plena manlibro de esperanta gramatiko

192
PMEG PMEG de Bertilo Wennergren Versio 12.1 de la 4-a de Julio 2003 Vidu detalajn klarigojn pri ŝanĝoj kaj novaĵoj. [PMEG en TTT] Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko Стр. 1 из 1 PMEG 04.09.2005 mk:@MSITStore:D:\NYELVEK\Esperanto\pmeg_12.1_unikodo.chm::/index.html

Upload: dialx

Post on 12-Nov-2014

178 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: plena manlibro de esperanta gramatiko

PMEG

PMEG

de Bertilo Wennergren

Versio 12.1 de la 4-a de Julio 2003

Vidu detalajn klarigojn pri ŝanĝoj kaj novaĵoj.

[PMEG en TTT]

Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko

Стр. 1 из 1PMEG

04.09.2005mk:@MSITStore:D:\NYELVEK\Esperanto\pmeg_12.1_unikodo.chm::/index.html

Page 2: plena manlibro de esperanta gramatiko

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Enhavo Ĉefpaĝo Enkonduko Enhavo Detala enhavo Menuo Indekso

Parto 1 — Skribo kaj Elparolo «

Skribo Elparolo

Parto 2 — Gramatiko «

Gramatika superrigardo O-vortoj A-vortoj E-vortoj Frazpartoj Unu-nombro kaj multe-nombro Difiniloj Apostrofo Pronomoj Rolmontriloj Tabelvortoj E-vortecaj vortetoj O-vortecaj kaj A-vortecaj vortetoj Kunligaj vortetoj Kombinitaj vortetoj Ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj Neoficialaj vortetoj Komparaj esprimoj Neado Demandoj kaj respondoj Nombroj Kvantaj vortoj Specialaj priskriboj Verboj I-verboj Participoj Pasivo Verboj kaj frazroloj Kelkaj gravaj verboj Frazospecoj Subfrazoj Vortordo

Стр. 1 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 3: plena manlibro de esperanta gramatiko

Propraj nomoj Citaĵoj

Parto 3 — Vortfarado «

Vortfaraj principoj Afiksoj Neoficialaj afiksoj

Parto 4 — Aldonoj «

Gramatiko en la Fundamento Parencoj kaj familianoj Simboloj kaj mallongigoj Listo de novaj vortoj Gramatika vortareto Literaturo

Noto: La iama sekcio "Landoj de la mondo" estas forprenita el PMEG. Vidu anstataŭe la ne-PMEG-an paĝaron "Landoj kaj lingvoj de la mondo". Ankaŭ la "Ekstraj Aldonoj" kun la Fundamentaj Antaŭparolo kaj Ekzercaro ne plu estas en PMEG. Vidu anstataŭe la TTT-ejon de la Akademio de Esperanto.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Skribo kaj elparolo /

Skribo Literoj Helposignoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Skribo kaj elparolo /

Elparolo Bazaj elparolaj reguloj Specialaj elparolaj reguloj Ne-Esperantaj vortoj — elparolo

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Стр. 2 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 4: plena manlibro de esperanta gramatiko

Gramatiko /

Gramatika superrigardo En ĉi tiu superrigardo prezentiĝas ĝenerale, kiel nomiĝas la diversaj specoj de vortoj, kaj kiel frazokonstruado estas klarigata en PMEG.

Vortospecoj Frazoj kaj frazpartoj Ĉefvortoj kaj priskriboj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

O-vortoj Bazaj reguloj por O-vortoj Seksa signifo de O-vortoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

A-vortoj Bazaj reguloj por A-vortoj O-vorteca uzo de A-vortoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

E-vortoj Vorton kun la finaĵo E oni nomas E-vorto. E-vortoj montras manieron, lokon, tempon, kvanton k.s.:

rapide = en rapida maniero, kun rapido bele = en bela maniero, kun belo urbe = en (la) urbo(j) hejme = en la propra(j) hejmo(j) tage = en (la) tago(j) matene = en (la) mateno(j)

Стр. 3 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 5: plena manlibro de esperanta gramatiko

lunde = en (la) lundoj, en ĉiu lundo normale = en normala maniero, en normalaj okazoj multe = en granda kvanto alveninte = post (la) alveno

La signifo de E-vorto dependas kaj de la signifo de la radiko, kaj de la kunteksto.

Ĉe lokaj E-vortoj povas aperi la finaĵo N por direkto: urben = "al la urbo(j)", hejmen = "al la propra(j) hejmo(j)". Sed E-vorto neniam povas ricevi J-finaĵon.

Legu ankaŭ pri E-vortaj frazpartoj.

E-vortoj kiel komplementoj «

E-vorto povas roli kiel komplemento de verbo:

Ili manĝas rapide. Rapide estas komplemento de manĝas, kaj montras la manieron de manĝado.

Urbe troviĝas multaj restoracioj. Urbe estas komplemento de troviĝas, kaj montras la lokon de la troviĝado.

E-vorta komplemento povas ankaŭ rilati al tuta frazo:

Kompreneble mi iros. Kompreneble rilatas al la tuta frazo. Ĝi ne montras la manieron de irado, sed komentas la fakton, ke mi iros. Tiu tuta fakto estas komprenebla.

E-vortoj kiel priskriboj «

E-vorto povas ankaŭ roli kiel rekta priskribo de A-vorto, de alia E-vorto, kaj de E-vorteca vorteto:

Ĝi estas sufiĉe granda. Sufiĉe estas rekta priskribo de granda.

Li manĝas terure multe. Terure estas rekta priskribo de multe.

Ili revenos treege baldaŭ. Treege estas rekta priskribo de baldaŭ.

E-vorto povas ankaŭ esti perverba priskribo de I-verbo aŭ de subfrazo:

Estas amuze labori. Amuze estas perverba priskribo de labori.

Multe maĉi estas necese por bona digesto. Necese perverbe priskribas multe maĉi.

Estis ĝojige, ke ili sukcesis. Ĝojige perverbe priskribas la ke-frazon.

A-vortoj kaj E-vortoj estas tre similaj. La afero, kiun oni volas priskribi, decidas, ĉu oni uzu A-vorton aŭ E-vorton.

E-vortoj kiel nuanciloj «

Iuj E-vortoj povas direkti la atenton al certa frazparto, kaj nuanci ĝian rolon en la frazo. En tia nuanca rolo E-vorto povas rilati al tiaj vortoj, kiujn ĝi normale ne povas priskribi, ekz. O-vortoj kaj personaj pronomoj:

Стр. 4 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 6: plena manlibro de esperanta gramatiko

Unuj diris absolute nenion, aliaj diris tro multe.[FA3.19] La objekto nenion validas senrezerve, senescepte.

Li estis tute en malespero.[FA1.78] Ne restis eĉ iomete da espero.

Li manĝas multajn diversajn aferojn, sed ĉefe legomojn. La plej gravaj el liaj manĝaĵoj estas legomoj.

La najbaroj disiĝis kun larmoj, kaj precipe la infanoj ploris maldolĉe.[FA3.58] Ankaŭ aliaj ploris maldolĉe, sed la infanoj tion faris pli multe.

Ĝuste apud mia pordego floras la plej belaj rozoj.[FA2.132] La loka esprimo validas tute precize kaj ekzakte. Ne uzu ĵus anstataŭ ĝuste en ĉi tiaj frazoj.

Estu tre singardaj kun Viaj vortoj, ĉar alie Vi atingos ĝuste la malon de tio, kion Vi deziras atingi![L2.6] Vi atingos la malon en absoluta senco, ne nur proksimume.

La numero videble estis ĝuste tiu, kiun ŝi havis en sia memoro.[M.18] Ne nur proksimume tiu numero, sed tute ekzakte.

Lia tago de naskiĝo ĝuste nun estis festata.[FA1.55] Ne iom antaŭe aŭ poste, sed vere en tiu momento mem.

La tuta ĝojo de la tero flugis for, kaj restis sole ĝemo![Rt.75] = ...restis nenio alia ol ĝemo. ...restis nur ĝemo. Ĉi tia sole estas egala al nur, sed nur iafoje havas alian signifon.

Li elĵetis la tutan kupran monon kaj plenigis al si la poŝojn kaj la tornistron sole per arĝento.[FA1.2] Per nenio alia li plenigis ilin. Iafoje povas estiĝi konfuzo inter tiu ĉi nuanca signifo de sole kaj ĝia ordinara signifo "sen akompano". Tiam oni ofte povas uzi la A-formon sola por "sen akompano": Ili iris sole tien. = Ili iris nur tien. Ili iris solaj tien. = Ili iris tien sen akompano.

E-vortecaj vortetoj kiel ankaŭ, eĉ, almenaŭ, ja kaj nur ofte havas tian nuancan rolon.

O-vortecaj E-vortoj «

Kvantaj E-vortoj povas esti uzataj kvazaŭ ili estus O-vortoj: Sur la arbo sin trovis multe (aŭ multo) da birdoj.[FE.32]

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Frazpartoj Frazparto estas grupo de vortoj, kiuj rolas kune en frazo. Frazparto konsistas el ĉefvorto kaj eventualaj rektaj priskriboj de la ĉefvorto. Depende de la ĉefvorto oni parolas pri O-vortaj, A-vortaj kaj E-vortaj frazpartoj:

Стр. 5 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 7: plena manlibro de esperanta gramatiko

O-vortaj frazpartoj A-vortaj frazpartoj E-vortaj frazpartoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Unu-nombro kaj multe-nombro Bazaj reguloj por nombro Uzado de unu-nombro kaj multe-nombro

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Difiniloj Difiniloj estas vortetoj, kiujn oni metas antaŭ O-vorta frazparto por difini la identecon de la afero:

La plej grava difinilo estas la difina artikolo la. Aliaj difiniloj estas tabelvortoj je U, A kaj ES, posedaj pronomoj, ambaŭ, kaj unu. Iafoje oni uzas pli ol unu difinilon.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Apostrofo Apostrofo (') estas signeto, kiu montras, ke parto de vorto estas forlasita. En Esperanto temas normale ĉiam pri forlasita vokalo.

Normala apostrofado Nenormala apostrofado

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Стр. 6 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 8: plena manlibro de esperanta gramatiko

Pronomoj Pronomoj estas vortetoj, kiujn oni uzas por paroli pri tute konataj aferoj. En PMEG nur dek vortetoj estas nomataj pronomoj. Iliaj bazaj formoj nomiĝas personaj pronomoj (kvankam ili ne ĉiam montras personojn). Kun A-finaĵoj ili nomiĝas posedaj pronomoj (kvankam ili ne ĉiam montras posedon).

Personaj pronomoj Posedaj pronomoj Unua persono Dua persono Tria persono Si

Legu ankaŭ pri uzado de pronomoj en nerekta parolo.

Foje oni proponas enkondukon de novaj pronomoj en Esperanton. Tio estas tute senespera, ĉar pronomoj estas tiel baza parto de lingvo, ke novaj nur en ekstremaj okazoj povas enuziĝi. PMEG enhavas kompreneble nur la oficialajn kaj Fundamentajn pronomojn. Oni ne malŝparu sian tempon vane proponante novajn pronomojn.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Rolmontriloj Frazo konsistas el ĉefverbo kaj frazpartoj, kiuj ludas diversajn rolojn rilate al la ĉefverbo. Por montri la frazrolojn de frazpartoj oni uzas rolmontrilojn. La rolmontriloj estas de tri specoj:

Nenio. Kelkaj frazroloj, precipe subjekto, rekoneblas per tio, ke ili ne havas rolmontrilon. Manko de rolmontrilo estas do mem rolmontrilo. La finaĵo N. La frazrolo objekto, kaj ankaŭ kelkaj aliaj roloj, rekoneblas per la rolfinaĵo N. Rolvortetoj. Tre multaj diversspecaj frazroloj rekoneblas per diversaj rolvortetoj.

La elekto de rolmontrilo ne estas ĉiam strikte difinita. En multaj okazoj oni havas plurajn eblojn.

Foje oni uzas por esprimi tre precizan signifon, duoblajn rolmontrilojn: du rolvortetojn aŭ rolvorteton kune kun N-finaĵo.

Foje E-vorto kunlaboras kun rolmontrilo tiel, ke la E-vorto ŝajnas esti rolmontrilo. Tion oni povas nomi rolvortaĵo.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Стр. 7 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 9: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tabelvortoj Bazaj reguloj Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

E-vortecaj vortetoj E-vortecaj vortetoj (aŭ E-ecaj vortetoj) rolas en frazo kvazaŭ ili estus E-vortoj. Tabelvortoj je OM povas ankaŭ roli O-vortece. La E-vortecaj vortetoj estas por oportuneco dividitaj en tri grupojn:

Lokaj E-vortecaj vortetoj Tempaj E-vortecaj vortetoj Ceteraj E-vortecaj vortetoj

Vidu ankaŭ:

Neado kaj Respondvortoj pri ne Respondvortoj pri jes Kombinitaj vortetoj pri ju kaj des

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

O-vortecaj kaj A-vortecaj vortetoj O-vortecaj vortetoj (aŭ O-ecaj vortetoj) rolas en frazo kvazaŭ ili estus O-vortoj. Kelkaj el ili similas al personaj pronomoj, ĉar ili anstataŭas ne nur O-vortojn, sed tutajn O-vortajn frazpartojn. Oni povas nomi ilin pronomecaj vortetoj.

A-vortecaj vortetoj (aŭ A-ecaj vortetoj) rolas same kiel A-vortoj.

O-vorteca kaj A-vorteca frazroloj tamen ofte intermiksiĝas.

Tabelvortoj je U estas pronomecaj kaj A-vortecaj. Tabelvortoj je O estas O-vortecaj kaj pronomecaj. Tabelvortoj je A estas ĉefe A-vortecaj, sed iafoje pronomecaj. Tabelvortoj je ES estas A-vortecaj.

Ambaŭ estas pronomeca kaj A-vorteca. Liternomoj estas O-vortecaj.

Стр. 8 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 10: plena manlibro de esperanta gramatiko

O-vortecaj estas ankaŭ personaj pronomoj. A-vortecaj kaj O-vortecaj estas la nombraj vortetoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Kunligaj vortetoj Kaj Aŭ Sed Plus kaj minus

Kunligaj vortetoj estas ankaŭ nek = "kaj ankaŭ ne", kaj la kompara vorteto ol.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Kombinitaj vortetoj Iuj vortetoj aperas pare aŭ pluroble kun specialaj signifoj. Oni povas nomi ilin kombinitaj vortetoj:

Aŭ... aŭ Ĉu... ĉu Jen... jen Ju... des Kaj... kaj Nek... nek

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj Ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj troviĝas iom ekster la ordinara gramatiko. Ili ne interagas kun aliaj vortoj en frazo, sed estas ofte kiel kompleta eldiro en si mem.

Nur ok ekkriaj vortetoj estas oficialaj. Plej multaj ekkriaj vortetoj estas neoficialaj.

Multaj ekkriaj vortetoj ne havas firme difinitan signifon. Ekz. he kaj ho povas esti uzataj diversmaniere laŭ la momenta deziro de la uzanto.

Стр. 9 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 11: plena manlibro de esperanta gramatiko

Iuj kutimaj ekkriaj vortetoj ekuziĝis ankaŭ kiel ordinaraj radikoj, ekz. adiaŭ kaj stop.

Oficialaj ekkriaj vortetoj Ordinaraj radikoj kiel ekkriaj vortetoj Neoficialaj ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj Akcentado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Neoficialaj vortetoj Krom la oficialaj vortetoj ekzistas ankaŭ neoficialaj vortetoj. Iuj estas tute akceptitaj vortoj, dum aliaj estas novaĵoj, kiujn oni nepre evitu.

Diversaj neoficialaj vortetoj «

Ekzistas multegaj neoficialaj ekkriaj vortetoj.

Oni proponis kaj ankaŭ iomete ekuzis sepen kaj sis° anstataŭ la nombraj vortetoj sep kaj ses.

Iafoje oni renkontas la neoficialajn tabelvortojn *alio*°, *aliu*°, *alia*°, *aliel*, *alie*°, *aliam*°, *aliom*°, *alial*° kaj *alies*. Ili estas eraraj kaj strikte evitendaj.

Por distingi unu specialan signifon de la tabelvorto kiel, oni proponis la tabelvortecan vorton *estiel*. Ĝi apenaŭ estas uzata.

Anstataŭ la kunmetita vorteto malpli estas proponita la vorteto *men*, kiu iel troviĝas kaŝe en la vorteto almenaŭ, sed *men* ne enuziĝis. Ankaŭ aperis diversaj proponoj por anstataŭi malplej, kiuj ĉiuj same malsukcesis. Oni restu ĉe la klaraj malpli kaj malplej.

El la rolvorteto malgraŭ oni plurfoje proponis krei la vorteton *graŭ*° = "mal-malgraŭ" (kvazaŭ malgraŭ havus la prefikson MAL). *Graŭ*° povus signifi ekz. "dank' al", sed ĝi ne estas praktike uzata.

Anstataŭ supren kaj malsupren Zamenhof iam proponis la vortetojn *sor* kaj *sob*. Kiel vortetoj ili apenaŭ iam uziĝis, sed *sor* trovis uzon kiel ordinara radiko: sori = "suprenflugi".

Anstataŭ la esprimo kaj/aŭ estas proponita la vorteto *kaŭ*°. Ĝi ne fariĝis ĝenerale uzata.

La respondvorto *nen* estas proponita kiel alternativo, kiam ordinara ne povus esti malklara. *Nen* tamen tute ne estas uzata.

Iuj verkistoj proponadas novajn vortetojn kvazaŭ industrie. Ili ne komprenas, ke vortetoj nur esceptokaze enuziĝas. Ne gravas kiel ajn bonaj la novaj vortetoj estas teorie.

Ne-Esperantigitaj nomoj «

Propraj nomoj (kaj aliaj fremdaj vortoj), kiuj ne estas plene Esperantigitaj, kaj citaĵoj estas principe

Стр. 10 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 12: plena manlibro de esperanta gramatiko

neoficialaj O-vortecaj vortetoj, ĉar ili povas roli O-vortece sen O-finaĵo.

Nomoj de fremdaj literoj «

Por unuj fremdaj literoj oni ĉiam uzas plene Esperantigitajn nomojn, ekz. Y = ipsilono, kaj X = ikso. Sed multaj aliaj estas kutime nomataj per nur duone Esperantigitaj nomoj. Tiajn nomojn oni devas rigardi kiel O-vortecajn vortetojn.

Grekaj literoj «

La Grekaj literoj nomiĝas: alfa, beta, gama, delta, epsilon°, zeta, eta, teta, jota, kapa, lambda, mu, nu, ksi, omikron°, pi, rota, sigma, taŭ, upsilon°, fi, ĥi, psi, omega (ankaŭ aliaj variantoj ekzistas). Ankaŭ eblas ilin plene Esperantigi kun O-finaĵoj, ekz.: alfo°, beto°, gamo°, delto, epsilono, zeto°, eto°, teto°, joto, kapo°, lambdo, muo°, nuo°, ksio°, omikrono°, pio°, roto°, sigmo°, taŭo°, upsilono°, fio°, ĥio°, psio°, omego.

Hebreaj literoj «

La Hebreaj literoj nomiĝas: alef°, bet°, gimel°, dalet°, he°, vav°, zain°, ĥet°, tet°, jod°, kaf°, lamed°, mem°, nun°, sameĥ°, ain°, pe°, cadi°, kof°, reŝ°, ŝin°, tav°.

Noto: En matematiko alef estas uzata kiel simbolo por transfiniaj kardinalaj nombroj: alef nul, alef unu, alef du k.t.p.

Tononomoj «

Tiel nomataj solfeĝaj tononomoj estas senfinaĵaj vortetoj: do, re, mi, fa, sol, la, si. Estas rekomendinde uzi en Esperanto ĉefe la alfabetan sistemon de tononomoj: A, B, C, D, E, F, G, ĉar ĝi estas pli facile lernebla. La solfeĝaj tononomoj povas tamen esti utilaj en kantekzercado kaj simile. Kelkaj lingvoj uzas la tononomon H anstataŭ B (kaj B anstataŭ B bemola). En Esperanto oni prefere uzu la pli logikan sistemon kun B kaj B bemola. Ekzistas ankaŭ specialaj nomoj por bemolaj kaj diesaj tonoj: As°, Ais°, Bes°, Bis°, Ces°, Cis°, Des°, Dis°, Es°, Eis°, Fes°, Fis°, Ges°, Gis°. Estas pli bone uzi la nomojn A bemola, A diesa, B bemola, B diesa k.t.p. Je bezono oni povas mallongigi al A be°, A di°, B be, B di k.t.p.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Komparaj esprimoj Kiel kaj ol Aliaj montriloj de komparo

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Стр. 11 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 13: plena manlibro de esperanta gramatiko

Neado

Ne «

Por nei frazon oni uzas la vorteton ne. Ne neas tion, antaŭ kio ĝi staras. Normale ne staras antaŭ la ĉefverbo, kaj se oni neas la ĉefverbon, oni neas la tutan frazon:

Mi ne dormas. Ne estas tiel, ke mi dormas. La tuta afero estas neata.

Mi ne amas vin. Ne estas tiel, ke mi amas vin. La tuta frazo estas neata.

Al leono ne donu la manon.[FE.7]

Mi ne amas obstinajn homojn.[FE.10]

Ne skribu al mi tiajn longajn leterojn.[FE.18]

La patro ne legas libron, sed li skribas leteron.[FE.9] La neo trafas la verbon legas. La verbo skribas kaj ĝia tuta frazo restas valida.

Neado en subfrazo validas nur ene de la subfrazo: Mi diris, ke mi ne venos. La neado trafas nur la subfrazan ĉefverbon venos. La tuta frazo restas pozitiva: Mi ja diris tion.

Foje okazas, ke neata ĉefverbo estas subkomprenata: Ĉiu povu vidi, kiu el la vastigantoj plenumas sian promeson kaj kiu ne.[OV.111] La neado trafas la subkomprenitan verbon plenumas: ...kaj kiu ne plenumas sian promeson.

Ne estas ankaŭ respondvorto.

Tabelvortoj je NENI «

Por nei oni povas ankaŭ uzi tabelvortojn je NENI. NENI-vorto sufiĉas por nei la ĉefverbon, kaj do la tutan frazon. La pozicio de NENI-vorto normale ne gravas, ĝi tamen neas la tutan frazon:

La tempo pasinta jam neniam revenos; la tempon venontan neniu ankoraŭ konas.[FE.22] La pasinta tempo ne revenos. Oni ne konas la tempon venontan.

Mi neniel povas kompreni, kion vi parolas.[FE.28] Mi ne povas kompreni.

La nokto estis tiel malluma, ke ni nenion povis vidi eĉ antaŭ nia nazo.[FE.33] Ni ne povis vidi. La neado koncernas nur la ke-frazon. La ĉeffraza verbo estis restas pozitiva.

Mi neniam prenas kun mi multon da pakaĵo.[FE.35] Mi ne prenas multon da pakaĵo.

Mia onklo ne mortis per natura morto, sed li tamen ne mortigis sin mem kaj ankaŭ estis mortigita de neniu.[FE.39] La du unuaj ĉefverboj (mortis, mortigis) estas plene neataj per ne. La tria, estis mortigita, estas plene neata per neniu.

Neniu radio al mi lumas, neniu varma aereto blovas sur min, neniu amiko min vizitas.[Rt.117] Radio ne lumas. Aereto ne blovas. Amiko ne vizitas.

Стр. 12 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 14: plena manlibro de esperanta gramatiko

Memoru, ke Esperanto estas nenies propraĵo.[OV.388] Esperanto ne estas ies propraĵo.

Tian Regularon por nia Ligo mi nenial povus aprobi.[OV.77] Mi ne povas aprobi ĝin pro kia ajn kialo. Nenial neas la tutan frazon. Aperis tamen duboj pri la nea valoro de nenial.

Duobla neado «

Se oni uzas NENI-vorton, kaj aldonas ankaŭ la vorton ne, la frazo fariĝas pozitiva. Tia duobla neado estas uzebla nur por esprimi tre specialajn signifojn:

Mi ne amas neniun. Ne estas tiel, ke mi amas neniun. Mi do ja amas iun.

Ĝi ne estas nenies propraĵo. Ne estas tiel, ke ĝi estas nenies propraĵo. Ĝi do estas ies propraĵo.

Frazo ankaŭ povas fariĝi pozitiva, se unu NENI-vorto klare neas la verbon, kaj ankaŭ alia NENI-vorto aperas en la frazo:

Mi ankoraŭ neniam gajnis nenion. = Neniam okazis tio, ke mi gajnis nenion. Mi ĉiufoje gajnis almenaŭ ion.

Sed pluraj NENI-vortoj en la sama frazo ne nepre kreas pozitivan signifon. Ofte ili nur plifortigas unu la alian, kaj la neado restas:

Ni malutilon alportus al nia afero grandan, kaj utilon ni alportus al neniu nenian.[OV.117] Ni ne alportus utilon.

Neniam, neniam, neniam li revenos.[Rt.35] Li ne revenos. Ne gravas, ĉu estas unu, du, tri aŭ eĉ pli da neniam.

Parta neado «

Foje la vorteto ne aperas en frazo tiel, ke ĝi neas nur parton de ĝi. La ĉefverbo restas valida. Ne neas ĝuste tion, antaŭ kio ĝi staras, sed tio povas esti la tuj sekvanta vorto, la sekvanta frazparto, aŭ eĉ pli multe. Nur la kunteksto povas montri precize, kio estas neata:

Ni faris la kontrakton ne skribe, sed parole.[FE.31] Ni ja faris la kontrakton, sed ni ne faris ĝin skribe.

Li venis al mi tute ne atendite.[FE.22] Li ja venis, sed oni ne atendis tion.

Ne ĉiu kreskaĵo estas manĝebla.[FE.41] Iuj kreskaĵoj ja estas manĝeblaj. Komparu kun: Ĉiu kreskaĵo ne estas manĝebla. = Neniu kreskaĵo estas manĝebla.

Ĉemizojn, kolumojn, manumojn kaj ceterajn similajn objektojn ni nomas tolaĵo, kvankam ili neĉiam estas faritaj el tolo.[FE.36] Ofte ili ja estas el tolo.

Li estas homo ne kredinda.[FE.41] Li ja estas homo.

Respondo venis ne tuj.[M.50] Respondo ja venis, sed post iom da tempo.

Mi rezervas al mi la rajton akcepti Vian decidon aŭ ne, depende de la aŭtoritateco de Via

Стр. 13 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 15: plena manlibro de esperanta gramatiko

komitato.[L2.6] La neado trafas subkomprenitajn vortojn: ...ne akcepti vian decidon. La resto de la frazo estas pozitiva.

Lernolibron oni devas ne tralegi, sed tralerni.[FE.31] La devo restas valida, sed ĝi estas devo pri io, kion oni ne faru. Legu pli pri ne rilate al devi, povi kaj voli.

En la animo ĉiuj privataj homoj kaj ĉiuj registaroj ne povas ne aprobi nian ideon.[OV.206] La unua ne trafas la ĉefverbon povas kaj neas la tutan frazon. La dua ne trafas nur aprobi (nian ideon). La suma signifo estas: Ili ne povas rifuzi nian ideon. = Ili devas aprobi nian ideon.

Ne miksu vin en aferon ne vian![Rz.89] = ...en aferon, kiu ne estas via. La dua ne nur neas la vorton vian. La unua ne neas la ĉefverbon.

En la salono estis neniu krom li kaj lia fianĉino.[FE.26] Ne estis personoj tie kun la escepto de li kaj lia fianĉino, kiuj ja estis tie. Krom apartigas parton de la frazo, por kiu la neado ne validas.

NENI-vortoj normale neas la tutan frazon sendepende de la vortordo, sed iafoje ankaŭ NENI-vorto povas validi por nur parto de frazo. Tiam la kunteksto kaj la vortordo devas tute klare tion montri:

Mi decidis paroli jam plu nenion pli pri tiu ĉi temo.[L1.68] La decido estas reala. La neado trafas nur la I-verbon paroli kaj ĉiujn frazpartojn, kiuj rilatas rekte al ĝi.

Pli valoras faro nenia, ol faro malbona.[PE.2000] = Faro, kiu ne okazis, ja valoras pli, almenaŭ kompare kun faro malbona. La ĉefverbo valoras restas pozitiva.

Kiam ne aŭ NENI-vorto estas parto de kunmetita vorto, la neado validas nur ene de tiu vorto:

Sinjoro, vi estas neĝentila.[FE.16] La frazo diras, ke la sinjoro ja havas certan econ, nome mankon de ĝentileco. Estas nur subtila diferenco disde: Vi ne estas ĝentila.

La pastro, kiu mortis antaŭ nelonge (aŭ antaŭ nelonga tempo), loĝis longe en nia urbo.[FE.25]

La neado koncernas nur la longecon de la tempo.

Bedaŭrinde ili estas ne-Esperantistoj. Ili estas tiaj homoj, kiuj ne scias Esperanton.

Neniofarado estas tre dolĉa okupo. Tia tempo, en kiu oni faras nenion, estas tre dolĉa.

Nek «

Nek signifas "kaj ankaŭ ne". Oni uzas ĝin, se oni jam uzis ne, kaj volas nei ankoraŭ ion. Ĝi estas kvazaŭ varianto de kaj, kaj sekvas baze la samajn regulojn kiel kaj:

Li ne vidis min, nek aŭdis. = ...kaj ankaŭ ne aŭdis.

Mi ne renkontis lin, nek lian fraton.[FE.28] = ...kaj ankaŭ ne lian fraton.

Nenia peno nek provo donos lakton de bovo.[PE.1712]

Ne uzu nek por ligi du aferojn post sen. Uzu kaj: Tiu virino ne foriru de ŝi sen konsolo kaj helpo.[M.59] Ne: *...sen konsolo nek helpo.*

Стр. 14 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 16: plena manlibro de esperanta gramatiko

Nek ne egalas al ne + emfazo. Por emfaze nei oni uzu eĉ kune kun ne. Ne diru: *Mi havas nek unu amikon.* Diru: Mi havas eĉ ne unu amikon. Aŭ: Mi ne havas eĉ unu amikon. Ne diru: *Nek unu spesdekon havis liaj gepatroj.* Diru: Eĉ unu spesdekon ne havis liaj gepatroj.[FA4.122] Nek signifas nur "kaj (ankaŭ) ne".

Oni ankaŭ povas uzi kombinitan, pluroblan nek.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Demandoj kaj respondoj KI-demandoj Ĉu-demandoj Respondvortoj

Demandoj estas unu el kvar ĝeneralaj fraztipoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Nombroj Por montri nombrojn oni uzas nombrovortojn. Ili estas de du specoj: nombraj vortetoj, kiuj povas montri nombrojn de 0 ĝis 999999, kaj aliaj nombrovortoj, kiuj estas ordinaraj finaĵvortoj, kaj kiuj montras interalie pli altajn nombrojn.

Nombraj vortetoj O-vortaj nombrovortoj Miksitaj nombroj A-vortaj nombrovortoj E-vortaj nombrovortoj Nuanciloj de nombrovortoj Matematikaj esprimoj Horoj Datoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Стр. 15 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 17: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kvantaj vortoj Kvantaj vortoj iafoje kondutas en aparta maniero. Vortoj kun kvanta signifo povas esti O-vortoj (multo, kelko k.s.), A-vortoj (multa, pluraj k.s.), E-vortoj (multe, kelke k.s.), kaj E-vortecaj vortetoj (pli, tiom k.s.).

Kvantaj O-vortoj Kvantaj A-vortoj Kvantaj E-vortoj Kvantaj vortetoj Grado kaj kvanto

Kvantaj estas ankaŭ la nombraj vortetoj (unu, du, dek, cent k.a.).

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Specialaj priskriboj En tiu ĉi paragrafo estas klarigoj de tri specialaj specoj de priskribo:

Perverba priskribo Identiga priskribo Apudmeto

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Verboj Vorto kun iu el la finaĵoj I, AS, IS, OS, US aŭ U estas verbo. Verbo montras faradon de ago aŭ estadon en stato.

Verboj kun AS, IS, OS, US aŭ U rolas kiel ĉefverboj de frazo.

Verboj kun I-finaĵo (I-verboj) ne rolas kiel ĉefverbo, sed havas diversajn aliajn rolojn en frazoj. I-verbo estas tradicie rigardata kiel la baza formo de verbo. Tial verboj aperas en I-formo en vortaroj.

La diversaj verbfinaĵoj prezentas agojn en kvar malsamaj manieroj — en kvar modoj. En la reala modo, oni faras distingon inter tri tempoj (AS, IS, OS). La aliaj modoj ne montras tempon:

Neŭtrala modo: I-finaĵo Reala modo: AS-finaĵo, IS-finaĵo aŭ OS-finaĵo

Стр. 16 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 18: plena manlibro de esperanta gramatiko

Vola modo: U-finaĵo Imaga modo: US-finaĵo

Legu ankaŭ pri vortfarado per verbaj finaĵoj, pri verboj kaj frazroloj, kaj pri kelkaj gravaj verboj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

I-verboj Bazaj reguloj I-verboj kiel subjekto I-verboj en aliaj frazroloj I-verboj kiel rekta priskribo I-verboj kun rolvortetoj I-verboj kvazaŭ ĉefverboj I-verboj kaj agaj O-vortoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Participoj Participoj estas vortoj, kiuj prezentas agon aŭ staton kvazaŭ econ de ĝia subjekto aŭ objekto. Participojn oni formas per specialaj participaj sufiksoj. Ekzistas ses participaj sufiksoj, tri aktivaj (ANT, INT, ONT) kaj tri pasivaj (AT, IT, OT).

Participoj kiel A-vortoj Participoj kiel E-vortoj Participoj kiel O-vortoj Kunmetitaj verboformoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Pasivo Bazaj reguloj Participelekto Pasivigeblaj frazoj

Стр. 17 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 19: plena manlibro de esperanta gramatiko

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Verboj kaj frazroloj La plej grava parto de frazo estas la ĉefverbo. Ĝi regas la gramatikon de la tuta frazo. Ĉefverbo estas kvazaŭ manuskripto de teatraĵo. Ĝi decidas, kiaj rolantoj povas aperi, kaj kiajn rolmontrilojn ili havu. Por konstrui frazojn korekte oni do devas por ĉiu verbo scii, kiaj rolantoj povas aŭ devas aperi. Plej grave estas scii detalojn pri subjekto, objekto kaj perverba priskribo. Tiujn rolojn oni povas nomi ĉefaj frazroloj. Ĉe iaj verboj ankaŭ al-komplemento estas grava frazrolo. Aliaj komplementoj (tempaj, lokaj, manieraj...) kondutas pli libere. Tiajn povas havi pli-malpli ĉiu verbo.

Ĉi tie aperos nur ekzemploj de diversaj specoj de verboj, kaj ne ĉiuj detaloj estos klarigitaj. Multaj verboj havas pluraj signifojn, kaj la reguloj por frazroloj povas esti malsamaj por la diversaj signifoj. Bonaj vortaroj donas pli da informoj, almenaŭ per ekzemplaj frazoj.

La ĉi-postaj klarigoj traktos ĉefe aktivajn frazojn. Tio estas la normala maniero montri agon. Frazojn kun objekto oni povas transformi en pasivon. Tiam la frazroloj ŝanĝiĝas.

Sensubjektaj verboj Senobjektaj verboj Objektaj verboj Verboj kun al-komplemento Priskribaj verboj Similsignifaj verboj Alternativaj frazkonstruoj IG-verboj IĜ-verboj Pri-verboj Kompleksaj verboj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Kelkaj gravaj verboj Esti Fariĝi kaj iĝi Havi Fari Igi Lasi Povi, devi kaj voli Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi

Стр. 18 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 20: plena manlibro de esperanta gramatiko

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Frazospecoj Fraztipoj kaj frazfunkcioj Kompleksaj frazoj Mallongigitaj frazoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Subfrazoj Kio estas subfrazo? Ke-frazoj Demandaj subfrazoj Rilataj subfrazoj Se-frazoj Ĉar-frazoj Aliaj subfrazoj (kun apenaŭ, dum, ĝis, kvankam, kvazaŭ, ol) Nerekta parolo

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Vortordo En Esperanto la ĉefa regulo de vortordo estas komprenebleco. Oni metu la vortojn en tia ordo, ke la senco estas klara. La diversaj finaĵoj, precipe N, ebligas grandan liberecon, sed la libereco ne estas absoluta. En tiu ĉi paragrafo temos ĉefe pri la ordo de frazpartoj:

Ordo de frazpartoj Antaŭmetado de frazparto

Aliaj reguloj pri vortordo «

Multaj E-vortecaj vortetoj staru normale por klareco ĝuste antaŭ tio, al kio ili rilatas, ekz. ankaŭ, eĉ, tre, nur. Ankaŭ ne staru antaŭ tio, kion ĝi neas.

Стр. 19 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 21: plena manlibro de esperanta gramatiko

Rolvorteto staru ĉiam antaŭ tio, kies rolon ĝi montras.

Kunliga vorteto (kaj, aŭ, sed k.a.) staru antaŭ tio, kion ĝi ligas al io. Kiam kunliga vorteto ligas tutan frazon al alia frazo, ĝi staru antaŭ la tuta ligata frazo.

Ajn staru tuj post tiu tabelvorto, kiun ĝi nuancas.

Legu ankaŭ pri la ordo de rektaj priskriboj de O-vortoj, A-vortoj kaj E-vortoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Propraj nomoj Nomspecoj Ne-Esperantigitaj nomoj Esperantigitaj nomoj Nomoj de landoj kaj popoloj Majuskloj ĉe propraj nomoj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Gramatiko /

Citaĵoj Kiam vortoj estas citataj, ili povas roli tiel, kiel ili laŭ finaĵoj kaj ordinaraj reguloj normale ne povus roli. Citataj vortoj ofte ne estas uzataj en normala maniero por reprezenti ian signifon. Ili reprezentas nur sin mem. Ĉiaj ajn vortoj, vortetoj, frazoj, frazpartoj aŭ aliaj esprimoj povas aperi kiel citaĵo. Eĉ alilingvaj esprimoj povas tiel aperi.

Citaĵoj ĉiam rolas O-vortece. Ili povas havi tiajn priskribojn, kiajn povas havi O-vorto. Ili povas havi la artikolon la aŭ alian difinilon. Ili povas havi rolvorteton, sed ne N-finaĵon (krom se la N-finaĵo mem estas parto de la citaĵo).

Citaĵoj ofte aperas inter citiloj aŭ alimaniere apartigite de la ordinaraj vortoj (ekz. per specialaj litertipoj), sed foje oni ne uzas tian apartigan rimedon.

Ofte oni uzas anoncesprimon (la vorto, la ideo, la nomo) antaŭ citaĵo. Se aperas anoncesprimo, ĝi transprenas ĉiujn eventualajn priskribojn, difinilojn kaj rolmontrilojn. La citaĵo mem tiam estas identiga priskribo de la anoncesprimo. Oni povus eĉ diri, ke citaĵo ĉiam rilatas al anoncesprimo, kiu tamen povas esti subkomprenata:

La "tuj" de sinjoroj estas multe da horoj.[PE.1282] = La ideo "tuj" signifas por sinjoroj multe da horoj.

Стр. 20 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 22: plena manlibro de esperanta gramatiko

Inter voli kaj fari estas grandega, grandega paŝo.[OV.422] = Inter la ago voli kaj la ago fari...

Legu la klarigon sub fari. = ...sub la vorto fari [en vortaro].

Kontraŭ la uzado de "li" en tiaj okazoj oni nenion povus havi.[LR.78] Ne temas pri iu viro, sed pri la vorto li.

Anstataŭ "la" oni povas ankaŭ diri "l'".[FE.27] = Anstataŭ la vorto "la" oni povas ankaŭ diri la vorton "l'". La vorto "l'" rolas kiel objekto.

Anstataŭ "ci" oni uzas ordinare "vi".[FE.16] = Anstataŭ la vorto "ci"... La citaĵo "vi" rolas kiel objekto sed sen N-finaĵo.

Estu kiel vi volas, se mi nur kunprenos kun mi mian "mi"![Rt.114] La citaĵa objekto "mi" ne havas N-finaĵon.

La franco diras pri infano "il", la germano diras "es".[LR.79] Fremdlingvaj vortoj aperas kiel objektoj, sed ne havas N-finaĵon. Oni povus enŝovi anoncesprimon, kiu tiam havus N-finaĵon: ...diras pri infano la vorton "il"...

Mi ne scias, sinjorino, kiel oni skribas bateau. E-a-u aŭ a-u?[M.50] Franca vorto rolas kiel objekto, sed ne havas N-finaĵon.

"Tabloj" estas O-vorto. La vorto O-vorto restas unu-nombra, ĉar tabloj estas nur unu vorto. Ĝia J-finaĵo estas nur parto de la citaĵo.

Pli bona estas malgranda "jen prenu" ol granda "morgaŭ venu".[PE.1954]

"Prenez garde aux enfants!" diris la strigo-patro.[FA3.37] Franca frazo rolas kiel objekto.

"Bonan tagon!" sonis subite tra la pordo. Citata salutfrazo rolas kiel subjekto. La N-finaĵoj devas resti sendepende de la frazrolo.

Signifi «

La objekto de la verbo signifi estas ofte citaĵo, kiu montras la signifon. Tiam oni normale ne uzu N-finaĵon:

La Angla vorto "house" signifas "domo". = ...signifas la ideon "domo". Se oni dirus ...signifas "domon", oni povus kompreni, ke la Angla vorto iel enhavus en si ankaŭ la signifon de la N-finaĵo.

La vorto "estonto" povas signifi nur "estonta persono", sed ĝi ne povas signifi "estonta tempo" aŭ "estonta afero".[LR.95]

Oni ankaŭ povas uzi N-finaĵon, se konfuzo ne povus estiĝi, sed tio estas nuntempe tre malofta: Metro de drapo signifus metron, kiu kuŝis sur drapo, aŭ kiu estas uzata por drapo.[FE.32]

Se la objekto de signifi ne mem montras la signifon, sed nur reprezentas ĝin, tiam oni nepre uzu N-finaĵon: Tiu vorto signifas ion, sed mi ne scias, kion ĝi signifas. Kion signifas "house"? "House" signifas "domo"! La vortetoj io kaj kio ne estas mem la signifoj de la priparolitaj vortoj. Ili neniel

Стр. 21 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 23: plena manlibro de esperanta gramatiko

estas citaĵoj. Sed en la jena frazo kio ja estas citaĵo: La Angla vorto "what" signifas "kio".

Rekta parolo «

Citaĵo povas esti frazo, kiun iu diris, pensis aŭ simile. Tian citaĵon oni nomas rekta parolo:

La kato diris: "Ĉu vi povoscias ĝibiĝi, ĉu vi povoscias ŝpini, ĉu vi povoscias aperigi fajrerojn?"[FA2.39]

"Lasu ĝin trankvila!" diris la patrino, "ĝi ja al neniu ion faras!"[FA2.36]

Rektan parolon oni povas ofte transformi en subfrazon. Tion oni nomas nerekta parolo: La kato demandis, ĉu ĝi povoscias ĝibiĝi. La patrino diris, ke ili lasu ĝin trankvila.

Titoloj de libroj k.s. «

Titoloj de libroj, gazetoj k.s. povas esti traktataj kiel citaĵoj. Se la titolo estas alilingva, tio estas eĉ nepra. Iaj Esperantlingvaj titoloj povas esti uzataj kiel ordinaraj vortoj, aliaj devas esti traktataj kiel citaĵoj. Striktaj reguloj ne ekzistas:

Ĉu vi legis (la libron) Pan Tadeusz? La Pollingva nomo ne povas akcepti N-finaĵon. Oni povas enmeti la anoncvorton libro, kiu tiam ricevas la finaĵon.

Ĉu vi legis la Parnasan Gvidlibron? La Esperantlingva titolo facile akceptas N-finaĵon. Uzi ĝin kiel citaĵon sen N-finaĵo estus strange.

Ĉu vi legis Sinjoron Tadeo? Ĉu vi legis (la libron) Sinjoro Tadeo? La Esperantlingva titolo povas akcepti N-finaĵon, sed tio povas ŝajni stranga. Oni ja ne legis sinjoron, sed libron. Oni povas alternative uzi la titolon kiel citaĵon, eventuale kun anoncesprimo.

Ĉu vi legis "Ĉu vi kuiras ĉine?"? Tiu ĉi Esperantlingva titolo devas esti traktata kiel citaĵo, ĉar ĝi estas tuta frazo.

Nun la ludiloj komencis ludi, jen "Ni ricevas gastojn", jen "Rabistoj kaj urbaj soldatoj", jen "Kaŝiĝo".[FA1.99] Nomoj de infanludoj aperas kiel objektoj, sed sen N-finaĵo, ĉar ili estas citaĵoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Vortfarado /

Vortfaraj principoj La reguloj kaj principoj de vortfarado estos ĉi tie klarigitaj en maniero speciala por PMEG. Aliaj lernolibroj uzas aliajn manierojn klarigi la samajn aferojn.

La Akademio de Esperanto klarigas la vortfaradon surbaze de teorio pri "tri ĉefaj signifo-kategorioj" (Aktoj de la Akademio, p. 69 — 70). Ankaŭ PAG uzas tian teorion. La klarigoj en PMEGprincipe esprimas la samon, sed per aliaj vortoj.

Стр. 22 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 24: plena manlibro de esperanta gramatiko

La vortfarado baziĝas sur Vortelementoj kaj signifoj.

Farante vortojn oni sekvas tri bazajn principojn:

Uzo de vortklasaj finaĵoj Uzo de precizigaj antaŭelementoj Vortigo de frazetoj

Legu ankaŭ pri:

Streĉitaj formoj Ŝajnaj kunmetaĵoj

Krome oni uzas afiksojn por fari kunmetaĵojn. Multaj afiksoj sekvas baze la ordinarajn principojn, sed iuj afiksoj sekvas tute proprajn regulojn.

Kunskriboj kiel membroj-abonantoj, nigra-blanka, vole-ne-vole, pli-malpli k.s., estas en PMEG rigardataj ne kiel kunmetaĵoj, sed kiel apartaj vortoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Vortfarado /

Afiksoj Kio estas afikso? Sufiksoj Prefiksoj Afiksecaj elementoj

Ekzistas ankaŭ neoficialaj afiksoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Vortfarado /

Neoficialaj afiksoj Neoficialaj sufiksoj Neoficialaj prefiksoj Internaciaj afiksoj (klarigoj de internaciaj prefiksoj de mezurunuoj, kaj iomete pri kemia vortfarado)

Krom la oficialaj afiksoj ekzistas ankaŭ neoficialaj. La plej multaj el ili estas specialaj afiksoj uzataj nur en faka lingvaĵo, en scienco, en tekniko k.s. Iuj estas nuraj proponoj, kaj estas apenaŭ uzataj entute. Sed kelkaj aperas eĉ en ordinara lingvaĵo.

Стр. 23 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 25: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ofte estas malfacile juĝi, ĉu temas pri vera afikso, aŭ pri restaĵo de afikso en alia lingvo, ekz. Latino aŭ la Greka. Tia ŝajna afikso nomiĝas eksafikso. La ĉi-postaj klarigoj tamen provas laŭeble distingi. Tio, kio ĉiam nur estas eksafikso, ne estas klarigita ĉi tie. Ne aperas do ekz. radikofinoj kiel "aci", "ici", "itat" kaj "ent", aŭ radikokomencoj kiel "dia", "epi" kaj "peri", ĉar ili neniam estas uzataj kiel veraj afiksoj en Esperanto. Se oni interesiĝas pri tiaj radikopartoj, oni legu libron pri Latino aŭ la Greka. Sed ja aperas kelkaj "duonafiksoj", kiuj normale nur estas eksafiksoj, sed kiuj iafoje aperas prove, eksperimente aŭ fuŝe en vera afiksa uzo.

Legu ankaŭ pri ŝajnaj IN-afiksoj kaj ŝajnaj ISM-sufiksoj kaj IST-sufiksoj.

Ĉu enkonduki novajn afiksojn? «

Multaj Esperantistoj pensas, ke afiksoj estas la plej bona parto de Esperanto. Tial ili volas krei pli da afiksoj. "Ju pli multaj afiksoj, des pli bona Esperanto." La boneco de la Esperanta vortfarado tamen ne troviĝas en la afiksa sistemo, sed ĝenerale en la eblo libere krei kunmetitajn vortojn. Tion oni faras ne nur per afiksoj, sed ankaŭ per kunmetado de ordinaraj radikoj kaj vortetoj.

Ordinarajn radikojn oni uzas en la vortfarado laŭ ĝeneralaj principoj, kiuj estas tiel facilaj, ke plej multaj lernolibroj eĉ ne klarigas ilin. Oni lernas tian vortfaradon precipe el praktikaj ekzemploj.

La afiksojn oni devas tamen aparte lerni. Por ĉiu (vera) afikso oni devas ekscii, kiel uzi ĝin. Tial la lernolibroj ilin zorge klarigas.

La oficialaj afiksoj funkcias bonege kaj estas tre utilaj en Esperanto, ĉar ĉiuj jam kiel komencantoj lernas ilin. Novaj afiksoj tamen ne estas troveblaj en la lernolibroj, kaj oni apenaŭ havas okazon ekscii, kiel uzi ilin.

Novaj ordinaraj radikoj facile eniras en la lingvon, ĉar por ili ne validas specialaj reguloj, sed novaj afiksoj malofte sukcesas hejmiĝi en Esperanto. Se oni sentas, ke necesas nova radiko, oni do prefere enkonduku ĝin ne kiel afikson, sed kiel ordinaran radikon, kiun ĉiuj povas facile uzi laŭ la bazaj vortfaraj principoj.

Iuj novaj afiksoj renkontas problemojn, ĉar ili kolizias kun jam ekzistantaj vortoj. Tiaj novaĵoj estas normale tre evitindaj.

La ĉi-antaŭaj avertoj tamen ne signifas, ke oni malpermesu ĉiajn ajn novajn afiksojn. Se nova afikso vere estas bezonata, kaj funkcias bone, tiam ĝi ja povas esti akceptata. Multaj neoficialaj fakaj afiksoj funkcias tute bone, kaj oni uzu ilin libere sur iliaj apartaj uzokampoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Gramatiko en la Fundamento La libro Fundamento de Esperanto estas la bazo de Esperanto. Ĝi enhavas ĉapitron nomitan Fundamenta Gramatiko de la Lingvo Esperanto en Kvin Lingvoj. Tiu ĉapitro enhavas la famajn 16 regulojn. Estas ofta miskompreno, ke Esperanto havas nur 16 regulojn. Fakte la nombro de reguloj estas multege pli granda. Eĉ estas 17 reguloj jam en la Fundamenta Gramatiko, ĉar ĝi komenciĝas per instruo pri la alfabeto, kiu ne estas numerita. Krome en la parto Ekzercaro troviĝas pli da reguloj,

Стр. 24 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 26: plena manlibro de esperanta gramatiko

kaj per rektaj instruoj, kaj per ekzemploj.

La Fundamenta Gramatiko estas tamen la plej grava gramatika regularo de Esperanto. Ĝi estas la bazo de ĉiuj aliaj reguloj. La teksto povas tamen en kelkaj lokoj ŝajni konfuzita el vidpunkto de moderna lingvoscienco. Oni memoru, ke la teksto estis verkita en la fino de la 19-a jarcento, en tute tradicia stilo, kaj tute el Eŭropa vidpunkto. Por ĝuste kompreni la tekston oni ne nur devas havi ĝeneralajn sciojn pri Eŭropaj lingvoj, sed oni devas ankaŭ konsideri, ke la tiutempa lingvoscienco estis malpli evoluinta ol la nuntempa. Oni devas kompreni la regulojn laŭ la tiutempa stilo de klarigoj. Por ĝuste kompreni estas ofte absolute necese kompari kun la praktikaj ekzemploj en la Ekzercaro. Oni nepre ne provu legi la regulojn kiel matematikecan aŭ logikecan sistemon de aksiomoj, ĉar tiel ili ne estis verkitaj.

La Fundamenta Gramatiko en la Fundamento estas en la lingvoj Franca, Angla, Germana, Rusa kaj Pola, sed ne en Esperanto. En la libro Fundamenta Krestomatio troviĝas Esperanta versio (p. 239-241), sed tiu versio, kvankam grava, ne estas oficiala leĝodona versio, kiel la versioj en la Fundamento.

La kvin nacilingvaj versioj ne estas tute samaj. En iuj versioj troviĝas aferoj, kiuj mankas en aliaj. La Esperanta versio, kiu sekvas ĉi-poste, estas kunmeto de la kvin nacilingvaj tekstoj. Ĝi enhavas ĉiujn regulojn, reguletojn, komentojn kaj ekzemplojn de ĉiuj kvin versioj de la Fundamenta Gramatiko. La vortelekto estas grandparte bazita sur la Esperanta versio en la Fundamenta Krestomatio. La nacilingvaj versioj enhavas ankaŭ nacilingvajn tradukojn de Esperantaj ekzemploj. Tiuj estas forigitaj krom en du lokoj (reguloj 3 kaj 16). Ankaŭ klarigoj pri elparolo estas forlasitaj.

Por tiuj, kiuj volas detale studi la diferencojn inter la kvin versioj, ekzistas en la naŭa kaj deka eldonoj de la Fundamento aldonaĵo nomata Kompara Teksto de la Kvinlingva Fundamenta Gramatiko. Tie estas detale montrite, kio troviĝas en kiu versio. Oni ankaŭ povas legi la Fundamenton en la Reto.

Fundamenta Gramatiko en Esperanta traduko «

GRAMATIKO

A) ALFABETO

A a, B b, C c, Ĉ ĉ, D d, E e, F f,

G g, Ĝ ĝ, H h, Ĥ ĥ, I i, J j, Ĵ ĵ,

K k, L l, M m, N n, O o, P p, R r,

S s, Ŝ ŝ, T t, U u, Ŭ ŭ, V v, Z z.

Rimarko 1: La litero ŭ estas uzata nur post vokaloj (en diftongoj).

Rimarko 2: Presejoj, kiuj ne posedas la literojn ĉ, ĝ, ĥ, ĵ, ŝ, ŭ, povas anstataŭ ili uzi ch, gh, hh, jh, sh, u.

B) PARTOJ DE PAROLO

1. Artikolo nedifinita ne ekzistas; ekzistas nur artikolo difinita, la, egala por ĉiuj genroj, kazoj kaj nombroj.

Стр. 25 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 27: plena manlibro de esperanta gramatiko

Rimarko. La uzado de la artikolo estas tia sama, kiel en la Germana, Franca kaj aliaj lingvoj. La personoj, por kiuj la uzado de la artikolo prezentas malfacilaĵon, povas tute ĝin ne uzi.

2. Substantivoj estas formataj per aldono de o al la radiko. Por la formado de la pluralo oni aldonas la finiĝon j al la singularo. Kazoj ekzistas nur du: nominativo kaj akuzativo. La radiko kun aldonita oestas la nominativo, la akuzativo aldonas n post la o. La ceteraj kazoj estas esprimataj per helpo de prepozicioj: la genitivo per de, la dativo per al, la instrumentalo (ablativo) per per, aŭ aliaj prepozicioj laŭ la senco. Ekz. radiko patr, la patr|o, al la patr|o, de la patr|o, la patr|o|n, por la patr|o, kun la patr|o, la patr|o|j, la patr|o|j|n, per la patr|o|j, por la patr|o|j.

3. Adjektivoj estas formataj per aldono de a al la radiko. Kazoj kaj nombroj kiel ĉe substantivoj. La komparativo estas farata per la vorto pli, la superlativo per plej. Post la komparativo la vorto "que" (France), "than" (Angle), "als" (Germane), "ĉem" (Ruse), "niż" (Pole) tradukiĝas per ol, kaj post la superlativo la vorto "de" (France) tradukiĝas per el. Ekz. pli blank|a ol neĝ|o; mi hav|as la plej bel|a|n patr|in|o|n el ĉiu|j; mi hav|as la plej bon|a|n patr|in|o|n.

4. La bazaj numeraloj (ne deklinaciataj) estas: unu (1), du (2), tri (3), kvar (4), kvin (5), ses (6), sep (7), ok (8), naŭ (9), dek (10), cent (100), mil (1000). La dekoj kaj centoj estas formataj per simpla kunigo de la numeraloj. Por la ordaj numeraloj oni aldonas la adjektivan finiĝon a; por la multiplikaj — la sufikson obl; por la frakciaj — on; por la kolektivaj — op; por la distribuaj — la vorton po. Krom tio povas esti uzataj numeraloj substantivaj kaj adverbaj. Ekz. kvin|cent tri|dek tri (533); kvar|a, unu|a, du|a; unu|o, cent|o; sep|e, unu|e, du|e; tri|obl|a; kvar|on|o, du|on|o; du|op|e, kvar|op|e; po kvin.

5. La pronomoj personaj estas: mi, vi, li, ŝi, ĝi (por bestoj aŭ aĵoj), si, ni, ili, oni (senpersona plurala pronomo). Pronomoj posedaj estas formataj per aldono de la adjektiva finiĝo a. La deklinacio de la pronomoj estas kiel ĉe substantivoj. Ekz. mi|n, mi|a, la vi|a|j.

6. Verbo ne estas ŝanĝata laŭ personoj nek nombroj; ekz. mi far|as, la patr|o far|as, ili far|as.

Verbaj formoj:

a) La tempo prezenca finiĝas per as; ekz. mi far|as.

b) La tempo preterita per is: vi far|is, li far|is.

c) La tempo futura per os: ili far|os.

ĉ) La modo kondicionala per us: ŝi far|us.

d) La modo imperativa per u: far|u, ni far|u.

e) La modo infinitiva per i: far|i.

Participoj (kaj gerundioj):

Estas du formoj de participo en la internacia lingvo, la deklinaciebla aŭ adjektiva, kaj la nedeklinaciebla aŭ adverba.

f) La participo aktiva prezenca finiĝas per ant: far|ant|a, far|ant|e.

g) La participo aktiva preterita per int: far|int|a, far|int|e.

Стр. 26 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 28: plena manlibro de esperanta gramatiko

ĝ) La participo aktiva futura per ont: far|ont|a, far|ont|e.

h) La participo pasiva prezenca per at: far|at|a, far|at|e.

ĥ) La participo pasiva preterita per it: far|it|a, far|it|e.

i) La participo pasiva futura per ot: far|ot|a, far|ot|e.

Ĉiuj formoj de la pasivo estas formataj per helpo de responda formo de la verbo est kaj prezenca aŭ preterita participo pasiva de la bezonata verbo, la prepozicio ĉe la pasivo estas de. Ekz. ŝi est|as am|at|a de ĉiu|j (participo prezenca: la afero fariĝas); la pord|o est|as ferm|it|a (participo preterita: la afero jam estas farita).

7. Adverboj estas formataj per aldono de e al la radiko. Gradoj de komparado estas la samaj kiel ĉe adjektivoj. Ekz. mi|a frat|o pli bon|e kant|as ol mi.

8. Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas la nominativon.

C) ĜENERALAJ REGULOJ

9. Ĉiu vorto estas legata, kiel ĝi estas skribita. Ne estas neelparolataj literoj.

10. La akcento estas ĉiam sur la antaŭlasta silabo.

11. Vortoj kunmetitaj estas formataj per simpla kunigo de la vortoj (radikoj) (la ĉefa vorto staras en la fino); ili estas kune skribitaj kiel unu vorto, sed, en elementaj verkoj, disigitaj per streketoj (|)(1). La gramatikaj finiĝoj estas rigardataj ankaŭ kiel memstaraj vortoj. Ekz. vapor|ŝip|o estas formita de: vapor, ŝip kaj o (finiĝo de la substantivo).

1. En leteroj kaj verkoj destinitaj por personoj jam povosciantaj la internacian lingvon, la streketoj inter la partoj de la vortoj ne estas uzataj. Ili celas ebligi al ĉiuj facile trovi en la vortaro la ĝustan sencon de ĉiu el la elementoj de la vorto kaj tiel ricevi ilian plenan signifon, sen ia ajn antaŭa studo de la gramatiko.

12. Se en frazo estas alia nea vorto, la vorto ne estas forlasata. Ekz. mi neniam vid|is, mi nenio|n vid|is.

13. En frazoj respondantaj al la demando "kien", la vortoj ricevas la finiĝon de la akuzativo. Ekz. kie vi est|as?, tie (en tiu loko); kie|n vi ir|as?, tie|n (al tiu loko), mi ir|as Pariz|o|n, London|o|n, Varsovi|o|n, dom|o|n.

14. Ĉiu prepozicio havas en Esperanto difinitan kaj konstantan signifon, kiu fiksas ĝian uzon; sed se ni devas uzi ian prepozicion kaj la rekta senco ne montras al ni, kiun prepozicion ni devas preni, tiam ni uzas la prepozicion je, kiu ne havas memstaran signifon; ekz. ĝoj|i je tio, rid|i je tio, enu|o je la patr|uj|o, mal|san|a je la okul|o|j.

La klareco neniel suferas pro tio, ĉar en ĉiuj lingvoj oni uzas en tiaj okazoj iun ajn prepozicion, se nur la uzado donis al ĝi sankcion; en la internacia lingvo ĉiam estas uzata en similaj okazoj nur la prepozicio je.

Anstataŭ la prepozicio je oni povas ankaŭ uzi la akuzativon sen prepozicio, se oni timas nenian dusencaĵon.

Стр. 27 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 29: plena manlibro de esperanta gramatiko

15. La tiel nomataj vortoj "fremdaj", t.e. tiuj, kiujn la plimulto de la lingvoj prenis el unu fremda fonto, estas uzataj en la lingvo internacia sen ŝanĝo, ricevante nur la ortografion kaj la gramatikajn finiĝojn de tiu ĉi lingvo. Tia estas la regulo koncerne la bazajn vortojn, sed ĉe diversaj vortoj de unu radiko estas pli bone uzi senŝanĝe nur la vorton bazan kaj formi la ceterajn derivaĵojn el tiu ĉi lasta laŭ la reguloj de la lingvo internacia. Ekz. tragedi|o, sed tragedi|a; teatr|o, sed teatr|a (ne: teatrical|a), k.t.p.

16. La finiĝo o de substantivoj kaj la a de la artikolo povas esti iafoje forlasataj kaj anstataŭataj de apostrofo pro belsoneco. Ekz. Ŝiller' (Schiller) anstataŭ Ŝiller|o; de l' mond|o anstataŭ de la mond|o; dom' anstataŭ dom|o.

Rektaj gramatikaj instruoj el la Fundamenta Ekzercaro «

Nomoj de la literoj: a, bo, co, ĉo, do, e, fo, go, ĝo, ho, ĥo, i, jo, ĵo, ko, lo, mo, no, o, po, ro, so, ŝo, to, u, ŭo, vo, zo.[FE.1]

Anstataŭ "ci" oni uzas ordinare "vi".[FE.16]

La artikolo "la" estas uzata tiam, kiam ni parolas pri personoj aŭ objektoj konataj. Ĝia uzado estas tia sama kiel en la aliaj lingvoj. La personoj, kiuj ne komprenas la uzadon de la artikolo (ekzemple rusoj aŭ poloj, kiuj ne scias alian lingvon krom sia propra), povas en la unua tempo tute ne uzi la artikolon, ĉar ĝi estas oportuna sed ne necesa. Anstataŭ "la" oni povas ankaŭ diri "l'" (sed nur post prepozicio, kiu finiĝas per vokalo).[FE.27]

Vortoj kunmetitaj estas kreataj per simpla kunligado de vortoj; oni prenas ordinare la purajn radikojn, sed, se la bonsoneco aŭ la klareco postulas, oni povas ankaŭ preni la tutan vorton, t. e. la radikon kune kun ĝia gramatika finiĝo. Ekzemploj: skribtablo aŭ skribotablo (= tablo, sur kiu oni skribas); internacia (= kiu estas inter diversaj nacioj); tutmonda (= de la tuta mondo); unutaga (= kiu daŭras unu tagon); unuataga (= kiu estas en la unua tago); vaporŝipo (= ŝipo, kiu sin movas per vaporo); matenmanĝi, tagmanĝi, vespermanĝi; abonpago (= pago por la abono).[FE.27]

Ĉiuj prepozicioj per si mem postulas ĉiam nur la nominativon. Se ni iam post prepozicio uzas la akuzativon, la akuzativo tie dependas ne de la prepozicio, sed de aliaj kaŭzoj. Ekzemple: por esprimi direkton, ni aldonas al la vorto la finon "n"; sekve: tie (= en tiu loko), tien (= al tiu loko); tiel same ni ankaŭ diras: "la birdo flugis en la ĝardenon, sur la tablon", kaj la vortoj "ĝardenon", "tablon" staras tie ĉi en akuzativo ne ĉar la prepozicioj "en" kaj "sur" tion ĉi postulas, sed nur ĉar ni volis esprimi direkton, t. e. montri, ke la birdo sin ne trovis antaŭe en la ĝardeno aŭ sur la tablo kaj tie flugis, sed ke ĝi de alia loko flugis al la ĝardeno, al la tablo (ni volas montri, ke la ĝardeno kaj tablo ne estis la loko de la flugado, sed nur la celo de la flugado); en tiaj okazoj ni uzus la finiĝon "n" tute egale ĉu ia prepozicio starus aŭ ne. — Morgaŭ mi veturos Parizon (aŭ en Parizon).[FE.28]

Se ni bezonas uzi prepozicion kaj la senco ne montras al ni, kian prepozicion uzi, tiam ni povas uzi la komunan prepozicion "je". Sed estas bone uzadi la vorton "je" kiel eble pli malofte. Anstataŭ la vorto "je" ni povas ankaŭ uzi akuzativon sen prepozicio. — Mi ridas je lia naiveco (aŭ mi ridas pro lia naiveco, aŭ: mi ridas lian naivecon). — Je la lasta fojo mi vidas lin ĉe vi (aŭ: la lastan fojon). — Mi veturis du tagojn kaj unu nokton. — Mi sopiras je mia perdita feliĉo (aŭ: mian perditan feliĉon). — El la dirita regulo sekvas, ke se ni pri ia verbo ne scias, ĉu ĝi postulas post si la akuzativon (t. e. ĉu ĝi estas aktiva) aŭ ne, ni povas ĉiam uzi la akuzativon. Ekzemple, ni povas diri "obei al la patro" kaj "obei la patron" (anstataŭ "obei je la patro"). Sed ni ne uzas la akuzativon tiam, kiam la klareco de la senco tion ĉi malpermesas; ekzemple: ni povas diri "pardoni al la malamiko" kaj "pardoni la malamikon", sed ni devas

Стр. 28 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 30: plena manlibro de esperanta gramatiko

diri ĉiam "pardoni al la malamiko lian kulpon".[FE.29]

Ia, ial, iam, ie, iel, ies, io, iom, iu. — La montritajn naŭ vortojn ni konsilas bone ellerni, ĉar el ili ĉiu povas jam fari al si grandan serion da aliaj pronomoj kaj adverboj. Se ni aldonas al ili la literon "k", ni ricevas vortojn demandajn aŭ rilatajn: kia, kial, kiam, kie, kiel, kies, kio, kiom, kiu. Se ni aldonas la literon "t", ni ricevas vortojn montrajn: tia, tial, tiam, tie, tiel, ties, tio, tiom, tiu. Aldonante la literon "ĉ", ni ricevas vortojn komunajn: ĉia, ĉial, ĉiam, ĉie, ĉiel, ĉies, ĉio, ĉiom, ĉiu. Aldonante la prefikson "nen", ni ricevas vortojn neajn: nenia, nenial, neniam, nenie, neniel, nenies, nenio, neniom, neniu. Aldonante al la vortoj montraj la vorton "ĉi", ni ricevas montron pli proksiman; ekzemple: tiu (pli malproksima), tiu ĉi (aŭ ĉi tiu) (pli proksima); tie (malproksime), tie ĉi aŭ ĉi tie (proksime). Aldonante al la vortoj demandaj la vorton "ajn", ni ricevas vortojn sendiferencajn: kia ajn, kial ajn, kiam ajn, kie ajn, kiel ajn, kies ajn, kio ajn, kiom ajn, kiu ajn. Ekster tio el la diritaj vortoj ni povas ankoraŭ fari aliajn vortojn, per helpo de gramatikaj finiĝoj kaj aliaj vortoj (sufiksoj); ekzemple: tiama, ĉiama, kioma, tiea, ĉi-tiea, tieulo, tiamulo k. t. p. (= kaj tiel plu).[FE.30]

Glaso de vino estas glaso, en kiu antaŭe sin trovis vino, aŭ kiun oni uzas por vino; glaso da vino estas glaso plena je vino. — Alportu al mi metron da nigra drapo (Metro de drapo signifus metron, kiu kuŝis sur drapo, aŭ kiu estas uzata por drapo). "Da" post ia vorto montras, ke tiu ĉi vorto havas signifon de mezuro.[FE.32]

La sufikso "um" ne havas difinitan signifon, kaj tial la (tre malmultajn) vortojn kun "um" oni devas lerni, kiel simplajn vortojn. Ekzemple: plenumi, kolumo, manumo. — Mi volonte plenumis lian deziron.[FE.42]

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Parencoj kaj familianoj La sekva prezento montras per fantazia ekzemplo, kiel oni esprimas diversajn parencajn rilatojn en Esperanto. La ekzemplo ne elĉerpas la eblojn plene. Ankoraŭ pli da vortoj estas fareblaj per diversaj afiksoj kaj afiksecaj elementoj.

La familio de Nino kaj Antono «

Supre estas pli aĝaj parencoj, malsupre pli junaj.

La strekoj montras rilatojn inter gepatroj kaj iliaj infanoj.

Ĉiuj virinaj nomoj ĉi tie finiĝas per ...ino. Ĉiuj aliaj nomoj estas viraj. La nomoj estas tiel elektitaj por klareco, sed ne ekzistas regulo, ke virinaj nomoj finiĝu per ...ino.

Стр. 29 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 31: plena manlibro de esperanta gramatiko

Antono kaj " width="706" height="322" alt="" />

Antono kaj Nino estas geedzoj. Li estas ŝia edzo, kaj ŝi estas lia edzino. Ili estas geedziĝintaj. Li estasedziĝinta al ŝi, kaj ŝi estas edziniĝinta al li.

Antono kaj Nino havas du infanojn, Ernestino kaj Vilhelmo. Antono kaj Nino estas la gepatroj de tiuj ĉi infanoj. Antono estas ilia patro, kaj Nino estas ilia patrino . La infanoj nomas Antonon Paĉjo, kaj ili nomas Ninon Panjo (la karesnomoj Paĉjo kaj Panjo kaj aliaj ĉi-postaj voknomoj estas faritaj per la sufiksoj ĈJ kaj NJ). Vilhelmo estas filo de Antono kaj Nino, kaj Ernestino estas ilia filino. Vilhelmo kaj Ernestino estas iliaj gefiloj.

Antono havas fraton, Hugo, kaj fratinon, Mesalino. Antono, Hugo kaj Mesalino estas gefratoj. Antono nomas Hugon Fraĉjo, kaj li nomas Mesalinon Franjo. Nino havas fratinon, Karolino, kaj fraton, Teodoro. Ne ekzistas specialaj vortoj por montri, ĉu frato aŭ fratino estas pli aŭ malpli aĝa. Je bezono oni diru simple pli aĝa fratino, malpli aĝa frato k.s. Sed pli aĝa frato aŭ fratino eble povas nomi sian pli junan fraton aŭ fratinon frateto kaj fratineto.

Antono havas unu onklon, Petro (frato de lia patrino). Li nomas lin oĉjo Petro, aŭ simple Oĉjo. Antono estas nevo de Petro. Nino havas unu onklon kaj du onklinojn, Ludoviko (frato de ŝia patrino), Florino (fratino de ŝia patrino), kaj Anĝelino (fratino de ŝia patro). Ŝi estas ilia nevino. Ili estas ŝiaj geonkloj. Ŝi nomas la onklinojn onjo Florino kaj onjo Anĝelino, aŭ simple Onjo. Nino kaj ŝiaj gefratoj, Karolino kaj Teodoro, estas genevoj de siaj geonkloj.

Nino havas du avojn, Adamo (la patro de ŝia patro) kaj Danielo (la patro de ŝia patrino). Ŝi nomas ilin Aveto, Avĉjo aŭ simile. Nino ankaŭ havas du avinojn, Jozefino (la patrino de ŝia patro) kaj Kolombino (la patrino de ŝia patrino). Ŝi nomas ilin Avineto, Avinjo aŭ simile. Nino estas nepino de Adamo, Jozefino, Danielo kaj Kolombino, kaj ili estas ŝiaj geavoj.

Antono estas nepo de Karlo kaj Esperino (la gepatroj de lia patrino). Liaj aliaj geavoj ne estas montritaj. Antono kaj liaj gefratoj, Hugo kaj Mesalino, estas genepoj de siaj geavoj.

Ernestino kaj Vilhelmo (la infanoj de Antono kaj Nino) estas pragenepoj (pranepino kaj pranepo), de Adamo, Jozefino, Danielo, Kolombino, Karlo kaj Esperino. Adamo estas unu el la praavoj de Ernestino kaj Vilhelmo, kaj Esperino estas unu el iliaj praavinoj.

Стр. 30 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 32: plena manlibro de esperanta gramatiko

Antono havas bopatron, Johano (la patro de lia edzino). Li ankaŭ havas bopatrinon, Adelino (la patrino de lia edzino). Ili estas liaj bogepatroj. Li estas ilia bofilo. Nino estas bofilino de Paŭlo kaj Meluzino (la gepatroj de ŝia edzo).

Antono havas tri bofratinojn, Karolino (fratino de lia edzino), Jakelino (edzino de lia frato) kaj Katarino (edzino de frato de lia edzino). Li ankaŭ havas du bofratojn, Teodoro (frato de lia edzino) kaj Nikodemo (edzo de lia fratino). Ne ekzistas speciala vorto por la parenceco inter Johano kaj Paŭlo, aŭ inter Meluzino kaj Adelino, kvankam iliaj infanoj estas geedziĝintaj unu al la alia.

Nino estas pranevino de Nikolao (frato de unu el ŝiaj geavoj), kaj de Klaŭdino (fratino de alia el ŝiaj geavoj). Nikolao estas praonklo de Nino, kaj Klaŭdino estas praonklino de Nino.

Nino havas du gekuzojn, Felikso kaj Frino (infanoj de ŝia onklino Anĝelino). Felikso estas ŝia kuzo, kaj Frino estas ŝia kuzino. La infanoj de Nino (Ernestino kaj Vilhelmo) estas pragekuzoj de Georgo, la filo de Felikso, ĉar iliaj gepatroj estas gekuzoj. Tomaso kaj Sabino estas bogekuzoj, ĉar lia onklino estas edzino de ŝia onklo.

Paŭlo, la patro de Antono, estas edziĝinta dufoje. Lia dua edzino, Malvino, estas duonpatrino (vicpatrino) de Antono, Hugo kaj Mesalino, la infanoj de lia unua geedziĝo. Antono estas duonfilo (vicfilo) de Malvino, kaj Mesalino estas ŝia duonfilino (vicfilino). Roberto estas duonfrato de Antono, kaj Evelino estas lia duonfratino. Ili havas nur unu el siaj gepatroj komuna. Ankaŭ Malvino estas edziniĝinta dufoje. Ŝia dua edzo, Paŭlo, estas duonpatro (vicpatro) de Mikelo, la filo de ŝia unua geedziĝo (kun Filipo). Antono estas duonfrato (vicfrato) de Mikelo, kaj Mesalino estas duonfratino (vicfratino) de Mikelo. Ili havas neniun el siaj gepatroj komuna. Ne ekzistas speciala esprimo por Filipo, kiu eĉ ne estas rigardata kiel familiano.

Legu pli detale pri prefikseca uzo de DUON kaj VIC en parencovortoj.

Seksa signifo de parencovortoj «

La vortoj edzo, patro, filo, frato, onklo, nevo, avo, nepo kaj kuzo estas viraj. Por la respondaj inaj parencoj oni devas uzi la sufikson IN. Se oni parolas pri ambaŭ seksoj, oni devas uzi la prefikson GE.

La vortoj parenco, infano kaj familiano estas sekse neŭtralaj. Se oni volas aparte montri inan sekson, oni povas uzi la sufikson IN. Se oni volas aparte montri viran sekson, oni povas uzi la vorton vira, aŭ la radikon VIR prefiksece. Oni ankaŭ povas uzi la prefikson GE, se oni volas emfazi, ke temas pri ambaŭ seksoj.

Legu pli pri la seksa signifo de radikoj kaj O-vortoj.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Simboloj kaj mallongigoj ekz.

ekzemple k.a.

Стр. 31 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 33: plena manlibro de esperanta gramatiko

kaj aliaj k.s.

kaj simile, kaj similaj k.t.p.

kaj tiel plu p.

paĝo t.e.

tio estas

PMEG Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko

PAG Plena Analiza Gramatiko de Esperanto

NPIV La Nova Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (kiam temas pri la antaŭa versio de tiu vortaro, ne uziĝas mallongigo, sed la nomo Plena Ilustrita Vortaro.

→ fariĝas, estas ŝanĝebla al (k.s.)

= estas egala al, signifas

≈ estas proksimume egala al, signifas proksimume

| limo inter vortelementoj (en klarigoj pri elparolo = mallongega paŭzeto en la elparolo)

Apud Majuskla vokalo montras akcenton en tiuj lokoj, kie temas pri akcentado.

[...] Parto de frazo estas forlasita. Precipe temas pri Zamenhofaj ekzemploj, kiujn necesis mallongigi.

ekzemplo° La vorto aŭ vortelemento ne troviĝas en NPIV. Por klarigo vidu la liston de novaj vortoj.

*ekzemplo* La ekzemplo (aŭ signifo) estas erara aŭ tre malrekomendinda.

ekzemplo[FA1.153] La ekzemplo estas Zamenhofa el Fabeloj de Andersen, la unua parto, paĝo 153. Ĉiuj ekzemploj kun simila mallongigo estas Zamenhofaj. Vidu la liston de literaturo.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Listo de novaj vortoj En PMEG menciiĝas kelkaj lingvoelementoj, kiuj ne troviĝas en NPIV. Tiaj elementoj havas en PMEG la simbolon °, ekz.: platino°.

Стр. 32 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 34: plena manlibro de esperanta gramatiko

Jen listo de ĉiuj tiaj novaj elementoj kun mallongaj klarigoj pri signifo kaj deveno. En kelkaj okazoj la elemento ja troviĝas en NPIV, sed en iomete alia formo aŭ kun iomete alia signifo.

Iuj vortoj estas menciitaj nur grupe en la fino de la listo.

Ne aperas en la listo esprimoj, kiuj estas simplaj eraroj. Ankaŭ propraj nomoj de personoj ne aperas.

Notu bone, ke ne ĉiuj elementoj en la listo estas rekomendindaj. Kelkaj estas eĉ rekte malrekomendataj de PMEG. Ili havas steletojn, ekz.: *graŭ*.

La signo vertikalo montras limon inter radiko kaj finaĵo, ekz.: stere|o.

La mallongigo BW montras, ke la aŭtoro de PMEG mem estas la iniciatinto aŭ unu el la iniciatintoj de la novaĵo, aŭ ke la novaĵo almenaŭ ne estas aliloke registrita. Pri aliaj fontoj vidu la literaturliston.

Nova elemento Klarigo Komento Fonto*AB* "fiksa instalaĵo" sufikso Esperanta Bildvortaro*ADOR* "ne-aŭtomata konstrumaŝino" sufikso Esperanta BildvortaroAFRO prefiksa mallongigo de "Afriko" prefikso BW

ARI "nombrosistemo" sufikso Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

Aŝur|o Islama festotago (la deka de Muharamo°) Arabe 'Ashura Nepivaj Vortoj

aŭdi|o "elektronika registrado kaj reproduktado de sono" BW

AŬDIO "elektronika registrado kaj reproduktado de sono" prefikso Esperanta Bildvortaro

*AŬTO* "aŭtomata" prefikso Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

be mallongigo de "bemolo" Muzika TerminaroBlis|o la planlingvo Bliss BW

Ĉek|o "Ĉeĥo" Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana

Ĉomolungm|o la monto Everesto Großes Wörterbuch Esperanto—Deutsch

*Daralbajd|o* "Kazablanko°" Poŝatlaso de la Mondo*darf|i* "esti permesita, rajti" Nepivaj Vortoj

decilion|o "10 je la 60-a potenco" internacia vorto (Angle decillion) BW

di mallongigo de "dieso" BW*dificil|a* "malfacila" Neologisma Glosaroeko|o "eĥo" BWEKSBI "2 je la sesdeka potenco" prefikso BWENZ "substanco" sufikso Esperanta Bildvortaro

EŬRO prefiksa mallongigo de "Eŭropo" prefikso Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

Стр. 33 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 35: plena manlibro de esperanta gramatiko

Fanagal|o piĝina interlingvo parolata en suda Afriko BW

GIBI "2 je la trideka potenco" prefikso BW

*graŭ* "mal-malgraŭ, dank' al" PAG §201 kaj §257 (en piednotoj)

*IĈ* "virseksa" sufikso GuVoInterglos|o la planlingvo Interglossa Claus GÜNKELInterlingva|o la planlingvo Interlingua BWInterlingve|o la planlingvo Interlingue BWISTAN "lando" sufikso Aktoj de la Akademio III*kaŭ* "kaj/aŭ" André ALBAULTKazablank|o havenurbo en Maroko Poŝatlaso de la MondoKIBI "2 je la deka potenco" prefikso BWLingva-Franka|o

iama piĝina interlingvo parolita ĉirkaŭ Mediteraneo BW

Loglan|o la planlingvo Loglan BWMEBI "2 je la dudeka potenco" prefikso BWMeka|o "Mekko" BWmono|o mallongigo de "monofonio°" BWmonofoni|o "unukanala sonreproduktado" Esperanta Bildvortaro

Muharam|o la unua monato de la Islama jaro Arabe al-Muharram BW

nonilion|o "10 je la 54-a potenco" internacia vorto (Angle nonillion) BW

Nova-Skoti|o provinco en Kanado Aktoj de la Akademio IIINovial|o la planlingvo Novial BW*OFON* "lingvano, lingvaneco" sufikso GuVo

OJD "similformaĵo..." varianto de la sufikso OID

Esperanto-English Dictionary

Okcidental|o la planlingvo Occidental BWo kej "bone!" BW

oktilion|o "10 je la 48-a potenco" internacia vorto (Angle octillion) BW

OMETR "mezurilo" sufikso aperas en NPIV kiel METR

*OTEK* "kolekto, kolektejo, kolektujo" sufikso aperas en NPIV kiel TEKPEBI "2 je la kvindeka potenco" prefikso BWPicburg|o urbo en Pensilvanio, Usono BW

platin|o "plateno" (certa metalo)la Unua Libro, la Fundamenta Krestomatio p. 233

Pocdam|o la ĉefurbo de la federacia lando Brandenburgo en Germanujo

Nepivaj Vortoj (aperas ĉe *Potsdamo*)

Стр. 34 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 36: plena manlibro de esperanta gramatiko

Grekaj literoj «

Aperas Grekaj liternomoj. El la plene Esperantigitaj nur delt|o, epsilon|o, jot|o, lambd|o kaj omeg|o troviĝas en NPIV (por la aliaj NPIV donas nur duone Esperantigitajn formojn sen O-finaĵo). Alf|o, bet|o kaj gam|o troviĝas en la Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana Rot|o troviĝas en la Komputada leksikono La aliaj estas de BW: alfo, beto, gamo, zeto, eto, teto, kapo, muo, nuo, ksio, omikrono, pio, roto, sigmo, taŭo, upsilono, fio, ĥio, psio. El la duone Esperantigitaj nomoj tri estas de BW: epsilon, omikron kaj upsilon. La aliaj estas en NPIV.

Hebreaj literoj «

Aperas duone Esperantigitaj Hebreaj liternomoj: alef, bet, gimel, dalet, he, vav, zain, ĥet, tet, jod, kaf, lamed, mem, nun, sameĥ, ain, pe, cadi, kof, reŝ, ŝin, tav. Ili estas el la Psalmaro de la Biblio (sed ili verŝajne ne estas Zamenhofaj).

Tononomoj «

Aperas specialaj nomoj por bemolaj kaj diesaj tonoj: As, Ais, Bes, Bis, Ces, Cis, Des, Dis, Es, Eis, Fes, Fis, Ges, Gis. Ili troviĝas en la Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana

Sanhelen|o "Sankta Heleno" (insulo en Atlantiko) Poŝatlaso de la Mondo

*Sanpier|o* "Sent-Piero°" Poŝatlaso de la Mondo

sekstilion|o "10 je la 36-a potenco" internacia vorto (Angle sextillion) BW

Sent-Pier|o Franca insulo en Atlantiko BW

septilion|o "10 je la 42-a potenco" internacia vorto (Angle septillion) BW

sis "ses" BWSolresol|o la planlingvo Solresol BW

stere|o "stereofonio, dukanala sonreproduktado" BW

STIF parenceco kreita per regeedziĝo prefikso PAG §425 rimarko ITEBI "2 je la kvardeka potenco" prefikso BW

tofu|o speco de sojkazeo, "tohuo°" (en NPIV "toŭfuo") BW

tohu|o "tofuo°" Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

Tok-Pisin|o kreola lingvo parolata en Papuo-Nov-Gvineo BW

*UK* "kastrita besto" sufikso PAG §372 rimarko IIVakajam|o urbo en Japanujo Poŝatlaso de la Mondo

*Varŝav|o* "Varsovio" Leksara kolekto de ofte uzataj propraj nomoj

vide|o"elektronika registrado kaj reproduktado de bildoj, filmo en videa tekniko"

BW

Vinĉestr|o urbo en Anglujo BW

Стр. 35 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 37: plena manlibro de esperanta gramatiko

Nombrovortoj «

Menciiĝas kelkaj kuriozaj nombrovortoj: undeciliono, duodeciliono, tredeciliono, kvatuordeciliono, kvindeciliono, seksdeciliono, septendeciliono, oktodeciliono, novemdeciliono, vigintiliono, centiliono. Ili estas de BW

Tabelvortoj «

Menciiĝas neoficialaj kaj strikte evitendaj tabelvortoj je ALI. Nur du el ili, *alies* kaj *aliel* estas registritaj en NPIV. Kvin el la aliaj, *aliu*, *alio*, *alie*, *aliam* kaj (nerekte) *alia*, estas menciitaj en PAG §62 kaj §88 (rimarko I). En Nepivaj Vortoj aperas *alial* kaj *aliom*.

Ekkriaj vortetoj, sonimitoj «

Aperas kelkaj alternativaj skriboj de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj. Ili estas de BW: hu ra, ho la, a ha, e he, o ho, mjaŭ.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Gramatika vortareto PMEG uzas novspecajn gramatikajn esprimojn. La sekva listo enhavas mallongajn klarigojn de ili. Iuj gramatikaj esprimoj de PMEG estas tamen tiel memklarigaj, ke ne necesas ilin listigi ĉi tie. La tradiciaj vortoj, kiuj menciiĝas en la klarigoj, estas laŭ PAG. Rimarku, ke la PMEG-aj esprimoj ne ĉiam estas precize samsignifaj kiel la respondaj vortoj de PAG.

afikso Radiko, kiu estas uzata precipe por fari kunmetitajn vortojn. Afiksoj, kiujn oni metas post aliaj radikoj, nomiĝas sufiksoj (= postafiksoj). Afiksoj, kiujn oni metas antaŭ aliaj radikoj, nomiĝasprefiksoj (= antaŭafiksoj).

aktivo La ordinara speco de frazo, en kiu la subjekto estas tiu, kiu faras la agon de la ĉefverbo. Vidu pasivo.

alvoko Frazrolo, kiu montras tiun, al kiu la eldiro estas direktata.

apudmeto Frazparto, kiu (normale) staras tuj post alia frazparto, kaj montras la saman aferon per aliaj vortoj. Tradicie nomata "apozicio".

A-vorta frazparto Frazparto, en kiu la ĉefvorto estas A-vorto.

A-vorteca vorteto, A-eca vorteto Vorteto, kiu povas roli simile kiel A-vorto, kvankam ĝi ne havas A-finaĵon, ekz. tiu, iu, ĉia, kies, ĉies, ambaŭ. Tradicie nomata "pronomo".

A-vorto Vorto kun la finaĵo A. Tradicie nomata "adjektivo".

ĉeffrazo Ordinara memstara frazo. Tradicie nomata "ĉefpropozicio". Vidu subfrazo.

ĉefverbo

Стр. 36 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 38: plena manlibro de esperanta gramatiko

Verbo kun iu el la finaĵoj AS, IS, OS, U, US. Tradicie nomata "predikato" aŭ "finitivo". ĉefvorto

La plej grava vorto en frazparto. Aliaj partoj de frazparto estas rektaj priskriboj de la ĉefvorto. Tradicie nomata "kerna vorto".

diftongo Vokala sono, en kiu la lango moviĝas de unu pozicio en la buŝo al alia.

duonvokalo Sono, kiu laŭ la elparola maniero estas (mallonga) vokalo, sed kiu rolas en la lingvo kiel konsonanto.

ekkria vorteto Vorteto, kiu esprimas senton, ekz. ho, he, ha, lo, stop, baf. Tradicie nomata "interjekcio".

eksafikso Vidu ŝajnafikso.

E-vorteca vorteto, E-eca vorteto Vorteto, kiu povas roli simile kiel E-vorto en frazo, kvankam ĝi ne havas E-finaĵon, ekz. tiam, kiel, iom, nenie, tre, ankoraŭ, hodiaŭ, ĉi, for. Tradicie nomata "primitiva adverbo".

E-vorta frazparto Frazparto, en kiu la ĉefvorto estas E-vorto.

E-vorto Vorto kun la finaĵo E. Tradicie nomata "adverbo", sed la vorto adverbo inkluzivas ankaŭ multajn vortetojn, kiuj ne havas E-finaĵon. Tiaj vortetoj nomiĝas en PMEG E-vortecaj vortetoj.

finaĵo Lingva elemento, kiun oni metas post radiko, kunmeto aŭ vorteto, por fari vorton, aŭ por ŝanĝi la signifon de vorto. O, A, E, I, AS, IS, OS, US kaj U estas vortklasaj finaĵoj. J estas multe-nombra finaĵo. N estas rolfinaĵo.

frazenkondukilo Vorteto, kiu enkondukas subfrazon, kaj ligas ĝin al ĝia ĉeffrazo, ekz. ke, ĉar, dum, kiam, kvankam. Tradicie nomata "subjunkcio".

frazeto Malpreciza esprimo por grupo de vortoj, kiuj iel kunapartenas. Uzata ĉefe kiam temas pri vortfarado. Vidu frazetvorto. Tradicia esprimo por "frazeto" ne ekzistas.

frazetvorto Speco de kunmetita vorto farita el frazeto (vortgrupo), kiun oni vortigis per aldono de ia posta elemento (ekz. vortklasa finaĵo). Vidu kombino. Tradicia esprimo por "frazetvorto" ne ekzistas.

frazo Kompleta eldiro kun ĉefverbo kaj normale ankaŭ aliaj frazpartoj. Tradicie nomata "propozicio".

frazparto Vorto aŭ vortgrupo, kiu ludas unu frazrolon. Vidu ĉefvorto kaj priskribo.

frazrolo Rolo, kiun frazparto rolas en frazo. Tradicie nomata "frazelemento".

imaga modo US-formo de verbo. Ĝi montras, ke la ago aŭ stato ne estas reala, sed nur imagata, fantazia. Ankaŭ nomata US-modo aŭ US-verbo. Tradicie nomata "kondicionalo".

kombino Speco de kunmetita vorto, en kiu la lasta parto (krom la vortklasa finaĵo), montras la bazan signifon. Tiu lasta parto nomiĝas ĉefelemento. Tio, kio staras antaŭ la ĉefelemento, precizigas la signifon, kaj nomiĝas preciziga antaŭelemento. Vidu frazetvorto. Tradicia esprimo por "kombino" ne ekzistas.

komplemento Frazparto, kiu diras, en kiu maniero, en kiu loko, en kiu tempo, per kiu ilo k.t.p., okazas la ĉefverbo. Ĉiu frazparto krom ĉefverbo, subjekto, objekto kaj perverba priskribo, estas komplemento. Tradicie nomata "adjekto".

Стр. 37 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 39: plena manlibro de esperanta gramatiko

konsonanto Ĉiu litero aŭ sono en Esperanto krom A, E, I, O kaj U, kiuj estas vokaloj.

kunliga vorteto Vorteto, kiu kunligas samrolajn vortojn, frazpartojn aŭ frazojn, ekz. kaj, aŭ, sed. Tradicie nomata "konjunkcio".

modo Maniero, en kiu ago aŭ stato estas prezentata. Ĉe la Esperantaj verboj oni faras distingon inter kvar modoj: neŭtrala modo, reala modo, vola modo kaj imaga modo.

multe-nombro Pli ol unu afero. Tradicie nomata "pluralo". La finaĵo J montras multe-nombron, kaj nomiĝas multe-nombra finaĵo. Tradicie nomata "plurala finaĵo". Vidu unu-nombro.

nerekta objekto Vidu objekto.

nerekta parolo Rerakontado de ies penso, diro, opinio, decido, demando, rimarko k.s., per subfrazo. Vidu rekta parolo.

neŭtrala modo I-formo de verbo. Ĝi nomas agon aŭ staton sen montri, ĉu ĝi estas reala, imagata, fantazia aŭ volata, kaj sen montri tempon. Ankaŭ nomata I-modo aŭ I-verbo. Tradicie nomata "infinitivo".

nombrovorto Vorto, kiu montras nombron. Se ĝi estas senfinaĵa vorteto, ĝi nomiĝas nombra vorteto. Tradicie nomata "numeralo". Nombrovorto, kiu havas A-finaĵon, kaj kiu montras vicordon, nomiĝas vicorda nombrovorto. Tradicie nomata "ordinalo".

objekta verbo Verbo, kiu povas havi objekton. Tradicie nomata "transitiva verbo". Vidu senobjekta verbo.

objekto Frazrolo, kiu montras tion, kio estas rekte trafata de la ago de la ĉefverbo. Foje oni parolas pri "rekta objekto" (= objekto) kontraste al "nerekta objekto". "Nerekta objekto" nomiĝas en PMEG al-komplemento. Ordinara (rekta) objekto estas tradicie nomata ankaŭ "akuzativa objekto". Nerekta objekto estas tradicie nomata ankaŭ "dativa objekto".

O-vorta frazparto Frazparto, en kiu la ĉefvorto estas O-vorto.

O-vorteca vorteto, O-eca vorteto Vorteto, kiu povas roli simile kiel O-vorto, kvankam ĝi ne havas O-finaĵon, ekz. tio, tiu, mi, ili,ambaŭ. Tradicie nomata "pronomo".

O-vorto Vorto kun la finaĵo O. Tradicie nomata "substantivo".

participo Vorto kun unu el la sufiksoj ANT, INT, ONT, AT, IT kaj OT.

pasivo Speco de "inversa" frazokonstruo, en kiu tio, kio ordinare (en aktivo) estas objekto, aperas kiel subjekto. Vidu aktivo.

persona pronomo Vidu pronomo.

perverba priskribo Vidu priskribo.

poseda pronomo Vidu pronomo.

prefikso Vidu afikso.

priskribo Rekta priskribo priskribas la ĉefvorton de frazparto, kaj estas mem parto de tiu frazparto. Tradicia gramatiko uzas la vortojn "epiteto" kaj "suplemento". Perverba priskribo estas memstara frazparto, kiu priskribas la subjekton aŭ la objekton pere de verbo. Tradicie nomata

Стр. 38 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 40: plena manlibro de esperanta gramatiko

"predikativo". pronomeca vorteto

Vorteto, kiu same kiel persona pronomo anstataŭas tutan O-vortan frazparton, ekz. ambaŭ, tiu, nenio. Tradicie nomata "pronomo".

pronomo Iu el la O-vortecaj vortetoj: mi, vi, li, ŝi, ĝi, ni, ili, oni kaj si (kaj ci). La baza formo de pronomo nomiĝas pli precize persona pronomo. Tradicie oni parolas pri "personpronomo" aŭ"personalo". Se oni aldonas A-finaĵon al pronomo, ĝi fariĝas poseda pronomo: mia, via, lia, ŝia, ĝia, nia, ilia, onia kaj sia (kaj cia). Tradicie oni parolas ankaŭ pri "posedpronomo" aŭ "posesivo". Tradicie la vorto "pronomo" inkluzivas ankaŭ multajn aliajn vortetojn, kiuj en PMEG nomiĝas pronomecaj vortetoj, O-vortecaj vortetoj kaj A-vortecaj vortetoj.

radiko Lingva elemento, kiu bezonas finaĵon por fariĝi vorto. Vidu vorteto.

reala modo AS-formo, IS-formo aŭ OS-formo de verbo. La reala modo montras, ke la ago aŭ stato estas reala, ne nur imagata aŭ volata. Tradicie nomata "indikativo".

rekta objekto Vidu objekto.

rekta parolo Rerakontado de ies penso, diro, opinio, decido, demando, rimarko k.s., per (pli-malpli) laŭvorta citaĵo. Vidu nerekta parolo.

rekta priskribo Vidu priskribo.

rilata KI-vorto KI-vorto, kiu enkondukas rilatan (nedemandan) subfrazon. Tradicie iuj el ili nomiĝas "rilativo", "rilativa pronomo" aŭ "rilatpronomo".

rilata subfrazo Subfrazo, kiun enkondukas rilata (nedemanda) KI-vorto. Tradicie iuj el ili estas nomataj "rilativa subpropozicio".

rolfinaĵo La finaĵo N. Tradicie nomata "akuzativo". Vidu rolmontrilo.

rolmontrilo Vorteto aŭ finaĵo, kiu montras la rolon de frazparto en la frazo. Mankas tradicia esprimo. Tia vorteto nomiĝas rolvorteto. La finaĵo N estas rolfinaĵo.

rolvortaĵo E-vorto kaj rolmontrilo, kiuj rolas kune kvazaŭ unu rolmontrilo, ekz. dekstre de, konforme al, kompare kun, koncerne ...N. Tradicie nomata "prepoziciaĵo".

rolvorteto Vorteto, kiu montras la frazrolon de la posta frazparto. Tradicie nomata "prepozicio", ekz. sur, en, ekster, per, pro, je, krom, tra, anstataŭ. Vidu rolmontrilo.

senobjekta verbo Verbo, kiu ne povas havi objekton. Tradicie nomata "netransitiva verbo". Vidu objekta verbo.

sensubjekta verbo Verbo, kiu ne bezonas subjekton. Tradicia esprimo por "sensubjekta verbo" ne ekzistas. Vidu subjekta verbo.

subfrazo Frazo, kiu rolas kiel frazparto de alia frazo. Tradicie nomata "subpropozicio". Vidu ĉeffrazo.

subjekta verbo Verbo, kiu devas havi subjekton. Tradicia esprimo por "subjekta verbo" ne ekzistas. Vidu sensubjekta verbo.

subjekto Frazrolo, kiu (en aktiva frazo) montras tion, kio faras la agon de la ĉefverbo.

sufikso Vidu afikso.

ŝajnafikso

Стр. 39 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 41: plena manlibro de esperanta gramatiko

Radikparto, kiu ŝajnas esti afikso, kvankam ĝi tute ne estas. Se temas pri io, kio estis vera afikso en la origina lingvo, oni parolas pri eksafikso. Tradicie eksafikso nomiĝas "pseŭdoafikso".

tabelvorto Iu el tiuj 45 vortetoj, kiuj komenciĝas per ki-, ti-, i-, ĉi- aŭ neni-. Tradicie nomata ankaŭ korelativa vorto.

unu-nombro Unu afero. Tradicie nomata "singularo". Vidu multe-nombro.

verbo Vorto kun iu el la finaĵoj I, AS, IS, OS, U kaj US. Vidu ĉefverbo.

vicorda nombrovorto Vidu nombrovorto.

vokalo Iu el la literoj aŭ sonoj A, E, I, O kaj U. Ĉiuj aliaj literoj kaj sonoj en Esperanto estas konsonantoj. Vidu duonvokalo.

vola modo U-formo de verbo. Ĝi montras, ke la ago aŭ stato ne estas reala, sed nur volata. Ankaŭ nomata U-modo aŭ U-verbo. Tradicie nomata "volitivo"aŭ "imperativo".

vorteto Lingva elemento, kiu povas roli kiel vorto sen bezono de finaĵo. PAG parolas pri "solstariva lingvoelemento". Vidu radiko.

vortklasa finaĵo Vidu finaĵo.

Tradiciaj gramatikaj vortoj «

Jen listo de tradiciaj gramatikaj vortoj kun la plej proksimaj PMEG-aj esprimoj. La tradiciaj vortoj estas pli-malpli laŭ la sistemo de PAG. Rimarku, ke al unu PAG-a vorto povas respondi pli ol unu PMEG-a esprimo, kaj inverse. La liston oni do uzu tre singarde. Tio, kio estas egala en PAG kaj en PMEG, ne enestas en la listo. Mankas en la listo ankaŭ multaj PAG-aj vortoj, por kiuj PMEG ne uzas ian specialan gramatikan esprimon. Rimarku, ke aliaj gramatikistoj uzas aliajn sistemojn, kiuj normale estas sufiĉe similaj al tiu de PAG, sed kiuj povas diferenci en detaloj.

Ablativa adjekto → de-komplemento, el-komplemento adjektiva radiko → eca radiko adjektivo → A-vorto adjekto → komplemento adverbo → E-vorto, E-vorteca vorteto (E-eca vorteto) afrikato → ekfrota konsonanto agento → aganto (en pasiva frazo) akuzativa objekto → objekto akuzativo → N-finaĵo apozicio → apudmeto bilabialo → lipa konsonanto ĉefpropozicio → ĉeffrazo dativa objekto, dativo → al-komplemento dentalo → denta konsonanto epiteto → rekta priskribo finitivo → ĉefverbo

Стр. 40 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 42: plena manlibro de esperanta gramatiko

frikativo → frota konsonanto futuro → venonta tempo gerundio → participo kun E-finaĵo gingivalo → gingiva konsonanto imperativo → vola modo, U-modo, U-verbo indikativo → reala modo infinitivo → neŭtrala modo, I-modo, I-verbo interjekcio → ekkria vorteto interogativo → demanda vorteto kernovorto → ĉefvorto kondicionalo → imaga modo, US-modo, US-verbo konjunkcio → kunliga vorteto korelativa vorto → tabelvorto labialo → lipa konsonanto laringalo → glota konsonanto likvido → duonbara konsonanto nazalo → naza konsonanto negacio → neado, nea vorto netransitiva verbo → senobjekta verbo nominativa → sen rolmontrilo numeralo → nombra vorteto objekta predikativo → perverba priskribo de objekto orda numeralo → vicorda nombrovorto personalo, personpronomo → pronomo, persona pronomo plozivo → eksploda konsonanto pluralo → multe-nombro posedpronomo → poseda pronomo predikativo → perverba priskribo predikato → ĉefverbo prepoziciaĵo → rolvortaĵo prepozicio → rolvorteto prepozitivo → frazparto kun rolvorteto preterito → pasinta tempo prezenco → nun-tempo primitiva adverbo → E-vorteca vorteto (E-eca vorteto) pronomo → (persona) pronomo, pronomeca vorteto, O-vorteca vorteto (O-eca vorteto), A-vorteca vorteto (A-eca vorteto) prononco → elparolo propozicio → frazo pseŭdoafikso → eksafikso

Стр. 41 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 43: plena manlibro de esperanta gramatiko

radikokaraktero → propra signifo de radiko refleksiva pronomo → si, sia rilativo → rilata KI-vorto singularo → unu-nombro solstariva lingvoelemento → vorteto subjekta predikativo → perverba priskribo de subjekto subjunkcio → frazenkondukilo subpropozicio → subfrazo substantiva radiko → radiko nek aga, nek eca substantivo → O-vorto suplemento → rekta priskribo tenso → tempo transitiva verbo → objekta verbo velaro → vela konsonanto verba radiko → aga radiko vokativo → alvoko volitivo → vola modo, U-modo, U-verbo.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Literaturo Akademiaj Studoj 1983. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1983

Akademiaj Studoj 1984. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1984

Akademiaj Studoj 1985. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1985

Akademiaj Studoj 1987. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1988

Akademiaj Studoj 1988-1990. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1990

Aktoj de la Akademio 1963-1967. Rotterdam, Nederlando, sen dato (Oficiala Bulteno de la Akademio de Esperanto, 9). [enhavas interalie enketojn kaj decidojn pri la pasivaj participoj kaj pri la vortfarado]

Aktoj de la Akademio II 1968-1974. Paris, Francujo, 1976 (Oficiala Bulteno de la Akademio de Esperanto, 10). [enhavas interalie la Okan Oficialan Aldonon al la Universala Vortaro, kaj la Bazan Radikaron Oficialan]

Aktoj de la Akademio III 1975-1991. Redaktis André Albault (k.a.). Paris, Francujo, 1992 (Oficiala

Стр. 42 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 44: plena manlibro de esperanta gramatiko

Bulteno de la Akademio de Esperanto, 11). [enhavas interalie la Liston de Normaj Landnomoj]

Albault, André: Naŭ Prelegoj pri la Fundamento. Iltis-Eldonejo, Saarbrücken, Germanujo, 1990

Butler, Montagu C[hristie]: Esperanto-English Dictionary. Brita Esperanto-Asocio, London, Britujo, 1967

Butler, M[ontagu] C[hristie]; Merrick, F.: Muzika Terminaro. Kun alfabeta indekso de David G. Hill. Muzika Esperanto-Ligo, Sofia, Bulgarujo, 1992 [represo]

Cherpillod, André: Nepivaj Vortoj. La aŭtoro, Courgenard, Francujo, 1988

De Hoog, H[endrik] A[rie]: Du Malsanoj en Esperanto. Kia-ismo. Tiom-Kiom-ismo. Hällabrottet, Svedujo, 1954

De Hoog, H[endrik] A[rie]: La senpera verbigo de adjektivoj. Artur E. Iltis, Saarbrücken, Germanujo, 1978 [represo de la eldono "Den Haag 1955"]

Dua Oficiala Aldono al Universala Vortaro. Raportis Th[éophile] Cart. Esperantista Centra Oficejo. Paris, Francujo, 1919 (Esperantista Dokumentaro, Kajero trideka)

Esperanta Bildvortaro. Tradukita el la Germana de Rüdiger Eichholz. Esperanto Press, Bailieboro, Kanado, 1988

Günkel, Claus. J.: GuVo. Gunkela Vortaro. Provizora 2a eldono, Paderborn, Germanujo, Aprilo 1994

Kalocsay, K[álmán]: Lingvo Stilo Formo. Studoj. 3a eldono, Pirato, Oosaka, Japanujo, 1970

Kalocsay, K[álmán]; Waringhien, G[aston]; Bernard, R[oger]: Parnasa Gvidlibro. 3a eldono, Edistudio, Pisa, Italujo; Heroldo de Esperanto, Madrid, Hispanujo, 1984

Kalocsay, K[álmán]; Waringhien, G[aston]: Plena Analiza Gramatiko de Esperanto. 4a eldono, Universala Esperanto-Asocio, Rotterdam, Nederlando, 1980

Kalocsay, K[álmán]: Vojaĝo inter la Tempoj. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1966

Krause, Erich-Dieter: Großes Wörterbuch Esperanto—Deutsch. Helmut Buske Verlag, Hamburg, Germanujo, 1999

La Zamenhofa Esperanto. Simpozio pri -ata/-ita. Eldonis kaj redaktis J[uan] Régulo [Pérez]. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1961

La Nova Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto. Gvidis Michel Duc Goninaz. Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 2002

Moirand, Daniel: Materialoj pri la nuna uzado de la akuzativo. Flandra Esperanto-Ligo, Antwerpen, Belgujo, 1990

Nomura, Rihej: Zamenhofa Ekzemplaro. Nagoja Esperanto-Centro, Nagoya, Japanujo, 1989

Piron, Claude: La Bona Lingvo. Pro Esperanto, Wien, Aŭstrio; Hungara Esperanto-Asocio, Budapest, Hungarujo, 1989

Стр. 43 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 45: plena manlibro de esperanta gramatiko

Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto kun Suplemento. Redaktoris Gaston Waringhien. 4a eldono, Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 1987

Pokrovskij, Sergio: Komputada leksikono. Redakcio 24a, Novosibirsk, Rusujo, Decembro 2000, <URL:http://fagot.alain.free.fr/KompLeks/>, 30 Novembro 2002

Poŝatlaso de la Mondo. Redaktoris Ludmila Jiroušková. Kartografie, Praha, Ĉeĥujo, 1971

Saussure, René de: La Vort-Teorio en Esperanto. Artur E. Iltis, Saarbrücken, Germanujo, 1982 [represo de la eldono "Genève 1914"]

Setälä, Vilho; Vilborg, Ebbe; Støp-Bowitz, C[arl]: Esperanto — Moderna Lingvo. Fondumo Esperanto, Helsinki, Finnlando, 1965

Ŝulco, Rikardo [Schultz, Richard]; Bermano, Hermano [Behrmann, Hermann]: Leksara kolekto de ofte uzataj propraj nomoj. Esperanto-Centro, Paderborn, Germanujo, 1989

Unua Oficiala Aldono al Universala Vortaro. Raportis Th[éophile] Cart. Esperantista Centra Oficejo. Paris, Francujo, 1909 (Esperantista Dokumentaro, Kajero dek-tria)

Vatré, Henri: Neologisma Glosaro. Eta postrikolto al PIV. 3a eldono, Iltis-Eldonejo, Saarbrücken, Germanujo, 1989

Velger, Helmuto [Welger, Helmut]: Kontribuoj al la Norma Esperantologio. Enkonduko. Ekspertizetoj. Kritikoj. Info-servo r.a., Marburg/Lahn, Germanujo, Oktobro 1999, <URL:http://www.info-servo.de/Kontribuoj.htm>, 30 Novembro 2002

Vilborg, Ebbe: Etimologia Vortaro de Esperanto. Volumoj 1 — 5. Eldona Societo Esperanto, Malmö, Svedujo, 1989, 1991, 1993, 1995 (vol. 1 — 4), Stockholm, Svedujo, 2001 (vol. 5)

Vleminck, Christiane de; van Damme, Émile: Grammaire ABC d'espéranto. Flandra Esperanto-Ligo, Antwerpen, Belgujo, 1990

Waringhien, Gaston: Lingvo kaj Vivo. Esperantologiaj Eseoj. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1959

Waringhien, Gaston: 1887 kaj la sekvo. Eseoj IV. Stafeto, Antverpeno, Belgujo; La Laguna, Hispanujo, 1980

Wells, J[ohn] C[hristopher]: Concise Esperanto and English Dictionary. Hodder and Stoughton Ltd, Dunton Green, Sevenoaks, Britujo, 1969

Wells, John C[hristopher]: Lingvistikaj Aspektoj de Esperanto. Universala Esperanto-Asocio, Rotterdam, Nederlando, 1978

Wennergren, Bertil: Bertil Wennergrens Nya Esperantokompendium. Eldona Societo Esperanto, Malmö, Svedujo, 1990

Wüster, Eugen: Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana. 1a — 4a partoj ("A" — "korno"). Ferdinand Hirt & Sohn, Leipzig, Germanujo, 1923

Zamenhof, L. L.: Fundamento de Esperanto. 9a eldono kun enkondukoj, notoj kaj lingvaj rimarkoj de A[ndré] Albault. Esperantaj Francaj Eldonejoj, Marmande, Francujo, 1963

Стр. 44 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 46: plena manlibro de esperanta gramatiko

Zamenhof, L. L.: Lingvaj Respondoj. Konsiloj kaj Opinioj pri Esperanto. Editoris G[aston] Waringhien. 6a eldono, Esperantaj Francaj Eldonejoj, Marmande, Francujo, 1962 [represo: Pro Esperanto, Vieno, Aŭstrio, 1995]

Fontoj de Zamenhofaj ekzemploj «

Multe da klopodoj estas faritaj por prezenti la Zamenhofajn ekzemplofrazojn en kiom eble senŝanĝa formo. Mallongigoj estas faritaj nur kiam necese, kaj tio ĉiam estas montrita per la signoj "[...]". Klarigaj aldonoj aperas inter rektaj krampoj: "[aldona teksto]". Iafoje la uzo de fina punkto aŭ demandosigno devis pro mallongigo de la ekzemplo esti ŝanĝita. Tio ne estas montrita. Iafoje ankaŭ malgravaj ŝanĝoj rilate al frazkomencaj majuskloj estas faritaj senkomente.

Foje grasa skribo, substrekoj aŭ ia speciala litertipo troviĝis en la origina teksto. Tio devis esti forprenita senkomente, ĉar en PMEG grasaj literoj kaj substrekoj estas speciale uzataj por atentigi pri gravaj partoj de la ekzemploj.

La ekzemploj ne venas rekte el Zamenhofaj manuskriptoj, sed el presitaj eldonoj, kaj diversaj redaktoroj kaj kompostistoj staras inter ni kaj Zamenhof. Tial multaj malgravaj detaletoj, kiel ekz. uzo de majuskloj, ne estas ĉiam vere Zamenhofaj. Iafoje redaktoroj faris eĉ sufiĉe gravajn ŝanĝojn. En PMEG aperas ĉiam tiu formo, kiun la ekzemplo havas en la presita eldono (krom evidentaj malgravaj preseraroj, kiuj estas korektitaj senkomente).

Ekzemploj kun ia tre dubinda (eĉ erara) formo, kiu povus konfuzi lernantojn, estis ĝenerale evitataj.

En tre fruaj tekstoj estis uzataj tabelvortoj je AN, kiuj poste estis ŝanĝitaj al AM. Tiaj malnovaj formoj estas ĉiam ŝanĝitaj en la novajn, krom en unu ekzemplo.

Legu pli ĉi-poste pri ŝanĝoj en la Biblio.

Ĉe ĉiu Zamenhofa ekzemplo ĝia fonto (originala verko de Zamenhof aŭ traduko fare de li) estas montrita per postmetita mallongigo jene:

ekzemplo[FA1.153] = ekzemplo el Fabeloj de Andersen, unua parto, paĝo 153

Ciferoj post mallongigo montras paĝonumeron. Esceptoj estas FE (la Fundamenta Ekzercaro), kie la ciferoj montras numeron de ekzerco, PE (Proverbaro Esperanta), kie ili montras numeron de proverbo, kaj la Bibliaj libroj, kie la ciferoj montras numeron de ĉapitro.

La uzataj mallongigoj estas la jenaj:

BV Dickens, Charles: La Batalo de l' Vivo. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. Stead's Publishing Office, London, Britujo; Hachette kaj K., Paris, Francujo, sen dato

FA1 Andersen, H[ans] C[hristian]: Fabeloj de Andersen. Unua Parto. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 2a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1926

FA2 Andersen, [Hans] [Christian]: Fabeloj de Andersen. Dua Parto. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1926

FA3 Andersen, H[ans] C[hristian]: Fabeloj de Andersen. Tria Parto. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1932

FA4

Стр. 45 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 47: plena manlibro de esperanta gramatiko

Andersen, H[ans] C[hristian]: Fabeloj de Andersen. Kvara Volumo. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 1a eldono, Heroldo de Esperanto, Bruselo, Belgujo, 1963 [represo en Fabeloj de andersen. koboldoimuna eldono. (iam kompletigota plena verkaro de l.l. zamenhof, volumo 7). Eldonejo ludovikito, sen loko, 1990]

FAnt La Antaŭparolo en la Fundamento de Esperanto

FE La Ekzercaro en la Fundamento de Esperanto

FG La Fundamenta Gramatiko en la Fundamento de Esperanto

FK Zamenhof, L.: Fundamenta Krestomatio de la Lingvo Esperanto. 18a eldono, Universala Esperanto-Asocio, Rotterdam, Nederlando, 1992 (Aperas en PMEG nur ekzemploj el tekstoj, kiuj estas certe Zamenhofaj. Vidu p. 446 en la Krestomatio.)

Gm Ŝalom Alejĥem: La Gimnazio. Tradukis L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1924 (eldonita en unu volumo kune kun Rn)

H Shakespeare, W[illiam]: Hamleto. Reĝido de Danujo. Tradukis L. L. Zamenhof. Librairie Hachette et Cie, Paris, Francujo, 1902

IT Goethe, [Johann Wolfgang von]: Ifigenio en Taŭrido. Dramo en kvin aktoj. Tradukis L. L. Zamenhof. 3a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1929

L1 Leteroj de L.-L. Zamenhof. I. 1901-1906. Prezentis kaj komentis G[aston] Waringhien. Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 1948

L2 Leteroj de L.-L. Zamenhof. II. 1907-1914. Prezentis kaj komentis G[aston] Waringhien. Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 1948

LR Lingvaj Respondoj

M Orzeszko, Eliza: Marta. Tradukis L. L. Zamenhof. 4a eldono, Editions françaises d'espéranto, Marmande, Francujo, 1968

OV Zamenhof, L. L.: Originala Verkaro. Kolektis kaj ordigis Joh[annes] Dietterle. Ferdinand Hirt & Sohn, Leipzig, Germanujo, 1929

PE Zamenhof, L. L.: Proverbaro Esperanta. Alfabete ordigis kaj provizis per indeksoj C[amille] Rogister. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1961 (Rimarku, ke la numeroj de la "proverboj" estas en tiu ĉi eldono tute aliaj ol en la originala Proverbaro Esperanta.)

Rn Heine, Henri [Heinrich]: La Rabeno de Baĥaraĥ. Tradukis L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1924 (eldonita en unu volumo kune kun Gm)

Rt Schiller, Frederiko [Friedrich]: La Rabistoj. Tradukis L. L. Zamenhof. 2a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1928

Rz Gogol, N[ikolaj] V[asilievič]: La Revizoro. Tradukis L. L. Zamenhof. 2a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1928

UL "Dr Esperanto [Zamenhof L. L.]: Meždunarodnyj Jazyk. Predislovie i polnyj učebnik. Por Rusoj ["La Unua Libro"]. Kel'ter, Varšava, 1887 [represo en Ludovikologia dokumentaro I. Unuaj libroj. (Eble neniam kompletigotaj necesaj aldonoj al la pvz, kolekto 1). Eldonejo

Стр. 46 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 48: plena manlibro de esperanta gramatiko

ludovikito, sen loko, 1991] UV

La Universala Vortaro en la Fundamento de Esperanto

Bibliaj ekzemploj «

La Sankta Biblio, Malnova kaj Nova Testamentoj tradukitaj el la originalaj lingvoj. Brita kaj Alilanda Biblia Societo, Londono, Britujo; Nacia Biblia Societo de Skotlando, Edinburgo, Britujo, sen dato

La Malnovan Testamenton de la Biblio tradukis Zamenhof, sed poste "Biblia Komitato" reviziis la tekston (laŭ peto de Zamenhof). Ekzemploj el la Malnova Testamento estas do plej ofte plene Zamenhofaj, sed iafoje povas esti diferenco inter la Biblia teksto kaj la origina Zamenhofa traduko. (En PMEG ne aperas ekzemploj el la Nova Testamento, kiun ne tradukis Zamenhof.)

Ciferoj post mallongigo de Biblia libro montras numeron de ĉapitro. La jenaj mallongigoj estas uzataj:

AK Alta Kanto de Salomono

Am Amos

Cf Cefanja

Dn Daniel

Er Eliro, Dua Libro de Moseo

Es Ester

Ez Ezra

Gn Genezo, Unua Libro de Moseo

Hŝ Hoŝea

Ĥb Ĥabakuk

Ĥg Ĥagaj

Ij Ijob

Jes Jesaja

Jĝ Juĝistoj

Jĥ Jeĥezkel

Jl Joel

Jn Jona

Jr Jeremia

Стр. 47 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 49: plena manlibro de esperanta gramatiko

Js Josuo

Kr1 Kroniko, Libro Unua

Kr2 Kroniko, Libro Dua

Lv Levidoj, Tria Libro de Moseo

Mĥ Miĥa

Ml Malaĥi

Naĥ Naĥum

Neĥ Neĥemja

Nm Nombroj, Kvara Libro de Moseo

Ob Obadja

Pk Plorkanto de Jeremia

Pr La Predikanto

Ps La Psalmaro

Re Readmono, Kvina Libro de Moseo

Rĝ1 Reĝoj, Libro Unua

Rĝ2 Reĝoj, Libro Dua

Ru Rut

Sm1 Samuel, Libro Unua

Sm2 Samuel, Libro Dua

SS La Sentencoj de Salomono

Zĥ Zeĥarja

Origina Zamenhofa traduko «

Kelkaj Bibliaj ekzemploj estas prenitaj el la origina neŝanĝita traduko de Zamenhof. Ili estas montritaj per aldona Z jene: ekzemplo[ErZ.21] = ekzemplo el la origina neŝanĝita Zamenhofa traduko de Eliro, ĉapitro 21.

La originajn Zamenhofajn tradukojn eldonis "Librejo Hachette kaj K." ("Librairie Hachette et Cie"), Paris, Francujo, 1908 (Ps kaj Re), 1909 (SS), 1911 (Gn), 1912 (Er), 1914 (Nm), 1921 (Lv), sen jaro (Pr).

Стр. 48 из 48PMEG — Enhavo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh6323.htm

Page 50: plena manlibro de esperanta gramatiko

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Menuo Ĉefpaĝo Enkonduko Enhavo Detala enhavo Indekso Simboloj kaj mallongigoj Listo de novaj vortoj Gramatika vortareto Literaturo

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Enkonduko "Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko" (= PMEG) celas ordinarajn Esperantistojn, kiuj volas studi la gramatikon, vortfaradon, skribon kaj elparolon de la Internacia Lingvo. Ĝi estas unuavice praktika lernilo, ne teoria verko por lingvistoj.

PMEG provas klarigi la lingvon en facila maniero. Ĝi tial uzas novstilajn gramatikajn esprimojn, kiuj estas espereble pli facilaj ol la tradiciaj vortoj. Eĉ tiaj kutimaj vortoj kiel akuzativo, substantivo kaj prepozicio forestas. Anstataŭe PMEG parolas pri N-finaĵo, O-vorto kaj rolvorteto. Tio ne signifas, ke la tradiciaj vortoj estas malbonaj. Ili nur ne estas bezonataj en PMEG.

PMEG klarigas kaj la plej bazajn aferojn, kaj tre specialajn detalojn. Ĝi provas forlasi la kutiman Eŭropan perspektivon de multaj lernolibroj. Tial PMEG enhavas detalajn klarigojn de multaj aferoj, kiuj por iuj Eŭropanoj eble ŝajnas memkompreneblaj.

PMEG estas konservema. Multloke ĝi defendas la Fundamentan kaj Zamenhofan lingvaĵon kontraŭ diversaj reformemaj ideoj kaj uzoj, sed kompreneble ankaŭ moderna lingvouzo estas traktata.

PMEG uzas por helpi al la klarigoj abundon da ekzemploj, inter kiuj estas multege da ekzemploj el la Fundamento kaj la verkaro de Zamenhof. Ĉe ĉiu tia ekzemplo la preciza fontloko estas montrita. Vidu tiurilate precipe la liston de literaturo.

Dankoj «

Pri la enhavo de PMEG respondecas nur Bertilo WENNERGREN, sed helpis en la verkado multaj personoj. Precipe kontribuis per valoregaj konsiloj Nikolao GÜNKEL, Jorge CAMACHO, Jouko LINDSTEDT, Rob MOERBEEK, HOSOMI Kazuyuki kaj Birke DOCKHORN. Pri matematikaj terminoj konsilis profesoro Christer KISELMAN. Al ĉiuj Bertilo tre dankas.

Стр. 1 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 51: plena manlibro de esperanta gramatiko

Hiperteksta versio «

En la ellaborado de la hiperteksta versio kunlaboris Stellan LAGERSTRÖM, Per Aarne FRITZON kaj multaj aliaj Interretanoj, kiuj kontribuis per kritiko kaj proponoj. Multan dankon!

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Simboloj kaj mallongigoj ekz.

ekzemple k.a.

kaj aliaj k.s.

kaj simile, kaj similaj k.t.p.

kaj tiel plu p.

paĝo t.e.

tio estas

PMEG Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko

PAG Plena Analiza Gramatiko de Esperanto

NPIV La Nova Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (kiam temas pri la antaŭa versio de tiu vortaro, ne uziĝas mallongigo, sed la nomo Plena Ilustrita Vortaro.

→ fariĝas, estas ŝanĝebla al (k.s.)

= estas egala al, signifas

≈ estas proksimume egala al, signifas proksimume

| limo inter vortelementoj (en klarigoj pri elparolo = mallongega paŭzeto en la elparolo)

Apud Majuskla vokalo montras akcenton en tiuj lokoj, kie temas pri akcentado.

[...] Parto de frazo estas forlasita. Precipe temas pri Zamenhofaj ekzemploj, kiujn necesis mallongigi.

ekzemplo° La vorto aŭ vortelemento ne troviĝas en NPIV. Por klarigo vidu la liston de novaj vortoj.

*ekzemplo*

Стр. 2 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 52: plena manlibro de esperanta gramatiko

La ekzemplo (aŭ signifo) estas erara aŭ tre malrekomendinda. ekzemplo[FA1.153]

La ekzemplo estas Zamenhofa el Fabeloj de Andersen, la unua parto, paĝo 153. Ĉiuj ekzemploj kun simila mallongigo estas Zamenhofaj. Vidu la liston de literaturo.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Listo de novaj vortoj En PMEG menciiĝas kelkaj lingvoelementoj, kiuj ne troviĝas en NPIV. Tiaj elementoj havas en PMEG la simbolon °, ekz.: platino°.

Jen listo de ĉiuj tiaj novaj elementoj kun mallongaj klarigoj pri signifo kaj deveno. En kelkaj okazoj la elemento ja troviĝas en NPIV, sed en iomete alia formo aŭ kun iomete alia signifo.

Iuj vortoj estas menciitaj nur grupe en la fino de la listo.

Ne aperas en la listo esprimoj, kiuj estas simplaj eraroj. Ankaŭ propraj nomoj de personoj ne aperas.

Notu bone, ke ne ĉiuj elementoj en la listo estas rekomendindaj. Kelkaj estas eĉ rekte malrekomendataj de PMEG. Ili havas steletojn, ekz.: *graŭ*.

La signo vertikalo montras limon inter radiko kaj finaĵo, ekz.: stere|o.

La mallongigo BW montras, ke la aŭtoro de PMEG mem estas la iniciatinto aŭ unu el la iniciatintoj de la novaĵo, aŭ ke la novaĵo almenaŭ ne estas aliloke registrita. Pri aliaj fontoj vidu la literaturliston.

Nova elemento Klarigo Komento Fonto*AB* "fiksa instalaĵo" sufikso Esperanta Bildvortaro*ADOR* "ne-aŭtomata konstrumaŝino" sufikso Esperanta BildvortaroAFRO prefiksa mallongigo de "Afriko" prefikso BW

ARI "nombrosistemo" sufikso Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

Aŝur|o Islama festotago (la deka de Muharamo°) Arabe 'Ashura Nepivaj Vortoj

aŭdi|o "elektronika registrado kaj reproduktado de sono" BW

AŬDIO "elektronika registrado kaj reproduktado de sono" prefikso Esperanta Bildvortaro

*AŬTO* "aŭtomata" prefikso Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

be mallongigo de "bemolo" Muzika TerminaroBlis|o la planlingvo Bliss BW

Ĉek|o "Ĉeĥo" Enciklopedia Vortaro

Стр. 3 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 53: plena manlibro de esperanta gramatiko

Esperanta-Germana

Ĉomolungm|o la monto Everesto Großes Wörterbuch Esperanto—Deutsch

*Daralbajd|o* "Kazablanko°" Poŝatlaso de la Mondo*darf|i* "esti permesita, rajti" Nepivaj Vortoj

decilion|o "10 je la 60-a potenco" internacia vorto (Angle decillion) BW

di mallongigo de "dieso" BW*dificil|a* "malfacila" Neologisma Glosaroeko|o "eĥo" BWEKSBI "2 je la sesdeka potenco" prefikso BWENZ "substanco" sufikso Esperanta Bildvortaro

EŬRO prefiksa mallongigo de "Eŭropo" prefikso Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

Fanagal|o piĝina interlingvo parolata en suda Afriko BW

GIBI "2 je la trideka potenco" prefikso BW

*graŭ* "mal-malgraŭ, dank' al" PAG §201 kaj §257 (en piednotoj)

*IĈ* "virseksa" sufikso GuVoInterglos|o la planlingvo Interglossa Claus GÜNKELInterlingva|o la planlingvo Interlingua BWInterlingve|o la planlingvo Interlingue BWISTAN "lando" sufikso Aktoj de la Akademio III*kaŭ* "kaj/aŭ" André ALBAULTKazablank|o havenurbo en Maroko Poŝatlaso de la MondoKIBI "2 je la deka potenco" prefikso BWLingva-Franka|o

iama piĝina interlingvo parolita ĉirkaŭ Mediteraneo BW

Loglan|o la planlingvo Loglan BWMEBI "2 je la dudeka potenco" prefikso BWMeka|o "Mekko" BWmono|o mallongigo de "monofonio°" BWmonofoni|o "unukanala sonreproduktado" Esperanta Bildvortaro

Muharam|o la unua monato de la Islama jaro Arabe al-Muharram BW

nonilion|o "10 je la 54-a potenco" internacia vorto (Angle nonillion) BW

Nova-Skoti|o provinco en Kanado Aktoj de la Akademio IIINovial|o la planlingvo Novial BW*OFON* "lingvano, lingvaneco" sufikso GuVo

OJD "similformaĵo..." varianto de la sufikso OID

Esperanto-English Dictionary

Стр. 4 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 54: plena manlibro de esperanta gramatiko

Grekaj literoj «

Okcidental|o la planlingvo Occidental BWo kej "bone!" BW

oktilion|o "10 je la 48-a potenco" internacia vorto (Angle octillion) BW

OMETR "mezurilo" sufikso aperas en NPIV kiel METR

*OTEK* "kolekto, kolektejo, kolektujo" sufikso aperas en NPIV kiel TEKPEBI "2 je la kvindeka potenco" prefikso BWPicburg|o urbo en Pensilvanio, Usono BW

platin|o "plateno" (certa metalo)la Unua Libro, la Fundamenta Krestomatio p. 233

Pocdam|o la ĉefurbo de la federacia lando Brandenburgo en Germanujo

Nepivaj Vortoj (aperas ĉe *Potsdamo*)

Sanhelen|o "Sankta Heleno" (insulo en Atlantiko) Poŝatlaso de la Mondo

*Sanpier|o* "Sent-Piero°" Poŝatlaso de la Mondo

sekstilion|o "10 je la 36-a potenco" internacia vorto (Angle sextillion) BW

Sent-Pier|o Franca insulo en Atlantiko BW

septilion|o "10 je la 42-a potenco" internacia vorto (Angle septillion) BW

sis "ses" BWSolresol|o la planlingvo Solresol BW

stere|o "stereofonio, dukanala sonreproduktado" BW

STIF parenceco kreita per regeedziĝo prefikso PAG §425 rimarko ITEBI "2 je la kvardeka potenco" prefikso BW

tofu|o speco de sojkazeo, "tohuo°" (en NPIV "toŭfuo") BW

tohu|o "tofuo°" Plena Ilustrita Vortaro kun Suplemento

Tok-Pisin|o kreola lingvo parolata en Papuo-Nov-Gvineo BW

*UK* "kastrita besto" sufikso PAG §372 rimarko IIVakajam|o urbo en Japanujo Poŝatlaso de la Mondo

*Varŝav|o* "Varsovio" Leksara kolekto de ofte uzataj propraj nomoj

vide|o"elektronika registrado kaj reproduktado de bildoj, filmo en videa tekniko"

BW

Vinĉestr|o urbo en Anglujo BW

Стр. 5 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 55: plena manlibro de esperanta gramatiko

Aperas Grekaj liternomoj. El la plene Esperantigitaj nur delt|o, epsilon|o, jot|o, lambd|o kaj omeg|o troviĝas en NPIV (por la aliaj NPIV donas nur duone Esperantigitajn formojn sen O-finaĵo). Alf|o, bet|o kaj gam|o troviĝas en la Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana Rot|o troviĝas en la Komputada leksikono La aliaj estas de BW: alfo, beto, gamo, zeto, eto, teto, kapo, muo, nuo, ksio, omikrono, pio, roto, sigmo, taŭo, upsilono, fio, ĥio, psio. El la duone Esperantigitaj nomoj tri estas de BW: epsilon, omikron kaj upsilon. La aliaj estas en NPIV.

Hebreaj literoj «

Aperas duone Esperantigitaj Hebreaj liternomoj: alef, bet, gimel, dalet, he, vav, zain, ĥet, tet, jod, kaf, lamed, mem, nun, sameĥ, ain, pe, cadi, kof, reŝ, ŝin, tav. Ili estas el la Psalmaro de la Biblio (sed ili verŝajne ne estas Zamenhofaj).

Tononomoj «

Aperas specialaj nomoj por bemolaj kaj diesaj tonoj: As, Ais, Bes, Bis, Ces, Cis, Des, Dis, Es, Eis, Fes, Fis, Ges, Gis. Ili troviĝas en la Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana

Nombrovortoj «

Menciiĝas kelkaj kuriozaj nombrovortoj: undeciliono, duodeciliono, tredeciliono, kvatuordeciliono, kvindeciliono, seksdeciliono, septendeciliono, oktodeciliono, novemdeciliono, vigintiliono, centiliono. Ili estas de BW

Tabelvortoj «

Menciiĝas neoficialaj kaj strikte evitendaj tabelvortoj je ALI. Nur du el ili, *alies* kaj *aliel* estas registritaj en NPIV. Kvin el la aliaj, *aliu*, *alio*, *alie*, *aliam* kaj (nerekte) *alia*, estas menciitaj en PAG §62 kaj §88 (rimarko I). En Nepivaj Vortoj aperas *alial* kaj *aliom*.

Ekkriaj vortetoj, sonimitoj «

Aperas kelkaj alternativaj skriboj de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj. Ili estas de BW: hu ra, ho la, a ha, e he, o ho, mjaŭ.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Gramatika vortareto PMEG uzas novspecajn gramatikajn esprimojn. La sekva listo enhavas mallongajn klarigojn de ili. Iuj gramatikaj esprimoj de PMEG estas tamen tiel memklarigaj, ke ne necesas ilin listigi ĉi tie. La tradiciaj vortoj, kiuj menciiĝas en la klarigoj, estas laŭ PAG. Rimarku, ke la PMEG-aj esprimoj ne ĉiam estas precize samsignifaj kiel la respondaj vortoj de PAG.

afikso Radiko, kiu estas uzata precipe por fari kunmetitajn vortojn. Afiksoj, kiujn oni metas post aliaj radikoj, nomiĝas sufiksoj (= postafiksoj). Afiksoj, kiujn oni metas antaŭ aliaj radikoj, nomiĝasprefiksoj (= antaŭafiksoj).

Стр. 6 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 56: plena manlibro de esperanta gramatiko

aktivo La ordinara speco de frazo, en kiu la subjekto estas tiu, kiu faras la agon de la ĉefverbo. Vidu pasivo.

alvoko Frazrolo, kiu montras tiun, al kiu la eldiro estas direktata.

apudmeto Frazparto, kiu (normale) staras tuj post alia frazparto, kaj montras la saman aferon per aliaj vortoj. Tradicie nomata "apozicio".

A-vorta frazparto Frazparto, en kiu la ĉefvorto estas A-vorto.

A-vorteca vorteto, A-eca vorteto Vorteto, kiu povas roli simile kiel A-vorto, kvankam ĝi ne havas A-finaĵon, ekz. tiu, iu, ĉia, kies, ĉies, ambaŭ. Tradicie nomata "pronomo".

A-vorto Vorto kun la finaĵo A. Tradicie nomata "adjektivo".

ĉeffrazo Ordinara memstara frazo. Tradicie nomata "ĉefpropozicio". Vidu subfrazo.

ĉefverbo Verbo kun iu el la finaĵoj AS, IS, OS, U, US. Tradicie nomata "predikato" aŭ "finitivo".

ĉefvorto La plej grava vorto en frazparto. Aliaj partoj de frazparto estas rektaj priskriboj de la ĉefvorto. Tradicie nomata "kerna vorto".

diftongo Vokala sono, en kiu la lango moviĝas de unu pozicio en la buŝo al alia.

duonvokalo Sono, kiu laŭ la elparola maniero estas (mallonga) vokalo, sed kiu rolas en la lingvo kiel konsonanto.

ekkria vorteto Vorteto, kiu esprimas senton, ekz. ho, he, ha, lo, stop, baf. Tradicie nomata "interjekcio".

eksafikso Vidu ŝajnafikso.

E-vorteca vorteto, E-eca vorteto Vorteto, kiu povas roli simile kiel E-vorto en frazo, kvankam ĝi ne havas E-finaĵon, ekz. tiam, kiel, iom, nenie, tre, ankoraŭ, hodiaŭ, ĉi, for. Tradicie nomata "primitiva adverbo".

E-vorta frazparto Frazparto, en kiu la ĉefvorto estas E-vorto.

E-vorto Vorto kun la finaĵo E. Tradicie nomata "adverbo", sed la vorto adverbo inkluzivas ankaŭ multajn vortetojn, kiuj ne havas E-finaĵon. Tiaj vortetoj nomiĝas en PMEG E-vortecaj vortetoj.

finaĵo Lingva elemento, kiun oni metas post radiko, kunmeto aŭ vorteto, por fari vorton, aŭ por ŝanĝi la signifon de vorto. O, A, E, I, AS, IS, OS, US kaj U estas vortklasaj finaĵoj. J estas multe-nombra finaĵo. N estas rolfinaĵo.

frazenkondukilo Vorteto, kiu enkondukas subfrazon, kaj ligas ĝin al ĝia ĉeffrazo, ekz. ke, ĉar, dum, kiam, kvankam. Tradicie nomata "subjunkcio".

frazeto Malpreciza esprimo por grupo de vortoj, kiuj iel kunapartenas. Uzata ĉefe kiam temas pri vortfarado. Vidu frazetvorto. Tradicia esprimo por "frazeto" ne ekzistas.

frazetvorto Speco de kunmetita vorto farita el frazeto (vortgrupo), kiun oni vortigis per aldono de ia posta elemento (ekz. vortklasa finaĵo). Vidu kombino. Tradicia esprimo por "frazetvorto" ne ekzistas.

frazo

Стр. 7 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 57: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kompleta eldiro kun ĉefverbo kaj normale ankaŭ aliaj frazpartoj. Tradicie nomata "propozicio".

frazparto Vorto aŭ vortgrupo, kiu ludas unu frazrolon. Vidu ĉefvorto kaj priskribo.

frazrolo Rolo, kiun frazparto rolas en frazo. Tradicie nomata "frazelemento".

imaga modo US-formo de verbo. Ĝi montras, ke la ago aŭ stato ne estas reala, sed nur imagata, fantazia. Ankaŭ nomata US-modo aŭ US-verbo. Tradicie nomata "kondicionalo".

kombino Speco de kunmetita vorto, en kiu la lasta parto (krom la vortklasa finaĵo), montras la bazan signifon. Tiu lasta parto nomiĝas ĉefelemento. Tio, kio staras antaŭ la ĉefelemento, precizigas la signifon, kaj nomiĝas preciziga antaŭelemento. Vidu frazetvorto. Tradicia esprimo por "kombino" ne ekzistas.

komplemento Frazparto, kiu diras, en kiu maniero, en kiu loko, en kiu tempo, per kiu ilo k.t.p., okazas la ĉefverbo. Ĉiu frazparto krom ĉefverbo, subjekto, objekto kaj perverba priskribo, estas komplemento. Tradicie nomata "adjekto".

konsonanto Ĉiu litero aŭ sono en Esperanto krom A, E, I, O kaj U, kiuj estas vokaloj.

kunliga vorteto Vorteto, kiu kunligas samrolajn vortojn, frazpartojn aŭ frazojn, ekz. kaj, aŭ, sed. Tradicie nomata "konjunkcio".

modo Maniero, en kiu ago aŭ stato estas prezentata. Ĉe la Esperantaj verboj oni faras distingon inter kvar modoj: neŭtrala modo, reala modo, vola modo kaj imaga modo.

multe-nombro Pli ol unu afero. Tradicie nomata "pluralo". La finaĵo J montras multe-nombron, kaj nomiĝas multe-nombra finaĵo. Tradicie nomata "plurala finaĵo". Vidu unu-nombro.

nerekta objekto Vidu objekto.

nerekta parolo Rerakontado de ies penso, diro, opinio, decido, demando, rimarko k.s., per subfrazo. Vidu rekta parolo.

neŭtrala modo I-formo de verbo. Ĝi nomas agon aŭ staton sen montri, ĉu ĝi estas reala, imagata, fantazia aŭ volata, kaj sen montri tempon. Ankaŭ nomata I-modo aŭ I-verbo. Tradicie nomata "infinitivo".

nombrovorto Vorto, kiu montras nombron. Se ĝi estas senfinaĵa vorteto, ĝi nomiĝas nombra vorteto. Tradicie nomata "numeralo". Nombrovorto, kiu havas A-finaĵon, kaj kiu montras vicordon, nomiĝas vicorda nombrovorto. Tradicie nomata "ordinalo".

objekta verbo Verbo, kiu povas havi objekton. Tradicie nomata "transitiva verbo". Vidu senobjekta verbo.

objekto Frazrolo, kiu montras tion, kio estas rekte trafata de la ago de la ĉefverbo. Foje oni parolas pri "rekta objekto" (= objekto) kontraste al "nerekta objekto". "Nerekta objekto" nomiĝas en PMEG al-komplemento. Ordinara (rekta) objekto estas tradicie nomata ankaŭ "akuzativa objekto". Nerekta objekto estas tradicie nomata ankaŭ "dativa objekto".

O-vorta frazparto Frazparto, en kiu la ĉefvorto estas O-vorto.

O-vorteca vorteto, O-eca vorteto Vorteto, kiu povas roli simile kiel O-vorto, kvankam ĝi ne havas O-finaĵon, ekz. tio, tiu, mi, ili,ambaŭ. Tradicie nomata "pronomo".

O-vorto

Стр. 8 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 58: plena manlibro de esperanta gramatiko

Vorto kun la finaĵo O. Tradicie nomata "substantivo". participo

Vorto kun unu el la sufiksoj ANT, INT, ONT, AT, IT kaj OT. pasivo

Speco de "inversa" frazokonstruo, en kiu tio, kio ordinare (en aktivo) estas objekto, aperas kiel subjekto. Vidu aktivo.

persona pronomo Vidu pronomo.

perverba priskribo Vidu priskribo.

poseda pronomo Vidu pronomo.

prefikso Vidu afikso.

priskribo Rekta priskribo priskribas la ĉefvorton de frazparto, kaj estas mem parto de tiu frazparto. Tradicia gramatiko uzas la vortojn "epiteto" kaj "suplemento". Perverba priskribo estas memstara frazparto, kiu priskribas la subjekton aŭ la objekton pere de verbo. Tradicie nomata "predikativo".

pronomeca vorteto Vorteto, kiu same kiel persona pronomo anstataŭas tutan O-vortan frazparton, ekz. ambaŭ, tiu, nenio. Tradicie nomata "pronomo".

pronomo Iu el la O-vortecaj vortetoj: mi, vi, li, ŝi, ĝi, ni, ili, oni kaj si (kaj ci). La baza formo de pronomo nomiĝas pli precize persona pronomo. Tradicie oni parolas pri "personpronomo" aŭ"personalo". Se oni aldonas A-finaĵon al pronomo, ĝi fariĝas poseda pronomo: mia, via, lia, ŝia, ĝia, nia, ilia, onia kaj sia (kaj cia). Tradicie oni parolas ankaŭ pri "posedpronomo" aŭ "posesivo". Tradicie la vorto "pronomo" inkluzivas ankaŭ multajn aliajn vortetojn, kiuj en PMEG nomiĝas pronomecaj vortetoj, O-vortecaj vortetoj kaj A-vortecaj vortetoj.

radiko Lingva elemento, kiu bezonas finaĵon por fariĝi vorto. Vidu vorteto.

reala modo AS-formo, IS-formo aŭ OS-formo de verbo. La reala modo montras, ke la ago aŭ stato estas reala, ne nur imagata aŭ volata. Tradicie nomata "indikativo".

rekta objekto Vidu objekto.

rekta parolo Rerakontado de ies penso, diro, opinio, decido, demando, rimarko k.s., per (pli-malpli) laŭvorta citaĵo. Vidu nerekta parolo.

rekta priskribo Vidu priskribo.

rilata KI-vorto KI-vorto, kiu enkondukas rilatan (nedemandan) subfrazon. Tradicie iuj el ili nomiĝas "rilativo", "rilativa pronomo" aŭ "rilatpronomo".

rilata subfrazo Subfrazo, kiun enkondukas rilata (nedemanda) KI-vorto. Tradicie iuj el ili estas nomataj "rilativa subpropozicio".

rolfinaĵo La finaĵo N. Tradicie nomata "akuzativo". Vidu rolmontrilo.

rolmontrilo Vorteto aŭ finaĵo, kiu montras la rolon de frazparto en la frazo. Mankas tradicia esprimo. Tia vorteto nomiĝas rolvorteto. La finaĵo N estas rolfinaĵo.

rolvortaĵo E-vorto kaj rolmontrilo, kiuj rolas kune kvazaŭ unu rolmontrilo, ekz. dekstre de, konforme al, kompare kun, koncerne ...N. Tradicie nomata "prepoziciaĵo".

Стр. 9 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 59: plena manlibro de esperanta gramatiko

rolvorteto Vorteto, kiu montras la frazrolon de la posta frazparto. Tradicie nomata "prepozicio", ekz. sur, en, ekster, per, pro, je, krom, tra, anstataŭ. Vidu rolmontrilo.

senobjekta verbo Verbo, kiu ne povas havi objekton. Tradicie nomata "netransitiva verbo". Vidu objekta verbo.

sensubjekta verbo Verbo, kiu ne bezonas subjekton. Tradicia esprimo por "sensubjekta verbo" ne ekzistas. Vidu subjekta verbo.

subfrazo Frazo, kiu rolas kiel frazparto de alia frazo. Tradicie nomata "subpropozicio". Vidu ĉeffrazo.

subjekta verbo Verbo, kiu devas havi subjekton. Tradicia esprimo por "subjekta verbo" ne ekzistas. Vidu sensubjekta verbo.

subjekto Frazrolo, kiu (en aktiva frazo) montras tion, kio faras la agon de la ĉefverbo.

sufikso Vidu afikso.

ŝajnafikso Radikparto, kiu ŝajnas esti afikso, kvankam ĝi tute ne estas. Se temas pri io, kio estis vera afikso en la origina lingvo, oni parolas pri eksafikso. Tradicie eksafikso nomiĝas "pseŭdoafikso".

tabelvorto Iu el tiuj 45 vortetoj, kiuj komenciĝas per ki-, ti-, i-, ĉi- aŭ neni-. Tradicie nomata ankaŭ korelativa vorto.

unu-nombro Unu afero. Tradicie nomata "singularo". Vidu multe-nombro.

verbo Vorto kun iu el la finaĵoj I, AS, IS, OS, U kaj US. Vidu ĉefverbo.

vicorda nombrovorto Vidu nombrovorto.

vokalo Iu el la literoj aŭ sonoj A, E, I, O kaj U. Ĉiuj aliaj literoj kaj sonoj en Esperanto estas konsonantoj. Vidu duonvokalo.

vola modo U-formo de verbo. Ĝi montras, ke la ago aŭ stato ne estas reala, sed nur volata. Ankaŭ nomata U-modo aŭ U-verbo. Tradicie nomata "volitivo"aŭ "imperativo".

vorteto Lingva elemento, kiu povas roli kiel vorto sen bezono de finaĵo. PAG parolas pri "solstariva lingvoelemento". Vidu radiko.

vortklasa finaĵo Vidu finaĵo.

Tradiciaj gramatikaj vortoj «

Jen listo de tradiciaj gramatikaj vortoj kun la plej proksimaj PMEG-aj esprimoj. La tradiciaj vortoj estas pli-malpli laŭ la sistemo de PAG. Rimarku, ke al unu PAG-a vorto povas respondi pli ol unu PMEG-a esprimo, kaj inverse. La liston oni do uzu tre singarde. Tio, kio estas egala en PAG kaj en PMEG, ne enestas en la listo. Mankas en la listo ankaŭ multaj PAG-aj vortoj, por kiuj PMEG ne uzas ian specialan gramatikan esprimon. Rimarku, ke aliaj gramatikistoj uzas aliajn sistemojn, kiuj normale estas sufiĉe similaj al tiu de PAG, sed kiuj povas diferenci en detaloj.

Ablativa adjekto → de-komplemento, el-komplemento adjektiva radiko → eca radiko

Стр. 10 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 60: plena manlibro de esperanta gramatiko

adjektivo → A-vorto adjekto → komplemento adverbo → E-vorto, E-vorteca vorteto (E-eca vorteto) afrikato → ekfrota konsonanto agento → aganto (en pasiva frazo) akuzativa objekto → objekto akuzativo → N-finaĵo apozicio → apudmeto bilabialo → lipa konsonanto ĉefpropozicio → ĉeffrazo dativa objekto, dativo → al-komplemento dentalo → denta konsonanto epiteto → rekta priskribo finitivo → ĉefverbo frikativo → frota konsonanto futuro → venonta tempo gerundio → participo kun E-finaĵo gingivalo → gingiva konsonanto imperativo → vola modo, U-modo, U-verbo indikativo → reala modo infinitivo → neŭtrala modo, I-modo, I-verbo interjekcio → ekkria vorteto interogativo → demanda vorteto kernovorto → ĉefvorto kondicionalo → imaga modo, US-modo, US-verbo konjunkcio → kunliga vorteto korelativa vorto → tabelvorto labialo → lipa konsonanto laringalo → glota konsonanto likvido → duonbara konsonanto nazalo → naza konsonanto negacio → neado, nea vorto netransitiva verbo → senobjekta verbo nominativa → sen rolmontrilo numeralo → nombra vorteto objekta predikativo → perverba priskribo de objekto orda numeralo → vicorda nombrovorto personalo, personpronomo → pronomo, persona pronomo plozivo → eksploda konsonanto pluralo → multe-nombro

Стр. 11 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 61: plena manlibro de esperanta gramatiko

posedpronomo → poseda pronomo predikativo → perverba priskribo predikato → ĉefverbo prepoziciaĵo → rolvortaĵo prepozicio → rolvorteto prepozitivo → frazparto kun rolvorteto preterito → pasinta tempo prezenco → nun-tempo primitiva adverbo → E-vorteca vorteto (E-eca vorteto) pronomo → (persona) pronomo, pronomeca vorteto, O-vorteca vorteto (O-eca vorteto), A-vorteca vorteto (A-eca vorteto) prononco → elparolo propozicio → frazo pseŭdoafikso → eksafikso radikokaraktero → propra signifo de radiko refleksiva pronomo → si, sia rilativo → rilata KI-vorto singularo → unu-nombro solstariva lingvoelemento → vorteto subjekta predikativo → perverba priskribo de subjekto subjunkcio → frazenkondukilo subpropozicio → subfrazo substantiva radiko → radiko nek aga, nek eca substantivo → O-vorto suplemento → rekta priskribo tenso → tempo transitiva verbo → objekta verbo velaro → vela konsonanto verba radiko → aga radiko vokativo → alvoko volitivo → vola modo, U-modo, U-verbo.

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Aldonoj /

Literaturo Akademiaj Studoj 1983. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1983

Стр. 12 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 62: plena manlibro de esperanta gramatiko

Akademiaj Studoj 1984. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1984

Akademiaj Studoj 1985. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1985

Akademiaj Studoj 1987. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1988

Akademiaj Studoj 1988-1990. Redaktis Rüdiger Eichholz. Esperanto press. Bailieboro, Kanado, 1990

Aktoj de la Akademio 1963-1967. Rotterdam, Nederlando, sen dato (Oficiala Bulteno de la Akademio de Esperanto, 9). [enhavas interalie enketojn kaj decidojn pri la pasivaj participoj kaj pri la vortfarado]

Aktoj de la Akademio II 1968-1974. Paris, Francujo, 1976 (Oficiala Bulteno de la Akademio de Esperanto, 10). [enhavas interalie la Okan Oficialan Aldonon al la Universala Vortaro, kaj la Bazan Radikaron Oficialan]

Aktoj de la Akademio III 1975-1991. Redaktis André Albault (k.a.). Paris, Francujo, 1992 (Oficiala Bulteno de la Akademio de Esperanto, 11). [enhavas interalie la Liston de Normaj Landnomoj]

Albault, André: Naŭ Prelegoj pri la Fundamento. Iltis-Eldonejo, Saarbrücken, Germanujo, 1990

Butler, Montagu C[hristie]: Esperanto-English Dictionary. Brita Esperanto-Asocio, London, Britujo, 1967

Butler, M[ontagu] C[hristie]; Merrick, F.: Muzika Terminaro. Kun alfabeta indekso de David G. Hill. Muzika Esperanto-Ligo, Sofia, Bulgarujo, 1992 [represo]

Cherpillod, André: Nepivaj Vortoj. La aŭtoro, Courgenard, Francujo, 1988

De Hoog, H[endrik] A[rie]: Du Malsanoj en Esperanto. Kia-ismo. Tiom-Kiom-ismo. Hällabrottet, Svedujo, 1954

De Hoog, H[endrik] A[rie]: La senpera verbigo de adjektivoj. Artur E. Iltis, Saarbrücken, Germanujo, 1978 [represo de la eldono "Den Haag 1955"]

Dua Oficiala Aldono al Universala Vortaro. Raportis Th[éophile] Cart. Esperantista Centra Oficejo. Paris, Francujo, 1919 (Esperantista Dokumentaro, Kajero trideka)

Esperanta Bildvortaro. Tradukita el la Germana de Rüdiger Eichholz. Esperanto Press, Bailieboro, Kanado, 1988

Günkel, Claus. J.: GuVo. Gunkela Vortaro. Provizora 2a eldono, Paderborn, Germanujo, Aprilo 1994

Kalocsay, K[álmán]: Lingvo Stilo Formo. Studoj. 3a eldono, Pirato, Oosaka, Japanujo, 1970

Kalocsay, K[álmán]; Waringhien, G[aston]; Bernard, R[oger]: Parnasa Gvidlibro. 3a eldono, Edistudio, Pisa, Italujo; Heroldo de Esperanto, Madrid, Hispanujo, 1984

Kalocsay, K[álmán]; Waringhien, G[aston]: Plena Analiza Gramatiko de Esperanto. 4a eldono, Universala Esperanto-Asocio, Rotterdam, Nederlando, 1980

Kalocsay, K[álmán]: Vojaĝo inter la Tempoj. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1966

Стр. 13 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 63: plena manlibro de esperanta gramatiko

Krause, Erich-Dieter: Großes Wörterbuch Esperanto—Deutsch. Helmut Buske Verlag, Hamburg, Germanujo, 1999

La Zamenhofa Esperanto. Simpozio pri -ata/-ita. Eldonis kaj redaktis J[uan] Régulo [Pérez]. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1961

La Nova Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto. Gvidis Michel Duc Goninaz. Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 2002

Moirand, Daniel: Materialoj pri la nuna uzado de la akuzativo. Flandra Esperanto-Ligo, Antwerpen, Belgujo, 1990

Nomura, Rihej: Zamenhofa Ekzemplaro. Nagoja Esperanto-Centro, Nagoya, Japanujo, 1989

Piron, Claude: La Bona Lingvo. Pro Esperanto, Wien, Aŭstrio; Hungara Esperanto-Asocio, Budapest, Hungarujo, 1989

Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto kun Suplemento. Redaktoris Gaston Waringhien. 4a eldono, Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 1987

Pokrovskij, Sergio: Komputada leksikono. Redakcio 24a, Novosibirsk, Rusujo, Decembro 2000, <URL:http://fagot.alain.free.fr/KompLeks/>, 30 Novembro 2002

Poŝatlaso de la Mondo. Redaktoris Ludmila Jiroušková. Kartografie, Praha, Ĉeĥujo, 1971

Saussure, René de: La Vort-Teorio en Esperanto. Artur E. Iltis, Saarbrücken, Germanujo, 1982 [represo de la eldono "Genève 1914"]

Setälä, Vilho; Vilborg, Ebbe; Støp-Bowitz, C[arl]: Esperanto — Moderna Lingvo. Fondumo Esperanto, Helsinki, Finnlando, 1965

Ŝulco, Rikardo [Schultz, Richard]; Bermano, Hermano [Behrmann, Hermann]: Leksara kolekto de ofte uzataj propraj nomoj. Esperanto-Centro, Paderborn, Germanujo, 1989

Unua Oficiala Aldono al Universala Vortaro. Raportis Th[éophile] Cart. Esperantista Centra Oficejo. Paris, Francujo, 1909 (Esperantista Dokumentaro, Kajero dek-tria)

Vatré, Henri: Neologisma Glosaro. Eta postrikolto al PIV. 3a eldono, Iltis-Eldonejo, Saarbrücken, Germanujo, 1989

Velger, Helmuto [Welger, Helmut]: Kontribuoj al la Norma Esperantologio. Enkonduko. Ekspertizetoj. Kritikoj. Info-servo r.a., Marburg/Lahn, Germanujo, Oktobro 1999, <URL:http://www.info-servo.de/Kontribuoj.htm>, 30 Novembro 2002

Vilborg, Ebbe: Etimologia Vortaro de Esperanto. Volumoj 1 — 5. Eldona Societo Esperanto, Malmö, Svedujo, 1989, 1991, 1993, 1995 (vol. 1 — 4), Stockholm, Svedujo, 2001 (vol. 5)

Vleminck, Christiane de; van Damme, Émile: Grammaire ABC d'espéranto. Flandra Esperanto-Ligo, Antwerpen, Belgujo, 1990

Waringhien, Gaston: Lingvo kaj Vivo. Esperantologiaj Eseoj. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1959

Waringhien, Gaston: 1887 kaj la sekvo. Eseoj IV. Stafeto, Antverpeno, Belgujo; La Laguna,

Стр. 14 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 64: plena manlibro de esperanta gramatiko

Hispanujo, 1980

Wells, J[ohn] C[hristopher]: Concise Esperanto and English Dictionary. Hodder and Stoughton Ltd, Dunton Green, Sevenoaks, Britujo, 1969

Wells, John C[hristopher]: Lingvistikaj Aspektoj de Esperanto. Universala Esperanto-Asocio, Rotterdam, Nederlando, 1978

Wennergren, Bertil: Bertil Wennergrens Nya Esperantokompendium. Eldona Societo Esperanto, Malmö, Svedujo, 1990

Wüster, Eugen: Enciklopedia Vortaro Esperanta-Germana. 1a — 4a partoj ("A" — "korno"). Ferdinand Hirt & Sohn, Leipzig, Germanujo, 1923

Zamenhof, L. L.: Fundamento de Esperanto. 9a eldono kun enkondukoj, notoj kaj lingvaj rimarkoj de A[ndré] Albault. Esperantaj Francaj Eldonejoj, Marmande, Francujo, 1963

Zamenhof, L. L.: Lingvaj Respondoj. Konsiloj kaj Opinioj pri Esperanto. Editoris G[aston] Waringhien. 6a eldono, Esperantaj Francaj Eldonejoj, Marmande, Francujo, 1962 [represo: Pro Esperanto, Vieno, Aŭstrio, 1995]

Fontoj de Zamenhofaj ekzemploj «

Multe da klopodoj estas faritaj por prezenti la Zamenhofajn ekzemplofrazojn en kiom eble senŝanĝa formo. Mallongigoj estas faritaj nur kiam necese, kaj tio ĉiam estas montrita per la signoj "[...]". Klarigaj aldonoj aperas inter rektaj krampoj: "[aldona teksto]". Iafoje la uzo de fina punkto aŭ demandosigno devis pro mallongigo de la ekzemplo esti ŝanĝita. Tio ne estas montrita. Iafoje ankaŭ malgravaj ŝanĝoj rilate al frazkomencaj majuskloj estas faritaj senkomente.

Foje grasa skribo, substrekoj aŭ ia speciala litertipo troviĝis en la origina teksto. Tio devis esti forprenita senkomente, ĉar en PMEG grasaj literoj kaj substrekoj estas speciale uzataj por atentigi pri gravaj partoj de la ekzemploj.

La ekzemploj ne venas rekte el Zamenhofaj manuskriptoj, sed el presitaj eldonoj, kaj diversaj redaktoroj kaj kompostistoj staras inter ni kaj Zamenhof. Tial multaj malgravaj detaletoj, kiel ekz. uzo de majuskloj, ne estas ĉiam vere Zamenhofaj. Iafoje redaktoroj faris eĉ sufiĉe gravajn ŝanĝojn. En PMEG aperas ĉiam tiu formo, kiun la ekzemplo havas en la presita eldono (krom evidentaj malgravaj preseraroj, kiuj estas korektitaj senkomente).

Ekzemploj kun ia tre dubinda (eĉ erara) formo, kiu povus konfuzi lernantojn, estis ĝenerale evitataj.

En tre fruaj tekstoj estis uzataj tabelvortoj je AN, kiuj poste estis ŝanĝitaj al AM. Tiaj malnovaj formoj estas ĉiam ŝanĝitaj en la novajn, krom en unu ekzemplo.

Legu pli ĉi-poste pri ŝanĝoj en la Biblio.

Ĉe ĉiu Zamenhofa ekzemplo ĝia fonto (originala verko de Zamenhof aŭ traduko fare de li) estas montrita per postmetita mallongigo jene:

ekzemplo[FA1.153] = ekzemplo el Fabeloj de Andersen, unua parto, paĝo 153

Ciferoj post mallongigo montras paĝonumeron. Esceptoj estas FE (la Fundamenta Ekzercaro), kie la ciferoj montras numeron de ekzerco, PE (Proverbaro Esperanta), kie ili montras numeron de

Стр. 15 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 65: plena manlibro de esperanta gramatiko

proverbo, kaj la Bibliaj libroj, kie la ciferoj montras numeron de ĉapitro.

La uzataj mallongigoj estas la jenaj:

BV Dickens, Charles: La Batalo de l' Vivo. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. Stead's Publishing Office, London, Britujo; Hachette kaj K., Paris, Francujo, sen dato

FA1 Andersen, H[ans] C[hristian]: Fabeloj de Andersen. Unua Parto. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 2a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1926

FA2 Andersen, [Hans] [Christian]: Fabeloj de Andersen. Dua Parto. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1926

FA3 Andersen, H[ans] C[hristian]: Fabeloj de Andersen. Tria Parto. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1932

FA4 Andersen, H[ans] C[hristian]: Fabeloj de Andersen. Kvara Volumo. Tradukis el Germana traduko L. L. Zamenhof. 1a eldono, Heroldo de Esperanto, Bruselo, Belgujo, 1963 [represo en Fabeloj de andersen. koboldoimuna eldono. (iam kompletigota plena verkaro de l.l. zamenhof, volumo 7). Eldonejo ludovikito, sen loko, 1990]

FAnt La Antaŭparolo en la Fundamento de Esperanto

FE La Ekzercaro en la Fundamento de Esperanto

FG La Fundamenta Gramatiko en la Fundamento de Esperanto

FK Zamenhof, L.: Fundamenta Krestomatio de la Lingvo Esperanto. 18a eldono, Universala Esperanto-Asocio, Rotterdam, Nederlando, 1992 (Aperas en PMEG nur ekzemploj el tekstoj, kiuj estas certe Zamenhofaj. Vidu p. 446 en la Krestomatio.)

Gm Ŝalom Alejĥem: La Gimnazio. Tradukis L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1924 (eldonita en unu volumo kune kun Rn)

H Shakespeare, W[illiam]: Hamleto. Reĝido de Danujo. Tradukis L. L. Zamenhof. Librairie Hachette et Cie, Paris, Francujo, 1902

IT Goethe, [Johann Wolfgang von]: Ifigenio en Taŭrido. Dramo en kvin aktoj. Tradukis L. L. Zamenhof. 3a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1929

L1 Leteroj de L.-L. Zamenhof. I. 1901-1906. Prezentis kaj komentis G[aston] Waringhien. Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 1948

L2 Leteroj de L.-L. Zamenhof. II. 1907-1914. Prezentis kaj komentis G[aston] Waringhien. Sennacieca Asocio Tutmonda, Paris, Francujo, 1948

LR Lingvaj Respondoj

M Orzeszko, Eliza: Marta. Tradukis L. L. Zamenhof. 4a eldono, Editions françaises d'espéranto, Marmande, Francujo, 1968

OV Zamenhof, L. L.: Originala Verkaro. Kolektis kaj ordigis Joh[annes] Dietterle. Ferdinand Hirt & Sohn, Leipzig, Germanujo, 1929

Стр. 16 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 66: plena manlibro de esperanta gramatiko

PE Zamenhof, L. L.: Proverbaro Esperanta. Alfabete ordigis kaj provizis per indeksoj C[amille] Rogister. Stafeto, La Laguna, Hispanujo, 1961 (Rimarku, ke la numeroj de la "proverboj" estas en tiu ĉi eldono tute aliaj ol en la originala Proverbaro Esperanta.)

Rn Heine, Henri [Heinrich]: La Rabeno de Baĥaraĥ. Tradukis L. L. Zamenhof. 1a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1924 (eldonita en unu volumo kune kun Gm)

Rt Schiller, Frederiko [Friedrich]: La Rabistoj. Tradukis L. L. Zamenhof. 2a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1928

Rz Gogol, N[ikolaj] V[asilievič]: La Revizoro. Tradukis L. L. Zamenhof. 2a eldono, Esperantista Centra Librejo, Paris, Francujo, 1928

UL "Dr Esperanto [Zamenhof L. L.]: Meždunarodnyj Jazyk. Predislovie i polnyj učebnik. Por Rusoj ["La Unua Libro"]. Kel'ter, Varšava, 1887 [represo en Ludovikologia dokumentaro I. Unuaj libroj. (Eble neniam kompletigotaj necesaj aldonoj al la pvz, kolekto 1). Eldonejo ludovikito, sen loko, 1991]

UV La Universala Vortaro en la Fundamento de Esperanto

Bibliaj ekzemploj «

La Sankta Biblio, Malnova kaj Nova Testamentoj tradukitaj el la originalaj lingvoj. Brita kaj Alilanda Biblia Societo, Londono, Britujo; Nacia Biblia Societo de Skotlando, Edinburgo, Britujo, sen dato

La Malnovan Testamenton de la Biblio tradukis Zamenhof, sed poste "Biblia Komitato" reviziis la tekston (laŭ peto de Zamenhof). Ekzemploj el la Malnova Testamento estas do plej ofte plene Zamenhofaj, sed iafoje povas esti diferenco inter la Biblia teksto kaj la origina Zamenhofa traduko. (En PMEG ne aperas ekzemploj el la Nova Testamento, kiun ne tradukis Zamenhof.)

Ciferoj post mallongigo de Biblia libro montras numeron de ĉapitro. La jenaj mallongigoj estas uzataj:

AK Alta Kanto de Salomono

Am Amos

Cf Cefanja

Dn Daniel

Er Eliro, Dua Libro de Moseo

Es Ester

Ez Ezra

Gn Genezo, Unua Libro de Moseo

Hŝ Hoŝea

Ĥb

Стр. 17 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 67: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ĥabakuk Ĥg

Ĥagaj Ij

Ijob Jes

Jesaja Jĝ

Juĝistoj Jĥ

Jeĥezkel Jl

Joel Jn

Jona Jr

Jeremia Js

Josuo Kr1

Kroniko, Libro Unua Kr2

Kroniko, Libro Dua Lv

Levidoj, Tria Libro de Moseo Mĥ

Miĥa Ml

Malaĥi Naĥ

Naĥum Neĥ

Neĥemja Nm

Nombroj, Kvara Libro de Moseo Ob

Obadja Pk

Plorkanto de Jeremia Pr

La Predikanto Ps

La Psalmaro Re

Readmono, Kvina Libro de Moseo Rĝ1

Reĝoj, Libro Unua Rĝ2

Reĝoj, Libro Dua Ru

Rut Sm1

Samuel, Libro Unua Sm2

Samuel, Libro Dua

Стр. 18 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 68: plena manlibro de esperanta gramatiko

SS La Sentencoj de Salomono

Zĥ Zeĥarja

Origina Zamenhofa traduko «

Kelkaj Bibliaj ekzemploj estas prenitaj el la origina neŝanĝita traduko de Zamenhof. Ili estas montritaj per aldona Z jene: ekzemplo[ErZ.21] = ekzemplo el la origina neŝanĝita Zamenhofa traduko de Eliro, ĉapitro 21.

La originajn Zamenhofajn tradukojn eldonis "Librejo Hachette kaj K." ("Librairie Hachette et Cie"), Paris, Francujo, 1908 (Ps kaj Re), 1909 (SS), 1911 (Gn), 1912 (Er), 1914 (Nm), 1921 (Lv), sen jaro (Pr).

Стр. 19 из 19PMEG — Menuo

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh2C2B.htm

Page 69: plena manlibro de esperanta gramatiko

" /> <" /> " />

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

A A:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

finaĵo: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

liternomo: Liternomoj

tabela postparto: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

A ha: Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj verbigo:

Esti AB (sufikso):

AB Ablativa adjekto = De-komplemento, El-komplemento:

De El

AC (sufikso): AC

AĈ: AĈ diferenco de fi:

Aliaj afiksecaj vortetoj Aĉeto:

Por Pro

Стр. 1 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 70: plena manlibro de esperanta gramatiko

AD: Nombro ĉe O-vortoj AD

Adiaŭ: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Adiaŭa: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Adiaŭi: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Adiaŭo: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Adicio: Plus, Minus

Adjektiva radiko =: Eca radiko

Adjektivo: A-vorto

Adjekto: Komplemento

Admoni: Verboformoj en ke-frazoj

ADOR (sufikso): ATOR

Adverbo: E-vorto E-vorteca vorteto

Afganistano: Nomoj de landoj kaj popoloj

Afikso: difino:

Kio estas afikso? kemia:

Internaciaj afiksoj neoficiala:

Neoficialaj afiksoj Neoficialaj sufiksoj Neoficialaj prefiksoj Internaciaj afiksoj

oficiala: Afiksoj Sufiksoj Prefiksoj

ĉu enkonduki novajn?: Neoficialaj afiksoj

ŝajna: Ŝajnaj kunmetaĵoj

A-finaĵo: Bazaj reguloj por A-vortoj en vortfarado:

Vortklasaj finaĵoj Vortigo de frazetoj

forlaso: Nenormala apostrofado

landonomo: Nomoj de landoj kaj popoloj

Стр. 2 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 71: plena manlibro de esperanta gramatiko

popolnomo: Nomoj de landoj kaj popoloj

pronomo: Posedaj pronomoj

rolvorteto: Memstaraj rolvortetoj

virina nomo: Esperantigitaj nomoj

ĉe liternomo: Liternomoj

ĉe ON-vorto: A-vortaj nombrovortoj

ĉe participo: Participoj kiel A-vortoj

Afrikato =: Ekfrota konsonanto

AFRO (prefikso): AFRO

Aga komplemento: Lasi

Aga radiko: Vortklasaj finaĵoj AD AĴ IG

Aganto: Subjekto De rilate al participo Lasi en pasivo:

De rilate al participo Pasivo — bazaj reguloj

Agento = Aganto (en pasiva frazo): De rilate al participo Pasivo — bazaj reguloj

Aha: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Aĥ: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Aj: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Ajn: Ajn post KI-vorto:

Ajn Ajna:

Ajn AĴ:

AĴ ĉe participo:

Participoj kiel O-vortoj Akcento:

Bazaj elparolaj reguloj Normala apostrofado Bazaj nombrovortoj — formoj

Стр. 3 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 72: plena manlibro de esperanta gramatiko

en fremda vorto: Ne-Esperantaj vortoj — elparolo

erara: Ĉi

kontrastiga: Specialaj elparolaj reguloj

kroma: Specialaj elparolaj reguloj

Aktiva participo: De rilate al participo Participoj kiel A-vortoj

Aktiveco/aktivado: EC

Akuzativa objekto =: Objekto

Akuzativo =: N-finaĵo

Al: Al en pasivo:

Pasivo — bazaj reguloj en rolvortaĵo:

Rolvortaĵoj nerekta objekto:

N por objekto objekto:

De rilate al aga O-vorto post E-vorto:

Rolvortaĵoj ricevanto/(mal)profitanto:

N por aliaj signifoj sen N:

N por direkto ĉe preferi:

Aliaj montriloj de komparo AL (sufikso):

AL Al tio:

Al Aldone al:

Krom Alfabeto:

Literoj literuma:

Liternomoj ne-Latina:

Ne-Esperantigitaj nomoj Alia:

O-vorteca uzo de A-vortoj Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj? Specialaj uzoj de unu kontraste al unu:

Specialaj uzoj de unu pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto

Стр. 4 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 73: plena manlibro de esperanta gramatiko

Alia/alie ol: Kiel kaj ol

Alial: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aliam: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alie: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aliel: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alies: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alifoje: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aligi: Al

Aliĝi: Al

Alii: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aliio (k.s.): Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alikaŭze: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alikvante: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aliloke: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alimaniere: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alio: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aliom: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Alispeca: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aliu: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Aliula: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

ALI-vorto: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Al-komplemento: Verboj kun al-komplemento senca subjekto:

I-verboj kiel subjekto Almenaŭ:

Almenaŭ Alparolato:

Alvoko Alta nombrovorto:

O-vortaj nombrovortoj Alternativa objekto:

Alternativaj frazkonstruoj Alternativa subjekto:

Стр. 5 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 74: plena manlibro de esperanta gramatiko

Alternativaj frazkonstruoj Alternativdemando:

Ĉu-Ĉu Ĉu-demandoj

Alternativo: vera signifo:

Kombinitaj vortetoj Altforno:

Precizigaj antaŭelementoj Altlernejo:

Precizigaj antaŭelementoj Altmontaro:

Vortigo de frazetoj Alvoko:

Frazoj kaj frazpartoj La — bazaj reguloj Alvoko Mallongigitaj frazoj al potenco:

Alvoko kun ho:

Oficialaj ekkriaj vortetoj per:

Per pro:

Pro AM:

sufiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Ambaŭ: Ambaŭ apudmeto:

Apudmeto Amen:

Neoficialaj ekkriaj vortetoj AN:

AN erara uzo:

Nomoj de landoj kaj popoloj landano:

Nomoj de landoj kaj popoloj ANC (sufikso):

ANC Ankaŭ:

Ankaŭ Ankoraŭ:

Ankoraŭ Ankoraŭ kaj plu:

Plu Ankoraŭ ne:

Jam Anno:

Specialaj elparolaj reguloj Ano:

Nomoj de landoj kaj popoloj

Стр. 6 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 75: plena manlibro de esperanta gramatiko

Anstataŭ: Anstataŭ Ke-frazoj kiel komplemento + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj + ke-frazo:

Anstataŭ ĉe preferi:

Aliaj montriloj de komparo Anstataŭ (tio) ke:

Anstataŭ Ke-frazoj kiel komplemento

Anstataŭa: Anstataŭ

Anstataŭa skribomaniero: Literoj

Anstataŭe: Anstataŭ

Anstataŭi: Anstataŭ

Anstataŭigi: Anstataŭ

ANT: Participoj kiel A-vortoj Kunmetitaj verboformoj: aktivaj Kunmetitaj verboformoj: pasivaj

Antaŭ: Antaŭ + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj horo:

Horoj ĉe preferi:

Aliaj montriloj de komparo Antaŭ (tio) ke:

Ke-frazoj kiel komplemento Antaŭ ke:

Ke-frazoj kiel komplemento Aliaj subfrazoj

Antaŭ kiam: Aliaj rilataj KI-vortoj Aliaj subfrazoj

Antaŭ ol: Antaŭ I-verboj kun rolvortetoj Kunmetitaj verboformoj: aktivaj Aliaj subfrazoj

Antaŭa: Antaŭ

Antaŭa vokalo: Bazaj elparolaj reguloj

Antaŭantaŭhieraŭ: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

Antaŭe: Antaŭ

Стр. 7 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 76: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kunmetitaj verboformoj: aktivaj Antaŭelemento:

preciziga: Precizigaj antaŭelementoj

Antaŭeniri: Precizigaj antaŭelementoj

Antaŭhieraŭ: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo

Antaŭmetado: de frazparto:

Antaŭmetado de frazparto de frazparto el subfrazo:

Antaŭmetado el subfrazo Antaŭparto:

de tabelvorto: Tabelvortoj — bazaj reguloj

Antaŭpriskribo: Rektaj priskriboj de O-vorto

Antaŭtagmezo: Horoj

ANTI (prefikso): ANTI

Aparteni: Verboj kun al-komplemento Similsignifaj verboj

Apenaŭ: Apenaŭ Aliaj subfrazoj

Aperi: Perverba priskribo de subjekto

Apostrofo: Helposignoj Bazaj elparolaj reguloj Bazaj reguloj por O-vortoj Nombro ĉe O-vortoj Apostrofo Normala apostrofado Vortklasaj finaĵoj AŬ-vorto:

Nenormala apostrofado A-vorto:

Nenormala apostrofado disiga:

Nenormala apostrofado imagata:

Ne-Esperantaj vortoj — elparolo neuzado:

Nenormala apostrofado Apozicio =:

Apudmeto Apud:

Apud Apuda:

Apud

Стр. 8 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 77: plena manlibro de esperanta gramatiko

Apude: Apud Memstaraj rolvortetoj

Apudmeto: La — bazaj reguloj Apudmeto komenta:

Apudmeto AR:

AR ARĤI (prefikso):

ARĤI ARI (sufikso):

ARI ARKI (prefikso):

ARĤI Armilo:

IL Armo:

IL Artefarita:

Vortigo de frazetoj Artikolo:

Difina artikolo — la Normala apostrofado

AS: = estas:

Esti anstataŭ IS:

Nun-tempo: AS-finaĵo eterna:

Nun-tempo: AS-finaĵo finaĵo:

Nun-tempo: AS-finaĵo ĉe hieraŭ aŭ morgaŭ:

Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Aspekti:

Perverba priskribo de subjekto Aspektismo (= itismo):

Atismo Asterisko:

Helposignoj AT:

Participoj kiel A-vortoj Kunmetitaj verboformoj: pasivaj Elekto de pasiva participo — bazaj principoj por ripeto:

Elekto de pasiva participo — specialaj okazoj teoria eblo de plenumiĝo:

Elekto de pasiva participo — specialaj okazoj Atenti:

Verboformoj en ke-frazoj Atismo:

Kunmetitaj verboformoj: pasivaj AT-IT:

Стр. 9 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 78: plena manlibro de esperanta gramatiko

kiel elekti?: Pasivo — participelekto

ATO (prefikso): Internaciaj afiksoj

ATOR (sufikso): ATOR

Aŭ: Nombro — specialaj okazoj Aŭ = nek:

Aŭ alternativa nomo:

Aŭ ekskluziva/inkluziva:

Aŭ forlaso:

Aŭ por korekto:

Aŭ por sekvo:

Aŭ post neo:

Aŭ ĉe tutaj frazoj:

Aŭ Aŭ (ekkria vorteto):

Neoficialaj ekkriaj vortetoj AŬDIO (prefikso):

AŬDIO AŬ-finaĵo:

forpreno: Vortospecoj

Aŭstro: Nomoj de landoj kaj popoloj

AŬTO (prefikso): AŬTO

AŬ-vorto: Vortospecoj

Aŭ... aŭ: Aŭ... aŭ

Avĉjo: Parencoj kaj familianoj

Aviadilo: IL

Avio: IL

Avo: Parencoj kaj familianoj

A-vorta frazparto: A-vortaj frazpartoj

A-vorta nombrovorto: A-vortaj nombrovortoj

A-vorto: A-vortoj Bazaj reguloj por A-vortoj

Стр. 10 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 79: plena manlibro de esperanta gramatiko

De rilate al A-vorto aŭ E-vorto aga:

A-finaĵo diferenco de E-vorto:

Perverba priskribo de subjekto el eca radiko:

A-finaĵo el ne-eca radiko:

A-finaĵo emfazita:

Bazaj reguloj por A-vortoj J-finaĵo:

Nombro ĉe A-vortoj kiel perverba priskribo:

Perverba priskribo de subjekto Perverba priskribo de objekto

kvanta: Kvantaj A-vortoj Kvantaj E-vortoj

majuskla: Majuskloj ĉe propraj nomoj

O-vorteca: O-vorteca uzo de A-vortoj Kvantaj A-vortoj

pozicio: Bazaj reguloj por A-vortoj Rektaj priskriboj de O-vorto

priskribo de: Rektaj priskriboj de O-vorto A-vortaj frazpartoj

priskribo de E-vorto: Kvantaj E-vortoj

priskribo de I-verbo/subfrazo: Perverba priskribo de objekto

priskribo de vorteto: Kvantaj vortetoj

pronomeca: O-vorteca uzo de A-vortoj

signifo: A-finaĵo

simila al ITA-formo: A-finaĵo

A-vortoj duoblaj: Apudmeto

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Стр. 11 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 80: plena manlibro de esperanta gramatiko

Indekso /

B B:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

Ba: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Baf: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Baldaŭ: Baldaŭ

Baldaŭa: Baldaŭ

Baldaŭe: Baldaŭ

Baltoj: Nomoj de landoj kaj popoloj

Bat'o: Nenormala apostrofado

Be: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Bedaŭrinde: IND

Bek'o: Nenormala apostrofado

Belgoj: Nomoj de landoj kaj popoloj

Bemola: Neoficialaj vortetoj

Bezoni: Verboformoj en ke-frazoj

Biblio: Literaturo

Biliono: O-vortaj nombrovortoj

BIO (prefikso): BIO

Bis: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Bisi: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Bluokulo: Precizigaj antaŭelementoj

BO: BO Parencoj kaj familianoj

Bo (liternomo): Liternomoj

Bonvoli: Voli

Стр. 12 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 81: plena manlibro de esperanta gramatiko

Bonvolu: Vola modo: U-finaĵo subkomprenata:

I-verboj kvazaŭ ĉefverboj Britoj:

Nomoj de landoj kaj popoloj Brosi:

Vortklasaj finaĵoj Budĝeto:

Specialaj elparolaj reguloj Buĝeto:

Specialaj elparolaj reguloj Bukedo da/de...:

Da — detalaj reguloj Bv.:

Voli

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

C C:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

Ceceo: Bazaj elparolaj reguloj

Celo: Al subkomprenata:

N por direkto Celo kaj kaŭzo:

Tabelvortoj je AL Cent:

Bazaj nombrovortoj — formoj CENTI (prefikso):

Internaciaj afiksoj Centilitro:

Internaciaj afiksoj Centimetro:

Internaciaj afiksoj Cento:

skribo: Bazaj nombrovortoj — formoj

Стр. 13 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 82: plena manlibro de esperanta gramatiko

Centoj: Bazaj nombrovortoj — formoj

Centono: O-vortaj nombrovortoj

Certa: Aliaj difiniloj anstataŭ unu:

Specialaj uzoj de unu Ch:

Literoj Ci:

Personaj pronomoj Dua persono

Cia: Posedaj pronomoj Dua persono

Ci-diri: Dua persono

Cifero: Helposignoj

Cii: Dua persono

Cirkumflekso: Literoj

Cis: Trans Neoficialaj rolvortetoj

Cit: Helposignoj

Citaĵo: Citaĵoj

Citilo: Helposignoj

Co (liternomo): Liternomoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

Ĉ Ĉ:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Ĉapelo: Literoj

Стр. 14 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 83: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ĉar: Ĉar-frazoj en ĉeffrazo:

Ĉar-frazoj Ĉar kaj tial:

Tabelvortoj je AL Ĉe:

Ĉe Ĉebaltio:

Nomoj de landoj kaj popoloj ĈEF:

ĈEF Ĉefa:

ĈEF Ĉefe:

ĈEF Ĉefelemento:

de kunmetaĵo: Precizigaj antaŭelementoj

Ĉeffrazo: Frazoj kaj frazpartoj Kio estas subfrazo?

Ĉeflitero: Literoj

Ĉefo: ĈEF

Ĉefpropozicio = Ĉeffrazo: Frazoj kaj frazpartoj Kio estas subfrazo?

Ĉefverbo: Frazoj kaj frazpartoj forlaso:

Mallongigitaj frazoj Ĉefvorto:

Ĉefvortoj kaj priskriboj forlaso:

Mallongigitaj frazoj Ĉeko (= "Ĉeĥo"):

Bazaj elparolaj reguloj Ĉesi:

Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi Ĉesigi:

Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi Ĉi:

Ĉi en kunmetita vorto:

Ĉi erara skribo:

Ĉi prefiksece:

Ĉi Aliaj afiksecaj vortetoj

sola: Ĉi

Ĉi ĉio:

Стр. 15 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 84: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tabelvortoj je O Ĉi lasta(j):

Ĉi Ĉia:

Tabelvortoj je A Ĉial:

Tabelvortoj je AL Ĉiam:

Tabelvortoj je AM Ĉiama:

Tabelvortoj je AM Ĉian:

Tabelvortoj je AM Ĉie:

Tabelvortoj je E Ĉiea:

Tabelvortoj je E Ĉiel:

Tabelvortoj je EL Ĉien:

N por direkto Tabelvortoj je E

Ĉies: Tabelvortoj je ES

Ĉiesul(in)o: Tabelvortoj je ES

Ĉi-flanke de: Trans

Ĉi-kune: Kun

Ĉi-libro: Ĉi

Ĉio: Tabelvortoj je O apudmeto:

Apudmeto Ĉio tio:

Tabelvortoj je O Ĉiom:

Tabelvortoj je OM Kvantaj vortetoj

Ĉioma: Tabelvortoj je OM

Ĉirkaŭ: Ĉirkaŭ antaŭ subjekto:

Nuanciloj de nombrovortoj E-vortece:

Nuanciloj de nombrovortoj horo:

Horoj nuancilo de nombro:

Nuanciloj de nombrovortoj Ĉirkaŭa:

Ĉirkaŭ

Стр. 16 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 85: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ĉirkaŭe: Ĉirkaŭ

Ĉirkaŭi: Ĉirkaŭ

Ĉirkaŭigi: Ĉirkaŭ

Ĉi-sube: Sub

Ĉi-tiea: Tabelvortoj je E

Ĉi-tiu: Ĉi

Ĉiu: Nombro — specialaj okazoj Tabelvortoj je U anstataŭ po:

Po apudmeto:

Apudmeto Ĉiuj:

La — specialaj uzoj Tabelvortoj je U

Ĉiuj du: Ambaŭ

ĈI-vorto: Tabelvortoj — bazaj reguloj

ĈJ: ĈJ

Ĉo (liternomo): Liternomoj

Ĉu: Ĉu-demandoj duobla:

Ĉu-Ĉu forlaso:

Ĉu-demandoj Ĉu kaj se:

Demandaj subfrazoj Ĉu ne:

Mallongigitaj frazoj Ĉu-demando:

Ĉu-demandoj Demandaj subfrazoj

Ĉu... aŭ: Ĉu-Ĉu

Ĉu... ĉu: Ĉu-Ĉu ŝajna:

Ĉu-Ĉu

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

Стр. 17 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 86: plena manlibro de esperanta gramatiko

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

D D:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

Da: Da — bazaj reguloj Da — detalaj reguloj Da — nekutimaj uzoj forlaso:

O-vortaj nombrovortoj malnova uzo:

Da — nekutimaj uzoj memstara:

Da — nekutimaj uzoj post baza nombrovorto:

Bazaj nombrovortoj — uzado Miksitaj nombroj

sen posta esprimo: Da — nekutimaj uzoj

ĉe difinita frazparto: Da — nekutimaj uzoj

ĉe nombrovorto: O-vortaj nombrovortoj

ĉe persona pronomo: Da — nekutimaj uzoj

ĉe tiu: Da — nekutimaj uzoj

Da kaj de: Da — detalaj reguloj

Da-esprimo: Da — bazaj reguloj kvazaŭ ĉefvorto:

Kvantaj O-vortoj Kvantaj E-vortoj

memstara: Da — bazaj reguloj

Da-ismo: Da — nekutimaj uzoj

Dank' al: Normala apostrofado

Danke + N-finaĵo: Normala apostrofado

Danke al: Normala apostrofado

Стр. 18 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 87: plena manlibro de esperanta gramatiko

Danki: Alternativaj frazkonstruoj

Danki por: Por

Danki pro: Por Pro

Dankon: Mallongigitaj frazoj

Daralbajdo: Esperantigitaj nomoj

Dativa objekto, dativo → Al-komplemento Dato:

O-vorteca uzo de A-vortoj Datoj skribo:

Datoj Daŭri:

Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi Daŭrigi:

Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi + I-verbo:

Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi Daŭro:

Por De:

De rilate al verbo De rilate al aga O-vorto De rilate al ne-aga O-vorto De rilate al participo De rilate al A-vorto aŭ E-vorto De rilate al vorteto aganto:

De rilate al participo Neoficialaj rolvortetoj

anstataŭ al: Al

anstataŭ N-finaĵo: De rilate al aga O-vorto

aparteco: De rilate al ne-aga O-vorto De rilate al vorteto

aparteno: De rilate al aga O-vorto De rilate al ne-aga O-vorto Identiga priskribo

eco: De rilate al ne-aga O-vorto

en pasivo: Pasivo — bazaj reguloj

en rolvortaĵo: Rolvortaĵoj

erare uzata: Identiga priskribo

Стр. 19 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 88: plena manlibro de esperanta gramatiko

E-vortece: Nuanciloj de nombrovortoj

formovo: De rilate al verbo De rilate al aga O-vorto De rilate al ne-aga O-vorto De rilate al vorteto

horo: Horoj

kaŭzo: De rilate al verbo

konsisto: De rilate al ne-aga O-vorto

malsimileco/distingo/aparteco...: De rilate al verbo De rilate al aga O-vorto

mezuro: De rilate al ne-aga O-vorto

nuancilo de nombro: Nuanciloj de nombrovortoj

objekto: De rilate al aga O-vorto

origino: De rilate al verbo De rilate al ne-aga O-vorto

perverba priskribo: De rilate al ne-aga O-vorto

poste E-vorto: Rolvortaĵoj

prefiksece: Aliaj afiksecaj vortetoj

rilate al aga O-vorto: De rilate al aga O-vorto

rilate al A-vorto: De rilate al A-vorto aŭ E-vorto

rilate al E-vorto: De rilate al A-vorto aŭ E-vorto

rilate al OM-vorto: De rilate al vorteto

rilate al O-vorto ne-aga: De rilate al ne-aga O-vorto

rilate al participo: De rilate al participo

rilate al pronomo: De rilate al vorteto

rilate al verbo: De rilate al verbo

rilate al vorteto: De rilate al vorteto

sen N: N por direkto

subjekto: De rilate al aga O-vorto De rilate al participo

tempo:

Стр. 20 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 89: plena manlibro de esperanta gramatiko

De rilate al verbo De rilate al aga O-vorto

ĉe identiga priskribo: Identiga priskribo

ĉe monatonomo: Datoj

ĉe nombrovorto: O-vortaj nombrovortoj

De alia (persono): Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

De kaj da: Da — detalaj reguloj

De kaj per: Per

De kiu: Rilata kies

De la fino de: De rilate al verbo

De la flanko (de iu): De rilate al ne-aga O-vorto

De la komenco de: De rilate al verbo

De loko al loko: Al

De post: De rilate al verbo

De post: Post

De tago al tago: Al

De tempo al tempo: Al

De trans: Trans

DECI (prefikso): Internaciaj afiksoj

Deciliono: O-vortaj nombrovortoj

Decilitro: Internaciaj afiksoj

Decimala komo: Matematikaj esprimoj

Decimalo: Helposignoj

Decimaloj: Helposignoj

Definitive: Elekto de pasiva participo — bazaj principoj

Dek: Bazaj nombrovortoj — formoj

DEKA (prefikso): Internaciaj afiksoj

Deklara frazo: Fraztipoj kaj frazfunkcioj

Deko:

Стр. 21 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 90: plena manlibro de esperanta gramatiko

skribo: Bazaj nombrovortoj — formoj

Dekoj: Bazaj nombrovortoj — formoj

De-komplemento: ĉe lasi + I-verbo:

Lasi Dekono:

O-vortaj nombrovortoj Deksesuma:

UM Dekstre de:

Rolvortaĵoj Dekuma:

UM Dekumi:

UM Deloke de:

De rilate al verbo Demanda frazo:

Fraztipoj kaj frazfunkcioj Demanda subfrazo:

Demandaj subfrazoj Demando:

Demandoj kaj respondoj alternativa:

Ĉu-Ĉu Ĉu-demandoj

elparolo: Ĉu-demandoj

nea: Respondvortoj

pri horo: Horoj

Demandosigno: Helposignoj Demandaj subfrazoj

Demandovorto: Tabelvortoj — bazaj reguloj

Denta konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Dentalo → Denta konsonanto Depost:

De rilate al verbo Des:

Ju-Des anstataŭ tiom:

Ju-Des kroma motivo:

Ju-Des sen ju:

Ju-Des Des... des:

Ju-Des

Стр. 22 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 91: plena manlibro de esperanta gramatiko

Detempe de: De rilate al verbo

DEV: sufiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Devi:

I-verboj kune kun povi, devi kaj voli Devi + neado:

Neado de povi, devi kaj voli Devigi:

Verboformoj en ke-frazoj Devus:

Povus, devus kaj volus Deziri:

Verboformoj en ke-frazoj DĜ:

elparolo: Specialaj elparolaj reguloj

Diesa: Neoficialaj vortetoj

Dificila: MAL

Difina artikolo: Difina artikolo — la

Difinilo: Difiniloj pli ol unu:

Pli ol unu difinilo pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto Difiniteco:

imagata: La — specialaj uzoj

Dikfingro: Precizigaj antaŭelementoj

Dio: Literoj

Direkta N-finaĵo: N por direkto

Direkta vorteto: Rektaj priskriboj de O-vorto

Direkto: N por direkto Al figura:

N por direkto inversa:

Kontraŭ mova:

N por direkto senmova:

N por direkto Al

DIS:

Стр. 23 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 92: plena manlibro de esperanta gramatiko

DIS Disde:

De rilate al verbo De rilate al participo DIS

Diskilo: IL

Diskriminacio: Seksa signifo de O-vortoj

Disskribado: Bazaj nombrovortoj — formoj

Dividostreko: Helposignoj mallongigo:

Helposignoj nombrovorto:

Bazaj nombrovortoj — formoj vicorda nombrovorto:

A-vortaj nombrovortoj DĴ:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Do: Do

Do (liternomo): Liternomoj

Do (tononomo): Neoficialaj vortetoj

Dolaro: Matematikaj esprimoj

Domkonstrui: Precizigaj antaŭelementoj

Drumo: Nombro ĉe O-vortoj

Du: Bazaj nombrovortoj — formoj

Dua persono: Dua persono

Dua plej: Pli, Plej

Dum: Dum Aliaj subfrazoj + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj + ne:

Aliaj subfrazoj Dum kaj en:

En Dume:

Dum Memstaraj rolvortetoj

Duo: O-vortaj nombrovortoj

Duobla konsonanto:

Стр. 24 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 93: plena manlibro de esperanta gramatiko

Specialaj elparolaj reguloj Duobla litero:

Specialaj elparolaj reguloj Duobla neado:

Neado Duobla vo:

Helposignoj Duobla vokalo:

Specialaj elparolaj reguloj DUON:

prefiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Parencoj kaj familianoj

Duona: Miksitaj nombroj

Duonbara konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Duondifina artikolo: Aliaj difiniloj

Duondifina unu: Aliaj difiniloj

Duonduto: T

Duonhoro: Horoj Vortigo de frazetoj

Duono: O-vortaj nombrovortoj Miksitaj nombroj Horoj

Duontono: T

Duonvokalo: Bazaj elparolaj reguloj

Dupunkto: Helposignoj

Dura: MAL

Duto: T

Duuma: UM

DZ: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Стр. 25 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 94: plena manlibro de esperanta gramatiko

Indekso /

E E:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

finaĵo: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

liternomo: Liternomoj

tabela postparto: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

E (sufikso): E

E he: Elparolo kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

EBL: EBL

Ebleco/eblo: EC

Ebligi: Verboformoj en ke-frazoj

EC: EC mallogikaj formoj:

EC tempa vorto:

EC ĉe participo:

Participoj kiel O-vortoj Eca radiko:

A-finaĵo Vortklasaj finaĵoj Precizigaj antaŭelementoj AĴ EC IG UL

Eĉ: Eĉ

Eĉ ne: Neado

Eĉ se: Aliaj subfrazoj

ED (sufikso): ED

Edzo: Parencoj kaj familianoj

E-finaĵo: E-vortoj

Стр. 26 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 95: plena manlibro de esperanta gramatiko

en vortfarado: Vortklasaj finaĵoj Vortigo de frazetoj

rolvorteto: Memstaraj rolvortetoj

ĉe nombrovorto: E-vortaj nombrovortoj

ĉe participo: Participoj kiel E-vortoj

EG: EG

Egalas (al): Matematikaj esprimoj

Egalo-signo: Helposignoj Matematikaj esprimoj

Ehe: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Eĥo: Bazaj elparolaj reguloj

EJ: EJ

Ek!: Ordinaraj radikoj kiel ekkriaj vortetoj

EK: EK diferenco de IĜ:

EK Ekde:

De rilate al verbo De rilate al participo

Ekesti: Fariĝi kaj iĝi

Ekfloro: Streĉitaj formoj

Ekfrota konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Ekkria frazo: Fraztipoj kaj frazfunkcioj

Ekkria vorteto: Ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj el ordinara radiko:

Ordinaraj radikoj kiel ekkriaj vortetoj Ekkrio:

Nenormala apostrofado per:

Per pro:

Pro EKO (prefikso):

EKO Ekoo (= "eĥo"):

Bazaj elparolaj reguloj EKO

EKS:

Стр. 27 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 96: plena manlibro de esperanta gramatiko

EKS EKSA (prefikso):

Internaciaj afiksoj EKSBI (prefikso):

Internaciaj afiksoj Ekskluzive:

Ĝis Ekskluzive de:

Krom Rolvortaĵoj

Eksploda konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Ekster: Ekster

Ekster(aĵ)o: Ekster

Ekstera: Ekster

Ekstere: Ekster Memstaraj rolvortetoj

Ekstere de: Rolvortaĵoj

Eksteren: Memstaraj rolvortetoj

Eksterna: Ekster

Ekzemploj: Bibliaj:

Literaturo Zamenhofaj:

Literaturo El:

El komplete/ĝisfine:

Afiksecaj rolvortetoj kun plej:

Pli, Plej origino:

De rilate al ne-aga O-vorto el inter:

El prefiksece:

Afiksecaj rolvortetoj sen N:

N por direkto ĉe nombrovorto:

O-vortaj nombrovortoj Elcento-signo:

Helposignoj El sub:

Sub El trans:

Trans Elektiĝi:

Стр. 28 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 97: plena manlibro de esperanta gramatiko

Perverba priskribo de subjekto Elen:

El Eligi:

El Eliĝi:

El Elnombrado:

Kaj Elparolo:

de mallongigo: Specialaj elparolaj reguloj

Esperanteca: Ne-Esperantaj vortoj — elparolo Ne-Esperantigitaj nomoj

helpa vokalo: Precizigaj antaŭelementoj

konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

nekorekta sed tolerebla: Bazaj elparolaj reguloj

ne-Esperanta vorto: Ne-Esperantaj vortoj — elparolo

vokalo: Bazaj elparolaj reguloj

Elrigardi: Afiksecaj rolvortetoj

Elspira konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

EM: EM

Emfazado: Antaŭmetado de frazparto

Emfazo: per vortordo:

Ordo de frazpartoj En:

En + N-finaĵo:

N por direkto En

frakcistreko: Matematikaj esprimoj

konsisto: El

statoŝanĝo: En

EN (sufikso): EN

En kaj dum: En

En si: Si en fiksitaj esprimoj

Ena: En

Стр. 29 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 98: plena manlibro de esperanta gramatiko

Enamiĝi: Afiksecaj rolvortetoj

END: END kvazaŭ pasiva participo:

Participoj kiel A-vortoj Ene:

En Ene de:

Rolvortaĵoj Enen:

En ENZ (sufikso):

ENZ E-participo:

subjekto de: Participoj kiel E-vortoj

Epiteto → "Rekta priskribo ER:

ER Escept(int)e:

Krom Escepte de:

Krom Rolvortaĵoj

Escepte ...N: Rolvortaĵoj

ESK (sufikso): ESK

Esperanteca elparolo: Ne-Esperantaj vortoj — elparolo Ne-Esperantigitaj nomoj

Esperantigita nomo: Esperantigitaj nomoj

Esperantigo de nomo: Esperantigitaj nomoj

Esperanto: La — specialaj uzoj La ĉe propraj nomoj

Espereble: EBL

Esti: Perverba priskribo de subjekto Priskribaj verboj Esti forlaso:

Esti kun participo:

Kunmetitaj verboformoj subkomprenata:

Perverba priskribo de subjekto Estiel:

Identa kaj rola kiel Estonto:

Стр. 30 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 99: plena manlibro de esperanta gramatiko

EC ESTR:

ESTR diferenco de ĈEF:

ĈEF Estro:

ĈEF ET:

ET EŬRO (prefikso):

EŬRO Eviti:

Verboformoj en ke-frazoj E-vorta frazparto:

E-vortaj frazpartoj E-vorta nombrovorto:

E-vortaj nombrovortoj E-vorteca vorteto:

E-vortecaj vortetoj E-vorto:

E-vortoj De rilate al A-vorto aŭ E-vorto + de:

De rilate al A-vorto aŭ E-vorto diferenco de A-vorto:

Perverba priskribo de subjekto kiel perverba priskribo:

Perverba priskribo de subjekto Perverba priskribo de objekto

kun N-finaĵo: N por direkto

kunskribita kun A-vorto: Apudmeto

kvanta: Kvantaj E-vortoj

loka: Rektaj priskriboj de O-vorto Memstaraj rolvortetoj

nuancilo: E-vortoj

objekto: Pasivo — bazaj reguloj

O-vorteca: Kvantaj E-vortoj

priskribo de: E-vortaj frazpartoj

priskribo de A-vorto: A-vortaj frazpartoj

priskribo de E-vorto: E-vortaj frazpartoj

priskribo de I-verbo: Perverba priskribo de subjekto Perverba priskribo de objekto

priskribo de nenio: Perverba priskribo de subjekto

Стр. 31 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 100: plena manlibro de esperanta gramatiko

priskribo de O-vorto: Participoj kiel O-vortoj

priskribo de subfrazo: Perverba priskribo de subjekto Perverba priskribo de objekto

priskribo de vorteto: E-vortaj frazpartoj

semajntago: N por tempopunkto

tempa: Rektaj priskriboj de O-vorto

E-vortoj duoblaj: Apudmeto

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

F F:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

Fajrilo: IL

Faka lingvaĵo: Matematikaj esprimoj

Falsa: A-finaĵo

Falsi: A-finaĵo

Familiano: Parencoj kaj familianoj

Far: Neoficialaj rolvortetoj

Faras: Matematikaj esprimoj

Fare de: De rilate al aga O-vorto Neoficialaj rolvortetoj

Fari: diferenco de igi:

Fari Fariĝi:

Perverba priskribo de subjekto

Стр. 32 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 101: plena manlibro de esperanta gramatiko

Priskribaj verboj Fariĝi kaj iĝi

FEMTO (prefikso): Internaciaj afiksoj

Ferio: Nombro ĉe O-vortoj

Festo: Je

Festonomo: La ĉe propraj nomoj majuskla:

Majuskloj ĉe propraj nomoj Fi:

Oficialaj ekkriaj vortetoj Aliaj afiksecaj vortetoj

Fiksa: A-finaĵo

Fiksi: A-finaĵo

Filo: Parencoj kaj familianoj

FIN: prefiksece:

Afiksecaj rolvortetoj Finaĵvorto:

Vortospecoj Fine de:

Rolvortaĵoj Fini:

Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi Fini/finiĝi:

IĜ Finiĝi per/je:

Per Finitivo → Ĉefverbo Finnlando:

Esperantigitaj nomoj Finno:

Specialaj elparolaj reguloj Fiŝi:

Vortklasaj finaĵoj Fiŝo:

Nombro ĉe O-vortoj Fo (liternomo):

Liternomoj Fojo ke/kiam:

Ke-frazoj kiel priskribo Fontoj:

Literaturo de Zamenhofaj ekzemploj:

Literaturo For:

For ekkria:

Стр. 33 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 102: plena manlibro de esperanta gramatiko

For malproksime/malproksima:

For mova:

For prefiksece:

Afiksecaj rolvortetoj Aliaj afiksecaj vortetoj

senmova: For

For de: De rilate al verbo De rilate al participo De rilate al vorteto

Fora: For

Fore: For

Foren: For

Fraĉjo: Parencoj kaj familianoj

Frakcistreko: Por Matematikaj esprimoj

Franjo: Parencoj kaj familianoj

Frateto: Parencoj kaj familianoj

Fratineto: Parencoj kaj familianoj

Frato: Parencoj kaj familianoj

Frazelemento → Frazparto Frazenkondukilo:

Kio estas subfrazo? Frazetvortigo:

Vortigo de frazetoj Frazetvorto:

Vortigo de frazetoj Afiksecaj elementoj Afiksecaj rolvortetoj

Frazmelodio: Ĉu-demandoj

Frazo: Frazoj kaj frazpartoj deklara:

Fraztipoj kaj frazfunkcioj demanda:

Fraztipoj kaj frazfunkcioj ekkria:

Fraztipoj kaj frazfunkcioj komenta:

Kompleksaj frazoj

Стр. 34 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 103: plena manlibro de esperanta gramatiko

kompleksa: Kompleksaj frazoj

mallongigita: Mallongigitaj frazoj

ordona: Fraztipoj kaj frazfunkcioj

pasiva: Pasivo

Frazospeco: Frazospecoj

Frazparto: Frazoj kaj frazpartoj A-vorta:

A-vortaj frazpartoj E-vorta:

E-vortaj frazpartoj I-verba:

I-verboj — bazaj reguloj kun rolvorteto:

Rolvortetoj O-vorta:

O-vortaj frazpartoj priskribo de A-vorto:

A-vortaj frazpartoj priskribo de E-vorto:

E-vortaj frazpartoj priskribo de O-vorto:

Rektaj priskriboj de O-vorto sen rolmontrilo:

Frazroloj sen rolmontrilo Frazparto kun rolmontrilo:

kiel perverba priskribo: Perverba priskribo de objekto

Frazrolo: Frazoj kaj frazpartoj Rolvortetoj Verboj kaj frazroloj

Fremda vorto: Ne-Esperantaj vortoj — elparolo

Fri: Neoficialaj rolvortetoj

Frida: MAL

Frikativo → Frota konsonanto Fronte al:

Rolvortaĵoj Frota konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Fundamenta Ekzercaro:

Gramatiko en la Fundamento Fundamenta Gramatiko:

Gramatiko en la Fundamento Fundamento de Esperanto:

Gramatiko en la Fundamento

Стр. 35 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 104: plena manlibro de esperanta gramatiko

FUŜ: prefiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Fuŝa:

A-finaĵo Fuŝi:

A-finaĵo Futbalo:

Streĉitaj formoj Futuro → Venonta tempo

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

G G:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

Gardi: Verboformoj en ke-frazoj

GE: Seksa signifo de O-vortoj GE Parencoj kaj familianoj

Geedzo: GE

Geinstruisto: GE

Gentonomo: Nomoj de landoj kaj popoloj

Gepatro: GE

Geto: Specialaj elparolaj reguloj

Getto: Specialaj elparolaj reguloj

Gh: Literoj

GIBI (prefikso): Internaciaj afiksoj

GIGA (prefikso): Internaciaj afiksoj

Стр. 36 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 105: plena manlibro de esperanta gramatiko

Gingiva konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Gingivalo → Gingiva konsonanto Glota konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Go (liternomo):

Liternomoj Grado:

Tabelvortoj je EL Matematikaj esprimoj Grado kaj kvanto emfaza:

Tabelvortoj je OM Gramatika karaktero de radiko:

Vortelementoj kaj signifoj Gramatika sekso:

Seksa signifo de O-vortoj Gramatika termino:

Gramatika vortareto Gramatika vorto:

tradicia: Gramatika vortareto

Granda litero: Literoj

Greka litero: Helposignoj Neoficialaj vortetoj

Grupa radiko: Nombro ĉe O-vortoj

Grupo da/de...: Da — detalaj reguloj

Grupo kun po unu: Nombro — specialaj okazoj

GV: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

Ĝ Ĝ:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Стр. 37 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 106: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ĝentila peto: Vola modo: U-finaĵo

Ĝermana vo: Helposignoj

Ĝi: Personaj pronomoj Tria persono anstataŭ tio:

Tria persono superflua:

Tria persono Ĝi kaj tio:

Tabelvortoj je O Ĝia:

Posedaj pronomoj Tria persono

Ĝis: Ĝis Aliaj subfrazoj + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj + ne:

Aliaj subfrazoj E-vortece:

Nuanciloj de nombrovortoj horo:

Horoj inkluziva:

Ĝis nuancilo de nombro:

Nuanciloj de nombrovortoj salutvorto:

Ĝis Oficialaj ekkriaj vortetoj

sen N: N por direkto

Ĝis (la): Ĝis Oficialaj ekkriaj vortetoj

Ĝis (la) revido: Ĝis Oficialaj ekkriaj vortetoj

Ĝis (tiam) kiam: Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

Ĝis kaj kun: Ĝis

Ĝis kiam: Aliaj subfrazoj

Ĝisi: Ĝis

Ĝiso: Ĝis

Ĝis-streko: Helposignoj

Ĝo (liternomo):

Стр. 38 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 107: plena manlibro de esperanta gramatiko

Liternomoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

H H:

anstataŭ supersigno: Literoj

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

tononomo: Neoficialaj vortetoj

Ha: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Ha lo: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Hago: La ĉe propraj nomoj

Haleluja: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Halo (= ha lo): Oficialaj ekkriaj vortetoj

Halo' (= ha lo): Oficialaj ekkriaj vortetoj

Halt'!: Nenormala apostrofado Ordinaraj radikoj kiel ekkriaj vortetoj

Haltostreko: Helposignoj

HAV: sufiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Havebla:

Pasivigeblaj frazoj Havi:

Similsignifaj verboj Havi helpverbo:

Havi pasivigo:

Pasivigeblaj frazoj He:

Oficialaj ekkriaj vortetoj Hebrea:

Стр. 39 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 108: plena manlibro de esperanta gramatiko

Nomoj de landoj kaj popoloj Hebrea litero:

Neoficialaj vortetoj Hej:

Neoficialaj ekkriaj vortetoj Hektaro:

Internaciaj afiksoj HEKTO (prefikso):

Internaciaj afiksoj Help!:

Ordinaraj radikoj kiel ekkriaj vortetoj Helpa tia:

Aliaj subfrazoj Helpa tial:

Ĉar-frazoj Helpa tiam:

Se-frazoj Helpa tiel:

Aliaj subfrazoj Helpa tio:

Ke-frazoj kiel subjekto Ke-frazoj kiel objekto Ke-frazoj kiel komplemento Ke-frazoj kiel priskribo

Helpi: Alternativaj frazkonstruoj Verboformoj en ke-frazoj

Helposigno: Helposignoj elparolata:

Helposignoj ne-elparolata:

Helposignoj Helpverbo:

Esti HEMI (prefikso):

SEMI Herbejo:

EJ Heroino:

IN Hh:

Literoj Hieraŭ:

Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo

Hieraŭa: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

Hieraŭo: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

HIPER (prefikso): HIPER

Ho: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Ho (liternomo):

Стр. 40 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 109: plena manlibro de esperanta gramatiko

Liternomoj Ho la:

Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj Hodiaŭ:

Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo

Hodiaŭa: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

Hodiaŭo: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

Hoj: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Hoketo: Literoj

Hola: Neoficialaj ekkriaj vortetoj Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

Homonimo: Vortelementoj kaj signifoj

Hop: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Horkvarono: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Horo: O-vorteca uzo de A-vortoj N por tempopunkto Je Horoj

Hosana: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Hot (hoto): Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Hu ra: Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

Hura: Oficialaj ekkriaj vortetoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

Ĥ Ĥ:

alternativoj: Bazaj elparolaj reguloj

elparolo:

Стр. 41 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 110: plena manlibro de esperanta gramatiko

Bazaj elparolaj reguloj Ĥino:

Bazaj elparolaj reguloj Ĥo (liternomo):

Liternomoj Ĥoro:

Bazaj elparolaj reguloj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

I I:

elparolata kiel ij: Bazaj elparolaj reguloj

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

en vortfarado: Vortklasaj finaĵoj

finaĵo: Neŭtrala modo: I-finaĵo

liternomo: Liternomoj

I (sufikso): Nomoj de landoj kaj popoloj I

Ia: Tabelvortoj je A

Ial: Tabelvortoj je AL

Iam: Tabelvortoj je AM

Iama: Tabelvortoj je AM

Ian: Tabelvortoj je AM

IĈ (sufikso): IĈ

ID: ID

Identiga priskribo: Rektaj priskriboj de O-vorto Identiga priskribo Bazaj nombrovortoj — uzado Identiga priskribo

Стр. 42 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 111: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ido: La — specialaj uzoj

Ido (lingvo): Nomoj de landoj kaj popoloj

Ie: Tabelvortoj je E

Iel: Tabelvortoj je EL

Iele: Tabelvortoj je EL

Ien: N por direkto Tabelvortoj je E

Ies: Tabelvortoj je ES

IF (sufikso): IF

IG: IG trouzo:

IG Igi:

Igi diferenco de krei:

Igi IG-verbo:

IG-verboj IG

IĜ: IĜ diferenco de EK:

EK Iĝi:

Perverba priskribo de subjekto Fariĝi kaj iĝi

IĜ-verbo: IĜ-verboj IĜ

IK (sufikso): IK

Ikso: Helposignoj

IL: IL

Ili: Personaj pronomoj Tria persono

Ilia: Posedaj pronomoj Tria persono

ILIARD (sufikso): ILIARD

ILION (sufikso): ILION

Imaga modo:

Стр. 43 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 112: plena manlibro de esperanta gramatiko

Imaga modo: US-finaĵo Verboformoj en ke-frazoj Se-frazoj Aliaj subfrazoj ĉe devi/povi/voli:

Povus, devus kaj volus Imperativo = Vola modo, U-verbo, U-modo:

Vola modo: U-finaĵo IN:

Seksa signifo de O-vortoj IN en parencovorto:

Parencoj kaj familianoj en virina nomo:

Esperantigitaj nomoj Parencoj kaj familianoj

ŝajnafikso: IN

Ina vorto: Seksa signifo de O-vortoj Parencoj kaj familianoj

IND: IND

Indikativo: Reala modo

Infano: Parencoj kaj familianoj

Infinitivo → Neŭtrala modo, I-modo: I-verbo

INFRA (prefikso): INFRA

ING: ING

Inkluzive: Ĝis

Inkluzive de: Krom Rolvortaĵoj

Inkluzive ...N: Rolvortaĵoj

Instruitulo: Participoj kiel O-vortoj UL

INT: Participoj kiel A-vortoj Kunmetitaj verboformoj: aktivaj Kunmetitaj verboformoj: pasivaj

INT + US: Nekutimaj kunmetitaj verboj

Inter: Inter nuancilo de nombro:

Nuanciloj de nombrovortoj prefiksece:

Стр. 44 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 113: plena manlibro de esperanta gramatiko

Specialaj uzoj de unu tempa:

Inter ĉe unu-nombra vorto:

Inter Inter si:

Si en fiksitaj esprimoj Specialaj uzoj de unu

Intera: Inter

Interalie: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

Intere: Inter

Interjekcio → Ekkria vorteto: Ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

Internacia: Vortigo de frazetoj

Interne de: Rolvortaĵoj

Interogativo = Demanda vorteto: Demandoj kaj respondoj

Io: Tabelvortoj je O

Ioj: Tabelvortoj je O

Iom: Tabelvortoj je OM Kvantaj vortetoj diferenco de malmulte:

Tabelvortoj je OM Iom el:

Da — detalaj reguloj Iom post iom:

Elekto de pasiva participo — bazaj principoj Ioma:

Tabelvortoj je OM Iomete:

Tabelvortoj je OM Iometo:

Tabelvortoj je OM Ipsilono:

Helposignoj Irebla:

EBL IS:

= estis: Esti

finaĵo: Pasinta tempo: IS-finaĵo

por estonta tempo: Pasinta tempo: IS-finaĵo

ISM: ISM

Стр. 45 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 114: plena manlibro de esperanta gramatiko

IST: IST

ISTAN (sufikso): ISTAN

IT: Participoj kiel A-vortoj Kunmetitaj verboformoj: pasivaj Elekto de pasiva participo — bazaj principoj

IT (neoficiala sufikso): IT

Itismo: Atismo

Iu: Aliaj difiniloj Tabelvortoj je U anstataŭ unu:

Specialaj uzoj de unu Iufoje... alifoje:

Jen-Jen IV (sufikso):

IV I-verba frazparto:

I-verboj — bazaj reguloj I-verbo:

Si en kompleksaj frazoj I-verboj Kompleksaj verboj anstataŭ U-verbo:

I-verboj kvazaŭ ĉefverboj citata:

I-verboj kun rolvortetoj diferenco de ADO-formo:

I-verboj — bazaj reguloj I-verboj kaj agaj O-vortoj

kiel objekto: Pasivigeblaj frazoj

kiel perverba priskribo: Perverba priskribo de subjekto Perverba priskribo de objekto

kun alia subjekto: I-verboj kun alia subjekto

kun rolvorteto: I-verboj kun rolvortetoj

objekto: I-verboj kune kun aliaj verboj

ordona: I-verboj kvazaŭ ĉefverboj

pasivigo de: Pasivigeblaj frazoj

perverba priskribo: I-verboj kune kun aliaj verboj I-verboj kun alia subjekto

perverba priskribo de: I-verboj kiel subjekto

por-komplemento:

Стр. 46 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 115: plena manlibro de esperanta gramatiko

I-verboj kune kun aliaj verboj post anstataŭ:

I-verboj kun rolvortetoj post krom:

I-verboj kun rolvortetoj post mova verbo:

I-verboj kun rolvortetoj post por:

I-verboj kun rolvortetoj post sen:

I-verboj kun rolvortetoj priskribo de A-vorto:

I-verboj kiel rekta priskribo priskribo de E-vorto:

I-verboj kiel rekta priskribo priskribo de O-vorto:

I-verboj kiel rekta priskribo pri-komplemento:

I-verboj kune kun aliaj verboj rekta priskribo:

I-verboj kiel rekta priskribo senca subjekto de:

I-verboj kiel subjekto subjekto:

I-verboj kiel subjekto ĉe povi/devi/voli:

I-verboj kune kun povi, devi kaj voli ĉe promesi:

I-verboj kun alia subjekto ĉefverbo:

I-verboj kvazaŭ ĉefverboj I-vorto (tabelvorto):

Tabelvortoj — bazaj reguloj IZ (sufikso):

IZ

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

J J:

Bazaj elparolaj reguloj elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj kun frota sono:

Стр. 47 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 116: plena manlibro de esperanta gramatiko

Bazaj elparolaj reguloj Ja:

Ja Jam:

Jam Kunmetitaj verboformoj: aktivaj + neado:

Jam Jam antaŭe:

Kunmetitaj verboformoj: aktivaj Jam longe:

Kunmetitaj verboformoj: pasivaj Jarmilo/miljaro:

Vortigo de frazetoj Jaro:

Datoj subkomprenata:

Datoj Je:

Je frakcistreko:

Matematikaj esprimoj horo:

Horoj korpa/anima stato:

Je malsano:

Je matematiko:

Matematikaj esprimoj Jen:

Jen anstataŭ TI-vorto:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Jena:

Jen kun aŭ sen la:

Jen Jene:

Jen Jeno:

Jen kun aŭ sen la:

Jen Jen... jen:

Jen-Jen Jes:

Respondvortoj anstataŭ ja:

Respondvortoj Jes ja:

Respondvortoj Jesa:

Respondvortoj Jesi:

Стр. 48 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 117: plena manlibro de esperanta gramatiko

Respondvortoj Jesigi:

Respondvortoj Jeso:

Precizigaj antaŭelementoj J-finaĵo:

Bazaj reguloj por nombro ON-vorto:

Nombro — specialaj okazoj specialaj okazoj:

Nombro — specialaj okazoj uzado:

Uzado de unu-nombro kaj multe-nombro ĉe A-vorto:

Nombro ĉe A-vortoj ĉe liternomo:

Liternomoj ĉe nombrovorto:

O-vortaj nombrovortoj ĉe nul:

Nombro — specialaj okazoj ĉe O-vorto:

Nombro ĉe O-vortoj ĉe tabelvorto:

Tabelvortoj — bazaj reguloj ĉe tabelvorto je O:

Tabelvortoj je O Jh:

Literoj Jo (liternomo):

Liternomoj JOKTO (prefikso):

Internaciaj afiksoj JOTA (prefikso):

Internaciaj afiksoj Ju:

Ju-Des subkomprenata:

Ju-Des Jugoslavo:

Nomoj de landoj kaj popoloj Ju... des:

Ju-Des Ju... ju:

Ju-Des Ju... tiom:

Ju-Des

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG

Стр. 49 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 118: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

Ĵ Ĵ:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Ĵo (liternomo): Liternomoj

Ĵuro: per:

Per pro:

Pro Ĵus:

Ĵus Kunmetitaj verboformoj: aktivaj anstataŭ ĝuste:

Ĵus erara uzo:

Ĵus Ĵusa:

Ĵus

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

K K:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

K (mallongigo de kaj): Helposignoj

Kab'o: Nenormala apostrofado

Kaj: Kaj anstataŭ sed:

Sed antaŭ KI-vorto:

Normala antaŭmetado forlaso:

Стр. 50 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 119: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kaj ĉe tutaj frazoj:

Kaj Kaj/aŭ:

Aŭ Kaj-signo:

Helposignoj Kaj... kaj:

Kaj... kaj Kalsono:

Nombro ĉe O-vortoj KAPABL:

sufiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Kasedo/kaseto: Ŝajnaj kunmetaĵoj

Kaŝa: A-finaĵo

Kaŝi: A-finaĵo

Kaŭ: Aŭ

Kaŭze de: Rolvortaĵoj

Kaŭzo: De rilate al verbo Pro

Kaŭzo kaj celo: Tabelvortoj je AL

Kazablanko: Esperantigitaj nomoj

Ke: Ke-frazoj forlaso:

Forlaso de ke kaŭza:

Ke-frazoj kiel priskribo Ke-frazo:

Ke-frazoj celo:

Verboformoj en ke-frazoj eblo:

Verboformoj en ke-frazoj efektiva rezulto:

Verboformoj en ke-frazoj imago:

Verboformoj en ke-frazoj komplemento:

Ke-frazoj kiel komplemento motivanta:

Motivantaj kaj rezultaj ke-frazoj objekto:

Ke-frazoj kiel objekto opinio:

Verboformoj en ke-frazoj

Стр. 51 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 120: plena manlibro de esperanta gramatiko

perverba priskribo: Ke-frazoj kiel priskribo

rekta priskribo: Ke-frazoj kiel priskribo

rezulta: Motivantaj kaj rezultaj ke-frazoj

subjekto: Ke-frazoj kiel subjekto

verboformo: Verboformoj en ke-frazoj

KELK: afiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Kelka:

Kvantaj A-vortoj Kvantaj E-vortoj pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto Kelke:

Kvantaj E-vortoj Kemia afikso:

Internaciaj afiksoj Kernovorto = Ĉefvorto:

Ĉefvortoj kaj priskriboj Kia:

Tabelvortoj je A anstataŭ kiel:

Komparaj esprimoj — ĉu mallongigitaj frazoj? erara:

Rektaj priskriboj de O-vorto rilata:

Aliaj rilataj KI-vortoj Kial:

Tabelvortoj je AL rilata:

Aliaj rilataj KI-vortoj Kialo:

Vortigo de frazetoj Tabelvortoj je AL

Kiam: Tabelvortoj je AM kun rolvorteto:

Tabelvortoj je AM rilata:

Aliaj rilataj KI-vortoj Kian:

Tabelvortoj je AM KIBI (prefikso):

Internaciaj afiksoj KI-demando:

KI-demandoj Demandaj subfrazoj

Kie: Tabelvortoj je E en/ĉe... kiu:

Стр. 52 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 121: plena manlibro de esperanta gramatiko

Aliaj rilataj KI-vortoj rilata:

Aliaj rilataj KI-vortoj Kiel:

Tabelvortoj je EL anstataŭ kia:

Komparaj esprimoj — ĉu mallongigitaj frazoj? antaŭ objekto:

Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj antaŭ subjekto:

Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj grada:

Grado kaj kvanto identa:

Identa kaj rola kiel kompara:

Rektaj priskriboj de O-vorto A-vortaj frazpartoj E-vortaj frazpartoj Si en kompleksaj frazoj Kiel kaj ol Uzado de kiel kaj ol Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj Komparaj esprimoj — ĉu mallongigitaj frazoj?

kun N-finaĵo: Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj

kun rolmontrilo: Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj

reprezentas tutan frazon: Aliaj rilataj KI-vortoj

rilata: Aliaj rilataj KI-vortoj

rola: Identa kaj rola kiel

Kiel eble plej: Pli, Plej

Kiel eble pli: Pli, Plej Grado kaj kvanto

Kiel se: Aliaj subfrazoj

Kiel-esprimo: ne mallongigita frazo:

Komparaj esprimoj — ĉu mallongigitaj frazoj? Kiel... tiel ankaŭ:

Tabelvortoj je EL Kien:

N por direkto Tabelvortoj je E rilata:

Aliaj rilataj KI-vortoj Kies:

Tabelvortoj je ES ne signifas "el kiu":

Rilata kies

Стр. 53 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 122: plena manlibro de esperanta gramatiko

objekta: Rilata kies

rilata: Rilata kies

subjekta: Rilata kies

KILO (prefikso): Internaciaj afiksoj

Kilogramo: Matematikaj esprimoj Internaciaj afiksoj

Kilometro: Matematikaj esprimoj Internaciaj afiksoj

Kio: Tabelvortoj je O absoluta:

Tabelvortoj je O E-vorteca:

Tabelvortoj je O reprezentas tutan frazon:

Rilata kio rilata:

Rilata kio Kio pri:

Tabelvortoj je O Kiom:

Tabelvortoj je OM Kvantaj vortetoj Grado kaj kvanto anstataŭ kiel:

Grado kaj kvanto emfaza grado:

Tabelvortoj je OM limiga:

Tabelvortoj je OM Aliaj rilataj KI-vortoj

rilata: Aliaj rilataj KI-vortoj

Kiom eble (plej/pli): Pli, Plej

Kiom multe: Tabelvortoj je OM

Kiom pli: Tabelvortoj je OM

Kioma: Tabelvortoj je OM Horoj Kvantaj vortetoj

Kiomas: Horoj

Kiu: Tabelvortoj je U dua aŭ tria persono:

Si en kompleksaj frazoj

Стр. 54 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 123: plena manlibro de esperanta gramatiko

forlaso: Rilata kiu

rilata: Rilata kiu

KI-vorto: Tabelvortoj — bazaj reguloj Antaŭmetado el subfrazo antaŭmetado el subfrazo:

Antaŭmetado el subfrazo demanda:

KI-demandoj ekkria:

Fraztipoj kaj frazfunkcioj fine de frazo:

KI-demandoj forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto mallogika:

Ajn pli ol unu en demando:

KI-demandoj pozicio:

KI-demandoj Normala antaŭmetado Antaŭmetado el subfrazo

rilata: Rilataj subfrazoj Antaŭmetado el subfrazo

Ko (liternomo): Liternomoj

KO (prefikso): KO

Kolbaso: Nombro ĉe O-vortoj

Kombi: Vortklasaj finaĵoj

Kombino: Precizigaj antaŭelementoj Vortigo de frazetoj Afiksecaj elementoj Afiksecaj rolvortetoj plursignifa:

Precizigaj antaŭelementoj Komence de:

Rolvortaĵoj Komenci:

IĜ-verboj Komenci, fini, daŭrigi, ĉesi

Komenci/komenciĝi: IĜ

Komenciĝi: IĜ-verboj

Komenta apudmeto: Apudmeto

Komentofrazo:

Стр. 55 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 124: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kompleksaj frazoj Komo:

Helposignoj Kompara esprimo:

Komparaj esprimoj Kompara kiel:

Rektaj priskriboj de O-vorto A-vortaj frazpartoj E-vortaj frazpartoj

Kompara rolvorteto: Aliaj montriloj de komparo

Kompara vorto: ĉe preferi:

Aliaj montriloj de komparo Komparado:

de du aferoj: Pli, Plej

egaleca: Kiel kaj ol

malegaleca: Kiel kaj ol

Kompare kun: Rolvortaĵoj

Kompleksa frazo: Kompleksaj frazoj

Kompleksa verbo: I-verboj — bazaj reguloj pasivigo:

Pasivigeblaj frazoj Komplemento:

Frazoj kaj frazpartoj kun rolvorteto:

Rolvortetoj mezura:

N por mezuro Je

tempa: Je

tempopunkta: N por tempopunkto

Komplika: A-finaĵo

Kompreneble: EBL

Komune-homa: Apudmeto

Konateco: diversaj specoj:

La — konateco Konatulo:

Participoj kiel O-vortoj UL

Koncerne ...N: Rolvortaĵoj

Kondicionalo =:

Стр. 56 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 125: plena manlibro de esperanta gramatiko

Imaga modo , US-verbo, US-modo Konforme al:

Rolvortaĵoj Konjunkcio = Kunliga vorteto:

Kunligaj vortetoj Konsili:

Verboformoj en ke-frazoj Konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj duobla:

Specialaj elparolaj reguloj elspira:

Bazaj elparolaj reguloj Kontraŭ:

Kontraŭ agodirekto:

Kontraŭ interŝanĝo:

Kontraŭ sentdirekto:

Kontraŭ ĉe preferi:

Aliaj montriloj de komparo Kontraŭ (tio) ke:

Ke-frazoj kiel komplemento Kontraŭ ke:

Ke-frazoj kiel komplemento Kontraŭa:

Kontraŭ Kontraŭe:

Kontraŭ Kontraŭi:

Kontraŭ Kontraŭiĝi:

Kontraŭ Kuo:

Helposignoj Korekta:

Vortfarado — A-finaĵo Korekti:

Esti Koreo:

Nomoj de landoj kaj popoloj Kor'o:

Nenormala apostrofado Koruso:

Bazaj elparolaj reguloj Kovri:

pasivigo: Elekto de pasiva participo — specialaj okazoj

Krampo: Helposignoj

Krisigno: Helposignoj

Стр. 57 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 126: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kristnasko: La ĉe propraj nomoj Majuskloj ĉe propraj nomoj

Krom: Krom Ke-frazoj kiel komplemento + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj + ke-frazo:

Krom alternativoj:

Krom Krom (tio) ke:

Krom Ke-frazoj kiel komplemento

Krom ke: Ke-frazoj kiel komplemento

Kroma: Krom

Kromakcento: Specialaj elparolaj reguloj

Krome: Krom

Kun: Kun = havanta/havante:

N por aliaj signifoj anstataŭ havanta/havante:

Perverba priskribo de objekto en rolvortaĵo:

Rolvortaĵoj peras priskribon:

Perverba priskribo de objekto poste E-vorto:

Rolvortaĵoj prefiksece:

Kun Kun escepto de:

Krom Kune:

Kun Kune kun:

Kun Rolvortaĵoj

Kunigi: Kun

Kuniĝi: Kun

Kunliga vorteto: Kunligaj vortetoj

Kunmetaĵo: diferenco de priskribo:

Precizigaj antaŭelementoj Kunmetita verbo:

aktiva:

Стр. 58 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 127: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kunmetitaj verboformoj: aktivaj alternativoj:

Kunmetitaj verboformoj: aktivaj Kunmetitaj verboformoj: pasivaj

mallongigita: Nekutimaj kunmetitaj verboj

pasiva: Kunmetitaj verboformoj: pasivaj

triobla: Nekutimaj kunmetitaj verboj

Kunmetita vorto: plursignifa:

Precizigaj antaŭelementoj Kunmeto:

frazetvorto: Vortigo de frazetoj

kombino: Precizigaj antaŭelementoj

ŝajna: Ŝajnaj kunmetaĵoj

Kunskribado: Bazaj nombrovortoj — formoj

Kunskribo: Apudmeto Vortfaraj principoj

Kuraĝi: I-verboj kune kun aliaj verboj

Kurta: MAL

Kuzo: Parencoj kaj familianoj

Kŭaks: Bazaj elparolaj reguloj Neoficialaj ekkriaj vortetoj

KV: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj Kvadriliono:

O-vortaj nombrovortoj Kvankam:

Aliaj subfrazoj mallongigita subfrazo:

Aliaj subfrazoj Kvankam kaj tamen:

Tamen Kvanta A-vorto:

Kvantaj A-vortoj Kvantaj E-vortoj

Kvanta esprimo: objekto:

Da — bazaj reguloj Kvanta E-vorto:

Kvantaj E-vortoj objekto:

Pasivo — bazaj reguloj

Стр. 59 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 128: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kvanta O-vorto: Kvantaj O-vortoj

Kvanta priskribo: pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto Kvanta vorteto:

Kvantaj vortetoj O-vorteca uzo:

Kvantaj vortetoj Kvanta vorto:

Kvantaj vortoj Kvanto:

Da — bazaj reguloj Da — detalaj reguloj Tabelvortoj je OM Kvantaj vortoj Grado kaj kvanto distribua:

Po Kvar:

Bazaj nombrovortoj — formoj Kvaronhoro:

Horoj Kvarono:

Horoj Kvazaŭ:

Kvazaŭ Aliaj subfrazoj anstataŭ kompara kiel:

Aliaj montriloj de komparo kompara:

Aliaj montriloj de komparo kun N-finaĵo:

Aliaj montriloj de komparo prefiksece:

Aliaj afiksecaj vortetoj KVER (prefikso):

KVER Kvin:

Bazaj nombrovortoj — formoj Kvintiliono:

O-vortaj nombrovortoj KZ:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Стр. 60 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 129: plena manlibro de esperanta gramatiko

Indekso /

L L:

Normala apostrofado elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj La:

Difina artikolo — la anstataŭ poseda pronomo:

La — specialaj uzoj anstataŭ ĉiuj:

La — specialaj uzoj antaŭ (mal)plej:

La — specialaj uzoj antaŭ citaĵo:

La — specialaj uzoj antaŭ E-vorto:

La — specialaj uzoj antaŭ poseda pronomo:

Aliaj difiniloj antaŭ tabelvorto je O:

Tabelvortoj je O forlaso:

La — specialaj uzoj La ĉe propraj nomoj

malpermesoj: La — bazaj reguloj

neuzado: La — bazaj reguloj

por speco: La — specoj

post O-vorto: La — bazaj reguloj

pri individuaĵoj: La — individuaĵoj

pri speco: La — specoj

propra nomo: La ĉe propraj nomoj

pruntita de alia lingvo: La ĉe propraj nomoj

titolo: La ĉe propraj nomoj

ĉe mallongigo: La ĉe propraj nomoj

La (tononomo): Neoficialaj vortetoj

La iu: Tabelvortoj je U

La jena/jeno: Jen

Стр. 61 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 130: plena manlibro de esperanta gramatiko

La plej: Pli, Plej

La plej ...e: La — specialaj uzoj

La pli: Pli, Plej

La sola kio: Rilata kio

La unua kio: Rilata kio

Labialo = Lipa konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Ladskatolo: Precizigaj antaŭelementoj

LAND: sufiksece:

Nomoj de landoj kaj popoloj Landano:

Nomoj de landoj kaj popoloj Landonomo:

Nomoj de landoj kaj popoloj du kategorioj:

Nomoj de landoj kaj popoloj majuskla:

Majuskloj ĉe propraj nomoj Lanta:

MAL Laringalo = Glota konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Lasi:

Verboformoj en ke-frazoj + I-verbo:

Si en kompleksaj frazoj anstataŭ igi:

Lasi kun I-verbo:

Lasi Lasta:

pozicio: Rektaj priskriboj de O-vorto

Latina alfabeto: Literoj

Latino: La — specialaj uzoj Nomoj de landoj kaj popoloj

Laŭ: Laŭ

Laŭeble plej: Pli, Plej

Laŭlonge: Laŭ

Leĝera: MAL

Leteri: Precizigaj antaŭelementoj

Стр. 62 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 131: plena manlibro de esperanta gramatiko

Leterskribi: Precizigaj antaŭelementoj

Li: Personaj pronomoj Tria persono besto:

Tria persono infano:

Tria persono nevivaĵo:

Tria persono senseksa:

Tria persono Lia:

Posedaj pronomoj Tria persono

Ligfinaĵo: Precizigaj antaŭelementoj

Ligvokalo: antaŭ sufikso:

EBL ĉe afikso:

Kio estas afikso? Likvido = Duonbara konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Lingvonomo:

La — specialaj uzoj Nomoj de landoj kaj popoloj majuskla:

Majuskloj ĉe propraj nomoj Lipa konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Lipdenta konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Literaturo:

Literaturo Liternomo:

Literoj Liternomoj

Litero: Literoj duobla:

Specialaj elparolaj reguloj Greka:

Helposignoj Neoficialaj vortetoj

Hebrea: Neoficialaj vortetoj

ne-Esperanta: Helposignoj

nomo: Liternomoj

Literuma alfabeto: Liternomoj

Liva:

Стр. 63 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 132: plena manlibro de esperanta gramatiko

MAL Lo (ekkria vorteto):

Neoficialaj ekkriaj vortetoj Oficialaj ekkriaj vortetoj

Lo (liternomo): Liternomoj

LOG (sufikso = OLOG): OLOG

LOGI (sufikso = OLOGI): OLOGI

Log'o: Nenormala apostrofado

Loĝata: Participoj kiel A-vortoj

Loĝebla: EBL

Loka E-vorto: N por direkto

Loka rolvorteto: Lokaj rolvortetoj kun N-finaĵo:

N por direkto Loka vorto:

en nerekta parolo: Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo

Longa sono: Specialaj elparolaj reguloj

Lumigi: Afiksecaj rolvortetoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

M M:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Maĉo: Specialaj elparolaj reguloj

Majusklo: Literoj A-vorto:

Majuskloj ĉe propraj nomoj festonomo:

Majuskloj ĉe propraj nomoj

Стр. 64 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 133: plena manlibro de esperanta gramatiko

lingvonomo: Majuskloj ĉe propraj nomoj

monatonomo: Majuskloj ĉe propraj nomoj

popolnomo: Majuskloj ĉe propraj nomoj

propra nomo: Majuskloj ĉe propraj nomoj

titolo: La ĉe propraj nomoj

MAKRO (prefikso): MAKRO

Maksimume: Almenaŭ

MAL: MAL diferenco de MIS:

MIS Malagasa:

Nomoj de landoj kaj popoloj MAL-alternativo:

MAL Malantaŭ:

Antaŭ Malantaŭa:

Antaŭ Malantaŭa vokalo:

Bazaj elparolaj reguloj Malantaŭe:

Antaŭ Malcit:

Helposignoj Maldekstre de:

Rolvortaĵoj Malebla:

EBL Malebligi:

Verboformoj en ke-frazoj Malgraŭ:

Malgraŭ Ke-frazoj kiel komplemento + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj + ke-frazo:

Malgraŭ Malgraŭ (tio) ke:

Malgraŭ Ke-frazoj kiel komplemento Aliaj subfrazoj

Malgraŭ kaj kvankam: Aliaj subfrazoj

Malgraŭ ke: Aliaj subfrazoj

Malgraŭ tio ke: Aliaj subfrazoj

Стр. 65 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 134: plena manlibro de esperanta gramatiko

Malhelpi: Verboformoj en ke-frazoj

Mallongigita frazo: Mallongigitaj frazoj

Mallongigo: Liternomoj dividostreko:

Helposignoj elparolo:

Specialaj elparolaj reguloj landonoma:

Nomoj de landoj kaj popoloj nomo:

La ĉe propraj nomoj Mallongigoj:

de fontoj: Literaturo

Mallongigoj en PMEG: Simboloj kaj mallongigoj

Malmulte: diferenco de iom:

Tabelvortoj je OM Malnova Testamento:

Literaturo Malpermesi:

Verboformoj en ke-frazoj Malplej:

La — specialaj uzoj Pli, Plej

Malpli: Pli, Plej kun "ju... des":

Ju-Des Malpli ol:

Kiel kaj ol Nuanciloj de nombrovortoj

Malpli ol du: Nombro — specialaj okazoj

Malprofitanto: Al

Malsama: pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto Malsama/malsame ol:

Kiel kaj ol Malsupera:

Super Malsuprenstreko:

Helposignoj Maltrans:

Trans Malvasta vokalo:

Bazaj elparolaj reguloj MANIER:

sufiksece:

Стр. 66 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 135: plena manlibro de esperanta gramatiko

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Maniero:

Tabelvortoj je EL Mano en mano:

Forlaso de rolvorteto Matĉo:

Specialaj elparolaj reguloj Matematika simbolo:

Helposignoj Matematiko:

Plus, Minus Matematikaj esprimoj

MEBI (prefikso): Internaciaj afiksoj

MEGA (prefikso): Internaciaj afiksoj

Mekao: Specialaj elparolaj reguloj

Mem: Mem prefiksece:

Aliaj afiksecaj vortetoj Membro-abonanto:

Apudmeto Memkompreneble:

EBL Memmortigo:

Aliaj afiksecaj vortetoj Memstara da:

Da — nekutimaj uzoj Men:

Neoficialaj vortetoj META (prefikso):

META METR (sufikso = OMETR):

OMETR Meze de:

Rolvortaĵoj Mezuro:

N por mezuro Je Da — bazaj reguloj Tabelvortoj je OM netempa:

N por mezuro sen rolmontrilo:

N por mezuro tempa:

N por mezuro Mezurunuo:

Internaciaj afiksoj Mezvasta vokalo:

Bazaj elparolaj reguloj MF:

elparolo:

Стр. 67 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 136: plena manlibro de esperanta gramatiko

Bazaj elparolaj reguloj Mi:

Personaj pronomoj Unua persono

Mi (tononomo): Neoficialaj vortetoj

Mia: Posedaj pronomoj Unua persono

Miaĵo: AĴ

MIKRO (prefikso): MIKRO Internaciaj afiksoj

Mikrometro: Internaciaj afiksoj

Mikrono: Internaciaj afiksoj

Mil: Bazaj nombrovortoj — formoj

MILI (prefikso): Internaciaj afiksoj

Miliardo: O-vortaj nombrovortoj

Milimetro: Internaciaj afiksoj

Miliona: A-vortaj nombrovortoj

Miliono: O-vortaj nombrovortoj

Miljaro/jarmilo: Vortigo de frazetoj

Milo: skribo:

Bazaj nombrovortoj — formoj Miloj:

Bazaj nombrovortoj — formoj Milono:

O-vortaj nombrovortoj Minca:

MAL MINI (prefikso):

MINI Minimume:

Almenaŭ Minus:

Plus, Minus Matematikaj esprimoj anstataŭ "sed ne":

Plus, Minus rolvorteto:

Plus, Minus Minusklo:

Literoj Minuso:

Стр. 68 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 137: plena manlibro de esperanta gramatiko

Plus, Minus Minus-signo:

Helposignoj Minutoj:

Horoj MIRIA (prefikso):

Internaciaj afiksoj Miriametro:

Internaciaj afiksoj MIS:

MIS Mo (liternomo):

Liternomoj Modo:

Verboj imaga:

Imaga modo: US-finaĵo Povus, devus kaj volus Verboformoj en ke-frazoj Se-frazoj Aliaj subfrazoj

neŭtrala: Neŭtrala modo: I-finaĵo I-verboj — bazaj reguloj

reala: Reala modo Verboformoj en ke-frazoj Se-frazoj Aliaj subfrazoj

vola: Vola modo: U-finaĵo

Monatonomo: La ĉe propraj nomoj majuskla:

Majuskloj ĉe propraj nomoj Mono:

Nombro ĉe O-vortoj Por

MONO (prefikso): MONO

Montriĝi: Perverba priskribo de subjekto

Montrovorto: Tabelvortoj — bazaj reguloj

Morbilo: Nombro ĉe O-vortoj

Morgaŭ: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo

Morgaŭa: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

Morgaŭo: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

Mortiĝi: IĜ

Стр. 69 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 138: plena manlibro de esperanta gramatiko

Motivo: Pro

Movi/moviĝi: IĜ-verboj

Multa: Kvantaj A-vortoj Kvantaj E-vortoj pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto Multe:

Kvantaj E-vortoj Grado kaj kvanto objekto:

Kvantaj E-vortoj Multe pli:

Grado kaj kvanto Multe tro:

Grado kaj kvanto Multekosta:

Vortigo de frazetoj Multe-nombro:

Unu-nombro kaj multe-nombro Nombro ĉe A-vortoj

Multiplikite: Matematikaj esprimoj

Multo: Kvantaj E-vortoj

Muo: Internaciaj afiksoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

N N:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

NANO (prefikso): Internaciaj afiksoj

Naŭ: Nombraj vortetoj — formoj

Naza konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Nazalo = Naza konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Стр. 70 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 139: plena manlibro de esperanta gramatiko

NĈ: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj Ne:

Neado diferenco de MAL:

MAL dusignifa:

Respondvortoj pozicio:

Neado prefiksece:

Aliaj afiksecaj vortetoj respondvorto:

Respondvortoj Ne devi:

Neado de povi, devi kaj voli Ne eĉ:

Neado Ne povi:

Neado de povi, devi kaj voli Ne voli:

Neado de povi, devi kaj voli Nea:

Respondvortoj Nea demando:

Respondvortoj Nea vorto:

Tabelvortoj — bazaj reguloj Neado:

Neado Ne-aga radiko:

Vortklasaj finaĵoj Necese:

Verboformoj en ke-frazoj Nederlando:

Nombro ĉe O-vortoj Nedifina artikolo:

Aliaj difiniloj Nedifinita vorto:

Tabelvortoj — bazaj reguloj Neebla:

EBL Ne-eca radiko:

A-finaĵo Ne-Esperanta vorto:

Ne-Esperantaj vortoj — elparolo Ne-Esperantigita nomo:

Neoficialaj vortetoj Ne-Esperantigitaj nomoj

Negacio = Neado, Nea vorto: Neado

Negativa respondfrazo: Respondvortoj

Negebla:

Стр. 71 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 140: plena manlibro de esperanta gramatiko

EBL Negi:

EBL Nei:

Respondvortoj Neigi:

Respondvortoj Nek:

Aŭ Neado erara uzo:

Neado Nekutima vortordo:

Rektaj priskriboj de O-vorto Nek... nek:

Neado Nelimigita:

Da — bazaj reguloj Nen:

Neoficialaj vortetoj Nenia:

Tabelvortoj je A Neniaĵo:

Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je O

Nenial: Tabelvortoj je AL Neado

Neniam: Tabelvortoj je AM

Nenian: Tabelvortoj je AM

Nenie: Tabelvortoj je E

Nenieco: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je O

Neniel: Tabelvortoj je EL

Nenien: N por direkto Tabelvortoj je E

Nenies: Tabelvortoj je ES

Nenii: Fari

Neniigi: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je O

Neniiĝi: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je O

Nenio: Tabelvortoj je O

Neniom:

Стр. 72 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 141: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tabelvortoj je OM Kvantaj vortetoj

Nenioma: Tabelvortoj je OM

Neniu: Nombro — specialaj okazoj Tabelvortoj je U

NENI-vorto: Tabelvortoj — bazaj reguloj Neado

Neoficiala afikso: Neoficialaj afiksoj Neoficialaj sufiksoj Neoficialaj prefiksoj Internaciaj afiksoj

Neoficiala prefikso: Neoficialaj prefiksoj Internaciaj afiksoj

Neoficiala sufikso: Neoficialaj sufiksoj

Nepo: Parencoj kaj familianoj

Nerekta objekto: N por objekto

Nerekta parolo: Verboformoj en ke-frazoj Nerekta parolo loka vorto:

Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo pronomo:

Pronomoj en nerekta parolo tempa vorto:

Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo verboformo:

Verboformoj en nerekta parolo Netransitiva verbo = Senobjekta verbo:

Senobjektaj verboj IĜ-verboj Vortklasaj finaĵoj

Nette: Specialaj elparolaj reguloj

Neŭtra vorto: Seksa signifo de O-vortoj Parencoj kaj familianoj

Neŭtrala modo: Neŭtrala modo: I-finaĵo I-verboj — bazaj reguloj

Nevo: Parencoj kaj familianoj

NF: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj N-finaĵo:

La rolfinaĵo N N — bazaj reguloj

Стр. 73 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 142: plena manlibro de esperanta gramatiko

anstataŭ al: N por aliaj signifoj

anstataŭ de: De rilate al aga O-vorto

anstataŭ rolvorteto: N — bazaj reguloj N por aliaj signifoj

dato: N por tempopunkto Datoj

direkto: N por direkto

en rolvortaĵo: Rolvortaĵoj

forlaso: Nuanciloj de nombrovortoj Ne-Esperantigitaj nomoj Citaĵoj

kun antaŭ: Antaŭ

kun apud: Apud

kun da: Da — bazaj reguloj

kun ekster: Ekster

kun en: En

kun en/sur/sub: N por direkto

kun inter: Inter

kun kiel-esprimo: Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj

kun kontraŭ: Kontraŭ

kun kvazaŭ: Aliaj montriloj de komparo

kun loka rolvorteto: N por direkto

kun ol: Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj

kun po: Nuanciloj de nombrovortoj

kun post: Post

kun preter: Preter

kun sub: Sub

kun super: Super

kun sur: Sur

kun tra:

Стр. 74 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 143: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tra kun trans:

Trans kun trans/tra/preter/kontraŭ:

N por direkto kun ĉe:

Ĉe kun ĉirkaŭ:

Ĉirkaŭ mallogika:

N por direkto mezura:

N por mezuro mezuro:

N por mezuro objekto:

N por objekto pozicia:

N por aliaj signifoj semajntago:

N por tempopunkto tempomezura:

N por mezuro tempopunkto:

N por tempopunkto ĉe apudmeto:

Apudmeto ĉe liternomo:

Liternomoj ĉe loka E-vorto:

N por direkto ĉe nombrovorto:

O-vortaj nombrovortoj ĉe tabelvorto:

Tabelvortoj — bazaj reguloj NG:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

NĜ: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj Ni:

Personaj pronomoj Unua persono inkluziva/ekskluziva:

Unua persono Pronomoj en nerekta parolo

Nia: Posedaj pronomoj Unua persono

Nigra-blanka: Apudmeto

Nipono: Esperantigitaj nomoj

Стр. 75 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 144: plena manlibro de esperanta gramatiko

NJ: NJ

NK: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj N-komplemento:

N por mezuro N por tempopunkto N por direkto N por aliaj signifoj

No (liternomo): Liternomoj

Nombro: Tabelvortoj je OM Nombroj gramatika:

Bazaj reguloj por nombro Nombra vorteto:

Da — detalaj reguloj A-finaĵo:

A-vortaj nombrovortoj E-finaĵo:

E-vortaj nombrovortoj kun da:

Nombraj vortetoj — uzado memstare:

Nombraj vortetoj — uzado O-finaĵo:

O-vortaj nombrovortoj pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto uzado:

Nombraj vortetoj — uzado Nombrovorto:

Nombroj alta:

O-vortaj nombrovortoj A-finaĵo:

A-vortaj nombrovortoj nuancilo:

Nuanciloj de nombrovortoj nuancilo de:

Nuanciloj de nombrovortoj O-finaĵo:

O-vortaj nombrovortoj radika:

Nombroj rekta priskribo:

O-vortaj nombrovortoj skribo:

Nombraj vortetoj — formoj vicorda:

Nombraj vortetoj — uzado A-vortaj nombrovortoj Horoj

Стр. 76 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 145: plena manlibro de esperanta gramatiko

Datoj vortordo:

A-vortaj nombrovortoj Nome:

Apudmeto NOMIAL (sufikso):

NOMIAL Nomiĝi:

Perverba priskribo de subjekto Nominativa = Sen rolmontrilo:

Frazroloj sen rolmontrilo Nomo:

Propraj nomoj bazo de Esperantigo:

Esperantigitaj nomoj Esperantigita:

Esperantigitaj nomoj festo:

La ĉe propraj nomoj kun la:

La ĉe propraj nomoj lando:

Nomoj de landoj kaj popoloj lingvo:

Nomoj de landoj kaj popoloj litero:

Literoj mallongigita:

La ĉe propraj nomoj monato:

La ĉe propraj nomoj multe-nombra:

La ĉe propraj nomoj ne-Esperantigita:

Neoficialaj vortetoj popolo:

Nomoj de landoj kaj popoloj propra:

Identiga priskribo semajntago:

La ĉe propraj nomoj Majuskloj ĉe propraj nomoj

sezono: La ĉe propraj nomoj

tagoparto: La ĉe propraj nomoj

tono: Neoficialaj vortetoj

tradicirompo: Esperantigitaj nomoj

virina: Esperantigitaj nomoj Parencoj kaj familianoj

Noniliono: O-vortaj nombrovortoj

Стр. 77 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 146: plena manlibro de esperanta gramatiko

Norde de: Rolvortaĵoj

Novluno: Precizigaj antaŭelementoj

N-priskribo: N por mezuro N por direkto N por aliaj signifoj

Nu: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Nuancado: per vortordo:

Ordo de frazpartoj Nuancilo de nombro:

Nuanciloj de nombrovortoj Nul:

Nombro — specialaj okazoj Nombrajvortetoj — formoj Nombraj vortetoj — uzado

Nula: A-vortaj nombrovortoj

Nulo: Nombraj vortetoj — formoj

Numeralo =: Nombra vorteto

Numero: Nombraj vortetoj — uzado

Nun: Nun Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo pri pasinteco:

Nun Nun(ec)o:

Nun Nuna:

Nun Nun-tempo:

Nun-tempo: AS-finaĵo Nur:

Nur Nura:

Nur NV:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Стр. 78 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 147: plena manlibro de esperanta gramatiko

Indekso /

O O:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

finaĵo: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

liternomo: Liternomoj

tabela postparto: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

O ho: Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

O kej: Neoficialaj ekkriaj vortetoj Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

Objekta predikativo =: Perverba priskribo

de objekto Objekta verbo:

Objektaj verboj IG-verboj Vortklasaj finaĵoj stata:

Pasivigeblaj frazoj Objekto:

Frazoj kaj frazpartoj N por objekto Pasivigeblaj frazoj alternativa:

Alternativaj frazkonstruoj de signifi:

Citaĵoj duobla:

Ke-frazoj kiel objekto en kunmetaĵo:

Precizigaj antaŭelementoj I-verba:

I-verboj kune kun aliaj verboj ke-frazo:

Ke-frazoj kiel objekto KI-demando:

Demandaj subfrazoj nerekta:

N por objekto perverba priskribo de:

Perverba priskribo de objekto plurobla:

I-verboj — ŝajne pluraj objektoj ĉu-frazo:

Demandaj subfrazoj

Стр. 79 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 148: plena manlibro de esperanta gramatiko

OBL: OBL

Oble: Matematikaj esprimoj

Oĉjo: Parencoj kaj familianoj

Oficiala afikso: Afiksoj Sufiksoj Prefiksoj

Oficiala prefikso: Prefiksoj

Oficiala sufikso: Afiksoj Sufiksoj

O-finaĵo: O-vortoj en vortfarado:

Vortklasaj finaĵoj Vortigo de frazetoj

ĉe participo: Participoj kiel O-vortoj

OFON (sufikso): OFON

Ofteco: N por mezuro

Oho: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

OID (sufikso): OID

Oj: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

OJD (sufikso): OID

Ok: Bazaj nombrovortoj — formoj

Okcidente de: Rolvortaĵoj

Okej': Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

Okej: Elparolado kaj skribado de ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

Oktiliono: O-vortaj nombrovortoj

Okulvitroj: Nombro ĉe O-vortoj

Okupi: pasivigo:

Elekto de pasiva participo — specialaj okazoj Ol:

A-vortaj frazpartoj E-vortaj frazpartoj Antaŭ Pli, Plej Uzado de kiel kaj ol

Стр. 80 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 149: plena manlibro de esperanta gramatiko

Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj anstataŭ kiam:

Aliaj rilataj KI-vortoj antaŭ subjekto:

Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj frazenkondukilo:

Aliaj subfrazoj kun objekto:

Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj kun rolmontrilo:

Kiel kaj ol kune kun rolmontriloj ĉe preferi:

Aliaj montriloj de komparo OL (sufikso):

OL Ol kiom:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Olda:

MAL Ol-esprimo:

ne mallongigita frazo: Komparaj esprimoj — ĉu mallongigitaj frazoj?

OLOG (sufikso): OLOG

OLOGI (sufikso): OLOGI

OMETR: OMETR

OMETR (sufikso): OMETR

OM-vorto: malnova uzo:

Kvantaj vortetoj O-vorteca:

Kvantaj vortetoj ON:

ON Oni:

Personaj pronomoj Tria persono anstataŭ ni:

Tria persono Onia:

Posedaj pronomoj Tria persono

Onin: Tria persono

Onjo: Parencoj kaj familianoj

Onklo: Parencoj kaj familianoj

ONT: Participoj kiel A-vortoj Kunmetitaj verboformoj: aktivaj

ON-vorto:

Стр. 81 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 150: plena manlibro de esperanta gramatiko

O-vortaj nombrovortoj Miksitaj nombroj A-finaĵo:

A-vortaj nombrovortoj E-finaĵo:

E-vortaj nombrovortoj J-finaĵo:

Nombro — specialaj okazoj prefiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj OP:

OP Orda numeralo =:

Vicorda nombrovorto Ordona frazo:

Fraztipoj kaj frazfunkcioj Ordoni:

Verboformoj en ke-frazoj Ore-purpura:

Apudmeto Orfiŝo:

Precizigaj antaŭelementoj Oriente de:

Rolvortaĵoj Orienti:

Vortklasaj finaĵoj OS:

= estos: Esti

finaĵo: Venonta tempo: OS-finaĵo

OT: Participoj kiel A-vortoj Kunmetitaj verboformoj: pasivaj Elekto de pasiva participo — bazaj principoj

OTEK (sufikso): OTEK

O-vorta frazparto: O-vortaj frazpartoj

O-vorto: O-vortoj aga:

Nombro ĉe O-vortoj Posedaj pronomoj Si en kompleksaj frazoj

forlaso: Mallongigitaj frazoj

ina: Seksa signifo de O-vortoj

kiel perverba priskribo: Perverba priskribo de subjekto Perverba priskribo de objekto

kvanta: Kvantaj O-vortoj

nenombrebla:

Стр. 82 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 151: plena manlibro de esperanta gramatiko

Nombro ĉe O-vortoj nombrebla:

Nombro ĉe O-vortoj priskribo de:

O-vortaj frazpartoj seksa signifo:

Seksa signifo de O-vortoj sekse neŭtra:

Seksa signifo de O-vortoj subkomprenata:

Bazaj nombrovortoj — uzado Kvantaj A-vortoj

vira: Seksa signifo de O-vortoj

O-vortoj duoblaj: Apudmeto

OZ (sufikso): OZ

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

P P:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Paĉjo: Parencoj kaj familianoj

Pagipova: Precizigaj antaŭelementoj

Pago: Por Pro

Pakaĵo: AĴ

Paketo: AĴ

Paki: Vortklasaj finaĵoj

Pako: AĴ

Panjo: Parencoj kaj familianoj

Pantalono: Nombro ĉe O-vortoj

Стр. 83 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 152: plena manlibro de esperanta gramatiko

Paragraf-signo: Helposignoj

Parenco: Parencoj kaj familianoj

Parentezo: Helposignoj

Parolo: nerekta:

Verboformoj en ke-frazoj Nerekta parolo

rekta: Nerekta parolo Citaĵoj

Participo: Participoj + si:

Si en kompleksaj frazoj aktiva:

De rilate al participo Participoj kiel A-vortoj

A-finaĵo: Participoj kiel A-vortoj

E-finaĵo: Participoj kiel E-vortoj

neebla: Participoj kiel A-vortoj

O-finaĵo: De rilate al participo Participoj kiel O-vortoj

pasiva: De rilate al participo Participoj kiel A-vortoj

peras priskribon: Perverba priskribo de objekto

Pasinta tempo: Pasinta tempo: IS-finaĵo

Pasinto: EC

Pasiva participo: De rilate al participo Participoj kiel A-vortoj de senobjekta verbo:

Participoj kiel A-vortoj Pasiva verbo:

peras priskribon: Perverba priskribo de subjekto

Pasivo: Pasivo neebla:

Pasivigeblaj frazoj sensubjekta:

Pasivo — bazaj reguloj Pasko:

La ĉe propraj nomoj Majuskloj ĉe propraj nomoj

Стр. 84 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 153: plena manlibro de esperanta gramatiko

Paŝo post paŝo: Forlaso de rolvorteto

Patro: Parencoj kaj familianoj

Paŭzeto: distingiga:

Specialaj elparolaj reguloj PEBI (prefikso):

Internaciaj afiksoj Pentekosto:

La ĉe propraj nomoj Per:

Per frakcistreko:

Matematikaj esprimoj mezuro:

Per Per kaj kun:

Kun Per si (mem):

Si en fiksitaj esprimoj Per

Pera: Per

Pere: Per

Peri: Per

Perlabori: Vortigo de frazetoj

Permesi: Verboformoj en ke-frazoj

Pero: Per

Persa: Nomoj de landoj kaj popoloj

Persona pronomo: Personaj pronomoj De rilate al vorteto

Personalo, Persona pronomo: Pronomo

Perverba priskribo: Frazoj kaj frazpartoj Perverba priskribo Perverba priskribo de nenio:

Perverba priskribo de subjekto de objekto:

Perverba priskribo de objekto de subjekto:

Perverba priskribo de subjekto kontrolmetodo:

Perverba priskribo de objekto kun aŭ sen la:

La — specoj

Стр. 85 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 154: plena manlibro de esperanta gramatiko

pere de participo: Perverba priskribo de objekto

PETA (prefikso): Internaciaj afiksoj

Peti: Verboformoj en ke-frazoj

Peto ĝentila: Vola modo: U-finaĵo

Picburgo: Bazaj elparolaj reguloj

Piedpilko: Streĉitaj formoj

PIKO (prefikso): Internaciaj afiksoj

Plaĉi: Similsignifaj verboj

Plateno: IN

Platino: IN

Plej: La — specialaj uzoj Pli, Plej Kvantaj vortetoj

Plej perfekta: Pli, Plej

Plej unika: Pli, Plej

Pleja: Pli, Plej

Pleje: Pli, Plej

Plejeble: Pli, Plej

PLEN: sufiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Plena de/je...:

Je Da — detalaj reguloj

Pli: Pli, Plej Kvantaj vortetoj kun "ju... des":

Ju-Des memstare:

Pli, Plej Pli aŭ malpli:

Apudmeto Pli kaj plu:

Plu Pli ol:

Kiel kaj ol Nuanciloj de nombrovortoj

Pli ol unu:

Стр. 86 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 155: plena manlibro de esperanta gramatiko

Nombro — specialaj okazoj Pli perfekta:

Pli, Plej Pli unika:

Pli, Plej Plia:

Pli, Plej Plie:

Pli, Plej Pli-malpli:

Apudmeto Pli-ol-unu:

Nombro — specialaj okazoj Pliperfektiĝi:

Pli, Plej Plozivo = Eksploda konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Plu:

Plu + neado:

Plu Plu kaj plu:

Elekto de pasiva participo — bazaj principoj Plua:

Plu Plue:

Plu Pluen:

N por direkto Plu

Pluraj: Kvantaj A-vortoj pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto Pluralo = Multe-nombro:

Unu-nombro kaj multe-nombro Nombro ĉe A-vortoj

Plus: Plus, Minus Matematikaj esprimoj anstataŭ kaj:

Plus, Minus rolvorteto:

Plus, Minus Pluso:

Plus, Minus Plus-signo:

Helposignoj Po:

Po Nuanciloj de nombrovortoj antaŭ subjekto:

Nuanciloj de nombrovortoj erara uzo:

Po

Стр. 87 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 156: plena manlibro de esperanta gramatiko

Matematikaj esprimoj forlaso:

Matematikaj esprimoj frakcistreko:

Matematikaj esprimoj loko en frazo:

Po nenunueca uzo:

Nuanciloj de nombrovortoj prefiksece:

Nuanciloj de nombrovortoj signifo:

Po Po (liternomo):

Liternomoj Poa:

Po Pobo:

Bazaj elparolaj reguloj Pocdamo:

Bazaj elparolaj reguloj Poe:

Po Poezio:

Normala apostrofado Popolnomo:

Nomoj de landoj kaj popoloj majuskla:

Majuskloj ĉe propraj nomoj Por:

Por Ke-frazoj kiel komplemento + I-verbo:

Tro I-verboj kun rolvortetoj

+ ke-frazo: Por

frakcistreko: Por

Por (tio) ke: Por

Por kaj pro: Pro

Por ke: Ke-frazoj kiel komplemento Verboformoj en ke-frazoj

Por tio: forlaso:

Ke-frazoj kiel komplemento Por tio ke:

Ke-frazoj kiel komplemento Porĉiama:

Tabelvortoj je AM Por-komplemento:

I-verba:

Стр. 88 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 157: plena manlibro de esperanta gramatiko

I-verboj kune kun aliaj verboj senca subjekto:

I-verboj kiel subjekto Poseda pronomo:

O-vorteca uzo de A-vortoj Posedaj pronomoj difinilo:

Aliaj difiniloj Post:

Post + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj horo:

Horoj komparo:

Post sinsekvo:

Post Post ke:

Aliaj subfrazoj Post kiam:

Post I-verboj kun rolvortetoj Kunmetitaj verboformoj: aktivaj Aliaj rilataj KI-vortoj Aliaj subfrazoj

Post ol: I-verboj kun rolvortetoj Aliaj subfrazoj

Posta: Post

Poste: Post

Postesigno: Precizigaj antaŭelementoj

Postmorgaŭ: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo

Postparto: de tabelvorto:

Tabelvortoj — bazaj reguloj Postpostmorgaŭ:

Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Postpriskribo:

Rektaj priskriboj de O-vorto Posttagmezo:

Horoj Postuli:

Verboformoj en ke-frazoj Postulo:

Precizigaj antaŭelementoj Poŝti:

Vortklasaj finaĵoj Potenco:

Matematikaj esprimoj

Стр. 89 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 158: plena manlibro de esperanta gramatiko

Poŭpo: Bazaj elparolaj reguloj

POV: sufiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Povi:

I-verboj kune kun povi, devi kaj voli Povi + neado:

Neado de povi, devi kaj voli Povus:

Povus, devus kaj volus Pozitiva respondfrazo:

Respondvortoj PRA:

PRA Praantaŭhieraŭ:

Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Praantaŭlasta:

PRA Prapostmorgaŭ:

Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Pre:

rolvorteto: PRE

PRE (prefikso): PRE

Predikativo: Perverba priskribo

Predikato → Ĉefverbo: Frazoj kaj frazpartoj

Preferi: Verboformoj en ke-frazoj

Preferi al/ol: Aliaj montriloj de komparo

Prefikso: Kio estas afikso? de mezurunuo:

Internaciaj afiksoj neoficiala:

Neoficialaj prefiksoj Internaciaj afiksoj

oficiala: Prefiksoj

Prepoziciaĵo = Rolvortaĵo: Rolvortaĵoj

Prepozicio =: Rolvorteto

Prepozitivo: Frazparto kun rolvorteto

Preskaŭ: Preskaŭ

Preskaŭ kaj apenaŭ: Apenaŭ

Стр. 90 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 159: plena manlibro de esperanta gramatiko

Preskaŭ kaj kvazaŭ: Kvazaŭ

Preter: Preter

Pretere: Preter

Preterito = Pasinta tempo: Pasinta tempo: IS-finaĵo Pasinta tempo: IS-finaĵo

Prezenco → Nun-tempo: Nun-tempo: AS-finaĵo

Prezoinda: Kio estas afikso?

Pri: Pri Antaŭmetado el subfrazo forlaso:

Ke-frazoj kiel komplemento prefiksece:

Pri-verboj Afiksecaj rolvortetoj

Pri (tio) ke: Ke-frazoj kiel komplemento

Pri ke: Ke-frazoj kiel komplemento

Pri-komplemento: helpa:

Antaŭmetado el subfrazo I-verba:

I-verboj kune kun aliaj verboj Prilumi:

Afiksecaj rolvortetoj Primitiva adverbo = E-vorteca vorteto:

E-vortecaj vortetoj Prirabi:

Afiksecaj rolvortetoj Prirespondi:

Afiksecaj rolvortetoj Prisemi:

Pri-verboj Afiksecaj rolvortetoj

Priserĉi: Afiksecaj rolvortetoj

Priskriba verbo: Priskribaj verboj

Priskribo: de A-vorto:

Rektaj priskriboj de O-vorto A-vortaj frazpartoj

de E-vorto: E-vortaj frazpartoj

de O-vorto: O-vortaj frazpartoj

diferenco de kunmetaĵo:

Стр. 91 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 160: plena manlibro de esperanta gramatiko

Precizigaj antaŭelementoj identiga:

Rektaj priskriboj de O-vorto Identiga priskribo Bazaj nombrovortoj — uzado Identiga priskribo

kun rolvorteto: Rolvortetoj

mezura: N por mezuro Je

numera: Bazaj nombrovortoj — uzado

pere de participo: Perverba priskribo de objekto

perverba: Frazoj kaj frazpartoj Perverba priskribo Perverba priskribo

pozicio: Rektaj priskriboj de O-vorto

propranoma: Identiga priskribo

rekta: Ĉefvortoj kaj priskriboj Perverba priskribo

speciala: Specialaj priskriboj

Pri-verbo: Pri-verboj

Pro: Pro + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj + ke-frazo:

Pro = anstataŭ:

Pro anstataŭ por:

Pro Pro (tio) ke:

Pro Ke-frazoj kiel komplemento

Pro ke: Ke-frazoj kiel komplemento

Pro tio ke: I-verboj kun rolvortetoj

Procento-signo: Helposignoj

Profitanto: Al

Proksime de/al: Al

Proksimumeco: Ĉirkaŭ

Стр. 92 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 161: plena manlibro de esperanta gramatiko

Promesi: kun I-verbo:

I-verboj kun alia subjekto Pronomeca vorteto:

De rilate al vorteto Pronomo:

Pronomoj De rilate al vorteto en nerekta parolo:

Pronomoj en nerekta parolo persona:

Personaj pronomoj De rilate al vorteto

poseda: O-vorteca uzo de A-vortoj Aliaj difiniloj Posedaj pronomoj

Prononco =: Elparolo

Proponi: Verboformoj en ke-frazoj

Propozicio =: Frazo

Propra nomo: La ĉe propraj nomoj Identiga priskribo Propraj nomoj bazo de Esperantigo:

Esperantigitaj nomoj citaĵa:

Nomspecoj el ordinara radiko:

Nomspecoj elparolo:

Ne-Esperantigitaj nomoj Esperantigita:

Esperantigitaj nomoj kun dividostreko:

Helposignoj kun finaĵo:

Ne-Esperantigitaj nomoj lando:

Nomoj de landoj kaj popoloj multe-nombra:

Nomspecoj ne-Esperantigita:

Neoficialaj vortetoj Ne-Esperantigitaj nomoj

normala: Nomspecoj

ordinara O-vorto: La ĉe propraj nomoj

origina formo: Ne-Esperantigitaj nomoj

ĉu Esperantigi?:

Стр. 93 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 162: plena manlibro de esperanta gramatiko

Nomspecoj PROTO (prefikso):

PROTO Pseŭda:

PSEŬDO PSEUDO (prefikso):

PSEŬDO Pseŭdoafikso = Ŝajnafikso:

Ŝajnaj kunmetaĵoj Punkto:

Helposignoj decimala:

Matematikaj esprimoj Punktokomo:

Helposignoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

R R:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Radiko: afikseca:

Afiksecaj elementoj aga:

A-finaĵo Vortelementoj kaj signifoj Vortklasaj finaĵoj AD AĴ IG

A-vorta: Vortelementoj kaj signifoj

eca: A-finaĵo Vortelementoj kaj signifoj Vortklasaj finaĵoj Precizigaj antaŭelementoj AĴ EC IG UL

gramatika karaktero:

Стр. 94 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 163: plena manlibro de esperanta gramatiko

Vortelementoj kaj signifoj grupa:

Nombro ĉe O-vortoj matematika:

Matematikaj esprimoj neŭtrala pri nombro:

Nombro ĉe radikoj kaj kunmetaĵoj ne-aga:

Vortklasaj finaĵoj ne-eca:

A-finaĵo nuda:

Ordinaraj radikoj kiel ekkriaj vortetoj O-vorta:

Vortelementoj kaj signifoj propra signifo:

Vortelementoj kaj signifoj Vortklasaj finaĵoj

verba: Vortelementoj kaj signifoj

vira: IĈ

RE: RE

Re (tononomo): Neoficialaj vortetoj

Reala modo: Reala modo Verboformoj en ke-frazoj Se-frazoj Aliaj subfrazoj

Reciproke: Specialaj uzoj de unu

Reciprokeco: Specialaj uzoj de unu

Reciti: RE

Ree kaj ree: Elekto de pasiva participo — bazaj principoj

Reen: N por direkto

Refleksiva pronomo =: Si

Regiono: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj Reguli:

Vortklasaj finaĵoj Rekta parolo:

Nerekta parolo Citaĵoj

Rekta priskribo: Ĉefvortoj kaj priskriboj Perverba priskribo I-verba:

Стр. 95 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 164: plena manlibro de esperanta gramatiko

I-verboj kiel rekta priskribo Rekta verbigo de A-vorto:

Esti Rektilo:

IL Renkonten:

N por direkto Reprezenti:

RE Responde al:

Rolvortaĵoj Responde ...N:

Rolvortaĵoj Respondeci:

Afiksecaj rolvortetoj Respondo:

Respondvortoj de nea demando:

Respondvortoj Respondvorto:

Respondvortoj Responsi:

Afiksecaj rolvortetoj Resti:

Perverba priskribo de subjekto RETRO (prefikso):

RETRO Returne:

RE Ricevanto:

Al RIĈ:

sufiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Rilata KI-vorto: Rilataj subfrazoj

Rilata subfrazo: Rilataj subfrazoj

Rilate al: Rolvortaĵoj

Rilate ...N: Rolvortaĵoj

Rilativa subpropozicio = Rilata subfrazo: Rilataj subfrazoj

Rilativo = Rilata KI-vorto: Rilataj subfrazoj

Ripeti: Ŝajnaj kunmetaĵoj

Ro (liternomo): Liternomoj

Rolfinaĵo: La rolfinaĵo N

Rolmontrilo: Frazoj kaj frazpartoj Rolmontriloj

Стр. 96 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 165: plena manlibro de esperanta gramatiko

dato: Datoj

duobla: Rolvortetoj

frazparto sen: Frazroloj sen rolmontrilo

horo: Horoj

Rolvortaĵo: Rolvortaĵoj

Rolvorteto: Rolvortetoj antaŭ E-vorto:

Rolvortetoj antaŭ I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj antaŭ ke:

Ke-frazoj kiel komplemento antaŭ loka tabelvorto:

Tabelvortoj je E antaŭ loka vorteto:

Rolvortetoj antaŭ subjekto:

Nuanciloj de nombrovortoj antaŭ tempa vorteto:

Rolvortetoj A-finaĵo:

Memstaraj rolvortetoj direkta:

N por direkto Direktaj rolvortetoj

en vortfarado: Afiksecaj rolvortetoj

enkonduko de nova: Rolvortaĵoj

E-finaĵo: Rolvortaĵoj Memstaraj rolvortetoj

forlaso: Forlaso de rolvorteto

kompara: Aliaj montriloj de komparo

loka: Lokaj rolvortetoj

memstara: Memstaraj rolvortetoj

nedifinita: Je

neoficiala: Neoficialaj rolvortetoj

nuancilo de nombro: Nuanciloj de nombrovortoj

prefiksece: Afiksecaj rolvortetoj

ĉe AM-vorto:

Стр. 97 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 166: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tabelvortoj je AM ĉe apudmeto:

Apudmeto ĉe tempa vorteto:

Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ Rondeco de vokalo:

Bazaj elparolaj reguloj Ruli:

IĜ-verboj IĜ

Ruliĝi: IĜ

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

S S:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Salutfrazo: Mallongigitaj frazoj

Saluton: Mallongigitaj frazoj

Sama: O-vorteca uzo de A-vortoj pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto Sama/same:

kun kiel: Kiel kaj ol

Samideano: Vortigo de frazetoj

Samo: O-vorteca uzo de A-vortoj

Samtempe kun: Kun

SAN (prefikso): SAN

Sanktoleo: Precizigaj antaŭelementoj

Sanskrito: La — specialaj uzoj Nomoj de landoj kaj popoloj

SAT:

Стр. 98 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 167: plena manlibro de esperanta gramatiko

prefiksece: Afiksecaj rolvortetoj

Sciiĝi: IĜ-verboj

Scivola: Vortigo de frazetoj

Scivolema: Vortigo de frazetoj

Se: Se-frazoj antaŭ I-verbo:

I-verboj kvazaŭ ĉefverboj Se kaj ĉu:

Demandaj subfrazoj Sed:

Sed antaŭ KI-vorto:

Normala antaŭmetado evitinda uzo:

Sed kun kvankam:

Aliaj subfrazoj Se-frazo:

verboformo: Imaga modo: US-finaĵo

Seksa diskriminacio: Seksa signifo de O-vortoj

Sekse neŭtra vorto: Seksa signifo de O-vortoj

Sekso: Seksa signifo de O-vortoj

Sekso nekonata: Tria persono

Sekstiliono: O-vortaj nombrovortoj

Sekv(ant)a tago: Hodiaŭ, Hieraŭ, Morgaŭ

Sekve: Do

Sekve de: Rolvortaĵoj

Sekvinbero: Precizigaj antaŭelementoj

Semajntago: La ĉe propraj nomoj N por tempopunkto Majuskloj ĉe propraj nomoj

SEMI (prefikso): SEMI

Sen: Sen + I-verbo:

I-verboj kun rolvortetoj Sen (tio) ke:

Ke-frazoj kiel komplemento

Стр. 99 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 168: plena manlibro de esperanta gramatiko

Sen ke: Ke-frazoj kiel komplemento

Senforte: Vortigo de frazetoj

Senigi: Sen

Seniĝi: Sen

Senobjekta verbo: Senobjektaj verboj IĜ-verboj Vortklasaj finaĵoj pasiva participo:

Participoj kiel A-vortoj Senpere:

Per Sensubjekta verbo:

Sensubjektaj verboj Senvoĉa konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Senvoĉigo:

Bazaj elparolaj reguloj Sen...igi:

IG Sep:

Bazaj nombrovortoj — formoj Sepen:

Nombraj vortetoj — formoj Septiliono:

O-vortaj nombrovortoj Ses:

Bazaj nombrovortoj — formoj Sezononomo:

La ĉe propraj nomoj Sh:

Literoj Si:

Personaj pronomoj Si Si en simplaj frazoj Si en kompleksaj frazoj en kompara esprimo:

Si en kompleksaj frazoj en kompleksa frazo:

Si en kompleksaj frazoj en simpla frazo:

Si en simplaj frazoj en subfrazo:

Si en kompleksaj frazoj fiksitaj esprimoj:

Si en fiksitaj esprimoj kun lasi:

Lasi permeseblaj neregulaĵoj:

Si en kompleksaj frazoj

Стр. 100 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 169: plena manlibro de esperanta gramatiko

por reciprokeco: Specialaj uzoj de unu

rilate al duapersona kiu: Si en kompleksaj frazoj

ĉe aga O-vorto: Si en kompleksaj frazoj

ĉe I-verbo: Si en kompleksaj frazoj

ĉe kompleksa frazparto: Si en kompleksaj frazoj

ĉe participo: Si en kompleksaj frazoj

Si (tononomo): Neoficialaj vortetoj

Sia: Posedaj pronomoj Si = ĝia propra:

Si en fiksitaj esprimoj Siatempe:

Si en fiksitaj esprimoj Sidiĝi:

IĜ-verboj Signifi:

Citaĵoj Signifo:

de radiko: Vortklasaj finaĵoj

de vortelemento: Vortelementoj kaj signifoj

Simbolo: matematika:

Helposignoj Simboloj en PMEG:

Simboloj kaj mallongigoj SIMIL:

sufiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Sin: prefiksece:

Aliaj afiksecaj vortetoj Singularo = Unu-nombro:

Unu-nombro kaj multe-nombro Sinonimo:

EG ET de MAL-vorto:

MAL Sis:

Nombraj vortetoj — formoj S'joro:

Nenormala apostrofado Skribo:

de nombrovorto: Bazaj nombrovortoj — formoj

Стр. 101 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 170: plena manlibro de esperanta gramatiko

So (liternomo): Liternomoj

Sob: Neoficialaj vortetoj

Sola: Nur anstataŭ sole:

E-vortoj Solinfano:

Precizigaj antaŭelementoj Solstariva lingvoelemento =:

Vorteto Sonimito:

Nenormala apostrofado Ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

Sor: Neoficialaj vortetoj

Sori: Neoficialaj vortetoj

Sovaĝbesto: Precizigaj antaŭelementoj

Spaceto: Helposignoj Bazaj nombrovortoj — formoj A-vortaj nombrovortoj

Speco: kun la:

La — specoj kvazaŭ konata individuo:

La — specoj kvazaŭ nekonata individuo:

La — specoj multe-nombre:

La — specoj sen la:

La — specoj unu-nombre:

La — specoj Speco da/de:

Da — detalaj reguloj Speco de/da:

Da — detalaj reguloj Spite:

Rolvortaĵoj Ke-frazoj kiel priskribo

Spite al: Rolvortaĵoj

Spite ke: Ke-frazoj kiel priskribo Aliaj subfrazoj

Statuto: Nombro ĉe O-vortoj

Steleto: Helposignoj

Stereo (= "sterefonio"):

Стр. 102 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 171: plena manlibro de esperanta gramatiko

MONO STIF (prefikso):

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj STIL:

sufiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Stop: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Stopi: Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Streko: divida:

Helposignoj ĝis-streko:

Helposignoj halta:

Helposignoj oblikva:

Helposignoj Sub:

Sub + N-finaĵo:

N por direkto Sub

E-vortece: Nuanciloj de nombrovortoj

kovra: Sub

nuancilo de nombro: Nuanciloj de nombrovortoj

Suba: Sub

Subaĉeti: Afiksecaj rolvortetoj

Sube: Sub

Sube de: Rolvortaĵoj

Subfrazo: Rektaj priskriboj de O-vorto Subfrazoj Kio estas subfrazo? Antaŭmetado el subfrazo apenaŭ-frazo:

Aliaj subfrazoj de subfrazo:

Kio estas subfrazo? demanda:

Helposignoj Demandaj subfrazoj Nerekta parolo

disigita: Kio estas subfrazo?

dum-frazo: Aliaj subfrazoj

Стр. 103 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 172: plena manlibro de esperanta gramatiko

ĝis-frazo: Aliaj subfrazoj

kiel perverba priskribo: Perverba priskribo de subjekto

kun rilata KI-vorto: Rilataj kiu, kio kaj kies

kvankam-frazo: Aliaj subfrazoj

kvazaŭ-frazo: Aliaj subfrazoj

mallongigita: I-verboj kvazaŭ ĉefverboj

ol-frazo: Aliaj subfrazoj

pluraj niveloj: Kio estas subfrazo?

pozicio: Kio estas subfrazo?

rilata: Rilataj subfrazoj

sensubjekta: Antaŭmetado el subfrazo

se-frazo: Se-frazoj

ĉar-frazo: Ĉar-frazoj

Subigi: Sub

Subiĝi: Sub

Subjekta predikativo =: Perverba priskribo

de subjekto Subjekto:

Frazoj kaj frazpartoj Subjekto alternativa:

Alternativaj frazkonstruoj de E-participo:

Participoj kiel E-vortoj de I-verbo:

Si en kompleksaj frazoj forlaso:

Mallongigitaj frazoj I-verbo:

I-verboj kiel subjekto ke-frazo:

Ke-frazoj kiel subjekto KI-demando:

Demandaj subfrazoj kun rolvorteto:

Nuanciloj de nombrovortoj maltipa:

Subjekto perverba priskribo de:

Стр. 104 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 173: plena manlibro de esperanta gramatiko

Perverba priskribo de subjekto pozicio:

Antaŭmetado el subfrazo subkomprenata:

Si en kompleksaj frazoj Vola modo: U-finaĵo

tipa: Subjekto

ĉu-demando: Demandaj subfrazoj

Subjunkcio = Frazenkondukilo: Kio estas subfrazo?

Subpropozicio =: Subfrazo Substantiva radiko =:

Radiko nek aga, nek eca Substantivo =:

O-vorto Subtegmentejo:

Vortigo de frazetoj Subtegmento:

Vortigo de frazetoj Subtraho:

Plus, Minus Subunuo:

Matematikaj esprimoj Sude de:

Rolvortaĵoj Sufiĉe:

Kvantaj E-vortoj Sufikso:

Kio estas afikso? neoficiala:

Neoficialaj sufiksoj oficiala:

Afiksoj Sufiksoj

Suomio: Esperantigitaj nomoj

Super: Super E-vortece:

Nuanciloj de nombrovortoj labortasko:

Super nuancilo de nombro:

Nuanciloj de nombrovortoj Super kaj supre:

Super Supera:

Super Superi:

Super Supersigno:

Literoj

Стр. 105 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 174: plena manlibro de esperanta gramatiko

Suplemento =: Rekta priskribo

Supre de: Rolvortaĵoj

Supre kaj super: Super

Supreniro: Precizigaj antaŭelementoj

Suprenstreko: Helposignoj anstataŭ aŭ:

Aŭ Sur:

Sur + N-finaĵo:

N por direkto Sur

direkto de rigardado: Sur

figura: Sur

frakcistreko: Matematikaj esprimoj

Svahila: Nomoj de landoj kaj popoloj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

Ŝ Ŝ:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

ŜAJN: sufiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Ŝajnafikso:

Ŝajnaj kunmetaĵoj Ŝajni:

Perverba priskribo de subjekto Ŝajnprefikso:

Neoficialaj prefiksoj Ŝajnsufikso:

Neoficialaj sufiksoj Ŝati:

Стр. 106 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 175: plena manlibro de esperanta gramatiko

Similsignifaj verboj Ŝi:

Personaj pronomoj Tria persono besto:

Tria persono infano:

Tria persono nevivaĵo:

Tria persono Ŝi aŭ li:

Tria persono Ŝia:

Posedaj pronomoj Tria persono

Ŝillero: Specialaj elparolaj reguloj

Ŝo (liternomo): Liternomoj

Ŝorto: Nombro ĉe O-vortoj

Ŝtatoj-membroj: Apudmeto

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

T T:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

T (sufikso): T

Tabelvorto: Tabelvortoj aga:

Fari direkta:

Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortoj je E

je A: Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je A

je A kaj U (diferenco):

Стр. 107 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 176: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tabelvortoj je U je AL:

Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortoj je AL

je ALI: Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj?

je AM: Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortoj je AM

je AN: Tabelvortoj je AM

je E: Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je E

je EL: Tabelvortoj — bazaj reguloj Ĉu ALI-vortoj povas esti tabelvortoj? Tabelvortoj je EL Grado kaj kvanto

je EN: N por direkto Tabelvortoj — bazaj reguloj

je ES: Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortoj je ES

je KI: KI-demandoj Normala antaŭmetado

je NENI: Neado

je O: Normala apostrofado Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je U Tabelvortoj je O Rilata kio

je OM: De rilate al vorteto Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortoj je OM Grado kaj kvanto

je TI: Da — detalaj reguloj Jen Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

je U: Tabelvortoj — bazaj reguloj Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je U

je U kaj O (diferenco): Tabelvortoj je U

je ĈI: Da — detalaj reguloj

Стр. 108 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 177: plena manlibro de esperanta gramatiko

kun rolvorteto: Tabelvortoj je E

loka: N por direkto

nedisigebla: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

postparto: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

Tabelvorto je O: kiel ordinara O-vorto:

Tabelvortoj je O Tagnokto:

Vortigo de frazetoj Tago:

subkomprenata: Datoj

Tago post tago: Forlaso de rolvorteto

Tamen: Tamen Sed Aliaj subfrazoj anstataŭ sed aŭ kaj:

Sed kunliga vorteto:

Sed respondvorto:

Respondvortoj Tamen kaj kvankam:

Tamen TC:

elparolo: Specialaj elparolaj reguloj

TĈ: elparolo:

Specialaj elparolaj reguloj TEBI (prefikso):

Internaciaj afiksoj TEK (sufikso = OTEK):

OTEK TELE (prefikso):

TELE Tempa mezuro:

N por mezuro Tempa vorto:

en nerekta parolo: Tempaj kaj lokaj vortoj en nerekta parolo

Tempismo (= atismo): Atismo

Tempo: Verboj nuna:

Nun-tempo: AS-finaĵo pasinta:

Pasinta tempo: IS-finaĵo

Стр. 109 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 178: plena manlibro de esperanta gramatiko

venonta: Venonta tempo: OS-finaĵo

Tempodaŭro: N por mezuro Por

Tempolongo: N por mezuro

Tempopunkto: Je sen rolmontrilo:

N por tempopunkto TERA (prefikso):

Internaciaj afiksoj Termino:

gramatika: Gramatika vortareto

TERMO (prefikso): TERMO

TET (sufikso): TET

Tia: Tabelvortoj je A forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto helpa:

Aliaj subfrazoj postmetita:

Rektaj priskriboj de O-vorto Tia ke:

Ke-frazoj kiel priskribo Tia kia:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Tiaĵo:

Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Tabelvortoj je A

Tial: Tabelvortoj je AL helpa:

Ĉar-frazoj Tial ĉar:

Ĉar-frazoj Tial kaj ĉar:

Tabelvortoj je AL Tial ke:

Ĉar-frazoj Tial kial:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Tiam:

Tabelvortoj je AM forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto helpa:

Se-frazoj Tiam kiam:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

Стр. 110 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 179: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tiama: Tabelvortoj je AM

Tian: Tabelvortoj je AM

Tiaokaze: Se-frazoj

Tie: Tabelvortoj je E forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto subkomprenata:

Aliaj rilataj KI-vortoj Tie kie:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Tiea:

Tabelvortoj je E Tiel:

Tabelvortoj je EL forlaso:

Aliaj rilataj KI-vortoj Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

grada: Grado kaj kvanto

helpa: Aliaj subfrazoj

Tiel ke: Ke-frazoj kiel priskribo Verboformoj en ke-frazoj

Tiel kiel: Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

Tiel longe ĝis: Aliaj subfrazoj

Tiela: Tabelvortoj je EL

Tiele: Tabelvortoj je EL

Tien: N por direkto Tabelvortoj je E

Ties: Pli ol unu difinilo Tabelvortoj je ES forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Ties kies:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Timi + nea U-verbo:

Verboformoj en ke-frazoj Tio:

Tria persono Tabelvortoj je O forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto helpa:

Ke-frazoj kiel subjekto

Стр. 111 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 180: plena manlibro de esperanta gramatiko

Ke-frazoj kiel objekto Ke-frazoj kiel komplemento Ke-frazoj kiel priskribo

Tio estas: Apudmeto

Tio kaj ĝi: Tabelvortoj je O

Tio ke: Ke-frazoj kiel priskribo

Tio kio: Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

Tiom: Tabelvortoj je OM Kvantaj vortetoj Grado kaj kvanto anstataŭ des:

Ju-Des anstataŭ tiel:

Grado kaj kvanto emfaza grado:

Tabelvortoj je OM forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto limiga:

Tabelvortoj je OM Tiom ke:

Ke-frazoj kiel priskribo Tiom kiom:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto Tiom multe:

Tabelvortoj je OM Grado kaj kvanto

Tiom pli: Tabelvortoj je OM

Tiom same: Tabelvortoj je OM

Tioma: Tabelvortoj je OM Kvantaj vortetoj

Tiom-kiom-ismo: Da — nekutimaj uzoj Grado kaj kvanto

Tipo da/de: Da — detalaj reguloj

Titolo: La ĉe propraj nomoj Alvoko Identiga priskribo Citaĵoj

Tiu: Tabelvortoj je U anstataŭ la + O-vorto:

Tabelvortoj je U anstataŭ li/ŝi:

Tria persono

Стр. 112 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 181: plena manlibro de esperanta gramatiko

anstataŭ li/ŝi/ĝi/: Tabelvortoj je U

forlaso: Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

helpa: Rilata kiu

Tiu iu: Tabelvortoj je U

Tiu kiu: Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto

Tiu-ĉi: Ĉi

Tiudirekten: N por direkto

Tiuj: anstataŭ ili:

Tabelvortoj je U Tiuokaze:

Se-frazoj TI-vorto:

Tabelvortoj — bazaj reguloj forlaso:

Rilataj subfrazoj — forlaso de TI-vorto kun kiel:

Kiel kaj ol To (liternomo):

Liternomoj Tohuo:

Bazaj elparolaj reguloj Tondilo:

Nombro ĉe O-vortoj Tononomo:

Neoficialaj vortetoj Toŭfuo:

Bazaj elparolaj reguloj Tra:

Tra prefiksece:

Afiksecaj rolvortetoj Tra kaj trans:

Trans Trae:

Tra Trafe-maltrafe:

Apudmeto Traigi:

Tra Tranĉi vorton:

Helposignoj Trans:

Trans Trans kaj tra:

Trans Transa:

Trans

Стр. 113 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 182: plena manlibro de esperanta gramatiko

Transe: Trans

Transigi: Trans

Transitiva verbo = Objekta verbo: Objektaj verboj IG-verboj Vortklasaj finaĵoj

Tre: Tre Grado kaj kvanto + neado:

Tre Tre ne:

Tre Treege:

Tre Trema konsonanto:

Bazaj elparolaj reguloj Tri:

Bazaj nombrovortoj — formoj Tria persono:

Tria persono Triangulo:

Vortigo de frazetoj Triliono:

O-vortaj nombrovortoj Trioleto:

OL Triono:

O-vortaj nombrovortoj Tripunkto:

Helposignoj Trista:

MAL Tro:

Tro Kvantaj vortetoj + neado:

Tro Troa:

Tro Troigi:

Tro Trudi:

Verboformoj en ke-frazoj TS:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

TŜ: elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj Tuj:

Tuj Tuja:

Стр. 114 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 183: plena manlibro de esperanta gramatiko

Tuj Tuje:

Tuj Turpa:

MAL Tuta:

kvazaŭ perverba priskribo: Perverba priskribo de subjekto

pozicio: Rektaj priskriboj de O-vorto

Tuta la/la tuta: La — bazaj reguloj

Tutampleksa vorto: Tabelvortoj — bazaj reguloj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

U U:

anstataŭ Ŭ: Literoj

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

finaĵo: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj Vola modo: U-finaĵo

liternomo: Liternomoj

tabela postparto: Tabelvortaj postpartoj kaj ordinaraj finaĵoj

UJ: UJ en landonomo:

Nomoj de landoj kaj popoloj UK (sufikso):

UK UL:

UL ĉe participo:

Participoj kiel O-vortoj ULTRA (prefikso):

ULTRA UM:

UM

Стр. 115 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 184: plena manlibro de esperanta gramatiko

superflua: UM

U-modo: Vola modo: U-finaĵo

Un': Normala apostrofado

UNT (participo): Participoj kiel A-vortoj

Unu: Nombro — specialaj okazoj Aliaj difiniloj Bazaj nombrovortoj — formoj duondifina:

Aliaj difiniloj evitado:

Specialaj uzoj de unu identeca:

Specialaj uzoj de unu individueca:

Specialaj uzoj de unu pronomeca:

Specialaj uzoj de unu sameca:

Specialaj uzoj de unu specialaj uzoj:

Specialaj uzoj de unu unikeca:

Specialaj uzoj de unu Unu mil:

Bazaj nombrovortoj — formoj Unua persono:

Unua persono Unuaeco:

Precizigaj antaŭelementoj Unuiĝinta Reĝlando:

Identiga priskribo Unuj:

Specialaj uzoj de unu Unujn:

Specialaj uzoj de unu Unun:

Specialaj uzoj de unu Unu-nombro:

Unu-nombro kaj multe-nombro Ununura:

Nur Unuo:

O-vortaj nombrovortoj Unu... la alia:

Specialaj uzoj de unu alternativoj:

Specialaj uzoj de unu Urino:

IN US:

Стр. 116 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 185: plena manlibro de esperanta gramatiko

Se-frazoj Aliaj subfrazoj en se-frazo:

Imaga modo: US-finaĵo finaĵo:

Imaga modo: US-finaĵo mildeco:

Imaga modo: US-finaĵo se-frazo:

Se-frazoj US-modo:

Imaga modo: US-finaĵo Verboformoj en ke-frazoj Se-frazoj Aliaj subfrazoj

Usono: Nombro ĉe O-vortoj

UT (participo): Participoj kiel A-vortoj

U-verbo: Vola modo: U-finaĵo

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

Ŭ Ŭ:

Bazaj elparolaj reguloj elparolo:

Bazaj elparolaj reguloj en sonimito:

Neoficialaj ekkriaj vortetoj Ŭa (sonimito):

Bazaj elparolaj reguloj Neoficialaj ekkriaj vortetoj

Ŭato: Bazaj elparolaj reguloj

Ŭesto: Bazaj elparolaj reguloj

Ŭo (liternomo): Bazaj elparolaj reguloj Liternomoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

Стр. 117 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 186: plena manlibro de esperanta gramatiko

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

V V:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

Vakajamo: Bazaj elparolaj reguloj

Vaporŝipo: Precizigaj antaŭelementoj

Varicelo: Nombro ĉe O-vortoj

Variolo: Nombro ĉe O-vortoj

Varsovio: Esperantigitaj nomoj

Varŝavo: Esperantigitaj nomoj

Vasta vokalo: Bazaj elparolaj reguloj

Vato: Specialaj elparolaj reguloj

Vatto: Specialaj elparolaj reguloj

Vavo: Helposignoj

Ve: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Ve(ad)i: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Veka: A-finaĵo

Veki: A-finaĵo

Vela konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Velaro = Vela konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Vendo: Por Pro

Venonta tempo: Venonta tempo: OS-finaĵo

Veo: Oficialaj ekkriaj vortetoj

Verba finaĵo:

Стр. 118 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 187: plena manlibro de esperanta gramatiko

en vortfarado: Vortklasaj finaĵoj Vortigo de frazetoj

Verba radiko = Aga radiko: Vortklasaj finaĵoj AD AĴ IG

Verbigo de A-vorto: Esti

Verbigo de perverba priskribo: Esti

Verbo: Verboj agoinflua:

I-verboj kun alia subjekto AS-finaĵo:

Nun-tempo: AS-finaĵo dusignifa:

Elekto de pasiva participo — specialaj okazoj el A-vorto:

Esti en nerekta parolo:

Verboformoj en nerekta parolo frazrolo:

Verboj kaj frazroloj imaga modo:

Imaga modo: US-finaĵo IS-finaĵo:

Pasinta tempo: IS-finaĵo I-finaĵo:

Neŭtrala modo: I-finaĵo kompleksa:

I-verboj — bazaj reguloj Pasivigeblaj frazoj Kompleksaj verboj

kun al-komplemento: Verboj kun al-komplemento

kunmetita: Kunmetitaj verboformoj

nuntempa: Nun-tempo: AS-finaĵo

objekta: Pasivigeblaj frazoj Objektaj verboj IG-verboj Vortklasaj finaĵoj

objekta kaj stata: Pasivigeblaj frazoj

OS-finaĵo: Venonta tempo: OS-finaĵo

pasinta tempo: Pasinta tempo: IS-finaĵo

pasivigebla: Pasivigeblaj frazoj

Стр. 119 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 188: plena manlibro de esperanta gramatiko

peras priskribon: Perverba priskribo de subjekto

priskriba: Priskribaj verboj

senobjekta: Pasivigeblaj frazoj Senobjektaj verboj IĜ-verboj Vortklasaj finaĵoj

sensubjekta: Sensubjektaj verboj

US-finaĵo: Imaga modo: US-finaĵo

U-finaĵo: Vola modo: U-finaĵo

venonta tempo: Venonta tempo: OS-finaĵo

vola modo: Vola modo: U-finaĵo

Vi: Personaj pronomoj Dua persono majuskle:

Literoj subkomprenata:

Vola modo: U-finaĵo Via:

Posedaj pronomoj Dua persono

VIC: prefiksece:

Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Parencoj kaj familianoj

Vic' al: Anstataŭ

Vice al: Anstataŭ

Vicorda nombrovorto: Bazaj nombrovortoj — uzado A-vortaj nombrovortoj Horoj Datoj E-finaĵo:

E-vortaj nombrovortoj pozicio:

Rektaj priskriboj de O-vorto skribo:

A-vortaj nombrovortoj vortordo:

A-vortaj nombrovortoj Vidalvide al:

Rolvortaĵoj Video:

VIDEO VIDEO (prefikso):

Стр. 120 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 189: plena manlibro de esperanta gramatiko

VIDEO Vinĉestro:

Bazaj elparolaj reguloj VIR:

prefiksece: Seksa signifo de O-vortoj Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Parencoj kaj familianoj

sufiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Vira: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj Parencoj kaj familianoj

Vira radiko: IĈ

Vira vorto: Seksa signifo de O-vortoj Parencoj kaj familianoj

Virina nomo: Esperantigitaj nomoj Parencoj kaj familianoj

Viro: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Vivivola: Precizigaj antaŭelementoj

Vivui: Vortigo de frazetoj

Vizaĝaltere: Vortigo de frazetoj

Vizaĝo kontraŭ vizaĝo: Forlaso de rolvorteto

Vo (liternomo): Liternomoj

Voĉa konsonanto: Bazaj elparolaj reguloj

Voĉdoni: Precizigaj antaŭelementoj

Voĉeco: Bazaj elparolaj reguloj

Voĉi: Precizigaj antaŭelementoj

Voĉigo: Bazaj elparolaj reguloj

Vokalo: Bazaj elparolaj reguloj duobla:

Specialaj elparolaj reguloj liga:

Precizigaj antaŭelementoj Vokativo:

Alvoko VOL:

sufiksece: Afiksecaj radikoj kaj kunmetaĵoj

Vola modo:

Стр. 121 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 190: plena manlibro de esperanta gramatiko

Vola modo: U-finaĵo Volapuko:

La — specialaj uzoj Nomoj de landoj kaj popoloj

Vole-ne-vole: Apudmeto

Voli: I-verboj kune kun povi, devi kaj voli Voli Verboformoj en ke-frazoj + neado:

Neado de povi, devi kaj voli ĝentila:

Voli senobjekta:

Voli Volitivo = Vola modo:

Vola modo: U-finaĵo, U-verbo, U-modo Volu:

Voli Volus:

Povus, devus kaj volus Vorteto:

A-vorteca (A-eca): O-vortecaj kaj A-vortecaj vortetoj

direkta: Rektaj priskriboj de O-vorto

duobla: Kombinitaj vortetoj

ekkria: Ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj

en vortfarado: Precizigaj antaŭelementoj Vortigo de frazetoj

E-vorteca (E-eca): E-vortecaj vortetoj

kombinita: Kombinitaj vortetoj

kompara: Kiel kaj ol

kunliga: Kunligaj vortetoj

kvanta: Kvantaj vortetoj

loka: E-vortecaj vortetoj lokaj

neoficiala: Neoficialaj ekkriaj vortetoj Neoficialaj vortetoj

nombra: Nombroj

O-vorteca (O-eca): O-vortecaj kaj A-vortecaj vortetoj

priskribo de A-vorto: A-vortaj frazpartoj

Стр. 122 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 191: plena manlibro de esperanta gramatiko

pronomeca: De rilate al vorteto O-vortecaj kaj A-vortecaj vortetoj

tempa: E-vortecaj vortetoj tempaj

Vortfarado: Vortfaraj principoj Vortelementoj kaj signifoj Vortklasaj finaĵoj Precizigaj antaŭelementoj Vortigo de frazetoj streĉitaj formoj:

Streĉitaj formoj Vortigo:

de frazeto: Vortigo de frazetoj

Vortludo: Ŝajnaj kunmetaĵoj

Vortordo: Vortordo frazpartoj:

Ordo de frazpartoj nekutima:

Rektaj priskriboj de O-vorto Antaŭmetado de frazparto Antaŭmetado el subfrazo

priskriboj: Rektaj priskriboj de O-vorto

Vortotranĉado: Helposignoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa Sekva

Indekso /

Z Z:

elparolo: Bazaj elparolaj reguloj

ZEPTO (prefikso): Internaciaj afiksoj

ZETA (prefikso): Internaciaj afiksoj

Zo (liternomo): Liternomoj

Zorgi:

Стр. 123 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm

Page 192: plena manlibro de esperanta gramatiko

Verboformoj en ke-frazoj

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

PMEG Ĉefpaĝo Enhavo Det. enhavo Indekso Menuo Antaŭa

Indekso /

Ceteraj 16 reguloj:

Gramatiko en la Fundamento Q:

Helposignoj elparolo:

Ne-Esperantaj vortoj — elparolo W:

Helposignoj elparolo:

Ne-Esperantaj vortoj — elparolo X:

Helposignoj anstataŭ supersigno:

Literoj elparolo:

Ne-Esperantaj vortoj — elparolo Y:

Helposignoj elparolo:

Ne-Esperantaj vortoj — elparolo

A B C Ĉ D E F G Ĝ H Ĥ I J Ĵ K L

M N O P R S Ŝ T U Ŭ V Z Ceteraj

Стр. 124 из 124PMEG — Indekso

04.09.2005file://C:\Documents%20and%20Settings\Vreto\Local%20Settings\Temp\~hh495.htm