giht - mednet.mk...cochrane baza na podatoci – ebm medicina zasnovana na dokazi izvor title giht...
TRANSCRIPT
-
Rabotilnica po revmatologija
Centar za Semejna Medicina
GIHT
-
A`urirawe na poznavawata za giht
Po sesijata slu{atelite:
◦ ]e gi znaat pri~inite i simptomite na giht
◦ ]e mo`at pravilno da vodat pacienti so giht na primarno nivo
CEL I ZADA^I
-
Tip na artritis, po~esto gi afektira ma`ite, koj
e trigeriran od zgolemuvawe na nivoto na uri~na
kiselina vo serumot, koja potoa se akumulira vo
zglobovite
Naj~est simptom e silna bolka i crvenilo na
matatarzofalangealniot zglob na palecot od
nogata
DEFINICIJA
-
Diuretici - `eni i postari lica
Zloupotreba na alkohol: ◦ Alkoholot se razgraduva do laktati koi
favorizirat retencija na Acidum uricum
◦ Nekoi alkoholni pijaloci sodr`at purini koi pri metabolizmot osloboduvaat uri~na
kiselina (pivo, vino)
Sekundaren giht: dehidratacija, renalna slabost, mieloproliferativni bolesti
PRI^INI I EPIDEMIOLOGIJA
-
Silna bolka, crvenilo i otok, naj~esto na
matatarsofalangealniot zglob. Od pogolemite
zglobovi koi mo`at da bidat afektirani se:
glu`dot i kolenoto
Za vreme na akutna ataka mo`no:
◦ Lesna febrilnost
◦ Poka~uvawe na SE i CRP
◦ Brojot na Le vo sinovijalnata te~nost obi~no e mnogu poka~en (> 50,000) - voglavno granulociti
SIMPTOMI I ZNACI
-
Mikroskopski se gledaat uratni kristali
Nivoto na plazma uratite e obi~no pogolema od
300μmol/L
Naj~esto RTG e normalen (Dif. Dg. so
hondrokalcinoza). Vo naprednat giht se gledaat
depoziti od urati - Tofi
Obi~no bolkata se smiruvaat po nekolku dena
SIMPTOMI I ZNACI
-
Urati vo plazma - naj~esto se poka~eni
Kreatinin - bubre`na slabost mo`e da
predizvika giht
SE, Le, CRP
ANALIZI
-
Akuten napad ◦ Aspiracija na te~nost od afektiraniot zglob, so lokalna
aplikacija na metil prednizolon (0,2 ml vo palecot na
nogata)
◦ Miruvawe, ladni oblogi
◦ NSAIL za smiruvawe na bolkata -naj~esto Indometacin Terapijata od nekolku denovi e obi~no dovolna
Kaj pacienti so gastri~ni tegobi - prethodna za{tita
Aspirinot treba da se izbegnuva
Vnimatelno kaj pacienti so renalna slabost
◦ Ako NSAIL se kontraindicirani alternativa se glikosteroidite 30-40 mg/den 3-5 dena
TERAPIJA
-
Prekinuvawe na diuretik. Zamena so AKE inhibitor ili ARB (Losartanot deluva urikozuri~no)
Sovet za dieta kaj sekoj pacient
Ako napadot na giht se povtori se prepi{uva
Alopurinol. Isto taka treba da se dade ako ima
bubre`ni kamewa. Inhibira formirawe na uratni i oksalatni renalni kalkuli
NAMALUVAWE NA ACIDUM URICUM VO KRVTA
-
Inhibitor na Ksantin-oksidazata Alopurinolot ne se dava dodeka trae akutnata
ataka - mo`na egzacerbacija. Inicijalna doza e 100-150 mg/den. Dozata treba da se zgolemi vo period od 2 nedeli na terapevtsko nivo od 300 mg/den
Ako nivoto na plazma uratite ne se namaluva dozata mo`e da se zgolemi na 600 mg/den.
Dozata se prepolovuva ako ima renalna insuficencija
Ne treba da se dava so Azatioprin Mo`na agranulocitoza - retko
ALOPURINOL
-
Alopurinol intolerancija - Probenecid 500 mg
2 pati na den. Prerekvizit e normalna
bubre`na funkcija, bidej}i predisponira
formirawe bubre`ni kamewa - potrebno e primawe na bikarbonat 3 gr/den najmalku 1
mesec
Asimptomatska hiperurikemija koja se javuva
prv pat - preporaka za dieta bez lekovi
TERAPIJA
-
Xanthine oxidase* inhibitori – Febuxostat
Benzbromaron* – go zgolemuva klirensot na
uratite
Vit C (500 mg/den ) ja namaluva
koncentracijata na Acidum Uricum vo krvta
DRUGA TERAPIJA
-
Bogata so purini - proteini ◦ Vnatre{ni organi: xiger, srce, bubrezi
◦ Morski plodovi: haringa, {kolki, sardini
Meso i suvomesnati proizvodi
Alkohol
PREHRANA - NE
-
Sve`o ovo{je: jagotki, cre{i, bobinki, banani,
ananas , mandarini i dr
Zelen~uk: celer, domati, zelka, magdonos, zelen
lisnat zelen~uk, crvena zelka, kompir, oriz
Ovo{ni sokovi
Voda - najmalku 8 ~a{i na den
Mle~ni proizvodi so pomalku masti
Leb, `itarki, testenini
^okolado, kakao, kafe, ~aj
Gazirani pijaloci
Tuna, losos
Orevi, razni semiwa
PREHRANA - MO@E
-
Pacienti so giht ~esto imaat
metabolen sindrom
◦ Evaluacija na kardiovaskularen rizik
◦ Kontrola na Glikemijata
KOMORBIDITET
-
Vo zglobovite se talo`i pirofosfat
Koleno Glu`d
PSEUDOGIHT
^esto se komplicira so osteoartrit
-
Gihtot e va`na pri~ina za vospalenie na zglobovite
Treba da se napravi laboratorija za Acidum uricum no dijagnozata ili isklu~uvawe na istata ne treba da se postavi na osnova na rezultatite
Ako se pojavi giht kaj pacient koj e na terapija so diuretici prv ~ekor e isfrlawe na lekot
Instrukcii za dieta treba da se dadat kaj sekoj dijagnosticiran pacient
Celi na terapijata se: osloboduvawe od bolkata i nivo na Acidum uricum vo referentnite vrednosti (360μmol/L)
KLU^NI TO^KI
-
Cochrane baza na podatoci – EBM
Medicina zasnovana na dokazi
IZVOR