยากรบคคลใหมความร ความสามาร และมทกษะทไปปฏบตใหบรรลเปาหมายได 4) แนวทางแกไขปญหาพนทปฏบตการ ไดแก ควรสรางความร ความเขาใจ ชใหเหนความสาคญการใชชวตตามแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง รองลงมาตามลาดบ คอ สรางแรงจงใจใหประชาชนในพนทรวมสนบสนนกจกรรม ควรสรางวฒนธรรมการอยรวมกนดวยความเออเฟอเผอแผใหความสาคญประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน ผปฏบตงานไมควรยดเวลาราชการในการทาการแตตองคานงความพรอม และเวลาของประชาชนในพนทเปนหลก ควรปรบเปลยนพฤตกรรมของประชาชนโดยสรางการยอมรบและการปฏบตตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง และควรสรางเครอขายอาสาสมครทมคณภาพ

3. ผลการวจยนทาใหทราบวากรมการพฒนาชมชนจะตองปรบปรงประสทธภาพ คณภาพ การขบเคลอนยทธศาสตรไปสการปฏบตไดอยางไร งานวจยไดเสนอแนะกรมการพฒนาชมชน ดงน

1) ควรสงเสรมใหผปฏบตงานไดมโอกาสเขาไปมสวนรวมในการวางแผนยทธศาสตรทกขนตอน 2) ควรเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดจดทาแผนปฏบตการของตนเอง โดยใหมระยะเวลาทเหมาะสม 3) ควรศกษาวธการปฏบตงานใหเหมาะสมกบสภาพชมชนเพอทาใหยทธศาสตรบรรลผล 4) ควรสงเสรมกระบวนการมสวนรวมของเครอขายภาคการทางานระดบหนวยงาน โดยกาหนดใหเปนกจกรรมการทางานแบบแบงภารกจหรอแบบบรณาการซงขนอยกบความเหมาะสมของแตละพนท 5) ควรสงเสรมคานยมของประชาชนใหรจกการบรหารการใชเงน กเงน ซอสนคาเงนผอนเพอไมใหเกดเปนอปสรรคในการดาเนนงานตามยทธศาสตร

<<< พบกนใหมฉบบหนาครบ >>>

17“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

เรองมอยวา ขาราชการครทานหนงอาศยบานแมยายเปนทพกอาศยในการทางานทโรงเรยนแถวนนและทาเรองเบกจายคาเชาบานตามสทธประโยชนของทางราชการ วนดคนดมขอกลาวหาวาขาราชการครทานนกระทาผดวนยอยางรายแรงฐานทจรตในการเบกคาเชาบาน กบานแมยายนนแหละขอรบ เนองจากคณแมทานเมตตา ยกกรรมสทธในทดนพรอมทงสงปลกสรางใหคณครและภรรยาทงหมด

ตามกฎ ระเบยบวาดวยสทธประโยชนคาเชาบาน คณครยอมไมมสทธเบกคาเชาบานอกตอไปเนองจากมบานพกอาศยเปนของตนเองในทองททตนปฏบตราชการประจา แตคณครทานกยงกมหนากมตาเบกคาเชาบานตลอดมา แบบวากของมนเคย และอกประการหนงโอนกนเงยบ ๆ ไมนาจะมปญหาอะไร เบกคาเชาบานมาอกรวมสบป อยางวาภาษตโบราญวาไว “คนรกเทาผนหนง คนชงเทาผนเสอ” “กาแพงมห ประตมตา” ยงมอกหลายภาษต แตสรปไดวาความแตกถงหนวยงานตนสงกด คณครจงถกตงคณะกรรมการสอบสวนดวยเหตนแล งานนคณครเหงอแตกเนองจากความผดมนเหนๆ มองไปปลายอโมงคมแตความมดมด

โถๆ เบกมาเปนสบปกหลายเงนอย สองแสนหาหมนกวาบาทเศษ คณะกรรมการสอบเสรจแลวโดนโทษทางวนยขอหาปกปดขอความจรงทควรแจงแกทางราชการเรองทตนไดกรรมสทธในบานหลงทตนใชสทธเบกคาเชาบานและยงคงฝาฝนขอเบก โดยยนเอกสารกอนโอนกรรมสทธเปนหลกฐานขอเบกทาใหทางราชการเสยหาย เปนการใชสทธโดยไมสจรต แบบนตองจดเตม

งานนขาราชการ ยอมรจกกนดครบวาตองจดเตมเหมาเขงสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมดดวย ละเมดทเอาเงนหลวงไปใชโดยไมมสทธนนแหละ

แตปรากฏวาตนสงกดพเคราะหแลวเหนวาเพอเปนการประหยดบคลากร จงไดใชคณะกรรมการสอบสวนทางวนยชดเดมนนแหละมาสอบขอเทจจรงทางละเมดดวย งายด เพอความสะดวกไมยงยากไมตองมานบหนงใหม ขอเทจจรงขอกฎหมายชดเจนเพราะสอบมาแลว ขอมลแนนหนาเพยงพอไมตองเสยเวลามาตงคนใหม สอบใหม

คณะกรรมการเหลาเกาในขวดใหมพจารณาแลวเหนควรใหคณครชดใชเงนหาแสนกวาบาทดงกลาว และสานกงานเขตพนทการศกษาทองทจงมคาสงเรยกใหคณครชดใชตามจานวนเงนหาแสนกวานนพรอมดอกเบยรอยละเจดจดหาตอปนบแตวนผดนด

ถาอยเฉยคณครตองควกกระเปาตงกวาครงลานบาท แบบนตองเปานกหวดขบไล (เฮย..ไมใช) เรยกพลง ดวยเหนแสงสวางทปลายอโมงค คณครจงยนฟองแบบเหมาเขงมง ทงผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษา และเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทออกคาสงใหผฟองคดชดใชเงนคนโดยไมชอบ ขอใหเพกถอนคาสงดงกลาว * *กรณทตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยแลวตงคณะกรรมการชดนนเปนคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมดดวย* * เหมอนอยางในคดน จรงแลวทานวาหาไดผดกตกา อนใดไม แตคณะกรรมการทตงขนมาแนวนโปรดทราบ ทานตองดาเนนการตามกฎหมายอยางเครงครด โดยเฉพาะพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 เหตผลของเรองนกเนองจากคณะกรรมการชดเดยวกนเหนวาตามระเบยบขอไหนไดดาเนนการแลวขณะสอบขอเทจจรงทางวนยแลว กเลยหยวน ๆ ไมตองดาเนนการใหมในการสอบละเมดอก อาจมพลกลอกได ดงน

18“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

*ศาลปกครองชนตนพพากษา ใหเพกถอนคาสงเรยกใหชดใชเงน ผถกฟองคดตองอทธรณกนอยางรบดวน

*ศาลปกครองสงสดวนจฉยวา การแตงตงคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมดประกอบดวยบคคลเดยวกบคณะกรรมการสอบสวนทางวนย การสอบขอเทจจรงจงรวบรวมพยานหลกฐานทปรากฏในสานวนการสอบสวนทางวนยและไดสอบสวนหาพยานหลกฐานเพมเตม แตไมไดแจงถงการสอบสวนเพอหาผทตองรบผดทางละเมดใหผฟองคดทราบและไมไดแจงใหผฟองคดไดชแจงและโตแยงแสดงพยานหลกฐานของตนเอง

*เหนวา การสอบสวนทางวนยและการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมด มวตถประสงคแตกตางกนและมขนตอนรวมทงวธการสอบสวนตามทกฎหมายกาหนดไวแตกตางกนดวย การสอบสวนทางวนยเพอใหไดขอเทจจรงวาขาราชการผนนกระทาผดทางวนยหรอไมและตองไดรบการลงโทษอยางไร สวนการสอบขอเทจจรงทางละเมดเพอใหทราบวามการกระทาทเกดความเสยหายแกหนวยงานของรฐและมผทตองรบผดชดใชคาเสยหายหรอไม

*หากคณะกรรมการสอบขอเทจจรงความรบผดทางละเมดจะนาพยานหลกฐานและผลการสอบสวนทางวนยมาใชประกอบการพจารณาทางละเมดกสามารถนามาใชไดแตตองปฏบตใหถกตองตามรปแบบ ขนตอนหรอวธการอนเปนสาระสาคญทกาหนดไวสาหรบการสอบสวนเพอหาผรบผดทางละเมดดวย

*ในรายงานการสอบสวนความรบผดทางละเมด ปรากฏวาไมไดนาสบผถกกลาวหาและไมเคยแจงใหผฟองคดทราบวาจะนาขอเทจจรงทเคยใหถอยคาในการสอบสวนทางวนยมาใชในการสอบสวนทางละเมดดวยจงไมเปนการปฏบตตามขอ ๑๕ แหงระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ และมาตรา ๓๐ แหง พ.ร.บ.วธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ เปนการกระทาทไมถกตองตามรปแบบ ขนตอนหรอวธการอนเปนสาระสาคญ ทกาหนดไวสาหรบการออกคาสง คาสงของผถกฟองคดจงไมชอบดวยกฎหมาย พพากษาให เพกถอนคาสงดงกลาวใหมผลยอนหลงไปถงวนออกคาสง (คาพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๗๙๑/๒๕๕๕)

สรปไดวา ผดทงสองฝาย คอฝายขาราชการทเบกคาเชาบาน กรๆอยวาไมมสทธเพราะไดรบบานเปนมรดกแลว(จะมาอางวาไมรกฎหมายไมได) กยงทามนขอเบกคาเชามาเรอยจนความแตก ผดทงวนย ผดทงละเมดตองคนเงนทเบกโดยไมมสทธ สวนฝายกรรมการสอบสวนกทางานกนแบบงายๆ ลดขนตอนการปฏบตไมตองเหนอยอกรอบยกพยานหลกฐานขอเทจจรงในการสอบสวนทางวนยมาใชในการสอบละเมดโดยไมแจงใหผถกสอบสวนทราบกอน จงกลายเปน “ไมปฏบตตามระเบยบ” กลายเปนเปดชองวางใหสวนกลบ แตอยาคดวาจะรอดพนนะ เพราะถงอยางไรกตาม แมศาลปกครองจะมคาสงใหเพกถอนคาสงหนวยงานทใหชดใชเงนดงกลาว หนวยงานกสามารถกลบไปเรมตนใหมในการสอบสวนความรบผดทางละเมดและปฏบตใหถกตองได

เรองทานองนคงมอยมากในแวดวงขาราชการ และคดนเปนประโยชนของทงตวขาราชการเองและหนวยงานในการแตงตงคณะกรรมการฯ โดยควรปฏบตใหถกตองตามระเบยบ และหากวาทกฝายปฏบตตามระเบยบอยางเครงครดกคงไมเกดเรองทานองนอก --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

เรองจากสานกประชาสมพนธ สานกงานศาลปกครอง ตพมพใน คอลมน กฎหมายขางตว ของ พสษฐ พลรกษเขตต หนงสอพมพเดลนวส วนเสารท 7 พฤศจกายน 2556

19“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

“ผนาทแทจรง กบความเสยสละ ความศรทธา และการเปลยนแปลง” สขม ธรรมประทป

สวสดครบทานผอานทเคารพรกทกทาน ดวยสภาวะบานเมองและสงคมทเตมไปดวยความขดแยงความเหนตางและนาไปสความรนแรงทเพมขนไปทว ยอมรบเลยครบวาเขยนไมคอยออกจรงๆ แตอยางไรกตามชวตและหนาททแตละคนรบผดชอบอยกยงคงตองดาเนนตอไป ซงจาเปนตองอาศยการอดทน อดกลนและพฒนาจตใจใหรเทาทนการเปลยนแปลงทเกดขนอยางมสตสมปชญญะ เปนไปในทางบวก (กศลจต) และเลอกยนหยดกระทาในสงทถกตองดงามโดยยดถอประโยชนสขสวนรวมของประเทศชาตและประชาชนเปนสาคญกนตอไปครบ ฉบบนจงขอนาบทความชนหนงทเหนวาเปนประโยชนและเขากบสถานการณทเกดขนกบประเทศชาตของเราในขณะนเปนอยางยงมาใหคดพจารณากน เขยนขนโดย ดร.ประพนต ผาสขยด กรรมการและเลขานการมลนธสถาบนสงเสรมการจดการความรเพอสงคม (The Knowledge Management Institute) ซงเปนผเขยนหนงสอดานการจดการความร (KM) ทอานงายและไดรบความนยมอยางแพรหลาย เชญทานผอานไดศกษาทศนาเพอประโยชนในการพฒนาความรความเขาใจและความคดอยางตอเนองในงานการบรหารและพฒนาทรพยากรบคคลทสงผลตอการบรรลเปาหมายและความสาเรจในแตละระดบของหนวยงานองคกรทเกยวของอยางมนยสาคญ ตามนเลยครบ.....

● ภาวะผนา และการเปลยนแปลง

“การเปลยนแปลงเปนสงท ไมอาจหลกเลยงได เราทกคนคงยอมรบวาไมมยคสมยใดทการเปลยนแปลงจะรวดเรวและมผลกระทบรนแรงเทาในปจจบน การเปลยนแปลงไดสรางหายนะใหกบองคกรหลายแหงไมเวนแมกระทงองคกรทเคยประสบความสาเรจมาในอดต ในขณะเดยวกนการเปลยนแปลงกไดสรางโอกาสใหมๆ ใหกบหลายองคกรเชนกน ประเดนเรองการอยรอดและการเปลยนแปลงเปนประเดนทเกยวของสมพนธกนโดยตรง ดงคากลาวของ ชารล ดารวน ทวา “ผทอยรอด มใชเปนสายพนธ (Species) ทแขงแรงทสดหรอฉลาดทสด หากแตวาเปนผทสามารถตอบสนองตอการเปลยนแปลงไดดทสดตางหาก” การเปลยนแปลงทวาน หากจะมองในระดบบคคลแลว คงจะไมมการเปลยนแปลงใดจะสาคญและยงใหญไปกวาการปรบเปลยนมมมอง (ทฏฐ) และทศนคต (Attitude) การรจกเปดใจกวาง ไมยดตดอยกบความคด หรอความรเดมๆ ถอวาเปนการเปลยนแปลงทยงใหญ เปนการเรมตนสการเปดรบสงใหมดวยใจทไมอคต (Bias) ประเดนคาถามทตามมากคอ ทาอยางไร.. เราจงจะเหนและเขาใจทกสงทกอยางตามทเปนหรอเกดขนจรง มใชเปนการเหนหรอเขาใจตามทเราตองการจะเหนหรอใหมนเปน ทาอยางไร.. เราจงจะสามารถใชทงความรและความรสกควบคกนไปอยางไดสมดล

20“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ทาอยางไร.. เราจงจะไมยดตดอยกบรปแบบจนอาจลมสาระและวตถประสงคทแทจรงของสงนนๆไป ทาอยางไร.. เราจงจะเหนความจาเปนของระบบ ของมาตรฐาน โดยทไมมองขามความงดงามอนเนองมาจากความหลากหลาย (Diversity) เราจะตองปรบเปลยนองคกรอยางไร เพอใหไดมาซงโครงสรางองคกรทแบนราบ (Flat) ไมสลบซบซอน ไมมลาดบชนมากมาย เปนองคกรทมความยดหยน (Flexible) เปนการบรหารงานโดยผานกระบวนการ (Process) อาศยการทางานแบบรวมกนเปนทม แทนการบรหารงานแบบดงเดมทเนนการดาเนนงานตามสายงาน (Function) เปนหลก ทาอยางไรผบรหารถงจะเขาใจวาระบบขององคกรโดยแทจรงแลวเปนระบบทมชวต เปนระบบทเปด (Open System) ทจาเปนตองมปฏสมพนธกบสงแวดลอมอยตลอดเวลา เปนระบบทจรงๆแลวไมอาจเขยนแทนไดดวยผงการไหลของงาน (Flowchart) หรอถายทอดทกอยางผานคมอการดาเนนงาน (Procedure) หากแตวาเปนระบบทประกอบดวยชวต จตวญญาณ ความรสก ความสมพนธระหวางกน ทมอาจถายทอดออกเปนตวหนงสอ หรอเขยนออกมาอยในรปแบบของเอกสารไดทงหมด การสรางการเปลยนแปลงในเรองดงกลาวคงจะไมใชเรองทงาย หากเรายงใชแตหลกทางดานการจดการ (Management) อย เพราะการจดการนนจรงๆ แลวใชไดผลดเฉพาะกบสงทเปนสงของ (Things) เทานน แตเรองการเปลยนแปลงสวนใหญเปนเรองทเกยวของกบคน ตวอยางเชน เวลาเราพดถงการปรบเปลยนโครงสรางองคกร กเปนเรองของคน การปรบเปลยนระบบกเกยวกบคน การนาเทคโนโลยมาใชกเกยวกบคนเชนกน ซงเรองของคนนนหากจะใหไดผลแลวจาเปนอยางยงทจะตองใชสงทเรยกวา ภาวะผนา (Leadership) มากกวาทจะใชการจดการ ภาวะผนาหรอความสามารถในการนาน ถอวาเปนองคประกอบสาคญททาใหการเปลยนแปลงสาเรจ หลายคนบอกวาการนาไปสการเปลยนแปลงนนควรจะตองเรมตนดวยวสยทศนทชดและจงใจกอนเปนอนดบแรก เพราะนนคอการกาหนดทศทาง เปนการวางเปาหมายสาหรบอนาคต แตสาหรบผมแลวผมกลบเหนวาการสรางศรทธาตางหากทเปนองคประกอบสาคญทจะทาใหการนานสาเรจ เพราะจากประสบการณทผานมา ผมพบวาแมวสยทศนทสรางขนมานนจะดงดดและชวนใหตนตาตนใจสกเพยงใดกตาม แตหากคนทวไปไมยอมรบนบถอหรอศรทธาในตวผนาแลว วสยทศนทวางไวนนกมกจะไรความหมาย ไมมนาหนก ปราศจากโมเมนตม (Momentum) แตในทางตรงกนขาม ถงแมวสยทศนหรอเปาหมายทกาหนดไวอาจจะดไมดงดดใจเทาทควร แตถาหากคนมความชอบ ความเชอ หรอศรทธาในตวผนาแลว การเปลยนแปลงนนๆ กมโอกาสทจะสาเรจไดมากทเดยว คาถามทตามมากคอ “ศรทธาเหลานมาจากไหน เราจะสามารถพฒนามนขนมาไดอยางไร” หากจะกลาวโดยรวมแลว “ศรทธา” เปนเรองของความชอบ ความเชอ เปนเรองของการยอมรบ เปนเรองของใจ ซงไมจาเปนตองมเหตมผลกากบเสมอไป โดยหลกใหญๆ แลวการทคนผหนงผใดจะเปนทยอมรบนบถอของคนทวไป บคคลนนกคงตองมอะไรทเหนอหรอโดดเดนอยบาง เชน อาจจะโดดเดนในเรองคณวฒ วยวฒ ประสบการณ หรอความรความสามารถ ซงคนทวไปกจะใหความสาคญกบสงเหลานแตกตางกนไป บางคนกใหความสาคญกบเรองคณวฒ วยวฒ ในขณะทบางคนกลบใหความสาคญกบเรองความรความสามารถเปนหลก แตมสงหนงทผคนสวนใหญมกจะเหนพองตองกนวาสงนคอปจจยหลกในการสรางศรทธาใหเกดขนไดในตวผนา สงนนกคอคณสมบตในเรองการเปน “ผให” หากเราลองนกถงผนาในดวงใจของเรามาสก 2-3 คน และ

21“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ลองพจารณาถงคณสมบตของการเปนผใหของผนาในดวงใจทเราเลอกมา กจะพบวาสวนใหญมกจะมคณสมบตทวานคอนขางชดเจน

เราจะพบวา ผนาทแท คอผทใหโดยไมหวงสงใดตอบแทน แนนอนทสดหากเรามองวาธรกจ คอการแขงขน เปาหมายของการแขงขนกคอชยชนะ ผเขารวมแขงขนทกคนตางกลวนแตตองการชยชนะดวยกนทงนน แตสาหรบผนาทแทจรงแลว ชยชนะทเขาตองการทจะไดมานน เขามองมนในฐานะทเปนรางวลสาหรบทกคน มใชเพยงเพอตวเขาเทานน ผนาทแทตองการจะเหนคนทกคนทกาวเดนไปพรอมกบเขา มความสข ไดรบชยชนะ ถงแมวาสายตาของเขาจะจบจองอยทชยชนะ แตกเปนชยชนะเพอคนทกคน เขาจะเปนบคคลทคดถงตวเองเปนคนสดทายเสมอ

หากทานตงคาถามวาในโลกนมคนประเภททกลาวมานดวยหรอ คาตอบกคอ “ม” เพราะเรากยงคงพบเหนคนประเภทนอยในทกยคทกสมย เพยงแตวาในปจจบนอาจจะมใหเหนไมมากนก เพราะผนาทเราพบกนโดยทวไปมกจะเปนผนาทมาโดยตาแหนงเปนสวนใหญ การทผนาจาเปนตองเปน “ผให” นน เทากบเปนการตอกยาใหเหนเดนชดยงขนวาผนาทแทจะตองไมเหนแกตว จะตองไมมองประโยชนเฉพาะสวนของตน

หากผใดยดประโยชนสวนของตนเปนทตงยอมเปนเครองบงชทชดเจนวา คนผนนยอมมใชผนาทแทจรง ผนาจาเปนจะตองเสยสละ (sacrifice) ภาวะผนากบเรองการเสยสละเปนสงทถอวาคกน ไมมความสาเรจอนยงใหญใดๆ จะเกดขนได หากปราศจากซงการทมเทและการเสยสละ

Ralph Emerson นกปรชญาชาวอเมรกนไดกลาวถงสมดลของการใหและการรบไววา “ในขณะทเราใหหรอเสยอะไรบางอยางไป เรากมกจะไดอะไรบางอยางมา และในขณะทเราไดบางสงบางอยางมา เรากมกจะตองเสยบางสงบางอยางไปเสมอ” และดวยอมตะวาจาน เราจงพบวา ผทใหมกจะเปนผทไดรบอะไรๆ อยเสมอ ทงๆ ทตวเขาเองกมไดคาดหวงอะไรเปนสงตอบแทน เขาทานองทวา “ยงใหกยงไดรบ” ซงสวนหนงของสงทเขาไดรบนกคอศรทธาอนเปนผลเนองมาจากความสามารถทจะ “ซอใจ” ผตามไดนนเอง… สดทายกอนจาก ขอฝากขอคดคาคมทสรรหามากานลใหกนอกเชนเคยครบ… ...ใหคดทกครง คอ “คาพด” ...ใหทาทกวน คอ “ความด” ...ใหมทกนาท คอ “นาใจ” ...ใหลมโดยเรวไว คอ “ความโกรธแคน” ...ใหรบตอนแทน คอ “บญคณ”

ขอคณความดอนบรสทธและจตเจตนาอนเปนกศลททานผอานทกทานไดกระทาไวมาโดยตลอด ไดนาพาความผาสกรมเยน ความสาเรจ และความเจรญงอกงามในชวตอนอดมดวยสงอนพงปรารถนาทคนเราจะพงมพงไดรบในโลกน ใหบงเกดขนแดทานผอานและครอบครว ตลอดจนบคคลอนเปนทรกและเคารพทกทานตลอดไป พบกนใหมฉบบหนา สวสดครบ…..

22“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

“ความหวง” (๑)

เหตเพราะความไมสงบภายในประเทศ จงมคาถามเกดขนมากมายในความรสกของประชาชนคนไทย วา

เหตการณในปจจบน จะจบลงอยางไร จะมวธการใด ทจะสามารถยตเหตการณวนวายตาง ๆ ได คาถามหลาย ๆคาถามวงวกวนอยในความคด ในจตใจของคนไทยทกคน และเราจะหลดพนวกฤตนไปไดอยางไร... วนนผเขยนขอหยบยก ขาวเศรษฐกจไทยรฐ หวขอขาว“ไทยกาลงเขาสประเทศลมเหลว” ทมาจาก หนงสอพมพไทยรฐ ฉบบวนองคารท ๒๕ กมภาพนธ ๒๕๕๗ หนา ๘ ขอใหผอานโปรดใชวจารณญาณในการรบขอมลขาวสารดวยใจเปนกลาง กอนจะตดตามอานตอไป...

“จะไมมใครเชอประเทศไทย เหมอนเปนประเทศทไมมรฐบาลแนนอน ประเทศไดเปดประตเขาส failed state เรยบรอยแลว เปนประเทศทลมเหลวขออยาเดนลงลกอก” คากลาวของ นายสมคด จาตศรพทกษ ประธานกรรมการสถาบนอนาคตไทยศกษา ผซงเคยดารงตาแหนงรองนายกรฐมนตร และรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง กลาวในงานทสถาบนอศรามลนธพฒนาสอมวลชนแหงประเทศไทย เวทสาธารณะ กาวใหมประเทศไทยสโหมดปฏรป ในหวขอ “สการปฏรปทปฏบตไดจรง:GETTING REFORM RIGHT” ไดเสนอแนะ ๕ เงอนไขปฏรปประเทศใหสาเรจ ดงน

เงอนไขท ๑ ในการฏรปใหสาเรจขณะน คอ การแกปญหาใหชาวนา ซงถอเปนเรองสาคญทตองไดรบการแกไขโดยเรว เพราะครอบครอบครวชาวนาทม ๓๐-๔๐ ลานคน สงผลกระทบตอความเปนอยของประชากรในประเทศไทย ในขณะทการมรฐบาลตดสนใจไมได อานาจสงการจากด ภาวะเหลานทาใหการลงทนชะงกแนนอน ภาพความรนแรง ประชาชนแตกแยก สภาพเหลาน เวลาออกสสายตาชาวโลก จะเกดผลกระทบอยางแรงตอความเชอถอของประเทศ “จะไมมใครเชอประเทศไทย เหมอนเปนประเทศทไมมรฐบาลแนนอน ประเทศไดเปดประตเขาส failed state เรยบรอยแลว เปนประเทศทลมเหลวขออยาเดนลงลกอก” ฉะนนหากตองการปฏรปตองยตสภาพรนแรงโดยเรว

เงอนไขท ๒ ตองมผนาความเปลยนแปลงไดจรง จงจะปฏรปได ตองมผนาทรปญหา มวสยทศน และสอวสยทศน ใหประชาชนเขาใจ สามารถกระตนใหทกคนรวมกนปฏรปและเวลาเกดอปสรรคกยงมความมงมนไปขางหนาจงจะนาการเปลยนแปลงได

23“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

เงอนไขท ๓ ตองมการบรหารจดการ เพราะการปฏรปตองมจดมงหมายตอสงทเปนนามธรรมออกมาเปนวาระใหชดเจน ตองมความรแยกจากกนอาจเปนรฐมนตรอาวโสและตองทางานควบคบคลากรฝายอนดวย ตองรายงานความคบหนาสสาธารณะเปนประจาและวาระทนามาปฏรปไมตองเยอะและไมตองเรมใหม แตใหเลอกสงทนามาใชได ผนาตองเลอกใหเปนและตองมนกกฎหมายมาสนบสนนการออกกฎหมาย และมการทาตวชวดการปฏรปดวย

เงอนไขท ๔ การขบเคลอนสงคมการปฏรปไมใชการแกกฎหมาย แตเปนการปรบเปลยนพฤตกรรมสงคมจากจดหนงไปสจดหนงทดกวา ตองทาใหรวาการปฏรปเปนเรองสาคญ และตองใหพลงพลเมองเขามามสวนรวมในการปฏรปอยางแทจรง

เงอนไขท ๕ การมภาคประชาสงคมทเขมแขง ทงภาคประชาชน เอกชน และสอมวลชน นามาซงพลงทจะไมมพลงไหนเขามาตอตานได

ทายทสด ของ“ความหวง”.... ของคนไทยทกคนลวนแตปรารถนาใหเหตการณความไมสงบภายในประเทศยตลงไดในเรววน ขนอยกบวา “เงอนไขดงกลาวจะถกนาไปใชอยางจรงจง” ซงการเสนอแนะ ๕ เงอนไขดงกลาว เปนหนงในการหาทางออกใหประเทศไทย ซงผเขยนไมมเจตนาอนใด นอกจากเจตนาเพยงเพอขอให ประเทศไทย กลบมาเปน “สยามเมองยม” อยางเคย ....และไมวาจะเงอนไข หรอวธการใด ๆ ทนอกเหนอจากการนาเสนอในครงน ทจะสามารถทาให ...“ประเทศไทยหลดพนวกฤตปจจบนนไปได” ผเขยนกพรอมทจะนาเสนอในครงตอไป... ……………………………………………………………………………

24“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

บนทกไวในวนน ๔๐ ป : กลมออมทรพยเพอการผลต

กลมออมทรพยเพอการผลต เกดจากคนของกรมการพฒนาชมชน นบยอนไปในวนท ๖ มนาคม ๒๕๑๗ กรมการพฒนาชมชน เพงมอายได ๑๒ ป (กรมการพฒนาชมชน กอตงป ๒๕๐๕) "พฒนากร" ไดออกทองทไปประชมชาวบาน "ขายความคด" การกอตงกลมออมทรพยเพอการผลต ตามแนวทางของกรมการพฒนาชมชน ททานยวฒน วฒเมธ เปนคนตนคดหลกกระบวนการใช "เงนเปนเครองมอ" ในการ "พฒนาคน" ฝกใหคนมคณธรรม ฝกใหคนรจกแกปญหา ฝกใหคนบรหารจดการเปน ฝกใหคนเปนนกประชาธปไตย นอกจากนยงทาใหมเงนกองทนประกอบอาชพ บรรเทาแกไปปญหาใหกบสมาชกไดอกดวย

ความสาเรจของกลมออมทรพยเพอการผลต กลายเปนตนแบบใหรฐบาลนาไปกาหนดเปนนโยบายดานกองทนตางๆ เชน กองทนโครงการแกไขปญหาความยากจน (กข.คจ.) หมบานละ ๒๘๐,๐๐๐ บาท กองทนหมบานและชมชนเมอง(กทบ.) หมบานละ ๑ ลานบาท จากแนวคดทวาประชาชนบรหารจดการเงนกลมออมทรพยเพอการผลตได กสามารถบรหารเงนกองทนทรฐบาลสนบสนนผานงบประมาณใหไดเชนกน ในหลกการจงกาหนดเงอนไขหลกเกณฑขอหนงวา "หมบานทจะไดรบกองทนฯ" จะตองมการดาเนนงานกลมออมทรพยเพอการผลต หลายหมบานทมกลมฯทเขมแขง เขาหลกเกณฑเงอนไข ไดรบเงนกองทนมากถอวานามาตอยอดกจกรรมของกลม การบรหารจดการ ระบบตางๆกยงดาเนนตามหลกการของกลมออมทรพยเพอการผลตตามแนวทางของกรมการพฒนาชมชน เตบโตตอเนองมาจากเงนเพยงนอยจนถงหลกรอยลานบาท แตกมไมนอยหมบานทไมได "กอตง" รบเรง "จดตง" ระดมสมาชกฝากเงนเปนกลมใหเขาเกณฑเงอนไข พอไดกองทนมา ปลาใหญกกนปลานอย กลมทจดตงถกปลอยทงจนลมหายไปกเยอะ

ผมเขามาใชชวตเปนพฒนากรอยในบาน พช.เมอป ๒๕๓๑ เรยนรงานกลมออมทรพยเพอการผลตของตาบลตะเคยนเลอนกบตาบลวดไทรย อาเภอเมองนครสวรรค จากพฒนากรรนพ (นายสนต เทยงธรรม) ไปพรอมๆกบงานพฒนาเยาวชน สตร เดก จาไดวาเมอชาวบานตดสนใจกอตงแลว จะตองทดลองดาเนนการไปกอนเมอพนระยะเวลา ๓ เดอน ยงดาเนนการไดสมาเสมอด จงจะรายงานการกอตง เมอรายงานแลว หากหยดดาเนนการหรอลมไปถอวาเปนความบกพรองของพฒนากรทไมใสใจดแลใหตอเนองอยางจรงจง มาตรการนจงเปนทนาหนกใจทาใหพฒนากรหลายคนไมคดพาชาวบานกอตง พยายามเลยงไมอยากรบงานกลมออมทรพยเพอการผลต แตสาหรบคนทยดหลกการของกรมฯ เปนแนวทางเดนและใสใจอยางจรงจง กจะมโอกาสรวมปลาบปลมยนดกบชาวบานและเปนคนทชาวบานจดจาไดอยางไมรลมทกวนนผมจะบอกใครๆเสมอวา ๒๖ ปทผานมา ผมภมใจกบงานกลมออมทรพยเพอการผลต มากทสด

25“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

มาในยคสมยน หากจะพดวาพฒนากรเรากนบญเกาอยกไมนาจะผดแตกไมถกซะทงหมดไป การทจะใหพฒนากรไปกอตงกลมฯ ขนมาใหมและใหมนคงอยไดนนเหนทจะยาก เพราะทกวนนมเงนกองทนตางๆ กอนเบอเรอเขามา หลายคนคดวาไมตองเสยเวลาออมทละบาทสองบาท แถมไมตองมหลกการอะไรใหยงยากมากเรอง ใหคณคาความสาคญทตวเงนมากกวาหลกการและแนวทางทกรมการพฒนาชมชนสนบสนนสงเสรม ผมจงขอฝากความคดเหนขอเสนอแนะสวนตววา นาจะปรบ

กลยทธการทางานกลมออมทรพเพอการผลต หนไปทเปาหมายเดกนกเรยนในโรงเรยนสถานศกษา จบมอกบผบรหาร ครในโรงเรยน กอตงกลมออมทรพยเพอการผลตในโรงเรยน เปนการเรมตนพฒ  นาตงแตเดก ซงเคยไดทามาแลวเมอครงเปนพฒนากรผประสานงานตาบลหนองบว อาเภอหนองบว จงหวดนครสวรรค ผมทาโครงการจดระเบยบชมชนบานหนองไผ หมท ๑๐ ตาบลหนองบว รวมกบทกภาคสวนทงทางราชการ ทองถน ทองท เอกชน ผอานวยการโรงเรยนบานหนองไผ (นายพนม จนทรดษฐ) กอตงกลมออมทรพยเพอการผลต ชอโครงการ “ครเดอนละรอย เดกนอยวนละบาท” ปจจบนโรงเรยนบานหนองไผ เปนศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง อกตวอยางหนงเมอครงเปนพฒนากรผประสานงานตาบลนาโบสถ อาเภอวงเจา จงหวดตาก ผอานวยการโรงเรยนนาโบสถพทยาคม (นายเศรษฐสน สมวงคา) เชญใหผมไปประชมชแจงหลกการกอตงกลมออมทรพยเพอการผลต โดยปรบจากสหกรณโรงเรยนทดาเนนการอยเดม หากจะใชเดกเปนเครองมอเชญชวนจงมอพาผปกครองมาสมครเปนสมาชกกยอมได สวนผใหญผปกครองทเชญแลวไมมา เหนเปนเรองของเดกกไมวากนเพราะเขาเหลานนกาลงเพลนกบเงนกองโต...พวกเราเดกๆ จะคอยชวยประคองเมอตอนผใหญเขาลมกแลวกน.

๔๐ ป มกลมออมทรพยเพอการผลต ๓ หมนกวากลม สมาชกเกอบ ๕ ลานคน เงนออมทเรยกวา "สจจะสะสม" รวมทงหมดกวา ๔ หมนลานบาท กองทนเปนของรฐบาล กลมออมทรยเพอการผลต เปนของชาวบาน เปนงานเอกลกษณของกรมการพฒนาชมชน

“ทงปาอดและปาสาหราย เมอพดถงกลมออมทรพยเพอการผลตบานกฏฤษ ตาบลหนองบว ทงสองจะภมใจมาก”

พระ คาศรจนทร (๖ มนาคม ๒๕๕๗) 

26“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

 

นางวชราภรณ มารคกซ รวมกบกาชาดจงหวดบงกาฬแจกผาหมและเครองกนหนาว

ใหแกประชาชนในเขต อ.โซพสย จ.บงกาฬ ณ หอประชมอาเภอโซพสย จ.บงกาฬ

27“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

28“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

29“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

30“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

วนท ๗ มนาคม ๒๕๕๗ นายขวญชย วงศนตกร อธบดกรมการพฒนาชมชน เปนประธานในพธเปดงานมหกรรมรวมพลคนออมทรพย เพชร สมทร ครขนธ โดย พ.ต.ท.มล.กตบด ประวตร รองผวจ.เพชรบร กลาวตอนรบ พรอมดวยนางชสม รตนนตย ผตรวจราชการกรมฯ พฒนาการจงหวดสมทรสงคราม /พฒนาการจงหวดประจวบครขนธ /พฒนาการจงหวดสมทรสาคร และ พฒนาการจงหวดเพชรบรใหการตอนรบ ณ หองนพรตน โรงแรมรอยลไดมอน อาเภอเมองเพชรบร จงหวดเพชรบร (ขาวจาก : ณฐกฤษตา สพจ.เพชรบร)

ภาพกจกรรม

31“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ภาพกจกรรม

เมอวนท ๒๐ มนาคม ๒๕๕๗ นายพสนต ประทานชวโน รองอธบดกรมการพฒนาชมชน เปนประธานพธสงมอบรถยนตสาหรบสานกงานพฒนาชมชนอาเภอ

ประจาปงบประมาณ ๒๕๕๗ จานวน ๓๒ คน ณ บรษทโตโยตา พารากอน มอเตอร สาขาตลาดไท จงหวดปทมธาน

32“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ภาพกจกรรม

เมอวนเสารท ๘ มนาคม ๒๕๕๗ อธบดกรมการพฒนาชมชน มอบหมาย

ใหนายมนตร นาคสมบรณ รองอธบดกรมการพฒนาชมชน เปนประธานเปด

งานมหกรรมรวมพลคนออมทรพย ประจาป ๒๕๕๗

เขตตรวจราชการท ๔ กลมจงหวดภาคกลางตอนลาง ๑

(กาญจนบร สพรรณบร นครปฐม ราชบร) ผรวมงาน ๔๐๐ คน นายณรงค ครองชนม รองผวาราชการจงหวดราชบร กลาวตอนรบ นายดเรก ธรรมฤทธ พฒนาการจงหวดราชบร

เปนผแทนกลมฯ กลาวรายงาน นางสาวเพญศร เจรญสทธพนธ

ผตรวจราชการกรม พรอมคณะผบรหารฯ ใหการตอนรบ

ณ หอประชมวทยาลยเทคนคราชบร

33“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

เมอวนท ๑๑ มนาคม ๒๕๕๗ เวลา ๑๓.๓๐ น. นายอรรถพร สงหวชย รองอธบดกรมการพฒนาชมชน ประชมใหความรการตดตงและการใชงานโปรแกรม ESET Endpoint Antivirus ใหกบ จนท.กลมงานสารสนเทศฯ

สพจ.ทกจงหวด ผานทางสอมลตมเดย (ทว พช.) โดยศนยสารสนเทศเพอการพฒนาชมชน ณ หอง War room กรมการพฒนาชมชน

 

ภาพกจกรรม

34“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

æǴǧ¤¹ ¾ª.

ã¹ÃaéÇÁËÒÇi·ÂÒÅaÂ

35“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

36“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

37“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”   

ผนาชมชนตอการดาเนนโครงการหมบานเศรษฐกจพอเพยงตนแบบ บานลาแดง ตาบลหนตะเภา อาเภอวงนอย จงหวดพระนครศรอยธยา

38“วารสารพฒนาชมชน กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย”