jij&overijssel november 2013
DESCRIPTION
Het thema is Energiek Overijssel. In deze editie lees je meer over burgerinitiatieven, duurzaamheid en sportvelden, je woning toekomstbestendig maken, het werk van de OV-ambassadeur en nog veel meer!TRANSCRIPT
Magaz ine voor inwoners van Over i j sse l
Jaargang 5, nr. 3
November 2013
Een virtueel verzorgingshuis
Verhalenjagen
Stap in bij de Commissaris
Op weg met een OV-ambassadeur
Energiepioniers
”Op zoek naar een alternatief voor het verzorgingshuis.”
Betrokkenheid springlevend
november 2013 2
10 Jij geniet: Bakleverworst met Appelpiccalilly
Gedeputeerden en de Commissaris van de Koning
zijn voor hun werk veel onderweg. Tijdens zo’n rit kun
je als inwoner instappen en in gesprek gaan met hen.
Over iets wat je dwarszit of waar je enthousiast
over bent.
22 Jij vertelt: Kinderen achter gesloten grenzen
“Dat je door zo’n reis aan je eigen leven en
dat van anderen een nieuwe inhoud geeft,
dat hadden wij niet verwacht.”
“Wie z’n kop boven het maaiveld uitsteekt, wordt opgemerkt.”
3028
31
24 Jij onderneemt: Pionieren op energiegebied
08 Jij ontmoet: Een kantoor op wielen
15 Jij online: Droom lekker verder!
12 Jij reist: Op weg met de OV-ambassadeur
Jij blikt terug: Een historisch plaatje dat vragen oproept
14 Jij bezoekt: Marino Marini, Tropisch Koninkrijk en de familie Craeyvanger
26 Jij verwijdert: Asbest? Weg ermee!
16 Jij doet: Leuke dingen in Overijssel
Jij schrijft: Zelf aan het woord in onze brievenrubriek
Jij lost op: Voor de Overijsselse puzzelaar
Colofon
Jij & Overijssel is het magazine voor
inwoners van Overijssel. Deze uitgave van
de provincie Overijssel verschijnt drie keer
per jaar en wordt huis aan huis verspreid.
Bezoek www.jijenoverijssel.nl voor de digitale
versie van dit magazine.
Jaargang 5 , nummer 3
Oplage 415.000
Hoofdredactie Marten Hellendoorn,
Bertine Westebring-Lindeboom
Eindredactie Hanneke Postma
Redactie Marieke van Bolderen, Bas van
Dishoeck, Margreet de Haan, Johan Kroes,
Geke Mateboer, Jessica Oosten,
Hanneke Poelmans
Traffi c Provincie Overijssel
Concept Provincie Overijssel
Realisatie PlatformP
Fotografi e Job Boersma, Raymond van
Olphen, Femke Teussink, Margreet Vloon,
Michel Velderman, Ben Vulkers.
Druk PlatformP
Copyright Niets uit deze uitgave mag
worden gereproduceerd en/of openbaar
gemaakt door middel van druk, fotokopie,
fi lm of welke andere wijze dan ook zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van
de redactie.
Provincie Overijssel
Luttenbergstraat 2
8012 EE Zwolle
038 499 88 99
Redactie adres
Redactie Jij & Overijssel
Bertine Westebring-Lindeboom, 5c
Antwoordnummer 800
8000 VB Zwolle
Informatie www.jijenoverijssel.nl
Ideeën of vragen via e-mail [email protected]
of het redactie adres.
@jijenoverijssel
zoekt
20 Jij bespaart: Sport en duurzaamheid
04 Jij bedenkt: Betrokkenheid springlevend
20
13
-30
3
18 Jij woont: Lang zult u wonen!
“De aanpassingen aan mijn woning zijn niet alleen voor later, ik heb er nu ook al
veel plezier van.”
“Het gaat om de groene euro’s!”
“Je blijft mobiel en zelfstandig.”
“Het is belangrijk om successen te delen, maar ook samen te durven falen.”
3 november 2013
Energiek Overijssel Voorwoord door Bertine Westebring - Lindeboom
Energiek Overijssel!
Een mooi moment om iets nieuws te introduceren:
de column door een inwoner van Overijssel,
gekoppeld aan het thema van het magazine.
Wil jij een eenmalige column in dit magazine?
Stuur dan voor 1 januari 2014 jouw column
(max. 150 woorden) naar het redactieadres.
Vertel aan ons wat er door jou heen gaat
wanneer je denkt aan ‘Samen in Overijssel’. Wij plaatsen de mooiste, grappigste
of ontroerendste column in het volgende magazine. De overige inzendingen lees
je op onze website.
In de kloeke getallen vind je dit keer cijfers uit de provinciale begroting voor 2014.
Ben je nieuwsgierig naar informatie over projecten die in de begroting zijn
opgenomen? Op www.jijenoverijssel.nl vertelt een aantal mensen meer over
‘hun’ provinciale project.
Veel lees-, kijk- en puzzelplezier gewenst!
Houd jij van schrijven
en heb jij een mening
over het thema
‘Samen in Overijssel’?
Schrijf dan een column
voor Jij & Overijssel!
, j p p
Het volgende nummer komt uit in maart 2014. Het thema is ‘Samen in Overijssel.’
Heb jij ideeën voor een artikel, gerelateerd aan het provinciaal beleid? Laat van
je horen! Reacties kun je sturen naar [email protected] of naar het redactieadres.
Kijk ook eens op www.jijenoverijssel.nl.
€ 126,7 miljoenRegionale bereikbaarheid en regionaal OV
€ 29,7 miljoenGebiedsontwikkelingen
€ 35,7 miljoenInrichting landelijk gebied
€ 3,9 miljoenKwaliteit openbaar bestuur
€ 131,5 miljoenSociale infrastructuur, jeugdzorg en overige niet-kerntaken
€ 55,7 miljoenRegionale economie
€ 14,8 miljoenCulturele infrastructuur en monumentenzorg
€ 48,8 miljoenMilieu en Energie
€ 23,7 miljoenDuurzame ruimtelijke ontwikkeling en inrichting, waaronder waterbeheer
Kerntaken van de provincie Overijssel
Kloeke getallen
Huishoudboekje
• Het huishoudboekje van de provincie heeft in
2014 een omvang van € 622,6 miljoen. Met dit
bedrag investeert de provincie in 9 kerntaken.
• Hoeveel de provincie aan iedere kerntaak precies
uitgeeft zie je in het overzicht onderaan op deze
pagina.
Inkomsten
Voor het uitvoeren van de kerntaken ontvangt de
provincie onder andere:
• van het Rijk ongeveer € 255 miljoen.
• motorrijtuigenbelasting en leges (tarief voor het
beoordelen van bijvoorbeeld vergunningaanvragen
en ontheffi ngen): ongeveer € 104 miljoen.
• rente en dividend: ongeveer € 137 miljoen.
Extra inkomsten
• Door de verkoop van de Essentaandelen heeft
de provincie Overijssel deze collegeperiode een
eenmalige extra inkomstenbron van ruim één
miljard euro.
• Deze middelen investeren we direct weer in de
Overijsselse samenleving via 68 verschillende
projecten en programma’s binnen de kerntaken.
• In 2014 investeert de provincie van de Essent-
middelen zo’n € 129 miljoen.
• Europa, Rijk en gemeenten dragen ook bij aan
het uitvoeren van een aantal van deze specifi eke
projecten.
Bezuinigen
• Om de begroting in balans te houden, zeker in
deze economische zware tijden, moet de provincie
ook bezuinigen. In deze collegeperiode wordt er
in ieder geval € 17,4 miljoen bezuinigd door een
effi ciëntere bedrijfsvoering en een inkrimping van
het vaste aantal arbeidsplaatsen.
• In 2016 is het aantal arbeidsplaatsen verminderd
van 831 fte naar 747 fte.
• Extra bezuinigingen van het Rijk hebben de
komende jaren naar verwachting een negatief
effect op het provinciale huishoudboekje.
Kijk voor meer informatie over het provinciale
huishoudboekje op www.overijssel.nl/begroting.
Bron: provincie Overijssel
november 2013 4
bedenkt
Er wordt gezegd dat mensen niet meer betrokken zijn bij de samenleving. Maar is dat ook zo?
Onderzoek wijst uit dat dit niet geldt voor Overijssel. Eén op de zes inwoners van Overijssel
is de afgelopen twee jaar betrokken geweest bij één of zelfs meerdere burgerinitiatieven.
Betrokkenheid spring
5 november 2013
Eigen initiatief
Een terugtredende overheid of veranderende wetgeving kan grote
gevolgen hebben voor inwoners. Maar het kan mensen juist ook
prikkelen om zèlf met creatieve burgerinitiatieven te komen en zelf
het intiatief te nemen om hun woon- en leefomgeving te verbeteren.
Twee mooie voorbeelden zijn het virtueel zorgnetwerk in Luttenberg
en het buurtbedrijf in Enschede.
Virtueel verzorgingshuis
Cindy Hobert, praktijkmanager bij Gezondheidscentrum de Parel in
Luttenberg, is samen met huisarts Ger van der Vlies en Frits Lauterbach
initiatiefnemer van OZOVerbindzorg. Een virtueel verzorgingshuis in
Luttenberg.
Door wetswijzigingen in de Algemene Wet Bijzondere Ziektenkosten
(AWBZ) moest verzorgingshuis Maria-Oord in Luttenberg sluiten.
Een gevoelig verlies voor de plaatselijke gemeenschap.
“We willen ervoor zorgen dat ouderen die meer zorg nodig hebben
zo lang mogelijk in Luttenberg kunnen blijven wonen,” vertelt Cindy.
“We zijn op zoek gegaan naar een alternatief voor het verzorgingshuis
en stuitten daarbij op Zorgverband. Zorgverband is een software-
programma dat professionals en niet-professionals in staat stelt om
met elkaar te communiceren over patiënten.”
Zorgleefplan
In OZOverbindzorg staat het zorgleefplan centraal. Het zorgleefplan
wordt opgesteld door de cliënt en de mantelzorger(s) samen met
de huisarts, de thuiszorg en eventuele andere zorgverleners die bij
de cliënt betrokken zijn.
“Alle informatie in het zorgleefplan wordt met Zorgverband actief
gedeeld met de mensen die dit moeten weten,” legt Cindy uit.
“Kom je bijvoorbeeld op bezoek bij je vader en zie je dat hij een erg
dikke voet heeft? Dan vul je dit in het systeem in. De huisarts ziet dit en
kijkt of hij actie moet ondernemen of niet. Een ander voordeel: familie
die niet in de buurt woont, blijft via het Zorgverband op de hoogte
van de dagelijkse gang van zaken rondom hun vader of moeder.”
Privacy
De cliënt houdt zelf toezicht op zijn dossier en bepaalt wie er inzage in
zijn of haar gegevens krijgt. Lukt dit niet? Dat doet de mantelzorger dit.
De huisarts ziet alle informatie van de eigen patiënten, de fysiotherapeut
ziet alleen die informatie die voor hem relevant is. Op die manier wordt
de privacy van de cliënt gewaarborgd. Cindy: “Op dit moment worden er
nog steeds nieuwe functies aan het systeem toegevoegd. Niet alleen
voor professionals, maar ook activiteiten van vrijwilligers komen daarvoor
in aanmerking. Ook het sociale welzijn van iemand wordt in het systeem
meegenomen.” Lees verder
levend
Burgerinitiatieven:
• 17% is bedoeld om de leefbaarheid in de eigen buurt
te vergroten.
• 17% is een buurtactiviteit, zoals een straatfeest of barbecue.
• 14% van de mensen ruimt samen het afval in de buurt op.
• 11% heeft als doel om de contacten onderling te stimuleren.
• 10% is bedoeld om inwoners actiever te krijgen.
Universiteit Twente heeft onderzoek gedaan naar buurtinitiatieven
in Overijssel. De uitkomsten hiervan zijn eind november bekend.
Nieuwsgierig? Lees verder op www.jijenoverijssel.nl.
november 2013 6
Goedkopere zorg
De zorg wordt goedkoper en doordat problemen worden gedeeld en
snel worden aangepakt heeft het zorgleefplan ook een preventieve
werking. Eind 2013 wordt OZOverbindzorg uitgerold in de hele
gemeente Raalte. Het doel is om eind 2014 ondersteuning bij de
dagelijkse zorg en begeleiding te bieden aan alle kwetsbare ouderen
en zorgbehoevenden in de gemeente Raalte en hun mantelzorgers.
Effectief?
Het virtuele verzorgingshuis is een pilot. Studenten van de Hogeschool
Windesheim gaan onderzoeken wat de effecten zijn van deze vorm
van zorg. Cindy: “Natuurlijk is het opzetten van dit systeem in een kleine
gemeenschap als Luttenberg eenvoudiger dan in een stad. Maar ook
in een stad kan het op wijkniveau heel goed functioneren. Als de
pilot succesvol is wil OZOverbindzorg ook zorginstellingen buiten de
gemeente Raalte enthousiasmeren. Misschien kan dan ook de provincie
overgehaald worden het virtuele zorgnetwerk te ondersteunen?”
Meer informatie vind je op www.ozoverbindzorg.nl.
Buurtbedrijf in Enschede,
een nieuwe manier van
samenwerken
In 2010 kwam Ernst Bergboer in Enschede wonen, in de wijk Mekkelholt.
Ernst is schrijver, dichter, vertaler, journalist en fotograaf en daarnaast
bestuurslid van stichting Beien: ‘BewonersInitiatief Enschede Noord’,
een bewonersbedrijf. Dit bedrijf wil bestaande activiteiten en plannen
bundelen en nieuwe activiteiten in de buurt opzetten en initiëren.
Duurzaamheid en energie zijn daarbij belangrijk.
Duurzame energie
Ernst: “Het begon met het collectief inkopen van zonnepanelen.
Daaraan hebben zo’n twintig bewoners meegedaan. De opdracht voor
levering en plaatsing van deze panelen is gegeven aan een lokaal
bedrijf. We hebben een deal gemaakt dat de Kinderboerderij in Noord,
met wie we de actie samen deden, voor elke zes verkochte panelen
er ook eentje krijgt. De Kinderboerderij wil verduurzamen.
Daarnaast zijn we gestart met energiekringen, gericht op besparing.
Deelnemers meten hun gebruik en komen regelmatig bij elkaar om
ervaringen uit te wisselen.”
Een eigen pand
Naast het energieproject bestaan in de buurt allerlei andere activiteiten,
die tot nu toe grotendeels apart van elkaar functioneren. Stichting Beien
wil alles bundelen en er nieuwe initiatieven aan koppelen. Daarvoor is
een pand nodig.
Ernst: “We willen een centrale plek creëren waar bedrijvigheid zich
organisch kan ontwikkelen. Dan moet je denken aan een restaurant,
kinderopvang en buitenschoolse opvang, stadslandbouw, arbeids-
toeleidingsprojecten, maaltijdprojecten; de mogelijkheden zijn eindeloos.
Door verhuur van ruimten aan partijen die iets teruggeven aan de
buurt – denk ook aan zzp’ers – zorgen we voor inkomsten.”
Beien wil ook een stimulator zijn van ‘nieuwe economie’. “We willen
cursussen opzetten voor werkzoekenden. Zo kan bijvoorbeeld een
bijstandsmoeder die een cursus wil volgen maar geen geld heeft voor
kinderopvang, in ruil voor die opvang een paar keer per week koken
voor buurtbewoners.”
Ideëen
Ernst doet soms nieuwe ideëen op tijdens een wandeling door de buurt.
Zo constateerde hij afgelopen winter dat de sneeuw op sommige auto´s
wel erg lang bleef liggen. Conclusie: die auto´s worden nauwelijks
gebruikt. Misschien een mooie aanleiding om auto’s te delen zodat je
alleen betaalt als je hem gebruikt. “Of stel je eens voor dat twintig
bewoners besluiten hun auto te verkopen en er drie electrische voor
terug te kopen, die ze verhuren. Stroom via zonnepanelen op ons dak,
sleutels en organisatie bij de receptie van Beien…”
Stichting Beien
Tweemaal per jaar worden de buurtbewoners uitgenodigd door het
bestuur van stichting Beien. De eerste keer om samen het beleid te
bepalen, de tweede keer om het gevoerde beleid te evalueren.
Successen delen, maar ook durven falen
Ernst verwacht dat het buurtbedrijf vijf jaar nodig te heeft om deze
nieuwe manier van samenwerken tussen burgers en overheid echt te
laten landen. Ernst: “Het is belangrijk om successen te delen, maar
ook samen te durven falen.”
bedenkt
7 november 2013
bezoektontmoet
Sinds kort kun je als inwoner van Overijssel voor een gesprek instappen in de dienstauto van een gedeputeerde of
de Commissaris van de Koning. Een idee van de Jongerenraad Overijssel (JROv) en door het Overijsselse bestuur van
harte omarmd. Jongerenraadslid Peter de Jager (19) uit Rijssen, eerstejaars student Journalistiek aan Hogeschool
Windesheim in Zwolle, mocht als eerste instappen bij de Commissaris van de Koning Ank Bijleveld - Schouten. Wie volgt?
Weten wat er speelt
Het idee: gedeputeerden en de Commissaris zijn voor hun werk veel
onderweg en rijden door de hele provincie. Tijdens zo’n rit kun je als
inwoner instappen en in gesprek gaan met een gedeputeerde of de
Commissaris. Over iets wat je dwarszit of waar je enthousiast over bent.
Zo kun jij direct je verhaal kwijt en weet de bestuurder wat er speelt.
Natuurlijk spreken de bestuurders voor hun werk al veel inwoners.
Maar buiten de ‘standaard afspraken’ om zijn de instapritten een
originele, en vooral gezellige, afwisseling.
november 2013 8
Een kantoor
Peter: “Het lijkt een beetje op wat de premier van Noorwegen onlangs
deed. Hij ging undercover als taxichauffeur om zo in gesprek te raken met
de inwoners van Noorwegen. Alleen waren wij eerder met ons idee, haha!”
De eerste rit beviel van beide kanten goed. Zowel Ank Bijleveld als
Peter stapten na afl oop, bij het provinciehuis in Zwolle, met een grote
glimlach uit. “Het was echt gaaf”, vond Peter. “Een heel leuke rit.”
Ank Bijleveld: “Peter heeft de leeftijd van mijn eigen kinderen, het is
leuk om te horen hoe hij zich inzet voor de Jongerenraad en hoe ambitieus
hij is als aankomend journalist.”
Stap in bij de
Commissaris
van de Koning
9 november 2013
Menselijk gezicht
Tijdens de rit spraken ze over de toekomst van de huidige, veranderende,
samenleving. Een onderwerp dat de Commissaris erg aanspreekt.
“Daarover denken we in Overijssel veel na. Wat moeten bestuurders
en volksvertegenwoordigers doen om meer aan te sluiten bij wat er in
de samenleving speelt? Dit idee van de Jongerenraad om mee te rijden
met ons, is een leuk antwoord daarop.”
“Social media zijn ook een goede manier om directer in contact te
komen met elkaar”, zegt Peter. “Daar hebben we het ook over gehad.
Ik volg bijvoorbeeld politici op Twitter, die daardoor heel dichtbij
komen en een menselijk gezicht krijgen. Ook denk ik door hun tweets
na over onderwerpen waar ik eerst nooit over nadacht.” Ook Ank
Bijleveld is enthousiast over social media, al volgt ze liever dan zelf te
twitteren. Wel erkennen ze beiden de gevaren van social media, zoals
tijdens de rellen in Haren.
Tijdens de rit kreeg de Commissaris af en toe een telefoontje dat Peter
eigenlijk niet mocht horen. Peter: “Maar ik heb beloofd daar niets over
te zeggen. De auto is ook gewoon haar werkplek en bij haar werk
horen dit soort dingen, die kun je niet plannen. Daarom vind ik het des
te gaver dat ze niet bang is om inwoners mee te laten rijden en zichzelf
dus kwetsbaar opstelt. Ik voorspel dan ook een aantal mooie ritten
en raad iedereen zeker aan om mee te rijden!” Lees Peters uitgebreide
verslag van de rit op www.jrov.nl.
Ook meerijden?
Als inwoner van Overijssel kun je meerijden met de bestuurders
van Overijssel. De rit wordt aangeboden via social media, dus
volg de provincie op Twitter (@ProvOverijssel) en Facebook
(Provincie Overijssel).
De toekomst van Overijssel
Hoe ziet het Overijssels bestuur van de toekomst eruit?
Bekijk het fi lmpje op www.overijsselsbestuur20xx.nl.
Jouw tips zijn altijd welkom!
op wielen
geniet
Bakleverworstmet Appelpiccallily
november 2013 10
Dit is een recept van Vechtdalkok Johan Drenth. Kijk voor meer
informatie op www.vechtdalkok.nl. Heb jij zelf een lekker
streekrecept? Stuur het ons voor 1 januari 2014, dan plaatsen
wij het op www.jijenoverijssel.nl.
Ingrediënten & werkwijze
Stap 1:
• Kook 750 gram varkenswangen en 250 gram buikspek in 1 uur gaar
in 3 liter water met een beetje zout.
• Neem het vlees uit het kookvocht en laat dit afkoelen.
• Bewaar het kookvocht.
• Dit alles kun je een dag van te voren doen!
Stap 2:
• Draai het gare vlees door de gehaktmolen (grof) of maal het grof in
de keukenmachine.
• Snijd 1 kg rauwe varkenslever in blokjes van ongeveer 1 cm x 1 cm.
• Vermeng het gedraaide vlees met de lever.
Stap 3:
• Meng door het vlees/levermengsel 25 gram kleurzout (colorosozout),
20 gram worstkruiden (= gelijke delen peper, koriander, gember,
nootmuskaat, kruidnagel en folie) of vraag bij je plaatselijke
ambachtelijke slager of hij ook worstkruiden heeft!
• Verwarm 2 dl van het kookvocht en meng deze ook grondig met
het mengsel.
• Voeg 400 gram boekweitmeel in 5 keer toe aan het vleesmengsel,
zodat er een stevige, maar vloeiende structuur ontstaat.
Dit ‘Vechtdal’-recept is goed zelf te maken.
Vaak maken kleine ambachtelijke dorpsslagerijen
nog bakleverworst naar eigen recept.
Zeker de moeite waard om te proeven!
11 november 2013
Oorsprong bakleverworst
Bakleverworst kent zijn oorsprong in de Angelsaksische
keuken (nu nog bekend als de Streekkeuken, langs de
grens met Duitsland van Limburg tot aan Groningen),
maar is vooral bekend door de Twentse keuken!
Iedere streek in dit gebied heeft zijn eigen worst,
ham en vleessoorten, allemaal afkomstig uit de
Angelsaksische keuken.
Stap 4:
• Doe het mengsel in een speciale kunststof bakleverworstdarm
(verkrijgbaar bij de ambachtelijke slager).
• Bind de darmen aan twee kanten goed dicht met touw,
zorg dat er een lichte spanning op de kunstdarm zit.
• Laat dit 1½ uur garen in water (tegen de kook aan ongeveer
90 á 95 °C).
• Laat dit vervolgens goed afkoelen in de koelkast.
Bakken
• Snijd plakken van ongeveer 1 cm dik en bak deze op een gematigd
vuur om en om aan twee kanten krokant en bruin.
Serveertip
• Serveer hierbij een eigengemaakte appelpiccalilly.
Appelpiccalilly
Eenvoudig zelf te maken en in ieder geval twee weken houdbaar
in de koelkast.
Ingrediënten
• 250 gram witte basterdsuiker
• 2,5 dl azijn
• 2,5 dl water
• 50 gram rouxkorrels of allesbinder
• 1 eetlepel kurkuma
• 1 eetlepel rode peperkorrels
• 250 gram blokjes Appel (Elstar) 6 x 6 mm zonder schil
Werkwijze
• Doe in de pan de basterdsuiker, water, azijn en kurkuma en verwarm
dit op een laag vuurtje tot deze langzaam aan de kook komt.
• Bind het af met de rouxkorrels of allesbinder tot het een gladde en
lobbige massa is.
• Voeg de peperkorrels en appelblokjes toe, meng dit grondig en vul
vervolgens enkele jampotten of weckpotten met de appelpiccalilly.
• Sluit de potten goed en laat de piccalilly afkoelen.
reist
Bernard van Dam is een voorlichter in hart en nieren. Voor zijn
pensionering was hij landbouwvoorlichter en toen de provincie op
zoek was naar OV-ambassadeurs meldde hij zich spontaan aan.
“Ik heb nooit anders gedaan, ik leg mensen graag iets uit. Vorig jaar
oktober was er een inleiding voor de leden van de ouderenbond KBO-
Raalte over het openbaar vervoer en het gebruik van de OV-chipkaart.
Daar heb ik me opgegeven om als vrijwilliger anderen te helpen met
het openbaar vervoer.”
Persoonlijk contact
Als OV-ambassadeur reist Bernard bijvoorbeeld met een groep van
vijftien ouderen met de bus en de trein om het gebruik van de
OV-chipkaart uit te leggen en te demonstreren. Ook geeft hij presentaties
tijdens bijeenkomsten van bijvoorbeeld Vrouwen van Nu. En hij maakte
samen met een andere vrijwilliger een informatiefolder. Hij heeft veel
persoonlijk contact met mensen en helpt ze met het aanvragen van
de chipkaart, de keuze voor de juiste kaart en het opladen. Bernard:
“Veel mensen in Raalte kennen me. Als ze me bellen met een probleem,
loop ik er meestal gelijk even langs en help ik ze op weg.”
Met de trein
Eén van de mensen die hij op deze manier hielp is Wim Rientjes.
Hij kwam met Bernard in gesprek over het gemak van de OV-chipkaart.
Samen vroegen ze een kaart aan voor Wim en zijn vrouw Dinie en
activeerden deze bij het station. Sindsdien maakt het echtpaar Rientjes
ook gebruik van het openbaar vervoer. Wim: “Laatst zijn we met de
kleinkinderen een dagje met de trein naar Zwolle geweest. Dat ging
november 2013 12
Reizen met het openbaar vervoer moeilijk? “Welnee,”
zegt Bernard van Dam. “Je moet alleen even weten hoe
de OV-chipkaart werkt. Maar als je het eenmaal weet,
merk je dat het reizen juist eenvoudiger is dan vroeger.”
Om ook anderen op weg te helpen, is Van Dam vrijwillige
OV–ambassadeur. Hij geeft uitleg over het gebruik van
de OV-chipkaart aan ouderen en begeleidt hen tijdens
een proefreis als dit nodig is.
Op weg met de
“Laatst zijn we met
de kleinkinderen een
dagje met de trein
naar Zwolle geweest.”
Ov-ambassadeur Bernard van Dam (l) en Wim Rientjes (r) op het station in Raalte.
OV-ambassadeur
13 november 2013
hartstikke goed. De kinderen vinden het een groot avontuur om met de
trein te reizen. Ook is het praktisch. Mijn vrouw rijdt geen auto, dankzij
de OV-chipkaart kan ze toch overal komen.”
Zelfstandig en goedkoop
En dat is volgens Bernard en Wim van groot belang. Wim: “Als je met
het openbaar vervoer reist, ben je niet afhankelijk van anderen om
ergens te komen. Je blijft mobiel en zelfstandig en dat vind ik belangrijk.”
Bernard vult aan: “En het is nog goedkoper ook! Als je een persoonlijke
OV-chipkaart neemt en je bent 65 plus krijg je altijd standaard 34 procent
korting in de bus. En als je er ook nog een treinabonnement bij neemt,
reis je in de daluren in de trein met 40 procent korting. Koop je er dan nog
zeven keuzedagen bij, dan kun je zeven dagen per jaar reizen door heel
Nederland voor minder dan 10 euro per dag. Alleen fi etsen is goedkoper!”
Ervaar het OV
De provincie heeft een promotiefi lm
gemaakt over het openbaar vervoer.
De fi lm laat zien dat reizen met het
openbaar vervoer niet moeilijk is.
Heb je zelf praktische vragen over het
openbaar vervoer? Wil je naar een
informatiebijeenkomst of deelnemen
aan een proefreis? Of heb je zin om
zelf OV-ambassadeur worden?
Stuur je vraag en gegevens naar
dan nemen zij contact met je op!
november 2013 14
bezoekt
Marino Marini, Tropisch Koninkrijk en de familie Craeyvanger
In Museum de Fundatie zijn dit najaar naast de eigen collectie drie
tijdelijke tentoonstellingen te zien: ‘Marino Marini – Schilder, tekenaar,
beeldhouwer ‘, ‘Tropisch Koninkrijk’en ‘Gerard ter Borch, Caspar Netscher,
Paulus Lesire – De Familie Craeyvanger’.
Marino Marini geldt als één van de invloedrijkste beeldhouwers van de
20ste eeuw. Dat hij ook schilder en tekenaar was, weten maar weinig
mensen. Met ‘Marino Marini – schilder, tekenaar, beeldhouwer’ (29 sept.
2013 tot en met 16 maart 2014) maakt het grote belang van de
schilderijen en tekeningen in zijn oeuvre duidelijk. De expositie van
30 sculpturen en 120 schilderijen en tekeningen is een samenwerking
met de Fondazione Marino Marini in Pistoia en het Museo Marino
Marini in Florence. ‘Tropisch Koninkrijk’ (29 nov. 2013 tot en met
16 maart 2014) vindt plaats in het kader van de viering ‘200 jaar
Koninkrijk’ en geeft een uitgebreid overzicht van de hedendaagse
beeldende kunst van Aruba, Curaçao, St. Maarten, Bonaire, Saba en
St. Eustatius. Daarnaast is de uitzonderlijke zeventiende-eeuwse
portretreeks ‘De Familie Craeyvanger’ te zien. Willem Craeyvanger,
Christine van der Wart en hun acht kinderen werden tussen 1651 en
1658 geportretteerd door Gerard ter Borch (de belangrijkste kunstenaar
uit de Zwolse geschiedenis), Caspar Netscher en Paulus Lesire.
Kijk voor meer informatie op www.museumdefundatie.nl.
Heleen Cornet, Mount. Scenery , 2012, aquarel op doek, 122 x 152 cm.
15 november 2013
online
Wordt er gestrooid
tegen gladheid? Met
Yazula weet je het!
Wordt het glad op de weg? Dan start
Overijssel een strooiactie. Als het moet
midden in de nacht. Via twitter
@ProvOverijssel wordt sinds vorig jaar
al melding gemaakt van een strooiactie,
nu komt daar de locatiegebonden
service via Yazula bij. Met de app koppelt
de provincie gladheidmeldingen aan een
bepaald gebied. Ben je in dat gebied
en heb je de app? Dan ontvang je auto-
matisch een waarschuwing. Download
de app via de App Store of Google Play.
Hij is geschikt voor alle types android
en iOS-smartphones en Tablets.
Altijd wat te doen in Overijssel
Een aantal regio’s in Overijssel hebben tegenwoordig een eigen app!
Denk aan de IJsseldelta, Salland, Twente, de Hanzesteden, Waterreijck
en het Vechtdal. Heel handig, want met deze gratis apps vind je, waar
je ook bent in Overijssel, snel een terras, restaurant of B&B in de buurt.
Kijk voor meer informatie op www.oostbest-app.nl.
WinterproofWelkom in Wonderryck!
Na een behoorlijke verbouwing is museum Natura Docet Wonderrijck
Twente geopend. Een belevingsmuseum en landschapscentrum met
een interactieve website. Waarschuwing: ben je bang voor spinnen en
andere beestjes? Kijk dan vooral niet op www.wonderryck.nl!
Ontdek
verdwenen
landgoederen
Met de app Buitengoederen
van het Oversticht worden
(verdwenen) landgoederen
zichtbaar. Dit gebeurt met
historisch kaartmateriaal,
tekeningen, prenten en tekst.
Je kan zelfs een route langs
verschillende landgoederen
samenstellen. Er wordt in
de app duidelijk vermeld
of een landgoed of huis
toegankelijk is voor publiek
of niet. Download deze
gratis app via de App Store
of Google Play.
W
t
Y
O
v
l
november 2013 16
doet
Leuke dingen
November
Expositie 200 jaar koninkrijk Nov. 2013 - maart 2014 www.museumgramsbergen.nl Gramsbergen
Het Boekenfestijn 14 t/m 17 november www.vvvzwolle.nl Zwolle
Deventer Bluesnight 22 november www.deventermuziektotaal.nl Deventer
Winter Fair 22 t/m 24 november www.vechtdaloverijssel.nl Hardenberg
Sinterklaas Verwendag 23 november www.wevershuisje.nl Almelo
Winterfair 23 november www.vvvolst.nl Olst
Maker Faire Twente 23 en 24 november www.makerfairetwente.com Hengelo
Concert bij kaarslicht 23 november www.blasiusdelden.nl Delden
Boswachterswandeling 24 november www.np-desallandseheuvelrug.nl Nijverdal
Holterberg Classic 24 november www.holterbergclassic.nl Nijverdal
Indoor Twente 27 nov. t/m 8 dec. www.indoortwente.nl Enschede
Sfeervolle Wildavond 29 november www.watermolensingraven.nl Denekamp
Gold Rush Survivalrace 30 november www.survivalrace.nl Nijverdal
Vechtdal Blues & Rock Festival 30 november www.vechtdaloverijssel.nl Dalfsen
Kunstroute Overijssel 30 november www.kunstrouteoverijssel.nl Zwolle
December
Snertloop 1 december www.loopgroep.nl De Lutte
Kunststappen 1 december www.kunststappen.nl Almelo
Wildthout JazzLounge 1 december www.vechtdaloverijssel.nl Ommen
Crea-Café 4 december www.ulebelt.nl Deventer
Kerstmarkt 6 december www.genemuidenactueel.nl Genemuiden
IJsbeeldenfestival 7 dec. t/m 26 jan. www.vvvzwolle.nl Zwolle
Miniatuurautobeurs 7 december www.toerismerh.nl Rijssen-Holten
Historisch schouwspel 7 december www.levendverleden.nl Den Ham
Verzamelbeurs Balkbrug 7 december www.vechtdaloverijssel.nl Balkbrug
Streekmarkt Twente 7 december www.streekmarkttwente.nl Delden
Nijverdalsebergcross 7 december www.vvvhellendoorn.nl Hellendoorn
Soul of Motown 7 december www.stadstheaterdebond.nl Oldenzaal
Nijverdalsebergcross 7 december www.vvvhellendoorn.nl Nijverdal
Kerstmarkt Agnietenberg 8 december www.vvvzwolle.nl Zwolle
Kerstmarkt 8 december www.hofvantwenteinfo.nl Diepenheim
Hergebruik-kerstmarkt 8 december www.kringloopzwolle.nl Zwolle
Grote Kerk Kerstmarkt 12 t/m 14 december www.deventerkerstmarkt.nl Deventer
Kerstmarkt Enter 12 december www.wierden-enterinfo.nl Enter
Nachtvolleybaltoernooi 13 december www.sportstee.nl Staphorst
Dickens kerstmarkt 14 december www.WaterReijk.nl Steenwijk
Dickens Festijn 14 en 15 december www.dickensfestijn.nl Deventer
Winterbrocante aan de IJssel 14 en 15 december www.brocanteaandeijssel.nl Deventer
Kerstrondje Oldemarkt 14 december www.kerstrondjeoldemarkt.webs.com Oldemarkt
Kerstmarkt Vroomshoop 14 december www.oranjeverenigingvroomshoop.nl Vroomshoop
Christmas Fair 14 december www.christmas-fair.nl Losser
Kerstfair 14 december www.ondernemendholten.nl Holten
Shopping by Candlelight 14 december www.borneboeit.nl Borne
Wintermarkt 14 december www.vechtdaloverijssel.nl Hardenberg
Kerstmarkt Wierden 14 december www.wierden-enterinfo.nl Wierden
Kerstmarkt Delden 14 december www.uitzinnig.nl Delden
Winters Almelo 15 december www.centrumalmeloaktief.nl Almelo
Taste of Jazz 15 december www.tasteofjazz.nl Deventer
November 2013
December 2013
December 2013
December 2013
Foto
: G
era
rd D
ub
ois
17 november 2013
in OverijsselDecember 2013
December 2013
December 2013
December 2013
Kerstmarkt Haaksbergen 15 december www.vvvhaaksbergen.nl Haaksbergen
Volks Kerstzangavond 15 december www.vvvhellendoorn.nl Hellendoorn
Kerst Markt Pasar Natal 15 december www.WaterReijk.nl Kallenkote
Midwinterlicht 15 december www.effi cience.nl Overdinkel
Kerstconcert 15 december www.skoaconcerten.nl Oud Avereest
Woar geet ‘t opan met kesmis? 19 t/m 26 december www.wilminktheater.nl Enschede
Adventsconcert 20 december dev.looftdenheer.nl Wierden
Hanzeshow Kampen 20 december www.vvvijsseldelta.nl Kampen
Streekmarkt Enter 21 december www.streekmarkt-enter.nl Enter
Midwinter bij het vuur 21 december www.kleinschuilenberg.nl Olst
Kerstsamenzang 21 december www.kerstsamenzangraalte.nl Raalte
Ezellichtjestocht 21 december www.degroteezel.com Olst
Kerst in Oud Kampen 21 en 22 december www.kerstinoudkampen.nl Kampen
Internationaal Circusfestival 21 t/m 29 december www.circusfestival.com Enschede
Twentse midwinterhoornwandeling 22 december www.midwinterhoornwandeling.nl De Lutte
Kerstkransje Haarle 22 december www.kerstkransjehaarle.nl Haarle
Lessons and Carols 22 december www.wierden-enterinfo.nl Wierden
Kerstfair kinderboerderij 22 december www.kb-dondertman.nl Holten
Kerstconcert 23 december www.toerismerh.nl Rijssen
Wilde Buiten Workshop 24 t/m 27 december www.WaterReijk.nl Sint Janskerk
Kerstival 24 december www.vvvzwolle.nl Zwolle
Lichtjesavond Steenfabriek 24 december www.dewerklust.nl Losser
Plaatsing kaarsen op Canadese begraafplaats 24 december www.canadesebegraafplaatsholten.nl Holten
Lichtjestocht Almelo 24 december www.gkvalmelo.nl Almelo
VVV Kerstwandeling 26 december www.vvvdinkeldal.nl Beuningen
Kerstwandeling 26 december www.vvvhaaksbergen.nl Haaksbergen
Kerst (gezins)wandeling 26 december www.ambulare.org Hoge Hexel
Humorfestival 26 t/m 30 december www.humorfestival.nl Deventer
Stamppotwandeling 27 december www.museumholterberg.nl Holterberg
Carbidtocht 28 december www.vvvhellendoorn.nl Nijverdal
Boswachterswandeling 29 december www.np-desallandseheuvelrug.nl Nijverdal
Midwinterwandeling 29 december www.hofvantwenteinfo.nl Delden
W.G. van de Hulstfestival 30 december www.wgvdhulstfestival.nl Hasselt
Januari
Wilde buiten: Vogelvoedertafel maken 2 en 3 januari www.WaterReijck.nl Sint Jansklooster
Stamppotwandeling 4 januari www.museumholterberg.nl Holterberg
Knieperkestocht 5 januari www.korenaer.nl Almelo
Nieuwjaarsconcert Collegium Musicum Salland 5 januari www.kamerkoorsalland.nl Vilsteren
Zondag concert 18 januari www.waterreijk.nl Blokzijl
Taste of Jazz 19 januari www.tasteofjazz.nl Deventer
Blokzijl Klassiek 19 januari www.ervaarhetwaterreijk.nl Bokzijl
Lezing Frederieke Krommendijk 23 januari www.cultureleraadwierden.nl Wierden
In het magazine kunnen wij slechts een beperkt aantal evenementen plaatsen. Kijk voor meer evenementen op www.jijenoverijssel.nl
en www.oostbest.nl. De evenementen hebben wij overgenomen van derden. Houd de desbetreffende websites in de gaten
voor mogelijke wijzigingen in programma, data en locatie. Wil je evenementen aanleveren voor het magazine, plaats ze dan zelf op
www.jijenoverijssel.nl.
woont
Lang zult u
Ongelukken
Waar valt de meeste winst te behalen
als je je huis geschikt wilt maken
voor ‘later’? Engelbertink: “Het hele
stuk van de straat tot in de huiskamer.
Zorg voor zo min mogelijk niveau-
verschillen. Daarnaast gebeuren er
veel ongelukken op de trap en in
de badkamer.” Dat wijzen ook
landelijke cijfers uit, want in 2011
zijn er 2.165 personen van 65 jaar of
ouder overleden als gevolg van een
valongeval, terwijl er 269 65-plussers
in het verkeer omkwamen.
“Bijna niemand
denkt aan de fase
waarin je mogelijk
wat minder goed
ter been bent.”
november 2013 18
wonen!
Zes jaar geleden verhuisde Yvon Moossdorff met haar man
Jack van de Zwolse wijk Stadshagen naar Zwolle-Zuid. Ze greep
dat moment aan om haar woning levensloopbestendig
te maken. Keuken, badkamer en toilet werden zodanig
verbouwd dat, mochten ze minder goed ter been raken,
ze toch in dit huis kunnen blijven wonen. “Zelfs als één van
ons in een rolstoel komt. We hebben beneden een slaap-
en badkamer. Bovendien hebben we de tuin op hetzelfde
niveau als de woning gebracht. En we hebben een veranda
gebouwd zodat we lekker buiten kunnen zitten. Er zijn
genoeg ouderen die binnen verpieteren, omdat ze geen
geschikte plek buiten hun woning hebben. Deze investering
is het voor ons dubbel en dwars waard.”
Rust
Yvon is nu 57 jaar. In gesprek met vrienden in dezelfde
leeftijdscategorie merkt ze dat zij vaak helemaal niet
nadenken over het levensloopbestendig maken van hun
woning. “Ze schuiven het voor zich uit. Toch zou ik adviseren
om er over na te denken. Zelf wil ik niet mijn kinderen
belasten als het later wat minder met mijn gezondheid gaat.
Bovendien zijn de aanpassingen niet alleen voor later, ik heb
er nu ook al veel plezier van. Bijna niemand denkt aan de
fase waarin je mogelijk wat minder goed ter been bent.”
Hans Engelbertink werkt bij de gemeente Hengelo en is als
bouwkundig adviseur bij de campagne ‘Lang zult u wonen’
betrokken. Hij geeft al 36 jaar adviezen voor woning-
aanpassingen, die tot nu toe vooral vanuit de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) voortkwamen.
“Tegenwoordig zijn mensen meer zelf verantwoordelijk
voor het aanpassen van hun woning en kunnen we de
WMO alleen bij acute gevallen inzetten.”
Extra kamer
Engelbertink pleit er daarom voor om op z’n minst eens stil
te staan bij de vraag hoe je op dit moment woont en hoe je
later wilt wonen. “Als je jong bent heb je een bepaalde
wooncarrière voor ogen. Maar eigenlijk denkt bijna niemand
aan de fase waarin je mogelijk wat minder goed ter been
bent. Als je een huis laat bouwen, kan je er bijvoorbeeld voor
kiezen om op de begane grond een extra ruimte te maken.
Die kun je nu gebruiken voor de kinderen en later als slaap-
kamer. Ook is het betrekkelijk eenvoudig om andere kleinere
voorzieningen te plaatsen. Denk bijvoorbeeld aan antislip-
tegels, trapleuningen, drempelhulpen, de wasmachine of
droger op een sokkel en buitenverlichting bij de deuren.”
Mensen worden steeds ouder. Veel Overijsselaars hebben een eigen huis en willen daarin graag zo
lang mogelijk blijven wonen. Dit is mogelijk! Daarom is de campagne ‘Lang zult u wonen’ gestart.
Adviseur Hans Engelbertink en ervaringsdeskundige Yvon Moossdorff vertellen hoe.
Campagne
De campagne ‘Lang zult u wonen’ loopt van 2013 tot
2015 in vrijwel alle Overijsselse gemeenten. Lees meer
op www.langzultuwonen.nl.
“Ik wil later mijn
kinderen niet belasten”
19 november 2013
“Het gaat omgroene euro’s!”
november 2013 20
bespaart
Sport en duurzaamheid:
Een gesprek met (voormalig) voetbalverenigingbestuursleden
Roel van ’t Oever (VV Berkum) en Joop Kleinnijenhuis
(VV Den Ham) over geld, verenigen en duurzaamheid.
Geld besparen
Roel van ’t Oever: “Bij ons in Berkum is het denken over duurzaamheid
op een informele manier begonnen. Gedeputeerde Rietkerk komt hier
af en toe een wedstrijd bijwonen en dan praten we over allerlei
dingen. Al in 2011 hadden we het bij zo’n wedstrijd over innovatie en
duurzaamheid en dat het raar was dat voetbalclubs daar helemaal
niet mee bezig waren. Zo is het bij ons begonnen: met besparingen
om ‘groene’ Euro’s.”
Joop Kleinnijenhuis: ”In Den Ham was het ook in eerste instantie het
geld waar het om draaide. Daarover zijn we gewoon eerlijk. Wij stonden
voor grote investeringen, zoals een nieuwe kantine, en die hebben
we breder getrokken. Gewoon om investeringen meer rendabel
te maken. Daarnaast zijn sport en duurzaamheid een hele goede
combinatie: je bent buiten, met gezondheid en met jongeren bezig!”
Gemeenschap
Joop Kleinnijenhuis: ”De maatschappelijke en duurzame kant
kwamen bij elkaar toen we subsidie zochten voor onze nieuwbouw.
Bij de provincie konden we alleen subsidie krijgen als we het breder
trokken. Wij zijn met het bestuur van de vereniging bij lokale bedrijven
en inwoners langsgegaan om met zijn allen aanspraak te maken op
provinciale gelden. Gaandeweg werd iedereen steeds enthousiaster.
Het is uiteindelijk een project van de gemeenschap geworden en
daar word je als voetbalvereniging sterker van, niet alleen in fi nancieel
opzicht!”
Roel van ’t Oever: “We hebben zo’n 250 sponsoren. Voor hen, maar
ook voor onze leden, hebben we een avond georganiseerd om ze te
wijzen op alle regelingen die er bij de provincie beschikbaar zijn voor
duurzame investeringen. Die regelingen zijn geweldig, alleen weet
haast niemand het! Wij hebben nu twee zonneboilers en meer dan
150 zonnepanelen. Die dekken de helft van onze energie behoefte.”
Joop Kleinnijenhuis: “In Den Ham hebben we nu een duurzame kachel,
waarmee we 2300 kuub gas per jaar besparen. In plaats daarvan stoken
we duurzame houtkorrels uit de gemeente Twenterand.”
Energiescan
Roel van ’t Oever: “Alles wat je als vereniging kunt doen om geld
te besparen en verdienen op het gebied van duurzaamheid, wordt
mooi in beeld gebracht door de ‘energiescan’. Als je met je vereniging
aan de slag wilt met duurzaamheid, moet die scan absoluut de
basis zijn.”
LED verlichting
Roel van ’t Oever: “Onze volgende stap is LED verlichting. We hebben
in Eindhoven de eerste sportvelden met LED verlichting bezocht en
dat willen we nu in Overijssel ook. Een hockeyclub in Zwolle heeft
sinds een jaar al LED verlichting. Een interessant nieuw hoofdstuk voor
‘groene’ verenigingen!”
Meer informatie
Op www.jijenoverijssel.nl staat de complete tekst van dit interview,
meer foto’s en links naar de energiescan, het sport en energie
kennisplatform, alle informatie over ‘nieuwe energie’ en de voetbal-
verenigingen VV Berkum en VV Den Ham.
21 november 2013
Subsidies
VV den Ham heeft gebruik gemaakt van een tenderregeling, een subsidieregeling (geldig in 2012) voor mensen die collectief zonnepanelen
inkochten. Minimaal 15 bedrijven of 25 particulieren konden gezamenlijk een aanvraag indienen voor deze subsidie. VV Berkum heeft
meegedaan aan het project Duurzaam Zwolle, gefi nancierd door gemeente Zwolle en provincie Overijssel. Kijk voor meer informatie over
subsidiemogelijkheden (op het gebied van energie) voor sportclubs op www.jijenoverijssel.nl.
vertelt
november 2013 22
Overijssel barst van de verhalen. Grote sagen, waar je een boek over kunt schrijven. Maar ook kleine vertellingen,
die uit bescheidenheid de keukentafel nauwelijks verlaten. Al die verhalen verdienen het om gedeeld te worden.
Samen vormen die verhalen een groter geheel; het verhaal van heel Overijssel. En die verhalen komen nu samen op
Jij & Overijssel. Indianen in Dalfsen, een mysterieuze luchtmotor, sterke politieverhalen en persoonlijke gebeurtenissen,
die een diepe indruk kunnen achterlaten op het leven van mensen in deze streek.
Verhalenjagen in Overijssel
Kinderen achter
Zo plaatste Henny Boxman-Admiraal uit Zwarte-
waterland een verhaal over hoe zij in Overijssel
Poolse kinderen een mooie vakantie bezorgde.
Over hoe uit die contacten tussen Nederland en
Oost-Europa uiteindelijk een bloeiende handel in
schaakspellen ontstond. Henny: “De laatste jaren
ben ik gaan schrijven, gewoon omdat mijn hoofd
vol met verhalen zat. Ik geniet er dagelijks van.
Reden voor mij om onze Poolse avonturen te gaan
beschrijven. Bijvoorbeeld over onze eerste reis naar
Polen om kinderen een fi jne vakantie in Kampen
als opkikker te geven. Dat je door zo’n eerste reis
je eigen leven en dat van anderen een nieuwe
inhoud gaat geven, dat hadden wij niet verwacht.”
Gezocht: jouw verhaal
Overijssel is op jacht naar verhalen. Waarom? Omdat we ervaringen van Overijsselaars graag delen. Wat houdt
mensen in Overijssel zoal bezig? En dat kan via de publiekswebsite www.jijenoverijssel.nl/verhalenjagen.
Ook jij kan zo je verhaal daarop kwijt. Die site is een vrijplaats en geen pagina van ambtenaren of instellingen.
Een plek voor inspiratie. De provincie zijn wij zelf: ruim een miljoen mensen die elkaar wat te vertellen hebben!
Een voorbeeld daarvan kun je hier lezen. Het hele verhaal staat op www.jijenoverijssel.nl.
Zelf een verhaal maken, maar moeite om op gang te komen? Neem dan via de website contact op met
Jan Swagerman, de verhalenjager.
Lees alle verhalen terug op de site www.jijenoverijssel.nl, doe mee en deel!
Henny’s verhaal:
Kinderen achter gesloten grenzen
“In 1984 kregen we op een zondagmorgen een telefoontje. Of we twee Poolse
kinderen direct konden huisvesten. Deze kinderen stonden met hun bus bij de
Oostenrijkse grens, waar ze aanvankelijk niet verder mochten. In overleg met Pax
Christi (Christelijke organisatie, Red.) zijn de kinderen naar Nederland gekomen en
zo begon ons contact met Polen. Het bleef niet bij die twee kinderen.
Al gauw werd besloten om groepen van twintig kinderen naar Nederland te halen voor
een vakantie van drie weken. Daardoor kwamen we steeds meer te weten van de
situatie in het Oostblok. Achter het ijzeren gordijn waren de levens van veel kinderen
moeilijk. Wij wilden ze graag een beetje meer levensvreugde geven. Mijn man werd
steeds nieuwsgieriger en ging in ‘89 naar Polen om met eigen ogen te zien hoe het
daar was. Zo zag hij hoe schaakborden werden gemaakt. De hele familie hielp
daar aan mee. In keldertjes onder de huizen werden de schaakstukken met de hand
uit het hout gesneden. Om deze families te helpen kochten wij een voorraad in,
die we op de vrijmarkt in IJsselmuiden weer verkochten. Het kan mooi lopen,
aangezien we zijn uitgegroeid tot één van de grotere internetwinkels op dit gebied.
En dat alles onder het motto: we kunnen meer hulp geven als we meer geld hebben.”
23 november 2013
gesloten grenzen
Pionieren op
Een zonnige toekomst
voor ‘Zo’n Goed Plan’
“Ik heb loyale mensen in dienst. Collega’s met een gezin thuis.
Ik voel een grote verantwoordelijkheid hun banen te behouden.
Dat vergt in deze lastige tijden creatief ondernemerschap.
En lef!” Directeur Koen Rook van RS Techniek investeerde fors
in een digitaal concept waarmee woningbezitters binnen een
uur zien waar zij energie kunnen besparen en hoe hoge
energierekeningen defi nitief tot het verleden behoren. Nu zit
Koen met zijn bedrijf in een opwaartse spiraal. “Ik geniet elke
seconde van deze stroomversnelling!”
Toen de eerste tekenen van de recessie zich begonnen af
te tekenen, wist Koen dat hij actie moest ondernemen.
Samen met bedrijfsleider Erik Dahmen en een reclamebureau
bespraken ze een marketingstrategie en kwam het concept
‘Zo’n Goed Plan’ bovendrijven.
Onder het dak kijken
“Onze slogan is: buiten opwekken, binnen besparen”, vertelt
Erik. “Je kunt het dak wel volstoppen met zonnepanelen,
maar je moet ook onder het dak kijken waar de energie lekt.
Wij merkten in de praktijk, dat zodra het technisch wordt,
veel mensen afhaken. Ben je eenmaal overtuigd van de
energiebesparende maatregelen, dan kun je vervolgens
kiezen uit heel veel verschillende merken, soorten en
materialen. Mensen zien door de bomen het bos niet meer.
Met het computerprogramma Zo’n Goed Plan scheppen
we duidelijkheid.”
november 2013 24
onderneemt
Dat het met de economie tegenzit, weten we
nu wel. Gelukkig zijn er visionairs, durfals en
pioniers die desondanks kansen blijven zien.
Bijvoorbeeld in Nieuwe Energie. Sinds kort
kent Overijssel een aantal ‘energiepioniers’.
Bedrijven die op een innovatieve manier
omgaan met energie en graag hun verhaal,
kennis en inzicht willen delen met collega’s.
Een gesprek met twee van deze pioniers.
energiegebiedBeloning
“Het is een gok. Je moet durven. Dat is ondernemen.
Ik weet inmiddels: wie z’n kop boven het maaiveld uitsteekt,
wordt opgemerkt. Voor ons heeft dat heel positief
uitgepakt”, vertelt Koen. “Zo’n Goed Plan begint zich
terug te verdienen. Dagelijks schept het werkgelegenheid
voor 5 monteurs.”
Meten is weten bij
Aebi Schmidt
“Als iemand zegt dat iets niet kan, raak ik pas echt
gemotiveerd! Ik ben een techniekfan en zoek voortdurend
naar slimme oplossingen. Ook op het gebied van energie
besparen.” Steven Koenderink, facilitair manager bij Aebi
Schmidt, krijgt van zijn leidinggevende vrij baan. De ‘Willie
Wortel’ van het bedrijf spoort met een inventief en vernuftig
meetsysteem alle energielekken op. Dat bespaart jaarlijks
vele euro’s.
Aebi Schmidt maakt strooi- en veegmachines. Steven regelt
alles wat niet tot de ‘core business’ behoort. Ook de energie-
inkoop. Stevens kritische brein zoekt daarbij voortdurend
naar kostenbesparing. “Mijn motto: meten is weten!”
Dus schafte hij een gebouwbeheersingssysteem (GBS) aan.
Met 9 gasmeters en 30 warmtesensoren inspecteert Steven
het bedrijf. “Je krijgt een goede kijk op je energieverbruik.
De computer vertelt alles.”
Hart van het bedrijf
“De warme lucht die bovenin onze productiehallen blijft
hangen, ‘drukken’ we naar beneden met ventilatoren, zodat
het op de werkvloer behaaglijk is. De grote oven waarin
onze machines een poedercoating krijgen, geeft bij openen
een warmte van 200 graden af. Die lucht vangen we op en
gebruiken we in een hal waar geen verwarming is.”
“Het GBS is het hart van ons bedrijf. Door de installatie van het
warmte-terugwin-systeem besparen we ieder jaar minstens
€ 15.000. Dat is een keihard gegeven”, concludeert Steven.
“Ik wil dit systeem uiteindelijk als een netwerk over het hele
bedrijf uitrollen.”
25 november 2013
Energiepioniers
De provincie Overijssel ziet graag dat ondernemers in
Overijssel dit soort verhalen met elkaar gaan delen.
Er zijn een aantal ‘energiepioniers’ die beschikbaar zijn
voor presentaties en rondleidingen. Meer informatie:
www.overijsselheeftnieuweenergie.nl
Provincie Overijssel doet er alles aan om, het liefst vóór 2024, de
provincie asbestvrij te hebben. De provincie wil een gezonde en veilige
leefomgeving voor haar inwoners. In juli is er een subsidieregeling gestart
voor het versneld verwijderen van asbestdaken op bedrijfsgebouwen.
Eigenaren van bedrijfspanden worden gestimuleerd om het verouderde
en verweerde asbest van hun daken te vervangen voor duurzame,
energiezuinige materialen. Overijssel is de eerste provincie in Nederland
met zo’n regeling. De eerste aanvragen zijn inmiddels binnen!
Voorloper
Sommige ondernemers in Overijssel wachtten de regeling niet af en
namen al eerder het voortouw om hun bedrijf asbestvrij te maken.
Eén van die ondernemers is Jeroen Tuik, directeur van Schuitemaker in
Rijssen. Schuitemaker is een familiebedrijf uit 1918, dat met 170 werk-
nemers landbouwwerktuigen en gladheidsbestrijdingsmateriaal levert.
verwijdert
november 2013 26
Asbest? Overijssel wil graag van het asbest af. Asbest in gebouwen
en op daken: in 2024 moet het weg zijn. Immers: asbest-
daken leveren een gezondheidsrisico op.
Jeroen Tuik
27 november 2013
Weg ermee!
Wist je dat…
• Asbest een stad is in de Russische provincie Oblast,
86 kilometer ten noordoosten van Jekaterinenburg?
• Dat deze stad vernoemd is naar het mineraal asbest?
• Asbest al in de oudheid werd gebruikt?
• De Vestaalse maagden in Rome asbest gebruikten voor
eeuwig brandende lonten in hun lampenpitten?
• Arabische troepen asbest in de strijdkledij zouden hebben
verwerkt, zodat ze bij een bestorming brandbommen
konden gebruiken zonder zelf schade op te lopen?
“Wij wilden nog hoogwaardiger en duurzamer produceren.
Dan is het goed om ook de werkomgeving daar op aan te passen.”
Hoewel dat sneller gezegd was dan gedaan. Het duurde nog tien jaar
voordat de bedrijfsgebouwen defi nitief werden aangepakt. De veiligheids-
risico’s en de brandverzekering gaven de doorslag. De oudste hal werd
afgebroken en de rest kreeg een nieuw, duurzaam en hoogwaardig dak.
Door de vormgeving werd het binnen ook lichter en dat is voor de
werknemers prettig. “Dat laat zich natuurlijk moeilijk in cijfers uitdrukken,”
vertelt directeur Tuik. Schuitemaker investeerde zelf in de verbouwing en
asbestverwijdering. “Het heeft ons veel geld gekost. Maar met duurzaam
ondernemen is het zo: je moet het zélf willen en er helemaal achter
staan, dan lukt het ook.”
Schuitemaker heeft geen gebruik gemaakt van provinciale subsidie.
Op dit moment is het mogelijk om subsidie te krijgen voor het
verwijderen van asbest.
De subsidieregeling
Om voor de subsidieregeling ‘Verwijdering asbestdaken bedrijfs-
locaties Overijssel’ in aanmerking te komen moet je bedrijf
een dakoppervlak hebben van minimaal 334 vierkante meter.
Per vierkante meter wordt 3 euro vergoed, met een maximum
van 25.000 subsidie per aanvrager. De regeling is speciaal bedoeld
voor bedrijven op bedrijfsterreinen. In totaal is 1,1 miljoen euro
beschikbaar, waarvan 300.000 euro in 2013. Naast de provinciale
regeling voor bedrijfsdaken is er sinds deze zomer ook een
(rijks)regeling voor agrarische bedrijven. Hierbij wordt ook de
verwijdering van asbestdaken gesubsidieerd.
Kijk voor meer informatie over de provinciale regeling op
www.overijssel.nl/asbestdak en voor de landelijke regeling
voor agriarische bedrijven op www.asbestvanhetdak.nl.
schrijft
november 2013 28
Foto oude IJsselcentrale
Aangezien de uitgave van
Jij & Overijssel in november het
thema Energiek Overijssel heeft,
stuur ik hierbij een toepasselijke
foto van de oude IJsselcentrale aan
het Almeloos Kanaal in Zwolle.
Vriendelijke groet,
J.J.A. (Ko) Schuman uit Zwolle
Wij vinden het als redactie
zeker een toepasselijke
foto en willen Ko hartelijk
bedanken voor deze
bijdrage aan het magazine.
29 november 201329 novvemmber 2013
Enige tijd geleden kregen wij van
mevrouw Hermien Mensink deze
tekening binnen. Haar doel is om
meer aandacht te genereren voor de
jongeren in Overijssel. Wij hebben
Hermien gevraagd haar droom te
delen op ons platform Jij & Overijssel.
Heb jij een droom voor Overijssel?
Plaats hem op www.jijenoverijssel.nl.
Toekomstdroom voor Overijssel
Verplicht vaarbewijsIn de brievenrubriek van de juni editie van
Jij & Overijssel staat dat een vaarbewijs verplicht
is voor een klein schip korter dan 20 meter.
Volgens de tekst van de cursus van vaarbewijs
1 is het verplicht voor een snel schip dat sneller
kan varen dan 20 km en/of 15 meter of langer is.
Het is “klein bier”. maar m.i. niet juist.
J. Scholten uit Dalfsen
Meneer Scholten heeft inderdaad gelijk.
Een vaarbewijs is verplicht vanaf 15 meter
lengte schip of 20 km/uur of harder.
november 2013 30
blikt terug
Wie kan ons meer vertellen over deze foto?Stuur ons een brief of e-mail; onder de inzendingen wordt een
mooie prijs verloot. Heb je zelf nog belangwekkende historische
foto’s die in deze rubriek thuishoren, dan horen we dat graag!
De prijswinnaar wordt op www.jijenoverijssel.nl bekend gemaakt.
De winnaar krijgt automatisch bericht van de provincie.
Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
De winnaar van de historische foto uit het vorige magazine is,
Jantje Mulder-Veijer uit Staphorst.
Foto: Historisch Centrum Overijssel
Reacties voor 1 januari 2014 sturen naar:
of
Redactie Jij & Overijssel
Bertine Westebring - Lindeboom, 5c
Antwoordnummer 800
8000 VB Zwolle
lost op
Kruiswoordraadsel Jij & Overijssel
Horizontaal
2 Op welke aanpassing in haar huis is Yvon Moossdorff het meest trots?
6 Wat is er in Overijssel springlevend?
9 Wat is het hart van het bedrijf van energiepionier Stefan Koenderink?
10 Waar wordt op dit moment een buurtbedrijf opgericht?
11 In welke keuken kent de bakleverworst zijn oorsprong?
12 Waarover spraken Peter de Jager en Commissaris van de Koning
Ank Bijleveld-Schouten tijdens hun gezamenlijke autorit?
Verticaal:
1 Wat biedt de Overijsselse OV-ambassadeur naast een informatie-
bijeenkomst nog meer aan?
3 Wat wordt er verstookt in de kachel van VV Den Ham?
4 Wat levert Zo’n Goed Plan naast energiebesparing nog meer op?
5 In welk Overijssels dorp vind je een virtueel zorgnetwerk?
7 Wat mag er in 2024 niet meer op Overijsselse daken te vinden zijn?
8 Uit welk land komen de kinderen die bij de familie Boxman logeerden?
31 november 2013
Het kruiswoordraadsel staat in het teken van
het thema ‘Energiek Overijssel’. Als je het
magazine goed leest, vind je de antwoorden
op onderstaande vragen terug in de tekst.
Veel lees- en puzzelplezier!
Maak kans op een pakket streekproducten.
Meedoen?
Noteer de letters van de oplossingen in de onder-
staande vakjes en je kunt een woord vormen dat
alles met het thema van het magazine te maken
heeft. Mail je antwoord voor 1 januari 2014 naar
[email protected] of Redactie Jij & Overijssel
(antwoordnummer 800, 8000 VB Zwolle)
en maak kans op een leuke prijs. Succes!
De winnaar van de vorige keer is
Anneke van de Wetering – Leus uit Almelo.
3
6 7
8
9
4
5
10
11
12
1
2
a
b
c
d
e
f
gh
a b c d e f g h
beleeft
Als ik kon toveren
FO
TO
: Marg
reet V
loo
n
Met een toverstaf
zou ik Overijssel veranderen
alle singels laten begroeien
beekjes kalm meanderen.
Tover op alle daken
van schuur, stal of huis
een dambord vol zonnepanelen
speel met de zon kat en muis.
Laat hoge molens bouwen
die boven alles uit
met draaiende wieken
wind vangen op de snuit.
Raak met mijn toverstaf
alle mensen zachtjes aan
zodat ze zuiniger gaan leven
geen restjes laten staan.
Water niet verspillen
een lampje minder aan
kaarsen geven ook licht
kan gezellig staan.
Tover dikke truien
verwarming gaat omlaag
houtresten verzamelen
groene stroom vanaf vandaag.
Laat alle mensen fi etsen
blijven heel gezond
de lucht wordt schoner
er rijdt geen auto rond.
Iedereen zal genieten
van weiden vol koeien
die loom liggen herkauwen
en vriendelijk loeien.
Met een toverstaf
zal Overijssel veranderen!
Diny Izaks
Het volgende nummer van Jij & Overijssel
verschijnt in maart 2014. Het thema
is dan ‘Samen in Overijssel’ Heb jij
een mooi gedicht over dit thema?
Stuur het dan voor 1 januari 2014 naar
[email protected] of naar Redactie
Jij & Overijssel, antwoordnummer 800,
8000 VB Zwolle. Eén van de inzendingen
plaatsen wij op deze pagina.
Dit is de bijdrage van Diny Izaks
over Energiek Overijssel. De andere
inzendingen kun je bekijken op
www.jijenoverijssel.nl.