kan gruplarinin saptanmasi - kan merkezleri ve ... · ulusal kan merkezleri ve transfüzyon tıbbı...

KAN GRUPLARININ SAPTANMASI

Dr . Güçhan ALANOĞLUSüleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi

Hematoloji Bilim DalıKan Bankası

Isparta

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu 2

1. HEMAGLÜTİNASYON

a. Lam (Slide) Yöntemi

b. Tüp Yöntemi

c. Jel Santrifügasyon Yöntemi

d. Mikroplak Yöntemi

2. RIA3. EIA4. PCR

YÖNTEMLER


Elektrolitli ortamda eritrosit yüzeyindeki

antijenlerin ortamda bulunan kendilerine

özgü antikorlarla birleşmeleri sonucunda

eritrositlerin birbirine yapışarak gözle

görülebilecek büyüklükte kümeler oluşturup

çökmesine hemaglütinasyon denir

Hemaglütinasyon


Hemaglütinasyonun Oluşumu

Antikorların eritrositlere tutunması

Antikorlarla kaplı eritrositlerin birbirine tutunması

Sedimentasyon(Santrifügasyonla hızlandırılabilir)


Hemaglütinasyon Sonuçlarına Etki Eden Faktörler

1. Fiziksel Koşullar

2. Eritrositler

3. Zeta Potansiyel

4. Serum


Fiziksel Koşullar

1. İnkübasyon ısısı:IgM tipi antikorlar.........4-27°C (soğuk)IgG tipi antikorlar.........30-37°C (sıcak)

2. İnkübasyon süresi

3. Santrifüj

4. OrtampH, LISS solüsyonu, enzimler, makromoleküller


Eritrositler1. Eritrositlerin yüzey antijenlerinin tipi

2. Antijenin Sayısı

3. Lokalizasyonu ve immünojenitesi

4. Homozigot veya Heterozigot olmaları5. (Homozigot : EE, cc vs Heterozigot : Ee, Cc

vs.)6. Homozigot eritrositlerde antijen bağlanma

bölgeleri daha fazla ve oluşan agglütinasyondaha kuvvetlidir


Zeta Potansiyel

1. Serum fizyolojik içerisinde süspansiyon yapılan eritrositler birbirlerine ortalama 25 nmuzaklıkta dururlar

2. Süspansiyon yapıldıklarında katyonlar (+yüklüsodyum iyonu) eritrosit yüzeyini kaplar. Zetapotansiyel eritrosit yüzeyindeki negatif yük ile onu kuşatan katyonların oluşturduğu potansiyel farkını gösterir Zeta potansiyelin optimal düzeyi n IgM için - 22 - 17 mVn IgG için ise - 11 - 4.5 mV


Kompleman Sistemi

1. 20’den fazla proteinden oluşur; hümoralbağışıklık ve iltihabın oluşmasında rol oynar

2. Bakteri ve Hücre lizisi3. Fagositozda görevli (opsonizasyon)4. Kemotaktik etki gösterir5. İmmün kompleksin kandan temizlenmesine

yardımcı6. İki şekilde aktive olur


HemaglütinasyonuKolaylaştıran Faktörler

Eritrositler arası uzaklığı kısaltma 1. Proteolitik enzimler (Papain, bromelin, ficin vs) 2. Albumin3. Polikatyonlar (Polybrene, protamine) 4. LISS (Low Ionic Strength Solution) 5. Santrifuj


HemaglütinasyonuKolaylaştıran Faktörler

İki eritrosit arasında köprü oluşturma

Coombs serumu


Aglutinasyon

Aglutinasyon yok


Eritrosit


Aglütinasyon Değerlendirme

++++ Bir tek aglütinat, serbest hücre yok

+++ Birkaç büyük aglütinat, serbest hücre yok

++ Çok sayıda büyük ve küçük küme, serbest

hücre yok

+ Çok sayıda küçük küme, zeminde serbest

hücre var

Mikroaglütinasyon makroskobik olarak negatif, bazı alanlarda

mikroskobik 6-8 hücreli küme

DEĞERLENDİRME-I


Aglütinasyon Değerlendirme

Şüpheli Makroskobik olarak negatif, çok nadir

mikroskobik 6-8 hücreli küme

Rulo Oluşumu Mikroskobik olarak kümeler para dizisi şeklinde

Negatif Makroskobik ve mikroskobik küme yok

Mixed field Çok sayıda büyük ve küçük küme, zeminde

serbest eritrosit var

DEĞERLENDİRME-II


Eritrosit Süspansiyonu Hazırlama: Yıkama yapılmaması durumunda

1. Fibrinojen ve serumdaki artık trombin

2. Rulo formasyonu oluşma olasılığı

3. Antikomplementer antikoagulanlar

4. Laktoz, neomisin gibi koruyucu maddeler

5. ABO, Lewis, Chido/Rodgers, Ii antijenlerinin plazmada bulunuşu

6. Plazma, albumin otoaglütininleri içerebilir


Saklama Koşulları ve Antijenler

1. M ve P1 antijenleri dışında aktivite kaybı minimaldir

2. Pıhtılaşmış olarak saklanan kan örneklerinde

antikoagulanlı kanlara göre antijenik aktivite kaybı

daha hızlıdır

3. Eritrositler Sitrat Fosfat Gliserol solüsyonunda

–200C’de bir yıl saklanabilir, sadece P1 antijeni

zayıf reaktif bulunur


Kan gruplama testlerinde serum tercih edilmelidir

Plazma Kullanmanın Sakıncaları :

* 370C’de inkübe edildiğinde pıhtılaşabilir

* Sitrat ve EDTA gibi antikoagulanlar

kompleman aktivasyonunu engeller.

Serum veya Plazma Kullanımı


Antiserumların Saklanması

• +40C’de 1-2 yıl, -200C’de yıllarca saklanabilirler

• Koruyucu olarak sodyum azid, antibiyotikler kullanılabilir

• Anti-A ve Anti-B’ye genellikle belirleyici olarak boya

eklenir

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://i179.photobucket.com/albums/w304/gel_t/ABO_blood_group_typing.jpg&imgrefurl=http://blog.360.yahoo.com/blog-agk.rsUhaaOvAbYERK6fvbV9lfU-%3Fcq%3D1%26tag%3Dmedtech&h=361&w=500&sz=23&hl=tr&start=93&usg=__N6KxMEsjJSkobKdE1vEBBryfkpI=&tbnid=KgPiIa1DvkjaKM:&tbnh=94&tbnw=130&prev=/images%3Fq%3DABO%2Bblood%2Bgroups%26start%3D80%26gbv%3D2%26ndsp%3D20%26hl%3Dtr%26sa%3DN


ABO (ABH) Sistemi

*Transfüzyon ve doku transplantasyonunun

en önemli antijen sistemidir.

*Reverse gruplamanın yapılabildiği tek kan grup sistemidir


Antikor

Antijen

Eritrosithücre tipi


Eritrositler

Serum


Lam Yöntemi

A pos

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://i179.photobucket.com/albums/w304/gel_t/ABO_blood_group_typing.jpg&imgrefurl=http://blog.360.yahoo.com/blog-agk.rsUhaaOvAbYERK6fvbV9lfU-%3Fcq%3D1%26tag%3Dmedtech&h=361&w=500&sz=23&hl=tr&start=93&usg=__N6KxMEsjJSkobKdE1vEBBryfkpI=&tbnid=KgPiIa1DvkjaKM:&tbnh=94&tbnw=130&prev=/images%3Fq%3DABO%2Bblood%2Bgroups%26start%3D80%26gbv%3D2%26ndsp%3D20%26hl%3Dtr%26sa%3DN


ABO Forward Gruplama-I

Temiz ve etiketli (anti-A yazılmış) bir lama bir damla anti-A damlatılır

İkinci temiz ve etiketli (anti-B yazılmış) bir lama bir damla anti-B damlatılır

Bu antiserumlara paralel test yapılacaksa üçüncü bir temiz ve etiketli (anti-A,B yazılmış) bir lama bir damla anti-A,B damlatılır

Lam (Slide) Yöntemi-I


ABO Forward Gruplama-II

Tercihen dördüncü bir temiz ve etiketli (kontrol yazılmış) lam da ayrıca hazırlanır. Bu lama bir damla hasta serumu veya plazması damlatılır

Lamlara test edilecek eritrositlerin iyice karıştırılmış birer damla süspansiyonu damlatılır

Kullanılacak doğru konsantrasyonu belirlemek için üretici önerilerine bakılır

Lam (Slide) Yöntemi-II


ABO Forward Gruplama-III

Antiserum ve eritrositler her bir lam için ayrı, temiz bir

aplikatör çubuk ile karıştırılır ve çubuk atılır

Lamlar sürekli olarak hafifçe öne-arkaya hareketle 2

dakika kadar sallanır

Tüm lamlardaki sonuçlar okunur, yorumlanır ve

kaydedilir

Lam (Slide) Yöntemi-III


Yorum-I1 Herhangi bir ABO gruplama ajanıyla

(antiserumuyla) güçlü eritrosit aglütinasyonu sonucun pozitif olduğu anlamına gelir

2 İki dakika sonunda pürüzsüz eritrosit süspansiyonu negatif sonuçtur

3 Zayıf ya da şüpheli reaksiyon veren örnekler tüp testi ile tekrar edilmelidir

Lam (Slide) Yöntemi-IV


Yorum-II4 Kontrol lamında aglütinasyon görülmesi nonspesifik bir

aglütinasyon olarak değerlendirilir ve otoantikorlarınvarlığını gösterir

5 Değerlendirme tabloya göre yapılır

Lam (Slide) Yöntemi-V


Kan Grubu Anti-A Anti-B Anti A,B

A + - +

B - + +

AB + + +

O - - -

Forward Gruplamada Değerlendirme


İsim soyad

Tarih

A pozitif

Çalışan personel

Tarih

İmza


Teknik uyarılar-I

1 Bu yöntem, seramik veya porselen fayans üzerinde asla denenmemelidir

2 Zayıf veya negatif reaksiyon veren tüm antiserum-eritrosit karışımları mikroskobik olarak da kontrol edilmelidir .

Lam (Slide) Yöntemi-VI


Teknik uyarılar-II

3 Negatif sonuçlar tüp testi ya da mümkünse başka bir yöntemle ( jel santrifügasyon, mikroplak vs ) doğrulanmalıdır

4 Temiz lamların üzerine önce antiserumlardamlatılmalıdır

5 Karıştırıcı çubuklar için cam bagetler tavsiye edilmez

Lam (Slide) Yöntemi-VII


Teknik uyarılar-III

6 Lamların üzerinde oluşabilecek hafif kuruma zayıf pozitif aglütinasyon olarak değerlendirilmemelidir

7 Sonuçların değerlendirilmesi ikinci bir laboratuar uygulayıcısı tarafından da yapılmalıdır

8 Her şeye rağmen ABO grupları tayininde lam testleriyle her zaman doğru sonuçlar alınamaz

Lam (Slide) Yöntemi-VIII


1 Hasta serumu

2 Tarama RBC

3 Lıss

4 İnkübasyon

5 Santrifüj

6 Yıkama

7 AHG eklenir

8 Santrifüj

9 Coombs kontrol hücresi ekle

10 Santrifüj

11 Değerlendirme

Tüp Yöntemi


ABO FORWARD GRUPLAMA-I

1 Temiz ve etiketli (anti-A yazılmış) bir test tüpüne bir

damla anti-A damlatılır.

2 İkinci bir temiz ve etiketli (anti-B yazılmış) tüpe bir

damla anti-B damlatılır.

3 Bu antiserumlara paralel test yapılacaksa üçüncü

temiz ve etiketli (anti-A,B yazılmış) bir tüpe bir

damla anti-A,B damlatılır.

TÜP YÖNTEMİ-I


ABO FORWARD GRUPLAMA-II

4 Dördüncü temiz ve etiketli (kontrol yazılmış) bir tüpe

bir damla hasta yada donör serumu veya plazması

damlatılır.

5 Her bir tüpe bir damla test edilecek eritrositlerin en

az 3 kez yıkanmış %2-5’lik süspansiyonundan

damlatılır.

TÜP YÖNTEMİ-II


ABO FORWARD GRUPLAMA-III

6 Tüp içerikleri yavaşça karıştırılır ve yaklaşık

900-1000 x g’de 15-30 sn. süreyle santrifüj

edilir. Alternatif olarak tüpler santrifüj

edilmeden 1 saat oda ısısında bırakılır.

TÜP YÖNTEMİ-III


ABO FORWARD GRUPLAMA-IV

7 Tüplerin dibindeki eritrosit birikintileri tekrar yavaşça

süspanse edilir ve makroskobik olarak aglütinasyon

açısından incelenir.

8 Test sonuçları okunur, yorumlanır ve kaydedilir.

Eritrosit test sonuçları ABO reverse gruplama

prensibi ile karşılaştırarak doğrulanır.

TÜP YÖNTEMİ-IV


YORUM-I

1 Test tüplerinin herhangi birindeki aglütinasyon

sonucun pozitif olduğu anlamına gelir.

2 Bir eritrosit birikintisinin yeniden süspanse

edilmesinden sonra süspansiyonun pürüzsüz olması

negatif test sonucudur.

TÜP YÖNTEMİ-V


YORUM-II

3 Kontrol tüpünde aglütinasyon görülmesi non-

spesifik bir aglütinasyon olarak değerlendirilir

ve otoantikorların varlığını gösterir

4 Değerlendirme tabloya göre yapılır

TÜP YÖNTEMİ-VI


Teknik Uyarılar-I

1 Zayıf veya negatif reaksiyon veren tüm

antiserum-eritrosit karışımları mikroskobik olarak

kontrol edilmelidir

2 Anti-A ve Anti-AB’de aglütinasyon şiddeti zayıf

(+, ++) ise A subgrupları araştırılmalıdır

TÜP YÖNTEMİ-VII


Teknik Uyarılar-II

3 Temiz tüplerin üzerine ilk önce antiserumlardamlatılmalıdır.

4 Sonuçların değerlendirilmesi ikinci bir laboratuar uygulayıcısı tarafından da yapılmalıdır

TÜP YÖNTEMİ-VIII


REVERSE GRUPLAMA-I

1.Test tüplerinin üzerine sırası ile A1 , A2 , B , O yazılarak etiketlenir.

2. Her tüpe 2-3 damla hasta serumu damlatılır3. A1 etiketli tüpe bir damla A1 eritrosit

süspansiyonu,A2 etiketli tüpe bir damla A2 eritrosit süspansiyonu,B etiketli tüpe bir damla B eritrosit süspansiyonu, O etiketli tüpe bir damla O eritrosit süspansiyonudamlatılır .

TÜP YÖNTEMİ-IX


REVERSE GRUPLAMA-II

4. Tüp içerikleri yavaşça karıştırılır ve yaklaşık 900-1000 x g’de 15-30 sn. süreyle santrifüj edilir.

5 Tüpler hemoliz bulgusu açısından incelenir.

Eritrosit birikintileri tekrar yavaşça süspanse edilir ve aglütinasyon açısından incelenir

TÜP YÖNTEMİ-X


REVERSE GRUPLAMA-III

6. Test sonuçları okunur, yorumlanır ve kaydedilir.

Serum test sonuçları ABO forward gruplama ile saptananlarla karşılaştırarak doğrulanır

7. Zayıf serum reaksiyonlarını güçlendirmek için tüpler 5-15 dk. boyunca oda ısısında inkübe edilir

TÜP YÖNTEMİ-XI


YORUM

1 Aglütinasyon sonucun pozitif olduğu anlamına gelir

2 Pozitif testlerde beklenen reaksiyonlar +3 ile +4’tür. Zayıf reaksiyon veren örnekler adsorbsiyon ve elüsyon ile doğrulanır.

3 Yeniden süspanse edilen süspansiyonun pürüzsüz olması negatif test sonucudur.

4 Değerlendirme tabloya göre yapılır.

TÜP YÖNTEMİ-XII


Reverse Gruplamada Değerlendirme

Bilinen Eritrosit SüspansiyonlarıKan Grubu Serumdaki Antikorlar

A B O

A Anti-B - + -

B Anti-A + - -

AB - - - -

O Anti-A, Anti-B + + -

Oh (Bombay) Anti-A, Anti-B, Anti-H

+ + +


TEKNİK UYARILAR-I

1 Santrifüj yapılmadan değerlendirildiğinde zayıf aglütinasyon oluşur. Bu yüzden reverse gruplama sadece tüp, jel santrifügasyon, mikroplakserolojik yöntemleri ile yapılabilir. Lam yöntemi ile yapılamaz

2 Zayıf (+, ++) veya negatif reaksiyon veren tüm tüp karışımları mikroskobik olarak kontrol edilmelidir

TÜP YÖNTEMİ-XIII


TEKNİK UYARILAR-II

3 Eğer anti-A ve anti-B antikorları serumda çok az

miktarlarda ise reverse gruplama ile ortaya

koymak güç ya da olanaksız olabilir.

4 Hastanın kanında A ve B grup antijenleri dışında

başka antijenlerle reaksiyon veren atipik

antikorlar varsa grup saptanması güçlük

gösterebilir.

TÜP YÖNTEMİ-XIV


Tüp Yöntemi √

1. Güvenilir bir yöntem2. Fiziksel koşullar ve eleman ihtiyacı3. Zaman4. Enfeksiyon riski5. Ucuz

GA 2007


FENOTİP FORWARD GRUPLAMA REVERSE GRUPLAMA(ABO/Rh) (cell A1, A2, B, O)Anti-A Anti-B Anti-AB Anti-H Anti-A1 A1 A2 B O

A1* +4 - +4 -/± +3 - - +4 -Aınt** +4 - +4 +3/+2 +3/+2 - - +4 -A2*** +4 - +4 +2 - -/+ - +4 -A3 +2mf - +2 +3 - ? - +4 -Am -/+ - -/+ +4 - - - +4 -Ax -/+2 - +/+2 +4 - +2 -/+ +4 -Ae1 - - - +4 - +2 - +4 -B - +4 +4 - +4 +4 - -B3 - +1mf +2mf +3 +4 +4 - -Bm - - -/+ +4 +4 +4 - -Bx - -/+ -/+2 +4 +4 +4 - -AB +4 +4 +4 - +3 - - - -A2B+4 +4 +4 - - ? - - -O - - - +4 - +4 +4 +4 -Oh(Bom.) - - - - - +4 +4 +4 +4

* Anti-A1 pozitifliği daima anti-H pozitifliğinden daha kuvvetlidir.** Anti-A1 ve anti-H’da reaksiyon şiddeti aynıdır.*** Anti-H pozitifliği daima anti-A1 pozitifliğinden daha kuvvetlidir.


Jel Yöntemi

Jel sadece aglütine olmayan eritrositlerin geçişine izin verir

1 Uygun kartlara numune eklenir

2 İnkübasyon

3 Santrifüj

4 Değerlendirme

Çift populasyon gösterilebilir

1986

Molekül çapına göre tutulma prensibi


A NegO Pos

Ce poz , cE, Kell neg


Jel Teknolojisinin Avantajları√

§ Laboratuar tekniklerinin standardizasyonu

§ Kolay ve çabuk prosedürler

§ Kolay ve çabuk yorumlama

§ Yıkama işlemine gerek duyulmaması

§ Sonuçların ertesi gün bile kontrol edilebilirliği


Mikroplak Yöntemi

1. Duyarlılığı yüksek2. Ekonomik3. Büyük kan merkezleri için uygun


Forward Gruplamada Uyumsuzluk

1. Yakın dönemde transfüzyon veya kemik iliği transplantasyonu yapılanlarda iki farklıeritrosit popülasyonuna bağlı chimera

2. Varyant A ve B genleri taşıyan kişilerde zayıf antijenlerin varlığı. Lösemi gibi bazıhastalıklarda eritrosit yüzey antijenlerinde zayıflama



3. Kalıtsal yada kazanılmış poliaglütinasyondamembran bozukluğuna bağlı gelişen modifiye eritrositlerin anti-A, anti-B veya her ikisi ile birlikte aglütine olması

4. Anormal konsantrasyondaki serum proteinleri veya makromoleküller nedeni ile oluşan nonspesifik agregasyonun aglütinasyonu taklit etmesi



5. Serumlarında yüksek konsantrasyonda A ve B antijenleri bulunan kişilerde bu antijenlerin antiserumdaki (reagent) antikorları nötralize etmesi

6. Antiserumlardaki boyalara karşı gelişmişantikorların neden olduğu hatalı pozitiflikler


Reverse Gruplamada Uyumsuzluk

1. Tam pıhtılaşmamış serum veya plazmada bulunan küçük fibrin parçacıklarının aglütinasyon sanılması

2. Anormal konsantrasyondaki proteinlerin veya intravenöz kontrast maddelerin neden olduğu nonspesifik agregasyon


Reverse Gruplamada Uyumsuzluk

3. Diğer eritrosit antijenlerine karşı gelişmiş antikorların test hücreleri bu antijeni taşıyorsa pozitif sonuçvermesi

4. Yenidoğan döneminde ilk 4-6 ay, yaşlılar ve immünsistemi baskılanmış kişilerde düşük immünglobulindüzeyinin hatalı negatif sonuçlara neden olması


Rh Antijenleri

Rh Antijenleri Sıklık (%)D 85C 70E 30c 80e 97f (ce) 64Ce 69Cw 2


D Antijeni

1. A ve B antijenlerinden sonra en yüksek

antijeniteye sahiptir

2. En kompleks eritrosit antijenlerindendir

3. Rh sisteminde en güçlü antijen olduğundan Rh

tiplendirmesinde rutinde sadece anti-D çalışılır


1. Bilinmeyen Rh antikorlarının tanımlanması

2. Rh antikorları taşıdığı bilinen alıcılara transfüzyon yapılması

3. Babalık tayini ve diğer aile çalışmaları

4. Çeşitli test panelleri için eritrosit hazırlanması sırasında

kullanılır

Diğer Rh Antijenleri


Anti-D Antiserumları

1. Yüksek Proteinli Antiserumlar

2. Düşük Proteinli Antiserumlar


Yüksek Proteinli Antiserumlar

1. Yüksek yoğunlukta protein ve makromoleküliçerirler

2. Lam, tüp, mikroplak tekniklerinde kullanılırlar3. Kontrol reagenti her üretici firma için farklıdır4. Eritrosit süspansiyonları SF, serum veya

plazma ile hazırlanabilir5. Rutinde en sık kullanılan antiserumlardır


Düşük Proteinli Antiserumlar

Üç farklı türü vardır :

a. Geleneksel SF reaktif tüp testi antiserumu: IgM

b. Monoklonal IgM antiserumları: IgM ve poliklonal IgG

c. Kimyasal olarak modifiye edilmiş poliklonalIgG: Tüm rutin çalışmalarda veya kontrol testi pozitif örneklerde kullanılır


Rh Tayininde Lam Yöntemi-I

1 Temiz, işaretlenmiş bir lamın üzerine bir damla anti-D damlatılır

2 İkinci bir lama uygun kontrol solüsyonundan bir damla damlatılır

3 Her bir lama iyi karıştırılmış %40-50’lik test edilecek eritrosit süspansiyonundan birer damla damlatılır


Rh Tayininde Lam Yöntemi-II

4 Temiz bir aplikatör çubuk kullanarak iyice karıştırılır ve reaksiyon karışımı her lamda yaklaşık 20x40 mm’lik bir alana yayılır

5 Lamlar görüntü kutusuna konur, yavaşça sallanır ve aglitünasyon açısından sürekli olarak gözlenir


Rh Tayininde Lam Yöntemi-III

6 Test 2 dakika içinde okunmalıdır

7 Eğer Rh görüntüleme kutusu temin edilememişise ısıtılmış (el sırtını yakmayacak ısıya kadar) lamlar kullanılabilir

8 Her iki lamdaki reaksiyon sonuçları okunur ve yorumlanır


Yorum1. Anti-D ile aglitünasyon ve kontrol lamında

pürüzsüz süspansiyon pozitiftir ve test edilen eritrositlerin D+ olduğunu gösterir

2. Anti-D ve Rh kontrolünde aglütinasyon olmaması eritrositlerin D - olduğunu düşündürür. Eğer eritrositler lam testlerinde D– olarak bulunuyor ise antiglobülin test prosedürüyle zayıf bir D (Du) antijeni taşıdığı gösterilebilir

Rh Tayininde Lam Yöntemi-IV


1 Temiz, işaretlenmiş bir test tüpünün içine bir damla anti-D serumu damlatılır

2 İşaretlenmiş (kontrol yazılmış) ikinci bir tüpün içine uygun kontrol ajanından bir damla damlatılır

3 Her tüpe test edilecek %2-5’lik eritrosit süspansiyonundan (SF, serum veya plazma içindeki) birer damla damlatılır

Rh Tayininde Tüp Yöntemi-I


4 Nazikçe karıştırılır ve üreticinin önerdiği hız ve zamanda santrifüj edilir

5 Eritrosit birikintisi nazikçe kaldırılır ve aglütinasyon açısından kontrol edilir (Eritrositleri transfer etmek için çubuk kullanılmışsa, eritrosit birikintisi kaldırılmadan önce her tüpe 1 damla SF ilave etmek, resüspansiyona yardımcı olacak daha fazla sıvı sağlayacaktır)

Rh Tayininde Tüp Yöntemi-II


6 Reaksiyonlar derecelendirilir ve test ile kontrol sonuçları kaydedilir

Rh Tayininde Tüp Yöntemi-III


YORUM

1 Anti-D tüpündeki aglütinasyon > 2+ ve kontrol tüpü

nonreaktif ise geçerli bir test oluşturur ve test edilen

eritrositlerin D+ olduğunu gösterir

2 Kontrol tüpünde aglütinasyon varsa veya anti-D tüpündeki

aglütinasyon < 2+ ise, daha ileri testler olmaksızın Rh tipi

pozitif olarak değerlendirilmemelidir

Rh Tayininde Tüp Yöntemi-IV


YORUM

Hem anti-D hem de kontrol tüplerindeki düz bir

eritrosit süspansiyonu negatif test sonucudur.

Hastaların grubu D negatif olarak gözükse de,

donör kanı olduğunda mutlaka D antijenin zayıf

formları için zayıf D (Du) testine tabi tutulmalıdır

Rh Tayininde Tüp Yöntemi-V


n Zayıf D (Du)n Normalden daha az D antijeni mevcuttur

ancak yapısı normaldir. n Antikor geliştirmesi beklenmezn Varyant=Parsiyel D=Kısmi Dn Epitoplarda eksiklik mevcuttur.n Protein yapı normal değildir.n Eksik olan epitopa karşı antikor geliştirebilir.


1. Her Anti-D antiserumu zayıf D testi için uygun değildir

Yüksek proteinli poliklonal antiserumlar

Kimyasal olarak modifiye edilmiş düşük proteinli

poliklonal antiserumlar

Harmanlanmış IgM/IgG monoklonal/poliklonal

düşük proteinli antiserumlar kullanılabilir

2. Du testi mutlaka tüp testi ile çalışılmalıdır. Çünkü lam

yöntemi ile Du testi yapılamaz

Zayıf D Testi (Du Testi)-I


1 Temiz, işaretlenmiş bir test tüpüne bir damla anti-D serumu damlatılır

2 İşaretlenmiş (kontrol yazılmış) ikinci bir tüpe uygun kontrol ajanından bir damla damlatılır

3 Her tüpe test edilecek %2-5’lik eritrosit süspansiyonundan (SF, serum veya plazma içindeki) birer damla damlatılır

Zayıf D Testi (Du Testi)-II


4 Tüpler karıştırılır, 37ºC’de 15-30 dk bekletilir.

5 900-1000 x g de, 15-45 saniye santrifüj edilir.

6 Nazikçe çalkalanarak aglütinasyon olupolmadığına bakılır. Eğer, anti-D ile test hücrelerinde güçlü bir aglütinasyon varsa ve bu durum kontrolde yoksa, test örneği D+ olarakkaydedilir. Testin antiglobulin fazına geçmeyegerek yoktur.

Zayıf D Testi (Du Testi)-III


1. Test edilen eritrositlerde aglütinasyon yok

veya şüpheli bir aglütinasyon varsa

eritrositler çok miktarda SF ile 3-4 kez yıkanır.

2. Son yıkamadan sonra SF tamamen dökülür

ve tüpün ağız kenarları kurulanır.

Zayıf D Testi (Du Testi)-IV


1. Üreticinin direktifleri doğrultusunda 1-2 damla anti-

IgG damlatılır.

2. Nazikçe karıştırılır ve 900-1000 x g de, 15-30 saniye

santrifüj edilir.

3. Her eritrosit birikintisi nazikçe kaldırılır, aglütinasyon

olup olmadığına bakılır, test sonucu derecelendirilir

ve kaydedilir.

Zayıf D Testi (Du Testi)-V


YORUM

1 Zayıf D testi prosedürüne mutlaka bir diluentkontrol testi veya direkt antiglobulin testi eşlik etmelidir.

2 Anti-D tüpünde aglütinasyon varken kontrol tüpünde olmaması testin pozitif olduğunu gösterir. Kan D + olarak sınıflandırılmalıdır. Bu tür eritrositleri “D -, Du +” olarak rapor etmek doğru değildir.

Zayıf D Testi (Du Testi)-VI


3 Anti-D testinde aglütinasyon olmamışsa sonuçnegatiftir. Bu, eritrositlerde D aktivitesi yok demektir ve D (– ) neg olarak sınıflandırılır

4 Kontrol testi pozitif ise, zayıf D testi için geçerli bir yorum yapılamaz. Bu durumda, eğer test edilen eritrositler hastaya ait ise Rh (- )kan verilmelidir; eğer donöre ait ise eritrositler transfüzyon için kullanılmamalıdır

Zayıf D Testi (Du Testi)-VII


Sorular-I

1- Zayıf veya varyant D antijeni, Rh negatif bir kişide antikor yanıtı oluşturabilir mi?

2- Zayıf veya varyant D antijeni taşıyan fetusanneyi immünize edebilir mi?

3- Varyant D antijeni taşıyan bir alıcıya Rhpozitif kan verilirse antikor yanıtı oluşur mu?


Sorular-II

4- Varyant D antijeni taşıyan anneyi Rhpozitif fetus immünize edebilir mi?

5- Zayıf D antijeni taşıyan alıcıya Rh pozitif kan verilirse antikor yanıtı oluşur mu?

6- Zayıf D antijeni taşıyan anneyi, Rhpozitif fetus immünize edebilir mi?

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon Tıbbı Kursu 88Eğirdir Gölü Isparta

kan gruplarinin saptanmasi - kan merkezleri ve ... · ulusal kan merkezleri ve transfüzyon tıbbı...

Documents