phæ°æ¡ng phã¡p giáº£i nhanh hã³a vã´ cæ¡

Ph¹m ngäc s¬n

Ph−¬ng ph¸p gi¶i bμi tËp

tr¾c nghiÖm

Dïng cho häc sinh «n luyÖn thi ®¹i häc n¨m 2008

Hμ néi - 2008

PhÇn mét : Ho¸ häc v« c¬

Chuyªn ®Ò 1

Ph−¬ng ph¸p ¸p dông §Þnh luËt b¶o toμn khèi l−îng

I- Néi dung ®Þnh luËt b¶o toμn khèi l−îng

Tæng khèi l−îng çc chÊt tham gia ph¶n øng b»ng tæng khèi l−îng s¶n phÈm.

VÝ dô : trong ph¶n øng A + B → C + D

Ta cã : mA + mB = mB

n

C + mD

- HÖ qu¶ 1 : Gäi mT lµ tæng khèi l−îng çc chÊt tr−íc ph¶n øng, mS lµ tæng khèi l−îng çc chÊt sau ph¶n øng. Dï cho ph¶n øng x¶y ra võa ®ñ hay cã chÊt d−, hiÖu suÊt ph¶n øng nhá h¬n 100% th× vÉn cã mS = mT.

- HÖ qu¶ 2 : Khi cation kim lo¹i kÕt hîp víi anion phi kim ®Ó t¹o ra çc hîp chÊt (nh− oxit, hi®roxit, muèi) th× ta lu«n cã :

Khèi l−îng hîp chÊt = khèi l−îng kim lo¹i + khèi l−îng anion.

- HÖ qu¶ 3 : Khi cation kim lo¹i thay ®æi anion t¹o ra hîp chÊt míi, sù chªnh lÖch khèi l−îng gi÷a hai hîp chÊt b»ng sù chªnh lÖch vÒ khèi l−îng gi÷a çc cation.

- HÖ qu¶ 4 : Tæng khèi l−îng cña mét nguyªn tè tr−íc ph¶n øng b»ng tæng khèi l−îng cña nguyªn tè ®ã sau ph¶n øng.

- HÖ qu¶ 5 : Trong ph¶n øng khö oxit kim lo¹i b»ng CO, H2, Al

+ ChÊt khö lÊy oxi cña oxit t¹o ra CO2, H2O, Al2O3. BiÕt sè mol CO, H2, Al tham gia ph¶n øng hoÆc sè mol CO2, H2O, Al2O3 t¹o ra, ta tÝnh ®−îc l−îng oxi trong oxit (hay hçn hîp oxit) vµ suy ra l−îng kim lo¹i (hay hçn hîp kim lo¹i).

+ Khi khö oxit kim, CO hoÆc H2 lÊy oxi ra khái oxit. Khi ®ã ta cã :

2 2O (trong oxit ) CO CO H On n n= = =

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng tÝnh khèi l−îng hçn hîp oxit ban

®Çu hoÆc khèi l−îng kim lo¹i thu ®−îc sau ph¶n øng.

II- Bμi tËp minh ho¹

Bµi 1. Cho 24,4 gam hçn hîp Na2CO3, K2CO3 t¸c dông võa ®ñ víi dung dÞch BaCl2. Sau ph¶n øng thu ®−îc 39,4 gam kÕt tña. Läc t¸ch kÕt tña, c« c¹n dung dÞch thu ®−îc m gam muèi clorua. m cã gi¸ trÞ lµ

A. 2,66 B. 22,6

C. 26,6 D. 6,26

H−íng dÉn gi¶i.

2 3BaCl BaCOn = n = 0,2 (mol)

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng : hh BaClm m+2= mkÕt tña + m

=> m = 24,4 + 0,2.208 - 39,4 = 26,6 gam

§¸p ¸n C.

Bµi 2. Hßa tan 10,14 gam hîp kim Cu, Mg, Al b»ng mét l−îng võa ®ñ dung dÞch HCl thu ®−îc 7,84 lÝt khÝ A (®ktc) vµ 1,54 gam chÊt r¾n B vµ dung dÞch C. C« c¹n dung dÞch C thu ®−îc m gam muèi, m cã gi¸ trÞ lµ :

A. 33,45 B. 33,25

C. 32,99 D. 35,58

H−íng dÉn gi¶i. Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng :

−+= +

= − + = + =(Al Mg) Clm m m

(10,14 1,54) 0,7.35,5 6,6 24,85 33,45 (gam)

§¸p ¸n A

Bµi 3. Hßa tan hoµn toµn 10 gam hçn hîp Mg vµ Fe trong dung dÞch HCl d− thÊy t¹o ra 2,24 lÝt khÝ H2 (®ktc). C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng thu ®−îc gam muèi khan. Khèi l−îng muèi khan thu ®−îc lµ

A. 1,71 gam B. 17,1 gam

C. 3,42 gam D. 34,2 gam


Theo ph−¬ng tr×nh ®iÖn li HCl H

,n n n . , (mo

,− += = = =

2

2 242 2 0 2

22 4l)

=

=> 10 + 0,2.35,5 = 17,1 (gam) muèi kim lo¹i Clm m m −= +

§¸p ¸n B.

Bµi 4. Trén 5,4 gam Al víi 6,0 gam Fe2O3 råi nung nãng ®Ó thùc hiÖn ph¶n øng nhiÖt nh«m. Sau ph¶n øng ta thu ®−îc m gam hçn hîp chÊt r¾n. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 2,24 gam B. 9,40 gam

C. 10,20 gam D. 11,40 gam

H−íng dÉn gi¶i. Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng :

mhh sau = mhh tr−íc = 5,4 + 6,0 = 11,4 (gam)

§¸p ¸n C.

Bµi 5. Cho 0,52 gam hçn hîp 2 kim lo¹i Mg vµ Fe tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 lo·ng, d− thÊy cã 0,336 lÝt khÝ tho¸t ra (®ktc). Khèi l−îng hçn hîp muèi sunfat khan thu ®−îc lµ

A. 2 gam B. 2,4 gam

C. 3,92 gam D. 1,96 gam

H−íng dÉn gi¶i. Ta cã muèi thu ®−îc gåm MgSO4 vµ Al2(SO4)3. Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng :

−= + = = =

= + =

2 2-24 4

muèi Kim lo¹i HSO SO

muèi

0,336m m m .Trong ®ã n n 0,015 (mol)

22,4

m 0,52 0,015.96 1,96 gam

§¸p ¸n D

Bµi 6. Cho 2,81 gam hçn hîp A gåm 3 oxit Fe2O3, MgO, ZnO tan võa ®ñ trong 300 ml dung dÞch H2SO4 0,1M. C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng, khèi l−îng hçn hîp c¸c muèi sunfat khan t¹o ra lµ

A. 3,81 gam B. 4,81 gam

C. 5,21 gam D. 4,8 gam

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng :

⇒2 4 2

2 4 2

2 2 4

oxit H SO muèi H O

muèi oxit H SO H O

H O H SO

muèi

m + m = m + m

m = m + m - m

Trong ®ã : n = n = 0,3.0,1= 0, 03 (mol)

m = 2,81+ 0.03.98 - 0, 03.18 = 5,21(gam)

§¸p ¸n C.

Bµi 7. Thæi mét luång khÝ CO d− qua èng sø ®ùng m gam hçn hîp gåm CuO, Fe2O3, FeO, Al2O3 nung nãng thu ®−îc 2,5 gam chÊt r¾n. Toµn bé khÝ tho¸t ra sôc vµo n−íc v«i trong d− thÊy cã 15 gam kÕt tña tr¾ng. Khèi l−îng cña hçn hîp oxit kim lo¹i ban ®Çu lµ

A. 7,4 gam B. 4,9 gam

C. 9,8 gam D. 23 gam

H−íng dÉn gi¶i. C¸c ph−¬ng tr×nh ho¸ häc :

MxOy + yCO ot⎯⎯→ xM + yCO2

Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 + H2O

Ta cã :

oxit kim lo¹i oxi

O CO CO CaCO

oxit

m m m

Trong ®ã n n n n , (mol)

m , , . , (gam)

= +

= = = = =

= + =

2 3

150 15

1002 5 0 15 16 4 9

§¸p ¸n B

Bµi 8. Chia 1,24 gam hçn hîp hai kim lo¹i cã hãa trÞ kh«ng ®æi thµnh hai phÇn b»ng nhau :

- PhÇn 1: bÞ oxi hãa hoµn toµn thu ®−îc 0,78 gam hçn hîp oxit.

- PhÇn 2: tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 lo·ng thu ®−îc V lÝt H2 (®ktc). C« c¹n dung dÞch thu ®−îc m gam muèi khan.

1. Gi¸ trÞ cña V lµ

A. 2,24 lÝt B. 0,112 lÝt

C. 5,6 lÝt D. 0,224 lÝt

2. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 1,58 gam B. 15,8 gam

C. 2,54 gam D. 25,4 gam


1. Ta nhËn thÊy, khi kim lo¹i t¸c dông víi oxi vµ H2SO4, sè mol O2- b»ng SO42-,

hay : O HSOn n n−= =2

24.

Trong ®ã = − = − =O oxit kimlo¹i1,24

m m m 0,78 0,16 (gam2

)

= = = = =2H O

0,16n n 0,01 (mol). V 0,01.22,4 0,224 (lÝt)

16

§¸p ¸n D

2. −= + = + =24

muèi Kimlo¹i SO

1,24m m m 0,01.96 1,58 (lÝt)

2

Bµi 9. Hßa tan hoµn toµn 20 gam hçn hîp Mg vµ Fe vµo dung dÞch axit HCl d− thÊy cã 11,2 lÝt khÝ tho¸t ra (®ktc) vµ dung dÞch X. C« c¹n dung dÞch X th× khèi l−îng muèi khan thu ®−îc lµ

A. 35,5 gam. B. 45,5 gam.

C. 55,5 gam. D. 65,5 gam

H−íng dÉn gi¶i. 2H

11,2n =22,4

= 0,5 ⇒ = = =2HCl Hn 2n 2.0,5 1 mol

¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng, mKL+ mHCl = mMuèi + mHi®ro

= + −2muèi kimlo¹i HCl Hm m m m

mmuèi = 20 + 1.36,5 - 2.0,5 = 55,5 (gam).

§¸p ¸n A.

Bµi 10. Sôc hÕt mét l−îng khÝ clo vµo dung dÞch hçn hîp NaBr vµ NaI, ®un nãng thu ®−îc 2,34 g NaCl. Sè mol hçn hîp NaBr vµ NaI ®· ph¶n øng lµ:

A. 0,1 mol B. 0,15 mol

C. 0,02 mol D. 0,04 mol

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng :

nNaBr + nNaI = nNaCl = 2,3458,5

= 0,04 mol.

§¸p ¸n D

Bµi 11. Hoµ tan hÕt 38,60 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M trong dung dÞch HCl d− thÊy tho¸t ra 14,56 lÝt H2 (®ktc). Khèi l−îng hçn hîp muèi clorua khan thu ®−îc lµ

A. 48,75 gam B. 84,75 gam

C. 74,85 gam D. 78,45 gam

H−íng dÉn gi¶i. Ta cã Muèi Kim lo¹i Clm m m −= +

Trong ®ã 2HCl HCl

2.14,56n n 2n 1,3(mo

22,4− = = = = l) . m = 38,6 + 1,3.35,5 = 84,75 (g).

§¸p ¸n B

Bµi 12. Cho tan hoµn toµn 8,0 gam hçn hîp X gåm FeS vµ FeS2 trong 290 ml dung dÞch HNO3, thu ®−îc khÝ NO vµ dung dÞch Y. §Ó t¸c dông hÕt víi c¸c chÊt trong dung dÞch Y, cÇn 250 ml dung dÞch Ba(OH)2 1M. KÕt tña t¹o thµnh ®em nung ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc 32,03 gam chÊt r¾n Z.

a. Khèi l−îng mçi chÊt trong X lµ

A. 3,6 gam FeS vµ 4,4 gam FeS2 B. 4,4 gam FeS vµ 3,6 gam FeS2

C. 2,2 gam FeS vµ 5,8 gam FeS2 D. 4,6 gam FeS vµ 3,4 gam FeS2

b. ThÓ tÝch khÝ NO (®ktc) thu ®−îc lµ

A. 1,12 lÝt B. 2,24 lÝt

C. 3,36 lÝt D. 6,72 lÝt

c. Nång ®é mol cña dung dÞch HNO3 ®· dïng lµ

A. 1 M B. 1,5 M

C. 2 M D. 0,5 M


a. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng ®èi víi nguyªn tè Fe vµ S

Ta cã : x mol FeS vµ y mol FeS2 0,5(x+y) mol Fe→ 2O3 vµ (x+2y) mol BaSO4

88x 120y 8313x 546y 32,03

88x + 120y = 8

160.0,5(x+y) + 233(x+2y) = 32,03

⎧⎨⎩

+ =⎧⇒ ⎨ + =⎩

Gi¶i hÖ ®−îc x = 0,05 vµ y = 0,03

Khèi l−îng cña FeS = 88.x = 88.0,05 = 4,4 gam

Khèi l−îng cña FeS2 : 8 - 4,4 = 3,6 gam.

§¸p ¸n B.

b. ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn electron

FeS - 9e Fe→ +3 + S+6

0,05 … 0,45 (mol)

FeS2 - 15e → Fe+3 + 2S+6

0,03 0,45 (mol)

NO3- + 3e NO →

3x ….…….. x (mol)

3x = 0,45 + 0,45 , x = 0,3 (mol). VNO = 0,3.22,4 = 6,72 (lit)

§¸p ¸n D

c. + = + =3Fen x y 0, 08 mol. §Ó lµm kÕt tña hÕt l−îng Fe3+ cÇn 0,24 mol OH- hay

0,12 mol Ba(OH)2

KÕt tña (x + 2y) = 0,11 mol SO42- cÇn 0,11 mol Ba2+ hay 0,11 mol Ba(OH)2

Sè mol Ba(OH)2 ®· dïng = 0,12 + 0,11 = 0,23 < 0,25

Cßn : 0,25 - 0,23 = 0,02 mol Ba(OH)2 trung hoµ víi 0,04 mol HNO3 d−

3 33

3

HNO (p NO HNO (dNO

M(HNO )

n n n n

0,08.3 0,3 0,04 0,58 (mol)0,58C 2M0, 29

−) −)−= + +

= + + =

= =

§¸p ¸n C

Bµi 13. Thæi 8,96 lÝt CO (®ktc) qua 16 gam FexOy nung nãng. DÉn toµn bé l−îng khÝ sau ph¶n øng qua dung dÞch Ca(OH)2 d−, thÊy t¹o ra 30 gam kÕt tña. Khèi l−îng s¾t thu ®−îc lµ

A. 9,2 gam B. 6,4 gam

C. 9,6 gam D. 11,2 gam


yCO + FexOy → xFe + yCO2 (1)

y 1 x y

CO8,96

n = = 0,4(mol22,4

)

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O (2)

3 2CaCO CO

30n = = 0,3 (mol) n = 0,3 (mol)

100⇒

→ → CO d− vµ Fe2CO COn > n xOy hÕt

Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng cã :

+ = +x y 2Fe O CO Fe COm m m m

16 + 28.0,3 = mFe + 0,3.44 → mFe= 11,2 (gam).

§¸p ¸n D

Bµi 14. Thùc hiÖn ph¶n øng nhiÖt nh«m víi 9,66 gam hçn hîp X gåm FexOy vµ nh«m, thu ®−îc hçn hîp r¾n Y. Cho Y t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, thu ®−îc dung dÞch D, 0,672 lÝt khÝ (®ktc) vµ chÊt kh«ng tan Z. Sôc CO2 ®Õn d− vµo dung dÞch D läc kÕt tña vµ nung ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc 5,1 gam chÊt r¾n.

a. Khèi l−îng cña FexOy vµ Al trong X lÇn l−ît lµ

A. 6,96 vµ 2,7 gam B. 5,04 vµ 4,62 gam

C. 2,52 vµ 7,14 gam D. 4,26 vµ 5,4 gam

b. C«ng thøc cña oxit s¾t lµ

A. FeO B. Fe2O3

C. Fe3O4 D. Kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc


a. 2yAl + 3FexOy → yAl2O3 + 3xFe (1)

Al + NaOH + H2O → NaAlO2 + 3/2H2 (2)

0,02 ................................... 0,02 .......... 0,03

NaAlO2 + CO2 + 2H2O → Al(OH)3 + NaHCO3 (3)

2Al(OH)3 ot⎯⎯→ Al2O3 + 3H2O (4)

NhËn xÐt : TÊt c¶ l−îng Al ban ®Çu ®Òu chuyÓn hÕt vÒ Al2O3 (4). Do ®ã

= = = ⇒ = =2 3Al (ban ®Çu) Al O Al

5,1n 2.n 2. 0,1 (mol) m 0,1.27 2,7 (gam)

102

= − =x yFe Om 9,66 2,7 6,96 (gam)

§¸p ¸n A

b.

= = = ⇒ = =2 3Al (ban ®Çu) Al O Al

5,1n 2.n 2. 0,1 (mol) m 0,1.27 2,7 (gam)

102

Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi l−îng nguyªn tè oxi, ta cã :

= = =x y 2 3O(trongFe O ) O(trongAl O )n n 1,5.0,08 0,12 (mol)

−

= =Fe

6,96 0,12.16n 0

56,09 mol

. CTPT lµ FeFe On : n , : , := =0 09 0 12 3 4 3O4

§¸p ¸n C

Bµi 15. Khö hoµn toµn 32 gam hçn hîp CuO vµ Fe2O3 b»ng khÝ H2 thÊy t¹o ra 9 gam H2O. Khèi l−îng hçn hîp kim lo¹i thu ®−îc lµ

A. 12 gam B. 16 gam

C. 24 gam D. 26 gam

H−íng dÉn gi¶i. V× H2 lÊy oxi cña oxit kim lo¹i → H2O

Ta cã nO (trong oxit) = = 9182H On = 0,5 (mol)

mO = 0,5.16 = 8 gam ⇒ mKim lo¹i = 32 - 8 = 24 (g)

§¸p ¸n C

Bµi 16. Thæi mét luång khÝ CO d− ®i qua èng ®ùng hçn hîp 2 oxit Fe3O4 vµ CuO nung nãng ®Õn khi ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn thu ®−îc 2,32 gam hçn hîp kim lo¹i. KhÝ tho¸t ra ®−îc ®−a vµo b×nh ®ùng dung dÞch Ca(OH)2 d− thÊy cã 5 gam kÕt tña tr¾ng. Khèi l−îng hçn hîp 2 oxit kim lo¹i ban ®Çu lµ

A. 3,12 gam B. 3,21 gam

C. 4 gam D. 4,2 gam

H−íng dÉn gi¶i. C¸c ph¶n øng

Fe3O4 + 4CO 0t⎯⎯→ 3Fe + 4CO2

CuO + CO 0t⎯⎯→ Cu + CO2

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O

CO lÊy oxi trong oxit → CO2. nO (trong oxit) = nCO = 2 3CO CaCOn n 0,05(mol)= =

⇒ moxit = mKl + moxi trong oxit = 2,32 + 0,05.16 = 3,12 (g).

§¸p ¸n A

Chuyªn ®Ò 2

Ph−¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi l−îng

I - Néi dung

Dùa vµo sù t¨ng gi¶m khèi l−îng khi chuyÓn tõ chÊt nµy sang chÊt kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh khèi l−îng hçn hîp hay mét chÊt.

- Dùa vµo ph−¬ng tr×nh ho¸ häc t×m sù thay ®æi vÒ khèi l−îng cña 1 mol

chÊt trong ph¶n øng (A→ B) hoÆc x mol A → y mol B. (víi x, y tØ lÖ c©n b»ng ph¶n øng).

- TÝnh sè mol c¸c chÊt tham gia ph¶n øng vµ ng−îc l¹i.

Ph−¬ng ph¸p nµy th−êng ®−îc ¸p dông gi¶i bµi to¸n v« c¬ vµ h÷u c¬, tr¸nh ®−îc viÖc lËp nhiÒu ph−¬ng tr×nh, tõ ®ã sÏ kh«ng ph¶i gi¶i nh÷ng hÖ ph−¬ng tr×nh phøc t¹p.

II - Bμi tËp minh ho¹

Bµi 1. Hßa tan 14 gam hçn hîp 2 muèi MCO3 vµ N2(CO3)3 b»ng dung dÞch HCl d−, thu ®−îc dung dÞch A vµ 0,672 lÝt khÝ (®ktc). C« c¹n dung dÞch A th× thu ®−îc m gam muèi khan. m cã gi¸ trÞ lµ

A. 16,33 gam B. 14,33 gam

C. 9,265 gam D. 12,65 gam


VËn dông ph−¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi l−îng.

Theo ph−¬ng tr×nh ta cã:

Cø 1 mol muèi l−îng muèi t¨ng 71- 60 =11 gam 3CO 2 mol Cl 1mol CO− −→ + 2

Theo ®Ò sè mol CO2 tho¸t ra lµ 0,03 th× khèi l−îng muèi t¨ng 11.0,03 = 0,33 (g)

VËy mmuèi clorua = 14 + 0,33 = 14,33 (g).

§¸p ¸n B

Bµi 2. Nhóng 1 thanh nh«m nÆng 45 gam vµo 400 ml dung dÞch CuSO4 0,5M. Sau mét thêi gian lÊy thanh nh«m ra c©n nÆng 46,38 gam. Khèi l−îng Cu tho¸t ra lµ

A. 0,64 gam B. 1,28 gam

C. 1,92 gam D. 2,56 gam


Cø 2 mol Al → 3 mol Cu khèi l−îng t¨ng 3.(64 - 54) = 138 gam

Theo ®Ò n mol Cu khèi l−îng t¨ng 46,38 - 45 = 1,38 gam

nCu = 0,03 mol. ⇒ mCu = 0,03.64 = 1,92 gam

§¸p ¸n C

Bµi 3. Hßa tan 5,94 gam hçn hîp 2 muèi clorua cña 2 kim lo¹i A, B (®Òu cã ho¸ trÞ II) vµo n−íc ®−îc dung dÞch X. §Ó lµm kÕt tña hÕt ion Cl- cã trong dung dÞch X ng−êi ta cho dung dÞch X t¸c dông víi dung dÞch AgNO3 thu ®−îc 17,22 gam kÕt tña. Läc bá kÕt tña, thu ®−îc dung dÞch Y. C« c¹n Y ®−îc m gam hçn hîp muèi khan. m cã gi¸ trÞ lµ

A. 6,36 gam B. 63,6 gam

C. 9,12 gam D. 91,2 gam

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông ph−¬ng ph¸p t¨ng gi¶m khèi l−îng

Cø 1 mol MCl2 1 mol M(NO→ 3)2 vµ 2 mol AgCl th× m t¨ng 2.35,5 - 71 = 53 gam

0,12 mol AgCl khèi l−îng t¨ng 3,18 gam

m muèi nitrat = mKl + m↑ = 5,94 + 3,18 = 9,12 (g)

§¸p ¸n C

Bµi 4. Mét b×nh cÇu dung tÝch 448 ml ®−îc n¹p ®Çy oxi råi c©n. Phãng ®iÖn ®Ó ozon ho¸, sau ®ã n¹p thªm cho ®Çy oxi råi c©n. Khèi l−îng trong hai tr−êng hîp chªnh lÖch nhau 0,03 gam. BiÕt c¸c thÓ tÝch n¹p ®Òu ë ®ktc. Thµnh phÇn % vÒ thÓ tÝch cña ozon trong hçn hîp sau ph¶n øng lµ

A. 9,375 % B. 10,375 %

C. 8,375 % D.11,375 %


ThÓ tÝch b×nh kh«ng ®æi, do ®ã khèi l−îng chªnh lµ do sù ozon hãa.

Cø 1mol oxi ®−îc thay b»ng 1mol ozon khèi l−îng t¨ng 16g

VËy khèi l−îng t¨ng 0,03 gam th× sè ml ozon (®ktc) lµ 0,0316

.22400 = 42 (ml).

%O3 = 42 100%448

= 9,375 %.

§¸p ¸n A

Bµi 5. Hoµ tan hoµn toµn 4 gam hçn hîp MCO3 vµ M'CO3 vµo dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra V lÝt khÝ (®ktc). Dung dÞch thu ®−îc ®em c« c¹n thu ®−îc 5,1 gam muèi khan. Gi¸ trÞ cña V lµ

A. 1,12 lÝt B. 1,68 lÝt

C. 2,24 lÝt D. 3,36 lÝt


3 2 2MCO + 2HCl MCl + H O + CO→ ↑2

4 g 5,1 g x mol mt¨ng = 5,1 - 4 = 1,1 (gam)

M+60 M+71 1 mol mt¨ng = 11 gam

⇒ x = 1,111

= 0,1 (mol) V = 0,1 . 22,4 = 2,24 (lÝt). ⇒

§¸p ¸n C

Bµi 6. Cho 1,26 gam mét kim lo¹i t¸c dông víi dung dÞch H2SO4 lo·ng t¹o ra 3,42 gam muèi sunfat. Kim lo¹i ®ã lµ

A. Mg B. Fe

C. Ca D. Al

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông ph−¬ng ph¸p t¨ng - gi¶m khèi l−îng.

Cø 1 mol kim lo¹i t¸c dông t¹o thµnh muèi SO42- khèi l−îng t¨ng lªn 96 gam.

Theo ®Ò khèi l−îng t¨ng 3,42 - 1,26 = 2,16 g.

VËy sè mol kim lo¹i M lµ 0,0225 mol. VËy 1,26

M 56.0,0225

= = M lµ Fe

§¸p ¸n B

Bµi 7. Hßa tan hoµn toµn 12 gam hçn hîp hai kim lo¹i X vµ Y b»ng dung dÞch HCl ta thu ®−îc 12,71gam muèi khan. ThÓ tÝch khÝ H2 thu ®−îc (®ktc) lµ

A. 0,224 lÝt B. 2,24 lÝt

C. 4,48 lÝt D. 0,448 lÝt

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông ph−¬ng ph¸p t¨ng - gi¶m khèi l−îng:

Cø 1 mol Cl- sinh ra sau ph¶n øng khèi l−îng muèi t¨ng lªn 35,5 gam.

Theo ®Ò, t¨ng 0,71 gam, do ®ã sè mol Cl- ph¶n øng lµ 0,02 mol.

2H Cl

1n n 0,01 (mo

2−= = l) . V = 0,224 (l)

§¸p ¸n A.

Bµi 8. Cho hoµ tan hoµn toµn a gam Fe3O4 trong dung dÞch HCl, thu ®−îc dung dÞch D, cho D t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, läc kÕt tña ®Ó ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi n÷a, thÊy khèi l−îng kÕt tña t¨ng lªn 3,4 gam. §em nung kÕt tña ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc b gam chÊt r¾n. Gi¸ trÞ cña a, b lÇn l−ît lµ

A. 46,4 vµ 48 gam B. 48,4 vµ 46 gam

C. 64,4 vµ 76,2 gam D. 76,2 vµ 64,4 gam


Fe3O4 + 8HCl 2FeCl→ 3 + FeCl2 + 4H2O

FeCl2 + 2NaOH Fe(OH)→ 2 + 2NaOH

FeCl3 + 3NaOH Fe(OH)→ 3 + 3NaOH

4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)→ 3

2Fe(OH)3 ot⎯⎯→ Fe2O3 + 3H2O

NhËn xÐt : Ta thÊy Fe3O4 cã thÓ viÕt d¹ng Fe2O3.FeO. Khi cho D t¸c dông víi NaOH kÕt tña thu ®−îc gåm Fe(OH)2 vµ Fe(OH)3. §Ó ngoµi kh«ng khÝ Fe(OH)2

Fe(OH)→ 3.

1 mol Fe(OH)2 1 mol Fe(OH)→ 3 thªm 1 mol OH khèi l−îng t¨ng lªn 17 gam

0,2 mol ………… 0,2 mol …………………………………………. 3,4 (gam)

2 3 2FeO Fe O Fe(OH)n n n 0, 2 (mo= = = l)

0,2 mol Fe3O4 0,3 mol Fe→ 2O3

a = 232.0,2 = 46,4 (gam), b = 160.0,3 = 48 (gam)

§¸p ¸n A

Bµi 9. Cho 8 gam hçn hîp A gåm Mg vµ Fe t¸c dông hÕt víi 200 ml dung dÞch CuSO4 ®Õn khi ph¶n øng kÕt thóc, thu ®−îc 12,4 gam chÊt r¾n B vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, läc vµ nung kÕt tña ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc 8 gam hçn hîp gåm 2 oxit.

a. Khèi l−îng Mg vµ Fe trong A lÇn l−ît lµ

A. 4,8 vµ 3,2 gam B. 3,6 vµ 4,4 gam

C. 2,4 vµ 5,6 gam D. 1,2 vµ 6,8 gam

b. Nång ®é mol cña dung dÞch CuSO4 lµ

A. 0,25 M B. 0,75 M

C. 0,5 M D. 0,125 M

c. ThÓ tÝch NO tho¸t ra khi hoµ tan B trong dung dÞch HNO3 d− lµ

A. 1,12 lÝt B. 3,36 lÝt

C. 4,48 lÝt D. 6,72 lÝt


a. C¸c ph¶n øng :

Mg + CuSO4 → MgSO4 + Cu

Fe + CuSO4 FeSO→ 4 + Cu

Dung dÞch D gåm MgSO4 vµ FeSO4. ChÊt r¾n B bao gåm Cu vµ Fe d−

MgSO4 + 2NaOH → Mg(OH)2 + Na2SO4

FeSO4 + 2NaOH Fe(OH)→ 2 + Na2SO4

Mg(OH)2 ot⎯⎯→ MgO + H2O

4Fe(OH)2 + O2 ot⎯⎯→ 2Fe2O3 + 4H2O

Gäi x, y lµ sè mol Mg vµ Fe ph¶n øng. Sù t¨ng khèi l−îng tõ hçn hîp A (gåm Mg vµ Fe) → hçn hîp B (gåm Cu vµ Fe cã thÓ d−) lµ

(64x + 64y) - (24x + 56y) = 12,4 - 8 = 4,4

Hay : 5x + y = 0,55 (I)

Khèi l−îng c¸c oxit MgO vµ Fe2O3 m = 40x + 80y = 8

Hay : x + 2y = 0,2 (II)

Tõ (I) vµ (II) tÝnh ®−îc x = 0,1, y = 0,05

mMg = 24.0,1 = 2,4 (g)

mFe = 8 - 2,4 = 5,6 (g)

§¸p ¸n C.

b.

CuSO

M

n x y ,

,C ,

,

= + =

= =

40 15

0 150 75

0 2M

§¸p ¸n B

c. Hçn hîp B gåm Cu vµ Fe d−. nCu = 0,15 mol; nFe = 0,1 - 0,05 = 0,05 mol. Khi t¸c dông víi dung dÞch HNO3. Theo ph−¬ng ph¸p b¶o toµn eletron

- ChÊt khö lµ Fe vµ Cu

Fe - 3e → Fe+3

0,05 .... 0,15

Cu - 2e Cu→ +2

0,15 . . . . 0,3

- ChÊt oxi ho¸ lµ HNO3

N+5 + 3e N→ +2 (NO)

3a . . . . . . a . . ..a

Ta cã 3a = 0,15 + 0,3 , a = 0,15 (mol). VNO = 0,15.22,4 = 3,36 lÝt

§¸p ¸n B

Bµi 10. Cho 2,81 gam hçn hîp gåm 3 oxit Fe2O3, MgO, ZnO tan võa ®ñ trong 300 ml dung dÞch H2SO4 0,1M th× khèi l−îng hçn hîp c¸c muèi sunfat khan t¹o ra lµ

A. 3,81 gam B. 4,81 gam

C. 5,21 gam D. 4,86 gam

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông ph−¬ng ph¸p t¨ng - gi¶m khèi l−îng.

Cø 1 mol H2SO4 ph¶n øng, ®Ó thay thÕ O (trong oxit) b»ng SO42- trong c¸c

kim lo¹i, khèi l−îng t¨ng 96 - 16 = 80 gam.

Theo ®Ò sè mol H2SO4 ph¶n øng lµ 0,03 th× khèi l−îng t¨ng 0,24 gam.

VËy khèi l−îng muèi khan thu ®−îc lµ: 2,81 + 2,4 = 5,21 gam.

§¸p ¸n C

Chuyªn ®Ò 3

Ph−¬ng ph¸p sö dông c¸c gi¸ trÞ trung b×nh

I - Néi dung

- Dïng khèi l−îng mol trung b×nh M lµ khèi l−îng cña 1 mol hçn hîp.

hh 1 1 2 2 1 1 2 2

hh 1 2

m n .M n .M n .%V n .%VM

n n n 100

+ += = =

+ víi M1 < M < M2

- Gi¸ trÞ trung b×nh dïng ®Ó biÖn luËn t×m ra nguyªn tö khèi hoÆc ph©n tö khèi hay sè nguyªn tö trong ph©n tö hîp chÊt.

II – Bμi tËp minh ho¹

Bµi 1. Hçn hîp X gåm hai kim lo¹i A, B n»m kÕ tiÕp nhau trong cïng mét ph©n nhãm chÝnh. LÊy 6,2 gam X hoµ tan hoµn toµn vµo n−íc thu ®−îc 2,24 lÝt hi®ro (®ktc). A, B lµ

A. Li, Na B. Na, K

C. K, Rb D. Rb, Cs


§Æt c«ng thøc chung cña A vµ B lµ R

2R + 2H2O → 2ROH + H2

0,2 mol ..................... 0,1 mol

6,2M = =31 (g/mol) VËy 2 kim lo¹i lµ Na (23) vµ K (39)

0,2

§¸p ¸n B.

Bµi 2. Hßa tan 5,94 gam hçn hîp hai muèi clorua cña hai kim lo¹i A vµ B (cïng thuéc nhãm IIA) vµo n−íc ®−îc dung dÞch X. §Ó lµm kÕt tña hÕt ion Cl- trong dung dÞch X ng−êi ta cho t¸c dông víi dung dÞch AgNO3 thu ®−îc 17,22 gam kÕt tña. C«ng thøc hãa häc cña hai muèi clorua lÇn l−ît lµ

A. BeCl2, MgCl2 B. MgCl2, CaCl2

C. CaCl2, SrCl2 D. S rCl2, BaCl2

H−íng dÉn gi¶i. §Æt c«ng thøc chung cña hai muèi lµ RCl2

RCl2 + 2AgNO3 → 2AgCl + 2RCl

RCl AgCl1 1 17,22n n . 0,06 (m2 2 143,5

= = = ol)

2RCl5,94M 99 R 99 71 280,06

= = ⇒ = − =

VËy 2 kim lo¹i nhãm IIA lµ Mg (24) vµ Ca (40).

§¸p ¸n B

Bµi 3. Hoµ tan hoµn toµn 4,68 gam hçn hîp muèi cacbonat cña hai kim lo¹i A vµ B kÕ tiÕp trong nhãm IIA vµo dung dÞch HCl thu ®−îc 1,12 lÝt CO2 (®ktc). Kim lo¹i A vµ B lµ

A. Be vµ Mg B. Mg vµ Ca

C. Ca vµ Sr D. Sr vµ Ba

H−íng dÉn gi¶i. Gäi M lµ nguyªn tö khèi trung b×nh cña 2 kim lo¹i A vµ B

M CO3 + 2HCl → M Cl2 + CO2↑ + H2O

0,05 ........................................ 1,12

= 0,05 (mol)22,4

M CO3 = ;6,9305,068,4

= M = 93,6 - 60 = 33,6

BiÖn luËn: A < 33,6 → A lµ Mg = 24

B > 33,6 → B lµ Ca = 40.

§¸p ¸n B

Bµi 4. X vµ Y lµ hai nguyªn tè halogen ë 2 chu k× liªn tiÕp trong b¶ng tuÇn hoµn. §Ó kÕt tña hÕt ion X-, Y- trong dung dÞch chøa 4,4 gam muèi natri cña chóng cÇn 150 ml dung dÞch AgNO3 0,4M. X vµ Y lµ

A. Flo, clo B. Clo, brom

C. Brom, iot D. Kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc.


Sè mol AgNO3 = sè mol X- vµ Y- = 0,4.0,15 = 0,06 (mol)

Khèi l−îng mol trung b×nh cña hai muèi lµ M = 4,4

0,06 ≈73,3

M X,Y = 73,3 - 23=50,3, hai halogen lµ Clo (35,5) vµ Brom (80).

§¸p ¸n B.

Bµi 5. Hçn hîp X gåm hai kim lo¹i A, B n»m kÕ tiÕp nhau trong nhãm IA. LÊy 7,2 gam X hoµ tan hoµn toµn vµo n−íc thu ®−îc 4,48 lÝt hi®ro (ë ®ktc). A, B lµ

A. Li, Na B. Na, K

C. K, Rb D. Rb, Cs

H−íng dÉn gi¶i. Dïng ph−¬ng ph¸p ph©n tö khèi trung b×nh

X + H2O → XOH + 1/2H2

2X H

4,48n 2n 2. 0,4 (mol)

22,4

7,2M 18. Hai kim lo¹i lµ Li (9)vµ Na (23)

0,4

= = =

= =

§¸p ¸n A

Chuyªn ®Ò 4

Ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo

I - Néi dung

§−îc sö dông trong çc bµi to¸n trén lÉn dung dÞch cã cïng chÊt tan, cïng lo¹i nång ®é hoÆc trén lÉn çc chÊt khÝ kh«ng t¸c dông víi nhau.

1. Çc chÊt cïng nång ®é C%

m ............ C C C

m C CC

m C C

m ............ C C C

−

−⇒ =

−

−

1 1 2

1 2

2 1

2 2 1

Trong ®ã :

m1 lµ khèi l−îng dung dÞch cã nång ®é C1 (%)

m2 lµ khèi l−îng dung dÞch cã nång ®é C2 (%)

C (%) lµ nång ®é dung dÞch thu ®−îc sau khi trén lÉn. Víi C1 < C < C2

2. Çc chÊt cïng nång ®é mol

Trong ®ã :

V1 lµ thÓ tÝch dung dÞch cã nång ®é CM (1)

V2 lµ thÓ tÝch dung dÞch cã nång ®é CM (2)

CM lµ nång ®é mol dung dÞch thu ®−îc sau khi trén lÉn.

Víi CM (1) < CM < CM (2)

M( ) M( ) M

M( ) MM

M M(

M( ) M M( )

)

............ C C C

C CVC

V C C

V ............ C C C

−V

−⇒ =

−

−

1 1 2

21

2 1

2 2 1

3. C¸c chÊt khÝ kh«ng t¸c dông víi nhau.

V ............ M M M

V M MM

V M M

V ............ M M M

−

−⇒ =

−

−

1 1 2

1 2

2 1

2 2 1

Trong ®ã :

V1 lµ thÓ tÝch chÊt khÝ cã ph©n tö khèi M1

V2 lµ thÓ tÝch chÊt khÝ cã ph©n tö khèi M2

M lµ khèi l−îng mol trung b×nh thu ®−îc sau khi trén lÉn. Víi M1 < M < M2

II - Bμi tËp minh ho¹

Bµi 1. Mét dung dÞch HCl nång ®é 45% vµ mét dung dÞch HCl kh¸c cã nång ®é 15%. §Ó cã mét dung dÞch míi cã nång ®é 20% th× cÇn ph¶i pha chÕ vÒ khèi l−îng gi÷a 2 dung dÞch theo tØ lÖ lµ

A. 1 : 3 B. 3 : 1

C. 1 : 5 D. 5 : 1

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông qui t¾c ®−êng chÐo ta cã

m ............

m

m

m ............

−

⇒ = =

−

1

1

2

2

45 20 15

5 125

25 5

15 45 20

§¸p ¸n C.

Bµi 2. §Ó ®iÒu chÕ ®−îc hçn hîp 26 lÝt H2 vµ CO cã tØ khèi h¬i ®èi víi metan b»ng 1,5 th× thÓ tÝch H2 vµ CO cÇn lÊy lµ

A. 4 lÝt vµ 22 lÝt

B. 22 lÝt vµ 4 lÝt

C. 8 lÝt vµ 44 lÝt

D. 44 lÝt vµ 8 lÝt

H−íng dÉn gi¶i. ¸p dông qui t¾c ®−êng chÐo

⇒ =

2

2

H

H

CO

CO

V ............ 2 4

V 424

V 2

V ............ 28 22

2

MÆt kh¸c + =2H COV V 26

VËy cÇn 4 lÝt H2 vµ 22 lÝt CO.

§¸p ¸n A

Bµi 3. Khèi l−îng dung dÞch NaCl 15% cÇn trén víi 200 gam dung dÞch NaCl 30 % ®Ó thu ®−îc dung dÞch NaCl 20 % lµ

A. 250 gam B. 300 gam

C. 350 gam D. 400 gam

H−íng dÉn gi¶i. Dïng ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo

⇒ = ⇒ =

m ............ 15 10

m 1020 m 400

200 5200 ............ 30 5

Nh− vËy khèi l−îng NaCl 15 % cÇn trén lµ 400 gam.

§¸p ¸n D

Bµi 4. ThÓ tÝch H2O vµ dung dÞch MgSO4 2M cÇn ®Ó pha ®−îc 100 ml dung dÞch MgSO4 0,4M lÇn l−ît lµ

A. 50 ml vµ 50 ml B. 40 ml vµ 60 ml

C. 80 ml vµ 20 ml D. 20 ml vµ 80 ml

H−íng dÉn gi¶i. Gäi V lµ thÓ tÝch H2O cÇn cho vµo, khi ®ã thÓ tÝch dung dÞch MgSO4 2M lµ 100 - V.

V .

⇒ = ⇒ =−

−

........... 0 1,6

V 1,60,4 V 80

100 V 0,4

100 V.... 2 0,4

VËy pha 80 ml H2O víi 20 ml dung dÞch MgSO4 2M th× thu ®−îc 100 ml dung dÞch MgSO4 0,4 M.

§¸p ¸n C

Bµi 5. Hßa tan 4,59 gam Al b»ng dung dÞch HNO3 thu ®−îc hçn hîp khÝ NO vµ N2O cã tØ khèi h¬i ®èi víi hi®ro b»ng 16,75. ThÓ tÝch NO vµ N2O (®ktc) thu ®−îc lµ

A. 2,24 lÝt vµ 6,72 lÝt

B. 2,016 lÝt vµ 0,672 lÝt

C. 0,672 lÝt vµ 2,016 lÝt

D. 1,972 lÝt vµ 0,448 lÝt

H−íng dÉn gi¶i. Sö dông ph−¬ng ph¸p b¶o toµn electron

- Al lµ chÊt khö

4,59 0,17.......0,51 mol27

3+ Al - 3e Al→

=

- ChÊt oxi ho¸

5 2

5 12

N 3e N (NO)

3x .................. x

N 2.4e 2N (N

8

O)

y .............. 2y.......y

+ +

+ +

+ →

+ →

Theo ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo x ......... ,

x ,,

y ,

y.............. ,

⇒ = =

30 10 510 5 3

33 53 5 1

44 3 5

+ ==

3x 8y 0,51

x 3y ⇒ = ⇒ =

= =2

NO

N O

x 0,09 V 2,016 (l)

y 0,03 V 0,671 (l)

§¸p ¸n B

Bµi 6. Mét dung dÞch NaOH nång ®é 2M vµ mét dung dÞch NaOH kh¸c cã nång ®é 0,5M. §Ó cã mét dung dÞch míi cã nång ®é 1M th× cÇn ph¶i pha chÕ vÒ thÓ tÝch gi÷a 2 dung dÞch theo tØ lÖ lµ

A. 1 : 2 B. 2 : 1

C. 1 : 3 D. 3 : 1

H−íng dÉn gi¶i. Dïng ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo, gäi V1 lµ thÓ tÝch cña dung dÞch NaOH 2M, V2 lµ thÓ tÝch cña dung dÞch NaOH 0,5M.

⇒ = =

1

1

2

2

V ......... 2 0,5

V 0,5 11

V 1

V ..............0,5 1

2

§¸p ¸n A

Bµi 7. Hçn hîp gåm NaCl vµ NaBr. Cho hçn hîp t¸c dông víi dung dÞch AgNO3 d− th× t¹o ra kÕt tña cã khèi l−îng b»ng khèi l−îng cña AgNO3 ®· tham gia ph¶n øng. Thµnh phÇn % theo khèi l−îng cña NaCl trong hçn hîp ®Çu lµ

A. 25,84% B. 27,84%

C. 40,45% D. 27,48%


NaCl + AgNO3 → AgCl↓ + NaNO3 (1)

NaBr + AgNO3 → AgBr↓ + NaNO3 (2)

Khèi l−îng kÕt tña (gåm AgCl vµ AgBr) b»ng khèi l−îng AgNO3, do ®ã

khèi l−îng mol trung b×nh cña hai muèi kÕt tña + = =3AgCl AgBr AgNOM M 170 vµ

− − = − =Cl ,BrM 170 108 62 . Hay khèi l−îng mol trung b×nh cña hai muèi ban ®Çu

lµ = + =NaCl, NaBrM 23 62 85 .¸p dông ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo, ta cã

NaBr . ....... 103 26, 5

85

NaCl ...........58, 5 18

NaCl

NaBr NaCl

mm +m

= 18.58,5 100%

(26,5.103) (18.58,5)+= 27,84 %

§¸p ¸n B

Bµi 8. Cho hçn hîp gåm N2, H2 vµ NH3 cã tØ khèi so víi hi®ro lµ 8. DÉn hçn hîp ®i qua dung dÞch H2SO4 ®Æc, d− th× thÓ tÝch khÝ cßn l¹i mét nöa. Thµnh phÇn phÇn tr¨m (%) theo thÓ tÝch cña mçi khÝ trong hçn hîp lÇn l−ît lµ

A. 25% N2, 25% H2 vµ 50% NH3.

B. 25% NH3, 25% H2 vµ 50% N2.

C. 25% N2, 25% NH3vµ 50% H2.

D. 15% N2, 35% N2vµ 50% NH3


Khi ®i qua dung dÞch H2SO4 ®Æc, d− toµn bé NH3 bÞ hÊp thô, do ®ã thµnh phÇn cña NH3 lµ 50%.

¸p dông ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo, = =hçn hîp ban ®ÇuM 8.2 16 ta cã:

−

−⇒ = ⇒ =

+

3

2 2

N . . 1H ....... 7 16 M

16 M 116 M 15

1 1

N H ........M 1

M = 15 lµ khèi l−îng mol trung b×nh cña hçn hîp cña N2 vµ H2. TiÕp tôc ¸p dông ph−¬ng ph¸p ®−êng chÐo ta cã:

⇒ = ⇒ = =

2

22 2

2

2

N ............28 13

N 115 %N %H 25%

H 1

H ................2 13

§¸p ¸n A

Chuyªn ®Ò 5

Ph−¬ng ph¸p ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toμn ®iÖn tÝch

I - Néi dung

- §Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch ®−îc ¸p dông trong c¸c tr−êng nguyªn tö, ph©n tö, dung dÞch trung hßa ®iÖn.

- Trong ph¶n øng trao ®æi ion cña dung dÞch chÊt ®iÖn li trªn c¬ së cña ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch ta thÊy cã bao nhiªu ®iÖn tÝch d−¬ng hoÆc ©m cña c¸c ion chuyÓn vµo trong kÕt tña hoÆc khÝ t¸ch ra khái dung dÞch th× ph¶i tr¶ l¹i cho dung dÞch bÊy nhiªu ®iÖn tÝch d−¬ng hoÆc ©m.

II - Bμi tËp ¸p dông

Bµi 1. Chia hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã hãa trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau :

- PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl, t¹o ra 1,792 lÝt H2 (®ktc).

- PhÇn 2 nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc 2,84 gam chÊt r¾n. Khèi l−îng hçn hîp 2 kim lo¹i trong hçn hîp ®Çu lµ

A. 2,4 gam B. 3,12 gam

C. 2,2 gam D. 1,8 gam


NhËn xÐt : Sè mol ®iÖn tÝch cña hai kim lo¹i A vµ B trong hai phÇn lµ kh«ng thay ®æi, do ®ã sè mol ®iÖn tÝch ©m trong hai phÇn lµ nh− nhau.

V× nªn − −⇔2O 2Cl

O(trongoxit ) Cl( trong mu H2

1 1,796n n n 0,08 (2 22,4èi)= = = = mol)

mKim lo¹i = m oxit - mO = 2,84 – 0,08.16 = 1,56 gam

Khèi l−îng trong hçn hîp ban ®Çu m = 2.1,56 = 3,12 gam

§¸p ¸n B

Bµi 2. Dung dÞch A cã chøa 5 ion : Mg2+, Ba2+ , Ca2+, 0,1 mol Cl- vµ 0,2mol

. Thªm dÇn V lÝt dung dÞch K3NO−2CO3 1M vµo A ®Õn khi ®−îc l−îng kÕt tña lín

nhÊt. V cã gi¸ trÞ lµ

A. 150 ml B. 300 ml

C. 200 ml D. 250 ml

H−íng dÉn gi¶i. Ph−¬ng tr×nh ion rót gän

Mg2+ + → MgCO23CO −

3↓

Ba2+ + → BaCO23CO −

3↓

Ca2+ + → CaCO23CO −

3↓

Khi ph¶n øng kÕt thóc, çc kÕt tña t¸ch khái dung dÞch, phÇn dung dÞch

chøa Na+, Cl- vµ . §Ó trung hßa ®iÖn th× 3NO−

3Na Cl NOn n n 0,3(mo+ − −= + = l)

2 3

Nadd Na CO

n 0,3V 0,15 (l) 150 ml

2Na

+

+⇒ = = = =

⎡ ⎤⎣ ⎦

§¸p ¸n A

Bµi 3. Dung dÞch A chøa çc ion CO32-, SO3

2-, SO42- vµ 0,1 mol HCO3

-, 0,3 mol Na+. Thªm V (lÝt) dung dÞch Ba(OH)2 1M vµo dung dÞch A th× thu ®−îc l−îng kÕt tña lín nhÊt. Gi¸ trÞ cña V lµ

A. 0,15 lÝt B. 0,2 lÝt

C. 0,25 lÝt D. 0,5 lÝt


Nång ®é çc ion [Ba2+] = 1M, [OH-] = 2M. §Ó thu ®−îc l−îng kÕt tña lín nhÊt, cÇn 0,1 mol OH- ®Ó t¸c dông hÕt víi HCO3

-

HCO3- + HO- → CO3

2- + H2O

MÆt kh¸c cÇn 0,3 mol OH- ®Ó trung hoµ Na+. VËy tæng sè mol OH- cÇn lµ 0,1 + 0,3 = 0,4 (mol)

ThÓ tÝch dung dÞch Ba(OH)2 lµ 0,4V 0,22

= = (lit)

l)

l)

§¸p ¸n B

Bµi 4. Cho tan hoµn toµn 15,6 gam hçn hîp gåm Al vµ Al2O3 trong 500 ml dung dÞch NaOH 1M thu ®−îc 6,72 lÝt H2 (®ktc) vµ dung dÞch D. ThÓ tÝch HCl 2M cÇn cho vµo D ®Ó thu ®−îc l−îng kÕt tña lín nhÊt lµ

A. 0,175 lÝt B. 0,25 lÝt

C. 0,25 lÝt D. 0,52 lÝt


Trong dung dÞch D cã chøa AlO2- vµ OH- (nÕu d−). Dung dÞch D trung hoµ

vÒ ®iÖn nªn 2AlO OH Na

n n n 0,5 (mo− − ++ = =

Khi cho HCl vµo D :

H+ + OH- → H2O

H+ + AlO2- + H2O Al(OH)→ 3↓

§Ó thu ®−îc l−îng kÕt tña lín nhÊt th× 2H AlO OH

n n n 0,5 (mo+ − −= + =

ThÓ tÝch dung dÞch HCl lµ 0,5V 0,252

= = (l)

§¸p ¸n B

Bµi 5. Cho tan hoµn toµn 10 gam hçn hîp Mg vµ Fe trong dung dÞch HCl 4M thu ®−îc 5,6 lÝt H2 (®ktc) vµ dung dÞch D. §Ó kÕt tña hoµn toµn c¸c ion trong D cÇn 300 ml dung dÞch NaOH 2M. ThÓ tÝch dung dÞch HCl ®· dïng lµ

A. 0,1 lÝt B. 0,12 lÝt

C. 0,15 lÝt D. 0,2 lÝt


Khi cho 0,6 mol NaOH vµo dung dÞch D chøa Mg2+, Fe2+ vµ H+ (nÕu d−) t¸ch ra khái dung dÞch D. Dung dÞch t¹o thµnh chøa Cl- ph¶i trung hoµ ®iÖn víi 0,6 mol Na+

Cl Na

HCl

n n 0,6 mo

0,6V 0,14

Ýt

− += =

= =

l

5 l

§¸p ¸n C

Bµi 6. Cho 20 gam hçn hîp X gåm Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 tan võa hÕt trong 700 ml dung dÞch HCl 1M thu ®−îc 3,36 lit H2 (®ktc) vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi NaOH d−, läc kÕt tña vµ nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc chÊt r¾n Y. Khèi l−îng Y lµ

A. 16 gam B. 32 gam

C. 8 gam D. 24 gam


Fe + 2HCl FeCl→ 2 + H2

FeO + 2HCl FeCl→ 2 + H2O

Fe3O4 + 8HCl 2FeCl→ 3 + FeCl2 + 4H2O

Fe2O3 + 6HCl 2FeCl→ 3 + 3H2O

FeCl2 + 2NaOH → Fe(OH)2 + 2NaCl


4Fe(OH)2 + O2 ot⎯⎯→ 2Fe2O3 + 4H2O


Víi çch gi¶i th«ng th−êng, ta ®Æt Èn sè lµ sè mol çc chÊt råi tÝnh to¸n theo ph−¬ng tr×nh ph¶n øng. §Ó gi¶i nhanh bµi to¸n nµy, ta ¸p dông ph−¬ng ph¸p b¶o toµn ®iÖn tÝch.

Sè mol HCl hoµ tan Fe lµ = = =2HCl H

3,36n 2n 2. 0,3 m

22,4ol

Sè mol HCl hoµ tan çc oxit = 0,7 - 0,3 = 0,4 (mol)

Theo ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch ta cã O (trongoxit ) Cl

,n n ,− −= = =2

1 0 40 2

2 2mol

− −= = =oxit oxi

Fe(trongX)

m m 20 0,2.16n 0

56 56,3 mol

0,3 mol Fe → 0,15 mol Fe2O3 ; = =Fe Om , . gam2 3

0 15 160 24

§¸p ¸n D

Bµi 7. Trén 100 ml dung dÞch AlCl3 1M víi 200 ml dung dÞch NaOH 1,8M thu ®−îc kÕt tña A vµ dung dÞch D.

a. Khèi l−îng kÕt tña A lµ

A. 3,12 gam B. 6,24 gam

C. 1,06 gam D. 2,08 gam

b. Nång ®é mol cña c¸c chÊt trong dung dÞch D lµ

A. NaCl 0,2M vµ NaAlO2 0,6M B. NaCl 1M vµ NaAlO2 0,2M

C. NaCl 1M vµ NaAlO2 0,6M D. NaCl 0,2M vµ NaAlO2 0,4M

H−íng dÉn gi¶i. Ta cã thÓ sö dông ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch

3Al Cl

Na OH

n 0,1mol, n 3.0,1 0,3 mol

n n 0, 2.1,8 0,36 mol+ −

+ −

= = =

= = =

Sau khi ph¶n øng kÕt thóc, kÕt tña t¸ch ra, phÇn dung dÞch chøa 0,3 mol Cl-

trung hoµ ®iÖn víi 0,3 mol Na+ cßn 0,06 mol Na+ n÷a ph¶i trung hoµ ®iÖn víi mét anion kh¸c, chØ cã thÓ lµ 0,06 mol AlO2

- (hay [Al(OH)4]-). Cßn 0,1 - 0,06 = 0,04

mol Al3+ t¸ch ra thµnh 0,04 mol Al(OH)3. KÕt qu¶ trong dung dÞch chøa 0,3 mol NaCl vµ 0,06 mol NaAlO2 (hay Na[Al(OH)4])

a. . 3Al(OH)m 0,04.78 3,12 gam= =

§¸p ¸n A

b. 2M(NaCl) M(NaAlO )

0,3 0,06C 1M, C0,3 0,3

= = = = 0, 2M. .

§¸p ¸n B

Chuyªn ®Ò 6

Ph−¬ng ph¸p ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toμn electron

I - Néi dung

Trong ph¶n øng oxi hãa - khö, sè mol electron mµ chÊt khö cho ®i b»ng sè mol electron mµ chÊt oxi hãa nhËn vÒ.

enhËn enh−êng n n=∑ ∑

- Sö dông cho çc bµi to¸n cã ph¶n øng oxi hãa - khö, ®Æc biÖt lµ çc bµi to¸n cã nhiÒu chÊt oxi hãa, nhiÒu chÊt khö.

- Trong mét ph¶n øng hoÆc mét hÖ ph¶n øng, cÇn quan t©m ®Õn tr¹ng th¸i oxi hãa ban ®Çu vµ cuèi cña mét nguyªn tè mµ kh«ng cÇn quan t©m ®Õn çc qu¸ tr×nh biÕn ®æi trung gian.

- CÇn kÕt hîp víi çc ph−¬ng ph¸p kh¸c nh− b¶o toµn khèi l−îng, b¶o toµn nguyªn tè ®Ó gi¶i bµi to¸n.

- NÕu cã nhiÒu chÊt oxi hãa vµ nhiÒu chÊt khö cïng tham gia trong bµi to¸n, ta cÇn t×m tæng sè mol electron nhËn vµ tæng sè mol electron nh−êng råi míi c©n b»ng.

II - bμi tËp ¸p dông

Bµi 1. §Ó m gam bét s¾t ngoµi kh«ng khÝ mét thêi gian thu ®−îc11,8 gam hçn hîp çc chÊt r¾n FeO, Fe3O4, Fe2 O3, Fe. Hßa tan hoµn toµn hçn hîp ®ã b»ng dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®−îc 2,24 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc). Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 5,02 gam B. 10,04 gam

C. 15,12 gam D. 20,16 gam


nFe = m 56 ;

−=

2O ph¶n øng

11,8 mn

32; nNO gi¶i phãng = 0,1 mol

- ChÊt khö lµ Fe :

356 56

0 +Fe - 3e Fe

m m..........

→ 3

- ChÊt oxi hãa gåm O2 vµ HNO3 :

+ →

− −

0 -2O 4e 2O

11,8 m 11,8 m.......

32 8

2

3+5 +2N e N (NO)

0,3 ................ 0,1

+ →

Σmol e- Fe nh−êng = Σne- chÊt oxi hãa (O2, 3NO− ) nhËn:

3 11 8 0 356 8

−= +

m , m, ⇒ m = 10,04 (g).

§¸p ¸n B.

Bµi 2. Hßa tan hoµn toµn 17,4 gam hçn hîp 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13,44 lÝt khÝ. NÕu cho 34,8 gam hçn hîp trªn t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d−, läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®−îc sau ph¶n øng t¸c dông víi dung dÞch HNO3 nãng d− th× thu ®−îc V lÝt khÝ NO2 (®ktc). Gi¸ trÞ V lµ

A. 11,2 lÝt B. 22,4 lÝt

C. 53,76 lÝt D. 76,82 lÝt

H−íng dÉn gi¶i. Al, Mg, Fe nh−êng e, sè mol electron nµy chÝnh b»ng sè mol e Cu nh−êng khi tham gia ph¶n øng víi HNO3. Sè mol electron mµ H+ nhËn còng chÝnh lµ sè mol electron mµ HNO3 nhËn.

13 441 2 0 622 4

+22H + 2e H

,, ......... ,

,

→

=

17,4 gam hçn hîp H+ nhËn 1,2 mol e. VËy 34,8 gam sè mol e mµ H+ nhËn lµ 2,4 mol.

2 4 2 4

+5 +42N + 1e N (NO )

, ......... , mol

→

2NOV 2,4.22,4 53,76 lÝt= = .

§¸p ¸n C

Bµi 3. Hßa tan hoµn toµn 43,2 gam kim lo¹i Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng, tÊt c¶ khÝ NO thu ®−îc ®em oxi hãa thµnh NO2 råi sôc vµo n−íc cã dßng oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh HNO3. ThÓ tÝch khÝ oxi ë ®ktc ®· tham gia vµo qu¸ tr×nh trªn lµ

A. 5,04 lÝt B. 7,56 lÝt

C. 6,72 lÝt D. 8,96 lÝt


Ta nhËn thÊy, Cu nh−êng electron cho HNO3 t¹o thµnh NO2, sau ®ã NO2 l¹i nh−êng cho O2. VËy trong bµi to¸n nµy, Cu lµ chÊt nh−êng, cßn O2 lµ chÊt nhËn electron.

Cu - 2e → Cu2+

0,675 ...... 1,35

O2 + 4e → 2O2-

x ........ 4x

4x = 1,35 ⇒ x = 0,3375 ⇒ = 0,3375.22,4 = 7,56 lÝt 2OV

§¸p ¸n B

Bµi 4. Chia m gam hçn hîp 2 kim lo¹i A, B cã hãa trÞ kh«ng ®æi thµnh 2 phÇn b»ng nhau :

- PhÇn 1 tan hÕt trong dung dÞch HCl, t¹o ra 1,792 lÝt H2 (®ktc).

- PhÇn 2 nung trong oxi thu ®−îc 2,84 g hçn hîp oxit.

Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 1,56 gam B. 2,64 gam

C. 3,12 gam D. 4,68 gam

H−íng dÉn gi¶i. A, B lµ chÊt khö, H+ (ë phÇn 1) vµ O2 (ë phÇn 2) lµ chÊt oxi hãa.

Sè mol e- H+ nhËn b»ng sè mol e- O2 nhËn

2H+ + 2.1e- → H2

0,16 ............ 0,08

O2 + 4e → 2O2-

0,04 ...... 0,16

⇒ mkl phÇn 2 = moxit - mOxi = 2,84 - 0,04.32 = 1,56 gam. m = 1,56.2 = 3,12 gam.

§¸p ¸n C

Bµi 5. Chia 44 gam hçn hîp gåm Fe vµ kim lo¹i M cã hãa trÞ duy nhÊt thµnh 2 phÇn b»ng nhau:

- PhÇn 1: Tan võa ®ñ trong 2 lÝt dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 14,56 lÝt H2 (®ktc).

- PhÇn 2: Tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 lo·ng nãng thÊy tho¸t ra 11,2 lÝt khÝ NO duy nhÊt (®ktc)

a. Nång ®é mol cña dung dÞch HCl lµ

A. 0,45 M B. 0,25 M

C. 0,55 M D. 0,65 M

b. Khèi l−îng hçn hîp muèi clorua khan thu ®−îc khi c« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng ë phÇn 1 lµ

A. 65,54 gam B. 68,15 gam

C. 55,64 gam D. 54,65 gam

c. % khèi l−îng cña Fe trong hçn hîp ban ®Çu lµ

A. 49,01 % B. 47,97 %

C. 52,03 % D. 50,91 %

d. Kim lo¹i M lµ

A. Mg B. Zn

C. Al D. Cu


a. = 0,65 (mol) ⇒ n2Hn HCl = 2nH = 2.0,65 = 1,3 mol

CM = 1,3

2 = 0,65 M.

§¸p ¸n D

b. mmuèi = mKl + Cl

m −

Trong ®ã 1 3HClCln n , m− = = ol

mmuèi = 22 + 1,3.35,5 = 68,15 gam

§¸p ¸n B

c. ¸p dông ph−¬ng ph¸p b¶o toµn e

- PhÇn 1:

Fe - 2e → Fe2+

x ........ 2.x

M - ae → Ma+

y ........ a.y

2H+ + 2e → H2

1,3 ........... 0,65

- PhÇn 2:

Fe - 3e → Fe3+

M - ae → Ma+

N+5 + 3e → N+2 (NO)

1,5 0,5

2x ay 1,3

3x ay 1,5

+ =⎧⇒ ⎨ + =⎩

x = 0,2, ay = 0,9

⇒ nFe = 0,2 ⇒ % mFe = =0,2.56

.100% 50,91%22

§¸p ¸n D

d. mM = 22 – 0,2.56 = 10,8 gam

nM = y = 0,9

a; = = =

m 10,8.aM 12.a

n 0,9

VËy a = 2, M = 24 (Mg) lµ phï hîp

§¸p ¸n A

Bµi 6. Mét hçn hîp gåm 3 kim lo¹i Al, Fe, Mg cã khèi l−îng 26,1 gam ®−îc chia lµm 3 phÇn ®Òu nhau.

- PhÇn 1, cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thÊy tho¸t ra 13,44 lÝt khÝ.

- PhÇn 2, cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− thu ®−îc 3,36 lÝt khÝ.

- PhÇn 3, cho t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 d−, läc lÊy toµn bé chÊt r¾n thu ®−îc sau ph¶n øng ®em hoµ tan trong dung dÞch HNO3 nãng d− th× thu ®−îc V lÝt khÝ NO2. C¸c khÝ ®Òu ®−îc ®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn.

ThÓ tÝch khÝ NO2 thu ®−îc lµ

A. 26,88 lÝt B. 53,70 lÝt

C. 13,44 lÝt D. 44,8 lÝt


2Al + 6HCl → AlCl3 + 3H2

Mg + 2HCl → MgCl2 + H2

Fe + 2HCl → FeCl2 + H2

Khèi l−îng cña mçi phÇn m = =26,1

8,7 gam3

§Æt sè mol Al, Mg, Fe trong 17,4 gam hçn hîp lµ x, y, z

+ + = =⎧ ⎧⎪ ⎪+ + = ⇒ =⎨ ⎨⎪ ⎪= =⎩ ⎩

27x 24y 56z 8,7 x 0,1

1,5x y z 0,3 y 0.075

1,5x 0,15 z 0, 075

Trong 34,7 gam hçn hîp : nAl = 0,4; nMg = 0,3; nFe = 0,3

2Al + 3CuSO4 → Al2(SO4)3 + 3Cu

Mg + CuSO4 → MgSO4 + Cu

Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu

Cu + 4HNO3 → Cu(NO3)2 + 2NO2 + H2O

ë phÇn 3, khi c¸c kim lo¹i t¸c dông víi dung dÞch CuSO4 t¹o thµnh Cu, l−îng Cu nµy t¸c dông víi HNO3 t¹o ra Cu2+, do ®ã :

- Al, Mg, Fe lµ chÊt khö, nh−êng electron

enhn 3.0,1 2.0,075 2.0,075 0,6 mole= + + =∑ −êng

- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸, nhËn electron

N+5 + 1e → N+4 (NO2)

a .................... a

⇒ a = 0,6

=2NOn 0,6 mol ⇒ = =

2NOV 0,6.22,4 13, 44 lÝt

§¸p ¸n C

Bµi 7. Cho tan hoµn toµn 3,6 gam hçn hîp gåm Mg vµ Fe trong dung dÞch HNO3 2M, thu ®−îc dung dÞch D, 0,04 mol khÝ NO vµ 0,01 mol N2O. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch NaOH lÊy d−, läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l−îng thu ®−îc m gam chÊt r¾n.

a. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 2,6 gam B. 3,6 gam

C. 5,2 gam D. 7,8 gam

b. ThÓ tÝch HNO3 ®· ph¶n øng lµ

A. 0,5 lÝt B. 0,24 lÝt

C. 0,26 lÝt D. 0,13 lÝt


a. - HNO3 lµ chÊt oxi ho¸

N+5 + 3e NO →

0,12 ........ 0,04 (mol)

2N+5 + 8e 2N→ +1 (N2O)

0,08 ....... 0,02 ... 0,01 (mol)

enhn 0,12 0,08 0, 2 mËn = + =∑ ol

3y

- Mg vµ Fe lµ chÊt khö. Gäi x, y lµ sè mol Mg vµ Fe trong hçn hîp

Mg - 2e Mg→ +2

x .........2x (mol)

Fe - 3e Fe→ +3

y ...... 3y (mol)

enhn 2x−êng = +∑

Ta cã hÖ ph−¬ng tr×nh : 24x 56y 3,62x 3y 0,2

+ =⎧⎨ + =⎩

Gi¶i hÖ ra x = 0,01 mol Mg 0,01 mol MgO →

y = 0,06 mol Fe 0,03 mol Fe→ 2O3

m = khèi l−îng MgO + Fe2O3 = 0,01.40 + 0,03.160 = 5,2 (gam)

§¸p ¸n C

Ta cã thÓ tÝnh theo c¸ch sau : Ta cã s¬ ®å hîp thøc Mg MgO, Fe Fe→ → 2O3. Trong ®ã Mg vµ Fe lµ chÊt khö, oxi lµ chÊt oxi ho¸, sè mol e nhËn vÉn lµ 0,2 mol.

O + 2e → O2-

0,1....... 0,2

m = mMg, Fe + mO = 3,6 + 16.0,1 = 5,2 (gam)

b. Theo ®Þnh luËt b¶o toµn nguyªn tè N ta cã

3 23

3 3 2 3 3 2

3

N(HNO ) N(NO) N(N O)N(NO )

HNO Mg(NO ) Fe(NO ) NO N O

HNO

n n n n

hay n 2n 3n n 2n

2.0,01 3.0,06 0,04 2.0,01 0,26 mol0,26V 0,13 (lit)

2

−= + +

= + + + =

= + + + =

= =

§¸p ¸n D

Bµi 8. Cho mét luång khÝ CO qua m gam bét Fe2O3 nung nãng, thu ®−îc 14 gam hçn hîp X gåm 4 chÊt r¾n. Cho hçn hîp X tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®−îc 2,24 lit khÝ NO (®ktc). Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 16,4 gam B. 14,6 gam

C. 8,2 gam D. 20,5 gam


- CO lµ chÊt khö (ta coi Fe2O3 kh«ng tham gia vµo ph¶n øng oxi ho¸ khö, do Fe2O3 Fe(NO→ 3)3 cã sè oxi ho¸ kh«ng thay ®æi)

m oxi trong oxit = m - 14 (gam)

CO Otrong oxitm 14n n

16−

= =

m 14 m 14............16 8

→− −

+2 +4C + 2e C

- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸

N+5 + 3e → N+2

0,3 ......... 0,1 (mol)

Ta cã m 14 0,3 m 16,4 gam

8−

= ⇒ =

§¸p ¸n A.

Bµi 9. Cho tan hoµn toµn 58 gam hçn hîp A gåm Fe, Cu, Ag trong dung dÞch HNO3 2M thu ®−îc 0,15 mol NO, 0,05 mol N2O vµ dung dÞch D. C« c¹n dung dÞch D, khèi l−îng muèi khan thu ®−îc lµ

A. 120,4 gam B. 89,8 gam

C. 116,9 gam D. kÕt qu¶ kh¸c


NhËn xÐt : NÕu chØ dïng ph−¬ng ph¸p b¶o toµn electron th«ng th−êng, ta còng chØ lËp ®−îc 2 ph−¬ng tr×nh 3 Èn sè vµ sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc gi¶i. §Ó tÝnh khèi l−îng muèi NO3

- trong bµi to¸n trªn ta cã c«ng thøc

3

XNO (trongmun a

èi)− = .n

Trong ®ã a lµ sè electron mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh X

Nh− vËy :

23

NO N ONOn 3.n 8.n 3.0,15 8.0,05 0,95 mol

-3

muèi khan Fe, Cu, Ag NOm = m + m

− = + = + =

mmuèi khan = 58 + 0,95.62 = 116,9 gam

§¸p ¸n C

Bµi 10. Khö Fe2O3 b»ng CO ë nhiÖt ®é cao, ®−îc hçn hîp X gåm 4 chÊt r¾n. Chia X thµnh 2 phÇn b»ng nhau. PhÇn mét t¸c dông víi dung dÞch HNO3 d−, thu ®−îc 0,02 mol NO vµ 0,03 mol N2O. PhÇn hai cho tan hoµn toµn trong dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng, thu ®−îc V lÝt (®ktc) SO2. Gi¸ trÞ cña V lµ

A. 2,24 B. 3,36

C. 4,48 D. 6,72


- HNO3 lµ chÊt khö

5 2

5 12

N 3e N0,06........0,02 mol

N 8e 2N (N O)0, 24........0,06....0,03 mol

+ +

+ +

+ →

+ →

enhn 0,06 0,24 0,3 mËn = + =∑ ol

- ChÊt khö ë hai phÇn lµ nh− nhau, do ®ã sè mol electron H2SO4 nhËn b»ng sè mol electron HNO3 nhËn, hay

S+6 + 2e → S+4 (SO2)

0,3 ..................... 0,15

2SOV 0,15.22, 4 3,36 (l)= =

§¸p ¸n B

Bµi 11. Chia hçn hîp X gåm Al, Al2O3, ZnO thµnh hai phÇn b»ng nhau. PhÇn mét cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, thu ®−îc 0,3 mol khÝ. PhÇn hai tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3 thu ®−îc 0,075 mol khÝ Y duy nhÊt. Y lµ

A. NO2 B. NO

C. N2O D. N2


- Trong X chØ cã Al cã tÝnh khö, n−íc bÞ nh«m khö theo ph−¬ng tr×nh :

2H2O + 2e H→ 2 + 2OH-

0,6 ....... 0,3 (mol)

- Khi t¸c dông víi HNO3, chÊt oxi ho¸ lµ HNO3

N+5 + ne Y →

0,075.n .... 0,075 (mol)

Ta cã 0,075.n = 0,6, víi n lµ sè electron mµ N+5 nhËn ®Ó t¹o thµnh Y, n = 8. VËy Y lµ N2O

§¸p ¸n C

Bµi 12. Cho tan hoµn toµn 3,76 gam hçn hîp X ë d¹ng bét gåm S, FeS vµ FeS2 trong dung dÞch HNO3 thu ®−îc 0,48 mol NO2 vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch Ba(OH)2 d−, läc vµ nung kÕt tña ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi, ®−îc m gam hçn hîp r¾n. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 11,650 gam B. 12,815 gam

C. 13,980 gam D. 15,145 gam


Fe+2S2-1 t−¬ng ®−¬ng víi Fe+2S-2.S0. V× vËy cã thÓ coi hçn hîp X gåm hai chÊt S

vµ FeS, cã sè mol lµ a vµ b, ta cã :

Sè gam X = 32a + 88b = 3,76 (I)

- ChÊt khö

0 6

0 3

S 6e Sa ........ 6aFeS 9e Fe Sb .............9b

+

6+ +

− →

− → +

- ChÊt oxi ho¸

N+5 + 1e N→ +4 (NO2)

0,48 ............. 0,48

Ta cã 6a + 9b = 0,48 (II)

Gi¶i hÖ (I), (II) ®−îc : a = 0,035 mol S vµ b = 0,03 mol FeS

24 4

4

BaSO S FeSSO

BaSO

n n n n 0,035 0,03 0,065 (mol)

m 0,065.233 15,145 gam

−= = + = + =

= =

§¸p ¸n D

Bµi 13. Cho tan hoµn toµn 7,2 gam FexOy trong dung dÞch HNO3 thu ®−îc 0,1

mol NO2. C«ng thøc ph©n tö cña oxit lµ

A. FeO B. Fe3O4

C. Fe2O3 D. c¶ FeO vµ Fe3O4 ®Òu ®óng


- ChÊt oxi ho¸ lµ HNO3

N+5 + 1e N→ +4 ..... NO2

0,1 ....... 0,1 .... 0,1

- ChÊt khö lµ FexOy

2y3x 2yxFe x.(3 )e xFe

x7,2 7,2............. .(3x 2y)

56x 16y 56x 16y

+ +− − →

−+ +

Ta cã 7, 2 .(3x 2y) 0,1

56x 16y− =

+

72.(3x - 2y) = 56x + 16y

160x = 160y x = y : FeO ⇒

§¸p ¸n A

Chuyªn ®Ò 7

LËp s¬ ®å hîp thøc cña qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸,

t×m mèi quan hÖ gi÷a chÊt ®Çu vμ chÊt cuèi

I - Néi dung

§èi víi çc bµi to¸n hçn hîp bao gåm nhiÒu qu¸ tr×nh ph¶n øng x¶y ra, ta chØ cÇn lËp s¬ ®å hîp thøc, sau ®ã c¨n cø vµo chÊt ®Çu vµ chÊt cuèi, bá qua çc ph¶n øng trung gian.

VÝ dô.

- Cho hçn hîp A gåm çc chÊt r¾n Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 tan hoµn toµn trong dung dÞch HCl, dung dÞch thu ®−îc cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, läc kÕt tña, nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc m gam chÊt r¾n. TÝnh m.

Ta thÊy, chÊt cuèi cïng lµ Fe2O3, vËy nÕu tÝnh ®−îc tæng sè mol Fe cã trong A ta sÏ tÝnh ®−îc sè mol Fe2O3.

- Cho hçn hîp Fe, Zn, Mg t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl, cho tõ tõ dung dÞch NaOH vµo dung dÞch thu ®−îc ®Õn kÕt tña lín nhÊt, läc kÕt tña, nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc m gam chÊt r¾n, tÝnh m

Ta thÊy, nÕu biÕt ®−îc sè mol çc kim lo¹i ban ®Çu, ta lËp ®−îc s¬ ®å hîp thøc gi÷a chÊt ®Çu vµ cuèi Fe Fe→ 2O3, Zn → ZnO, Mg → MgO ta sÏ tÝnh ®−îc khèi l−îng çc oxit.

II - Bμi tËp ¸p dông

Bµi 1. Cho 11,2 gam Fe vµ 2,4 gam Mg t¸c dông víi dung dÞch H2SO4 lo·ng d−. Sau ph¶n øng thu ®−îc dung dÞch A vµ V lÝt khÝ H2 (ë ®ktc). Cho dung dÞch NaOH d− vµo dung dÞch A thu ®−îc kÕt tña B. Läc B nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc m (gam) chÊt r¾n.

a. V cã gi¸ trÞ lµ

A. 2,24 lÝt B. 3,36 lÝt

C. 5,6 lÝt D. 6,72 lÝt

b. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 18 gam B. 20 gam

C. 24 gam D. 36 gam

H−íng dÉn gi¶i

2

2

H Mg Fe

H

2,4 11,2a. n n n 0,3 mol

24 56V 0,3.22,4 6,72 lÝt

= + = + =

⇒ = =

§¸p ¸n D

b. Dùa vµo sù thay ®æi chÊt ®Çu vµ cuèi, ta lËp ®−îc s¬ ®å hîp thøc :

2Fe → Fe2O3 ; Mg → MgO

0,2 0,1 0,1 0,1

⇒ m = 0,1.160 + 0,1.40 = 20 (g)

§¸p ¸n B

Bµi 2. Hßa tan hoµn toµn hçn hîp gåm 0,2 mol Fe vµ 0,1 mol Fe2O3 vµo dung dÞch HCl d− thu ®−îc dung dÞch A. Cho dung dÞch A t¸c dông víi NaOH d− thu ®−îc kÕt tña. Läc lÊy kÕt tña, röa s¹ch, sÊy kh« vµ nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc m gam chÊt r¾n, m cã gi¸ trÞ lµ

A. 23 gam B. 32 gam

C. 24 gam D. 42 gam



Fe2O3 + 6HCl → 2FeCl3 + 3H2O

HCl + NaOH → NaCl + H2O



4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O → 4Fe(OH)3


Trong m gam chÊt r¾n cã 0,1 mol Fe2O3 (16 gam) ban ®Çu. VËy chØ cÇn tÝnh l−îng Fe2O3 t¹o ra tõ Fe theo mèi quan hÖ chÊt ®Çu (Fe) vµ cuèi (Fe2O3)

2Fe → Fe2O3. 2 3Fe O Fe1n n 0,12

= = mol

0,2

2 3Fe O (thun 0,1 0,1

m 0,2.160 32 gam®−îc) = + =

⇒ = =

§¸p ¸n B

Bµi 3. Hçn hîp Al, Fe cã khèi l−îng 22 gam ®−îc chia thµnh 2 phÇn b»ng nhau.

- PhÇn 1 t¸c dông víi HCl d− thu ®−îc dung dÞch A vµ 8,96 lÝt H2 (®ktc). Cho dung dÞch A t¸c dông dung dÞch NaOH d− ®−îc kÕt tña B, läc kÕt tña B nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc m1 chÊt r¾n.

- PhÇn 2 cho vµo dung dÞch CuSO4 d− ®Õn khi ph¶n øng hoµn toµn thu ®−îc m2 gam chÊt r¾n kh«ng tan.

a. m1 cã gi¸ trÞ lµ

A. 8 gam B. 16 gam

C. 32 gam D. 24 gam

b. m2 cã gi¸ trÞ lµ

A. 12,8 gam B. 16 gam

C. 25,6 gam D. 22,4 gam


a. 2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2


HCl + NaOH → NaCl + H2O

AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3↓ + 3NaCl

Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O

FeCl3 + 2NaOH → Fe(OH)2↓ + 2NaCl

4Fe(OH)2 + O2 0t⎯⎯→ 2Fe2O3 + 4H2O

- Khi t¸c dông víi HCl, gäi x, y lÇn l−ît lµ sè mol Al vµ Fe ta cã:

+ = =⎧ ⎧⇒⎨ ⎨+ = =⎩ ⎩

27x 56y 11 x 0,2 : Al

1,5x y 0,4 y 0,1 : Fe

- Sau c¸c ph¶n øng chÊt r¾n thu ®−îc chØ cßn lµ Fe2O3.

2Fe → Fe2O3

0,1....... 0,05 ⇒ m1 = 8 (g)

§¸p ¸n A

b. 2Al + 3CuSO4 → Al2(SO4)3 + 3Cu

Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu

ë phÇn 2, Cu2+ nhËn electron chÝnh b»ng H+ nhËn ë phÇn 1, do ®ã

nCu = = 0,4 ⇒ m2Hn Cu = 25,6 (g)

§¸p ¸n C

Bµi 4. Cho tan hoµn toµn 13,6 gam hçn hîp gåm Fe vµ Fe2O3 trong dung dÞch HCl thu ®−îc 2,24 lÝt H2 (®ktc) vµ dung dÞch D. Cho D t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, läc, nung kÕt tña trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc a gam chÊt r¾n, gi¸ trÞ cña a lµ

A. 8 gam B. 12 gam

C. 16 gam D. 24 gam

H−íng dÉn gi¶i. Fe + 2HCl FeCl→ 2 + H2

2 2 3Fe H Fe O (bann n 0,1 mol. m 13,6 0,1.56 8gam®Çu)= = = − =

Ta cã s¬ ®å hîp thøc 2Fe Fe→ 2O3. 2 3Fe O Fe1n n 0,05 m2

= = ol.

VËy a = 8 + 0,05.160 = 16 gam

Còng cã thÓ dïng ph−¬ng ph¸p t¨ng - gi¶m khèi l−îng.

2Fe Fe→ 2O3. Khèi l−îng t¨ng lªn 48 gam

0,1 mol Fe 0,05 mol Fe→ 2O3 khèi l−îng t¨ng 2,4 gam

a = 13,6 + 2,4 = 16 gam

§¸p ¸n C

Bµi 5. 7,68 gam hçn hîp gåm FeO, Fe3O4 vµ Fe2O3 t¸c dông võa hÕt víi 260 ml dung dÞch HCl 1M thu ®−îc dung dÞch X. Cho X t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, läc kÕt tña, nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc m gam chÊt r¾n, gi¸ trÞ cña m lµ

A. 8 gam B. 12 gam

C. 16 gam D. 24 gam


FeO + 2HCl → FeCl2 + H2O

Fe3O4 + 8HCl → 2FeCl3 + FeCl2 + 4H2O

Fe2O3 + 6HCl → 2FeCl3 + 3H2O



4Fe(OH)2 + O2 ot⎯⎯→ 2Fe2O3 + 4H2O


- ¸p dông ph−¬ng ph¸p b¶o toµn ®iÖn tÝch ®Ó tÝnh sè mol Fe cã trong c¸c oxit

O(trongoxit ) Cl HCl

Fe (trongoxit )

1 1 1n n n .0, 26 0,13 mol2 2 27,68 0,13.16n 0,1

56

= = = =

−= = mol

- LËp s¬ ®å hîp thøc 0,1 mol Fe → 0,05 mol Fe2O3. m = 0,05 .160 = 8 gam

§¸p ¸n A

Chuyªn ®Ò 8

Ph−¬ng ph¸p gi¶I bμI tËp vÒ s¾t

I – néi dung

- S¾t lµ mét trong nh÷ng nguyªn tè quan träng, cã nhiÒu øng dông trong ®êi sèng vµ cã mét vÞ trÝ quan träng trong ch−¬ng tr×nh Ho¸ häc phæ th«ng còng nh− trong çc k× thi Tèt nghiÖp THPT, Cao ®¼ng, §¹i häc.

- Ngoµi çc ph−¬ng ph¸p ®· nªu ë çc chuyªn ®Ò trªn, çc bµi tËp vÒ s¾t vµ hîp chÊt cña s¾t cßn cã thÓ sö dông thªm mét sè çch gi¶i nhanh sau ®©y :

+ Khi Fe3O4 t¸c dông víi çc chÊt oxi ho¸, ta coi Fe3O4 lµ hçn hîp cña Fe2O3

vµ FeO. Trong ®ã chØ cã FeO tham gia ph¶n øng oxi ho¸ - khö víi =3 4FeO Fe On n

+ VÞ trÝ cña Fe trong d·y ®iÖn ho¸ + +

+>2 3

2

Fe Fe

Fe Fe. Do ®ã trong çc ph¶n øng

cã thÓ x¶y ra theo nhiÒu tr−êng hîp kh¸c nhau.

+ Trong bµi to¸n t×m c«ng thøc ph©n tö cña oxit s¾t, cÇn t×m sè mol Fe vµ sè mol oxi cã trong oxÝt råi lËp tØ lÖ mol Fe : O, tõ ®ã suy ra c«ng thøc ph©n tö.

+ Sö dông ph−¬ng ph¸p b¶o toµn electron víi bµi to¸n cho mét oxit s¾t FexOy t¸c dông víi dung dÞch HNO3 t¹o ra s¶n phÈm khÝ do sù khö N+5.

II – Bµi tËp ¸p dông

Bµi 1. Cã mét lo¹i oxit s¾t dïng ®Ó luyÖn gang. NÕu khö oxit s¾t nµy b»ng

cacbon oxit ë nhiÖt ®é cao ng−êi ta thu ®−îc 0,84 gam s¾t vµ 0,448 lÝt khÝ

cacbonic(®ktc). C«ng thøc ho¸ häc cña lo¹i oxit s¾t nãi trªn lµ

A. Fe2O3. B. Fe3O4

C. FeO D. Kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc

H−íng dÉn gi¶i. Ta thÊy, CO lÊy O cña oxit ®Ó t¹o ra CO2, do ®ã

= = = =2O CO CO

0,448n n n 0,02 mo

22,4l

= =Fe

0,84n 0,015 mol

56, nFe : nO = 0,015 : 0,02 = 3 : 4.

VËy c«ng thøc cña oxit lµ Fe3O4.

§¸p ¸n B

Bµi 2. §Ó hßa tan hoµn toµn 10,8 gam oxit s¾t cÇn võa ®ñ 300 ml dung dÞch HCl 1M. Oxit s¾t lµ

A. FeO B. Fe2O3

C. Fe3O4 D. C¶ FeO vµ Fe3O4 ®Òu ®óng H−íng dÉn gi¶i. Theo ®Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch, Cl- thay thÕ O trong oxit nªn

−= = =Otrongoxit HClCl

1 1n n n 0,15

2 2mol

− −

= = =oxit oxiFe

m m 10,8 0,15.16n 0

56 56,15 mol

nFe : nO = 1 : 1. VËy CTPT lµ FeO

§¸p ¸n A

Bµi 3. Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp gåm FeO, Fe3O4 vµ Fe2O3 cã sè mol b»ng nhau trong dung dÞch HNO3 thu ®−îc 2,688 lÝt NO (®ktc). Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 70,82 gam B. 83,52 gam

C. 62,64 gam D. 41,76 gam


Gäi sè mol cña mçi oxit lµ x mol. Coi Fe3O4 lµ hçn hîp FeO vµ Fe2O3. Do ®ã, hçn hîp gåm FeO vµ Fe2O3 ®Òu 2x mol.

Khi t¸c dông víi HNO3 chØ cã FeO tham gia ph¶n øng oxi ho¸ khö t¹o NO.

Fe+2 - 1e Fe→ +3

2x .......... 2x

N+5 + 3e → N+2

0,36 ..... 0,12

2x = 0,36 x = 0,18 mol →

= + = + =2 3FeO Fe Om m m 2.0,18. (72 160) 83,52 gam

§¸p ¸n B

Bµi 4. Hoà tan hoàn toàn 8,64 gam mét oxit s¾t trong dung dÞch HNO3 thu ®−îc 0,896 lÝt NO (®ktc) duy nhÊt. Oxit s¾t ®ã lµ

A. FeO B. Fe2O3

C. Fe3O4 D. C¶ FeO vµ Fe3O4 ®Òu ®óng


Trong oxit FexOy , sè oxi ho¸ cña Fe lµ +2y/x. ¸p dông ph−¬ng ph¸p b¶o toµn electron, ta cã

- FexOy lµ chÊt khö

2y3x

2yFe x.(3 ) Fe

x8,64 8,64.(3x 2y)

..........56x 16y 56x 16y

++− − →

−+ +

- HNO3 lµ chÊt oxi ho¸

N+5 + 3e N→ +2

0,12 ………. 0,04

Ta cã

8,64.(3x 2y)0,12 72(3x 2y) 56x 16y

56x 16y

x y

−= ⇒ − = +

+⇒ =

VËy oxit lµ FeO.

§¸p ¸n A.

Bµi 5. Cho miÕng s¾t nÆng m gam vµo dung dÞch HNO3, sau ph¶n øng thÊy cã 6,72 lÝt khÝ NO2 (®ktc) tho¸t ra vµ cßn l¹i 2,4 gam chÊt r¾n kh«ng tan. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 8,0 B. 5,6

C. 10,8 D. 8,4


Sau ph¶n øng s¾t cßn d− nªn ®· cã c¸c ph¶n øng

Fe + 6HNO3 → Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O

0,1 ................................ 0,1 ............... 0,3

Fe + 2Fe(NO3)3 3Fe(NO→ 3)2

0,05 ............. 0,1

L−îng s¾t ë c¶ hai ph¶n øng lµ nFe = 0,01 + 0,005 = 0,015 mol

m = 0,15.56 + 2,4 = 10,8 gam

§¸p ¸n C

Chuyªn ®Ò 9

Ph−¬ng ph¸p gi¶I bμI tËp vÒ nh«m

I – néi dung

Víi çc bµi to¸n ho¸ häc vÒ nh«m, hîp chÊt cña nh«m còng nh− çc bµi to¸n hçn hîp. Ngoµi viÖc sö dông çc ph−¬ng ph¸p gi¶i nh− b¶o toµn electron, b¶o toµn khèi l−îng, t¨ng – gi¶m khèi l−îng ... ®· tr×nh bµy ë çc chuyªn ®Ò tr−íc, cßn cã mét sè d¹ng bµi tËp ®Æc tr−ng riªng cña nh«m, ®ã lµ :

1. Muèi Al3+ t¸c dông víi dung dÞch kiÒm t¹o kÕt tña

Khi cho mét l−îng dung dÞch chøa OH- vµo dung dÞch chøa Al3+ thu ®−îc

kÕt tña Al(OH)3. NÕu 33Al(OH) Al

n n +< sÏ cã hai tr−êng hîp phï hîp x¶y ra. Bµi to¸n

cã hai gi¸ trÞ ®óng.

- Tr−êng hîp 1. L−îng OH- thiÕu, chØ ®ñ ®Ó t¹o kÕt tña theo ph¶n øng

Al3+ + 3OH- Al(OH)→ 3

L−îng OH- ®−îc tÝnh theo kÕt tña Al(OH)3, khi ®ã gi¸ trÞ OH- lµ gi¸ trÞ nhá nhÊt.

- Tr−êng hîp 2. L−îng OH- ®ñ ®Ó x¶y ra hai ph¶n øng :

Al3+ + 3OH- Al(OH)→ 3 (1)

Al(OH)3 + OH- → AlO2- + 2H2O (2)

Trong ®ã, ph¶n øng (1) hoµn toµn, ph¶n øng (2) x¶y ra 1 phÇn. L−îng OH- ®−îc tÝnh theo c¶ (1) vµ (2), khi ®ã gi¸ trÞ OH- lµ gi¸ trÞ lín nhÊt.

2. Dung dÞch H+ t¸c dông víi dung dÞch AlO2- t¹o kÕt tña

Khi cho tõ tõ dung dÞch chøa OH- vµo dung dÞch chøa Al3+ thu ®−îc kÕt tña

Al(OH)3. NÕu sÏ cã hai tr−êng hîp phï hîp x¶y ra. Bµi to¸n cã hai

gi¸ trÞ ®óng.

33Al(OH) Al

n n +<

- Tr−êng hîp 1. L−îng H+ thiÕu, chØ ®ñ ®Ó t¹o kÕt tña theo ph¶n øng

AlO2- + H+ + H2O Al(OH)→ 3

L−îng H+ ®−îc tÝnh theo kÕt tña Al(OH)3, khi ®ã gi¸ trÞ H+ lµ gi¸ trÞ nhá nhÊt.

- Tr−êng hîp 2. L−îng H+ ®ñ ®Ó x¶y ra hai ph¶n øng :

AlO2- + H+ + H2O Al(OH)→ 3 (1)

Al(OH)3 + 3H+ → Al3+ + 3H2O (2)

Trong ®ã, ph¶n øng (1) hoµn toµn, ph¶n øng (2) x¶y ra 1 phÇn. L−îng H+ ®−îc tÝnh theo c¶ (1) vµ (2), khi ®ã gi¸ trÞ H+ lµ gi¸ trÞ lín nhÊt.

3. Hçn hîp kim lo¹i gåm kim lo¹i kiÒm (kiÒm thæ), nh«m t¸c dông víi n−íc

Khi ®ã, kim lo¹i kiÒm hoÆc kiÒm thæ t¸c dông víi n−íc t¹o dung dÞch kiÒm, sau ®ã dung dÞch kiÒm hoµ tan nh«m.

VÝ dô : Mét hçn hîp gåm Al, Mg vµ Ba ®−îc chia lµm hai phÇn b»ng nhau

- PhÇn 1 : ®em hoµ tan trong n−íc d− thu ®−îc V1 lÝt khÝ (®ktc)

- PhÇn 2 : hoµ tan trong dung dÞch NaOH d− thu ®−îc V2 lÝt khÝ (®ktc)

Khi ®ã : ë phÇn 1 cã c¸c ph¶n øng

Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + H2 (1)

2Al + Ba(OH)2 + 2H2O Ba(AlO→ 2)2 + 3H2 (2)

PhÇn 2 cã c¸c ph¶n øng

Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + H2 (3)

2Al + 2NaOH + 2H2O 2NaAlO→ 2 + 3H2 (4)

NÕu V1 < V2 khi ®ã, ë phÇn 1 nh«m ch−a tan hÕt, l−îng Ba ®−îc tÝnh theo H2 tho¸t ra. PhÇn 2, c¶ Ba vµ Al ®Òu tan hÕt, l−îng H2 ®−îc tÝnh theo c¶ (3) vµ (4)

II – Bµi tËp minh ho¹

Bµi 1. Cho V lÝt dung dÞch NaOH 0,2M vµo dung dÞch chøa 0,15 mol AlCl3 thu ®−îc 9,86 gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña V lµ

A. 1,8 vµ 2,2 lÝt B. 1,2 vµ 2,4 lÝt

C. 1,8 vµ 2,4 lÝt D. 1,4 vµ 2,2 lÝt


KÕt tña thu ®−îc lµ Al(OH)3, ta cã 3 3Al(OH) AlCl

9,86n 0,12 mol

78= = < n

Do ®ã bµi to¸n cã 2 tr−êng hîp :

- Tr−êng hîp 1 : ChØ cã ph¶n øng

3NaOH + AlCl3 → Al(OH)3 + 3NaCl

3NaOH AlCl

NaOH

n 3n 3.0,12 0,36 m

0,36V 1,8 (l)

0,2

= = =

= =

ol

- Tr−êng hîp 2 : Cã 2 ph¶n øng x¶y ra

3 3

3 2 2

NaOH dd NaOH

3NaOH + AlCl Al(OH) + 3NaCl

0,45 0,15 0,15

NaOH Al(OH) NaAlO H O

0, 03 0,15 0,12

0, 48n 0, 45 0, 03 0, 48 mol V 2, 4 (l)

0,2

→

← →+ → +

← −

= + = ⇒ = =

§¸p ¸n C

Bµi 2. Chia m gam hçn hîp A gåm Ba vµ Al thµnh 2 phÇn nh− nhau :

- PhÇn 1 : tan trong n−íc d− thu ®−îc 1,344 lÝt khÝ H2 (®ktc) vµ dung dÞch B

- PhÇn 2 : tan trong dung dÞch Ba(OH)2 d− ®−îc 10,416 lÝt khÝ H2 (®ktc)

a. Khèi l−îng kim lo¹i Al trong hçn hîp ban ®Çu lµ

A. 8,1 gam B. 2,7 gam

C. 5,4 gam D. 10,8 gam

b. Cho 50 ml dung dÞch HCl vµo B. Sau ph¶n øng thu ®−îc 7,8 gam kÕt tña. Nång ®é mol cña dung dÞch HCl lµ

A. 0,3 vµ 1,5 M B. 0,2 vµ 1,5 M

C. 0,3 vµ 1,8 M D. 0,2 vµ 1,8 M


a. do ®ã ë phÇn 1, Al cßn d−, l−îng Ba ®−îc tÝnh theo H2 2H (1) H (2)V V< 2.

PhÇn 1 :

Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + H2 (1)

a ...... .......................... a ............... a

2Al + Ba(OH)2 + 2H2O Ba(AlO→ 2)2 + 3H2 (2)

a ............................................................ 3a

2H

Ba

1,344n 4a 0, 06 m

22, 4

n a 0, 015 mol

= = =

⇒ = =

ol

PhÇn 2 :

Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + H2 (3)

a ............................................... a

2Al + 2NaOH + 2H2O 2NaAlO→ 2 + 3H2 (4)

b ...................................................................... 1,5b

2H

Al Al

n a 1,5b 0,465 mol

b 0,3 n , m 0,3.27 8,1 gam

= + =

⇒ = = = =

§¸p ¸n A.

b. Dung dÞch B chøa AlO2- 0,03 mol. Khi t¸c dông víi HCl t¹o kÕt tña Al(OH)3.

3Al(OH)

0,78n 0,

78= = 01 mol . Cã hai tr−êng hîp x¶y ra


AlO2- + H+ + H2O Al(OH)→ 3

0,01 ......................... 0,01

M(HCl)

0, 01C 0

0,05= = ,2 M

- Tr−êng hîp 2. L−îng H+ ®ñ ®Ó x¶y ra hai ph¶n øng :

AlO2- + H+ + H2O Al(OH)→ 3 (1)

0,03 ......................... 0,03

Al(OH)3 + 3H+ → Al3+ + 3H2O (2)

0,03 – 0,01 ....... 0,06

Ph¶n øng (1) hoµn toµn, ph¶n øng (2) x¶y ra 1 phÇn.

nHCl = 0,01 + 0,06 = 007 mol

M(HCl)

0, 09C 1

0,05= = ,8 M

§¸p ¸n D.

Bµi 3. Hçn hîp X gåm Na vµ Al. Cho m gam X vµo l−îng d− n−íc th× tho¸t ra V lÝt khÝ. NÕu còng cho m gam X vµo dung dÞch NaOH d− th× ®−îc 1,75V lÝt khÝ. Thµnh phÇn phÇn tr¨m theo khèi l−îng cña Na trong X lµ (biÕt c¸c khÝ ®o ë cïng ®iÒu kiÖn)

A. 39,87 % B. 77,31 %

C. 49,87 % D. 29,87 %


Ta thÊy l−îng H2 tho¸t ra khi t¸c dông víi H2O Ýt h¬n khi t¸c dông víi dung dÞch NaOH, do ®ã khi t¸c dông víi H2O, Al cßn d−

2Na + 2H2O 2NaOH + H→ 2 (1)

2a .............................. 2a ..................... a

2Al + 2NaOH + 2H2O 2NaAlO→ 2 + 3H2 (2)

2a ...................................................... 3a

Khi t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− :

2Na + 2H2O 2NaOH + H→ 2 (3)

2a ............................................... a

2Al + 2NaOH + 2H2O 2NaAlO→ 2 + 3H2 (4)

b ...................................................................... 1,5b

§Ó ®¬n gi¶n, chän V = 22,4 ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn. Khi ®ã

Na

Al

4a 1

a 1,5b 1,75

a 0,25,b 1. n 2a 0,5.

1.27%m .100% 29,87%

1.27 0,25.23

=+ =

⇒ = = = =

= =+

§¸p ¸n D

Bµi 4. Cho 1 lÝt dung dÞch HCl vµo dung dÞch chøa 0,2 mol NaAlO2, läc, nung kÕt tña ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc 7,65 gam chÊt r¾n. Nång ®é mol cña dung dÞch HCl lµ

A. 0,15 vµ 0,35 B. 0,15 vµ 0,2

C. 0,2 vµ 0,35 D. 0,2 vµ 0,3



AlO2- + H+ + H2O Al(OH)→ 3 (1)

2Al(OH)3 ot⎯⎯→ Al2O3 + 3H2O (2)

3 3 2 3HCl AlCl Al(OH) Al O

7,65n n n 2.n 2. 0,15 mol

102= = = = =

CM (HCl) = 0,15 M

- Tr−êng hîp 2. L−îng H+ ®ñ ®Ó x¶y ra c¸c ph¶n øng ph¶n øng :

AlO2- + H+ + H2O Al(OH)→ 3 (1)

0,2 ........... 0,2 .......................... 0,2

Al(OH)3 + 3H+ → Al3+ + 3H2O (2)

0,2 – 0,15 .............. 0,15

2Al(OH)3 ot⎯⎯→ Al2O3 + 3H2O (3)

0,15 ......................... 0,075

H

M(HCl)

n 0,2 0,15 0,35

0,35C 0

1

+ = + =

= = ,35 M

§¸p ¸n A

bμi tËp tù luyÖn Bµi 1. Cho tan hoµn toµn 3 gam hçn hîp X gåm 2 kim lo¹i kiÒm (thuéc hai chu k× kÕ tiÕp) trong n−íc thu ®−îc V lÝt H2 (®ktc) vµ dung dÞch D. §Ó trung hoµ dung dÞch D cÇn 200 ml dung dÞch HCl 1M vµ thu ®−îc dung dÞch D.

a. Gi¸ trÞ cña V lµ

A. 1, 12 B. 2,24

C. 3,36 D. 4,48

b. Khèi l−îng muèi khan khi c« c¹n dung dÞch D lµ

A. 5,05 B. 6,73

C. 10,1 D. 7,5

c. Hai kim lo¹i lµ

A. Li vµ Na B. Na vµ K

C. K vµ Cs D. Cs vµ Rb

Bµi 2. Cho tan hÕt 17,6 gam hçn hîp X gåm hai muèi cacbonat cña kim lo¹i ph©n nhãm IIA, trong dung dÞch HCl thu ®−îc 4,48 lÝt khÝ (®ktc) vµ dung dÞch D.

a. L−îng muèi khan khi c« c¹n dung dÞch D lµ

A. 8,9 gam B. 19,8 gam

C. 28,7 gam D. 39,6 gam

b. BiÕt hai kim lo¹i thuéc hai chu k× kÕ tiÕp nhau. Hai kim lo¹i ®ã lµ

A. Be vµ Mg B. Mg vµ Ca

C. Ca vµ Sr D. Sr vµ Ba

Bµi 3. §Ó t¸c dông hÕt víi 4,64 gam hçn hîp X gåm FeO, Fe3O4, vµ Fe2O3, cÇn 160 ml dung dÞch HCl 1M, dung dÞch sau ph¶n øng cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH lÊy d−, läc kÕt tña vµ ®em nung ngoµi kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi, thu ®−îc a gam chÊt r¾n. Gi¸ trÞ cña a lµ

A. 1,2 gam B. 2,4 gam

C. 4,8 gam D. 6,0 gam

Bµi 4. Khi dÉn khÝ CO qua bét Fe2O3 nung nãng, thu ®−îc 11,2 gam lÝt hçn hîp X (®ktc) gåm CO2 vµ CO cã tØ khèi ®èi víi hidro lµ 17,2. Thµnh phÇn phÇn tr¨m vÒ thÓ tÝch cña mçi khÝ trong hçn hîp X lµ

A. 40% vµ 60% B. 60% vµ 40%

C. 50% vµ 50% D. 70% vµ 30%

Bµi 5. Chia hçn hîp A gåm Zn, ZnO, Al2O3 thµnh hai phÇn b»ng nhau. PhÇn mét t¸c dông víi Ba(OH)2 d−, thu ®−îc 4,48 lit H2. PhÇn hai tan hoµn toµn trong dung dÞch HNO3, thu ®−îc 0,896 lit khÝ X. ThÓ tÝch c¸c khÝ ®Òu ®−îc ®o ë ®ktc. C«ng thøc ph©n tö cña X lµ

A. NO2 B. NO

C. N2O D. N2

Bµi 6. Cho 17 gam hçn hîp X gåm 2 kim lo¹i kiÒm ®øng kÕ tiÕp nhau trong nhãm IA t¸c dông hÕt víi n−íc thu ®−îc 6,72 lÝt H2 (®ktc) vµ dung dÞch Y.

a. Hçn hîp X gåm c¸c lo¹i kim lo¹i


C. K vµ Rb D. Rb vµ Cs

b. ThÓ tÝch dung dÞch HCl 2M cÇn thiÕt ®Ó trung hßa dung dÞch Y lµ

A. 200ml B. 250ml

C. 300ml D. 350ml

Bµi 7. Cho 19,05 gam hçn hîp ACl vµ BCl (A, B lµ kim lo¹i kiÒm ë 2 chu k× liªn tiÕp) t¸c dông võa ®ñ víi 300 g dung dÞch AgNO3 thu ®−îc 43,05 gam kÕt tña.

a. Nång ®é phÇn tr¨m cña dung dÞch AgNO3 lµ

A. 17% B. 19%

C. 21% D. 25%

b. Hai kim lo¹i kiÒm lµ


C. K vµ Cs D. Cs vµ Rb

Bµi 8. Oxi hãa hoµn toµn 14,3 gam hçn hîp bét c¸c kim lo¹i Mg, Al, Zn b»ng oxi thu ®−îc 22,3 gam hçn hîp oxit. Cho l−îng oxit nµy t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl th× khèi l−îng muèi t¹o ra lµ

A. 36,6 gam B. 32,05 gam

C. 49,8 gam D. 48,9 gam

Bµi 9. Cho 12,2 gam hçn hîp 2 muèi cacbonat cña kim lo¹i kiÒm t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl, thu ®−îc 2,24 lÝt khÝ (®ktc). Khèi l−îng muèi t¹o ra sau ph¶n øng lµ

A. 2,66 gam B. 13,3 gam

C. 1,33 gam D. 26,6 gam

Bµi 10. Oxi hãa hoµn toµn m gam hçn hîp Zn, Pb, Ni thu ®−îc m1 gam hçn hîp oxit ZnO, PbO, NiO. Hßa tan hoµn toµn m1 gam hçn hîp oxit trªn trong dung dÞch HCl lo·ng thu ®−îc dung dÞch A. C« c¹n dung dÞch A thu ®−îc hçn hîp muèi khan cã khèi l−îng lµ (m1 + 55) gam. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. m1 - 16 B. m1 - 32

C. m1- 24 D. m1 - 48

Bµi 11. Cho 1,38 gam kim lo¹i X hãa trÞ I t¸c dông hÕt víi n−íc cho 2,24 lÝt H2 (®ktc). X lµ kim lo¹i nµo trong sè c¸c kim lo¹i cho d−íi ®©y ?

A. Li B. Na

C. K D. Cs

Bµi 12. Cho 13,5 gam kim lo¹i hãa trÞ III t¸c dông víi Cl2 d− thu ®−îc 66,75 gam muèi. Kim lo¹i ®ã lµ

A. Fe (s¾t) B. Cr (crom)

C. Al (nh«m) D. As (asen)

Bµi 13. §èt Al trong b×nh khÝ Cl2, sau ph¶n øng thÊy khèi l−îng chÊt r¾n trong b×nh t¨ng 71 gam. Khèi l−îng Al ®· tham gia ph¶n øng lµ

A. 27 gam B. 18 gam

C. 40,5 gam D. 54 gam

Bµi 14. Hßa tan hoµn toµn m gam bét Al vµo dung dÞch HNO3 d− thu ®−îc 8,96 lÝt (®ktc) hçn hîp X gåm NO vµ N2O cã tØ lÖ mol lµ 1 : 3. m cã gi¸ trÞ lµ

A. 24,3 gam B. 42,3 gam

C. 25,3 gam D. 25,7 gam

Bµi 15. Hßa tan hoµn toµn 4,5 gam bét Al vµo dung dÞch HNO3 d− thu ®−îc hçn hîp khÝ X gåm NO vµ N2O vµ dung dÞch Y. Khèi l−îng muèi nitrat t¹o ra trong dung dÞch Y lµ

A. 36,5 gam B. 35,6 gam

C. 35,5 gam D. kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc

Bµi 16. Cho 5,1 gam hçn hîp Al vµ Mg t¸c dông víi dung dÞch HCl d− thu ®−îc 2,8 lÝt khÝ (®ktc). C« c¹n dung dÞch thu ®−îc muèi khan cã khèi l−îng lµ

A. 14,125 gam B. 13,975 g am

C. 13,575 gam D. 14,525 gam

Bµi 17. Cho tan 10 gam hçn hîp gåm Al vµ Al2O3 trong dung dÞch NaOH d−, thu ®−îc 6,72 lÝt H2 (®ktc). PhÇn tr¨m khèi l−îng cña Al trong hçn hîp lµ

A. 48% B. 50%

C. 52% D. 54%

Bµi 18. Cho 8,3 gam hçn hîp Al, Fe t¸c dông hÕt víi dung dÞch HCl. Sau ph¶n øng khèi l−îng dung dÞch HCl t¨ng thªm 7,8 gam. Khèi l−îng muèi t¹o ra trong dung dÞch lµ

A. 26,05 gam B. 2,605 gam

C. 13,025 gam D. 1,3025 gam

Bµi 19. Cho hçn hîp gåm x mol Al vµ 0,2 mol Al2O3 t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− thu ®−îc dung dÞch A. DÉn CO2 d− vµo A thu ®−îc kÕt tña B. Läc lÊy kÕt tña B nung tíi khèi l−îng kh«ng ®æi thu ®−îc 40,8 gam chÊt r¾n C. Gi¸ trÞ cña x lµ

A. 0,2 mol B. 0,3 mol

C. 0,4 mol D. 0,04 mol

Bµi 20. Thùc hiÖn ph¶n øng nhiÖt nh«m víi 25 gam hçn hîp A gåm Al vµ Fe2O3 thu ®−îc hçn hîp B. Cho B t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− ®−îc 14,8 gam hçn hîp C, kh«ng thÊy khÝ tho¸t ra. PhÇn tr¨m khèi l−îng Fe2O3 trong hçn hîp A lµ

A. 86,4 % B. 84,6 %

C. 78,4 % D. 74,8%

Bµi 21. Hßa tan hoµn toµn 3 gam hçn hîp gåm Al vµ Cu vµo dung dÞch HNO3 lo·ng, nãng thu ®−îc dung dÞch A. Cho A t¸c dông víi dung dÞch NH3 d−, kÕt tña thu ®−îc mang nung ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi, c©n ®−îc 2,04 gam. Khèi l−îng cña Al vµ Cu trong hçn hîp lÇn l−ît lµ

A. 2,7 gam vµ 0,3 gam B. 0,3 gam vµ 2,7 gam

C. 0,54 gam vµ 2,46 gam D. 1,08 gam vµ 1,92 gam

Bµi 22. Cho 13,92 gam mét hçn hîp 2 kim lo¹i kiÒm thuéc hai chu k× liªn tiÕp trong b¶ng tuÇn hoµn hßa tan trong H2O thu ®−îc 5,9136 lÝt H2 ë 27,30C vµ 1 atm. Hai kim lo¹i ®ã lµ

A. Li và Na B. K và Rb

C. Na và K D. Rb và Cs

Bµi 23. Cho tõ tõ dung dịch NaOH 1M vµo dung dịch chøa 26,05 gam hçn hîp

FeCl2 vµ AlCl3 cho ®Õn khi thu ®−îc kÕt tña cã khèi l−îng kh«ng ®æi th× ng−ng l¹i. §em kÕt tña nµy nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi th× ®−îc 8 gam chÊt r¾n. ThÓ tÝch dung dÞch NaOH ®· dïng lµ

A. 0,5 lÝt B. 0,6 lÝt

C. 0,2 lÝt D. 0,3 lÝt

Bµi 24. 11,45 g hçn hîp X gåm Fe vµ M (cã hãa trÞ kh«ng ®æi) ®−îc chia lµm 2 phÇn b»ng nhau. PhÇn (1) cho tan hÕt trong dung dÞch HCl thu ®−îc 2,128 lÝt H2

(®ktc). PhÇn 2 cho t¸c dông hoµn toµn víi HNO3 thu ®−îc 1,792 lÝt NO (®ktc). Kim lo¹i M trong hçn hîp X lµ

A. Al B. Mg

C. Zn D. Mn

Bµi 25. Cho 2,52 gam mét kim lo¹i t¸c dông víi dung dÞch H2SO4 lo·ng t¹o ra 6,84 gam muèi sunfat. Kim lo¹i ®ã lµ

A. Mg B. Fe

C. Cr D. Mn

Bµi 26. Hßa tan 10 g hçn hîp bét Fe vµ Fe2O3 b»ng dung dÞch HCl thu ®−îc 1,12 lÝt khÝ (®ktc) vµ dung dÞch A. Cho dung dÞch A t¸c dông víi NaOH d−, thu ®−îc kÕt tña. Nung kÕt tña trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc chÊt r¾n cã khèi l−îng lµ

A. 11,2 gam B. 12,4 gam

C. 15,2 gam D. 10,9 gam

Bµi 27. Thæi mét luång CO d− qua èng sø ®ùng hçn hîp Fe3O4 vµ CuO nung nãng ®Õn ph¶n øng hoµn toµn, ta thu ®−îc 2,32 gam hçn hîp kim lo¹i. KhÝ tho¸t ra cho vµo b×nh ®ùng n−íc v«i trong d− thÊy cã 5 gam kÕt tña tr¾ng. Khèi l−îng hçn hîp 2 oxit kim lo¹i ban ®Çu lµ

A. 3,12 gam B. 3,22 gam

C. 4 gam D. 4,2 gam

Bµi 28. Hßa tan hoµn toµn hçn hîp gåm 0,1 mol Fe2O3 vµ 0,2 mol FeO vµo dung dÞch HCl d− thu ®−îc dung dÞch A. Cho NaOH d− vµo dung dÞch A thu ®−îc kÕt tña B. Läc lÊy kÕt tña B råi ®em nung trong kh«ng khÝ ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc m gam chÊt r¾n, m cã gi¸ trÞ lµ

A. 16 g B. 32 g

C. 48 g D. 52 g

Bµi 29. Trén 5,4 gam Al víi 7,2 gam Fe2O3 råi nung nãng ®Ó thùc hiÖn ph¶n øng nhiÖt nh«m. Sau ph¶n øng thu ®−îc m gam hçn hîp chÊt r¾n. Gi¸ trÞ cña m lµ

A. 8,02 g B. 9,02 g

C. 12,6 g D. 11,2 g

Bµi 30. Cho 2,52 g mét kim lo¹i t¸c dông víi dung dÞch HCl d− t¹o ra 9,975 g muèi . Kim lo¹i ®ã lµ

A. Mg B. Fe

C. Ca D. Al

Bµi 31. Cho 19,2 gam Cu t¸c dông hÕt víi dung dÞch HNO3, khÝ NO thu ®−îc ®em hÊp thô vµo n−íc cïng víi dßng oxi ®Ó chuyÓn hÕt thµnh HNO3. ThÓ tÝch khÝ oxi (®ktc) ®· tham gia vµo qu¸ tr×nh trªn lµ

A. 2,24 lÝt B. 3,36 lÝt

C. 4,48 lÝt D. 6,72 lÝt

Bµi 32. Dïng quÆng manhetit chøa 80% Fe3O4 ®Ó luyÖn thµnh 800 tÊn gang cã hµm l−îng Fe lµ 95%. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gang bÞ hao hôt 1%. Khèi l−îng quÆng ®· dïng lµ

A. 1325 tÊn B. 1312 tÊn

C. 1380 tÊn D. 848 tÊn

Bµi 33. §èt ch¸y hoµn toµn 16,8 gam Fe trong khÝ O2 cÇn võa ®ñ 4,48 lÝt O2 (®ktc) t¹o thµnh mét oxit s¾t. C«ng thøc ph©n tö cña oxit ®ã lµ

A. FeO B. Fe2O3


Bµi 34. Khö hoµn toµn hçn hîp Fe2O3 vµ CuO cã phÇn tr¨m khèi l−îng t−¬ng øng lµ 66,67% vµ 33,33% b»ng khÝ CO, tØ lÖ mol khÝ CO2 t−¬ng øng t¹o ra tõ 2 oxit lµ

A. 9 : 4 B. 3 : 1

C. 2 : 3 D. 3 : 2

Bµi 35. X lµ mét oxit s¾t. BiÕt 4,64 gam X t¸c dông võa ®ñ víi 60 ml dung dÞch HCl 2M. X lµ

A. FeO B. Fe2O3


Bµi 36. Mét oxit s¾t trong ®ã oxi chiÕm 30% khèi l−îng. C«ng thøc oxit ®ã lµ

A. FeO B. Fe2O3


Bµi 37. Khö hoµn toµn 11,6 gam oxit s¾t b»ng CO ë nhiÖt ®é cao. S¶n phÈm khÝ dÉn vµo dung dÞch Ca(OH)2 d−, t¹o ra 20 gam kÕt tña. C«ng thøc cña oxit s¾t lµ

A. FeO B. Fe2O3


Bµi 38. X lµ mét oxit s¾t. BiÕt 1,6 gam X t¸c dông võa ®ñ víi 30 ml dung dÞch HCl 2M. X lµ oxit nµo sau ®©y ?

A. FeO B. Fe2O3


Bµi 39. Khö hoµn toµn 6,64 gam hçn hîp gåm Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 cÇn dïng 2,24 lÝt CO (®ktc). Khèi l−îng Fe thu ®−îc lµ

A. 5,04 gam B. 5,40 gam

C. 5,05 gam D. 5,06 gam

Bµi 40. Khö hoµn toµn 6,4 gam hçn hîp CuO vµ Fe2O3 b»ng khÝ H2 thÊy t¹o ra 1,8 gam n−íc. Khèi l−îng hçn hîp kim lo¹i thu ®−îc lµ

A. 4,5 gam B. 4,8 gam

C. 4,9 gam D. 5,2 gam

Bµi 41. Khö hoµn toµn 5,64 gam hçn hîp gåm Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 b»ng khÝ CO. KhÝ ®i ra sau ph¶n øng ®−îc dÉn vµo dung dÞch Ca(OH)2 d− thÊy t¹o ra 8 gam kÕt tña. Khèi l−îng Fe thu ®−îc lµ

A. 4,63 gam B. 4,36 gam

C. 4,46 gam D. 4,64 gam

Bµi 42. Cho khÝ CO d− khö hoµn toµn hçn hîp gåm Fe3O4 vµ CuO thu ®−îc 2,32 gam hçn hîp kim lo¹i. KhÝ tho¸t ra cho ®i vµo dung dÞch Ca(OH)2 d−, thÊy t¹o ra 5 gam kÕt tña. Khèi l−îng hçn hîp 2 oxit ban ®Çu lµ

A. 3,12 gam B. 3,21 gam

C. 3,22 gam D. 3,23 gam

Bµi 43. Khö 16 gam Fe2O3 b»ng khÝ CO d−, s¶n phÈm khÝ thu ®−îc cho ®i vµo b×nh dung dÞch Ca(OH)2 d− thu ®−îc a gam kÕt tña. Gi¸ trÞ cña a lµ

A. 10 gam B. 20 gam

C. 30 gam D. 40 gam

Bµi 44. Khö 16 gam Fe2O3 thu ®−îc hçn hîp A gåm Fe, Fe2O3, FeO, Fe3O4. Cho A t¸c dông hÕt víi dung dÞch H2SO4 ®Æc, nãng. Khèi l−îng muèi sunfat t¹o ra trong dung dÞch lµ

A. 48 gam B. 50 gam

C. 20 gam D. 40 gam

Bµi 45. Cho 40 gam hçn hîp Al, Cu chøa 27% Al t¸c dông víi dung dÞch NaOH d− th× thÓ tÝch H2 (®ktc) sinh ra lµ

A. 3,36 lÝt B. 6,72 lÝt

C. 8,96 lÝt D. 13,44 lÝt

Bµi 46. Cho 300 ml dung dÞch HCl 1M t¸c dông víi 0,1 mol Al(OH)3 thu ®−îc dung dÞch X. Dung dÞch X cã

A. pH < 7 B. pH = 7

C. pH > 7 D. pH = 14

Bµi 47. Cho 200 ml dung dÞch hçn hîp CuSO4 1M vµ Al2(SO4)3 1M t¸c dông víi dung dÞch NaOH d−, läc lÊy kÕt tña ®em nung ®Õn khèi l−îng kh«ng ®æi ®−îc chÊt r¾n cã khèi l−îng lµ

A. 8 gam B. 18 gam

C. 19,8 gam D. 36,4 gam

Bµi 48. NÕu hµm l−îng Fe lµ 70% th× ®ã lµ oxit nµo trong sè c¸c oxit sau :

A. FeO B. Fe2O3

C. Fe3O4 D. Kh«ng cã oxit nµo phï hîp

Bµi 49. Trén 40 gam Fe2O3 víi 10,8 gam Al råi nung ë nhiÖt ®é cao, hçn hîp sau ph¶n øng hßa tan vµo dung dÞch NaOH d− thu ®−îc 5,376 lÝt khÝ (®ktc). HiÖu suÊt cña ph¶n øng nhiÖt nh«m lµ

A. 12,5 % B. 60 %

C. 40 % D. 16,67 %

Bµi 50. Cho 2,06 gam hçn hîp gåm Fe, Cu t¸c dông víi dung dÞch HNO3 lo·ng, d− thu ®−îc 0,896 lÝt NO (®ktc). Khèi l−îng muèi nitrat sinh ra lµ

A. 9,50 gam B. 7,44 gam

C. 7,02 gam D. 4,54 gam

§¸p ¸n phÇn bµi tËp tù luyÖn

1 B, C, A / 2 B, B / 3 C / 4 A / 5 D / 6 B, C / 7 A, B / 8 D / 9 B / 10 A / 11 A / 12 C / 13 B / 14 A / 15 C / 16 B / 17 D / 18 A / 19 C / 20 C / 21 C / 23 B / 24 C / 25 B / 26 A / 27 A / 28 B / 29 C / 30 A / 31 D / 32 A / 33 C / 34 B / 35 C / 36 B / 37 C / 38 C / 39 A / 40 B / 41 A / 42 A / 43 A / 44 D / 45 D / 46 A / 47 D / 48 B / 49 C / 50 A

phæ°æ¡ng phã¡p giáº£i nhanh hã³a vã´ cæ¡

Education