observer bulletin vol. 46
DESCRIPTION
The bulletin have been produced by COMFREL, an Elections Monitoring Organization for spreading understand of elections. This is a part of Sopheak's achievement. He involved in writing and designing.TRANSCRIPT
អបកឃល ាមមើល ៖ ការផាយរបស គណៈកមមា ធការមដើមផការម ោះមនប តមោយមសរ នងយតថធមមៅកមពជា
លលខ ៤៦/ឆន ាទ ១២ លចញផាយថងៃទ៣១ ខខធន ឆន ា២០១១
ការល ោះលឆន ត នងតនាទរពទធសភា រតវខតខែទរមង បលងកើនសលមលងមចា សលឆន តឱយ នឭខទរខទទ រលៅែនងររលទសែមពជា គរខតខែខររចាននអាសនៈសរមចបរដឋសភានតកាលងម លដើមបធានាភាពរសបចាប សថា នភាពរបសសរសតជារែមររែាឃា-សងកក ត / រសែ-ខណឌ លសចែតររកាសលៅទរែងហសាកាតា សតព សហសគមនល ោះលឆន តអាសអាលគនយ ឆន ា២០១១
មាតកា
៣
១៣
១
២
១១
១
គណៈកមមា ធការដដើមបការដ ោះដនន ត
ដោយដេរ នងយតតធមដៅកមពជា(ខមហវរែល) បបកានជររមនចលរម នងមនគបទការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានន ២០១២ ដោយដៅហវតបនតចាតទកថា ដនោះជាការដ ោះ-ដនន តហវដលគា នបបេទឋភាពមយ។ បបពនធដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភាដនោះ មន នឆោះបញច ងភាពបតមបតវកនងការចលរមបបកតបបហវជង ដបរោះលទធផលននការដ ោះដនន តជាកជា នមកពការគណនាចននេមមជកបកមបបកាឃ េងកា ត នងអនកតណាងរាេតននគណបកសនដោ យជាបដនន ត។ ជាកហវេតងណាេ ការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភា នតកាលទ៣ នងបបបពតតដៅដៅនថៃទ២៩ ហវខមករា នន ២០១២ ដោយមមនបតមហវត ២ គណបកសនដោ យប ដណាណ ោះហវដល នចលរមបបកតបបហវជងការដ ោះដនន តអាណតតដនោះ ដបើដ ោះបជាមមន ៥ គណបកសនដោ យ ហវដលមមនអាេនៈបកមបបកាឃេងកា ត នងមមន ៤០គណបកសនដោយ យ (គតបតមហវខមថនា នន ២០១១) ហវដល នចោះដ ា ោះេបមមបបបកតបបហវជងការដ ោះដនន តដៅបកេងមហានផទ។
តមចាបដ ោះដនន តបចចបបនន ដបកខជនហវដលមមនេទធឈរដ ា ោះដ ោះដនន តដបជើេដរ ើេេមមជកបពទធេភា បតវមមនអាយចាបព ៤០នន ដ ើងដៅ មមនេញជ តហវខារ មមនដ ា ោះកនងបញជ ដ ោះដនន ត មមនទលដៅកនងបពោះរាជាណាចបកកមពជា មមនការហវតងតងពគណបកសនដោ យហវដល នចោះបញជ ឈរដ ា ោះដ ោះដនន ត ដៅគណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន ត។ ការដ ោះដនន តដបជើេដរ ើេេមមជកបពទធេភា អនញដ តឱយគណបកសនដោ យដោេនាដ ោះដនន តចនន ២១នថៃ ដរើយបតវបញឈបេកមាភាពដោេនា ២៤ដមម ង មននថៃដ ោះដនន ត ដបរោះថាបបពនធដ ោះដនន តដនោះបញចលគន រវាងបបពនធអេកលជាមយបបពនធេមមមមបត(បញជ គណបកសបទ) ហវដលឱយហវតបកមបបកាឃ-េងកា ត នងអនកតណាងរាេតដបជើេដរ ើេគណបកសដដើមបកាយជាេមមជកបពទធេភា។ ដបកខជនដៅកនងបញជ បតវ នដបជើេដោយគណបកសហវដលមនមមននតវធដបើកចររ។ អងគដ ោះដនន ត អនកដ ោះដនន តកគា នេទធដរ ើេដបកខជននមយៗដនោះហវដរ។
ការចណាយ នងថវកាេបមមបដរៀបចការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភាតមបបពនឋដ ោះដនន តដនោះគ នខជោះខជជ យថវកាជាត។ ការដ ោះដនន តតមបបពនធដនោះ ដេាើនងការចាតតងេមមជកបពទធេភាដោយគណបកសនដោ- យ។ ចននអាេនៈេមមជកបពទធេភាេបមមបគណបកសណាមយ អាចគណនាដោយដោងតមចននេមមជកបកមបបកាឃ-េងកា តននគណបកសដនាោះមមន។ តមដេចកតបបកាេរបេគណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន ត (គ.ជ.ប) សថថ បនដ ោះដនន តមយដនោះដបគងចណាយបបមមណ ៥៥៧.០០០ដលលរ េបមមបដរៀបចការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានតកាលទ៣ នន ២០១២។ អងគដ ោះដនន តដបជើេដរ ើេេមមជកបពទធេភា នតកាលទ៣ នន ២០១២ គជាេមមជកបកមបបកាឃ េងកា តកនងមខតហវណងេរបទ ងបបដទេចនន ១១.៣៥៣នាក នងេមមជករដឋេភាកនងមខតហវណងចនន១២០រប ខណៈហវដលអាេនៈតណាងរាេតគណបកសេមរងសចនន៣ កនងដខតតកពង-ចាម ដខតតកពងេព នងដខតតដេៀមរាបដៅទដនរ។
សមាជកសមាជកាសមាជកសមាជកាពរទធសភាកមពជា នងពរះមហាកសពរ ពរទធសភាកមពជា នងពរះមហាកសពរ
របភាព ៖ ពពទនស
ភា
តទៅទពរ ៥
២
កាលរចងខែរលា ឆន ា២០១១ គណៈកមាា ធការ
ដ ើមបការដ ះដឆន រដោយដសរ នងយរតធមដៅកមពជា
(ែមខរែល) នសដមាព ធោកឱយដពរើព សជាផលវការ
នវដគរទាររយទធនាការផសរែផាយររមានដ ះដឆន រ
មយគ សដមលងមាា សដឆន រកមពជា សមនងដរលដវលា
ឈានដៅមែសពមារការដ ះដឆន រដពជើសដរសពកម
ពរកាឃា-សងកា រ កនងខែមថនា ឆន ា២០១២ នងការដ ះ
ដឆន រដពជើសតាងសមាជកសភាកនងខែកកាោ ឆន ា២០១៣។
ការរដងាើរថាដនះ ែមខរែល រញាលរដចាក វទទាគមា នខែស
(អនឡាញ) នងទរសរទចលរ ដៅកនងកមាវទធជាដពចើន
ដ ើមបដធែើឱយសដមលងរលរ ះ នឭសះសាយ នងរដងាើន
ការចលរមកនងការដធែើដសចកតសដពមចជាសាធារណៈ។
លទធផលដនះ នមករសកមាភារការងករជរ២ឆន ា ររស
ែមខរែល ខ ល នគមាពទដោយ អងគការ Oxfam
Novib នងដ គសមពនធររសែលន Butterfly Works។
អសរយៈដរលជាដពចើនឆន ាដនជដមាល ះ នងការរាពាន
សទធមនសស ធងនធងរ ពរជារលរ ះ ១៥ លាននាក ដន
ពរដទសអាសអាដគនយមយដនះ នចលដៅកនង វទថ
ពរជាធរដរយយកនងទសសវរសឆន ា៩០។ ដ ះរជាយង
ណា គណរកសកានអាណាច ធាមយ គការង រតររបរ
កណាត រដ ររសែលនដោយការោកកពមររមាល ភារ នង
លមហសពមារសដមលងខ លខែែងដយរលនងសាា រនរោះ
ភ លជាដពចើន។ ការងករ ចជា អងគការែមខរែល គ
រតរខរពរវការកានខរដពចើនដ ើងដៅកនងររទរទដនះ។
ការទានាកទានងដៅវទញដៅមក
ែមខរែលមានដគរទាររមយរចដរើយ ខរដគរ-
ទាររដនាះ ផគរផគងជារមពគមនខរជា ឧរករណររមាន
ខរមាា ង។ “ដយើងចងឱយមានឥទធរលដៅវទញដៅមក
ជាមយនងអនកដពរើព ស” ដលាក គល រញញា នាយក
ពររររតែមខរែល នមានពរសាសន។ ដគរទាររ
យទធនាការថាដនះ នងផតល លអនកដ ះដឆន រនវដវទកា...
តទៅទពរ ៩
ដគរទាររសដមលងមាា សដឆន រកមពជា www.cambodianvotervoice.org
របភាព ៖ ខមហវរ
ែល
៣
ដោងតមចាបេតពការដ ោះដនន តដបជើេតង
តណាងរាេតមមបត៧ នងមមបត៨ គណៈកមាការដដើមបកណតអាេនៈរដឋេភា បតវ នបដងាើតតមបពោះរាជបកតយចោះនថៃទ២១ ហវខកញដ នន ២០១១ ដដើមបដធែើការហវកហវបប នងហវបងហវចកអាេនៈតមរាជធាន ដខតត េបមមបការដ ោះដនន តដបជើេតងតណាងរាេតអាណតតទ៥ ដោយហវផែកដលើសថថ នភាពបបជាពល- រដឋ សថថ នភាពភមសថេត េងគម នងដេដឋកចច។
គណៈកមាការកណតអាេនៈរដឋេភានតកាលទ៥ មមន ភារៈចបង គេកាដលើការហវកហវបប នងហវបងហវចកអាេនៈតមរាជធាន-ដខតត ដរើយដរៀបចដេចកតបរងចាបេតពការកណតអាេនៈជនរដឋេភាដដើមបអនមត។ ដបើដោងដលើចននបបជាពលរដឋហវខារដៅដពលដ ោះដនន តដបជើេតងតណាងរាេត ចននអាេនៈេបមមបរដឋេភានតកាលទ៥ គរហវតហវកហវបប នងដរៀបចហវបងហវចកដ ើងវញតមរាជធាន-ដខតត។
ដបើឈរដលើសថថ នភាពដេដឋកចច ដោយហវ កដបើដមើលថវកាជាតមមនកដណើ នររត ដចជា នន ២០១០ មមនចនន ៨.១០៤.៧៧២,៩លលនដរៀល តដលខដនោះមមនការដកើនដ ើង ១២% ដបើដធៀបនងចណលកនងចាបថវកានន ២០០៩។ ចណលថវកាជាតកនងនន ២០១១ កមមនការដកើនដ ើងររតដល ៩.៤៤៩.១០២,០ លលនដរៀល (ដកើនដ ើង១៧.២%ដធៀបនងនន ២០១០) ននាន ការដនោះបតវ នអនកវភាគដជឿជាកថា ចណលថវកាជាតដៅនន បនាទ បនងបនតដកើនដ ើងដទៀត ដោយសថរការបដងាើតពនធដលើអចលនបទពយ។ល។ ចហវណកចណាយចរនតរបេេភាជាត ហវដលជាឆែងខនងននសថថ បននតបបញដតត ហវផែកតមចាបថវកានន ២០១១ មមនចនន ១០៧.៨៩៤,២ លលនដរៀល ដេាើនង ១,០៩ % ននចណាយចរនតថវកាជាតេរប ៩.៨៤៩.៦៥២,០ លលនដរៀល។ ដបើគណនានវការចណាយេបមមបហវតអនកតណាងរាេត ១២៧រប (កនងករណបហវនថម ៤អាេនៈ ដទៀតដចតរាងខជងដបកាម) បតវចណាយបបមមណ ១២.១៩២ លលនដរៀល (០,១២% ននការចណាយចរនតេរបននថវកាជាតនន ២០១១)។ ដបើដធៀបនងសថថ បននតបបតបតត បគនហវត ទេតការគណៈរដឋមនត (មនគតបកេងដផសងៗ) ន
ដលើកគដបមមងចណាយចរនតេរប ២៤៤.៦៩៦,៣ លលនដរៀល េបមមបនន ២០១១ ដេាើនង ២.៤៨% ននការចណាយចរនតេរបននថវកាជាតនន ២០១១។ នោយអពចនន េមតថភាព នងធនធានថវកា ដៅោតគន នៃ យរវាងេភា នងរោឋ ភ ល។ បចចបបនន អនកតណាងរាេត ១២៣ រប នងគណៈកមាការបដចចកដទេ ង ៩ បតវដៅបតតពនតយបកេងរដឋដលខជធការោឋ ន នងអាជាញ ធរោ ងតច ២៥ ហវដលមមនរដឋមនត រដឋដលខជធការ នងអនរដឋដលខជធការជាង ៤០០នាក។
វតតមមនននអនកតណាងរាេតកនងរដឋេភា ជាតណាងរបេបបជាជាតហវខារ ហវដលមមនអណាចតកហវតងចាប បតតពនតយការអនវតតចាប នងការររផលបបដោជនជនបបជារាេតដៅតមមណឌ ល។ ម ាងដទៀតការបហវនថមអាេនៈននរដឋេភា ជាការទទលសថគ លភាពេខជនននអនកតណាងរាេត នងរកាេមតលយននអណាចរវាងនតបបញដតត នងនតបបតបតត។
រាជរោឋ ភ លក នហវកហវបបបពបបទលរដឋ លននរាជធាន-ដខតតមយចនន ដរើយកផលេបតរឋានៈរបេបកងមយចននដៅជាដខតត ដចជា ដខតតបពោះេរន ហវដលតងពការដ ោះដនន តមកដលនន ២០០៣មមនការបដងាើនចននអាេនៈអនកតណាងរាេត នបតមហវត១គត។ ដនោះជាេញដ ណននការដបតៀមខនរចរាលរបេរាជរោឋ ភ លដដើមបហវកលមែរចនាេមពនធរដឋ ល ដដើមបដឆើយតបនងនរនតភាពននការអភវឌឍ នងធានាការដបបើប េឱយចទេដៅននធនធានធមាជាត នងធនធានមនេសកនងមណឌ លនមយៗ។
វទមាន វទមានរ ះសភាដនពរះរាជាណាចពកកមពជារ ះសភាដនពរះរាជាណាចពកកមពជា
៤
តរាងខជងដបកាមដនោះ ជាលទធផលហវដលខមហវរែលសថកលបងគណនាអាេនៈបហវនថមកនងនយបេបតមេមមមមបតកដណើ នននចននអនកមមនេទធដ ោះដនន តកនងបញជ ដ ោះដនន តនន ២០១០ នងភាពេមដរតផលននទរេកមាភាពេងគម នងដេដឋកចចដៅកនងដខតត ងដនាោះ។ អាេនៈបហវនថមថាមមនចនន ៤ ហវដលគរបតវដៅដលើដខតតកណាត ល ដខតតដេៀមរាប ដខតតបពោះេរន នងដខតត តដបង។
តងពនន ២០០៣ ចដណាមដខតត ងដនោះ េកមាភាពដេដឋកចចក នដកើនដ ើងោ ងខជងកា ដចជា ដខតតដេៀមរាប ដខតតបពោះេរន។ ដបើដមើលតដលខអនកដ ោះដនន តដៅដខតត
កណាត ល ដកើនដល ៨៤៦.៦៨៤នាក ដបើដធៀបនងរាជធានភនដពញមមនហវតជាង ៧៣៣.៣៣៧ នាកប ដណាណ ោះ ប ហវនតអាេនៈេភាេបមមបមណឌ លដខតតកណាត លមមនហវត១១អាេនៈខណៈមណឌ លភនដពញមមនដលដៅ ១២អាេនៈ។
ខមហវរែល មមនការដសថកសថត យហវដលគណៈកមាការក- ណតអាេនៈរដឋេភានតកាលទ៥ រាជរោឋ ភ ល នងរដឋេភា (ដៅនថៃទ២១ ហវខធន នន ២០១១) នេដបមចមនដធែើការហវកហវបប នងបដងាើនចននអាេនៈដដើមបឱយបេបតមការអភវឌឍនននបបដទេ។ នពនយលមលដរតហវដលមនបគបបគនអពហវតដរឿងវបតតដេដឋកចច ររញដ វតថេកល នងផលប ោះរលពដបគោះទកជននកនងមកដបរោះថា មមនសថថ បនដេដឋកចចកដចជា រោឋ -ភ លខនឯង នវាយតនមថា កដណើ នដេដឋកចចកមពជាជាង ៦% ដរើយចាបពនន ២០១២ ដៅនងអាចដកើនដបចើនជាង ៧%។ ដបើដ ោះបបដងាើនចននអាេនៈេភាចនន៤ ហវថមដទៀត កគា នប ោះរលដេដឋកចចអែ លហវតដសថោះ ឬកប ោះរលថវកាជាតធៃនធៃរអែដនាោះហវដរ។ មនតជាបដនន តដចជា អនកតណាងរាេតមមនដបចើន េមមមមបតបគបបគន កនងការបតតពនតយេមមជក គណៈរដឋមនតដនោះ នងមនតនដោ យចាតតង គបបដេើរជាង ម ាងដទៀតអនកតណាងរាេតមមនគណដនយយភាពផលទ ល នងមមនបបតកមាចដរោះមមច េដនន តតមមណឌ លពកដគ។
ខមហវរែលអរវនាវឱយគណៈកមមា ធការកណតអាេនៈរដឋេភា រាជរោឋ ភ ល នងរដឋេភា ពចារណាកនងការបដងាើនចននអាេនៈរដឋេភាដដើមបបេបចាបដ ោះដនន ត ពបងងបបជា-ធដតយយ នងអភ លកចច។ ម ាងដទៀតការបដងាើនេមតថភាព លទធភាព នងថវកាដលរដឋេភា នងអនកតណាងរាេត ពតជាមមនសថរៈេខជន។ ចដរោះថវកាអាចកាតបនថយការចណាយចរនតរបេបកេងមយចនន ប ហវនតដផទរឱយដៅរដឋេភា នងអនកតណាងរាេត៕
ការផាយសមមលងសងគមស វល
»»ផាយផទទ លរាលថងៃចនទ ដល ថងៃអាទតយ ចាបពលមចោង ៧. ៣០ នាទ— ៨.៣០ នាទរពែ
»»តាមរយៈវទយ FM 105 MHz (ភនមពញ)
»»ចលរមមតលោបល ៖ 023 88 57 45, 016 54 43 98, 012 43 34 37 »»លផញើសថរជាអែសរ (SMS) ៖ 017 91 92 80 »»អខមោល ៖ [email protected]
»»លគហសទាពរ ៖ www.comfrel.org/voc
៥
តរាង (១) អាចពនយលថា បបពនធដ ោះដនន តអាចឱយដគគណនា នជាមននវលទធផលននការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានន ២០១២ ដរតដដចនោះដរើយ គណបកសរែនេនបច នងនដរាតតម រណឬទធ នេដបមចមនចលរម ដបើដ ោះបគណបកសខនមមនេមមជកបកមបបកាឃ េងកា ត ដបរោះចននេមមជកបកមបបកាឃ េងកា តរបេពកដគមនមមនចននបគបបគនដដើមបទទល នអាេនៈណាមយដនាោះដទតមរយៈការដ ោះដនន តដនោះ។
(១) តរាង នបបមមណជាមនននលទធផលអាេនៈេបមមបការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានន ២០១២
(២) តរាងគណនាជាមនននលទធផលអាេនៈេបមមបការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានន ២០១២
តរាង(២)ដនោះគបងកា ញការ នបបមមណចននេមមជកបពទធេភា ហវដលគណនាដចញពចននេមមជកបកមបបកាឃេងកា ត នងអនកតណាងរាេតរបេគណបកសបបជាជនកមពជា នងគណបកសេមរងសហវដលរកដឃើញចននអាេនៈរបេគណបកស ងដនោះ។ កនងតរាងដនោះការគណនាេនាតថាេមមជកបកមបបកាឃេងកា តរបេគណបកសរែើនេនបច នងគណបកសនដរាតតមរណឬទធ ដ ោះដនន តឲយគណបកសបបជាជនកមពជា ដបរោះថាគណបកសរែើនេនបច នងគណបកសនដរាតតម រណឬទធ បនតគបទ ឬមមនេមពនធជាមយគណបកសបបជាជនកមពជា។ គណបកស ងពរដនោះកអាចចរចាជាមយគណបកសបបជាជនកមពជា ដដើមបទទល នអាេនៈចនន២ ហវដលនងបតវដបជើេតងដោយរដឋេភាតមមតភាគដបចើន។ ដ ោះបោ ងដនោះគណបកសរែើនេនបច នងគណបកសនដរាតតមរណឬទធ
មណឌ លភមភាគ ចននអាេនៈតមភមភាគ
ចននអាេនៈគណបកសបបជាជន កមពជាអាចទទល ន កនងការដ ោះ
ដនន តនន ២០១២
ចននអាេនៈហវដលគណបកស េមរងសអាចទទល ន កនងការ
ដ ោះដនន តនន ២០១២
ភមភាគទ១ ៦ ៤ ២
ភមភាគទ២ ៨ ៦ ២
ភមភាគទ៣ ៥ ៤ ១
ភមភាគទ៤ ១០ ៨ ២
ភមភាគទ៥ ៧ ៦ ១
ភមភាគទ៦ ៧ ៦ ១
ភមភាគទ៧ ៨ ៧ ១
ភមភាគទ៨ ៦ ៥ ១
អាេនៈេរប ៥៧ ៤៦ ១១
៦
កអាចចរចាជាមយគណបកសេមរងស ដដើមប នអាេនៈដកើនដ ើងហវដរ។ ដបើេមមជកបកមបបកាឃេងកា ត ងអេរបេគណបកសរែើនេនបច នងគណបកសនដរាតតមរណឬទធ នដ ោះដបជើេគណបកសេមរងសដនាោះចននអាេនៈរបេគណបកសេមរងស នងដកើនដទបើងររតដលចនន១៧អាេនៈ មមននយថា ដកើនដលើេររតដល ៦ អាេនៈ។
គររឭកផងហវដរថា ដបកាយការដ ោះដនន តនន ១៩៩៨ មមនដកើតវបតតនដោ យធៃនធៃរកនងការដរៀបចរដឋេភា នងរាជរោឋ ភ ល។ បពទធេភាបតវ នបដងាើតដ ើងតមការចាតតងពគណបកសនដោ យដបកាមពធសថរនថៃទ១៣ ហវខវចឆកា នន ១៩៩៨ ដោយេអាងដរតេបមបេបមលហវផនកនដោ យ។ ដបកាមដលេសថថ នភាពនដោ យ អនកតណាងរាេត គណបកសកានអណាច នបបញាបដធែើវដសថធនកមាចាបរដឋធមានញដកនងនន ១៩៩៩ ដោយបញចលបពទធេភា ជាសថថ បនកពលមមនអណាចនតបបញដតតដចេភាហវដរ ដ ោះបជាមមនការរោះគន នងតវា ជាដបចើនពបបពនធននការបដងាើតបពទធេភាដនោះ។ ររតមកដលហវខមថនា នន ២០០៥ ដទើបមមនការបដងាើតចាបេតពការដបជើេតងរដឋេភា ដរើយការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភា បតវ នបបបពតតដៅដៅនថៃទ២២ ហវខមករា នន ២០០៦។ កនងក ងដពលដ ោះដនន តដលើកដនាោះ មមនដកើតបញា ដបចើនអពការទញេមមជកបកមបបកាឃ េងកា ត ពគណបកសកានអណាច នងការទបទលវញ ដោយគណបកសបបនងោកេមមព ធេមមជកបកមបបកាមយចននឱយេបថថានងដ ោះដនន តឱយគណបកសរបេខន ដ ោះបជាោ ងដនោះ មមនការហវបបបបលេដមង នងអាេនៈ ១% - ២% ហវតប ដណាណ ោះ។ បពទធេភាមមនភារកចចេបមបេបមលការងកររវាងរដឋេភា នងរាជរោឋ ភ ល ហវតេកមាភាពហវដលបពទធេភាតបមវឱយផតលដោបលដៅដលើដេចកតបរងចាបនានា ដេទើរហវតគា នឥទធពលអែ ងអេកនងការហវកលមែដេចកតដបពៀងចាប។
តនាទេខជនរបេបពទធេភាហវដលបពោះមហាកសបត នដរាតតម េរមន បទងបពោះរាជដោបលដៅេមយបបជដបងននបពទធេភានតកាលទ២ នានថៃទ២០ហវខមនានន ២០០៦ មនបតវ នហវកលមែ នង/ឬអនវតតដៅដទបើយ។ បពោះរាជដោបលេបមមបតនាទបពទធេភា រមមមន ការដធើែឱយអណាចរដឋមមនតលយភាព ការចលរមេកមាកនងពបងងបបជាធបដតយយភាវបនយកមា នងការអនវតតដគល នដោយ យវមជឈការ នងវេរមជឈការ។
ថវកាជាត ( នមកពការបងពនធរបេបបជាពលរដឋ ការជល ការលកេមបតតរដឋ នងការខចបល) នចលរមកនងការចណាយរបេបពទធេភាដកើនដទបើង ររតដលជត ១០ លលនដលលរ កនងមយនន ។ កនងនយដនោះ តនាទបពទធេភា គរបតវហវកទរង នងពបងង ដដើមបឱយេកតេមនងការចណាយននថវកាជាតមា ងដឆើយតបបពោះរាជដោបលរបេបពោះមហាកសបត ដរើយកបដងើាតបបេទធភាពននអាទភាពរបេសថថ បនបពទធេភា។
គរឱយចាបអារមាណ ការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានតកាលទ៣ដនោះ មមនរកយបណត ងដបចើន កទងនងបញជ ដ ា ោះដបរោះចននអនកដ ោះដនន តតច គណបកសនដោ យបតវការបតតពនតយឱយរាតចត នងបបយតនបបហវយង។ ដៅដណាកកាលបទផាយបញជ ដ ោះដនន តដបង េបមមបការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភា នតកាលទ៣ គណៈកមាការរាជធាន-ដខតតដរៀបចការដ ោះដនន ត (គធ/ខប) ចនន ២១ នទទលរកយបណត ងេរប ៧២ បណត ង (គណបកសេមរងសចនន ២៥បណត ង គណបកសបបជាជនកមពជាចនន ៧បណត ង គណបកសនដរាតតម រណឬទធចនន៥ ...
តទៅទពរ ៧
៧
េមមជកបកមបបកាឃ េងកា តចនន ២៥បណត ង នងបបជាពលរដឋចនន ១០បណត ង) ហវដល នោករកយបណត ងេហវកតបមវដ ា ោះ ហវកទនននយ លបដ ា ោះ នងបញច លដ ា ោះថាកនងបញជ ដ ោះដនន តដបង។ មមនបតមបណត ងចនន៣ហវដលបតវ នគណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន ត(គ.ជ.ប) ដបើកេវនាការដោោះបសថយ ដោយកនងដនាោះ គ.ជ.ប នេដបមចលបដ ា ោះចនន ៤ នាកដចញពបញជ ដ ោះដនន តដបង នងបញច លដ ា ោះថាចនន ៣ នាកកនងបញជ ដ ោះដនន តដបង នងមនបញច លដ ា ោះចនន ១នាក កនងបញជ ដ ោះដនន ត ដោយសថរគា នបបកាេទទលសថគ លពបកេងមហានផទ។
បបធានេតទ គណបកសេមរងស ដលលក គង គ បតវ នបណាត ញសថរពតមមនបេងេមត កាលពនថៃទ២៩ ហវខធន នន ២០១១ ថា «បកមបបកាឃ-េងកា តរបេគណបកសេមរងស នងបតវដធែើេចាច បបណធាន ឬេមបថរបេខ នដៅតម បណាត បេក ដៅតមភមភាគនមយៗ ចាបពនថៃទ០៧ ហវខមករា នន ២០១២ ហវដលជានថៃដបើកយទធនាការដោេនាដ ោះដនន តបពទធេភា អាណតតទ៣។» ដលលក ចាតទកថា «ដរឿងេបថដនោះ ជាដរឿងហវដលអនកជាបដនន តបងកា ញភាពដសថា ោះបតងជាមយនងបបជាពលរដឋ ដរើយពធេមបថដលើកដនោះ ដកើតដ ើងកដោយសថរហវតមមនការទញដរទកចតត ឬគបមមមអនកដ ោះដនន ត [បកមបបកាឃ េងកា ត របេគណបកសេមរងស] ឱយដ ោះដនន តឱយគណបកសបបជាជនកមពជាផងហវដរ»។ គណបកសេម រងស ជាញកញាបហវតងហវតេហវមតងការមនដពញចតតចដរោះ ដដណាោះបសថយរបេ គណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន ត (គ.ជ.ប) ចដរោះបណត ងហវដល នោករកយដោយគណបកសរបេខន ជាកហវេតងដចជា បណត ងកាលពដពលដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានន ២០០៦ បតងមនតគណបកសបបជាជនកមពជាហវដល នប នប ងទញ ឬគបមមមេមមជករបេគណបកសេមរងស ដោយមមន ងហវខសអាតេដមងជាភេតតង ហវតបត បមនបតវ នដោោះបសថយដោយ គ.ជ.ប ដទ។
មមនទ ាករណមយចននេតពការទញទកចតត ឬបញច ោះបញច លេកមាជនគណបកសេមរងសកនងការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភានន ២០១២ រម ង ដេចកតហវថងការណមយរបេ គណបកសេមរងស ហវដល នដរៀបរាបព រដឋដលខជធការបកេងកចចការនារ នងេកមាជនគណបកសេទធមនេសមយចននដៅដខតតកពងចាម នបញច ោះបញច លេមមជកបកមបបកាឃ-េងកា តរបេគណបកសេមរងសកនងឃអងគរ បេកកងមមេ ឱយដ ោះដនន តឱយគណបកសបបជាជនកមពជា។ ដលើេពដនោះដទៀត កនងដេចកតហវថងការណបនតបនាទ បរបេ គណបកសេមរងស កាលពនថៃទ០៧ ហវខធន នន ២០១១ បងកា ញថា េកមាជនគណបកសេមរងស ៥ របដៅបេក ណន ដខតត តដបង បតវ នដលលក រន មម នត កនរបេដលលកនាយក រដឋមនត រន ហវេន នងមនតជានខពេគណបកសបបជាជនកមពជាដខតត តដបង នលងដលលម នងទញទកចតតឱយដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភា ជនគណបកសបបជាជនកមពជា ដោយ នផតលប កចននព ៥០០ដលលរ ដៅ ៧០០ដលលរេររដឋអាដមរក កនងមមន កៗ ។ បពតតការណដនោះ អាចនាឱយគណបកសេមរងសរតហវតមមនការភតភយចដរោះការទញទកចតតរបេគណបកសកានអណាច។
នាយករដឋមនត រន ហវេន មកពគណបកសបបជាជនកមពជា កពងកានអណាចបចចបបនន នហវថងជាសថធារណៈកនងដពលហវចកេញដ បបតជននេសតមយកាលពនថៃទ២៨ ហវខធន នន ២០១២ ថា យនតការនផទកនងរបេគណបកសេមរងស ហវដលតបមវឱយមនតជាបដនន តរបេខនេបថថា បតវហវតដ ោះដនន តឱយគណបកសដនោះ ដរើយដករតទរេពទដៅមននថៃដ ោះដនន តបពទធេភាមយនថៃជា «ការរដលលភេទធមនេស»។ ហវតវធហវបបដនោះ គណបកសបបជាជនកមពជាកធាបបតវ នបបពនធផសពែផាយដលើកដ ើងថា មមនការអនវតតេមបថដចគន ចដរោះេមមជកគណបកសបបជាជនកមពជាមយចនន កាលពយទធនាការដោេនាដ ោះដនន តដបជើេតងតណាងរាេតនន ២០០៨ ផងហវដរ។
៨
បបេនដបើពធេមបថ ឬេចាច បបណធានរបេេមមជកគណបកសនដោ យ ប រពធដ ើងដបកាយការដ ោះដនន ត ដនាោះមនហវមនជាការរដលលភេទធមនេសដទ។ ការដរៀបចពធេចាច បបណធានអាចជានតវធមនដពលដ ើងកានតហវណងនានា។ ប ហវនតេបមមបក ងដពលដ ោះដនន ត ពដេេដណាកកាលដោេនាដ ោះដនន ត ឬនថៃដ ោះដនន តការដរៀបចេមបថ ឬេចាច បបណធានរបេេមមជកគណបកសនដោ យ អាចជាការោកេមមព ធដលអនកដ ោះដនន ត អពការបដញចញឆនទោះដោយដេរននការដ ោះដនន ត ដរើយបរនដលដគលការណដ ោះដនន តដោយដេរ នងយតតធម នងរដលលភចាបដ ោះដនន តដៅកមពជា។
ខមហវរែល ចាតទកថា ការប នប ងទញេនកដនន ត គបមមមដកតនាទ ឬផតលតនាទ ការតបមវឱយអងគដ ោះដនន តដធែើេមបថ ឬេចាច បបណធាន េនាដ ោះដនន តជនគណបកសរបេខនកនងក ងដពលដ ោះដនន តបពទធេភាដនោះ ជាទដងែើ ខេចាបដ ោះដនន តកមពជា (មមបត ៣៣ថា ននចាបេតពការដ ោះដនន តដបជើេតងេមមជកបពទធេភា) នងខេដគលការណេកលននការដគរពឆនទោះដោយដេររបេអនកដ ោះដនន ត។ គណបកសនដោ យគរហវត
មមនទនកចតតដលើេមមជករបេខន ដរើយគរហវតមមនឧតតមគតការររដេរភាពអនកដ ោះដនន ត មនហវមនចងបកងយទធសថេតរតតបតឆនទោះអនកដ ោះដនន តដដើមបហវតេកាត នពលរបេគណបកសនដោ យ នងលទធផលដ ោះដនន តប ដណាណ ោះដទ។
ខមហវរែល ផតលអនសថេនថា កនងករណមនមមនការដធើែវដសថធនកមារដឋធមានញដ ដលើបបពនធដ ោះដនន តអេកលដបជើេតងបពទធេភាកដោយ បបពនធដ ោះដនន តដនោះគរបតវ នដបើកចររបដងាើនការចលរម នងមមនតមមភាពឱយដបចើន ដោយបដងើានអងគដ ោះដនន ត នងអនកដ ោះដនន តរមមមន អងគវជាជ ជវៈ តណាងកេករ តណាងកមាករ តណាងបគដពទយ។ល។ បបពនធដ ោះដនន តដនោះកបតវឱយអនកដ ោះដនន ត ដបជើេដរ ើេបគគលដបកខជនហវដលមកពគណបកសនដោយ យ ឬបកមឯករាជយដផសងដទៀត។ ដៅដពលេមមជកបពទធេភាហវដលដកើតពបបពនធដ ោះដនន តខជងដលើ ដនាោះដគគរបហវនថមតនាទ នងេទធអណាច កទនការអនមតយលបពម ឬជ េដលើការបដងើានសថថ បន ឬអងគការ ឬការដបជើេដរ ើេេមមជកដចជា បកមបបកាជាត គណៈកមមា ធការជាត។ល។ បពទធេភាបតវបដងើានការអន-វតតោ ងេកមាកនងការដរៀបចេមមជេភា ដដើមបពភាកាដលើបញា ជាតេខជនៗ ដចជានដោ យការបរដទេ ថវកាជាត ដគលនដោយ យ វមជឈការ នងវេរមជឈការ៕
របភាព ៖ ECCC
របភាព ៖ AKP
ពរទធសភា ដរៀរចាសកាា សាលា រការវទវរតររសសាលាកតខែារពករម កាលរខែវទចឆកា ២០១០
កចាពរជា គណៈកមាា ធការសមាជ រ ះសភា នងពរទធសភា កាលរខែដមសា ២០១១
៩
មយដ ើមបភាា រទានាកទានង ជាអាទ រលរ ះជាដពចើនអាច
រាយការណអារភារមនពរពករ ឬឧរបរតដររដផសងៗ
កទងនងការដ ះដឆន រ ខ លនងរងកហ ញជនដៅដលើ
ខផនទអនឡាញភាល មៗ ដពកាយរសមាជកពគរពគង ន
រញញា កទទលសាគ ល។
ការឈានជរយវជន
យវជនពរខរលជា ១.២លាននាក នងមានសទធ
ពសរចារដ ើមបដ ះដឆន រដលើក ារង រខនតមានយវជន
រចរចរដណាណ ះខ ល នដៅចះដឈាា ះដ ះដឆន រ នង
ឈរដឈាា ះឱយដគដ ះដឆន រ។ ដ ើមបរាដរញរាណង
យវជន ែមខរែល នរដងាើររណាត ញដគរទាររសងគម
ខរែសរកមយ រណាត ញសងគមទែរទរមយ នងរលកដែមរ
ភាសាមយ ខ លនងអនញញា រឱយមានកចារភាកាដ លើយ
លងដៅវទញដៅមកដោយោកទសដៅកាណរទក
សពមារខរយវជន។ កនងកចាសរការណជាមយនង
សមាគមយវជនជាដពចើន ែមខរែលនងរញានររមាន
នងសារជាអរារទ(SMS) រឭករពររតការណដៅកានអនក
ដ ះដឆន រដមា ងថាផងខ រ។
ទានាកទានងដពៅរណាត ញអនឡាញ
នងសរគមនកនងរណាត ញអនឡាញ
ែណៈខ លមានរលរ ះដពចើនជាងពាកកណាត ល
រនតចមានទរសរទដ ចលរដពរើព ស ដរើយកនងដនាះ
មានពរម ២.២ % អាចដពរើព សអនដធើខណរ ការដផទរ
ាណងតមរយៈទរសរទចលរ មានសកាត នរលសពមារ
អភវឌឍន រខនតទានាកទានងដពៅរណាត ញអនឡាញ នង
សកមាភារកនងរណាត ញអនឡាញជាដពចើនដទៀរដៅខរ
សាខានផងខ រ។ ដោយមានជានយររដចាកវទជាា ទាដនើរ
រែ មរែន -FreedomFone- ែមខរែល ផតលររមាន
ខ លពរវការសត រការដ ះដឆន រ តមរយៈពររនធទរសរទ
ដ លើយររររស។ រលរ ះអាចសាត រររមានខ ល ន
ថរទកជាដពសច ឬរញាលសដមលងសាកសរតមរយៈ
សារជាសដមលងខ លនងពរវ នតមោន យងដទៀង
រដោយរគគលកែមខរែល។ វទធទានាកទានងខររ
ពរដរណ ចជាកមាវទធវទទយផាយជាពរចាដថង សបរអររ
តមរយៈទរទសសន ែរតរណណ ដផសងៗ នងសកាា សាលា
នានា នងដៅខររនត ខរសាខានររមានតមរយៈរណាត ញ
អនឡាញដៅខរអាចចលដៅរក ន។
ការភាា រសរគមនជនរទ
ដពៅរការដ ះដឆន រ
“សដមលងមាា សដឆន រកមពជា នង នឭ មនពរមខរ
អា ងដរលដ ះដឆន រ រខនតចររដរលដនះផងខ រ”
ដលាក រញញា នសងារធងន។ ការភាា រសរគមនជន
រទោចពសយលដៅនងការអដងារតមោនការ
រាដរញមែងករររសមនតជារដឆន រ អាចនងជយ
សពមលតមរយៈពររនធទរសរទចលរ។ ដៅកនងឃាចានន
១០០ ែមខរែលនងរណត ះរណាត លអនកសា ពគចរត ៣ររ
កនងមយឃាដ ើមបរាយការណតមរយៈសារជាអកសរសត រ
រណណ រនទអនកដ ះដឆន រ ខ លនងអនញញា រឱយមានការ
តមោនរពមវការអាទភារខ លពរវ នកាណរមន
ដរលដ ះដឆន រ។ អនកសា ពគចរតនងរាយការណររមាន
នានា រសរគមន នងខចកផាយររមានខ លរកដគ
នទទលដៅសរគមន វទញ តមរយៈសារជាអកសរ។
ែមខរែលរនតខសែងរកឪកាសររដចាកវទជាា ថាជា
ដពចើនដទៀរ “ពកមរនឥណាា មយនងផលរការយទរ
សពមារអានខ លមានរដមលពរមខរ៣៥ លាល រសររ ះ។
ដររអែមនដពរើផលរផលរះដអពកង ាងដនាះសពមារ
អរររលរ ះ នងអដងារតមោនដៅកនងរារនជនរទ?”
ដលាក រញញា ដងឿនងល។ ររណាស ដៅមានកខនលង
ទាដនរសពមារការរដងាើរថា៕
អរារទខពរសពមលរ Oxfam Novib
Writers : Miriam Rau & Judith Veenkamp
១០
មោលមៅ នងមោលបណងសខានៗននការបមងកើតអាសា ន
សមមគមពបជាជាតអាសអាមគបយ (អាសា ន) គជាសទ បនអនថររោឌ ភ លមយ ហវដលពតវ នបមងកើតម ើងមៅថថៃទ០៨ ហវខសហា
នប ា១៩៦៧ មៅទពកង ងកក ពបមទសថថ តាមរយៈមសចកថពបកាសបមងកើតអាសា ន (មសចកថពបកាសពកង ងកក)។ ពបមទសហវដល នបមងកើតមមនដចជា ៖ ពបមទសថថ សងហបរ ឥណឍ មនស មមា ម ស នងរែលពន។ បនទធ បមកពបមទស ៥ មទៀត នចលជា សមមជកអាសា ន ជាបនថបនទធ ប ដចជា ពបមទសពបាយមណ (មៅថថៃទ០៧ ហវខមករា នប ា
១៩៨៤) ពបមទសមវៀតណាម (មៅថថៃទ២៨ ហវខកកកោ នប ា១៩៩៥) ពបមទសឡាវ នងពបមទសមយា នមមា (មៅថថៃទ២៣ ហវខកកកោ នប ា១៩៩៧) នងពបមទសកមពជា (មៅថថៃទ៣០ ហវខមមស នប ា១៩៩៩)។
១-ហវថរកា មលើកកមពសសនថភាព សនថសខ សទរភាព នងពពងងហវថមមទៀតនវតថមលមនព ោះមៅរកសនថភាពកបងតាបន។ ២-មលើកកមពសភាពរងមមាកបងតាបន តាមរយៈការជារញឱយកានហវតខល ាងហវថមមទៀតនវសរពបតបតថការហវផបកនមយ យ-សនថសខ មសដឌកចច នងសងគម-វបផធម។ ៣-ពពងងលទនពបជាធបមតយយ មលើកកមពសអភ លកចចលអ នងនតរដឌ ការពារ នងមលើកកមពសសទនមនសស នងមសរភាពជាមលោប ន មោយយកចតថទកោកចាមពាោះសទន នងការទទលខសពតវរបសរដឌសមមជកអាសា ន។ ៤-មលើកសធយការអភវឌណនពបកបមោយនរនថភាព មដើមផធានទការ
ការពារបរសទ នតាបន នរនថភាពថនធនធានធមាជាត នងការអភ-រកសមរតកវបផធម នងគណភាពថនជវភាពរសមៅខពសរបសពបជា-ជន។ ៥-អភវឌណធនធានមនសស តាមរយៈកចចសរពបតបតថការជតសបត កបងការអបរ ា នងការសកាកបងមយជវត នងមលើហវផបកវទាសសថ នងបមចចកវទា មដើមផផថលជនពបជាជនអាសា ន នងការពពងងសរគមនអាសា ន។ ៦-មលើកកមពសសខដមរមនទ នងជវភាពរសមៅរបសពបជាជន អាសា ន មោយការផថលឱយនវលទនភាពទទល នសមភាពកបងការអភវឌណមនសស សខមមលភាពសងគម នងយតថធម។
១-មោរពមៅវញមៅមកមលើឯកភាព អធបមតយយភាព សមភាព នងបរណភាពទកដ នងអតថសញញដ ណជាតរបសពបមទសនមយៗ។ ២-សទនរបសរដឌទាងអសសទតកបងការដកនទាពបមទសរបសខលនមោយមនមមនការមពជៀតហវពជក ការឈលល នពាន ឬោបសងកតពខងមពៅម ើយ។ ៣-មនមពជៀតហវពជកចលកចចការថផធកបងោប មៅវញមៅមក។ ៤-មោោះពសយការហវខែងគានតោប ឬជមមមល ោះមោយសនថវធ។ ៥-លបបា តការគារាមគាហវរង ឬការមពបើព សកមមល ាងមយធា។ ៦-សរការោប ពបកបមោយពបសទនភាពរវាងរដឌ ហវដលជាសមមជកអាសា ន។
មន ក កនាាមន ក កនាាអាសានអាសាន កនងកចាពរជាកនងកចាពរជាការលការលអាសាន ដៅអាសាន ដៅទពកង សរ ពរដទសរែលរន ទពកង សរ ពរដទសរែលរន (១៥(១៥--មករាមករា--២០០៧)២០០៧) ជានរមន ក កនាាជានរមន ក កនាាអាសាន កនងកចាពរជាការលអាសាន កនងកចាពរជាការលពរដទសអាសានដលើទពរដទសអាសានដលើទ១៨ ១៨ ដៅពរដទសឥណា ដនស កនងឆន ាដៅពរដទសឥណា ដនស កនងឆន ា២០១១ ២០១១
១១
ដមដមដកនាដកនាបណាត បបដទេបណាត បបដទេអាេអាដគនយ កនងអាេអាដគនយ កនងជនបកចចបបជកពលជនបកចចបបជកពលបបដទេអាសថន ដៅបបដទេឥណឌ ដនេ កនងនន បបដទេអាសថន ដៅបបដទេឥណឌ ដនេ កនងនន ២០១១ ២០១១
មយើង ជាសមមជកថនសទ បនពគបពគងការម ោះមនប ត ជាត តាបន នង អងគការនងវទាសទ នអនថរជាត អងគការសងគមសវល មមច សជានយ ពគរែកហាត អបកឯកមទស នងតាណាងមកព សរគមនការទត នងបណឍ តសភា ទាងអសោប មធែើការងារមៅមលើវសយការម ោះមនប តកបងបណាថ ពបមទសអាសអាមគបយ មៅកបងមវទកាសទ បនពគបពគងការម ោះមនប តអាសា ន មលើកទ១ នទទពកងរាកាតា ពបមទសឥណឍ មនស កាលពថថៃទ០៣-០៥ ហវខតលា នប ា២០១១។ សមមកាតសរមសើរ ចាមពាោះមសចកថហវថលងមរតមបើកកមាវធ មោយឯកឧតថម បណឍ ត សាស ម ង យដយណ (Dr. Susilo Bambang Yudhoyono) ពបធានទធបតថនសធារណៈរដឌឥណឍ មនស នងជាមនឿរបសមលាកហវដលថា ពបជាធបមតយយគ នបងាហ ញមៅកបងការម ោះមនប តមោយមសរ យតថធម មមនសណាថ បធាប ប នងោា នអាមពើរងា។ សមសែ គមន ចាណាបអារមាណមោយ តាណាងអគគមលខធការអាសា ន ចាមពាោះតនទទថនសទ បនពគបពគងការម ោះមនប ត មៅកបងការអនវតថពបជាធបមតយយដសជមពៅ កបងបណាថ ពបមទសជាសមមជក មរើយយលពសបថា មវទកាដចមនោះអាចជយ មធែើឱយមមនវភាគទនដមមនតថមលមនអាចកាតថថល ន មដើមផពពងងតនទទថនសទ បនពគបពគងការម ោះមនប តមៅទទាងអាសអាមគបយ។ ទទលសគ ល ការមបថជាញ ចតថរបសគណៈកមមា ធការមរៀបចាការម ោះមនប តជាតរបសពបមទសឥណឍ មនស មដើមផោាពទការអបរ ាបនថ នងការផលល សបថរពមសធនមរៀនសពតពោប មដើមផមធែើឱយពបមសើរម ើងគណភាពម ោះមនប តមៅកបងតាបន។ សមអោះអាង ទសសនៈរបស វទាសទ នជានយម ោះមនប ត នងពបជាធបមតយយ (IDEA) ហវដលថា ពបជាធបមតយយ មនអាចពតវ នោកចលមោយភាគខងមពៅ ឬពតវ ននទាមចញ មរើយមរតដមចបោះ អាចពតមកសងសទ បនទពខងកបង។ ទទលសគ ល ថា អាជាញ ធរពគបពគងម ោះមនប ត គជាសទ បនពបជាធបមតយយដសាខនមយហវដលមដើរតនទទសាខនមៅកបងការកាណត ភាពមជឿជាក នងធមមា នរបភាព ថនការម ោះមនប តមពកាមចកខរបសពបជាជនថនរដឌជាសមមជក នងសចរតភាព ថនដាមណើ រការ នមយ យ។ ព ប ឆនធោះរបសមយើងថនការមលើកតមមកើងការផលល សបថរជាមទៀតទតថនគានត នងបទពមសធនកបងចាមណាមសរគមនម ោះមនប តមយ កបងពបមទសអាសអាមគបយ មដើមផហវថលងបញញហ ជាមពចើន ហវដលពាកពនននងការម ោះមនប ត នងតនទទរបសវាកបងពកបខណឍ ការងារពបជាធបមតយយ រាបបញច លទាង យតថធមសពមមបការម ោះមនប ត ការអមងកតការណម ោះមនប ត សមភាពមយនឌរ នងការម ោះមនប ត ការចលរមរបសពលរដឌកបងការម ោះមនប ត ការសទនមពបើព សមសាើោប សពមមបពលរដឌពការ នងពកមងាយរងមពោោះដថទមទៀត ររញដ វតទគណបកសមពលមឃសនទ ជមមមល ោះម ោះមនប ត នងការមពបើព ស បមចចកវទាកបងការម ោះមនប ត។
១២
មរតដមចបោះ មយើង បញញជ កថា ពបជាធបមតយយ គតថមលជាសកលមយហវដលហវផអកមលើការបងាហ ញឆនធោះមោយមសររបសពលរដឌមដើមផកាណតការចល
រមនមយ យ មសដឌកចច សងគម នងពបពននវបផធមរបសពកមគ។ បញញជ កថា ពបជាធបមតយយ ការអភវឌណ នងការមោរពសទនមនសស នងមសរភាពសាខន គពងពាកអាពសយ នងបហវនទមកមមល ាងឱយោប មៅវញមៅមក។ ទទលសគ ល សរសាខនថនពបពននយតថធមសពមមបការម ោះមនប តដមមនពបសទនភាពមយ នងការចលរមដសមមផ ើមមលើសលបរបសពលរដឌកបងការដកនទា នងអមងកតការណម ោះមនប តមដើមផធានទសចរតភាព នងធមមា នរបភាពថនការម ោះមនប ត។ ទទលសគ ល សរសាខនថនការអមងកតការណម ោះមនប តទាងថាប កមលោឌ ន នងអនថរជាត កបងការការពារសចរតភាព នងកសងជាមនឿចតថថនដាមណើ រការម ោះមនប ត។ អាពាវនទវ ឱយមមនការចាបអារមាណយា ងគពគកគមពគងចាមពាោះសរសាខនថនការមលើកសធយសទនពលរដឌពការ នងហវផបកហវដលងាយរងមពោោះដថទមទៀត នងសមភាពមយនឌរកបងនមយ យ នងបរបទសងគម នងមលើកអាណាចជនសថកបងការដកនទា នងចាតហវចងរដឌ លម ោះមនប ត។ មលើកសធយ ការម ោះមនប តមោយមសរ នងយតថធម ទកជារមបៀបវារៈថាប កជាតមយ កបងបណាថ ពបមទសអាសអាមគបយ។ មលើកទកចតថ ឱយមមនការអនវតថយា ងពបមសើរថនបទបផញញដ តថសថព គណបកសនមយ យ នងររញដ វតទមពលមឃសនទម ោះមនប ត។ ទទលសគ ល តពមវការមដើមផមោោះពសយឬសគលថនបញញហ នងកាតបនទយសកាថ នពលថនអាមពើរងាពាកពនននងការម ោះមនប ត ហវដលជាទពមងថនអាមពើរងានមយ យមយ។ ដងចាស ការពចារណាមោយពបយតបពបហវយង មនមពលសមពមចចតថកបងការមពបើព សបមចចកវទាមដើមផការម ោះមនប ត។ ខាយា ងខល ាង មដើមផមធែើឱយចមពមើន មសចកថថថលថប ោា នការមរ ើសមអើង នងការដកនទាការម ោះមនប តហវដលមមនគណភាពខពស ពបកានខជ បនវកពមតបទោឌ នអបផបរមមថនការម ោះមនប តមោយមសរ នងយតថធម។ សពមបសពមល ជាមយនងសរគមនម ោះមនប តពភពមលាក នងថាប កតាបនដថទមទៀត។ សនា មដើមផចាបមផថើមមធែើ នងោាពទមសចកថពបកាស ហវដលមមនមោលមៅោាពទសទ បនពគបពគងការម ោះមនប តបហវនទមមទៀត កបងកចចពបជាពបឈមមនមពល នងពពងងដាមណើ រការម ោះមនប ត នងពបជាធបមតយយកបងបណាថ ពបមទសសមមជក។ យលពពម មដើមផោកការបមងកើតសរគមនម ោះមនប តអាសអាមគបយ នងមដើមផោាពទការចាបមផថើម មោយសទ បនពគបពគងការម ោះមនប តថនបណាថ ពបមទសអាសអាមគបយ មៅពតមចងនប ា២០១៣។ នង កបងការពនតយពចឆយជាបទកទងនងមសចកថពបកាសមនោះ មយើងអាពាវនទវឱយអបកចលរមថនមវទកាខងមលើ មោយឯកតថជនកថ នងអងគការកថ មធែើកចចសរពបតបតថការណជាមយមយើង មដើមផនទាយកនវបទពមសធន នងលទនផលថនមវទការមនោះមៅទកទញអាជាញ ធរមរៀបចាការម ោះមនប ត គណបកសនមយ យ សងគមសវល ពបពននផសពែផាយ នងសទ បនដថទមទៀត ពមសសសទ បនហវដលមៅកបងសងគម ទទាងពបមទសអាសអាមគបយ មដើមផខាពបងឱយមមនវធសសថជាពរភាគមដើមផធានទអភពកមម ោះមនប តកានហវតមមនភាពពបមសើរ នងការចលរម នងទទលមធែើមដើមផមកាោះមៅមកពបជាោប ម ើងវញ មដើមផគសវាសដាមណើ រការយា ងមទៀតទតសពមមបភាពពបមសើរម ើងនទមពលអនទគត។
សមបញញជ កថា គណៈពបតភកមពជា ហវដល នចលរមកបងមវទកាសទ បនពគបពគងការម ោះមនប តអាសា ន មលើកទ១ នទទពកងរាកាតា ពបមទសឥណឍ មនស កាលពថថៃទ០៣-០៥ ហវខតលា នប ា២០១១ រមមមន មលាកជាទវបណឍ ត សន ជាប អនពបធាន គ.ជ.ប មលាក គល បញញដ នទយកពបតបតថខមហវរែល មលាក រងស ពទន នទយកពបតបតថនករែច សទនហវត នចោះរតទមលខទទលយក (endorsed) មសចកថពបកាសមៅទពកងរាកាតា សថព សរគមនម ោះមនប តអាសអាមគបយនប ា២០១១។
១៣
មដើមផឈលនដលសមភាពមយនឌរ
នងពបជាធបមតយយមពញមលញ លោះណាហវតពគបសមមជកភាពថនសទ បនទាងអស ជាពមសសសមមជកភាពថនសទ បនថាប កមពកាមជាតមមនឱកាសមធែើការរមោប មោយោា នការមរ ើសមអើងពមភទ ពការភាព ឬកសមមសភាពគណបកសនមយ យ នងមចោះឲយតថមលោប មៅវញមៅមក។ សាខនជាងមនោះមៅមទៀត អបកដកនទារដឌ លថាប កមពកាមជាត គណបកសនមយ យ កដចជា អបកដកនទាបរសពតវហវតឲយតថមលមលើសថជាពកមពបកាឃា-សងាក ត ពសក-ខណឍមោយពបគលតនទទ ភារកចច នងសទនអាណាចមពញមលញ ដចមមនហវចងកបងចាបសថពការពគបពគងរដឌ លឃា-សងាក ត នងចាបសថពការពគបពគងរដឌ- លរាជធាន មខតថ ពកង ពសក ខណឍ ។ មរតដមចបោះមទើបហវផបកអបរ ា នងមយនឌរថនគណៈកមមា ធការខមហវរែល នមធែើការឃល ាមមើល នងសមងកតមលើសទ នភាពរបសសថជាពកមពបកាឃា-សងាក ត/ ពសក-ខណឍ កបងការបាមពញកចចការមៅថាប កមលោឌ នមៅតាបនមោលមៅចានន ៥មខតថ កបងមោលបាណងសកាហវសែងយលថា មតើសថ
ជាពកមពបកាឃា/សងាក ត-ពសក/ខណឍទទល នការោាពទហវដរឬមទ? មតើសថជាពកមពបកាឃា/សងាក ត ពសក/ខណឍ ហវដលមកពគណបកសសមមលងតចពតវទទលរងការមរ ើសមអើងហវដរឬមទ? នងហវសែងយលពសទ នភាពបាមពញការងាររបសសថជាពកមពបកាឃា/សងាក ត ពសក/ខណឍ ពបមយជនចលរមជាវភាគទន ជពមញឲយមមនសថចលរមបាមពញការងារកបងសទ បនរបសខលនមោយសកមា នងកានហវតមមនពបសទនភាពហវថមមទៀត។ លទនផលរ យការណឃល ាមមើលសមងកតតាមោនបងាហ ញថា សថមៅតាមមលោឌ ន ជាពមសសសថជាពកមពបកាឃា ពសកមមនតនទទយា ងសាខនកបងការចលរមមោោះពសយបញញហ នទនទហវដលមកើតមមនមៅតាមភម ឃា ពសក ដចជា អាមពើរងាកបងពគសរ ការការពារជនរងមពោោះ ការងារអភវឌណនមលោឌ ន សនថសខសណាថ បធាប បសធារណៈ បញញហ សថហវដលមពោោះថាប កមពលសពមមលកន មកាងទាមនើង នងការជញដរសថ នងកមមរ ជនពកពក សថ មមាមមា យោា នទពង កមមរកាពពា ជមៃមអដសការជសជលទានបហវដលខចខត នង
បញញហ ទានទសដធល។ សថកមមនតនទទយា ងសាខនកបងការអបរ ា នងផសពែផាយដលពបជាពលរដឌតាមមលោឌ នអាពបញញហ នទនទដចជា បញញហ សថ នងកមមរ មយនឌរ សខ-ភាពមមតា នងទរក សខភាពបនថពជ អនទមយកបងសរគមន)ទកសអ តនងបងគនអនទមយ(នងផសពែផាយចាបសថពអាមពើរងាកបងពគសរ សទនសថ។ មនហវតបាមណាត ោះសថជាពកមពបកាឃា/សងាក ត ពសក/ខណឍ នមដើរតនទទយា ងសាខនកបងការតសាមត បញច ោះបញច លដលបណាថអងគការនទនទ នងថាប កដកនទាពគបជានថាប ក ជយ ដលសថទទលពក នងកមមរកាពពាឥតទពង ពបជាជនហវដលទទលការោបសងកតមៅតាមមលោឌ ន នង នមសបើសាោកបញច លបញញហ សថពកពកោា នព កមៅសារាលកនមៅមណឍ លសខភាព នងតពមវការរបសពបជាពលរដឌ ជាពមសសសថ នងកមមរោកបញច លកបងកមាវធវន-មយគឃា។ តាមរ យការណបងាហ ញថាពកមមោលមៅសថចានន១០,២% មមនតនទទជាពបធានពកមពបកា។ ៩៨,៤% ពតវ នពកមពគសរោាពទ នង១,៦%ពកមពគសរោតមពលខលោះោាពទ មពលខលោះមនោាពទ។ ២,៧% មមនពបសសនថា ញាតថជតខងមមនអារមាណរោះគនោត។ ៩៦,៨% មមនពបសសនថា ញាតថជតខងមមនអារមា-ណអបអរសទរោត នង៥%មមនពបស-សនថា ញាតថជតខងមមនអារមាណមនសបាយចតថនងពកោត។ ដមចបោះការោាពទពពកមពគសរ ញាតថមតថ ជតខងជាកមមល ាងចតថមយដសាខន នងមលើកទកចតថដលសថកបងការចលរម នងអនវតថសកមាភាពការងារកានហវតមមន...
សកាា កាមចលរមវគគរណត ះរណាត លសត រការផតលអាណាច លពសត កនងការសដពមចចរត ដៅដែរតការងធា (ខែកញញា ឆន ា២០១១)
១៤
ពបសទនភាព។ ទនបនយមនោះបងាហ ញថា អបកជតខងមយចាននតច មៅមមនការមរ ើស-មអើង នងរោះគន សថ។ ដមចបោះអាជាញ ធរមលោឌ ន នងសទ បនពាកពនននទនទពតវបមងកើនការអបរ ា ផសពែផាយដលពបជាពលរដឌតាមមលោឌ នអាពមយនឌរ សទនសថ នងសរ ពបមយជនថនការចលរមរបសសថកបងកចចការសងគម។ សាខនជាងមនោះ មដើមផឲយការងាររបស
សថកានហវតមមននរនថរភាព នងពបសទនភាពមនទោះ បរសជាពកមពបកាឃា សងាក ត ពសក ខណឍ កដចជាមៅកហវនលងមធែើការនទនទ ពតវហវតផថលការោាពទ សរការ ការមលើកទកចតថ នងផថលឱកាសដលសថ។ តាមរ យការណបងាហ ញមទៀតថា
បរសតាមមលោឌ នមយចាននមនទនឲយតថមលមលើការងារ នងការចលរមសកមាភាពសងគមរបសសថ។ តាមទនបនយបងាហ ញថា ៥៩,២%ពតវ នបរសកបងមលោឌ នមលើកទកចតថ នង៣៣,៣%មមនពបសសនថា បរសកបងមលោឌ នរបសោតមមនអារមា-ណធមាតាចាមពាោះពកមពបកាជាសថ នង៧,៥% មមនពបសសនថា សថជាពកមពបកាទទលការរោះគន។ ចាហវណកបរសមៅកហវនលងមធែើការមលើកទកចតថោាពទសថពកម
ពបកាមពចើនជាងបរសតាមមលោឌ ន ដចពកមមោលមៅសថចានន៩៦,២%មមនពបសសនថា បរសមៅកហវនលងមធែើការមលើកទកចតថមរើយោាពទ។ ១,៦% ទទលការរោះគន នង២,២% មនចងសរការការងារជាមយ មរ ើសមអើង។ លទនផលរ យការណបងាហ ញថា
ពកមមោលមៅសថចានន១៣%មមនពបស-សនថា សថមកពគណបកសសមមលងតចទទលការមរ ើសមអើងពសមមជកពកមពបកាហវដលមកពគណបកសសមមលងភាគមពចើនតាមរបភាពមផសងៗ ដចជា នយយថាោា នសមតទភាពមធែើជាពកមពបកា មគមនចងរាបរក លាកពតមមន មនសា វចងស-រការ មនពបគលការងារ មនហវចករ ាហវលកការងារ មមនការមរ ើសមអើងពបរស មនផថលពតមមនពគមពមមងការងារ មនផថលឱកាស នងមនមោរពោតជាពកមពបកាឃា។ តាមទនបនយបងាហ ញថា ពកមពបកាឃាជាសថចានន ២,៣%មនពតវ នពបធានពកមពបកាឃាពបគលភារកចច តនទទជន នង១៣,៦% ពតវពបធានពកមពបកាឃាពបគលភារកចច តនទទជនពកោតខលោះ។ រ យការណបងាហ ញមទៀតថា សមមជកពកមពបកាឃាជាសថ ចាននបរប ពតវ នមគ
បញឈបពការងារ នងដកមចញពដាហវណងគ១) មលាកពស យន សខន សមមជកពកមពបកាសថ មៅឃាហវពពកកក ពសកសធងពតង មខតថកាពងចាម មោយសរមនមោរពវនយ នងបទបញញជ ថផធកប ងរបសបកស (គណបកស ជាអបកបញឈប) ២) មលាកពស មសឿ លកខណា សមមជកពកមពបកាសថ មៅឃាមសដឌ ពសកសមគគ-មមនជយ មខតថកាពងនប ាង មន នពបគលរ យការណឲយ នមទៀងទត។ ៣) មលាកពស មអប ចានថន សមមជកពកមពបកាសថ មៅឃាពតពាាងសប ពសក ទ មខតថតាហវកវ នងមមនសថជាពកមពបកាឃា ២នទក មទៀត មនពតវ នមគពបគលតនទទឲយមធែើការគ: មលាកពស យន សខន មៅឃាហវពពកកក ពសកសធងពតង មខតថកាពងចាម នងមលាកពស កាន សខន មៅឃាគរចងមកាោះ ពសកគរវង មខតថតាហវកវ។ ពកមមោលមៅសថទាងអស នមមន
ពបសសនថា មដើមផបមងកើនសមតទភាពការងាររបសពកមពបកាជាសថឲយកានហវត មមនពបសទនភាពមនទោះ បរសពតវជយ ផថល កាលាាងចតថ ពតវបមងកើនការោាពទ ពតវផថលសទន នងឱកាសឲយសថបមញចញមតមយ- បល ចលរមកបងកមាវធនទនទ មដើមផឲយពបជាពលរដឌ នមឃើញសមតទភាពរបសសថ។ សថជាពកមពបកាឃា/សងាក ត ពតវមមនភាពកាល ហាន ពតវពភាកា ពមពោោះមយបលជាមយពកមពបកាជាសថោប ឯង ជាមយអបកហវដលអាចផថលដាបនទា នលអៗ ពតវតសា អតធាត មសា ោះពតង នងពតវមចោះជយ ោប សមគគោប ឲយតថមលោប ហវចករ ាហវលកពតមមនឲយោប នងពតវយកចតថទកោកតាមោនការងារ។ ពកមពបកាជាសថពតវ...
សកាា កាមសត ចលរមវគគរណត ះរណាត លសត រការផតលអាណាច លពសតកនងការសដពមចចរត
តទៅទពរ ១៥
១៥
ពាយមសកាពសវពជាវ មរៀនសពតតាមពបពននផសពែផាយនទនទ ដចជាតាមវទយ ទរទសសន សរពតមមន នងតាមរយៈវគគបណថ ោះបណាថ លរបសអងគការនទនទ។ ជាសរប សថជាពកមពបកាឃា ពសក
មដើរតនទទយា ងសាខនកបងការចលរមមោោះពសយបញញហ នទនទហវដលមកើតមមនមៅតាមភម/ឃា/ពសក នងអបរ ាផសពែផាយដលពបជាពលរដឌតាមមលោឌ នអាពបញញហសថ នងកមមរ មយនឌរ សខភាពមមតា នងទរក សខភាពបនថពជ អនទមយកបងសរគមន ចាបសថពអាមពើរងាកបងពគ-សរ សទនសថ។ មនហវតបាមណាត ោះ សថជាពកមពបកាឃា/សងាក ត ពសក/ ខណឍ ន មដើរតនទទយា ងសាខនកបងការតសាមត បញច ោះបញច លដលបណាថ អងគការនទនទ នងថាប កដកនទាពគបជានថាប ក ជយ ដលសថទទលពក នងកមមរកាពពាឥតទពង នងពបជាជនហវដលទទលការោបសងកតមៅតាមមលោឌ ន។
មទោះបជាសថ នមដើរតនទទសាខនយា ងណាកមោយ សថមៅហវតទទលការមរ ើសមអើង មនសវផថលឱកាស មនសវឱយតថមល នងមមនការោាពទតចពបរសមៅម ើយ។ ជាកហវសថង សថពកមពបកាមកពគណបកសសាមលងតចមៅហវតទទលការមរ ើសមអើងពសមមជកពកមពបកាហវដលមកពគណបកសសមមលងភាគមពចើនដចជា មគមនចងរាបរក លាកពតមមន មនសវចងសរការ មនពបគលការងារ មនហវចករ ាហវលកកាងារ មមនការមរ ើសមអើងពបរស មនផថលពតមមនពគមពមមងការងារ មន ផថលឱកាស។ សថជាពកមពបកាឃាមយចាននតចមន នទទលភារកចចមសោះ នងមយចាននមទៀត នទទលភារកចចខលោះព ពបធានពកមពបកាមដើមផបាមពញការងារ។
ទាងមនោះជាទមងែើខសឆគង នងមរ ើសមអើងចាមពាោះសថហវដលមនពសបតាមចាបសថពការពគបពគងរដឌ លឃា សងាក ត នធានទដលសមមជកពកមពបកាឃា សងាក តទាងអសពតវហវតមមនភារកចចមៅតាមតនទទមរៀងៗខលន។ បរសមៅកបងភម/ឃា នងបរសជាសមមជកពកមពបកាមយចាននមនោាពទសថជាសមមជកពកមពបកាឃា ពសកមទ មោយមពាលថា សថមនអាចមធែើអែមកើតមទ មចោះហវតបាមៅកន នងមធែើកចចការផធោះហវតបាមណាត ោះ នងមយចាននតចោាពទសថជាសមមជកពកមពបកា ។ បរសជាពកមពបកាមមនការមរ ើសមអើង រោះគនមកមលើសថថាសថមធែើការអែមយ ឬសមពមចការងារអែមយមនដចពកោតជាបរស សថមធែើការមៅទនមខាយមនសវមមនភាពកាល ហាន។ បរសមនទនឲយតថមលសថមពញមលញ នងមនទកចតថមលើការងារសថ។
សណមពរ ឬ អនសាសន -ស ឲយករសងរចចការនារ សថា បនពារ ពនន នងអងគការសងគមសវលជយ បណថ ោះ បណាថ លដលសថសមមជកពកមពបកាឃា/ សងាក ត ពសក ខណឍ សថពភាពជាអបកដក នទា មដើមផចាតហវចងការងារ មោោះពសយ បញញហ នងរមបៀបមោោះពសយទានទសមៅ មលោឌ នពបកបមោយពបសទនភាព។
-នៅនរៀងរាលការកបជ ថនា រជាតនងថនា រ មលោឌ ន សាឲយពកសងកចចការនទរ នង សទ បនពាកពននផសពែផាយពសរ:សាខន ថនការចលរមរបសសថកបងការមធែើមសចកថ សាមរចចតថ ជាពមសសសថជាពកមពបកា ឃា/សងាក ត។
-ករមកបរាកសរ ខណឌ ឃ / សងាក តគរ ហវតបមងកើតពបពននតាមោន នងវាយតថមលមលើ ការងារ សទ នភាពការងាររបសសថជាពកម ពបកាពសក ខណឍ ឃា/ សងាក ត។
-ករបរណបរសននោបាយដែលចល រមពបកតពបហវជងកបងការម ោះមនប តមពជើស មរ ើសពកមពបកាឃា សងាក តនប ា២០១២ ពតវ មមនឆនធ:កបងការោកមបកខភាពសថឈរ មឈលា ោះភាគមពចើនមៅមលខមរៀងទ១ ឬព មលខមរៀងទ១ ដលទ៣ យា ងមហាចឲយ ន ៣០ភាគរយ មទើបមមនសថមពចើនមមន ឱកាសកាល យជាពបធានពកមពបកា ឬជា មមឃាមៅសងាក ត។
-ករបរណបរសននោបាយដែលចល
រមពបកតពបហវជងកបងការម ោះមនប ត គរផថល ថវកាសពមមប សថកបងមពលមឃសនទម ោះ មនប ត មដើមផឲយសថមមនឱកាសមពបើព ស សទន នងសមតទភាពរបសខលនមៅទ សធារណ:។
-រណបរសននោបាយររដតមាននោល នមយ យមលើកសធយការចលរមរបស សថ តាមរយ:ការរកាការពារចាននសថ...
វគគរណត ះរណាត លសត រការផតលអាណាច លពសតកនងការសដពមចចរត ដៅដែរតការងចម (ខែសហា ឆន ា២០១១)
តទៅទពរ ១៨
១៦
ដដើមបឱយការដ ោះដនន តមយបបកបដោយ
បរោកាេដជឿទកចតតពេណាកគណបកសនដោ យចលរមបបកតបបហវជងការដ ោះដនន ត បដងាើនតមមភាព នងកាតបនថយបណត ងដៅកនងដដណើ រការដ ោះដនន ត គណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន តបគបលោបថាន ក បតវហវតជាសថថ បនមមនអពាបកតភាព នងឯករាជភាព។ ដៅកមពជា អពាបកតភាព នងឯករាជភាពរបេសថថ បនរដឋ ដោយហវ កសថថ បនដរៀបចការដ ោះដនន តមនបតវ នធានា ដបើដ ោះបជាមមនចាបហវចងអពអពា-បកតភាព នងឯករាជភាពកដោយ។ កនងការអន-វតតជាកហវេតង គណបកសនដោ យ ហវដលចលរមបបកតបបហវជង បងកា ញការមនទកចតតោ ងបជាលដបៅដៅដលើេមមេភាព នងការអនវតតការដរៀបចការដ ោះដនន តរបេគណៈកមមា ធការជាតដរៀបច ការដ ោះដនន តបគបលោបថាន ក (គ.ជ.ប) ដបរោះថា នតវធននការដបជើេដរ ើេេមមេភាព គ.ជ.ប ដធែើដ ើងតមរយៈរាជរោឋ ភ ល នងបកេងមហានផទ នងការអនមតយលបពមដោយរដឋេភាហវដលដគយលដឃើញថា ជាការេថតដៅដបកាមការបតតបតរបេគណបកសកានអណាច។ េបមមបអាណតតដបកាយ កហវណទបមងននការដបជើេដរ ើេេមមេ-ភាព គ.ជ.ប បតវហវតដធែើដៅតមនតវធថាមយ ហវដលមមនតមមភាព ដោយបដងាើតគណៈកមាការដបជើេ-ដរ ើេមយ មមនការទកចតតពគណបកសនដោ យបបកតបបហវជង នងឯករាជយពរាជរោឋ ភ ល។
ដដចនោះដដើមបេដបមចឱយ ននវការដរៀបចការដ ោះដនន តដៅនន ២០១២ ខជងមខជាបនាទ ន ការដធែើឱយមមនការទកចតតពបគបគណបកសនដោ យហវដលចលរមបបកតបបហវជង អងគការ នងគណបកសនដោ យដផសងៗ គជាការចា ចបផត។ តណាងគណបកសនដោ យ សថថ បន នងបគគលហវដល នចោះរតថដលខជដៅខជងដបកាម េមផតលជាអនសថេន ជាវធានការបដណាត ោះអាេននជនដៅ គណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន ត ដធែើការហវកេបមលការអនវតតននការដបជើេដរ ើេេមម-ជក េមមជកានវេមមេភាពរបេគណៈកមាការដរៀបចការដ ោះដនន តថាន កមលោឋ នបគបលោបថាន ក ដោយហវផែកដៅដលើរបមនតោ ងដហាចណាេមមន១(មយ)នាក ហវដលមកពគណបកសនដោ- យនមយៗហវដលមមនអាេនៈដៅកនងរដឋេភា។ េមមេភាពននគណៈកមាការ ងអេដនោះ បតវហវត
នដបជើេដរ ើេដៅតមលកខណៈវនចឆយហវដលមមនដៅកនងបទបញជ នងនតវធរបេ គ.ជ.ប។ េមមជកននគណៈកមាការ ងដនោះ ហវដលបតវ នដបជើេតង បតវហវតដគរពតមលកខខណឌ ទដៅរបេ គ.ជ.ប។
ដោយហវផែកដៅដលើ ៖ ១-ដវទកាសថធារណៈេតព ការកហវណទបមង
ការដ ោះដនន ត នងលររបបជាធបដតយយ ហវដល នដរៀបចដោយ គណៈកមមា ធការជាតដដើមបការដ ោះដនន តដោយដេរ នងយតតធមដៅកមពជា (ខមហវរែល) នងអងគការេងគមេវលដផសងៗដទៀត ដោយមមនការគបទមលនធព UNDP Cambo-dia កនងដខតតបនដផសងៗគន ចាបពហវខមថនា ដលហវខធន នន ២០១០។ ដៅកនងដនាោះេមមេភាពរបេគណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន តបគបជានថាន ក នជាបជាបញា អាទភាពមយដៅកនងដវទកាសថធារណៈេបមមបដលើកយកមកពភាកា នងផតលអនសថេន េបមមបដធែើការហវកេបមល។ អនកចលរម នងអនករកពនធ ងអេដៅកនងដវទ-កា នដ ោះដនន តគបទការហវកលអ ដលើេមមេ-ភាពរបេគណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន តរាជធាន ដខតត គណៈកមាការឃេងកា តដរៀប-ចការដ ោះដនន ត នងគណៈកមាការការោលយដ ោះដនន ត។ ដោបលេបមមបហវកលអដនោះ គថាបតវមមនេមមេភាពចបមោះ មកបគបពគណបកសនដោ យ ហវដលមមនអាេនៈដៅកនងរដឋេភា ឬបកមបបកាឃ េងកា តដពលបចចបបនន។
២-កចចពភាកាពដបគោះយលរវាងគណៈបបត-ភននអងគការខមហវរែល នងអងគការេមមគមេ-វលដផសងដទៀតជាមយតណាងននគណបកសនដោ យ ហវដលមមនអាេនៈដៅកនងរដឋេភាដពលបចចបបនន ដៅកនងហវខកកាោ នន ២០១១ បគបតណាងននគណបកសនដោ យដផសងៗ នបងកា ញពការមន នទកចតតហវដល កទងនងេមមេភាពរបេគណៈកមមា ធការជាតដរៀបចការដ ោះដនន ត នងគណៈកមាការដរៀបចការដ ោះដនន តថាន កមលោឋ នបគបលោបថាន ក។ គណបកសនដោ យ ងដនោះ បងកា ញអារមាណមន នមមនជដនឿកនងការដរៀបចការដ ោះដនន តដោយយតតធម នងតមមភាព។ កនងករណមន នអាចធានាការដរៀបចការដ ោះដនន តតមេតងោរអពាបកតយ នងឯករាជយ គណបកសនដោ យ ងដនាោះ នផតល
ជាអនសថេន ចងឱយមមនេមមេភាពចបមោះដៅកនងគណៈកមមា ធការជាត នងគណៈកមាការដរៀបចការដ ោះដនន តថាន កមលោឋ នបគបលោបថាន ក ហវដលោ ងដហាចេមមេភាពដនោះ បតវ នដេនើដចញពបគបគណបកសនដោ យហវដលមមន អាេនៈដៅកនងរដឋេភា ឬបកមបបកាឃ េងកា ត ដពលបចចបបនន។
៣-ដោយ នដឃើញការអនវតតកនងមក ការដបជើេដរ ើេជាកហវេតងននេមមេភាព គ.ជ.ប ថាន កជាត នដបបើប េរបមនតតមរយៈ គណបកសបបជាជនកមពជាមមនចនន៥(ប )នាក ចហវណកគណបកសមនកានអណាច គណបកសេមរងស ២(ពរ)នាក នងគណបកសរែើនេនបច ២(ពរ)នាក កនងចដណាមេមមេភាព ង៩ (ប បន) នាករបេ គ.ជ.ប។
ជាេរប អនសថេនកនងការហវកលអេមមេភាពរបេគណៈកមាការរាជធានដខតតដរៀបចការដ ោះដនន ត គណៈកមាការឃ-េងកា តដរៀបចការដ ោះដនន ត នងគណៈកមាការការោលយដ ោះដនន ត ហវដលជាអនកដរៀបចដដណើ រការដ ោះដនន តដោយផលទ ល អាចដធែើឱយមមនការទទលយកពបគបគណបកសនដោ យហវដលចលរមបបកតបបហវជង។ គណបកស ងដនាោះនងបដងាើនការទកចតត នងជដនឿដលើការដរៀបចដ ោះដនន ត ដោយការដលើកទកចតតឱយមមនការចលរមោ ងេកមា កនងកចចការរដឋ- លដ ោះដនន ត។
ដ ា ោះអនកចោះរតថដលខជ ចលរមផតលអន-សថេន កាលពនថៃ ២២ េហា ២០១១ ៖ ១-ឯ.ឧ គយ បា នមរឿន (គណបកសេមរងស) ២-ឯ.ឧ ហរ វា ន (គណបកសេមរងស) ៣-ឯ.ឧ មទព ននរ (គណបកសរែនេនបច) ៤-ដលលក អា ក សា យ (គណបកសេទធមនេស) ៥-ដលលក ទម បរកស (គណបកសេទធមនេស) ៦-ដលលក ណន ស ផារា (គណបកសេទធមនេស) ៧-ដលលក មអាក សអាត (មជឈមណឌ លភឌភ) ៨-ដលលក កយ ស ខារទធ (គណបកសនដរាតតម រណឬទធ) ៩-ដលលក គល បញញា (ខមហវរែល) ១០-ដលលក ស ក សមអឿន (CDP) ១១-ដលលក ហងស ព ទធធ (នករែច) ១២-ដលលក សន សមរ ាត (CHRAC)
១៧
»េដមតច ជា េម បពោះបបធាន បពទធេភា »េដមតច េេវតថ ជវនមនរកស អនបបធាន ទ១ បពទធេភា »ឯកឧតតម ដទព ងន អនបបធាន ទ២ បពទធេភា
១-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចចរបសគណៈកមាការ សទនមនសស ទទលពាកយបណឋ ង នងអមងកត
»ដលលកជ វ ហវម ន មម ល FUN បបធាន »ឯកឧតតម ដេក េដអៀត CPP អនបបធាន »ឯកឧតតម គម ណាង CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម កង ចនទ CPP េមមជក »ឯកឧតតម អក គង CPP េមមជក
២-តនទទភារកចច នងសមតទកចច របសគណៈកមាការររញដ វតទ ធនទោរ នងសវនកមា
»ឯកឧតតម ជា ដជដឋ CPP បបធាន »ឯកឧតតម ដៅ េទធ FUN អនបបធាន »ឯកឧតតម អ សថរទធ CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម វា ន មម ត CPP េមមជក »ឯកឧតតម នត ដលឿម CPP េមមជក
៤-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចច របសគណៈកមាការមហាថផធ ការពារជាត ទានទកទានងរដឌសភា ពពទនសភា
អធការកចច នងមខងារសធារណៈ »ឯកឧតតម គង សថរាជ CPP បបធាន »ឯកឧតតម ប ក កេល FUN អនបបធាន »ឯកឧតតម ឡាយ អពេទធ CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម រេ ដបេង CPP េមមជក ឯកឧតតម ដេើយ ហវកវ CPP េមមជក
៥-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចច របសគណៈកមាការកចចការបរមទស សរពបតបតឋការអនឋរជាត
មឃសនទការ នងពតមមន
»ដលលកជ វ ទ បរា េ CPP បបធាន »ឯកឧតតម ជា គម FUN អនបបធាន »ដលលកជ វ ឈក ឈម CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម ទត រាម CPP េមមជក »ឯកឧតតម រង ទហាយ CPP េមមជក
៦-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចចរបសគណៈកមាការ នតកមា នង យតឋធម
»ឯកឧតតម អក បនដឈឿន CPP បបធាន »ឯកឧតតម យ ង ហវេម CPP អនបបធាន »ឯកឧតតម ជា េន CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម ថង ចន CPP េមមជក »ឯកឧតតម ដបឿយ ដកើក CPP េមមជក
៦-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចចរបសគណៈកមាការ នតកមា នង យតឋធម
»ឯកឧតតម អក បនដឈឿន CPP បបធាន »ឯកឧតតម យ ង ហវេម CPP អនបបធាន »ឯកឧតតម ជា េន CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម ថង ចន CPP េមមជក »ឯកឧតតម ដបឿយ ដកើក CPP េមមជក
៣-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចច របសគណៈកមាការមសដឌកចច ហវផនការ វនមយគកសកមា ធនធានទក ឧតនយម អភវឌឈនជនបទ នងបរសទ ន
»ឯកឧតតម ចាន ភន CPP បបធាន »ឯកឧតតម អង រត FUN អនបបធាន »ដលលកជ វ មមន េអាន CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម ជយ សថផន CPP េមមជក »ឯកឧតតម ម ង បញទធ CPP េមមជក
១៨
បពទធេភាននបពោះរាជាណាចបកកមពជា ដគរទពរ ៖ http://www.senate.gov.kh
៧-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចច របសគណៈកមាការអបរ ា យវជន កឡា ធមាការសសនទ វបផធម នង
មទសចរណ
»ឯកឧតតម គង គ SRP បបធាន »ឯកឧតតម ធាឋ បនបេន FUN អនបបធាន »ឯកឧតតម តច សថក CPP ដលខជធការ »ដលលកជ វ ឡាក អន CPP េមមជក »ឯកឧតតម ដសថម េផល CPP េមមជក
៩-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចចរបសគណៈកមាការសធារណការ ដកជញជ ន អាកាសចរណសវល
ថពបសណយ ទរគមនទគមន ឧសារកមា ហវរ ា ថាមពល ពាណជជកមាមរៀបចាហវដនដ នគរបណយកមា នងសាណង »ឯកឧតតម សថប ចា FUN បបធាន »ឯកឧតតម ឈត គមោត CPP អនបបធាន »ឯកឧតតម ពធ ខវ CPP ដលខជធការ »ឯកឧតតម អង ទ CPP េមមជក »ឯកឧតតម ពត ជប CPP េមមជក
៨-តនទទ ភារកចច នងសមតទកចចរបសគណៈកមាការ សខភ ល សងគមកចច អតតយទនជនយវនតសមផទ ការងារ បណឋ ោះបណាឋ លវជាជ ជវៈ នងកចចការនទរ
»ឯកឧតតម ឈម សថខន FUN »ដលលកជ វ ព េចាន CPP អនបបធាន »ឯកឧតតម េន លន CPP ដលខជធការ »ដលលកជ វ បព េត CPP េមមជក »ឯកឧតតម វា ន េដវឿន SRP េមមជក
សមមជក សមមជកា មពៅគណៈកមាការ »ឯកឧតតម អ មម ននរន KING េមមជក »ឯកឧតតម ដអៀវ បណាណ ការ KING េមមជក »ឯកឧតតម ថាង CPP េមមជក »េដមតចរាជបបតបពោះរាម នដរាតតម ប ជ ដទវ FUN េមមជក »ឯកឧតតម ទាវ ដម ងឃន CPP េមមជក »ឯកឧតតម ដរង ប FUN េមមជក »ឯកឧតតម ហវម ន សថរន CPP េមមជក »ឯកឧតតម ប ក ចដរ ើន CPP េមមជក »ឯកឧតតម េម កា CPP េមមជក »ឯកឧតតម ដប ង ត CPP េមមជក »ឯកឧតតម ដ បនបេ FUN េមមជក »ឯកឧតតម កក អាន CPP េមមជក »ឯកឧតតម ល យ ងផលត CPP េមមជក
ហវសែងរកពតមមន ទកទងនងការម ោះមនប តមៅកមពជា នងមឈលា ោះអបកម ោះមនប ត តាមរយៈ “សមមលងមមច សមនប តកមពជា” មគរទាពរ ៖ www.cambodianvotervoice.org
ជាបមនប ត នងផថលឱកាសដលសថជានស បរសជាបមនប តហវដល នលាហវលងព តាហវណង។ មបើករណមមនសថជាបមនប ត ណាមមប កពតវ នលាហវលងពតាហវណង ពតវ ជានសមោយសថ ផធយមកវញ មបើមមន ករណមមនបរសលាហវលងពតាហវណង គរ ហវតយកសថមកជានសផងហវដរ។
-នាយរដឋា នរែាបាលមលដឋា នននករ- សងមហាថផធពតវហវតបមងកើនការអនវតថចាប សថព” ការពគបពគងរដឌ លឃា/ សងាក ត
បហវនទមមទៀត មដើមផផថលសទន អាណាច ត- នទទ ភារកចចមពញមលញដលសមមជកា ពកមពបកាឃា/ សងាក ត ពបមយជន ធានទ ដលការចលរមរបសសថមៅថាប កសមពមច ចតថ។
-ទងរដឋា ភបាល អងគការសងគមស វល នងសទ បនពាកពនននទនទពតវហវតបនថការ អបរ ា ផសពែផាយដលពបជាពលរដឌ ទាង បរស សថឱយ នយលដង នងបញច ោះ បញច លឱយមមនការផលល សបថរឥរយបថ កបង
ការទទលយកពសរសាខនកបងការចល រមរបសសថ អាពសកាថ នពលរបសសថ អាពភាពជាថដគដសាខនរបសសថ នង បរសកបងការចលរមដកនទា នងអភវឌណ ពបមទសជាត។ -ស ឱយនាយរដឋា នរែាបាលមលដឋា ននន ពកសងមហាថផធកដចជាសទ បនពាកពនន ទាងអសបមងកើតមោលនមយ យមយន- ឌរសពមមបពកមពបកាឃា សងាក ត៕
១៩
តបនភមសាសរត នងករមគោលគៅ ៖ យា ងហោចណាស ៤០% ននការយលយហ ោះហនន តហនន ត នងរាបសនលកហនន ត ហៅកនង ១៦២១ ឃ សងកា ត ហៅកនង ២៤ រាជធាន ហេតត ដដលហតត តហល ការរបកតរបដជងតាមមណឌ ល នងរបសទធភាពេពស ននមនរនតជាបហនន តមកពគណបកសចរមរោះ។ ១០% ននឃ សងកា ត ដដលជាតបនជនបទដាចរសយល មានសមាមារតយា ងខល ង ននអនកហ ោះហនន តដដលជាជនជាតហដមភាគតច។
អនរទទលផលពការងាររបខមហរសរវែល ៖ មានហរចនជាង ៤០ សមាជកអងគការសងគមសវល នដគ ឬសមាគម នង ១០.០០០ សកមមជនសងគម ហៅកនងបណាត ញមលដាា នេមដនររវល នង អងគការសរគមនមលដាា ន។ កតកងវលរបសពកហគ អាចរតវ នបងកា ញ តាមរយៈសកមមភាព សកាា សាលា ហវទកា សហមលងមាា សហនន តរបសេមដនររវលនងកមមវធសហមលងសងគមសវល របសេមដនររវល។ នដគសងគមសវល នងរតវ នអហ ជ ញហដមបចលរមកនងការអនវតតសកមមភាពជាហរចន។ ការហរជសហរសសកមមជននងបហងានជនាញជា អនកឃល ហមលមលដាា ន កចាអហងាតការ-ណហ ោះហនន ត នងទនាកទនងបណាត ញសងគម តាមរយៈការ បណត ោះបណាត លជាហរចនដដលដកនាហដាយ េមដនររវល។
កបរាគោបល នងរាចបាប ៖ េមដនររវល នងអហងាត ហរយសកាហសចកតរាងចាប ពរងកងបទបប ញតត នងហោលនហយ យរបស រដាា ភ ល ឬដផនការណទាកទងនងអភ លកចារបជាធបហតយយ នងកដណទរមងនហយ យ រាបប ា លកដណទរមងការហ ោះហនន ត អភ លកចាលអ អភ លកចាមលដាា ន វមជឈការ នងវសរមជឈការ ហសរភាពននការហធវ ត-កមម នងលររននហសរភាពពតមាន។ េមដនររវល នងរកាការចលហៅដល ជបរបជ នងប ា ោះប ា លជាមយនង អនកតាកដតងចាប មនរនតរដាា ភ ល នងមាា សជនយ ហដមបពភាកា នងហធវបចាបបននភាព ហសចកតរាងចាប វហសាធនកមមននចាប នងបទ-បប ញតតទាកទងនងបញហា តស មតខងហល។
ទធគ ើមបចបលរម ៖ សទធហដមបហ ោះហនន ត សទធហដមបឈរហ ម ោះឱយហគហ ោះហនន ត ហសរភាពរបសអនកហ ោះហនន ត រាបប ា ល
ហសរភាពននការបហ ាញមត ហសរភាពននការបហងាតសមាគម ហសរ ភាពននការហធវ តកមម នងហសរភាពននការទទលពតមាន (សទធហដមបទទលល ហដមបហរៀបច ហដមបចលរមកនងអភ ល កចារបជា-ធបហតយយ នងដហណរការននការហធវហសចកតសហរមចចតត។
ភាពកតមកតវ នងចបចរតភាពរនងការគ ោះគនន ត ៖ នតវធននការហ ោះហនន តសភា ហដមបបហងាត វធាន/បទបញហជ នផទកនង ដដលមានតមាល ភាព ឯករាជយ គណហនយយភាពននរដា លហ ោះហនន ត កចាធានានន ការរតតពនតយហលយតាត ធការយា ងហទៀតហពលហវលា នងយនតការហដាោះរសាយជហមាល ោះដដលអាចហរបរ ស ន បប ញតតសតព ររ ញវតថគណបកសនហយ យ ដដលផតលថវកាហៅដលរគបគណបកសនហយ យ ហដាយសមហរតសម-ផល ហដមបហឃសនាហ ោះហនន ត ហរបរ សរបពនធផសពវផាយហដាយសមភាព សរមាបរគបគណបកសនហយ យ នងហបកាជន ហដមបផសពវផាយសាររបសពកហគ នងភាពមនលហមអៀងននកងកមាល ងរបដាបអាវធ ដដលពកហគមនអាចដាកហៅហរកាមការរតបនតងននគណបកសនហយ យ ឬហបកាជនពតរ កដ។
អភ លកបជាធបគតយយ ៖ កដណទរមងការហ ោះហនន ត អភ លកចាលអ នងវមជឈការ នងវសរមជឈការ។ កដណទរមងការហ ោះហនន ត ទាកទងនងរបពនធហ ោះហនន ត ការចោះហ ម ោះអនកហ ោះហនន ត នងររ ញវតថគណបកសនហយ យ។ អភ លកចាលអ នងវមជឈការ នងវសរមជឈការ ហតត តហល ការរបនងនងអហពពករលយ ការចលរមរបសពលរដា នងគណហនយយភាពរបសមនរនតជាបហនន ត។
ការផតលអណាចបនគោ យគយនឌរ ៖ សមភាពហយនឌរ ហតត តហលការចលរមរបសបរស នងនរសត កនងនហយ យ ហដមបបហងានចននសមភាពនននរសតនងបរសដដលជាបហនន ត នងមេងកររដាា ភ ល ការអនវតតសមភាពហយនឌរ ហដមបធានាការហរបរ សធនធានរបកបហដាយសមភាព ការកសាងសមតថភាពហដមបភាជ បការបហពញមេងករដមានរបសទធភាពរបសមនរនតជាបហនន តទាង បរសនងនរសត កនងការហដាោះរសាយបញហា ហយនឌរ ឬបហងាតហោលនហយ យហយនឌរ។
២០
សមចលរមខចែរ ាខលែលរឿងែាខរលងខល ែាណាពយ នងរបភាពខរលែៗែនងរពតតបរត អនែឃល ាលមើល សរមចបលលខបនតបនាទ ប... https://www.facebook.com/comfrel.org
យវជនមយពកមឧសារនទាោប មៅផកកាមរែកបងហាងមយ។រាលមលើកផកកាមរែ ពកមគហវតងមធែើ បអបករតត មដើមផជាការមសើចមលងសបាយ មពលខលោះយក ា នហវតលាក ត មរើយថាអបករតតមនទនមលើកទកហវតមក មពលខលោះមទៀតមធែើ បតាមរមបៀបមផសង។ ពកមគមកមយមលើកៗមមនរមបៀបមធែើ បមាាងហវបលកៗោប ។ ថថៃមយ ពកមយវជនមនទោះឱយព ករងាែ នដលអបករតត ហវដលខលនឧសារមលងមសើចពពមទាងនយយ ៖ “បងឯងជាមនសសលអ មទោះពកខញ ាមលងមសើចយា ងណាកមនហវដលខង។ ចាបពថថៃមនោះមៅពកខញ ាឈបមលងមសើចរមបៀបរបងមទៀតមរើយ។”
អបករតតតប ៖ “សមអរគណបអ នៗទាងអសោប ចាបពថថៃមនោះមៅខញ ាកមនោកសរាាខតហវសផកមជើងចលកប ងកាមរែមទៀតហវដរ ។”
ពកមយវជន ៖ អញ...???
មៅកបងថាប កបឋមសកាមយកហវនលង ពគពសមមប កកាពងបមពងៀនមខវជាជ សកាសងគមដលកនសសសតចៗថាប កទ ៣ របសខលន ។
អបកពគ : មៅកបងបនធបមរៀនមយើងមនោះមមនបអនណាគតខលនឯងថា មនសសអាពកក ចតថមមា ហវដលសងគមមគមនពតវការមទ មបើមមនឱមពកាកឈរម ើង។ មៅកបងបនធបមរៀនសៃ តឈង។ អបកពគមឃើញដមចបោះកញញមមពញចតថមពពាោះគតថា កនសសសយលពមមមរៀន ដងអាមពើលអ អាពកក បាហវនថញញមមន នយរបានទា នផង កនសសសពបសមមប កកមពកាកឈរម ើង។ អបកពគមឃើញដមចបោះ ពបញាបរសរានសរម ើង...
អបកពគ : អរ បអនគតថាខលនឯងជាមនសសអាពកកហវមនមទ ?
មកាងពបស : អតមទអបកពគ !
អបកពគ : ចោះបអនមពកាកឈរមធែើអែ ?
មកាងពបស : មពពាោះខញ ាហវន ! អាណតអបកពគ មឃើញអបកពគឈរហវតមមប កឯង មរើយកនសសសកបងថាប កសទនហវតមនសសលអៗ។
អបកពគ : អញ !
២១
ទនាកទនងដផញើ កណាពយ ឬដរឿងកហវបង/របភាព មកចោះផាយកនងបពតតបបត អនកោដមើល កនងដលខបនតបនាទ ប ៖ ទរេពទ ៖ ០២៣ ៨៨៤ ១៥០ អហវម ល ៖ [email protected] ខហសវសប ែ ៖ //www.facebook.com/comfrel.org
នាមដដើម ៖ អ ក អ នាមអនកបេកដៅ ៖ ភរមយ ង យ គរមយងករ ៖ បពោះភរមយភាសថ នន កដណើ ត ៖ នន ១៨៦៥ កហវនងកដណើ ត ៖ បេកអងគេនល ដខតតកណាត ល អនចចកមា ៖ ១៩៣៦ (ជនាា យ ៧១ នន )
ចបាបលលបើកថម បបើចងសរាលខ លន បរៀនសតតឱយមន ឱយមាាឱយាា ត ក ាបចេះាា កបសាើរ លងបលងើឥតបទ បបើបចេះតាកដ
តាករតតាមបៅ។ ក ាថនមកមាល ាង កាបជកចកចាង ក ាថារងារបតៅ បរៀនអវឱយឆអន ក ាឱយបលល ចបៅ ក ាបដកតតបលល
តរបតតសណតៅ ប។ បបើលងងឱយបចេះ រកបរៀនតតមរេះ រ េះរកតតមាប
ឥនរនាយបឆវងាៅ ា ក ាច ាបេតាប បរៀនសៅបរៀនាៅ ប បរៀនបមើលឱយតសៅង។
បកើតមកជាមនសស ទ ាងសរសទ ាងតរស មនតដលបចេះឯង បបើតរឱយមាន វ ញញា ណបចេះតតរង េតតេបកតនលង
ក ាបដកតតតរ។ ក ារលនក ាលច ក ាខ ជលក ាខច កហកឆវឆ
បោកតាសយកតាក តចវាកជាបក កានមាយាទលអ សចរ តតតមតតវ។
ចបលកៀលរេកាត (មោយ ៖ ណប ចនធតារា) ចបចលតទនាថថងជតលច កបនរ រ ៀវតចរចៗថតពតពកា តេបលងតេបោងនងារ កា ហចបហើរបឆលឆលល ចលតទនា។ ថថងលចោតបៅបៅចាណតាង តតតតវបទោាងផា ាងជរភនា សបមលងសងបាង តសតវតលងយា ថផាបមឃរលាជ ាអនធការ។ ចបនរងកៀងបតរងកាតកនងខ ាមសលក បមើលបៅេរភលកច ាងបនតតា
ពនលរលងៗដចតារា កាតថផាអនធការបពលរាតត។ របោចតពតពចនកបលល ចចត ៅ បពលយបងងតគមា នរសម បេងអានបសៀវបៅេតមថម រ ាពងរ ាថពលល ចលងងបលល ។ ពនលចបងកៀងបផាៀងទាពរ អានតេបអកសរតេបសាបៅ
ទញាល បោាកានងទកបលម តរដាសបសៀវបៅបធវើកច រការ។ ចបងកៀងបតរងកាតអនកមានេណ បទេះបយបយនខ ាសកា
ពនលចបងកៀងបទេះយាាងណត ផៅលនវវ ជាជ ជាោនខ ា។
ពាកយកាពយ ភរមយ យ អនកមាៅ យឳពកឱយប ម េះ អ ពជពងសអាបរតខ មរអនកជា
អាពកប ម េះ អ ក មានសកៅងារ បៅពញាធមាធារាបធវើបមសរសក។ កនងតខតតភនាបពញឃាកាបល ជាបបៅតតកលមារ សអងគបាក អាពកអនកមាៅ យប ម េះពញាមាក គមតបធវើបមសរសកឃាាា នថា។ អនកមាៅ យអាពកបងរអនជត ជទតមយពតពជចត ៅលអ ចសទ ាផសាផគ ាជាដាណ បងកបកើតខ ាទលបងគ ា។ បបងក ើតអាពបដើមេានត
ភយភតលល ចោបចងោនបណយ ោនតបងតចងចាបតាបមហាជន បនចាបពមនជនរាជការ។
២២
ក»ទតើអនកវាយតមមលយាងណាចទ ោះអតថបទសរាបទលខ ៤៦ ទនោះ ? ១. ទពញចតត ២. ធមមតា ៣. គរកកករប របសនទបើ គរកកករប សមទរៀបរាប ៖............................................................................................................................................................... ខ»ទតើអនកទរបើរាសរពតតបរត អនកឃល ទមើល កនងទោលបណងអវកែរ ? ១. ការទាោះទនន ត/តណាងរាសរសត ២. កសានត ៣. ឯកសារទយង
គ»ទតើអនកធលល បទទលានរពតតបរត អនកឃល ទមើល តាមរយៈអវ ? ១. ការកចកជនជារពតតបរត ២. ទគហទពរ ៣. អកមាល ឃ»ទតើពតាន ឬអតថបទរបទភទណា កែលអនកចងានព រពតតបរត អនកឃល ទមើល ? ១. ពតានរបជាធបទតយយ ២. ចាប នងបទបបញញតតថមៗ ៣. ទផេងៗ (សមទរៀបរាប) ៖ ...................................................................................................................................................................
ង»ទតើអនកអាចផតលពតានរតឡប ខលោះៗ អព អាយ ទតាង នងមខរបរ របសអនកានកែរ ឬទទ ? ១. អាយ ទរកាម ១៨ នន ២. អាយព ១៨ នន - ២៧ នន ៣. អាយទលើសព ២៨ នន ៤. រសទៅភនទពញ ៥. រសទៅតាមបណាត ទខតត ៦. ជា សសេ/នសេត ៧. ជា បគគលករែឋ/ឯកជន ៨. អតទានានការងារទធវើ ៩. ទផេងៗ (.............................................................................................................................................................)
សមលោកអនកចណាយលេលលេោតរមមយនាទ ល ើមបចលរមអភេឌឍតេរតបតរអនកឃល លមើល ឱយកានតរតរេចរត...
គណៈកមមការរពតតបរត
១» ទោក គល បញញា ទបបកាផតលដោបល
២» ទោក ចនទ ដារទធ បបធានពតមមន នងការផាយ
៣» ទោក រស សភសរែត អនកនពនធ នងរចនាទពរ
៤» ទោក សង លសឿន ដលខជការផាយ
៥» ទោក ស ន គមលលង ដលខជការផាយ អាេយោឋ ន៖ ផទោះដលខ១៣៩ ផវ.១២១ េងកា តទកលែក១ ខណឌ ទលដគក រាជធានភនដពញ បពោះរាជាណាចបកកមពជា ទរេពទ ៖ ០២៣ ៨៨៤ ១៥០
ទរសថរ ៖ ០២៣ ៨៨៥ ៧៤៥ អហវម ល ៖ [email protected] ដគរទពរ ៖ www.comfrel.org បបអបេបបត៖ ១១៤៥
មសចកតជនដណង
បពតតបបត អនកឃល មមើល ផលតដ ើង ដដើមបបដពញចដនាោះពតមមនរវាងបបជាពលរដឋ នងអនកតណាងរាេត អនកដកនាហវដលរកពនធកនងការចលរមសថថ បនា នងអភវឌឍេងគមបបជាធបដតយយ។
បបេនដបើដលលក អនកនាង កញដ មមនេណមពរ ឬបណង ចលរមដោបល ឬដេនើេបពតតបបត នងឯកសថរដផសងៗ ហវដលផលតដោយ ខ មហវហវល េបមមបរកាទក េមទនាកទនងមកការោលយខមហវរែល ឬចលមកកាន ដគរទពរ ខមហវរែល តមអាេយោឋ នដចហវដល នផតលជនដនោះ ដយើងខញ នងដោោះបសថយជននវរាលបញា របេដលលក អនកនាង កញដ ដោយដមបតភាព។
េមអរគណ !
សមមលងមចា សមនន តកមព ជា កបមលផតពតមាន នងឯរសារគ ោះគនន តរមពជា
www.cambodianvotervoice.org
010-802-777 / 015-802-777
មវ ាបសយ (មគរទាពរ) សមមលងមមច សមនប តកមពជា គជាកហវនលងពបមលផថ ា នងផសពែផាយពតមមន គានត ភាពមនពបពកត/ពពតថការណនទនទហវដលទកទងនងដាមណើ រការម ោះមនប តមៅកមពជា។ សមមលងមមច សមនប តកមពជា គជាសរគមនអនឡាញ (Internet)មយ ហវដលមមច សមនប ត នងជនទមៅអាចបមញចញមត គានតរបសខលន នងរាយការណពភាពមនពប-ពកត ឬពពតថការណមផសងៗទកទងនងដាមណើ រការម ោះមនប តមៅកមពជាមោយចលរមមៅកបង សមមលងមមច សមនប តកមពជា។ សមមលងមមច សមនប តកមពជា កជាសរគមនមយសពមមបផថលពតមមននទនទផងហវដរ ដលអបកហវដលពតវការពតមមនទកទងនងដាមណើ រការម ោះមនប តមៅកមពជា។