prof dr davut albayrak - kmtd.org.tr · ðŠc, e,c;e %3 c0varinda ant0kor gel0^t0r0r. t0treler...

30
Prof Dr Davut Albayrak Ondokuz mayıs ワniversitesi Ondokuz mayıs ワniversitesi Tıp Fakültesi KAN MERKEZİ VE ヌOCUK HEMATOLOJİ BヨLワMワ SAMSUN KMTD KURS-2012

Upload: phungdan

Post on 13-May-2018

221 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Prof Dr Davut AlbayrakOndokuz mayıs Üniversitesi

Tıp FakültesiKAN MERKEZİ VE

ÇOCUK HEMATOLOJİ BÖLÜMÜSAMSUN

KMTD KURS-2012

Prof Dr Davut AlbayrakOndokuz mayıs Üniversitesi

Tıp FakültesiKAN MERKEZİ VE

ÇOCUK HEMATOLOJİ BÖLÜMÜSAMSUN

KMTD KURS-2012

KAN GRUBU ANTİJENLERİKan grubu kırmızı kan hücrelerinin

üzerinde bulunan ve alıcıda antikor cevabıuyaran antijenlerdir.

Antijenler üzerindeki epitop sayısı kadar çoksayıda farklı ve özgül antikor üretiminiuyarabilirler.

Kan grubu, gen ve gen gruplarının ürünedönüşmüş halidir.

Kan grubu kırmızı kan hücrelerininüzerinde bulunan ve alıcıda antikor cevabıuyaran antijenlerdir.

Antijenler üzerindeki epitop sayısı kadar çoksayıda farklı ve özgül antikor üretiminiuyarabilirler.

Kan grubu, gen ve gen gruplarının ürünedönüşmüş halidir.

KAN GRUBU ANTİJENLERİNİNBULUNDUĞU HÜCRE VE SIVILAR1. Eritrosit2. Trombosit yüzeyinde3. Endotel (Damar)4. Epitel (MİDE-BARSAK, TÜKRÜK ve MEME)

Plasma, tükrük, süt, idrar ve feçesde çözünmüşhalde bulunur .

1. Eritrosit2. Trombosit yüzeyinde3. Endotel (Damar)4. Epitel (MİDE-BARSAK, TÜKRÜK ve MEME)

Plasma, tükrük, süt, idrar ve feçesde çözünmüşhalde bulunur .

Antijenler üç özellikleri iletanımlanabilirler:Antijen antikor bağlanmasıAntijen lektin bağlanmasıAntijen DNA gen dizisinin analiziAntijen RNA analizi ve ölçümü

Antijen antikor bağlanmasıAntijen lektin bağlanmasıAntijen DNA gen dizisinin analiziAntijen RNA analizi ve ölçümü

KAN GRUBU ANTİJENLERİ VEANTİKOR CEVABI UYARMALARISerolojik olarak tanımlanmış kan grup

antijenlerinin sayısı 600'den fazladır.Hücre zarındaki işlevleri

1. Hücre zarının yapı parçası2. Maddelerin zar boyunca taşınması

(kanal)3. Reseptör4. Enzim

Serolojik olarak tanımlanmış kan grupantijenlerinin sayısı 600'den fazladır.

Hücre zarındaki işlevleri 1. Hücre zarının yapı parçası2. Maddelerin zar boyunca taşınması

(kanal)3. Reseptör4. Enzim

YAPILARI ABH, Lewis, P ve I kan grup antijenleri

karbonhidrat yapısındadır. Bağışıklık cevabı timus ilişkisizdir.

Protein yapısında: Rh, MNS, Kell, Lutheran, Kidd,Duffy, Xg kan grup antijenleri

Timus sunumlu ve uzun süreli cevap Diego, Colton, Er gibi kan grup sistemlerinin ise

biyokimyasal yapısı halen bilinmemektedir.

ABH, Lewis, P ve I kan grup antijenlerikarbonhidrat yapısındadır. Bağışıklık cevabı timus ilişkisizdir.

Protein yapısında: Rh, MNS, Kell, Lutheran, Kidd,Duffy, Xg kan grup antijenleri

Timus sunumlu ve uzun süreli cevap Diego, Colton, Er gibi kan grup sistemlerinin ise

biyokimyasal yapısı halen bilinmemektedir.

ABH ANTİJENLERİ

GEN ENZİM SUBSTRAT URUN

H α2-L-fukosiltransferaz

SFİNGOSİN HH α2-L-fukosiltransferaz

SFİNGOSİN H

A α3-N-asetilgalaktozamiltransferaz

H A

B α3-D-galaktoziltransferaz

H B

SALGILARDA

Sekresyon geninin varlığı plazmada ABHantijeni bulunmasını yönetir.

ABH antijenleri populasyondaki bireylerin% 80'inde plazma ve salgılardagösterilebilir

Sekresyon geninin varlığı plazmada ABHantijeni bulunmasını yönetir.

ABH antijenleri populasyondaki bireylerin% 80'inde plazma ve salgılardagösterilebilir

ABH ANTİJENLERİ

ABO ANTİJEN ANTİKOR İLİŞKİSİgenotip fenotip Plazmadantikor,

İZOHEMAGLUTİNİN

AA+H A ANTİ B

BB+H B ANTİ ABB+H B ANTİ A

OO+H O ANTİ A, ANTİ B

AO+H A ANTİ A

BO+H B ANTİ B

AB+H AB YOK

AB-H O ANTİ A,B,H

ABO GRUP-IRK İLİŞKİSİomu

52

36

8

4

KAN GRUBU ANTİJENİDNA, RNA, Ribozom ve Endoplazmik

retikülüm içi işlemler sırasından geçerekürün haline gelirler.

Epitop:Antijenin özgül antikor üretebildiğibilinen her bir belirli parçasıdır.

ÖNEMİ:Transfüzyon, Damarlı organ nakli,babalık

DNA, RNA, Ribozom ve Endoplazmikretikülüm içi işlemler sırasından geçerekürün haline gelirler.

Epitop:Antijenin özgül antikor üretebildiğibilinen her bir belirli parçasıdır.

ÖNEMİ:Transfüzyon, Damarlı organ nakli,babalık

ABH VE VARYANTLAR

Antijenin bulunduğu yerKırmızı kan hücresinin antijeni: Kırmızı kan hücresinin yüzeyinde Plazmaya dökülmüş olarak Parçalanmış kırmızı kan hücrelerinin zar

parçaları üzerinde hemolizli kan, kan bulaşmış eşya

Kırmızı kan hücresinin antijeni: Kırmızı kan hücresinin yüzeyinde Plazmaya dökülmüş olarak Parçalanmış kırmızı kan hücrelerinin zar

parçaları üzerinde hemolizli kan, kan bulaşmış eşya

KIRMIZI KAN HÜCRESİKÜMELENMESİ

Hem aglutunasyon: Kırmızı kanhücrelerinin antikor iki bacağının ayrı ayrıkırmızı kan hücrelerine yapışması, iki hücrearasında köprü oluşturması ve birbirineantikorla bağlanmış kırmızı kan hücresikümelerinin görünür hale gelmesidir.

Aynı işlemi lektinler de yapar.

Hem aglutunasyon: Kırmızı kanhücrelerinin antikor iki bacağının ayrı ayrıkırmızı kan hücrelerine yapışması, iki hücrearasında köprü oluşturması ve birbirineantikorla bağlanmış kırmızı kan hücresikümelerinin görünür hale gelmesidir.

Aynı işlemi lektinler de yapar.

ANTİJENİN YAŞLA İLİŞKİSİ YENİDOĞANDA ANTİJEN İFADESİ/YÜZEYDEKİ

KOPYA SAYISI AZDIR. İLK BİR KAÇ AYDA AZLIKLAR ANTİJEN

GRUPLAMADA NEGATİF TEST SONUCUNA YOLAÇABİLİR. ANNE-BABA GRUPLARI YARDIMCIDIR.

YENİDOĞAN PLAZMASI ANNE PLAZMASINDANGEÇEN ANTİKORLARI YANSITIR.

ANTİ-A VE ANTİ-B SONRA GELİŞİR YENİDOĞANDA TERS GRUPLAMA (REVERS

BAKILMAZ)

YENİDOĞANDA ANTİJEN İFADESİ/YÜZEYDEKİKOPYA SAYISI AZDIR.

İLK BİR KAÇ AYDA AZLIKLAR ANTİJENGRUPLAMADA NEGATİF TEST SONUCUNA YOLAÇABİLİR. ANNE-BABA GRUPLARI YARDIMCIDIR.

YENİDOĞAN PLAZMASI ANNE PLAZMASINDANGEÇEN ANTİKORLARI YANSITIR.

ANTİ-A VE ANTİ-B SONRA GELİŞİR YENİDOĞANDA TERS GRUPLAMA (REVERS

BAKILMAZ)

LEKTİNLER KUDÜS Fasulye lektinleri (Dolichos biflorus) A1

grubuna A2 grubundan 5000 defa daha güçlübağlanır.

Uygun seyreltilmiş fasülye ekstraktları ve hazırkitleri A1 grubunu A2 grubundan ayırt etmektekullanılır. A2 KÜMELENME:ANTİ A +, LEKTİN A -

FITIC konjuge edilmiş şekli bulunmaktadır.Flovsitometrik çalışmaya uygundur.

Fıstık lektinleri (Ulex Europaeus) H antijenineseçici olarak bağlanır.

KUDÜS Fasulye lektinleri (Dolichos biflorus) A1grubuna A2 grubundan 5000 defa daha güçlübağlanır.

Uygun seyreltilmiş fasülye ekstraktları ve hazırkitleri A1 grubunu A2 grubundan ayırt etmektekullanılır. A2 KÜMELENME:ANTİ A +, LEKTİN A -

FITIC konjuge edilmiş şekli bulunmaktadır.Flovsitometrik çalışmaya uygundur.

Fıstık lektinleri (Ulex Europaeus) H antijenineseçici olarak bağlanır.

KAN SUB GRUPLARI-HASTALIKİLİŞKİSİ Fy (Duffy) antijenlerinin plasmodium vivax içinreseptör olduğu gösterilmiş

KAN GRUPLARININ ÖNEM SIRASI-1

ABO VE DİĞERLERİ:YANLIŞTRANSFÜZYON AKUT HEMOLİTİKANEMİ VE ÖLÜM RİSKİNE YOL AÇARPLAZMASINDA ANTİ A BULUNAN A

ERİTROSİT ALIRSAPLAZMASINDA ANTİ B BULUNAN B

ERİTROSİT ALIRSA

ABO VE DİĞERLERİ:YANLIŞTRANSFÜZYON AKUT HEMOLİTİKANEMİ VE ÖLÜM RİSKİNE YOL AÇARPLAZMASINDA ANTİ A BULUNAN A

ERİTROSİT ALIRSAPLAZMASINDA ANTİ B BULUNAN B

ERİTROSİT ALIRSA

KAN GRUPLARININ ÖNEM SIRASI-2 RH-D+ VE DİĞERLERİ D+ %85 D antijeni ilk defa verilişte %70 antikor cevabına yol

açar ve titre yüksektir. Subakut ve bazen akut hemolitik anemi yapar

RH-D+ VE DİĞERLERİ D+ %85 D antijeni ilk defa verilişte %70 antikor cevabına yol

açar ve titre yüksektir. Subakut ve bazen akut hemolitik anemi yapar

KAN SUBGRUPLARI ÖNEM SIRASI SUB GRUPLAR KELL %10 ANTİKOR GELİŞTİRİR. K+ SIKLIĞI AZ C, E,c;e %3 CİVARINDA ANTİKOR GELİŞTİRİR.

TİTRELER DEĞİŞKEN. D, E VE C EN SIK SUB GRUP ANTİKORLARI YENİDOĞAN HEMOLİTİK HASTALIĞI OTO İMMUN HEMOLİTİK ANEMİ ALLO İMMUN HEMOLİTİK ANEMİ-ETKİSİZ

TRANSFÜZYON

SUB GRUPLAR KELL %10 ANTİKOR GELİŞTİRİR. K+ SIKLIĞI AZ C, E,c;e %3 CİVARINDA ANTİKOR GELİŞTİRİR.

TİTRELER DEĞİŞKEN. D, E VE C EN SIK SUB GRUP ANTİKORLARI YENİDOĞAN HEMOLİTİK HASTALIĞI OTO İMMUN HEMOLİTİK ANEMİ ALLO İMMUN HEMOLİTİK ANEMİ-ETKİSİZ

TRANSFÜZYON

Negatif kişiye 1 ü kan verilirseantikor gelişme % si

Alt grup Antikor gelişme %

D 70C 0.2c 4.1c 4.1E 3.4e 1.1K 10k 3Fya 0.46Jka 0.14Jkb 0.06

Rh antijenlerinin % sıklıklarıD 85C 70E 30C 70E 30c 80e 97

RH dışı en çok bakılan alt gruplar K-k-Kpa-Kpb Lea-Leb- Lua-Lub Jka-Jkb M-N-S-s Fya-Fyb Ii P1

K-k-Kpa-Kpb Lea-Leb- Lua-Lub Jka-Jkb M-N-S-s Fya-Fyb Ii P1

KELL ANTİJENLERİNİN SIKLIĞI

I i SİSTEMİ FETAL ERİTROSİTLERDE i fazla. Yaşla I artar. Saf eritrositer seri anemide i fazladır Mikoplazma enfeksiyonunda anti I oluşur ve soğuk

hemaglutünasyon yapar. +4 C de ETDA lı örnek kümelenme verir.

FETAL ERİTROSİTLERDE i fazla. Yaşla I artar. Saf eritrositer seri anemide i fazladır Mikoplazma enfeksiyonunda anti I oluşur ve soğuk

hemaglutünasyon yapar. +4 C de ETDA lı örnek kümelenme verir.

LEWİS ANTİJENLERİ

*ZENCİLERDE %22 ANTİKOR Ig M

DUFFY FY SİSTEMİ

Ig G antikor üretir. Yenidoğan, Oto ENZİM HASSAS

MNSU SİSTEMİ

ENZİM HASSAS ANTİ-MN Ig M, ANTİ S Ig G BAZEN Ig m, U Ig G

TEŞEKKÜRLER