opšti uslovi poslovanja sberbank a.d. banja luka · poslovanja učiniti trajno dostupnim svojim...
TRANSCRIPT
1
Opšti uslovi poslovanja
Sberbank a.d. Banja Luka
2
S a d r ž a j:
OSNOVNE ODREDBE ..................................................................................................................................... 4
PRIMJENA OPŠTIH USLOVA POSLOVANJA .................................................................................................... 5
KLIJENT BANKE .............................................................................................................................................. 6
PRAVO BANKE NA IZBOR KLIJENATA............................................................................................................. 6
IDENTIFIKACIJA KLIJENTA .............................................................................................................................. 6
USLOVI ZA ZASNIVANJE POSLOVNOG ODNOSA ........................................................................................... 7
MINIMUM DOKUMENTACIJE ZA FIZIČKA LICA .............................................................................................. 8
DODATNA DOKUMENTACIJA ........................................................................................................................ 9
POSEBNOSTI ZA KLIJENTE-PRAVNA LICA....................................................................................................... 9
PRIKUPLJANJE I OBRADA LIČNIH PODATAKA .............................................................................................. 10
PUNOMOĆJA ............................................................................................................................................... 11
INFORMISANJE KORISNIKA U PREGOVARAČKOJ FAZI ................................................................................. 12
OPŠTE ODREDBE UGOVORA O PRUŽANJU USLUGA SA KORISNICIMA ....................................................... 13
POSLOVI KREDITIRANJA ............................................................................................................................. 14
PROCJENA KREDITNE SPOSOBNOSTI KLIJENTA ........................................................................................... 15
UGOVOR O KREDITU ................................................................................................................................... 16
OBAVEZNI ELEMENTI UGOVORA O KREDITU SA KORISNICIMA .................................................................. 16
UGOVOR O REVOLVING KREDITU ............................................................................................................... 17
UGOVOR O DOZVOLJENOM PREKORAČENJU RAČUNA .............................................................................. 17
OBEZBJEĐENJE JEMSTVOM ......................................................................................................................... 18
IZMJENA ELEMENATA UGOVORA O KREDITU............................................................................................. 18
PRAVO NA ODUSTAJANJE OD UGOVORA ................................................................................................... 18
PRIJEVREMENA OTPLATA KREDITA ............................................................................................................. 19
NEISPUNJENJE UGOVORNIH OBAVEZA OD STRANE KLIJENTA ................................................................... 20
INSTRUMENTI OBEZBJEĐENJA .................................................................................................................... 21
RESTRUKTURISANJE KREDITA, UVOĐENJE „GRACE“ PERIODA I MORATORIJUMA .................................... 21
PRENOS PLASMANA ................................................................................................................................... 22
DEPOZITNI POSLOVI BANKE ........................................................................................................................ 22
UGOVORI O NOVČANOM DEPOZITU I ULOGU NA ŠTEDNJU ...................................................................... 23
OSIGURANJE DEPOZITA............................................................................................................................... 23
PLATNE KARTICE ......................................................................................................................................... 25
UGOVOR O KORIŠĆENJU PLATNE KARTICE ................................................................................................. 25
OTVARANJE I VOĐENJE RAČUNA KLIJENATA .............................................................................................. 26
UGOVOR O OTVARANJU I VOĐENJU RAČUNA ............................................................................................ 27
POSLOVI PLATNOG PROMETA .................................................................................................................... 27
NALOZI ZA PLAĆANJE .................................................................................................................................. 28
ELEKTRONSKO I MOBILNO BANKARSTVO ................................................................................................... 29
POSLOVI DEVIZNOG TRŽIŠTA ...................................................................................................................... 30
3
OSTALE USLUGE BANKE .............................................................................................................................. 30
PRIGOVOR KLIJENTA ................................................................................................................................... 31
ZABRANE PRILIKOM OGLAŠAVANJA ........................................................................................................... 32
ODGOVORNOST BANKE ZA ŠTETU .............................................................................................................. 32
BANKARSKA TAJNA ..................................................................................................................................... 32
BANKARSKI RIZICI ........................................................................................................................................ 34
UPRAVLJANJE SUKOBOM INTERESA ........................................................................................................... 34
NOMINALNA KAMATNA STOPA .................................................................................................................. 35
EFEKTIVNA KAMATNA STOPA ..................................................................................................................... 36
NAKNADE, PROVIZIJE, ZATEZNE KAMATE I TROŠKOVI................................................................................ 37
OBAVJEŠTAVANJE KLIJENTA ........................................................................................................................ 38
KOMUNIKACIJA IZMEĐU KLIJENTA I BANKE ............................................................................................... 39
RASKID POSLOVNOG ODNOSA.................................................................................................................... 40
ZAVRŠNE ODREDBE ..................................................................................................................................... 41
4
Opšti uslovi poslovanja
OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Opštim uslovima poslovanja „Sberbank“ a.d. Banjaluka (u daljem tekstu: Opšti uslovi poslovanja) utvrđuju
se:
standardni uslovi poslovanja koji su primjenljivi na sve Klijente „Sberbank“ a.d. Banjaluka (u
daljem tekstu: Banka),
opšti uslovi za uspostavljanje odnosa između Klijenta i Banke,
postupak komunikacije između Klijenta i Banke,
opšti uslovi za obavljanje transakcija između Klijenta i Banke, a naročito u poslovima odobravanja
kredita, prijema novčanih depozita, otvaranja, vođenja i zatvaranja računa, izdavanja i korišćenja
platnih kartica kao i u drugim poslovima koje Banka obavlja u skladu sa zakonom,
posebna prava Korisnika-fizičkih lica u vezi sa uslugama koje pruža Banka, kao i uslovi i način
ostvarivanja tih prava i
druga pitanja od značaja za poslovanje Banke i uspostavljanje poslovnog odnosa sa Klijentima.
Pored Opštih uslova poslovanja, Banka za pojedine proizvode i usluge usvaja Opšte uslove korišćenja
konkretnog proizvoda odnosno usluge (u daljem tekstu: Opšti uslovi korišćenja), koji takođe predstavljaju
sastavni dio poslovnog odnosa između Klijenta i Banke.
Opštim uslovima poslovanja i Opštim uslovima korišćenja, Banka definiše prava i obaveze Klijenta
Banke, kao i prava i obaveze Banke prilikom korišćenja usluga ili proizvoda Banke, od strane Klijenta.
U slučaju nesaglasnosti odredbi ovih Opštih uslova poslovanja i odredbi Opštih uslova korišćenja
konkretnog proizvoda ili usluge, primjenjuju se ove posljednje.
Banka oglašava Opšte uslove poslovanja, na jasan i razumljiv način, dajući tačne, potpune,
nedvosmislene i na reprezentativnom primjeru prikazane standardne podatke, koji su neophodni
prosječnom korisniku za donošenje odgovarajuće odluke o korišćenju usluge i zasnivanju odnosa sa
Bankom, u skladu sa relevantnim propisima.
U primjeni ovih Opštih uslova poslovanja, Banka se, pored usklađenosti sa propisima i zasnovanosti na
dobrim poslovnim običajima i pravičnom odnosu prema Klijentu, rukovodi sljedećim osnovnim načelima:
Načelo savjesnosti i poštenja,
Načelo postupanja sa pažnjom dobrog stručnjaka u izvršavanju svojih obaveza,
Načelo ravnopravnosti odnosa Klijenta sa Bankom,
Načelo zaštite od diskriminacije,
Načelo transparentnog poslovanja i informisanja,
Načelo ugovaranja obaveza koje su određene ili odredive.
5
Prava Korisnika na prigovor i obeštećenje, u skladu sa ovim Opštim uslovima poslovanja,
zakonom i drugim relevantnim propisima.
Pod relevantnim propisima podrazumijevaju se pozitivni pravni propisi kojima se uređuje bankarsko
poslovanje u Republici Srpskoj, uključujući odredbe Zakona o bankama kao i odredbe drugih zakona i
podzakonskih akata kojim se uređuje oblast unutrašnjeg platnog prometa, deviznog poslovanja i platnih
transakcija, sprečavanja pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti, propisi kojim se uređuju
obligacioni odnosi, prava potrošača, zaštita ličnih podataka i drugi pozitivni propisi uključujući i akte
Agencije za bankarstvo Republike Srpske, koji se primjenjuju na poslovni odnos Klijenta i Banke ili su od
uticaja na bankarsko poslovanje u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini.
PRIMJENA OPŠTIH USLOVA POSLOVANJA
Član 2.
Opšti uslovi poslovanja primjenjuju se na odnose između Klijenta i Banke po osnovu:
ponude, zahtjeva ili druge vrste pristupnice potpisane od strane Klijenta,
pisanog ugovora između Klijenta i Banke i
drugih oblika poslovne saradnje između Korisnika i Banke u slučajevima kada za zasnivanje
poslovnog odnosa između Klijenta i Banke nije predviđeno zaključenje ugovora, u skladu sa
relevantnim propisima i opštim aktima Banke.
Član 3.
Potpisivanjem ugovora kojim zasniva poslovni odnos sa Bankom, Klijent prihvata odredbe Opštih uslova
poslovanja i odredbe Opštih uslova korišćenja proizvoda ili usluge koja je predmet takvog ugovora, a koji
čine sastavni dio ugovora.
Opšte uslove poslovanja, kao i njihove izmjene i dopune, Banka objavljuje na vidnom mjestu u poslovnim
objektima Banke i/ili na internet stranici Banke i/ili u sredstvima javnog informisanja. Navedeni akti se
objavljuju na jednom od jezika koji su u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj, najmanje 15 dana prije
njihove primjene.
Objavljivanjem Opštih uslova poslovanja na jedan od gore navedenih načina, Banka će Opšte uslove
poslovanja učiniti trajno dostupnim svojim Klijenta tokom čitavog perioda njihovog važenja.
Član 4.
Klijent može da traži od Banke odgovarajuća objašnjenja i instrukcije u vezi sa primjenom Opštih uslova
poslovanja i Opštih uslova korišćenja u odnosu na uslugu za koju je zainteresovan ili za koju već
zasnovan poslovni odnos sa Bankom.
Banka će Klijentu uručiti Opšte uslove poslovanja i Opšte uslove korišćenja, na njegov zahtjev, bez
naknade.
6
KLIJENT BANKE
Član 5.
Klijent Banke je bilo koje lice (fizičko lice, pravno lice, preduzetnik, državni organ ili institucija i sl.) koje
koristi ili je koristilo usluge Banke ili lice koje se obratilo Banci radi korišćenja njenih usluga i koje je
Banka kao takvo identifikovala.
Korisnik-fizičko lice, u smislu ovih Opštih uslova poslovanja, je svako fizičko lice, rezident ili nerezident,
koje stupa u poslovni odnos sa Bankom, radi korišćenja njenih usluga u svrhu koja nije namijenjena
obavljanju poslovne ili druge komercijalne djelatnosti.
Klijent-pravno lice, u smislu ovih Opštih uslova poslovanja, je svako pravno lice, rezident ili nerezident,
kao i preduzetnik koji stupa u poslovni odnos sa Bankom, radi korišćenja njenih usluga, u svrhu koja je
namijenjena obavljanju poslovne ili komercijalne djelatnosti za koju je registrovan.
Radi lakšeg razumijevanja, termin „Klijent“ se u tekstu ovih Opštih uslova poslovanja koristi kada se
pojedine odredbe odnose kako na pravna lica, tako i na fizička lica. Tamo gdje se pojedine odredbe ovih
Opštih uslova poslovanja odnose samo na fizička lica koristi se termin „Korisnik“ ili Korisnik-fizičko lice“,
dok se u odredbama koje se odnose samo na pravna lica, koristi termin „Klijent-pravno lice“.
PRAVO BANKE NA IZBOR KLIJENATA
Član 6.
Banka ima pravo na slobodan izbor Klijenta, što uključuje diskreciono pravo Banke da odbije
uspostavljanje poslovnog odnosa i pružanje usluga Klijentu, bez obzira na formalnu ispunjenost uslova od
strane Klijenta.
Banka ovo diskreciono pravo koristi na nediskriminatorskoj osnovi, postupajući savjesno i sa
profesionalnom pažnjom, u skladu sa internim aktima Banke i relevantnim propisima.
IDENTIFIKACIJA KLIJENTA
Član 7.
U cilju provođenja propisa kojima se uređuje sprečavanje pranja novca i finansiranja terorističkih
aktivnosti, a radi svoje i zaštite svojih Klijenata, Banka usvaja i provodi interne politike i procedure kojima
se omogućava procjena i identifikacija Klijenata.
Prilikom obavljanja procjene Klijenta u smislu propisa o sprečavanju pranja novca i finansiranja
terorističkih aktivnosti, Banka može da odbije uspostavljanje poslovnog odnosa sa Klijentom, bez davanja
obrazloženja Klijentu.
Banka je dužna preduzeti mjere identifikacije i praćenja Klijenta prilikom:
a) uspostavljanja poslovnog odnosa s Klijentom;
b) obavljanja transakcije u iznosu 30.000 KM ili više bez obzira da li je transakcija obavljena u jednoj
7
operaciji ili u nekoliko evidentno povezanih transakcija;
c) postojanja sumnje u vjerodostojnost i adekvatnost prethodno dobijenih informacija o Klijentu ili
stvarnom vlasniku;
d) postojanja sumnje na pranje novca ili finansiranje terorističkih aktivnosti u pogledu transakcije ili
Klijenta bez obzira na iznos transakcije.
Banka je dužna kontinuirano preduzimati mjere identifikacije i praćenja za sve postojeće Klijente.
Prilikom obavljanja transakcije iz stava 3) tačka b) ovog člana, koja se obavlja na osnovu prethodno
zasnovanog poslovnog odnosa kod Banke, Banka će u okviru mjera identifikacije i praćenja provjeriti
identitet Klijenta, odnosno lica koja obavljaju transakciju, te prikupiti podatke u skladu sa internim aktima
Banke i relevantnim propisima.
Banka može preduzeti mjere identifikacije Klijenta pri svakoj drugoj transakciji, nezavisno od njene
vrijednosti, ukoliko je transakcija takve prirode da zahtjeva dodatnu provjeru od strane nadležnih službi
Banke, u smislu osnova i izvora sredstava.
Klijent je upoznat da Banka ima obavezu da Finansijsko obavještajnom odjeljenju pri Državnoj agenciji za
istragu i zaštitu prijavi sve transakcije Klijenta, shodno relevantnim propisima o sprečavanju pranja novca
i finansiranja terorističkih aktivnosti.
Član 8.
Pored politika i procedura iz prethodnog člana, Banka usvaja i provodi interne akte i procedure kojima se
omogućava identifikacija, klasifikacija i dokumentovanost Klijenata u skladu sa FATCA zahtjevima
(Foreign Account Tax Compliance Act, dalje: FATCA), a sve u cilju utvrđivanja da li Klijent ima FATCA
status ili ne, odnosno da li postoje neki od indikatora da se na to lice primjenjuje FATCA propis usmjeren
na spriječavanje poreskih obveznika Sjedinjenih Američkih Država da izbjegnu plaćanja poreza
korišćenjem inostranih računa.
Banka je dužna da, prilikom otvaranja svakog novog računa, izvrši procijenu Klijenta prema FATCA
zahtjevima, te da utvrdi da li se radi o FATCA relevantnom računu ili ne.
Klijenti koji odbiju dostavljanje dokumenata i informacije traženih u cilju identifikacije u skladu sa FATCA
zahtjevima (kao npr. obrasci W-8BEN, W8-BEN-E, W9 i FATCA izjava), smatraju se nekooperativnim
klijentima, zbog čega Banka može da odbije da stupi u poslovni odnos s njima, odloži ili odbije
izvršavanje transakcije, odnosno da raskine postojeći poslovni odnos sa tim Klijentima.
USLOVI ZA ZASNIVANJE POSLOVNOG ODNOSA
Član 9.
Prilikom zasnivanja poslovnog odnosa sa Bankom, Klijent je obavezan da Banci dostavi istinitu, važeću i
vjerodostojnu dokumentaciju, u skladu sa informativnim listom, Opštim uslovima korišćenja, ovim Opštim
uslovima poslovanja, zakonom i drugim relevantnim propisima.
8
Banka, na svojoj internet stranici i/ili na šalterima Banke, ističe listu dokumentacije koju je Klijent
obavezan da dostavi radi zasnivanja poslovnog odnosa ili obavljanja određene transakcije, a koja je
dostupna svim Klijentima Banke.
Lista dokumenacije iz prethodnog stava sadrži vrstu, sadržinu i oblik traženog dokumenta (original, kopija
i sl.), način dostavljanja, starost dokumenta, način ovjere i ostale bitne elemente kojih je Klijent obavezan
da se pridržava prilikom dostavljanja dokumentacije.
Banka zadržava pravo da, postupajući savjesno i na nediskriminatorskoj osnovi, odbije zasnivanje
poslovnog odnosa sa Klijentom u slučaju da dostavljena dokumentacija nije u skladu sa zahtjevom
Banke.
Član 10.
Isprave i obavještenja koje Klijent dostavlja Banci na stranom jeziku, na zahtjev Banke, dostavljaju se u
ovjerenom prevodu na jedan od jezika u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj.
Isprave, obavještenja i nalozi koje Klijent dostavlja Banci, kao i njihove izmjene i dopune moraju biti jasni,
potpuni i nedvosmisleni, te čitko popunjeni ili napisani.
U slučaju izmjena i dopuna osnovnog zahtjeva, Klijent je dužan da se u izmjenjenom zahtjevu pozove na
osnovni zahtjev koji je predmet izmjene ili dopune.
MINIMUM DOKUMENTACIJE ZA FIZIČKA LICA
Član 11.
Original ličnog identifikacionog dokumenta (lična karta ili pasoš), obavezno dostavljaju na uvid sljedeća
lica:
Korisnik-fizičko lice koji otvara račun ili uspostavlja drugi poslovni odnos sa Bankom,
ovlašćeni radnik ili drugi punomoćnik Klijenta-pravnog lica, koji za pravno lice otvara račun ili
zasniva drugi pravni posao u ime i za račun pravnog lica,
lice ovlašćeno za zastupanje Klijenta-pravnog lica,
lica ovlašćena za raspolaganje sredstvima Klijenta-pravnog lica sa kartona deponovanih potpisa,
ovlašćena lica koja u ime i za račun Klijenta-pravnog lica obavljaju samo određene radnje na
osnovu posebnog ovlašćenja, kao što su: podnošenje virmana na realizaciju, gotovinski polog
sredstava na račun, preuzimanje gotovinskih isplata i podizanje izvoda.
Banka, za potrebe dokumentovanja dosijea Klijenta, identifikacioni dokument iz prethodnog stava može
da fotokopira ili skenira.
Za Korisnika - maloljetno fizičko lice obavezno se dostavlja izvod iz matične knjige rođenih ili rješenje o
starateljstvu, odnosno rješenje o starateljstvu za Korisnike - punoljetna fizička lica pod starateljstvom.
Banka može, u izuzetnim slučajevima, u cilju identifikacije fizičkog lica, upotrijebiti i vozačku dozvolu,
odnosno ličnu kartu nerezidenta ili drugi dokument iz kog je moguće utvrditi identitet Klijenta.
9
DODATNA DOKUMENTACIJA
Član 12.
Prilikom zasnivanja poslovnog odnosa sa Klijentom ili obavljanja transakcije na osnovu prethodno
zasnovanog poslovnog odnosa, Banka od Klijenta, pored obaveznih dokumenata i informacija, može da
zahtjeva dostavljanje dodatnih dokumenata i podataka uključujući, ali ne ograničavajući se na:
podatke o predmetu ugovora ili drugog pravnog posla na osnovu kojeg se vrši transakcija,
podatke o identitetu učesnika pravnog posla na osnovu kojeg se vrši transakcija,
informacije o porijeklu novca ili imovine koja je predmet transakcije,
informacije o očekivanom prometu po računu,
dokaz o plaćenom porezu,
ime i prezime, datum i mjesto rođenja, prebivalište fizičkog lica, koje je imalac najmanje 20%
poslovnog udjela, akcija ili drugih prava na osnovu kojih ima učešće u upravljanju i vođenju
poslova pravnog lica ili ima kontrolni uticaj nad upravljanjem i vođenjem poslova pravnog lica i
druge podatke koje smatra potrebnim, u cilju postupanja u skladu sa relevantnim propisima i
internim aktima Banke.
U slučaju da Klijent nije podnio potpunu ili ažurnu dokumentaciju, Banka može da odbije da stupi u
poslovni odnos s njima, odloži ili odbije izvršavanje transakcije, odnosno može da raskine postojeći
poslovni odnos sa tim Klijentom.
POSEBNOSTI ZA KLIJENTE-PRAVNA LICA
Član 13.
Banka može da uspostavi poslovni odnos sa Klijentom-pravnim licem tek pošto na zadovoljavajući način
utvrdi vlasničku strukturu tog Klijenta, sve do osobe – fizičkog ili pravnog lica (ili više njih) koji su vlasnici
minimalno 20% akcija ili drugih vlasničkih prava u kapitalu Klijenta-pravnog lica ili imaju kontrolno učešće
u kapitalu Klijenta-pravnog lica.
Banka provjerava identitet pravnog lica uvidom u dostavljenu dokumentaciju, a može izvršiti i direktan
uvid u sudski ili drugi javni registar.
Konkretna lista dokumentacije koju Banka može da zahtjeva radi utvrđivanja vlasničke strukture Klijenta-
pravnog lica se razlikuje u zavisnosti od pravne forme Klijenta-pravnog lica.
Ukoliko nije moguće na zadovoljavajući način utvrditi identitet stvarnog vlasnika Klijenta-pravnog lica,
Banka ima pravo i obavezu da se uzdrži od uspostavljanja poslovnog odnosa sa tim Klijentom.
Član 14.
Klijent-pravno lice nerezident obavezan je da jednom godišnje dostavi izvod iz registra zemlje u kojoj ima
registrovano sjedište ili ako je osnovan u zemlji u kojoj se ne vrši upis u takav registar, drugi validan
10
dokument o osnivanju u skladu sa propisima zemlje sjedišta na osnovu kojih se može utvrditi pravni oblik
ovog nerezidenta i datum njegovog osnivanja.
Dokumenti iz prethodnog stava dostavljaju se u kopiji koju je ovjerio nadležan organ i u ovjerenom
prevodu na jedan od jezika koji su u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj, koji ne mogu biti stariji od tri
meseca.
Banka neće izvršavati transakcije Klijenta-pravnog lica nerezidenta koji nije dostavio dokument iz stava 1)
ovog člana, dok Klijent-pravno lice nerezident ne dostavi predmetni dokument.
Član 15.
Svi Klijenti-pravna lica prilikom zasnivanja poslovnog odnosa u svrhu otvaranja FATCA relevantnog
računa ili naknadno u toku trajanja poslovnog odnosa, obavezno popunjavaju i dostavljaju FATCA izjavu
za pravna lica.
Preduzetnici i posebni oblici udruživanja, koji nemaju status pravnih lica (kao npr. udruženja građana,
ZEV i sl.) ne potpisuju FATCA izjavu za pravna lica i tretiraju se kao fizička lica na način propisan
procesom identifikacije fizičkih lica u skladu sa FATCA zahtjevima.
FATCA izjava za Klijenta-pravno lice, pribavlja se radi:
a) identifikacije Klijenta-pravnog lica sa aspekta FATCA regulative,
b) klasifikacije Klijenta-pravnog lica u skladu sa FATCA zahtjevima,
c) izjašnjenja Klijenta-pravnog lica o vrsti većinskih prihoda (aktivni ili pasivni i dr.).
Dostavljanje FATCA izjave od strane Klijenta-pravnog lica je preduslov za dalje zasnivanje poslovnog
odnosa. Od podataka koje je Klijenta-pravno lice dao u dostavljenoj FATCA izjavi, zavisi njegova dalja
dokumentovanost.
PRIKUPLJANJE I OBRADA LIČNIH PODATAKA
Član 16.
Podatke koje pribavi prilikom zasnivanja poslovnog odnosa sa Klijentom, a koji se smatraju ličnim
podacima, Banka obrađuje i čuva u skladu sa odredbama važećeg zakona kojim se uređuje oblast zaštite
ličnih podataka u Bosni i Hercegovini, podzakonskim aktima, drugim relevantnim propisima koje Banka
obavezno primjenjuje i internim aktima Banke.
Podaci koje Banka pribavi prilikom zasnivanja poslovnog odnosa sa Klijentom, čuvaju se u elektronskim i
drugim bazama podataka Banke i koriste se od strane zaposlenih u Banci koji stupaju u direktan kontakt
sa Klijentom, kao i u slučaju potrebe, od strane državnih organa i pravnih lica povezanih sa Bankom , a na
osnovu pisane saglasnosti lica na koje se ti podaci odnose, u skladu sa zakonom i ovim Opštim uslovima
poslovanja.
Lični podaci znače bilo koju informaciju koja se odnosi na Korisnika-fizičko lice ili na fizička lica koja imaju
svojstvo člana, zakonskog zastupnika, prokuriste ili drugog ovlašćenog lica Klijenta-pravnog lica ili drugo
fizičko lice koje je učesnik poslovnog odnosa sa Bankom (u daljem tekstu: nosilac ličnih podataka), iz
kojih se može utvrditi identitet tog lica, a naročito: ime i prezime, ime jednog roditelja, privatni i službeni
11
broj telefona, adresa stanovanja, privatna i službena adresa, privatna i službena e-mail adresa, datum i
mjesto rođenja, JMBG, broj i kopija ličnih isprava, zvanje, zanimanje, naziv poslodavca, bračni i porodični
status, svojstvo u pravnom licu, podaci o članovima porodičnog domaćinstva (svojstvo, radnopravni
status i datum rođenja), državljanstvo, pol, jezik, penzioni broj i svaki drugi podatak koji se ima smatrati
ličnim podatkom u smislu zakona kojim se uređuje zaštita ličnih podataka.
Banka, u svojstvu kontrolora ličnih podataka, lične podatke može obrađivati samo uz pismenu saglasnost
nosioca ličnih podataka. Prilikom zasnivanja poslovnog odnosa sa Bankom, nosilac ličnih podataka
izričito, u pisanoj formi, daje svoj pristanak Banci da vrši obradu njegovih ličnih podataka, prihvatanjem
odredaba ugovora ili u formi posebne izjave.
Ukoliko Klijent ne želi da se pojedini podaci obrađuju, neophodno je da sa tim upozna Banku prilikom
zasnivanja poslovnog odnosa ili naknadno, pisanim putem.
Banka, u svojstvu kontrolora, može obrađivati podatke i otkrivati ih trećoj strani bez saglasnosti nosioca
podataka, samo u slučajevima propisanim zakonom i u javnom interesu. Podaci se trećoj strani daju na
korišćenje samo ukoliko je to potrebno u skladu sa važećim zakonima, a na osnovu njihovog pisanog
zahtjeva.
Nosilac ličnih podataka ima pravo prigovora Agenciji za zaštitu ličnih podataka u Bosni i Hercegovini u
skladu sa zakonom, kao i sva druga prava garantovana odredbama zakona, podzakonskih akata i drugih
propisa koje Banka obavezno primjenjuje a kojima se uređuje oblast sigurnosti i zaštite ličnih podataka.
PUNOMOĆJA
Član 17.
Klijent može ovlastiti drugo poslovno sposobno lice da u njegovo ime i za njegov račun zaključuje
pojedine pravne poslove sa Bankom, u kom slučaju Banka utvrđuje identitet ovlašćenog lica i zaključuje
pravni posao na osnovu punomoćja sastavljenog u propisanom obliku i ovjerenog od strane nadležnog
organa, koje ne može biti starije od 6 mjeseci.
Banci se dostavlja na uvid originalni identifikacioni dokument ovlašćenog lica i Banka isti zadržava u
obliku obične ili ovjerene kopije.
U slučaju bilo koje izmjene ili dopune punomoćja, kao što je promjena imena punomoćnika, promjena
prebivališta ili bilo koje druge činjenice značajne za poslovni odnos sa Bankom, a naročito u slučaju
otkaza ili opoziva punomoćja, Klijent je dužan da bez odlaganja obavijesti Banku o takvoj promjeni,
pisanim putem.
Izmjene i dopune punomoćja, odnosno otkaz ili opoziv punomoćja od strane Klijenta kao vlastodavca,
biće pravno obavezujući za Banku tek od momenta prispijeća pisanog obaviještenja u prostorije Banke.
Punomoćnik ne može biti ovlašćen da dalje prenosi punomoćje ili da zatvori račun bez specijalnog
punomoćja ovjerenog od strane nadležnog organa.
12
Član 18.
Punomoćje prestaje:
- u slučaju smrti, proglašenjem za umrlo ili gubitkom poslovne sposobnosti Korisnika, odnosno
smrću njegovog zakonskog zastupnika, proglašenjem za umrlog, gubitkom poslovne sposobnosti
ili razrješenjem dužnosti;
- u slučaju smrti, proglašenjem za umrlo ili gubitkom poslovne sposobnosti punomoćnika Klijenta;
- prestankom Klijenta-pravnog lica ili otvaranjem stečaja ili likvidacije nad Klijentom-pravnim licem;
- istekom roka važenja punomoćja;
- opozivom ili otkazom punomoćja.
INFORMISANJE KORISNIKA U PREGOVARAČKOJ FAZI
Član 19.
Banka je dužna da, u pregovaračkoj fazi, informiše Korisnika-fizičko lice o uslovima i svim bitnim
karakteristikama usluge koju nudi, putem standardnog informacionog lista Banke, koji se kao ponuda
uručuje Korisniku na reprezentativnom primjeru, u pisanoj formi ili elektronskom obliku, koji obavezno
sadrži:
1) vrstu usluge;
2) naziv i adresu sjedišta Banke;
3) iznos usluge, oznaku valute i uslove korišćenja;
4) trajanje ugovora;
5) visinu i promjenljivost nominalne kamatne stope i elemente na osnovu kojih se određuje
ugovorena promjenljiva nominalna kamatna stopa, njihovu visinu u vrijeme zaključenja ugovora,
periode u kojima će se mijenjati i način izmene, kao i fiksni element ako je ugovoren;
6) efektivnu kamatnu stopu i ukupan iznos koji Korisnik treba da plati, odnosno koji treba da mu se
isplati, prikazan na reprezentativnom primjeru u kome su naznačeni svi elementi korisćeni u
obračunu te stope;
7) iznos i broj anuiteta kredita i periode u kojima dospijevaju (mjesečno, tromjesečno i sl.);
8) troškove održavanja jednog ili više računa na kojima će se evidentirati transakcije, izuzev ako to
otvaranje računa nije samo ponuđena opcija, zajedno sa troškovima korišćenja određenog
sredstva otplate, kako za transakcije plaćanja tako i povlačenja sredstava, te sve druge naknade i
troškove koji proizlaze iz ugovora uz određenje da li su fiksni ili promjenljivi i uslove pod kojim se
mogu mijenjati;
9) informaciju o obavezi korišćenja notarskih usluga prilikom zaključenja ugovora;
10) informaciju o eventualnoj obavezi zaključivanja ugovora o sporednim uslugama, povezanim sa
osnovnim ugovorom, naročito kad je zaključenje takvog ugovora obavezno radi dobijanja usluge
(kredita ili depozita) pod uslovima iz oglasa;
11) kamatnu stopu koja se primjenjuje u slučaju kašnjenja u izmirenju obaveze i pravila za njeno
prilagođavanje, te druge naknade koje se plaćaju u slučaju neispunjenja obaveza;
12) upozorenje u vezi sa posljedicama propuštanja izmirenja obaveza;
13) po potrebi, instrumente obezbjeđenja ispunjenja obaveza sa informacijom o redoslijedu i načinu
izmirenja obaveza iz instrumenata obezbjeđenja;
13
14) pravo Korisnika na odustanak od ugovora, uslove i način odustanka, kao i visinu troškova u vezi s
tim;
15) pravo na prijevremenu otplatu kredita i pravo Banke na naknadu, kao i visinu te naknade;
16) pravo Korisnika da u toku procjene njegove kreditne sposobnosti besplatno dobije obavještenje o
rezultatima uvida u baze podataka;
17) pravo Korisnika da dobije besplatnu kopiju nacrta ugovora, izuzev ako Banka u vrijeme
podnošenja zahtjeva Korisnika, ocijeni da ne želi sa njim zasnovati odnos u konkretnom pravnom
poslu;
18) period u kome Banku obavezuju podaci dati u informacionom listu;
19) uslovi polaganja novčanog depozita kod Banke, ako je to uslov odobravanja kredita, kao i
mogućnost i uslove prebijanja kredita i depozita;
20) druge podatke zavisno od vrste usluge, u skladu sa relevantnim propisima.
Na zahtjev Korisnika, Banka je dužna da razjasni podatke, pruži informacije i da adekvatna obavještenja
u vezi sa uslugom koju nudi, na način da Korisniku omogućuje da uporedi ponude različitih davalaca
usluga.
Član 20.
Klijent koji sa Bankom namjerava da zaključi ugovor ima pravo da, na svoj zahtjev, dobije bez naknade
tekst nacrta tog ugovora u elektronskom obliku ili pisanoj formi radi razmatranja izvan prostorija Banke,
kao prijedlog za njegovo zaključivanje koji nema obavezujući karakter.
Prije zaključenja ugovora, Banka je dužna da Klijentu predoči sve informacije o usluzi, odnosno učini
dostupnim sve bitne uslove i elemente ugovora iz kojih su jasno vidljiva prava i obaveze ugovornih
strana.
OPŠTE ODREDBE UGOVORA O PRUŽANJU USLUGA SA KORISNICIMA
Član 21.
Banka je dužna da ugovore koje zaključuje sa Korisnikom sačini u pisanoj formi i svakoj ugovornoj strani
obezbijedi po jedan primjerak.
Sve novčane obaveze koje proističu iz ugovora moraju biti određene odnosno vrijednosno i vremenski
odredive. Vrijednosna odredivost novčanih obaveza ili odredivost po iznosu, podrazumijeva da iste
moraju biti iskazane u fiksnom ili promjenljivom obliku, s tim što kada se ugovorne obaveze definišu kao
promjenljive, iste moraju zavisiti od ugovornih elemenata koji se zvanično objavljuju (referentne kamatne
stope, indeksi potrošačkih cijena i slično) i čija je priroda takva da na njihovu vrijednost ne može uticati
slobodna volja nijedne ugovorne strane.
Vremenska odredivost ugovornih obaveza podrazumijeva da se na osnovu ugovornih elemenata može
utvrditi vrijeme dospijeća obaveza koje proističu iz ugovora kao i vremensko trajanje samog ugovora.
Član 22.
Obavezni elementi svakog ugovora o kreditu, ugovora o štednom ulogu ili novčanom depozitu, ugovora o
otvaranju i vođenju računa, te dozvoljenom prekoračenju računa koje Banka ugovara sa Korisnikom-
fizičkim licem su:
14
1) vrsta usluge;
2) naziv, ime i adresa ugovornih strana;
3) iznos, oznaka valute i uslovi korišćenja usluge;
4) period na koji se usluga ugovara;
5) visina nominalne kamatne stope uz određenje da li je fiksna ili promjenljiva, a ako je promjenljiva
elemente na osnovu kojih se određuje (referentna kamatna stopa, indeks potrošačkih cijena i
drugo), njihovu visinu u vrijeme zaključenja ugovora, periode u kojima će se mjenjati, kao i fiksni
element ako je ugovoren;
6) efektivna kamatna stopa i ukupan iznos koji Korisnik-fizičko lice treba da plati, odnosno koji treba
da mu se isplati, izračunato na dan zaključenja ugovora;
7) metod koji se primjenjuje prilikom obračuna kamatne stope (konformni ili proporcionalni);
8) troškovi održavanja jednog ili više računa na kojima će se evidentirati transakcije uplata i
povlačenja sredstava, izuzev ako to otvaranje računa nije samo ponuđena opcija, zajedno sa
troškovima korišćenja određenog sredstva otplate, kako za transakcije plaćanja tako i povlačenja
sredstava, te sve druge naknade i troškove koje proizilaze iz ugovora uz određenje da li su fiksni
ili promjenljivi i uslovi pod kojim se mogu mijenjati;
9) stopa zatezne kamate koja se primjenjuje u slučaju kašnjenja u izmirenju obaveza i pravila za
njeno prilagođavanje, te sve druge naknade koje se plaćaju u slučaju neispunjenja obaveze;
10) upozorenje u vezi sa posljedicama u slučaju propuštanja izmirenja obaveze i
11) postupak zaštite prava Korisnika-fizičkog lica, korišćenje vansudskog prigovora i adresa institucije
kojoj se podnosi.
Ugovori Banke ne mogu da sadrže opšte upućujuće norme na poslovnu politiku kada su u pitanju
obavezni elementi ugovora predviđeni ovim Opštim uslovima poslovanja.
POSLOVI KREDITIRANJA
Član 23.
Banka odobrava plasmane u domaćoj valuti, sa ili bez valutne klauzule u skladu sa relevantnim
propisima, procedurama i aktima Banke.
Ako se usluga ugovara u protivvrijednosti strane valute, odnosno u stranoj valuti prema propisima o
deviznom poslovanju, Banka je dužna da Korisniku-fizičkom licu ukaže na devizne i druge rizike koje
Korisnik-fizičko lice preuzima u tom slučaju.
Banka odobrava plasmane procjenjujući realnost podnesenog zahtjeva Klijenta, prema njegovoj kreditnoj
sposobnosti i na bazi drugih relevantnih faktora koji određuju poslovanje Klijenta u odnosu na posao koji
obavlja. Procjenjujući realnost podnesenog zahtjeva, Banka svojim Klijentima sugeriše i finansijske
konstrukcije koje su sigurnije i daju bolje finansijske efekte.
Predaja dokumentacije koju Banka zahtjeva u cilju procjene kreditne sposobnosti Klijenta, kao i u cilju
upoznavanja sa realnim potrebama Klijenta kojim se Klijentu omogućava i konsultantska pomoć u razvoju
finansiranja, je neophodan, ali ne i dovoljan uslov za odobravanje traženog kredita ili druge usluge kojom
Banka direktno ili indirektno finansira Klijenta.
15
Odluku o odobravanju kredita, garancija i ostalih plasmana donose, na prijedlog nadležnih službi,
ovlašćena lica i nadležni organi Banke, shodno važećim procedurama i aktima Banke.
Odluku o odobravanju kredita koje Banka ne plasira iz vlastitih sredstava već se javlja kao posrednik u
plasiranju istih, pored nadležnih tijela Banke donose i nadležna tijela davalaca predmetnih kredita.
Član 24.
Kod namjenskih kredita, Banka može vršiti kontrolu namjenskog korišćenja sredstava koja je odobrila
Klijentu i sprovođenja ostalih obaveza iz ugovora od strane Klijenta, na način i po postupku koji je utvrđen
važećim propisima i aktima Banke.
Namjena korišćenja plasmana odobrenih Klijentima utvrđuje se pojedinačnim odlukama odnosno
ugovorom zaključenim sa Klijentom.
Namjena korišćenja plasmana odobrenih Klijentima-pravnim licima, mora biti u skladu sa vrstom
djelatnosti za koje je Klijent-pravno lice registrovan.
U izuzetnim slučajevima, kada Banka ne plasira kredite iz vlastitih sredstava nego se javlja kao posrednik
u plasiranju sredstava, kontrolu namjene korišćenja sredstava mogu da vrše i davaoci predmetnih kredita.
Član 25.
Banka može, ugovorom sa Klijentom i u skladu sa relevantnim propisima, definisati očuvanje vrijednosti
plasmana primjenom indeksa rasta potrošačkih cijena a prema zvaničnim podacima Republičkog zavoda
za statistiku Republike Srpske.
PROCJENA KREDITNE SPOSOBNOSTI KLIJENTA
Član 26.
Prije zaključenja ugovora o kreditu, Banka je dužna da izvrši procjenu kreditne sposobnosti korisnika
kredita, sudužnika, jemaca ili drugih lica koji lično obezbjeđuju ispunjenja obaveze Klijenta. Procjenu
kreditne sposobnosti i boniteta Klijenta i ostalih učesnika u kreditnom poslu, Banka vrši na osnovu
odgovarajuće dokumentacije i podataka dobijenih od Klijenta i drugih učesnika, te uvidom u odgovarajuće
registre.
Pod odgovarajućim registrima, u smislu prethodnog stava, podrazumijevaju se Centralni registar kredita
poslovnih subjekata i fizičkih lica u Bosni i Hercegovini (u daljem tekstu: CRK) i Jedinstveni registar
računa u BiH koji se vode kod Centralne banke BiH, odnosno Jedinstveni registar računa poslovnih
subjekata RS koji se vodi kod Agencije za posredničke, informatičke i finansijske usluge RS.
Podatke iz CRK-a, o obavezama i urednosti izvršavanja postojećih obaveza korisnika kredita, kao i
njegovih povezanih lica, jemaca i drugih učesnika poslovnog odnosa, Banka pribavlja isključivo na
osnovu pisane saglasnosti lica na koje se ti podaci odnose.
Obim i vrsta dokumentacije koju Klijent dostavlja Banci radi procjene njegove kreditne sposobnosti,
određena je opštim aktima Banke i relevantnim propisima.
16
UGOVOR O KREDITU
Član 27.
Prije zaključenja ugovora o kreditu, Banka je dužna da, uz prethodnu pismenu saglasnost Klijenta, jemca
ili drugog lica koji lično obezbjeđuje ispunjenje obaveze Klijenta, međusobno upozna učesnike u kreditu o
dokumentaciji i podacima pribavljenim u postupku procjene kreditne sposobnosti. Ukoliko jedno od lica u
kreditnom poslu nije saglasno da se dobijeni podaci iz analize objelodane i predoče drugim učesnicima u
kreditnom poslu, Banka je dužna da o tome upozna ostale učesnike (dužnika, sudužnike, jemce i sl.).
Ova obaveza Banke neće postojati u slučaju kada je takvo saopštavanje podataka izričito zabranjeno
posebnim prinudnim propisima ili je suprotno ciljevima javnog poretka.
Ako se ugovorne strane saglase da se kreditno zaduženje Klijenta kao dužnika poveća, Banka će ponovo
procijeniti kreditnu sposobnost Klijenta, jemca ili drugog lica koje lično obezbjeđuje ispunjenje obaveze
Klijenta, prije bilo kakvog značajnijeg povećanja ukupnog iznosa kredita, a u skladu sa relevantnim
propisima i aktima Banke.
OBAVEZNI ELEMENTI UGOVORA O KREDITU SA KORISNICIMA
Član 28.
Pored elemenata ugovora navedenih u članu 22. ovih Opštih uslova poslovanja, ugovori o kreditu sa
Korisnicima–fizičkim licima sadrže obavezno i sljedeće elemente:
1) kod kredita indeksiranih u stranoj valuti - valuti u kojoj Banka indeksira kredit, tip kursa valute koji
se primjenjuje pri odobravanju i otplati kredita (kupovni ili prodajni kurs Centralne Banke BiH ili
zvanični srednji kurs ili kupovni ili prodajni kurs Banke) kao i datum obračuna;
2) pravo Korisnika da od Banke na ugovoren način a najmanje jednom godišnje, bez naknade,
dobije pisani izvod o stanju njegovog kreditnog zaduženja, uključujući podatke o iznosu
otplaćenih glavnica i kamata, kao i iznosu preostalog duga;
3) ukupne troškove kredita (sve kamate, naknade, poreze i druge naknade i troškove koji su
direktno povezani sa odobravanjem i korišćenjem kredita i uključuju se u obračun efektivne
kamatne stope, u skladu sa relevantnim propisima);
4) ukupan iznos koji Korisnik treba da plati (zbir kredita i ukupnih troškova kredita);
5) po potrebi, odredbu o obavezi korišćenja i plaćanja troškova notarskih usluga;
6) instrumente obezbjeđenja ispunjenja obaveza sa informacijom o redoslijedu i načinu izmirenja
obaveza iz instrumenata obezbjeđenja;
7) pravo korisnika na odustajanje od ugovora, uslove i način ostvarenja tog prava;
8) uslove i način prijevremene otplate kredita i visinu naknade Banke po ovom osnovu.
Pri zaključenju ugovora o kreditu, Banka je obavezna da uz ugovor uruči Korisniku jedan primjerak plana
otplate kredita, koji se smatra sastavnim dijelom ugovora, dok drugi primjerak zadržava u svojoj
dokumentaciji.
17
UGOVOR O REVOLVING KREDITU
Član 29.
Ugovor o revolving kreditu je ugovor o kreditu koji Klijentu omogućava da jednom odobren iznos kredita,
u određenom periodu, može da povlači više puta pod istim uslovima, s tim što se neiskorišćeni dio kredita
povećava za visinu otplate tog kredita.
Klijent ima pravo da na uobičajen način u svakom trenutku i bez naknade raskine ugovor o revolving
kreditu, izuzev ako je ugovoren otkazni rok koji ne može biti duži od mjesec dana. Zahtjev Klijenta za
raskid ugovora o revolving kreditu podrazumjeva prethodno izmirenje svih njegovih obaveza po istom.
Član 30.
Banka može otkazati ugovor o revolving kreditu, ako je tako predviđeno ugovorom sa Klijentom i uz
obavezu pisanog obavještenja Klijenta najmanje 30 dana unaprijed.
Banka može iz opravdanih razloga (neovlašćeno korišćenje sredstava, značajno pogoršanje kreditne
sposobnosti Klijenta, korišćenje sredstava suprotno zakonu i slično), a u skladu sa relevantnim propisima,
ugovorom sa Klijentom i opštim aktima Banke i ako je tako ugovoreno, privremeno ili trajno uskratiti
Klijentu pravo na povlačenje sredstava, s tim što je o tome dužna da obavjesti Klijenta pisanim ili
elektronskim putem i to ako je moguće odmah po uskraćivanju ili u naredna tri dana, osim ako je davanje
takvog obavještenja zabranjeno drugim propisima.
UGOVOR O DOZVOLJENOM PREKORAČENJU RAČUNA
Član 31.
Ako je ugovorom o tekućem računu zaključenim sa Korisnikom-fizičkim licem, ugovoren kredit preko
računa (dozvoljeno prekoračenje računa), Banka, na način predviđen u ugovoru, jednom mjesečno,
obavještava Korisnika o početnom saldu, promjenama stanja računa po osnovu uplata, isplata, naplata i
plaćanja, te provizija i naknada koje Banka zaračunava za izvršene usluge, kao i o završnom saldu za
izvještajni period.
Korisnici-fizička lica koji uredno ispunjavaju svoje obaveze prema Banci iz ugovora o dozvoljenom
prekoračenju računa i koji najmanje jednom u toku 12 mjeseci imaju pozitivan saldo na tekućem računu,
stiču pravo automatskog produženja predmetnog ugovora.
Banka je dužna da, putem izvoda, obaviještava Korisnika o primijenjenim kamatnim stopama u
izvještajnom periodu, te eventualno namjeravanim promjenama kamatnih stopa, naknada i troškova, u
skladu sa relevantnim propisima, najmanje 15 dana prije njihove nove primjene.
18
OBEZBJEĐENJE JEMSTVOM
Član 32.
Kod ugovora o kreditu, gdje se kao instrument obezbjeđenja ugovara jemstvo trećih lica, Banka je dužna
da u pregovaračkoj fazi jemce upozna sa: predmetom jemčenja, oblikom jemstva, obimom jemčeve
odgovornosti na koju se obavezuje potpisom ugovora o jemstvu, te svim ostalim elementima ugovora iz
kojih se jasno vide prava i odgovornosti ugovornih strana.
Banka je dužna da jemcu, na njegov zahtjev i bez naknade, uruči primjerak nacrta ugovora o jemstvu,
radi razmatranja istog van prostorija Banke.
Banka je dužna da prije zaključenja ugovora o jemstvu pribavi primjerak ugovora o davanju jemstva,
zaključenog u pisanoj formi između korisnika kredita i jemca, a za čiji sadržaj Banka nije odgovorna.
Banka i Klijent ne mogu mijenjati obavezne elemente ugovora kojim se povećava obim jemčeve
odgovornosti bez prethodne pisane saglasnosti jemca.
IZMJENA ELEMENATA UGOVORA O KREDITU
Član 33.
Ako su kod ugovora o kreditu, kamata, naknada i drugi troškovi promjenljivi, Banka promjenu njihove
vrijednosti obavezno zasniva na ugovorenim elementima, koji se javno objavljuju.
Promjenu kamatne stope Banka vrši u rokovima koji su definisani ugovorom, u skladu sa relevantnim
propisima, a usklađivanje visine promjenljive kamatne stope vrši na način i u rokovima predviđenim
ugovorom a prema visini utvrđenog promjenljivog elementa i to referentne kamatne stope sa kojom se
prema ugovoru kamata na kredit usklađuje ili u skladu sa indeksom rasta potrošačkih cijena koji objavljuje
Republički zavod za statistiku RS i koju Banka objavljuje u svojim prostorijama.
Član 34.
Kod kredita indeksiranih u stranoj valuti Banka kod otplate kredita primjenjuje isti tip kursa, koji je
primjenjen pri isplati kredita Korisniku.
Kod kredita obezbjeđenih depozitom zaključenih sa Korisnikom-fizičkim licem, Banka primjenjuje isti
metod obračuna kamate na depozit (konformni ili proporcionalni), koji je primjenjen i na obračun kamate
na odobreni kredit.
PRAVO NA ODUSTAJANJE OD UGOVORA
Član 35.
Banka ne može Korisniku-fizičkom licu staviti na raspolaganje kreditna sredstva prije isteka roka od 14
dana od dana zaključenja ugovora, izuzev na izričit zahtjev Korisnika-fizičkog lica.
19
Korisnik-fizičko lice ima pravo da odustane od zaključenog ugovora o kreditu, ugovora o dozvoljenom
prekoračenju tekućeg računa, ugovora o izdavanju i korišćenju kreditne kartice u roku od 14 dana od
dana zaključenja ugovora, odnosno u kraćem roku ugovorenom za stavljanje kreditnih sredstava na
raspolaganje, na njegov izričit zahtjev, bez navođenja razloga za odustanak, pod uslovom da nije počeo
da koristi odobrena sredstva.
Korisnik-fizičko lice je dužan da o svojoj namjeri da odustane od ugovora obavijesti Banku podnošenjem
izjave o odustanku sastavljene na propisanom obrascu Banke i predajom istog u šalterskim prostorijama
Banke ili dostavljanjem preporučeno putem pošte, pri čemu se datum prijema te izjave smatra datumom
odustanka od ugovora.
U slučaju odustanka Korisnika-fizičkog lica od zaključenog ugovora o kreditu, Banka ima pravo naplate
obračunate naknade za obradu kreditnog zahtjeva koja ne može biti veća od naknade koja se naplaćuje u
slučaju kada Korisnik-fizičko lice ne odustane od ugovora. Izuzev ove naknade, Banka neće naplaćivati
nikakve druge vrste naknade u slučaju odustajanja od ugovora o kreditu, odnosno Banka neće naplaćivati
dodatnu naknadu kao odustanicu.
Prilikom odustajanja Korisnika-fizičkog lica od ugovora o kreditu koji je obezbijeđen hipotekom, kao i
ugovora čiji je predmet kupovina, odnosno finansiranje kupovine nepokretnosti, Banka ima pravo na
naknadu isključivo stvarnih troškova nastalih zaključenjem ugovora, o čemu će upoznati Korisnika-fizičko
lice prije zaključenja ugovora.
Ako Banka ili treća strana na osnovu ugovora o kreditu pruža i sporedne usluge koje su u vezi sa
ugovorom o kreditu od kojeg Korisnik-fizičko lice odustaje, Korisnika-fizičko lice više ne obavezuju ni
ugovori o sporednim uslugama, ukoliko svoje pravo na odustanak od ugovora koristi u skladu sa
odredbama ovih Opštih uslova poslovanja.
PRIJEVREMENA OTPLATA KREDITA
Član 36.
Klijent ima pravo na prijevremenu otplatu kredita, pod uslovima i na način predviđen ugovorom i u skladu
sa relevantnim propisima.
Klijent može da vrati kredit prije roka određenog za vraćanje, u potpunosti ili djelimično, u kom slučaju se
umanjuje ukupna cijena kredita za iznos kamate i troškova za preostali period trajanja ugovora. O namjeri
prijevremene otplate kredita, Klijent mora obavijestiti Banku pisanim putem, u ugovorenom roku.
U slučaju prijevremene otplate kredita od strane Korisnika-fizičkog lica, Banka može naplatiti objektivno
opravdanu i ugovorenu naknadu troškova koji su direktno u vezi sa prijevremenom otplatom kredita, pod
uslovom da se prijevremena otplata vrši u periodu tokom kojeg se primjenjuje fiksna nominalna kamatna
stopa i ako je iznos prijevremene otplate kredita u period od godinu dana veći od iznosa granične
vrijednosti koji utvrđuje Agencije za bankarstvo Republike Srpske.
Banka neće vršiti naplatu naknade za prijevremenu otplatu kredita od strane Korisnika-fizičkog lica u
sljedećim slučajevima:
1) ako je otplata učinjena na osnovu zaključenog ugovora o osiguranju čija je namjena obezbjeđenje
otplate,
20
2) ako se otplata vrši u toku perioda za koji je ugovorena promjenljiva nominalna kamatna stopa i
3) u slučaju dozvoljenog prekoračenja računa.
Naknada za prijevremenu otplatu kredita ni u jednom slučaju ne može biti veća od iznosa kamate koju bi
Korisnik-fizičko lice platio za vrijeme od dana vraćanja kredita do dana kada je kredit po ugovoru trebalo
da bude vraćen.
NEISPUNJENJE UGOVORNIH OBAVEZA OD STRANE KLIJENTA
Član 37.
Ako Klijent svoju obavezu ne ispuni u ugovorenom roku, na dospjele a neizmirene obaveze Banka
primjenjuje pravila o kamati koja se primjenjuju u slučaju dužničkog kašnjenja u izmirenju obaveza, u
skladu sa propisima kojim se uređuju obligacioni odnosi.
U slučaju kašnjenja u ispunjenju obaveza Klijenta preuzetih ugovorom o kreditu, Banka Klijentu šalje
opomene i obavještenja o kašnjenju, na sljedeći način:
Za kašnjenja u izmirenju obaveza duža od 16, a kraća od 40 dana, Banka može poslati
obavještenje o kašnjenju putem SMS poruke na broj telefona Klijenta koji je prijavljen Banci ili
pisanim putem na posljednju adresu koju je Klijent prijavio Banci.
Za kašnjenja duža od 41 dan, a kraća od 60 dana, Banka šalje prvu pisanu opomenu Klijentu na
posljednju adresu koju je Klijent prijavio Banci.
Za kašnjenja duža od 61 dan, a kraća od 80 dana, Banka šalje drugu pisanu opomenu Klijentu na
posljednju adresu koju je Klijent prijavio Banci.
Za kašnjenja duža od 81 dan, Banka šalje treću pisanu opomenu Klijentu na posljednju adresu
koju je Klijent prijavio Banci.
Opomene koje Banka šalje Klijentima, naplaćuju se shodno Odluci o naknadama bankarskih usluga
Banke.
Banka može Korisniku-fizičkom licu obračunati i naplatiti ugovorenu nadoknadu troškova za pisanu
opomenu u slučaju neispunjenja obaveza, samo ukoliko može dokazati da je opomena dostavljena
Korisniku koji se opominje, odnosno ako je pisana opomena vraćena Banci zbog nemogućnosti uručenja.
Ako Klijent i poslije dostavljanja opomena iz stava 2) ovog člana, ostane u docnji, Banka će svoje
potraživanje da proglasi dospjelim i da zahtjeva naplatu cjelokupnog potraživanja.
Član 38.
Banka može iznos dugovanja naplatiti raspoloživim sredstvima sa bilo kog drugog računa Klijenta kod
Banke, do iznosa njegove dospjele obaveze, na način predviđen ugovorom sa Klijentom, a u skladu sa
relevantnim propisima.
21
INSTRUMENTI OBEZBJEĐENJA
Član 39.
U zavisnosti od vrste i visine plasmana, Banka prihvata sljedeće instrumente obezbjeđenja potraživanja:
Saglasnost za zapljenu i isplatu dijela plate i/ili drugih stalnih novčanih primanja (administrativna
zabrana),
Bjanko mjenica sa mjeničnim ovlašćenjem,
Solidarno jemstvo,
Založno pravo na pokretnim stvarima,
Novčani depozit,
Založno pravo na nekretninama – hipoteka,
Polisa osiguranja vinkulirana u korist Banke i
Drugi instrumenti obezbjeđenja u zavisnosti od prirode posla i visine plasmana, shodno odlukama
nadležnih tijela Banke a u skladu sa zaključenim ugovorom.
Član 40.
Ako je obezbjeđenje koje Klijent pruži nedovoljno ili u toku trajanja ugovora postane nedovoljno za
pokriće njegovih tekućih obaveza, Klijent je, na pisani zahtjev Banke, dužan da dopuni ili zamijeni takvo
obezbjeđenje u skladu sa relevantnim propisima i uslovima ugovora.
Ukoliko su u ugovornom odnosu između Banke i Klijenta definisani instrumenati obezbjeđenja u vidu
hipoteke ili zaloge na pokretnim stvarima, Klijent je dužan da dostavi Banci procjenu tržišne vrijednosti
predmetne nepokretnosti i/ili pokretne stvari i da izvrši osiguranje tih stvari i vinkulira polisu/e osiguranja u
korist Banke. Osiguranje nepokretnosti i/ili pokretne stvari i vinkuliranje polise se vrši na godišnjem nivou
u vremenu trajanja ugovornog odnosa između Banke i Klijenta. U toku trajanja ugovornog odnosa obje
ugovorne strane mogu inicirati zamjenu ugovorenog sredstva obezbjeđenja u skladu sa relevantnim
propisima i uslovima ugovora.
RESTRUKTURISANJE KREDITA, UVOĐENJE „GRACE“ PERIODA I MORATORIJUMA
Član 41.
Ako u toku trajanja kredita nastupe okolnosti koje dovode Klijenta u finansijsko stanje koje se značajno
razlikuje od finansijskog stanja koje je Banka procijenila u trenutku odobravanja kredita, pa Klijent nije u
mogućnosti da izmiruje obaveze prema Banci ili bi izmirivanje tih obaveza moglo značajno ugroziti
njegovo imovinsko stanje ili poslovanje (slučajevi gubitka posla, smanjenja poslovne aktivnosti, značajnog
smanjenja drugih primanja ili prihoda Klijenta uzrokovano okolnostima izvan uticaja Klijenta i sl.), Banka
može, na zahtjev Klijenta, proglasiti zastoje u otplati (moratorijum) za određeni period ili restrukturisati
takav kredit kako bi otplatni plan uskladio sa mogućnostima Klijenta.
U slučaju da proglasi zastoj u otplati, Banka može uvesti „Grace“ period na otplatu kredita u kojem Klijent
plaća samo kamate dok otplata glavnice miruje. „Grace“ period Banka može uvesti unutar inicijalno
definisanog roka otplate kredita ili produženjem roka otplate za uvedeni „Grace“ period.
22
Ukoliko Banka, na zahtjev Klijenta, proglasi zastoj u otplati za određeni vremenski period, u tom periodu
Banka neće obračunavati zatezne kamate na dospijele, a neplaćene obaveze Klijenta.
PRENOS PLASMANA
Član 42.
Banka može zaključiti ugovor o kupoprodaji plasmana, kojim kupcu plasmana, koji je za to po zakonu
ovlašćen, prenosi plasman (potraživanje po osnovu kredita, kamata, zajmova, ulaganja koja se drže do
dospijeća, osim ulaganja u dužničke hartije od vrijednosti i slično) ili rizike i koristi po osnovu plasmana,
čija je posljedica prestanak priznavanja plasmana u bilansu Banke, u skladu sa međunarodnim
standardima finansijskog izvještavanja.
Banka plasmane po osnovu kredita i druge usluge odobrene Korisniku-fizičkom licu, može ustupiti
isključivo bankama ili finansijskim organizacijama koje imaju dozvolu Agencije za bankarstvo RS.
Dužnik prema prijemniku ima ista prava koja je imao prema Banci i može drugom prijemniku istaći, osim
prigovora koje ima prema njemu i one prigovore koje je imao prema Banci iz ugovora o kreditu, a
prijemnik ne može dužnika dovesti u nepovoljniji položaj od položaja koji bi imao da to potraživanje nije
preneseno i dužnik zbog toga ne može biti izložen dodatnim troškovima.
Banka je dužna da, na pogodan način, obavijesti Korisnike o prenosu prava iz stava 1) ovog člana, osim
u slučaju da je nastavila, u ime i za račun prijemnika, naplatu ustupljenog potraživanja od Korisnika.
DEPOZITNI POSLOVI BANKE
Član 43.
Banka obavlja poslove primanja novčanih depozita, koje Klijenti Banke kao deponenti polažu u domaćoj
ili stranoj valuti, odnosno u konvertibilnim markama ili devizama.
Ugovori o novčanom depozitu u domaćoj valuti, mogu se zaključiti uz valutnu klauzulu ili bez nje.
Po svojoj ročnosti, depoziti mogu biti po viđenju ili oročeni depoziti. Depoziti po viđenju se dijele na
depozite na transakcionim računima klijenata i štedne depozite po viđenju.
Depoziti mogu da budu ugovoreni sa otkaznim rokom ili bez otkaznog roka, sa posebnom namjenom i
bez namjene.
Banka zadržava pravo da, u skladu sa aktima Banke, propisuje minimalne iznose oročenog depozita,
kamatne stope, periode oročavanja i ostale uslove oročavanja depozita, na osnovu kojih zaključuje
ugovor sa Klijentom.
O namjeri za povlačenje depozita, Klijent je obavezan prethodno obavijestiti Banku, u roku propisanom
Opštim uslovima korišćenja ili odredbama pojedinačnog ugovora.
Novčani depozit može biti instrument obezbjeđenja potraživanja koje Banka ima prema Klijentu
(deponentu), na kojem se, u tu svrhu, uspostavlja založno pravo u skladu sa važećim propisima i
odredbama ugovora.
23
UGOVORI O NOVČANOM DEPOZITU I ULOGU NA ŠTEDNJU
Član 44.
Ugovori o novčanom depozitu i ulogu na štednju, pored obaveznih elemenata definisanih u članu 22. ovih
Opštih uslova poslovanja, mora da sadrži i sljedeće elemente:
1) bezuslovne pogodnosti koje Banka pruža u vezi sa novčanim sredstvima na računu;
2) plan isplate novčanih sredstava sa računa;
3) način i uslove isplate sa računa u granicama raspoloživih sredstava;
4) uslove i način automatskog produženja oročenja;
5) iznos osiguranog depozita.
U slučaju postojanja bilo kakvih naknada ili troškova koje su vezane za sam depozit, iste mogu biti fiksno
ili varijabilno ugovorene. Ako su troškovi ili naknade ugovorene varijabilno, onda oni zavise od ugovorenih
elemenata koji se zvanično objavljuju (referentna kamatna stopa, indeks potrošačkih cijena i slično) i čija
je priroda takva da na njihovu vrijednost ne može uticati jednostrana volja nijedne od ugovornih strana.
Plan isplate depozita, koji Banka uručuje deponentu u momentu ugovaranja istog, sastavni je dio
ugovora, kod kojeg svaka ugovorna strana zadržava po jedan primjerak.
U slučaju automatskog produženja ugovora o oročenom novčanom depozitu, Banka je dužna da
najkasnije 7 dana prije isteka postojećeg roka oročenje deponenta obavijesti o roku na koji se ugovor
produžava i o novoj kamatnoj stopi ukoliko se ista razlikuje od inicijalno ugovorenih uslova, a deponent
ima pravo da u roku od 15 dana od prijema obavještenja, ugovor raskine bez naknade i uz kamatu
ugovorenu za istekli oročeni period.
Obavještenje se deponentu dostavlja putem pošte ili na drugi pogodan način.
OSIGURANJE DEPOZITA
Član 45.
Banka osigurava prikladne depozite svojih Klijenata kod Agencije za osiguranje depozita BiH u skladu sa
Zakonom o osiguranju depozita u bankama Bosne i Hercegovine.
Najveći iznos osiguranog depozita po Klijentu-deponentu u trenutku objavljivanja ovih Opštih uslova
poslovanja iznosi 50.000 KM (osigurani iznos). Upravni odbor Agencije za osiguranje depozita, na
prijedlog direktora Agencije, donosi odluku o izmjeni visine iznosa osiguranog depozita i objavljuje je u
Službenom glasniku BiH. Navedeni iznos omogućava povrat sredstava po jednom Klijentu-deponentu,
odnosno ukupnom depozitu koji je taj Klijent deponovao kod Banke, a ne po pojedinačnom ugovorenom
depozitnom poslu Klijenta.
Za svrhe isplate, sva sredstva deponenta u stranoj valuti preračunavaju se u KM na osnovu prosječnog
deviznog kursa Centralne banke Bosne i Hercegovine na dan slučaja osiguranja.
Obračunata kamata na prikladne depozite obračunava se samo do dana slučaja osiguranja.
24
Prikladni depoziti ne uključuju sljedeća sredstva:
1) depoziti za koje je odlukom suda utvrđeno da su stečeni protivzakonitim radnjama i koji nisu
predmet dalje žalbe;
2) depoziti koji se drže na računima čiji naziv nije transparentan u smislu vlasništva ili nenominovani
depoziti;
3) depoziti koji se čuvaju u sefovima banaka:
4) depoziti koji se čuvaju u aranžmanu pohranjivanja s bankom;
5) depoziti drugih domaćih ili stranih banaka koje drže u svoje ime i za svoj račun;
6) depoziti domaćih ili stranih vladinih organa;
7) depoziti domaćih i stranih osiguravajućih društava;
8) depoziti domaćih i stranih organa za kolektivna ulaganja;
9) depoziti domaćih i stranih penzionih fondova koji se ne smatraju vladinim organima;
10) depoziti članova nadzornog odbora banke koja učestvuje u programu osiguranja depozita u BiH
(u daljem tekstu: banka članica), direktora, menadžera, članova odbora za reviziju, vlasnika
najmanje 5% kapitala bankečlanice, osoba odgovornih za provođenje zakonske revizije
računovodstvene dokumentacije banke članice i deponenata sličnog statusa u drugim
kompanijama iste grupe kao i banaka članica;
11) depoziti članova uže porodice, do trećeg stepena vertikalne i bočne linije, osoba navedenih u
prethodnoj tački kao i trećih lica koje posluju u ime lica iz prethodne tačke;
12) depoziti kompanija iste grupe kao i banka članica;
13) depoziti koje je deponent stekao od iste banke članice prema stopama i/ili drugim finansijskim
ustupcima koji su mogli doprinijeti ugrožavanju finansijskog stanja banke članice;
14) depoziti preduzeća koja mogu biti isključena iz pokrića osiguranja nekim posebnim zakonom ili
vladinim uputstvom;
15) dužničke hartije od vrijednosti koje je izdala banka članica i sve druge obaveze banke članice
koje proizilaze iz takvih akceptnih naloga i mjenica
16) depoziti mikrokreditnih organizacija.
Po osnovu osiguranja depozita, Agencija za osiguranje depozita Bosne i Hercegovine prima premije
osiguranja od Banke, a u slučaju stečaja, gubitka dozvole Agencije za bankarstvo RS ili imenovanja
prinudnog ili likvidaciong upravnika od strane Agencije za bankarstvo RS, Klijentima koji imaju
deponovana sredstva kod Banke, obezbjeđuje povrat depozita do visine osiguranog iznosa. U slučaju da
Klijent ima dugovanja prema Banci, ista se prebijaju sa depozitom Klijenta u Banci i isplaćuje se samo
razlika depozita veća od dugovanja.
Da bi u navedenim slučajevima ostvario svoje pravo po osnovu osiguranja depozita, Klijent je obavezan
da podnese zahtjev za isplatu osiguranog iznosa depozita Agenciji za osiguranje depozita Republike
Srpske i da uz taj zahtjev priloži zakonski osnov vlasništva nad depozitom (ugovor o novčanom depozitu,
o štednom ulogu, o bankarskom tekućem računu, štednu knjižicu, rješenje o nasljeđivanju i dr.).
Stupanjem u poslovni odnos s Bankom, Klijent potvrđuje da je upoznat sa odredbama ovog člana koje se
odnose na osiguranje depozita, čime je Banka izvršila obavezu informisanja o visini i načinu isplate
osiguranih depozita.
25
PLATNE KARTICE
Član 46.
Banka svojim Klijentima izdaje platne kartice pod uslovima utvrđenim ugovorom, ovim Opštim uslovima
poslovanja i Opštim uslovima korišćenja koji se odnose na poslovanje sa platnim karticama.
Klijent Banke je korisnik platne kartice, a kartica je u vlasništvu Banke. Korisnik platne kartice je dužan da
vrati platnu karticu Banci, na njen zahtjev.
Kartica predstavlja instrument za pristup i disponiranje sredstava sa računa korisnika kartice, kao i
instrument za pribavljanje određenih informacija o računu korisnika.
Kartice mogu biti debitne ili kreditne i mogu da se koristiti u zemlji i u inostranstvu.
Za jedan račun, moguće je, na osnovu pisanog zahtjeva Klijenta, vezati i jednu ili više dodatnih kartica.
Za sve troškove nastale korišćenjem osnovne i dodatnih kartica, zadužuje se račun osnovnog Klijenta.
Član 47.
Banka Klijentu uručuje platnu karticu i pripadajući PIN broj (Personal identification number/Lični
identifikacioni broj), koji služi za identifikaciju Klijenta pri obavljanju transakcija koje zahtjevaju verifikaciju
PIN-a.
Banka snosi rizik u vezi sa dostavljanjem platne kartice i PIN broja Klijentu i do momenta uručenja platne
kartice i PIN broja Klijentu, vodi računa o tome da PIN broj ne bude dostupan drugim licima.
Klijent je dužan da bez odlaganja, u najkraćem mogućem roku, Banci prijavi gubitak ili krađu kartice, kao i
svaku eventualnu transakciju izvršenu neovlašćenim korišćenjem kartice, odnosno podataka sa kartice i
da od Banke zahtjeva blokadu njene dalje upotrebe.
Banka je dužna nakon prijave izvršiti blokadu kartice i onemogućiti njeno dalje korišćenje.
Prijava se može izvršiti lično, u prostorijama Banke ili 24 časa dnevno na broj Call Centra Banke 0800 59
999 za pozive iz Bosne i Hercegovine ili na broj telefona autorizacionog centra +381 11 3082300 za
pozive upućene iz inostranstva. Sve finansijske posljedice, nastale zbog neblagovremenog prijavljivanja
gubitka ili krađe kartice, snosi Klijent.
Ukoliko Banka ne izvrši blokadu kartice na osnovu zahtjeva Klijenta ili mu ne omogući da zahtjeva
blokadu njene dalje upotrebe, Klijent ne snosi posljedice neovlašćene upotrebe, izuzev kada je sam
izvršio zloupotrebu.
Korisnik ima pravo na besplatno gašenje platne kartice, uz izmirenje svih obaveza nastalih korišćenjem
osnovne i dodatnih kartica.
UGOVOR O KORIŠĆENJU PLATNE KARTICE
Član 48.
Ako je ugovorom o novčanom depozitu ili tekućem računu ugovoreno i izdavanje i korišćenje platne
kartice onda taj ugovor mora da sadrži i sljedeće obavezne elemente:
1) valutu u kojoj se vrši obračunavanje dugovanja po kartici;
26
2) obavještenje o postojanju naknade za podizanje gotovine na bankomatu druge banke kao i iznos
te naknade u slučaju podizanja gotovine na bankomatu Banke izdavaoca;
3) obavještenje o iznosu naknade u slučaju korišćenja kartice u inostranstvu, obavještenje o valuti u
kojoj se evidentira transakcija u inostranstvu, kao i kursu koji se primjenjuje pri konverziji iznosa
transakcija nastalih u inostranstvu u valutu zaduženja Klijenta i eventualna provizija koja se
naplaćuje prilikom konverzije;
4) prava i obaveze, način postupanja Klijenta u slučaju uočenog neovlašćenog korišćenja podataka
sa kartice, oštećenja, krađe ili gubitka kartice;
5) prava i obaveze, način postupanja Klijenta i Banke u slučaju blokade kartice;
6) odgovornost Klijenta i Banke u slučaju krađe i gubitka kartice, odnosno u slučaju neovlašćenog
korišćenja podataka sa kartice.
OTVARANJE I VOĐENJE RAČUNA KLIJENATA
Član 49.
Banka otvara račun Klijentu na njegov zahtjev ili na osnovu propisa koji nameće obavezu otvaranja
računa bez zahtjeva učesnika.
Korisnici-fizička lica kod Banke mogu otvoriti:
a) tekući račun - račun redovnih primanja nastalih iz radnog odnosa i
b) žiro račun - račun povremenih primanja nastalih po osnovu uplata autorskih honorara, ugovora o djelu i
drugih sličnih uplata.
Žiro račune Banka vodi i iskazuje u domaćoj ili stranoj valuti, dok tekuće račune Banka vodi i iskazuje
isključivo u domaćoj valuti.
Klijenti–pravna lica, u domaćoj valuti, kod Banke mogu otvoriti:
a) račun za redovno poslovanje koji glasi na ime poslovnog subjekta,
b) račun organizacionog dijela poslovnog subjekta koji se registruje u skladu sa zakonom,
c) račun za posebne namjene i
d) račun za prikupljanje javnih prihoda.
Pored računa koji se vode u domaćoj valuti, Banka na zahtjev Klijenata-pravnih lica otvora i vodi devizne
račune tih Klijenata.
Na osnovu zahtjeva za određivanje glavnog računa, dostavljenog od strane Klijenta-pravnog lica u
pisanoj formi, Banka će računu za redovno poslovanje koje glasi na ime tog Klijenta-pravnog lica,
dodijeliti status glavnog računa, shodno relevantnim propisima.
Pored prethodno navedenih računa putem kojih Klijent može da obavlja usluge platnog prometa, Klijenti
kod Banke mogu da otvore i račune za polaganje novčanih depozita i uloga na štednju na način opisan u
članovima 43. i 44. ovih Opštih uslova poslovanja.
27
UGOVOR O OTVARANJU I VOĐENJU RAČUNA
Član 50.
Na zahtjev Klijenta, Banka sa Klijentom zaključuje ugovor o otvaranju i vođenju računa, kojim se regulišu
međusobna prava i obaveze Klijenta i Banke.
Osnovni elementi ugovora o otvaranju i vođenju računa Korisnika-fizičkih lica određeni su u članu 22. ovih
Opštih uslova poslovanja.
Ukoliko Banka predlaže izmjene i dopune odredaba ugovora o otvaranju i vođenju računa zaključenog sa
Korisnikom-fizičkim licem, obavezna je da Korisniku-fizičkom licu dostavi u pisanoj formi prijedlog tih
izmjena i dopuna, najkasnije dva mjeseca prije predloženog početka njihove primjene, u kom roku se
Korisnik-fizičko lice, može saglasiti sa predloženim izmjenama i dopunama.
Banka može, postupajući savjesno i sa dužnom pažnjom, proglasiti neaktivnim račun Klijenta, ukoliko na
istom nije bilo aktivnosti koje podrazumijevaju deponovanje ili povlačenje sredstava od strane Klijenta, u
periodu od jedne godine, pri čemu će Banka obavještenje o proglašenju neaktivnih računa objaviti putem
svoje internet stranice ili u poslovnim prostorijama Banke.
Banka može jednostrano raskinuti ugovor o otvaranju i vođenju računa i zatvoriti neaktivan račun Klijenta
ukoliko Klijent ne aktivira isti u roku od 30 dana od dana isticanja obavještenja na način naveden u
prethodnom stavu, uz naplatu naknade za zatvaranje računa u skladu sa vežećom Odlukom o
naknadama Banke.
POSLOVI PLATNOG PROMETA
Član 51.
Banka obavlja poslove unutrašnjeg i međunarodnog platnog prometa i prenosa novca, u skladu sa
važećim propisima koji regulišu predmetnu oblast.
U okviru poslova platnog prometa, Banka vrši sljedeće poslove:
otvara, vodi i zatvara račune učesnika u platnom prometu,
vodi evidencije računa Klijenata,
izvršava platne transakcije kao i transakcije po osnovu prenosa sredstava sa jednog računa na
drugi i evidentira platne transakcije na računima,
obavlja poslove gotovinskog platnog prometa,
izvještava Klijente o promjenama i stanju sredstava na računima,
vrši poravnanje međubankarskih naloga za plaćanje u skladu sa zakonom i propisima koji uređuju
platne transakcije,
obavlja i druge poslove u skladu sa relevantnim propisima.
Član 52.
Banka sačinjava dnevni izvještaj o stanju na računu i svim realizovanim promjenama koje Klijent može
podići lično na šalteru Banke ili mu Banka isti dostavlja, shodno njegovom zahtjevu, na ugovoren način.
28
Klijent mora bez odlaganja provjeriti tačnost i potpunost izvoda s tekućeg ili drugog računa, kao i svih
drugih izvještaja i obavještenja koje primi od Banke, te u cilju usaglašavanja ili ispravke, o eventualnim
uočenim nepravilnostima odmah obavijestiti Banku.
Član 53.
Banka obavlja i izvršava naloge prinudne naplate kao i druge poslove vezane za prinudnu naplatu sa
računa Klijenata, u skladu sa relevantnim propisima.
Naloge za prinudnu naplatu mogu da daju:
1) učesnici - povjerioci, na osnovu naplata dospjelih hartija od vrijednosti, drugih dospjelih
instrumenata obezbjeđenja plaćanja i ostalih propisanih ili ugovorenih ovlašćenja,
2) organi i institucije, na osnovu zakonskih ovlašćenja i
3) ovlašćene organizacije, na osnovu sudskih odluka i drugih izvršnih isprava, te zakonskih
ovlašćenja.
Osim naloga za plaćanje iz prethodnog stava, Banka može da daje naloge za plaćanje na teret svih
računa Klijenta, na osnovu ugovornog ovlašćenja dobijenog od Klijenta.
Član 54.
Banka obavlja poslove međunarodnog platnog prometa, odnosno izvršava naloge Klijenata koji se
realizuju preko inostranih banaka, u skladu sa relevantnim zakonskim i podzakonskim propisima te
Međunarodnim SWIFT standardima i Standardima za sprečavanje pranja novca i finansiranja terorističkih
aktivnosti.
Standardi iz prethodnog stava važeći su za sve banke učesnice u međunarodnom platnom prometu te
svaka banka učesnica u transakciji ima pravo da odbije transakciju u skladu sa navedenim standardima i
lokalnim propisima svoje zemlje, u kom slučaju banka zadržava pravo storniranja proknjižene uplate na
račun Klijenta odnosno pravo da zahtjeva povraćaj sredstava od Klijenta, u slučaju da je izostalo pokriće
za određenu doznaku iz inostranstva.
NALOZI ZA PLAĆANJE
Član 55.
Platnu transakciju inicira nalogodavac, izdavanjem naloga za plaćanje.
Nalog za plaćanje označava bezuslovnu instrukciju, datu Banci, da isplati ili uplati određenu sumu novca
sa označenog računa.
Nalog za plaćanje mora biti čitak, jasan i nedvosmislen, sastavljen u pisanoj ili elektronskoj formi, na
obrascima koje je Banka sačinila ili odobrila.
U nalogu za plaćanje nalogodavac mora tačno identifikovati primaoca i odredišnu banku.
Ukoliko nalogodavac zahtjeva hitno izvršenje naloga, o tome mora posebno obavijestiti Banku
istovremeno sa davanjem naloga.
29
Član 56.
Banka izvršava naloge za plaćanje koji su: (a) propisano popunjeni i autorizovani ili autentični; (b)
propisno identifikuju odredišnu banku i (c) identifikuju primaoca sa izvjesnim stepenom sigurnosti.
Banka ima pravo da ne izvrši naloge koji su dati na obrascima koje Banka nije sačinila ili odobrila kao i u
slučaju kada nedostaje neki od elemenata iz prethodnog stava.
Ako Banka odbije ili namjerava da odbije da izvrši nalog za plaćanje, o odbijanju mora odmah da
obavijesti Klijenta.
Banka nije odgovorna za bilo koji gubitak ili štetu nastalu usljed postupanja ili nepostupanja po nalogu,
ukoliko je do toga došlo zbog nepropisno popunjenog naloga ili pogrešnih podataka datih u nalogu od
strane Klijenta, ukoliko je Banka postupala savjesno i sa dužnom pažnjom te u skladu sa relevantnim
propisima.
Član 57.
Klijent može da poništi nalog za plaćanje ukoliko lično ili putem svog zastupnika pošalje propisno
autorizovan ili ovjeren nalog o poništenju, a Banka isti primi na vrijeme i na način koji joj omogućava da
se tom poništenju pristupi prije izvršavanja prvobitnih instrukcija Klijenta sadržanih u nalogu za plaćanje.
Nalog o poništenju ima efekte samo kada stigne do Banke prije nego što je platna transakcija završena i
nema dejstvo nakon završetka platne transakcije.
Ukoliko je Klijent ugovorio s Bankom posebno datum početka izvršenja naloga, Klijent može opozvati
nalog najkasnije do krajnjeg vremena zaprimanja naloga u radnom danu koji prethodi danu ugovorenom
za početak izvršavanja naloga. Ako Klijent izjavi opoziv naloga nakon isteka prethodno pomenutih
rokova, Banka će preduzeti razumne mjere za spriječavanje izvršenja naloga, poštujući pri tome pozitivne
propise i pravila struke.
Član 58.
Svaki nalog Klijenta ili transfer novca, za koji Banka osnovano sumnja da je nastao vršenjem krivičnog
dijela ili da je namijenjen pranju novca i finansiranju terorističkih aktivnosti, Banka neće izvršiti. O spornoj
transakciji Banka obavještava nadležne organe i dostavlja podatke u skladu sa propisima koji uređuju
oblast sprečavanja pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti.
ELEKTRONSKO I MOBILNO BANKARSTVO
Član 59.
Elektronsko i mobilno bankarstvo su usluge Banke koje korisnicima ovih usluga omogućavaju da koriste
usluge Banke, bez fizičkog dolaska u Banku, elektronskim putem.
Korisnici ovih usluga mogu biti Klijenti Banke koji u Banci imaju otvoren tekući ili žiro rаčun, odnosno
račun za redovno poslovanje.
Pristup usluzi elektronskog bankarstva za Korisnike-fizička lica vrši se putem zaštićene internet adrese,
unosom korisničkog imena i lozinke koja je definisana od strane Korisnika u toku procesa aktivacije
30
usluge. Za potvrdu plaćanja prema drugim fizičkim i pravnim licima, koristi se jednokratna lozinka, koju
Banka dostavlja putem SMS-a, na registrovani broj mobilnog telefona Korisnika.
Pristup usluzi mobilnog bankarstva za Korisnike-fizička lica vrši se putem specijalizovane mobilne
aplikacije instalirane i aktivirane na odgovarajućem mobilnom uređaju, unosom PIN-a koji je definisan od
strane Korisnika u toku procesa aktivacije usluge. Na uređajima koji nude mogućnost korištenja
biometrijske autentifikacije, nakon što kreira svoj PIN kod, Korisnik može aktivirati i upotrebu biometrijske
autentifikacije za pristup usluzi. Nalozi plaćanja prema drugim fizičkim i pravnim licima, se potvrđuju
unosom i provjerom PIN-a, ili biometrijskom autentifikacijom na uređajima koji nude mogućnost takve
vrste autentifikacije.
Za korišćenje usluge elektronskog bankarstva od strane Klijenata-pravnih lica, Banka Klijentu-pravnom
licu izdaje jedinstveni certifikat, kao i aktivacione kodove, pomoću kojih prilikom prvog pristupa vrši
aktiviranje usluge. Za identifikaciju i provjeru prilikom pristupa aktiviranoj usluzi elektronskog bankarstva
za Klijente-pravna lica i potpisivanja naloga, vrši se unos i provjera PIN-a.
Banka zadržava pravo izmjene obima usluga ponuđenih u okviru elektronskog i mobilnog bankarstva i
može da odredi maksimalni iznos ili broj platnih transakcija koje je moguće ispostaviti putem ovih kanala
u toku jednog dana.
Korišćenje usluga elektronskog i mobilnog bankarstva detaljno je regulisano ugovorom zaključenim
između Klijenta i Banke i Opštim uslovima korišćenja.
POSLOVI DEVIZNOG TRŽIŠTA
Član 60.
Banka, u domenu poslova deviznog tržišta, obavlja poslove kupovine i prodaje deviza i efektivnog stranog
novca, održavajući aktivan odnos prema tržištu i Klijentima.
Shodno prirodi poslovanja, raspoloživoj likvidnosti i u cilju efikasne upotrebe raspoloživih sredstava,
Klijentima-pravnim licima na raspolaganju stoje instrumenti kojima se trguje na promptnom i terminskom
tržištu, a koji im omogućavaju izmirenje obaveza u željenim valutama u skladu sa važećim zakonom koji
uređuje oblast deviznog poslovanja.
Banka svojim Klijentima omogućava obavljanje transakcija kupovinom i prodajom deviza i efektivnog
stranog novca, primjenom važećih tržišnih kurseva ili kurseva koji su objavljeni na važećoj zvaničnoj
kursnoj listi Banke.
Kursna lista je istaknuta u prostorijama Banke i objavljena na internet stranici Banke.
OSTALE USLUGE BANKE
Član 61.
Banka obavlja i druge poslove i to:
31
transfer novca iz inostranstva (Western Union ili drugi procesor transfera novca),
poslove sa sefovima Korisnika-fizičkih lica,
mjenjačko poslovanje - kupovina i prodaja efektivnog stranog novca,
međunarodni platni promet - ino čekovi, loro doznake, nostro doznake,
izvršava trajne naloge Klijenata,
izdavanje garancija i drugih oblika jemstva,
poslove sa akreditivima,
druge poslove za koje je Banka ovlašćena zakonom kao i
sve pomoćne poslove povezane sa poslovima Banke.
Član 62.
Svi ugovori koje Banka zaključi sa Korisnicima–fizičkim licima, u vezi sa ostalim uslugama i poslovima
koje Banka obavlja u skladu sa zakonom, obavezno sadrže vrstu i visinu svih naknada i drugih troškova
koji padaju na teret Korisnika kao i druge obavezne elemente u skladu sa relevantnim propisima.
PRIGOVOR KLIJENTA
Član 63.
Klijent, jemac ili drugo lice koje lično obezbjeđuje ispunjenje obaveza Klijenta ima pravo na prigovor, kada
smatra da se Banka ne pridržava odredaba zakona, Opštih uslova poslovanja, dobrih poslovnih običaja
i/ili obaveza iz zaključenog ugovora.
Klijent prigovor podnosi usmeno ili pismeno.
Usmeni prigovor Klijent podnosi telefonskim putem ili usmenim saopštenjem upućenim bilo kojem radniku
Banke koji radi direktno sa klijentima ili u drugoj organizacionoj jedinici Banke. Banka će pokušati da ne
predmetni usmeni prigovor odgovori odmah, a ako Klijent nije zadovoljan odgovorom, Banka će ga poučiti
o pravu na podnošenje pismenog prigovora.
Pismeni prigovor se dostavlja poštom ili ličnim dostavljanjem na adresu sjedišta ili filijale Banke, odnosno
elektronskim putem na adresu: [email protected].
Prigovor se može dostaviti i lično predajom zaposlenom koja radi direktno sa klijentima u bilo kojoj
organizacionoj jedinici Banke, na bilo koju drugu e-mail adresu Banke, putem m-banking servisa ili
internet stranice Banke.
Pismeni prigovor Klijenta treba da sadrži osnovne podatke o Klijentu, kao i opis spornog odnosa između
Klijenta i Banke koji je, prema mišljenju Klijenta, proizašao iz nepridržavanja Banke odredaba zaključenog
ugovora, dobrih poslovnih običaja i/ili ovih Opštih uslova poslovanja.
Banka ima obavezu da odgovori na dostavljeni prigovor, najkasnije u roku od 30 dana od datuma prijema
prigovora, na način na koji je prigovor i dostavljen.
Ukoliko nije zadovoljan odgovorom Banke, podnosilac prigovora ima pravo da svoj prigovor uputi
Ombudsmanu za bankarski sistem koji je uspostavljen u okviru Agencije za bankarstvo Republike
Srpske.
32
ZABRANE PRILIKOM OGLAŠAVANJA
Član 64.
Banka u ispunjavanju obaveza iz svoje djelatnosti postupa sa povećanom pažnjom i sposobnosti koja se
u pravnom prometu osnovano očekuje od banke u poslovanju sa Korisnikom, u skladu sa relevantnim
propisima, pravilima struke i dobrim poslovnim običajima bankarskog poslovanja.
Marketinške aktivnosti Banke usmjerene su ka pravovremenom i istinitom informisanju javnosti o njenoj
finansijskoj poziciji, vrstama i kvalitetu usluga, kadrovskim i kapitalnim resursima.
Zabranjeno je da Banka u oglašavanju koristi netačne i neistinite podatke, kao i podatke i informacije koje
mogu da dovedu u zabludu prosječnog korisnika ili mogu da stvore pogrešnu predstavu o uslovima
korišćenja usluge i navedu korisnika na donošenje odluke koju u drugačijim okolnostima ne bi donio.
ODGOVORNOST BANKE ZA ŠTETU
Član 65.
U poslovnom odnosu između Banke i Klijenta, Banka ne odgovara za štetu nanesenu Klijentu koja
nastupi djelovanjem više sile (rata, oružanih sukoba, mjera koje preduzima domaći, strani ili međunarodni
organ vlasti, bojkota, štrajka i slično), prekida struje ili prekida veza i drugih okolnosti na koje Banka nema
uticaja.
Navedeno u prethodnom stavu važi i u slučaju da Banka iz opravdanih razloga u određene dane ili na
određeno vrijeme obustavi ili ograniči svoju poslovnu djelatnost.
Banka će preduzeti sve mjere koje su u njenoj mogućnosti da bi se minimizirao ili ograničio svaki uticaj
koji bi izazvao štetu Klijentu.
BANKARSKA TAJNA
Član 66.
Bankarskom tajnom smatra se podatak, činjenica ili saznanje do kojih su došli članovi organa i odbora
Banke, akcionari, zaposleni u Banci i zaposleni u članicama “Sberbank” bankarske grupe obavljajući
poslove i izvršavajući dužnosti iz svoje nadležnosti kao i lica privrednog društva koja vrše spoljnu reviziju
Banke i druga lica koja zbog prirode posla koji obavljaju imaju pristup tim podacima, a čije bi otkrivanje
neovlašćenom licu nanijelo ili moglo da nanese štetne posljedice za Banku i/ili njene Klijente.
Bankarskom tajnom iz stava 1) ovog člana smatraju se naročito:
1) podaci koji su poznati Banci, a odnose se na lične podatke, finansijsko stanje i transakcije, kao i
na vlasništvo ili poslovne veze Klijenata Banke ili druge banke i
2) podaci o stanju i prometu na pojedinačnim računima fizičkih i pravnih lica otvorenih u Banci.
Bankarska tajna predstavlja poslovnu tajnu.
33
Član 67.
Izuzeci od obaveze čuvanja bankarske tajne postoje ako se podaci saopštavaju:
1) trećem licu uz pismenu saglasnost Klijenta na koga se podatak odnosi, a koju ovaj daje u
posebnom dokumentu,
2) radi ostvarenja interesa Banke prilikom prodaje plasmana Klijenata,
3) nadležnom sudu, tužilaštvu ili licima koja rade po njihovim nalozima, na osnovu odluke ili zahtjeva
nadležnog suda, odnosno tužilaštva, ukoliko su takvi podaci potrebni za postupke koje sprovode
u okviru svojih nadležnosti, a u skladu sa propisima koji uređuju njihov rad,
4) nadležnom sudu ili upravnom organu u vezi sa izvršenjem ili sudu ili stečajnom upravniku u vezi
sa stečajem na imovini Klijenta Banke,
5) Agenciji za bankarstvo RS i drugim nadležnim regulatornim organima radi obavljanja poslova iz
njihove nadležnosti,
6) Ombudsmanu za bankarski sistem, ako interesi ili obaveze Banke ili korisnika bankarskih usluga
zahtjevaju saopštavanje tajnih podataka u postupku rješavanja spornih pitanja između Banke i
korisnika bankarskih usluga ili drugom postupku arbitraže ili mirenja,
7) na pismeni zahtjev poreskih organa, inspekcijskih i drugih kontrolnih organa u skladu sa
propisima koji uređuju njihov rad,
8) Agenciji za osiguranje depozita Bosne i Hercegovine, u skladu sa propisima o osiguranju
depozita u bankama,
9) društvima za osiguranje u postupku osiguranja potraživanja banke, a koji se odnose na ta
potraživanja,
10) pri zaključivanju pravnih poslova čiji je rezultat obezbjeđenje potraživanja banke, kao što su
kreditni izvedeni instrumenti, bankarsko jemstvo i drugi slični poslovi,
11) u slučaju kada banka koja pruža usluge čuvanja i administriranja finansijskih instrumenata za
račun klijenata dostavi banci koja je izdavalac nematerijalizovanih hartija od vrijednosti na njen
zahtjev podatke o imaocima tih hartija od vrijednosti,
12) na osnovu pisanog zahtjeva centra za socijalni rad radi preduzimanja mjera iz njihove
nadležnosti,
13) na osnovu pisanog zahtjeva lica koje je pogrešno uplatilo novčana sredstva na račun klijenta
banke, i to samo podaci koji su potrebni u svrhu pokretanja sudskog postupka radi povrata
pogrešno uplaćenih novčanih sredstava,
14) nadležnom organu za restrukturiranje, likvidaciju odnosno stečaj banke, ako su tajni podaci
neophodni za rješavanje potraživanja povjerilaca i ostalih zahtjeva koji se odnose na postupak
restrukturiranja, likvidacije, odnosno stečaja banke, osim onih podataka koji se odnose na druge
subjekte koji su uključeni i imaju pravni interes u tim postupcima,
15) Centralnoj banci Bosne i Hercegovine, odnosno drugom nadležnom organu u skladu sa
propisima kojima se uređuje nadzor platnih sistema, odnosno platni promet, u okvirima njihove
nadležnosti,
16) stranom nadležnom regulatornom organu ovlašćenom da daje i oduzima dozvole za rad licima u
finansijskom sektoru ili vrši kontrolu i nadzor ovih lica, samo za potrebe sprovođenja kontrole i
nadzora iz njihove nadležnosti, što važi i u vanrednim situacijama, pod uslovima predviđenim
sporazumom o saradnji zaključenim između tog organa i Agencije,
17) ministarstvu nadležnom za unutrašnje poslove i organu nadležnom za borbu protiv
organizovanog kriminala i korupcije u skladu sa propisima,
18) nadležnim organima u skladu sa propisima koji uređuju oblast sprečavanja pranja novca i
finansiranja terorističkih aktivnosti,
19) licu osnovanom radi prikupljanja podataka o iznosu, vrsti i ažurnosti ispunjavanja obaveza fizičkih
i pravnih lica koja koriste bankarske usluge i razmjene ovih podataka između banaka i između
34
banaka i lica u finansijskom sektoru (kreditni biro), u skladu sa posebnim zakonom, odnosno pod
uslovima predviđenim sporazumom o saradnji, zaključenim između banaka i tog lica,
20) u okviru “Sberbank” bankarske grupe radi upravljanja rizicima,
21) sudužniku, založnom dužniku, jemcu ili drugom učesniku kreditnog odnosa, i to samo podatke o
tom kreditnom odnosu,
22) pružaocima usluga eksternalizacije, kada je saopštavanje podataka neophodno za sprovođenje
aktivnosti banke koje su predmet eksternalizacije,
23) stranim organima i drugim tijelima, ako je to predviđeno međunarodnim sporazumima,
24) drugim organima koja vrše javnopravna ovlašćenja, u skladu sa posebnim zakonom,
25) privrednom društvu za reviziju u svrhu vršenja spoljne revizije izvještaja banke i
26) u drugim slučajevima na osnovu zakona.
Član 68.
Banka zadržava pravo da podatke svojih Klijenata, uključujući i podatke o računima i druge podatke koji
su poznati Banci iz poslovnog odnosa sa Klijentom, prosljeđuje članicama “Sberbank” bankarske grupe,
sa ciljem postizanja kvalitetnije i efikasnije obrade podataka, izvještavanja na nivou bankarske grupe, kao
i za ostale poslovne potrebe Banke i to na osnovu pisane saglasnosti Klijenta, koju ovaj daje
prihvatanjem odredaba ugovora ili u formi posebne izjave. Banka obezbijeđuje povjerljivost i integritet
podataka koji se prenose u okviru bankarske grupe.
BANKARSKI RIZICI
Član 69.
Banka je, u skladu sa važećim propisima i u skladu sa internim procedurama, dužna da poštuje određene
limite izloženosti različitim vrstama rizika po poslovima koje Klijent želi da obavlja sa Bankom. Veći rizik
predstavlja i veću cijenu poslovanja kako za Banku tako i za Klijenta. Banka će Klijentu objasniti potrebu
za smanjenjem rizika u određenim slučajevima kada želja Klijenta za određenom uslugom može uticati na
povećanje rizika, kao i o načinima smanjenja rizika koji iziskuju saradnju Klijenta u domenu pribavljanja
dodatnih dokaza, sredstava obezbjeđenja ili ispunjavanja drugih uslova, a u cilju realizacije posla po
najmanje rizičnim uslovima za Klijenta i za Banku.
UPRAVLJANJE SUKOBOM INTERESA
Član 70.
Zbog prirode djelatnosti koju obavlja Banka i stalno rastućih aktivnosti i usluga koje pruža, povećava se
rizik od sukoba interesa između predmetnih aktivnosti, interesa Klijenta i interesa trećih lica sa kojima se
Banka nalazi u poslovnom odnosu.
Banka je dužna da utvrdi mogućnost nastanka sukoba interesa, te ako je moguće da isti izbjegne.
Banka rješava određene, potencijalne ili stvarne sukobe interesa koristeći jednu ili više opcija:
- otkrivanje postojanja sukoba interesa potencijalnom Klijentu ili drugim zainteresovanim stranama
i pribavljanje njihove saglasnosti za sprovođenje postupka,
- odbijanje zastupanja jedne ili više strana u sukobu.
35
Sve odluke vezane za odgovarajuće upravljanje sukobima interesa se zasnivaju na dva principa i to:
- da se obezbjede isti uslovi za sve uključene strane i
- da se ublaže bilo kakve pravne posljedice, regulacioni i rizik po reputaciju Banke.
Ukoliko se sukob interesa ne može izbjeći prethodno opisanim i sprovedenim organizacionim i
administrativnim mjerama, Banka je u obavezi da obezbijedi rješavanje konflikta između Banke, njenih
zaposlenih i interesa Klijenta. U krajnjem slučaju, Banka će otkriti opštu prirodu i izvore sukoba interesa
prije nego što započne poslovanje sa Klijentom. Otkrivanje informacija mora da bude opšteg karaktera,
tako da ne narušava politiku privatnosti drugih Klijenta.
NOMINALNA KAMATNA STOPA
Član 71.
Nominalne kamatne stope utvrđuju se internim aktima Banke, posebno, za svaki segment poslovanja i
kategoriju Klijenata Banke.
Nominalna kamatna stopa može biti fiksna ili promjenljiva.
Kamatna stopa je fiksna ako su Banka i Klijent ugovorile jedinstvenu kamatnu stopu, za cijeli period
trajanja ugovora ili nekoliko kamatnih stopa za pojedine periode koristeći isključivo određeni fiksni
procenat.
Kamatna stopa je promjenljiva ako njena visina zavisi od ugovorenih promjenljivih elemenata, odnosno
promjenljivih i fiksnih, s tim što se promjenljivi elementi oni koji se zvanično objavljuju (referentna kamatna
stopa, indeks potrošačkih cijena i drugo).
Ako u ugovoru nisu utvrđene sve kamatne stope, smatra se da je kamatna stopa fiksna samo za one
periode za koje je prilikom zaključenja ugovora, visina stope utvrđena isključivo određenim fiksnim
procentom dogovorenim prilikom zaključenja ugovora.
Godišnja kamatna stopa podrazumijeva period od 365/366 kalendarskih dana, a mjesečna period od
broja dana u predmetnom mjesecu za koji se obračunava kamata.
Nominalna kamatna stopa obračunava se konformnom ili proporcionalnom metodom i to kod obračuna
kamate na kratkoročne i revolving kredite, dozvoljena prekoračenja i kreditne kartice, primjenjuje se
konformna metoda obračuna (broj dana odgovara kalendarskom broju dana), a na dugoročne kredite
proporcionalna metoda obračuna (broj dana odgovara kalendarskom broju dana), ako ugovorom ili
zakonom nije drugačije propisano.
Obračun pasivne kamatne stope se vrši konformnom metodom.
Član 72.
Kod ugovornih odnosa sa Klijentima-pravnim licima, Banka ugovara klauzulu o promjenljivosti fiksne
kamatne stope ili marže kod promjenljive kamatne stope, koja omogućava Banci da, izuzetno, u slučaju
značajnijih promjena na tržištu, a postupajući u skladu sa relevantnim propisima, dobrim poslovnim
običajima i načelom savjesnosti i poštenja, izvrši promjene kamatne stope („klauzula o promjenljivosti“).
36
Izuzetni slučajevi koji dovode do značajnih promjena na tržištu mogu biti:
promjena cijena izvora sredstava iz kojih se finansira Banka koju određuje finansijer Banke,
promjena zakonskih propisa ili akata Agencije za bankarstvo RS ili Centralne banke BiH,
promjena stanja u državi koja dovodi do promjene ocjene rizičnosti države (rejting) te utiče
pozitivno ili negativno na cijenu finansijskih sredstava koje strani finansijeri nude Banci,
likvidnost i bonitet privrednih subjekata koji su Klijenti Banke, što utiče na cijenu rizičnosti
plasmana.
Banka će 15 dana prije primjene nove kamatne stope obavijestiti Klijenta-pravno lice, uz obrazloženje o
razlogu promjene.
Nezavisno od prethodno navedenih razloga, Banka zadržava pravo promjene ugovorene kamatne stope
kod Klijenta-pravnih lica, u slučaju nenamjenskog korišćenja plasiranih sredstava.
Kod ugovornih odnosa sa Korisnicima -fizičkim licima Banka može da vrši promjenu fiksne kamatne stope
ili marže kod promjenljive kamatne stope u toku ugovornog odnosa samo uz pisanu saglasnost Korisnika.
Član 73.
Referentna kamatna stopa koju Banka primjenjuje u trenutku objavljivanja ovih Opštih uslova poslovanja
je EURIBOR.
EURIBOR je međubankarska referentna kamatna stopa koja se primenjuje u zoni evra, koju utvrđuje
Evropska bankarska federacija svaki radni dan do 12.00 časova po srednjoevropskom računanju
vremena. Izračunava se kao prosjek kamatnih stopa u okviru panela prvoklasnih banaka koje nude
sredstva za određene fiksne periode, a objavljuje svakog radnog dana u Briselu te primjenjuje dva radna
dana od dana objavljivanja.
U zavisnosti od ročnosti ponuđenih sredstava, razlikuju se nedjeljni, dvonedjeljni, tronedjeljni, mjesečni,
tromjesečni, šestomjesečni EURIBOR i tako dalje.
Zvanični podaci o vrijednosti EURIBOR-a za različite ročnosti objavljuju se na internet stranicama
https://www.euribor-rates.eu ili https://www.emmi-benchmarks.eu.
Banka redovno u svojim poslovnim prostorijama i/ili na internet stranici Banke, ističe obavještenje o
kretanju vrijednosti EURIBOR-a.
EFEKTIVNA KAMATNA STOPA
Član 74.
Efektivna kamatna stopa iskazuje ukupne troškove usluge koje plaća, odnosno prima korisnik te usluge,
pri čemu su ti troškovi izraženi kao procenat ukupnog iznosa usluge na godišnjem nivou, a utvrđuje se po
metodologiji koju propisuje Agencija.
Banka je dužna da efektivnu kamatnu stopu obračunava i iskazuje na jedinstven, propisan način i učini je
dostupnom javnosti i korisnicima radi poređenja istovrsnih ponuda različitih davalaca bankarskih usluga,
u skladu sa odredbama zakona i propisima Agencije za bankarstvo RS.
Član 75.
37
Izmjene efektivne kamatne stope, sprovode se u skladu sa relevantnim propisima, uz dodatne uslove
propisane radi zaštita Korisnika-fizičkih lica, u skladu sa ugovorom i ovim Opštim uslovima poslovanja.
Član 76.
Ako se efektivna kamatna stopa promijeni zbog promjene ugovorene nominalne kamatne stope i drugih
elemenata na osnovu kojih se obračunava, a koji su od uticaja na ugovorne obaveze Klijenta, Banka o toj
promeni, prije početka primjene promijenjene efektivne kamatne stope ili periodično u skladu sa
ugovorom, obavještava Korisnika na ugovoren način.
Obavještenje Korisniku sadrži najavu promjene elementa koji utiče na iznos efektivne kamatne stope,
obrazloženje o kom elementu je riječ, a ako je došlo do promjene nominalne kamatne stope, sadrži
i vrijednost nove nominalne kamatne stope (ili promjenljivog dijela kamatne stope). Kod ugovora o kreditu
Banka dostavlja, na ugovoren način, i izmijenjeni plan otplate kredita. Izmijenjeni plan otplate kredita
formira se sa stanjem kredita od momenta početka primjene promijenjenog elementa efektivne kamatne
stope pa do dana otplate kredita u skladu sa ugovorom.
NAKNADE, PROVIZIJE, ZATEZNE KAMATE I TROŠKOVI
Član 77.
Banka svojim Klijentima obračunava i naplaćuje naknadu za izvršene usluge.
Naknada je cijena bankarske usluge utvrđena u fiksnom iznosu, dok se provizija utvrđuje u relativnom
iznosu u odnosu na osnovnu bankarsku uslugu.
Visina naknade, način i rokovi naplate obračunate naknade za usluge koje Banka pruža Klijentima,
utvrđuju se ugovorom sa Klijentom, u skladu sa važećom Odlukom o naknadama za bankarske usluge.
Naknade koje Banka naplaćuje mogu biti fiksne ili promjenljive.
U slučaju promjene naknada, Banka obezbjeđuje njihovu primjenu u skladu sa ugovorom, ovim Opštim
uslovima poslovanja i relevantnim propisima.
Član 78.
Od Klijenata - korisnika bankarskih usluga naplaćuju se i stvarni troškovi koji po Banku nastanu u vezi sa
izvršavanjem odgovarajućih usluga.
Troškovi koje Banka bude imala u eventualnom sudskom postupku naplaćuju se u skladu sa odlukom
suda.
Na sva svoja dospjela potraživanja, Banka Klijentu može obračunati i naplatiti zateznu kamatu
obračunatu po stopi propisanoj Zakonom o visini stope zatezne kamate.
Član 79.
Banka Klijentu naplaćuje i porez na dodatnu vrijednost, za usluge koje su oporezive saglasno Zakonu o
porezu na dodatnu vrijednost.
38
OBAVJEŠTAVANJE KLIJENTA
Član 80.
Klijent ima pravo da se redovno informiše o promjenama uslova koje nudi Banka i da od Banke zatraži
sve dodatne relevantne informacije i objašnjenja.
Banka, na zahtjev Klijenta, obezbjeđuje informacije o stanju njegovog kredita, odnosno depozitnog
računa i sve druge informacije od značaja za poslovni odnosi između Klijenta i Banke.
Banka Klijentima pruža jasne i razumljive informacije, čini ih lako dostupnim i uočljivim, kako u sjedištu
Banke, tako i u njenim poslovnim jedinicama.
Član 81.
Obavještavanje Korisnika-fizičkog lica u toku trajanja poslovnog odnosa Banka će vršiti na način i u
slučajevima kako slijedi:
U slučaju promjene nekih od obaveznih elemenata ugovora, dostavljanjem obavještenja
Korisniku o namjeravanoj promjeni uz informaciju Korisniku da se za promjenu zahtjeva njegova
pisana saglasnost u određenom roku u kom, ako se Korisnik ne saglasi, Banke neće izvršiti
promjenu niti jednostrano raskinuti ugovor, izuzev za izmjenu promjenljive kamatne stope koja je
ugovorena u skladu sa zakonom i u slučaju ugovaranja automatskog produženja važenja
ugovora;
U slučaju kada je ugovorena promjenljiva nominalna kamatna stopa, Banka obavještava
Korisnika o izmjeni te stope u pisanoj formi na način ugovoren sa Korisnikom u momentu kada je
referentna kamatna stopa poznata, uz navođenje datuma od kada se izmijenjena stopa
primjenjuje. Kod ugovora o kreditu navedeno obavještenje dostavlja se uz izmjenjeni plan otplate
kredita;
Dostavljanjem planova otplate kredita za sve vrijeme trajanja ugovornog odnosa, na zahtjev
Korisnika i bez naknade;
U slučaju promjene podataka koji nisu obavezan elemenat ugovora, isticanjem obavještenja u
poslovnim prostorijama Banke i/ili na internet stranici Banke, odnosno na drugi pogodan način
koji je ugovoren sa Korisnikom;
Obavještenje o stanju duga po kreditu i kreditnoj kartici, jedanput godišnje, bez naknade, na
način ugovoren sa Korisnikom;
Dostavljanjem izvoda po tekućem računu koje uključuje i slučaj dozvoljenog prekoračenja
tekućeg računa, jedanput mjesečno, u pisanoj formi, u obliku izvoda o svim promjenama na
računu Korisnika, na ugovoren način. Banka ovaj izvod dostavlja na zahtjev Korisnika bez
odlaganja, uz naplatu naknade definisane Odlukom o naknadama bankarskih usluga Banke.
U drugim slučajevima predviđenim ugovorom sa Korisnikom i/ili relevantnim propisima.
39
KOMUNIKACIJA IZMEĐU KLIJENTA I BANKE
Član 82.
Komunikacija izmedu Klijenta i Banke odvija se putem informativnog i reklamnog materijala, internet
stranice Banke, telefonskim putem, elektronskom poštom, posredstvom m-banking servisa, SMS usluga
mobilne telefonije, kao i direktnom usmenom komunikacijom ostvarenom na šalterima Banke ili putem
Call Centra Banke.
Pisana komunikacija odvija se preko poštanske adrese Banke odnosno odgovarajuće poslovne jedinice
Banke i adrese Klijenta o kojoj je isti obavijestio Banku, kao i preko registrovane e-mail adrese Klijenta.
Član 83.
Klijent je obavezan da bez odlaganja, a najkasnije u roku od 8 dana od dana nastanka promjene,
obavijesti Banku o svim promjenama ličnog i porodičnog imena, kućne adrese, broja telefona, e-mail
adrese i drugih kontakt podataka, adrese poslodavca, promjenama sjedišta, poslovnog imena, pretežne
djelatnosti, statusnim i drugim promjena koje se registruju kod nadležnog organa, te promjenama
ovlašćenja za zastupanje, obimu ovlašćenja lica ovlašćenih za zastupanje i opunomoćenih lica, kao i
svim drugim promjenama bitnim za poslovni odnos Klijenta i Banke.
Klijent je obavezan da bez odlaganja obavijesti Banku i o promjenama okolnosti koje su od značaja za
servisiranje obaveza Klijenta prema Banci, kao što su promjena posla, gubitak posla, smanjenje ili
gubitak prihoda i drugi slični podaci.
O promjenama koje se odnose na Klijenta-pravno lice koje se registruju kod nadležnog organa, Klijent-
pravno lice je dužan da obavijesti Banku, uz dostavljanje dokaza o izvršenoj promjeni, u roku od 3 dana
od prijema rješenja o upisu te promjene.
Klijent je obavezan da se, na poziv Banke odazove na razgovor, u slučajevima kada Banka ocijeni da je
to potrebno radi dostavljanja ažurnih i relevantnih informacija.
Član 84.
U slučaju da Klijent ne obavijesti Banku blagovremeno o promjeni adrese boravišta, prebivališta ili
sjedišta, kao i o drugim podacima koji mogu uticati na uredno dostavljanje obavještenja, sva obavještenja
Banke smatraće se uredno dostavljenima ukoliko su upućena na posljednju adresu Klijenta prijavljenu
Banci, a obaveza dostavljanja od strane Banke smatraće se izvršenom:
na dan predaje pisanog materijala – pošiljke pošti ili ovlašćenom pravnom licu registrovanom za
poslove dostavljanja angažovanom od strane Banke,
na dan kada je uređaj za elektronski prenos podataka zabilježio da je pisani materijal poslat
primaocu, kod dostavljanja elektronskim putem,
na dan dostavljanja izvršenog na drugi pogodan način, u skladu sa odredbama ugovora
zaključenog sa Klijentom.
U slučaju da pošiljka ili elektronska poruka upućena Klijentu bude vraćena Banci zbog netačnih ili
neažuriranih podataka datih od strane Klijenta, Banka može, postupajući savjesno i u skladu sa dobrim
40
poslovnim običajima, prestati da šalje obavještenja Klijentu sve dok Klijent ne obavijesti Banku o promjeni
odnosno o tačnim podacima potrebnim za dostavljanje pošiljke.
Član 85.
Klijent je odgovoran za svu gubitke koji mogu biti prouzrokovani usljed činjenice da Banka nije
obavještena o bilo kojoj promjeni okolnosti koje su od značaja za poslovni odnos sa Klijentom, uključujući
ali ne ograničavajući se na neprijavljivanje promjena u smislu člana 83. ovih Opštih uslova poslovanja, te
Banka neće snositi nikakvu pravnu ni materijalnu odgovornost za štetu koja u tom slučaju nastane za
Klijenta ili treća lica.
RASKID POSLOVNOG ODNOSA
Član 86.
Klijent i Banka mogu raskinuti ugovorni odnos sporazumom zaključenim u pisanoj formi ili jednostrano,
pisanom izjavom volje u skladu sa uslovima definisanim u svakom pojedinačnom ugovoru, odredbama
ovih Opštih uslova poslovanja i relevantnim propisima.
Pravno dejstvo jednostranog raskida ugovornog odnosa počinje da teče od dana prijema obavještenja o
raskidu, ukoliko drugačije nije izričito ugovoreno.
Član 87.
Kod svih poslovnih odnosa, Banka može, postupajući savjesno i sa dužnom pažnjom, raskinuti ugovorni
odnos sa Klijentom, u sljedećim slučajevima:
ukoliko Klijent nije ispunio ili neuredno ispunjava bilo koju obavezu prema Banci utvrđenu
ugovorom ili drugim aktima koji se imaju smatrati sastavnim dijelom ugovora;
u slučaju da Klijent nije podnio potpunu ili ažurnu dokumentaciju shodno važećim propisima i
zahtjevima Banke;
ukoliko Klijent ne ispuni obavezu prema Banci za dostavljanje ili zasnivanje dodatnih sredstava
obezbjeđenja u roku koji je Banka odredila;
u slučaju da Korisnik ne ispunjava zahtjeve Banke u vezi sa primjenom regulative iz oblasti
sprečavanja pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti;
ukoliko Klijent odbije dostavljanje dokumenata i informacija traženih u cilju identifikacije u skladu
sa FATCA zahtjevima;
ukoliko je, po ocjenama nadležnih službi, Banka prepoznala značajan reputacioni rizik u vezi sa
Klijentom i njegovim povezanim licima;
u slučaju da se protiv Klijenta ili njegovih povezanih lica vodi istražni postupak koji može bitno
ugroziti ugled i poslovanje Banke, a naročito u slučajevima postojanja osnova sumnje na djela
privrednog kriminala koja su u vezi sa Klijentom Banke;
u slučaju kada Klijent ne aktivira račun u roku pripisanom ugovorom i ovim Opštim uslovima
poslovanja, kod ugovora o otvaranju i vođenju računa i
u svim drugim slučajevima utvrđenim zakonom ili ugovorom zaključenim između Banke i Klijenta.
41
ZAVRŠNE ODREDBE
Član 88.
Naslovi nad odredbama sadržanim u ovim Opštim uslovima poslovanja, služe u svrhu lakšeg snalaženja i
ne određuju sadržaj tih odredbi.
Član 89.
Bilo koji spor nastao iz ili u vezi sa poslovnim odnosom Klijenta i Banke, strane će pokušati riješiti mirnim
putem i u duhu dobrih poslovnih običaja, a u slučaju sudskog spora nadležan je sud prema sjedištu
Banke.
Član 90.
Stupanjem na snagu ovih Opštih uslova poslovanja, prestaju da važe Opšti uslovi poslovanja Sberbank
a.d. Banja Luka broj 0001-178/18 od 17.12.2018. godine.
Član 91.
Opšti uslovi poslovanja stupaju na snagu dana 15.02.2019.godine, a isti će biti objavljeni na internet
stranici Banke i učinjeni dostupnim Klijentima na jednom od jezika koji su u službenoj upotrebi u Republici
Srpskoj, dana 30.01.2019. godine.
Broj: Beč, 30.01.2019. godine Predsjednik Nadzornog odbora Alexander Witte