milliyetçilik, küreselleşme, azınlıklar dersi - i

B.Oran-E.Aktoprak (Mülkiye)B.Oran-E.Aktoprak (Mülkiye) 11

Milliyetçilik, Küreselleşme, AzınlıklarMilliyetçilik, Küreselleşme, Azınlıklardersi - Idersi - I

Milliyetçilik Milliyetçilik

giriş dersigiriş dersi

Baskın OranBaskın Oran

Elçin AktoprakElçin Aktoprak

SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ (MÜLKİYE)SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ (MÜLKİYE)

Uluslararası İlişkiler bölümü II. SınıfUluslararası İlişkiler bölümü II. Sınıf

Kamu Yönetimi bölümü IV. SınıfKamu Yönetimi bölümü IV. Sınıf


MİLLİYETÇİLİK NE DEĞİLDİR-1MİLLİYETÇİLİK NE DEĞİLDİR-1

18. yy. sonunda çıkan bir ideoloji ve hareket. 18. yy. sonunda çıkan bir ideoloji ve hareket. Zaman ve Mekân içinde çok değiştiği için anlaşılması zordurZaman ve Mekân içinde çok değiştiği için anlaşılması zordur

- Aynı mekânda Altyapı değiştikçe Üstyapı da değişir- Aynı mekânda Altyapı değiştikçe Üstyapı da değişir

- Teknoloji - Teknoloji Altyapı Altyapı Üstyapı Üstyapı

- İki incelik: Üstyapı hemen silinmez; Yukarıdan Devrim- İki incelik: Üstyapı hemen silinmez; Yukarıdan Devrim

- Koşullar zamanla değişir. İdeoloji çatal tercih karşısında kalır- Koşullar zamanla değişir. İdeoloji çatal tercih karşısında kalır

- Her etki (tez) kendi tepkisini (antitez) yaratır ve onun tarafından etkilenir: - Her etki (tez) kendi tepkisini (antitez) yaratır ve onun tarafından etkilenir: Diyalektik ve yararları Diyalektik ve yararları

- Her mekânın ayrı ihtiyaçları vardır (bağımsızlık, bütünleşme, vs.) ve - Her mekânın ayrı ihtiyaçları vardır (bağımsızlık, bütünleşme, vs.) ve ideolojinin işlevi onlara göre biçimlenir ideolojinin işlevi onlara göre biçimlenir ..


MİLLİYETÇİLİK NE DEĞİLDİR-2MİLLİYETÇİLİK NE DEĞİLDİR-2

Zorluğun diğer nedenleriZorluğun diğer nedenleri

- Kavram fakirliği ve ideoloji körlüğü: güvercin kutuları örneğiKavram fakirliği ve ideoloji körlüğü: güvercin kutuları örneği- Egemen ideolojiye kapılma ve yaranmanın etkisi: milliyetçi-mukaddesatçı, Türk Egemen ideolojiye kapılma ve yaranmanın etkisi: milliyetçi-mukaddesatçı, Türk Yükseltme Cemiyeti, eklektik yaklaşımYükseltme Cemiyeti, eklektik yaklaşım- Eski tutunum ideolojisinin etkisi (din): Tanrı Dağı, Hıra Dağı. (devamı var)Eski tutunum ideolojisinin etkisi (din): Tanrı Dağı, Hıra Dağı. (devamı var)- Rakip ideolojiye (Komünizm) karşı koalisyon ortağı aramanın etkisi: Ç.K.Şek Rakip ideolojiye (Komünizm) karşı koalisyon ortağı aramanın etkisi: Ç.K.Şek ve Maove Mao- Sınıflandırmaların kafa karıştırması: Kavram ile kavramın işlevini karıştırmakSınıflandırmaların kafa karıştırması: Kavram ile kavramın işlevini karıştırmak- Terimlerin kafa karıştırması: 1) Milliyet: Uyrukluk (national of); halk-milliyet, Terimlerin kafa karıştırması: 1) Milliyet: Uyrukluk (national of); halk-milliyet, millet; etnik köken; 2) Ulusal Bilinç: ters orantılıdır (İngiltere ve TC); 3) millet; etnik köken; 2) Ulusal Bilinç: ters orantılıdır (İngiltere ve TC); 3) VatanseverlikVatanseverlik-Duygu ile İdeoloji kavramlarının karıştırılması: Primordializm (A. Smith) ve Duygu ile İdeoloji kavramlarının karıştırılması: Primordializm (A. Smith) ve Modernizm (E. Gellner)Modernizm (E. Gellner)- Milliyetçilik 1 şey değil, 3 şeydir: Duygu, İdeoloji, Toplumsal Hareket Milliyetçilik 1 şey değil, 3 şeydir: Duygu, İdeoloji, Toplumsal Hareket ..


BİR DUYGU OLARAK MİLLİYETÇİLİKBİR DUYGU OLARAK MİLLİYETÇİLİK

- Kitlelerin - Kitlelerin hissettiği bir duygu: “Millet” kavramına derin bağlılık bir duygu: “Millet” kavramına derin bağlılık- Kökeni sosyo-psikolojik: Bir gruba dahil olmak suretiyle kendini güvende Kökeni sosyo-psikolojik: Bir gruba dahil olmak suretiyle kendini güvende hissetmek. İki yöntem:hissetmek. İki yöntem:

- “ “Biz” bilinci: Bütünleştirme. Temeli: VatanseverlikBiz” bilinci: Bütünleştirme. Temeli: Vatanseverlik- “ “Onlar” bilinci (“öteki”): Esas rengi veren: Dışlama. (“En büyük millet Onlar” bilinci (“öteki”): Esas rengi veren: Dışlama. (“En büyük millet bizim millet” bile buna girer, çünkü haset var. “Eller aya biz yaya” bile; bizim millet” bile buna girer, çünkü haset var. “Eller aya biz yaya” bile; çünkü “Biz üstünüz [= Başkaları çukur”]” dahi ırkçılığa ilk adım). çünkü “Biz üstünüz [= Başkaları çukur”]” dahi ırkçılığa ilk adım). - Biz ve Onlar bilinci yalnızca M’e özgü değil (primordilalist ve modernist). - Biz ve Onlar bilinci yalnızca M’e özgü değil (primordilalist ve modernist). Ezel’den Ebed’e giden duygular. “Kabile Milliyetçiliği”. Kimliği tanımlama Ezel’den Ebed’e giden duygular. “Kabile Milliyetçiliği”. Kimliği tanımlama ihtiyacının sonucu ortaya çıkıyorlar. ihtiyacının sonucu ortaya çıkıyorlar. - Bunlar ters orantılı (taksi kuşakları; “Ya sev ya terk et”, “Hepimiz Bunlar ters orantılı (taksi kuşakları; “Ya sev ya terk et”, “Hepimiz Ogün’üz”)Ogün’üz”)

- Peki, ne zaman M’e özgü oldu? “Millet” ne zaman Yüce Sadakat Odağı - Peki, ne zaman M’e özgü oldu? “Millet” ne zaman Yüce Sadakat Odağı kavramına oturdu? Niye daha dar (ör. Aile, klan, bölge) veya daha geniş kavramına oturdu? Niye daha dar (ör. Aile, klan, bölge) veya daha geniş (imparatorluk) değil? (imparatorluk) değil? ..


BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-1BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-1

-İdeoloji: Belli bir anda, belli sorunlara çözüm için ortaya atılan çözüm paketi. İdeoloji: Belli bir anda, belli sorunlara çözüm için ortaya atılan çözüm paketi.

- Her türlü insan faaliyetinin başı ekonomik faaliyettir. Bunun temelinde Üretim Her türlü insan faaliyetinin başı ekonomik faaliyettir. Bunun temelinde Üretim Biçimi yatar (ÜB: sosyo-eko. düzen: üretim araçları kimin elinde, dağıtımı kim ve Biçimi yatar (ÜB: sosyo-eko. düzen: üretim araçları kimin elinde, dağıtımı kim ve nasıl yapıyor, sınıflar nasıl bölüşüyor, vs.)nasıl yapıyor, sınıflar nasıl bölüşüyor, vs.)

- Her ÜB’de egemen sınıfı/başat grup hangisiyse, kendini güçlendirecek ve Her ÜB’de egemen sınıfı/başat grup hangisiyse, kendini güçlendirecek ve devam ettirecek bir “Tutunum İdeolojisi” (Tİ) ortaya atar. Toplumu böylece devam ettirecek bir “Tutunum İdeolojisi” (Tİ) ortaya atar. Toplumu böylece bütünleştirme işini, bir “Yüce Sadakat Odağı” (YSO) göstererek yapar. Bu YSO bütünleştirme işini, bir “Yüce Sadakat Odağı” (YSO) göstererek yapar. Bu YSO soyuttur; egemen sınıfın/başat grubun temsilcisi olan bir kurum biçiminde soyuttur; egemen sınıfın/başat grubun temsilcisi olan bir kurum biçiminde somutlaştırılır.somutlaştırılır.

- Her Üretim Biçimi belli bir “Ekonomik Pazar”da işler. Ticaretin içinde oluştuğu Her Üretim Biçimi belli bir “Ekonomik Pazar”da işler. Ticaretin içinde oluştuğu (karnımızı doyurduğumuz) alan = “Anavatan”. Pazar’ın boyu, Vatan’ın boyunu (karnımızı doyurduğumuz) alan = “Anavatan”. Pazar’ın boyu, Vatan’ın boyunu da saptar. da saptar.

- Üretim Biçimi ve Pazaryeri Üretim Biçimi ve Pazaryeri Tutunum İdeolojisi Tutunum İdeolojisi YSO YSO Temsil Eden Temsil Eden ..


Los programas de desarrollo solidarioTUTUNUM İDEOLOJİSİ VE YÜCE SADAKAT ODAĞI TUTUNUM İDEOLOJİSİ VE YÜCE SADAKAT ODAĞI

(B.AVRUPA)(B.AVRUPA)

TEMSİL EDENTEMSİL EDEN KiliseKilise

(Ruhban/ (Ruhban/ Aristokrasi)Aristokrasi)

Parlamento Parlamento (Burjuvazi)(Burjuvazi)

Komünist Partisi (Nomenklatura)

??

YÜCE SADAKAT YÜCE SADAKAT ODAĞIODAĞI

TanrıTanrı MilletMillet Emek ??

TUTUNUM TUTUNUM İDEOLOJİSİİDEOLOJİSİ

DinDin MilliyetçilikMilliyetçilik Proletarya Enternasyonalizmi

??

PAZARYERİ PAZARYERİ (“ANAVATAN”)(“ANAVATAN”)

Feodal Feodal MalikâneMalikâne

Bağımsız Bağımsız Ulusal DevletUlusal Devlet

Proletarya

DevletiYerküreYerküre

ÜRETİM BİÇİMİÜRETİM BİÇİMİ FeodalizmFeodalizm (Ulusal)(Ulusal)

KapitalizmKapitalizm

KomünizmUluslararası Uluslararası KapitalizmKapitalizm

(Küreselleşme)(Küreselleşme)

Evre 1 2 2a 3 Süreç geri dönülmezdir; YSO tektir (şizofreni); YSO’da gösterge idam cezasıdır


BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-2BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-2FeodalizmFeodalizmMerkantilizm; TanrıMerkantilizm; Tanrı Prens PrensMilletMillet

395, 476 395, 476 800 800 1453 (1492) 1453 (1492) 16 yy 16 yy 17. ve 18. yy 17. ve 18. yy 1789 1789

B + K B + K M.K. M.K. Asayiş ve tek hukuk Asayiş ve tek hukuk Ticaret Ticaret Pazar Pazar Ortak dil vs. Ortak dil vs. Millet Millet

- 476-800- 476-800: Karanlık Çağlar (kaos; Toplumsal Sözleşme ihtiyacının doğuşu)- 800-1453800-1453: Ortaçağ. Sadece dış ticaret. İdeolojiİdeoloji: Kilise’nin gücünün kurulması ve Din: a) Mal biriktirmek ve aktarıcılık/Gül’ün Adı; b) Tek ortak payda. EkonomiEkonomi: Faiz yasak. Adil Fiyat Doktrini/Narh. Sermaye birikimi sorunu- Bourg’ların/sivil toplumun oluşması (Hollanda, çöp, salgın) ve işbölümünün/iç ticaretin başlaması- 16. yy16. yy: İdeolojiİdeoloji: Mutlakıyetçi Krallık/ Machiavelli (1469-1527), Bodin (1530-1596), Hobbes (1588-1679); Luther (1483-1546) ve dinde millileşme: Protestanlık (Huguenots-1572, püritenlik ve yatırım: “Zengin, seçilmiş kuldur”; Weber. TC’de gayrimüslimler); dilde millileşme. EkonomiEkonomi: Merkantilizm (iç dinamik; dış d.: Oİ-Mısır Çarşısı). Yarı-otomatik: XIV Louis (1638-1715) zorlamaları (Versailles [absentee, tüy; deveboynu], mutfak). 1789: İyi bilen: % 10,7; az bilen: % 21; hiç bilmeyen: % 21. 1863’de %20 hiç bilmiyor.- 16. yy. : Tanrı Prens ..


BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-3BİR İDEOLOJİ OLARAK MİLLİYETÇİLİK-3Feodalizm’den Kapitalizm’e, Din’den Milliyetçilik’e Feodalizm’den Kapitalizm’e, Din’den Milliyetçilik’e

395, 476 395, 476 800 800 1453 (1492) 1453 (1492) 16 yy 16 yy 17. ve 18. yy 17. ve 18. yy 1789 1789

B + K B + K M.K. M.K. Asayiş ve tek hukuk Asayiş ve tek hukuk Ticaret Ticaret Pazar Pazar Ortak dil vs. Ortak dil vs. Millet Millet Milliyetçilik ideolojisi Milliyetçilik ideolojisi

- 17. ve 18 yy17. ve 18 yy: İdeolojiİdeoloji: Aydınlanma: Sekülerleşme (a- İktidar burjuvaziye; b- Din’i odaktan çıkartarak burjuvazinin bölünmesini önleme; c- Ekonomiyi değiştirme) ve Rasyonalizm /Descartes (1596-1650)+ Mülkiyet ve Özgürlük/Locke (1632-1704), Voltaire (1694-1778); EkonomiEkonomi: Adam Smith (1723-1790). Vurgu: Birey’e. Sorun: Birey ve Yeni Otorite.- 18. yy sonunda kuramsal çözüm : Rousseau (1712-1778) ve Genel İrade: Millet ve Parlamentosu (Polonya ve Korsika anayasaları). Olgusal çözüm: Belçika sınırından gelen haber. Rasyonalist ve bireyci Jirondenler vs. Rousseaucu Jakobenler/Montanyarlar. Rousseau-Robespierre/Marx-Lenin. Sorun: Kralın idamı neticesi iktidarın kaynağı ne olacak? - Çözüm: Tanrı, sonra PrensMillet; Din Milliyetçilik (Tarih + Dil formülü) ..


BİR TOPLUMSAL HAREKET OLARAK MİLLİYETÇİLİKBİR TOPLUMSAL HAREKET OLARAK MİLLİYETÇİLİK

Gerekli koşullar:

1) Hem Duygu, hem İdeoloji olmalı:

a) Duygu yok veya zayıf, ideoloji var (yukarıdan devrim);

b) Duygu var, ideoloji yok (milliyetçilik-öncesi hareket).

2) a) YSO = Millet olmalı (sen kimsin?; arka cam sloganları); daha dar veya daha geniş YSO olmaz (aile, klan, sınıf; veya imparatorluk, ırk);

b) Ulusal Bağımsız Devlet talebi (?) ..


MİLLİYETÇİLİK HAREKETLERİ – DÜN VE BUGÜNMİLLİYETÇİLİK HAREKETLERİ – DÜN VE BUGÜN

BÖLGESİ,BÖLGESİ,

NİTELİĞİNİTELİĞİ DÖNEMİDÖNEMİ

ÜLKELER,ÜLKELER,

HALKLARHALKLAR

AMAÇ / AMAÇ /

İŞLEVİŞLEV

K.Amerika’da beyaz kolon mill.

1776 B.Britanya, K.Amerikalılar

AristBurj. Transat. geçiş

B.Avrupa’da burjuva mill.

1789 Fransa AristBurj.

geçiş

L.Amerika’da beyaz kolon mill.

1810’lar İspanya ve L.Amerikalılar

K.Amerika gibi

Balkanlarda ayrılıkçı mill.

1820’ler Yunanistan vb. Ulusal bağımsızlık

O.Avrupa’da birleştirici mill.

1870’ler Almanya ve İtalya Ulusal birlik

B. ve O. Avrupa & ABD’de emp. mill.

1880’ler B.Brit., Fr., Alm., İtaly, ABD

Emperyalizmi desteklemek

Avrupa’da faşist mill.

1930’lar Alm., İtalya, İspanya, D.Avrupa

Anti-komünizm, emperyalizm


MİLLİYETÇİLİK HAREKETLERİ – DÜN VE BUGÜN MİLLİYETÇİLİK HAREKETLERİ – DÜN VE BUGÜN (devam)(devam)

BÖLGESİ,BÖLGESİ,

NİTELİĞİNİTELİĞİ DÖNEMİDÖNEMİ

ÜLKELER,ÜLKELER,

HALKLARHALKLAR

AMAÇ / AMAÇ /

İŞLEVİŞLEV

Asya, Afr., L.A.’da AGÜ mill.

1930’lar, 1950-80 TC

ve sömürge ülkeler

1) Ulusal bağ.; 2) Modernleşme; 3) Pozitif kimlik

G.Afrika’da ırkçı beyaz kolon mill.

1948-1994 G.Afr.Cum, G.D.Afr., Rod., vd.

Irksal üstünlük

AGÜ’de azınlık mill.

1960’lar Yakl. tüm AGÜ’ler AGÜ’ler gibi

B.Avrupa’da azınlık mill.

Ulus-devlet’ten beri B.Bri. (İrl.), Fr. (Kors); İsp (Bask)

Karışık

D.Avrupa’da “etnik” mill.

1990’lar Eski Komünist ülkeler

Karışık


K. AMERİKA’DA BEYAZ KOLON MİLLİYETÇİLİĞİK. AMERİKA’DA BEYAZ KOLON MİLLİYETÇİLİĞİ

- Kolon kavramı; koloni ve çeşitleri ve sonuçları: yerleşme (Marsilya-Fokaia); sömürme (Gana, anofel); y+s (Cezayir, Kenya, GAC, Rod., vb.)

- K. Amerika’da belirleyici nitelikler: - Koloniler arasında ekonomik ilişki yoğun: Birlik

- Yerlilerle ilişki yok veya kötü (Aileleriyle ve çok sayıda geldiler; devletsiz topluma geldiklerinden etkilenmediler; ekonomik ve toplumsal açıdan çok üstünler: Irkçılık

- Kuranlar ticaret kapitalizmi aşamasında: Ekonomik ve siyasal gelişmişlik yüksek düzeyde - Sınırlarda tehlike yok: Bağımsızlık

- 1776 hakkında düşünceler: - “İlk kurtuluş savaşı”. Hangi koşullarda? - “İlk milliyetçilik hareketi”: İngiliz Aristokrasisi Amerikan burjuvazisi: Rejim + Devlet değişikliği

(Atlas Okyanusu adlı bir “iç deniz”)..


BATI AVRUPA’DA BURJUVA MİLLİYETÇİLİĞİBATI AVRUPA’DA BURJUVA MİLLİYETÇİLİĞİ

- Fransız aristokrasisi Fransız burjuvazisi: Rejim değişikliği ve sınıfsal

kopuşun etkisi (+ Türkiye; ama devlet değişikliği de var)

- Farklı durum: İngiliz aristokrasisi İngiliz burjuvazisi: Enclosure ve sınıfsal dönüşümün etkisi (+ Japonya -Samurailer- ve hatta Almanya -Junkerler-)

- Liberallik (Burjuvazinin gücü, sınıfsal rakip, yetişecek burjuvazi); Demokratlık (Parlamento kurdu); İnsancıllık: 1215 ve 1789: TanrıBireyMillet. (Bütün diğerlerinde: TanrıDevletMillet)

- Bir tartışma: “Milliyetçilik ideolojisinin kapitalizmle ilişkisi yoktur – İngiltere örneği” ..


LATİN AMERİKA’DA BEYAZ KOLON LATİN AMERİKA’DA BEYAZ KOLON MİLLİYETÇİLİĞİMİLLİYETÇİLİĞİ

- Kuzey’le benzerlik: Peninsulares vs. Creolos- Farklılıklar ve belirleyici nitelikler:

- Ekonomik bağlar Merkez’le: Parçalanmışlık- Yerlilerle ilişkiler yoğun (İlk 40 yıl aile yok, sonra da sayıca azlar;

Creolos, Peninsulares’le mücadele için yerli prenses alıyor; devletli topluma geldikleri için yerel yönetim ve âdetlerden etkileniyorlar): Irkçılık yok

- Kuranlar feodal aşamada: Ekonomik ve siyasal gelişmişlik düşük düzeyde

- Kuzeydeki komşu çok “yakın”: Bağımlılık ..


BALKANLARDA AYRILIKÇI MİLLİYETÇİLİKBALKANLARDA AYRILIKÇI MİLLİYETÇİLİK

- Çıkış: 1) Dış etki; 2) Osmanlı’ya tepki; 3) Denizci burjuvazi- İmparatorluk Ulus-devletler: Bağımsızlık- B.Avrupa’daki Tarih+Dil Tarih+Din formülü. Nedenleri:- Genel:

1) Eski üstyapı etkili olmaya devam ediyor; 2) Yeni üstyapı eskisinin kimi yönlerinden etkileniyor; 3) Azınlığın / İşgal edilenin dini farklıysa, Din onun milli kimliğini / Milliyetçiliğini destekler; 4) Milletin oluşturucu öğeleri eksikse; 5) Din, tam sınaileşememiş ülkelerde tutunum ideolojisi pozisyonundadır

- Bölgeye özel: - 1) Burjuvazi ve sekülerleşme B.Avrupa’daki gibi değil; 2) Komünizm:

Ortak düşmana karşı koalisyon; 3) 100 yıl arayla “Biz” ve “Onlar”; 4) “Ulusal Kilise” ve “Gaza”; 5) Ulus-devlet (tanımı) dinsel homogenlik istiyor; 6) Millet Sistemi yaşıyor ..


ORTA AVRUPA’DA BİRLEŞTİRİCİ MİLLİYETÇİLİKORTA AVRUPA’DA BİRLEŞTİRİCİ MİLLİYETÇİLİK

- Çıkış: B.Avrupa burjuvazisine yetişmek - Zollverein yetmiyor; siyasal birlik

lazım- Temel nitelik: Anti-liberalizm:

- - Bireysel haklar Devletin üstünlüğü (TanrıDevletMillet); - - Ekonomik liberalizm Neo-merkantilizm

- Nedeni: İngiliz ve Fransız burjuvazisinden, ayrıca Alman proleteryasından korku ..


B. VE O. AVRUPA’DA VE ABD’DE EMPERYALİST B. VE O. AVRUPA’DA VE ABD’DE EMPERYALİST MİLLİYETÇİLİKMİLLİYETÇİLİK

B + K B + K M.K. M.K. Asayiş ve tek hukuk Asayiş ve tek hukuk Ticaret Ticaret Pazar Pazar Ortak dil vs. Ortak dil vs. Millet Millet Milliyetçilik ideolojisi Milliyetçilik ideolojisi Ulus-devlet Ulus-devlet İçte Asimilasyon, Dışta İçte Asimilasyon, Dışta EmperyalizmEmperyalizm

- İçteki işlevlerini tamamlayan Milliyetçilik dışa döndü. 1870’lerde ortam: - Altyapı: Banka>Sanayi=Tekelci aşama (Finans Kapital). Üretim artınca 3+1 sorun: 1) Pazar ; 2) Hammadde; 3) Marjinal verimlilik. Ve nüfus fazlası.

- Üstyapı: 1) Sanatta Romantizm; 2) Bilimde Sosyal Darwinizm (Spencer). 3) Irkçı teoriler: Aşağılık ırklar, “Uygarlaştırıcı Görev”, süpermen.

- Alm., İtalya, Jap. piyasaya girince ua rekabet korkunç arttı. Çevre’de 3 tip ülke oluştu: 1) Anglo-Saksonların tekelindekiler; 2) Açık sömürgeler (Kara Afrika; 1880 Fiilî İşgal ilkesi); 3) Yarı-sömürgeler (Çin, Siyam, Oİ, İran, Mısır).

- Askerî işgal ve savaş için halkın tamamının desteği gerekiyordu: Milliyetçilik, hatta jingoizm. Liberal, demokrat, insancıl niteliklerle ilgisi yok. (+ Prestij unsuru).

- İki tez: 1) “I. Dünya Savaşının nedeni emperyalizm değildir, yoksa İng.-Fr. arasında çıkardı”; 2) “Emperyalizmin kökeni ekonomik değildir çünkü ihraç fazlası olmayan İtalya ve Rusya da yapmıştır” ..


AVRUPA’DA FAŞİST MİLLİYETÇİLİKAVRUPA’DA FAŞİST MİLLİYETÇİLİK

- 1930’larda Alm, İtalya, İspanya, Çekoslovakya hariç bütün D.Avrupa ve Balkanlar faşist veya pro-faşist. Türkiye dahil. İngiltere ve Fransa bile etkilendi (Chamberlain, Maurras, Barrès, Boulanger, vs.)

- Çeşitli nedenlerle: - Statükocu devletlere tepki, - Proletaryadan ve komünizmden korku, - Emperyalizmi desteklemek, - Dış faşist etki, - Devlet-millet kurma süreci, - Devletin sokağa teslim olması ..


ASYA, AFRİKA VE L.AMERİKA’DA ASYA, AFRİKA VE L.AMERİKA’DA

AZGELİŞMİŞ ÜLKE MİLLİYETÇİLİĞİAZGELİŞMİŞ ÜLKE MİLLİYETÇİLİĞİ

- Batı Avrupa’da milliyetçilik ideolojisinin oluşumundan Azgelişmiş ülkelere: . . . Dışta Emperyalizm . . . Dışta Emperyalizm Aydınlar Aydınlar AGÜ Milliyetçiliği İdeolojisi AGÜ Milliyetçiliği İdeolojisi

Ulus-devlet Ulus-devlet Millet İnşası Millet İnşası - Batı yayılmasına tepki olarak ve Yukarıdan Devrim biçiminde çıktı. Prototipini

1930’larda Atatürk Milliyetçiliği olarak verdi. Dünyaya 1950 ve 60’larda yayıldı. 1980’lerde, üçüncü küreselleşme dalgasıyla gücünü yitirdi.

- İşlevleri:- Bağımsızlık- Modernleşme: sosyo-politik, sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel yönlerden Batı’ya benzemek (bütün AGÜ milliyetçilikleri “Batı’ya rağmen Batıcı”dır)- Pozitif Kimlik: 1) Birinci ve ikinci işlevlerin çatışması sonucu; 2) Eski kimlikten ne alıkonacak, yeni ne getirilecek tartışması sonucu çıkan kimlik bunalımını çözmek .


GÜNEY AFRİKA’DA IRKÇI BEYAZ KOLON GÜNEY AFRİKA’DA IRKÇI BEYAZ KOLON MİLLİYETÇİLİĞİMİLLİYETÇİLİĞİ

- Amacı: Beyaz ırkın üstünlüğünü koruma- Katılığının nedeni: Beyaz kolonların iç rekabeti. 17. yy’da Hollanda’dan

(Boer, Afrikaner), 19. yy’da İngilizler. - 1948 Apartheid. 1961 GAC. 1994 demokrasiye geçiş. Batı bastırdı ..


AZINLIK MİLLİYETÇİLİĞİAZINLIK MİLLİYETÇİLİĞİ

AZGELİŞMİŞ ÜLKELERDEAZGELİŞMİŞ ÜLKELERDE Azgelişmiş Ülke Milliyetçiliği ideolojisinden Azınlık Milliyetçiliğine:

… … AGÜ Milliyetçiliği İdeolojisi AGÜ Milliyetçiliği İdeolojisi Ulus-devlet Ulus-devlet Millet İnşası Millet İnşası Asimilasyon politikası Asimilasyon politikası Azınlık milliyetçiliği Azınlık milliyetçiliği

GELİŞMİŞ ÜLKELERDE GELİŞMİŞ ÜLKELERDE - Bu tepki aynen gelişmiş ülkelerde de mevcut. - Fransa (Corse), İspanya (Bask, Katalan), B.Britanya (İrlandalı, İskoç, Galli)- a) Feodal geçmişin “folklorik” kalıntıları (Occitans, “Vive Savoie Libre”)

b) Önemli feodal kimliklerin ulus-devlet tarafından yok edilememişleri. Bunlar ileride bağımsız olurlarsa, aynen AGÜ mill. gibi hareket edip (ulus’u inşa sırasında azınlıklara baskı yapıp), aynı sonucu alabilirler: Milliyetçiliklerin diyalektiği.

- Bağımsız olsalar bile altına gidecekleri şemsiye belli: AB. Bu durumda, paradoks: Hem kendi başlarına ulusal egemenlik istiyorlar, hem de ulusal egemenliği zayıflatmak isteyen AB’nin parçası olmak ..


DOĞU AVRUPA ve BALKANLARDA “ETNİK” DOĞU AVRUPA ve BALKANLARDA “ETNİK” MİLLİYETÇİLİKMİLLİYETÇİLİK

- Aslında, yaklaşık bütün milliyetçilikler etniktir (Etni, aileye en yakın birimdir). “Etnik temizlik” teriminden esinlenerek kondu; biraz da aşağılayarak, II. Dünya Savaşından sonra Batı’da lanetlenen saldırgan milliyetçiliğin geri dönüşünden dolayı itham edici biçimde.

- Doğu Blokunun dağılması üzerine, Komünist ideolojinin yok edemediği etnik duygular + Millet Sisteminden gelen Tarih + Din formülü.

- Çünkü, Tutunum İdeolojisi (komünizm) başarısız olunca bunalım başlar ve işleri kötü gidenlerde eski tutunum ideolojilerine (Milliyetçilik, hatta Din) dönüş eğilimi belirir. Sınıflar, rahat oldukları çağa dönüş ister (“Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı”).

- Oysa, bu bir tepkiden ibarettir ve geri dönüş mümkün değildir (Tablo): a) İdeolojiyi egemen sınıf belirler; b) En azından, uluslararası ortam (ua. Kapitalizm) bırakmaz. Afrika’da da Kabilecilik’e “dönüş” var, çünkü hem kaos var, hem de uluslararası toplum orayla hiç ilgilenmiyor.

- Balkanlarda dış etki çok belirgin: a) İmparatorluklar; 2) Büyük Sırp Mill.; 3) Faşizm; 4) Proletarya olmadan Komünizm; 5) Şimdi de burjuvazi olmadan kapitalizm .


MİLLİYETÇİLİĞİN GELECEĞİMİLLİYETÇİLİĞİN GELECEĞİ

- Kısa erimde, “milliyetçi” hareketler sayıca artacak, sertleşecek, milliyetçi ve etnik jargondan da kuvvet alacaktır. Bu, Küreselleşme’ye tepkidir.

- Uzun erimde, Duygu ve İdeoloji, yüzünü, genişleyen Ekonomik Pazar’a dönecektir. AB gibi birlikler YSO haline gelebilir. Hırvatistan, Slovenya, Çekya milliyetçilik yapmak için değil, AB’ye girebilmek için ayrıldılar. Ama, uzun bir süreç olacaktır.

- Ulus-devlet ortadan kalkmaz, çünkü onun asayişi sağlama işlevini (en azından şimdilik) başkası göremez. En azından, uluslararası sermayenin ona ihtiyacı var. Ulusal duygular da kaybolmaz; yerel duygular haline dönüşür.

- Paradoks: 20.yy’ın başında,Ulus-devlet’in yaşaması, azınlıklarını asimile (yani, yok) etmesine bağlıydı. Oysa artık 21.yy.’ın başında, yaşamaya devam etmesi, azınlıklarını simültane olarak maddi (yaşanabilir koşullar) ve manevi (alt kimliklere saygı) olarak tatmin etmesine bağlı; yoksa parçalanır.


Bugün Türkiye’de kullanılan kimi terimler üzerine:Bugün Türkiye’de kullanılan kimi terimler üzerine:Milliyetçilik, Ulusalcılık, YurtseverlikMilliyetçilik, Ulusalcılık, Yurtseverlik

- Milliyetçilik: Bugün daha çok “milliyetçi-mukaddesatçı” olarak anılanlar tarafından kullanılıyor. Tutuculuk ve dinle karışmış bir kavram olarak muhafazakar, İslamî, fazla okumamış halk arasında yaygın.

- Ulusalcılık: Aslında, epeydir, “ulusalcı” veya “ulusçu” biçiminde kullanılıyordu ama öztürkçeciler çevresi dışında pek ön plana çıkmıyordu. “Milliyetçi” teriminin yukarıdaki anlamı epey “kirlendiği” için son zamanlarda ortaya atıldı. Hem “temiz” izlenimini vermek için, hem de kullananların “dinci olmadığı”nın belirtilmesi için. Şu anda, bir zamanlar sol ideolojiye şu veya bu biçimde yakın olmuş Kemalistler tarafından tercih ediliyor. Böylece, kullanıcılar, “kirlenmiş” ve “gerici” bir terimin getirebileceği eleştirilerden kurtulmuş oluyorlar.

- Terimin bir “avantaj”ı da, “anti-emperyalizm” kategorisi altında “solculuk” yapmaya izin verdiğinin düşünülmesi. Böylece, milliyetçilik ile solculuk da bağdaştırılmış oluyor.

- Bu iki terimin yabancı dillerdeki karşılığı tek: Nasyonalizm.- Yurtseverlik (vatanseverlik): Doğduğun toprağa duyduğun bağlılık hissi.

Gerçekten tamamen pozitif, tamamen doğal; hiçbir olumsuz veya eleştirilecek yanı yok. Bu nedenle, bunu sahiplendin mi, bütün eleştirilerden kurtulmuş oluyorsun. “Ulusalcı”lar bu nedenle bu terimin kanadı altına zaman zaman giriyorlar.

- Bu terimin yabancı dillerdeki karşılığı: Patriyotizm ..

milliyetçilik, küreselleşme, azınlıklar dersi - i

Documents