pedİatrİk torako-abdomİnal mr gÖrÜntÜleme
DESCRIPTION
PEDİATRİK TORAKO-ABDOMİNAL MR GÖRÜNTÜLEME. DR. ABDULHAKİM COŞKUN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı [email protected]. TMRD 2010 ANTALYA. ÇOCUKLARDA RADYOSENSİTİVİTE 4-10 KAT DAHA FAZLADIR - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
PEDİATRİK TORAKO-ABDOMİNAL
MR GÖRÜNTÜLEMEDR. ABDULHAKİM COŞKUN
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi
Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı
TMRD 2010 ANTALYA
ÇOCUKLARDA RADYOSENSİTİVİTE 4-10 KAT DAHA FAZLADIR
PEDİATRİK RADYOLOJİDE İYONİZAN RADYASYONDAN BAĞIMSIZ
İNCELEMELERİN ÖNEMİ ARTMAKTADIR
MR GÖRÜNTÜLEME RADYASYON MARUZİYETİNİ ORTADAN KALDIRMASIYLA
BT VE AKCİĞER GRAFİSİNE ÜSTÜNLÜK SAĞLAR
2
3
PEDİATRİK TORAKAL MR GÖRÜNTÜLEME
4
GİRİŞ
Direkt akciğer grafisi Çocuklarda akciğer hastalıklarında kullanılan temel tanı yöntemi Hızlı ve ucuz Düşük doz radyasyon
BT akciğer parankimi incelemesi için altın standart Akciğer parenkimi değerlendirilmesinde altın standart Sedasyon gerekebilir Radyasyon maruziyeti
5
GİRİŞ
MR alternatif inceleme yöntemidir Pediatrik görüntülemede radyasyon kullanmayan teknikler tercih
edilir MR en iyi yumuşuk doku rezolüsyonunu sağlar Sedasyon gerekebilir
• Hızlı sekanslar ve solunum gate’li tekniklerle serbest soluk alıp inceleme yapılabilir
Morfolojik bilgi yanında fonksiyonel değerlendirme de yapılabilir
Kullanılan teknik değerlendirilecek patolojiye göre belirlenir
Görüntü analizleri BT ile benzerlik göstermektedir
6
TEKNİK
Sıvı artışıyla birlikte seyreden hastalıklarda T2-A teknikler kullanılır Konsolidasyon, efüzyon ve abse ayırımı yapılabilir
• Yumuşak doku kontrast farkı nedeniyle kontrast madde gerekmez
Hiler ve mediastinal lenf nodları değerlendirilebilir
Pulmoner perfüzyon anormallikleri veya tümörlerde kontrast madde kullanılır
Kardiyovasküler problemi olan hastalarda EKG kontrollü inceleme uygulanabilir
7
T1-A sekanslar pulsasyon artefaktına daha duyarlıdır Hızlı, single-shot MR sekansları ve solunum gate’li
incelemeler Nefes tutmadan yüksek çözünürlüklü ve artefaktsız görüntü
mümkündür 6 yaş altı çocuklarda nefes tutmadan MR uygulanabilir 8 yaş itibariyle nefes tutturmalı sekanslar görüntüleme zamanını
azaltır
Respiratuar kompanzatuarlı (PACE) radyal okumalı “BLADE” veya “PROPELLER” sekanslarda kardiak hareket artefaktını engellemek için EKG tetikleme uygulanmayabilir
8
ENFEKSİYON
MR enfeksiyonun değerlendirilmesinde mükemmel bir yöntemdir
Temel sekans T2-A görüntülerdir Hızlı sekanslar ile toplam inceleme süresi 1 dakikadır
Sedasyon gerekmeyebilir
MR bulguları Alveoler eksudasyon İnfiltrasyon Atelektazi Plevral efüzyon Bronşektazi
9
OLGU Klinik: 8 Y K
10
Round pnömoni; 8 Y K
11
OLGU
12Pnömoni; sağ akciğer orta lob ve alt lobda infiltrasyon, nekroz-apseformasyonları, bronşektazi, sağ plevral efüzyon ve kalınlaşma
13
OLGU Klinik: 7 Y K
14
Miliyer Akciğer; 7 Y K
15
OLGU Klinik: 5 Y K
16
Akciger Absesi; 5 Y K
17
OLGU Klinik: 18 Y E
ALL nedeniyle kemoterapi görüyor
18
Fungal Enfeksiyon; alt sıra 1 ve 3 hafta içinde progresyon
19
MR immünsüprese hastalarda, enflamatuar infiltrasyonların saptanması ve karekterizasyonunda yararlıdır
İnvaziv aspergillozun erken tanısı ile tedaviye yol gösterir Kontrastlı T1-A’da target işareti (santral nekroz periferik rim tarzı
kontrastlanır) T1-A’da vasküler invazyona bağlı gelişen hemorajik infarktlar sonucu
hiperintens alanların varlığı Erken dönemde infiltrasyon alanları T2-A’da homojen hiperintens, T1-
A’da ara sinyal intensitesinde izlenirken homojen kontrast tutar Daha sonra kontrastlı T1-A görüntülerde target işareti görülür Abseye bağlı santral nekroz BT’den daha iyi gösterilir
20
OLGU Klinik: 11 Y E
21
Atelektazi ve dilate bronşlar; 11 Y E
22
ATELEKTAZİ
T1-A’da düşük sinyal intensitesi Obstrüktif atelektazi T2-A görüntülerde hiperintens;
nonobstrüktif atelektazi hipointenstir Nedeni obstrüktif atelektazide sekresyon ve sıvı birikimine
bağlıdır
Kontrastlı incelemede yoğun kontrast tutulumu Dinamik incelemede ilk 3 dakika içerisinde hızlı kontrast
tutulumu ardından yavaş salınım
MRG ile tümör ve atelektazi ayırt edilebilir
23
OLGU Klinik:
24
Pnömonik infiltrasyon, plevral efüzyon
25
PLEVRAL EFÜZYON
MRG, BT’den daha yüksek duyarlılıkla plevral hastalıkları gösterebilir Plevral efüzyon etyolojisi ayırtedilemez Serbest ve loküle sıvı ayırtedebilir Plevral ve parenkimal anormalliklerin plevral
efüzyondan ayırımı daha kolaydır
26
OLGU Klinik:
27
Ampiyem
ERCİYES - PNÖMONİ ÇALIŞMASIX-RAY – MR KARŞILAŞTIRMA
Akciğer enfeksiyonu düşünülen toplam 38 olgu Aksiyel ve koronal iki ayrı planda, T1 FFE IP ve T2 B-
FFE M2D olmak üzere iki ayrı sekans uygulandı Hastaların 28’inde (%73) sedasyon gerekmedi
Sedasyon: Midazolam (0.1-0.2 mg/kg intranazal, Dormicum)
Koopere hastalarda nefes tutturuldu Kontrast madde kullanılmadı
28
29
Aksiyel T1 FFE Süre: 17.1-19.3 s
Koronal T1 FFE Süre: 10.2-19.6 s
Aksiyel T2 B-FFESüre: 13.1-17.8 s
Koronal T2 B-FFE Süre: 6.2-13.9 s
Toplam işlem süresi: 50.6-66.6 s
T1: TR/TE: 3.2/1.6 T2: TR/TE: 83/4.6Matriks: 256x256FOV: 375-395 mmFlip açısı: 60-80º
30
PULMONER NEOPLAZMLAR
Çoğunlukla nonspesifik bulgular (öksürük, kollaps veya konsolidasyon) nedeniyle araştırılırken saptanırlar
Solunum sistemini tutan çoğu neoplazm metastatiktir Örnek; Wilms’ tümör, osteosarkom, Ewing sarkomu, lenfoma
Primer akciğer tümörleri çocuklarda oldukça nadirdir Primer akciğer tümörünün %75’i maligndir
En sık karsinoid tümör, bronkojenik karsinom ve sarkomlar
Kesitsel görüntüleme teknikleri erken tanı, evreleme ve takipte önemlidir
5 mm’den büyük pulmoner nodüllerin tamamı MR ile gösterilebilir
MR benign ve malign lezyonları ayırtetmede BT’den başarılıdır Kontrastlı dinamik inceleme benign ve malign ayırımında başarılıdır Kontrastlanma olmaması benignite açısından önemli bir göstergedir
31
32
OLGU Klinik: 8 Y K
33Alveolar Sarkom, akciğer metastazı; 8 Y K
34Ewing sarkom; BT ve kontrol MR
35
MEDİASTİNAL KİTLELER
Mediastinal kitlenin vasküler yapılar ile olan ilişkisi en iyi MRG ile gösterilir Tümör ile mediastinal yağ ayırımı T1-A görüntüler ile kolaydır Mediastinal kitle veya lenfadenomegali ayırımı yapılabilir Lenf nodlarının ileri karekterizasyonu zordur Aortopulmoner pencere ve subkarinal bölgedeki lenf nodları
MRG ile daha iyi gösterilebilir
Timus dokusu T1-A ile daha iyi değerlendirilir Plevra ve göğüs duvarını değerlendirmede üstündür
36
OLGU Klinik: 9 Y K
37Timus T-hücreli Lenfoma; 9 Y K
38
OLGU Klinik: 6 aylık E
Hırıltılı solunum, boynunda şişlik, başının sol tarafında aşırı terleme, sağ göz kapağında düşüklük (Horner sendromu)
39
Nöroblastom ve Horner Sendromu; 6 aylık E
40
OLGU Klinik: 13 Y E
41Teratom, Mediasten;13 Y E
42
OLGU Klinik:
43Lenfatik Malformasyon
44
KİSTİK KİTLELER
MR ile izlenen kistik lezyonlar Bronkojenik kist, perikardiyal kist, timik kist,
kolloid kist, nöroenterik kist, dermoid kist, kistik higroma, kist hidatik, vs
Kistik kitleler ve nekrotik alanlar T1-A’da düşük, T2-A’da yüksek sinyal gösterir
BT’de yüksek dansite solid kitle bulgusu
45
OLGU Klinik:
46
Enterik dublikasyon kisti; Yenidoğan
47
OLGU Klinik: 6 Y E
48Kist hidatik; 6 Y E
49
PEDİATRİK ABDOMİNAL MR GÖRÜNTÜLEME
50
GİRİŞ
Pediatrik abdomen uygulamalarında Röntgen, US, floroskopik teknikler (baryumlu incelemeler) ve IVP eskiden beri yaygın olarak kullanılmaktadır
BT incelemenin önemli katkıları yanında en önemli kısıtlaması nisbi yüksek radyasyon riskidir Bu risk pediatrik yaş grubunda daha büyük önem taşır
MR görüntüleme Yüksek çözünürlük yanında fonksiyonel bilgi verebilir İyonizan radyasyon riski taşımaz Hızlı sekansların uygulanması sedasyon ihtiyacını azaltmıştır
51
PEDİATRİK ABDOMİNAL MR ENDİKASYONLARI
Abdominal tümörler ve tümör benzeri durumların tanı ve ayırıcı tanısı, pre- ve postoperatif değerlendirilmesi, komplikasyonlar ve tedavinin takibi
Karaciğer ve safra yolları hastalıkları (MRKP), nadiren pankreas hastalıkların değerlendirilmesi, dalak hastalıklarında kullanımı oldukça az
Üriner trakt (MR-Ürografi) ve kompleks genital patolojilerin değerlendirilmesi, intrauterin tespit edilen hidronefrozun takibi
Majör abdominal damar malformasyonları, sonradan oluşan patolojilerin (örnek; tromboz, anevrizma) pre- ve postoperatif değerlendirilmesi
Diğer endikasyonlar: akut apendisit, inflamatuar barsak hastalıkları ve diğer intestinal sistem patolojilerinin değerlendirilmesi, vs
52
TEKNİK
Hasta yaşı, hastalık ve hedef organın göz önüne alındığı protokoller uygulanır
Sedasyon ve anestezi gerekebilir Yenidoğan ve küçük bebeklerde baş veya diz koili, büyük
çocuklarda body phase array koil uygundur Küçük çocuklarda kooperasyon kısıtlı olduğu için nefes
tutmalı sekanslar uygulanamaz
53
Rutin MR inceleme Aksiyel ve koronal T2-A TSE, en az bir düzlemde ilave yağ
baskılı sekans (STIR) Aksiyel T1-A SE sekans Kontrast madde uygulanması (opsiyonel): Aksiyel ve koronal
T1A SE sekans• En az bir düzlemde ilave pre- ve postkontrast yağ baskılı sekans
İnce kesit (2-3mm) T1-A SE sekans (opsiyonel)• Sagital ve koronal ince kesit sekanslar böbrek ve spinal kanal için gereklidir
Oldukça hızlı sekanslar ile hareket artefaktı azaltılabilir Balanced steady-state free precession (SSFP) sekanslardan T2-
A true fast imaging with steady state precession (TRUFI) Ağır T2-A half-Fourier single-shot turbo spin-echo (HASTE) Rapid acquisition with relaxation enhancement (RARE)
İnceleme süresi ve çözünürlük arasında genellikle bir ilişki vardır Mümkün olan en kısa sürede kabul edilebilir diyagnostik çözünürlükte
görüntü elde edilmesi (“AFARA”= as fast as reasonably achiavable) temel amaçtır
MR-Anjiografi, MR-Ürografi ve MR-Kolanjiopankreatikografi gibi ilave protokoller uygulanabilir
54
55
PEDİATRİK KARACİĞER HASTALIKLARI
56
OLGU Klinik: 12 Y E
57Hemanjioendotelyom; 12 Y E
58
HEMANJİOENDOTELYOM
Hemanjioendotelyomlar daha difüz lezyonlardır Soliter veya multipl olabilirYenidoğandaki büyük hemanjioendotelyomda
yaygın şantlara bağlı konjestif kalp yetmezliği oluşabilir
MR Hepatik arterde belirgin genişleme ve çöliak arter
düzeyinde aorta çapında ani daralma tipiktir
59
OLGU Klinik: 7 Y E
Vücudunun çeşitli yerlerinde şişlikler ve gaitasının siyah renkte gelmesi
60Hemanjiyomatozis; 7 Y E
61
HEMANJİOM
Endotel, fibroblast ve makrofajların proliferasyonu ile karakterizedir
Çocukluk döneminin en sık benign tümörüdür Büyük lezyonlarda fibrozis ve tromboz sıktır T2-A’da hiperintens olan lezyon ağır T2’de belirginleşir Dinamik incelemede periferden santrale doğru ilerleyen
ve izointens hale gelen kontrastlanma mevcuttur Küçük lezyonlar erken homojen kontrastlanma gösterebilir
Spontan gerileyebilir
62
HEMANJİYOMATOZİS
Hemanjiyomlar genellikle tektir; %15-20’si iki, %5’den daha azı ise üç veya daha fazla lokalizasyonda yerleşir
Hemanjiyomatozis iki şekilde görülebilir Sadece deri hemanjiyomları; benign neonatal hemanjiyomatozis
Deri, karaciğer, merkezi sinir sistemi, gastrointestinal sistem, akciğer, göz, oral kavite, dalak ve böbrek tutulumu; difüz neonatal hemanjiyomatozis
63
OLGU Klinik:
64Hepatoblastom
65
HEPATOBLASTOM
Karaciğerin en sık görülen primer pediatrik tümörüdür Sıklıkla 3 yaş altında görülür Vakaların yarıdan fazlası anrezektabldır Metastazları en sık akciğer, abdominal lenf nodları, SSS
ve kemikleredir Salgıladığı hormonlarla osteoporoz, virilizasyon, erken
puberte ve hiperkalsemiye yol açabilir Olguların %90’ında α-fetoprotein yüksektir
66
MR görüntüleme Sıklıkla soliter, iyi sınırlı yalancı kapsüllü kitle T1 hipointens, T2 değişken sinyal intensitesi Homojen veya heterojen olabilir Erken dönemde yamalı veya diffüz kontrastlanma,
kenar kontrastlanması Portal ven ve hepatik ven invazyonu Multifokal lezyonlar
MR, BT incelemeden üstündür İçyapının değerlendirilmesi Psödokapsülün gösterilmesi Damar invazyonunun değerlendirilmesi Tümörün detaylı segmental yerleşiminin belirlenmesi Tedavi planlaması ve nüks tayininde
68
OLGU Klinik: 11 aylık E
69
Mezenkimal Hamartom; 11 aylık E
70
OLGU Klinik: 4 Y K
71KC ve Akciger Met; Wilms tümör; 4 Y K
72
HEPATİK METASTAZ
Çok sayıda tümör karaciğere metastaz yaparNöroblastom pediatrik yaş grubunda en sık
metastaz yapan tümördürMR görüntüleme bulguları primer tümöre göre
değişiklik gösterirAksiyel ve koronal T2-A TSE inceleme temel
sekanstır
73
KARACİĞER KİSTLERİ
Genellikle insidental olarak karşılaşılır Parazitik kistlerin tümöral kistlerden ayırımı önemlidir Değişik boyutlarda ve soliter, multipl veya diffüz olabilir Kist içine kanama, enfeksiyon, rüptür ve çevre
organlarda kompresyona yol açabilir
74
OLGU Klinik: 4 Y E
75
Kist Hidatik; 4 Y E
76
KİST HİDATİK
Parazitik enfeksiyonlar içinde en önemlisidirİnsidental olarak rastlanabilirTüm organlar tutulabilmekle birlikte en sık
karaciğer ve akciğerde yerleşirHerhangibir organda yerleşmiş kistik bir
lezyonun ayırıcı tanısında akla gelmelidir
77
MR bulguları US ve BT ile benzerlik gösterirUS sonrası değerlendirme gereken durumlarda
BT yerine MR kullanılabilirBulgular kistin tipine göre değişiklik gösterir
Basit kistik görünüm Kist içi ayrışmış membranlar Kist içi multipl septalar Heterojen kitle
MR ile aynı incelemede diğer organlar da görüntülenebilir
78
OLGU Klinik: 11 Y E
79Kist hidatik, böbrekte kistler, çift toplayıcı sistem, üreterosel; 11 Y K
80
OLGU Klinik: 7 Y K
81
Koledok Kisti; 7 Y K
82
KOLEDOK KİSTLERİ
Safra yollarının fokal veya yaygın dilatasyonudurTodani sınıflaması
Tip 1: (%80-90) 1A koledok kistik dilatasyonu, 1B fokal segmental dilatasyon, 1C füziform dilatasyon
Tip 2: gerçek koledok divertikülü Tip 3: koledok intraduodenal kesiminin fokal dilatasyonu;
"koledokosel” Tip 4: 4A multipl intra ve ekstrahepatik kistler, 4B daha az sayıda
olmak üzere ekstrahepatik kistler Tip 5: "Caroli hastalığı" Tek ya da multipl intrahepatik kistler
83
MR inceleme Elonge, oval şekilli kistik lezyonlar şeklinde izlenir Sinyal özellikleri tüm sekanslarda safra kesesi ile
aynıdır MRKP
• Ağır T2 sekanslar ile biliyer ve pankreatik kanallardaki durağan sekresyon yüksek, damarlar ve solid organlar düşük sinyalli izlenir
• Koledok kisti, safra yolları ile kistin devamlılığı değerlendirilebilir
Komplikasyonlar Taş oluşumu, staz, kolanjit, kist rüptürü, apse,
pankreatit, biliyer siroz, portal hipertansiyon ve malignitelerdir
84
OLGU Klinik: 15 Y E
85Kolelitiyazis/Koledokolitiyazis; Bernard Soluer hastalığı; 15 Y E
86
OLGU Klinik:
87
Askaris; Safra kesesi
88
OLGU Klinik: 16 Y K
89Pankreas solid psödo-papiller tümör; 16 Y K
90
BÖBREK HASTALIKLARINDA MR GÖRÜNTÜLEME
Üriner sistem değerlendirilmesinde mükemmel Böbrek parenkimi ve toplayıcı sistem anatomisi
fonksiyonu zayıf böbrekte de çok iyi değerlendirebilir Yenidoğan ve infantlarda piramitler belirgindir Küçük çocuklarda hilusta yağ bulunmaz, yaşla birlikte artar
İnfantlarda kontrast dinamikleri böbreklerin immatür olmasına bağlı olarak farklılık gösterebilir Diğer fonksiyonel incelemelerde olduğu gibi renal perfüzyon ve
fonksiyonların tayini yetersiz olabilir
91
OLGU Klinik: 18 Y K
Turner sendromu
92
Turner sendromu, sol renal agenezi; 18 Y K
93
OLGU Klinik: 2 Y E
Sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu
94
Sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, solda grade-4 dilatasyon; 2 Y E
95
BÖBREK KİSTİK HASTALIKLARI
Temel inceleme yöntemi US’dirMR lezyon karekterizasyonunda yardımcıdırGörüntüleme ile komplike kistlerin kistik
tümörlerden ayırımı mümkün olmayabilirMR
Homojen iyi sınırlı ince duvarlı kitleler• Basit kistler tüm sekanslarda sıvı sinyali verir• Kist içerisinde proteinöz veya hemorajik materyal varlığında
kist sinyali artar
96
OLGU Klinik:
97İnfantil polikistik böbrek hastalığı
98
İNFANTİL (RESESİF) POLİKİSTİK BÖBREK HASTALIĞI
Otozomal resesif geçiş gösterirBöbreklerde değişik büyüklüklerde kistlerEşlik eden hepatik fibrozis ve biliyer ektazi Karekteristik özellik: Milimetrik kistlerin eşlik
ettiği büyük böbreklerMR
Büyük lobule böbrekler, dilate tübüller ve kortikomedüller ayırımın kaybı
99
OLGU Klinik: 5 Y K
100
Renal abse; 5 Y K
101
RENAL ABSE
Abse ve malign lezyon ayırımı önemlidir Klinik ve laboratuar bulgulara dikkat
Abse, çevresel enflamatuar reaksiyon ve yumuşak doku infiltrasyonu nekrotik maligniteyi taklit edebilir
MR Santral nekrotik irregüler kitle görünümü
• Santral kısım T1-A’da hipo-, T2-A’da hiperintens görülür
Absenin irregüler kenarlarında belirgin kontrastlanma
Piyelonefrit komplikasyonu olarak karşımıza çıkabilir
102
BÖBREK TÜMÖRLERİ
Wilms’ tümörü çocuklarda en sık görülen böbrek tümörü Nadir tümörler; rabdomiyosarkom, primer renal lenfoma,
renal hücreli karsinom, renal teratom MR endikasyonları
Tümör uzanımı ve komşu yapılarla ilişkisi Tümör kapsülünün değerlendirilmesi Damar tutulumunun değerlendirilmesi Lenf nodu metastazının gösterilmesi Karaciğer ve kemik metastazının gösterilmesi Diğer böbrekte tümör varlığının tespiti
103
OLGU Klinik: 4 Y K
104
Wilms Tm; 4 Y K
105
WILMS’ TÜMÖR (NEFROBLASTOM)
En sık 1-3 yaşlarında görülür %5-10 bilateral Birlikte sık görüldüğü hastalıklar
Beckwith-Wiedemann sendromu aniridi, hemihipertrofi Drash sendromu (genitoüriner anomaliler)
En sık metastaz yaptığı organlar karaciğer ve akciğer Preoperatif kemoterapi yaygın olarak kullanılır Biyopsi tümör rüptürü ve intraperitoneal yayılım riski taşır
Tedavi öncesi tanıda büyük önem taşır
106
MR En sık belirgin konturlu, çevre komprese dokunun
oluşturduğu psödokapsüllü kitle Sıklıkla hemoraji ve nekroza bağlı heterojen içyapı Tümör T1’de hipointens, hemorajik alanlar belirgin
hiperintens Kitle orjinini en iyi koronal görüntüler gösterir Kontrastlı incelemede tümör, normal böbrek ayırımı
daha iyi yapılır Aorta ve İVK kitle tarafından itilir
• Nöroblastomda kitle tarafından sarılır
Vasküler tutulumda normal flow void kaybolur MR anjiografi (FLASH 2D TOF venöz MRA) damar
tutulumunu daha iyi değerlendirebilir
107
KOMPLEKS ÜRİNER SİSTEM ANOMALİLERİ
Üriner sistem anomalilerine diğer konjenital anomaliler eşlik edebilir VACTERL birlikteliği Kaudal regresyon sendromu Mesane ekstrofisi Seksüel anomaliler Hidrometrokolpos/hematometrokolpos
MR ileri değerlendirme yöntemi olarak kullanılır
108
OLGU Klinik: 16 Y K
Karın ağrısı
109Uterus didelfis; Herlyn-Werner-Wunderlich sendromu; 16 Y K
110
ADRENAL BEZLER
En sık görülen kitleler nöroblastom olmakla birlikte ganglionörom ve feokromositoma da karşımıza çıkabilir
Adrenal hemoraji tümör ile karıştırılmamalıdır T1-A hiperintens Kontrast tutulumu göstermez Zamanla küçülür
111
OLGU Klinik: 2 Y E
112
Nöroblastom; 2 Y E
113
NÖROBLASTOM
En sık görülen solid pediatrik tümördür Hayatın ilk yılında en sık görülen malignensidir Hastaların çoğu tanı anında 4 yaşın altındadır En sık adrenal bezden kaynaklanır (%60-70)
Boyun, toraks, andomen ve pelviste tüm sempatik zincirden kaynaklanabilir
Benign ganglionöroma dönüşebilir Ayırıcı tanı
Wilms’ tümör, ganglionörom, adrenal hemoraji, feokromositoma Katekolamin konsantrasyonu tespiti ve MIBG sintigrafi önemlidir
114
Kitle orta hattı geçme ve retroperitoneal vasküler yapıları sarma eğilimindedir
Spinal kanal uzanımı sempatik zincir kaynaklı nöroblastomda karşılaşılır Adrenal bez nöroblastomu spinal kanala uzanmaz
En sık metastaz kemik ve karaciğer (met oranı %70) Kalsifikasyon oranı sıktır (%60 gros, %90 mikroskopik)
Kalsifikasyon en iyi BT ile değerlendirilir
MR avantajları Tümör yayılımı, damar tutulumu, metastaz varlığı, kaynaklandığı
organın tespiti
115
MR görüntüleme bulguları Dış konturu belirgin, kasa göre T1 izo-, veya hipo-, T2
hiperintens kitle lezyonu Böbrek kitle tarafından aşağı ve dışa itilir Hemorajik alanlar T1-A hiperintens Nekrotik alanlar T1-A hipo-, T2-A hiperintens Kontrastlı inceleme
• Böbrek dokusu kitle ayırımını daha iyi gösterir• Tümör vaskülaritesi hakkında fikir verir• Lenf nodu metastazlarını daha iyi gösterir
116
Nöroblastom Takip; 4 Y KBT’den 9 ay sonra kontrol MR
117
OLGU Klinik: 10 Y K
118
Ganglionorom; 10 Y K
119
GANGLİONÖROM
Pediatrik yaş grubunda görülen benign bir tümördür
Sıklık sırasına göre posteriyor mediasten, retroperiton ve boyundaki sempatik zincirden kaynaklanır
Görüntüleme bulguları ile düşük gradeli nöroblastomdan ayrılamaz
Tanı için biyopsi gereklidir
120
OLGU Klinik: 19 günlük K
121Surrenal Hemoraji; 19 günlük K
122
OLGU Klinik: 13 Y K
123
Lenfoma; dalak tutulumu, aksilla boyun LAP; 13 Y K
124
LENFOMA
Abdominal lenfomanın evrelemesinde MR’ın kullanım sıklığı artmaktadır
Hastaların sürekli takip incelemeleri gerekeceği için radyasyon bulundurmaması önemli bir avantajıdır
Tanı yanında sinyal özelliklerine göre tiplemenin de yapılabilmesi üzerine çalışılmaktadır
125
OLGU Klinik: 4 Y K
126
Lenfoma; pankreas, böbrek, periton tututlumu; 4 Y K
127
İNTESTİNAL SİSTEM
Barsak hastalıklarının MR incelemesi baryumlu çalışmaların yerini almaktadır Rutin batın MR görüntüleme MR enterokliz MR kolonografi
Sık endikasyonlar Akut apendisit şüphesi İnflamatuar barsak hastalıkları Konstipasyon etyolojisinin araştırılması Hirschsprung hastalığı, motilite bozuklukları ve konjenital GİS patolojileri
gibi diğer durumlardaki katkısı ise araştırılmaktadır
İntravenöz kontrast madde genellikle kullanılmaz
128
OLGU Klinik:
129
Crohn hastalığı
130
CROHN HASTALIĞI
Crohn hastalığı ve ülseratif kolit çocuklarda en sık 10-20 yaşlarda görülür
Relapslar nedeniyle çok sayıda inceleme gerekmesi radyasyon bulundurmayan MR’ın değerini artırmaktadır
Tüm barsak segmentleri tutulabilmekle birlikte erişkinin aksine daha proksimal kesimler daha sık tutulur
Perirektal abse ve perineal fistüller daha nadir olup karekteristiktir
Skip lezyonlar görülebilir
131
Paraintestinal proliferatif değişiklikler ve mezenkimal LAP görülebilir
Kronik dönemde barsak duvarının fibrozisi duvar kalınlaşmasına ve stenoza yol açabilir
Barsak duvarında ödemle birlikte transmural kontrastlanma en önemli MR bulgusudur
Duvar kontrastlanma derecesinin hastalık aktivitesi ile ilişkili olduğu düşünülmektedir
132132
Over TümörleriEn sık germ hücreli tümörler (%60-90)Dermoid ve matür kistik teratom çocuklarda en
sık görülen over neoplazmıdır Over benign neoplazmlarının %90’dan fazlası Çocuklarda en sık (%80) pubertal kızlarda görülür Sakrokoksigeal bölgeden sonra en sık overde
yerleşirler Histolojik olarak matür, immatür (embriyonal hücreler
içeren) ve malign olarak sınıflandırılır
Diğer benign over tümörü kistadenomdur
133
OLGU Klinik: 11 Y K
134
Over (matür kistik) teratom; 11 yaş K
135135
Over TümörleriTeratomlar her üç germ (ekto-, mezo- ve
endoderm); dermoidler ise mezo- ve ektoderm tabakasından yapılar içerir
Görüntüleme Değişik büyüklükte homojen veya heterojen kitle Sinyal özellikleri içerdiği seröz sıvı, kalsiyum, saç ve
yağa bağlıdır Mural nodül %40-70 Dermoid kistin yağ içermesi spesifiktir
136
OLGU Klinik: 19 aylık K
137
Endodermal Sinus tümörü; 19 ay K
138
OLGU Klinik:
139Korpus luteum kisti
140
Over Kistleri
Korpus Luteum Kisti Hormon bağımlı luteinize fonksiyonel over
kisti Semptomlar: Ağrı, palpabl adneksial kitle,
rüptür sonucu hemoperitoneum Çoğunluğu 2 ay sonra regrese olur MR Bulguları
• T1’de kist duvarı düşük, kist içeriği düşük/yüksek sinyal
• T2’de kist duvarı yüksek, kist içeriği düşük/yüksek sinyal
• Kist duvarında kontraslanma
141
OLGU Klinik: 6 günlük K
142
Hidrokolpos; 6 günlük K
143143
Hidrokolpos - Hidrometrokolpos Yenidoğan kız çocuklarında görülen pelvik
kitlelerin %15’ini oluşturur İmperfore himen veya atretik/stenotik
vajinaya bağlı obstrüksiyon sonucu oluşurSekresyonlar veya kan bu obstrüksiyon
alanında birikerek dilatasyona neden olurVajinal atrezinin genitoüriner, GİS, iskelet
anomalileri ile birlikteliği sıktır
144
OLGU Klinik: 16 Y K
145
Uterus didelfis, sağ renal agenezi; 16 Y K
146
Uterus Didelfis
Uterus didelfis; çift uterus olmasıdır, bazen
birlikte çift servikste olabilir
Vakaların yaklaşık %75’inde ince bir septa
vajinayı iki ayrı kompartmana ayırırGenital kanalda duplikasyon olan vakalarda
obstrüksiyon olmayan taraftan normal menstrual kan akımı gerçekleşir
%50’sinde ipsilateral genital trakt anomalileri ile birlikte konjenital böbrek yokluğu izlenir
147
SONUÇ
Pediatrik toraks ve abdomen hastalıklarında MR görüntülemenin kullanım alanı her geçen gün artmaktadır
Radyasyon ve kontrast madde kullanmadan birçok patolojinin değerlendirilmesi mümkün olmaktadır
Single-shot teknikler kullanarak çocukları sedatize etmeden inceleme yapılabilir
148148Teşekkür Ederim