ระบบสารสนเทศภู�มิ ศาสตร�Geographic Information

System

ความิหมิาย

GIS : Geographic Information System หร�อ ระบบสารสนเทศภู�มิ ศาสตร�

“เป็�นเคร��องมิ�อระบบคอมิพิ วเตอร�ท��สามิารถแสดงรายละเอ�ยดใน

ร�ป็แบบหลากหลายขององค�ป็ระกอบภู�มิ ป็ระเทศ

เชื่��อมิโยงก&บฐานข(อมิ�ล เพิ��อใชื่(ป็ระโยชื่น�ในการว เคราะห�ด(านต)างๆ

ท��เป็�นอย�)หร�อเก ดข+,นในภู�มิ ศาสตร� และแวดล(อมิท-กชื่�ว ต”

ระบบสารสนเทศทางภู�มิ ศาสตร� หร�อ ระบบ GIS เป็�นเคร��องมิ�อท��ใชื่(ในการว เคราะห�ข(อมิ�ลเชื่ งพิ�,นท�� (Spatial Data) โดยข(อมิ�ลล&กษณะต)างๆ ในพิ�,นท��ท��ท0าการศ+กษา จะถ�กน0ามิาจ&ดให(อย�)ในร�ป็แบบท��มิ�ความิส&มิพิ&นธ์�เชื่��อมิโยงก&นและก&น ซึ่+�งจะข+,นอย�)ก&บชื่น ดและรายละเอ�ยดของข(อมิ�ลน&,นๆ เพิ��อให(ได(ผลล&พิธ์�ท��ด�ท��ส-ดตามิต(องการ

GIS จ+งเป็�นระบบข(อมิ�ลและสารสนเทศเพิ��อสน&บสน-นการบร หารจ&ดการและการต&ดส นใจอย)างมิ�ป็ระส ทธ์ ภูาพิ

ความิส0าค&ญ

องค�ป็ระกอบของ GIS

• คนเป็�นองค�ป็ระกอบท��ส0าค&ญท��ส-ด ถ+งแมิ(จะมิ�เคร��องคอมิพิ วเตอร�ท��ด� และซึ่อฟแวร�ท��ท&นสมิ&ยก8ไมิ)สามิารถเป็ร�ยบเท�ยบก&บคนได(

• ข(อมิ�ลควรมิ�ความิถ�กต(องซึ่+�งความิถ�กต(องของข(อมิ�ลจะมิ�ผลต)อการ ส�บค(นข(อมิ�ล หร�อการว เคราะห�ข(อมิ�ล

• ป็ระส ทธ์ ภูาพิของฮาดร�แวร�จะข+,นอย�)ก&บความิเร8วในการป็ระมิวลผลข(อมิ�ล

• ซึ่อฟแวร�ไมิ)ได(ป็ระกอบด(วยซึ่อฟแวร�ทาง GIS เท)าน&,น แต)รวมิถ+ง ซึ่อฟแวร�ทางด(านฐานข(อมิ�ล สถ ต จ&ดการภูาพิ และอ��น ๆ

• ในกระบวนการการว เคราะห�ทาง GIS ต(องการการวางแผนท��ด�

องค�ป็ระกอบของ GIS

การท0างานของ GIS

การบร หารข(อมิ�ล (management )

การน0าเข(าข(อมิ�ล (input)การเร�ยกค(นและว เคราะห�ข(อมิ�ล (query and analysis )

การป็ร&บแต)งข(อมิ�ล (manipulation )

การน0าเสนอข(อมิ�ล (visualization)

ล&กษณะข(อมิ�ล GIS

1 . ข(อมิ�ลเชื่ งพิ�,นท�� (Spatial Data) - ข(อมิ�ลแสดงท ศทาง (Vector Data)

* จ-ด (Point) * เส(น (Line) * พิ�,นท��หร�อเส(นรอบร�ป็ (Polygon)

- ข(อมิ�ลท��แสดงเป็�นตารางกร ด (Raster Data)

ล&กษณะข(อมิ�ล Vector

Line

Point

Polygon

ล&กษณะข(อมิ�ล Raster

แสดงข(อมิ�ลแบบเชื่ งเส(น และเชื่ งตารางกร ด

ข(อมิ�ลท&,งสองร�ป็แบบ

สามิารถแป็ลงไป็มิาได(

ล&กษณะข(อมิ�ล GIS (ต)อ)

2 . ข(อมิ�ลเชื่ งอธ์ บาย (Attribute Data / Spreadsheet) ข(อมิ�ลเชื่ งบรรยาย ข(อมิ�ลอรรถอธ์ บาย ข(อมิ�ลเชื่ งค-ณล&กษณะ

แบบจ0าลองชื่&,นข(อมิ�ลของ GIS

ล&กษณะการซึ่(อนท&บของข(อมิ�ล

1. การรวบรวมิข(อมิ�ล 2. การจ&ดเก8บข(อมิ�ล 3. การส�บค(นข(อมิ�ล 4. การว เคราะห�ข(อมิ�ล 5. การแสดงผลข(อมิ�ล 6. การสร(างงานจากข(อมิ�ล

ความิสามิารถพิ�,นฐานของ GIS

1 . สามิารถผสมิผสานข(อมิ�ลหลายร�ป็แบบ สามิารถท0าการป็ร&บเป็ล��ยนมิาตราส)วน เส(นโครงแผนท�� การเชื่��อมิต)อระวางของแผนท�� และการผสมิผสาน ข(อมิ�ลส0ารวจจากระยะไกล (Remote Sensing ) ได(2 . เพิ �มิความิสามิารถในการแลกเป็ล��ยนข(อมิ�ลระหว)างหน)วยงานต)าง

ๆ 3 . การป็ระมิวลและว เคราะห�ข(อมิ�ลมิ�ป็ระส ทธ์ ภูาพิมิากข+,น เชื่)น การ

เชื่��อมิโยง ข(อมิ�ลด(านส&งคมิเศรษฐก จ การซึ่(อนท&บของข(อมิ�ลเชื่ งพิ�,นท�� (Spatial Overlay)4 . สามิารถสร(างแบบจ0าลอง (Model ) ทดสอบและเป็ร�ยบเท�ยบทาง

เล�อกก)อน ท��จะมิ�การน0าเสนอย-ทธ์ว ธ์�ในการป็ฏิ บ&ต จร ง5 . การป็ร&บป็ร-งแก(ไขข(อมิ�ลให(ท&นสมิ&ยได(ง)าย6 . สามิารถจ&ดการก&บระบบฐานข(อมิ�ลขนาดใหญ)ได(

ข(อด�ของ GIS

ป็ระย-กต�ใชื่(งานด(านต)างๆ

การว เคราะห�พิ�,นท��เส��ยงภู&ยแล(ง

การกระจายของน0,าฝนเชื่ งพิ�,นท��เขตชื่ลป็ระทาน

การป็ระย-กต�ใชื่(ในด(านการเกษตร

ป็ระย-กต�ใชื่(ในการเล�อกพิ�,นท��เหมิาะสมิในการเกษตร

ป็ระย-กต�ใชื่(ในการอน-ร&กษ�โบราณสถาน

ป็ระย-กต�ใชื่(ด(านการป็=องก&นและป็ราบป็รามิอาชื่ญากรรมิ

ป็ระย-กต�ใชื่(ในการหาท0าเลท��ต&,งร(านค(า

การป็ระย-กต�ใชื่(ในด(านคมินาคมิ

ว เคราะห�พิ�,นท��และแหล)งน0,าเส��ยงต)อการเก ดมิลพิ ษทางน0,า

จ&ดท0าฐานข(อมิ�ลเชื่ งพิ�,นท��ของจ&งหว&ด

การจ&ดการทร&พิยากรป็ระมิงชื่ายฝ>� งทะเล

ว เคราะห�จ-ดอ&นตรายบนถนนในมิหาว ทยาล&ยขอนแก)น

การต ดตามิและเฝ=าระว&งภู&ยพิ บ&ต และพิ�,นท��เส�ยงภู&ย

การต ดตามิการแพิร)ระบาดของไข(หว&ด 2009

ป็ระย-กต�ใชื่(ในด(านสาธ์ารณ�ป็โภูค (ไฟฟ=า)

ป็ระย-กต�ใชื่(ในการจ&ดเก8บภูาษ�

GIS is Smart Maps!