pedagogische adviesgesprekken
DESCRIPTION
pedagogische adviesgesprekkenTRANSCRIPT
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Wat?
“Pedagogisch adviseren is een toegankelijke en kortdurende vorm van individuele begeleiding van ouders en/of andere verzorgers bij (milde) problemen in de opvoeding en ontwikkeling van kinderen en afgestemd op de vragen en behoeften van ouders. Pedagogisch adviseren vindt plaats via spreekuurcontacten, huisbezoek, telefonisch of on-line advisering en wordt op methodische wijze uitgevoerd door een pedagogisch geschoolde beroepskracht.”
Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Methodiekboek pedagogisch adviseren. (p.22)
- p.2
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Doelstellingen
Empowerment en zelfregulatie via:
• Toename van opvoedingscompetenties en zelfvertrouwen van ouders
• Moeilijkheden in de opvoeding zelfstandig kunnen hanteren• (Meer) gebruik maken van positieve gedragsbeïnvloeding• Verbetering onderlinge relaties in een gezin• Vermindering opvoedingsstress• Meer gemotiveerd om intensievere hulp te aanvaarden indien
nodig
- p.3
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Werkwijze:
• Informatie en voorlichting• Advies en begeleiding
Andere kernbestanddelen:
Praktische, instrumentele en emotionele steun, modeling (voorbeeldleren), mobiliseren van sociale steun, signaleren en verwijzen
- p.4
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Doelgroep Indicaties:
• Herkenbaar opvoedingsprobleem• Normale ontwikkeling• Logische reactie van kind op gebeurtenis• Probleem is overzichtelijk/nog niet lang (niet langer dan 1 jaar)• Plezier in opvoeden verminderd maar aanwezig• In staat zelf nog sturing te geven maar behoefte aan
ondersteuning• Positieve aspecten in opvoeden nog kunnen benoemen• Gebrek aan inzichten, vaardigheden, vertrouwen• Ouders open voor advies, bereid en in staat zelf mee te werken• Ouders geloven in eigen invloed
- p.5
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Doelgroep Contra-indicaties:
• Duidelijke medische oorzaak• Kinderpsychiatrisch karakter• Ernstige ontwikkelingsstoornis dat langdurig
traject vraagt• Te gecompliceerde situatie• Vermoeden van de noodzaak tot langdurige en
intensieve hulpverlening• Ernstige problematiek bij één van de ouders• Reeds contact met 2e lijn
- p.6
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Conceptuele kaders/ theoretische achtergrond:
• Ideeën over opvoeding• Transactioneel model• Procesmodel Belsky• Ecologisch ontwikkelingsmodel Bronfenbrenner• Balansmodel: draagkracht, draaglast• Ontwikkelingsopgaven van kinderen /
opvoedingsopgaven van ouders• Leertheorie: opvoeden als leerproces• Opvoeden: diversiteit aan opvoedingsstijlen en -
vaardigheden- p.7
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Ideeën over opvoeding:
• Visie op ontstaan van opvattingen over opvoeden en de verhouding tussen opvattingen van ouders en van adviseurs
• Visie op wat opvoeden is: intentionele en functionele opvoeding
• Visie op (noodzakelijke) condities voor opgroeien: rechten van kinderen en ouders, beschermende factoren
• Manieren van opvoeden: opvoedingsstijlen
- p.8
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Ideeën over opvoeding:
• Visie over geweld in de opvoeding: bevorderen van geweldloos opvoeden, pedagogische tik
• Visie op ontstaan van opvoedingsproblemen en psychosociale problemen
• Visie op de rol van ouders in de opvoeding en goed ouderschap, ouderlijke plicht
- p.9
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Transactioneel ontwikkelingsmodel:
• Ontwikkeling is een proces van voortdurende beïnvloeding en dus verandering (geen oorzaak-gevolg relatie)
• Kindfactoren, ouderfactoren, omgevingsfactoren
• Verschillende factoren grijpen op elkaar in- p.10
ouder
kindomgeving
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Transactioneel ontwikkelingsmodel:
- p.11
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Procesmodel Belsky:
- p.12
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Ecologisch ontwikkelingsmodel:
- p.13
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Balansmodel:
- p.14
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Ontwikkelingsopgaven/opvoedingsopgaven:
Ontwikkelingsopgave= centraal thema in de ontwikkeling
Opvoedingsopgave = opvoedingsgedrag, afgestemd op ontwikkelingsopgave
• Baby: lichaamsbeheersing/soepele verzorging• Peuter: autonomie ontwikkelen/ regels introduceren• Schoolkind: zelfredzaamheid/eigen talen geven
- p.15
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Leertheorie:
Veel gedrag wordt aangeleerd.
Leerprincipes:• Gedrag wordt bepaald door wat er op volgt• Gedrag wordt bepaald door wat er aan vooraf
gaat• Gedrag doet zich altijd voor in een bepaalde
omgeving en op een bepaald moment- p.16
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Opvoedingsvaardigheden en -stijlen:
Vaardigheden:
• Positief bekrachtigen, leiding geven, grenzen stellen, interpersoonlijke probleemoplossing
• Positief contact bevorderen, nieuw gedrag aanleren, gewenst gedrag bevorderen, ongewenst gedrag hanteren
- p.17
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Opvoedingsvaardigheden en -stijlen:
Stijlen:
• Een opvoedingsstijl is de wijze waarop de ouder gewoonlijk opvoedt. Dit heeft invloed op het gezinsklimaat en de ontwikkeling van kinderen.
- p.18
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Gespreksmodel = samenwerking
• Gelijkwaardige inbreng• Ondersteunend en leidend• Duidelijkheid over de werkwijze/verwachtingen
bij de start• Vragen naar verwachtingen van de ouders
- p.19
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Houding/kennis/vaardigheden
• Houding- respectvol- bewust en kunnen loskomen van eigen ervaringen en opvattingen- positief en ondersteunend
- sensitief en responsief- meerzijdige partijdigheid
• Kennis - ontwikkelingspsychologie, kinderpsychopathologie - inzicht in meest voorkomende opvoedingsvragen - gezinsinteracties en opvoedingspatronen - sociale kaart
- p.20
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Houding/kennis/vaardigheden
• Vaardigheden - communicatieve vaardigheden: actief en empathisch luisteren, samenvatten, erkenning geven, herkaderen, andere perspectieven inbrengen, omgaan met weerstand,… geven, - analytisch vermogen
- methodisch kunnen werken
- p.21
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Aanpak (fasen):
Pedagogisch adviseren is een proces waarbij logische opeenvolgende fasen worden doorlopen.
Fase 1: kennismakingsfaseFase 2: fase van inventariseren, analyseren, inzicht krijgen in de opvoedingssituatie en vragenFase 3: fase van handelen en aanbrengen van veranderingenFase 4: fase van het evalueren
- p.22
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Aanpak (fasen):
Pedagogisch adviseren is een proces waarbij logische opeenvolgende fasen worden doorlopen.
http://www.youtube.com/watch?v=2nnyH4QX3ew
- p.23
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Fase 1: kennismakingsfase
• Scheppen van vertrouwensrelatie• Begroeting en kennismaking• Verwachtingen van ouders• Uitleg werkwijze
Hoe?
Positieve ondersteunende (non)verbale communicatie uitleg geven
- p.24
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Fase 2: Fase van het inventariseren en het analyseren van de opvoedingssituatie en opvoedingsvragen
• Beeld krijgen• Vraag verhelderen• Probleemanalyse: verschillende factoren• Oplossingsinventarisatie• Hypothesevorming over problemen en
oplossingen• Inschatting draagkracht/last, ev. doorverwijzen• Toetsing hypotheses & beleving ouders
- p.25
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Fase 2: Fase van het inventariseren en het analyseren van de opvoedingssituatie en opvoedingsvragen
Hoe?
• Erkennen van inzet, moeilijke situatie, wat goed gaat, van de vraag• Concretiseren• Actief luisteren• Ordenen, samenvatten• Gevoels- en denkreflecties• Verruimen: andere perspectieven aanbrengen, plaatsen in de context• Herkaderen• Normaliseren, info geven over fase specifiek gedrag• Vragen stellen
- p.26
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Fase 3: Fase van het handelen
• Vaststellen veranderingsbereidheid• Afwegingen/keuzes maken om tot gewenste
situatie te komen• Haalbare doelen stellen (ouders zelf)• Uitwerken praktische aanpak• Concrete mogelijkheden bedenken om tot
verandering te komen (plan van aanpak)• Zoeken naar steunmogelijkheden• Afspraken maken
- p.27
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Fase 3: Fase van het handelen
Hoe?• Positieve feedback geven• Erkennen• Uitleg geven over concrete aanpak• Andere inzichten geven, andere perspectieven inbrengen• Mogelijke reacties van kinderen geven• Komen tot een relatie waarbinnen ouders aan de slag
gaan• Checken of ouders achter hun keuze staan• Positief formuleren van plan
- p.28
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Fase 4: Evalueren na uitproberen
• Toepassing bespreken• Beleving van de ouders!• Andere vragen/problemen• Evalueren en afronden• Consolidatie van hoe veranderingen kunnen
worden vastgehouden• Eventueel vervolggesprek plannen• Eventueel doorverwijzen
- p.29
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Fase 4: Evalueren na uitproberen
Hoe?• Ondersteunen• Erkennen• Concretiseren• Actief luisteren• Ordenen, samenvatten• Verruimen• Herkaderen
- p.30
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Aandachtspunten
• Flexibel zijn• Eerst info verzamelen en dan pas advies• Beleving van ouders!
- p.31
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Hulpmiddelen/instrumenten
• Opvoedingssituatie in kaart brengen• Observatie van gewenst gedrag om focus op
ongewenst gedrag te verminderen: (slaap)dagboek, telkaart,…
• Aanpak: hulpmiddelen om gedrag te structureren, om gedrag te belonen
Zie: http://www.expoo.be/webaanbod
- p.32
13-04-2023
Pedagogische adviesgesprekken
Meer achtergrond en opleidingen:
• http://www.expoo.be/methodiekfiches/pedagogisch-adviseren-0
• Training Pedagogisch adviseren Expoo i.s.m. Christ Verschoren, Expertisecentrum Opvoeden Plus Kortrijk
- p.33