kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % växtodlingens...

18
Timo Karhula MTT Forskning om ekonomi I SPÅREN AV SKÖRDEVARIATIONERNA I KUMMIN – seminariet 23.11.2011 Hyvinge, 24.11.2011 Ilmajoki Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga

Upload: others

Post on 20-Mar-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Timo KarhulaMTT Forskning om ekonomi

I SPÅREN AV SKÖRDEVARIATIONERNA I KUMMIN –seminariet

23.11.2011 Hyvinge, 24.11.2011 Ilmajoki

Kumminodlingens ekonomiskakonkurrensförmåga

Page 2: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

• Kummin och jordbruksmark i odling

• Kummin och jordbrukets intäkter

• Ekonomisk verksamhetsmiljö

• Kumminodlingens ekonomiskakonkurrensförmåga• Intäkter och produktionskostnader• Nettoförlust• Med vilken skörd uppnås vinstbringande produktion?

• Slutsatser och frågor

Page 3: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Jordbruksmark i produktion

Viljakasvit 48 %

Nurmet alle 5 vuotta 29 %

Kesantoala 12 %

Muu käytössä oleva maatalousmaa

2 %

Muut viljelykasvit

9 %

Sammanlagt 2,3 milj. ha år 2011

Andra odlings-växter 9%

Jordbruksmark i annan användning 2%

Trädesareal 12 %

Vallar under 5 år

29%

Spannmål

48%

Page 4: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Annan odlingsmark i användning

Peruna12 %

Sokerijuurikas7 %

Herne2 %

Härkäpapu4 %

Rypsi 39 %

Ruokohelpi 8 %

Vihantavilja 3 %

Puutarhakasvit6 %

Kumina

10 %

Muut kasvit1 %

Öljy- ja kuitupellava

1 % Rapsi

7 %

Kummin ca 21 000 ha år 2011

Helsädesensilage 3%

Trädgårdsväxter 6%

Andra

växter

1%Sockerbeta 7%

Bondböna

4%

Rybs

39%

Olje- och

fiberlin

1%

Kummin

10%

Raps

7%

Ärt

2 %

Potatis

12 %

Rörflen

8%

Page 5: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Jordbrukets intäkter år 2010

Tuet1 89744 %

Muut tuotot1223 %

Puutaha4119 %

Kotieläimet ilman maitoa65715 %

Maito883

20 %

Kasvinviljely

399

9 % Sammanlagt 4,4 mrd. € år 2010

Trädgård

411

9%

Andra intäkter

122

3%

Stöd

1897

44%

Husdjur utom mjölk

657

15%

Mjölk

883

20%Växtodling

399

9%

Page 6: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Vehnä84

21 %

Ohra111

27 % Kaura

5915 %

Peruna 62

15 %

Ruis7

2 %

Herne1

0 %

Nurmikasvien siemenet

31 %

Sokerijuurikas19

5 %

Kumina

5,2

1 %

Öljykasvit52

13 %

Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010

Kummin:

5 milj. € 2010, uppskattning för 2011 8,4 milj. €

Sockerbeta19

5%

Oljeväxter52

13%

Ärt10%

Vallfrö31%

Råg72%

Vete8421%

Korn11127%

Havre5915%

Potatis6215%

Kummin5,21%

Page 7: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Lantbruksinkomstens utveckling 1994-2010

40

50

60

70

80

90

100

1101994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

Su

hd

elu

ku

Nimellinen

Reaalinen

Jäm

före

lset

al

NominelltRealt

Page 8: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

50

70

90

110

130

150

170

190

210

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

€/1000 kg

Producentpriset för korn 2005 - 2011

Page 9: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Inköpsprisindex för lantbruketsproduktionsförnödenheter

2005=100, 3. kvartalet

100

120

140

160

180

200

220

240

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Sähkö

Polttoaineet

Lannoitteet

Kasvinsuojelutuotteet

ElBränsleGödselVäxtskydd

Page 10: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Kornets pris och kostnader

100

120

140

160

180

200

220

240

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Sähkö

Polttoaineet

Lannoitteet

Kasvinsuojelutuotteet

Ohran hinta

ElBränsleGödselVäxtskyddKornets pris

Page 11: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Ekonomisk konkurrensförmåga

• För att utreda kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmågauppgjordes täckningsbidrags- och produktionskostnadskalkyler

• Som jämförelseväxter valdes foderkorn och rybs• Som grund användes ProAgrias modellkalkyler• Resultaten utgående från 2011 års priser och AB-stödområdenas

stödnivåer

• Kummin är en mångårig växt � resultaten beskriver skördeåren, därinsåningsåret har beaktats• Antagande: insåningsår + 2 skördeår

• Teoretiska beräkningar, inte ännu knutna till exempelvisförverkligade skördenivåer!• Dessa kan man dra nytta av, exempelvis vid planeringen av nästa års

odling

Page 12: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Beräkningar

143140138143140138155150146€/haByggnadskostnader

393393393393393393359359359€/haMaskinkostnader

11910789179179179179179179€/haArbetskostnader

56403511210191169148128€/haEnergi, bränsle- och smjörjmedel

737373109109109525252€/haVäxtskyddskostnader

211402110021100€/haKalkning

300267200700600500440350260kg/haGödselmängd

500500500430430430480480480€/tGödselkostnad

777999205205205kg/haUtsädesmängd

220022002200510051005100327322317€/tUtsädeskostnad

Centrala kostnader

744744744608608608604604604€/haStöd

587587587381381381131131131€/tSkördens värde - frakt

Tuotot

10,80,521,51543t/haSkördemängd

CBACBACBABeräkningsmodell

Kummin skördeårRybsFoderkornEnhet

Intäkter

Page 13: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Intäkter och produktionskostnader

0

500

1000

1500

2000

Rehuohra 4 t/ha Rypsi 1,5 t/ha Kumina 0,8 t/ha

€/h

a Tuotot

TuotantokustannusIntäkterProduktionskostnad

Foderkorn 4 t/ha Rybs 1,5 t/ha Kummin 0,8 t/ha

Page 14: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

Rehuohra, 4 tn/ha Kevätrypsi, 1,5 t/ha Kumina 0,8 t/ha

€/k

g

Tuotantokustannus

Tuottajahinta

Tuottajahinta + Tuet

Intäkter och produktionskostnader

Foderkorn 4 t/ha Rybs 1,5 t/ha Kummin 0,8 t/ha

ProduktionskostnadProducentprisProducentpris + stöd

Page 15: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Nettoförlust

-600

-500

-400

-300

-200

-100

0

Rehuohra, 4 t/ha Kevätrypsi, 1,5 t/ha Kumina 0,8 t/ha

€/h

a

Foderkorn 4 t/ha Rybs 1,5 t/ha Kummin 0,8 t/ha

Page 16: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Produktionskostnaden för kummin jämfört med producentpriset och stöden

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1 1,2 1,3

Sato, t/ha

€/k

g

TuetTuottajahintaTuotantokustannus

StödProducentprisProduktionskostnad

Skörd, t/ha

Page 17: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Slutsatser

• En stabil skördenivå (=hög skördenivå år från år) har klarpåverkan på den ekonomiska konkurrensförmågan

• Fasta kostnader belastar produktionen även då ingenskörd fås (insåningsåren och misslyckade år)• Borde man få en skördeproducerande växt jämsides med

kummin under insåningsåret?

• De rörliga kostnaderna för att uppnå en god skörd ärsannolikt redan minimerade på gårdarna• Man bör beakta givna prisförhållanden

• Fastän det blir förlust, lämnar ändå någon slagsersättning för arbetet och insatt kapital

Page 18: Kumminodlingens ekonomiska konkurrensförmåga...Kumina 5,2 1 % Öljykasvit 52 13 % Växtodlingens marknadsvisa intäkter 2010 Kummin: 5 milj. €2010, uppskattning för 2011 8,4 milj

Frågor

• Borde man prissätta faran för ihopblandning? • Egna silon vid torken?• Spridning av kummin?

• Arbetsmängden i förhållande till ”vanliga”växter?• Markkarteringarna skall tas oftare• Uppföljningen av skadedjur leder till större

arbetsinsats (men samtidigt högre stöd)• Tröskans, torkens och transportvagnarnas rengöring• Jämnar arbetstoppar på växtodlingsgårdar