frd 1 prill.pdf

8/18/2019 FRD 1 Prill.pdf

1/16

adresa:

rruga “George W. Bush”,

nr. 15/1, Tiranë

e-mail:

[email protected]

drejtor: Alfred Cako

tel: 04 22 42 444

ÇMIMI: 30 LEKË

Gazetë informative, politike, ekonomike, sociale, kulturore Viti 3, nr. 123. E premte, 1 prill 2016

f. 7f. 2

DREJTËSIA”

Venecia kadhënë “ok”,ryeza penginteresave

politike

PRONAT

Strasburgudetyronqeverinëtë paguajëkamatëvonesat

Tirana Airportnë negociata për

t’u shitur, kinezëttë interesuar?

Si humbi pushtetin mbikohën, njeriu ishekullit XX

Miqësoret, DeBiazi komenton

ndeshjet ndajAustrisë dheLuksembur utf. 6

KONCESIONI SPORT

FRD: Inkurajojmë një reformë rrënjësore në drejtësi

f. 2-3

nga Gëzim Hoxha f.

nga Arben Karapici f.

nga Teuta Nunaj f.

Bujqësiasi prioritetekonomik

Një epokë e re pë

shtypin e shkruar

Paqe e braktisur nëLindjen e Mesme

FOKUS

x

Revolta e Spaçit

Rrëmi i SkënderDajës, hetuesia eparë e rebelimit

LIBRI I BEDRI BLLOSHMIT

Hyn në fuqi ligji i riSupergjobat deri në10 milionë lekë përtregtinë e kimikateve

EKONOMI

Bamir Topi: Me këtë sjellje politike,Shqipëria do ketë tranzicion të gjatëPengmarrësit e të ardhmes së Shqipërisë në 25 vite, aktorët e bllokimit të reformave”

f. 1

“ROBINJA” E PRUSTIT

Komisioneri i BE, Hahn: Politika të mosvendosë kushte që s’kanë lidhje me reformën

Janë dy elemente të rëndësishme që e bëjnë bujqësinnë Shqipëri, një nga fushat proritare për zhvillimin ekonomtë vendit: (i) numri i madh i tpunësuarve në këtë sektor; (ikostoja e ulët e produkteve të sakrahasuar me shtetet e tjera. Spas të dhënave më të fundit ngINSTAT: Në periudhën 2009-201 janë rikthyer në Shqipëri 133.54shqiptarë, të cilët janë kryesishnga zonat rurale, që solli ....

f. 10-11 f. 14

f. 8-9


2/16

1 prill 2016 fryma e re 2

olitikë

Komisioneri i BE: Politikaë mos vendosë kushte

ë s’kanë lidhje me reformënomisioneri për Zgjeriminnë Bashkimin Europian, Jo-hannes Hahn, u shpreh djenë, se vendimet e Gjykatëstuese nuk duhet të jenëë për ecurinë e reformës nëi. Gjatë mbledhjes së Këshil-

mbëtar të Integrimit, Hahnrespektimin e vendimeve

htetueses për mandatet etëve, por e quajti të gabuarcën për t’i shndërruar ato

okuese të reformës më tëishme në këto 25 vite plu-

. “Ju nxis të respektoni ven-gjyqësore dhe ato që janëur në gjyq, por këto nuktë konsiderohen si kushteormën në drejtësi. Ne doihmojmë me reformat poryesor për realizimin e tyren ju. Miratimi i paketës dohapi i parë kryesor për tënëse reformat po vihen nëdhe për të arritur rezultate

e që të tregojnë se Shqipëria ndryshime pozitive. Është

ësishëm edhe angazhimi ieteve shqiptare dhe Komis-uropian kërkon t’ju nxisëësaj detyre të rëndësishme.

het të bëhet nga autoritetetre, populli shqiptar. Net’ju ndihmojnë por roli

r mbetet tek ju. Është njëe rëndësishme, një detyrëoze. Ju po e bëni këtë sepse

htë në interesin kryesor tërisë, pra ajo çka ju doni për

ë pjesë e BE. Është shumëësishme që të luftohet kor-ni, të arrihet transparenca,një sistem gjyqësor trans-

të zbatohet ligji, e rëndë-është edhe ekonomia, tëbesimi për investimet, në

ë që të bëheni vend i be-m që të vijnë investitorët e

ta kanë nevojë që të shohinn në Shqipëri në mënyrëenë në gjendje të rreziko-atë e tyre për të investuary është një element i rëndë-që ekonomia të ecë përpa-

ra, të hapen vende të reja pune, etu jepet njerëzve e qytetarëve të sajnjë perspektivë të re. Në mënyrëqë populli shqiptar të ecë përpara.Dhe këto bazohen edhe tek zbati-mi i ligjit. Zbatimi i këtyre refor-mave është mjaft i rëndësishëm.Gjithmonë theksohet zbatimi i5 prioriteteve të cilat janë kaqshumë të lidhura me njëra-tjetrën.Shoh vendosmëri nga ana e Shq-ipërisë, për të ecur përpara dhevetëm duke vepruar kështu do tëarrihet që Shqipëria të ketë zhvil-

limin e duhur. Duhet të ketë am-bicie drejt këtyre reformave, ashtusikurse nga institucionet dhe pop-ulli shqiptar”, deklaroi komisioneriHahn. Ai theksoi gjithashtu se hapii radhës i Bashkimit Europian do të jetë progres-raporti që do të reko-mandojë edhe çeljen e negociat-

ave të anëtarësimit brenda vitit.“Shpresoj që procesi i reformave tëecë përpara në mënyrë që të bëhete mundur hapja e negociatave tëanëtarësimit në BE. Është mjafti rëndësishëm procesi i dekrimi-nalizimit, Kodi Zgjedhor, që të jetënë përputhje me standardet Euro-piane. Janë pra, këto, për të cilatne insistojmë gjatë gjithë kohës.Hapja e negociatave është vetëmnjë ndër pikat e këtij procesi, porajo çka është më e rëndësishmeështë se çfarë do të bëhet pas kë-

tyre, çfarë do të bëhet me zbati-min e ligjit, transparencën. Këto janë elemente edhe më të rëndë-sishme për hapjen e negociatave,sepse këto ndikojnë në zhvillimine drejtpërdrejtë të vendit. Hapja enegociatave është thjesht hapja edyerve, por s’ka rëndësi vetëm kjo,

pasi kjo i shtyn për të vazhduar në

hapin tjetër dhe kjo do të bazohetnë bazë të elementëve që i thek-suam edhe me parë. Hapja e ne-gociatave na jep ne si BE shansinpër të bërë hapa më konkrete përzhvillimin e vendit”, deklaroi ndërtë tjera, komisioneri i BE, Hahn.

Komisioneri i BE theksoi

gjithashtu se procesi i integrim

të Shqipërisë në BE mund të zg jasë në kohë, edhe pas hapjes snegociatave. Ai theksoi se gjithçkështë në dorë të politikës nëse dtë ketë vullnetin e duhur, nëse dtë jenë të shpejtë e të angazhuanë përmbushjen e reformavePor, ai theksoi se BE nuk do t

Vendimet e Gjykatës Kushtetuese të respektohen, pokjo nuk duhet të kushtëzojë “drejtësinë

Reforma në Drejtësi

Ashtu siç pritej, Partia De-mokratike vazhdoi edhe të enjtene djeshme me qëndrimin e kushtë-zuar ndaj Kuvendit. Opozita sërishka bllokuar foltoren pas fjalës së

deputetit Paloka dhe ka qëndruaraty duke theksuar vendosmërinë esaj deri në plotësimin e kërkesës sësaj për respektimin e vendimevetë Gjykatës Kushtetuese për depu-tetët e PS-së, Rakip Suli dhe Valen-tina Leskaj, të akuzuar nga PD përpërfitim të fondeve publike, edhepse kjo e fundit e pranoi që man-dati ti kaloj kësaj Gjykate në shqyr-tim. Pak para nisjes së seancës sësotme plenare deputetja e PS Val-entina Leskaj i ka dërguar një letërkryeparlamentarit Meta të cilit ikërkon që mandati i saj të shkojënë Gjykatën Kushtetuese. Mandatii nënkryetares së Kuvendit mjaft ipërfolur dhe i diskutuar nga opoz-ita, tashmë duket se do të jetë nëdorën e kësaj gjykate e cila pritet tashqyrtojë atë. Por kjo s’ka mjaftuarpër demokratët, të cilët kërkoj-në edhe “kokën” e Raki Sulit, si

Rama letër Bashës për tu ulur në tryezën e reformës

Opozita bllokon

sërish Kuvendin:

Të zbatohet

Kushtetuta

Me qëllim rinisjen e

dialogut politik për

reformën në drejtësi,

kryeministri Rama kërkon

uljen në një tryezënme shefn e opozitës,

Basha, pa praninë e

ndërkombëtarëve

lidhur me kërkesat e opozitës dhecurinë e reformës në drejtësi. Spas tij, Rama i tha komisionerit svendimin e Gjykatës Kushtetueseqë lidhet me kërkesën e opozitëpër shqyrtimin e zgjedhjes së kon

kusht për të rikthyer dialogun nëtryezën e komisionit të reformësnë drejtësi. Kryetari i grupit parla-mentar të PD, Edi Paloka, u shprehse kryeministri Edi Rama mashtroikomisionerin e BE, Johannes Hahn

“Ne do t'ju ndihmojmë

me reformat por roli

kryesor për realizimin e

tyre iu takon ju”


3/16


politikë

Topi: Me këtë sjellje politike, Shqipëria do tëketë tranzicion të gjatëK

ryetari i Frymës së Re De-mokratike, Bamir Topi, kri-tikon klasën politike në lid-

hje me angazhimin dhe vullnetin e

treguar,ë në përmbushjen e dety-rimeve të rëndëisshme, që kanë tëbëjnë drejtpërdrejt me të ardhmene qytetarëve shqiptarë. Bllokimii reformës në drejtësi dhe ngritjae barrierave pa lidhje me qëllimfutjen e saj në ngërç, është parë meshqetësim edhe nga FRD. Përmesnjë deklarate, kryetari i FRD, BamirTopi u shpreh se me këtë sjellje poi-tike, Shqipëria do të ketë një tran-zicion të gjatë. Sipas tij, pengmar-rësit e të ardhmes së Shqipërisënë këto dy dekada e gjysmë, janësot aktorët kryesorë të bllokimittë reformave. “Shqipëria po kalonnjë situatë të një kaosi politik të

stërzgjatur. Kemi qenë më shumëvrojtues të kësaj politike, ose këtijshou politik që gatuhet këtu, sepseka kohë që politikë nuk bëhet nëShqipëri. Sot jemi përballë një faktikonkret, kur aktorët e politikësnuk duan progresin reformator tëvendit, nuk duan bërjen e refor-mës në drejtësi për arsye që dihentashmë. Kjo kastë politike, nuk bëngjë tjetër veçse zgjat pa kufij tranzi-cionin e Shqipërisë, edhe pse kanëkaluar 25 vite nga rivendosja e plu-ralizimit politik dhe kur supozohejse Shqipëria duhet të ishte më pra-në Bashkimit Europian, e jo në tënjëjtin stad si dy dekada më parë”,

u shpreh Topi. Sipas tij, reforma nëdrejtësi po zvarritet për qëllime tëcaktuara, ndërsa kushtet e opoz-itës i cilëson si tendencë për tështyrë miratimin e kësaj reforme.Krahas bllokimit të reformës nëdrejtësi, kryetari i FRD ngriti edheshqetësimin e ngecjes së procesittë dekriminalizimit. Ai theksoi seekziston i njëjti vullnet bllokuesedhe për këtë reformë, njësoj sime reformën në sistemin e drejtë-sisë. “Aktorët janë të njëjtët. Sigur-isht nuk kanë interes të miratojnëreforma e të zbatojnë ligje, pasi si“mëkatarë” të faktuar tashmë, janëtë prekurit kryesorë nga zbatimi

i ligjeve. FRD ka qenë e qartë përdomosdoshmërinë e reformës nëdrejtësi. Kemi inkurajuar bërjen enjë reformë rrënjësore në drejtësi.Reformë që kap linjën politike dhe juridike. Pa një reformë rrënjësore

do ishte shumë e vështirë që gjërattë shkojnë mbarë në Shqipëri. Porkëtë e kanë në dorë politikanët”,tha Topi. Teksa dy reformat janëfutur në “kalendat greke”, kryetari

i Frymës së Re Demokratike tha sekjo do të ketë pasoja të rënda edhepër reformën në Kodin Zgjedhor.“Jemi përballë rrezikshmërisë sëngecjes së reformave në tërësi,prej kësaj kaste bllokuesish. Kur

po zvarrisin pafundësisht mën në drejtësi dhe dekrimimin, nuk kanë shumë probbëjnë të njëjtën gjë edhe meZgjedhor. Supozohej të kisht

puna për amendimin e ligjitoral, por siç dihet tashmë eproces është shumë larg të qreal dhe i mundshëm për tuzuar brenda afateve të përara”, tha më tej, Topi.

ërsërisë gabimin e bërë para disa

tesh, kur anëtarësoi disa vendecilat nuk kishin shënuar pro-

resin e duhur. Sipas tij, Shqipëriaur të anëtarësohet do të jetë njënëtar i plotë dhe jo me kufizime,ç po trajtohen aktualisht disaende të anëtarësuara në BE pakte më parë.

Kjo është mbledhja e 5 e

Këshillit Kombëtar të Integrimit icili është ngritur vetëm një vit mëparë me 44 anëtarë, të cilët janëpërfaqësues jo vetëm nga parla-menti, por edhe nga shoqëria ci-vile, institucione të pavarura, botaakademike dhe media.

“Pengmarrësit e të ardhmes së Shqipërisë në 25 janë sot aktorët e bllokimit të reorm

bojkoti

Venecia ka dhënë “ok”, tryeza

peng i interesave politike

Ndonëse reforma në drejtësi duhej të ishte përmbyllur njëmë parë, ose të paktën të finalizohej paketa e ndryshikushtetuese që përbëjnë bazën e kësaj reforme, PD e ka bojkmbledhjen thuajse përgjatë një muaji rresht. Mbledhja e ardhende nuk është vendosur në axhendë, por pas vizitës së komisiopër Zgjerimin në BE, Johannes Hahn, pritet që diccka të lëvikëtë funksion. Komisioni i Venecias ka kërkuar nga parlametë bëjë reformë historike në drejtësi, ashtu sicc e kërkojnë qytshqiptarë. Ndër rekomandimet kryesore të komisionit të Ven janë: 1. Byroja Kombëtare e Hetimit, ose Prokurori Special përupsion dhe Krimin e Organizuar, siç quhet në raport, të jetë e Prokurorisë së Përgjithshme, por duhet të jetë njësi autono

pandikuar nga qeveria apo zyrtarë të tjerë. 2. Mosndërprerja ekohshme e mandatit të Prokurorit të Përgjithshëm. 3. Dhe ptretë, vlerësimi i votimit me 3/5 në Kuvend të anëtarëve të incioneve të drejtësisë, por dhe detyrimi i shumicës për të përopozitën në këtë proces. Megjithatë mbetet i pakuptimtë fakmbledhjet e komisionit të reformës shtyhen njëra pas tjetrës,sajuar përplasje të paqenësishme, të cilat nuk tregojnë gjë veçse frikën e politikës nga reforma në drejtësi. Për këtë qëllimsajohen vickla të tipit të kushteve apo kërkesave që s’kanë lidhkëtë reformë, thjesht e vetëm për të penguar sa më shumë diapolitik në tryezën e komisionit të posaçëm parlamentar.

ktit të dy deputeteve të mazho-ncës, do e çojë për interpretim

ë Gjykatën Kushtetuese. “Ediama dje bëri lëpirësin përparaomisionarit dhe arrogantin për-

ara nesh. Ai tentoi të mashtrojëomisionarin Hahn, duke i thënë

vendimin e Gjykatës Kush-tuese do e çojë për interpretim.dërkohë, Johannes Hahn, kërkoië të zbatohet ligji i dekriminal-imit, vendimet e Gjykatës Kush-tuese, të bëhet dialog politik

he të bëhet reforma zgjedhore.ëto ishin pikat që Hahn theksoi.ama u përpoq që t’i shtrembërojërkesat e komsionerit, por shq-tarët i dëgjuan qartë. Mazho-nca duhet të zbatoj vendimet eykatës Kushtetuese, dhe të krijo-

en kushtet për zgjedhje të lira, endershme. Po kjo mazhorancë,

ër të disatën herë e ka çuar ven-n në krizë Kushtetuese. Sot jemi

ë krizë kushtetuese dhe jo përerë të parë. Ne nuk vëmë kushte,or zbatimin e Kushtetutës. Atanë të sh etësuar ër mandatet,

ne për zbatimin e vendimeve tëGjykatës Kushtetuese. Rama urd-hëron deputetët e tij që të shkelinvendimet e Gjykatës Kushtetuesedhe ndërkohë kërkon të bëjë re-

formën në drejtësi”, tha Paloka.Më pas opozita vendosi që tëbllokojë sërish Kuvendin, dukeccuar në pamundësimin e funk-sionimit të tij normal. Ndërkohë,nga ana tjetër, po dje, kryetari iPS, njëherësh kryeministri i ven-dit, Edi Rama i ka drejtuar njëletër publike kryetarit të PartisëDemokratike, Lulzim Basha, kui kërkon që të ulen në tryezën ebisedimeve sa i takon çështjessë Reformës në Drejtësi. Ramashkruan në letër se duhet ngriturnjë tryezë për dialog sy më sy përReformën në Drejtësi. Ai theksonse ky forum qeveri-opozitë duhettë bëhet pa prezencën e ndërkom-bëtarëve, në mënyrë që t’u jepetpartnerëve provën e vullnetit tëpërbashkët.

Këtë letër ai e mbyll me një py-et e: Ne emi ati, u a eni? -


4/16


okus

aqe e braktisur në Lindjen e Mesmenga Arben KARAPICIërsa numëri 2 i Shtëpisë së Bardhëjden ishte në Tel Aviv për bisedime,e Bashkuara dhe aleati i tyre i vjetër

djen e Mesme kanë debatuar gjatëtakim në nivelin më të lartë Obama-

ah, tashmë i anuluar, që ishte i pro-të realizohej për në muajin mars nëgton. Zyra e kryeministrit Benjaminahu njoftoi, se ai e kishte refuzuarim me presidentin Obama në Uash-për shkak, se ai dëshiron të shman-ndërhyrje të mundshme në proce-

zgjedhjeve presidenciale paraprake

BA. Kurse Shtëpia e Bardhë kumtoieli e kishte propozuar vetë takiminmë 17, ose 18 mars dhe në Uashing-hin rënë dakord, që takimi të bëhejprej këtyre ditëve. Përtej njoftimevetorikës me datat, ajo çfarë tërheqdjen tek argumenti izraelit nukfare me dëshirën e Netanjahut përikim në presidencialet paraprakeane. Madje, nuk është as argumentaelit, por veçse një sebep, që e kan në kundërshtimin e çdo lloj paqe-undur me Autoritetin Palestinez nën e Mesme.nuk janë argument presidencialetake në Shtetet e Bashkuara, arësyejaedhe më e rëndësishme për mung-Netajahut në Uashington është e

edhe me marrëveshjen bërtham-e Iranin, që vetë kreu ekzekutiv nëv pat bërë çmos ta kundërshtonte,edhe ta pengonte.ë parë, kryeministri izraelit Netan-ati refuzuar paralajmërimin e sek-amerikan të Shtetit Xhon Kerri, seëzim i Autoritetit Palestinez do tëpasoja” tek siguria e vetë Izraelit. Nëum për krizën në rajonin e Lindjesme, organizuar nga Instituti “Bruk-

Kerri tha se të dyja palët duhet të ri-ë përpjekjet për bisedimet e paqes.oi me forcë jo veç sulmet palesti-

ndaj Izraelit, por dhe ndërtimin eve izraelite në toka të parashikuararitjen e një shteti palestinez. “Zgjid-një shtet nuk është e duhura për një

të sigurtë, demokratik, që jeton nëNuk është alternativë që ka shanse” tha sekretari Kerri. Vitin e kaluar,jë takimi me presidentin Obama nënë e Bardhë, kryeministri izraelit

min Netanjahu kishte ripohuar an-min e tij për një zgjidhje me palesti-

sipas parimit “të ekzistencës së dye”, kurse dhuna dypalëshe në rajon

on dhe nuk po i lejon gjërat të shko-drejtimin e duhur.

Ndërsa edhe viti 2016 në Lindjen ee filloi me dhunë, duke e lënë paqen

të katër rrugëve, në Tel Aviv thuhet,di i tyre është një sukses, “me gjithë

shumë të ashpëra” që bëhen. Kursenezët ankohen për udhëheqjen e

humë të dobët” dhe për represioninnë rritje rrjedhojë e kësaj dobësie., procesi i paqes është i dështuar

ë hijen e bisedimeve të ndërprerapërshkallëzuar dhuna. Palestine-

në vrarë me armë zjarri 19 izraelitë,izraelitët më e akta 110 alestine-

zë. Izraeli fajëson udhëheqjen palestinezepër nxitje të dhunës. Palestinezët thonë sesulmet vijnë nga dëshpërimi, që ata nukpo shpëtojnë nga sundimi. Në vitin 2016Izraeli e ka përforcuar edhe më shumëkontrollin ushtarak në bregun perëndimortë lumit Jordan. Kryeministri BenjaminNetanjahu ka premtuar për mandatin e tijtë katërt “një koalicion me mbështetësit ekolonive dhe me ultraortodoksët” dhe qe-veria ka vazhduar ndërtimin e kolonive nëzonat palestineze të pushtuara. Sëfundmi,administrata e qytetit të Jerusalemit mira-

toi 891 njësi të reja banimi në Gilo, lagjehebrejsh në Jerusalemin Lindor dhe pro- jekti va zhdon t ë zgjerohet. 600.000 kolonëizraelitë jetojnë ndërkaq, në Bregun Perën-dimor të Lumit Jordan dhe në JerusaleminLindor në zonat që Izraeli i ka pushtuarnë vitin 1967, ndërsa palestinezët duan tëndërtojnë atje shtetin e tyre të ardhshëm.

Edhe këto ditë Ushtria izraelite mb- ylli Bregun Perëndimor, duke ua ndaluarpalestinezëve hyrjen në Izrael gjatë festës“Purim” të hebrejve. Autoritetet e Izraelitkonsiderojnë se festat janë “kohë e mund-shme sulmesh” nga palestinezët dhe embyllin kufirin. Festa e këtij viti u shënuanë periudhën e një vale dhune nga e cila janë vrarë 28 izraelitë dhe dy amerikanë.Janë vrarë dhe 185 palestinezë. Për dhu-

nën Izraeli fajëson fushatën palestineze tënxitjes, kurse palestinezët thonë se sulmet janë “pasojë e frustrimit për mosarritjen eshtetësisë”.

Kështu siç po shihet dhe po zhvillo-hen ngjarjet, nuk ka fare shenja për paqe,madje dhuna në rajon po shtohet. Liderii Hamasit në Rripin e Gazës u përkush-tua, që “palestinezët do ta vazhdojnë kry-engritje derisa të arrijnë objektivat e tyre”dhe situata pritet të përshkallëzohet edhepër shkak të armiqësisë ndërmjet kolo-nëve fetarë hebrenj dhe shtetit laik izraelit.Duke u folur mbështetësve në Gaza IsmailHanieh tha, se “palestinezët do të luftojnëderisa ata të çlirojnë tokën”. Do të mbled-him forcat, që ta befasojmë mbarë botën.Dhe nuk e bëjmë këtë gjë vetëm për tëmbrojtur Gazën, por për të çliruar Jeruza-lemin dhe të gjithë Palestinën”.

Në ditën e Vitit të Ri, palestinezët qël-luan me disa raketa brenda Izraelit Jugordhe ushtria u kundërpërgjigj me goditjeajrore. Izraeli njoftoi, se arrestoi gjashtëanëtarë të Hamasit, që po planifikoninmarrjen peng dhe vrasjen e një shtetasi iz-raelit. Forcat e sigurisë vranë tre palestine-zë pranë kolonisë izraelite në BetleheminJugor, ndërsa të krishterët ortodoksë pofestonin Krishtlindjen, në qytetin e lindjessë Krishtit. Një tjetër palestinez e vranë nëHebron pasi u përpoq të godiste me thikënjë ushtar izraelit. Për shkak të sulmeve tëshpeshta me thika, Izraeli po prodhon jele-kë të posaçëm mbrojtës. “Kryengritja do të

vazhdojë, deri sa të na kthehet toka e push-tuar. Do ta ushqejmë Intifadën me gjakundhe shpirtin tonë” tha lideri i Hamasit nëRripin e Gazës. Tek palestinezët zhgënjimipër pushtimin bashkohet me zemëriminndaj udhëheqjes tyre. Mahmud Abbas,

resident i Autoriteteve autonome Palesti-

neze dhe kryetar i OÇP, nuk e ka lëshuarkurrë postin e tij, megjithëse mandati i kapërfunduar në vitin 2009. Në vend të silltenjë pasues, 81 vjeçari ka vepruar kundërrivalëve “duke programuar kaosin” sikursevërejnë kritikët për kohën pas largimit.

Sipas sondazhit për hulumtimin eopinionit “Palestian Center for Policyand Survey Research”, 65 përqind e pal-estinezëve mendojnë “Abas duhet të jape dorëheqje n”. Dhe kjo kandikuar jopak në negociata. Për izraelitët liberalëbllokimi i procesit të negociatave është

shkak shqetësimi. Kryeministri Netanjahka hedhur poshtë mundësinë e shtetitdy kombësh, zëdhënësi i qeverisë Regevakuzoi palestinezët se ata janë përgjegjëspërndërprerjen e negociatave. Palestine-zët thonë, se nuk do të negociojnë më,nëse Izraeli vazhdon zgjerimin e vendba-nimeve në tokat e pushtuara arabe.

Si izraelitët dhe palestinezët janë tëmendimit se angazhimin dërkombëtarnuk ndikon gati aspak në realitetin e Tokëssë Shenjtë. Ndërsa lufta në Siri hyri në vitine pestë dhe Evropa merr mbi 1 milionë ref-ugjatë, konflikti izraelito-palestinez duketpo e humbet rolin si prioritet. Vjet në nën-tor BE përcaktoi, që mallrat nga vendba-nimet izraelite të etiketohen në mënyrëntë qartë, ndërsa ndikimi i kësaj mase në

ekonomi në izraelite në Bregun Perëndi-mor është shumë i pakët. Presidencialetnë SHBA, me siguri, do jenë shkas për poli-tikanët amerikanë, që ata të shprehen nëmënyrën patetike për konfliktin izraelito-palestinez. Kurse “Intifada” e tanishme, kagjasa të vazhdojë.

Izraeli merr 3 miliardë dollarë në vitndihma ushtarake nga SHBA-të dhe zyr-tarët thonë se kryeministri Netanjahu do tëkërkojë shtim deri në 4 apo 5 miliardë dol-larënë vit, shifër që do ishte jo vetëm shumamë e madhe që Shtetet e Bashkuara japin sindihmë ekonomike, por trefishi I shumësqë merr gjithsej çdo vend tjetër nga Shtetete Bashkuara. Nëse fondet për Izraelin arri- jnë 5 miliardë në vit in 2016, kjo do të thotë14 përqind ndihmave financiare ndërkom-bëtare amerikane. Përveçse Izraelit dheEgjiptit, vendet që kanë marrë më shumëndihmë për sigurinë, nxjerrin në pahedhe konfliktet aktuale ndërkombëtare:Jordania, e cila po kryen goditje ajrore nëIrak dhe në Siri, si pjesë e koalicionit tëShteteve të Bashkuara. Pakistani, ushtriae të cilit po lufton kundër ekstremistëvepërgjatë kufirit me Afganistanin. Iraku, kuekstremistët e “Shtetit Islamik” ende kanënën kontroll qytete kryesore. Afganistanime betejën e vazhdueshme kundër tale-banë. Somalia, që po lufton kundër gru-pit al-Shabab dhe Siria me kryengritësit esaj pesë vjet në luftë civile. Secili nga këtovende do të marrin, sipas Pentagonit, nga100 milionë dollarë këtë vit.

Marrëveshja aktuale amerikanoizra el-ite është 10 vjeçare, deri 2017. Megjithatë,presidenti Barak Obama tregon më pakambicie. Ai ndërmori disa përpjekje përt’i nxitur izraelitët dhe palestinezët për tëarritur një kompromis, por Izraeli vazh-don të ndërto ë koloni në Bre un Perëndi-

mor dhe palestinezët nuk heqin dorë ngadhuna. Kurse paqja në Lindjen e Mesmembetet një ëndërr e braktisur nga të dypalët.

Raportet amerikano-izraelite janëtensionuar edhe pas marrëveshjes sëfuqive botërore me Iranin për çështjen earmëve bërthamore, të cilës kryeministri Izraelit i vu në lëvizje të gjitha levat pëta minuar. Me këtë Netanjahu i rëndomarrëdhëniet, gjithsesi të tensionuarame SHBA dhe të dy politikanët nuk i besojnë më njëri-tjetrit. Qeveria izraelite e

kryeministrit Netanjahu po kërkon partnerë të rinj në Gjirin Persik, pas heqjes sësanksioneve amerikane dhe perëndimorendaj Iranit. Dhe kjo do të thotë, se në Te Aviv po kërkohet gjetja e një strategjie të redhe afatgjatë për t’u përballur me një Irantë ri në vitet e ardhshme. Obama është nëfund të investiturës dhe deri sa të largohet, natyrisht, që nuk do ketë politikë të reamerikane në Lindjen e Mesme. Kurse Netanjahu, megjithatë, kërkon ta shfrytëzo jë kohën e mbetur. Në fund të fundit, nënegociata me Iranin Barak Obama ështëshprehur gjithmonë në mbështetje të sigurisë së Izraelit. Kryeministri dëshiron tëvazhdojë partneriteti i sigurisë me Uashingtonin, sepse ky partneritet kap miliardadollarë: Një “memorandum mirëkuptimi

mes palëve përfundon në vitin 2018 dheNetanjahu dëshiron një marrëveshje tëngjashme, që të financiohej dhe modernizohej akoma më shumë ushtria e IzraelitObama ka përpara vetes një akt ekuilibrtë vështirë. Për arsye të politikës së brendshme, presidentit i duhet të plotësojëshumë kërkesa të Izraelit për armë të rejapor jo të gjitha kërkesat. Sepse partnerëtë tjerë të SHBA në rajon si Egjipti, ArabiaSaudite dhe Jordania, ato kanë, gjithashtuinteresa sigurie. Edhe këto duhet t’i mba jë parasysh Shtëpia e Bardhë. Barazpesha e politikës së sigurisë duket, se ështënë zhvendosje. Në një kohë kur Irani nukzotëron asnjë bombë të vetme atomike, fqinji i tij Pakistani ka avancuar që prej vitit1998 në fuqinë e tretë bërthamore në botëNë bazë vlerësimesh, Islamabadi zotërontani 120 koka me mbushje bërthamoredhe më shumë të tilla se sa Pekini, Londraose Parisi. Më e keqja, Pakistani nuk respekton as marrëveshjet për mospërhapjee armëve bërthamore dhe u shet dijet e tijatomike edhe shteteve gangstere, si Koreja e Veriut. Me këtë veprim Pakistani poe dëmton sigurinë rajonale dhe globaleshumë më tepër, se do të mund ta bënteIrani. Mungesa e suksesit të presidentiBarak Obama në procesin e paqes në Lind jen e Mesme është e dukshme tashmë dheduhet të jesh indiferent për ta injoruar atëGjendja është dhe bëhet më e vështirë nëSiri, Irak dhe në vende të tjera. Kësaj gjendjeje i shtohet edhe rënia e çmimeve të

naftës. Interesi i Uashingtonit për rajonine Lindjes së Mesme duket, se po biedhe arësyetimi i ekspertëve për ta hed

hur vështrimin në Azinë Lindore po fitonterren. Nuk urojmë të jetë kështu, përndryshe në Lindjen e Mesme do kishim një

a e të braktisur a fund.

Si izraelitët, ashtu dhe palestinezët janë të mendimit se angazhimi ndërkombëtar nuk ndikon gati aspak nrealitetin e Tokës së Shenjtë. Ndërsa lufa në Siri kaloi vitin e pestë dhe Evropa ka mbi 1 milionë reugjatë

konflikti izraelito-palestinez duket është lënë në harresë dhe po e humbet rolin si priorite


5/16


fokus

Bujqësia si prioritet ekonomiknga Teuta Nunaj

nga Gëzim Hoxha

Janë dy elemente të rëndësishme që ebëjnë bujqësinë në Shqipëri, një ngafushat prioritare për zhvillimin eko-omik të vendit: (i) numri i madh i të pu-ësuarve në këtë sektor; (ii) kostoja e ulëtprodukteve të saj, krahasuar me shtetettjera. Sipas të dhënave më të fundit nga

NSTAT: Në periudhën 2009-2013 janë rik-yer në Shqipëri 133.544 shqiptarë, të cilëtnë kryesisht nga zonat rurale, që solli nëktorin e bujqësisë rritjen e punësimit nga

4.6% në 30.7%. Po sipas INSTAT, në Shq-

ëri më 1 janar 2015, 42.8% e popullsisënë banorë të fshatit, të cilët si punë bazë

anë kultivimin e tokës, prej së cilës sigu-jnë të ardhurat për mbajtjen e familjeve.dërkohë që punësimi në sektorin privatujqësor në tremujorin e tretë të vitit015, vijon të ketë numrin më të madh të

punësuarve në vend, 443,815 të punë-uar ose 44.3% të të punësuarve në totalë janë në shkallë vendi. Shqipëria vijon

jetë konkurrente përsa i përket kostos sërodukteve bujqësore, përveç kushteve tëvorshme natyrore dhe diellit për një peri-

dhë të gjatë të vitit, një element me rëndë-është kostoja. P.sh. kostoja e 1 kg domate

rodhim sere për eksport në Shqipëri nëzonin e vjeshtës ka qenë 0.45 euro/kg,

dërsa në Itali po ky produkt, ka patur një

osto prej 0.88 euro/kg, përafërsisht dyfishikostos. Nëse do të bëhet një krahasim i tëëjtës periudhë, në dy vite, sipas të dhë-

ave të Drejtorisë së Përgjithshme të Doga-ave shohim se në gjashtëmujorin e parë të

vitit 2014 janë eksportuar nga tri qarqe: Be-rat, Elbasan dhe Fier 36,644.65 tonë domatedhe në të njëjtën periudhë të vitit 2015, ponë këto tri qarqe janë eksportuar 43,181.5tonë domate sere ose 20% më shumë.

Në Shqipëri, sipas të dhënave të Min-istrisë së Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave, në vitin 2014kishim 1,085 ha sera me perime, ose 260 hamë shumë se viti 2010 ose 0.4% më shumëse viti 2013 dhe tendenca në vitet në vijimka qenë që sipërfaqet me sera kanë ard-

hur duke u rritur nga viti në vit. Gjë e cilaka bërë që këto produkte të kenë rritje tëndjeshme në eksporte. Ndërsa përsa i për-ket prodhimit të perimeve, sipas të dhë-nave nga INSTAT, në vitin 2014 shënuannjë rritje prej 2,8 % krahasuar me një vit mëparë. Ndërsa gjatë 5 viteve të fundit, prod-himi i perimeve është rritur me 10,5%. Fer-merët shqiptarë kanë fleksibilitetin e prod-himit sipas kërkesës, por kanë nevojë nëmënyrë emergjente për ndihmesë teknike,për rregulla të barabarta dhe për gjetjen etregjeve të reja, si brenda dhe jashtë vendit.

Ç’do të thotë kjo? Fermeri ynë që kërkontë eksportojë, ndeshet me dy tregje të mëd-ha. I lindjes dhe i perëndimit, ky i funditnënkupton tregun e BE-së. Tregu i lindjeskryesisht në vendet ish-komuniste ka pro-

cedura më të pakta dhe lehtësira më tëshumta për eksportet, krahasuar kjo metregun perëndimor, që e ka kthyer këtëtreg, në treg të synuar për fermerin shqip-tar. Që të eksportosh një produkt në vendet

e BE-së, duhet ta shoqërosh me një skedëteknike, ose siç njihet ndryshe me certifi-katë garancie, e cila kërkon të plotësohensi detyrim disa të dhëna dhe parametra tëproduktit për eksport. Aktualisht fermerëtshqiptarë janë ende të papërgatitur përt’u përballur me kërkesat e tregut perëndi-mor dhe rregullat e tij. Në këto kushte, ata janë në kërkim të zonave të lira në tregjet emëdha në lindje, kryesisht në shtetet sllave,ku kërkesa për produkte shqiptare vjengjithnjë duke u rritur. Pikërisht këtu mund

dhe duhet të shtohet roli dhe ndihmesae shtetit, duke i dhënë asistencë teknikedhe duke e mbështetur e ndihmuar për t’ugjetur treg, duke u dhënë në këtë mënyrëmundësinë që fermeri të rritet, të zhvillo-het dhe të përmirësojë nivelin e jetesës sëtij, përmes rritjes së të ardhurave nga puna.

Një problematikë tjetër paradoksale ehasur në treg, ka të bëjë edhe me faktin sefermerët shqiptarë eksportojnë për tregune jashtëm produkte bujqësore dhe tregtarëtshqiptarë importojnë për në tregun e brend-shëm po produkte bujqësore. Nëse do tëflasim me gjuhën e shifrave, ku burimi vazh-don të jetë INSTAT, do themi: Për grupin ezërave “Ushqim, pije, duhan” Shqipëria përvitin 2015 ka eksportuar mbi 21miliardë lekëdhe ka importuar 96.8 miliardë lekë, ose 4.6

herë më shumë importe se eksporte.Ne periudhën e fundit, si pasojë edhe

e prezencës më të madhe të shtetit në tre-gun bujqësor, kemi një rol aktiv të banka-ve të nivelit të dytë për kredi me interesa

mbështetëse dhe favorizuese. Kjo ka apasi shteti ka marrë një rol të ri, atë të gsë bashku me Berxh, për kreditë që bu japin fermerëve. Pyetja që shtrohet A janë të përgatitur fermerët shqiptpërmes punës të marrin maksimënvestimit të tyre? Ata janë bujq dhe të punojnë tokën, por a dinë ta men jnë prodhimin? Deri tani kemi paturprofesionistë që kultivojnë produktinqenë bujq profesionist. Por kjo nukton. Pasi, që të realizohet fitimi, du

produkti të shitet. Dhe në këtë mënyrkuptim dhe investimi i bërë. Për këtëmenaxhim, bashkërendim dhe bashkim mes fermerëve, të cilët që të zhvidhe të jenë konkurrentë në tregun e bshëm dhe të jashtëm, duhet të organinë njësi më të mëdha se fermat, qënizimi të jetë më profesional, renddhe fitimi edhe më i lartë.

Po kështu, zhvillimi i bujqësisë do tëtë krijonte kushte edhe për zhvillimin e trisë agro-përpunuese. Aspektet pozindërhyrjeve shtetërore kanë të bëjnë ed(i) rritjen e eksporteve, rritjen e sasisë së në vend dhe për pasojë përmirësohet tregtar; (ii) rritjen e sasisë së tokës së pqë sjell rivitalizim; rritjen e numrit të tësuarve në bujqësi, që ul papunësinë dh

ardhurat ekonomike të familjeve shqippunojnë në bujqësi; (iii) zvogëlohet ecioni dhe migrimi. Ndaj, sa më shpejt smarrë rolin e tij në këtë situatë, aq mëgjërat do të kenë premisën të sigurohen

T

ë dielën e kaluar gazeta britanike “TheIndipendent”, e botuar për herë të parënë tetor të vitit 1986, heq dorë nga print-

mi në letër. Në tridhjetë vjet, gazeta mbanteshtarin e lavdishëm të mendimit të lirë. Nëlim të prillit, kjo do të publikohet vetëm nëqen e saj “Indy” dhe do të vazhdojë jetënsaj vetëm në formën “dixhitale”, siç thonëa- ka cituar burime të vetë gazetës portaliELEOBS. Arsyeja kryesore e këtij vendimihtë ulja e gazetave të blera në 40000 kopje,

dërkohë që dhe shumë pena e kishin brak-ur. Sot, ëebsit-et tërheqin rreth 70 milionë

zitorë në muaj. Duket se shtypi i printuar nëtër është i destinuar ta humbasë betejën metypin dixhital që ka pushtuar internetin sot.

Në mes të shkurtit, shpallja e vendimit përos-printimin e saj në letër (duke përfshirë

dhe atë të dielës, “The Independent”) kaektin e një rrufeje në një shtyp në krizë. Një

oditje për 150 të punësuar në pasiguri rrethtit të tyre. Nëse e shikojmë shtypin e shkruarnjë produkt të qënësishëm, ai përbën një

amë produkti të përbërë nga dy linja gazetat,vistat e printuara në letër dhe nga ana tjetërmi edhe portalet e tyre on-line. Po të vëreshe vëmend e othua se të itha i en në

internet. Për më tepër, faqet më të vizituara,pushtohen çdo ditë e më shumë nga reklamate firmave të ndryshme duke u kthyer në një

burim tjetër të mirë të ardhurash. Me sa duketshefave të departamenteve të marketingut dot’i duhet të buxhetojnë gjithmonë e më shumëfonde për reklamimin e aktiviteteve të tyre nëportale të ndryshme.

Kam mendimin se gazetat e printuara nëletër janë tash një produkt që ndodhen nëfazën e rënies në ciklin e jetës së tyre. Ndoshtaedhe për disa vjet a disa dekada, pasja e njëgazete në dorë do të jetë thjesht luks. “Relationaller Fürnemmen und gedenckëürdigen His-torien” është gazeta e parë e botuar në botënga viti 1605 në Strasburg nga Johann Carolus(1575−1634). Po si çdo gjë tjetër edhe historia400 e ca vjeçare e gazetave po vjen drejt fundittë saj. Kur them fund nënkuptoj vetëm trans-formimin e saj nga një produkt që mund të

merrej në dorë e të shfletohej, në një formatthjesht të shikueshëm, atë virtual. Po e njëjtagjë po ndodh edhe me librin.

Në pranverën e vitit të largët 1969 kur u in-stalua një kompjuter-rrjet i cili i mundësontefunksionimin e kompjuterava të tjerë pjesë-marrës në të, a n ë të tillë komandues, asn ë

njeri nuk do ta mendonte se çfarë ndikimi dotë kishte në jetët tona interneti. Gjithçka nisisi një garë mes dy superfuqive të asaj kohe,

kur rusët hodhën në hapsirë satellitin e parëdhe donin ta përdornin atë për transmetimi etë dhënave dhe përmirësimin e komunikimit.Fill pas tij, SHBA-të të frikësuara se mos rusëte përdornin këtë edhe për qëllime ushtarakengritën një agjensi (ARPA) me qëllim studimine mënyrave të komunikimit edhe në kushtet enjë lufte atomike.

As Faul Baran, i cili u ngarkua nga qeveriaamerikane të gjente një zgjidhje për trasmeti-min e të dhënëva dhe mundësimin e komuni-kimit edhe në kushtet një lufte atomike. Gjëratduket se u përkeqësuan për këtë shtyp, sido-mos pas daljes së FACEBOOK –ut nga MarkZuckerberg më 2004, atë kohë një ish studentI Havardit. Vetëm pas 5 vjetësh numri i atyreqë vizitonin FACEBOOK –un arriti në 400

mln, sot duhet të jetë disa herë më i madh. Qëatherë monopoli i gazetarisë u ç’bë, pasi çdokush që dëshironte të thoshte diçka mundta thoshte. Audienca ishte e sigurt, në fillimmiqtë dhe ata po të donin e shpërndanin atëe “lajmi” merrte dhenë. Për më tepër nukduhe të ishe azetar ose të ishe I n ohur. Vetë

FACEBOOK –u të jep mundësinë të bënjohur. Rasti i Lek Plepit pseudonimi riu, i cili u bë shumë i njohur nga sta

tij humoristike të postuara në këtë rrjështë i vetmi. Më duket se gazetaria ntë njihet pas disa vitesh si profesion. Egjë ndodhi edhe me atë të shoferit pavitesh, pasi një pjesë e mirë e popullsisësi të ngiste një makinë.

E njëjta gjë ka për të ndodhur edTV-të. Në fakt ajo po ndodh, vetëm se pështë disi më e ngadaltë pasi mediandodhet ende në fazën e maturimit. Qviti 1950, televizioni ka qenë mediumsor për informim e opinionit publik. N2009, 78 % e familjeve në botë kishin nnësi të paktën një televizor, një rritje pmbi vitin 2003. Pak kush e di se ËRGBtelevizioni më i vjetër në botë i themelu13 janar 1928 si një stacion eksperim

transmetuar nga fabrika General ElecSchenectady, Neë York. Tani ka me mijnale televizive në mbarë botën dhe njëprogramesh. Por koha që kalojnë parapaksohet dhe gjithmonë e më tepër npo zgjedhin portalet e ndryshme për t’umuar dhe internetin ër t’u ar ëtuar.

Një epokë e re për shtypin e shkruar


6/16


ktualitet

cesioni

Tirana International Airport (TIA),

kompania që ka një kontratë konc-esionare për menaxhimin e aeroportittë Rinasit është në negociata për tu shi-tur, sipas burimeve nga institucionetshtetërore vendase. Burime zyrtare ngaTIA, të kontaktuar nga Monitor, thanë senuk kanë koment lidhur me këto nego-ciata, ndërkohë që pohuan se janë shumëafër mbylljes së negociatave me qeverinëshqiptare për rishikimin e kontratës kon-cesionare.

Monitor ka mesuar se një kompanikineze, emri i të cilës mbetet i pakonfir-muar, është e interesuar për të blerë TIA,dhe negociatat po vijojnë prej disa ko-

hësh.

Aktualisht pronarët e Tirana International Airport janë:

– DEG-Deutsche investitions-unEntëicklungsgesellschaft mbH-31.7%

– Albanian-American Enterprise Fun“AAEF”-21.3%

– AviAlliance GmbH-47%Së fundmi, kompanitë kineze p

shfaqin interes për tregun shqiptar. JeJade, një nga grupet më të mëdha të pavarura të energjisë kineze, njoftoi se khyrë në një marrëveshje për të blerë kompaninë e prodhimit të naftës Bankers petroleum, për një shumë prej 407 miliondollar.

ana Airport nëgociata për tu

tur, kinezët të

eresuar?

ompanitë publike sido-mos ato të energjetikës dheujësjellësve nuk po arrijnëejnë kreditë që kanë marrëmësinë e aktivitetit për tëteti ka hyrë garant.eruar të dhënave të stokutëtimeve në thesar për zërin

hura nga nënhuaja” vërehet vitit 2014, kompania pub-rodhimit të energjisë (KESHuk ka shlyer asnjë detyrimrrëveshjet e nënhuasë.trolli i Lartë i Shtetit nëortim te posaçëm për këtëvë në dukje se problemati-yerjes së detyrimeve vazh-jetë prezentë për shkak të

s së rënduar financiare dhesës së likuiditeteve.ëm për kompaninë KESHatë vitit 2014 janë paguarxheti i shtetit 23.5 milionë

dhe janë rimbursuar ngae huaja rreth 5.7 milionë

uke bërë që detyrimet netopanisë të jenë 17.7 milionë

Sektorin e Ujësjellës Kana-e, nga 1,050 milionë lekë

me të pritshme për vitinanë arkëtuar rreth 62,5 mil-kë ose 6% kryesisht nga UKhe UK Berat.

tori i ujsëjellësave sistema-nuk paguan detyrimet përmet e huaja, duke rritur

met ndaj buxhetit te shtetitn 2014 në 987 milionë lekë

% të ardhurave të munguara.H-sha. ka të çelura rreth

milionë euro linja overdrafti

anci shtetërore në bankat etë dytë dhe 73 milionë euroedie pa garanci shtetërore,dhënave të publikuara nga

a.pozimi i kompanisë KESH

Kompanitë publike dështojnëtë shlyejnë borxhin e garantuar

“Rëndohet” buxhet

për importin e energjisë në to-tal arrin rreth 263,5 milionë euro.Detyrimet progresive, deri në fundfinancimet e huaja me garancishtetërore ishin 48.7 milionë euro,

ndërsa për ujësjellës kanalizimestoku i nënhuasë është rreth 129milionë euro.

Edhe pse gjatë gjithë vitit 2014sektori i energjisë është mbështe-

tur me politika dhe angazhimeqeveritare për daljen nga kriza elikuiditetit, në të cilën operatorëte energjisë ndodhen prej disavitesh (financime të brendshme

e të jashtme, si dhe VKM nr. 19

datë 03.04.2014“Për faljen e detyrimeve.) KESH sh.a. gjatë vitit 201nuk ka mundur të shlyejë asnjdetyrim për fondet e nënhuazuarme burim financimin e huaj.

“Në vlerësimin tonë është rekomanduar se mbulimi i nevojave financiare të KESH sh.a. për blerjenergjie nuk duhet të vazhdojtë jetë huamarrja, ashtu siç ëshvepruar deri tani, por të synoherregullimi i marrëdhënieve financiare brenda sektorit të energjisdhe shlyerja e detyrimeve ndëmjet tyre. Ministria e Financavmund të iniciojë dhe ndihmonë një proces negocimi me kredtorët për rishikimin e termave dhkushteve të portofolit të overdrafeve” rekomandon KLSH.

në Kushtetuese

Dy vende vakante, ja procedura për aplikimPresidenti Burjar Nishani ka shpallur

fillimin e procedurave për emërimin e dygjyqtarëve të rinj në Gjykatën Kushtetuese.

Afati për të paraqitur dokumentacio-nin e aplimikimit pranë presidencës fillonnesër dhe përfundon më 8 prill.

Të interesuarit duhet të dorëzojnë do-kumentacionin:1- Kërkesë me shkrim.2-Fotokopje të dëshmisë së arsimit të

lartë juridik, Diplomë e Nivelit të Dytë (enoterizuar)

3- Përmbledhje të karrierës profesio-nale e shoqëruar me vërtetimet e lëshuarapër çdo rast nga institucioni ose organi kuka ushtruar detyrën ose nga dhomat kom-bëtare të avokatisë, noterisë, përmbarimit,etj.

4- Fotokopje të dokumentit të identifi-kimit (e noterizuar).Hapja e garës për dy anëtarëve të rinj

në Gjykatën Kushtetuese vjes pas përfun-dimit të mandatit të dy gjyqtarëve në këtëgjykatë.


7/16


aktualitet

Çështjave e PronaveGjykata e Strasburgut detyron qeverintë paguajë faturat e kamatëvonesaveZgjidhja e çështjes së pronavemes qeverisë dhe pronarëvevijon të shkaktojë kosto fi-

anciare për shtetin shqiptar, kjo

uke iu referuar edhe vendimevedhëna në kohë të ndryshme ngaykata Europiane e të Drejtave tëjeriut me qendër në Strasburg.asi e vendos shtetin shqiptar për-allë faktit të kryer që të bëjë kth-

min fizik të pronës aty ku është eundur, por edhe kompensimin

nanciar pronarët e ligjshëm përronat që u janë përvetësuar, tash-ë Gjykata e Strasburgut detyron

everinë shqiptare që të nisë dheagesat e interesave të vonesaveë ekzekutimin financiar të disarej vendimeve të marra nga kjoykatë në të kaluarën. Dësh-mi i qeverisë shqiptare dy viteë parë për të hartuar një plan

rategjik për zgjidhjen e kësajështjeje, por dhe vijimi i punësga ana e Gjykatës së Strasburgutuke dhënë vendime në favor tëronarëve, po rëndon edhe mëhumë në faturën financiare tëhtetit shqiptar, i cili përveç kom-ensimit financiar të pronarëve,shmë detyrohet të nisë pagesat e

amatëvonesave për mosekzeku-met e vendimeve të gjykatës.

Pagesat

Bëhet fjalë për 13 vendimetpara për të cilat Këshilli i Mi-strave vendosi dje që të nisë

agesën e interesave për çësht-t e humbura në Strasburg, e

ë konkretisht: Për çështjenCaka kundër Shqipërisë”, sipasKM-së, interesat do të ll ogaritenga data 8.6.2010; Për çështjenBushati dhe të tjerë kundër Shq-ërisë”, interesat do të llogariten

ga data 14.8.2012; Për çështjenAlimuça kundër Shqipërisë”, in-resat do të llogariten nga data10.2012; Për çështjen “Cani

undër Shqipërisë”, interesat dollogariten nga data 6.9.2012; Për

ështjen “Izet Haxhia kundër Shq-ërisë”, interesat do të llogariten

ga data 5.5.2014; Për çështjenPuto dhe të tjerë kundër Shq-ërisë”, interesat do të llogariten

ga data 22.2.2011; Për çështjenMullai dhe të tjerë kundër Shq-ërisë”, interesat do të llogariten

ga data 18.4.2012; Për çështjenGjyli kundër Shqipërisë”, inte-sat do të llogariten nga data

9.3.2010; Për çështjen “Kaçiu

kundër Shqipërisë”, interesat dotë llogariten nga data 9.3.2014;

Për çështjen “Cale kundër Shq-ipërisë”, interesat do të llogaritennga data 6.2.2013; Për çështjen“Themeli kundër Shqipërisë”, in-teresat do të llogariten nga data15.4.2013; Për çështjen “Tushajkundër Shqipërisë”, interesat dotë llogariten nga data 15.4.2013;Për çështjen “Rrapo kundër Shq-ipërisë”, interesat do të llogaritennga data 25.3.2013. Në vendimine saj, qeveria sqaron se interesat

e thjeshta të vonesës do të lloga-riten nga data e afatit përfundim-

tar për shlyerjen e detyrimit derinë datën e urdhërpagesës së prin-cipalit të detyrimit. Sipas VKM-së,këto interesa janë të barabartame kursin marzhinal të huas sëBankës Qendrore Europiane,gjatë periudhës së mospagimit,plus 3 (tre) për qind, mbi shumate urdhëruara nga vendimet për-katëse të Gjykatës së Strasburgut.Efektet financiare, të parashi-kuara për ekzekutimin e këtij ven-

“Nisin pagesat e interesave të vonesave për 13 çës para të humbura në Gjykatën Europ

dimi, të përballohen nga fondi ikontingjencës i buxhetit të shtetit,ku ngarkohen Ministria e Drejtë-sisë dhe Ministria e Financave për

zbatimin e këtij vendimi që hynnë fuqi menjëherë dhe botohet nëFletoren Zyrtare.

Vendimet

Qeveria vendosi dje të shly-ejë pesë familje shqiptare, të cilatkanë fituar të drejtën për çështjepronësie pranë Gjykatës së të Dre- jtave të Njeriut në Strasburg. Bëhetfjalë për një fond prej 44 800 euro-sh që qeveria shqiptare do t’i ndajërespektivisht sipas çështjeve tëtrajtuara nga Gjykata e Strasburgutqë u ka dhënë të drejtë pronarëvedhe jo shtetit. Kështu, 5900 euroështë fondi i miratuar për ekze-kutimin e vendimit të Gjykatëspër çështjen “Afërdita Theodhosi

kundër Shqipërisë”, në lidhje medëmin pasuror dhe jopasuror, kos-tot dhe shpenzimet, duke e për- jashtuar nga çdo taksë që mundtë jetë e aplikueshme. Për ekze-kutimin e vendimit të gjykatëspër çështjen “Durim Harri kundërShqipërisë” qeveria do të paguajëshumën 5 100 euro; Për ekzeku-timin e vendimit të Gjykatës përçështjen “Luli kundër Shqipërisë”,në favor të z. Pëllumb Luli, qeveria

do të paguajë shumën 27 00plus çdo taksë që mund tëaplikueshme; Për ekzekutivendimit të gjykatës për çë

“Artan Lako kundër Shqipëridy aplikime të tjera”, qeveriapaguajë shumën 1 200 eukërkuesin Artan Lako, 900 eukërkuesin Bardhyl Ibra, dheeuro për kërkuesen Gerta XPër ekzekutimin e vendimfundimtar të Gjykatës për çë“Shkarpa kundër Shqipërisëveria do të paguajë 3 300 eulidhje me dëmin moral, kostshpenzimet gjyqësore, si dhdimin nr.596, datë 21.9.20Komisionit të Shërbimit Civçdo taksë që mund të jetë kueshme.

Armët kimike

Asnjë armë ose lëndë k

nuk mund të sillet në ShQeveria ka miratuar një ligpër “Menaxhimin e Kimikaku ndalohet importi dhe eki armëve kimike. Madje lindalon edhe testimin e lëkimike tek majmunët apo ke tjera. Sipas qeverisë kushshkelë rregullat për përdorkimikatave do të gjobitet m300 mijë deri në 10 milionLigji i ri që ka hyrë tashmfuqi, sipas qeverisë ka për mbrojtjen e shëndetit të dhe mjedisit.

Mbrojtja

“Ky ligj ka për objekt: Pëmin e detyrimeve ndaj prodh

importuesve dhe përdoruestë klasifikuar kimikatet qëdosin në treg dhe për të sigDokumentin me të Dhënaturisë për Kimikatet. Përcae detyrimeve ndaj të gjithëzuesve për etiketimin dhe pmin e kimikateve. Përcaktidetyrimeve ndaj eksportuesimportuesve të kimikateve, qsubjekt i dispozitave të dhënpëlqimit paraprak të impornjoftimit të eksportit. Rregue prodhimit, vendosjes nëpërdorimit dhe eksportit tëkateve të rrezikshme. Përcae detyrimeve e të procedpër krijimin dhe mirëmbe regjistrit të kimikateve qdosen në tregun e brendshëqë prodhohen për t’u eksp jashtë Republikës së Shqip- thuhet në nenin 2 të ligmenaxhimin e kimikateve.

Ambasadorët

Komisioni i Jashtëm, seancëdëgjimore me tre kandidatëtK omisioni i Jashtëm ka zh-villuar këtë javë një seancëdëgjimore me kandidatët përambasadorë që do të përfaqë-sojnë Shqipërinë në Londërdhe UNESCO. Gjatë fjalës së tij,kandidati për ambasador nëMbretërinë e Bashkuar, QirjakoQirko, që aktualisht mban postine Sekretarit të Përgjithshëm tëMinistrisë së Jashtme, theksoi seka një komponent që i mungonbashkëpunimit mes vendeve.Nga ana tjetër, Qirko deklaroi se

mungon marrëdhënia mes par-lamenteve. Një nga objektivat emia të para për sa i takon bash-këpunimit, rritjes dhe intensitetittë bashkëpunimit politik mes dyvendeve është kri imi i ru it të

njësisë brenda Parlamentit bri-tanik duke qenë se kemi fatin emadh që në Parlamentin britaniksi në dhomën e lordëve dhe atëtë komunave kemi mjaft depu-tetë të cilët e njohin mjaft mirëShqipërinë”, u shpreh Qirko.Ndërkohë, kandidate për am-basadore në UNESCO, është Venera Domi, e cila aktualishtështë sekretare e Përgjithshmenë UNESCO. Ndërkohë, anëtarëte komisionit, pasi shprehënvlerësimet për dy figurat dhanë

edhe disa sugjerime për ta. “Rolii Ambasadës dhe i Ambasadoritnatyrisht që është shumë i rëndë-sishëm për imazhin e Shqipërisënë këtë vend, edhe për lidhjet meinstitucione, të cilat kanë eshë

dhe kanë fjalën e tyre për procesetintegruese”, tha deputetja e PS-

së, Valentina Leskaj. Ndërsa përkreun e PBDNJ-së, Vangjel Dule, janë ndërmarrë të gjitha nismat enevojshme ligjore për të krijuar njëkuadër dhe një bashkëpunim eko-nomik të fu ishëm.


8/16


konomi

a hyrë, dje, në fuqi pas botimit në fle-

torën zyrtare ligji i ri për kimikatët.Qëllimi kryesor i ligjit te ri është tëë një nivel të lartë të mbrojtjes sëtit të njeriut dhe mjedisit nëpërmjettimit të kufizimit të prodhimit, ven-në treg dhe përdorimit të kimikateve,imit të kimikateve në artikuj, impor-eksportit të kimikateve të caktuara.et për tregtin e parregullt të tyre vari-

ga 300 000 deri në 10 000 000 lekë.Jaa penalitet:rodhimi, vendosja në treg apo për-i kimikateve dhe artikujve të rrezik-ë caktuar në kundërshtim me kufizi-

pas nenit 22, të këtij ligji, dhe akteveore në zbatim të tij, dënohet me

në vlerën:

00 000 deri në 500 000 lekë për për-in;500 000 deri në 1 000 000 lekë përesin;000 000 deri në 2 000 000 lekë për

uesin apo importuesin.rodhimi, vendosja në treg apo për-i një kimikati të rrezikshëm nga per-ën moshën 18 vjeç, në kundërshtimën 12, të nenit 29, të këtij ligji, dëno- gjobë nga 50 000 deri në 100 000

rodhimi, vendosja në treg e kimikat-rrezikshme të paklasifikuara, të pa-ara dhe të paetiketuara, në kundër-

me nenin 8, të këtij ligji, dënohet menga 1 000 000 deri në 2 000 000 lekë.

Prodhimi, vendosja në treg e kimi-të rrezikshme, në kundërshtim me

at për klasifikimin, etiketimin dhemin e kimikateve, të përcaktuara si-ës 6, të nenit 8, të këtij ligji, dënohetbë në vlerën:00 000 deri në 1 000 000 lekë, kur kim-nuk janë të klasifikuara në mënyrënr, në përputhje me rregullat e deta-ë legjislacionin specifik;00 000 deri në 300 000 lekë, kur kim-

nuk janë të paketuara në mënyrën e(p.sh. paketimi i të cilave nuk sigu-

bylljen e shtrëngueshme, si dhe nukan shenjat e prekshme për të mbro-mijët dhe të verbrit), në përputhjegullat e detajuara në legjislacionin

k;00 000 deri në 300 000 lekë, kur kimi-uk janë të etiketuara në mënyrën enë përputhje me rregullat e deta-ë legjislacionin specifik; ç) 500 0001 000 000 lekë, kur etiketa e kimikatit

upergjobat deri në 10 mlnekë për tregtinë e kimikateve

nuk është në gjuhën shqipe.

5. Reklamimi i kimikateve që i takojnënjë apo më shumë kategorive të specifi-kuara si të rrezikshme, në kundërshtim mekërkesat e përcaktuara në pikën 1, të nenit11, të këtij ligji, dënohet me gjobë nga 500000 deri në 1 000 000 lekë.

6. Tregtimi i kimikateve pa etiketë, nëkundërshtim me kërkesat e përcaktuara nëpikën 2, të nenit 11, të këtij ligji, dënohet megjobë nga 300 000 deri në 800 000 lekë.

7. Reklamimi i kimikateve duke fshehurrreziqet që ato mund të paraqesin për shën-detin e njeriut dhe mjedisin, në kundërsh-tim me përcaktimin e pikave 3 dhe 6, të ne-nit 11, të këtij ligji, dënohet me gjobë nga300 000 deri në 800 000 lekë.

8. Reklamimi i kimikateve që sjell për-

shtypje të gabuar, lidhur me rreziqet që atoparaqesin për shëndetin e njeriut dhe mje-disin ose për pranueshmërinë e tyre mje-disore dhe, për pasojë, nxitja e përdorimit,trajtimit ose asgjësimit të tyre në mënyrë tëpapërshtatshme, në kundërshtim me pikat3 dhe 4, të nenit 11, të këtij ligji, dënohet megjobë nga 500 000 deri në 1 000 000 lekë.

9. Reklamimi i kimikateve të rrezikshmenë kundërshtim me përcaktimin e pikës 4,të nenit 11, të këtij ligji, dënohet me gjobënga 300 000 deri në 800 000 lekë.

10. Kryerja nga prodhuesi dhe impor-tuesi i vlerësimit të sigurisë së kimikatevenëpërmjet kryerjes së testimeve shtesë, pau bazuar mbi të dhënat shkencore e teknikenë dispozicion, në kundërshtim me për-

caktimin e pikës 1, të nenit 12, të këtij ligji,dënohet me gjobë nga 1 000 000 deri në 2000 000 lekë.

11. Zhvillimi i testimeve të kimikatevetë rrezikshme nga prodhuesit, të cilat janëtë ndaluara të kryhen në qenie shtazore, nëkundërshtim me përcaktimet në pikat 5 e 6,të nenit 12, të këtij ligji, dënohet me gjobënga 1 000 000 deri në 2 000 000 lekë.

12. Zhvillimi i testimeve të kimikateve tërrezikshme, të cilat janë të ndaluara të kry-hen në njerëz, bletët, majmunët dhe pri-matët e tjerë jonjerëzorë, në kundërshtimme përcaktimet në pikat 7 e 8, të nenit 12,të këtij ligji, dënohet me gjobë nga 700 000deri në 1 500 000 lekë

!3.Kryerja e çdo testimi të ri eko-tok-

sikologjik dhe toksikologjik në mospër-puthje me parimet e GLP-së dhe standardete tjera ndërkombëtare, në kundërshtim mepërcaktimet në pikat 3 e 4, të nenit 12, tëkëtij ligji, dënohet me gjobë nga 1 000 000deri në 2 000 000 lekë.

14. Moszbatimi i kushteve për GLP-së

nga laboratorët që kryejnë testimin, nëkundërshtim me pikën 4, të nenit 12, të këtijligji, dënohet me gjobë nga 1 000 000 derinë 2 000 000 lekë.

15. Vlerësimi i sigurisë së kimikateve ngaprodhuesi e importuesi, në kundërshtimme rregullat e detajuara dhe metodat përkryerjen e vlerësimit të sigurisë së kimikatit,sipas përcaktimit në nenin 13, të këtij ligji,dënohet me gjobë nga 500 000 deri në 1 000000 lekë.

16. Mospërmbushja e kërkesave ngaprodhuesi e importuesi për grumbullimindhe mbajtjen në dispozicion të të gjithëinformacionit për një periudhë të paktën10-vjeçare, sipas përcaktimit të pikës 1, tënenit 14, të këtij ligji, dënohet me gjobë në

vlerën nga 300 000 deri në 500 000 lekë.17. Mospërmbushja e kërkesave ngafurnizuesi për grumbullimin dhe mbajtjennë dispozicion të të gjithë informacionitpër një periudhë të paktën 10- vjeçare, sipaspërcaktimit të pikës 2, të nenit 14, të këtijligji, dënohet me gjobë në vlerën nga 300000 deri në 500 000 lekë.

18. Mospërmbushja e kërkesave ngapala përgjegjëse për vendosjen në treg tësubstancës ose përzierjes, sipas përcaktimittë pikës 3, të nenit 14, të këtij ligji, dënohetme gjobë në vlerën nga 300 000 deri në 500000 lekë.

19. Mospërmbushja e kërkesave ngaprodhuesi, importuesi dhe furnizuesi përdhënien e informacionit të kërkuar nga

ministria, sipas përcaktimit të pikës 4, tënenit 14, të këtij ligji, dënohet me gjobë nëvlerën nga 300 000 deri në 500 000 lekë.

20. Mossigurimi i Dokumentit me tëDhënat e Sigurisë për Kimikatet për për-doruesit nga prodhuesi, importuesi dhefurnizuesi, sipas përcaktimit të pikave 1 e 5,të nenit 15, të këtij ligji, dënohet me gjobënë vlerën: a) 1 000 000 deri në 2 000 000 lekëpër furnizuesit; b) 2 000 000 deri në 3 000000 lekë për prodhuesit dhe importuesit.

21. Mosparaqitja e dokumentit me tëdhënat e sigurisë për kimikatet në gjuhënshqipe, sipas përcaktimit të pikës 2, të nenit15, të këtij ligji, dënohet me gjobë në vlerën100 000 deri në 300 000 lekë.

22. Mosdhënia e informacionit nga

prodhuesit, importuesit dhe furnizuesitpër përdoruesin apo shpërndarësin lidhurme rreziqet që mund të shkaktojë një sub-stancë ose përzierje, si dhe informacionitpër trajtimin, ruajtjen dhe asgjësimin e sig-urt të kimikatit në kundërshtim me pikën 3,

të nenit 15, të këtij ligji, dënohet me gjobnga 2 000 000 deri në 3 000 000 lekë.

23. Mosdhënia falas e dokumentit mtë dhënat e sigurisë kimike nga prodhuesiimportuesit dhe furnizuesit për përdoruesin apo shpërndarësin, në kundërshtim mpikën 4, të nenit 15, të këtij ligji, dënoheme gjobë nga 2 000 000 deri në 3 000 00lekë.

24. Mossigurimi nga furnizuesit i një artikulli të informacionit të mjaftueshëm pëpërdoruesit dhe konsumatorët, që lejo

përdorimin e sigurt të artikullit, sipas përcaktimit të pikave 1 e 2, të nenit 16, të këtiligji, dënohet me gjobë në vlerën 100 00deri në 300 000 lekë.

25. Mosdhënia e informacionit pëkimikatet e rrezikshme nga çdo aktor nzinxhirin e furnizimit të një kimikati, sipapërmbajtjes së specifikuar në nenin 17, tkëtij ligji, gjatë furnizimit të palëve të tretadënohet me gjobë nga 100 000 deri në 30000 lekë.

. 26. Mossigurimi nga punëdhënësit tinformacionit mbi kimikatet e rrezikshmpër punëtorët e ekspozuar gjatë procesit tpunës, sipas përcaktimit të nenit 18, të këtligji, dënohet me gjobë në vlerën 100 00deri në 300 000 lekë.

27. Prodhimi, vendosja në treg apo përdorimi i një substance që gjendet në listëSVHC, në kundërshtim me pikën 1, të nen18, të këtij ligji, dënohet me gjobë në vlerën10 000 000 lekë.

28. Mospajisja me autorizim të kushtëzuar për prodhimin, vendosjen në treg appërdorimin e në vazhdim të një substancqë gjendet në Listën e Substancave mRrezikshmëri të Lartë SVHC, sipas përcaktimeve në pikën 6, të nenit 18, të këtij ligjdënohet me gjobë në vlerën 10 000 000 lekë

29. Kryerja e importit dhe eksportit tkimikateve, produkteve biocide dhe pesticideve në kundërshtim me rregullat pëprocedurën e njoftimit të eksportit, sipapërcaktimeve të pikave 1, 2 dhe 3, të nen

25, të këtij ligji, dënohet me gjobë nga 50000 deri në 1 000 000 lekë.

30. Mosdërgimi në afat në ministri ngeksportuesit dhe importuesit e kimikateve ose përzierjeve i të dhënave për sasite eksportuara e të importuara të kimikat

Hyn në fuqi ligji i ri


9/16


ve dhe përzierjeve të caktuara për shtetet,ga të cilat janë importuar ose eksportuar,

dhe i shënimeve për eksportuesin dhemportuesin e kimikateve, në kundërsh-m me nenin 25, të këtij ligji, dënohet meobë nga 100 000 deri në 300 000 lekë.

31. Mosraportimi në afat në ministri ngaksportuesi i kimikateve dhe përzierjeve,ër nevojat e organit kompetent të shtetit,ëpër territorin e të cilit zhvillohet eksportihe transiti i substancave dhe përzierjevemike, në kundërshtim me përcaktimet e

kës 4, të nenit 25, të këtij ligji, dënohete gjobë nga 100 000 deri në 300 000 lekë.

32. importimi dhe eksportimi i substan-ave dhe përzierjeve, përdorimi i të cilavehtë i ndaluar, me qëllim për të mbroj-r shëndetin e njeriut dhe mjedisin, në

undërshtim me pikën 1, të nenit 25, tëëtij ligji, dënohet me gjobë nga 2 000 000eri në 3 000 000 lekë.

33. Mosregjistrimi i kimikateve ngarodhuesit dhe importuesit, sipas përcak-meve të pikave 1 dhe 4, të nenit 27, të këtijgji, dënohet me gjobë nga 300 000 deri në00 000 lekë.

34. Mosraportimi në ministri nga prod-uesi, importuesi, eksportuesi brendaatës 31 mars të vitit vijues për sasinë e

rodhuar, të importuar, të eksportuar tëmikateve për vitin e kaluar, në kundërsh-m me pikat 1 dhe 4, të nenit 27, të këtijgji, dënohet me gjobë nga 100 000 deri në00 000 lekë.

35. Prodhimi, vendosja në treg, për-orimi, depozitimi, ruajtja e kimikateve tëezikshme nga persona të papajisur mecencë, në kundërshtim me nenin 28, tëëtij ligji, dënohet me gjobë nga 300 000eri në 500 000 lekë.

36. Shkelja e kushteve të licencës sëmikateve nga ana e poseduesit të saj,ë kundërshtim me nenin 28, të këtij ligji,ënohet me gjobë nga 100 000 deri në 30000 lekë.

37. Shkarkimet e asbestit në ajër ose

erdhjet e tij në mjedis, në kundërshtime vlerat kufi të parashikuara në legjisla-onin specifik, në përputhje me këtë ligj,ënohet me gjobë nga 1 000 000 deri në 200 000 lekë.

38. Kryerja e eksportit të mërkurit meta-

lik, komponimeve dhe përzierjeve të caktu-ara të merkurit, në kundërshtim me rregullate ndalimit, sipas përcaktimeve në pikën 2, tënenit 23, të këtij ligji, dënohet me gjobë nga1 000 000 deri në 2 000 000 lekë.

39. Ruajtja e mërkurit metalik nëkundërshtim me rregullat e përcaktuara nëpikën 2, të nenit 23, të këtij ligji, dënohetme gjobë nga 300 000 deri në 500 000 lekë.

40. Ruajtja e mërkurit metalik të konside-ruar si në kundërshtim me kriteret specifiketë ruajtjes, sipas përcaktimeve në pikën 2, të

nenit 23, të këtij ligji, dënohet me gjobë nga1 000 000 deri në 1 500 000 lekë.

41. Mospërmbushja e kushtevethemelore për ruajtjen e kimikateve tërrezikshme në një objekt të përgatitur përmagazinimin e kimikateve, në kundërsh-tim me nenin 29, të këtij ligji, dënohet megjobë nga 100 000 deri në 300 000 lekë.

42. Mosmbajtja dhe mosruajtja mirëe substancave dhe e përzierjeve të rrezik-shme, në përputhje me llojin e rrezikut qëmund të shkaktohet nga ndikimet e jasht-me nga palët e paautorizuara apo që mundtë shkaktojë konfuzion për ngjashmëri memallrat e konsumit të përgjithshëm, veça-nërisht me ushqime, në kundërshtim menenin 29, të këtij ligji, dënohen me gjobë

nga 300 000 deri në 500 000 lekë.43. Mosidentifikimi në mënyrë të qartë

i substancave dhe i përzierjeve të rrezik-shme gjatë ruajtjes në magazinë, si dhemosmbajtja e tyre të ndara nga mallrat etjera, në kundërshtim me nenin 29, të këtijligji, dënohen me gjobë nga 100 000 deri në300 000 lekë.

44. Ruajtja e substancave dhe e përzi-erjeve të rrezikshme, të cilat janë të furni-zuara, në enë ose paketime që shkakto- jnë konfuzion te konsumatori për shkaktë ngjashmërisë me paketimet e produk-teve ushqimore, kozmetike, produkteveterapeutike ose ushqimin e kafshëve, nëkundërshtim me nenin 29, të këtij ligji,dënohet me gjobë nga 100 000 deri në 300

000 lekë. Zbatimi i kundërvajtjeve admin-istrative nuk e shkarkon subjektin, drejttë cilit ajo është lëshuar, nga detyrimet etjera të parashikuara në këtë ligj dhe ngapërgjegjësia civile për dëmet e shkaktuara,në përputhje me legjislacionin në fuqi.

Huaja për ekonominë ka shënuar një rritje të lehtë në muajin shkurt, pas3shkurtit arriti në 544.4 miliardë lekë, me një rritje prej 0.2% në krahasmuajin e mëparshëm.

Rritje kanë shënuar të gjitha kategoritë, si huaja për korporatat publike, përset private si dhe për individët. Rritjen më të lartë e ka pasur kredia për biznesrreth 431 milionë lekë. Edhe sipas llojit të monedhës, huadhënia për ekonominë

zgjeruar si në lekë ashtu dhe në valubazë vjetore (shkurt 2016/shkurt 2015),hënia për ekonominë ka shënuar njëprej -2.2%, nga +2.95% që kishte qenë rrtë njëjtën periudhë të një viti më parë.

2015-a dhe muajt e parë të 2016-s zultojnë të dobët në kreditimin e ekonpër dy arsye. Së pari në këtë shifër ka nfshirja e kredive të humbura dhe së dyti

bankierëve kërkesa për hua, sidomos nzneset e mëdha mbetet shumë e dobëtPak ditë më parë, në një takim me dr

të sistemit bankar, guvernatori i BanShqipërisë, Genti Sejko, i “kërcënoi” bqë të rrisin huadhënien për ekonominë

Banka e Shqipërisë ka ulur 2 herë nobazë të interesit gjatë vitit të kaluar (1

gjithsej duke filluar nga shtatori 2011), duke e çuar në minimum rekorde hisprej 1.75%, por ky lehtësim nuk ka dhënë efekt në nxitjen e kreditimit, pavarësinteresat e kredisë janë ulur ndjeshëm. Faktorë të tjerë si kërkesa e dobët, mjpasigurt, frenimi i investimeve, kujdesi i shtuar i bankave po ndikojnë në këtëBanka e Shqipërisë ka bërë të ditur se ka në plan të shkojë drejt politikave jo kocionale të lehtësimit sasior për të nxitur kreditimin, në një skemë që po diskutë përfshijë blerjen e kredive të këqija nga ana e bankës, apo krijimin e skembështetëse të garancisë.

Emigracioni i lartë gjatë vitit 2015 ka nisur të japë efektet negatplakjen e popullsisë së vendit. INSTAT raportoi dje se në tremujorin etë vitit 2015 shtesa natyrore e popullsisë ra me 7 % në krahasim me treme katërt të vitit 2014.

Lindjet gjatë tremujorit të katërt të këtij viti ishin 8.363 duke pësurënie me 2 % krahasuar me të njëjtin tremujor të një viti më parë. Nnumri i vdekjeve ishte 5.298 gjatë të njëjtës periudhë duke shënuar një

të lehtë krahasuar me tremujorin e kavitit 2014.

Edhe largimi masiv i popullsisë k

kuar negativisht në këtë tendencë. Nkërkesave për azil të shqiptarëve në ve Bashkimit Europian ka shënuar një rfrikshme në vitin 2015. Sipas të dhën

Eurostat, numri i azilkërkuesve nga Shqipëria është rritur me 439%, duritur në gati 66 mijë në vitin 2015, nga 12.2 mijë që ishin një vit më pardhënat e marra nga studimi i Eurostat: http://www.monitor.al/rriten-em-439-kerkesat-per-azil-nga-shqiptaret-ne-2015-ikin-te-rinjte/.

Në një raport për emigracionin për vitin 2014 që u publikua pak dparë, qeveria ka gjetur se faktorët kryesorë të emigrimit të shtetasve shq janë me natyrë ekonomike, si papunësia dhe varfëria. Gjatë vitit 2013nomia shqiptare shënoi rritje reale prej 1.4%, ndërsa në vitin 2014, rritjnomike ishte 1.9%. Gjithashtu, Produkti i Brendshëm Bruto (PBB) për në vitin 2013 arriti në 471 mijë lekë.

Ndikimi i rritjes ekonomike në sistemin e mirëqenies dhe, për rrjeedhe në prodhimin e flukseve migratore, lidhet me kontributin e degekonomisë në PBB dhe në punësim. Gjatë vitit 2013, kontributi kryerritjen ekonomike erdhi nga shërbimet (44.7%), bujqësia (19%), nd(10.5%) dhe industria (12.5%). Ndërkohë, kontributi i sektorëve në puishte shpërpjesëtimor, sidomos në rastin e bujqësisë dhe shërbimeve. Smet thithin një pjesë të vogël të forcës së punës të formalizuar, ndërkorezultojnë ndër sektorët me informalitet shumë të lartë.

Rritet lehtë kredia për ekononinë në

shkurt, por tkurrja vjetore arrin 2.2%

Emigracioni, bie shtesa natyrore e popullsme 7% në tremujorin e katërt 2015

Vuajtja në dashuri ndalon

hera-herës për t’u shfaqurnë një formë tjetër


10/16


ulturë

evolta e Spaçit mirëfilli poli-ike në vitin 1973 do të thy-

ente për herë të parë heku-’45, por që pati një fundme katër të ekzekutuar, të

u mungon varri, dhe deriështë gjetur asnjë gjurmë,persona të ridënuar. Ështëtori e plotë, e dhënë total-bi dokumente dhe dëshmiedri Blloshmi në botimina e Spaçit”, një nga ngjarjete të rezistencës antikomu-ë këtë kamp në tri ditë, 21-hor 1973. Pas botimit “Vil-

he Genci”, edhe këtë libërmi e mbështet mbi doku-cionin e nxjerrë nga Arkivatardhjen e tyre, si një nga pu-të plota dokumentare duke

një për një protagonistët esë, akt akuzën ndaj tyre, de-

min, hetuesinë si dhe dëni-sur nga hetuesia, gjyqësoriKuvendi Popullor. Me këtë

a me të shpejta grupi i parëonsideruan si organizatorëaktë të revoltës prej dym-të vetësh. Sipas bisedës tëdënuarveme grupin e parëendimit të hetueseve këta

mbëdhjetëdo të pushkato-të gjithë. Por vendimi për tëtuarmbeti vetëm për katër,t të gjithë u dënuan me nga

epesë vjet heqje lirie.Jamrat e grupit të parë të riar-

dheproces-verbalet e mar-pyetje.1. Skender Qemal

2. Dervish Enver Bejko, 3.ame4. Hajri Zenel Pashai, 5.or Estref Kazazi, 6. Pal Gjergj

Paulin Prel Vata, 8. Jorgoapa, 9. Luan Qemal Burimi,

mi Selim Dangelliu, 11. LuanKoka, 12. Hodo Isuf Sokoli.shtë, nisim me hetuesinëtë shënuar në listë, për të

r çfarë procedure ndoqi nëst makina ushtarake, emri ihte Skënder Qemal Daja.

***

NKSIONOJ Arrestiminkurori i Rrethit Mirditë

DedaRrëshen, me 23 /V/1973N D I MR IZOLIMIN E TË PANDE-“

Rrëshen, me 22.V.1973ë, hetuesi i Ministrisë së

Revolta e Spaçitrëfimi i Skënder Dajës,etuesia e parë e rebelimit

Punëve të Brendshme, Fejzo Aloçi,mbasi studjova materialetnë ngarkim të të dënuarit SkënderDaja,i biri Qemalit dhe i Sofi jes, i

datë lindjes 1950, lindur në Tiranëdhebanues në Fier, beqar, me ar-sim 7 vjeçar, me profesion maran-gos, meorigjinë shoqerore fshatar ivarfër, i dënuar në vitin 1971 me 10vjetprivim lirije per tradhëti ndajatdheut (pregatitje për arratisje)dhetani vuan dënimin në Repartine Riedukumit Nr.303 Spaç,

K O N S T A T O V A Se Skënder Qemal Daja ka

marrë pjesë në një organizatëkundërpushtetit popullor, e cilaka patur për qëllim kryerjen e kri-meve tësabotimit të ekonomisësocialiste dhe të agjitacionit e pro-pagandësqë ka synuar në minimindhe dobësimin e pushtetit popul-lor, vepratë cilat parashikohen sikrime nga nenet 76 në kombinimme nenet72 dhe 73/II të Kodit Pe-nal,

V E N D O S A Që për të dënuar Skender

Qemal Daja të marr si masë sig-urimiizolimin e tij në dhomat eparaburgimit të Degës Punëve të-Brendshme të rrethit Mirditë.Këtëvendim t’ia njoft oj të lartpërmen-durit kundrejt nënshkrimittë tij.

H e t u e s i/Fejzo Aloçi/ Vendimi mu njoftua sot me 23

Maj 1973(Skënder Qemal Daja)

V E N D I M“PËR MARRJEN SI TË PANDE-HUR”

Në Spaç, me 23 Maj 1973Unë hetuesi i Ministrisë së

Punëve të Brendshme, Fejzo Alo i,mbasi stud ova materialet

në ngarkim të të dënuarit SkënderDaja, i izoluar me datën 23 Maj1973,

K O N S T A T O V A

Se i lartë përmenduri ka marrpjesë në një organizatë kundër-pushtetit popullor, e cila ka paturpër qëllim kryerjen e krimeve tës-abotimit të ekonomisë socialistedhe të agjitacionit epropagan-dësarmiqësore që ka synuar nëminimin dhe dobësimin e push-tetitpopullor. Këto vepra para-shikohen si krime nga neni 76 nëkombinimme nenet 72 dhe 73/IItë Kodit Penal.

Për këto arsye dhe nëmbeshtetje të nenit 129-130 tëKodit tëProcedurës Penale,

V E N D O S A Qe Skënder Daja ta marr të

pandehur për kryerjen e krime-vetë parashikuar nga neni 76 nëkombinim me nenet 72 dhe 73/IItëKodit Penal.

Ky vendim ti njoftohet të pan-dehurit kundrejt nenëshkrimit.

H E T U E S I(Fejzo Aloçi) Vendimi mu njoft ua sot me

datën 23.V.1973I pandehuri(Skënder Daja)... flasë Skënderi se ka volum

zëri, unë dola pak më përpara ishkëputur nga turma dhe kamthënë: poshtë komunizmi, nambanikot në burgje, jemi dënuarpadrejtësisht, ne s’jemi kriminela

siç napandehni, duam liri.Ush-tarëve ju kam thënë: mos qëllonikundër nesh, ne s’kemi

ndonje punë me juve, edheneve fshatarë të varfër si ju dhepuntorëkemi qënë, nuk jemi krim-inela si u ro a ando në. Kur

unë flisjakështu, të dënuarit e tjerëbrohorisnin me shprehjen: “ush-tria ështëme ne”. Mbas meje kanëfolur edhe persona të tjerë, por

unë nuk imbaj mend si emra. _ _ _ _ _Pyetje: Cilët janë organizatorët

e revoltës nga të dënuarit në datat22 dhe 23 Maj 1973?Përgjigje: Unë, nuk di se cilët

janë organizatorët e revoltës ngatëdënuarit e repartit 303 Spaç nëdatat 22 dhe 23 Maj 1973. porsiçkam dëgjuar nga të dënuartë ndryshëm që tashti nuk mëkujtohen,shkaku i kësaj revolteishte zënje midis të dënuarit PalZefi dheushtarakëve të shërbimit.__ _ _ _ _ _ _

Pyetje: Cilët nga të dënuaritdhe në ç’rast ka hedhur parullën“javdekje, ja liri”?

Përgjigje: Përveç meje, tëgjithë të dënuarit kanë hedhurparrullën“ja vdekje ja liri. _ _ _ _ __ _

Pyetje: Cili nga të dënuarit liroiprej dhomave të izolimit tëdënu-arit e izoluar?

Përgjigje: Në kohën që ështëbërë lirimi i të dënuarve nga dho-mate izolimit, unë po kaloja ngamënxa në kapanon dhe nuk dise kushnga të denuarit ka liruartë izoluarit. Unë nuk kam marrëpjesë nëlirimin e këtyre të izolu-arve. _ _ _ _ _ _ _ _

Pyetje: Lidhur me ngritjene flamurit: kush e pregatiti atë,

kuështë gjetur bezja e kuqe, çfarëvizatimesh janë bërë në beze, kushengriti atë dhe kush e dogji?

Përgjigje: Unë nuk di se kush epregatiti flamurin, kush dhe ku eg- jeti bezen e kuqe, çfarë pikturash ubënë në të dhe n a kush. Nuk di se

kush dogji këtë flamur. Në kohën që ështngritur flamuriunë kam qënë në kapanon dhe kam dalë vetëm mbaskam dëgjuarbrohoritjet “urra, ngrit flamuri”, dola në taracë dhpashë se nëkatin e tretë ishte ngritur një flamur dhe përreth tij ishishumë tëdënuar, por që unë numbaj mend asnjërin prej tyre._ __ _

Pyetje: Cili nga të dënuarit khedhur parullën “jemi me Evropëne lirë”?

Përgjigje: Unë nuk di skush nga të dënuarit ka hedhugjatëditëve të revoltës parrullë

“ne jemi për Evropën e lirë _ _ _ _ _Pyetje: Përse nuk kini dalë n

punë në datën 22 Maj 1973Përgjigje: Unë, si gjithë të dënu

arit e tjerë, nuk kam dalë në punënë datën 22 Maj 1973, turni dytëmbasi prisnim përgjigjen që dtëna jepesh lidhur me kërkesën qi bënë në emër tonë disa të dënuarZv.Ministrit të Punëve të Brendshme, për të na çuar në ndërtim.

Pyetje: Kush e shkatërrokëndin e emulacionit socialistëRepartit, brënda rrethimit)?

Përgjigje: Unë, nuk di se cili ngtë dënuarit ka shkatërruar kendine emulacionit socialist brënd

rrethimit të Repartit, mbasi unë natëkohë kam qënë duke shëtitur nballkonin e katit të parë megjithsekam dëgjuar zhurmë grisje bezeje, letrash, thyerje xhamash pashëqë me këto u ndez nga t

Vlerësuar si ngjarja më kulmore e rezistencës

antikomuniste Revolta e Spaçit, pas kryengritjes

së të dënuarve erdhi ridënimi. Në librin e botuar së fundi “Revolta e Spaçit”, Bedri Blloshmi sjell

një dokumentacion të pasur arkivor duke na

njohur me çdo të dënuar e ridënuar nga rebelimi

politikduke marrë një për një protagonistët e

historisë, akt akuzën ndaj tyre, denoncimin,

hetuesinë si dhe dënimin nisur nga hetuesia,

gjyqësori deri te Kuvendi Popullor


11/16


Hetuesia e revoltës së SpaçiDervsh Enver Bejko, të spiunontekush qëlloi me grushta rojet e oficerët

Hetuesia e Revoltës së Spaçit vijon me zbardhjen e hetuesisë së grupit të parë të akuzuar, me emrat e të dënuarve që “organkryengritjen e parë të rezistencës komuniste. Emri i dytë në hetuesi, rrethuar për pushkatim, ishte Dervish Enver Bejkon, të cilit

presion për të treguar emrat e të dënuarve që kishin qëlluar me grushte rojet dhe oficerët, duke iu veshur akuza për terrorizëm dh

Hetues të ardhur nga Ti-rana në zyrat e komandëssë Mirditës, si dhe policëe komanda vendase jepnin infor-macione për t’i ndarë në grupe tëriarrestuarit e më pas t’i ridëno-nin kryengritësit e Revoltës sëSpacit,që njihet si një nga ngjarjetkulmore të rezistencës antikomu-niste në këtë kamp në tri ditë, 21-23 qershor 1973. Kështu udhanëemrat e parë, prej 12 vetësh të kon-sideruar si grupi i parë, akuzuar siorganizatorët që ndezën zemërim-inpolitik.

Për të dënuaritnë grupin e pare,hetuesit ishin të mendimit për t’ipushkatuar të dymbëdhjetë, tëgjithë.Por vendimi për të pushkat-uarmbeti vetëm për katër, të tjerëttë gjithë u dënuan me nga njëzetë

epesë vjet heqje lirie.ËshtëBedriBlloshmi në librin “Revolta e Spa-çit”, që na jep të plotë këtë histori,përmes dokumentacionit arkivor,ku emrat e dënuarve dhe të riar-restuarve që formuan grupin e parëtë hetuesisë, paraqiten me pro-cess verbalet e marrjes në pyetje.Këta emra ishin: 1. Skënder QemalDaja, 2. Dervish Enver Bejko, 3.Syrja Lame, 4. Hajri Zenel Pashai, 5.Dashnor Estref Kazazi, 6. Pal GjergjZefi, 7. Paulin Prel Vata, 8. JorgoSpiro Papa, 9. Luan Qemal Burimi,10. Sami Selim Dangelliu, 11. LuanHatib Koka, 12. Hodo Isuf Sokoli.Më poshtë, vijon hetuesia me këtëgrup, me emrin tjetër të rrethuarpër pushkatim, Dervish Enver Be- jkon, të cilit i bënin presion përtë treguar emrat e të dënuarve qëkishin qëlluar me grushte rojet dheoficerët, duke iu veshur akuza përterrorizëm dhe krime:

***SANKSIONI ArrestimProkuror i RrethitZef DedaNë Rrëshen, më 23 /V/1973 V E N D I M“PËR IZOLIMIN E TË DËNU-

ARIT”Në Rrëshen, më 22/V/1973Unë, hetuesi i Ministrisë Pu-

nëve të Brendshme, PelivanLuçi,mbasi studjova materialetnëngarkim të të dënuarit DervishBejko,i biri i Enverit dhe i Ikbalës,i datëlindjes 1945, lindur dhe ban-ues nëStarovë të Korçës, me origji-në fshatar i mesëm me end e

punëtor,me arsim 6 klasë, me pro-fesion murator, i çkurorëzuar menjë fëmijë,i dënuar në vitin 1971, idënuar me 12 vjet privim lirije përtrathëtindaj atdheut (tentativë ar-ratisje) dhe tani vuan denimin nërepartinRiedukimit Nr. 303 Spaç,

K O N S T A T O V A Se Dervish Enver Bejko ka mar-

rë pjesë në një organizatë kundër-pushtetit popullor, e cila ka paturpër qëllim kryerjen e krimeve tës-abotimit të ekonomisë socialistedhe të agjitacionit epropagan-dësqë ka synuar në minimin dhedobësimin e pushtetit popullor,vepratë cilatparashikohen si krimenga nenet 76 në kombinim me ne-net72 dhe 73/II të Kodit Penal.

Për këto arsye dhe nëmbështetje të neneve 145 e 157 tëKoditProcedurës Penale,

V E N D O S A Që për të dënuar Dervish Enver

Bejko të marr si masë sigurimiizo-limin e tij në dhomat e parabur-gimit të Degës Punëve tëBrend-shme të rrethit Mirditë.

Këtë vendim t’ia njoftoj të lart-përmendurit kundrejt nënshkrim-ittë tij.

H e t u e s i/Pelivan Luçi/

Vendimi mu njoftua sot me 23Maj 1973I pandehuri(______________________)Refuzon të hedh firmën(Dervish Enver Bejko)

V E N D I M/MBI MARRJEN SI TË

PANDEHUR/

Në Spaç me 23 Maj1973Unë, Pelivan Luci , het-

ues në Ministrinë e Pu-nëve të Brendshme,mbasipashë materialin egrum-bulluar në dosjen eÇështjes penaleNr._____,në ngarkim të të pande-hurit Dervish Bejko , iakuzuar përkryerjen e kri-meve të parashikuar nganenet 76 në kombinimmenenin 72 dhe 73/II,

K O N S T A T O V A Se: Dervish Bejko në

datën 23 Maj 1973, rrethorës 6.30, kur tëgjithë të

dënuarve ju bë thirrjepër t’ju bindur urdhëravenë vendosjetë rendit në

repart, kundërshton dhe me drue hekur në dorë tentontë go-dasë përfaqësuesit e pushtetit tëngarkuar për paralizimin erevoltessë organizuar në datat 21 dhe 22Maj 1973.Porsa u tha, i udhëhequrnga nenet 129-1930 të Kodit të

Procedurës Penale, V E N D O S A Që, të pandehurin Dervish

Bejko t’a marr të pandehur edhepërkryerjen e veprave terroriste,krim i parashikuar nga neni 67 iKoditPenal te R.P.SH-së.

Vendimin t’ja njoftoj të pande-hurit kundrejt nënshkrimit.

H E T U E S I(Pelivan Luçi) Vendimi m’u njoftuasot në datën 23/V/1973I PANDEHURI(______________)Refuzoi ta firmosShahin Skura

Proces Verbal: pyetje të pan-dehurit, Spaç më 23/V/1973.

Unë, hetuesi Ministrisë P.Brendshme Tiranë Pelivan Luçi,moranë pyetje të pandehurin Der-vish Bejko.

Pyetje: Akuzoheni se keni marr

pjesë në një organizatë kundër-Pushtetit Popullor që ka pasur përqëllim kryerjen e krimeve tëSabo-timit të ekonomisë socialiste dhetë Agjitacionit e Propagandës

që ka synuar në minimin edobësimin e ushtetit o ullor.

Veprakëto që ndëshkohen nneni 76 në kombinim me nedhe73/II të Kodit Penal.

E ndëgjuat akuzen! Jepnigime rreth saj.---Pergjigje: Akuza që më

nuk e pranoj. Unë nuk kamasgjë. A të them vetë ketoNë mëngjezin e datës 21.V.1 jam ngritur nga gjumi, pashoborrin para apartamentit

ku banojmë, ishin gruluar shumë të burgosur, mes tëtyre kishin vënë korin e repartit dhe oficerin erepartit tëquajtur Ali e N/rojës Xhevdet (Nallbani - pnjëfjalë) Balla dhe disa nënotë tjerë kërkonin nga të dënutregonin se kush qëlloj ofirojës dhe nënoficerat me gr

Se si ju përgjigjën të burgkërkesës së komandës unndigjova gjë.Të dënuarin morime vehte komanda. Nundigju që të burgosurit tëthënëdhe sulmuar pjestarëmandës në kohën që ata mme

vehte Palin. Mbasditen e21.V.1973, mbasi ishte errmagjatë nuk më kujtohet ppjesa më e madhe e të dënumblodhën në fushën e volbrenda telave dhe filluan ttisninnë mënyrë vetëorga“Duam Palin “ (Duam-Prishfjalë).

Të tjera parrulla nukndigjue të jenë hedhë nga tëarit.Tëburgosurit ndenjënvonë natën përjashta dukthitur dhenë kohën që bëtë burgosurit e tjerë kam qvetmuar dhenuk jam përzita.Kush kanë qënë nga të arit në fushën evolibollit ngjë.Nuk pash që të dënucilët ishin të izoluartë kenëbirucat dhe dalë forcërishtandej. Më vonë moravesh natë ose të nesërmen në mnga i dënuari DashnorKazamë tha se kishte thyer biruizolimit dhe kishte dale prejdhe bashkë me turmën e të

arve që ishin mbledhurnë fe volejbollit. Dje në mëngjezngrita nga gjumi pash

në katin e sipërm që ishtdosur një beze e kuqe në njKushe kishte vendosur beku e nuk e d i.

dënuarë tashti nuk më kujtohen, zjarr.

Proces-Verbalin, mbasi e lexo-a dhe pashë se thënjet e mija ja-ëshkruar drejt, i firmos.

I PANDEHURI HETUESI/SKENDER DAJA/ /FEJZO

LOCI/KOMANDA E REPARTI Nr. 303

paç më 23/5/1973SHKURTIM VENDIMIMBI TË DËNUARIN SKËNDER

AJA I dënuari Skënder Daja i

ri i Qemalit dhe i Sofi jes, iatëlindjes1950 lindur xxx Tiranë

he banues në Fier.Me gjëndjevile beqar, me arsim 7 klasë, merofesjon marangoz,me shtetsihe kombsi shqipëtare me origjinhoqrore fshatar i varfer.Arrestuar

e daten 24/12/1970 denuar me0 vjet heqje të lirisëme vendimr. 5 datë 30/3/1971 të gjykatesethit Fier, në nenit 64-10-12P.Nga data e arrestimit dhe derië sot ka vuajtur 2 vjet 4 muaj

he29 ditë ka fituar me 10 ditë ibeten dhe për të vuajtur 7 vjet 6uajidhe 21 ditë.

Gjatë vuajtjes denimit në këtëpart riedukimi ka mbajturqen-

rim të keqë, duke ofenduar ro-t e punes dhe prishur rregullat

vendosur në kampë nga ana eomandes repartit.

KOMISARI REPARTIT KOMAN-ANTI REPARTIT

/SHAHIN SKURA / /HAXHI GORO/


12/16


hëndet

eganizmi, ose të ush-qyerit pa asnjë proteinështazore por vetëm bi-more, përveçse na bën

shëndetshëm, na rrit dhetësinë. 2 Tetorin e kaluar iopinioni publik u alarmuasoi se konsumimi i mishitpunuar shkakton kancer.

dhënë nga OBSH bëri qënjerëzve t’iu hyjë frika në

dhe me të drejtë. Pas valësë të lajmit, që me të dre-onditi të gjithë, pyetja qëhë ngrenë është: Dakord,

mish, por çfarë? Përgjigjenp një studim i fundit i Uni-tit të Oxford. Eshtë veg-, ose të ushqyerit me as-

otetinë shtazore por vetëm, i cili përveçse na bën mëndetshëm, sipas studimite jetëgjatësinë tonë. Sigur-

studiuesit nuk presin qëëhemi të gjithë veganë, poro ta bënim këtë, ne do të je-më gjatë, duke ulur kështuektet në ndryshimet klima-uke u ushqyer në mënyrë

ndetshme me dietën e za-me, sipas studimit numri ive ulet në 5.1 milion më pak

Nëse ne do të konsumonimtë vegane, ku nuk përfshihetmimi i produkteve shtazore,

dhe qumështi, atëherë 8.1njerëz do të vdisnin më pakë. Sipas studimit vendet nëm janë ato që do të kenë dhe

in më të madh, për shkakkonsumit të lartë të mishitobezitetit. Shqipëria është

nd me konsum të lartë tëKonsumi shqiptar i mishit

ritur nga 15.3 kg për personn 1963, në 38.2 kg për per-vitin 2002. Megjithatë, pa-

ht sa tronditëse janë këto tëato duken larg jetëve tona

ditshme. Kështu që nuk naveçse të “nxjerrim asin nën

” e të tregojmë përfitimet etit tonë prej të ngrënit mësh. Studimet kanë treguar

uktimi i mishit në dietën

N je nga simptomat më të zakonshme të qel-izave kancerogjenie janë nyje

frd 1 prill.pdf

Documents