İlaç-dışı tedavi
TRANSCRIPT
AKILCI İLAÇ KULLANIMI
Yrd. Doç. Dr. İlker KELLEDİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİTıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı
AKILCI FARMAKOTERAPİ EĞİTİMİNDE GRONİNGEN MODELİ
(AKILCI FARMAKOTERAPİ İLKELERİ)
AKILCI FARMAKOTERAPİ EĞİTİMİNDE GRONİNGEN MODELİ
(AKILCI FARMAKOTERAPİ İLKELERİ)
AKILCI FARMAKOTERAPİ İLKELERİ
Tıp Fakültesi mezunları hangi ilaçları, ne gibi esaslara göre reçete edeceklerini biliyorlar mı?
Hastalarına ne gibi bilgiler vereceklerini, hangi uyarıları yapacaklarını biliyorlar mı?
Türkiye’de Tıp Eğitimi:6 Yıl
Farmakoloji eğitimi: 2. ve/veya 3. Yıllarda
İlaç-merkezli konferanslarEndikasyonlar ve yan etkiler vurgulanır
YENİ MEZUN OLAN DOKTOR
TEORİ UYGULAMAHastaya yaklaşımİlaç seçimiReçete yazma, vb
KLİNİK UYGULAMA:
İLAÇTANI
AKILCI FARMAKOTERAPİ İLKELERİ
Tıp fakültesi mezunları arasında yapılan bir araştırmanın sonuçları:
1/2 – Uygun olmayan ilaç seçimi 1/3 – Yanlış reçete yazma 2/3 – Hastaya önemli bilgilerin verilmemesi
Mezuniyetten sonra:
Genel deneyim - Artar Reçete yazma alışkanlıkları - İyileşmez
GUIDE TO GOOD PRESCRIBING Dünya Sağlık Örgütü/İlaç Eylem Programı (DAP) Groningen Tıp Fakültesi, Klinik Farmakoloji Bölümü ve Dünya
Sağlık Örgütü İşbirliği Merkezi, Hollanda http://www.marun.edu.tr/Faculties/medicine/links/who_ggp/inde
x.html http://www.med.rug.nl/pharma/ggp.html
İYİ REÇETE YAZMA REHBERİ T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü http://www.spgk.saglik.gov.tr
PROBLEM ÇÖZME
1. Problemin tanımlanması
2. Hipotez3. Deney4. Sonuç 5. Başarısız ise: Tüm
basamakların yeniden gözden geçirilmesi
AKILCI FARMAKOTERAPİ İLKELERİ
1. Hastanın probleminin tanımlanması2. Tedavi hedeflerinin belirlenmesi: Etkin ve
güvenli tedavi alternatiflerinden birinin seçilmesi
3. Tedaviye başlanması4. Sonuçların izlenmesi5. Problem çözülmediyse: Tüm basamakların
yeniden gözden geçirilmesi
İyi reçete yazma kılavuzu
AKILCI FARMAKOTERAPİ İLKELERİ
T.C. Sağlık Bakanlığı Tanı ve Tedavi Rehberi
Türkiye İlaç Kılavuzu
Rasyonel tedavi yönünden tıbbi farmakoloji (S. O. Kayaalp)
http://www.cochrane.org
http://www.nice.org.uk
http://www.guideline.gov
http://scholar.google.com
www.plosmedicine.org (FDA)
AKILCI FARMAKOTERAPİ İLKELERİ
K(-işisel)-İlaçK(-işisel)-Tedavi
(P-drug / P-treatment)
K-İLAÇ SEÇİMİ
1. Tanıyı iyice tarif edin.2. Tedavi hedeflerinizi belirleyin.3. Etkili ilaç gruplarının listesini yapın.4. Bunları aşağıdaki kriterlere göre sıralayın:
ETKİLİLİK (Tedavi hedefini karşılama)
UYGUNLUK (Kontrendikasyon, bulunabilirlik,pozoloji, formülasyon)
GÜVENLİLİK (Yan etkiler)
MALİYET (Tedavi süresince [akut/kronik hastalık] gerekli olan ilaç ve ilaçla ilişkili komplikasyonların maliyeti)
K-İLAÇ SEÇİMİ
5. K-ilacınızı seçin.
AKILCI REÇETE YAZMA SÜRECİ1. Hastanızın tanısını iyice tarif edin.2. Bu hasta için tedavi hedeflerinizibelirleyin.
3. Daha önce bu indikasyon için seçtiğiniz K-ilacınızınve K-tedavinizin bu hasta için uygunluğunu
tartışın.
AKILCI REÇETE YAZMA SÜRECİ
4. Tedaviye başlayın.5. Hastaya gerekli bilgi ve
talimatları verin, uyarılarda bulunun:
İlacın etkileri ve istenmeyen etkileri Ne zaman alınmalı, nasıl alınmalı, nasıl saklanmalı, ne kadar süre
saklanması gerekli İlacı alırken neleri yapmamalı, maksimum doz, tedaviye uyumun
önemi Sonraki randevu HER ŞEY ANLAŞILDI MI???
AKILCI REÇETE YAZMA SÜRECİ
6. Tedavinin izlenmesi (veya kesilmesi) İlaç tedavisi ve İlaç-dışı tedavi etkili miydi?
Evet, ve hastalık iyileşti:Tedaviyi sonlandırın.
Evet, ancak henüz tamamen iyileşmedi. Herhangi bir ciddi istenmeyen etki var mı?
Hayır: Tedaviye devam edin. Evet: Dozu azaltın veya ilacı değiştirin.
AKILCI REÇETE YAZMA SÜRECİ
6. Tedavinin izlenmesi (veya kesilmesi) Tedavi etkili miydi?
Hayır, Hastalık iyileşmedi Tüm basamakları gözden geçirin:
Tanı doğru mu? Tedavi hedefleri doğru ve eksiksiz mi? K-ilacınız bu hasta için uygun mu? İlaç doğru reçete edilmiş mi? Hasta doğru ve eksiksiz bilgilendirilmiş mi, ilacı anlatıldığı
şekilde kullanmış mı? Etkililik doğru biçimde izlenmiş mi?