Özel gruplarda aşılama prensipleri

Özel Gruplarda Aşılama Özel Gruplarda Aşılama PrensipleriPrensipleri

Prof. Dr. Neşe SaltoğluProf. Dr. Neşe SaltoğluCerrahpaşa Tıp FakültesiCerrahpaşa Tıp FakültesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ADMikrobiyoloji AD

Özel KonakÖzel Konak

Kanser hastalarıKanser hastaları KİT transplantasyonu yapılan hastalar, KİT transplantasyonu yapılan hastalar, HIV infeksiyonlu hastalar, HIV infeksiyonlu hastalar, gebeler,gebeler, Kronik hastalıklar (diyabetik hastalar, kr. Kronik hastalıklar (diyabetik hastalar, kr.

karaciğer, kalp hastalığı, kronik akciğer karaciğer, kalp hastalığı, kronik akciğer hastalığı, )hastalığı, )

son dönem böbrek yetmezliği olan hastalar, son dönem böbrek yetmezliği olan hastalar, asplenik hastalar asplenik hastalar sağlık personelisağlık personeli

Özel Konakta Özel Konakta İmmunizasyonda Sorunlarİmmunizasyonda Sorunlar

Bağışıklığın baskılanmış olması nedeni Bağışıklığın baskılanmış olması nedeni ile bu grupta aşılama ile ile bu grupta aşılama ile

yeterli koruyucu yanıt oluşmayabilir, yeterli koruyucu yanıt oluşmayabilir, canlı virus aşıları ile atenüe suşların canlı virus aşıları ile atenüe suşların

istenmeyen çoğalması sorunuistenmeyen çoğalması sorunu

Kanser hastalarında aşılamaKanser hastalarında aşılama

Kanser hastaları aşı ile önlenebilecek Kanser hastaları aşı ile önlenebilecek infeksiyonlarla hastalık ve ölüm riskine infeksiyonlarla hastalık ve ölüm riskine maruz kalırlarmaruz kalırlar altta yatan hastalık, altta yatan hastalık, kanser kemoterapisinin tipi, kanser kemoterapisinin tipi, uygulanan radyoterapi nedeni ileuygulanan radyoterapi nedeni ile

Hematolojik malignensisiHematolojik malignensisi olan gruplarda olan gruplarda solid organ tümörlerinden daha fazla solid organ tümörlerinden daha fazla baskılanmabaskılanma

Kanser hastalarında aşılamaKanser hastalarında aşılama İnaktive İnaktive aşılaraşılar

Tetanoz ve difteri (Td) boster aşılamaTetanoz ve difteri (Td) boster aşılama tüm tüm kanser hastaları için önerilir. kanser hastaları için önerilir.

Erişkin hastalara Erişkin hastalara tetanoz toksoidtetanoz toksoid, , azalmış azalmış doz difteri toksoid aşıdoz difteri toksoid aşı ve ve aselüler boğmaca aselüler boğmaca aşıaşı uygulanmalıdır (Tdap). uygulanmalıdır (Tdap).

Td veya Tdap aşıları Td veya Tdap aşıları tedaviye başlamadan tedaviye başlamadan önceönce yapılmalı ve yoğun yapılmalı ve yoğun kemoterapi süresi kemoterapi süresi boyunca tercih edilmemelidir.boyunca tercih edilmemelidir.


İnfluenza aşısıİnfluenza aşısı Özellikle Özellikle lösemi hastaları için influenza lösemi hastaları için influenza önemli risk önemli risk

nedeni!nedeni! Aşıya ilişkin Serokonversiyon oranları değişkendir!Aşıya ilişkin Serokonversiyon oranları değişkendir!

Yanıt kemoterapinin tipi ve uygulama süresi ile ilişkiliYanıt kemoterapinin tipi ve uygulama süresi ile ilişkili

İnaktif influenza aşısıİnaktif influenza aşısı tüm kanser hastalarına her yıl tüm kanser hastalarına her yıl yapılmalı yapılmalı İntranazal uygulanan İntranazal uygulanan canlı-attenüe aşı önerilmezcanlı-attenüe aşı önerilmez. .

Hastanın Hastanın aile bireylerineaile bireylerine ve ve sağlık personelinesağlık personeline de de hastayı koruma amaçlı hastayı koruma amaçlı inaktif influenzainaktif influenza aşısı aşısı uygulanmalıuygulanmalı


Polio aşısıPolio aşısı İmmunsuprese hastaya ve ev İmmunsuprese hastaya ve ev

temaslılarına temaslılarına inaktive polio aşısıinaktive polio aşısı önerilir. önerilir.

Kemik iliği alıcılarında en iyi yanıt Kemik iliği alıcılarında en iyi yanıt transplantasyondan 1 yıl sonratransplantasyondan 1 yıl sonra alınır. alınır.


Pnömokok aşısıPnömokok aşısı pnömokok infeksiyonlarıÖzellikle Hodgkin lenfomalı hastada pnömokok infeksiyonlarıÖzellikle Hodgkin lenfomalı hastada

önemli ! önemli ! Erişkin hastada 23 valan pnömokok polisakkarid aşı tercih edilir.Erişkin hastada 23 valan pnömokok polisakkarid aşı tercih edilir. İlave olarak PCV7 (Prevnar) yanıtı arttırmak için kullanılabilir. İlave olarak PCV7 (Prevnar) yanıtı arttırmak için kullanılabilir.

Kemoterapi başlangıcı öncesiKemoterapi başlangıcı öncesi ve ve splenektomi sonrasısplenektomi sonrası aşıya aşıya yanıt iyidir.yanıt iyidir.

Lösemi hastası ve baş-boyun kanserlerinde yanıt zayıftır.Lösemi hastası ve baş-boyun kanserlerinde yanıt zayıftır.

Pnömokok aşısı Pnömokok aşısı yoğun kemoterapi süresi boyunca tercih yoğun kemoterapi süresi boyunca tercih edilmemelidir. edilmemelidir.


Hemofilus influenza aşısıHemofilus influenza aşısı

HIB aşısı sadece HIB aşısı sadece kemik iliği kemik iliği tranplantasyonu yapılmasıtranplantasyonu yapılması planlanan planlanan erişkin hasta için önerilir.erişkin hasta için önerilir.


Menengokok aşısıMenengokok aşısı Genel populasyonda menengokok aşısı için risk Genel populasyonda menengokok aşısı için risk

faktörüne haiz herhangi bir kanser hastası faktörüne haiz herhangi bir kanser hastası aşılanmalıdır. aşılanmalıdır.

Aşı yanıtı suboptimalAşı yanıtı suboptimal

Human papilloma virus aşısıHuman papilloma virus aşısı Kanseri olan genç kadın hastalar HPV için Kanseri olan genç kadın hastalar HPV için

aşılanmalıdır. aşılanmalıdır. Bununla birlikte antikor yanıtı düşük olabilecektir. Bununla birlikte antikor yanıtı düşük olabilecektir.


Hepatit B aşısıHepatit B aşısı Kanser hastaları hepatit B virus için Kanser hastaları hepatit B virus için 3 doz (0.-1. ve 6. aylarda3 doz (0.-1. ve 6. aylarda) )

aşılanmalıdır. aşılanmalıdır. Hepatit B aşısına yanıt suboptimal olabilir.Hepatit B aşısına yanıt suboptimal olabilir.

Çift doz veya ilave doz uygulanmasıÇift doz veya ilave doz uygulanması yanıtı yanıtı arttırabilir. arttırabilir.

Hepatit A aşısıHepatit A aşısı Hepatit A ile karşılaşmamış, riski olan kanser hastalarında Hepatit A ile karşılaşmamış, riski olan kanser hastalarında

önerilmelidir önerilmelidir Kanser hastalarında hepatit B ve hepatit A aşıları Kanser hastalarında hepatit B ve hepatit A aşıları

kombine uygulanabilirkombine uygulanabilir


Canlı aşılarCanlı aşılar Kızamık, kızamıkçık, kabakulak aşılarıKızamık, kızamıkçık, kabakulak aşıları

Kızamık infeksiyonunda kanser hastalarında mortalite oranı Kızamık infeksiyonunda kanser hastalarında mortalite oranı yüksek bulunmuştur. yüksek bulunmuştur.

Çocuk hastalarda tedavinin kesilmesinden üç ay sonra Çocuk hastalarda tedavinin kesilmesinden üç ay sonra önerilebilmektedir. önerilebilmektedir.

Aşının güvenirliği net değildirAşının güvenirliği net değildir..

CDC tarafından kanser hastalarındaCDC tarafından kanser hastalarında remisyonda iken remisyonda iken veya tedavi tamamlandıktan üç ay sonraveya tedavi tamamlandıktan üç ay sonra MMR gibi MMR gibi canlı virus aşılarının yapılabilirliğinin bildirilmesine canlı virus aşılarının yapılabilirliğinin bildirilmesine rağmenrağmen genelde genelde canlı aşılarcanlı aşılar bu gruplar için bu gruplar için önerilmemektedirönerilmemektedir..


Suçiçeği aşısıSuçiçeği aşısı Kanser hastalarında kontrendikedir.Kanser hastalarında kontrendikedir.

***CDC tarafından lösemi, lenfoma, veya diğer malignensisi ***CDC tarafından lösemi, lenfoma, veya diğer malignensisi olanlarda olanlarda duyarlı erişkin hastayaduyarlı erişkin hastaya hasta remisyonda ikenhasta remisyonda iken yada yada kemoterapi bitiminden 3 ay sonrasında yapılabileceği önerilmiştir!!kemoterapi bitiminden 3 ay sonrasında yapılabileceği önerilmiştir!! İstenmeyen etki gelişir ise asiklovir tedavisi başlanmalıdır.İstenmeyen etki gelişir ise asiklovir tedavisi başlanmalıdır.

Varisella aşısıVarisella aşısı kanserli hastanın duyarlı ev temaslılarına ve diğer kanserli hastanın duyarlı ev temaslılarına ve diğer yakın temaslılarınayakın temaslılarına yapılabilir. yapılabilir.

Eğer aşı sonrası bu kişilerde bir döküntü gelişir ise immunosuprese Eğer aşı sonrası bu kişilerde bir döküntü gelişir ise immunosuprese hasta ile teması engellenmelidir.hasta ile teması engellenmelidir.

Zoster aşısıZoster aşısı

Zoster hastalığı özellikle Hodgkin Zoster hastalığı özellikle Hodgkin hastalarında %30 civarındahastalarında %30 civarında

Kanser hastalarındaKanser hastalarında kontrendikedir.kontrendikedir.

Solid organ transplant alıcılarında Solid organ transplant alıcılarında immunizasyonimmunizasyon

Transplantasyon öncesi Tdap aşısı Transplantasyon öncesi Tdap aşısı uygulanmalıdır. uygulanmalıdır.

Öncesinde aşılı değilseler TDaP Öncesinde aşılı değilseler TDaP transplantasyon sonrası 6.-12. aylar arasında transplantasyon sonrası 6.-12. aylar arasında yapılmalıdıryapılmalıdır

Pnömokok (Pneumovax, PPSV23) aşısı Pnömokok (Pneumovax, PPSV23) aşısı endikedir.endikedir.

Polio virus için erişkinde risk düşüktür, risk söz Polio virus için erişkinde risk düşüktür, risk söz konusu, öykü bilinmiyor ise inaktive polio aşı konusu, öykü bilinmiyor ise inaktive polio aşı uygulanabilir.uygulanabilir.

Solid organ transplant alıcılarında Solid organ transplant alıcılarında immunizasyonimmunizasyon

İnaktive influenza aşısı her yıl önerilir.İnaktive influenza aşısı her yıl önerilir. Yüksek risk nedeni ile Hepatit B aşısının Yüksek risk nedeni ile Hepatit B aşısının

yapılması önerilir.yapılması önerilir. Anti –HBs düzeyi takibi ve Boster doz gerekir.Anti –HBs düzeyi takibi ve Boster doz gerekir.

Transplant öncesi hepatit A aşısı önerilir.Transplant öncesi hepatit A aşısı önerilir. Risk söz konusu ise menengokok aşısı ve HPV Risk söz konusu ise menengokok aşısı ve HPV

aşısı önerilir.aşısı önerilir. Canlı aşılarCanlı aşılar transplantasyon öncesindetransplantasyon öncesinde

yapılabilir.yapılabilir.

Kemik iliği transplant alıcılarında Kemik iliği transplant alıcılarında immunizasyonimmunizasyon

Hem otolog hem de allojenik kemik iliği alıcıları Hem otolog hem de allojenik kemik iliği alıcıları infeksiyon gelişimi için risk altında!infeksiyon gelişimi için risk altında!

Transplantasyon öncesi Tdap aşısı uygulanmalıdır. Transplantasyon öncesi Tdap aşısı uygulanmalıdır.

Tetanoz difteri aşısıTetanoz difteri aşısı 2009 aşı rehberine göre eğer 2009 aşı rehberine göre eğer önceden aşılı değilseler TDaP önceden aşılı değilseler TDaP transplantasyon sonrası transplantasyon sonrası 6.-12. aylar arasında yapılmalıdır6.-12. aylar arasında yapılmalıdır. Doz aralıkları erişkin . Doz aralıkları erişkin aşı şemasına benzerdir (1-3 ay ara ile). aşı şemasına benzerdir (1-3 ay ara ile).

Bir dozu asellüler boğmaca (Tdap) aşısını da içerebilirBir dozu asellüler boğmaca (Tdap) aşısını da içerebilir. . Boğmaca aşısının yapılma zamanı ve yapılması konusunda Boğmaca aşısının yapılma zamanı ve yapılması konusunda

net bir öneri yoktur. net bir öneri yoktur.

KİT alıcılarında immunizasyonKİT alıcılarında immunizasyon

Allojenik alıcıların yaklaşık 1/3’üAllojenik alıcıların yaklaşık 1/3’ü Otolog alıcıların %20’si ilk bir yılda en az bir poliovirus Otolog alıcıların %20’si ilk bir yılda en az bir poliovirus

aşısına karşı seronegatifleşir.aşısına karşı seronegatifleşir.

İnaktive poliovirus aşısıİnaktive poliovirus aşısı kemik iliği kemik iliği transplantasyonu transplantasyonu sonrası 6-12 ay içerisinde 1-3 ay ara ile tüm alıcılar için sonrası 6-12 ay içerisinde 1-3 ay ara ile tüm alıcılar için önerilirönerilir. .

Oral polio aşısıOral polio aşısı hastalarda ve yakınlarında, ayrıca hastalarda ve yakınlarında, ayrıca bakım veren sağlık personelinde bakım veren sağlık personelinde kesinlikle kesinlikle kullanılmamalıdırkullanılmamalıdır..


Streptococcus pneumoniaeStreptococcus pneumoniae ve ve Haemophilus Haemophilus influenzaeinfluenzae type b (HIB) riski tranplantasyon type b (HIB) riski tranplantasyon sonrası sonrası ilk 6 ayda allojenik alıcılarda ve GVHD ilk 6 ayda allojenik alıcılarda ve GVHD saptananlardasaptananlarda artar. artar.

Polisakkarid konjuge aşılar KİT hastalarında Polisakkarid konjuge aşılar KİT hastalarında unkonjuge aşılara iyi bir alternatifdir. unkonjuge aşılara iyi bir alternatifdir.

Transplantasyon sonrasında Transplantasyon sonrasında 3- 6 ay arasında3- 6 ay arasında 3 3 doz konjuge pnömokok aşısı yapılmalıdoz konjuge pnömokok aşısı yapılmalı

3 doz pnömokok konjuge aşıyı3 doz pnömokok konjuge aşıyı izleyen izleyen tek doz tek doz PPSV 23PPSV 23 aşı koruyucu yanıtı artırmada önerilir. aşı koruyucu yanıtı artırmada önerilir.

Kronik GVHD’ li hastalarda bunun yerine Kronik GVHD’ li hastalarda bunun yerine pnömokok konjuge aşı dördüncü doz olarak pnömokok konjuge aşı dördüncü doz olarak önerilebilir. önerilebilir.

Takipler sırasında Takipler sırasında 2- 3 yılda bir revaksinasyon 2- 3 yılda bir revaksinasyon kronik GVHD olan hastalarda önerilmiştir.kronik GVHD olan hastalarda önerilmiştir.


Haemophilus influenza aşısıHaemophilus influenza aşısı HIB konjuge aşı KİT alıcılarında iyi tolere edilmiştir. HIB konjuge aşı KİT alıcılarında iyi tolere edilmiştir.

2009 rehberinde 2009 rehberinde transplantasyonu izleyen 3-6 aylık transplantasyonu izleyen 3-6 aylık dönemdedönemde 3 doz HIB konjuge aşı 1-3 aylık aralıklar3 doz HIB konjuge aşı 1-3 aylık aralıklar ile ile KİT alıcıları için önerilmiştir.KİT alıcıları için önerilmiştir.

Meningokok aşısıMeningokok aşısı endikasyonları normalde risk endikasyonları normalde risk grupları için önerilen koşullardadır. grupları için önerilen koşullardadır. Transplantasyonu Transplantasyonu izleyen 6-12 aylık dönemdeizleyen 6-12 aylık dönemde tek doztek doz olarak uygulanır. olarak uygulanır.


İnfluenza aşısıİnfluenza aşısı KİT adaylarına ve KİT alıcılarında transplantasyon KİT adaylarına ve KİT alıcılarında transplantasyon

sonrasısonrası 4-6 ayda ve 4-6 ayda ve yaşam boyunca yıllık inaktive yaşam boyunca yıllık inaktive influenzainfluenza aşısı önerilir. aşısı önerilir.

Transplantasyon sonrası altı aydan az süre içerisinde Transplantasyon sonrası altı aydan az süre içerisinde aşı uygulananlarda ikinci bir doz aşıya gerek vardır.aşı uygulananlarda ikinci bir doz aşıya gerek vardır.

Canlı aşı Canlı aşı uygulanmamalıdıruygulanmamalıdır. . Bazı olgularda kemoprofilaksi uygulanabilir.Bazı olgularda kemoprofilaksi uygulanabilir.


Hepatit B aşısı Hepatit B aşısı riski olan tüm KİT alıcılarına önerilir. riski olan tüm KİT alıcılarına önerilir. HBV Negatif hastalarda HBV Negatif hastalarda transplantasyon sonrası 6- 12 transplantasyon sonrası 6- 12

aylık dönemde üç doz aşı önerilir.aylık dönemde üç doz aşı önerilir. Üçüncü dozdan bir ay sonrasında antikor istenmesi önerilir. Üçüncü dozdan bir ay sonrasında antikor istenmesi önerilir.

Kronik HBV’si olan transplant alıcılarında donör hepatit Kronik HBV’si olan transplant alıcılarında donör hepatit B aşısı ile aşılanmalı ve erken postransplant dönemde B aşısı ile aşılanmalı ve erken postransplant dönemde de alıcıya aşı uygulanmalıdırde alıcıya aşı uygulanmalıdır..

Hepatit AHepatit A aşısı genel populasyona benzer koşulda aşısı genel populasyona benzer koşulda seronegatif KİT alıcılarına önerilir.seronegatif KİT alıcılarına önerilir.


Human papilomavirusHuman papilomavirus genel populasyona benzer şekilde endikasyonu olan genel populasyona benzer şekilde endikasyonu olan

KİT alıcılarında kullanılabilir,KİT alıcılarında kullanılabilir, Kadın hastalar için üç doz Kadın hastalar için üç doz

Etkinliği hakkında net veri yoktur. Etkinliği hakkında net veri yoktur.

İnaktif varisella aşısı İnaktif varisella aşısı ttransplantasyondan bir ransplantasyondan bir ay önce ve transplantasyondan sonraki 30-60-ay önce ve transplantasyondan sonraki 30-60-90.günlerde90.günlerde uygulanmıştır, uygulanmıştır, Uzun süre etkinliği hakkında daha fazla çalışmaya Uzun süre etkinliği hakkında daha fazla çalışmaya

ihtiyaç vardır ihtiyaç vardır


Canlı AşılarCanlı Aşılar Kızamık, kabakulak, kızamıkçık, suçiçeği KİT Kızamık, kabakulak, kızamıkçık, suçiçeği KİT

alıcılarında özellikle transplantasyon sonrası alıcılarında özellikle transplantasyon sonrası erken dönemde genellikle önerilmez. erken dönemde genellikle önerilmez.

MMRMMR için seronegatif olan için seronegatif olan aktif GVHD olmayan aktif GVHD olmayan veya immunsupresif tedavi almayanveya immunsupresif tedavi almayan KİT KİT alıcılarına transplantasyon alıcılarına transplantasyon sonrasısonrası 24. aydan 24. aydan itibaren bir ya da iki doz verilmelidir.itibaren bir ya da iki doz verilmelidir.


Varisella canlı attenüe aşısı seronegatif Varisella canlı attenüe aşısı seronegatif KİT alıcılarına KİT alıcılarına transplantasyondan transplantasyondan 24 ay 24 ay sonrasonra verilebilir.verilebilir. Aktif GVHD yoksa veya immunsupresif Aktif GVHD yoksa veya immunsupresif

almıyor isealmıyor ise


KİT alıcılarında kontrendike aşılarKİT alıcılarında kontrendike aşılar BCG, BCG, oral poliovirus aşı,oral poliovirus aşı, intranazal influenza aşısı, intranazal influenza aşısı, kolera aşısı, kolera aşısı, oral tifo aşısı, oral tifo aşısı, i.m tifo aşısı, i.m tifo aşısı, zoster aşısızoster aşısı

Pasif immunizasyonPasif immunizasyon

GVHD veya immunsupresif tedavi alan KİT alıcılarında GVHD veya immunsupresif tedavi alan KİT alıcılarında riskli bir kişi ile yakın temas söz konusu ise riskli bir kişi ile yakın temas söz konusu ise 96 saat 96 saat içerisinde VZV immunglobulin kullanılabiliriçerisinde VZV immunglobulin kullanılabilir. .

Eğer Ig yok ise temas sonrası valasiklovir verilebilir.Eğer Ig yok ise temas sonrası valasiklovir verilebilir.

Hepatit A immunoglobulinHepatit A immunoglobulin temas söz konusu ise Ig temas söz konusu ise Ig kullanılabilir. kullanılabilir.

HIV infeksiyonunda aşılamaHIV infeksiyonunda aşılama

HIV infeksiyonunda HIV infeksiyonunda inaktive aşılar inaktive aşılar genellikle uygundur ve genellikle uygundur ve canlı virus aşılarından canlı virus aşılarından kaçınılmalıdır.kaçınılmalıdır.

Bununla birlikte CD4 Bununla birlikte CD4 hücre sayısı hücre sayısı ≥≥200 200 hücre/microL olanlarda hücre/microL olanlarda varisella, MMR aşılarıvarisella, MMR aşıları yapılabilir. yapılabilir.

İnaktive aşılarİnaktive aşılar HIV infeksiyonunda HIV infeksiyonunda tetanoz aşıtetanoz aşı yanıtı normal yanıtı normal

populasyona benzer, populasyona benzer, Difteri aşısınaDifteri aşısına yanıtsa düşük bulunmuştur. yanıtsa düşük bulunmuştur.

Aşı sonrası plazma HIV RNA düzeylerinde kısa süreli Aşı sonrası plazma HIV RNA düzeylerinde kısa süreli bir artış gözlenmiştir. bir artış gözlenmiştir.

Önceden aşısız olanlarda rutin şema uygulanır. Önceden aşısız olanlarda rutin şema uygulanır.

İİnaktive polionaktive polio aşısıaşısı Eğer aşılama ile ilgili bilgi yok ve seyahat ya da çalışma Eğer aşılama ile ilgili bilgi yok ve seyahat ya da çalışma

nedenli maruziyet söz konusu ise uygulanabilir.nedenli maruziyet söz konusu ise uygulanabilir.

HIV infeksiyonunda aşılamaHIV infeksiyonunda aşılama Pnömokok aşısı Pnömokok aşısı 23 valan pnömokok polisakkarid aşı 1 veya 2 doz23 valan pnömokok polisakkarid aşı 1 veya 2 doz invazif invazif

pnömokok infeksiyonunu önlemede etkili bulunmuştur. pnömokok infeksiyonunu önlemede etkili bulunmuştur.

HIV infeksiyonlulardaHIV infeksiyonlularda hemophilus aşısıhemophilus aşısı erişkin hastada erişkin hastada önerilmemektedir.önerilmemektedir.

Mevsimsel influenza aşısıMevsimsel influenza aşısı IDSA rehberinde HIV ile infekte hastalara inaktive mevsimsel IDSA rehberinde HIV ile infekte hastalara inaktive mevsimsel

influenza aşısı önerilmektedir. influenza aşısı önerilmektedir. İntranazal aşılar immunsuprese hastalarda uygulanmamalıdırİntranazal aşılar immunsuprese hastalarda uygulanmamalıdır. .

CDC, CDC, Pandemik H1N1 influenza influenza aşısını immunkompromize Pandemik H1N1 influenza influenza aşısını immunkompromize hastada önermiştir.hastada önermiştir.


Hepatit A aşısı Hepatit A aşısı USPHS/IDSA ve ACIP rehberleri kronik karaciğer hastalığı olan, USPHS/IDSA ve ACIP rehberleri kronik karaciğer hastalığı olan,

i.v ilaç bağımlısı, hemofilisi olan seronegatif HIV pozitif hastalara i.v ilaç bağımlısı, hemofilisi olan seronegatif HIV pozitif hastalara hepatit A aşısını 0. ve 24. haftada ve iki doz olarak önermektedirhepatit A aşısını 0. ve 24. haftada ve iki doz olarak önermektedir. .

Hepatit B aşısıHepatit B aşısı Hepatit B için rutin inceleme sonrası seronegatif bulunan HIV ile Hepatit B için rutin inceleme sonrası seronegatif bulunan HIV ile

infekte kişilere infekte kişilere hepatit B aşısı 0.-1. -6. aylarda i.m yollahepatit B aşısı 0.-1. -6. aylarda i.m yolla uygulanmalıdır. uygulanmalıdır.

İmmunizasyon HAART tedavisinin başlamasından sonraya İmmunizasyon HAART tedavisinin başlamasından sonraya ertelenir ise yanıt iyileşebilirertelenir ise yanıt iyileşebilir. .

Diğer yöntemler ise çift doz aşılamaDiğer yöntemler ise çift doz aşılama, , ilave dozların uygulanması ilave dozların uygulanması ya da adjuvan eklenmesiya da adjuvan eklenmesi gibidir. Aşı sonrası koruyucu antikor gibidir. Aşı sonrası koruyucu antikor düzeyine bakılmalıdır.düzeyine bakılmalıdır.


Menengokok aşısı Menengokok aşısı CDC tarafından önerilmiştir. CDC tarafından önerilmiştir. Fonksiyonal ya da anatomik asplenisi olan, Fonksiyonal ya da anatomik asplenisi olan, seyahat nedenli temas riski olan, seyahat nedenli temas riski olan, okul çağında okul çağında yurtta kalan HIV pozitif kişilere menengokok aşısı yapılabilir.yurtta kalan HIV pozitif kişilere menengokok aşısı yapılabilir.

Human papillomavirus aşısıHuman papillomavirus aşısı ACIP rehberine göre ACIP rehberine göre genital siğil, anormal sitoloji gibi hikayesigenital siğil, anormal sitoloji gibi hikayesi

olan, bu aşının yapılması önerilen yaş grubunu içeren HIV olan, bu aşının yapılması önerilen yaş grubunu içeren HIV pozitif kadınlar için pozitif kadınlar için tavsiye edilmelidir.tavsiye edilmelidir.

Etkinlik ve güvenirliği bu grup için bilinmemektedir.Etkinlik ve güvenirliği bu grup için bilinmemektedir.


Canlı aşılarCanlı aşılarACIP önerilerine göre ACIP önerilerine göre MMR aşısıMMR aşısı sadece CD4 T sayısı sadece CD4 T sayısı ≥≥200 hücre/microL200 hücre/microL olan HIV pozitif hastalara önerilir. olan HIV pozitif hastalara önerilir.

Varisella aşısıVarisella aşısı,, suçiçeği içinsuçiçeği için bağışık olmayan HIV bağışık olmayan HIV pozitif kişilerepozitif kişilere CD4 T hücre sayısı≤ 200 CD4 T hücre sayısı≤ 200 hücre/microL’ün altında olmamak şartı ile uygulanabilir. hücre/microL’ün altında olmamak şartı ile uygulanabilir.

Zoster aşısı Zoster aşısı CD4 T hücre sayısı≤ 200 CD4 T hücre sayısı≤ 200 hücre/microL’ün altında olmamak şartı ile uygulanabilir. hücre/microL’ün altında olmamak şartı ile uygulanabilir.


Sarı humma aşısı Sarı humma aşısı CD4 CD4 ≥≥200 hücre/microL ise 200 hücre/microL ise uygulanabilir. Bununla birlikte etkinliği uygulanabilir. Bununla birlikte etkinliği düşüktür.düşüktür.

BCG aşısı BCG aşısı CDC tarafından eğer tüberküloz ile karşılaşma CDC tarafından eğer tüberküloz ile karşılaşma

riski yüksek ise BCG aşısı önerilmektedir. riski yüksek ise BCG aşısı önerilmektedir. İnaktive tam hücre (whole cell) mikobakteri aşısı İnaktive tam hücre (whole cell) mikobakteri aşısı

güvenligüvenli

Gebelikte aşılamaGebelikte aşılama

Gebelik sırasında anne ve bebek için tehlike Gebelik sırasında anne ve bebek için tehlike doğurabilecek infeksiyon riskinin yüksek doğurabilecek infeksiyon riskinin yüksek olduğu durumlarda immun olmayan anne olduğu durumlarda immun olmayan anne aşılanmalıdır. aşılanmalıdır. Gebelik döneminde aşıların etkisi gebe olmayan Gebelik döneminde aşıların etkisi gebe olmayan

durumla benzer bulunmuştur.durumla benzer bulunmuştur. Gebelik döneminde aşılamaya ilişkin IDSA rehberi Gebelik döneminde aşılamaya ilişkin IDSA rehberi

önerileri :önerileri :

Tüm gebelerde tetanoz, difteri, influenza aşıları Tüm gebelerde tetanoz, difteri, influenza aşıları rutin olarak önerilir.rutin olarak önerilir.


Tetanoz –difteri aşısıTetanoz –difteri aşısı Daha önceden aşısız olanlarda tercih edilen şema Daha önceden aşısız olanlarda tercih edilen şema

4 hafta ara ile 2 doz Td aşısı ve üçüncü Tdap 4 hafta ara ile 2 doz Td aşısı ve üçüncü Tdap postpartum 6-12 ay arasında uygulanmalıdır. postpartum 6-12 ay arasında uygulanmalıdır.

Boğmaca aşısı bir doz şeklinde gebelik sırasında da Td Boğmaca aşısı bir doz şeklinde gebelik sırasında da Td ile birlikte uygulanabilir. ile birlikte uygulanabilir.

Daha önceden Td aşısı olan ancak 10 yıldan fazla süre Daha önceden Td aşısı olan ancak 10 yıldan fazla süre geçenlerde bir doz Td aşısı önerilmelidir.geçenlerde bir doz Td aşısı önerilmelidir.


Tıbbi veya bulaşla ilgili bir endikasyon Tıbbi veya bulaşla ilgili bir endikasyon olduğunda aşı ile önlenebilir hastalıklar için olduğunda aşı ile önlenebilir hastalıklar için aşılar uygulayıcılar tarafından uygulanmalıdır. aşılar uygulayıcılar tarafından uygulanmalıdır.

Gebelik döneminde Gebelik döneminde canlı virus aşıları (MMR, canlı virus aşıları (MMR, Varisella v.b) yapılmamalıdırVarisella v.b) yapılmamalıdır..

Gebelik döneminde eğer risk yüksek ise Gebelik döneminde eğer risk yüksek ise hepatit hepatit A ve B aşıları, pnömokok, meningokok, kuduz A ve B aşıları, pnömokok, meningokok, kuduz aşısı v.başısı v.b uygulanabilir. uygulanabilir.


Postpartum dönemde aşılamaPostpartum dönemde aşılama Doğumu izleyen dönemde daha önceden kadınlara Doğumu izleyen dönemde daha önceden kadınlara

gebelik sırasında uygulanamayan gebelik sırasında uygulanamayan (kızamık/kızamıkçık/kabakulak gibi)/ya da uygulanan (kızamık/kızamıkçık/kabakulak gibi)/ya da uygulanan (tetanoz toksoid, difteri, asellüler boğmaca aşısı (Tdap) (tetanoz toksoid, difteri, asellüler boğmaca aşısı (Tdap) gibi tüm önerilen aşılar yapılmalıdır.gibi tüm önerilen aşılar yapılmalıdır.

Tetanoz- difteri aşısı daha önceden immun olmayan ya Tetanoz- difteri aşısı daha önceden immun olmayan ya da son iki yıl içerisinde aşı olmayanlara uygulanır. da son iki yıl içerisinde aşı olmayanlara uygulanır.

KızamıkçıkKızamıkçık için immun olmayan kadınlara iki doz MMR için immun olmayan kadınlara iki doz MMR aşısı uygulanır. aşısı uygulanır. Sadece tek doz aşı yapılmış olan ve yanıt vermeyen kadına Sadece tek doz aşı yapılmış olan ve yanıt vermeyen kadına

yeniden aşılanma önerilir.yeniden aşılanma önerilir.

Gebelik sonrası aşılamaGebelik sonrası aşılama

Suçiçeği aşısı Suçiçeği aşısı Gebelik sonrasında bağışık yanıtı olmayana Gebelik sonrasında bağışık yanıtı olmayana

önerilir. önerilir.

İlk doz hastaneden çıkmadan önce verilir, ikinci İlk doz hastaneden çıkmadan önce verilir, ikinci doz sekiz hafta sonra yapılır. doz sekiz hafta sonra yapılır.

Süt verme bir kontrendikasyon nedeni değildir.Süt verme bir kontrendikasyon nedeni değildir.

Postpartum dönemde aşılamaPostpartum dönemde aşılama

Böbrek yetmezliği-son dönem böbrek hastaları ve Böbrek yetmezliği-son dönem böbrek hastaları ve hemodiyaliz hastalarında aşılamahemodiyaliz hastalarında aşılama

Üremi ilişkili immun sistem baskılanmış olan bu Üremi ilişkili immun sistem baskılanmış olan bu hastalarda aşıya yanıt azalmıştır.hastalarda aşıya yanıt azalmıştır.

ACIP ACIP hepatit B virus, difteri-tetanoz-boğmaca, hepatit B virus, difteri-tetanoz-boğmaca, pnömokok, influenza, varisella, zoster virus, MMRpnömokok, influenza, varisella, zoster virus, MMR aşılarını önermiştir.aşılarını önermiştir.

Tetanoz, pnömokok aşılarına karşı antikor yanıtı renal Tetanoz, pnömokok aşılarına karşı antikor yanıtı renal yetmezliği olmayanlardan düşük bulunmuştur.yetmezliği olmayanlardan düşük bulunmuştur.


Hepatit B virus aşısıHepatit B virus aşısı

Bu hasta grubu için önerilen tanı konur konmaz koruma Bu hasta grubu için önerilen tanı konur konmaz koruma amaçlı hepatit B aşı uygulanmalıamaçlı hepatit B aşı uygulanmalı

0, 1, 6. aylarda çift doz aşı şeması (40 µg/doz0, 1, 6. aylarda çift doz aşı şeması (40 µg/doz), antikor ), antikor yanıtını arttırmada yanıtını arttırmada rapel (tek doz 40 µg) yapılması, rapel (tek doz 40 µg) yapılması, enjeksiyon yolunun değiştirilmesi (i.m), enjeksiyon yolunun değiştirilmesi (i.m), aşıya adjuvan ya da immunstimülan eklenmesi gibidir. aşıya adjuvan ya da immunstimülan eklenmesi gibidir.

Üç dozdan sonra antikor yanıtı 10 IU/L altında ise Üç dozdan sonra antikor yanıtı 10 IU/L altında ise dördüncü dozun yapılması önerilir.dördüncü dozun yapılması önerilir.


Human papillomavirus vaksinHuman papillomavirus vaksin Human papillomavirus (HPV) vaccine özellikle Human papillomavirus (HPV) vaccine özellikle

böbrek için transplant bekleyen böbrek için transplant bekleyen genç kadın genç kadın hastalarhastalar için önerilir. için önerilir.

Sağlık Personelinde AşılamaSağlık Personelinde Aşılama

Tüm sağlık çalışanları Tüm sağlık çalışanları MMR, varisella ve hepatit BMMR, varisella ve hepatit B için için immun olmalıdır. immun olmalıdır.

Tüm sağlık çalışanlarına Tüm sağlık çalışanlarına yıllık olarak influenza aşısıyıllık olarak influenza aşısı yapılmalıdır. yapılmalıdır.

Tüm sağlık çalışanlarına Tüm sağlık çalışanlarına tetanoz, difteri, pnömokoktetanoz, difteri, pnömokok aşısı yapılmalıdır.aşısı yapılmalıdır.

Ayrıca risk durumunda sağlık personeli ve laboratuar Ayrıca risk durumunda sağlık personeli ve laboratuar personeli için polio, menengokok, veba, tifo ve hepatit personeli için polio, menengokok, veba, tifo ve hepatit A aşıları önerilmelidir.A aşıları önerilmelidir.


Hepatit B aşısına yanıt sağlık personelinde %95-99 Hepatit B aşısına yanıt sağlık personelinde %95-99 oranlarındaoranlarında

Üç doz (0.1.6. aylardaÜç doz (0.1.6. aylarda ) yapılan hepatit B aşısı ) yapılan hepatit B aşısı Alternatif şema Alternatif şema 0.1.2. ve 12. aylar ya da 0.1.4. ve 12. 0.1.2. ve 12. aylar ya da 0.1.4. ve 12.

aylar şeklinde de olabilir. aylar şeklinde de olabilir. Personelin %21 sinde koruyucu yanıt gelişmeyebilir.Personelin %21 sinde koruyucu yanıt gelişmeyebilir.

Bu nedenle üç ilave doz yapılabilir. Bu nedenle üç ilave doz yapılabilir. Antikor titreleri ya her ilave doz sonrasında ya da üç Antikor titreleri ya her ilave doz sonrasında ya da üç

doz sonrası bakılabilir. doz sonrası bakılabilir. Yanıtsızlara HBIg temas sonrası yapılmalıdır.Yanıtsızlara HBIg temas sonrası yapılmalıdır.


İmmun olmayan sağlık personelinde bir İmmun olmayan sağlık personelinde bir veya iki doz veya iki doz MMR aşısıMMR aşısı immunite için immunite için yeterlidir. yeterlidir.

Tüm sağlık personeli doğum tarihi göz Tüm sağlık personeli doğum tarihi göz önüne alınmaksızın kızamık aşısı önüne alınmaksızın kızamık aşısı olmalıdır. olmalıdır.


İnfluenza aşısıİnfluenza aşısı her yıl yapılmalıdır. Eğer aşı intranazal her yıl yapılmalıdır. Eğer aşı intranazal olarak yapılır ise sağlık personeli yedi gün süre ile olarak yapılır ise sağlık personeli yedi gün süre ile immun suprese olan hastayla temas etmemelidir.immun suprese olan hastayla temas etmemelidir.

Seronegatif sağlık personeli Seronegatif sağlık personeli suçiçeğisuçiçeği için 4 hafta ara ile için 4 hafta ara ile iki kez aşılanmalıdır.iki kez aşılanmalıdır.

Varisella aşısıVarisella aşısı temastan sonra üç gün içerisindetemastan sonra üç gün içerisinde uygulanır ise hastalığı önleyebilir, şiddetini azaltabilir. uygulanır ise hastalığı önleyebilir, şiddetini azaltabilir.

Bununla birlikte temas öncesi aşı ile immunizasyon Bununla birlikte temas öncesi aşı ile immunizasyon yapılması daha uygundur.yapılması daha uygundur.


Sağlık personelinde Sağlık personelinde rutin olarak BCG aşısı rutin olarak BCG aşısı yapılması önerilmez. yapılması önerilmez. Tüberküloz riskinin düşük olduğu durumlarda ve Tüberküloz riskinin düşük olduğu durumlarda ve

immunsuprese kişiye yapılmamalıdırimmunsuprese kişiye yapılmamalıdır..

BCG aşısı aşağıdaki durumda önerilmiştir: BCG aşısı aşağıdaki durumda önerilmiştir: INH ve rifampisine dirençli tüberküloz riskinin INH ve rifampisine dirençli tüberküloz riskinin

yüksek olduğu durumlar yüksek olduğu durumlar İnfeksiyon kontrol programlarının yeterinde İnfeksiyon kontrol programlarının yeterinde

uygulanamadığı durumlaruygulanamadığı durumlar


Hepatit A aşısı risk durumunda sağlık Hepatit A aşısı risk durumunda sağlık personeline uygulanması gereken bir aşıdır.personeline uygulanması gereken bir aşıdır.

Boğmaca için immun olmayan sağlık Boğmaca için immun olmayan sağlık çalışanları duyarlı çocuk hastalar için risk çalışanları duyarlı çocuk hastalar için risk nedenidir. Asellüler boğmaca aşısı önerilir nedenidir. Asellüler boğmaca aşısı önerilir (Tdap) (Tdap)

Menengokok aşısı rutin olarak önerilmez. Menengokok aşısı rutin olarak önerilmez. Serogrup C menengokok salgını var ise Serogrup C menengokok salgını var ise kullanılmalıdır.kullanılmalıdır.


Sağlık personeli için tetanoz, difteri veya Sağlık personeli için tetanoz, difteri veya pnömokok için artan risk yoktur. Erişkin pnömokok için artan risk yoktur. Erişkin aşılama şeması uygulanmalıdır. aşılama şeması uygulanmalıdır.

Temas sonrası korunmaTemas sonrası korunma Hepatit B, HIV, influenza, kızamık, suçiçeği, Hepatit B, HIV, influenza, kızamık, suçiçeği,

hepatit A, boğmaca, ve menengokok için hepatit A, boğmaca, ve menengokok için duyarlı sağlık personelinde temas sonrası duyarlı sağlık personelinde temas sonrası korunma gereklidir.korunma gereklidir.

Diyabet, kalp hastalığı, kronik akciğer Diyabet, kalp hastalığı, kronik akciğer hastalığı, kronik alkolizmhastalığı, kronik alkolizm

Kronik hastalığı olanlarda aşılamaKronik hastalığı olanlarda aşılama Tetanoz-difteri-boğmacaTetanoz-difteri-boğmaca SuçiçeğiSuçiçeği ZosterZoster MMRMMR İnfluenzaİnfluenza Pnömokok polisakkarid aşıPnömokok polisakkarid aşı Risk söz konusu ise (Hepatit A, hepatit B, Risk söz konusu ise (Hepatit A, hepatit B,

menengokok aşıları)menengokok aşıları)

Diyabet, kalp hastalığı, kronik akciğer Diyabet, kalp hastalığı, kronik akciğer hastalığı, kronik alkolizmhastalığı, kronik alkolizm

Diyabetik hastalarda aşılamaDiyabetik hastalarda aşılama Diyabetik hastalarda çocukluk çağı aşılarındaki Diyabetik hastalarda çocukluk çağı aşılarındaki

standart şemaya uyulmalıdır. standart şemaya uyulmalıdır.

Her yıl bir kez influenza aşısı yapılmalıdır. Her yıl bir kez influenza aşısı yapılmalıdır.

Diabeti olan çocuklar konjuge pnömokok aşısı Diabeti olan çocuklar konjuge pnömokok aşısı almalıdır. Dahası pnömokok polisakkarid aşı almalıdır. Dahası pnömokok polisakkarid aşı da almalıdır.da almalıdır.

Kronik karaciğer hastalığıKronik karaciğer hastalığı

Tetanoz-difteri-boğmacaTetanoz-difteri-boğmaca SuçiçeğiSuçiçeği ZosterZoster MMRMMR İnfluenzaİnfluenza Pnömokok polisakkarid aşısıPnömokok polisakkarid aşısı Kronik karaciğer hastalığı olanlarda ilave Kronik karaciğer hastalığı olanlarda ilave

olarak immun değil iseler hepatit A aşısı, ve olarak immun değil iseler hepatit A aşısı, ve hepatit B aşısı uygulanmalıdır.hepatit B aşısı uygulanmalıdır.

Splenektomi yapılan hastada Splenektomi yapılan hastada immunizasyonimmunizasyon

Splenektomi yapılacak hastaya Splenektomi yapılacak hastaya pnömokok (pnömokok (PPSV23 )PPSV23 ), , menengokok, H. influenzae tip bmenengokok, H. influenzae tip b aşıları planlanmalıdır. aşıları planlanmalıdır. 2-55 yaş arası menengokok konjuge aşı(MCV4, Menactra 2-55 yaş arası menengokok konjuge aşı(MCV4, Menactra 55 yaş üzeri menengokok polisakkarid aşı (MPSV4, 55 yaş üzeri menengokok polisakkarid aşı (MPSV4,

Menomune) önerilir.Menomune) önerilir.

Aşılar splenektomiden 14 gün önce yapılmalıdır.Aşılar splenektomiden 14 gün önce yapılmalıdır.

Mümkün değilse ameliyattan 14 gün sonra yapılabilir. Mümkün değilse ameliyattan 14 gün sonra yapılabilir.

İmmunosupresif tedavi ya da kemoterapi alacak ise en İmmunosupresif tedavi ya da kemoterapi alacak ise en az 3 ay sonraya ertelenir.az 3 ay sonraya ertelenir.

Özel gruplarda aşılama prensipleri

Documents