kalitsal metabolĠk hastaliklarda klĠnĠk …baskent-adn.edu.tr/dokumanlar/metabolik.pdfsarılık,...

54
KALITSAL METABOLĠK HASTALIKLARDA KLĠNĠK YAKLAġIM Dr. AyĢegül Tokatlı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Beslenme-Metabolizma Ünitesi

Upload: ngotuyen

Post on 19-Jun-2018

231 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

KALITSAL METABOLĠK HASTALIKLARDA KLĠNĠK YAKLAġIM

Dr. AyĢegül Tokatlı

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Beslenme-Metabolizma Ünitesi

Metabolik Hastalık Nedir?

Metabolik hastalıklar protein, karbohidrat ve yağ asitlerinin sentezi ya da katabolizması ile ilgili olaylar sonucu gelişen patolojik tablolardır.

Metabolik hastalıklar tek tek düşünüldüklerinde nadirdir, ancak çok çeşitli oldukları düşünülürse toplamda daha sık akla gelmesi gerekir.

Çoğu otozomal resesif kalıtılan bu hastalıklar akraba evliliğinin sık olduğu ülkemizde daha da sık akla gelmelidir.

Kalıtsal Metabolik Hastalıkların Tanısı Çoğu Kez Güçtür !

Pekçok klinisyen, metabolik hastalıkların nadir olduğunu düşünerek, benzer tablo yaratan patolojilerin -sepsis gibi- olmadığı gösterildikten sonra metabolik hastalığı düşünmektedir.

Metabolik hastalık olabilir mi?

Kalıtsal Metabolik Hastalıkların Tanısı Çoğu Kez Güçtür

Çok sayıda metabolik yol ve bunların birbirleriyle ilişkileri düşünülerek, metabolik hastalıkların tanısı için bu yollarla ilgili geniş bilgiye ihtiyaç olduğu sanılır.

Oysa metabolik hastalıkların tanısı birkaç testin kullanılmasıyla konabilir.

Özellikle yenidoğanlar kısıtlı belirti ve bulgu gösterdikleri için, bu dönemde bulgu veren metabolik hastalıklar çoğu kez sepsis veya diğer sık izlenen hastalıklar olarak yorumlanabilir.

Metabolik hastalıkların otopsi bulguları da nonspesifiktir.

Metabolik hastalıktan ölen vakaların çoğuna sepsis eşlik ettiği için bu vakaların ölüm nedeni otopside de çoğu kez sepsisolarak yorumlanır.

Bunlar, yaşarken tanımlanmamış vakaların postmortem de tanımlanamamasının nedenidir.

Kalıtsal Metabolik Hastalıkların Tanısı Çoğu Kez Güçtür

Pratikte, daha büyük yaş gruplarında metabolikhastalıklar psikomotor retardasyon ve konvülsiyon gibi olaylarda düşünülür. Metabolik hastalık için önemli ip ucu olabilecek diğer bulgular çoğu kez gözardı edilir.

Metabolik hastalıklar herediterdir, herediterhastalıkların doğumu takiben bulgu vereceği düşünülür.

Bu nedenle geç çocukluk döneminde, adölesan çağda ya da yetişkin yaşta klinik bulgu veren hastalarda metabolikhastalık hiç akla gelmez.

Kalıtsal Metabolik Hastalıkların Tanısı Çoğu Kez Güçtür

Hekimler metabolik hastalıkların bir kısmının tedavi edilebilir olduğunu, bir kısım hastanın ise hastalıktan etkilenmeden ya da çok az etkilenerek yaşamda kalmasının kendilerinin erken tanısına bağlı olduğunu bilmelidir.

Metabolik hastalık olabilir mi?Metabolik hastalıksa tedavi edilebilir mi? Tedavi edilemeyen vakalarda

dahi tanının, annenin izleyen gebeliğinde prenatal tanı şansı verebileceği unutulmamalıdır.

ETKĠLENEN METABOLĠK SĠSTEME GÖRE METABOLĠK HASTALIKLAR;

1. Defektif Proteinler ve Hastalıkları

2. Karbohidrat Metabolizması Hastalıkları

3. Kolestrol ve Lipoprotein Metabolizması Hastalıkları

4. Mukopolisakkarit ve Glikolipit Metabolizması Hastalıkları

5. Amino Asid ve Organik Asid Metabolizması Hastalıkları

6. Non-Amino Asit Nitrojen Metabolizması Hastalıkları

7. Mitokondrial Yağ Asidi Oksidasyon bozuklukları

8. Nükleotid Metabolizması Hastalıkları

9. Metal Metabolizması ve Taşınımı bozuklukları

10. Peroksizomal Hastalıklar

11. DNA Tamir Mekanizmalarındaki bozukluk ile giden hastalıklar

Patofizyolojik Olarak Metabolik Hastalıklar

-Ġntoksikasyon tipinde metabolik hastalıklar:

-Fenilketonüri, MSUD, tirozinemi, homosistinüri gibi

-MMA, İVA, PA gibi organik asidüriler

-Üre siklusu enzim defektleri

-Galaktozemi

-Fruktozemi

-Enerji eksikliği tipinde metabolik hastalıklar:

-Glikojenozis ve glukoneogenezis defektleri

-Konjenital laktik asidozlar

-Yağ asidi oksidasyon defektleri

-Mitokondriyal solunum zinciri defektleri

-Peroksizomal hastalıklar

-Kompleks moleküllerin sentezi ya da katabolizmasındaki bozukluk sonucu geliĢen metabolik hastalıklar:

-Lizozomal hastalıklar

-Peroksizomal hastalıklar

-Konjenital glikolizasyon bozuklukları

-Alfa-1 antitripsin eksiklikleri

Aynı patofizyolojik grupta olan hastalıkların klinik tabloları,

klinik seyirleri çok farklı olabilir.

Fenilalaninhidroksilaz

Fenilalanin

Fenilasetik asit Fenillaktik asit

Tirozin

Dopamin

Noradrenalin

Adrenalin

Melanin

Esansiyel amino asitler olan lösin, izolösin ve valin’in ortak yıkım basamağındaki enzimin eksikliği sonucu ortaya çıkan , çekinik genle aktarılan kalıtsal metabolik bir hastalıktır.

“MSUD”

04042012044.wmv

glukoz

galaktoz

Galaktozemi

Beyin

GözSarılık

Karaciğer

Böbrek

İlk haftanın ikinci yarısında emmeme, kusma , kilo kaybı , halsizlik gibi bulgular gelişir.

Sarılık, karında şişlik, halsizlik gibi bulgulara KC de büyüme, karında asit toplanması, katarak gibi muayene bulguları eşlik eder.

Kan alınan yerlerden kanamanın durmaması , biriken toksik metabolitlerin diğer enzimleri baskılaması sonucunda oluşabilen hipogliseminin bulguları gözlenebilir.

Major Klinik Bulgulara Göre Metabolik Hastalıklar

-Yenidoğan döneminde ortaya çıkan akut semptomlar

-Tekrarlayan koma atakları

-Kronik ve ilerleyici semptomlar

-Diğer spesifik bulgular

Major Klinik Bulgulara Göre Metabolik Hastalıklar

-Yenidoğan döneminde ortaya çıkan akut semptomlar

-Tekrarlayan koma atakları

-Kronik ve ilerleyici semptomlar

-Diğer spesifik bulgular

Yenidoğan döneminde ortaya çıkan akut semptomlar

Doğum öncesinde /Doğumda bazı bulgular

-Anneden

“AFL” ve “HELLP” sendromu

-Bebekte

-Konvülsiyon/apne

-Ağır hipotoni

-Asit/ hidrops fötalis

-Dismorfik bulgular

-Doğum öncesinde

-Anneden “AFL” ve “HELLP” sendromu

Bazen fötüsdeki kalıtsal metabolik hastalığın anneye etkileri nedeni ile annenin gebelikte geliştirdiği tablo kalıtsal metabolizma hastalığı ile doğacak bebeğin habercisi olabilir.

Gebelikte akut yağlı karaciğer, “AFL”, son trimesterin, anne ve fötüste morbidite ,mortalite nedeni olabilecek bir komplikasyonudur. AFL’de başlangıçta karın ağrısı, bulantı/kusma, hızlı gelişen karaciğer yetmezliği vardır. Koagülopati ve eğer gebelik sonlandırılmazsa ensefalopati Önemli olan tanıda gecikilmemesi ve gebeliğin hemen sonlandırılmasıdır. “HELLP” (Hemoliz+ “Elevated Liver” enzimleri+”Low Platelet”) sendromu ise yine üçüncü trimesterde gelişen, şiddetli preeklamsinin komplikasyonu olarak değerlendirilebilecek bir tablodur. Prognoz AFL’den daha iyidir. AFLP’de olduğu gibi doğum hemen gerçeklenmelidir

-Doğumda bazı bulgular

-Konvülsiyon/apne -Asit/ hidrops fötalis

-Ağır hipotoni -Dismorfik bulgular

Yenidoğan döneminde ortaya çıkan akut semptomlar

“AFL” veya “HELLP” sendromu gelişen annenin bebeğinde mutlakayağ asidi oksidasyon eksikliği yönünden değerlendirme yapılmasıgerektiği, bebek ölü doğsa bile cilt fibroblast kültürü ya da DNA çalışmaları ile tanıya varılmaya çalışılması gereklidir.

Eğer bebekte hastalık saptanırsa annenin daha sonraki gebelikleri için risk altında olduğunun söylenmesi gereklidir.

Bu tabloların oluşmasında etkili olabileceği varsayılan faktörler;

- Zorunlu heterozigot olan annenin, bebekte oluşan ve anneye ulaşan toksik metabolitleri okside kapasitesinin azlığı,

- Gebeliğin anne metabolizmasında ciddi değişiklikler yaratması (Hayvan deneyleri ile gebeliğin mitokondriyal yağ asidi oksidasyonunun % 25-50 azalttığı gösterilmiştir.)

- Gebelikte azalmış -oksidasyon yanında artmış trigliserid yıkımının daartması (ikisinin birlikte plazma yağ asitleri artışının nedeni olduğu ileri sürülür.)

- “LCHAD “ eksikliğinde ortaya çıkan spesifik bir metabolit olan 3-OH yağasitlerinin anne karaciğerine doğrudan toksik olması

Tüm genetik olaylarda olduğu gibi kalıtsal metabolik hastalıklarkonsepsiyondan itibaren vardır, defektif olan enzim fötal hayattaaktif olan bir enzim olabilir.

Buna rağmen intoksikasyon tipindeki metabolik hastalıklar fötüstebir olumsuzluk yaratmaz. Çünkü plasenta, toksik metabolitleriuzaklaştıran bir diyaliz sistemi gibi çalışır, bu hastalıklarda bebekdoğumda iyidir, hastalık tablosu eksik olan enzime substrat olacakmaddelerin alımını takiben gelişir.

Çeşitli doku ve organların enerji üretiminde ya da harcamasında bir problemin olduğu metabolik hastalıklarda plesental koruma söz konusu olamaz, semptomsuz bir dönem yoktur, bebek hemen belirti-bulgu verir. Hatta fötal hayatta enerji yetmezliğinin bulgusu olarak dismorfik bulgular olabilir.

YENĠDOĞAN DÖNEMĠNDE ORTAYA ÇIKAN AKUT SEMPTOMLAR

Doğum Öncesi/Sonrasında Ortaya Çıkış

Konvülsiyon/apne Ağır hipotoni Asit/nonimmün hidrops fötalis

Dismorfizm

Piridoksin bağımlılığı

Perokzisomal hastalıklar

Bazı lizozomal hastalıklar

Perokzisomal, bazı lizozomal hastalıklar

Perokzisomal hastalıklar

Non-ketotik hiperglisinemi

Eritrosit enzimopatileri

Kolestrol sentez bozuklukları

Molibden kofaktör eksikliği

Konjenital laktik asidoz

Pearson send., bazı solunum zincir boz.

Konjenital laktik asidoz ( PDH eks.)

Non-ketotik hiperglisinemi

Konjenital glikolizasyon boz.

Neonatal hemokromatozis

Konjenital glikozilasyon boz.

Konjenital laktik asidoz

Konj. glikolizasyon bozuklukları

Glutarik asidüri II

GDH tip IV 3-OH izobütirilKoA deasilaz eks.

Yenidoğanda metabolik hastalık klinik tabloları

KC hastalığı Asit-baz boz. Kardiyak Nörolojik Hipoglisemi

Galaktozemi

Tirozinemi tip I

Organik asidemi Yağ asidi oks. bozukluğu

Hiperamonemi Yağ asidi oks. bozukluğu

-1-anti tripsin

Safra asidi

met.bozuklukları

Konjenital laktik asidozlar

Solunum zincir bozuklukları

Organik A, MSUD , Konj. Laktik asidoz

F-1,6-DF eksikliği

Solunum zincir

bozuklukları

Sitrullinemi II

F-1,6-DF eksikliği Konj glikozilasyonboz.

Yağ asidi oks. bozukluğu

Glikojen depo hastalığı tip I

Neonatal

hemokromatosis

Ketoliz bozuklukları

Glikojen depo hastalığı tip IV

Peroksizomalhastalıklar

Solunum zincir bozuklukları

Yağ asidi oks. Hiperamonemi Pompe hastalığı Non-ketotikhiperglisinemi

Organik asidemi

N. Pick tip C

Wolman hast.

H.Fruktoz İnt

Kalbe spesifik fosforilaz-D-kinaz eksikliği

Molibden kofaktör eks.

Remetilasyon bozuklukları

H. fruktozintoleransı

Major Klinik Bulgulara Göre Metabolik Hastalıklar

-Yenidoğan döneminde ortaya çıkan akut semptomlar

-Tekrarlayan koma atakları

-Kronik ve ilerleyici semptomlar

-Diğer spesifik bulgular

Tekrarlayan Koma Atakları (Geç Başlayan Akut Form)

-Akut baĢlangıç gösterir

-Genellikle altı aydan sonra bazen adölesan hatta yetiĢkin çağda bulgu verir

-Hızlı ilerler, bazen kendiliğinden düzelebileceği gibi tüm destekleyici tedaviye karĢın açıklanamayan ölümle sonuçlanır.

-Tabloyu baĢlatan belirgin bir olay bulunamayabilir

-Sık tekrarlayan ataklar Ģeklinde seyredebilir, kiĢi ataklar arasındaki dönemde tamamen sağlıklı görülebilir

Tekrarlayan Koma Atakları (1)

-Tekrarlayan koma atakları metabolik hastalıkların geç başlayan akut formunu akla getirmelidir.

-Her türlü koma metabolik hastalıktan kaynaklanabilir.

-Başlama yaşı, eşlik eden klinik bulgular (hepatik, nörolojik) çok farklı olabilir.

-Olayın geriye dönüşümlü oluşu, sekel bırakması ya da ölümle sonuçlanması mümkündür.

-Saptanan biyolojik profil birbirinden çok farklı olabilir; Ketoasidozis, hiperamonemi ve alkaloz, hiperlaktikasidemi, asidozla birlikte olan ya da olmayan hipoglisemi, diyabetik komayı andıran hiperglisemi ve ketoasidoz birlikteliği, hepatoselüler disfonksiyon, biyolojik bir bozukluk olmaksızın gelişen hemipleji, hemianopsi klinik tabloya eşlik edebilir.

Üre siklusu enzim defektleri, LPI, HHH sendromu;

genellikle kronik kusma, yetersiz kilo alımı, hiperamonemik koma, alkaloz, hepatik disfonksiyon, “Reye-like” sendrom, bazen de ağır nörolojik ve psikiyatrik belirtiler verir.

Yağ asidi oksidasyon ve ketogenez defektleri;-idiopatik kardiyomyopati ve ilerleyici lipid myopatisi ile birlikte akut kalp yetmezliği -hipoglisemi, orta derece hiperamoneminin bulunduğu koma,

-ketoasidozun bulunmadığı hepatik disfonksiyon şeklinde bulgu verebilir.

Dallı zincirli amino asitlerin katabolizması ile ilgili MSUD, MMA, PA, ĠVA, ketoliz defektleri (süksinil KoA transferaz ve 3-ketotiolaz eksiklikleri) ;

ağır ketoasidoz ile seyreder, hiperglisemi ve dehidratasyon ile birlikte oluşu halinde diyabetik koma ile karışabilir.

Glikojenolizis ve glukoneogenezis defektleri (früktoz 1,6 difosfataz, glikoz 6-fosfataz

eksiklikleri gibi) genellikle hipoglisemik koma, hepatomegali ve laktik asidemi ile karakterizedir.

Tekrarlayan Koma Atakları (2)

Tekrarlayan Koma Atakları (3)

Belirgin koma gelişmeden tabloya öncülük eden akut ataksi, açıklanamayan dehidratasyon, persistananoreksi, kusma, kilo alamama, kardiyomyopati, kalp yetmezliği, geliĢme geriliği gibi olayların varlığı çoğu kez dikkate alınmaz.

Vakaların çoğu ilk birkaç atakta dahi tanımlanamaz.

Ensefalit, entoksikasyon, serebral tümör, inek sütü proteini intoleransı, malabsorbsiyon, Reye sendromu, Leigh sendromu, diyabetik koma, açlık ketoasidozu, septisemi, toksik şok, migren, tetani, nedeni açıklanamayan hipoglisemi tanılarını alır.

Yenidoğan ve İnfantta Kalıtsal Metabolik Hastalıkların Klinik Semptomatolojisi

-Olası kalıtsal metabolik hastalık

-Semptomsuz dönemi takiben gelişen akut hastalık

-Konvülsiyon veya hipotoni geliştiren yenidoğan veya infant (özellikle durdurulamayan konvülsiyon )

-Anormal kokunun farkedildiği infant

-Kuvvetle olası kalıtsal metabolik hastalık (özellikle ilk bulgular ile birleştirildiğinde)

-Devamlı veya tekrarlayan kusma-Kilo almama veya kilo kaybı

-Apne veya solunum güçlüğü-Koma (özellikle intermittant) -Sarılık veya hepatomegali

-Açıklanamayan kanama-Sepsis (özellikle E.Coli sepsisi)

-Aile öyküsü (yenidoğan döneminde kardeş ölüm öyküsü)

-Anne baba akrabalığı

Major Klinik Bulgulara Göre Metabolik Hastalıklar

-Yenidoğan döneminde ortaya çıkan akut semptomlar

-Tekrarlayan koma atakları

-Kronik ve ilerleyici semptomlar

-Diğer spesifik bulgular

Kronik ve İlerleyici Hastalık Olarak Metabolik Hastalıklar (1)

Metabolik hastalıklar bir organ ya da sisteme ait uzun süren ve ilerleyici bulgular Ģeklinde de klinik verebilir.

SĠNDĠRĠM SĠSTEMĠ ile ilgili semptomlar:

Persistan anoreksi,kronik kusma, kilo alamama,Osteoporoz

Bu belirti ve bulgular aslında LPI, OTC eksikliği, organik asidemilere bağlı gelişmişken bu klinik tablo inek sütü allerjisi, Çölyak hastalığı, pilor stenozu veya diğer intestinal problemler olarak değerlendirilebilir.

NÖROLOJĠK SĠSTEM ile ilgili semptomlar

Gelişme geriliği, progresif psikomotor retardasyon, konvülsiyon, santral veya periferik sinir

sistemine ait bozukluklar metabolik hastalığın bulgusu olabilir.

KAS BULGULARI

Pek çok metabolik hastalık ağır hipotoni, kas zayıflığı, azalmış kas kitlesi ile birliktedir.Geç bulgu veren üre şiklus enzim defektleri, çeşitli organik asidemiler (MMA, İVA, multipl karboksilazeksikliği, metilkrotonil glisinüri gibi) bu bulguların izlendiği hastalıklardır.

Kronik ve İlerleyici Nörolojik Hastalık Olarak Metabolik Hastalıklar

-Mevcut nörolojik hastalıklar için; -olayı açıklayan bir neden bulunamıyorsa

-ilerleyici ise nörolojik olmayan başka bir bulgu ile birlikte ise

-bulguların ortaya çıkışı açlık ya da enfeksiyon gibi bir olay ile eş zamanlı ya da daha sonra ise

-biyokimyasal bozukluklar (düşük bikarbonat, hiperlaktik asidemi, ketonüri gibi) ile birlikte ise nedeni metabolik olabilir

Kronik ve İlerleyici Kas Hastalığı olarak Metabolik Hastalıklar

Ağır neonatal jeneralize hipotoni, non-obstrüktif kardiyomiyopati ile birlikte olan ya da olmayan progresif miyopati enerji eksikliği tipinde metabolik hastalıklarda izlenir.

En sık rastlanan hastalıklar mitokondrial solunum zinciri hastalıkları, yağ asidi oksidasyon defektleri, müsküler glikojenoliz defektleri, asit maltazeksikliğidir.

Kalıtsal metabolik hastalıklarda laboratuvar bulguları

-Metabolik asidoz-Hipoglisemi-Ketonüri-Hiperamonemi

-Hiperamonemi- Metabolik alkaloz

-Yüksek transaminaz değerleri-İdrarda (glukoz dışında) redükleyen madde

-Pozitif FeCl3 testi

-Nötropeni, trombositopeni, anemi-Vakuollü lenfositler

Organik asidemi

Üre döngüsü enzim bozukluğu

Galaktozemi

Fenilketonüri

Metabolik Hastalık Şüphe Edilen Yenidoğan ve İnfanttaYapılması Gerekli Başlangıç Laboratuvar Testleri (1)

-Ġdrar-Tipik koku

-Non glukoz redüktan madde (Benedict, klinitest )

-FeCl3 testi

-Aseton (asetest)

-Ketoasitler (dinitro fenilhidrazin)

-Sülfitler (sülfitest)

-pH

Değişik İdrar Kokusu Veren Metabolik Hastalıklar

-Fenilketonüri

-Tirozinemi

-MSUD

-İVA

-GA tip 2-3-metilkrotonil KoA

karboksilaz eksikliği

-Multipl karboksilaz eksikliği

-Küf kokusu

-Küf veya lahana

-Çemen

-Terli ayak

-Terli ayak

-Kedi idrarı

İdrarda Non-Glukoz Redükleyen Madde olan MetabolikHastalıklar

-Galaktozemi

-HFI

-Tirozinemi

-Galaktokinaz eksikliği

-Esansiyel früktozüri

-Pentozüri

-Ağır karaciğer hastalıkları

-Galaktoz

-Früktoz-P-hidroksifenilpirüvik asit

-Galaktoz

-Früktoz

-Ksilüloz

-Galaktoz

Metabolik Hastalık Şüphe Edilen Yenidoğan ve İnfanttaYapılması Gerekli Başlangıç Laboratuvar Testleri (2)

-Kan-Tam kan sayımı-Elektrolitler (anyonik gap)-Kan gazları-Ca, glukoz-Amonyak-Laktit asit, pirüvik asit-Karaciğer fonksiyon testleri-Ürik asit ( molibden kofaktör eksikliğinde )

-Kan üre nitrojeni ( üre döngüsü enzim bozukluklarında )

Sadece yükseklikler değil düĢüklüklükler de anlamlı !

Metabolik Hastalık Şüphe Edilen Yenidoğan ve İnfanttaYapılması Gerekli Başlangıç Laboratuvar Testleri (3)

-Beyin omurilik sıvısı-Laktik asit-Amino asitler

-Diğer-Bakteriyolojik incelemeler-Akciğer grafisi-Lomber fonksiyon-EKG-EKO-Kraniyal USG

Metabolik Hastalık Şüphe edilem Yenidoğan veİnfantta Yapılması Gerekli İkinci Basamak Testler

-Kantitatif amino asit tayini (plazma, idrar ve BOS)

-Organik asit analizi (GC-MS)

-Karnitin düzeyi (total ve serbest)

-Çok uzun zincirli yağ asitleri (serum)

-Betahidroksi bütirat (serum)

-Serbest yağ asitleri (serum)

-Kantitatif orotik asit (idrar)

-Galaktoz-1-fosfat üridil transferaz (eritrosit)

Metabolik Hastalık Şüphe Edilen Yenidoğan ve İnfantta Yapılması Gerekli Özel Testler

-Enzim tayini-Cilt fibroblast kültürleri-Lökositler-Karaciğer

-Moleküler DNA çalışmaları-Lökositler-Cilt fibroblastları-Karaciğer ve diğer dokular

Major Klinik Bulgulara Göre Metabolik Hastalıklar

-Yenidoğan döneminde ortaya çıkan akut semptomlar

-Tekrarlayan koma atakları

-Kronik ve ilerleyici semptomlar

-Diğer spesifik bulgular

Metabolik hastalıklarda spesifik semptomlar (1)

-Alopesi, angiokeratosis, iktiyozis, plitorti, trikoreksis nodosa, alt ekstremitede ülsere lezyonlar gibi cilt ve cilt eklerine ait bulgular

Prolidaz eksikliği Fabry hastalığı

Metabolik hastalıklarda spesifik semptomlar (2)

Katarakt, “cherry red spot”, korneal depolanma,

keratit, mikrokornea, pitosis, eksternal oftalmopleji, retinitis pigmentosa, lens luksasyonu, gibi göz bulguları

SialidosisNiemann-Pick Tip B Sandhoff Farber

Metabolik hastalıklarda spesifik semptomlar (2)

-Hemolitik anemi (piroglutamik asidüri) , megaloblastik anemi, pansitopeni, nötropeni, trombositopeni gibi hematolojik bulgular

-HÜS, nefrokalsinozis, tübülointerstisiyel nefropati, renal polikistler, tübülopati, anormal idrar kokusu, anormal idrar rengi gibi böbrek bulguları.

-Osteoporoz, epifizlerde noktasal kalsifikasyon, artrit, eklem kontraktürü gibi iskelet bulguları

Homosistinüri

Metabolik hastalıklarda spesifik semptomlar (3)

-İnterstisiyel pnömoni gibi akciğer bulguları

-Raynaud fenomeni, tromboembolik olaylar gibi vaskülerbulgular

-Delirium, hallusinasyon, mental konfüzyon, mentalregresyon gibi psikiyatrik olaylar.

-Ataksi, diskinezi, distoni, intrakranial kalsifikasyon, periferal nöropati, self mütilasyon, senserinöralsağırlık,spastik paraparezi, karpus kallozum agenezisi

gibi nörolojik olaylar

Metabolik hastalıklarda spesifik semptomlar (4)

-Siroz, hepatoselüler yetmezlik, Reye sendromu gibi karaciğer bulguları

-Kas krampları, miyoglobinüri, progresif miyopati gibi kas bulguları

-Diyabet, psödodiyabet gibi endokrin bozukluklar

-Konjenital malformasyon ve dismorfik sendromlar

-Kardiomiyopati gibi kardiyolojik bulgular

Genel destek tedavisi

-Hidrasyonun düzeltilmesi

-Asit-baz dengesinin düzeltilmesi

-IV glikoz verilmesi (Hipoglisemiye karşı ve endojen yıkımı önlemek için)

-Eşlik eden enfeksiyonların kontrolü

-Hastanın beslenmesi (enteral-parenteral)

Toksik maddelerin acil olarak vücuttan uzaklaĢtırılması

-“Exchange” transfüzyon

-Periton diyalizi

-Hemodiyaliz

-Devamlı hemofiltrasyon

-Zorunlu diürez

Toksik metabolitlerin birikiminin önlenmesi

-Substratın diyetten çıkarılması( galaktozemi)

-Substart esansiyel ise alımının kısıtlanması (FKU)

Toksik metabolitin birikiminin önlenmesi

-Alternatif yol tedavisi

-Hastalığa özel formulalar

-Son ürünün yerine konması

-Kofaktör tedavisi

-Enzim tedavisi

-Organ transplantasyonu

-Gen tedavisi

Metabolik Hastalıkların Tedavisi

Kalıtsal metabolik hastalık şüphesi ile kaybedilen vakalarda uygulanacak pre ve post mortem protokol(1)

-Kan (10-20 ml)-serum ve plasma (-20 C de dondur)

kantitatif amino asit, karnitin ve keton cisimlerin tayini için

-eritrosit ve lökosit fraksiyonueritrositleri 4 C de sakla, enzim çalışması, peroksizomal çalışmalar içinlökositler -20 C de dondur, enzim-DNA çalışması için

-İdrar (20-30 ml) - 20 C de dondur, organik asit, amino asit, orotik asit ve benzerleri için

-Vücut sıvıları (BOS gibi)

Kalıtsal metabolik hastalık şüphesi ile kaybedilen vakalarda uygulanacak pre ve post mortem protokol(2)

-Cilt (3-4 mm)

“full-thickness” cilt biyopsisi (steril, alkol ile saha temizliği) steril kültür ortamında veya salin glukoz solusyonunda sakla, fibroblast kültürü yap

-Doku (karaciğer, kalp, kas, beyin gibi)

kuru buzda, alimünyum folyo içinde -20 C de sakla, ışık mikroskopisi ve elektron mikroskopi incelemesi için

TÜM ÇOCUKLAR SAĞLIKLI, MUTLU YAġASIN.......

METABOLĠK HASTALIKLI ÇOCUKLAR DA ÖLMESĠN.....