mÜhƏndİs vƏ kompÜter qrafİkasi fƏnnİ ÜzrƏ …teknİk Çİzİmler № dill ... broken line...

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT VƏ SƏNAYE UNIVERSITETI

Həbibov İ.Ə., Səmədov F.A., Abasova S.M.

MÜHƏNDİS VƏ KOMPÜTER QRAFİKASI

FƏNNİ ÜZRƏ TERMİNLƏRİN

L Ü G Ə T İ

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT VƏ SƏNAYE UNIVERSITETI

Həbibov İ.Ə., Səmədov F.A., Abasova S.M.

MÜHƏNDİS VƏ KOMPÜTER QRAFİKASI

FƏNNİ ÜZRƏ TERMİNLƏRİN

L Ü G Ə T İ

Azərbaycan Dövlət Neft və

Sənaye Universiteti təsdiq etmişdir.

Əmr № 01-I/21, 18.06.2018-ci il

2018

Tərtib edənlər: Həbibov İbrahim Əbülfəz

Səmədov Faiq Alövsət

Abasova Sevinc Malik

Rəyçilər: AzMİU-nin “Tərsimi həndəsə və mühəndis qrafikası” kafedrasının dosenti, t.e.n., K.T.Şərifov ADNSU-nun “Mühəndis və kompüter qrafikası” kafedrasının dosenti, t.e.n., A.Ş.Əsədov

Ali texniki məktəblər üçün dərs vəsaiti

G I R I Ş

Hal–hazırda ADNSU-də tədris üç dildə (azərbaycan, rus və ingilis) aparılır.

Tələbələrdə geniş çeşidli dillər öyrənmək həvəsi yüksəkdir. Həmçinin Universitetdə

çoxlu sayda xarici tələbə təhsil alır ki, onların sayı da artmaqdadır. Bütün bu

amilləri nəzərə alaraq kafedranın əməkdaşları tərəfindən hazırlanmış “Mühəndis və

kompüter qrafikası” fənninin tədrisi üçün “Lüğət” dərs vəsaiti dəyərli və lazımlı

kitabdır.

Elə bir fəaliyyət sahəsi yoxdur ki, orada müxtəlif obyektlərin (maşınlar,

detallar, qurğular, geoloji əmələgəlmələr, yerin səthi və s.) təsvirinin əldə olunmasına

ehtiyac olmasın. Bu təsvirlərin müxtəlif dillərə tərcüməsi isə günümüzün ən aktual

məsələlərindən biridir. Terminlərn müxtəlif dillərə tərcüməsi yerli tələbələrin

müxtəlif dillərdə biliklərə yiyələnməsinə, digər tərəfdən xarici tələbələrin terminləri

rus və azərbaycan dilində tez və düzgün öyrənməsinə şərait yaradır.

Təsvirlərin əsas xüsusiyyətləri ondan ibarətdir ki, öz təbiətinə görə müəyyən

həcmə malik olan obyekt, bütövlükdə eyni müstəvi üzərində yerləşən hansısa

analoqdur. Bu analoqun adı təsvir olunan obyektin xüsusiyyətlərindən asılıdır.

Bu vəsaitdə təqdim olunan məlumat “Mühəndis və kompüter qrafikası”

fənninin müxtəlif dillərdə danışan tələbələr tərəfindən yaxşı mənimsənilməsinə

zəmin yaradır.

Dərs vəsaitindən ali-texniki təhsil müəssələrində təhsil alan tələbələr yararlana

biləcəklər.

TEXNİKİ RƏSMXƏT ENGINEERING DRAFTING TECHNISCHES ZEICHNEN

DESSIN INDUSTRIEL DIBUJO INDUSTRIAL

ТЕХНИЧЕСКОЕ ЧЕРЧЕНИЕ TEKNİK ÇİZİMLER

№ DILLƏR TERMİNLƏR TƏSVİR

1.1

Azərbaycan Ingilis Alman Fransız Ispan Rus Türk

rəsmxət drafting, drawing zeichnen dessin dibujo lineal, delineacion черчение çizim

1.2


reysşina T-square reissschiene réglé en T régla de escuadra [en T] , te de dibujo рейсшина tcetveli

1.3


üçbucaq triangle zeichendreieck equerre f de dessinateur cartabon m (para dibujo lineal) (чертёжный) угольник (çizim) kare

1.4


bucaqölçən protractor winkelmesser rapporteur semicrrculo m graduado, transportador транспортир iletki


1.5


pərgar compass zirkel compas compas циркуль pergel

1.6


lekal (french) curve kurvenlineal règle courbe acordada, plantilla de curvas лекало kalıp

1.7


çertyoj cihazı drafting machine zeichenmaschine appareil m ä dessiner dispositivo in mecanico (de dibujar), pantografo чертёжный прибор çizim cihazı

1.8


çertyoj lövhəsi drafting board reissbrett planche f ä dessiner tabla f [tablero]de dibujo чертёжная доска çizim tahtası

1.9


xətkeş ruler la règle règle regla линейка cetvel


1.10


silgi (pozan) elastic eraser radiergummi la gomme borrador резинка (ластик) silgi

1.11


xətt line linie ligne , trait hinea линия hat

1.12


qalın xətt thick Line breite vollinie trait fort linea gruesa [llena] жирная линия kalın çizgi

1.13


nazik xətt thin line schmale vollinie trait fin linea fina тонкая линия ince çizgi

1.14


ştrix xətt dashed line strichlinie trait m pointillé linea punteada штриховая линия kesikli çizgi

1.15


strix nöqtəli xətt broken line strichpunktlinie trait m interrompu mixte lmea de puntos rayas штрихпунктирная линия nokta-çizgi çizgisi


1.16


dalgavari xətt wavy line schlangenlinie ligne ondulée línea ondulada волнистая линия dalgali çizgi

1.17


paralel düz xətt parallel line parallele linie, parallele ligne parallèle, parallèle linea paralela параллельная линия paralel çizgi

1.18


perpendikulyar xətt perpendicular (line) senkrechte ligne perpendiculaire,perpendiculaire linea perpendicular перпендикулярная линия dikey çizgi

1.19


sınıq xətt broken line gebrochene linie ligne polygonale lmea quebrada ломаная линия kırık çizgi

1.20


şaquli xətt vertical line vertikale Linie ligne verticale linea vertical вертикальная линия dikey çizgi

1.21


üfüqi xətt horizontal line horizontale Linie ligne horizontale linea horizontal горизонтальная линия yatay çizgi


1.22


əyri xətt curved line, curve kurve ligne courbe linea curva кривая (линия) eğri (hat)

1.23


kontur xətti phantom line phantomlinie trait de contour imaginaire linea de contomo imaginario линия воображаемого контура hayali kontur çizgisi

1.24


ölçü xətti dimension lines maßlinien lignes de cote líneas de dimensión размерная линия boyut çizgileri

1.25


miqyas scale maßstab échelle escalar масштаб skala

1.26


standart şriftlər standard lettering standard-schriftzug lettrage standard letras estándar стандартные шрифты standart harf

A B C D E F G H I J K L M a b c d e f g h i j k l m

1 2 3 4 5 6 7 8 9


1.27


kursiv şriftlər italic lettering kursivschrift lettres italiques letras cursivas курсивные шрифты italik yazi

A B C D E F G H I J K L M a b c d e f g h i j k l m

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1.28


format format format format formatо формат format

1.29


həqiqi ölçü full size in voller Größe taille réelle tamaño completo натуральная величина tam boy

1.30


kiçiltmə miqyası reduction scales reduktionsskalen échelles de réduction escalas de reducción масштаб уменьшения azalma skalasi

1.31


böyütmə miqyası magnification (enlargement) scales vergrößerungsskalen échelles dagrandissement escala de aumento mасштаб увеличения büyütme skalasi


1.32


daxili çərçivə internal frame interner rahmen cadre interne marco interno внутренняя рамка iç çerçeve

1.33


əsas yazı main inscription hauptinschrift inscription principale inscripción principal основная надпись ana yazıt

1.34


bucaq angle winkel angle ângulo угол açı

1.35


iti bucaq acute angle spitzer winkel angle aigu angulo m agudo острый угол keskin açı

1.36


düz bucaq right angle rechter Winkel angle droit angulo recto прямой угол dik açı

0 0 0

1200 300


1.37


kor bucaq obtuse angle stumpfer Winkel angle obtus ângulo obtuso тупой угол geniş açı

1.38


sıfir dərəcəli bucaq zero degree angle null grad winkel angle zéro degré ángulo de cero grado угол нулевой степени sıfir derece açi

1.39


acıq bucaq straight angle geraden winkel angle droit ángulo recto прямой угол düz açi

1.40


180 və 360 dərəcə arasında bucaq reflex angle reflexwinkel angle reflexe ángulo de reflejo угол между 180 и 360 градусами refleks açi

1.41


tam bucaq full angle voller winkel plein angle ángulo completo полный угол tam açi


1.42


maillik taper taper candle afilar уклон koniklik

1.43


üçbucaq triangle dreieck triangle triângulo треугольник triangle

1.44


romb rhombus rhombus rhombe esrombo ромб eşkenar dörtgen

AB=BC=CD=AD

1.45


dörd bucaqlı tetragon viereck, trapezoid tetragone cuadrilâtero, cuadrangulo четырёхугольник dörtgen

diaqonal

1.46


diaqonal diagonal diagonale diagonale diagonal диагональ diyagonal


1.47


paraleloqram parallelogram parallelogramm, romboid parallélogramme paralelogramo параллелограмм paralelogram

AB-CD; BC-AD

1.48


düzbucaqlı rectangle rechteck rectangle rectängulo прямоугольник dikdörtgen

1.49


trapes trapezoid trapez trapbze trapecio трапеция trapez

1.50


kub cube würfel cube cubo куб küp

1.51


dördbucaqli piramida square pyramid quadratpyramide pyramide carrée pirámide cuadrada квадратная пирамида kare piramit

B

D

C

A

B C

D A


1.52


beşbucaqlı piramida pentagonal pyramid pentagonale pyramide pyramide pentagonale piramide pentagonal пятиугольная пирамида beşgen piramit

1.53


altibucaqli prizma hexagonal prism sechseckiges prisma prisme hexagonal prisma hexagonal шестигранная призма altigen prizma

1.54


beşbucaqli prizma pentagonal prism pentagonales prisma prisme pentagonal prisma pentagonal пятиугольная призма beşgen prizma

1.55


kvadrat square quadrat carré cuadrado квадрат kare

1.56


beşbucaqlı pentagon fünfeck

pentagone pentâgono пятиугольник

beşgen


1.57


altıbucaqlı hexagon sechseck hexagone hexdgono шестиугольник altıgen

1.58


çevrə circle kreis cercle circunferencia окружность daire

1.59


mərkəz (çevrənin) centre [center] (point) mittelpunkt, zentrum centre du cercle centro del cîrculo центр (круга) merkezi (daire)

1.60


rad ius(R) radius (R) halbmesser m, radius (R) rayon(R) radio(R) радиус (R) radius

1.61


diametr diameter (D) durchmesser (D) diamètre (D) diâmetro (D) диаметр D) çap

R

D

O

O


1.62


görünən kontur visible outline sichtbarer umriss contour apparent contorno aparente [visible] видимый контур görünen kontur

1.63


görünməyən kontur hidden outline verdeckter [unsichtbarer] umriss contour fictif contorno ficticio [oculto] невидимый контур görünmez kontur

1.64


sector (dairə) (circular) sector kreisausschnitt, sektor secteur sector (de un cırculo) сектор (круга) kesimi (daire)

sector qövs

1.65


qövs arc bogen arc arco дуга arc

№ DILLƏR TERMİNLƏR TƏSVİR seqment

1.66


xorda chord sehne corde cuerda хорда kiriş

1.67


mərkəzi bucaq centre [center] angle zentriwinkel angle au centre angulo central центральный угол merkez açısı

seqment

mərkəzi bucaq

vətər

№ DILLƏR TERMİNLƏR

TƏSVİR ÇERTYOJ

1.68 Azərbaycan Ingilis Alman Fransız Ispan Rus Türk

ellips ellipse еllipse ellipse elipse эллипс elips


hiperbola hyperbola hyperbel hyperbole hiperbola гипербола hiperbol

№ DILLƏR TERMİNLƏR TƏSVİR ÇERTYOJ 1.70 Azərbaycan

Ingilis Alman Fransız Ispan Rus Türk

parabola parabola parabel parabole parabola парабола parabol


konus the cone kegel le cône el cono kонус koni



sinusoid sine curve sinuskurve sinusoïde sinusoide синусоида sinusoid


vint xətti hélix schraubenlinie hélice hélice, linea helicoidal винтовая линия vidalı hat

№ DILLƏR TERMİNLƏR

ÇERTYOJ 1.74 Azərbaycan


vint xəttinin yoxuş bucağı hélix angle (λ) steigungswinkel (λ) angle d’inclinaison d’hélice (λ) angulo de la hélice (λ) угол подъёма винтовой линии (λ) vidalı hat açısı


tor səth toroidal surface torusflache surface torique superficie toroidal тороидалная поверхность toroidal yüzey

Vint xətti

TƏSVİR



əyib örtən envelope umhüllungslinie, hüllkurve enveloppe envolvente огибающая envelope


müstəvi plane ebene plan piano плоскость düzlem



səth surface fläche surface superficie поверхность yüzey


əyri səth curved surface gekrümmte fläche surface gauche superficie curvilı'nea криволинейная поверхность eğrisel yüzey

№ DILLƏR TERMİNLƏR TƏSVİR ÇERTYOJ


silindrik səth cylindrical surface zylinderflache surface cylindrique superficie cilindrica цилиндрическая поверхность silindirik yüzey


fırlanma səthi surface of revolution [of rotation] rotationsfläche surface de révolution superficie de revoluciôn поверхность вращения dönme yüzeyi

doguran



doğuran generatrix erzeugende génératrice generatriz образующая doğuran dişi


sferik səth spherical surface kugelflache surface sphérique superficie esférica сферическая поверхность küresel yüzey



vintvari səth helical surface schraubenflàche surface hélicoïdale superficie helicoidal винтовая поверхность sarmal yüzey


proyeksiya projection projektion projection proyeccion проекция

projeksiyon


ÇERTYOJ 1.86 Azərbaycan


proyeksiya müstəvisi α plane of projection α projektionsebene α plan de projection α plano de proyeccio'n α плоскость проекции α projeksiyon düzlemi α

1.87


düzbucaqlı proyeksiyalama orthographic projection rechtwinklige projektion projection orthogonale proyeccio'n ortogonal прямоугольное проеци- рование dikdörtgen projeksiyon

P F

№ DİLLƏR TERMİNLƏR TƏSVİR

ÇERTYOJ


frontal proyeksiya müstəvisi frontal plane of projection vordere projektionsebene plan frontal de projection plano frontal deproyeccio'n фронтальная плоскость проекций frontal düzlem projeksiyonu

1.89


profil proyeksiya müstəvisi profile plane of projection seitliche projektionsfläche plan profil de projection plano de perfü de proyeccion профильная плоскость проекций profil projeksiyon

№ DİLLƏR TERMİNLƏR TƏSVİR

ÇERTYOJ


horizontal pyoyeksiya müstəvisi horizontal plane of projection waagerechte projektions-fläche plan m horizontal de projection plano horizontal de proyeccion горизонтальная плоскость проекций horizontal projeksiyon


görünüş view ansicht vue vista вид görünüm



ön görünüş, baş görünüş front view [elevation] vorderansicht vue de face, vue de devant vista frontal вид спереди, главный вид önden görünüş

1.93 Azərbaycan


üst görünüş view from above sicht von oben plan draufsicht, grundriss vue de dessus vista de arriba [por encima] вид сверху yukarıdan görünüş


sol görünüş view from the left, left- hand end view seitenansicht von links vue de gauche vista por la izquierda вид слева soldan görüntü

üst gorünüş

ön gorünüş sol görünüş

ön gorünüş

üst gorünüş

sol gorünüş



əlavə görünüş auxiliary view besondere ansicht vue auxiliaire esp vista auxiliar дополнительный вид ek görüntü

1.96 Azərbaycan


yerli görünüş local view teilansicht vue partielle vista parcial местный вид yerel görüntü



qoparma break Bruch rupture ruptura обрыв koparmaq


qoparma xətti break line bruchlinie ligne de rupture linea de ruptura линия обрыва koparma hatti


mürəkkəb kəsim offset section schnittverlauf in ver- schiedenen Richtungen vue cn coupe complexe corte complejo [escalonado]

сложный разрез ofset bölüm

qoparma xətti



kəsim sectional view schnittansicht, schnitt vue en coupe corte m, section разрез kesit görünümü


kəsici müstəvi cutting plane schnittebene plan m secant plano secante секущая плоскость kesme düzlemi


kəsik cutting plane line schnittlinie trait de section lfnea de corte линия сечения kesme düzlemi hattı



cizgiləmə hatch, hatching schraffur trait m interrompu rayado штриховка hatch


qoparma, yerli kəsim broken out section (al view) teil(aus)schnitt, ausbruch vue avec interruptiön corte local вырыв, местный разрез bölünmüş bölüm, koparma

№ Dillər TERMİNLƏR TƏSVİR ÇERTYOJ 1.105 Azərbaycan


üstə salınmış kəsik revolved section (al view) schnittfläche innerhalb des Bildes section rabattue seccion rebatida наложенное сечение üst üste kesit


kənara çıxarılan element detail section (I) einzelheit (I) section sortie (I) seccion detallada выносной элемент detay bölümü

M 2:1

üstə salınmış kəsik



ölçülərin göstərilməsi dimensioning masseintragung, bemassung cotation acotacion нанесение размеров ölçülerini koymak


ölçü ədədi dimension (value) masszahl cote cota (numéro de la medida) размерное число ölçü (kiymet)


xətt-kənara çıxarılma leader line bezugslinie ligne d’attache linea de enlace [de cone-xidn] линия-выноска lider çizgi



kənara çıxarılan xətt extension line masshilfslinie ligne de renvoi Iinea de referencia выносная линия uzatma hattı


ölçü xətti dimension line masslinie ligne de cote Iinea de cota [dimensional] размерная линия ölçü çizgisi


ox arrow-head pfeil m aiguille flécha (del extremo} стрелка ok işareti



sorğu ölçüsü information size hilfsmass cote d’information cota de informacion справочный размер bilgi boyutu


aksonometrik proyeksiya axonometric projection axonometrische projection projection axonometrique proyeccion axonometrica аксонометрическая проекция aksonometrik projeksiyon



izometrik proyeksiya isometric projection isometrische projektion projection isome'trique proyeccion isometrica изометрическая проекция izometrik projeksiyon


dimetrik proyeksiya dimetric projection dimetrische projektion projection dimetrique proyeccio'n bimétrica диметрическая проекция dimetrik projeksiyon

0 0

0

0

0



ümumi ğörünüş general view gesamtzeichnung vue générale vista general общий вид genel görünüm


qabarit (əsas) ölçüləri overall dimension gesamtmass cote d’encombrement dimensiones pl extremas [exteriores] габаритный размер genel boyut

YİVLİ BİRLƏŞMƏLƏR

THREADED CONNECTIONS

GEWINDEVERBINDUNGEN

CONNEXIONS FILETÉES

CONEXIONES ROSCADAS

РЕЗЬБОВЫЕ СОЕДИНЕНИЯ

DIŞLI BAĞLANTILAR



silindrik yiv cylindrical thread zylindrisches gewinde filet cylindrique rosea cilmdrica цилиндрическая резьба silindirik diş

2.2 Azərbaycan


konik yiv tapered thread kegeliges gewinde filet conique rosea conica коническая резьба konik diş



sağ yiv right-hand thread rechtsgewinde filet droite rosea derecha [dextrorsa] правая резьба sağdan dişli


sol yiv left-hand thread linksgewinde filet gauche rosea izquierda [sinist-rorsa] левая резьба sol disli


yivin sapı turn of thread gewindegang spire de filet [de vis] espira de rosea [de filete] виток резьбы iplik dişli


Ingilis Alman Fransız Ispan Rus

Türk

yivin gedişi lead of thread gewindesteigung pas du filet, course de filetage avance de filete ход резьбы diş gedişi


çoxgedişli yiv multiple-start thread mehrgängiges gewinde filet multiple rosca multiple [de entradas multiples] многозаходная (многоходовая) резьба çoklu başlangıçlı diş


yivin addımı pitch of thread (Ph) gewindeteilung pas du filet paso de rosea шаг резьбы diş addımı



birgedişli yiv single-start thread eingängiges gewinde filet au pas unique rosea simple, filete a un paso однозаходная [одноходо- вая] резьба birgedişli diş


Ikigedişli yiv double-start thread zweigangiges gewinde filet a deux pas doble rosea, rosea de dos pasos двухзаходная резьба Ikigedişli diş



bərkidici yiv fastener thread Befestigungsgewinde filet de fixation rosca para tomilleria крепёжная резьба montaj disi


hərəkət yivi translation (screw) thread, power screw thread Bewegungsgewinde filet du mouvement rosca de avance [de corrimiento] ходовая резьба gediş dişi



yiv profili thread profile gewindeprofil profil du filet perfîl de rosea [de filete] профиль резьбы dişli profil

Üçbucaqlı Trapesvari Dayaq Düzbucaqlı

2.14 Azərbaycan Ingilis Alman Fransız Ispanс Rus Türk

düzbucaqli yiv square thread quadratfaden carré enfiler hilo cuadrado прямоугольная резьба кare dişli



trapesvari yiv trapezoidal thread trapezgewinde fil trapezoïdal hilo trapezoidal трапецеидальная резьба trapez dis

2.16


yivin orta diametri pitch diameter of thread d2 gewindeflankendurchmes- ser, flankendurchmesser d2 diamktre a flanc de filet d2 diâmetro medio de la rosca (d2) средний диаметр резьбы d2 dişli zift çapı



yivin xarici diametri major diameter of thread (d) gewindeaussendurchmesser diamètre extérieur du filet diametro exterior de la rosca наружный диаметр резьбы d büyük çaplı diş


yivin daxili diametri minor diameter of thread gewindekemdurchmesser, kemdurchmesser (d1 ) diamfetre intérieur du filet diametro interior la rosca внутренний диаметр резьбы (d1) küçük çaplı diş



yivin orta diametri pitch diameter of thread d2 Gewindeflankendurchmes- ser, Flankendurchmesser d2 diamktre a flanc de filet d2 diâmetro medio de la rosca (d2) средний диаметр резьбы d2 dişli zift çapı


ilk (başlanğıc) profilin hündürlüyü depth ot basic profile (H) gewindetiefe (H) creux du filet initial (H) altura del perfil inicial de la rosca (H) высота исходного профи-ля (H) temel profil derinliği


profilin işçi hündürlüyü depth of thread (h) gewindetragtiefe (h)

creux du filet (h) altura (funcional) del perfil de la rosca, profundidad de filete (h) рабочая высота профиля h diş derinliği



profil bucaği (α) angle of thread (α) flankenwinkel (α) angle du filet (α) angulo del perfil (α) угол профиля (α) diş açısı


metrik yiv metric thread metrisches gewinde filet metrique rosca metrica метрическая резьба metrik dişli



iri yiv, iri addimli yiv coarse (pitch) thread regelgewinde filet m a long pas rosca de paso ancho крупная резьба, резьба с крупным шагом kaba (pitch) diş


bir düyməyə düşən sapların sayı number of threads per inch (n) gangzahl auf zoll (n) nombre de filets par pouce numéro de filetes por pulgada (n) число ниток на дюйм (n) inç başına iplik sayısı



xırda yiv, xırda addımlı yiv fine (pitch) thread feingewinde filet fin rosca de paso fmo мелкая резьба,резьба с мелким шагом ince (pitch) iplik


boru yivi pipe thread Rohrgewinde filet au pas du gaz rosea para tubos трубная резьба Boru dişlisi



düym yivi whitworth thread whitworth-gewinde filet m whitworth rosea de whitworth (дюймовая) резьба


vint screw schraube vis tomillo винт vida


altıüzlü prizma şəkilli başlığı olan vint hexagonal head screw sechskantschraube vis à tête hexagonale tomillo de cabeza hexagonal винт с шестигранной головкой altı köşeli vida



kəsik konus şəklində başlıqlı vint countersunk-head screw senkschraube vis à tête noyee tomillo de cabeza embutida [perdida] винт с потайной голов-кой kafesli vida


dairəvi başlıqlı vint round-head screw halbrundschraube vis à tête bombée tomillo de cabeza redonda [de hongo] винт с полукруглой головкой yuvarlak başlı vida



silindrik başlıqlı vint cheese-head screw zylinderschraube

vis fa tête cylindrique j tomillo de cabeza cilmdrica винт с цилиндрической головкой Silindir başlı vida


qurma vint set screw gewindestift vis d’ajustage tomillo de ajuste sin cabeza установочный винт kurma vint



açar üçün altıüzlü prizma şəkilli yuvası olan vint (daxili altıüzlü prizmalı) hexagon-socket head screw zylinderschraube mit innensechskant vis a six pans creuse tornillo de cabeza hexagonal interna винт с шестигранным уг-лублением под ключ [с внутренним шестигранни-ком] altıgen soket başlı vida


sancaq stud, stud-bolt stiftschraube goujon eşparrago шпилька saplama



qayka nut Mutter écrou tuerca гайка somun


altıüzlü prizma şəkilli qayka hexagonal nut sechskantmutter écrou hexagonal tuerca hexagonal шестигранная гайка altı köşeli somun


dairəvi qayka round nut rundmutter écrou rond tuerca redonda круглая гайка yuvarlak somun



tac şəkilli qayka castle nut kronenmutter écrou a créneaux tuerca almenada [con entallas] корончатая гайка çentikli somun


bolt birləşməsi bolt joint durchsteckschraubenverbindung assemblage boulonné union empemada болтовое соединение cıvata bağlantısı



bolt bolt durchsteckschraube boulon pemo болт cıvata


rim-bolt eye-bolt ringschraube vis à oeil tornillo con argo11a, armel-la рым-болт


şayba washer unterlegscheibe, scheibe rondelle arandela ring, onderlegring шайба rondela



hərəkət vinti translation [power] screw bewegungsschraube, spindel vis de mouvement tomillo de avance ходовой винт çeviri vida


kürəcikli hərəkət vinti ball circulating screw kugelumlaufspindel vis a billes tomillo de avance con bolas шариковый ходовой винт çeviri vida


kürəcikli qayka ball circulating nut kugelumlaufmutter écrou à billes tuerca de bolas шариковая гайка bilyalı dolaşımlı somun



əks qayka locknut gegenmutter contre-écrou contratuerca контргайка kilit somunu


yaylı həlqə spring lock washer federring rondelle à ressort arandela de muelle [de resorte] пружинная шайба yaylı rondela


splint cotter pin splint goupille fendue clavija hendida [ranurada] шплинт çatal pim

IŞGILLI VƏ ŞLISLI BIRLƏŞMƏLƏR KEY AND SPLINE JOINTS

KEIL-PASSFEDER- UND KEILWELLENVERBINDUNGEN CLAVETAGES ET CANNELURES

UNIONES POR CHAVETAS Y ESTRIAS ШПОНОЧНЫЕ И ШЛИЦЕВЫЕ СОЕДИНЕНИЯ

GIRILEN VE SLIPS BAGLANTILAR



işgilli birləşmə key joint passfederverbindung langsкei1verbindung assemblage clavctte, elavetage union рог chaveta шпоночное соединение girilen baglantilar


işgil key passfeder, längskeil clavette chaveta, clavija шпонка girilen



prizmatik işgil straight sunk kcy, parallel key passfeder clavette parallele chaveta prismatica призматическая шпонка prizmatik girilen


seqment işgil woodruff key scheibenfeder clavette disque chaveta de woodruff сегментная шпонка seqment girilen


pazvari işgil taper kcy langskeil clavette inclinée chaveta de cuna клиновая шпонка kama girilen



kəsmə pazvari işgil taper sunk key einlegekeil clavette inclinée encastrée chaveta de cuna encast-rada врезная клиновая шпонка kama girilen


başlıqlı pazvari işgil gib head taper key nasenkeil clavette inclinée à talon chaveta de cuna con talon клиновая шпонка с головкой başlıqlı kama girilen


liskada pazvari işgil flat key nasenflachkeil clavette inclinée plate chaveta de cuna en rebajo piano клиновая шпонка на лыске liskalı kama girilen



friksion işgil saddle key nasenhohlkeil clavette évidée [creuse] chaveta de sujecion [de friccion] фрикционная шпонка friksion girilen


tangensional işgil tangential key tangentkeil clavette tangente chaveta tangencial тангенциальная шпонка tanjansiyel girilen


keyway, keyseat Federnut, Keilnut rainure de clavetage chavetero, ranura de chaveta шпоночный паз, шпоночная канавка Anahtarlık

№ Dillər TERMİNLƏR TƏSVİR ÇERTYOJ


şlis birləşməsi spline joint keilwellenverbindung joint cannelures, cannelures union por estrias шлицевое соединение spline baglanti


şlizli val spline shaft keilwelle arbre cannelé arbol estriado шлицевый вал spline mili


düzböyürlü şlis birləşməsi straight spline joint keilwellenverbindung m i t geraden flanken cannelures a flancs parallèles union por estnas rectas прямобочное шлицевое соединение duz spline baglanti



evolvent şlis birləşməsi involute spline joint zahnwellenverbindung mit evolventenflanken cannelures à flancs en développante union por estrias evolventes эвольвентное шлицевое соединение involute spline baglanti


üçbucaq şlis birləşməsi triangular joint zahnwellenverbindung mit kerbzahnprofil cannelures a flancs triangulaires union por estrias triangulares треугольное шлицевое соединение üçgen spline baglanti



xarici diametr üzrə mərkəzləşdirmə major-diameter aussenzentrierung centrage extérieur centrado exterior [рог el diametro mayor] центрирование по наружному диаметру dış çap üzre merkez


daxili diametr üzrə mərkəzləşdirmə minor-diameter fit innenzentrierung centrage intérieur centrado interior [por el didmetro me nor] центрирование по внутреннему диаметру iç çap üzre merkez



yan tərəflərinə görə mərkəzləşdirmə side-bearing fit flankenzentrierung centrage sur flancs centrado latéral [por las caras de las estrfas] центрирование по боковым сторонам lateral yan üzre merkez


çoxüzlü (profil) birləşmə polygon shaft joint Polygonwellenyerbindung assemblage a barre polygone union por estnas poligonales многодуговое [профиль-ное] соединение çokgen mil mafsal

PƏRÇIM BIRLƏŞMƏLƏRI RIVETED JOINTS

NIETVERBINDUNGEN ASSEMBLAGES Ä RIVETS UNIONES REMACHADAS

ЗАКЛЁПОЧНЫЕ СОЕДИНЕНИЯ PERÇİN BAGLANTILARI



pərçim birləşmələri riveted joint Nietverbindung assemblage a rivets, rivetage unio'n flremachada заклёпочное соединение perçin baglantilari


pərçim rivet Niet rivet remâche, roblon заклёпка perçin



pərçimin çubuğu rivet shank Nietschaft tige du rivet vàstago [cuerpo m] de remâche стержень заклёпки rivet shank


qoyulma başlıq primary liead setzkopf tête première cabeza del remâche закладная головка koyulma başlıgı


qapayıcı başlıq snap head schliesskop tête de fermeture cabeza batidafde cierre замыкающая головка kapayıcı başlık



yarımdairəvi başlıqlı pərçim iound [button] head rivet halbrundniet rivet à tête ronde remâche con cabeza de hong заклёпка с полукруглой головкой


yastı başlıqlı pərçim cone head rivet kegelstumpfniet rivet a tête plate remâche con cabeza achaflanada [achatada] заклёпка с плоской головкой


yarımhaşiyeli başlıqlı pərçim oval countersunk head rivet linsenniet rivet tête fraisée bombée remâche con cabeza ovalada [semiembutida] заклёпка с полупотайной головкой



Partlayış pərçimi explosive rivet Sprengniet rivet explosé remâche explosivo взрывная заклёпка patlayıcı perçin


yastı başlıqlı içiboş pərçim, piston flanged tubular rivet rohrniet rivet creux à tête plate remâche tubular de cabeza achatada пустотелая заклёпка c плоской головкой, пистон flanşlı boru perçin

4.11 Azərbaycan Ingilis Alman Fransız Ispan Rus

dəyirmiləşdirilmiş başlıqlı içiboş pərçim round-flange tubular rivet Hohlniet rivet creux a tête ronde bavure remâche tubular de cabeza redondeada пустотелая заклёпка со скруглённой головкой



üst-üstə pərçim birləşməsi lap (riveted) joint überlappungsnietung, überlappte nietung rivure a recouvrement remachado solapado нахлёсточное заклепочное соединения kat-kat perçim baglantısı

4.13 Azərbaycan


baş-başa pərçim birləşməsi butt (riveted) joint Laschennietung rivure a couvre-joint remachado a cubrejunta стыковое заклепочное соединения baş-başa perçim baglantısı


üstlük cover plate laschc couvre-joint cubrejunta накладка kapak plakasi



Bircərgəli pərçim birləşməsi single-riveted joint einreihige Nietverbindung [Nietnaht , Nietung ] rivure à une rangée costura remachada en una fila [simple] однорядное заклёпочное соединение Bircergeli perçim baglantısı


ikicərgəli pərçim birləşməsi, double-riveted joint zweireihige Nietverbindung [Nietnaht , Nietung] rivure à double rangée costura remachada en dos filas [doble] двухрядное заклёпочное соединение ikicergeli perçim baglantısı



üçcərgəli pərçim birləşməsi triple-riveted joint dreireihige Nietverbindung [Nietnaht, Nietung] rivure a triple rangee costura remachada en très filas трёхрядное заклёпочное соединение üçcergeli perçim baglantısı


Birkəsimli (pərçim) birləşmə single shear (riveted) joint| einschnittige Nietverbindung [Nietnaht f, Nietung ] rivure a une coupe costura remachada de un corte [de una seccion de cizallamiento] односрезное заклёпочное соединение Birkesimli perçim baglantısı



Iki kəsimli (pərçim) birləşmə double shear (riveted) joint zweischnittige Nietverbiftdung [Nietnaht, Nietung rivure a deux coupes

costura remachada de dos cortes [de dos secciones de cizallamiento] двухсрезное заклёпочное соединение ikikesimli perçim baglantısı

4.21 Azərbaycan


Tikişin addımı pitch of a joint (p) Nietabstand, Nietteilung (p) pas des rivets (p) paso de la costura шаг шва (p) dikiş adımı

№ DILLƏR TERMİNLƏR TƏSVİR 4.22 Azərbaycan


Cərgəli (pərçim) birləşməsi parallel-row (riveted) joint Kettennietung, parallèle' Nietung rivure en parallèle remachado en paralelo рядовое (заклёпочное) соединение Paralel sıralı baglantı

4.23 Azərbaycan


Sahmat (pərçim) birləşməsi staggered (riveted) joint Zickzacknietung, versetzte Nietung rivure en quinconce remachado al tresbolillo

шахматное (заклёпочное) соединение satranç baglantısı

QAYNAQ BIRLƏŞMƏLƏRI WELDED JOINTS

SCHWEISSVERBINDUNGEN ASSEMBLAGES SOUDAS

UNIONES SOLDADAS СВАРНЫЕ СОЕДИНЕНИЯ KAYNAK BAĞLANTILARI



qaynaq birləşməsi welding joint schwcissvcrbindung assemblage soudd, soudure union soldada, soldadura сварное соединение kaynaklı birleşim

5.2 Azərbaycan


uc-uca qaynaq birləşməsi butt welding joint stumpfstoss soudure bord a bord soldadura a tope |borde a borde стыковое сварное соединение uc-uca kaynak birleşim



üst-üstə qaynaq birləşməsi lap welded joint überlappstoss soudure a clin soldadura a solape нахлёсточное сварное соединение denk kaynak birleşim


tavr şəkilli qaynaq birləşməsi т-joint stoss assemblage en soldadura en тавровое сварное соединение t- birleşim


bucaq şəkilli qaynaq birləşməsi corner joint tckstoss m assemblage en angle soldadura en angulo угловое сварное соединение köse birlesimi



künc qaynaq birləşməsi butt corner joint stumpfstoss assemblage in d’angle en about soldadura cscuadra угловое соединение впритык, угловое стыковое соединение kuyruk köşe birleşimi


qaynaq tikişi weld Schueissnahl soudure costura de soldadura сварной шов dikiş kaynağı



V-şəkilli tikiş single-V weld V-Naht soudurefaV costura en forma de V V-образный (сварной) шов V-dikişi


v-şəkilli simmetrik olmayan tikiş single-bevel weld d Halb-V-Naht f, HV-Naht soudure à V asymétrique costura en forma de V asime'trica V-образный несиммет-ричный (сварной) шов V-dikişi

*


K-şəkilli (qaynaq) tikişi double-bevel groove weld K-Nahtf soudure К costura f en forma de К К-образный (сварной) шов K-şekilli dikiş



X-şəkilli (qaynaq) tikişi double-V weld X-Naht soudure X costura en forma de Х-образный (сварной) шов X-şekilli dikiş


U-şəkilli qaynaq tikişi single-U weld U-Nalıt I' soudure à U costura en forma de U U-образный (сварной) шов U-şekilli dikiş



U-şəkilli ikitərəfli qaynaq tikişi double-U butt weld Doppel-U-Naht f soudure frontale à U double

costura en forma de U doble U-образный двусторонний стыковой (сварной) шов U- çift kaynağı


side lap [parallel fület] weld Flankenkehlnaht soudure f latérale costura de Палео [lateral] фланговый (сварной) шов


end lap [normal fillet] weld Stirnkehlnaht soudure frontale costura frontal лобовой (сварной) шов son tur kaynak



çəpəki qaynaq tikişi oblique lap weld Schiefnaht soudure inclinée costura oblicua [sesgada] косой (сварной) шов eğik kucak kaynak


kombinli qaynaq tikişi end-and-side lap weld stirn- und flankenkehlnaht soudure combinée costura combinada комбинированный (сварной) шов kombine kaynak


kəsikli qaynaq tikişi slot lap weld langlochnaht soudure à entaille costura por ranura прорезной (сварной) шов kesikli kaynak



Əriyən tikiş transfusion weld Durchschmelzungsnaht soudure à fusion costura por fusidn проплавной шов kayan dikiş


qaynaqlanmış tikiş plug lap weld Lochnaht soudure en bouchon costura por tapones пробоный (сварной) шов fiş dikişi


qaynaq birləşmələri soldered joint lotverbindung joint brase union por soldadura паяное соединение lehimlenmiş mafsal



Yapişqan birləşmə glued [adhesive] joint Klebeverbindung assemblage colie union colada клеевое соединение yapışkan mafsal


yapişqan adhesive Klebstoff colle, adhésif cola клей yapıştırıcı

MAŞİN DETALLARI MACHINE ELEMENTS

MASCHINENELEMENTE ÉLÉMENTS DE MACHINES

PIEZAS DE MAQUINAS ДЕТАЛИ МАШИН

MAKINALARIN DETAYLARI



ümumi terminlər general terms allgemeine begriffe termes generaux termine» s generales общие термины genel terimler


detal part, detail teil pièce, détail pieza деталь detay



birləşmələr joint verbindung assemblage, joint ensambladura, unidn acoplamiento соединение baglanti


hərəkətsiz birləşmələr fixed joint unbewegliche Verbindung assemblage fixe ersarnbladura fija неподвижное соединение sabit bağlantı


sökülən birləşmələr détachable joint losbare verbindung assemblage démontable ensambladura desmon table разъёмное соединение

sökülebilen baglanti



sökülməyən birləşmələr permanent joint unlösbare Verbindung assemblage non demontable ensambladura no desmontable неразъёмное соединение kalıcı baglanti


hərəkətli birləşmələr movable joint bewegliche verbindung assemblage mobile ensambladura movil подвижные соединение hareketli baglantı


sıx birləşmə firm joint feste Verbindung assemblage resistant unio'n resistente прочное соединение sıkı baglantı



sıx birləşmələr finn-and-impervious joint feste und dichte verbindung assemblage resistant etanche unirfn resistente imper-meable прочноплотное соедине-ние sıkı baglantı


silindrik birləşmələr cylindrical joint zylindrische Verbindung assemblage cylindrique ensambladura cilindrica цилиндрическое соединение silindrik baglantı


dəlik hole, bore Bohrung , Loch orifice, trou agujero , abertura отверстие delik



Konusvari birləşmə conical joint Kegelverbindung assemblage conique ensambladura cônica коническое соединение konik baglantı


konus bucagı cone angle (2a) kegelwinkel m (2a) angle du cône (2a) angulo del cono угол конуса (2a) koni açısı

ENGLISH AZERBAIJAN RUSSIAN Joint Birləşmə Соединение

Detachable (non-permanent)

Sökülən Разъемное

Non-detachable(permanent)

Sökülməyən Неразъемное

On the integrity Bütövlüyünə görə По целостности On the mobility Hərəkətinə görə По подвижности

Movable Hərəkətli Подвижный Fixed Hərəkətsiz Неподвижный

Thread Yiv Резьба Form of surface Səthinin formasına görə По форме поверхности

Form of plane contour Profilinə görə По профилю Standard Standart Стандартная

Non-standard Qeyri – standart Нестандартная Cylindrical thread Silindrik yiv Цилиндрическая

Conical thread Konik yiv Коническая Tapered thread Konusvari Коническая резьба

Trapezoidal thread Trapesvari yiv Трапециодальная Square thread Düzbucaqlı yiv Прямоугольный

Right-hand thread Sağ yiv Правая Left-hand (LH) thread Sol yiv Левая

Single-start Təkgedişli Одноходовая Multi-start Çoxgedişli Могоходовая

Internal thread Daxili yiv Внутренняя External thread Xarici yiv Наружная Metric thread Metrik yiv Метрическая Pipe thread Boru yivi Трубная

Pipe-cylindrical thread Silindrik boru yivi Трубно-цилиндрическая Inch Düymə Дюймовая

Special thread Xüsusu yiv Специальная Buttress thread Dayaq yivi Упорная

Thread pitch(Ph) Yivin addımı Шаг резьбы Tapping hole İkitərəfli dəlik Сквозное отверстие

Major diameter Xarici diametr Наружный диаметр Minor diameter Daxili diametr Внутренний диаметр Thread turning Yivin dönüşü Поворот резьбы

Chamfer Haşiyələmə Фаска Nut Qayka Гайка

Self-locking nut Sıxıcı qayka Нажимная гайка Washer Şayba Шайба

Spring washer Kətan kəndir Проволочная губка Bolt Bolt Болт

Bolted joints Bolt birləşməsi Болтовое соединение Stud Sancaq Шпилька

Stud joints Sancaq birləşməsi Шпилечное соединение Spline Şlis Шлица

Spline joints Şlis birləşməsi Шлицевое соединение Cotter Şplint Шплинт

Cotter joints Şplint birləşməsi Шплинтевое соединение Rivets Ştift Заклепки

Riveted joints Ştift birləşməsi Заклепочные соединения Round head rivets Yarımdairəvi başlıqlı

ştiftlər Заклёпки с полукруглой

головкой Single row lap Bircərgəli tikiş Однорядный шов Double row lap Ikicərgəli tikiş Двухрядный шов

Tolerances Sadələşdirmələr Допуски Rod Çubuq Стержень Shaft Val Вал Key İşgil Шпонка

Keyway (keyseat) İşgil üçün dəlik yeri Отверстие для шпонки Keyed joints İşgil birləşməsi Шпоночное соединение

Pulley Qasnaq(blok) Шкив Gib head key Konik işgil Коническая шпонка

Feather keys(parallel keys)

Prizmatik işgil Призматическая шпонка

Woodruff key Seqmentvari işgil Сегментная шпонка Hub Oymaq Втулка

Coupling Mufta Муфта Reducer Ötürücü Переходник Elbow Bucaqlıq Угольник

Tee Üçboğaz Тройник Cross Dördboğaz Крестовина

Welding Qaynaq Сварка Weld seam Qaynaq tikişi Сварной шов

Welded joints Qaynaq birləşməsi Сварочное соединение Visible seam Görünən tikiş Видимый шов

Invisible seam Görünməyən tikiş Невидимый шов Butt joint Uc-uca qaynaq birləşməsi Стыковое соединение

Corner joint Künc qaynaq birləşməsi Угловое соединение T - joint Tavrşəkilli qaynaq

birləşməsi Тавровое соединение

Lap joint Üst-üstə qaynaq birləşməsi

Нахлесточное соединение

Soldered joints Lehim birləşməsi Соединение пайкой Adhesive joints Yapışqan birləşməsi Клеевое соединение

Gearing Ötürmə Передача Spur gearing Dişli çarx Зубчатое колесо

Helical gears Vint ötürməsi Винтовая передача Bevel gears Çəpbucaqlı konik ötürmə Скошенная косая

передача Worm gears Sonsuz vint ötürməsi Червячная передача Rack gears Reyka ötürməsi Реечная передача

Bearing Yastıq Подшипник

MÜNDƏRİCAT

1. TEXNİKİ RƏSMXƏTT…………………………………………..

2. YİVLİ BİRLƏŞMƏLƏR...................................................................

3. IŞGILLI VƏ ŞLISLI BIRLƏŞMƏLƏR...........................................

4. PƏRÇIM BIRLƏŞMƏLƏRI ……………………….………………

5. QAYNAQ BIRLƏŞMƏLƏRI............................................................

6. MAŞİN DETALLARI...........................................................................

mÜhƏndİs vƏ kompÜter qrafİkasi fƏnnİ ÜzrƏ …teknİk Çİzİmler № dill ... broken line...

Documents