nordlysid nr 25 2014

40
- lokala røddin síðani 1915 Fíggjarligir stuðlar av Kópakonuni: •Klaksvíkar Kommuna •JFK •Varðin •Bakkafrost •Hvalnes/North Pelagic •Frítíðargrunnurin •Norðoya Sparikassi •Mentanargrunnurin •Mentamálaráðið •Útoyggjamenning 2011 •Tryggingarsambandið •Klaksvíkar Havn •Eik Banki •Faroe Ship •Heilsølan JFK •Kjølur •Føroya Bjór •Húsa Kommuna •Klaksvíkar Sleipistøð •Borg •Búagrunnurin •Farcod Ráðgevandi stuðlar: •Landsverk •Preben Hansen •JT Electric •Bakkafrost Farming North •Bjarni Mikkelsen 9 772245 065007 Kópakonan verður avdúkað í Mikladali fríggjadagin 1. august NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 63. ÁRGANGUR / KR 30,00

Upload: nordlysid

Post on 01-Apr-2016

299 views

Category:

Documents


35 download

DESCRIPTION

Norðlýsið blað nr. 25 Mikudagin 30. juli 2014.

TRANSCRIPT

Page 1: Nordlysid nr 25 2014

- lokala røddin sí ðani 1915

Fíggjarligir stuðlar av Kópakonuni:

•Klaksvíkar Kommuna•JFK•Varðin•Bakkafrost•Hvalnes/North Pelagic •Frítíðargrunnurin•Norðoya Sparikassi •Mentanargrunnurin•Mentamálaráðið•Útoyggjamenning 2011•Tryggingarsambandið•Klaksvíkar Havn•Eik Banki•Faroe Ship

•Heilsølan JFK•Kjølur•Føroya Bjór•Húsa Kommuna•Klaksvíkar Sleipistøð•Borg •Búagrunnurin•Farcod

Ráðgevandi stuðlar:

•Landsverk•Preben Hansen•JT Electric•Bakkafrost Farming North•Bjarni Mikkelsen

9772245065007

Kópakonan verður avdúkað í Mikladalifríggjadagin 1. august

NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 63. ÁRGANGUR / KR 30,00

Page 2: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 20142

Sigur S.M. Zachariassen í yrking síni til “Føroyingar, landsmenn!”

Og tað er júst í tráð við hesi orð hansara, at vit hervið fara undir stóru ætlanina um at seta eina áminning úr søgnini um kópakonuna upp á helluni í Mikladali.

Menninir aftanfyri Føro-

ya Sjómannadag hava havt og hava framvegis eina visión um, at skal okkum í Norðoyggjum bera til at bjóða fram eitt livandi samfelag til komandi æt-tarlið, so er neyðugt, at vit sjálvi eru góð við økið og alla tíðina liggja framvið at menna og útbyggja býir og bygdir.

Ferðavinnan er eitt øki, ið vit meta at føroyingar sum heild, men ikki minst norðoyingar, eiga at fáa nógv meira burturúr. Hen-da vinna eigur at vera eitt alternativ og gott ískoyti til fiskivinnuna og tey ar-

beiðispláss, ið har eru, men eisini eitt alternativ til al-mennu arbeiðisplássini her á landi . Hetta er sjálvandi eisini galdandi fyri okkara øki.

Við at seta upp eina standmynd, ella eina ikon, ið ger søgnina um kópa-konuna sjónliga á helluni í Mikladali, har søgnin hevur livað til dagin ídag, meta vit, at ferðavinnan í Føroyum fær eitt gylt høvi at mennast enn meira.

Føroya Sjómannadagur hevur fyrr sett upp stand-mynd av “Egnaranum” á Stongunum, “Fiskafólk” á

fiskastykkinum við gom-lu skrivstovuna hjá Kjøl-bro á Gørðum og seinast, “Húkin” í rundkoyringini við Flesjavegin.

Hesaferð valdu vit at fara undir eitt størri pro-jekt, og hava tí valt Hans Paula Olsen, myndahøgga-ra, ið sjálvur er ættaður av Kalsoynni, at evna stand-myndina til. Kópakonan skal standa á Stórakneysa á helluni í Mikladali, so-leiðis at hon í illveðri um veturin fer at standa sum drangur í brimi. Eisini her fær Hans Pauli Olsen eina krevjandi uppgávu, tí hon

skal sjálvandi standa ímóti ringasta landnyrðinginum á helluni, og tað er ikki bara sum at siga tað.

Við í projektinum er ei-sini ein framkomin kika-ri, ið skal standa høgligari uppi á bakkanum, soleiðis at ferðafólk, ið fer til Mik-ladals í illveðri, kann fyl-gja kópakonuni ígjøgnum brimbrotini á helluni.

Tað vil siga, at vit hava hugsað um, at “Kópakonan” skal vera eitt trekkplástur fyri ferðavinnuna, bæði á sumri og á vetri. Vit bera ongan iva um, at um rætt verður atborið, so eru góðir

møguleikar fyri at menna eina vinnu kring hesa ílø-gu. Her kann hugsast gylt høvi fyri føroyskum dansi, matstøðum, útferðum og náttúruupplivingum.

Sagnir, søga og nát-túra eru lyklaorð, tá ið um ferðavinnu ræður, og við at varpa ljós á søgnina um Kópakonuna geva vit ferðavinnuni eitt bein aft-urat at standa á.

“L AT ’ OKKUM UPPLIVA FØ ROYAL ANDS SAGN”

”Einki er sum summarkvøld við strendur...”

Page 3: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 3

har hittini hittast

7.-9. august

2014

twisted sisteranne Linnet rock icons

dynamit Byrta Lena anderssenJens marni signar í homrum Vestmenn chasehaLLeLuJa sofus mc hár grandma’s Basement hans andrias og fLeiri...

Burhan g Basim eiVør

føroya størsta tónleikatiltak

atgongumerki kunnu keypast í telebúðum og

á heimasíðuni sf.fo

Page 4: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 20144

Fyrstu tíðini tóktist leiðin til eina lidna standamynd long, men soleiðis er so ofta við tí, sum vit seta okkum fyri. Hinvegin ræður tað um at taka tey smáu fetini og verða áhaldandi, tí so ber til at røkka málinum einaferð.

Eg eri eisini fegin um, at Klaksvíkar kommuna hevur verið við at stuðla hesum projekti og játtaði 200.000 krónur til ætlanina fyri nøkrum árum síðani.

Tá ið fólk hava eitt hug-skot og eru til reiðar at ar-beiða fyri tí, eigur kommu-nan eisini at stuðla teimum. Vit hava brúk fyri fólki í kommununi, ið vilja skapa nakað í lokaløkinum, og sjálv eru til reiðar at slóða fyri og taka stóra takið. Hetta gevur stórt íkast til okkara samfelag og men-ningina av tí.

Fyrireikingarbólkurin, ið hevur arbeitt við Kópakon-uni í Mikladali, hevur gjørt

eitt megnar arbeiði, og tað er eitt stórt avrik, at komið er so væl áleiðis, at av-dúkingin av standmyndini kann gerast í næstum.

Eg síggi stórar møgule-ikar í Kópakonuni í Mik-ladali. Vit vita øll, hvussu tíðarrákið skiftir, og tað, sum var væl umtókt í gjár, ikki er áhugavert í dag, tí okkurt annað hevur tikið yvir. Men eitt, sum móti og skiftandi tíðir ikki býta á, er tann góða søgan. Og sø-

gan um Kópakonuna í Mik-ladali er góð. Hon er bæði áhugaverd, hugtakandi og lærurík.

Kópakonan í Mikladali verður eitt ikon í Føroyum, og hon skapar eisini stórar møguleikar fyri ferðavin-nu her í økinum. Verður rætt atborið, kann Kópako-nan veruliga skunda undir og menna ferðavinnuna í Norðoyggjum. Kópako-nan kann geast nakað, sum ferðandi í Føroyummugu

síggja og uppliva, og tá ið tey hava hoyrt hugtakandi søguna taka tey upplivingi-na við sær og spreiða hana til onnur fólk og onnur lond.

Kópakonan fer sjálvan-di eisini fáa týdning fyri føroyingar og ikki minst lokaløkið, og hon verður nakað, sum vit veruliga kunnu verða errin av.

Eg fari at takka teimum, sum hava staðið fyri at fáa verkætlanina um Kópako-

nuna gjørda til veruleika, og nú gleða vit okkum øll at síggja lidna projektið í næstum.

Jógvan Skorheim,borgarstjóri í Klaksvíkar kommunu

KÓPAKONAN VERÐUR EIT T IKON

Nú nærkast av álvara, at Kópakonan í Mikladali verður avdúkað. Hendan forkunnuga og spennandi verkætlan bleiv til veruleika, og tað er ikki minst takka verið tei-mum eldsálum, ið hava arbeitt við ætlanini frá byrjan.

Page 5: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 5

SP/F GRAVSTEINAR

Tel. 32 03 70

Fartel. 21 42 70 / 22 59 37

Fax. 321470

[email protected]

Opið er gerandisdagar frá kl. 9-17 og annars eftir avtalu

Gravsteinar í ymiskum sniðum og litum

Page 6: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 20146

Eg ivist onga løtu í, at Kó-pakonan fr at hava stóran týdning fyri kalsoyingar at vinna meira burturúr ferðafólki sum koma higar. Sjálvur havi eg ofta greitt ferðafólki frá søguni her. Eg havi verið niðri á hellu-ni við teimum, og roynt at gjørt søguna so nærverandi gjørligt sum gjørligt. Men nú verður heilt víst nógv meira viðkomandi at fara

oman hagar við fólki.Kópakonan verður ein

stásilig ímynd av eini søgn, ju, men hinvegin ivist eg onga løtu í at søgan fer at fanga og ikki minst, verður lættari at fanga ferðaman-nin við nærri frágreiðing niðri á helluni hvussu for-fedrarnir livdu her. Hvussu tað bar til, at menn komu til Mikladals at rógva út. Tað ljóðar ótrúligt, men tað

gjørdu teir í vártíðini, tá gýtingarfiskurin kom inn norðanfyri.

Eg havi ongantíð vænta, at fleiri túsund fólk fóru at búgva í Mikladali. Men er beri ongan ivað um, at hetta átakið, sum nú er gjørt, fer at økja munandi um ferðafólkavitjanina um summarið og eg trúgvi ei-sini at vit fara at síggja eina stóra øking í vitjanum um

veturin, tí ikki minst verður Kópakonan áhugaverd at síggja í brimi og ódn, eins og hon er tá fjørður og land eru í summarhýri.

Verður rætt atborið av okkum, sum búleikast her í oynni, so fer ferðafólka-streymurin rættuliga at vera eitt ískoyti til inntøkurnar hjá fólkinum, sum her býr.

Kópakonuprojektið he-vur rættuliga broytt byg-

dina. Nógv er gjørt fyri at fríðka um, tekjur eru umvældar, hús eru málað, vegirnir eru gjørdir betur, uppi við fótbóltsvøllin og í plantaguni er stórarbeiði gjørt. Jú Kópakonan he-vur longu broytt Mikladal og hon fer eftir mínum tykki at broyta Mikladal og alla Kalsoynna meira í framtíðini.

Markus er giftur við Aus-

laug úr Norðdepli tey eru búsitandi í Norðnastovu í Mikladali og eiga fýra børn. Tey eru Rólvur, 25 ár, Mirjam, 21 ár, Símun 17 ár og Bjørg, sum er 14 ár.

KÓPAKONAN FER AT HAVA STÓRAN T ÝDNING

Tað sigur Markus í Norðnástovu í stuttari samrøðu vit fingu við hann um telefonina.. Í skrivandi stund er Markus við Gadus í Barentshavinum.

Page 7: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 7

kss.

fo

SKIPSMÁLING VIÐ BESTU DYGD

UMBOÐUPPÁ

CATMOTORAR

Kósaskákið 3 FO-700 Klaksvík TEL. 47 20 30 FAX: 47 20 31 T-post: [email protected] www.kss.fo

ELSPØLTIL SKIPOrtopædiskur skómakari

& bandagistur frá SHAVA

Klaksvíkar Sjúkrahús • Sniðgøta 1, 700 KlaksvíkTlf: 45 45 45 • Fax: 45 73 63 • [email protected] • www.ks.fo

K L A K S V Í K A R S J Ú K R A H Ú S

Tíð fæst við at ringja á Klaksvíkar Sjúkrahús, tlf. 45 45 45, mánadag og týsdag kl. 10 – 12.

Seinasta freist at biðja um tíð, er týsdagin 12. august 2014.

SAHVA.

verða á Klaksvíkar Sjúkrahúsi 19. og 20. august 2014

Page 8: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 20148

The Secret of Roan Inis er ein írskur-amerikanskur filmur frá 1994, er grun-daður á stuttsøguna The Secret of Ron Mor Skerry, skrivað av Rosalie K. Fry.

Filmurin er grundaður á søgnina um ’selkies’ – kópar, ið lata seg úr húðini/haminum og gerast men-niskju. Søgan í filminum gongur fyri seg í eini lítlari bygd í Vesturírlandi og snýr seg um 10 ára gomlu Fionu, sum verður send til ommu-na, abban og systkinabar-nið Eamon at búgva, tætt við oynna Roan Inish, har ’selkies’ skulu eitast at liva. Tað er fortalt í familjuni, at yngsti beiggi hennara varð tikin, sum nýføðingur, og uppdrigin av einum kópi.

Tað finnast eisini aðrir filmar leysliga grundaðir á søgnina um kópafólk/selki-es, eitt nú: Selkie (2000), ið er ein avstralskur ungdóms-filmur, og Ondine (2009), ein írskur kærleiksfilmur við kenda sjónleikaranum Colin Farrell.

Søgnin í Føroyum og aðrastaðniSøgnin um kópakonuna í føroyskum høpi er at fin-na bæði í Mikladali, Kall-soy og í Skálavík, Sandoy, men hon er eisini at finna aðrastaðni í verðini, har fólk líva tætt við sjógv, t.d. í Skotlandi og Írlandi og ei-sini í Avstralia. Í Føroyum

verður hildið, at kópar eru av fyrstu tíð komnir av fól-ki, sum hava forkomið sær sjálvum við at stoytt seg oman. Eina ferð á hvørjum ári, og tað er á trettandu nátt, sleppa teir at lata seg úr haminum og eru tá líkir øðrum menniskjum; teir hava tá til gamans at dan-sa og spæla á manna vísi á hellum í fjøruni og inni í látrum.

Klaksvíkar HF-skeið 2013 P

Leinki til filmar:Selkie www.youtube.com/watch?v=j6linqhJ87Awww.youtube.com/The Secret of Roanwatch?v=t3AgvgT2RGEOndine (2009)www.youtube.com/watch?v=gPcoRYMIrsQ

Ondine (2009)

FILMAR UM FÓLK OG KÓPARThe Secret of Roan

Page 9: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 9

The Secret of Roan Kópar eru av fyrstu tíð komnir av fólki, sum he-vur sjálvt stoytt sær oman og forkomið sær í sjó-num. Eina ferð á hvørjum ári, og tað er á trettandu nátt, sleppa teir at lata seg úr bjálvunum og eru tá lí-kir øðrum menniskjum; teir hava tá til gamans at dansa og spæla á manna vísi á hellunum í fjøruni og inni í látrunum.

Nú gongur søgnin, at ein drongur á sunnara garði í Mikladali hevði frætt hetta, at kóparnir komu saman trettandu nátt í einum látri stutt frá bygdini. Hann fór tí um kvøldið har oman at forvitnast um, hvørt tað mundi vera satt ella ikki, ið sagt var frá hesum. Hann krógvaði seg undir einum steini framman fyri látrinum; eftir sólse-tur sær hann fult av kó-pum koma svimjandi ha-gar; tá ið teir vóru komnir á land, fóru teir úr húðu-num og løgdu tær frá sær har á helluna í fjøruni, og líktust teir nú rættuliga øðrum fólki.

Mikladalsdrongurin hevði gaman av at hyggja at hesum undan kletti-num, hvar hann lá fjal-dur; nú sær hann eina ta fagrastu og fríðastu gen-tu koma úr einum kópa-

hami, og honum rennur straks týður til hennara, og hann ansaði tí væl ef-tir, hvar hon legði ham sín har stutt frá honum. Drongurin fer nú loynili-ga hagar, tók húðina til sín og fjaldi seg so aftur un-dir steininum. - Kóparnir dansaðu og stuttleikaðu sær alla náttina; men tá ið tók at lýsa av degi, fór hvør aftur í sín ham. Men kópagentan, sum áður var nevnd, fann ikki húð sína aftur og gekk og sóknaðist eftir henni og fór at láta illa og gremja seg eymliga, tí at tá var náttin umliðin og komið um sólarris; men fyrr enn sólin reis úr havi, fekk hon tev av húðini hjá mikladalsdreinginum og mátti tí leita til hans-ara eftir henni; hon bað hann nú so bønliga og við nýtum orðum geva sær aftur hamin, men hann vildi ikki lurta eftir henni og fór niðan kleivina til hús, og hon mátti fylgja honum eftir húðini, ið hann bar við sær.

Hann tók hana nú til sín, og livdu tey væl hvørt hjá øðrum sum onnur hjún. Men altíð mátti hann vera varur um ikki at lata hana sleppa at húðini; hann goymdi hana tí í kistuni, læsti rammliga fyri og

gekk samt við lyklinum á sær.

Ein dagin var hann útrógvin, og sum hann sat har úti á havinum og dró ein fisk, kom hondin at bera við beltið, hvar lykilin var vanur at han-ga; tá varð honum dátt við, tí at hann ansaði nú fyrstani eftir, at lykilin var gloymdur eftir, og hann rópaði við sorg og sút: ”Í dag verði eg ko-nuleysur!” Allir drógu upp og settust við árar at rógva sum skjótast heim aftur. Tá ið mikladals-maðurin kom inn til sín, sær hann, at konan var horvin, men børnini, tey áttu saman, sótu kvirr eftir; fyri at einki skuldi verða teimum at meini, meðani tey vóru einsu-møll inni, hevði hon sløkt eldin á grúgvuni, goymt knívar og alt hvast undir lási. Tá ið hon hetta hevði gjørt, var hon lopin oman til strandar, farin í húði-na og hevði kastað sær í sjógvin. Hon hevði fun-nið lykilin, tá ið maðurin var farin til útróðrar, læsti upp kistuna og sá har ha-min liggja og kundi ikki stýra sær longur; haða-ni er orðtakið komið: ”Kann ikki ráða sær hel-dur enn kópur, tá ið hann sær húðina”. Í tí sama

hon leypst á sjógvin, kom brimilin, sum áður hevði lagt saman ástir við hana, upp við liðina hjá henni, og svumu nú tey bæði haðani; - øll hesi árini hevði hann ligið har og bíðað eftir opnu síni. Tá ið børnini, hon átti við mikladalsmanninum, komu oman í fjøruna, sást kópur standa fyri landi og hyggja at teimum, og al-lir hugsaðu, at tað mundi vera hon móðir teirra.

Soleiðis lupu mong ár fram eftir, at einki er at siga frá bóndanum á sunnara garði ella bør-nunum við kópakonuni. Men so varð eina ferðina, at mikladalsmenn ætlaðu sær á látur at sláa kobbar, og náttina frammanun-dan, kom kópakonan í dreymum fyri bóndan og sigur við hann, at um so varð, at hann fór á látur við hinum, tá skuldi hann vita, at ikki máttu teir drepa brimilin, ið stóð framman fyri látrinum, tí at tað var maki hennara, og tveimum kobbahvøl-pum, sum lógu innast í látrinum, máttu teir eira, tí at tað vóru synir teirra, og segði hon honum frá, hvussu teir vóru litaðir. Men bóndin gav ikki he-sum dreymi gætir, hann fór við hinum mikladals-

monnum á látur, og teir drupu allar kóparnar, ið inni vóru. Við býtið fekk bóndin í sín lut brimilin allan, lállur og fitjur av hvølpunum. Til nátturðar høvdu tey kókað høvdið, lállurnar og fitjurnar, og tá ið var upp úr lagt, hoyrdist brestur og mi-kið brak, og kópakonan kom tá sum tað ljótasta trøll inn í roykstovuna, snoddaði í trogunum og rópaði av illum huga: ”Her liggur hánæsaður av kalli, hond Háreks og fótur Fríðriks - hevnt er og hevnt skal verða hjá mikladalsmonnum, og skulu summir sjólátast, og sumir falla fyri bjørg og bláar skorar, og skal tað halda við, til tess so mangir eru burturging-nir, at teir kunna halda hvør annan í hond og fev-na um alla Kallsoy”. Tá ið hon hetta hevði sagt, fór hon út aftur við miklum gnýggi og duni og sást ikki meira. - Ikki hevur verið so sjaldan tí verri at frætta skaðatíðindi úr Mikladali, at menn eru falnir í bjørgunum, tá ið teir hava farið til bjargar at fygla ella fleyga ella verið á fjalli eftir seyði; - talið hevur ikki verið fult enn, so at teir, sum burtur eru gingnir, røkka at fev-

na um Kallsoy. Við Skálavík í Sandoy

er látur, sum eitur í Blá-fellsskúti, og um tað er sama søgnin, sum her frammanundan er sagt frá. Tróndur og Nik-las, faðir og sonur, vóru fyrstir menn, sum reistu búgv har í býlinginum á Hamri. Demmus (Niko-demus), sonur Niklasar fór trettandu nátt á látrið, tók hamin, sum ein vøkur opna hevði smoygt sær úr, fór heim við kópahúðini, og opnan elti hann (aðrir siga, at pápi Demmusar bar kópakonuna heim). Hann læsti húðina í kistu-na og hevði lykilin fastan í buksukvarðanum. Ein dagin var hann á útróðri og var farin í aðrar brøkur og hevði ikki minst at flytja lykilin yvir í tær, og so varð hann ko-nuleysur; tá ið hann kom heim av havi, stóð konan sum kópur við skersod-dan úti fyri bygdini. Har í Skálavík nevnast menn, sum telja ættarlið frá kó-pakonu.

V.U. Hammershaimb: ”Færøsk Anthologi I”, 1891

S ØGNIN UM KÓPAKONUNA

Málningur í Ósáskúlanum eftir Edward Fuglø

Page 10: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201410

Í stuttari viðtalu segði Hans Pauli Olsen mær eitt sin-dur um tíðina har alt byrjaði.

Tað eru nú júst 40 ár síða-ni at eg fór úr skúlanum. Oliver, tá eg tosaði við teg fyrstu ferð, tá helt eg meg vera ungan, nú haldi eg meg vera gamlan – 40 ár síðani eg fór úr skúlanum, sigur ein skemtingarsamur Hans Pauli.

Skal eg taka samanum skúlatíðina hjá mær, so haldi eg, at hevði eg havt fingið Árna Dahl sum lær-ara áðrenn eg kom í fram-haldsdeildina, so hevði skúlatíðin formað seg heilt annarleiðis hjá mær.

Árni var ein ótrúligur lærari, eg minnist, at tá eg gekk í skula, segði man ”tygum” við lærararnar, men Árni segði nel, tit skulu bara siga ”tú”. Eg kendi tað, sum um at Árni var ongin autoritetur hann var á hædd við okkum næmingar, og eg tók hann meira sum ein vinmann heldur enn ein lærara.

Eg minnist at hann plagdi at ganga túrar við okkum, og tað var á einum á he-sum túrunum niðan í Lis-taskálan, at eg kom í sam-band við Janus Kamban.

Janus hevði stóra ávir-kan á meg, eg arbeiddi okkurt fyrifallandi eitt ár ella so eftir at eg var farin út skúlanum, og tá hevði eg tætt samband við Janus Kamban. Janus helt upp á eitt tíðspunkt at eg hevði eitt so snøgt høvd, at hann helt at eg skuldi sita modell. Tað gjørdi eg og eg minnist, at tað tók langa tíð. Men so ein dagin segði hann, at

hann skuldi sita modell og eg skuldi formulerað høv-dið á sær. Tað gjørdi eg og tað høvdið bleiv framsýnt í listaskáanum. Tað var mín fyrsta framsýning har.

Forrestin, so kom eg ei-sini at kenna Frithjof Jo-ensen ígjøgnum Janus. Frithjof kom til Havnar at arbeiða við stáli, tí har var ein smiðja, har hann kun-di arbeiða sum hann vildi.

Eg minnist at vit báðir sótu á Sjómansheiminum, har hann búði og vístu hvør øðrum tekningar, sum vit høvdu gjørt.

Nú nevndi eg Árna Dahl, tí hann gjørdi mær lívið lættari í skúlanum, men eg hevði eisini aðrar góðar lærarar, sum stuðlaðu un-dir listina, eitt nú lærarin í formning, Hans Pauli Ja-cobsen.

Hesa tíðina áðrenn eg fór niður til Danmarkar at læra víðari, arbeiddi eg ei-sini eitt sindur saman við pápa mínum. Pápi var ski-pasmiðjur av professión, men tei seinnu árini fekst hann við at smíða fyri fólk, einamest at klæða hús og tílíkt, so eg fekk eina tíð saman við honum á tí øki-num eisini og tað eri eg glaður fyri, sigur Hans Pau-

li Olsen, listamaður í tele-fonini úr Keypmannahavn, har hann býr við familju síni Hans Pauli eg giftur Hjørdis, sum er abbadóttir Símun av Skarði, tey eiga tvey børn, ein drong, ið er 20 ára gamalur og eina dót-tir, ið er 18 ár.

Samarbeiðið imillum ok-kum í arbeiðisbólkinum og Hans Paula Olsen, mynda-høggara, hevur sína ótruli-gu søgu.

Fyri skjótt fýra árum síðani settu vit okkum í samband við Hans Paula Olsen, listamann, um hann ikki kundi hugsa Kópakon-una, sum eina standmynd á Stórakneysa í Mikladali.

Orsøkin til at tað on-gantíð var nakar ivið í ok-kara hugaheimi var, at Hans Pauli Olsen hevur sterk ættarbond úr Kalsoynni,

pápi hansara er ættaður av Húsum. Tá so ætlanin við Kopakonuni alla tíðina he-vur verið, at hon skuldi vera ein ikon, sum skal skunda undir ferðavinnumøgulei-karnar í oynni og økja um vinnumøguleikarnar í oyn-ni, so var tað ikki burturvið at listamaðurin eisini hevði eitt tætt tilknútið til oynna.

Tá eg nevni, í byrjanini at samarbeiðið hevur veri ótrúligt, so er tað tí, at hóast vit í veruleikanum ongantíð hava bundið okkum til ein sáttmála ella líknandi við

Hans Paula Olsen, so byr-jaði hann frá fyrsta degi at taka okkum í álvara og segði, tá vit høvdu sagt ho-num um ætlan okkara, at hesa stóru ætlaninina trúði hann uppá.

Og Hans Pauli Olsen byrjaði beinanvegin at hugsa og evna til. Stutt af-taná at vit høvdu tosað við Hans Paula, var Ólavur Samson saman við konu síni og vitjaði Hans Paula í Keypmannahavn og longu tá hevði Hans Pauli ymiskt, sum hann kundi

vísa honum, og samstundis kom ein tekning frá Hans Paulasa hond, har hann ímyndaði sær kópakonuna á Stórakneysa.

Vit, Oliver, Olivur og Ólavur hugsaðu sjálvan-di í byrjanini at tað fór at taka ein vetur ella so at fáa hetta upp í lag. Men tíðin skuldi vísa, at tað var ikki bara sum at siga tað, at fáa ætlanina setta í verk. Nóg-var søgur kunnu sigast frá hesi tíðina, men tá tosað verður um sambandið við Hans Paula Olsen, so er tað

ótrúliga at siga, at hann alla tíðina hevur trúð fult og fast upp á projektið, sjálvt um vit til tiðir vóru við at missa mótið, tí vit møttu ymiskum, sum vit sjálvan-di ikki høvdu roknað við, kanska meira av teknis-kum orsøkum enn nøkrum øðrum, tí sum kunnugt er ábært har kópakonan skal standa.

Men alla tíðina skundaði Hans Pauli undir og hóast vit hvørki høvdu pening at geva honum, ella ein sát-tmála við hann um nakað

sum helst, so bleiv hann við at arbeiða við Kópakonuni og at stuðla okkum í øllum, sum vit komu við – ein ótrúlig samarbeiðissøga og ein ótrúligur listamaður. Í útivið fýra ár hevur hann arbeitt bara við at hava okkara orð fyri, at vit vil-du fullføra projektið, uttan nakran sáttmála ella nakað sum helst á skrift sum bant okkum saman.

Oliver

ARNI DAHL K VEIK TI ÁHUGAN HJÁ MÆR F YRI LISTINI

H A NS PAULI OL SEN, BRENNUR F Y RI SÍNI LIST

Page 11: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 11

Ungi tofta-maðurin, Harald Símunarson Hansen, bæði sær og tosar við huldufólk.

Tað hevur hann gjørt, síðan hann var smádrongur. Hul-dufólk ansa eftir náttúruni, og tey gera bert vart við seg, um onki annað gerst, sigur hann.

Huldufólk liva í eini aðra-ri demensjón, teimum tør-var ikki rúm at búgva í, tey kunnu búgva í einum heilum steini, um tað skal vera, og tey ganga í gjøg-num heilt. Av náttúru eru tey vinalig og hjálpsom og tey eru ikki ónd.

Tunnilin norður um fjallÍ tunlinum úr Árnafirði til Norðtoftir plagdu nógv hul-dufólk at vera, Harald S. Hansen greiddi frá í Gra-tisavísini í 2009 um eina hending í tunlinum. “Eitt kvøldið fóru vit fýra mans at vita, um hetta mundi pas-sa... Vit koyrdu til triðsei-

nasta møtiplássið og settu bilin har og sløktu ljósini. Vit lótu vindeyguni upp, og tað ljóðaði sum onkur lempaði skerv. Onkur hoyr-di barnagrát. Ein stórur maður kom móti bilinum, tað var ein huldumaður, hann mundi vera einar tveir metrar og tredivu til hæd-dar. Hann bar okkurt. Eg havi sæð hann aðrastaðni í Føroyum, og eg havi tosað við hann. Hann eitur Hanus og er oddamaður fyri sítt fólk.” sigur Haraldur. Teir rýmdu úr tunlinum, men fóru síðan inn aftur løtu seinni. Og nú var nógv lív í, ein rúgva av fólki komu

framvið bilin, so bilurin flutti seg. Haraldur sigur, at huldufólkini vóru blíð, og tað einasta Hanus vildi te-imum, var at bjóða teimum vælkomnum. Tey eru væl-bygd og vøkur fólk, leggur Harald afturat, og Hanus hevur vakra konu. Eftir stóru flóðalduna í Hvan-nasundi fyri nøkrum árum síðan, eru huldufólkini flutt úr tunlinum og norður í stóru steinarnar í plantasju-ni í Kunoy.

Huldutrafikkur úti í KlaksvíkKlaksvík er stórur býur, har nógv fólk búgva, og

tí eru huldufólkini trongd burtur haðani, og teirra ei-nasta fríøki eru í Gerðum, í Borðoyarvík og Úti í Grøv og út í móti kirkjugarði-num. Her halda nógv hul-dufók í øllum aldri til, sum er tekin um at huldufólk nørast.

Við gamla kongaliga ei-nahandilin úti í Klaksvík er eisini ein ótrúligur hul-dutrafikkur, sigur Harald S. Hansen. Vit hava spurt úti á Norðoya Fornminnissavni, um teir hava kent nakað til huldufólk. Jú, har hevur ok-kurt verið at hoyrt og mer-kt. Fleiri fólk, ið hava vitjað har, siga, at alt ikki er, sum

tað eigur at vera. Fleiri ken-na tað óunniligt hjá fleiri, tú kennir teg ikki einsamallan og starvsfólk í Leikalund hava eisini hoyrt og kent ymiskt óveruligt.

Klaksvíkar HF-skeið 2013 P

Keldur: Gratisavísin 17 desember 2009Prát við Andras Sólstein á Norðoya Fornminnissavni, juni 2014

Atlantis, sum í dag er bio-grafur, var fyrr ein dansi-stova. Tað sigst, at fólk hava upplivað ymiskt har, sum tey ikki rættiliga vita, hvat er. Søgur siga, at einaferð kom ein portogisi til Klaks-víkar við einum handilsski-pi. Hesin maður dugdi sera væl at spæla violin, og hann hevði violinina við sær í dans, tá ið skipið lá inni í Klaksvík. Tá dansurin var liðugur, og hann var komin umborð aftur, gerst hann varugur við, at hann hevði gloymt violinina eftir í dan-sistovuni. Hann fór aftur í dansistovuna eftir henni, men kom ongantíð aftur til skipið, og ongin sá na-krantíð mannin aftur. Síða-ni tá sigst, at hann skal hava gingið aftur.

Vit hava hitt ein, sum vil verða ónevndur, ið kennir

húsið væl. Viðkomandi si-gur, at tað eru fleiri, ið hava

upplivað, at har er okkurt. Tá vit spurdu nærri, hvat

tey hava upplivað, greiðir viðkomandi frá, ta einu

ferðina, tey vandu sjónleik. Tá upplivdi tann, sum stóð

aftast, at ein hond var løgd niður á økslina. Róp kom í, og farið var at kanna, um nakar annar var inni har, men nei, har var ongin. Onnur dømir eru eisini um, at violin og klaverspæl hoyrist, og tung fótafet á pallinum; summi siga, tey síggja skuggar. Uppaftur onnur hava hoyrt, at onkur kemur inn, men so vísir seg, at tað er ongin. Sjálvur sigur viðkomandi seg fleiri ferðir hava hoyrt okkurt.

Forvitin vóru vit at vita, hvussu ein ber seg at í tílíkari støðu; tá var viðko-mandi skjótur at svara: ”tað er ein vegur, og hann er út!”

Jú, jú, tað er meir í mil-lum himmal og jørð, enn vit geva okkum far um.

Klaksvíkar HF-skeið 2013 P

ER MEIR MILLUM HIMM A L OG J Ø RÐ?

KL AKSVÍK , EIN MIÐDEPIL HJÁ HULDUFÓLKI

Page 12: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201412

Fyri at vit kundu vera vis-sir í, at tað var rætta slagi av kópi, sum vit tosaðu um,

so vendi eg mær til Bjarna Mikkelsen á Náttúrugripas-vaninum eftir at Hans Pauli

hevði spurt inn til tey ymsu kópasløgini. Hans Pau-li hevði verið í Zoologisk Hava í Keypmannahavn og hugt, men sum vit skiltu, so vóru har mest steinkópar.

Bjarni Mikkelsen vísti á, at tað einamest ella bara eru láturkópar undir Føroy-um. Hans Pauli fekk síðani boð um at googla seg til latínska navnið á kópaslag-num við Føroyar. Men tað

gekk stutt tíð til Hans Pauli vendi aftur til spurningin, og vildi hava høvd, lállir og fitjur av einum kópi til at brúka sum modell.

Tað var nú ikki bara sum at siga tað. Men eftir drúg-var royndir, eydnaðist tað at fáa góð fólk í Haraldssundi at veiða okkum kóp til en-damálið.

So var at fáa hendan suður til Kaldbaks á goymsluna

hjá Náttúrugripasavninum har. Her parteraði Bjarni kópin og vit fingu høvd, lál-lir og fitjur til Hans Paula at modellera eftir.

Sjálvur fór eg til Dan-markar við hesum fáningi-num til Hans Paula Olsen og í atelierinum hjá honum fingu vit ymiskt skemtiligt burturúr.

Tá nú kópakonan kemur upp at standa á helluni í

Mikladali sæst vakurleikin í søguni á sjálvari kvinnuni, ímeðan seinasti óhugnaligi parturin av søguni er av-myndaður í kópahøvdinum – eitt meistaraverk eftir Hans Paula Olsen, mynda-høggara, tað fara yvaleyst tey flestu at sanna.

Oliver

KÓPURIN OG KÓPAKONAN

Tosa verður um hvar kópahøvdið skal verða, skal tað liggja á Stóra Kneysa ella skal kópakonan halda

tað í hondini?? Tó, listamaðurin tekur avgerðina.Høvdi av kópinum á kaffiborðinum í atelieri-

num hjá Hans Paula í Keypmannahavn

Tá listamaðurin Hans Pauli Olsen fekk uppgávuna at gera stand-myndina av Kópakonuni møtti hann skjótt fyrsta trupulleikanum, og tað var sjálvur kópahamurin.

Paulina og Erik Eliasen eru einastu hjúnini sum búgva á Syðradali. Saman við børnunum hjá teimum Andrias , sum er 26 ár og Janu Mariu, sum er 24 ár, eru tey fýra einastu fast-búgvandi fólkini á Syðra-dali.

Sum á so mongum øðrum økjum, so liggur te-irra partur ikki eftir, tá ið um Syðradal og Kalsoynna ræður.

Poulina hevur givið út bók við tilfari um brode-ring til føroyska tjóðbúnan. Hetta er handarbeiðisbók, sum er mest ætlað teimum til hugskotsískoyti, sum ætla at fáa sær føroysk klæði. Eisini er bókin ætlað til undirvísing.

Tá bókin skuldi gerast, so var neyðugt við myndatilfa-ri. Fyri betur at sjónliggera

ymisku mynstrini í ymis-kum litum og broderingum, so setti Paulina sær fyri at brodera til myndirnar, og tað er hetta upprunahand-

verkið, sum hon nú fer at sýna fram 1. august í skúla-num í Mikladali í samband við stóra tiltakið tá Kópa-konan verður avdúkað.

Tá eg spyrji Paulinu hvussu tað er at búgva á Syðradali um veturin, si-gur hon, at tað dámar hen-ni sera væl. Erik, maðurin

er pensionistur, men vit onnur arbeiða í Klaksvík og aðastaðni. Børnini ar-beiða bæði í Klaksvík, men trívast enn væl á Syðrada-li, sjálv havi eg arbeiði á Húsarhaldsskúla Føroya á Føroya Handarbeiðisskúla og í kvøldskúlanum í Kol-lafirði.

Í vetur havi eg havt tvey skeið á Syðradali uppá eina viku hvørt. Hetta hava ve-rið skeið undir Klaksvíkar Kvøldskúla. Til hesi skeiði-ni hava verið 11 kvinnur til hvørt skeiðið. 22 kvinnur íalt úr øllum landinum. Un-dirvíst hevur verið í fimm fylgjandi dagar á hesum skeiðum og fleiri av kvin-nunum hava í hesum sam-bandi leiga sær hús í Kal-soynni fyri at sleppa undan at ferðast heim hvørt kvøld.

Sum eg segði, so trívast vit ómetaliga væl á Syðra-

dali. Vit hava eitt framúr ferjusamband við Klaksvík. Eg vil heita á tey, ið koma í Kalsoynna 1. august, at hyggja seg um á Syðrada-li eisini. Vit hava sett ein minnisvarða her, ið er eina vitjan verdur og bygdin sær bestemt ikki út, sum ein út-deyð bygd. Til rós til tey, ið eiga hús á Syðradali kann eg siga, at tey gera ótrúli-ga nógv burturúr at halda bygdina og húsini og Erik gongur alla tíðina og tekur upp slíkt ið kann lýta.

Vit á Syðradali vóru kedd av at vit ikki komu uppí Klaksvíkar Kommunu á sinni, men tað verður væl-sagtans í nærmastu framtið, sigur Paulina Eliasen av Syðradali.

Vitjið framsýning henna-ra í Mikladali 1. August.

SYÐRADALUR GE VUREISINI SÍT T ÍK AST

Page 13: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 13

Page 14: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201414

Pisudagar 2014444444

Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri Spennandi og viðkomandi tiltak fyri teg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlandsteg, ið fer undir víðari lesnað uttanlands

Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og føroysku Ráðgevingina í DK greiða frá føroysku Ráðgevingina í DK greiða frá føroysku Ráðgevingina í DK greiða frá føroysku Ráðgevingina í DK greiða frá føroysku Ráðgevingina í DK greiða frá og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira á 18-25.fo á 18-25.fo á 18-25.fo á 18-25.fo á 18-25.fo á 18-25.fo

Mánakvøldið 4. august kl. 19.30Mánakvøldið 4. august kl. 19.30Mánakvøldið 4. august kl. 19.30Mánakvøldið 4. august kl. 19.30Mánakvøldið 4. august kl. 19.30Mánakvøldið 4. august kl. 19.30á deildini hjá Eik í Klaksvíká deildini hjá Eik í Klaksvíká deildini hjá Eik í Klaksvíká deildini hjá Eik í Klaksvíká deildini hjá Eik í Klaksvík

Týskvøldið 5. august kl. 19.30Týskvøldið 5. august kl. 19.30Týskvøldið 5. august kl. 19.30á Ungdómsdeildini hjá Eik í á Ungdómsdeildini hjá Eik í á Ungdómsdeildini hjá Eik í miðbýnum í Havnmiðbýnum í Havnmiðbýnum í Havnmiðbýnum í Havnmiðbýnum í Havnmiðbýnum í Havn

Møtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølmenMøtið fjølment!

Spennandi og viðkomandi tiltak fyri teg, ið fer undir víðari lesnað uttanlands

Umboð fyri MFS, ASK, Vinnuhúsið Eik og føroysku Ráðgevingina í DK greiða frá og geva góð ráð um lestrarlívið. Les meira á 18-25.fo

Mánakvøldið 4. august kl. 19.30á deildini hjá Eik í Klaksvík

Týskvøldið 5. august kl. 19.30á Ungdómsdeildini hjá Eik í miðbýnum í Havn

Møtið fjølment!

18-25.fo

Page 15: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 15

Kópakonan avdúkast á Stórakneysa í Mikladali

Hátíðarhald 1. august 2014

Skráin

Kl. 06.40 Ternan siglir fyrsta túr av Klaksvík Ternan siglur allan dagin eftir serligari ferða-ætlan heilar 14 ferðir og busssamband er við allar túrarnar til Mikladals - eisini nakrir til Trøllanesar Serlig ferðaarmbond verða seld á Norðoya Kunningar stovu– selt verður alla vikuna frammanundan tiltakið

Vaksin kr. 110,- til og frá Syðradali og bussur til og frá Mikladali/TrøllanesiBørn kr. 60,- til og frá Syðradali og bussur til og frá Mikladali/Trøllanesi

Kunna teg um ferðaætlanina á nordlysid.fo, klaks vik.fo og visitnordoy.com Kl. 10.00 Gonguferðir Norðoya Kunningarstovan skipar fyri gonguferðum - Tekna teg á Kunningarstovuni í Mikladali - Niðan á Slættafjall í Mikladali - Gingið verður út í Djúpadalumvegis tunnilin Møtast við fótbótsvøllin - gingið verður niðan gjøgnum viðarlundina

á Trøllanesi - Norður á Kallin Bussur frá Mikladali til Trøllanes kl 09.45 Bussur koyrur av Trøllanesi til Mikladals kl 13.00 Møtast við ovasta vegbogan á Trøllanesi- tey sum skulu koyrast frá Mikladali møta við veg-krossin oman til Mikladals omanfyri bygdina við landsvegin TIl ber at bíleggja pláss til túrarnar á Norðoya Kunningarstovu vikuna áðrenn á tlf. 456939 ella [email protected]

Norðoya Kunningarstovan Tingstøðin - 700 Klaksvík tel +298 45 69 39 - [email protected] visitnordoy.com Kl. 10.00 - 18.00 Fótbóltsvøllurin er opin og til ber at spæla ymisk bóltspøl Kl. 10.00 Smiðjan í Norðnástovu letur upp

Kl. 10.00Myllan er opin

Kl. 10.00 Kistan hjá Kópakonuni kann síggjast gjøgnum vindeyga í Uttarstovu

Kl. 10.00 - 18.00 Framsýning í skúlanum - Paulina Eliasen av Syðradali hevur framsýning av tilfarinum til bókina ”Brodering til tann føroyska tjóðbúnan”. Bókin kann keypast á framsýningini. Kl. 10.00 - 18.00 Myndaframsýning í Innistovu - Fotomyndir eftir Hjalmar Waag Høgnesen Kl. 10.00 - 18.00 Listaframsýning í kjallaranum hjá Heðin og Bernhardinu Klein - Myndir eftir Hans J. Glerfoss, Fridtjof Joensen, Hans Hansen - Norðoya Listafelag skipar fyri Kl. 10.00 - 18.00Kirkjan opin - Dánjal Eliasen sigur frá Kl. 10.00 Kikarin niðanfyri Pakkhúsið í Hússtovu er tøkur Kl. 10.00 - 18.00Stóra Neyst er opið, har eldri bátar úr Mikladali eru at síggja Kl. 10.00 Skúlin á Trøllanesi opin Kl. 11.00 - 12.00 Gomul bygdaspøl - Skótarnir á Húsum skipa fyri Kl. 12.00 - 20.00Matstovan í Innistovu letur upp- í Avhaldshúsinum

Kl. 12.00 - 20.00 Matstovan Sigursglæman letur upp - parkeringsplássið Suðuri í Húsi Kl. 12.00 - 20.00Pylsuvognur letur upp á Kappanum

Avdúking av standmyndini- Kópakonan á hellini Kl. 14.00 Sangur - Ingibjørg Hansen. Rani Nolsøe spælir undir Kl. 14.05Bjørn Kalsø, landsstýrismaður í Mentamálum, setur haldið og avdúkar standmyndina Kl. 14.10Sangur - Ingibjørg Hansen.Rani Nolsøe spælir undir Kl. 14.15Oliver Joensen handar standmyndina til Klaksvíkar býráð Kl. 14.20Jógvan Skorheim, borgarstjóri heldur røðu Kl. 14.25 Sangur - Eivør Páldóttir Kl. 14.35 Ljóðleikur: Kópakonan - Maiken Hansen Kl. 14.45Klaksvíkar Dansifelag - kvøða part av Kópakonukvæðnum Kl. 15.00 Klaksvíkar Sjónleikarafelag - Leik um Kópakonuna Kl. 15.15 Bikar av suppa verður boðið niðanfyri Stóraneyst Kl. 16.00 Konsert í kirkjuni -Eivør Pálsdóttir, Ingibjørg Hansen, Rani Nolsøe o.fl. syngja og spæla

Kl. 17.00 - 18.00 Gomul bygdaspøl - Skótarnir á Húsum skipa fyri

Page 16: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201416

Søgnin um Kópakonuna si-gur, at kóparnir komu upp á helluna í Mikladali, lótu seg úr haminum og fóru at dansa trettandakvøld. Og tað var eina slíka nátt, at bóndin á Sunnanágarði tók hamin hjá vakrastu gentu-ni í dansiringinum, so hon í lýsingini ikki slapp aftur í havið saman við hinum kópunum.

Hamin læsti bóndin í eini kistu og gifti seg við Kópa-konuni.

Nú røkist aftur fyri, at Kópakonan verður at síggja á helluni norðuri í Mik-ladali. Hesaferð kemur hon á land á hásumri, gjørd úr bronsu av dugnaliga lista-manninum Hans Paula Ol-sen, sum eisini hevur røtur úr Kalsoynni. Sjálvur eri eg so heppin, at eg havi sæð myndil av standmyndini í fullari stødd. Og sigast má, at útlitini til, at Kópa-konan fer at taka seg væl út í stórslignu náttúruni undir bakkanum í Mikladali eru góð. Tí standmyndin er sera flott!

Tað eru fyrireikarirnir handan Sjómannadagin, sum fyri fýra árum síðan fóru undir fyrireikingarnar at reisa standmynd av Kó-pakonuni, og eru tað serli-

ga Oliver Joensen, Ólavur Samson og Olivur Thom-sen, sum við hegni, treisk-ni og við góðum stuðli frá vinnu, myndugleikum og

øðrum í lokaløkinum, hava staðið fyri verkætlanini, og má tað sigast at vera eitt bragd, at komið er so væl áleiðis, nú standmyndin

verður reist og avdúkað í summar.

Søgnin um Kópakonu-na hevur ikki einans ljósar síður, og tí kann onkur mø-

guliga undrast á, at stand-myndin nú verður reist. Men søgu og sagnir okka-ra eiga vit ikki at fjala ella gloyma! Tær eru partur av okkara mentanararvi, ið við eini ætlan sum hesari, kun-nu ríka gerandisdagin bæði hjá lokala fólkinum og ikki minst teimum ferðandi, sum koma uttanífrá í oyn-na.

Mong liva í dag í býum fjart frá náttúruni. Hesin liviháttur hevur ført við sær ein longsul eftir uppli-vingum fjart frá stressan-di býarlívinum og nærri náttúrini. Av somu orsøk síggjast alt fleiri ferðandi í oyggjasamfeløgum sum okkara. Og tað er lítið at taka seg aftur í, at ein túrur í Kalsoynna í vøkru og stórslignu náttúruna, er stór uppliving hjá ferðandi, bæði hiðani úr landinum og fremmandafólki úr øðrum londum. Eitt er vist! Stand-myndin av Kópakonuni í Mikladali kann bara fara at gera túrin og upplivingina hjá ferðandi enn betur.

Ferðasambandið í Kal-soynna batnaði munandi, tá ferjulegan á Syðradali varð tikin í nýtslu og Sam fór at røkja siglingina í oynna. Síðan tá er talið av ferðandi

økt munandi, og nakað av ferðavinnuvirksemi hevur tikið seg upp í oynni.

Verkætlanin við Kó-pakonuni hóskar tí væl á staðnum, og fer sum frá líður uttan iva at hava við sær, at ferðavinnan verður ment oynni og landinum at frama. Her vera góðir møguleikar hjá ferðandi eina tiltrongda fríløtu at kasta gerandishamin og fylla “upplivingarkistuna” við nýggjum spennandi upplivingum, tá tey koma í oynna.

Eg gleði meg til at vera við til hátíðarhaldið tann 1. august norðuri í Mikladali, tá standmyndin av Kópako-nuni verður avdúkað.

Tað røkist fyri, at dagurin verður væl skipaður - og øll eru vælkomin í oynna - so vónandi verða vit mong til hátíðarløtuna.

Fari at enda at takka fyrireikarunum fyri het-ta megnar tiltak og fram-haldandi góða eydnu.

Bjørn Kalsø, landsstýrismaður í mentamálum

KÓPAKONAN AF TUR Í MIKL ADALIKÓPAKONAN AF TUR Í MIKL ADALI

Page 17: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 17

KÓPAKONAN AF TUR Í MIKL ADALIKÓPAKONAN AF TUR Í MIKL ADALI

Tel. +298 20 70 00Fax +298 20 70 10T-postur: [email protected]

Norðhavnin 8Postboks 329

FO-726 ÁnirnarFøroyar

Góða eydnu við tiltakinum„Kópakonan“á Stórakneysa

Page 18: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201418

Til hátíðarhaldið fríg-gjadagin verða nógv tilt-øk til allar aldursbólkar.

Skráin er long og eitt sin-

dur av hvørjum er til ge-stirnar. M.a. eru fleiri tón-leikatiltøk hendan dagin í Mikladali. Kl. 14.05 setur Bjørn Kalsø haldið og

avdúkar standmyndina. Beint áðrenn og eftir hesa røðuna, syngur lokala Ingibjørg Hansen, meðan Rani Nolsøe spælir un-

dir. Nakað seinni undir hátíðarhaldinum fer Eivør Pálsdóttir at syngja. Kl. 14.35 verður ljóðleikur í sambandi við Kópakonu-

na, sum Maiken Hansen skipar fyri. Kl. 14.45 fer Klaksvíkar Dansifelag at kvøða part av Kópakonu-kvæðnum. Og kl. 16.00

verður konsert í kirkju-ni, har Eivør Pálsdóttir, Ingibjørg Hansen, Rani Nolsøe o.fl. Syngja og spæla.

NÓGV UR TÓNLEIKUR Í MIKL ADALI

Page 19: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 19

Page 20: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201420

útferðir tann 1. aug. í samband við at Kópakonan verður avdúka

Túrur út á Kallin:

Eitt sera væl umtókt ferðamál, bæði fyri útlendingar og føroyingar. Túrurin er ikki torførur at ganga, men góðir skógvur mugu til.

Túrurin byrjar norðanfyri tunnilsmunnan á Trøllane-si. Gingið verður við ferðaleiðara út til vitan á Kalli-num. Útsýnið haðani er avbera vakurt og náttúran fer inn undir húðina: Fuglaljóð, hav og ljós.

Túrurin tekur uml. 3 tímar tilsamans og kostar kr. 200,- fyri hvønn.

Túrur niðan á Slættafjall í Mikladali:

Ein lættur og hugnaligur túrur. Komin niðaná, er gott útsýnið vestureftir, eins og yvir á Kunoynna og oman í bygdina í Mikladali. Har er stak hugnaligt at sita við einum góðum kaffimunni, lendið er gott og børnini kunnu spæla sær á slættanum. Góðir skóg-var eru ein fyrimunur.

Túrurin tekur uml. 2 tímar at ganga, báðar vegir. Kann sjálvandi vera longri, um avgjørt verður at steðga longri á slættanum. Prísurin er kr. 150,- fyri hvønn.

Túrur ígjøgnum Trøllanestunnilin og út í Djúpadal:

Fyri tey, ið ikki seta seg føran fyri at ganga í haga-num, verður ein túrur gjørdur út í Djúpadal. Ætlanin er at ganga ígjøgnum Trøllanestunnilin og út í tun-nilsmunnan í Djúpadali. Ferðaleiðari er við á túrinum og onkrar góðar søgur munnu vera at hoyra. Túrurin tekur uml. 2 tímar og kostar kr. 100,- fyri hvønn.

Allir túrarnir verða seldir á Norðoya Kunningarstovu og tilmelding er neyðug. Fólk, ið ynskja at tekna seg til túrarnar, kunnu seta seg í samband við Norðoya Kunningarstovu á tlf. 45 69 39 ella við at skriva tel-dupost: [email protected]

SlættafjallDjúpidalur Kallurin

Page 21: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 21

ynskir kalsoyingum og øllum norðoyingum hjartaliga tillukku við Kópakonuni

Tvær eldsálir aftanfyri Kópakonuna á stóra kneysa har Kópakonan kemur at standa. Olivur Thomsen og Markus í Norðnástovu

Page 22: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201422

EIN FØROYSK FYRITØKA Í HEIMSFLOKKI

Bakkafrost ynskir øllum føroyingum tillukku við prýðiliga listaverkinum í

Mikladali, sum verður avdúkað 1. august.

Page 23: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 23

http://rbr.dk/kataloger/2014-dk/#p=37

1 of 2 7/7/14 5:40 PM

Borg l Runavík, tel. 477272 l Klaksvík, tel. 455149 l www.borg.fo

ger tað við skili fyri ein góðan prís heildarveitariheildarveitari

flott skjótihurðaskáp ...til kamarið, grovkøkin, gongina, skrivstovuna, baðirúmið, o.a.

vesimøbilMøbil, bein og vask

2.999,-tilhoyr til vesimøbilKrani, spegl og LED ljós

1.799,-

rbr flísar, lock-block15x30x17,5 cm.

rbr flísar, herregård5,5x14x21 cm.

rbr flísar, hjertingstein5,5x14x21 cm.

35,- pr. stk.

gráir

179,- pr. m2

gráir

159,- pr. m2

gráir

siemens dustsÚgvariVS01E1801 - 1800 WATT

bosch dustsÚgvariBSG82231 - moonlight blue

599,-FYrr 999,-

1.299,-FYrr 2.299,-

Page 24: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201424

Page 25: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 25

Page 26: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201426

Innandalsvegur

Við Rossalið

Bóndavegur

Laðið

Sunnanávegur

Á Ry

ggi

Deild

arve

gur

Beitisb

rekka

Fornagøta

Fyri uttan Kirkju

Í Túninum

Norðnátún

Kistan Utta

rstova

Fløttavegur

Viðarlundin

Kappin

Skúlin

Tilbú

gving

Kópakonaná Stórakneysa

Vesturi á Gjógv

Bakkavegur

Norðnástovu

smiðjan

Myllhúsið

Stór

a ne

yst

Innistova

Ítrótt

arøki

Viðarl

und

Kalsoyarvegur

Fossstova

Sodnhús

Lending

N

MIKLADALUR

Innandalsvegur

Við Rossalið

Bóndavegur

Laðið

Sunnanávegur

Á Ry

ggi

Deild

arve

gur

Beitisb

rekka

Fornagøta

Fyri uttan Kirkju

Í Túninum

Norðnátún

Kistan Utta

rstova

Fløttavegur

Viðarlundin

Kappin

Skúlin

Tilbú

gving

Kópakonaná Stórakneysa

Vesturi á Gjógv

Bakkavegur

Norðnástovu

smiðjan

Myllhúsið

Stór

a ne

yst

Innistova

Ítrótt

arøki

Viðarl

und

Kalsoyarvegur

Fossstova

Sodnhús

Lending

N

MIKLADALUR

Page 27: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 27

Innandalsvegur

Við Rossalið

Bóndavegur

Laðið

Sunnanávegur

Á Ry

ggi

Deild

arve

gur

Beitisb

rekka

Fornagøta

Fyri uttan Kirkju

Í Túninum

Norðnátún

Kistan Utta

rstova

Fløttavegur

Kappin

Skúlin

Tilbú

gving

Kópakonaná Stórakneysa

Vesturi á Gjógv

Bakkavegur

Norðnástovu

smiðjan

Myllhúsið

Stór

a ne

yst

Innistova

Ítrót

tarø

kiVi

ðarlu

nd

Fossstova

Sodnhús

Lending

N

MIKLADALUR

Innandalsvegur

Við Rossalið

Bóndavegur

Laðið

Sunnanávegur

Á Ry

ggi

Deild

arve

gur

Beitisb

rekka

Fornagøta

Fyri uttan Kirkju

Í Túninum

Norðnátún

Kistan Utta

rstova

Fløttavegur

Kappin

Skúlin

Tilbú

gving

Kópakonaná Stórakneysa

Vesturi á Gjógv

Bakkavegur

Norðnástovu

smiðjan

Myllhúsið

Stór

a ne

yst

Innistova

Ítrót

tarø

kiVi

ðarlu

nd

Fossstova

Sodnhús

Lending

N

MIKLADALUR

Page 28: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201428

Page 29: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 29

Hesi fýra árini, vit í arbeiðisbólki-num hava arbeitt við projektinum um Kópakonuna, hevur Preben Hansen, verk-frøðingur fylgt okkum frá tíðliga í tilgongdina.

Tað var nevniliga so, at longu tá vit høvdu sent fyr-stu umsóknirnar um stuðul út til møguligar veitarar, byrjaðið spurningurin um styrkina av kópakonuni og landnyrðingsódnirnar at spøkja.

Vit í arbeiðisbólkinum vóru bert glaðir amatør-ar, og tí var neyðugt hjá okkum at útvega hjálp frá serkønum fólkum. Fyrstur, ið hugdi við verkfrøðinga-eygum eftir projektinum var Klæmint Østerø frá Landsverk. Klæmint hevði datur um aldumatingar-nar norðanfyri, og hann staðfesti, at tað tey kalla ”100 ára aldan” norðanfy-ri, sum kundi væntast inn

ímóti helluni í Mikladali kundi væntast at vera 13 metrar høg. Klæmint kom eisini til, at fyrsta modellið av Kópakonuni fór ikki at standa ímóti hesi aldu.

Landsverk heitt tí á ok-kum um at fáa okkum ein verkfrøðing at arbeiða víðari við arbeiðinum, sum Klæmint Østerø hevði gjørt. Við góðari hjálp frá Hera Hammer, verk-frøðingi hjá Klaksvíkar Kommunu var funnið fram til Preben Hansen, verk-frøðing. Frá fleiri keldum fingu vit eisini at vita, at hetta var eitt heppi væl og sagt var, at fingu vit hann við, so vóru vit væl fyri.

Og tað eydnaðist. Preben

Hansen hevur gjørt eitt sera stórt verkfrøðiligt avrik í hesum projektinum. Hann hevur fleiri ferðir verið í Danmørk, bæði á fundum við Hans Paula Olsen og við Jørn Svendsen, stoypa-ran í Svendborg, at tryggja sær, at hansara útrokningar og krøv til Kópakonuna vóru hildin út í æsir.

Preben Hansen hevur eins og Hans Pauli Olsen, alla tíðina verið har, sjálvt tá tað sá svartast út, tá he-vur hann verið og skumpa undir, og hann hevur verið okkum tøkur nær vit so heittu á hann.

Ídag kunnu vit errnir vísa tað verkfrøðingaarbeiði,

sum er væl úr hondum greitt, og sum eisini Lands-verk hevur kunna sagt gott fyri.

Fer Kópakonan at falla í eini ódn einaferð? Ja, ongin kann tryggja at vanlukkan ikki hendir. Hinvegin, so føla vit, at Kópakonan er trygg. Verkfrøðin hevur ikki bert tryggja Kópakon-una á Stórakneysa við nóg-vum stáli, sjálvur kneysin er eisini tryggjaður, so hann ikki fer undan Kópakonuni. – Kópakonan er ómetaliga sterk og spennandi verður at síggja hana í brimi á ve-trartið.

HVUSSU FER KÓPAKONAN AT KL ÁRA SEG Í BRIMINUM?

Preben Hansen ogÓlavur Samson í Stóra Neysti

Preben Hansen,Hans Pauli Olsen og Jørn Svendsen

á stoyparínum í Svendborg

amr.fo

Page 30: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201430

TøkkHjartaliga takka vit fyri sýnda samkenslu

og hjálpsemi tá okkara kæra mamma, verðmamma og omma

Klára Maria JoensenKlaksvík

andaðist og varð jarða.

Tøkk til Hanus a Gørðum prest fyri troystandi orð.Tøkk fyri blómur og kransar.

Tøkk fyri peningagávur til Klaksvíkar Hornorkestur.Tøkk fyri vakran hornblastur í kirkjuni.

Tøkk til tykkum øll sum fylgdu Kláru til hennara seinasta hvíldarstað.

Fyri tey avvarðandiJóan Petur, Dagfinn og Christel

Fríggjadagin 1. august giftast Guðrun Rajani Hansen, Hoyvík, og

John Hammer, Klaksvík.

Víglsan verður í Betesda, Klaksvík, kl. 12. Eftir vígsluna verður móttøka,

har øll eru hjartaliga vælkomin. Veitslan verður fyri innbodnum.

Brúdleyp

Leygardagin 9. august giftast Jastrud Hanusardóttir Joensen, Klaksvík,

og Petur Mohr, Fuglafjørður. Vígslan verður í Siloa, Fuglafirði, kl. 12. Veitslan verður fyri innbodnum í Mentanarhúsinum í

Fuglafirði kl. 18. Sunnudagin 10. august verður brúðarhús, Dávabrekka 6 í Klaksvík frá kl. 16

Brúdleyp

Týsdagin 5. August giftastRó Kajsdóttir, Saltangará og

Dánial Bertholdsen, Klaksvík.

Vígslan verður kl. 11 í Betesda í Klaksvík,har øll eru hjartaliga vælkomin.

Borðhaldið byrjar kl. 14 í Skálanum í Klaksvík,fyri innbodnum.

Brúdleyp

Leygardagin 2. august giftast Karina Hansen, Klaksvík, og Sigurð Mohr, Klaksvík.

Vígslan verður í Christianskirkjuni kl 13.Veitslan verður fyri innbodnum í Skálanum

í Klaksvík kl.18

Brúdleyp

L E I Ð A R I N

Rúm tíð eg ringin síðani vit sótu her á trappuni og droymdu um kópakonuna á Stórakneyhsa.

Nú eru vit um at vera við málið, og í tí sambandi bjóða vit øllum føroy-ingum og gestum at koma í Kalsoynna 1. august at hátíðarhalda avdúkingina av Kópakonuni saman við okkum.

Skipað er fyri, at Ternan kemur at sigla um Kalso-yarfjørð allan tann dagin.

Armbond verða at fáa á Kunningarstovuni í Klaks-vík og tey galda fyri ferðina við Ternuni báðar vegir og við bussunum báðar vegir.So vinarliga latið bilin stan-da eftir í Klaksvík um tað ber til.

Vit vóna at síggja so nógv sum gjørligt, bæði stór og smá!

Oliver Joensen, Olivur Thomsen og Ólavur Sam-son. (Kópakonubólkurin hjá Føroya Sjómannadegi.)

Vit eru klár at taka ímóti – vælkomnir føroyingar allir

Súkkla burturblivin

Hesin fitti drongurin hevur sjálvur keypt sær súkklu fyri føðingardags pengarnar. Nú ein dagin varð

súkklan stolin við fótbóltsvøllin. Um onkur hevur sæð ella veit nakað um súkkluna,

vinarliga ringi á tlf. 221766 (Heidi). Setrið á súkkluni er klistrað við svørtum tape.

Page 31: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 31

Magni Garðalíð, borgarstjóri í Húsa kommunu sigur, at Kópa-konan á helluni í Mikladali fer at gera at vit í oynni enn meira fara at draga somu línu, og tað fer at gera okkum enn sterkari og vit hava verið frammanundan.

Líka síðani ætlanin um at seta Kópakonuna á Stórak-neysa kom fram, hava fólk, sum eru ættað higani frá, og ferðafólk, spurt eftir

projektinum, ”Nær verður hon sett upp” hevur verið ein standandi spurningur til okkara, sum búgva her í oynni.

Eg rokni við, at verður rætt atborið, so fer hetta at hava við sær størri ak-tivitet í kommununi og í síðsta enda fer hetta eisini at skunda undir ein fólka-vøkstur.

Á Húsum eru vit í tí hep-nu støðu, at fólkatalið helst

fer at vaksa í næstum, ídag búgva 42 fólk fast í kom-mununi. Miðalaldurin er í løtuni 30,6 ár, dóttir ok-kara er í fer við at byggja sær nýggj hús her, og eini onnur hús fara helst eisini í gongd skjótt og áhugi he-vur eisini verið frá øðrum. Elsti maður í bygdini er í 60-unum og elsta konan er kona mín, og hon er 51 ár, so framtíðin hjá Húsum sær út til at vera bjørt.

Síðani eg kom inn í kom-mununa her, havi eg roynt at arbeitt fyri trivnaðinum í kommununi fyrst og fremst. Tað hevur stóran týdning at barnafamiljurnar her hava tað gott og trívast. Beint nú hava vit eitt pinkulítið trivnaðarprojekt, har kom-munan hevur keypt eitt sindur av máling og so fara vit saman við børnunum at málað betongveggin, sum stendur niðan ímóti veg-

num, og samstundis fara vit at hava pylsur og okkurt gott til børnini.

Í mínari verð er ongin ivi um, at vit fara fyrr ella seinni at leggja saman við Klaksvíkar kommunu. Krøvini til kommunuein-dirnar gerast alt størri og størri. Vit eru í støðugum samráðingum við Klaks-víkar kommunu. Ein sam-anlegging fer eisini at hava við sær at vit standa sterka-

ri saman í oynni. Hinvegin so havi eg lagt dent á, at ein samanlegging skal ikki vera ein ”happening” beint uppundir eitt val. Tað skal vera væl fyriskipað mitt í einum valskeiði, soleiðis at veljararnir her hava møgu-leikar fyri at luttaka í einum kommunuvali í Klaksvík og eisini at stilla upp, um tey hava hug til tað. Ikki tí, eg eri ikki valdur at leggja kommunurnar saman, men øll tekin í sól og mánað bera á tað borðið, at sam-anlegging verður neyðug einaferð í framtíðini.

Fyri at koma aftur til Kó-pakonuna, so ivist eg onga løtu í, at hon fer at vera við til at økja um ferðavinnu-møguleikarnar í oynni. Kó-pakonan verður heilt víst eitt ”must” hjá ferðaman-ninum um summarið, men hetta verður so sanniliga eisini møguligt at ”selja” til ferðafólk á vetri, sigur Magni Garðalíð, borgar-stjóri at enda.

Tað heldur Mik-kjal Joensen av Trøllanesi. Mik-kjal hevur í 25 ár hespast við festið á Trøllanesi og fyri nøkrum árum síðani lat hann upp eina jarns-miðju á Trøllanesi.

Á Trøllanesi hava vit havt nakað av inntøku av Ferðavinnuni, og tað he-vur kanska serliga verið gongutúrarnir út á Kallin. Nógv av tí vit hava gjørt í ferðavinnuhøpi, hevur ve-rið í samstarvi við Mag-na Garðalíð á Húsum, tað samstarvið hevur rigga væl.

Tá tað kemur til jarns-miðjuna, so hevur tað gingið hampuliga við hen-ni. Útlendingar hava kan-

ska ikki verið tey bestu við-skiftafólkini, men hinvegin hava føroyingar verið ras-kir at víst tí handverkinum áhuga, nógv er smíðað úr jarni og leverað ymsastað-ni.

Eg haldi at tá tað ræður um ferðavinna, so eiga vit

føroyingar at vera betur til at taka fyri, enn vit hava gjørt. Gestablíðni er gott, men skulu vit fáa nakað burturúr nógvu vitjanunum á bygd, so er umráðandi at vit eru ”professionel”, ve-ita eina góða tænastu og duga at taka fyri. – Jú eg

ivist onga løtu í, at Kópa-konan fer at skunda undir ferðavinnuinntøkurnar í Kalsoynni.

VIT VÆNTA OKKUM MEIRA AV FERÐAVINNUNI

S A MSTA RV IÐ Í OY NNI GERST BETUR

Page 32: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201432

Í samband við avdúkingini av standmyndini hjá Hans Pauli Olsen í Mikladali 1.august, framførir Klaksvíkar Sjónleikara-felag leikin um Kópakonuna. Leikstjóri er Sóley Danielsen.Leikurin var framførdur í fjør á Norðurlendska barnasjónlei-karfestivalinum í Østersund, í avhaldshúsinum í Mikladali og á kvøldsetu í Spaniastovu har eisini tey sum fyrireika avdúkingi-na av standmyndini søgdu frá ætlanini og vístu myndir.Umtalan eftir framførslurnar hava verið sera góð! Og nú gleða leikararnir seg til at fram-føra leikin niðri á helluni í Mikladali.

Klaksvíkar sjónleikarafelag takkar fyri at verða boðin við til at fagna søgnina um ópakonuna í Mikladali!

KÓPAKONAN -sjónleikur

Broyting í Almennu Byggisamtyktinifyri Klaksvíkar KommunuVið heimild í løgtingslóg nr. 13 frá 21. mai 1954 um býarskipanir og byggi-samtyktir, seinast broytt við løgtings-lóg nr. 19 frá 18. mars 2013 verður við hesum uppskot til broyting í almennu byggisamtyktini fyri Klaksvíkar Kom-munu framløgd til alment eftirlits:

Viðv. øki A10 Ásetingin fyri minsta mark grundøki, sum er 300 m2, verður broytt til 200 m2, galdandi fyri økið sunnanfyri Fjósabrekkuna. Ábygging- , parkerings- og frálei-kakrøv eru óbroytt

Broytingin liggur frammi til alment ef-tirlit í býráðshúsinum – Miðlan – frá 16. juli til 6. august 2014 og er somuleiðis at síggja á www.klaksvik.fo .

Møgulig mótmæli ella broytingarup-pskot skulu vera býráðnum í hendi í seinasta lagi 29. august 2014.

Klaksvík 15. juli 2014Klaksvíkar Býráð

SóleyDanielsen

Page 33: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 33

10 ÁR

ØLL TILTØK ERU ÓKEYPIS

Í samband við at vit í ár hátíðarhalda 10 ár við FØROYA SJÓMANNADEGI verður bjóða til

STÓRA FØÐINGARDAGS BUFFÉ“ALT GOTT ÚR HAVINUM”

Leygardagin 23. Augustí Klaksvíksgarðinum frá kl 14 - 18

við Føroya Sjómannadegi

Vælkomin

Page 34: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201434

Við Tóru kring Ísland20. til 28. august

Les meira á www.smyrilline.fo/vid-toru, skriva til [email protected] ella ring 345900

Komið við Tóru Tóroddsdóttir á eina ferð kring Ísland. Køna frásøgukvinnan hevur skipað fyri eini bussferð kring grannalandið í vestri. Vit uppliva eitt nú Bláu lón, síggja bergta-kandi Gullfoss, Geysir, Dettifoss, Mývatn, Reykjavík, Jökulsárlón o.m.a.. Tóra fer at greiða frá søgum og teimum ymisku støðunum, sum vit vitja á leiðini. Gist og etið verður ymsas-taðni.

Túrurin hóskar seg eins væl til tann einsamalla, sum hann ger til pør ella vinir.

Fyri hvønn, tá ið 2 ferðast saman í innv. 2-koyggjukamari . . . . . . . . . . . . úr kr. 7.990

Íroknað• Ferð til Íslands og aftur• Koyggja í deildum innv. 4-koyggju-

kamari• Gisting í deildum dupultkamari í Íslandi• Bussferð við ferðaleiðara• Hálvpensjón á allari ferðini• Øll avgjøld

Skrá:20.08 Fara av Havnini kl. 18:00.

21.08 Koma til Seyðisfjarðar. Leiðin gongur fyrst til Egilsstaðir og síðani gjøgnum Jökuldal og Møðrudalsoyðuna til Mývatns har nógv er at síggja. Eisini steðga vit við Dettifoss og Góðafoss, áðrenn vit koma til Dalvíkar, har vit gista.

22.08 Vit byrja við at koyra til Akur eyrar, har vit steðga 2-3 tímar. Seinnapar-tin gongur leiðin til Skagafjørðin og Húnavatns sýslu, sum eru sera søgurík støð. Vit gista á Staðarfløt.

23.08 Ávegis til Reykjavíkar vitja vit slóðir-nar hjá Egili Skallagríms syni og Snorra Sturlusyni. Um kvøldið ber til at uppliva Reykja vík.

24.08 Vit vitja Perluna og Bessastaðir, áðrenn leiðin gongur til Ting vall ir, Gullfoss og Geysir. Eisini vitja vit gamla bispasetrið í Skál holti. Gist verður á Selfossi.

25.08 Vit fara fram við Heklu, stóru jöklu-num og steðga á bæði við Seljalands-foss og Skógafoss. Vit vitja eisini Vík, áðrenn vit fara til Skaftafellssýslurnar, har eldur og ísur hava herjað í øldir. Um veðrið loyvir tí, fara vit heilt inn til Vatnajökul, ið er størsti jökul í Evropa. Vit gista á Smyrla bjørg um.

26.08 Leiðin liggur norður eftir Eystur-landinum um Høfn, Djúpavog, Støð-varfjørð og Fáskrúðsfjørð, sum eru søgulig støð fyri før oy ingar. Vit gista í Hallorms staða skógi.

27.08 Vit koyra til Skriðuklaustur og vitja savnið hjá Gunnari Gunnars syni. Vit steðga møgu liga á at njóta útsýnið, áðrenn vit aftur venda nøsini móti Seyðis firði, har Norröna er klár at loysa kl. 20:00.

28.08 Kl. 15:00 eru vit á Havnini.

Avmarkað pláss

Prísir úr7.990fyri hvønn, tá ið 2 vaksin ferð ast

saman

Page 35: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 35

Maiken Háberg Hansen, er fødd og uppvaksin á Ar-gjum og hevur frá barns-beini av, haft sera stóran áhuga fyri tónleiki og ljóðupptøku.

Maiken er útbúgvin M.A. í Sound Design for Film and Television frá brestska National Film and Televisi-on School, sum er sera høgt í metum. Hon hevur verði búsitandi í London síðani 2006 og arbeiðir sum free-lance ljóðsniðgevið. Mai-ken hevur fingist við mangt ymiskt, m.a. ljóðklipp til spælifilmar, ljóðbland av filmum og dialog klipping fyri nýggja BBC barna sjónvarpsrøð.

Í samband við hátíðarhal-dið hevur Maiken ljóðs-niðgivið eina ljóðmynd, ið

verður spæld á helluni 1. august. Eisini hevur hon gjørt ljóðsnið til frásøgnina um kópakonuna, ið verður

at hoyra á ymisum málum, við ferðafólki í huga.

L JÓÐSNIÐGI V IÐL JÓÐM Y ND TIL KÓPA KONUNA

Page 36: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201436

SkeiðsDepilin

www.sd.foSkeiðsDepilin Janusargøta 1 | Postboks 3239 | FO-110 Tórshavn | Tel 318813 | [email protected]

Eftir- og víðariútbúgvingá Føroya Handilsskúla og Tekniska Skúla

Skeiðsdepilin, sum nú hevur 13 ár á baki, er í dag ein hin størsti skeiðs útbjóðarin í Føroyum. Vit hava Tekniska Skúla og Føroya Handilsskúla í Havn. Á Føroya

Handilsskúla á Kambsdali kunnu vit hava skeið fyri Eysturoynna og Norðoyggjar. Eftir tørvi hava vit eisini skeið í Suðuroynni og í Vágum.Vit veita útbúgving á fýra ymiskum økjum:

� Leiðslumenning � Almenn fyrisiting

� Merkantila økið � Tekniska økið Les meira á sd.fo

Prosjektleiðaraskeið08.SEPT. 2014 – 02.DES. 2014Á fl estu stovnum og fyritøkum verða uppgávur í alt størri mun skipaðar sum verkætlanir, tí er umráðandi, at leiðarar og lyklastarvsfólk duga projektleiðslu.

Skeiðið er skipað sum 5 modul:

� Prosjektleiðsla - eitt fyriskipanarligt (organisatorisk) sjónarmið

� Prosjektfyrireiking � Prosjektstýring � Praktisk lýsing av prosjektum � Luttakaraprosjekt

Navisionskeið fyri bókhaldarar (NAV 2013 útgávan)10. OG 11. SEPT 2014Nógv nýtt er hent í nýggjastu útgávuni av Navision. Til dømis er øll brúkara fl atan (skermmyndirnar) broytt til eitt meira grafi skt layout og tættari integratión er gjørd til Microsoft amboðini Outlook, Word og Excel. Hetta letur upp fyri nógvum nýggjum hentleikum.

Undirvíst verður við føroyskari uppsetan av skipanini og er sett saman soleiðis, at hon hóskar til allar vanligar føroyskar fyritøkur, og harvið gerst frálæran so veruleika kend og brúkilig sum gjørligt.

Skeiðið fevnir um hesar høvuðspartar, har farið verður í dýpdina innan:

� Fíggjarbókhald � Søla � Keyp � Goymsla

Føroyskt skeið fyri útlendingar17. SEPT. 2014 – 8. APRÌL 2015Skeiði er ætlað øllum, sum hava avmarkaðan førleika í føroyskum, harundir útlendingum í Føroyum.

Endamálið við hesum skeiðnum, er at geva tær eitt grundstøði í føroyskum í lesing, talu og skrift.

Støðið er eitt veruligt byrjunarstøði – einføld orð og setningar – og so hvørt sum førleikin økist, hæðkar støðið stigvíst. Skeiði fevnir um 80 undirvísingartímar og undirvíst verður hvørt mikukvøld frá kl. 17.00 til kl. 20.00

Grundskeið í Sigma23. OG 24. SEPT. 2014Sigma er eitt útrokningar-forrit sum avloysir vanligt rokniark. Sigma gevur tær betri yvirlit og eftirlit og harvið møguleika fyri betri stýring av prosjektum.

Skeiðið vendir sær til byggivinnuna: Arbeiðstakarar, stórir sum smáir, ráðgevarar, byggiharrar, tryggingar-feløg og kommunur v.m. Meira um Sigma kann síggjast inni á: http://codegroup.eu/

Sveisiskeið (3 vikur) sum gevur sertifikatMIÐA VERÐUR EFTIR AT HALDA HETTA SKEIÐI Í HEYST 2014Skeiðið er ætlað fólkið, sum hava royndir innan sveising, men einki sertifi kat. Frítt val millum tig-, mig-, mag-, ella elektrodusveising. Skeiðið endar við sertifi sering í samstarvi við Norsk Veritas.

Alment innlit1 DAGUR Í OKT. 2014, DATO ER ÁVEGISFlestu kærur til Løgtingsins Umboðsmann viðvíkja kærur um alment innlit og málsviðgerð innan almennu umsitingina. Á skeiðnum verður dentur lagdur á hvussu eitt nú áheitanir frá fjølmiðlunum og almenninginum um alment innlit skulu viðgerast. Skeiðið gevur tær eina greiða fatan av lógini um innlit í fyrisitingini.

Fyrisitingarlógin/Málsviðgerð o.a.2 DAGAR Í OKT. 2014, DATO ER ÁVEGIS Flestu kærur til Løgtingsins Umboðsmann viðvíkja kærur um alment innlit og málsviðgerð innan almennu umsitingina. Á skeiðnum verður dentur lagdur á, at málsviðgerðin og avgerðirnar verða skjótari og rættari. Málsviðgerðarreglurnar í fyrisitingarlógini verða gjøgnumgingnar, viðgjørdar og útgreinaðar.

Grundskeið í Autodesk Revit Architecture20.10.2014 – 22.10.2014Hevur tú ætlanir um at førleikamenna teg innan faktekning á teldu, hevur tú møguleika at luttaka á hesum skeiðnum. Skeiðið gevur tær førleikan til at tilrættileggja, broyta og tekna 3 D tekningar við forritinum Autodesk Revit Architecture.

Skeiðið vendir sær til arkitektar, verkfrøðingar v.m. sum arbeiða innan teknistovur og ráðgevandi fyritøkur. Skeiðið er eisini vælegnað til tey sum arbeiða innan byggivinnuna, td. timburmenn, handverkarar, byggimeistarar vm. og annars øðrum áhugaðum.

Víðkað skeið í Autodesk Revit Architecture4. OG 5. NOV. 2014Á hesum skeiðnum verður ein víðka frálæra innan Revit Archtecture, har tú fært eina størri vitan um Revit, við einari gjøllari gjøgnumgongd av funktiónunum í einum BIM modelli. Arbeitt verður við ”familjum” og gerð av teimum.

Skeiðið vendfi r sær til teknistovur, kommunur, arbeiðstakarar, teknikarar, verkfrøðingastovur v.m. Endamálið við skeiðnum er � at blíva betur at arbeiða við Revit � at blíva betur til at skipa BIM � prosjektera lættari og skjótari og � kunna arbeiða saman við øðrum á sama prosjekti

So fært tú rætta førleikan

Page 37: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 37

Page 38: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 201438

www.jfk.fo

JFK Postboks 56 FO-710 Klaksvík Føroyar Tel. +298 40 99 00 Fax +298 40 99 01 T-postur: [email protected] www.jfk.fo

GÓÐA EYDNUVIÐ TILTAKINUM„KÓPAKONAN“Á STÓRAKNEYSA

Page 39: Nordlysid nr 25 2014

NORÐLÝSIÐ NR. 25 MIKUDAGIN 30. JULI 2014 39

Page 40: Nordlysid nr 25 2014

PRENT: PRENTMIÐSTØÐIN / ÁBYRGD: OLIVER JOENSEN BOX 58 - 710 KLAKSVÍK - TEL. 456285 - [email protected] - www.nordlysid.fo

Tað sigur EdwardFuglø, listamaður,sum hevur ættar-bond av Syðradali.

Omma mín æt Ingeborg, og henni dámdi væl at for-telja okkum børnum søgur og sagnir. Hon dugdi væl at siga frá nógvum ymis-kum, og eg minnist hvussu vit børn tordu illa at ganga ímillum húsini á Syðradali tá omma og Constansa høv-du sagt frá.

Søgan er spennandi og óhugnalig. Í fyrstu atløgu eru k´ópar fólk, sum hava

tikið lívið av sær og tí eru blivin til kóp, tað hevur hendan gentan gjørt. Eina nátt um árið sluppu kópar-nir aftur at vera menniskju, og tá dansaðu tey í gjønni í Mikladali. Mikladals-drongurin tekur so hamin og hon verður tvungin at vera kona hansara og føða børn hansara, men alla tíði-na leingist hon á sjógvin aftur. Tað eydnast henni, men tá byrjar óhugnaligasti parturin tá maðurin ætlar sær til láturs og hon kemur til hann í dreymi og biður hann lata vera við at dre-pa mann hennara og tvey børn, sum hon eisini átti við brimlinum. Men hann heldur hánt um tað, og tá hann so situr til borðs og hevur kóka av brimlinum og børnunum, kemur hon

innar í stovu og lovar ilt.Eg havi verið ógvuliga

fasineraður av hesi søguni, og eg havi eisini brúkt sø-guna fleiriferðir í arbeiðis-lívi mínum sum listamaður. Eg minnist, at fyrsta myn-din eg gjørdi sum ungur var nevniliga av Kópakonuni í 96 gjørdi eg eina Árspla-kat til Norðurlandahúsið, hendan plakatin líkist ikki tí sum eg máli nú, men har eru symbolini báturin, lykilin og kistan í 2004 gjørdi eg 12 málningar av Kópakonuni, eina til hvønn mánaðin í árinum.

Seinni prýddi eg so 10 frímerki fyri posta við Kó-pakonuni sum fyrimynd og eina plakat. Posta gjørdi so ein lítlan bókling um søgu-na, við teim somu myndu-num í. Tann bóklingurin

bleiv útgivin á fimm ymis-kum tungumálum, haldi eg.

Kópakonan hevur sole-iðis fylt mær alla tíðani, síðani eg sum smádrongur var á Syðradali, so nógv fyl-ti hon, at eg minnist enn, tá Gríma kom til Klaksvíkar í 1977 og framførdi Kó-pakonuna, tað hevur brent seg í minni, tá eg sá Biritu Mohr lata seg úr haminum á pallinum í Klaksvík,tað var ein ótrúliga sterk visuel uppliving fyri meg tá.

SØGAN UM KÓPA-KONUNA F YLTI NÓG