WINO Z ZIEMNIAKWTak wiem, kto b dzie to pi ? Ziemniaki do wina nale y dobrze umy , nast pnie ugotowa w skrce. Wygotowany p yn nale y odcedzi a pyry da psu. Do p ynu nale y doda imbir, nast pnie kilka pokrojonych pomara czy i kilka pokrojonych cytryn. Gotujemy wszystko razem 15 minut. Po och odzeniu odcedzamy powsta y p yn. Dodajemy zaczyn dro d owy i 1/3 cz przygotowanego cukru (w postaci p ynnego syropu), reszt cukru dodajemy po 3-4 dniach. Gdy wino zako czy fermentacj nale y ci gn je do innego naczynia znad osadu, ktry mo e popsu (doszcz tnie)jego smak. Wino z ziemniakw 17% ziemniaki - 3,5 kg wody - 7,5l pomara cze - 5 szt. cytryny - 3 szt. imbir - 12 dg cukier - 2,8 kg po ywka dro d owa - 4 g

WINO Z ARONII1/3 lub 1/2 obj to ci balonu nape ni wymytymi i osaczonymi owocami aronii (balon nape nia si do 3/4 obj to ci). Owoce zala przegotowan , ostudzon wod z cukrem. Na 1 l wody dodajemy 25 dag cukru (najlepiej w dwch ratach). Dodajemy matk dro d ow i zamykamy korkiem z rurk fermentacyjn . Po 3-4 miesi cach fermentacji zlewamy wino znad osadu do drugiego balonu, aby si sklarowa o. Po nast pnych 3-4 miesi cach ponownie ci gamy wino znad osadu, ale tym razem do wymytych, wyparzonych i osuszonych butelek z ciemnego szk a.

WINO Z CZARNEGO BZUNa wino przeznaczamy owoce dojrza e, wymyte i osaczone. Jest wiele metod wyrobu wina z owocw bzu. Podajemy trzy z nich: 1. W emaliowanym garnku zagotowa wod z cukrem (na 1,5 l owocw przygotowujemy syrop z 3,5 l wody i 1 kg cukru). Po przestudzeniu syropu wsypujemy do niego owoce bzu. Nast pnie ca o podgrzewamy, doprowadzamy do wrzenia, ale nie gotujemy. Po przestudzeniu dodajemy matk dro d ow , kwas cytrynowy (2-3 g na litr nastawu), przelewamy do balonu, ktry zamykamy korkiem z rurk fermentacyjn . Po 2 tygodniach ko czy si burzliwa fermentacja, a w ci gu nast pnych 2 miesi cy wino po przefiltrowaniu zlewamy do butelek.

2. W drugiej metodzie 10 kg jagd zalewamy 4 litrami wody i zagrzewamy do zagotowania, cz sto mieszaj c. Miazg przecieramy przez sito lub wyciskamy przez woreczek. Po up ywie 24 godzin miazg ponownie zalewamy 4 litrami wrz cej wody i wyciskamy po up ywie 24 godzin. Zlewamy oba moszcze razem, dodajemy matk dro d ow (Madera, Malaga lub Portwein), 6 kg cukru, 8 g po ywki i 5 g kwasu cytrynowego na 2 litry nastawu. 3. Mo na wreszcie zmia d y oczyszczone owoce bzu, doda matk dro d ow i fermentowa w miazdze (w s oju z szerok szyjk lub drewnianym cebrzyku) w ci gu 2-3 dni. Nast pnie odciska si moszcz i sporz dza nastaw, dodaj c do 1 l moszczu 25 dag cukru i 0,85 l wody oraz 2-3 g kwasu cytrynowego i po ywk .

WINO Z JARZ BINYSk adniki: 6 kg owocw z jarz biny, 6 kg cukru, 12 l wody, 6 g po ywki, 3-4 g kwasu cytrynowego, dro d e winne rasy Malaga. Czerwone dojrza e owoce jarz biny oderwa od szypu ek, przebra dok adnie, wyp uka w bie cej wodzie (lub kilkakrotnie zmienianej) i osaczy . Zagotowa wod . Odla z niej 1 litr i rozpu ci w nim 2 kg cukru. Owoce zmia d y t uczkiem w donicy kamionkowej, a nast pnie zala wrz c wod . Po przestudzeniu doda matk dro d ow , po ywk , kwasek cytrynowy oraz rozpuszczony cukier. Dobrze wymiesza i zamkn balon korkiem z ja owej waty. Po tygodniu przela wszystko przez g ste sito lub woreczek z p tna. Do moszczu doda pozosta e 4 kg cukru, ktry uprzednio powinien by rozpuszczony w niewielkiej ilo ci odlanego moszczu. Za o y korek z rurk fermentacyjn i odstawi do dalszego fermentowania. Po raz pierwszy wino mo na ci gn roku. ju po 6-8 tygodniach. Dojrzewa od 6 miesi cy do

WINO Z DYNI2,5 kg obranej dyni i 1 kg obranych jab ek zemle w maszynce do mi sa 1 zala 3 litrami wrz cej wody. Po studzeniu wycisn moszcz, doda 2 dg dro d y oraz litr wody przegotowanej z 1 kg cukru. Postawi do sfermentowania. Gdy przestan wyp ywa ba ki powietrza, a dro d e i szumowiny opadn na dno naczynia, rozla wino do butelek tak, aby

nad nim by o jak najmniej powietrza. Zakorkowa . Gdyby jeszcze zm tnia o - przela ponownie. Spo ywa po pe nym sklarowaniu.

WINO Z AGRESTUWina agrestowe (jednoowocowe), lekkie i ma o kwa ne, atwo ulegaj chorobom (mysi zapach), dlatego polecamy tylko wyrb win sto owych lub mocnych deserowych, ktre po d u szym dojrzewaniu charakteryzuj si wysok jako ci . Na wino przeznacza si owoce ca kowicie zdrowe, nie pora one grzybkiem. Zerwane owoce nale y umy , osaczy z wody, a nast pnie wycisn moszcz. Wyt oczyny zala tak ilo ci gor cej wody (odmierzonej), aby je pokry a, wymiesza i po ostudzeniu wycisn moszcz. Zmierzy ilo moszczu. Dodatek wody i cukru do 1 litra nie rozcie czonego moszczu agrestowego powinien wynosi :.

Zawarto

alkoholu w winie Dodatek cukru Dodatek wody w% w gr wl 12 % 320 g 0,7 14 % 370 g 0,6 16 % 400 g 0,5

Cukier nale y doda do moszczu w dwch cz ciach: pierwsz cz (2/3 ca o ci) doda do nastawu, drug rozprowadzi z cz ci nastawu i doda po 6-8 dniach fermentacji. Wino agrestowe mocne trzeba os odzi po ci gni ciu.

WINO Z GRUSZEKZdrowe, wymyte i osaczone owoce mia d ymy lub rozdrabniamy, zalewamy wrz c wod , a po ostudzeniu dodajemy matk dro d ow . Po 24 godzinach odcedzamy lub wyciskamy przez woreczek. Pozosta o z woreczka ponownie rozgniatamy, zalewamy wrz c wod i wlewamy do poprzednio wyci ni tego mi szu. Mo emy jednak nie zalewa owocw wrz c wod . W tym przypadku rozdrobnione lub przetarte na tarce albo przepuszczone przez maszynk do mi sa owoce wsypujemy do balonu, zalewamy wod , dodajemy cukier (od 20 do 30 dag na 1 l moszczu), matk dro d ow i po ywk oraz kwasek cytrynowy (4 g na litr moszczu). Balon zamykamy korkiem z rurk fermentacyjn , a po kilku dniach nastaw odcedzamy i fermentujemy. Wino z samych gruszek nie jest zbyt smaczne. Natomiast bardzo dobre otrzymujemy, mieszaj c sok z gruszek z sokiem z porzeczek lub kwa nych jab ek.

Gruszniak.Z gruszek wyrabia si rwnie s abe wino gruszkowe z moszczu naturalnego, tj. niedoprawionego. Szczepienie dro d ami winiarskimi jest po dane, ale niekonieczne,

poniewa dro d e dzikie potrafi wszystek znajduj cy si w moszczu cukier przerobi na alkohol. M ody gruszniak nale y ci ga znad osadu, po przej ciu fermentacji burzliwej, unikaj c przy tym nadmiernego kontaktu z powietrzem i zaka enia, ktre przy tak s abym winie szybko prowadzi do skwa nienia. Okres fermentacji w temperaturze oko o 20C trwa 2-3 tygodnie. W wy szej temperaturze fermentacja przebiega szybciej. Ju po kilku dniach mija fermentacja burzliwa. Niewielka ilo alkoholu w gruszniaku nie wystarcza do jego utrwalenia i dlatego wino to nie nadaje si do d u szego przechowywania. Nale y go zu y na bie ce potrzeby (w ci gu kilku tygodni po ci gni ciu znad osadu), nie czekaj c na pe ne sklarowanie. Je eli b dziemy go przetrzymywa nieco d u ej, to nale y go umie ci w ch odnym pomieszczeniu (o temperaturze 2-5C). Smak gruszniaka b dzie lepszy, je li moszcz dokwasimy kwasem cytrynowym w ilo ci 2-4 g na litr moszczu.

Wino z gruszek i urawin.Sk adniki: 10 kg gruszek, 2,5 l wody (+3/4 szklanki wody do urawiny), 1,25 kg cukru, 1,5 kg urawin, dro d e winne. Dojrza e, umyte i osaczone gruszki cienko obra , pokraja na cz ci, usun pestki i gniazda nasienne, odcisn lub odwirowa moszcz. Z umytych urawin tak e odcisn moszcz. Tak przygotowane moszcze zmiesza z wod i nastawi . Mo emy tak e umyte, osaczone i drobno pokrajane oczy ci z pestek (gruszki mo na rwnie utrze na tarce), wsypa do balonu, zala letni wod wymieszan z cukrem, doda matk dro d ow zamkn korkiem z rurk fermentacyjn i odstawi do pomieszczenia o temperaturze oko o 20C. Po 5-6 dniach odci gn moszcz. W tym czasie przygotowa moszcz z urawin. W tym celu umyte owoce zmia d y , zala przegotowan wod (3/4 szklanki) wymieszan z cukrem (25 dag), odstawi i po kilku godzinach odcedzi , a nast pnie wymiesza z moszczem gruszkowym.

WINO Z JAB EKSk adniki: 10 kg kwa nych jab ek (s odkie trzeba czy z kwa nymi) 1,5-1,8 kg cukru, 3 l wody, dro d e. Ze zdrowych, umytych, pokrojonych na cz ci jab ek usun pestki i gniazda nasienne. Odcisn moszcz w maszynce alfa lub w sokowirwce. Mo na tak e jab ka przepu ci przez maszynk do mi sa. W tym przypadku miazg zebra w du ej, emaliowanej (nie poobijanej) misce lub wiadrze, lekko pos odzi i odstawi pod przykryciem na kilka godzin, nast pnie wycisn moszcz, np. przez wyprany i wyprasowany gor cym elazkiem woreczek flanelowy. Moszcz wla do butli lub balonu, mierz c jego obj to i doda nieco wi cej ni po ow cukru, ktrego ilo ustalamy w stosunku do obj to ci moszczu (25-30 dag na litr). Cukier przed dodaniem nale y rozmiesza z przegotowan wod (0,5 szklanki na litr moszczu). Dobrze wymiesza zawarto balonu, doda przygotowan po ywk , matk dro d ow i ponownie wszystko dobrze wymiesza , poruszaj c balonem ruchem kolistym, a tak e mieszaj c wewn trz (ostro nie) czyst , wyparzon drewnian y k lub opatk . Butla, o czym ju pisali my, powinna by nape niona do 3/4 obj to ci. Pocz tkowo w otworze balonu umie ci korek z wyja owionej waty, a nast pnie obwi za czystym kawa kiem p tna. Balon odstawi na tydzie . Po tym okresie doda reszt cukru. W tym celu nale y odla nieco fermentuj cego nastawu i wymiesza z nim cukier, po czym wymieni wat na korek z rurk fermentacyjn .

Po 6 tygodniach gdy fermentacja s abnie, ci ga si wino do drugiego balonu, lekko zatyka czystym korkiem owini tym wat i pozostawia do dalszego samooczyszczenia. Po 3 miesi cach wino ci ga si do czystych, wyparzonych butelek z ciemnego szk a, szczelnie korkuje i lakuje. Okres dojrzewania wina z jab ek trwa kilka lat.

Wino z jab ek mocne.Na 10 l moszczu z jab ek doda 5 litrw syropu (sporz dzonego z 2 kg cukru i 3,75 l wody), matk dro d ow , 25 g kwasu cytrynowego i 6 g po ywki. Dalej post powa zgodnie z wy ej podanymi wska nikami.

Wino ze s odkich jab ek.Na 10 litrw wina zu ywa si 6-7 kg jab ek, 1,6 kg cukru, dro d e, wod , 5 g kwasu cytrynowego i po ywk dla dro d y. Post powa zgodnie z wcze niej podanymi wskazwkami.

Wino ze spadw.5-6 kg jab ek, 6 l wody, 3 g po ywki. Przy u yciu dro d y Tokay dodajemy 240-340 dag cukru, a przy innych dro d ach 160-200 dag. Dalej post pujemy zgodnie z wcze niej podanymi wskazwkami.

Wino z suszonych jab ek.Sk adniki: 2 kg suszu z jab ek, 8 l wody, 3 kg cukru, 3 g po ywki, dro d e winne. Suszone owoce umy , osaczy , zala wrz c wod i poczeka a ostygn . 1/3 ilo ci cukru (1 kg) wymiesza z przestudzon gotowan wod (niewielk ilo ci ), matk dro d ow i po ywk . Doda to do moszczu. Wymiesza i zamkn balon korkiem z waty. Po 24 godzinach przetrze przez sito i ponownie zla do umytego balonu. Po 3 dniach doda kolejn cz cukru (1 kg) rozpuszczonego w niewielkiej ilo ci ciep ej wody. Wymiesza i ponownie zamkn korkiem z waty. Po 3 kolejnych dniach doda syrop z ostatniej cz ci cukru (1 kg).Fermentowa w balonie zamkni tym korkiem z rurk fermentacyjn .

JAB ECZNIKJab ecznikiem nazywa si naturalny moszcz z jab ek, poddany fermentacji po zaszczepieniu dro d ami bez dodatku cukru. Zaszczepienie dro d ami nie jest konieczne, poniewa dzikie dro d e bytuj ce na jab kach potrafi wytworzy tyle alkoholu, ile jest cukru w moszczu. Fermentacja w temperaturze 20C trwa 2-3 tygodnie, a w wy szej nawet krcej. M ody jab ecznik nale y ci gn znad osadu. Zawiera on sporo dwutlenku w gla i jest napojem o przyjemnym aromacie i orze wiaj cym smaku. Uwaga! Jab ecznik zlewa si do mocno zasiarkowanego naczynia, dolewa do pe na jakiegokolwiek zdrowego bia ego wina i umieszcza w zimnej piwnicy. Zazwyczaj jab ecznik zawiera 5-6% alkoholu. Jest wi c produktem nietrwa ym i powinien by szybko spo yty (w ci gu 2-3 miesi cy).

WINO Z JE YNJe yny zawieraj zazwyczaj wi cej kwasw i goryczki, wskutek czego wina z tego surowca s mniej szlachetne ni z czarnych jagd. Z je yn przyrz dza si wina deserowe, natomiast p s odkie sporz dza si , mieszaj c moszcze je ynowe z jagodowymi. Na wino przeznacza si owoce ca kowicie dojrza e, bez szypu ek. Na je ynach bytuje du o dro d y dzikich, ktre nie zawsze prowadz w a ciw fermentacj . Je li nastaw ma by szczepiony czystymi kulturami dro d y winiarskich, wyci ni ty moszcz nale y podda pasteryzacji, czyli podgrzaniu do temperatury 85C. Nast pnie trzeba go sch odzi i dopiero zaszczepi matk dro d ow . Na 10 l moszczu dodaje si 3 g fosforanu amonu. Dodatki cukru i wody do litra nie rozcie czonego moszczu. Zawarto alkoholu Dodatek cukru Dodatek wody w winie w % w gr wl 10 240 g 0,55 12 275 g 0,45 14 305 g 0,30 16 365 g 0,30 18 426 g0 0,25

WINO Z PORZECZEK BIA YCH LUB CZERWONYCHBia e i czerwone porzeczki s najlepszym surowcem do wyrobu win, gdy atwo oddaj sok, moszcz dobrze fermentuje, a wino szybko i samoczynnie si klaruje. Mo na z nich sporz dza wina wszelkich typw, a wi c wytrawne, p s odkie i s odkie, lekkie i mocne, jednoowocowe i mieszane. B dem pope nianym przy wyrobie win z porzeczek jest zbytnie rozcie czenie moszczw. Co prawda s one kwa ne, ale dodatek wody nie mo e by zbyt du y, gdy wywo uje sk onno do chorb oraz zbyt wielkie obni enie si ekstraktu w winie. Dodatek roztworu cukrowego nie mo e przekracza 2 l na litr moszczu. Przygotowanie nastawu polega zwykle na dodaniu do moszczu roztworu cukrowego. Mo na jednak, szczeglnie przy wyrobie aromatycznych win deserowych, stosowa fermentacj porzeczek w miazdze w ci gu 2-3 dni. Po zmia d eniu owocw dodaje si do miazgi oko o 2 g pirosiarczynu potasowego na 10 kg owocw oraz niezw ocznie rwnie matk dro d ow . Moszcz odciska si po 3-4 dniach. Wino porzeczkowe lekkie o mocy 9% moszcz porzeczkowy - 10,0 l cukier - 4000 g, czyli 2,5 l woda - 17,5 l

Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z porzeczek lekkie o mocy 10% moszcz porzeczkowy - 10,0 l cukier - 4500 g, czyli 2,81 woda - 17,19 Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z porzeczek lekkie o mocy 11% moszcz porzeczkowy - 10,0 l cukier - 5000 g, czyli 3,15 woda - 16,85 Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z czerwonych lub bia ych porzeczek sto owe o mocy 12% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 5500 g, czyli 3,44 l woda - 16,56 l Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z porzeczek czerwonych lub bia ych sto owe o mocy 13% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 6050 g, czyli 3,78 l woda - 16,22 l Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z czerwonych lub bia ych porzeczek sto owe o mocy 14% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 6550 g, czyli 4,1 l woda - 15,99 l Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z czerwonych porzeczek o mocy 15% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 5500 g, czyli 3,44 l woda - 10,56 l Razem doprawiony moszcz 24,0 l Wino z czerwonych lub bia ych porzeczek o mocy 16% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 5950 g, czyli 3,71 l woda - 10,29 l Razem doprawiony moszcz 24,0 l Wino z czerwonych lub bia ych porzeczek o mocy 17% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 6350 g, czyli 3,97 l woda - 10,03 l Razem doprawiony moszcz 24,0 l

Uwaga! Je eli porzeczki s mniej kwa ne, nale y zmniejszy rozcie czenie moszczu np. przy winie sto owym ogranicza si dodatek roztworu cukrowego do 1,75 lub 1,5 na 11 moszczu, a przy winie mocnym do 1 l roztworu cukrowego na 1 l moszczu porzeczkowego. Wino z porzeczek mieszanych Z powodzeniem mo na robi wino mieszane, bior c po 1/3 ka dego rodzaju porzeczek lub po po owie bia ych i czerwonych z niewielkim dodatkiem czarnych w celu poprawienia barwy wina. Dodatek wody i cukru na 1 l nie rozcie czonego wina: Zawarto alkoholu w winie w % 12 14 16 18 Dodatek cukru w gr 600 g 660 g 770 g 850 g Dodatek wody wl 1,80 1,60 1,55 1,30

Jak ju wspomnieli my, do moszczu porzeczkowego dodajemy 5 g fosforanu amonu na 10 l doprawionego moszczu.

WINO Z CZARNYCH PORZECZEKCzarne porzeczki s ma o przydatne na wina jednoowocowe ma o s odkie, natomiast s bardzo dobrym surowcem na ci kie wina deserowe, o d u szym okresie le akowania (2-3 lata). Podczas le akowania wino z tych owocw klaruje si , zatraca swj charakterystyczny aromat i uzyskuje wspania y bukiet przypominaj cy gronowe wina deserowe. Wino z czarnych porzeczek doskonale nadaje si "dopoprawiania" win z innych owocw. Ju dodatek 0,5-1 l odle a ego wina z czarnych porzeczek do 20-litrowego balonu znacznie poprawia jako win deserowych. Musimy jednak pami ta , e czarne porzeczki trudno oddaj sok. Z tego powodu zalewamy je wod na 24 godziny i dopiero wyciskamy. Mo na tak e przeprowadza fermentacj w miazdze (pisali my o tym wcze niej). Wino z czarnych porzeczek o mocy 14% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 6300 g, czyli - 3,94 l woda - 10,06 l Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z czarnych porzeczek o mocy 15% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 6800 g, czyli 4,25 woda - 15,75 Razem doprawiony moszcz 30,0 l Wino z czarnych porzeczek o mocy 16%

moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 7300 g, czyli 4,56 woda - 15,44 Razem doprawiony moszcz 30,0 Wino z czarnych porzeczek o mocy 17% moszcz z porzeczek - 10,0 l cukier - 7800 g, czyli 4,87 l woda - 15,13 l Razem doprawiony moszcz 30,0 l

WINO Z RODZYNEKRodzynki s drogim surowcem i nie ka dego sta na sporz dzenie z nich wina. Podajemy wi c trzy przepisy o r nym udziale rodzynkw w nastawie. Wyp ukane, osaczone i w miar mo liwo ci rozdrobnione rodzynki zalewa si 6-8 l wody, w ktrej uprzednio rozpuszczono 1 kg cukru, 15 g kwasu cytrynowego i 3 g fosforanu amonowego (po ywki dla dro d y). Po doprowadzeniu nastawu do temperatury 22-25C dodaje si matk dro d ow (Tokay lub Madera) i poddaje fermentacji. Po 4-5 dniach dodajemy brakuj c do 10 l wod z rozpuszczon w niej reszt cukru i dodatkowo 1 g po ywki. M ode zlane wino trzeba dofermentowa (w balonie zamkni tym szczelnie korkiem z rurk fermentacyjn ). W pierwszym roku dojrzewania wino ci gamy dwukrotnie. Wino z rodzynek sto owe rodzynki - 1,00 kg cukier - 1,65 kg, czyli 1,03 l kwas cytrynowy - 40 g woda - 8,97 l Wino z rodzynek sto owe rodzynki - 1,5 kg cukier - 1,8 kg, czyli 1,12 l kwas cytrynowy - 40 g woda - 8,88 l Wino z rodzynek mocne rodzynki - 2,5 kg cukier - 1,55 kg, czyli 0,97 l kwas cytrynowy - 30 g woda - 9,03 l

WINO Z DZIKIEJ R YNa wino najlepsze s owoce dojrza e, j drne i nie zepsute. Mo na je zbiera po pierwszym przymrozku. Ka dy owoc nale y przeci i usun nasiona oraz w oski, ktre mog spowodowa niezbyt przyjemny posmak goryczy. Przyjmuje si , e z 5 kg owocw mo na otrzyma 10 l nastawu.

Wino z owocw dzikiej r y mo na sporz dza wed ug trzech metod.1. Sk adniki: 5 kg owocw, 10 1+1,5 l wody, 3-4 kg cukru, 8 g po ywki, dro d e rasy Madera. Oczyszczone, wymyte i osaczone owoce zmia d y wyparzonym t uczkiem w drewnianej donicy. Wsypa je do butli i zala 9 l przegotowanej wody. Doda 1 kg cukru rozpuszczonego w 1 l przegotowanej wody, po ywk oraz matk dro d ow . Balon powinien by nape niony do 3/4 obj to ci. Wszystko dobrze wymiesza i zamkn korkiem z rurk fermentacyjn . Po 3 dniach nale y doda do moszczu syrop sporz dzony z 2 kg cukru i 1-1,5 l przegotowanej wody. Wymiesza zawarto , poruszaj c butl ruchem kolistym i pozostawi nadal zamkni t . Po tygodniu zawarto butli przela przez woreczek z flaneli lub p tna, wycisn i zla p yn z powrotem do umytego balonu. Mo na doda jeszcze 1 kg cukru rozpuszczony w niewielkiej ilo ci moszczu. Zamkn korkiem owini tym w tampon ja owej waty i pozostawi na oko o 4 tygodnie. Po tym czasie nale y wino ci gn . Mo na wwczas naczynie ze ci gni tym m odym winem wystawi na dzia anie s o ca, aby nabra o silnego bukietu. Taka ,,maderyzacja" jednak pozbawia wino ca kowicie witaminy C. ci ganie wina znad osadu trzeba jeszcze powtrzy dwukrotnie. 2 Sk adniki: 5 kg owocw, 6+2 l wody, 3 kg cukru, 10 g kwasu cytrynowego, 4 g po ywki, dro d e winne rasy Madera.. Oczyszczone owoce zala gor c wod . Po ostygni ciu do temperatury oko o 20C zla cz powsta ej zalewy, rozpu ci w niej 0,5 kg cukru, kwasek cytrynowy, po ywk oraz matk dro d ow . Wszystko wymiesza , doda do owocw zalanych wod , zatka otwr korkiem z ja owej waty i pozostawi w cieple na 5 dni. W ci gu tego okresu co najmniej 2 razy dziennie potrz sa balonem. Nast pnie przela wszystko przez sito, a owoce wygnie . Wyt oczyny zala 2 l ciep ej przegotowanej wody i po 24 godzinach znw przecedzi i wygnie . Otrzymany moszcz doda do poprzedniego i razem zmierzy obj to . Je li wynosi ona mniej ni 10 l, to uzupe ni j przegotowan , ciep wod wymieszan z pozosta a ilo ci cukru.

Je eli jednak moszczu jest akurat 10 l, to odlewamy jego niewielk ilo , rozpuszczamy w niej cukier i ponownie wlewamy do balonu. Otwr zamkn korkiem owini tym ja ow wat lub korkiem z rurk fermentacyjn i pozostawi w temperaturze pokojowej na okres kilku tygodni. Je li po ci gni ciu oka e si , e wino ma zbyt jasn barw , to mo na j poprawi ,

dodaj c sok z czarnej porzeczki lub czarnego bzu w ilo ci nie wi kszej ni 15% obj to ci wina. Mo na tak e doda troch karmelu. 3. Sk adniki: 5 kg owocw, 4-5 l wody, 2 kg cukru, dro d e winne rasy Madera. Owoce po przebraniu i oczyszczeniu z resztek kielicha wymy , osaczy i w ca o ci wsypa do balonu. Zagotowa wod z cukrem, lekko och odzi , zala owoce i doda matk dro d ow . Balon zamkn korkiem z rurk fermentacyjn . Po 2-3 tygodniach zamieni go na korek owini ty ja ow wat . Po 6 tygodniach mo na ci gn wino. Je li kolor jest zbyt jasny, to doda soku z czarnego bzu i odstawi do dojrzewania. Po 3 miesi cach wino powinno mie ju dobry smak i moc oraz zapach. Do pozosta ych na dnie balonu wyt oczyn mo na ponownie doda cukier rozpuszczony w wodzie i rozpocz fermentacj od pocz tku. Otrzymamy wwczas wino s absze, ale rwnie dobre.

WINO ZE LIWEKWino ze liwek sporz dza si rzadko, gdy trudno wyciska si z nich moszcz. Natomiast m ode wino ci ko si klaruje i bardzo powoli dojrzewa. Najcz ciej sporz dza si z mirabelek ci kie wino deserowe (o zawarto ci powy ej 15% alkoholu i cukru 12-15%). Pestki mo emy usuwa r cznie lub je wygniata na gor co (w temperaturze 50-60C). Miazg poddajemy 2-, 3-dniowej fermentacji, a nast pnie odciskamy moszcz i dalej post pujemy wed ug wcze niej podanych przepisw. Naturalnie, do miazgi dodajemy pirosiarczyn sodu i siln matk dro d ow , (Tokay lub Portwein) wraz z po ywk . Wino ze liwek o mocy 15% moszcz ze liwek - 10,0 l cukier - 2940 g, czyli 1,84 l woda - 3,16 l Razem doprawiony moszcz 15,0 Wino ze liwek o mocy 16% moszcz ze liwek - 10,0 cukier - 3195 g, czyli 2,0 l woda - 3,0 Razem doprawiony moszcz 15,0 l Wino ze liwek o mocy 17% moszcz ze liwek - 10,0 l cukier - 3450 g, czyli 2,16 l woda - 2,84 Razem doprawiony moszcz 15,0 l Wino ze liwek o mocy 18% moszcz ze liwek - 10,0 l

cukier - 3705 g, czyli 2,32 l woda - 2,68 Razem doprawiony moszcz 15,0 l

Wino z suszonych liwekKilogram suszonych liwek zala 8 litrami wrz tku. Po ostudzeniu doda 3 g po ywki, matk dro d ow (Malaga). Po up ywie doby dodajemy syrop z pierwszej cz ci cukru (1,5 kg). Nast pnie co dwa dni dodajemy syrop sporz dzony z 0,75 kg cukru. Og em dajemy 3 kg cukru. Nastaw poddajemy fermentacji jak zwykle.

WINO Z TRUSKAWEKTruskawki, zw aszcza ciemne, najlepiej nadaj si na wina deserowe. Natomiast wina wytrawne na og le si udaj , gdy zniekszta cony w procesie fermentacji aromat truskawek nie jest przyjemny i ulega poprawie dopiero po d u szym le akowaniu. Tymczasem win wytrawnych z regu y nie le akuje si zbyt d ugo. Ze zmia d onych owocw truskawek mo na od razu oddzieli moszcz. Mo na tak e doda 5 g fosforanu amonowego na 10 kg masy owocowej, zaszczepi miazg dro d ami winiarskimi czystych kultur i fermentowa 3-4 dni. W przypadku fermentowania miazgi wskazane jest dodanie pirosiarczynu potasowego i silnej matki dro d owej. Dodatek cukru i wody do 1 l nie rozcie czonego moszczu. Zawarto Dodatek Dodatek alkoholu cukru wody w winie w gr wl w% 260 g 0,35 12 % 320 g 0,35 14 % 380 g 0,20 16 % 440 g 0,15 18 %

Cukier do moszczu dodaje si w dwch cz ciach: po ow do moszczu lub miazgi podczas fermentacji, reszt po wyci ni ciu miazgi. Wino po sko czonej fermentacji trzeba dos odzi .

WINO Z WINOGRONNa wino przeznaczamy tylko dojrza e i zdrowe winogrona. Je li ich nie umyjemy przed odci gni ciem moszczu, to nie musimy dodawa dro d y. Je li za wymyjemy winogrona, to musimy doda matk dro d ow (Tokay lub Madera). Moszcz fermentuje szybko i dobrze si klaruje. Je li chcemy z niego sporz dzi wino o

zawarto ci do 10% alkoholu, to nie musimy dodawa cukru, wody, kwasu i po ywki. Je li za chcemy otrzyma wino o wy szej mocy, to musimy doda cukru. Je li chcemy otrzyma wino o mocy 12%, to do ka dego litra moszczu musimy doda 51 g cukru (do 10 litrw - 510 g). Je eli chcemy otrzyma wino o mocy 13%, to do ka dego litra moszczu musimy doda 68 g cukru (do 10 l - 680 g). Je li chcemy uzyska wino o mocy 14%, to do ka dego litra moszczu musimy doda 86 g cukru (do 10 l - 860 g). Cukier (w ca o ci lub w cz ci) mo emy zast pi rodzynkami, przyjmuj c, e zawarto cukru w rodzynkach wynosi 50% (inaczej mwi c - zamiast 51 g cukru dajemy 102 g rodzynkw). Je li po sklarowaniu i ci gni ciu wina znad osadu dodamy do niego 20-30 g cukru na litr, to uzyskamy wino p wytrawne. Natomiast je li dodamy 30-60 g na litr, to otrzymamy wino p s odkie. W tych przypadkach istnieje jednak niebezpiecze stwo wyst pienia wtrnej fermentacji. Aby temu zapobiec, nale y doda oko o 20 ml spirytusu na litr wina.

WINO Z WI NINa wino najlepiej nadaj si wi nie o mocno zabarwionym soku. Owoce po usuni ciu ogonkw trzeba wydrylowa . Sok z wi ni uzyskuje si atwo, wi c nie ma potrzeby fermentowania na miazdze. Moszcz wi niowy fermentuje atwo i burzliwie, osi gaj c 1516% zawarto ci alkoholu. Przy wyrobie win z wi ni na ka dy litr moszczu dodajemy 1 g kwasu cytrynowego. Wina czerwone wytrawne lub p wytrawne najlepiej sporz dza z wi ni w po czeniu z czarnymi jagodami; wina p s odkie i s odkie - z jagodami, je ynami i niewielk ilo ci czarnych porzeczek; deserowe - z niewielkim dodatkiem czarnego bzu, czarnych porzeczek, truskawek, malin, liwek itp. Po sko czonej fermentacji wino trzeba dos odzi . Wino wi niowe lekkie o mocy 10% moszcz z wi ni - 10,0 l cukier - 2450 g, czyli 1,53 l woda - 8,47 l Razem doprawiony moszcz 20,0 l Wino wi niowe lekkie o mocy 11% moszcz z wi ni - 10,0 l cukier - 2750 g, czyli 1,71 l

woda - 8,29 l Razem doprawiony moszcz 20,0 l Wino wi niowe sto owe o mocy 12% moszcz z wi ni - 10,0 l cukier - 2600 g, czyli 1,62 l woda - 5,88 l Razem doprawiony moszcz 17,5 l Wino wi niowe sto owe o mocy 14% moszcz z wi ni - 10,0 l cukier - 2900 g, czyli 1,82 l woda - 5,68 l Razem doprawiony moszcz 17,5 l Wino wi niowe mocne (15%) moszcz z wi ni - 10,0 l cukier - 2850 g, czyli 1,78 l woda - 3,22 l Razem doprawiony moszcz 15,0 Wino wi niowe mocne (16%) moszcz z wi ni - 10,0 l cukier 3100 g, czyli 1,94 l woda - 3,06 l Razem doprawiony moszcz 15,0 l Wino wi niowe mocne (17%) moszcz z wi ni - 10,0 l cukier - 3350 g, czyli 2,09 l woda - 2,91 l Razem doprawiony moszcz 15,0 l