Form 1 Bab 7

Johor Menegakkan Semula Kewibawaan Kesultanan Melayu Melaka

之前有提到葡萄牙占领马六甲。Ok, 现在Sultan Mahmud Shah 被打败了.所以他就跟他的随从离开马六甲。

他们经过的地方：Melaka-> Pagoh-> Bentayan, Muar (他们在这边建一个 kubu pertahanan) -> Pahang -> Pulau Bentan(笨蛋岛)现在叫做Pulau Riau.

1521年，Portugis menyerang Bentan. Sultan Mahmud Shah 就跟他打，打到 1526年过后Sultan Mahmud Shah 跑到Kampar,1528年在那边驾崩.

Sultan Mahmud Shah 死掉后，他的儿子Raja Ali 就变成新Sultan.Raja Ali = Sultan Alauddin Riayat Shah II (pengasas Johor)他也被称为Raja Ujong Tanah dan Bentan.Ujong Tanah = Johor

Johor的名字来自 perkataan Arab Jim, Ha, Ra yang disebut Jauharyang bermakna permata

Seri Nara Diraja 就是Penghulu Bendahari 的另一个称呼。他的工作：1）Mengawal semua pendapatan negara2) Mentadbir istana

3) Mengawal hamba raja

Sebuah kota pertahanan (Kota Kara) telah dibina untuk menjagakeselamatan ibu negeri Johor.

Sultan Alauddin Riayat Shah II memperkukuh kuasanya dengan 占领全部Melaka的地盘,变成 Johor的.Laksamana Tun Abdul Jamil telah memperkukuh penguasaan Johor terhadap jajahan takluknya dengan menempatkan wakilnya diBengkalis, Kampar, Jambi, Siak, Rokan.

可是 Johor 一直受到外来势力(Portugis, Acheh dan Jambi)的干扰 ancaman luar,所以kerajaan Johor 的 pusat pentadbiran一直换来换去.叫 KOTA KARA

Pada Jun 1551, angkatan Johor telah bergabung dengan angkatan perang Perak, Pahang dan Japara(Jawa) untuk menyerang Melaka.-他们包围Melaka三个月-最后失败了,因为 Portugis有很厉害的兵器, 而且kota Melaka很坚固。

Dua orang pembesar Johor yang terlibat dalam usaha menawan semula Melaka ialah:a)   Tun Sri Lanang b)   Laksamana Tun Abdul Jamil

1608年，angkatan perang Johor telah bergabung dengan askarBelanda untuk menyerang Portugis di Melaka.-Laksamana Tun Abdul Jamil mengetuai angkatan perang Johormengepung Melaka dari darat

-Belanda menyerang dari laut.

打败Portugis之后，Belanda就马上占领Melaka. 所以Johor还没成功把Melaka抢回来。

Kebangkitan Acheh1. Portugis mengamalkan dasar menghapuskan monopoli perdagangan di kalangan pedagang asing dengan:a) Mengenakan pelbagai peraturan yang ketatb) Kadar cukai yang tinggi

2.所以其他的商人都跑到Acheh做生意。

3. Sultan Iskandar Mahkota Alam telah berjaya menjadikan Acheh kuasa yang kuat.

4. Acheh menyeranga) Perak - 1575 & 1620.b) Pahang - 1617c) Kedah - 1619.

5. Dengan menakluk Pedir dan Pasai, Acheh telah dapat menguasai perdagangan lada hitam.

Perang Tiga Segi *  (打了 100年)Johor, Acheh dan Portugis bersaing antara satu sama lain untukmenguasai jalan perdagangan di Selat Melaka. 所以就打战.

Kegemilangan Kerajaan Johor1. Faktor- faktor utama yang menyumbang kepada kegemilangan kerajaan Johor ialah:a) Kecekapan sultan dan pembesar mentadbir negeri (主要原因)

b) Kemajuan   perdagangan c) Perkembangan kegiatan persuratan.

2. Johor merupakan pelabuhan entrepot.3. Cara perdagangan dijalankan di pelabuhan Johor:a) Tukar barang (sistem barter)b) menggunakan mata wang.

3. Pelabuhan Johor berkembang pesat kerana pelbagai jenis barang dagangan diperoleh.

4. Mata wang emas Johor - masMata wang perak - kupangMata wang timah - katun

5. Mata wang asing seperti dolar Sepanyol, dolar Mexico dan duitBelanda juga digunakan di pelabuhan Johor.6. Kerajaan Johor mengamalkan sistem naungan untuk menjamin keselamatan pedagang asing.7. Pada tahun 1612, Tun Sri Lanang berjaya menyusun karyaSejarah Melayu.8. Pada kurun ke-17, Hikayat Hang Tuah telah dihasilkan.9. 那时出名的作家有Raja Haji Ahmad 和Raja Ali Haji.

Kemerosotan Kerajaan JohorFaktor- faktor utama yang membawakan kemerosotan kerajaan Johor ialaha) Perang Johor- JambiJambi是 jajahan takluk Johor. 可是当它变强大的时候，他就跟 Johor 竞争, 然后试着membebaskan diri daripada Johor. 因此 Johor & Jambi就打战。Jambi找Belanda帮忙打 Johor，过后又攻打 Johor Lama & Batu Sawar. 这使到perdagangan Johor terjejas.

1677年， Sultan Abdul Jalil Riayat Shah III被迫跑去

Pahang，因为 Johor对他来说已经不安全了。于是，国王走了之后，其他的几个 jajahan takluk Johor也跃跃欲试，要membebaskan diri。

Laksamana Tun Abdul Jamil拯救了 Johor。他雇用Bugis的 askar upahan打败了 Jambi。战胜后，他被封为Paduka Raja. 他的孩子也都担任 Johor那些很高的职位，像Temenggung, Sri Bija Diraja & Sri Amar Diraja.

b) Perebutan kuasaLaksamana Tun Abdul Jamil 在 1623年抢掉Bendahara选苏丹和继承苏丹的权利。1677年，他选了他的女婿做 sultan Johor(Sultan Ibrahim Shah). 他也选他的孙子做 sultan (Sultan Mahmud Shah). 而且他的孙子那时才十岁。于是Bendahara Tun Habib Abdul Majid就不爽，因为他本来应该做苏丹的。所以这两个 pembesar开始吵，吵到menjejaskan kestabilan politik.

1688年 Laksamana Tun Abdul Jamil死掉，所以Bendahara Tun Habib Abdul Majid又有权利了。他berusaha menyatukan semula pembesar Johor. 他死掉之后，他的孩子 Tun Abdul Jalil当上 Bendahara Johor.

c) Perebutan takhtaSultan Mahmud Shah III是一个暴君，所以他被一个pembesar 杀死了。这件事就叫 "Sultan Mahmud Mangkat Dijulang". 他死掉后也没有继承人，所以在人民的支持下，Bendahara Tun Abdul Jalil 当上了 Sultan Johor. 他的gelaran是Sultan Abdul Jalil Riayat Shah IV.

-Pelantikan Bendahara Tun Abdul Jalil sebagai Sultan Johor memulakan pemindahan kuasa daripada keturunan Kesultanan Melayu Melaka kepada keturunan Bendahara.

Penguasaan kesultanan Johor oleh keturunan Bendahara弄到在 Siak的Raja Kechil很不爽，于是他假装自己是那个已故Sultan Mahmud Shah的儿子, 要夺取王位。刚开始，他找 orang Bugis lima bersaudara 帮忙。1717 年，他又跟Minangkabau军队联手攻打 Johor.

Orang Laut很笨，相信Raja Kechil就是Sultan Mahmud Shah的儿子，所以都很支持他。Pada 21 Mac 1718, Raja Kechil berjaya menguasai Johor dengan memakai gelaran Sultan Abdul Jalil Rahmat Shah.

d) Penglibatan orang Bugis dalam pemerintahan Johor.Raja Kechil当 Sultan Johor的时候，Raja Sulaiman (putera Sultan Abdul Jalil Riayat Shah IV)　membuat pakatan dengan anak raja Bugis lima bersaudara来赶走Raja Kechil。

Anak raja Bugis lima bersaudara答应帮他，条件是他们必须 diberi kuasa sebagai Yamtuan Muda dalam kerajaan Johor. Raja Sulaiman 在别无选择之下只好接受他们的条件。最后Raja Kechil终于被赶走了(1722).Raja Sulaiman ditabalkan sebagai sultan Johor dengan memakai gelaranSultan Sulaiman Badrul Alam Shah.

Sultan Sulaiman兑现承诺，Daeng Merewah dilantik menjadi Yamtuan Muda Johor dengan gelaran Kelana Jaya Putera. Daeng Menampok= Raja Tua.

Sultan Sulaiman名义上是苏丹，但其实那些 kuasa都在Yamtuan Muda手中。Johor的马来人觉得他们的 kuasa terhakis, 而Orang Bugis又极力维护自己的权益。Orang Bugis鼓励Bugis人跟那些马来王子／大臣结婚，这样才能保住他们的地位.　他们生下来的孩子名字都有Raja，如 Raja Haji, Raja Ali & Raja Jaafar.

最后，那些马来人找Belanda帮忙后，终于赶走了Orang Bugis。可是 1802年，他们又回来了，这次变得一发不可收拾，最后：i) Riau dikuasai oleh orang Bugisii) Sultan Johor bersemayam di Linggaiii) Temenggung Johor bertapak di Pulau Bulang dan menguasai Singapura dan tanah besar Johor.iv) Bendahara Johor bertapak di Pahangv) Orang Laut berpecahvi) Kerajaan Melayu Johor menjadi semakin lemah.　

e) Pengaruh Syarikat Hindia Timur Belanda (VOC).VOC bertapak di Betawi.VOC ditubuhkan oleh pedagang Belanda.VOC mula menjalankan perdagangan di pelabuhan Batu Sawar pada tahun 1602.

VOC bimbang penguasaan Bugis dalam kerajaan Johor akan mengancam kedudukan Belanda di Melaka. Pertempuran telah berlaku antara pihak Belanda dengan orang Bugis di Teluk Ketapang dan Riau. Selepas itu, Belanda melantik David Ruhdemenjadi gabenor Belanda di Riau. Oleh yang demikian, VOC dapat mengusir orang Bugis. Ini menyebabkan orang Bugis memusuhi Belanda.

-Apabila Belanda menguasai Riau, jawatan Yamtuan Muda dan sultan dihapuskan.\

Form 1 Bab 8Kerajaan Negeri-negeri

Melayu 马来王朝

Kerajaan Melayu yang tua-Kerajaan yang wujud sebelumKesultanan Melayu Melaka.

Kerajaan Melayu yang baru-Kerajaan yang wujud selepasKesultanan Melayu Melaka.

Kerajaan Melayu yang tua

Kedah吉打名字 Panggilan Kedah oleh pedagang asing:Cina- Cheh ChaIndia- Kataha, Kalagam, KadaramArab- Kalah/ Kalah BarSiam- Sai

Sultan Muzaffar Shah membahagikan Kedah kepada

3 pusat pentadbiran:Sultan 把管理中心分成a) Kota Palasb) Langkawic) Kota Ulu

1. 1735- pusat pentadbiran Kedah berpindah

sehinggalah Kota Setar[现在是 Alor Setar] menjadi pusat pentadbiran yang baru.

2.Kedah 给 Siam bunga emas sebagai tanda

persahabatan 因为有 Siam 的支持就安全. ☆☆☆

3. 1619-Acheh 攻打 Kedah, Sultan Kedah 跑去 Perlis 找Siam 帮忙.

4. 1767-Burma 打败 Siam, Kedah 就去跟 Burma 好.5. Pada kurun ke-18, kerajaan Kedah kurang stabil. Ini kerana:

a) Kedah diancam oleh Siam.受到 Siam 的威胁

b) Berlakunya perebutan takhta dan pertikaian di

kalangan kerabat raja.皇族之间争王位6. Hubungan baik Kedah dengan Inggeris serta keengganan Kedah akur pada Siam menyebabkan Siam menakluk Kedah pada tahun

1821.吉打跟 British 好 & 吉打不要屈服于 Siam 使到 siam 攻打 kedah7. Kedah berjaya mendapatkan semula kemerdekaan dari Siam pada tahun 1842.8.Kedah terkenal sebagai sebuah pelabuhan entrepot.9. Dalam menguruskan pelabuhannya, Kedah mengamalkanUndang-undang Laut Melaka. ☆10.Kedah menggunakan sistem sukat dan mata wang untuk memudahkan urusan perdagangan. ☆

Perak1. Dikaitkan dengan sejenis logam yang dikenal sebagai perak.2. Buku Sejarah Perak karya A. Halim Nasir menyebut tentang asal usul nama negeri Peraka) Nama Perak diambil sempena nama Sungai Perak yang terletak di Chegar Galah.b) Dalam sungai itu terdapat sejenis ikan berwarna putih seperti perak.3. Sejarah awal negeri Perak dapat dikaji melalui dua sumber:a) Sejarah Melayub) Salasilah Perak.

[考试的时候不要被骗，它有时会有 Salasilah Melayu /

Sejarah Perak 的选择]

Menurut kedua-dua sumber di atas,i) Kesultanan Perak diasaskan pada tahun 1528 apabila Tun Sabanmenghadap Sultan Mahmud Shah, memohon seorang putera baginda untuk dirajakan di Perak.ii) Sultan Mahmud Shah menghantar Raja Muzaffar ke Perak berserta alat-alat kebesaran negeri termasuk sebilah keris yang dinamakanCura Si Manjakini*.☆☆☆iii) Raja Muzaffar menjadi sultan Perak yang pertama.

4. Keunikan negeri Perak = sistem giliran(儿子不能直接继承父亲的王位). ☆5. Perak terkenal sebagai pengeluar bijih timah yang penting sejak zaman kerajaan Beruas dan Manjung.6. Kekayaan hasil bijih timah Perak menyebabkan

kuasa luar cuba menguasainya. ☆因为锡米导致 kedah 成为被占领的对象-1575, Acheh menawan Perak.Keadaan ini menyebabkan Belanda sukar berdagang dengan Perak.Pada tahun 1651, Belanda mengepung Perak dan memaksa sultan Perak menandatangani perjanjian dengan VOC.d) Pada 13 Mac 1753, perjanjian ditandatangani di antara Sultan Iskandar Zulkarnain & Thomas Acheppers. ☆☆☆e) Dalam perjanjian tersebut, Perak bersetuju menjual bijih timah kepada Belanda.

7. Sultan Mansor Shah 统治 Melaka 时, Bendahara Megat Terawistelah menentukan

sempadan antara Perak dengan Siam. ☆a) Penentuan sempadan ini memudahkan pembesar Perak memungut cukai.b) Cukai yang diperoleh daripada lombong bijih timah di Klian Intan yang diusahakan oleh orang Reman dari Siam menjadikan negeri Perak kaya.

8. Kekayaan bijih timah negeri Perak telah menyebabkan Siam berminat untuk menguasainya.

- 1816, 1818 dan 1819- Siam 叫 Kedah 打 Perak.

9. Perak 在 1819 输了. Kesan-kesan:a) Perak terpaksa menghantar bunga emas kepada Siam pada setiap tahun. ☆☆☆b) Perak perlu membenarkan orang Siam membeli bijih timah dengan tidak membayar cukai. ☆☆☆10.Rancangan Siam tidak dapat dilaksanakan berikutan Perjanjian Low [British]

Pahang1. Wujud pada akhir kurun ke-9 atau awal kurun ke-10.

2. 叫法-Orang China -Phang/Pahangh.-Chao Ju-Kua -Pong-Fong-Orang Arab -Fahan-Sejarah Melayu- Pura.3. Cerita tradisi orang Melayu, nama Pahang sempena nama pokok Mahang yang tumbang merentangi Sungai Pahang di Kampung Kembahang.4. Diasaskan oleh Sultan Muhammad Shah, putera Sultan Mansor Shah.a) Pada tahun 1470 Sultan Mansor Shah menabalkan

委任王子做王 putera baginda Raja Muhammad menjadi sultan Pahang dengan gelaran Sultan Muhammad Shah.

Peristiwa Pembunuhan Tun Besar

-有一天,Tun Besar 跟他的朋友在玩 sepak raga.Raja

Muhammad 刚好经过.

- Tun Besar 踢的 sepak raga 好死不死竟然中到 Raja

Muhammad 的皇冠.

- Raja Muhammad 的皇冠掉下来，他很生气,杀了 Tun Besar.

- Bendahara 的随从要 memberontak 可是被他阻止了.

- Bendahara 只是要求 Raja Muhammad 不要被选 Raja

Muhammad 做 Melaka 的 sultan.

5. Pemerintah Pahang dari keturunan raja Melaka berakhir apabila Pahang diletakkan di bawah pemerintah Yamtuan Muda Johor iaituRaja Bajau.6. Apabila berlaku perpecahan dalam kerajaan Johor, Pahang diletakkan di bawah penguasaan Bendahara Johor.7. Pada tahun 1882, Bendahara Wan Ahmad berjaya merampas kuasa daripada Bendahara Tun Mutahir dan menjadi sultan Pahang dengan memakai gelaran Sultan Ahmad al-Muadzam Shah. ☆

Kelantan1. Shen-Yau [炫耀] mancatatkan nama Kelantan sebagai Ho-lo-tanatau Kuo-lo-tan.

2. Gerini menyatakan bahawa nama Kelantan adalah gabungan perkataan "kolam" dan "autam".Kolam= tanahAutam= sempadanGabungan itu kemudian menjadi "Kolantam" dan akhirnya disebut Kelantan.3. Pada mulanya, Kelantan diperintah oleh beberapa orang raja di daerah yang berasingan.4. Apabila Long Yunus menjadi raja, masyarakat sudah bersatu.5. 1777- Raja Long Yunus memindahkan ibu kotanya dari Kota Kubang Labu ke Kota Bahru.

6. Kelantan 和 Terengganu 关系不好.

a) Raja Long Yunus 跟 sultan Terengganu 吵架.b) 1794- T cuba menyerang K.c) 1795 & 1800-Kelantan diserang dan ditewaskan oleh Terengganu(mendapat bantuan Patani)d) 1801- Long Muhammad iaitu putera raja Long Yunus melancarkan serangan balas dari Ulu Kelantan dan berjaya membebaskan K daripada kekuasaan T.e. Long Muhammad = Sultan Muhammad l7) Sultan Muhammad menjalinkan hubungan diplomatik dengan Siam untuk memelihara kemerdekaan dan mengelakkan serangan kuasa luar.

a) 1818- Kelantan 开始给 Siam bunga emas.

b) Siam 也回礼.c) Hasil hubungan dengan Siam itu, Terengganu tidak lagi mengancam K.

8. Negeri Kelantan juga dikenali sebagai "Negeri Cik

Siti Wan Kembang"9. Menurut catatan Rentse, Kelantan terletak di laluan perdagangan antara Timur dan Barat. Kuala Sungai Kelantan menjadi tempat persinggahan yang terkenal di kalangan peniaga sebelum ke Teluk Siam , Kemboja dan China.10. Negeri Kelantan mengeluarkan wang emas yang dinamakan dinardan wang timah yang dikenal sebagai pitis.

Terengganu1. Menurut Sultan Umar, sultan Terengganu yang ke-9, asal usul nama Terengganu bermula dengan sebutan taring anu. (Anu = harimau)2. Menurut catatan Wang Ta Yuan, negeri Terengganu telah wujud sebagai sebuah negeri sebelum tahun 1386. Pada masa itu, Terengganu disebut dengan nama Tong Ya Nong dan Teng Ya Nung.3. Raja pertama Terengganu = Tun Zainal Abidin Paduka Maharaja [Sultan Zainal Abidin l] yang berasal daripada keluarga Bendahara Pahang.4. Kerajaan Terengganu mencapai zaman kegemilangannya pada zaman pemerintahan Sultan Mansor Shah l, sultan Terengganu kedua. [Melaka

mencapai kegemilangan 时也是 Sultan Mansor Shah]5. Sultan Mansor Shah l melibatkan diri dalam perdagangan lada hitam, emas dan bijih timah.

6. Terengganu menjalinkan hubungan persahabatan dengan kerajaan Siam.

a) Hubungan ini berterusan apabila Siam meminta bantuan Terengganu untuk menyerang Raja Ligor pada tahun 1765.b) Permintaan itu dipersetujui oleh Sultan Mansor Shah l.c) Sebagai tanda persahabatan, Sultan Mansor Shah l

给 Siam bunga emas,可是 Siam 以为 Terengganu mengakui ketuanan Siam.7. Terengganu adalah antara negeri Melayu yang terawal menerima pengaruh agama Islam. Bukti-buktinya ialah:a) Tembaga purba [1254 M.]b) Prasasti [1303 M.]

8. Sultan Omar merupakan Sultan Terengganu yang berpegang kuat pada ajaran agama Islam.

Selangor1. Nama Selangor dipercayai diperoleh sempena nama Sungai Selangor.2. Sultan Selangor pertama= Raja Lumu yang berasal daripada keturunan Bugis.3. Sebelum itu, pemerintahan di Selangor berasaskan kampung kecil yang berajakan kerajaan Melayu Melaka.4. Pada zaman Kesultanan Melayu Melaka, daerah-daerah di Selangor seperti Jeram, Klang, Langat dan Kuala Selangor terletak di bawah jajahan kerajaan Melaka.5. Pada zaman pemerintahan Sultan Muzaffar Shah, Tun Perak dilantik menjadi Penghulu

Klang oleh orang-orang Klang.6. Pada kurun ke-17, Bugis mendiami kawasan pantai Selangor, khususnya di Kuala Selangor dan Klang.7. Klang dikuasai oleh Orang Besar Klang bergelar To' Engku Klang.a) To' Engku Klang berasal daripada keturunan sultan Johor yang berketurunan Bendahara.b) Pada tahun 1700, Orang Besar Klang menghadiahkan cap mohor kepada Yamtuan Selangor untuk mentadbir kawasan Sungai Selangor.8. Orang Bugis membuka petempatan di Kuala Selangor danKuala Linggi.a) Menjelang kurun ke 19, kedudukan orang Bugis semakin kukuh di Selangor.b) Mereka melantik Raja Lumu sebagai raja Selangor.c) Raja Lumu kemudian ditabalkan oleh Sultan Mahmud, sultan Perak sebagai sultan Selangor dengan memakai gelaran Sultan Salehuddin Shah.9. Sultan Ibrahim yang menggantikan Sultan Salehuddin berjayamemajukan Selangor sebagai pengeluar bijih timah.10. Kekayaan bijih timah telah menyebabkan Belanda ingin menguasai Selangor.

a) Belanda 攻打 Kuala Selangor, Sultan Ibrahim 跑到 Hulu Selangor,然后去 Bernam 和 Pahang.b) Pada tahun 1785, Sultan Ibrahim berjaya menawan semula Kuala Selangor melalui bantuan Pahang.c) Pada tahun 1786, Sultan Ibrahim mendapatkan bantuan Perakapabila Belanda mengepung Kuala Selangor.11. Perjanjian kerjasama dibuat di antara kerajaan Selangor dengan kerajaan Perak selepas itu.

12. Sultan Muhammad Shah menggantikan Sultan Ibrahim sebagai Sultan Selangor.

Negeri Sembilan1. Terbentuk daripada gabungan sembilan daerah atau luak.2. Kemajuan Melaka telah menarik kedatangan orang Minangkabaudari Sumatera.a) Mereka menetap di Naning, Sungai Ujong, dan Rembau.b) Mereka menunjukkan taat setia kepada Sultan Melaka kerana Sultan Melaka berasal dari Melayu-Jambi.3. Pada masa itu, terdapat 4 buah daerah penduduk asli yang beradadi bawah kerajaan Melayu Melaka, iaitu- Sungai Ujong- Klang- Jelebu- Johol4. Keadaan di N.S. tidak aman kerana:a) Kejatuhan Melaka di tangan Portugis.b) Perkembangan kuasa orang Bugis di Johor.c) Bermulanya kesultanan Bugis di Selangor.

5. Penghulu-penghulu di N.S. memohon sultan Johor untuk mendapatkan seorang putera raja yang akan mentadbir negeri mereka.6. Johor tidak dapat membantu tetapi memberikan kuasa kepada penghulu tersebut untuk mendapatkan seorang anak raja dari Pagar Ruyong(Raja Melewar)

8. Raja Melewar pergi ke Siak dan Johor untuk mendapatkan keizinan memerintah N.S.9. Amalan melantik pembesar dari Pagai Ruyong diteruskan sehinggaRaja Lenggang menjadi Yamtuan Besar.10. N.S. kaya dengan bijih timah, beras dan hasil hutan.

------------------------------------------------------

有送 bunga emas 给 Siam 的州:a) Kedahb) Kelantanc) Terengganu

Perak 没有因为那个 Perjanjian Low.

Form 1 Bab 9Warisan Kesultanan Melayu   Sistem pemerintahan = cara pentadbiran dan pengurusan sesebuah kerajaan.

Struktur pentadbiran Negeri-negeri Melayu

这个统治 struktur可以让 pelaksanaan arahan pemerintah 更有效.

1. Ciri-ciri pentadbiran di peringkat negeria) Sultan最大b) Sultan dibantu oleh kaum kerabat diraja dan para pembesarc) Sultan melambangkan kedaulatan negeri.

2. Kedaulatan sultan dapat dilihatkan melalui kemampuannya melaksanakan undang-undang dengan adil.

3. Raja atau sultan yang berdaulat memiliki-kesempurnaan-kebolehan -keistimewaandalam pentadbiran kerajaannya.

4. Kedaulatan dapat menjamin:- Keamanan- Kesetiaan- Sokongan rakyat

5. Unsur-unsur penting yang memperkukuhkan daulat seseorang raja atau sultan:a) Kecemerlangan b) Keunggulan peribadic) Kepahlawanan raja menentang musuh

6. Cara-cara konsep daulat diperkukuhkan:a) Alat-alat kebesarani. Cap mohor, tengkolok atau destar, keris, pedang, lembing, payung kuning etc.ii. Cap mohor diraja digunakan untuk mengesahkan arahan/menjadilambang surat rasmi kerajaan.

b) Warna kuning-digunakan sebagai hiasan pada sapu tangan, tepi tabir, ulasan bantal besar, dan tilam.(国王的孩子用 payung kuning, 国王自己用 payung putih)

c) Nobati. Alat-alat muzik nobat terdiri daripada- Semambu(ketua nobat用的)- Gong- Nafiri- Serunai- Dua gendang besar [Nakara]- Dua gendang kecil [Tabal]ii. Nobat dimainkan semasa:- Upacara pertabalan* raja- Kemangkatan* raja- Keberangkatan* raja ke balairung seri

d) Bahasa DalamBahasa istana. 只有 sultan可以用.

e) Segala titah perintah raja mestilah dipatuhi.i. 没有遵从国王的命令就是menderhaka.ii.谁 derhaka就会ditimpa tulah[tulah=bencana yang menimpa individu, masyarakat atau negara]

7. Pembesar di peringkat negeri的工作:a) Membantu melaksanakan perintah sultan.b) Mentadbir dan mengutip cukai di kawasan tertentu.

8. Jajahan/daerah 的 pembesar 是 sultan通过给 surat tauliah 直接选出来的.a) Pembesar pada peringkat daerah的工作:- menjaga dan mengekalkan keamanan- mempertahankan kedaulatan negeri- menyerahkan sebahagian hasil cukai kepada kerajaan- Menyediakan tenaga kerja

9. Ketua kampung (也叫 penggawa/penghulu)的工作:- Memungut cukai- Membekalkan tenaga tentera- Mengekalkan taat setia masyarakat kampung- Menjadi perantara antara pembesar dengan rakyat.

10. 其他参与政治的人有:a) Golongan agama-Kumpulan cerdik pandai Islam yang berjawatan seperti penasihat sultan, kadi, mufti atau pembesar negeri.-berdakwah, mengendalikan pengajian agama, dan

menghasilkan karya agama.-Di peringkat kampung, ahli agama menjadi-imam,-khatib,-bilal-juru nikah.

b) Ahli magis-Terdiri daripada bomoh dan pawang.-Mahir dalam bidang perubatan.-会医病

Sistem pemerintahan dan pentadbiran Negeri Sembilan1) Negeri sembilan negeri yang unik kerana sistem pemerintahan dan pentadbirannya berasaskan Adat Perpatih.[其他的州都是Adat Temenggung]

Adat Temenggung dan Adat Perpatih- Kedua-dua adat ini berasal dari Sumatera, Indonesia. - Adat-adat ini terbentuk apabila seorang pembesar membahagikan kawasan pentadbiran kepada dua orang anaknya iaitu Datuk Perpatih dan Datuk Ketemenggungan. - Adat Temenggung diasaskan oleh Datuk Ketemenggungan yang memerintah Palembang.- Adat Temenggung kini diamalkan di semua negeri di Malaysia kecuali Negeri Sembilan dan Naning.

Struktur pentadbiran Negeri Sembilan

1)Yamtuan besar 的工作跟其他州的王一样

2)Undang= ketua segala luak atau luhaki. Empak luak yang diperintah oleh Undang = Sungai Ujong, Jelebu, Johol dan Rembau.ii. Undang 选 Yamtuan Besar.

3)Lembaga ialah ketua suku atau waris.Lembaga的工作:-选 Undang-menjaga keselamatan dan keamanan-menyelesaikan pertelingkahan antara suku-mengendalikan pembahagian harta pusaka-menjadi orang perantaraan masyarakat suku dengan Undang.

4. Buapak = ketua Perut.i. Setiap anggota Perut merupakan anak buah.ii. Buapak menjadi tempat rujukan soal yang berkaitan denganadat dan hukum.

5. Pemilihan pemimpin dalam Adat Perpatih dilakukan mengikut prinsip demokrasi.

6. (废的) Alat-alat kebesaran diraja Negeri Sembilan:-16 kaki payung kuning-16 bilah pedang-16 bilah keris panjang

-16 batang tombak benderang-8 buah tepak sirih-8 buah tempat abu-8 batang tiang lilin-4 tunggul [panji-panji] yang berwarna kuning-2 tunggul [panji-panji] yang berwarna merah-2 tunggul [panji-panji] yang berwarna hitam.

Sistem Perundangan Kerajaan Melayu

Undang- undang adat-undang-undang tidak bertulis yang berdasarkan amalan kebiasaan dalam masyarakat，日常风俗-dihafal secara turun-temurun dan menjadi peraturan yang mesti dipatuhi.传宗接代都被遵守

Adat Temenggung:天猛公- Sistem pemerintahan bercorak autokratik [独裁,专制]- Kuasa tertinggi terletak di tangan sultan.Sultan 最大- Sultan menjadi ketua pentadbir, ketua agama dan menjadi simbol kedaulatan dan perpaduan rakyat [总之就是国王最大]- Sistem kekeluargaan berasaskan hukum syarak[某种回教条规]- Anak lelaki diberi keutamaan kerana mereka menjadi ketua keluarga.[重男轻女] ☆

- Nasab bapa diutamakan.- Perkahwinan dilakukan mengikut hukum syarak.- Anak lelaki diutamakan dalam pembahagian harta pusaka kerana anak lelaki mempunyai tanggungjawab yang lebih besar. [儿子继承更多财产]- Hukuman keras bertujuan memberi pengajaran [重刑, 例如偷东西手就被砍掉] ☆

Adat Perpatih:只有 Negeri Sembilan 遵守- Sistem pemerintahan berdasarkan konsep demokrasi dan pemuafakatan.民主-意思就是人民选领袖- Setiap suku mempunyai wakil dalam pemerintahan.- Yamtuan Besar sentiasa berunding dengan Undang untuk membuat keputusan[国王作决定前会先跟其他人讨论]- Setiap ahli suku dianggap bersaudara.- Anak perempuan diberi keutamaan kerana jurai ini melahirkan suku.[重女轻男] ☆- Nasab ibu diutamakan.- Perkahwinan sesama suku dilarang kerana suku yang sama dianggap bersaudara.同种族结婚是被禁止的- Anak perempuan diutamakan dalam pembahagian harta pusaka kerana anak perempuan menjadi asas wujudnya suku.- Hukuman bertujuan memulih dan memberi kesedaran.

总之，Adat Temenggung是重男轻女，然后全部用 Islam 的，然后王最大最不公平的然后Adat Perpatih 就比较民主，公平一点

Undang-undang bertulis

1. Undang-undang bertulis merupakan himpunan peraturan, larangan, dan adat istiadat dalam bentuk bertulis.2. Antara undang-undang yang terawal ialah:a) Hukum Kanun Melaka☆☆i. Terdiri daripada 44 fasalii. Digubal pada zaman Kesultanan Melayu Melaka.b) Undang-undang Laut Melakai. Digubal bagi menentukan peraturan pelayaran dan perdaganganii. Digubal pada zaman kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka.

Undang-undang bertulis里面写的东西：

Hukum Kanun Melaka:- Hak dan keistimewaan raja dan kaum kerabatnya- Peranan dan tanggungjawab raja dan pembesar- Unsur Islam yang berkaitan dengan jenayah, muamalah, keluarga, keterangan, dan acara.

Undang-undang Laut Melaka:- Tugas nakhoda dan anak kapal- Langkah keselamatan dalam kapal- Penyewaan dan penumpangan kapal dagang- Kuasa nakhoda menjatuhkan hukuman- Peraturan perdagangan di kapal

Undang- Undang Pahang:- (Digubal pada tahun 1596 semasa pemerintahan Sultan Abdul al-Ghaffar Muhaiyuddin Shah)- Adat lembaga negeri, keistimewaan raja serta pembesar.- Undang-undang jenayah, penderhaka, penzina dan undang-undang awam.

Undang-undang Kedah

- Undang-undang pelabuhan seperti cukai, peraturan keselamatan pelabuhan, serta peraturan timbangan dan ukuran.

Undang-undang Perak-( Berasal dari Parsi dan digunakan di Perak pada kurun ke-18.)-( Memperkata tentang 99 kesalahan dan hukuman)-Syarat memegang jawatan kerajaan.-Peraturan adat istiadat menghadap dan melantik raja.-Hukuman jenayah, undang-undang dan pertanian.-Undang-undang kekeluargaan seperti perkahwinan, penceraian dan zina.(懒惰翻译, 不是很重要)

Kegiatan Ekonomi di Negeri-Negeri Melayu1. Kegiatan ekonomi masyarakat Melayu tradisional adalah dijalankan secara kecil-kecilan atau sara diri.Antaranya:- Pertanian- Perikanan- Pembuatan kraf tangan- Perlombongan

2. Kegiatan ekonomi tersebut memperlihatkan ciri-ciri berikut:a) Dijalankan secara sara diri (自给自足)b) Pengeluaran adalah untuk memenuhi keperluan harian dan selebihnya akan dijual3. Perkembangan perdagangan telah mewujudkan konsep baru dalam masyarakat Melayu tradisional.a) Sistem mata wangb) Sistem cukaic) Sistem timbang dan ukurand) Sistem pengangkutan

Pertanian

1. 他们以种田为生2. 他们种 padi huma, padi sawah, sayur-sayuran, buah-buahan dan ubi.(多数种在河边, 因为土地肥沃, 而且有水源供应)4. Kawasan delta sungai di Kedah dan Kelantan merupakan kawasan utama penanaman padi sawah.5. Masyarakat Melayu tradisional menjalankan kegiatan pertanian secara tradisional.a) 他们用传统工具如 tajak, cangkul, bajak, tenggala, penyisir, dan kuku kambingb) 他们用水牛(kerbau)耕田6. 为了增加收成,那些农夫建 empangan来存水然后流 salur进稻田melalui terusan seperti Terusan Wan Mat Saman di Kedah.7. 一些种田工具的用处：Sabit- menuai padiKuku kambing- menanam anak padiPisau tuai - menuai padi

Perikanan

1.马来人用传统工具捉鱼, 如 serkap, tangguk , bubu dan tanggul.2.捉到的鱼自己吃, 剩下的卖掉,或者拿去做 ikan kering, belacan, budu & keropok.

Kraf Tangan

1. 他们用天然资源来做手工艺品。2. Daun-daun mengkuang, daun pandan dan nipah digunakan untuk membuat tikar, bakul dan tudung saji.

Perlombongan

1. Negeri-negeri Melayu有 bijih timah dan emas.2. Kawasan utama bijih timah ialah:

a)Perak- Lembah Kinta, Larut, Dinding, Beruasb)Negeri Sembilan- Sungai Linggi & Sungai Ujongc)Selangor- Sungai Bernam, Sungai Selangor, Sungai Klang3. Masyarakat Melayu tradisional melombong dengan menggunakan kaedaha) Melombongb) Melampanc) Lombong Siam4. Emas dilombong di Kelantan, Terengganu dan Pahang.

Sistem percukaian1.Cukai 就是税.2. Cukai merupakan sumber pendapatan pemerintah.3. Jenis-jenis cukai:a) Cukai labuh batui) cukai ini dipungut di tempat-tempat tertentu di sepanjang sungai.ii) Kawasan sungai menjadi tempat yang penting kerana sungai menjadi jalan perhubungan dan pengangkutan utama.b) Cukai bebas kualai. Cukai ini dipungut di kuala sungai.c) Cukai kepalai)这个税是收来做 bunga emas的.ii)Negeri yang mengenakan cukai ini ialah Kedah, Kelantan dan Terengganu[就是那些有送 bunga emas给Siam 的啦，前面有提]d)Cukai tanaman 如果农作物收成好，就会跟他们收税

Sistem Serah dan Sistem Kerah ☆☆ 1. Sistem serah为了感谢 pembesar给他们地方来种东西，人民就把一些 hasil

送给他。收成越多，送的越多。2. Sistem kerah人民免费帮统治者做事情，如建皇宫，建堡垒，建路等等这证明了人民有i. Taat setiaii. Sedia berkorbaniii. Berganding bahu的精神。

Perdagangan   1. Cara perdagangan= berjual beli(用钱) / tukar barang(物物交换).a) Sultan atau pembesar menjadi pemodal, memonopoli kegiatan perdagangan.b) Rakyat biasa berjaja di pasar atau di luar daerah.c) Ekonomi berkembang之后，就开始有mata wang.d) 以前的商人把 kulit siput geweng 和 siput gerus 当钱用。e) 过后就有 emas 和 timah 做成的钱币.2.Pusat perdagangan terletak di pelabuhan yang berhampiran denganmuara sungai.3) Barang dagangan utama= rempah, garam, gambir, hasil tenunan, bijih timah, beras, dan lada hitam.b) Hasil hutan yang menjadi bahan dagangan penting = kayu-kayan, rotan, damar, dan madu lebah.c) Kegiatan mengumpul hasil hutan untuk tujuan perdagangan dikenal sebagai meramu.4. 各州用的钱币:a) Melaka=wang logam kaleng (calains) (timah)b) Terengganu = wang emas dan kupang yang berbentuk segi lapan, wang syiling keping atau pitis serta jokohc) Johor= mas dan kupang (emas)d) Kelantan=wang emas kijang, dinar, kupang dan

pohon pitis e) Negeri Sembilan, Pahang, Selangor dan Perak = jongkong tampang/timahf) Selangor = tampang sebuaya (timah)g) Kedah = mata wang berbentuk ayam jantan.

Timbangan, Sukatan dan Ukuran 称和测量器1. Sukatan-mengukur isipadu sesuatu benda.-menggunakan alat-alat seperti kaul, cupak dan gantang untuk menyukat beras, bijih timah, rempah, garam dan kacang.2. Timbangan-mengukur berat sesuatu barangan.-menggunakan dacing dan pikul -menimbang barangan seperti emas, perak, bijih timah, dan rempah.3. Ukuran 单位-Di Kedah, unit relung digunakan untuk mengukur keluasan tanah.-身体的部位(手/脚)用来量比较短的东西-Jengkal dan Hasta digunakan untuk mengukur panjang dan pendek sesuatu benda.-Ukuran jarak di antara kampung dengan kampung dibuat dengan berdasarkan masa berjalan atau berkayuh sampan seperti sepelaung, setanak nasi, sehari, sepekan, dan sepurnama.

4. Penggunaan sistem sukatan, timbangan dan ukuranmemudahkan urusan jual beli.

Pengangkutan 交通 1. Masyarakat Melayu tradisional menggunakan jalan air dan daratuntuk tujuan perhubungan dan pengangkutan.2. Jalan air (sungai dan laut) 重要,因为运东西更快更方便。

3. 马来人用的水上交通工具= jalur, kolek, perahu dan sampan.4. Masyarakat Melayu tradisional juga menggunakan Denai Penarikan.a) Jalan ini menghubungkan Melaka dengan Pahang.b) Penggunaan jalan ini memerlukan penggunanya terpaksa menarik perahunya untuk sampai ke sungai.c) Penggunaan denai ini menjimatkan masa perjalanan.5. Masyarakat Melayu tradisional juga menggunakan gajah, kerbau atau lembu untuk mengangkut barang.

Sosiobudaya 人文（人类与文化）Sosiobudaya merangkumi corak kehidupan yang menjadi amalan masyarakat.

Struktur Masyarakat Melayu tradisional 马来传统社 会结构1. Struktur masyarakat merupakan pembahagian masyarakat kepada beberapa lapisan sosial dalam sesuatu hierarki 等级制度 kedudukan.2. Kedudukan seseorang dalam hierarki ditentukan melalui dua cara:a) Taraf sediaPetukaran tugas atau pekerjaan tanpa menjejaskan taraf sosialnya.b) Taraf percapaiani. Kedudukan seseorang dalam susun lapis masyarakat berubah ke lapisan yang lebih tinggi.ii. Perubahan dalam susun lapis disebabkan oleh kebolehan istimewa atau khidmat baktinya kepada pemerintah.

3. Masyarakat Melayu tradisional terbahagi

kepada golongan pemerintah dan golongan diperintah.4. Pembahagian ini menjadi satu cara untuk menjelaskan peranan dan tanggungjawab setiap lapisan masyarakat mengikut fungsinya.

 

Golongan Pemerintah1. Peranan raja/sultan dalam masyarakat Melayu tradisional:a) Pemerintah tertinggib) Memelihara perpaduan, keamanan, dan kemakmuran negeri.

2. Raja dibantu oleh kaum kerabatnya.a) Mereka membantu raja dalam pentadbiran dengan mengerjakan tugas rasmi yang diberikan oleh raja.b) Mereka juga dilantik menjadi pembesar di daerah atau raja di jajahan.

3. Golongan pembesar membantu raja menjalankan pentadbiran.a) Pembesar boleh mengarahkan rakyat melakukan kerja awam demi kepentingan negara.b) Jawatan pembesar disandang secara pewarisan dan mereka dilantik oleh raja atau sultan.- Di Melaka, jawatan Laksamana disandang oleh keluarga Hang Tuah.

4. Golongan ulama juga merupakan golongan pemerintah.a) Golongan ulama terdiri daripada ulama tempatan dan ulama luar negeri.b) Mereka membantu kerajaan mendidik rakyat supaya berakhlak mulia.c) Selain menjadi penasihat sultan, mereka juga bertugas sebagaiguru agama, kadi atau imam.

5. Golongan pemerintah juga terdiri daripada pendeta.a) Pendeta berkemahiran dalam ilmu pengetahuan.b) Mereka mahir dalam bidang salasilah raja, kesusasteraan, kebudayaan, kesenian dan adat istiadat Melayu.c) Mereka juga menjadi pakar rujuk raja atau sultan dan rakyat.

Golongan DiperintahGolongan diperintah terdiri daripada golongan merdehaka dan hamba.1. Golongan merdeheka terdiri daripada rakyat biasa yang bermastautin tetap dan juga orang asing.a) Rakyat biasa.   i. Rakyat biasa menjadi pedagang, peniaga, petani, tukang ukir, pembuat senjata, dan barang tembikar.ii. Ada di kalangan mereka yang menjadi penghibur raja, pelakon sandiwara, pawang atau bomoh.b) Orang asingi. Orang asing turut membantu kerajaan dengan menjadi askar upahan, pedagang, atau bomoh.ii. Mereka mematuhi undang-undang dan adat yang sedia ada di negeri Melayu meskipun mereka bebas melakukan sebarang kegiatan.

2. Golongan hamba 地位最卑贱。Terdapat 3 jenis hamba dalam masyarakat Melayu tradisional, iaitu:a) Hamba rajab) Hamba berhutangc) Hamba biasa.Golongan hamba membuat kerja-kerja yang berkaitan dengan pertanian, perlombongan dan pertahanan.

Dalam masyarakat Melayu tradisional, hubungan

antara golongan pemerintah dan golongan diperintah berasaskan sikap hormat-menghormati.

Gaya Hidup Golongan Bangsawan1. Gaya hidup raja dan kerabat diraja diamalkan di istana manakala gaya hidup pembesar dan rakyat jelata diamalkan di luar istana.2. Ciri-ciri gaya hidup golongan bangsawana) Golongan pembesar dan bangsawan mengamalkan gaya hidup yang unik dan tersendiri.b) Gaya hidup mereka merangkumi adat istiadat, bahasa dan cara berpakaian.3. Semasa upacara pertabalan Sultan Melaka,a) Bendahara duduk berhampiran dengan singgahsana.b) Laksamana dan Seri Bija Diraja membawa pedang kerajaan.c) Alat-alat kebesaran kerajaan seperti keris panjang, cogan, tepak, ketur, tempat bara, dan kitab al-Quran dibawa bersama.

4. Kemangkatan raja juga mengikut tatacara tertentua) Apabila berlaku kemangkatan raja, jenazah al-marhum disempurnakan mengikut hukum agama Islam.b) Menurut adat kemangkatan raja, bendera kuning akan diturunkan dan digantikan dengan bendera putih. ［降黄旗，升白旗］c) Tembakan meriam dilepaskan bagi menghebahkan kepada rakyat tentang kemangkatan raja.［还放炮，好像庆祝酱］d) Upacara pelantikan raja yang baru turut diadakan. ［旧的一死，马上选新的］

5. Adat menjunjung duli

a) Adat menjunjung duli dilakukan oleh pembesar sebagai tanda hormat dan taat kepada raja.b) Istiadat ini dilakukan di balairung seri ketika menghadap dan menyembah raja.

8. Pakaian diraja dibuat dengan menggunakan emas dan dihiasi dengan permata.9. Alat perhiasan yang dipakai terdiri daripada:- Pending 胸饰- Dokoh- Bengkung腰带- Keris10. Gaya hidup golongan bangsawan melambangkan status kedudukan yang tinggi.11. Gaya hidup mereka juga membezakan mereka daripada rakyat biasa.

Gaya Hidup Golongan Rakyat1. Antara nilai-nilai murni yang menjadi amalan masyarakat Melayu ialah gotong-royong.a) Gotong-royong diamalkan semasa mengadakan majlisperkahwinan, bersawah, dan membina jalan.b) Di utara Semenanjung Malaysia, amalan ini dinamakan berderau atau berseraya.3. Menghormati jiran juga menjadi amalan utama dalam masyarakat Melayu. Dalam masyarakat Melayu, jiran dianggap sebagai keluarga terdekat.4.Budaya budaya menghormati pemimpin dan orang yang lebih tua ditunjukkan melalui pelbagai cara.i. Menggunakan panggilan pak long, mak long, pak cik, mak cik.ii.Membongkokkan badan apabila berlalu di hadapan orang tua.iii. Mencium tangan orang tua.5.Masyarakat Melayu juga mengamalkan budaya ziarah-menziarahi.

a) Tetamu memberi salam dan dijawab oleh tuan rumah.b) Tetamu membasuh kaki dan bersalaman dengan tuan rumha.c) Tuan rumah akan mempersilakan tetamu masuk.d) Tikar dihamparkan untuk tetamu duduk.e) Tepak sirih disorongkan dan tetamu dihidangkan dengan makanan dan minuman.f) Sebelum makan, mereka akan membasuh tangan dan membaca doa.g) Mereka menggunakan tangan kanan untuk menyuap makanan.h) Ketika makan, mereka kurang berbual atau ketawa kerana perbuatan itu dianggap tidak sopan.

6. Amalan tolong-menolong dan toleransi dapat memupuk perpaduan di kalangan masyarakat.7. Gaya hidup golongan rakyat mencerminkan kehidupkan mereka yang bersatu padu, harmonis, dan bersemangat masyarakat.

Kegiatan SosiobudayaKegiatan Masa Lapanga) Masa lapang golongan pemerintah ialah waktu mereka tidak menjalankan urusan pentadbiran negara.b) Masa lapang golongan rakyat pula ialah semasa menunggu hasil atau selepas menuai hasil.c) Masa lapang juga merujuk kepada waktu petang atau malam.2. Golongan bangsawan dan rakyat menggunakan masa lapang dengan melakukan pelbagai aktiviti.Antaranya ialah:a) Bermain sepak ragab) Bermain catur

c) Bermain senjatad) Bersilate) Menunggang kuda3. Di istana, golongan penghibur seperti tukang cerita, penyair, penyanyi dan ahli muzik menghiburkan sultan dan pembesar.4. Antara persembahannya ialah:a) Tarian Asyiki. Tarian ini ditarikan di istana Kelantan.ii. Asyik membawa maksud kekasih.iii. Oleh itu, Asyik ditarikan secara lemah-lembut dan tertib.iv. Tarian ini dipersembahkan dalam majlis perkahwinan dan hari perayaan yang lain.v. Antara alat muzik yang digunakan ialah rabab, gambang dan gedombak.b) Tarian Mak Yong

5. Golongan rakyat jelata mengisi masa lapang dengan bermain:a) Layang-layang.b) Gasingc) Congkakd) Bersilat

6. Ada di kalangan mereka yang pandai bercerita, berpantun dan bersyair.7. Aktiviti masa lapang penting kerana:a) Memupuk persefahamanb) Menggalakkan semangat saling bantu-membantu.c) Dapat menajamkan fikiran dan ingatan.

Karya Persuratan1. Dalam masyarakat Melayu tradisional, pengarang menyampaikan buah fikiran melalui karya persuratan yang dihasilkan dalam tulisan jawi.

2. Karya persuratan masyarakat Melayu tradisional dihasilkan dalam pelbagai bidang.3. Antaranya termasuklah bidang agama seperti fikah, usuluddin, hadis, tafsir, dan tasawuf.4. Terdapat juga karya kesusasteraan, ketatanegaraan, sejarah, bahasa, dan perubatan.5. Selain sastera bertulis, terdapat juga sastera lisan yang juga dikenal sebagai sastera rakyat. Antaranya adalah seperti berikut:

Cerita penglipur lara 讲故事的人:- Hikayat Raja Muda- Hikayat Malim Deman- Hikayat Anggun Cik Tunggal讲的故事主要要传达的 mesej 是 Menghiburkan 娱乐和memberi nasihat 给予劝告Cerita Jenaka:- Lebai Malang- Pak Kaduk- Si LuncaiCerita Binatang:- Sang Kancil dan Harimau- Pelanduk dan Buaya- Kura-kura dan ArnabCerita Dongeng- Puteri Sa'dong- Tasik Dayang Bunting- Cik Siti Wan Kembang

Kesenian Rakyat1. Kesenian Rakyat adalah hasil ciptaan rakyat yang antaranya termasuklah:a) Seni muzikb) Seni taric) Seni suarad) Seni ukir

e) Seni binaf) Seni tekatg) Seni tenunh) Seni mempertahankan diri

2. Kegiatan seni penting kerana:a) Dapat mempamerkan bakat mereka yang berkenaanb) Dapat menunjukkan nilai mutu kesenian masyarakatyang tinggi.c) Kegiatan seni secara berkumpulan dapat membentuk masyarakat yang bersatu padu dan harmoni.

3. Seni kreatif dan hubungan yang rapat dengan alam sekitar dapat dilihat dalam reka bentuk rumah Melayu.a) Rumah orang Melayu memperlihatkan ciri-ciri berikut:i. Berbumbung panjangii. Bertebar layariii. Tidak berpakub) Rotan dan akar kayu digunakan untuk mengikat persendianc) Bahagian dalaman rumah dihiasi dengan pelbagai bentuk ukiran yang bermotifkan alam semula jadi.d) Reka bentuk rumah Melayu dipengaruhi oleh unsur dari luar alam Melayu.i. Rumah di Negeri Sembilan memperlihatkan corak seni bina rumah Minangkabau.ii.Rumah di Kelantan, Terengganu dan Pahang dipengaruhi oleh seni bina Siam dan Majapahit.iii.Rumah orang Melayu di Johor dipengaruhi oleh reka bentukBelanda.

4. Masyarakat Melayu pandai mengukir tembaga,

memahat dan mengukir pintu serta membuat mimbar masjid.a) Ukiran yang dihasilkan bercorak ukiran timbul, terbenam , dan tembus.b) Tema utama ukiran berbentuk daun, bunga dan ayat-ayat al-Quran dengan tulisan khat.

5. Seni tekat adalah sejenis seni kraf tangan yang popular di kalangan masyarakat Melayu.a) Kain baldu dijadikan kain dasar dan disulami dengan benang emas yang berbentuk bunga dan pohon-pohon.b) Antara seni tekat ialah kipas, bantal, dan balutan tepak sirih.

6. Seni tenun juga merupakan seni kraf tangan yang popular di kalangan masyarakat Melayu.a) Seni tenun terkenal di Kelantan, Terengganu dan Pahang.b) Terdapat tiga jenis tenunan, iaitu tenunan biasa, benang ikat celip, dan songket.c) Corak tenunan yang dihasilkan adalah berunsurkan tumbuhan, binatang, bunga, dan bentuk geometri.

7. Seni mempertahankan diri adalah hasil kesenian rakyat yang penting.a) Kesenian ini turut merangkumi bermain senjata.b) Kesenian ini dapat mendisiplinkan diri serta membentuk daya ketahanan diri seseorang individu untuk menghadapi musuh.

Adat Resam 1. Adat resam adalah amalan yang ditetapkan oleh masyarakat dan diwarisi secara turun-temurun.2. Antara adat resam masyarakat Melayu yang masih diamalkan sehingga hari ini ialah:a) Adat perkahwinan- 

马来人结婚前,i. Merisik-问那个女子结婚了没ii. Meminang- 男方带戒指去求婚- akad nikah 和婚礼的日期会在那天定下iii.Akad nikah-在新娘家举办-dijalankan oleh jurunikah.

b) Adat menyambut kelahiran bayii. 婴儿出生一个星期后要剃胎毛ii.Kenduri dan upacara mencukur rambut bayi dilakukan sebagai tanda kesyukuran kepada Allah s.w.t.iii.Di sesetengah tempat, bacaan berzanji dan marhabandiadakan.iv.Majlis diakhiri dengan bacaan tahlil dan doa selamat.

c) Adat berkhatan (割包皮)i. Seseorang kanak-kanak Melayu lelaki yang sudah baligh atau cukup umur akan dikhatankan.ii. Lazimnya upacara berkhatan dilakukan secara beramai-ramai.iii.割之前，那个小男孩要先洗澡。iv.还要先游行v.然后Tuk Mudin就帮他割.

Pendidikan1. Pendidikan dalam masyarakat Melayu dapat dibahagikan kepada dua bentuk, iaitu pendidikan tidak formal dan pendidikan formal.2. Ciri-ciri pendidikan tidak formal 不正式教育

a) Pendidikan ini berbentuk tidak formal kerana dipelajari secara tidak langsung.b) Pendidikan disampaikan melalui cerita lisan, peribahasa, pantun, dan teka teki.c) Kanak-kanak mempelajari tentang pantang larang, adat istiadat, dan adab sopan daripada ibu bapa atau orang dewasa yang berpengalaman.d) Pendidikan ini berkesan khususnya di kalangan kanak-kanak.e) Kemahiran pertukangan dan ilmu perubatan tradisional juga diajar secara tidak formalf) Kemahiran ini diajar dan diperoleh melalui pemerhatian kanak-kanak itu sendiri.g) Kemahiran lazimnya diwarisi daripada satu generasi kepada satu generasi yang lain seperti seni mempertahankan diri.h) Pendidikan tidak formal disampaikan agar seseorang itu dapat berdikari tanpa bergantung kepada orang lain.

3. Ciri-ciri pendidikan formal.正式教育a) Sistem pendidikan formal berkembang selepas kedatangan agama Islam.b) Masyarakat mempelajari kitab muqaddam dan al-Quran, fardu ain, mengira, menulis jawi, tajwid, rukun Islam, dan rukun Iman.c) Pendidikan Islam diajar di istana, masjid, pondok, madrasah, surau atau di rumah guru agama.d) Pendidikan formal membolehkan seseorang melanjutkan pelajaran ke Makkah.4. Pendidikan dalam masyarakat Melayu tradisional bertujuanmelahirkan individu yang berakhlak mulia, berkelakuan sopan, bertatasusila dan berhemah tinggi.

Form 1 Bab 10Sarawak

Latar Belakang

Sarawak 是 Malaysia 最大的州.

-名字的由来= Batang Sarawak/Sungai Sarawak.

-东南亚最早有人居住的地区之一(40,000 年前就有人住在Sarawak)

*证据: 在 Gua Niah 见到古人用的东西, 如

a) Tembikarb) Alat perkakas yang diperbuat daripada batu seperti kapak dan pisau.c) Lukisan yang diconteng pada dinding gua.

以前 Kesultanan Melayu Brunei 统治 Sarawak.

Kerajaan Brunei 把 Sarawak 分成几个 unit jajahan, 每个unit jajahan 由一个 pembesar 管理. 那些 pembesar diberi

kuasa autonomi [有自主权].i. Sungai Skrang ditadbir oleh Syarif Sahapii. Kawasan Sungai Sarawak (Kuching) ditadbir oleh Pangeran Mahkota.

Masyarakat Sarawak

1. Sarawak 总共有 27 个 kumpulan etnik.

2.人口最稠密的地区:a) Di dataran pantai.b) Lembah sungai di bahagian barat Kuchingc) Kawasan antara Sungai Kayan dengan Sungai Mukah.

4. 因为 Sarawak 地方大人又少, 那些 kumpulan etnik 全部分散在不同的地方,所以很少跟别人接触, 因此每个族群都很有特色(identiti kebudayaan)

他们住的地方:Persisiran pantaiMelayuMelanau

Lembah SungaiIbanBidayuhKenyah

PedalamanPenanKelabitMurut

Kegiatan Sosiobudaya

1. 每个 etnik 的 corak sosiobudaya 都不同.

2. 他们继承祖先的 kegiatan sosiobudaya.

3. 他们尊重其他 etnik 的文化, 有 semangat kekitaan.

Pendidikan

那些土著接受 pendidikan tidak formal 和 pendidikan formal.1.Pendidikan tidak formal-amalan dan kepercayaan turun-temurun-cara-cara berburu dan memungut hasil hutan.

2.Pendidikan formal (在 masjid dan sekolah agama

学)

-membaca al-Quran dan mengenal tulisan jawi (只有信奉 Islam 的人才学)-hukum Islam seperti cara melaksanakan ibadat.

(guru al-Quran, imam, dan lebai 教他们)

Peraturan dan Adat Resam

Iban

-Menyimpan pasu, gong, dan tempayan yang dipanggil tajau:@ Diwarisi secara turun-temurun@ bernilai, suci & dihormati@ Berfungsi sebagai harta simpanan.@ Diperoleh secara tukar barang.

Kayan, Kelabit dan Kenyah-Menindik telinga:@ Menindik telinga melambangkan kecantikan.@ Mereka menggantungkan gelang timah atau tembaga hingga cuping telinga menjadi lanjut.@ Anting-anting diwarisi secara turun-temurun.-Melukis atau mencacah badan dengan pelbagai corak yang mempunyai makna yang tersendiri (tattoo)

Melayu-Mengamalkan cara hidup Islam:@ Adat resam berasaskan ajaran Islam@ Hidup bermasyarakat@ Saling bantu-membantu

那些 bumiputera 有 tuai rumah, 也就是他们的 ketua.

Tuai rumah 的责任:-Menjaga keselamatan dan keamanan.

-解决 perkahwinan, penceraian,

peraturan dan perayaan 的问题.

-定下 Hari Gawai (pesta menuai) 和 perayaan

"Beranyi" 的日期.

有些 Orang Iban, Orang Bidayuh 和 Orang Ulu 还住在rumah panjang.

-Rumah panjang 就像一个 perkampungan, 住在里面的人好像一家人.

KebudayaanMasyarakat Melanau-Merayakan perayaan kaul.-diadakan untuk menjamu ipok yang mengawal laut.-bertujuan untuki. Memperoleh tangkapan yang memuaskanii.Selamat semasa berada di lautiii.Mengelakkan penyakit.

Masyarakat Iban

-庆祝 Hari Gawai (Pesta Menuai)Terdapat beberapa jenis Hari Gawai:i. Gawai Burungii. Gawai Batuiii.Gawai Kenyalangiv.Gawai Antu

他们庆祝的时候会跳 tarian Ngajat 表示感恩.

Orang Melayu Sarawak-Bergendang

i. 只有 lelaki 跳舞ii.Perempuan bermain gendang sambil bernyanyi danberpantun.

Agama dan Kepercayaan

1) 不同的 etnik 有不同的信仰.

2) 有些 Iban, Murut, Kelabit, Kenyah, dan Bidayuh 

人还 mengamalkan kepercayaan animisme.

3) Animisme 就是他们相信万物(山, 树, 河等等)都有灵魂.

4) Melanau 人相信 Ipok 的存在. (就是他们的海神)

5) Orang Penan 被称为 Penan nomad,因为他们搬来搬去,

没有固定的家(特别是发生 kematian 的时候)

6)Orang Penan 相信, 他们不可以定居在某个地方, 而且不可以砍大树.

7. Orang Iban 相信:

a) 要盖房子的时候, 那个地方要先 disemah.

b) 如果有 burung ketupung dan burung beragai 的叫声, 就表示他们不可以在那里盖房子.

Kegiatan Ekonomi-berbentuk sara diri.-bergantung kepada bentuk muka bumi, kawasan penempatansuku kaum dan sumber alam.

Sara diri 

Sarawak 人的 kegiatan ekonomi:a) Menanam padi huma atau padi bukit.b) Menangkap ikan.c) Memungut hasil hutand) Berniaga secara kecil-kecilan

3. Masyarakat Iban, Kayan, Kenyah dan Murut 住在内陆地区, 在自己的屋旁种稻米.

4. 住在 pedalaman 的人以打猎和 memungut hasil hutan 为

生。-Orang Penan 用 sumpitan 打猎.-hasil hutan=jelutung, damar, dan rotan

-他们用那些 hasil hutan 来换日常用品例如米和盐.

Pertanian1. Penanaman padi huma, padi sawah, lada hitam, dan sagumerupakan kegiatan pertanian yang penting di Sarawak.

2. Padi huma 种在家附近.a) Padi huma ialah makanan yang penting bagi kaum Iban, Bidayuh, dan Orang Ulu.b) Penanaman  padi huma tidak memerlukan sistem saliran dan boleh ditanam di kawasan yang berbukit-bukau.3. Penanaman padi sawah tidak diusahakan secara meluas.

a) Orang Kelabit 在 hulu Sungai Baram 种 padi sawah.

b) 他们种的 Bario 米很出名.4. Perusahaan sagu diusahakan oleh kaum Melanau.

-Pokok sagu 生长在沼泽地区,要种 10 年才可以砍. 砍了之后把ripo拿出来然后晒干,最后制成 tepung sagu(也叫lemantak)e) Sarawak merupakan pengeksport sagu dunia yang penting.5. Penanaman lada hitam diusahakan oleh kebanyakan kaum etnik di Sarawak.a) Lada Hitam merupakan tanaman

tradisional terpenting di Sarawak.b) Penanaman lada hitam diusahakan oleh kaum Kedayan dan Murut.

Perlombongan  

1. Sarawak 有 antimoni dan emas.2. Pada peringkat awal, kegiatan perlombongan dikuasai oleh Datu Patinggi Ali.3. Kaum Bidayuh mengusahakan kedua-dua jenis perlombongan tersebut.4. Orang Cina di Bau, Paku dan Bidi melombong emas.

Perdagangan   1. Sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka, Sarawak telah menjalinkan hubungan perdagangan dengan Melaka.2. Barang-barang dari Sarawak yang diperdagangkan di pelabuhan Melaka ialah:a) Lada hitamb) Haliac) Kapur barusd) Sarang burunge) Emasf) Permatag) Ikan3. Sarawak juga dikunjungi oleh pedagang China untuk mendapatkan :a) Lada hitamb) Kapur barusc) Emasd) Kayu cendana

e) Sumbu badakf) Telur penyu4. Mereka juga menjual barangan besi, kaca dan pinggan mangkuk di kawasan tertentu seperti di Santubong.5. Kemajuan perdagangan Sarawak telah menarik minat pedagang dari China, Arab, India dan Kepulauan Melayu.6. Mereka membawa barang-barang seperti tembikar, sutera, barang logam, kain dan barang perhiasan ke Sarawak.

Form 1 Bab 11Sabah 

1. Sabah 也叫 Negeri di Bawah Bayu.

2. 名字来源:

a) 有一种香蕉叫 pisang saba.

b) Orang Bajau 也把 pisang saba 叫做 pisang jaba

c) 在 pantai barat Sabah 的人 种很多 pisang saba当食物。

3. Sebelum kurun ke-16, negeri Sabah tidak wujud kerana tidak terdapat pemerintahan beraja, sultan

atau organisasi yang boleh diiktiraf sebagai negeri. 所以 Sabah diperintah melalui tiga cara, iaitu:

a) Sistem politik   kesukuan -di pedalaman (Kadazandusun, Murut,Orang Sungei)-hidup dalam kelompok yang kecil.-dipisahkan daripada kumpulan lain oleh bentuk muka bumi seperti banjaran, bukit bukau, dan sungai.

(pedalaman 有很多山嘛,他们就被隔离了)

b) Sistem politik   kesultanan -di persisiran pantai (ditadbir oleh Kesultanan Brunei dan Sulu)ii. Sistem politik ini bermula sejak kurun ke-17 apabila Sabah dikuasai oleh Kesultanan Brunei.

iii. 1662-1674 年,Kesultanan Brunei 发生 perebutan kuasa.

iv. 1704 年, Sultan Sulu 帮 Sultan Muyiddin 打败敌人,

所以 Sultan Muyiddin 给他 kawasan timur laut Brunei.

c) Sistem politik   ketua bebas .

Penduduk persisiran pantai pendidikan tidak formal & pendidikan formal.2. Pendidikan tidak formal disampaikan kepada kanak-kanak melalui keluarga.

-例:钓鱼,爬树,打猎,种稻 etc.

-目的:让他们 berdikari   apabila besar kelak. -Ilmu lazimnya disampaikan melalui cerita lisan atau teladan.

3. Pendidikan formal terhad kepada pendidikan agama Islam.

-例: membaca al-Quran dan mengenal tulisan jawi.-pendidikan disampaikan di masjid, surau, madrasah atau rumah tok guru.

Peraturan dan adat resam1.Undang-undang adat berperanan memelihara dan menjamin kesejahteraan hidup.2.Untuk mengeratkan hubungan masyarakat, ketua-ketua adat menjalankan amalan-amalan adat sepertia)Babas - hukuman untuk orang yang bergaduhb)Sogit- hukuman untuk orang yang merosakkan harta benda orang lainc)Kepanasan- hukuman untuk orang yang melakukan perbuatan sumbang dalam masyarakat.

3. Kadazandusun 人相信, 谁没有 mematuhi undang-

undang adat,就会中 malapetaka(wabak penyakit, bencana alam atau kerosakkan tanaman)

4. a) Adat Pertaniani. Upacara memuja semangat padi(Monogit) diamalkan semasa menanam dan menuai padi.ii.Pesta Menuai penting bagi masyarakat Kadazandusun.iii.Dalam Pesta Menuai, tarian Sumazau dipersembahkan sebagai hiburan.

b) Adat perkahwinan

i.Bajau 人通常在 14 dan 15 hari bulan Hijrah举行婚礼,因

为 cahaya bulan terang.ii. Cahaya bulan terang menandakan pengantin akan dimurahkan rezeki.iii.Majlis perkahwinan juga diadakan pada hari Rabu dan Ahad.iv. Majlis perkahwinan juga lazimnya dijalankan antara kaum kerabat dengan mengadakan acara maglamilami (beramai-amai) di mana kaum kerabat sama-sama menjamu selera sambil menyaksikan persembahan hiburan.

c) Adat Kematiani. Apabila berlakunya kematian dalam masyarakat Murut, saudara-mara akan memukul tiang rumah.ii.Mayat dibersihkan dan dilengkapi dengan pakaian sebelum dikebumikan dalam posisi duduk.iii. Terdapat juga amalan mayat dibakar dalam tembikar   dan disimpan dalam rumah selama   7 hari.

Agama dan kepercayaan

1.有些人 adalah pagan ，就是相信 animisme.

2.信 Islam: Bajau+Melayu-Brunei.3. Bagi menjaga keharmonian:a) Jawatan Orang Tua, iaitu ketua rumah panjang diwujudkan.Orang Tua   menguatkuasakan undang-undang adat   di kalangan masyarakat bukan Islam.b) Bagi kaum beragama Islam, ketua mereka akan menguatkuasakan hukum agama Islam.

Agama dan kepercayaan suku

kaum   Kadazandusun a)Sebahagian besar masyarakat Kadazandusun mengamalkananimisme.

b)他们唯一的神叫 Kinorohingan, 在别的世界。c)他们相信人死后, 灵魂会去 Gunung Kinabalu.过后那个灵魂又会去 syurga atau neraka. (天堂或地狱).d)Upacara Magavau dijalankan selepas menuai padi setiap tahun untuk menghormati semangat padi.e)Pesta Kaamatan   diadakan sebagai tanda   kesyukuran   kepada Kinorohingan kerana memberi hasil yang banyak kepada mereka.f)Pertandingan Ratu Cantik (Unduk Ngadau) diadakan dalam Pesta Kaamatan kerana Ratu Cantik melambangkan Huminodunyang telah dikorbankan menjadi padi.g) Bomoh masyarakat Kadazandusun dikenal sebagai Bobohizan dan dikatakan dapat membuang kepanasan.

Agama dan kepercayaan masyarakat   Murut a) Masyarakat Murut mengamalkan animisme.b) Mereka menganggap Gunung Antulai atau Gunung Aru (Gunung Hantu)   sebagai tempat yang   suci.

c) Aki Kopuno 创造了一切。d) Bomoh masyarakat Murut yang dikenal sebagai Babalian bolehberhubung dengan kuasa ghaib.

Kesenian 

TARIANi. Tarian   Magunatip -dipersembahkan dalam majlis menyambut Hari Magavau(memuja semangat padi)-dipersembahkan dengan iringan pukulan gong.-dua orang akan melagakan alu dan dua orang lagi memegang pangkal alu tersebut supaya tidak berganjak dari kedudukannya.

ii. Tarian   Sumazau -dipersembahkan semasa pesta menuai, majlis perayaan dan majlis rasmi.-disertakan dengan unduk ngadau (pertandingan ratu cantik).

iii. Tarian   Mangalang -Tarian dipersembahkan dalam upacara menyambut tetamu yang datang dari jauh, berpindah rumah dan hari Monggotom (Hari Pesta Menuai Padi)

MUZIKa) 他们很多乐器都是用 buluh 做的.

b) 他们的乐器包括：i. Basii.Kulintangan iii.Saluniv. Sulingv. Sompotonvi. Gabang

SENI BINA

a) Keunikan seni bina masyarakat Sabah dapat dilihat pada pembinaan rumah panjang kaum Murut dan Rungus.b) Kebanyakan rumah panjang di Sabah diperbuat daripada hasil hutan seperti buluh, rotan, dan daun rumbia.c) Penghuni rumah panjang dianggap sebagai satu keluarga yang besar.

KRAF TANGANa) Masyarakat Sabah mahir membuat kraf tangan daripada sumber alam.b) Antara kraf tangan yang dihasilkan ialah kain tenun, senjata, alat muzik, dan anyaman bakul atau tikar.

Kegiatan Ekonomi1. Faktor penting yang menentukan kegiatan ekonomi masyarakat Sabah ialah bentuk muka bumi   di persekitaran tempat tinggal mereka.2. Antara kegiatan ekonomi yang dijalankan oleh masyarakat Sabah ialah:a)Pertanian sara dirib)Perikananc)Perdagangan

3. Kebanyakan masyarakat Sabah masih mengamalkan ekonomi sara diri.

4. Kegiatan pertaniana) Kegiatan pertanian dijalankan melalui dua cara,

iaitu:i. Pertanian pindah-padi huma

-种两三年就搬走

ii. Pertanian kekal-padi sawah.-banyak diusahakan oleh kaum Kadazandusun.

5. Mereka juga menjalankan kegiatan menternak binatang.6. Masyarakat Murut memungut hasil hutan seperti damar, rotan, dan madu lebah.7. Memungut hasil laut menjadi punca pendapatan utama bagi masyarakat Melayu-Brunei, Suluk, dan Bajau yang menetap di persisiran pantai.

Hasil laut:i) Agar-agarii)Timun lautiii)Karang laut

8.Mengutip hasil laut diusahakan oleh orang Bajau kerana merekamahir menyelam.

9. Kegiatan menangkap ikan:i. dilakukan oleh penduduk yang tinggal di persisiran pantaiii.Masyarakat Bajau menggunakan jaring dan kelong untuk menangkap ikan.

8. Kegiatan memungut sarang burung diusahakan

di Gua Gomantong, Sandakan.a) Sarang burung ini banyak dieksport ke China.b) Terdapat dua jenis sarang burung, iaitu:i. Sarang burung berwarna putih (lebih berkhasiat)ii. Sarang burung berwarna coklat.c) Pemungut menggunakan tangga atau memanjat dinding gua yang tinggi untuk mendapatkan sarang burung.

Perdagangan1. Di Sabah, masyarakat etnik berdagang melalui cara tukar barang. 

2.他们跟中国人做买卖的时候就用钱.

3. Masyarakat Sabah dapat bertukar-tukar barangan serta berjual beli di pasar tamu.a) Orang Bajau, Melayu-Brunei dan Suluk memperdagangkanhasil hutan dan beras.b) Orang Kadazandusun dan Murut memperdagangkan hasil hutan.c) Melalui pasar tamu, hubungan antara kaum etnik menjadi erat.