newsletter vol 3

16
3 น้อมนำ“พระราชดำริ”เป็นต้นแบบ บริหารจัดการน้ำทั้งระบบเพื่อแก้ปัญหาอย่างยั่งยืน อ่านต่อหน้า 16 ม.ร.ว.ดิศนัดดา ดิศกุล เลขาธิการมูลนิธิปิดทองหลังพระฯ พร้อมด้วยผู้นำชุมชนและชาวบ้านจาก อ.เฉลิมพระเกียรติ อ.ท่าวังผา และ อ.สองแคว จ.น่าน พื้นที่ต้นแบบโครงการบูรณาการแก้ไขปัญหา และพัฒนาพื้นที่ตามแนวพระราชดำริ ร่วมสังเกตการณ์การประชุม เครือข่ายกสิกรรมธรรมชาติสัญจร ครั้งที่ 28 และหารือแนวทาง ความร่วมมือกับเครือข่ายมูลนิธิกสิกรรมธรรมชาติ ณ โครงการพัฒนา พื้นที่หนองใหญ่ตามแนวพระราชดำริ จังหวัดชุมพร ปิดทองฯดูงานกสิกรรมธรรมชาติ ใช้“ศาสตร์พระราชา”แก้ทุกข์ยาก อ่านต่อหน้า 2 แนวพระราชดำริ น้ำท่วม น้ำแล้ง นับตั้งแต่ 49 ปีท่แล้ว คือในปี 2505 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเริ่มโครงการพระราชดำริเรื่องน้ำแห่งแรก โดยพระราชทาน พระราชดำริและพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เพื่อก่อสร้างอ่างเก็บน้ำ เขาเต่า อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งเริ่มก่อสร้างและแล้วเสร็จ ในปี 2506 นับจากนั้นเป็นต้นมา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทาน แนวพระราชดำริเกี่ยวกับการจัดการน้ำตลอดมาโดยต่อเนื่องมากมาย หลายรูปแบบและวัตถุประสงค์รวมกันมากกว่า 1,700 โครงการ ครอบคลุมตั้งแต่น้ำจากฟ้า จนถึงน้ำที่ใช้แล้วคืนสู่ธรรมชาติ เป็น ความรู้ที่ครอบคลุมการแก้ปัญหา “น้ำ” ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นน้ำท่วม น้ำแล้งและน้ำเสีย รวมทั้งยังช่วยแก้ปัญหาสภาพแวดล้อมและ อนุรักษ์ป่าไม้ โดยเหมาะสมสอดคล้องกับสภาพภูมิสังคมและสภาพ ปัญหาในแต่ละพื้นทีน้ำจากฟ้าถึงผืนดิน แนวพระราชดำริในการจัดการน้ำของพระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัว มีตั้งแต่น้ำจากฟ้า คือ ฝนหลวงในยามที่เกิดการขาดแคลนน้ำ ลงมาสู่ฝายชะลอน้ำในพื้นที่สูง เพื่อลดความเร็วของน้ำ เพิ่มความ ชุ่มชื้นให้กับดิน และให้ธรรมชาติฟื้นฟูตนเอง วิกฤตการณ์อุทกภัยครั้งรุนแรงที่สุดที่เกิดขึ้นในขณะนี้ ควรที่ทุกฝ่ายทั้งภาครัฐ องค์กรปกครองส่วน ท้องถิ่นและชุมชนทั้งหมดจะเร่งพิจารณาแนวทางการบริหารจัดการน้ำทั้งระบบ เพื่อการแก้ปัญหา อย่างยั่งยืน โดยน้อมนำแนวพระราชดำริเรื่อง “น้ำ” ที่ผ่านการพิสูจน์แล้วว่า สามารถแก้ ปัญหาอย่างได้ผลมาเป็นแนวทางดำเนินงาน ปิดทองหลังพระ คือการเพียรทำความดี โดยไม่มุ่งเน้นประโยชน์ส่วนตน

Upload: pidthong-org

Post on 09-Mar-2016

218 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

จดหมายข่าวปิดทอง ฉบับที่ 3

TRANSCRIPT

Page 1: newsletter vol 3

3

นอมนำ“พระราชดำร”เปนตนแบบบรหารจดการนำทงระบบเพอแกปญหาอยางยงยน

อานตอหนา 16

ม.ร.ว.ดศนดดา ดศกล เลขาธการมลนธปดทองหลงพระฯ

พรอมดวยผนำชมชนและชาวบานจาก อ.เฉลมพระเกยรต อ.ทาวงผา

และ อ.สองแคว จ.นาน พนทตนแบบโครงการบรณาการแกไขปญหา

และพฒนาพนทตามแนวพระราชดำร รวมสงเกตการณการประชม

เครอขายกสกรรมธรรมชาตสญจร ครงท 28 และหารอแนวทาง

ความรวมมอกบเครอขายมลนธกสกรรมธรรมชาต ณ โครงการพฒนา

พนทหนองใหญตามแนวพระราชดำร จงหวดชมพร

ปดทองฯดงานกสกรรมธรรมชาตใช“ศาสตรพระราชา”แกทกขยาก

อานตอหนา 2

แนวพระราชดำร นำทวม นำแลง นบตงแต 49 ปทแลว คอในป 2505 พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ทรงเรมโครงการพระราชดำรเรองนำแหงแรก โดยพระราชทาน

พระราชดำรและพระราชทรพยสวนพระองคเพอกอสรางอางเกบนำ

เขาเตา อ.หวหน จ.ประจวบครขนธ ซงเรมกอสรางและแลวเสรจ

ในป 2506

นบจากนนเปนตนมา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทาน

แนวพระราชดำรเกยวกบการจดการนำตลอดมาโดยตอเนองมากมาย

หลายรปแบบและวตถประสงครวมกนมากกวา 1,700 โครงการ

ครอบคลมตงแตนำจากฟา จนถงนำทใชแลวคนสธรรมชาต เปน

ความรทครอบคลมการแกปญหา “นำ” ทงหมด ไมวาจะเปนนำทวม

นำแลงและนำเสย รวมทงยงชวยแกปญหาสภาพแวดลอมและ

อนรกษปาไม โดยเหมาะสมสอดคลองกบสภาพภมสงคมและสภาพ

ปญหาในแตละพนท

นำจากฟาถงผนดน

แนวพระราชดำรในการจดการนำของพระบาทสมเดจพระเจา

อยหว มตงแตนำจากฟา คอ ฝนหลวงในยามทเกดการขาดแคลนนำ

ลงมาสฝายชะลอนำในพนทสง เพอลดความเรวของนำ เพมความ

ชมชนใหกบดน และใหธรรมชาตฟนฟตนเอง

วกฤตการณอทกภยครงรนแรงทสดทเกดขนในขณะน ควรททกฝายทงภาครฐ องคกรปกครองสวน

ทองถนและชมชนทงหมดจะเรงพจารณาแนวทางการบรหารจดการนำทงระบบ เพอการแกปญหา

อยางยงยน โดยนอมนำแนวพระราชดำรเรอง “นำ” ทผานการพสจนแลววา สามารถแก

ปญหาอยางไดผลมาเปนแนวทางดำเนนงาน

ปดทองหลงพระ คอการเพยรทำความด โดยไมม ง เนนประโยชนส วนตน

Page 2: newsletter vol 3

2

ขาวสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

เจาของ : มลนธปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร สำนกงานปลดสำนกนายกรฐมนตร ทำเนยบรฐบาล เลขท 1 ถนนนครปฐม เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300 : สถาบนสงเสรมและพฒนากจกรรมปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร อาคารสยามทาวเวอร ชน 26 เลขท 989 ถนนพระราม 1 แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท 0-2611-5000 โทรสาร 0-2658-1413 ทปรกษา : หมอมราชวงศดศนดดา ดศกล นายการณย ศภกจวเลขการ นายพพฒน เลศกตตสข บรรณาธการ : นายธนยนนท ธนนทปพฒน ผชวยบรรณาธการ : นายสชาต ถนอม ผจดทำ : บรษท แอรบอรน พรนต จำกด 1519/21 ซอยลาดพราว 41/1 ถนนลาดพราว แขวงสามเสนนอก เขตหวยขวาง กรงเทพมหานคร 10310 โทรศพท 0-2939-9700 โทรสาร 0-2512-2208 E-mail : [email protected]

www.pidthong.org www.twitter.com/pidthong

www.facebook.com/pidthong

www.youtube.com/pidthongchannel

กลบสความสมบรณ รวมกบการปลกปาโดยไมตองปลก ทำใหเกดปา

สมบรณซงจะชวยลดความรนแรงของนำไดดวย ทงยงมแนว

พระราชดำรทมการพฒนาตอเนอง เชน “อางพวง” ซงเปนการ

เชอมโยงนำระหวางอางเกบนำหลาย ๆ อาง ใหสนบสนนกนเพอ

เกบกกนำไดมากขน ชวยเกบนำสวนเกนในฤดฝนและเปนแหลงนำ

เพอการเกษตรในฤดแลง

ในพนทราบตงแตเชงเขาลงมา มพระราชดำรใหกอสรางเขอน

และอางเกบนำ เพอบรรเทาอทกภยและเกบกกนำไวใชในฤดแลง

เชน โครงการพฒนาเบดเสรจลมนำสาขาแมปง จ.เชยงใหม-ลำพน

เขอนแควนอยบำรงแดน จ.พษณโลก โครงการพฒนาพนทลมนำ

แมอาว จ.ลำพน โครงการพฒนาลมนำหวยทอน จ.หนองคาย

โครงการพฒนาลมนำปาสก จ.ลพบร-สระบร เขอนขนดานปราการชล

จ.นครนายก และพระราชดำรใหขดสระเกบนำในไรนาของเกษตรกร

เพอเกบกกและบรหารนำเพอการเกษตรในพนทขนาดเลกใหเกด

ประโยชนสงสด

สำหรบพนทลมทมปญหานำทวมขงอยเปนประจำ มพระราชดำร

ใหแกปญหาโดยการขดหรอปรบปรงคลองระบายนำในพนทนน ให

ระบายนำจำนวนมากออกจากพนทไดสะดวก และกอสรางอาคารประต

หรอทอระบายนำ เพอควบคมการเกบกกนำไวในคลอง และปองกนนำ

จากบรเวณดานนอกทมระดบสงไมใหไหลยอนเขาไปในพนทนน

พระราชดำรปกปองกรงเทพฯ อทกภยในพนทลมภาคกลางและกรงเทพมหานครทผานมา

กเชนกน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงออกสำรวจสถานการณ

ดวยพระองคเอง จนเกดแนวพระราชดำรเพอปองกนและบรรเทาอทกภย

เชน การกอสรางคนกนนำ แกมลง ทางผนนำ ปรบปรงสภาพลำนำ

เมอ 31 ปกอน ในป 2523 ทรงตงโครงการหยดยงไมให

นำทวมชานเมองดานทศตะวนออก โดยใหนำทหลากมาจากทาง

เหนอไหลลงสคลองใน จ.ปทมธาน นำจากทศตะวนออกไหลลงคลอง

ใน จ.สมทรปราการ และไหลลงสทะเลโดยตรงตอไป ดวยการขดลอก

คลอง 19 สาย ความยาวรวม 173.5 กม. และตงสถานสบนำ 43 แหง

เพอควบคมการไหลของนำ

ตอมาในป 2526 ฝนทตกหนกเปนประวตการ วดไดสงถง 574

มม. ทำใหเกดนำทวมหนกในเขตบางกะป พระโขนง หวยขวาง มนบร

และธนบร และทวมขงบางพนทเปนเวลานาน เกดความสญเสย ถง

6,600 ลานบาท ในวนท 7 พฤศจกายน 2526 พระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวเสดจพระราชดำเนนไปทรงสำรวจสถานการณนำทวม

พระโขนงและลาดพราวทถกนำทวมขงยาวนานถงสองเดอน

ในครงนน ไดพระราชทานพระราชดำรใหขดลอกคลองธรรมชาต

บางสายและขดลอกทอระบายนำใตถนน เพอใหนำไหลไดสะดวก

พรอมกบซอมแซมทอประปาตามถนน ทงยงพระราชทานพระราชดำร

ใหสรางประตนำในคลองแสนแสบตรงจดทจะเชอมตอกบคลอง

บางกะปใหเรวทสดทจะทำได

วนท 14 พฤศจกายน 2526 ทรงพระดำเนนลยนำตามตรอก

และถนนทนำทวม เพอทรงตรวจความคบหนาของโครงการบรรเทา

นำทวมตามพระราชดำร และทรงเกบขอมลดวยพระองคเองไปตาม

ถนนสายสรรพาวธ-บางนา จากนนเสดจฯ ไปทรงเยยมเขตบางขนเทยน

และเขตธนบร ทรงพระดำเนนลยนำทวมกวาหนงกโลเมตร และทรง

ใชเวลาสชวโมงในการตรวจตราประตนำ และสงเกตการสบนำพรอมกบ

มพระราชปฏสนถารกบราษฎรทไดรบความเดอดรอนอยางใกลชด

แลวพระราชทานคำแนะนำใหกอสรางอโมงคใตทางรถไฟสายแมกลอง

เพมขนและขดคลองลดเพอเรงใหนำระบายไดเรวขน

Page 3: newsletter vol 3

3

ขาวสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

เมอเกดนำทวมอกครงในป 2538 นอกจากจะพระราชทาน

แนวทางแกไขเปนระยะ ๆ เชน ใหพจารณาหาแนวทางปองกนและ

บรรเทาอทกภยพนทบรเวณดานทศตะวนออกของกรงเทพมหานคร

โดยการเรงสบนำเพอระบายนำสทะเล พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ยงไดพระราชทานพระราชดำรเมอวนท 7 พฤศจกายน 2538 ให

ปรบปรงคลองลดโพธ จ.สมทรปราการ ซงตนเขนมาก มาชวยยน

ระยะทางการไหลของนำในแมนำเจาพระยาบรเวณพนทบางกระเจา

จ.สมทรปราการ

คลองลดโพธชวยยนระยะทางการไหลของนำจาก 18 กม.

เหลอเพยง 600 ม. ชวยเรงใหนำไหลลงทะเลไดสะดวกและรวดเรว

จงชวยบรรเทาปญหานำทวมบรเวณกรงเทพมหานครและปรมณฑล

ไดเปนอยางดนบจากนนมาจนถงปจจบน ตอมาในวนท 4 ธนวาคม

2538 ยงไดพระราชทานแนวทางแกไขปญหานำทวมในระยะยาว

หรอโครงการแกมลง เปนครงแรก

หลกการสำคญของโครงการแกมลง คอ หาทเกบกกนำฝง

ตะวนออกของแมนำเจาพระยามาใชรวบรวมนำ รบและดงนำทวมขง

มาเกบไวในคลองชายทะเลและคลองสายตาง ๆ ในเขต จ.สมทรปราการ

สวนพนทฝงตะวนตกของแมนำเจาพระยา จะรวบรวมนำ รบและดง

นำทวมขงมาเกบไวในคลองมหาชย-คลองสนามชย และแมนำทาจน

จ.สมทรสาคร กอสรางประตระบายนำ ปดกนคลอง กอสรางและ

ปรบปรงสถานสบนำตาง ๆ ควบคมการเปด-ปดประตนำให

สอดคลองกบระดบของนำทะเล

วนเดยว ทำใหชมพรรอดพนจากภยพบตมาได ชาวชมพรจงพรอมใจ

กนจดงาน “สำนกในพระมหากรณาธคณ” เปนประจำทกป ระหวาง

วนท 24-26 กนยายน

หลงจากนน โครงการดงกลาวขยายเปน “โครงการพฒนาพนท

หนองใหญตามพระราชดำร” เพอแกไขปญหาภยธรรมชาตอยางถาวร

มการทำโครงการแกมลงหนองใหญเพอเกบกกนำ ขดคลองละม ให

เชอมกบคลองทาแซะ ตดตงประตระบายนำราชประชานเคราะห

และระบบเตอนภยทคลองทาแซะ ทำใหนำไมทวมชมพรอกเลย

มากวา 13 ปแลว

เขาใจนำ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงใหความสำคญกบการศกษา

ใหรจรงเพอใหเกดการแกไขปญหาอยางไดผล ทรงมพระราชดำรให

ศกษาพฤตกรรมการไหลของนำ ความสมพนธของระดบนำและ

ปรมาณนำปากแมนำเจาพระยาและความสมพนธของนำทะเลหนน

และปรมาณนำเหนอหลาก ผานเขตกรงเทพมหานคร เพอนำผล

วเคราะหไปใชบรหารจดการปรมาณนำเหนอทไหลผานเขอนเจาพระยา

และเขอนปาสกชลสทธ รวมทงบรหารจดการนำในเขตกรงเทพมหานคร

และปรมณฑลใหสอดคลองกบสภาพนำทะเลหนนสง เพอเปนขอมล

ในการตดสนใจปองกน และแกไขปญหานำทวมอยางรวดเรวและ

เกดประโยชนสงสด

เมอมการใชนำในพนทอตสาหกรรมและทอยอาศย ทำใหเกดนำเสย

ตามมา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว อานตอหนา 16

ตนแบบตานภยธรรมชาต แกมลงหนองใหญ จ.ชมพร คอตวอยางเดนชดทแสดงถง

พระอจฉรยภาพเรองนำ และเปนตนแบบความสำเรจของ “ศาสตร

พระราชา” เพอตานภยธรรมชาตไดอยางเปนรปธรรม เมอพายไตฝน

ซตาพดถลม จ.ชมพรเสยหายยบเยน เมอป 2540 พระบาท

สมเดจพระเจาอยหว พระราชทานพระราชทรพยสวนพระองค 18

ลานบาท และทรงมพระราชดำรสใหเรงขดคลองหววง-พนงตกให

แลวเสรจโดยเรว เพอระบายนำเตรยมรบพายถลม คลองนนแลวเสรจ

เมอวนท 2 พฤศจกายน 2540 กอนพายลนดาเขาถลมชมพรเพยง

Page 4: newsletter vol 3

4

สมภาษณพเศษสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

ในทามกลางความเปราะบางของเศรษฐกจและสงคมไทย

อนเนองมาจากความเหลอมลำในสงคม เหตการณทางการเมอง

และความรนแรงของปญหาชนบท ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว จะเปนทางออกสำคญทชวยให

สงคมไทยหลดพนจากกบดกประชานยม ซงกำลงเปนปญหาสำคญ

ของประเทศในวนนไดอยางไร คำตอบอาจอยทน

ศ.นพ.เกษม วฒนชย กลาววา “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง”

เปนหลกคดทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงประมวลเอาสจธรรม

ทพสจนแลวทงทางโลกและทางธรรมใหเปนระบบ แลวพระราชทาน

ใหพวกเรานำมาใครครวญ และประยกตใชกบชวต ครอบครว บรษท

หนวยงาน ชมชน และประเทศชาต

“ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง กลาวไววา การพฒนาประเทศ

จำเปนตองทำตามลำดบขน สรางพนฐาน คอ ความพอม พอกน

พอใช ของประชาชนสวนใหญในเบองตนกอน ใชวธและอปกรณท

ประหยด ถกตองตามหลกวชา เมอไดพนฐานมนคง จงคอยสราง

ความเจรญและฐานะเศรษฐกจขนสงขนไป มคนไมเขาใจหรอแกลง

ไมเขาใจวา ปรชญานพระเจาอยหวไมอยากใหเรารวย อยากใหจน

ตลอดไป ซงผด เพราะปรชญานรบสงวา เราจะตองดภาพสงคมท

เปนจรง แลวคอย ๆ สรางสงทเจรญขนไปทละขน วนนบรษทอาจม

ขนาดธรกจ 3 ลานบาท กคอย ๆ สรางขนไปเปน 30 ลาน 300 ลาน

3,000 ลาน 30,000 ลาน 300,000 ลาน”

ศ.นพ.เกษม กลาววา การทำงานของปดทองฯ คอ การแกปญหา

ใหกบประชาชนสวนหนงในชนบท ทตองกกน กใช ใหพฒนาไปส

ขนท 2 คอ พอกน พอใช และกนดอยดในทสด เพอลดชองวางความ

เหลอมลำในฐานะเศรษฐกจทเปนอยในสงคม ใหคอย ๆ ผานจากจน

มาก มาเปนจนนอย พอกน แลวกรำรวย คนรวยกคอย ๆ รวยมากขน

คอย ๆ กาวไปทละขนเรอย ๆ ไมกระโดดขาม ซงตรงกนขามกบ

“วตถนยมเกนเหต” (Excessive materialism)

“พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงคดมานานแลววา ปรชญาน

จะสรางความมนคงและยงยนได มนคงในทกสถานะของเรา ในอตภาพ

ของเรา และยงยน คอเราสามารถทจะพฒนาตอไปไดอก”

ศ.นพ.เกษม กลาววา เมอเกดวกฤตคาเงนบาทในป 2540 นน

ถาใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง กไมมคนตองฆาตวตาย เพราะ

ปรชญานมหลกสำคญอยทความมเหตผล และการใชหลกวชาใน

การตดสนใจของผบรหาร ถาทกคนมความคดพอเพยง หมายความวา

พอประมาณ ไมสดโตง ไมโลภมาก คนเรากอยเปนสข ซงคำวา

“พอเพยง” น อาจจะมมาก อาจจะมของหรหรากได แตตองไม

เบยดเบยนคนอน เพราะถาเบยดเบยนคนอนแลว จะทำใหโลกนไมม

ความสข เกดการแกงแยง เกดสงคราม ซงนกธรกจทงหลายคงไม

อยากเหนภาพของความขดแยงของสงครามอยางแนนอน เพราะ

ยอมหมายถงการหยดชะงกงนของภาวะเศรษฐกจ

“คำวา ‘พอประมาณ’ ในปรชญานสำคญมาก คอ พอประมาณ

ตามอตภาพ วนนบรษทเรามอตภาพเปนอยางไร เทยบกบอก 10

บรษทอยตรงไหน เราตองรอตภาพบรษทเรา การตดสนใจทกอยางใน

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทางออกของสงคมไทยวนน

บทความนเรยบเรยงจากการเสวนาในหวขอ CSR ตาม

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยศาสตราจารยเกยรตคณ

นายแพทยเกษม วฒนชย องคมนตร ประธานมลนธปดทอง

หลงพระ สบสานแนวพระราชดำร ซงจดขนโดย CSR Club

สมาคมบรษทจดทะเบยนไทย

Page 5: newsletter vol 3

5

สมภาษณพเศษสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

บรษทเราตองวาตามอตภาพ และตองไมเบยดเบยนคนอน”

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว รบสงเมอเดอนสงหาคม 2542

วา “...เศรษฐกจพอเพยงเปนเสมอนรากฐานของชวต รากฐานความ

มนคงของแผนดน เปรยบเสมอนเสาเขมทถกตอกรองรบบานเรอนตว

อาคารไว นนเอง สงกอสรางจะมนคงไดกอยทเสาเขม คนสวนมาก

มองไมเหนเสาเขม และลมเสาเขมเสยดวยซำไป...” เพอเชญชวนวา

ปรชญานเปนรากฐานสำหรบชวต ครอบครว ชมชน และบรษททนำ

ไปใช ซง 10 กวาปมาน กมบทพสจนมากมายแลววา ชมชนทนำไป

ใชเขมแขงขนไดอยางรวดเรว อยางทเรยกวาพลกหนามอเปนหลงมอ

ทเดยว

ศ.นพ.เกษม กลาววา ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเพยงหนาเดยว

สามารถตอบคำถามไดทกอยาง

“1. วตถประสงค ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาชถง

แนวทางการดำรงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ ตงแต

ระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและ

บรหารประเทศใหดำเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนา

เศรษฐกจเพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน เพอใหพรอมตอ

การเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวางทงดานวตถ สงคม

สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอก

ดงนน เปาหมาย คอ ตองกาวทนโลกในยคโลกาภวตน ซงมการ

แขงขนสง มการเปลยนแปลงทเกดขนรวดเรวมาก ปรชญาน

พระราชทานมาเพอใหรบมอกบการเปลยนแปลงได ดวยการสราง

ความเขมแขงทง 4 ดาน คอ วตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรม

ในบรษท วตถ กคอ สถานะของบรษท สงคม คอ Software และ

Humanware ในบรษท สงแวดลอมทงภายในและภายนอกบรษท

วฒนธรรมองคกร หรอวฒนธรรมบรษท ซงผบรหารสรางไดหมด

โดยยดหลกความพอเพยง

2. คำวา “พอเพยง” หมายถง 1. ความพอประมาณ 2. ความม

เหตผล 3. มระบบภมคมกนในตวทดพอสมควรตอการมผลกระทบ

ใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน ทงน

จะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยง

ในการนำวชาการตาง ๆ มาใชในการวางแผนและการดำเนนการ

ทกขนตอน

คำวา “พอประมาณ” คอ พอประมาณตามอตภาพ การตดสนใจ

ใด ๆ ถาใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง นอกจากพอประมาณ

ไมมากหรอนอยไปแลว ยงตองคดดวยวา มเหตผลหรอไม ไมวา

เหตผลทางกฎหมาย เหตผลทางศลธรรม หรอกฎเกณฑของตลาด

หลกทรพย และตองคดดวยวา กระทบกบทนของบรษทในขณะนน

หรอไม ทงทนทางวตถ ทนทางสงคม ทนทางสงแวดลอม และทนทาง

วฒนธรรม ไมใชแตในเรองวตถ จะเอาแตยอดขายสง ๆ กำไรมาก ๆ

ไมได ปรชญานบอกวาตองครบทงสงคม สงแวดลอมและวฒนธรรม

3. ถาบรษทจะนำไปใช ตองเตรยมบรษทอยางไร พระเจาอยหว

รบสงวา ตองมความรอบร รอบคอบ ระมดระวงอยางยงในการนำ

วชาการตาง ๆ มาใชในการวางแผนและการดำเนนการทกขนตอน

การตดสนใจทกอยาง ตองอยบนฐานความรอบร จะลงทน จะซอหน

มความรพอหรอไม รรอบหรอเปลา และรอบคอบ ระมดระวงในการนำ

วชาการมาใช ทงในขนวางแผนและขนปฏบตการ และยงมเงอนไขท

2 คอ เงอนไขคณธรรม ตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต ให

มสำนกคณธรรม ซงคณธรรมหนง ทเปนคณธรรมทยงใหญทสด และ

สำคญทสดในการนำปรชญานไปใช คอ ความซอสตยสจรต

ศ.นพ.เกษม กลาววา ปรชญานสามารถสราง KPI วดผลไดทง

4 ดาน นอกจากความเขมแขงทางการเงน ในดานสงคมกสามารถ

สรางทนทางสงคมใหเขมแขงได สามารถวดผลได เชน ใน 1 ป อยาง

นอย คน 50 เปอรเซนต ตองมารวมงานทเปนงานบญงานกศล ดาน

สงแวดลอมกเชนกน เชน ถามแผนจดการเรองขยะ มคนเขารวมมาก

นอยเพยงใด ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จะบงคบใหเกดกลไก

ของการพฒนาองคกรของตวเองทละดาน

“ผมเหนมาหลายองคกรแลวทพฒนามาอยางน ผมเคยถาม

นกธรกจอยเรอยวา หากบรษทของทานมคนงาน 35 คน ทกคน

กนเหลาหมด เลนการพนนหมด การทมเทของคนงานทง 35 คน

แนนอนวามนดเดยวเทานน แตถาสามารถเอาปรชญานไปเปลยนเขา

คอย ๆ ผอนหน 5 ป ไมมใครเปนหนเลย ใชชวตสะอาด ออกกำลงกาย

เขาวดเขาวา รจกมธยสถ รจกประหยด รจกดแลครอบครว แลวกม

ความภาคภมใจในตวเอง มาทำงานใหบรษทดวยความฮกเหม จงรก

ภกดตอบรษท ผลผลตของบรษทจะเปนอยางไร เชนเดยวกบคร ครท

เปนหนมากจะมแรงสอนหนงสอหรอ แลวครไมมแรงสอนหนงสอ

คณภาพการศกษาจะอยตรงไหน เชนเดยวกน คนงานบรษทถาเปน

หนมาก ๆ สนเดอนกตองหลบ ๆ หลก ๆ ไมยอมมาทำงาน แตถา

สามารถสรางชวตเขาใหดขนจากปรชญาน ใหมคณธรรม มความ

รอบร ดำเนนชวตดวยความอดทน มเพยร ถาบรษทพฒนาคนของ

ตนเองตลอดเวลา ใหเปนผมความรอบร อยในวฒนธรรมทมความ

รอบร รบรองไดวาบรษทไปรอดแน

4. เมอนำปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช ประโยชนทจะ

เกดขน คอ บรษทจะเกดความสมดล และพรอมรองรบการเปลยนแปลง

ไดทกอยาง ไมวาจะเกดอะไรขนกตาม”

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทางออกของสงคมไทยวนน

Page 6: newsletter vol 3

6

รายงานสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

ภาคเคยงขาง “ปดทองฯ” เดนหนาพนทขยายผล 10 จงหวด

เพยง 2 เดอน ในการลงพนททำความ “เขาใจ” พนทขยายผล 18

หมบาน 10 จงหวด ปดทองหลงพระฯ สามารถสรปปญหา ความ

ตองการของชาวบาน และกำหนดแนวทางการพฒนาในแตละ

พนทได ดงน

ทบานปาง ต.หนองบว อ.ไชยปราการ จ.เชยงใหม พบวาม

ปญหาเรองการบรหารจดการนำทยงไมดพอ ทำใหนำมพอมอย

ไมสามารถใชไดเตมประสทธภาพ ปญหาผลผลตการเกษตรสำคญ

คอ ลนจ ซงปลกกนมากถงรอยละ 75 ไมคอยผลดอกออกผล มสภาพ

ดนเสยจากการใชสารเคม มการบกรกปาอยบาง และมปญหาหนสน

สวนความรวมมอจากชาวบานนน ยงเปนเรองทตองรณรงคให

มากขน

แนวทางการพฒนาทปดทองฯ เสนอแนะเพอแกปญหาและ

พฒนาพนท คอ ตองมการจดการนำบนพนทราบเชงเขา ทำอางพวง

ฝายอนรกษในพนทตนนำ และแกไขปญหาหนสน จากกกนกใช

เปนพอกนพอใช โดยใชหลกการเกษตรทฤษฎใหม และการปลกพช

ผสมผสาน

บานหนองพระ หม 3 และบานเจรญผล หม 4 ต.หนองพระ

อ.วงทอง จ.พษณโลก การบรหารจดการนำเปนปญหาใหญ เพราะ

ยามหนาฝน นำกทวม เมอฝนทงชวงกแลงมาก ชมชนทนจงตองการนำ

เพอการเกษตรเปนอนดบแรก รองลงมา คอ การแกปญหาเรองนำทวม

และนำแลง การระบายนำ ธาตอาหารตำ สงผลใหผลผลตตำ และ

การปลกพชเชงเดยว ขณะทชาวบานและองคกรปกครองทองถน

และอำเภอ มความตงใจ มความพรอมและใหความรวมมออยางด

การพฒนาพนท ดำเนนการไดโดยนอมนำแนวพระราชดำร

แกมลง และเกษตรผสมผสานตามแนวเกษตรทฤษฎใหม มาใช

ในการแกไขปญหานำทวม พฒนาการบรหารจดการนำอยางเปน

ระบบรวมกน ทำการเกษตรผสมผสาน ใหความรเทคนคการเพม

ผลผลตขาว ใชเทคโนโลยชวภาพในการพฒนาดน สงเสรมการใชปย

ชวภาพแทนสารเคม ลดปรมาณการใชทรพยากรธรรมชาตใหนอยลง

สงเสรมการอนรกษสภาพปาใหมความสมบรณเปนแหลงตนนำ และ

สนบสนนองคความรเพอการประกอบอาชพ

สำหรบบานโปงลกและบานบางกลอย ต.หวยแมเพรยง อ.แกงกระจาน

จ.เพชรบร ปญหาสำคญทสด คอ การเกษตร เพราะชาวกะหราง

ซงเปนคนสวนใหญนยมทำไรหมนเวยน ปญหาแหลงนำอยตำกวา

ไมสามารถนำนำขนมาใชได ทำใหชมชนทนมความตองการนำทง

เพอการเกษตรและการอปโภคบรโภคมากเปนอนดบหนง ตามมา

ดวยสาธารณปโภค เชน ถนน ไฟฟา โทรศพท ทดนทำกน เมลดพนธพช

เครองมอการเกษตร ตลาดสำหรบผลผลตทางการเกษตร ทอยอาศย

สขภาพ ปราบปรามและปองกนไขมาลาเรย สทธพลเมองดวยการ

มบตรประจำตวประชาชน

Page 7: newsletter vol 3

7

รายงานสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

พนทนจงควรนอมนำแนวพระราชดำร ปลกปา 3 อยาง

ประโยชน 4 อยาง โครงการบานเลกในปาใหญและคนอยกบปามาใช

และพฒนาการจดการนำอปโภคบรโภค ดวยการทำฝาย 2 แหง ท

หวยสลดได และหวยโปงลก พรอมทงทำระบบสงนำจากฝายหวย

สระหน หวยสลดไดและหวยโปงลก และสรางฝายอนรกษ 205 ตว

ตลอดลำหวยสลดได

รวมทงตองจดการทอยอาศยบานเรอนใหเหมาะสม จดการ

ททำกน ปลกพชผสมผสาน ปลกปาเศรษฐกจ ปราบโรคมาลาเรย

วางแผนครอบครว

ทบานทาตะเภา ต.หนองเสมด อ.เมอง จ.ตราด ซงชมชนมความ

เขมแขงดมาก และมทนทางสงคมสงกวาทอน ปญหาทม คอ การ

บรหารจดการนำ ดนเปรยว ดนเคม ธาตอาหารตำ ตนทนการผลต

ขาวสง และการบรหารจดการการปลกขาว มประชากรแฝงในพนท

และสภาพแรงงานในพนท

ปญหาของทนอยทการเกษตร ยางพารามแตกาฝากเกาะ

ลองกอง 5 ปออกลกครง มะเฟองทมแมลงวนทอง พชผลทกอยาง

ไมไดผลผลตเทาทควร การเลยงสตวกมตนทนสงมาก แตปญหาใหญ

คอ ความเสยงจากดนถลม เพราะการบกรกปาขนไปปลกยางพารา

ความตองการของชมชนนอยทการแกปญหาการบกรกปาอนรกษ

ทางทศตะวนตกของหมบาน อนรกษนำไมใหเนาเสย ทำฝายอนรกษ

เพอชะลอนำและเพมความชมชนในปา ความรเรองการเพมผลผลต

การปองกนและปราบปรามแมลง ไฟฟาพลงนำ การกำจดขยะอยาง

เปนระบบดวยเตาเผาขยะ และถนนเขาออกหมบาน

แนวทางการพฒนาทปดทองฯ เสนอ คอ การปลกพชแกดนถลม

การปลกปา 3 อยาง ประโยชน 4 อยาง ใหคนอยกบปาอยางยงยน

รวมทงสำรวจการใชทดนทำกน และชนดพชเศรษฐกจในพนท

สรางพนทตวอยางการพฒนาตนเองและแผนการพฒนาใหเกดความ

ยงยน

ทบานทาลอบ ต.โพธทะเล อ.คายบางระจน จ.สงหบร มการ

ประชมทำความเขาใจกบคณะทำงานปดทองหลงพระฯ ระดบอำเภอ

ตำบล หมบานและชาวบานแลว ขณะนอยระหวางการทบทวนแผน

พฒนาชนบทเชงพนท

บานกลาง ต.ปลาบา อ.ภเรอ จ.เลย มการตงคณะอนกรรมการ

ระดบอำเภอ/ทองถน และคณะทำงานสำรวจสภาพเศรษฐกจและ

สงคมแลว 7 คณะ และดำเนนการสำรวจขอมลมาตงแตเดอน

สงหาคม

บานพญาพภกด ต.ยางฮอม อ.ขนตาล และบานแมบง

ต.โชคชย อ.ดอยหลวง จ.เชยงราย มการเตรยมมาตรการแกไข

ปญหาทจำเปนเรงดวน (Quick hit) ทตอบสนองความตองการ

ของชาวบานทนท โดยบรณาการแผนงานโครงการและงบประมาณ

จากทกภาคสวน และจงหวดมการแตงตงคณะทำงานระดบอำเภอ

ทง 2 แหงแลว

สวนทบานหวยเกรยบ และบานโปงโก ต.ทองมงคล อ.บางสะพาน

จ.ประจวบครขนธ มการลงพนท อธบายทำความเขาใจแบบสำรวจ

รายขอ และปรบแกใหสอดคลองกบภมสงคมของทงสองหมบานแลว

และนายอำเภอบางสะพานมการประสานกบมหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบร นำนกศกษาลงพนทสำรวจขอมล รวมกบคณะกรรมการฯ

ระดบอำเภอ และชาวบาน

ในพนทจงหวดนาน ทบานโปงคำ ต.ดพงษ อ.สนตสข และบาน

หวยคำ ต.ฝายแกว อ.ภเพยง บานหวยปก ต.สะเนยน อ.เมอง และ

บานสะเกน ต.ยอด อ.สองแคว ไดจดทำแผนพฒนาชนบทเชงพนท

ตามแนวพระราชดำรแลวเสรจทง 4 หมบาน โดยมคณะทำงานระดบ

อำเภอทจงหวดแตงตง เปนหลกในการทำงาน

เมอกระบวนการเขาใจ และเขาถง ดำเนนการสำเรจแลว อกไม

นานจากนไป กระบวนการ “พฒนา” ในพนทขยายผล 18 หมบาน

10 จงหวด กจะเดนหนาเตมตว เพอสรางประโยชนสขใหกบ

ประชาชนในพนท ดงพระราชปณธานในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ผทรงเปน “ธงชย” ในการทำงานของปดทองหลงพระฯ

แนวทางการพฒนาจงตองแกไขปญหาดนเปรยว วางแผน

พฒนาระบบนำการเกษตร ทำการเกษตรผสมผสานตามแนวเกษตร

ทฤษฎใหม บรหารจดการระบบนำเขา ระบายออกรวมกน พฒนาวธ

การผลตขาวทเหมาะสมกบพนท สนบสนนการอนรกษปาชายเลน

สนบสนนองคความรเพอการประกอบอาชพ เพอเพมรายไดอน ๆ ทง

ดานการเกษตรและการแปรรปผลผลต

ทบานดอน หม 7 ปยะมตร 3 ต.อยเยอรเวง อ.เบตง จ.ยะลา

ชมชนทสามารถบรหารจดการนำทกหยดไดอยางมประสทธภาพ

ดวยการบรหารแบบ “เรนวอเตอรฮารเวสต” คอ การเกบนำฝนเพอนำ

มาใชใหเกดประโยชนสงสด นำจากฝายนำมาทำประปาภเขา ปลก

ผกนำเลยงปลา จากนนตอนำจากแปลงผกและบอเลยงปลาลงมาใน

พนทเกษตรตนในพนทดานลาง นำจากลำธารเกบเขาสระนำและ

เปนแหลงนำของศนยเรยนร นำเสยเขาบอเปดกรองดวยหญาแฝก

กอนไหลลงลำธาร

Page 8: newsletter vol 3

8

บทความ

บานบางกลอยและบานโปงลก เปนหนงในพนทขยายผลปดทองหลงพระฯ ทในอกไมชาไมนาน

น จะสามารถลมตาอาปาก พงพาตนเองไดอยางแนนอน ดวยกำลงใจอนแรงกลาและความมงมนของพวกเขา

นอกจากบานบางกลอยและบานโปงลกแลว พนทบรเวณอางเกบนำพสวรรค ต.พสวรรค ยงจะเปนอก

หนงพนทใน อ.แกงกระจาน ทจะไดรบการพฒนาอยางยงยนตามแนวทางของปดทองหลงพระฯ โดย

สำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย จะเปนหนวยงานดแลรบผดชอบ

นายพพฒพงศ อศรเสนา ณ อยธยา ผแทนพเศษสำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย

กลาววา พนทพสวรรคจะไดรบการพฒนาใหเปนชมชมนำรอง เพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจา

อยหว ในโอกาสเฉลมพระชนมพรรษาครบ 84 พรรษา ป 2554 และเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาฯ

พระบรมราชนนาถ ในโอกาสเฉลมพระชนมพรรษาครบ 80 พรรษา ในป 2555 พพฒพงศ อศรเสนา ณ อยธยา

8

สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

ประชากร 220 ครวเรอน มากกวาพนคน ทอาศยอยในบาน

โปงลกและบานบางกลอย ใน ต.หวยแมเพรยง อ.แกงกระจาน

จ.เพชรบร ตองดำรงชพอยอยางยากลำบาก ในแตละวนพวกเขาตอง

ใชชวตอยางอดอยากขาดแคลน

แมจะมแมนำเพชรอนอดมสมบรณ เปนสายเลอดหลกหลอเลยง

ผนดน แตทงสองหมบานกอยสงเกนกวาจะนำนำจากแมนำเพชร

ขนมาใชประโยชนได พนทราบทจะใชเพาะปลกได กมนอยเสยยง

กวานอย แมแตยามทฝนด กไดขาวเพยง 25 ถงตอไร ไมพอเพยง

ตอการบรโภค ยงไมตองพดถงยามฝนแลงเลย

พฒนาดวยสามคค สความยงยนของแกงกระจาน

ประชากรเกอบทงหมดมเชอสายกะเหรยง ซงรอยละ 20 ของ

ประชากรยงตกสำรวจ เพราะความหางไกลทรกนดารเสยจนกระทง

หมดสทธในการเปนคนไทย เมอหนวยงานของรฐเขามาไมถง ในทาง

ตรงขาม เมอยามเจบปวย ชาวบานตองเดนเทาถงสองวนเตม เพอเขา

มาหาหมอในเมอง

โรคตดตอทคกคามชาวบานอยประจำ คอ มาลาเรย ซงเกดจาก

ชนกลมนอยทอพยพหลบหนการกวาดลางของประเทศเพอนบานนำ

เขามา พรอมกบปญหาการลกเลกขโมยนอย

สถานะทางเศรษฐกจของทงสองหมบาน ยากจนแทบไมตางกน

ขณะทบานโปงลก มรายไดปละ 4,744,000 บาท หรอ 52,000 บาท/

ครอบครว มรายจาย 3,240,000 บาท หรอ 35,000 บาท/ครอบครว

มเงนออมเพยง 601,000 บาท หรอ 610 บาท/ครอบครว บาน

Page 9: newsletter vol 3

9

บทความ

อางเกบนำพสวรรค เปนโครงการอนเนองมาจากพระราชดำรทกอสรางแลวเสรจเมอป 2528 มความจ

เกบกกนำ 871,000 ลกบาศกเมตร ในปจจบนมสภาพตนเขน เนาเหมน จนไมสามารถใชประโยชนได

เปาหมายของการพฒนาจงทำเพอกระตนใหชาวบานลกขนมาพฒนาอางเกบนำพสวรรครวมกน ใหสามารถ

เกบกกนำไดเตมประสทธภาพ เพยงพอสำหรบการเพาะปลกในฤดแลง จากนนจะดำเนนการเพมผลผลต

การเกษตรหลกในพนท คอ สบปะรด กลวย มะนาว และถวฝกยาว แกไขปญหาตนทนการผลตสง ราคา

ผลผลตตกตำ และปญหาสารเคมตกคางในนำ ดน ทสงผลกระทบตอสขภาพของเกษตรกร รวมทงแกปญหา

การบกรกพนทอทยานแหงชาต

นายชศร ไคยนนท หวหนาฝายอสงหารมทรพย สำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย กลาว

วา “โครงการนจะใชเวลา 2 ป พฒนาใหประชาชนกนดอยด เพมรายได ลดภาระหนสน ลดการซออาหาร

จากภายนอก และลดการใชสารเคม โดย 3 เดอนแรกน จะเปนกระบวนการใหเจาหนาทลงพนทเกบขอมล

พนฐาน เพอ “เขาถง” ชาวบาน กอนวางแผนพฒนารวมกบชาวบานตอไป”

ชศร ไคยนนท พพฒพงศ อศรเสนา ณ อยธยา

9

สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

บางกลอยกมรายไดทงป 4,787,000 บาท หรอ 37,000 บาท/

ครอบครว รายจาย 3,970,000 บาท หรอ 30,000 บาท/ครอบครว

มเงนออม 12,200 บาท หรอ 130 บาท/ครอบครว รายไดสวนใหญ

มาจากการรบจางถงรอยละ 76 สวนรายไดจากการเกษตรในพนท

มเพยงรอยละ 7 เทานน รายไดสวนใหญถงรอยละ 48 จะถกใชจาย

เปนคาขาวและอาหาร

แตทกขทสดของพวกเขา คอ ภาวะหนสน ทมองไมเหนโอกาส

เลยวาจะชดใชคนใหหมดสนไดอยางไร

นายลอย จโบง ผใหญบานบานโปงลก บอกวา ชาวบานทก

คนเปนหนนายทนและหนกองทนหมบาน หรอกองทนเงนลานของรฐ

ไมเอากไมได เมอรฐใหมาแลว ชาวบานกไมรวาจะลงทนทำมาหากน

อะไร จะเพาะปลกกไมมนำ ขณะทรายจายของแตละครอบครวอยท

เดอนละกวา 5,000 บาท แตไมมใครมรายรบทแนนอน ไมมปญญา

จะหาเงนจากทไหนมาคนได

“ไดไปดงานปดทองฯ ทจงหวดนานมาแลว และกลบมาเลาให

ลกบานฟงวา ถาไดปดทองฯ เขามาชวย กจะทำใหมความเปนอย

ทดขนเหมอนคนทนาน แตปดทองฯ ไมไดเขามาจางใหพวกเรา

ทำงานนะ พวกเราตองทำกนเอง ซงชาวบานกชอบใจ อยากให

ปดทองฯ เขามา”

นางแสงสนย นาวะ แมลกสาม วย 27 ป กบอกวา อาชพทำไรพรก

ไรมะนาว ไดผลผลตไมด เพราะไมมนำ ทกวนนตองรบจางกอสราง

มรายไดวนละ 180 บาท รบจางปกผาไดวนละ 70 บาท แตกไมไดทำ

ทกวน รายไดพออยได แตกมหนสน เปนหนรานคากบกองทนหมบาน

อยราว 6,000 บาท และมความหวงอยวา หากปดทองฯ เขามาชวย

ใหมนำใชในการทำเกษตร จะไดผลผลตดขน ใชหนใชสนได

ขณะทนายเบยร พรบพรพร อาย 49 ป มหลายอาชพ ทง

รบจางกอสราง ทำนา ทำไรพรก บอกวา เคยมหลายหนวยงานเขามา

แจกเมลดพนธการเกษตร แตชาวบานกไมรเรองวาจะทำอยางไรให

ไดผลผลตทด เพราะทผานมากเพาะปลก เลยงหม เลยงไกกนตามม

ตามเกด เวลามไกในหมบานตายไปทละหลายสบตว กไมมใครร

สาเหต จงอยากใหปดทองฯ เขามาใหความรเรองการทำเกษตรใหได

ผลผลตทดขน และอยากใหชวยเรองถนนหนทาง เสนทางคมนาคม

ดวย จะไดทำมาคาขาย เดนทางไปไหนมาไหนไดสะดวกขน เพราะ

ทกวนน หากจะไปแกงกระจาน ขมอเตอรไซคไปทกตองใชเวลาถง

สองชวโมงครง

นายเครก นาวะ อาย 57 ป บอกวา “เมอกอนฝนตกตาม

ฤดกาล กพอจะเพาะปลกได แตทกวนน ฝนฟาไมตกตองตามฤดกาล

เมอไมมนำ ชาวบานทนซงสวนใหญเปนชาวไรกไมมรายได นำกน

นำใชจงเปนเรองใหญ ถาปดทองฯ ทำใหชาวบานมนำเพาะปลกได

ตลอดป กเทากบชวยแกปญหาหลกของทนได

นอกจากนำเพอการเกษตรแลว ชาวบานสวนหนงทไมมททำกน

ของตนเอง กอยากไดททำกนเพอทจะไดไมตองไปทำงานรบจาง เชน

นางสาวด ปลาดก อาย 35 ป “ถามท กอยากปลกขาว ปลกกลวย

ทกวนนลำบาก ปลกอะไรเองไมได ตองซอ บางวนไมไดทำงานกไมม

รายได ถามททำกน กไมตองออกไปรบจางในตวเมอง”

แมแตเจาหนอยาง ลงพน สกใส เจาของรานชำในหมบาน

วย 57 ป กยงบอกวา “ชาวบานทนมปญหาหนสนมากแทบทกหลงคา

เรอน กตองมาซอของเงนเชอ คางเงนกนเปนป เกบไดบาง

ไมไดบาง ตดหนตงแต 3,000 บาท จนถง 10,000 บาท ถาชาวบาน

มรายไดเพยงพอ กคงไมตองเปนหน ชวตความเปนอยจะดขนกวา

ทกวนน”

ลอย จโบง ด ปลาดก เบยร พรบพรพร

Page 10: newsletter vol 3

10

บทความ

10

สาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

“ปดทองฯ”เปนแผนหลกบรหารชาต4 กระทรวงหลกยดงานพฒนาตามแนวพระราชดำร

การพฒนาชนบทเชงพนทตามแนวพระราชดำร โดยนอมนำ

องคความร 6 มต ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเปนหลกใน

การแกไขปญหาและพฒนาประเทศอยางยงยน ใหชาวบานรวมคด

รวมทำ และเปนเจาของ วดผลความสำเรจของงานท “ชาวบานได

อะไร” และทำงานโดยบรณาการความรวมมอจากทกภาคสวน

ทเกยวของ ซงเปนหลกการทำงานแบบ “ปดทองหลงพระฯ” ไดรบ

การบรรจเปนแนวทางการบรหารประเทศในชวง 4 ปขางหนาแลว

แผนบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2555-2558 ซงคณะรฐมนตร

มมตเหนชอบเมอวนท 6 กนยายน 2554 และประกาศใน

ราชกจจานเบกษา เลมท 128 ตอนพเศษ 109 ง วนท 21 กนยายน

2554 หมวดนโยบายความมนคงของรฐ กำหนดใหแผนงานและ

โครงการพฒนาชนบทเชงพนทประยกตตามพระราชดำร อยในความ

รบผดชอบของสำนกนายกรฐมนตรและกระทรวงมหาดไทย

จากนน ทกสวนราชการและหนวยงานของรฐ ตองนำแผน

บรหารราชการแผนดนมาเปนกรอบแนวทางในการจดทำแผนปฏบต

ราชการ 4 ป และแผนปฏบตราชการประจำปของหนวยงาน รวมทง

จดสรรงบประมาณดำเนนการตอไป

ทงน กระทรวงมหาดไทย กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดจดทำแผนปฏบตราชการ

พรอมทงตงงบประมาณเพอดำเนนการตามแผนพฒนาชนบทเชง

พนทประยกตตามพระราชดำรไวแลวทง 4 ป โดยในปแรก หรอ

ปงบประมาณ 2555 ซงคาดวาจะเรมใชไดในเดอนมนาคม 2555

จะมงบประมาณสำหรบดำเนนการแผนพฒนาชนบทเชงพนทประยกต

ตามแนวพระราชดำร เปนงบประมาณของกระทรวงมหาดไทย

กระทรวงเกษตรและสหกรณ และกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม เพอดำเนนการในพนทขยายผลปดทองหลงพระฯ 18

หมบาน 10 จงหวด ซงกอนทงบประมาณป 2555 จะมผลบงคบใช

สวนราชการทเกยวของกำลงเรงดำเนนการสำรวจและวเคราะหขอมล

ตามแบบสำรวจขอมลทางกายภาพ และจดทำแผนพฒนาชนบทเชง

พนทฯ ของแตละหมบาน ใหตรงกบปญหาและความตองการทแท

จรงของชาวบานใหแลวเสรจภายในเดอนธนวาคม 2554

ในสวนของกระทรวงมหาดไทย ไดจดทำคำของบประมาณ 4 ป

ไวแลว โดยกำหนดแผนงบประมาณป 2555 วาจะใชในการดำเนนการ

สรางผนำการเปลยนแปลง (Change Agent) 2 กลม คอ นายอำเภอ

และผบรหารระดบอำเภอ กระทรวงเกษตรและสหกรณ และ

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยสถาบนดำรง

ราชานภาพ จะรวมกบ สำนกงาน ก.พ.ร. และสถาบนสงเสรมและ

พฒนากจกรรมปดทองหลงพระ สบสานแนวพระราชดำร จดการ

ประชมเชงปฏบตการตามแนวทางของมลนธปดทองหลงพระ

สบสานแนวพระราชดำร ใหกบขาราชการ อปท. ทองท ทองถน และ

ผนำชาวบาน ตงแตกระบวนการสำรวจและวเคราะหขอมล การ

ลงพนทสำรวจขอมลกายภาพ การระดมปญหาและความตองการ

ทแทจรงของชาวบาน การคนขอมล และการจดทำแผนพฒนาชนบท

เชงพนทประยกตตามพระราชดำร

ในป 2556-2558 กระทรวงมหาดไทย จะรวมกบสำนกงาน

คณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจาก

พระราชดำร คดเลอกหมบานเปาหมายทมแหลงนำโครงการพระราชดำร

ทยงไมสามารถใชประโยชนไดอยางเตมท และคดเลอกนายอำเภอ

ทมศกยภาพใหแลวเสรจภายในเดอนกนยายน 2554 เพอกำหนด

หมบานในคำของบประมาณป 2556- 2558 ตอไป

สำหรบงบประมาณของกระทรวงเกษตรและสหกรณ และ

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จะใชในการสนบสนน

กจกรรมสงเสรมการพฒนาตามแผนพฒนาชนบทเชงพนทประยกต

ตามพระราชดำร เชน การถายทอดองคความรดานการเกษตร

ประมง ปศสตว การสรางจตสำนกในการอนรกษและฟนฟทรพยากร

ธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงปจจยการผลตตาง ๆ เปนตน

Page 11: newsletter vol 3

11

บทความสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

“บอพวง” หนงในแนวพระราชดำรสำคญ ซงปดทองหลงพระฯ

นอมนำมาใชแกไขปญหาการขาดแคลนนำใหกบชาวนานในพนทสง

อยางบานเปยงซอ ต.ขนนาน อ.เฉลมพระเกยรต ดำเนนการได

สมฤทธผล กเพราะบานเปยงซอมคนอยาง “ผใหญอนตา อนถน”

เดอนธนวาคม 2552 ปดทองฯ ขดบอพวงขนาด 20x30 เมตร

บนพนททำกนทลงอนตายอมเสยสละให เพอเกบกกนำ 1,400

ลกบาศกเมตร แลวตอทอระยะทางกวา 3,600 เมตร สงนำมายงบอ

พวงทอยตำกวา ใหกระจายนำเขาสแปลงเกษตรของลกบานไดอยาง

เพยงพอทวถง โดยลงอนตามหนาทดแลจายนำให

การเสยสละของลงอนตา ไมเพยงชวยใหลกบานเกอบ 500 ชวต

สามารถเพาะปลก ทำมาหากน สรางชวตทดขนไดเทานน ตวของ

ลงอนตาเอง กไดรบผลทดดวยเชนกน

นอกจากเลยงปลาในบอพวง ทออกลกออกหลานขยายพนธ

เปนเรอนหมน ใหจบกนไดมาหลายสบครงแลว เมอมนำ ลงอนตา

กสามารถเลยงหมเหมยซาน เลยงไก ทำนาขนบนได ปลกลนจ ลำไย

มะมวง กลวย ไมรวก ไมไผ พชผกสวนครวไวกนเอง ปลกขาวโพด

และเรพซด เปนพชเศรษฐกจไวขาย

“พอมนำ ปทแลวผมไดขาวโพด 117 แกน (หมนกวากโลกรม)

ไดเงนมา 60,000 บาท หกคาใชจายแลวเหลออย 40,000 กวาบาท

ผมกดใจ เลยงวว เลยงควาย ขายขาวมา ไมเคยไดกำเงนหมน

สองหมน เรมใชหนไปไดเกอบหมดแลว ไดขาวปดทองฯ 800 กโลกรม

เหลอกน แตไมขาย เพราะถาขาดขาวแลวจะลำบาก ตอนนซอ

แตกบขาว 20 บาท กอยได สบายใจ ซอเฉพาะทจำเปน ไมฟมเฟอย

เนอสตวจะซอกเมออยากกน พรก มะเขอปลกเอง พออยพอกน ไม

ตองรวยกได”

ลงอนตา บอกวา ทกวนนมความสขทไดทำอะไรทยงยน ไม

เหมอนกอนททำไรตรงนแลวตองยายไปตรงนน เลอนลอยไปเรอย ๆ

ความสขของลงอนตา จงมทมาจากการ “ให” โดยแท

บทพสจนสจธรรม

“ยงให ยงไดรบ” อนตา อนถน

Page 12: newsletter vol 3

12

บทความสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

นายสำเนาว รศมทต นายกองคการบรหารสวนตำบลบางนำผง

เลาวา “ทนหวงใยเรองสงแวดลอมมาก มโครงการเพอสงแวดลอม

มากมาย และชาวบานกใหความรวมมอดวยดตลอดมา เมอปดทองฯ

และมลนธชยพฒนานำถงดกไขมนมาใหใช บอกตามตรงเลยวา

ชาวบานทดลองแลว ไมสามารถใชได พวกเราเลยชวยกนปรบปรง

แกไขใหใชไดด”

นอกจากขนาดทเลกเกนไป แตกหกไดงายแลว ปญหาสำคญคอ

การใชทรายเปนตวกรอง เพราะทรายจะไหลไปอดทอนำทระบายออก

จากถง ทำใหอดตน ชาวบางนำผงจงปรบปรงประสทธภาพถงดกไขมน

ตนแบบเสยใหม ในเวลาเพยง 3 วน ดวยการเปลยนวสดกรองมาใชหน

กอนเลก ๆ หรออฐมอญทบหยาบ ๆ กรองชนหนง แลวใชไบโอบอลท

เปนลกพลาสตกสฟากรองอกชนหนง และเปลยนถงใหมขนาดใหญ

กวาเดม ซงเมอทดลองใชงานแลว ปรากฏวาไดผลดมาก

นคอ ชมชนบางนำผง อกหนงชมชนตนแบบการพฒนาท

ยงยน ดวยหลกการและแนวทางพระราชดำรอยางแทจรง

เมอปดทองหลงพระฯ โครงการศกษาวจยและพฒนา

สงแวดลอมแหลมผกเบยอนเนองมาจากพระราชดำร และมลนธ

ชยพฒนา นำถงดกไขมนชยพฒนาตนแบบ ไปตดตงในชมชน

บางนำผง เพอการวจยและทดสอบประสทธภาพถงดกไขมนทสามารถ

ทำไดโดยงายดวยตนเองน และนำผลการวจยไปพฒนาตอยอด

ตวอยางชมชนตวอยาง

ชมชน

ตนแบบการบำบดนำเสยตาม“ภมสงคม”

บางนำผง

ถงดกไขมนชยพฒนาใหมประสทธภาพมากขน สอดคลองกบการใช

งานจรงตอไป สำหรบเปนตนแบบการบำบดนำเสยในชมชนใหแก

องคกรปกครองสวนทองถนทวประเทศ

เมอถงดกไขมนชยพฒนาตนแบบทง 30 ถง ถกตดตงใหกบอาสา

สมครในพนท 30 ครวเรอน ทมจำนวนสมาชกไมเกน 5 คน ซงเปน

จำนวนทเหมาะสมกบขนาดของถงดกไขมน เปนเวลา 1 เดอน ผลท

เกดขนนน เหนอกวาความคาดหมายมากมายนก

ไมเพยงแตบรรลวตถประสงคในการสงเสรมใหประชาชนตระหนก

ถงสภาพปญหาสงแวดลอมและนำเสย แลวรวมมอรวมใจกนแกปญหา

เทานน ชมชนบางนำผง ซงเปนหนงในสมาชกเครอขายปดทองหลงพระฯ

มาตงแตเรมตน ยงแสดงใหเหนถงพลงของการ “ระเบดจากขางใน”

และการแกปญหาโดยยด “ภมสงคม” ตามแนวทางในพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว กอเกดประโยชนทยงใหญตามมา

สำเนาว รศมทต

Page 13: newsletter vol 3

13

บทความสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

คพฒนาคพฒนาเรยนรเรยนรขาววงบอ บานนำพ

วถเกษตรพงตนเอง

วธการปลกขาววงบอ เรมจากนำวงบอ (ซเมนต) ขนาดเสนผา

ศนยกลาง 80 เซนตเมตร สง 50 เซนตเมตร มาเตรยมใสดน ผสม

ดน 2 สวน ปย (ขวว กากถว ผลไม/ผกสด/แกลบ/เศษหญา) 1 สวน

ใสนำพอประมาณใหเปนดนตม ไมตองเหลวมาก ทงไว 15 วน

นำขาวเปลอกทคดเปนเมลดพนธมาแชนำ 2 คน เลอกเมลดท

งอกแลว ออกจากนำ พกไว 1 คน หลงจากปกหรอโรยเมลดพนธแลว

3-7 วน ตนขาวจะโต 8-10 เซนตเมตร ถามวชพชในวงบอใหใสนำให

ทวมวชพชจนเนาตาย หรอถอนทง วนท 14-18 ใสนำซาวขาว และ

ตองระวงระดบนำไมใหแหง และไมใหทวมยอดขาว วนท 21 ขาวจะ

เรมแตกกอ วนท 74 ขาวจะมความสง 160 เซนตเมตร และมรวง

สามารถเกบเกยวไดใน 90 วน ถามแมลงรบกวน ใหใชนำหมกจาก

บอระเพด หรอสะเดาฉดพน

การปลกขาววงบอ นอกจากจะชวยใหเกษตรกรเกบเมลดพนธ

ขาว เชน ขาวหอมนล ขาวมะลแดง ขาวอนโด ขาวกำ (ขาวเหนยว)

ไวไดเองโดยไมพงภายนอก ลดตนทนคาเมลดพนธแลว ยงมแปลง

ขาวปลอดสารพษไวบรโภคเองในครวเรอน โดยมตนทนการปลกขาว

วงบออยทบอละ 200 บาท ใหผลผลตไดบอละ 3-4 กโลกรม เมอปลก

สลบกน จะสามารถเกบเกยวไดตลอดป พอเพยงตอการบรโภค

ทกษะการปลกขาววงบอระดบครวเรอนน ยงสามารถ

ขยายผลเปนวถการผลตระดบชมชนไดดวย

ชวตของชาวนาในทกพนท

แทบไมแตกตางกน ทงผลผลตทสราง

รายไดไมพอเลยงตวเอง ขณะทตนทนการ

ผลตสงขนทกวน ทงคายากำจดศตรพช

คาปย คาเมลดพนธขาว ฯลฯ ทำใหชาวนา

มตนทนการทำนาถง 8,000 บาทตอไร

แตวนน กลมเกษตรปลอดสารพษ

วถพอเพยง ต.นำพ อ.แสนขน จ.อตรดตถ

ไดใชภมปญญาและองคความรมาชวยลดตนทนการผลตลงไดอยาง

นาทง

นายกฤตภาส วระสอน ครอาสาสมาชกเกษตรปลอดสารพษ

วถพอเพยง ต.นำพ บอกเลาทมาของ “การปลกขาวในวงบอ”

ของศนยเกษตรปลอดภยวถพอเพยง ต.นำพ วา จากการวเคราะห

ขอมลชมชน ทำใหเหนวาเกษตรกรเกบรกษาพนธพชนอยลง

สวนใหญพงพงเมลดพนธจากภายนอก ซงมราคาสงขนเรอย ๆ

จงมการสงเสรมใหเกษตรกรเกบและคดเลอกพนธท เหมาะสม

กบพนทอยางนอย 1 อยาง เชน พนธขาวเพอลดตนทนการผลต

นำไปสการพงตนเองดานปจจยการผลต หลงจากเรยนรวธการ

คดเมลดพนธขาว วธการปลก การดแลระบบนเวศในแปลงนา

จากมลนธขวญขาว จ.สพรรณบร แลว ชมชนไดทดลองคดเมลดพนธ

ขาวสำหรบใชในพนทนาของตนเอง พรอมกบทดลองปลกขาว

ในวงบอขน

Page 14: newsletter vol 3

14

สารคดสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

จากแนวคดทวา ความรบผดชอบตอสงคม ถอเปนหนาทททก

องคกรตองตระหนกและนำไปปฏบตในทกขนตอนของกระบวนการ

ดำเนนธรกจอยางจรงจง เพราะหากวาไมชวยกนทำ CSR ในการ

ดำเนนธรกจแลว วนใดทภาคสงคมลมเหลว ภาคธรกจเองกจะไม

สามารถดำรงอยไดเชนเดยวกน

CSR Club สมาคมบรษทจดทะเบยนไทย จงถอกำเนดขน

จากการรวมตวกนของ 27 องคกรธรกจชนนำในตลาดหลกทรพย

แหงประเทศไทย ทมชอเสยงและเปนทยอมรบอยในระดบแถวหนา

ของประเทศในเรองการทำ CSR และเปนจดเรมตนในการสราง

พลงรวมทสำคญของภาคธรกจในการนำพาประเทศไทยไปสความ

ยงยนในระยะยาว

“เปาหมายของ CSR Club สมาคมบรษทจดทะเบยนไทย กบ

ปดทองหลงพระฯ มเจตนาเดยวกนคอ อยากทำ อยากเหนสงคมไทย

มคณภาพชวตทดขน มเปาหมายเหมอนกนคอ อยทคน ทำแลวเขา

มอะไรดขนหรอเปลา เหมอนกน”

นายวฒนา โอภานนทอมตะ รองกรรมการผจดการใหญ สายงาน

ดานบรหารและเทคโนโลยสารสนเทศ บรษท บางจากปโตรเลยม

จำกด (มหาชน) ประธาน CSR Club สมาคมบรษทจดทะเบยนไทย

กลาวถงทมาในการนำ CSR Club เขารวมกบปดทองหลงพระฯ

“เมอเรารวมพลงได และปดทองฯมโจทยใหเรา ทงสงทเราอยากทำ

คอ สงทปดทองฯกำลงทำอย ขณะทเราตงโจทยวา ในเชงเศรษฐกจ

ภาคภาครวมใจรวมใจ เมอ 27 ธรกจยกษใหญขยบ มารบผดชอบสงคมรวมกบปดทองฯ

สงคม สงแวดลอม เราจะทำอะไร

บาง ปดทองฯ ทำโจทยเหลานไว

พรอมแลว มโมเดลนาน และอก

10 จงหวดขยายผล ททำสำเรจ

เหนผลชดเจนแลว กลบมาดท

CSR Club ถาอยากทำ กเหมอน

กบตองเรมตนนบ 1 ตองหยบ

ปญหาสงคมมา แลวมาดทมของ

เรา ใครมประสบการณดานไหน

ถงแมเราจะมความพรอมในการลงไปแกปญหา แตถามวาประสบการณ

แกปญหามหรอไม ตอบไดเลยวา ยงไมม เพราะฉะนน เมอมปดทองฯ

เขามาจงทำใหทกอยางงายขน”

“ตอจากนไป CSR Club พรอมแลว เมอใดกตาม ทปดทองฯ

บอกมา เราจะเขาไปชวยเตมทเลย เพราะเชอมนวา แนวทางของ

ปดทองฯ จะชวยแกปญหาของประเทศชาตได ในเมอหลกการ

ของปดทองฯ ยดมนตามหลกการทรงงานของพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว ซงเรารดวา หลกการของพระองคเปนสงททำและเหน

ผลไดจรง”

ปณธานอนแนวแนของ CSR Club ในครงน จะสรางผลกระทบ

เชงบวกอนยงใหญทจะนำไปสการพฒนาประเทศอยางยงยนใน

ระยะยาวไดอยางแนนอน

Page 15: newsletter vol 3

15

ขาวสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

เมอถงเวลา 2 ทม หวหนาครอบครวจะทำพธเรยกขวญ โดยนำ

เครองเซนไหวท เตรยมไวมาวางหนาพระ ขอใหคมครองขวญท

เรยกมา แลวยกของทงหมดมาไวทหนาบนไดบาน ใชไมเคาะท

หวบนไดพรอมกลาวคำเรยกขวญวา “ขวญเอย จงกลบมา ๆ ๆ กลบ

มาอยกบเนอกบตว มาอยกบพอกบแม มาอยกบปยาตายาย ฯลฯ”

ตลอดเวลา ระหวางนนลกหลานจะหาไมมาเคาะปบ จดประทดเสยง

ดง เพอใหขวญทอยไกล ๆ ตามปาตามเขาไดยนและกลบสบานเรอน

ประเพณ

สายสมพนธแหงสายเลอด “ขาวหอ”

“ประเพณขาวหอ หรอ องมถอง” เปนประเพณเรยกขวญของ

ชาวไทยเชอสายกะเหรยงใน จ.เพชรบร ทจดขนในเดอน 9 ของทกป

สบทอดกนมาชานานนบรอยป

นอกจากการเรยกขวญในเดอนแหงโชคลาภ เพอความอยเยน

เปนสข อายมนขวญยน ปราศจากโรคภยไขเจบแลว ประเพณ

กนขาวหอ ยงเปนโอกาสทญาตพนอง ลกหลาน สมาชกทกคนใน

ครอบครว ไมวาจะอยทไหน ไดกลบมาอยพรอมหนาพรอมตากน

กอนถงวนพธ ชาวไทยเชอสายกะเหรยงจะจดเตรยมขาวหอททำ

จากขาวเหนยวหอดวยใบตองหรอใบผากเปนรปกรวยตมสก ม

ขาวหอตวผ หมายถง พอ ขาวหอตวเมย หมายถง แม ขาวหอ

ธรรมดา หมายถง ลก และ ขาวหอสำหรบพธกรรม เรยกวา ขาวคร

ซงจะใชไมไผทอนเดยว ซอยซเปนตอก มดขาวหอรวมกนเปนพวง

พวงละ 27 หอ อนมความหมายถงการรวมพรวมนอง พรอมกบ

เตรยมของเซนไหวอน ๆ เชน ดายสแดง ยอดดาวเรอง กลวยนำวาสก

ออย ขาวปากหมอ หนากระฉก (มะพราวเคยวกบนำตาลปบ) นำผง

นำ เครองประดบเงน เทยน 1 เลมไวใหพรอม

รงขนเปนวนพธ ซงจะเรมตงแตต 4 ดวยการเรยกขวญเหมอน

วนแรก เสรจพธแลว ยกเครองเซนไหวมาตงกลางบาน เพอทำพธ

ผกขอมอเรยกขวญดวยดายสแดง สำหรบผทเกดเดอนเกา ถอเปน

คนพเศษ จะผกทขอเทาทงสองขางกอน ดายแดงทผกนน จะตอง

รกษาใหตดขอมอจนครบ 7 วน ผทรกษาดายแดงไวไดจนถงปถดไป

เชอวาคนนนจะมอายยนนาน

นอกจากเปนมรดกทางวฒนธรรมทจะสงตอจากรนสรนแลว

ความลกซงของประเพณขาวหอ ยงอยทการเปนกศโลบายเพอรกษา

สายสมพนธในครอบครวใหมนคงตลอดไปอกดวย

Page 16: newsletter vol 3

16

ขาวสาระ...เพอการพฒนาชนบทตามแนวพระราชดำร

ภายหลงการหารอระหวางเลขาธการมลนธปดทองหลงพระฯ

กบนายววฒน ศลยกำธร ประธานมลนธกสกรรมธรรมชาต ทงสอง

ฝายเหนพองกนวา แนวทางการดำเนนงานของทงสองมลนธเปน

ไปในทศทางเดยวกน คอ การนำศาสตรของพระราชามาปฏบต

ใหเกดประโยชนใหประชาชนอยดมสข พงพาตวเองได และทง

สองมลนธตางมจดแขงทสามารถสนบสนนสงเสรมซงกนและ

กนได

ม.ร.ว.ดศนดดา กลาววา การหารอรวมกนครงน นบวาเปนนมต

หมายทดมาก เพราะทงสองตางกมครคนเดยวกน และตางกถายทอด

วชาทเรยนมาจากครลงถงชมชน จนชมชนลกขนมาทำและเกด

ประโยชนตอชมชนนนเอง

“ขณะทกสกรรมธรรมชาต ทำเปนเครอขายภมปญญา ปดทองฯ

กสรางเครอขายโครงการพระราชดำร เชน มลนธชยพฒนา มลนธ

ศลปาชพ มลนธโครงการหลวง มลนธแมฟาหลวง ตลอดจนหนวยงาน

ราชการตาง ๆทองถน สถาบนการศกษา ภาคเอกชน มารวมกนทำงาน

ยงพระราชทานโครงการเพอแกปญหานำเสย เชน โครงการศกษา

วจยและพฒนาสงแวดลอมแหลมผกเบย จ.เพชรบร เพอเปนตนแบบ

การแกปญหาขยะและนำเสยดวยวธธรรมชาต เชน การบำบดนำเสย

ดวยระบบพนทชมนำเทยม การบำบดนำเสยดวยระบบพชกรอง

นำเสย การบำบดนำเสยระบบแปลงพชปาชายเลน การทำปยหมก

จากขยะโดยการฝงกลบในกลองคอนกรต โครงการนำดไลนำเสย

โครงการบำบดนำเสยโดยใชพช บงมกกะสน กงหนนำชยพฒนา

ศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบน จ.จนทบร ฯลฯ

แนวพระราชดำรทพระราชทานมาอยางตอเนองทงหมดน จงเกด

เปนองคความรทสามารถพฒนาตอยอดและนำไปปฏบตในพนท

ตาง ๆ ไดทวประเทศ

ทำเปนระบบ ใชวชาการ ชาวบานมสวนรวม ตลอดเวลา 49 ป นบจากพระราชทานโครงการอางเกบนำเขาเตา

มาจนปจจบนททรงอยในระหวางฟนฟพระวรกาย พระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวยงทรงหวงใยประชาชนอยเสมอ

ในครงลาสดเมอวนท 25 กรกฎาคม 2554 เมอทรงรบการถวาย

รายงานความกาวหนาในการจดตงมลนธนำ กไดพระราชทานแนวทาง

บรหารจดการนำสำหรบอนาคต สรปความสำคญไดวา

การเกดดนถลมหลายจดในภาคตาง ๆ นน ควรทจะศกษาอยาง

รอบคอบวา ดนในลกษณะใดควรปลกพชชนดใดจงเหมาะสม

ในการชวยปกปองดน นอกจากน การบกรกปามสวนเพมการเกดดนถลม

เพราะมกมการกอสรางขวางทางนำ จงควรปรบทดนทำกนและทพกอาศย

ใหเหมาะสม

ปดทองฯดงานกสกรรมธรรมชาต ใช “ศาสตรพระราชา” แกทกขยาก ตอจากหนา 1

ตอจากหนา 3

โดยใครเกงดานไหนแลวกทำไป เชนเดยวกบความรวมมอกบมลนธ

กสกรรมธรรมชาต ใครเกงดานไหนกทำไป เพราะปดทองหลงพระฯ

ไมไดตองการชอเสยง แตตองการทำใหคนหมดทกข หมดหน ถงแม

จะตางคนตางทำ แตกมเปาหมายเดยวกน คอความอยดมสขของ

ชาวบาน หมดหนสน ซงเปนสงทชาวบานตองการ”

ม.ร.ว.ดศนดดา กลาววา จะมการหารอกนตอไปวา ในพนท

ซงมศนยฯ กสกรรมธรรมชาตอย จะสามารถประสานการทำงาน

รวมกนไดอยางไร เพอใหปดทองฯ สามารถขยายแนวรบการตอส

กบความยากจนไดทวประเทศ ซงหากทงสองมลนธรวมมอกน

จะกลายเปนพลงทสามารถเปลยนสงคมไทย ใหทกคนยนบนศกดศร

ของตวเอง และทำใหประเทศกาวไปได โดยประชาชนลกขนมาทำเอง

โดยมราชการอยเบองหลง

การพบปะกนครงน ผนำชมชนและชาวบานจาก จ.นาน และ

เครอขายมลนธกสกรรมธรรมชาตตางยนดถายทอดความรและเรยนร

ซงกนและกนตอไป

ควรมการบรหารจดการนำเพอแกปญหาอทกภยและภยแลง

โดยมงเนนลมนำและแมนำทสำคญ คอ พนทแมนำนาน นำวา ควร

ศกษาพนทตนนำวาจะฟนฟรกษาและใชประโยชนอยางไร ไมให

ดนถลมและหนวงนำไวได โดยการสรางฝายและทำนบเพมเตม พนท

แมนำยมใหมลนธชยพฒนาประสานดำเนนการสรางและพฒนา

เขอนเพอแกไขปญหาอทกภยและภยแลง ทมทงลกษณะและขนาดท

ยอมรบได สอดคลองกบความตองการของประชาชน และประชาชน

ในพนทยอมรบและเหนประโยชนรวมกน เชอมโยงทงระบบของ

แมนำปง แมนำวง แมนำยม แมนำนาน และแมนำปาสก ใชหลกการ

ทงอางพวง แกมลง การผนนำ และคลองท อน วน (คลองสงนำและ

คลองระบายนำ) เพอบรหารจดการแกปญหาอทกภยและภยแลงใน

พนทลมนำเจาพระยา

พนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ใหดำเนนการเชอมตอเขอน

ลำตะคองกบอางเกบนำในลมนำแลวศกษาหาพนทแกมลงกอนถง

จ.นครราชสมา รวบรวมชมชนมาชวยทำงาน ใหชมชนชาวบานทม

ความร ประสบความสำเรจ มประสบการณจดการและพฒนานำใน

พนทแลวขยายผลไปยงชมชนอน พฒนาพนทตวอยางกอนการ

ใชทดน ปาตนนำ เกยวโยงกน ใหศกษาและพฒนาโครงการตวอยาง

ในพนทใหประสบความสำเรจ สรปแนวทางแกปญหาใหไดแลวจง

ขยายผล

ภยพบตครงน จะสงผลกระทบอยางรนแรงกบประเทศไทย

ตอไปอก เนองจากสภาวะโลกรอนทจะทวความรนแรงขน จงถง

เวลาททกภาคสวนจะหนมาเอาจรงกบการแกไขปญหาทงของตนเอง

และสงคม ตระหนกวาปญหาตาง ๆ เหลาน พระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวไดทรงงานหนกมาอยางตอเนอง จนเกดเปนความร

ทสามารถนำไปแกไขปญหาใหกบประชาชนไดทงหมด

นอมนำ“พระราชดำร”เปนตนแบบ