PUBLIKACJA NR 28/I PUBLICATION NO. 28/I

WYTYCZNE DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO WEJŚCIA DO PRZESTRZENI ZAMKNIĘTYCH

GUIDELINES FOR SAFE ENTRY TO CONFINED SPACES

2011

Publikacje I (Informacyjne) wydawane przez Polski Rejestr Statków S.A. mają charakter instrukcji lub wyjaśnień przydatnych przy stosowaniu

Przepisów PRS

Publications I (Informative) are issued by Polski Rejestr Statków S.A. as guidance or explanatory notes to PRS Rules.

GDAŃSK

PUBLIKACJA NR 28/I PUBLICATION NO. 28/I

WYTYCZNE DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO WEJŚCIA DO PRZESTRZENI ZAMKNIĘTYCH

GUIDELINES FOR SAFE ENTRY TO CONFINED SPACES

2011

GDAŃSK

Publikacja Nr 28/I – Wytyczne dotyczące bezpiecznego wejścia do przestrzeni zamknię-tych – 2011, opierająca się na IACS Rec. No. 72 – Confined Space Safe Practice, Rev.2 (April 2007), została zatwierdzona przez Dyrektora Okrętowego Polskiego Rejestru Stat-ków S.A. i wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2011 r.

Niniejsza Publikacja zastępuje Publikację Nr 47/P – Wymagania dotyczące bezpieczne-go wejścia do przestrzeni zamkniętych – 2006.

Publication No. 28/I – Guidelines for Safe Entry to Confined Spaces – 2011, based on IACS Rec. No 72 – Confined Space Safe Practice, Rev.2 (April 2007), was accepted by Director for Ship Division and enters into force on 1 July 2011.

The present Publication replaces Publication No. 47/P – Requirements for Safe Entry to Confined Spaces – 2006.

© Copyright by Polski Rejestr Statków S.A., 2011

PRS/AW, 06/2011

ISBN 978-83-7664-046-4

SPIS TREŚCI str.

1 Zakres zastosowania ................................................................................................... 5 2 Określenia i postanowienia ogólne ............................................................................ 5

2.1 Przestrzeń zamknięta ............................................................................................ 5 2.2 Osoba kompetentna .............................................................................................. 5 2.3 Osoba odpowiedzialna.......................................................................................... 5 2.4 Chemik okrętowy ................................................................................................. 5

3 Zagrożenia ogólne ....................................................................................................... 5 4 Przestrzeń zamknięta – wytyczne dotyczące bezpiecznego wejścia

do przestrzeni zamkniętej........................................................................................... 6 4.1 Postanowienia ogólne ........................................................................................... 6 4.2 Wejście do przestrzeni zamkniętych przyległych do wypełnionych zbiorników .... 7 4.3 Wejście do przestrzeni zamkniętych przyległych do zbiorników,

wypełnionych gazem obojętnym .......................................................................... 7 5 Przestrzeń zamknięta – procedura postępowania dotycząca bezpiecznego

wejścia do zamkniętej przestrzeni ............................................................................. 8 5.1 Postanowienia ogólne ........................................................................................... 8 5.2 Wejście do zamkniętych przestrzeni przyległych do wypełnionych zbiorników

na zbiornikowcach o podwójnym kadłubie – wymagania dodatkowe.................. 9 6 Zezwolenie na prowadzenie prac i zezwolenie na wejście

do przestrzeni zamkniętej........................................................................................... 10 7 Badanie atmosfery....................................................................................................... 11

7.1 Postanowienia ogólne ........................................................................................... 11 7.2 Badanie zawartości tlenu w atmosferze................................................................ 11 7.3 Badanie stężenia gazów palnych w atmosferze .................................................... 11 7.4 Badanie zawartości substancji toksycznych w atmosferze ................................... 11 7.5 Przyrządy pomiarowe ........................................................................................... 12

8 Przygotowanie do wejścia do przestrzeni zamkniętej .............................................. 13 8.1 Wentylacja............................................................................................................ 13 8.2 Odizolowanie zamkniętej przestrzeni................................................................... 13 8.3 Asekuracja/akcja ratunkowa................................................................................. 13

9 Środki ochrony indywidualnej (ŚOI) ....................................................................... 14Zalacznik ............................................................................................................................ 15

CONTENTS page

1 Application.................................................................................................................. 35 2 Definitions and General Provisions .......................................................................... 35

2.1 Confined Space .................................................................................................... 35 2.2 Competent Person ................................................................................................ 35 2.3 Responsible Person .............................................................................................. 35 2.4 Marine Chemist.................................................................................................... 35

3 General Hazards......................................................................................................... 35 4 Confined Space – Safe Entry Policy.......................................................................... 36

4.1 General................................................................................................................. 36 4.2 Entering Confined Spaces Adjacent to Loaded Tanks......................................... 36 4.3 Entering Confined Spaces Adjacent to Inerted Tanks ......................................... 37

5 Confined Space - Safe Entry Procedure ................................................................... 37 5.1 General................................................................................................................. 37 5.2 Entering Confined Spaces Adjacent to Loaded Tanks on Double Hull

Tankers – Additional Requirements .................................................................... 38 6 Permit-to-work and Permit-to-enter ........................................................................ 39 7 Testing of the Atmosphere........................................................................................ 39

7.1 General................................................................................................................. 39 7.2 Testing for Oxygen .............................................................................................. 40 7.3 Testing for Flammable Atmosphere .................................................................... 40 7.4 Testing for Toxic Atmospheres ........................................................................... 40 7.5 Testing Instruments.............................................................................................. 41

8 Preparation for Entering Confined Spaces .............................................................. 41 8.1 Ventilation ........................................................................................................... 41 8.2 Isolation of Space................................................................................................. 41 8.3 Standby / Rescue.................................................................................................. 42

9 Personal Protection Equipment (PPE)......................................................................... 42Annex ................................................................................................................................. 43

1 ZAKRES ZASTOSOWANIA

Niniejsza Publikacja określa podstawowe zasady bezpiecznego postępowania, które należy zachować przy wchodzeniu do przestrzeni zamkniętych oraz podczas prowadzenia prac w takich przestrzeniach, jak również stanowi zbiór zaleceń i wy-tycznych dla wszystkich osób mających kontakt z przestrzeniami zamkniętymi w czasie przeglądów wykonywanych przez inspektorów PRS.

2 OKREŚLENIA I POSTANOWIENIA OGÓLNE

2.1 Przestrzeń zamknięta

Przestrzeń zamknięta oznacza przestrzeń posiadającą którąkolwiek z niżej wy-mienionych cech: – ma ograniczone otwory wejściowe i wyjściowe; – jest w niej niewystarczająca wentylacja naturalna; – nie jest przeznaczona do ciągłego przebywania w niej pracowników.

Przestrzeń zamknięta obejmuje kotły, zbiorniki ciśnieniowe, zbiorniki ładun-kowe, zbiorniki balastowe, dno podwójne, przestrzenie w kadłubie podwójnym, zbiorniki paliwowe, oleju smarowego, zbiorniki ścieków, pompownie, pomiesz-czenia sprężarek, koferdamy, puste przestrzenie, stępki skrzynkowe, przestrzenie między barierami zbiorników gazu skroplonego, skrzynie korbowe.

2.2 Osoba kompetentna

Osoba kompetentna oznacza osobę posiadającą wystarczającą wiedzę teore-tyczną i doświadczenie, aby móc dokonać nieformalnej oceny prawdopodobień-stwa istnienia lub wystąpienia niebezpiecznej atmosfery w zamkniętej przestrzeni.

2.3 Osoba odpowiedzialna

Osoba odpowiedzialna oznacza osobę upoważnioną do udzielenia pozwolenia na wejście do przestrzeni zamkniętej i posiadającą wystarczającą znajomość pro-cedur, według których należy postępować.

2.4 Chemik okrętowy

Chemik okrętowy oznacza osobę posiadającą aktualne Świadectwo chemika okrętowego, wydane przez Krajowe Stowarzyszenie Ochrony Przeciwpożarowej lub równoważną instytucję.

3 ZAGROŻENIA OGÓLNE

Prowadzenie prac w zamkniętej przestrzeni stwarza większe prawdopodobień-stwo występowania nieszczęśliwych wypadków, poważnych obrażeń i utraty zdro-wia niż jakikolwiek rodzaj pracy wykonywanej w stoczni lub na statku.

5

Głównymi zagrożeniami związanymi z przebywaniem w zamkniętej przestrzeni są: – duże ryzyko powstania pożaru lub wybuchu; – utrata przytomności na skutek uduszenia się gazem, oparami lub z powodu bra-

ku tlenu; – utonięcie spowodowane podwyższonym poziomem wody w przestrzeni za-

mkniętej; – utrata przytomności z powodu wzrostu temperatury ciała; – uduszenie się spowodowane zasypaniem sypkim materiałem lub niemożnością

wydostania się na zewnątrz pomieszczenia. Podczas rutynowych czynności wykonywanych przez inspektorów w ramach

przeglądu może zaistnieć konieczność wejścia do przestrzeni zamkniętej, do której jest utrudniony dostęp z powodu małych i/lub wąskich otworów. Należy wziąć pod uwagę możliwość ograniczeń konstrukcyjnych wewnątrz przestrzeni nie pozwala-jących na swobodne poruszanie się w niej, jak i to, że sama przestrzeń może być ciasna i pozwalać jedynie na ograniczone poruszanie się w niej.

Biorąc pod uwagę fakt, że przestrzeń zamknięta jest z natury rzeczy ograniczo-na i bez dostępu światła dziennego, byłoby bardzo wskazane, aby prace w prze-strzeni zamkniętej nie były wykonywane przez osoby cierpiące na różnego rodzaju lęki (np. klaustrofobię) lub łatwo ulegające panice.

Szczegóły – patrz załącznik do niniejszej Publikacji, rozdział 2 – Zagrożenia związane z wejściem do przestrzeni zamkniętej.

4 PRZESTRZEŃ ZAMKNIĘTA – WYTYCZNE DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO WEJŚCIA DO PRZESTRZENI ZAMKNIĘTEJ

4.1 Postanowienia ogólne

Gdy zachodzi potrzeba wejścia do przestrzeni zamkniętej, należy postępować według poniższych zasad:

Wejście do przestrzeni zamkniętej jest dozwolone tylko po uzyskaniu zgody na wejście do niej i pod warunkiem, że sam inspektor uważa tę przestrzeń za bez-pieczną. Inspektor powinien pozostawać w przestrzeni zamkniętej tylko przez czas niezbędny do przeprowadzenia wymaganych prac.

Obowiązkiem właściciela przestrzeni zamkniętej (np. armatora statku, stoczni) jest odpowiednie przygotowanie i zapewnienie bezpiecznego wejścia do takiej przestrzeni. – Inspektor ma prawo odmówić wejścia do przestrzeni zamkniętej, która jego

zdaniem nie jest bezpieczna lub nie jest mu znana. – Jeżeli inspektor nie jest przekonany, że dana przestrzeń zamknięta jest bez-

pieczna, powinien powiadomić o tym właściwe osoby i nie wchodzić do niej, dopóki nie zostaną spełnione wymagania dotyczące bezpiecznego wejścia do przestrzeni zamkniętej. Inspektor nie powinien wchodzić do przestrzeni zamkniętej, która wymaga uży-

cia respiratora.

6

Inspektor może wejść do przestrzeni zamkniętej zabezpieczony w aparat odde-chowy lub sprzęt ucieczkowy, jeśli takie są wymagania armatora i pod warunkiem, że jest on odpowiednio przeszkolony w użyciu takiego wyposażenia, ALE prze-strzeń ta przede wszystkim MUSI być bezpieczna.

Uwaga: Inspektor nie powinien wchodzić do przestrzeni zamkniętej jako pierwszy lub samodzielnie! W przypadku jakichkolwiek wątpliwości – nie należy wchodzić do przestrzeni zamkniętej – żaden przegląd nie jest wart ryzykowania życia lub zdrowia.

4.2 Wejście do przestrzeni zamkniętych przyległych do wypełnionych zbiorników

Należy być świadomym faktu, że do przestrzeni zamkniętych może lub mógł wystąpić przeciek z przyległych pomieszczeń. Taki przeciek często pozostaje nie-wykryty, ponieważ przestrzeń zamknięta nie podlega regularnym pomiarom stęże-nia gazów i sprawdzaniu wentylacji.

Do zamkniętych przestrzeni, przyległych do wypełnionych zbiorników można wejść pod warunkiem spełnienia wymagań określonych w procedurze bezpieczne-go wejścia do przestrzeni zamkniętej, przedstawionej w rozdziale 5 poniżej.

W przestrzeniach zamkniętych przyległych do zbiorników ładunkowych, takich jak koferdamy i zbiorniki dna podwójnego, mogą znajdować się nagromadzone po-zostałości poprzednich ładunków. Informacja dotycząca takich ładunków jest po-trzebna, aby ustalić odpowiednie metody badania atmosfery w tych przestrzeniach.

Jeżeli w zbiorniku znajdują się ładunki, opary których są toksyczne zgodnie z oznaczeniem T w kolumnie K Kodeksu IBC, rozdział 17 lub znakiem ostrzegaw-czym podanym w Karcie charakterystyki produktu, w przestrzeni zamkniętej przy-ległej do takiego zbiornika nie wolno przeprowadzać jakiegokolwiek przeglądu.

Należy również pamiętać, że substancje toksyczne powstające w czasie wykony-wania prac (jak np. malowanie, piaskowanie i czyszczenie strumieniowo-ścierne) w rejonie przestrzeni zamkniętej mogą przedostawać się do tej przestrzeni i groma-dzić w niej.

4.3 Wejście do przestrzeni zamkniętych przyległych do zbiorników wypełnionych gazem obojętnym

W przypadku, gdy zbiorniki wypełnione gazem obojętnym przylegają lub są po-łączone z przestrzenią zamkniętą (np. poprzez rurociągi) należy zwrócić szczególną uwagę na możliwość wystąpienia przecieku gazu obojętnego do przestrzeni za-mkniętej poprzez, na przykład, pęknięcia w grodzi lub uszkodzone zawory. Utrzy-mywanie niskiego nadciśnienia w przestrzeni zamkniętej względem ciśnienia gazu obojętnego może zminimalizować ryzyko wystąpienia takiego przecieku. Przez cały czas należy przestrzegać procedur postępowania obowiązujących na statku.

7

5 PRZESTRZEŃ ZAMKNIĘTA – PROCEDURA POSTĘPOWANIA DOTYCZĄCA BEZPIECZNEGO WEJŚCIA DO ZAMKNIĘTEJ PRZESTRZENI

5.1 Postanowienia ogólne

Przed wejściem do przestrzeni zamkniętej lub zbiornika należy postępować zgod-nie z poniższą procedurą: a) przed rozpoczęciem przeglądu powinno odbyć się spotkanie w celu omówienia

wszystkich aspektów dotyczących środków bezpieczeństwa, jakie należy przed-sięwziąć. W czasie tego spotkania powinny być omówione co najmniej podane niżej zagadnienia:

b) przed wejściem do przestrzeni zamkniętej należy uzyskać zezwolenie na wej-ście do niej. Patrz rozdział 6, poniżej.

c) Należy określić zagrożenia i ocenić ryzyko wystąpienia tych zagrożeń. d) Aby móc określić zagrożenia związane z wejściem do przestrzeni, w której bę-

dzie wykonywany przegląd, i ocenić ryzyko wystąpienia tych zagrożeń, potrzeb-ne będą następujące dane: – informacja o ostatnich materiałach i ładunkach w przestrzeni, w której bę-

dzie wykonywany przegląd; wymóg ten dotyczy również przestrzeni przy-legających do niej,

– w przypadku gazowców: należy przedstawić Kartę charakterystyki ostatnio przewożonego ładunku,

– w przypadku chemikaliowców: należy przedstawić Kartę charakterystyki trzech ostatnio przewożonych ładunków.

Dostarczenie tych danych jest obowiązkiem armatora. e) Należy dokonać oceny wentylacji przestrzeni zamkniętej:

− należy sprawdzić, czy zbiornik lub przestrzeń zamknięta są puste, zostały wyczyszczone i przewentylowane.

Obowiązkiem armatora jest przedstawienie dokumentu potwierdzającego prze-prowadzenie powyższych czynności. Patrz także 8.1, poniżej. f) Należy ocenić potrzebę odizolowania przestrzeni zamkniętej. Patrz 8.2, poniżej. g) Należy się upewnić, czy zespół asekurujący i/lub zespół ratunkowy są w miej-

scu dla nich wyznaczonym. Patrz 8.3, poniżej. h) Należy sprawdzić, czy wykonane zostały pomiary stężenia gazu i ocenić je.

Badania i wartości graniczne, patrz rozdział 7, poniżej; – przed wejściem do przestrzeni zamkniętej należy wykonać co najmniej

pomiary stężenia tlenu. Tam, gdzie to konieczne, pomiary te należy wyko-nać pod nadzorem inspektora;

– w zależności od rodzaju zbiornika, w którym ma by przeprowadzony prze-gląd, należy ocenić potrzebę wykonania dodatkowych pomiarów stężenia gazów. Patrz załącznik, Lista kontrolna dotycząca wejścia do przestrzeni zamkniętej.

W czasie wykonywania przeglądu inspektor powinien zawsze używać wła-snych mierników stężenia gazu.

8

i) Należy ocenić potrzebę przedsięwzięcia środków zabezpieczających przed ekstremalną temperaturą. Patrz załącznik, 6.1 – Ekstremalne temperatury.

j) Należy ocenić zapewnienie oświetlenia przestrzeni zamkniętej. Patrz załącznik, 8.2 – Oświetlenie.

k) Należy ocenić, czy potrzebne jest specjalne ubranie i/lub wyposażenie. Dokonując oceny stopnia bezpieczeństwa wejścia do przestrzeni zamkniętej za-

leca się korzystać z listy kontrolnej zawierającej powyższe zagadnienia. Jeżeli przewidywany jest szeroki zakres prac w dużej przestrzeni zamkniętej,

takiej jak zbiornik ładunkowy, zaleca się, aby po wykonaniu wstępnych badań i zapisaniu wyników przeprowadzone zostało kompletne badanie atmosfery w tym zbiorniku. Podczas wejścia do zbiornika należy często sprawdzać atmosferę panu-jącą w zbiorniku. Szczególnie ważne jest badanie atmosfery w miejscu wykony-wania prac oraz w miejscach niedostępnych, dla badań, z pokładu. Po pozytyw-nym zakończeniu dodatkowego badania atmosfery, wyniki badań należy zapisać zgodnie z wymaganiami stosownej procedury dotyczącej bezpieczeństwa, określo-nej w Systemie zarządzania bezpieczeństwem.

5.2 Wejście do zamkniętych przestrzeni przyległych do wypełnionych zbiorników na zbiornikowcach o podwójnym kadłubie – wymagania dodatkowe

Podział przestrzenny podwójnego kadłuba i zbiorników dna podwójnego spra-wia, że trudniej niż ma to miejsce w przypadku zbiorników konwencjonalnych jest utrzymywać w nich atmosferę pozbawioną gazów – z tego też względu szczególnie ważne jest monitorowanie atmosfery w zbiorniku.

Pomimo faktu, że wejście do pomieszczeń podwójnego kadłuba lub zbiorników dna podwójnego, przy zapełnionych zbiornikach przyległych, powinno być ograni-czone do minimum, wejście do zbiornika w celu przeprowadzenia inspekcji może czasami być konieczne.

W odniesieniu do procedury dotyczącej wejścia do przestrzeni zamkniętej, na-leży ściśle stosować się do poniższych dodatkowych zaleceń.

W momencie, gdy atmosfera w zbiorniku, w każdym punkcie poboru próbek, spełnia kryteria bezpiecznego wejścia do przestrzeni zamkniętej, wejście personelu do zbiornika powinno odbywać się w dwóch etapach.

Etap pierwszy

Celem pierwszego etapu jest sprawdzenie atmosfery w zbiorniku i ogólna ocena bezpieczeństwa. Osoby wchodzące do zbiornika powinny być wyposażone w na-stępujący sprzęt: – awaryjny ucieczkowy aparat oddechowy, – osobisty miernik stężenia gazu mierzący co najmniej stężenie węglowodoru

i tlenu, – przenośne radio, – zapasowe źródło światła,

9

– uprząż ratunkową, – alternatywne środki sygnalizacji pomiędzy osobami wchodzącymi do zbiornika,

np. gwizdek.

Etap drugi

Zezwolenie na wejście do zbiornika może zostać udzielone dopiero wtedy, gdy na podstawie czynności przeprowadzonych w ramach pierwszego etapu można stwierdzić, że atmosfera w całym zbiorniku jest bezpieczna i pozwala na przepro-wadzenie przewidzianych zadań.

6 ZEZWOLENIE NA PROWADZENIE PRAC I ZEZWOLENIE NA WEJŚCIE DO PRZESTRZENI ZAMKNIĘTEJ

Zgodnie z Kodeksem ISM armator powinien opracować procedury zapewniające bezpieczną eksploatację statku i bezpieczeństwo pracy na statku. Jest to zwykle realizowane za pomocą systemu udzielania zezwoleń na wykonywanie prac, opra-cowanego w celu ustanowienia sformalizowanego (opisanego) systemu zarządza-nia bezpieczeństwem. Eksploatacja ruchomych jednostek wiertniczych (MOU) oraz statków FPSO (przeznaczonych do wydobywania ropy i gazu z dna morza, wstępnego ich oczyszczania i przechowywania), nie podlegających Kodeksowi ISM, odbywa się w oparciu o podobny system zezwoleń na prowadzenie prac.

Zezwolenie na prowadzenie prac powinno: – określać prace, które należy wykonać, miejsce wykonywania tych prac oraz

środki ostrożności jakie należy przedsięwziąć; – określać bezpieczne metody pracy; – zawierać jednoznaczny zapis, że wzięto pod uwagę wszelkie ryzyko dające się

przewidzieć; – określać środki ostrożności, które należy przedsięwziąć i kolejność postępowania; – zawierać pisemne zezwolenie na wejście do zamkniętej przestrzeni i rozpoczę-

cie prac oraz określenie maksymalnego czasu pobytu w tej przestrzeni. Wejście do zamkniętej przestrzeni powinno być dozwolone wyłącznie na pod-

stawie udzielonego zezwolenia na wejście do tej przestrzeni. Zezwolenie takie powinno być udzielone dopiero po przeprowadzeniu badań stwierdzających, że atmosfera w danej przestrzeni jest bezpieczna.

Uwaga: Stosowanie takiego sprzętu, jak aparaty fotograficzne, latarki, dłuta pneumatycz-ne w wykonaniu przeciwwybuchowym jest dozwolone pod warunkiem, że zapis tego dotyczący zawarty jest w zezwoleniu na wejście do przestrzeni, w przestrzeni tej można bezpiecznie prowadzić „prace gorące” lub przestrzeń ta jest bezpieczna dla osób w niej pracujących, a dolna granica wybuchowości (DGW) wynosi 0%.

10

7 BADANIE ATMOSFERY

7.1 Postanowienia ogólne

Badanie wstępne powinno być wykonane przez uprawnionego chemika okręto-wego lub osobę kompetentną lub inną uprawnioną osobę, która wystawi certyfikat stwierdzający, że przestrzeń jest „bezpieczna dla ludzi i/lub prowadzenia w niej prac” oraz określający, tam gdzie to ma zastosowanie, szczególne warunki, których należy przestrzegać.

Na statku może to być pierwszy oficer lub inna kompetentna osoba. W przy-padku wątpliwości odnośnie kwalifikacji pierwszego oficera należy poprosić o stosowne dokumenty. Inspektor towarzystwa klasyfikacyjnego w żadnym wy-padku nie może być traktowany jako „osoba kompetentna” – nawet jeśli jest wypo-sażony we własne przyrządy pomiarowe.

Na około 10 minut przed rozpoczęciem badań należy wyłączyć wentylację i po-nownie ją uruchomić dopiero po zakończeniu badań.

Badanie atmosfery w przestrzeni zamkniętej należy prowadzić w następującej kolejności: • atmosfera uboga w tlen lub atmosfera wzbogacona w tlen • atmosfera palna • atmosfera zawierająca substancje toksyczne – tam, gdzie to konieczne.

Do oceny wyników pomiarów stosuje się podane niżej wartości graniczne.

7.2 Badanie zawartości tlenu w atmosferze

Jeśli atmosfera wewnątrz przestrzeni zamkniętej zawiera mniej niż 20,8% (± 0,2%) tlenu, do przestrzeni tej NIE należy wchodzić. Pomiar zawartości tlenu w powietrzu powinien być wykonany przez inspektora lub pod jego nadzorem bezpośrednio przed wejściem do przestrzeni zamkniętej.

7.3 Badanie stężenia gazów palnych w atmosferze

Jeżeli wskaźnik stężenia gazów palnych w powietrzu w przestrzeni zamkniętej pokazuje wartość wyższą o 1 % od dolnej granicy palności (DGP) lub dolnej gra-nicy wybuchowości (DGW), do takiej przestrzeni NIE należy wchodzić. Wskaźnik stężenia gazów palnych pokazuje stężenie w procentach, w bezpiecznym zakresie 0-10% dolnej granicy wybuchowości (DGW); idealny stan to 0%.

Mierniki gazów palnych wykonują zazwyczaj pomiar w dwóch skalach pomia-rowych: 0-100% DGW i 0-10% DGW.

7.4 Badanie zawartości substancji toksycznych w atmosferze

Substancje toksyczne mierzone są ilością cząstek w stosunku do miliona (ppm). Pod żadnym pozorem nie wolno inspektorowi wejść do zamkniętej przestrzeni, w której zostały przekroczone dopuszczalne wartości stężenia gazu, podane w po-niższej tabeli. Różne instytucje pomiarowe mogą stosować różne dopuszczalne wartości stężenia gazu.

11

Gaz Dopuszczalne stężenie gazu podczas

8 godzin pracy (na zmiany) [ppm]

Dopuszczalne stężenie gazu podczas 15 minut pracy

[ppm]

Benzen (C6H6) 1 5

Siarkowodór (H2S) 5 20

Ditlenek węgla (CO2) 5 30

Tlenek węgla (CO) 25 50

Ditlenek azotu (NO2) 1 3

Tlenek azotu (NO) 25 50

Ditlenek siarki (SO2) 2 5

Na statkach wyposażonych w instalacje gazu obojętnego, śladowe ilości róż-nych toksycznych gazów mogą zwiększyć ryzyko zagrożenia dla personelu.

Stała wartość stężenia objętościowego tlenu 21% jest zazwyczaj wystarczająca, aby rozrzedzić gazy toksyczne poniżej ich progowej wartości granicznej.

Uwaga: Nigdy nie wolno polegać na własnych zmysłach oceniając, czy atmosfera w prze-strzeni zamkniętej jest bezpieczna! Wiele toksycznych gazów i par jest niewidocz-nych i bezwonnych, a poziom tlenu w przestrzeni zamkniętej trudny jest do okre-ślenia.

Należy sobie zdawać sprawę, że niektóre substancje chemiczne mają niższą progową wartość graniczną niż ich wartość zapachowa. Gazy powstałe z tych sub-stancji nie są wykrywalne węchem, a są niebezpieczne dla zdrowia ludzkiego.

7.5 Przyrządy pomiarowe

Szczegóły patrz załącznik, rozdział 8 – Środki ochrony indywidualnej (ŚOI) i 3.2 – Przyrządy pomiarowe.

Uwaga: Jeżeli do pomiaru stężenia gazów toksycznych używa się wykrywacza rurko-

wego Draegera lub równoważnego urządzenia, potrzebna jest odpowiednia ilość czasu, aby próbka gazu przeszła przez rurkę wykrywacza gazu.

Jeżeli stosowana jest ręczna gumowa pompka, potrzebne jest ściśnięcie pomp-ki około 4 razy na każdy metr rurki pomiarowej wykrywacza.

Jeżeli stosowane są pompki zasilane baterią, wystarczy około 10 sekund pom-powania na każdy metr rurki pomiarowej wykrywacza

12

8 PRZYGOTOWANIE DO WEJŚCIA DO PRZESTRZENI ZAMKNIĘTEJ

8.1 Wentylacja

Tam, gdzie to możliwe, wentylację należy prowadzić w sposób ciągły, ponie-waż w wielu zamkniętych przestrzeniach niebezpieczna atmosfera zacznie się two-rzyć ponownie w momencie przerwania wentylacji. Wszystkie otwory, w tym wyj-ście awaryjne, powinny być otwarte, aby zapewnić wentylację.

Odbalastowanie zbiornika nie gwarantuje bezpiecznej atmosfery. Nadal należy sprawdzać atmosferę.

Nie należy używać wentylatorów instalacji gazu obojętnego w celu zapewnienia dopływu świeżego powietrza, ponieważ zanieczyszczenia z rurociągów gazu obo-jętnego mogą przedostać się do zbiorników.

Szczegóły patrz załącznik, rozdział 4 – Wentylacja.

8.2 Odizolowanie zamkniętej przestrzeni

Przed wejściem do zamkniętej przestrzeni inspektor powinien ocenić potrzebę wyłączenia przestrzeni z eksploatacji.

O ile nie uzgodniono wcześniej, inspektor nie powinien wchodzić, ani też prze-bywać w jakimkolwiek zbiorniku balastowym lub ładunkowym w czasie załadun-ku lub rozładunku balastu.

Szczegóły patrz załącznik, rozdział 5 – Odizolowanie przestrzeni zamkniętej.

8.3 Asekuracja/akcja ratunkowa

Asekuracja

Należy wyznaczyć osobę asekurującą, która powinna znajdować się na zewnątrz przestrzeni zamkniętej i być w stałym kontakcie (wzrokowym lub dwukierunkowym głosowym, np. walkie-talkie) z osobami przeprowadzającymi przegląd wewnątrz tej przestrzeni. Należy ustalić rutynowe przerwy w komunikowaniu się pomiędzy osobą asekurującą i osobami przeprowadzającymi przegląd w przestrzeni.

Osoba asekurująca: – nie powinna mieć żadnych innych obowiązków poza obowiązkiem asekuracji

i powinna wiedzieć, kogo należy zawiadomić w razie wystąpienia zagrożenia; – nie może pod żadnym pozorem opuścić swojego stanowiska, nawet po przyby-

ciu pomocy i jest najważniejszym ogniwem komunikowania się z innymi oso-bami na pokładzie;

– powinna umieć porozumiewać się swobodnie w powszechnie używanym języku. Należy ustanowić komunikację pomiędzy osobami pełniącymi wachtę (na most-

ku, w centrali manewrowo-kontrolnej, pomieszczeniu sterowania operacjami ładun-kowymi) i osobą asekurującą.

Akcja ratunkowa

Ratownicy muszą być przeszkoleni w stosowaniu procedur postępowania w sy-tuacji zagrożenia, jak również w użyciu odpowiedniego sprzętu i technik ratowni-czych (linki ratownicze, ochrona dróg oddechowych, osoby asekurujące).

13

Procedury ratownicze i ewakuacyjne powinny być uzgodnione i zrozumiałe przez wszystkie strony zaangażowane w potencjalną akcję ratowniczą.

Wszystkie procedury dotyczące wejścia do przestrzeni zamkniętych powinny zawierać kolejne etapy bezpiecznej akcji ratunkowej. Akcja ratunkowa powinna być dobrze zaplanowana. Informacja potwierdzająca częste prowadzenie ćwiczeń w stosowaniu procedur ratowniczych powinna być dostępna.

Uwaga: Niezaplanowana akcja ratunkowa, jak ma to miejsce w przypadku instynk-

townego niesienia pomocy współpracownikom działającym wewnątrz przestrzeni, może mieć fatalne skutki, szczególnie wtedy, gdy pomocy udziela więcej niż jedna osoba nie przeszkolona w procedurach ratowniczych.

Ponad 50% pracowników, którzy giną w przestrzeniach zamkniętych, to osoby próbujące nieść pomoc innym pracownikom.

Niezaplanowana akcja ratunkowa może okazać się akcją ostatnią.

9 ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ (ŚOI)

Środki ochrony indywidualnej (ŚOI) są tradycyjnie rozumiane jako ostatnia linia ochrony przed zagrożeniem, należy jednak pamiętać, że podstawową rzeczą jest uni-kanie zagrożeń i stosowanie odpowiednich metod nadzoru. Jednakże potencjalne ryzy-ko związane z wejściem do przestrzeni zamkniętej oraz działanie w odosobnieniu oznaczają, że ŚOI mogą być dla inspektorów pierwszą, a nie ostatnią linią ochrony.

Z uwagi na fakt, że każda przestrzeń zamknięta stwarza różne rodzaje niebez-pieczeństwa oraz różny stopień zagrożenia dla zdrowia i życia, odpowiedni dobór ŚOI powinien być oparty na ocenie ryzyka.

Informacje podane poniżej należy traktować jako ogólne wytyczne. Podstawowy sprzęt ŚOI inspektora powinien zawierać środki:

– ochrony ciała (wytrzymałe kombinezony z odpowiednimi kieszeniami na note-sy, itp.);

– ochrony stóp (stalowe noski (200 J), stalowe śródstopie, pewne mocowanie, odporność na olej);

– ochrony głowy (hełm ochronny z paskiem pod brodę); – ochrony dłoni (mocne rękawice); – ochrony oczu (szkła ochronne, gogle), – ochrony słuchu (nauszniki lub zatyczki – w zależności od systemu komuniko-

wania się; – zaleca się stosowanie mierników gazu – mierników wielogazowych do mierze-

nia stężenia węglowodoru, siarkowodoru, tlenku węgla, tlenu; – umożliwiające oświetlenie (ręczna latarka z linką i właściwą szerokością wiązki). Dokumenty przywołane ISGOTT International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals, fifth edition. Tanker Safety Guide Chemicals, third edition. Tanker Safety Guide Liquid Gas, second edition 1995.

14

OCIMF – Health, Safety and Environment at New-building and Repair Shipyards and During Factory acceptance testing (01 July 2003). IACS Recommendation No. 39 - Safe Use of Rafts or Boats for Survey.

Załącznik do Publikacji Nr 28/I

WYTYCZNE DOTYCZĄCE BEZPIECZNEGO WEJŚCIA DO PRZESTRZENI ZAMKNIĘTYCH

1 Postanowienia ogólne

Jeśli jest wymagane przeprowadzenie przeglądu: – kotła lub zbiornika ciśnieniowego, – zbiornika ładunkowego, – zbiornika balastowego, – przestrzeni w podwójnym kadłubie, – zbiornika paliwowego, – zbiornika oleju smarnego, – ładowni, – pustej przestrzeni, lub – innej wygrodzonej przestrzeni, oznacza to prowadzenie prac w przestrzeni zamkniętej. Jak określić przestrzeń zamkniętą?

Przestrzeń zamknięta oznacza przestrzeń posiadającą którąkolwiek z niżej wy-mienionych cech: – ma ograniczone otwory wejściowe i wyjściowe; – jest w niej niewystarczająca wentylacja naturalna; – nie jest przeznaczona do ciągłego przebywania w niej pracowników. Ograniczone otwory wejściowe i wyjściowe:

Ograniczenia otworów w przestrzeniach zamkniętych związane są głównie z ich rozmiarami lub lokalizacją. Otwory te mają zwykle małe rozmiary (mogą mieć średnicę zaledwie 450 mm (18 cali)), co sprawia, że przejścia przez nie są utrud-nione. Małe otwory utrudniają również wniesienie lub wyniesienie niezbędnego wy-posażenia, szczególnie sprzętu ratowniczego w razie nagłej potrzeby lub wypadku. W przestrzeniach zamkniętych zdarzają się również bardzo duże otwory; dotyczy to na przykład przestrzeni otwartych od góry, takich jak ładownie bez pokryw. Dostęp do takich przestrzeni może wymagać użycia drabin, podnośników lub in-nych urządzeń, co oznacza, że ucieczka z tych przestrzeni w razie wystąpienia zagrożenia może być bardzo trudna. Niewystarczająca wentylacja naturalna:

Z uwagi na fakt, że ruch powietrza do wnętrza i na zewnątrz zamkniętej prze-strzeni z racji jej konstrukcji jest utrudniony, atmosfera zamkniętej przestrzeni

15

może znacznie się różnić od atmosfery zewnętrznej. Przestrzenie zamknięte mogą zawierać trujące gazy, szczególnie w przypadku, gdy były używane do przecho-wywania lub przetwarzania chemikaliów lub substancji organicznych, które mogą ulegać rozkładowi. W przestrzeniach tych może nie być wystarczającej ilości tlenu do oddychania lub może występować jego nadmiar zwiększający ryzyko pożaru lub wybuchu w obecności źródła zapłonu.

Przestrzenie nie przeznaczone do ciągłego przebywania w nich pracowników

Większość przestrzeni zamkniętych nie jest przeznaczona do ciągłego przebywa-nia w nich pracowników i wykonywania rutynowych prac. Zwykle są one przezna-czone do magazynowania produktów, stanowią wydzielone pomieszczenia do prze-chowywania i obróbki materiałów, bądź pomieszczenia przeznaczone do transportu produktów lub substancji. Z tych powodów okazjonalne wejście pracownika celem przeprowadzenia przeglądu, inspekcji, konserwacji, naprawy, czyszczenia czy in-nych podobnych czynności jest często trudne i niebezpieczne ze względu na możliwe zagrożenia chemiczne lub fizyczne wewnątrz tych przestrzeni.

W przestrzeni zamkniętej może występować kombinacja trzech wyżej wymie-nionych cech, co powoduje, że prowadzenie prac wewnątrz i w pobliżu takiej prze-strzeni, jak również prowadzenie akcji ratunkowej w przypadku wystąpienia za-grożenia jest jeszcze bardziej utrudnione.

Jeśli przeprowadzenie przeglądu wymaga wejścia do jednego lub kilku po-mieszczeń posiadających wyżej wymienione cechy, należy się zapoznać z poniż-szymi informacjami – mogą one kiedyś ocalić ci życie.

2 Zagrożenia związane z wejściem do zamkniętej przestrzeni

1

Examples of Confined Spaces

CONFINED SPACES

Manhole

Przykłady przestrzeni zamkniętych

16

2.1 Niebezpieczna atmosfera w zamkniętej przestrzeni

Atmosfera wewnątrz zamkniętej przestrzeni może być wyjątkowo niebezpiecz-na z uwagi na brak ruchu powietrza. Może to skutkować: – atmosferą ubogą w tlen, – atmosferą palną, i/lub – atmosferą zawierającą substancje toksyczne.

2.1.1 Atmosfera uboga w tlen

Postanowienia ogólne W poniższej tabeli podano informację na temat zagrożeń dla zdrowia, związa-

nych z brakiem tlenu w przestrzeni zamkniętej. Występują one bez wcześniejszego ostrzeżenia w postaci charakterystycznego zapachu lub fizycznych symptomów.

Zagrożenia dla zdrowia związane z brakiem tlenu

Poziom tlenu Zagrożenia dla zdrowia

22 % Atmosfera wzbogacona w tlen

20,8% Atmosfera normalna – wejście do przestrzeni jest bezpieczne (± 0.2%)

19,5% Atmosfera uboga w tlen

16% Pogorszona zdolność oceny sytuacji i oddychania

11% Trudności w oddychaniu, śmierć w ciągu kilku minut

Brak tlenu szybko prowadzi do utraty przytomności i śmierci. Problem braku tlenu może występować w różnych rodzajach przestrzeni zamkniętych i z tego względu uznawany jest za najbardziej niebezpieczny czynnik powodujący zagro-żenia związane z wejściem do przestrzeni zamkniętych.

Obniżenie poziomu tlenu w przestrzeni zamkniętej może być skutkiem prowa-dzonych tam prac, takich jak spawanie, cięcie lub lutowanie, bądź wynikiem nie-których reakcji chemicznych, na przykład: rdzewienie, wysychanie farby lub też działania bakterii (fermentacja).

W czasie wykonywania prac w zbiornikach i/lub pustych przestrzeniach o skom-plikowanej geometrii, w których istnieje wysokie prawdopodobieństwo tworzenia się “kieszeni powietrznych” z niską zawartością tlenu i w których prowadzenie akcji ratunkowej może być utrudnione zdecydowanie zaleca się używanie przenośnych mierników tlenu z sygnalizacją dźwiękową.

Gaz obojętny, azot i gazy spalinowe

Gaz obojętny jest gazem nie wchodzącym w reakcje chemiczne, stosowanym w celu zapobiegania tworzenia się atmosfery wybuchowej zawierającej opary róż-nych ładunków.

Na zbiornikowcach olejowych najczęściej spotykanym gazem obojętnym jest gaz spalinowy pochodzący z kotłów opalanych olejem, silników głównych lub pomocni-czych. Na chemikaliowcach najczęściej spotykanym gazem obojętnym jest azot.

17

Czysty azot sam w sobie nie wywiera działania trującego na organizm, ale stwa-rza zagrożenie polegające na spadku tlenu w atmosferze.

Gazy spalinowe zawierają setki związków chemicznych. Głównymi składnika-mi tych gazów są: tlenek węgla, tlen, azot, para wodna, ditlenek siarki, tlenki azotu i węglowodory. Gazy spalinowe, oprócz podrażnienia błony śluzowej oczu, nosa i gardła, mogą powodować obniżenie wydolności płuc i przyspieszony oddech.

Całkowite rozrzedzenie tlenu innym gazem takim, jak dwutlenek węgla powo-duje utratę świadomości, a następnie śmierć.

Ładunki masowe

Niektóre ładunki masowe mogą powodować obniżenie poziomu tlenu w ładow-ni. Dotyczy to głównie takich ładunków, jak warzywa, zboże, drewno, produkty leśne, metale żelazne, koncentraty siarczków metali i węgiel.

Inne ładunki masowe mogą się utleniać powodując obniżenie poziomu tlenu, wy-tworzenie się gazów trujących lub samozapłon. Jeszcze inne ładunki masowe mogą wytwarzać gazy trujące bez procesu utleniana się; szczególnie dotyczy to ładunków mokrych.

2.1.2 Atmosfera palna

Atmosferę palną tworzą dwa czynniki: – tlen w powietrzu oraz – palny gaz, pary, produkty zachodzącej reakcji chemicznej lub pył jako miesza-

niny o odpowiednich proporcjach. Różne gazy mają różne właściwości palne. Jeżeli źródło zapłonu (np. iskra lub

narzędzie elektryczne, elektryczność statyczna, piaskowanie) znajdzie się w obsza-rze zawierającym atmosferę palną, nastąpi wybuch. Atmosfera wzbogacona w tlen (powyżej 22%) powoduje, że materiały palne, takie jak ubranie i włosy, w przy-padku nastąpienia zapłonu zaczynają się gwałtownie palić. Dlatego nigdy nie nale-ży stosować czystego tlenu do wentylacji przestrzeni zamkniętej. Przestrzeń za-mkniętą należy wentylować powietrzem.

Niektóre ładunki masowe mogą wytwarzać toksyczne pyły, które są szkodliwe dla zdrowia oraz stanowią zagrożenie wybuchem, szczególnie podczas prac przeła-dunkowych i czyszczenia zbiorników.

18

1

OXYGEN

FLAMMABLE ATMOSPHERE!

TLEN

FLAMMABLE MATERIAL GAS, VAPOURS OR DUST) (

Trójkąt ognia

CIEPŁO MATERIAŁY PALNE (GAZ, PARY, PYŁ)

2.1.3 Atmosfera toksyczna

Jeżeli przestrzeń zamknięta nie ma certyfikatu wydanego przez uprawnionego chemika okrętowego lub osobę kompetentną, stwierdzającego, że przestrzeń ta jest bezpieczna, należy przyjąć, że wszelkie substancje (ciecze, pary, gazy, mgły, mate-riały stałe i kurz) znajdujące się w tej przestrzeni mogą być niebezpieczne. Sub-stancjami toksycznymi mogą być szybko działające trucizny lub substancje działa-jące przez dłuższy czas, stanowiące czynnik rakotwórczy. Źródłem substancji tok-sycznych mogą być: – produkty przechowywane w przestrzeni zamkniętej; – prace prowadzone w przestrzeni zamkniętej; – obszary przyległe do przestrzeni zamkniętej.

Niektóre ładunki masowe wykazują żrące działanie na skórę, oczy i błonę ślu-zową.

PRODUKTY PRZECHOWYWANE W PRZESTRZENI ZAMKNIĘTEJ:

Chemikalia

W zbiornikach ładunkowych przeznaczonych do przewozu produktów che-micznych mogą znajdować się różne rodzaje chemikaliów. Jest rzeczą niezmiernie ważną, aby załadowca posiadał Kartę charakterystyki produktu, który znajduje się w zbiorniku i postępował zgodnie z instrukcją bezpieczeństwa, zawartą w tym dokumencie.

Ekspozycja na działanie chemikaliów może spowodować nagły ból głowy, nud-ności, omdlenie, a nawet śmierć. Długotrwała ekspozycja na działanie benzenu może skutkować zaburzeniem w funkcjonowaniu układu krwionośnego w postaci alergii, anemii i białaczki.

19

Chemikalia mogą wnikać w strukturę konstrukcji i/lub powłoki zbiornika i po pewnym czasie mogą wydzielać toksyczne gazy. Toksyczne gazy mogą również się wydzielać po usunięciu lub podczas usuwania pozostałości przewożonego ła-dunku.

W celu zmniejszenia bezpośredniej utraty zdrowia, jak również ryzyka wystą-pienia długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jest rzeczą niezwykle ważną, aby postępować zgodnie z oznaczeniami i zaleceniami podanymi w Karcie charakte-rystyki produktu.

Produkty ropopochodne

Większość produktów ropopochodnych to produkty destylacji ropy naftowej, która jest bardzo złożonym produktem. Skład ropy naftowej i produktów destylacji ropy naftowej może być różny w zależności od rejonu świata, w którym była wy-dobywana.

Produkty ropopochodne mogą wnikać do organizmu człowieka poprzez układ oddechowy, skórę lub przewód pokarmowy. Skutki zdrowotne działania produk-tów ropy naftowej zależą od stopnia i trwania ekspozycji na te substancje. Bezpo-średnim skutkiem wysokiej ekspozycji może być ból głowy, zmęczenie, nudności i zawroty głowy. W przypadku bardzo wysokiej ekspozycji może wystąpić utrata przytomności. Długotrwała ekspozycja może skutkować poważnym zaburzeniem w funkcjonowaniu układu krwionośnego w postaci anemii i białaczki.

Należy być świadomym, że w wielu paliwach dostępnych na rynku występują dodatki, których celem jest, między innymi, zapobieganie rozwojowi bakterii w oleju napędowym. Dodatki te mogą być bardzo toksyczne. Jeżeli poziom tych dodatków przekracza określony procent, powinny one być wyszczególnione w Karcie charakterystyki produktu. Jeśli ilość dodatkowych substancji w paliwie jest mała, nie muszą one być wyszczególnione w Karcie charakterystyki produktu.

Należy sobie zdawać sprawę, że wielu producentów paliw niechętnie udostęp-nia informacje dotyczące dodatków w paliwach, nie chcąc ujawnić tajemnicy fir-my. Z tego też względu należy zwracać szczególną uwagę na zawartość toksycz-nych substancji w zbiornikach oleju napędowego i paliwowego podczas czyszcze-nia i wykonywania pomiarów stężenia gazów w tych zbiornikach.

W przypadku badania stężenia substancji toksycznych w przestrzeni zamknię-tej, w której znajdowały się produkty ropy naftowej, może być trudno wybrać sub-stancję toksyczną, stężenie której należy mierzyć. Generalną zasadą jest, że wyko-nuje się pomiar stężenia najbardziej toksycznej substancji, która występuje w skła-dzie danego produktu ropy naftowej.

O ile nie zostało to określone inaczej w Karcie charakterystyki danego produktu, benzen jest uznawany za najbardziej toksyczny składnik produktów ropy naftowej i pomiar stężenia tego gazu należy wykonać. Jeżeli wartości stężenia benzenu mieszczą się w dopuszczalnych granicach, przyjmuje się, że stężenie wszystkich pozostałych naturalnych składników produktu ropy naftowej również mieści się w dopuszczalnych granicach.

20

Siarkowodór – H2S

Siarkowodór jest bardo toksycznym gazem; jest także palny. Jest produktem rozpadu substancji organicznych, które występują w ściekach i oczyszczalniach ścieków. Siarkowodór może także występować w zbiornikach ropy naftowej, zbiornikach balastowych, pustych przestrzeniach i innych zbiornikach, które pozo-stawały puste i w których nastąpił rozpad substancji organicznych.

Siarkowodór jest cięższy od powietrza i jest bezbarwny. Przy niskich stężeniach wydziela silny zapach „zgniłego jajka”.

Siarkowodór jest szkodliwy dla zdrowia ludzkiego przy wdychaniu i w kontak-cie ze skórą. Może też spowodować podrażnienie oczu. Długotrwała ekspozycja na działanie niskiego stężenia siarkowodoru może powodować ból i zaczerwienienie oczu oraz zaburzenie ostrości widzenia. Wdychanie siarkowodoru może prowadzić do podrażnienia nosa, gardła i płuc powodując kaszel i/lub krótki oddech.

Wysoka ekspozycja na działanie siarkowodoru może spowodować odmę płuc – duszność wymagającą interwencji medycznej. Narażenie na działanie siarkowodoru może powodować nudności, zawroty głowy, dezorientację, ból głowy i kłopoty ze snem. Bardzo wysokie stężenie siarkowodoru może spowodować natychmiastową śmierć.

Siarkowodór jest GAZEM ŁATWOPALNYM I MOŻE STWARZAĆ DUŻE RYZYKO POŻARU.

Przy wysokim stężeniu, siarkowodór powoduje paraliż neuronów nosa i zapach jego może być niewyczuwalny. Z tego też względu nie należy kierować się wę-chem dokonując oceny atmosfery w zbiorniku na obecność siarkowodoru.

Przykład: Podczas usuwania szlamu lub mułu ze zbiornika, rozkładający się ma-teriał zbiornika może wydzielać śmiertelnie niebezpieczny siarkowodór i/lub metan.

Benzen

Benzen jest cieczą palną. Występuje w ropie naftowej, gazie ziemnym i niektó-rych wodach gruntowych. Jest produktem ropy naftowej i jest obecny w oparach ropy naftowej.

Benzen łatwo paruje i jego wyraźny zapach może być łatwo wyczuwalny przez większość ludzi przy stężeniach pomiędzy 2,5 i 5 ppm w powietrzu.

Ekspozycja na benzen może mieć miejsce w rafineriach, zakładach chemicz-nych i petrochemicznych oraz na jednostkach wiertniczych. Benzen przedostaje się do ludzkiego organizmu poprzez układ oddechowy, skórę lub układ pokarmowy.

Benzen jest szkodliwy dla ludzkiego organizmu, jeśli kontakt następuje przez układ oddechowy lub skórę. Może prowadzić do podrażnienia oczu i skóry, powo-dując jej wysuszenie i łuszczenie się. Ekspozycja na działanie benzenu może skut-kować podrażnieniem nosa i gardła. Może powodować zawroty głowy, zamrocze-nie, ból głowy i wymioty. Wysoka ekspozycja na działanie benzenu może powo-dować konwulsje, śpiączkę lub arytmię serca prowadzącą do śmierci.

Wielokrotna ekspozycja na działanie benzenu może doprowadzić do uszkodze-nia komórek krwi (anemia aplastyczna).

21

Metan

Metan występuje w postaci gazu bezzapachowego i bezbarwnego lub w postaci skroplonej. Stosowany jest jako paliwo i do produkcji organicznych chemikaliów, acetylenu, cyjanowodoru i wodoru.

Metan jest GAZEM ŁATWOPALNYM I MOŻE STWARZAĆ DUŻE RYZY-KO POŻARU I WYBUCHU.

Ponadto, bardzo wysokie stężenie metanu może doprowadzić do uduszenia z powodu braku tlenu. Skroplony metan w kontakcie ze skórą może spowodować odmrożenie.

Rozpuszczalniki

Wiele rozpuszczalników, jak np. nafta, benzyna, substancje usuwające farbę, odtłuszczacze jest nie tylko palnych, ale także szkodliwych dla organizmu ludzkie-go – wdychanie ich przy dużych stężeniach może spowodować uszkodzenie cen-tralnego systemu nerwowego. Może to objawiać się zawrotami głowy, sennością, brakiem koncentracji, bólem głowy, śpiączką i śmiercią.

Nigdy nie należy stosować rozpuszczalników w celu usunięcia farby lub po-dobnych substancji z rąk. W kontakcie ze skórą rozpuszczalniki 10-krotnie mocniej przenikają do organizmu niż gaz zawierający duże ilości rozpuszczalników, który przedostaje się do organizmu przez układ oddechowy.

Materiały promieniotwórcze o niskiej aktywności właściwej (LSA)

Materiały promieniotwórcze występują w naturze w różnych stężeniach w zło-żach węglowodorów w wielu rejonach świata. Obecnie uważa się, że materiały te mogą być przyczyną tworzenia się promieniotwórczych osadów (i szlamu), zali-czanych powszechnie do promieniotwórczych osadów o niskiej aktywności wła-ściwej (LSA).

Do takich osadów należą siarczan baru i siarczan strontu, wymywane ze złóż skalnych przez naturalnie występujący rad. Promieniotwórcze osady emitują pro-mieniowanie alfa, beta i gamma co, w połączeniu z fizycznymi właściwościami promieniotwórczych osadów LSA, może stanowić problem w przypadku, gdy taki osad lub szlam musi być usunięty, zgromadzony lub unieszkodliwiony.

Poziom promieniowania radioaktywnego może mieścić się w granicach od nie-znacznie powyżej tła promieniowania do poziomu wymagającego wydzielenia specjalnych stref i zatrudnienia doświadczonego personelu.

Inne substancje

Włókno: syntetyczne włókno mineralne jest powszechnie stosowaną nazwą włóknistych nieorganicznych produktów ze skał, gliny, żużlu i/lub szkła. Włókna klasyfikowane są następująco: – włókno szklane (wata szklana/włókno szklane); – wełna mineralna (wełna żużlowa/wata żużlowa); – włókno ceramiczne.

22

Długotrwała ekspozycja na duże stężenie syntetycznych włókien mineralnych może zwiększać ryzyko zachorowania na raka płuc. Zjawisko to zaobserwowano wśród pracowników produkujących syntetyczne włókna mineralne. Inspektorzy zazwyczaj nie są narażeni na stężenia i czas trwania ekspozycji, które można zali-czyć do wysokiego ryzyka. Jednakże ekspozycja na niskie stężenia może powodo-wać podrażnienie skóry i układu oddechowego.

Wyciek z instalacji chłodniczej

Amoniak. Amoniak jest stosowany jako czynnik chłodniczy w instalacjach chłodniczych na statkach przetwórczych i w ładowniach. Normalne ciśnienie amo-niaku wynosi około 20 barów. Amoniak ma charakterystyczny zapach, nawet przy niskich stężeniach. Wpływ amoniaku na organizm ludzki przedstawia poniższa tabela:

Stężenie: (ppm)

Wpływ na organizm ludzki:

20-50 Charakterystyczny zapach

40-100 Podrażnienie oczu i układu oddechowego

400-700 Silne podrażnienie oczu i układu oddechowego – możliwe nie-odwracalne zmiany

1700 Silny kaszel, skurcz oskrzeli, półgodzinna ekspozycja może prowadzić do śmierci

5000-10000 Skutek śmiertelny

Ditlenek węgla (CO2): CO2 występuje w sposób naturalny w wydychanym powie-trzu. Wysokie stężenia tego gazu mogą być jednak niebezpieczne dla zdrowia. CO2 jest gazem bezbarwnym i cięższym od powietrza. Wyższe stężenie dwutlenku węgla może występować w dolnych partiach zbiorników, w pobliżu dna. Niskie stężenia dwutlenku węgla – poniżej 5% nie są traktowane jako niebezpieczne. Stężenie CO2 powyżej 5% może powodować przyspieszony oddech i śmierć. Długotrwała ekspo-zycja na działanie CO2 może powodować utratę świadomości i śmierć.

Propan/butan: Z uwagi na ogromne zagrożenie pożarowe, te dwa produkty za-zwyczaj nie są przewożone na statkach, z wyjątkiem statków przewożących ładun-ki niebezpieczne, np. gazowców. Wdychanie wysokiego stężenia tych gazów może powodować arytmię serca i uczucie duszenia się.

Czynnik chłodniczy grupy I. Czynniki te nie są trujące i nie stwarzają ryzyka pożaru. Najczęściej określane są jako freony. Czynniki chłodnicze grupy I składają się z chlorowcopochodnych węglowodorów. Stosuje się je w instalacjach chłodni-czych na statkach przetwórczych i w ładowniach.

CFC = chlorofluorowęglowodory (tj. R-11, R-12). Stosowanie tych czynników na nowo budowanych statkach jest zabronione, ale dopuszcza się ich stosowanie na statkach istniejących.

23

HCFC = wodorochlorofluorowęglowodory (tj. R-22). Czynniki te mogą w dal-szym ciągu być stosowane na statku, ale rozpoczął się proces wycofywania ich z użytku.

HFC = fluorowęglowodory (tj. R-134a, R-404a, R410a, R-507). Czynniki te stosowane są obecnie w większości nowych instalacji chłodniczych.

Ekspozycja na działanie czynnika chłodniczego grupy I może powodować po-drażnienie oczu i/lub skóry. Wysokie stężenie tych czynników może powodować zawroty głowy, skurcze, jak również zaburzenie centralnego układu nerwowego i przerwanie akcji serca. Należy pamiętać, że czynniki te wypierają tlen.

Czynniki chłodnicze są bezzapachowe.

Amoniak w ładowniach do przewozu ryb

Należy zwrócić uwagę na niebezpieczeństwo występowania amoniaku w ła-downiach do przewozu ryb, w których przechowywane są sieci rybackie na czas remontu statku lub amoniaku w studzienkach zęzowych na statkach rybackich, który wydziela się w procesie gnicia ryb i odpadów rybnych.

Emisja wodoru z anod i /lub akumulatorów

Wodór (H2) powstaje w wyniku elektrolitycznej reakcji w akumulatorach cyn-kowo/węglowych i akumulatorach alkalicznych. Mieszanina wodoru (H2) i tlenu (O2) może tworzyć bardzo wybuchową substancję. Wodór jest gazem lekkim i wy-piera tlen (O2) z powietrza. Zaleca się, aby osoby wchodzące do pomieszczenia akumulatorów lub innych zamkniętych pomieszczeń, w których są przechowywane akumulatory, były wyposażone w miernik zawartości tlenu w atmosferze.

2.2 Prace prowadzone w przestrzeni zamkniętej

Przykłady prac prowadzonych w przestrzeniach zamkniętych: prace spawalnicze, cięcie, lutowanie, malowanie, skrobanie, czyszczenie strumieniowo-ścierne, odtłusz-czanie. Atmosfera niebezpieczna może powstawać podczas różnych procesów. W wielu przypadkach stosuje się rozpuszczalnik do czyszczenia lub odtłuszczania, a pary tego rozpuszczalnika w zamkniętej przestrzeni są trujące. Należy pamiętać, że podczas wykonywania tzw. prac gorących zużywa się tlen z pomieszczenia.

Spawanie

Podczas wykonywania prac gorących na powierzchniach z powłoką malarską wytwarza się szereg gazów, które mogą być bardzo toksyczne. Toksyczny gaz może wytwarzać się podczas wykonywania prac gorących w zbiorniku przyległym do przestrzeni zamkniętej, w której przeprowadzany jest przegląd.

Malowanie

Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku, gdy w rejonie przepro-wadzanego przeglądu wykonywane jest malowanie natryskiem, podczas którego bardzo małe cząsteczki farby mieszają się z powietrzem. Mieszanina ta może być bardzo toksyczna, jeżeli przedostanie się do układu oddechowego człowieka.

24

Szlifowanie

Podczas szlifowania mogą się wytwarzać różne mieszaniny pyłu. Przedostawa-nie się pyłu metalowego do organizmu człowieka poprzez układ oddechowy zależy od fizycznych i chemicznych właściwości pyłu i wielkości cząsteczek pyłu. Pył metalowy może powodować zatrucie parami cynku i bronchit.

Czyszczenie strumieniowo-ścierne

Zagrożenia związane z czyszczeniem strumieniowo-ściernym w dużej mierze zależą od materiału poddawanego śrutowaniu oraz od wielkości i składu ścierniwa.

Niektóre ścierniwa stosowane w śrutowaniu zawierają substancje rakotwórcze takie, jak kwarc, nikiel, ołów i związki ołowiu.

W czasie śrutowania, zawartość substancji rakotwórczych może ulec zwiększe-niu w zależności od powierzchni materiału poddawanego śrutowaniu.

Czyszczenie strumieniowo-ścierne na mokro

Podczas czyszczenia strumieniowo-ściernego na mokro mogą wytwarzać się ae-rozole. Aerozole to rozproszone ciała stałe lub ciecze w powietrzu, które są zbyt małe, by mogły utrzymywać się w powietrzu przez długi okres. Aerozole mogą transportować reaktywne chemikalia głęboko do płuc w sposób powodujący bar-dzo wysokie narażenie.

Aerozole mogą tworzyć się z kurzu, zanieczyszczeń i czyszczących środków chemicznych podczas wysokociśnieniowego czyszczenia różnych powierzchni.

Badania nieniszczące

Chemikalia stosowane do badań nieniszczących także mogą być niebezpieczne. Większość przyrządów ultradźwiękowych do pomiarów grubości nie jest iskrobez-pieczna.

3 Badanie atmosfery

3.1 Postanowienia ogólne

Należy pamiętać, że niektóre gazy i pary są cięższe od powietrza i będą groma-dzić się w dolnej części przestrzeni zamkniętej.

Gazy lżejsze od powietrza będą gromadzić się w górnej części przestrzeni za-mkniętej.

Oznacza to konieczność sprawdzenia wszystkich obszarów przestrzeni za-mkniętej (góra, część środkowa, dół) za pomocą odpowiednio kalibrowanych przy-rządów pomiarowych celem określenia rodzaju występujących gazów. Ten sam zbiornik może zawierać w różnych rejonach różne gazy. Jeśli badanie wykryje niezadowalającą ilość tlenu lub obecność toksycznych gazów czy par, przestrzeń musi zostać poddana wentylacji i powtórnemu badaniu przed wejściem do niej.

W przypadku wątpliwości, czy gaz, który ma być mierzony jest cięższy lub lżejszy od powietrza, gaz ten należy porównać z masą cząsteczkową powietrza.

25

Ciężar powietrza: 28,8 moli. Metan (CH4) jest lżejszy od powietrza. Wszystkie gazy powstałe z cieczy w normalnych warunkach są cięższe od po-

wietrza (wyjątek stanowi amoniak).

1

Methane (lighter than air)

Metan (lżejszy niż powietrze)

Carbon monoxide(the same as air)

Tlenek węgla (taki jak powietrze)

Hyd e (he r)

rogen sulfidavier than ai

Siarkowodór (cięższy od powietrza)

Nie należy wchodzić do zbiornika dopóki atmosfera wewnątrz tego zbiornika nie

zostanie całkowicie zbadana za pomocą uznanych i skalibrowanych przyrządów. Aby potwierdzić, że atmosfera we wszystkich obszarach zbiornika, szczególnie

na dole zbiornika, jest bezpieczna należy wykonać następujące badania: – badanie atmosfery ubogiej w tlen, – badanie stężenia gazów palnych w atmosferze, i/lub – badanie zawartości substancji toksycznych w atmosferze.

Badając atmosferę w zbiorniku należy najpierw określić zawartość węglowodo-ru w % objętościowych.

Nie należy używać mierników gazów palnych dopóki zawartość gazu palnego w atmosferze nie będzie poniżej dolnej granicy wybuchowości (DGW). Jeżeli po-miar gazu palnego wykonywany jest przy wyższym stężeniu, czujnik katalityczny miernika może ulec uszkodzeniu.

Dostępne są uniwersalne przyrządy o pomiarowym zakresie 0-100% objęto-ściowych i 0-100% DGW.

3.2 Przyrządy pomiarowe

Mierniki zawartości tlenu oraz stężenia gazów palnych powinny być wyskalo-wane w procentach. Miernik tlenu powinien wskazywać 20,8 % zawartości tlenu w pomieszczeniu poddanym badaniu. Wskaźnik stężenia gazów palnych powinien pokazywać stężenie w procentach w bezpiecznym zakresie 0-10% dolnej granicy wybuchowości (DGW), idealny stan to 0%.

Przyrządy pomiarowe dostępne są w różnych postaciach – zasilane ręcznie po-przez zgniatanie gumowej gruszki lub mieszka, lub przy pomocy baterii, dając odczyt analogowy lub cyfrowy.

26

Należy sobie zdawać sprawę, że jeżeli do pomiaru gazów toksycznych używa się wykrywacza rurkowego Draegera lub równoważnego urządzenia, potrzebna jest odpowiednia ilość czasu, aby próbka gazu przeszła przez rurkę wykrywacza. Należy zawsze postępować zgodnie z instrukcją producenta.

Jeżeli stosowana jest ręczna pompka gumowa, zazwyczaj potrzebne jest ści-śnięcie pompki około 4 razy na każdy metr rurki pomiarowej wykrywacza. Jeżeli stosowane są pompki zasilane baterią, wystarczy około 10 sekund pompowania na każdy metr rurki pomiarowej wykrywacza.

4 Wentylacja

Aby usunąć szkodliwe gazy i pary z przestrzeni zamkniętej, konieczna może być jej wentylacja za pomocą dmuchawy, pompy parowej strumieniowej lub wen-tylatora. Istnieje kilka sposobów wentylacji przestrzeni zamkniętej. Wybór metody wentylacji i niezbędnego wyposażenia zależy od rozmiarów otworów przestrzeni zamkniętej, konieczności rozrzedzenia gazów (np. należy zwrócić uwagę na to, czy są to gazy palne) oraz źródła powietrza do wentylacji.

W określonych warunkach, kiedy gazy palne lub opary spowodowały zmniej-szenie zawartości tlenu, lecz ich stężenie jest zbyt duże by mogły się palić, wenty-lacja mechaniczna może rozrzedzić je aż do wartości stężenia w zakresie wybu-chowości. W przypadku gdy w zamkniętej przestrzeni stosuje się gazy obojętne (np. dwutlenek węgla, azot), przed wejściem inspektora do przestrzeni należy ją dobrze przewentylować i ponownie sprawdzić.

Typowe metody wentylacji wymagają użycia przewodów o dużym przekroju; jeden koniec przewodu jest podłączony do wentylatora, a drugi wpuszczony przez właz lub otwór. W przypadku włazów przewód wentylacyjny powinien zostać doprowadzony do dna przestrzeni (patrz rysunek) w celu rozrzedzenia lub wypar-cia wszystkich szkodliwych gazów i par.

Wlot powietrza powinien się znajdować w miejscu pozwalającym na zasysanie wyłącznie świeżego powietrza.

Schemat wentylacji:

Tam, gdzie to możliwe, wentylację należy prowadzić w sposób ciągły, ponie-

waż w wielu zamkniętych przestrzeniach niebezpieczna atmosfera zacznie się two-rzyć ponownie w momencie przerwania wentylacji.

Wszystkie otwory powinny być otwarte w celu wentylacji i wyjścia awaryjnego.

27

5 Odizolowanie przestrzeni Odizolowanie przestrzeni zamkniętej polega na wyłączeniu jej z eksploatacji

poprzez zastosowanie jednego lub kilku poniższych środków: Odcięcie źródeł zasilania:

Odcięcie źródeł energii elektrycznej, najlepiej poprzez zastosowanie wyłącznika odłączającego urządzenie. Zaślepienie rurociągu i upust czynnika, zawory zabezpieczające:

Rurociągi ładunkowe, balastowe, rurociągi gazu obojętnego, rurociągi powie-trza i hydrauliczne. Rurociąg gazu obojętnego powinien być zaślepiony. Należy sprawdzić zaślepienie rurociągu każdego zbiornika, jeżeli istnieje potrzeba wejścia do zbiornika podczas zobojętniania atmosfery w zbiorniku lub gdy w innych zbior-nikach atmosfera jest obojętna lub zawierają one węglowodory. Rozłączenie:

Rozłączenie połączeń mechanicznych na urządzeniach napędzanych mecha-nicznie tam, gdzie to możliwe. Zabezpieczenie:

Zabezpieczenie ruchomych części mechanicznych wewnątrz przestrzeni zamknię-tej, np. za pomocą zasuw, łańcuchów, podkładek, klocków czy innych urządzeń. Tablice informacyjne:

Odpowiednie tablice informacyjne, wyraźnie określające przestrzeń oraz zawiera-jące wymagania dotyczące wejścia do zamkniętej przestrzeni powinny być umiesz-czone w ważnych pomieszczeniach na statku, takich jak mostek, pomieszczenie ste-rowania operacjami ładunkowymi, centrala manewrowo-kontrolna.

Zaślepienie, odcięcie i zabezpieczenie urządzenia

28

6 Zagrożenia ogólne/fizyczne

6.1 Ekstremalne temperatury

Ekstremalnie wysokie lub niskie temperatury mogą stanowić zagrożenie dla in-spektora.

Ekstremalnie niska temperatura. Przebywanie w środowisku, w którym panuje eks-tremalnie niska temperatura może być przyczyną hipotermii lub bardzo niskiej tem-peratury ciała, niebezpiecznej dla organizmu człowieka. Innym poważnym skutkiem przebywania w ekstremalnie niskiej temperaturze jest odmrożenie lub zmarznięcie wystających części ciała takich, jak palce u rąk, palce u nóg, nos i płatki uszu. Hipo-termia wymaga natychmiastowej pomocy medycznej; brak pomocy lekarskiej może mieć fatalne skutki.

Symptomami hipotermii są uskarżania się na nudności, zmęczenie, zawroty głowy, skłonność do irytacji lub euforii. Inspektorzy mogą także odczuwać ból rąk, stóp, uszu i silne dreszcze. W takiej sytuacji należy umieścić ich w ogrzanym miej-scu i poszukać pomocy medycznej, jeśli jest taka potrzeba.

Ekstremalnie wysoka temperatura. Osoba pracująca w bardzo wysokiej temperaturze traci wraz z potem wodę i sole mineralne. Utratę wody i soli mineralnych należy wyrównywać pijąc wodę i przyjmując sól. Ilość wypitego płynu powinna być równa ilości utraconego płynu. Przeciętnie, by uzupełnić utracony płyn należy co godzinę wypijać około 1 litra wody. Na stanowiskach pracy należy zapewnić w dużej ilości wodę pitną i należy zachęcać pracowników do picia wody co 15, 20 minut nawet wtedy, gdy nie czują pragnienia. Można również pić specjalne napoje, które uzupeł-niają deficyt płynu i elektrolitów w organizmie. Nie WOLNO pić alkoholu, ponie-waż alkohol odwadnia organizm.

Inspektor, który jest przyzwyczajony do wysokiej temperatury, traci wraz z po-tem stosunkowo mało płynu i soli mineralnych i dlatego też ilość soli dostarczanej organizmowi w normalnej diecie jest zwykle wystarczająca, aby utrzymać równo-wagę elektrolitów w organizmie. Inspektorowi, który nie jest przyzwyczajony do wysokiej temperatury i który może pocić się przez cały i często, do posiłków nale-ży podawać dodatkową ilość soli. Nie zaleca się podawać soli w tabletkach, po-nieważ sól nie przenika do organizmu tak szybko jak woda lub inne płyny. Zbyt duża ilość soli w organizmie może powodować podwyższenie temperatury ciała, zwiększone pragnienie i nudności. Osoby, które są na diecie z ograniczeniem soli powinny skonsultować z lekarzem potrzebę spożywania dodatkowej ilości soli.

W czasie wykonywania prac w ekstremalnie wysokich temperaturach należy tak ustalić godziny pracy, aby uniknąć narażenia na najwyższe temperatury panujące w ciągu dnia. Dobrym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest wykonywanie prac wie-czorami lub wcześnie rano. Reakcja organizmu na ekstremalnie wysokie tempera-tury jest sprawą indywidualną. Nigdy nie należy ryzykować i należy szczególnie uważać, gdy praca jest wykonywana w mikroklimacie gorącym. Tempo pracy i przerwy na odpoczynek należy dostosować do panującej temperatury.

29

6.2 Zagrożenia związane z zasypaniem pracownika

Sypkie, granulowane materiały, takie jak ziarno, piasek, węgiel lub podobne materiały przechowywane w ładowniach lub zbiornikach, mogą powodować zasy-panie i uduszenie się pracownika. Materiał sypki może utworzyć twardą skorupę lub rodzaj mostu, które mogą załamać się pod ciężarem pracownika.

6.3 Hałas

Hałas wewnątrz przestrzeni zamkniętej może ulec spotęgowaniu z racji jej kon-strukcji i właściwości akustycznych. Nadmierny hałas może nie tylko skutkować uszkodzeniem słuchu, ale także utrudniać porozumiewanie się, powodując, że okrzyk ostrzeżenia nie będzie słyszalny.

6.4 Spadające przedmioty

Osoby pracujące w przestrzeni zamkniętej powinny uważać na spadające przedmioty, szczególnie w przestrzeni, do której wejście znajduje się u góry oraz w przypadku, gdy nad nimi wykonywane są prace.

6.5 Mokre, śliskie powierzchnie

Mokre, śliskie powierzchnie mogą spowodować pośliźnięcie się i upadek pra-cowników, a w konsekwencji obrażenia lub śmierć. Na mokrej powierzchni będzie wzrastać również prawdopodobieństwo porażenia elektrycznego wszędzie tam, gdzie występuje sieć elektryczna, bądź używane są narzędzia czy wyposażenie elektryczne.

7 Wytyczne dotyczące stosowania własnych mierników gazu

W celu wykrycia jakichkolwiek „kieszeni gazu” lub braku tlenu w pomieszcze-niu inspektor powinien używać własnego miernika stężenia tlenu lub miernika wielogazowego z sygnalizacją dźwiękową.

Jest to szczególnie ważne w przypadku wejścia do zbiorników i/lub pustych przestrzeni o skomplikowanej geometrii, w których istnieje duże prawdopodobień-stwo wystąpienia „kieszeni powietrza” i niskiej zawartości O2 i w których akcja ratunkowa może być utrudniona.

Zaleca się stosowanie mierników wielogazowych, mierzących jednocześnie stę-żenie tlenu, gazów palnych, siarkowodoru i tlenku węgla w powietrzu.

Należy pamiętać, ze czujniki tlenku węgla (CO) mogą także wykrywać niskie stężenia wodoru (H2), co ułatwia wykrywanie obecności CO/ H2 w przestrzeni. Wodór będzie wydzielał się podczas pracy anod.

Większość przyrządów pomiarowych ma ograniczone możliwości pomiarowe. Czujniki stosowane w przyrządach mogą ulec zniszczeniu, jeżeli są narażone na działanie wysokiego stężenia mierzonych gazów (np. powyżej 100% (DGW)), mają niedrożne filtry lub narażone są na oddziaływanie trucizn katalizatora (związków silikonowych, ołowiu, siarki i kwasu chlorawego).

Inspektor powinien mieć włączony osobisty miernik gazowy przed wejściem do przestrzeni zamkniętej.

30

7.1 Próba funkcjonalna i kalibracja

Różnica pomiędzy próbą funkcjonalną i kalibracją: – próba funkcjonalna jest określana jako sposób sprawdzenia kalibracji przy uży-

ciu gazu wzorcowego o znanym stężeniu w celu wykazania, że reakcja przyrzą-du na gaz wzorcowy mieści się w ustalonych granicach;

– kalibracja jest określana jako wyregulowanie reakcji przyrządu względem zna-nego/testowego stężenia gazu. Próbę funkcjonalną lub kalibrację przenośnych mierników gazu z bezpośrednim

odczytem należy wykonywać każdorazowo przed ich użyciem zgodnie z instruk-cjami producenta, stosując odpowiedni gaz wzorcowy.

Jeśli wynik próby funkcjonalnej przyrządu pomiarowego jest negatywny, przy-rząd ten należy wyregulować przy pomocy kalibracji przed jego dalszym użyciem.

Gazy standardowe stosowane do sprawdzenia kalibracji dostępne są w poręcz-nych pojemnikach. W celu zapewnienia dokładnej kalibracji wszystkich mierników gazu wymagane są co najmniej dwa punkty pomiarowe w całym zakresie pomia-rowym.

Uwaga: Inspektorzy nigdy nie powinni używać własnych mierników stężenia gazu w celu sprawdzenia, czy wejście do przestrzeni zamkniętej jest bezpieczne. Obowiązkiem armatora jest zapewnienie inspektorom bezpiecznych warunków w przestrzeni zamkniętej.

8 Przygotowanie do przeglądu

8.1 Czyszczenie

Przed przystąpieniem do przeglądu, zbiorniki i przestrzenie zamknięte należy odpowiednio wyczyścić, usunąć z nich wodę, osad, zanieczyszczenia i pozostałości olejowe, tak aby uwidocznić wszelkie oznaki nadmiernej korozji, znacznych od-kształceń, pęknięć, uszkodzeń i innych symptomów pogorszenia się jakości kon-strukcji. Wejście do zbiornika jest niecelowe, jeśli dno zbiornika nie jest widoczne, a celem przeglądu jest inspekcja dna zbiornika. Do czyszczenia zbiornika można użyć stałych systemów czyszczenia zbiorników.

Jednakże, aby uzyskać zadowalającą czystość zbiornika w miejscach przesło-niętych, może być potrzebne użycie przenośnych maszyn myjących.

Z reguły nie należy przeprowadzać przeglądów zbiorników, w których wyko-nywane są czynności odmulające, ponieważ mogą one potencjalnie podnieść po-ziom stężenia gazów.

W przypadku potrzeby wejścia do zbiornika paliwa ciężkiego, oleju smarnego lub oleju napędowego należy zwrócić szczególną uwagę na stan czystości zbiorni-ka i atmosferę wewnątrz zbiornika. Nie są dokładnie opisane skutki długotrwałej ekspozycji na substancje znajdujące się w tych zbiornikach.

31

8.2 Oświetlenie W czasie inspekcji zbiornika tam, gdzie to możliwe należy zapewnić oświetle-

nie naturalne poprzez otwarcie wszystkich luków zbiornika. Podczas prowadzenia prac w przestrzeniach zamkniętych należy zawsze mieć ze sobą latarkę kieszonko-wą (jako zapasowe źródło światła) na wypadek awarii oświetlenia. Oświetlenie w przestrzeniach zamkniętych może nie być wystarczające i wtedy należy zasto-sować lampę warsztatową lub latarkę.

Lista kontrolna

Lista kontrolna dotycząca wejścia do zamkniętych przestrzeni INSPEKTOR NIE POWINIEN WCHODZIĆ DO ZAMKNIĘTEJ PRZE-STRZENI, DOPÓKI NIE WYPEŁNI LISTY KONTROLNEJ I NIE WYJA-ŚNI WSZYSTKICH WĄTPLIWOŚCI ORAZ DOPÓKI SAM NIE UZNA, ŻE PRZESTRZEŃ TA JEST BEZPIECZNA. OSTATECZNA DECYZJA NA-LEŻY DO INSPEKTORA.

TAK NIE 1. SPOTKANIE DOTYCZĄCE ŚRODKÓW BEZPIECZEŃSTWA

Czy przed przystąpieniem do przeglądu odbyło się spotkanie w sprawie omówienia wszystkich zagadnień dotyczących bezpiecznego wejścia do przestrzeni zamkniętej?

Czy będzie ci ktoś towarzyszył podczas wejścia do przestrzeni zamkniętej?

2. ZEZWOLENIE (Zezwolenie na wejście jest potwierdzeniem, zwykle w formie pisemnej, że atmosfera w prze-strzeni zamkniętej została zbadana przez wykwalifikowaną osobę i że wejście do niej jest bez-pieczne; określa ono również środki ostrożności jakie należy przedsięwziąć, potrzebne wyposa-żenie, etc. oraz zakres prac, które mają być wykonane.)

Czy zezwolenie na wejście do przestrzeni zostało udzielone?

Czy zezwolenie jest ważne?

3. SPRAWDZENIE Czy przyrządy pomiarowe używane do badania atmosfery są właściwie skalibrowane? Czy badania atmosfery przestrzeni zamkniętej były wykonywane przez uprawnionego

chemika okrętowego, osobę kompetentną lub inną uprawnioną osobę? Czy atmosfera przestrzeni zamkniętej była sprawdzona?

4. BADANIE ATMOSFERY Czy poziom tlenu w przestrzeni zamkniętej był nie mniejszy niż 20,8% i nie większy

niż 21%? Czy w zamkniętej przestrzeni występowały gazy/pary toksyczne, palne lub rozrzedza-jące tlen? – Siarkowodór – Tlenek węgla – Metan – Dwutlenek węgla

– Inne związki (wymienić).

32

5. MONITOROWANIE

Czy atmosfera w przestrzeni zamkniętej będzie monitorowana podczas prowadzenia prac?

Pamiętaj – zmiany atmosfery w przestrzeni zamkniętej wynikają z charakteru prowadzonych tam prac, magazynowanych produktów, ruchów statku czy zmian temperatury i mogą zacho-dzić bardzo szybko.

6. WENTYLACJA

Czy przestrzeń zamknięta była wentylowana przed wejściem?

Czy wentylacja będzie kontynuowana podczas wejścia?

Czy wloty powietrza używanego do wentylacji znajdują się w obszarach wolnych od łatwo zapalnego kurzu, par i toksycznych substancji ?

Czy po stwierdzeniu nieodpowiedniego stanu atmosfery i po wentylacji przestrzeni stan atmosfery został powtórnie sprawdzony?

7. ODIZOLOWANIE ZAMKNIĘTEJ PRZESTRZENI

Czy przestrzeń zamknięta została odizolowana od innych systemów? Czy odłączono urządzenia elektryczne? Czy rozłączono wszystko to, co można było i należało rozłączyć? Czy urządzenia mechaniczne zostały zablokowane, unieruchomione i rozłączone, tam

gdzie to było konieczne? Czy rurociągi ciśnieniowe zostały zaślepione, a czynnik spuszczony? Czy umieszczono odpowiednie tablice informacyjne w ważnych pomieszczeniach na

statku i przy wejściu do przestrzeni zamkniętej? 8. ODZIEŻ/WYPOSAŻENIE

Czy jest wymagane specjalne ubranie (buty, kombinezony chemiczne, okulary itp.)? Czy jest wymagane specjalne wyposażenie (np. wyposażenie ratownicze, środki

łączności, kamizelki ratunkowe, tratwy robocze o wzmocnionej konstrukcji, itp.)? Czy są wymagane specjalne narzędzia (np. nie wywołujące iskrzenia, w wykonaniu

iskrobezpiecznym? 9. SZKOLENIE

Czy zostałeś przeszkolony w zakresie bezpiecznego wejścia do takiej przestrzeni i czy wiesz, jakie środki ostrożności należy przedsięwziąć?

10. OSOBA ASEKURUJĄCA/AKCJA RATOWNICZA

Czy na zewnątrz przestrzeni zamkniętej będzie osoba asekurująca, pozostająca w stałym kontakcie wzrokowym lub słuchowym z osobą wewnątrz przestrzeni?

Czy osoba asekurująca będzie w stanie słyszeć i widzieć osobę wewnątrz przestrzeni przez cały czas?

Uwaga: Inspektor nie powinien wchodzić do zbiornika/pomieszczenia, które wymagają użycia aparatu od-

dechowego/maski gazowej.

33

REQUIREMENTS FOR SAFE ENTRY TO CONFINED SPACES

34

1 APPLICATION

The present Publication specifies the basic standards for safe entry into and work within confined spaces and should be regarded as a set of recommendations and guidelines with respect to any persons involved with confined spaces during each survey that is carried out by PRS’ Surveyor.

2 DEFINITIONS AND GENERAL PROVISIONS

2.1 Confined Space

Confined space means a space that has any of the following characteristics: – limited openings for entry and exit; – unfavorable natural ventilation; – not designed for continuous worker occupancy.

It includes, but is not limited to, boilers, pressure vessels, cargo holds, cargo tanks, ballast tanks, double bottoms, double hull spaces, fuel oil, lube oil, sewage tanks, pump-rooms, compressor rooms, cofferdams, void spaces, duct keels, inter-barrier spaces and engine crankcases.

2.2 Competent Person

Competent person means a person with sufficient theoretical knowledge and practical experience to make an informal assessment of the likelihood of a danger-ous atmosphere being present or subsequently arising in the space.

2.3 Responsible Person

Responsible person means a person authorized to permit entry to a confined space and having sufficient knowledge of the procedure to be followed.

2.4 Marine Chemist

A Marine chemist is a person who possesses a current Marine Chemist Cer-tificate issued by the National Fire Protection Association or equivalent.

3 GENERAL HAZARDS

Work in a confined and enclosed space has a greater likelihood of causing fa-talities, severe injuries and illness than any other type of shipyard work or on board ships.

The key hazards associated with confined spaces are: – serious risk of fire or explosion; – loss of consciousness from asphyxiation arising from gas, fumes, vapour or lack

of oxygen; – drowning arising from increased water level; – loss of consciousness arising from an increase in body temperature;

35

– asphyxiation/suffocation arising from free flowing solid (engulfment) or the inability to reach a breathable atmosphere due to entrapment. Surveyors will routinely enter confined spaces that are difficult to access due to

small and/or narrow openings. There may be physical constraints within the space which need to be considered, and the space itself may be cramped permitting only restricted mobility.

Given the usual enclosed and darkened nature of a confined space this activity ideally should not be carried out by personnel suffering from phobias (e.g. claus-trophobia) or who are susceptible to panic or anxiety attacks.

For further details regarding hazards in confined spaces see Annex, section 2, Confined Space Hazards.

4 CONFINED SPACE – SAFE ENTRY POLICY

4.1 General

When requested to enter a confined space: Only enter a confined space when a permit to enter has been issued and if you

consider it is safe to do so, and then only remain in the inside for as long as it is necessary to carry out the work.

It is the full responsibility of the Owner of the confined space (i.e. ship, ship-yard) to make and ensure that the confined space is safe to enter.

The Surveyor has the right to refuse to enter an unsafe and/or unknown space. If he/she is not confident that a space is safe, he/she should report his concerns

and not enter until all safety requirements are met. The Surveyor shall not enter a space that requires the use of a respirator. The Surveyor may wear a respirator or escape pack if required by an Owner’s

policy and only if sufficiently trained in the use of such equipment, BUT the space MUST be safe first.

Note: Do not enter a space first or alone! If in doubt - do not enter - no survey is worth risking life or health for.

4.2 Entering Confined Spaces Adjacent to Loaded Tanks

It is important to be aware that confined spaces may be, or have been, subject to leakage from the adjacent space. The risk is that such leakage often remains unde-tected because the space is not subject to regular gas measurements and ventilation.

Confined spaces adjacent to loaded tanks may be entered, provided the proce-dure for entry as given in section 5 below is completed.

Spaces adjacent to cargo tanks, like cofferdams and double bottom tanks, may contain accumulated residues from previous cargoes and information about these

36

cargoes is needed to determine proper test methods for the atmosphere in the adja-cent spaces.

If a tank is loaded with cargoes having a toxic vapour hazard identified by an entry T in column K of the IBC Code Ch.17, or with a toxic symbol in the Data Sheet, no survey is to be carried out in a confined space adjacent to that tank.

Be aware that toxicants produced by work (like coating, sandblasting and hydro blasting) in the area of a confined space can enter and accumulate in the confined space.

4.3 Entering Confined Spaces Adjacent to Inerted Tanks

When other tanks in an inert condition are either adjacent or interconnected (e.g. pipeline) to the space to be entered, personnel should be alert to the possibility of inert gas leaking into that space through, for example, bulkhead fractures or defec-tive valves. The risk of inert gas leakage, referred to above, can be minimized by maintaining a small but positive pressure in the space to be entered relative to the inert gas pressure. At all times the procedures on the ship are to be followed.

5 CONFINED SPACE – SAFE ENTRY PROCEDURE

5.1 General

Prior to entry into an enclosed space or tank, the following procedure should be applied: a) Safety meeting should be held prior to the survey to discuss all aspects of

safety measures including at least all items given below. b) Entry Permit should be obtained for the space to be entered. See section 6 below. c) Identify the hazards and assess the risks. d) In order to be able to identify the hazards in the space to be surveyed and as-

sess the risks, the following information should be available: – the latest content of the spaces to be surveyed should be identified and the

content in spaces adjacent to them. – for gas carriers: a data sheet for the last cargo should be presented. – for chemical tankers: a data sheet for the previous three cargoes should be

presented. It is the Owner’s responsibility to provide this information.

e) Evaluate ventilation of the space: − check that the tank or enclosed space is empty, has been cleaned and venti-

lated. The Owner is obliged to document that this is carried out. See also 8.1 below.

f) Evaluate the need for isolation of the space. See item 8.2. below. g) Ensure that a standby and/or rescue team is in place. See item 8.3 below. h) Check and evaluate gas measurements taken. For testing and limit values, see

section 6 below:

37

– as a minimum, oxygen measurements should be carried out before entry into the enclosed space. When found necessary, the measurements should be taken under the supervision of the Surveyor.

– in addition, a set of additional control measures should be evaluated de-pending on what kind of tank is to be surveyed. See Annex, Checklist for Entry into Confined Spaces.

The Surveyor should always use his personal gas measuring equipment dur-ing the survey.

i) Evaluate the need for precautions against extreme temperature. See Annex, section 6.1, Temperature extremes.

j) Evaluate the lighting arrangement. See Annex, 8.2, Lighting. k) Evaluate if special clothing and/or equipment are required.

A checklist with the items referred to above, is recommended to be used for evaluation if the space is safe to enter.

If extensive work is to be carried out within a large space, such as a cargo tank, it is recommended that a full assessment of the tank atmosphere is undertaken after the initial tests have been satisfactorily carried out and recorded. The tank atmos-phere should be checked frequently during this entry, with particular attention be-ing placed on testing the work location(s) and places that are inaccessible for test-ing from the deck. On satisfactory completion of this additional atmosphere test, the results should be recorded as required by the appropriate safety procedure in the Safety Management System.

5.2 Entering Confined Spaces Adjacent to Loaded Tanks on Double Hull Tankers – Additional Requirements

The compartmentalized structure in double hull and double bottom tanks makes them more difficult to gas free than conventional tanks and particular care should be taken to monitor the tank atmosphere.

Although entry into double hull or double bottom tanks with adjacent tanks loaded should be kept to a minimum, tank entry will on occasion be required for such purpose as tank inspections.

In relation to the entry procedure above, the following additional recommenda-tions should be strictly enforced.

Once the tank atmosphere meets the entry criteria at each sampling point, actual entry by personnel should be undertaken in two stages.

First stage

The first stage should be for the purpose of atmosphere verification and a gen-eral safety review. The personnel making the entry should be equipped with: – an emergency escape breathing set, – personal gas detector capable of monitoring at least hydrocarbon and oxygen, – portable radio, – emergency light source,

38

– a retrieval harness, – an alternative means of attracting attention, e.g. a whistle.

Second stage

Only after the first stage has verified that the atmosphere throughout the tanks is safe for the intended task should entry for other purpose be permitted.

6 PERMIT-TO-WORK AND PERMIT-TO-ENTER

The ISM Code requires the Company to establish safe practices in ship opera-tion and a safe working environment. This is commonly provided for by a permit-to-work system that is drawn up to provide a formal written safety control system. MOU and FPSO units, not covered by the ISM Code, have a similar permit-to-work system.

A permit-to-work will: – set out the work to be done, the location and the precautions to be taken; – predetermine safe methods of work; – provide a clear record that all foreseeable risks have been considered; – define the precautions to be taken and their sequence; – provide written authority for the confined space to be entered and the work to

start and the time when the work must cease. Entry into a confined space should only be allowed when a separate permit-to-

enter has been issued. This permit should only be issued after tests have taken place to ensure that the atmosphere is safe to breathe.

Note: The use of non-explosion proof equipment like cameras, torches, chipping ham-mers, may be allowed, provided that it is stated in the Entry permit issued and the space is safe for hot work or safe for workers and LEL is measured to 0%.

7 TESTING OF THE ATMOSPHERE

7.1 General

The Initial testing should be carried out by a certified “Marine Chemist” or a “Competent person” or similar accredited person who will issue a certificate stat-ing whether the space is ‘safe for man’ and/or work, and if any special conditions are to be observed.

On a ship this may be the Chief Officer, or other competent person on board. If in doubt of the officer’s qualification, documentation is required to be shown. In no case should the class Surveyor be considered to be a “Competent Person” – even if he is equipped with his own personal testing equipment.

Ventilation should be stopped about 10 minutes before tests are made and not restarted until the tests are completed.

39

40

The testing should be carried out in the following sequence • Oxygen-deficient or -enriched atmospheres • Flammable atmospheres • Toxic atmospheres when considered necessary.

To evaluate the measurements taken, the following limit values should be used.

7.2 Testing for Oxygen

Any atmosphere with less than 20.8% (± 0.2%) oxygen by volume should not be entered. Oxygen measurements should be carried out by, or under the supervi-sion of, the Surveyor immediately before entry into the confined space.

7.3 Testing for Flammable Atmosphere

A space with an atmosphere with more than 1% of the “Lower Flammable Limit” (LFL) or “Lower Explosive Limit” (LEL), on a combustible gas indicator, should not be entered.

The flammability indicator shows the percent within a safety range of 0-10% of the Lower Explosive Limit (LEL) and, ideally, should read 0%.

Combustible gas detectors have normally two measuring ranges 0-100% LEL and 0-10% LEL.

7.4 Testing for Toxic Atmospheres

Toxins are measured in parts per million (ppm). Under no circumstances should the Surveyor enter a confined space exceeding the limits specified below. Different testing bodies throughout the world may, however, have different acceptance limits.

Gas Gas Limit 8 hour work shift [ppm]

Limit 15 min working [ppm]

Benzene (C6H6) 1 5

Hydrogen Sulphide (H2S) 5 20

Carbon Dioxide (CO2) 5 30

Carbon Monoxide (CO) 25 50

Nitrogen Dioxide (NO2) 1 3

Nitrogen Monoxide (NO) 25 50

Sulphur Dioxide (SO2) 2 5

For ships with inert gas systems, trace amounts of various toxic gases may in-

crease the hazard of exposure for personnel. Normally, a steady 21% by volume of oxygen reading will be sufficient to di-

lute these gases to below their “Threshold Limit Value” (TLV).

41

Note: Never trust one’s own senses to determine if the air in a confined space is safe! Many toxic gases and vapours can neither be seen nor smelled, nor can the level of oxygen present be determined.

Be aware that some chemicals have a lower TLV value than odour value. Gases from these substances will not be traceable by smell before they are dangerous to health.

7.5 Testing Instruments

For further details, see Annex, section 8, Personal Protection Equipment (PPE), and 3.2, Testing Instruments.

Note: When Draeger tube or equivalent is used for detecting toxic gases the sam-

pling gas should have sufficient time to pass through the sampling hose. If manual hand rubber pump is used, approx. 4 squeezes are needed for each

metre of the sampling hose. If battery driven pumps are used, approx. 10 sec. for each metre of sampling

hose should be sufficient.

8 PREPARATION FOR ENTERING CONFINED SPACES

8.1 Ventilation

Ventilation should be continuous where possible because in many confined spaces the hazardous atmosphere will form again when the flow of air is stopped. All openings are to be opened for ventilation including emergency exit.

De-ballasting a tank does not guarantee a safe atmosphere. The testing of the atmosphere is still required.

The inert gas fans should not be used to provide fresh air ventilation because contaminants from the inert gas lines could be introduced into the tanks.

For further details, see Annex, section 4, Ventilation.

8.2 Isolation of Space

The Surveyor should evaluate the need for isolation of the confined space from service before entering the space.

The Surveyor should not enter or remain in any ballast or cargo tank if ballast is transferred into or out of any tank, if not agreed beforehand.

For further details regarding isolation of spaces from service, see Annex, sec-tion 5, Isolation of Space.

8.3 Standby / Rescue

Standby

A standby person should be assigned to remain on the outside of the confined space and be in constant contact (visual or two-way voice communication, e.g. walkie-talkie) with the survey team inside. Routines for communication intervals with the survey team should be established.

The standby person: – should not have any other duties than to serve as standby and know who should

be notified in case of emergency; – should never leave his post even after help has arrived and is a key communica-

tion link to others on board; – should be able to communicate sufficiently in a relevant common language.

Communication between watch personnel (Bridge, Cargo Control Room or En-gine Control Room) and standby person should be established.

Rescue

Rescuers must be trained in and follow established emergency procedures and use appropriate equipment and techniques (such as lifelines, respiratory protection, standby persons).

Emergency and evacuation procedures should be agreed and understood by all parties involved in a potential rescue operation.

Steps for safe rescue should be included in all confined space entry procedures. Rescue should be well planned and evidence should be made available that indi-cates drills have been frequently conducted on emergency procedures.

Note: Unplanned rescue, such as when someone instinctively rushes in to help a

downed co-worker, can easily result in a double fatality or even multiple fatalities if there is more than one would-be rescuer.

Over 50% of the workers in confined spaces die while attempting to rescue other workers.

An unplanned rescue could be the last!

9 PERSONAL PROTECTION EQUIPMENT (PPE)

PPE is traditionally regarded as the last line of protection with the emphasis be-ing placed on avoidance and appropriate managerial control methods. However, the potentially hazardous nature and isolated position of those entering a confined space means that, for the Surveyor, PPE may be the first line of protection.

Each confined space will present different hazards and degrees of risk to health and safety, the final provision of PPE should, therefore, be based on an assessment of risk.

As a general rule, the following guidance is offered.

42

Basic Surveyor PPE should include: – body protection (hard wearing overalls with suitable pockets for notebook, etc); – foot protection (steel toecaps (200 joules), steel midsoles, good grip, oil resistant); – head protection (hard hat with chinstraps); – hand protection (hard wearing gloves); – eye protection (protective glasses, goggles); – ear protection (ear defenders or ear plugs – worn subject to communication system); – gas meter – multi-gas meter for measuring of HC, H2S, CO, O2 is recommended; – lighting (hand held with lanyard and appropriate beam width).

Reference List

ISGOTT International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals, fifth edition. Tanker Safety Guide Chemicals, third edition Tanker Safety Guide Liquid Gas, second edition 1995 OCIMF – Health, Safety and Environment at New-building and Repair Shipyards and During Factory acceptance testing (01 July 2003) IACS Recommendation No. 39 – Safe Use of Rafts or Boats for Survey

Annex to Publication No.28/I

Guidelines for Safe Entry to Confined Spaces

1 General

If a Survey is required to be carried out in a: – boiler or pressure vessel, – cargo tank, – ballast tank, – double hull space, – fuel oil tank, – lube oil tank, – cargo hold, – void space, or – similar type of enclosure, the work will take place in a confined space. How to identify a confined space?

A confined space is a space that has any one of the following characteristics: – limited openings for entry and exit; – unfavourable natural ventilation; – not designed for continuous worker occupancy. Limited openings for entry and exit

Confined space openings are limited primarily by size or location. Openings are usually small in size, perhaps as small as 450 mm (18 inches) in diameter, and are difficult to move through easily. Small openings may make it very difficult to get

43

needed equipment in or out of the spaces, especially life-saving equipment when rescue is needed. However, in some cases openings may be very large, for example open-topped spaces such as ships’ holds. Access to open-topped spaces may re-quire the use of ladders, hoists, or other devices, and escape from such areas may be very difficult in emergency situations. Unfavourable natural ventilation

Because air may not move in and out of confined spaces freely due to the de-sign, the atmosphere inside a confined space can be very different from the atmos-phere outside. Deadly gases may be trapped inside, particularly if the space is used to store or process chemicals or organic substances which may decompose. There may not be enough oxygen inside the confined space to support life, or the air could be so oxygen-rich that it is likely to increase the chance of fire or explosion if a source of ignition is present. Not designed for continuous worker occupancy

Most confined spaces are not designed for workers to enter and work in them on a routine basis. They are designed to store a product, enclose materials and proc-esses, or transport products or substances. Therefore, occasional worker entry for survey, inspection, maintenance, repair, cleanup, or similar tasks is often difficult and dangerous due to chemical or physical hazards within the space.

A confined space found in the workplace may have a combination of these three characteristics, which can complicate working in and around these spaces as well as rescue operations during emergencies.

If a survey requires entry to one or more work spaces with the characteris-tics listed above, read the following information – some day it may save life.

2 Confined Space Hazards 1

Examples of Confined Spaces

CONFINED SPACES

Manhole

44

2.1 Hazardous Atmospheres from the Containment in the Tank

The atmosphere in a confined space may be extremely hazardous because of the lack of natural air movement. This characteristic of confined spaces can result in: – oxygen-deficient atmosphere, – flammable atmospheres, and/or – toxic atmospheres.

2.1.1 Oxygen-deficient Atmosphere

General

The health effects and consequences because of lack of oxygen in a confined space are listed in the table below. These effects will take place without any warn-ing such as odour or physical symptoms.

Health effects from lack of oxygen

O2 level Effects

22 % Oxygen enriched atmosphere

20.8% Normal level – Safe for entry (± 0.2%)

19.5% Oxygen deficient atmosphere

16% Impaired judgement and breathing

11% Difficult breathing and death in a few minutes

Lack of oxygen leads very quickly to unconsciousness and death. Lack of oxy-gen may be a problem in all kinds of confined spaces, it is, therefore, considered as the most dangerous factor when considering dangers in a confined space.

The oxygen level in a confined space can decrease because of work being done, such as welding, cutting, or brazing; or, it can be decreased by certain chemical reactions like: rusting, paint drying or through bacterial action (fermentation).

In tanks and/or voids of complicated geometry with high possibility of "pockets of atmosphere" with low O2-content, and where rescue operations may be difficult, the use of a portable oxygen meter with audible alarm is strongly recommended.

Inert gas, N2 and exhaust gases

Inert gas is a non-reactive gas used to prevent possible explosive atmosphere from different cargo vapours.

On Oil Tankers the most common inert gas is the exhaust from oil fired boilers, main- or auxiliary engines. On Chemical Tankers the most common inert gas is nitrogen.

Pure nitrogen is not poisonous itself, but it causes displacement of the natural breathing environment.

Exhaust gas contains hundreds of chemical compositions. Main components are: carbon monoxide, oxygen, nitrogen, water vapour, sulphur dioxide, nitrogen

45

oxides and hydrocarbons. The exhaust gas as described above may cause reduced lung capacity and increased respiratory in addition to irritating mucous membrane in eye, nose and throat.

Total dilution of oxygen by another gas, such as carbon dioxide, will result in unconsciousness, followed by death.

Bulk cargoes

A number of bulk cargoes may cause low level of oxygen in the cargo hold. This is mainly with cargoes like vegetables, grain, timber, forestry products, iron metals, metal sulphide concentrates and coal.

Some bulk cargoes may oxidize which may result in reduced level of oxygen, poisonous gases, or self ignition. Other bulk cargoes may produce poisonous gases without oxidation, especially when they are wet.

2.1.2 Flammable Atmospheres

Two things make an atmosphere flammable: – the oxygen in air, and – a flammable gas, vapour, chemical reaction or dust in a proper mixture.

Different gases have different flammable ranges. If a source of ignition (e.g. a sparking or electrical tool, static electricity, sand blasting) is introduced into a space containing a flammable atmosphere, an explosion will result. An oxygen-enriched atmosphere (above 22%) will cause flammable materials, such as clothing and hair, to burn violently when ignited. Therefore, never use pure oxygen to venti-late a confined space. Ventilate with normal air.

Some bulk cargoes may produce health toxic dust which also will represent an explosive hazard, especially during cargo handling and cleaning.

1

OXYGEN

FLAMMABLE ATMOSPHERE!

FLAMMABLE MATERIAL (GAS, VAPOURS OR DUST)

The Fire Triangle

46

2.1.3 Toxic Atmosphere

Unless a certified Marine Chemist or a competent person has certified a space as safe, assume that any substance (liquids, vapours, gases, mists, solid materials and dust) in a confined space can be hazardous. Toxic substances may range from fast acting poisons to long-term cancer causing carcinogens. Toxic substances can come from the following: – the product stored in the space; – the work being performed in a confined space; – areas adjacent to the confined space.

Some bulk cargoes will act corrosive on skin, eye and mucous membrane.

Products stored in the space:

Chemical products

In cargo tanks for chemicals it is possible to find all types of chemicals. It is very important that the customer provides a Data Sheet for the product that has been stored in the tank and follows the instructions for safety measures according to this.

Health effects as a result of exposure from chemicals, in general, may cause im-mediate headache, nausea, fainting and possible death. Long-term exposure to ben-zene can result in serious blood disorders such as allergy, anaemia and leukaemia.

Chemicals can be absorbed into the structure and/or tank coatings and give off toxic gases at a later stage. When removed or when cleaning out the residue of a stored product, toxic gases can be given off.

It is very important to follow the marking and recommendations as given in the Data Sheet to reduce immediate damage, as well as the risk for long-term damage.

Petroleum products

Most petroleum products are distilled from crude oil which is a product with very high complexity regarding composition of different substances. The composi-tion of crude oil and the products distilled from crude may vary depending on what part of the world the production of crude took place.

Petroleum products may be absorbed into the body by inhalation, absorbed through skin or ingested. Effects to health will depend on how high exposure and for how long. Immediate effects of high exposure can include headaches, tiredness, nau-sea and dizziness. Unconsciousness may occur if exposure is very high. Long-term exposure can result in serious blood disorders, such as anaemia and leukaemia.

Be aware that several of the fuels on the market have different additives to pre-vent e.g. bacteria growth in diesel. These additives may be highly toxic. When the additives are above a certain percentage, they are supposed to be included in the Data Sheet. If the amount of additives is very small, it does not need to be a part of the Data Sheet.

47

Be aware that several of the fuel producers are very reluctant to reveal what kind of additives they are using in fuels, because this is considered to be business sensitive. Extra care should then be taken with respect to cleaning and measuring for the correct toxic product in diesel and fuel oil tanks.

When testing for toxins in a confined space that has contained petroleum prod-ucts, it may be very difficult to decide what toxic gas to measure for. In general, test-ing for the most dangerous toxic product in the composition should be carried out.

If not otherwise stated on the Data Sheet, benzene is the most toxic part in pe-troleum products and measuring for this product should be done. If the readings for benzene are within the limits, all the other natural parts of the petroleum product should be within the acceptance limits.

Hydrogen sulphide, H2S

Hydrogen sulphide is highly toxic and also flammable and is created by the de-cay of organic matter that is found in sewers and sewage treatment plants. H2S may also be found in crude oil tanks, ballast tanks, void spaces and other tanks that have been empty and decomposition of organic material has taken place.

Hydrogen sulphide is heavier than air and has no colour but does have a strong “rotten egg” odour at low concentrations.

Hydrogen sulphide can affect when inhaled and when passed through the skin. Contact can irritate the eyes. Long-term exposure to low levels can cause pain and redness of the eyes with blurred vision. Breathing hydrogen sulphide can irritate the nose, throat and irritate the lungs causing coughing and/or shortness of breath.

Higher exposures can cause a build-up of fluid in the lungs (pulmonary oe-dema), a medical emergency with severe shortness of breath. Exposure can cause nausea, dizziness, confusion, headache and trouble with sleeping. Very high levels can cause immediate death.

Hydrogen Sulphide is a HIGHLY FLAMMABLE GAS and a DANGEROUS FIRE HAZARD.

At high concentrations H2S paralyses neurons inside the nose and the odour cannot be smelled, hence smelling should not be used as an indicator that the tank is free from hydrogen sulphide.

Example: Removal of sludge or mud from a tank-decomposed material can give off deadly hydrogen sulphide gas and/or methane gas.

Benzene

Benzene is a highly flammable liquid which occurs naturally in crude oil, natu-ral gas and some ground waters. It is also manufactured from crude oil and is pre-sent in crude oil vapours.

Benzene evaporates easily, and most people can just detect its distinctive smell at concentrations between 2.5 and 5 ppm in air.

48

Exposure to benzene may occur in oil refineries, chemical and petrochemical plants, including offshore installations. Benzene can be absorbed into the body by inhalation, absorbed through skin or ingested.

Benzene can affect human beings when inhaled and when passed through the skin. It can irritate the eyes and skin with drying and scaling of the skin. Exposure can irritate the nose and throat. Benzene can cause symptoms of dizziness, light-headedness, headache and vomiting. Convulsions and coma, or sudden death from irregular heart beat, may follow high exposure.

Repeated exposure can cause damage to the blood cells (aplastic anaemia).

Methane

Methane is an odourless, colourless gas, or liquid under pressure. It is used as a fuel and in the manufacture of organic chemicals, acetylene, hydrogen cyanide, and hydrogen.

Methane is a HIGHLY FLAMMABLE GAS and a DANGEROUS FIRE and EXPLOSION HAZARD.

In addition to being an explosion hazard, very high levels of methane can cause suffocation from lack of oxygen. Skin contact with liquid methane can cause frost-bite.

Solvents

Many solvents, such as kerosene, gasoline, paint strippers, degreasers are not only flammable, but if inhaled at high concentrations can cause central nervous system (CNS) effects. CNS effects can include dizziness, drowsiness, lack of con-centration, confusion, headaches, coma and death.

Solvents should never be used as cleaners for the purpose of removing paint or similar from hands. If liquid solvents are in contact with skin, they are absorbed through the skin 10 times more efficiently compared to high content solvent gas absorbed into the body through breathing.

LSA’s

Naturally occurring radioactive materials have been known to be present in varying concentrations in hydrocarbon reservoirs in a number of areas of the world. It is now recognised that these materials can give rise to radioactive scales (and sludge), which are usually referred to as Low Specific Activity (LSA) scale.

The scales tend to be barium sulphate and strontium sulphate, which co-precipitate with naturally occurring radium leached out of the reservoir rock; such scales emit alpha, beta and gamma radiation and this, together with the physical properties of the LSA scale, can give rise to problems if such scales or sludge have to be removed, handled or disposed.

Levels of radioactivity can vary from just above background radiation to those requiring restricted areas and classified workers.

49

Others

Fibre: Synthetic mineral fibre is a common description for fibrous inorganic products mainly from rock, clay, slag and/or glass. These fibres can be classified as follows: – fibre glass (glass wool/ fibreglass); – mineral wool (rock wool/ slag-wool); – ceramic fibre.

Long-term exposure in high concentrations may increase risk of lung cancer. This is observed among workers fabricating such products. Surveyors will nor-mally not be exposed to concentration levels or time periods which are considered to be of high risk. However, low concentrations may lead to skin- and respiratory irritation.

Leakage of refrigerating system

Ammonia. Ammonia is used as refrigerant, distributed within cooling system for fish-factory ship and hold area. Normal pressure is approximately 20 bars. Ammo-nia does have a characteristic odour, even for low concentration levels. The health effect and consequences of ammonia are listed in the table below:

Concentration: (ppm)

Health effect:

20-50 Characteristic odour

40-100 Eye and respiratory irritation

400-700 Serious eye and respiratory irritation – possible irreparable damage

1700 Convulsive coughing, bronchial spasm, deadly after ½ h exposure

5000-10000 Deadly

CO2: CO2 naturally occurs in exhaled air, however high concentrations can be

hazardous. CO2 is odourless and is heavier than normal air. Concentrations may occur in the lower part of the tanks, close to the bottom. Low concentrations – be-low 5% are not considered as hazardous. Concentrations above 5% may lead to increased breath intensity and death. Also long-term exposure may lead to uncon-sciousness and death.

Propane/ butane: Because of huge fire hazard related to these two products, they will normally not be found on board ships, except from ships carrying high risk fire hazardous products, i.e. gas carriers. Inhalation of high concentrations may lead to heart arrhythmia (heart rate interruption), and feel suffocating.

Group 1 refrigerant. These refrigerants are non-poisonous and non-fire hazard-ous. The most common name for these products is Freon. Group 1 refrigerants consist of a number of chlorofluorocarbon combinations. Distribution on board ships is mainly within cooling system for fish factory- and hold area.

50

CFC = chlorofluorocarbon (i.e. R-11, R-12). These refrigerants are no longer al-lowed on board new-buildings, but still exist on board existing ships. HCFC = hydro-chlorofluorocarbon (i.e. R-22). These refrigerants may still be found on board, but a phase out program has started. HFC = hydro-fluoro-carbon (i.e. R-134a, R-404a, R410a, R-507). These refriger-ants are presently used for most new refrigerating plant installations.

Exposure to Group 1 refrigerant may cause eye- and/ or skin irritation. High concentrations may cause dizziness, spasm and may affect the central nervous sys-tem and lead to heart rate interruption. Be aware of the fact that refrigerants will displace O2.

Refrigerant gases are odourless.

Ammonia in fish holds:

Note the hazards of ammonia in fish holds where nets are stored when in a pe-riod of refit or from fish, and/or by fish products in fishing ship bilge wells.

Hydrogen emission from anodes and/or accumulators:

Hydrogen gas (H2) is produced from an electrolytic reaction from zincous-/carbon and alkaline accumulators. A mix of hydrogen gas (H2) and oxygen (O2) may form a highly explosive mixture. Hydrogen gas (H2) is a light gas which displaces oxygen (O2). Oxygen measuring equipment is recommended to be used when entering accu-mulator room and other enclosures where accumulators are kept.

2.2 Work Being Performed in a Confined Space

Examples of such include welding, cutting, brazing, painting, scraping, sand blasting and degreasing. Toxic atmospheres are generated in various processes. For example, cleaning solvents are used in many industries for cleaning/degreasing. The vapours from these solvents are very toxic in a confined space. It is also im-portant to be aware that hot work carried out consumes oxygen. Welding

Hot work on all surfaces with coating will create several gases which may be very toxic. This gas may come from hot work being carried out in a tank adjacent to the space being surveyed. Coating

Special attention should be paid when spray coating is carried out in the area of the survey. Spray coating where small size particles are mixed with air will lead to high toxic exposure if inhaled. Grinding

Grinding may cause miscellaneous compositions of dust. Absorption of metal dust into the body through inhalation is dependent on the physical and chemical properties and the size of the particles. Dust like this may cause metal fume fever and bronchitis.

51

Sandblasting

The dangers connected to sandblasting very much depend on the object’s sub-stance and the size and containment of grit.

Several grits used for sandblasting contain carcinogenic substances like quartz, nickel, lead and lead compound.

During sandblasting the containment of carcinogenic chemicals may increase, depending on the surface of the sandblasted area.

Hydro blasting

Hydro blasting may create aerosols. Aerosols are dispersion of solid or liquid particles in air which are small enough to stay in the air for a long period of time. Aerosols may transport reactive chemicals deep into the lungs in a way that causes very high exposure.

Aerosols may be produced from dust, dirt and cleaning chemicals in the process of high-pressure cleaning of miscellaneous surfaces.

NDT operations

Chemicals from NDT operations may also be dangerous. Most ultrasonic thick-ness measuring equipment is not intrinsically safe.

3 Testing

3.1 General

It is important to understand that some gases or vapours are heavier than air and will settle at the bottom of a confined space.

Also, some gases are lighter than air and will be found around the top of the confined space.

Therefore, it is necessary to test all areas (top, middle and bottom) of a confined space with properly calibrated testing instruments to determine what gases are pre-sent. Atmospheres may be different in individual bays of the same tank. If testing reveals oxygen-deficiency, or the presence of toxic gases or vapours, the space must be ventilated and re-tested before entering.

If in doubt whether the gas to be measured is lighter or heavier than air, con-sider the properties for the possible gas in question and compare it with the mole-cule weight of air.

Weight of air: 28.8 mol Methane, CH4 is lighter than air. All gases from liquids under normal conditions are heavier than air (except am-

monia).

52

1

Methane (lighter than air)

Carbon monoxide(the same as air)

Hydrogen sulfide (heavier than air)

No tank is to be entered until the tank atmosphere has been thoroughly tested with approved and calibrated instruments.

The following tests are to confirm that all areas of the tank, bottom in particular, are safe for entry, i.e.: – oxygen-deficient atmosphere, – flammable atmospheres, and/or – toxic atmospheres.

It is important to start the measurement of the tank atmosphere by measuring the HC (Hydrocarbon) content in % by volume and that the combustible gas detec-tor is not used before the atmosphere content is less than Lower Explosive Limit (LEL). If measurement is started at a higher level the catalytic metal filament in the combustible gas detector may be destroyed.

Combination instruments are available with a measuring range 0-100% by vol-ume and 0-100% LEL.

3.2 Testing Instruments

Testing instruments for oxygen and flammability read in percent. The oxygen meter should indicate 20.8% oxygen in the space being tested. The flammability indicator shows the percent within a safety range of 0-10% of the Lower Explosive Limit (LEL) and, ideally, should read 0%.

Testing instruments are available in several different forms, hand powered by squeezing a rubber bulb or bellows, and battery powered giving the indication ei-ther on an analogue gauge or digital read-out.

Be aware that in cases where Draeger tube or equivalent is used for detecting toxic gases, the sampling gas should have sufficient time to pass through the sam-pling hose. It is important to follow the instructions for use given by the manufac-turer of the instrument.

53

As a rule, if a manual hand rubber pump is used, approximately 4 squeezes are needed for each metre of the sampling hose. If battery driven pumps are used, ap-proximately 10 seconds for each metre of sampling hose should be sufficient.

4 Ventilation

Ventilation by a blower, eductor or fan may be necessary to remove harmful gases and vapours from a confined space. There are several methods for ventilating a confined space. The method and equipment chosen are dependent upon the size of the confined space openings, the gases to be diluted (e.g. are they flammable?), and the source of make-up air.

Under certain conditions where flammable gases or vapours have displaced the oxygen level, but are too rich to burn, forced air ventilation may dilute them until they are within the explosive range. Also, if inert gases (e.g. carbon dioxide, nitro-gen) are used in the confined space, the space should be well ventilated and re-tested before a Surveyor may enter.

A common method of ventilation requires a large hose, one end attached to a fan and the other lowered into a manhole or opening. For example, a manhole would have the ventilating hose run to the bottom (see figure) to dilute or displace all harmful gases and vapours.

The air intake should be placed in an area that will draw in fresh air only. Schematic principles for ventilation:

Ventilation should be continuous where possible, because in many confined

spaces the hazardous atmosphere will form again when the flow of air is stopped. All openings are to be opened for ventilation and emergency exit.

5 Isolation of Space

Isolation of a confined space is a process where the space is removed from ser-vice by one or more of the following.

Locking out:

Electrical sources, preferably at disconnect switches remote from the equipment.

54

Blanking and bleeding, securing valves:

Cargo, ballast, IGS, pneumatic and hydraulic lines. The inert gas branch should be blanked off. The appropriate blanking is to be checked at each tank if entry is required while inerting, or gas freeing of other tanks is taking place, or if any other tanks are inerted or contain hydrocarbons. An alternative to pipe blanking would be to remove a section of the branch line.

Disconnecting:

Mechanical linkages on shaft-driven equipment, where possible.

Securing:

Mechanical moving parts within confined spaces with latches, chains, chocks, blocks, or other devices.

Notice boards:

Appropriate notices, which clearly specify which space and prevailing require-ments agreed upon for confined space entry, should be displayed in prominent locations such as bridge, cargo control room, and/or engine control room.

Blanking, locking and securing of equipment:

55

6 General and Physical Hazards

6.1 Temperature Extremes

Extremely hot or cold temperature can present problem for the Surveyor. Cold temperature. At very cold temperatures, the most serious concern is the

risk of hypothermia or dangerously low body temperature. Another serious effect of cold exposure is frostbite or freezing of the exposed extremities, such as fingers, toes, nose and ear lobes. Hypothermia could be fatal in absence of immediate medical attention.

Warning signs of hypothermia can include complaints of nausea, fatigue, dizzi-ness, irritability or euphoria. Surveyors can also experience pain in their extremi-ties (for example, hands, feet, ears) and severe shivering. Surveyors should be moved to a heated shelter and seek medical advice when appropriate.

Heat. A person working in a very hot environment loses water and salt through sweat. This loss should be compensated by water and salt intake. Fluid intake should equal fluid loss. On average, about one litre of water each hour may be re-quired to replace the fluid loss. Plenty of drinking water should be available on the job site and persons should be encouraged to drink water every 15 to 20 minutes even if they do not feel thirsty. Drinks specially designed to replace body fluids and electrolytes may be taken. Alcoholic drinks should NEVER be taken as alcohol dehydrates the body.

An acclimatized Surveyor loses relatively little salt in their sweat and therefore the salt in the normal diet is usually sufficient to maintain the electrolyte balance in the body fluids. For un-acclimatized Surveyors who may sweat continuously and repeatedly, additional salt in the food may be used. Salt tablets are not recom-mended because the salt does not enter the body system as fast as water or other fluids. Too much salt can cause higher body temperatures, increased thirst and nausea. Persons on salt-restricted diets should discuss the need for supplementary salt with their doctor.

When working at extreme temperatures, the working hours should be adjusted to avoid the most extreme temperatures during the day. Working in the evenings and early in the morning is often a good solution to avoid the most extreme condi-tions. How the body reacts to extreme temperatures is very individual. Never take any chances and pay careful attention when performing work in extreme tempera-ture environment. Working speed and rest schedule should be adjusted according to the temperature.

6.2 Engulfment Hazards

Loose, granular material stored in holds or tanks, such as grain, sand, coal or similar material can engulf and suffocate a person. The loose material can crust or bridge over and break loose under the weight of a person.

56

6.3 Noise

Noise within a confined space can be amplified by the design and acoustic properties of the space. Excessive noise cannot only damage hearing, but can also affect communication, such as causing a shouted warning to go unheard.

6.4 Falling Objects

Workers in confined spaces should be mindful of the possibility of falling ob-jects, particularly in spaces, which have a topside opening for entry and where work is being done above the worker.

6.5 Slick/Wet Surfaces

Slips and falls can occur on a wet surface causing injury or death to workers. Also, a wet surface will increase the likelihood for and effect of electric shock in areas where electrical circuits, equipment, and tools are used.

7 Guidelines for Use of Personal Gas Detectors

For detection of any local pockets of gas or lack of oxygen, the Surveyor should use his portable oxygen or multi-gas meter with audible alarm features.

This is especially important when entering tanks and/or voids of complicated geometry with high possibility of "pockets of atmosphere" with low O2-content and where rescue operations may be difficult.

Preferably a multi-gas meter should be used, capable of simultaneous monitor-ing of oxygen, combustible gases and hydrogen sulphide and carbon monoxide.

Note that CO sensors may also be sensitive to low concentrations of hydrogen (H2) therefore it is important to evaluate the possibility for CO/hydrogen in the space. Anodes will generate hydrogen when in use.

Most measuring equipment is sensitive apparatus with limitations for the range they are capable of measuring. Sensors in all measuring equipment may be de-stroyed if exposed to extreme measurements (e.g. above 100% LEL), clogged fil-ters or catalyst poison (silicone, lead, sulphur and chlorous).

The personal protective instrument should be turned on before tank entry.

7.1 Function Test and Full Calibration

The difference between a function (bump) test and a full calibration: – A function (bump) test is defined as a means of verifying calibration by using

a known concentration of test gas to demonstrate that an instrument's response to the test gas is within acceptable limits.

– A full calibration is defined as the adjustment of an instrument's response to match desired value compared to a known concentration of test gas. A function (bump) test or full calibration of direct reading portable gas monitors

should be made before each day’s use in accordance with the manufacturer's in-structions using appropriate test gas.

57

Any instrument that fails a function (bump) test must be adjusted by means of a full calibration procedure before further use.

Various standard types of calibration gases are available in handy size bottles. For calibration of all gas measuring equipment, at least 2 points along the measur-ing range are needed to determine the accuracy.

Note: Surveyors should never use their personal gas detectors to test a space for entry. The Owner is responsible to make the space safe for entry.

8 Survey Preparations

8.1 Cleaning

Tanks and spaces to be surveyed must be sufficiently clean and free from water, scale, dirt and oil residues to reveal excessive corrosion, significant deformation, fractures, damage and other structural deterioration. There is no point in entering a tank if the bottom of the tank is not visible and the intention of the survey is to survey those areas. Tank cleaning can be performed with an existing fixed tank cleaning system.

However, in shadow areas portable washing machines may have to be used in order to achieve sufficient degree of cleanliness.

Generally, tank surveys should be avoided in tanks in which de-sludging opera-tions are taking place since these operations can potentially raise gas levels.

When entering into a HFO, lube oil or diesel fuel tank, extra care should be taken when considering cleanliness and atmosphere. Long-term effects of exposure to substances found in these tanks are not well documented.

8.2 Lighting

Whenever possible, natural lighting should be provided in the tank during in-spection by opening all tank hatches. In general, a pocket size backup light should always be carried when working in confined spaces in case of loss of light. Light-ing in confined spaces may not be good and will normally be temporary arrange-ments cabled into the space or by torchlight.

58

Checklist Checklist for Entry into Confined Spaces

DO NOT ENTER A CONFINED SPACE UNTIL YOU HAVE CONSID-ERED EVERY QUESTION AS WELL AS ANY OTHER ITEM OF CON-CERN, AND HAVE DETERMINED THE SPACE TO BE SAFE. THE FINAL DECISION IS YOURS.

YES NO

1. SAFETY MEETING

Is Safety meeting carried out prior to survey to discuss all aspects of safety measures?

Will someone accompany you into the space?

2. PERMIT

(The permit is an authorization, usually in writing, that states that the space has been tested by a qualified person and that the space is safe for entry; what precautions, equipment, etc. are required; and what work is to be done.)

Has a confined space entry permit been issued?

Is the permit up to date?

3. VERIFICATION

Are the instruments used in atmospheric testing properly calibrated?

Was the person performing the tests a certified Marine Chemist, a Competent Person, or equivalent?

Was the atmosphere in the confined space tested?

4. TESTING

Was Oxygen at least 20.8 % but not more than 21%?

Were toxic, flammable, or oxygen-diluting gases / vapours present?

– Hydrogen sulphide

– Carbon monoxide

– Methane

– Carbon dioxide

– Other (list)

5. MONITORING

Will the atmosphere in the space be monitored while work is going on?

Remember – atmospheric changes occur due to the work procedure or the product stored and ship movements and temperature changes. The atmosphere may change very quickly.

6. VENTILATION

Has the space been ventilated before entry?

Will ventilation be continued during entry?

59

Is the air intake for the ventilation system located in an area that is free of combustible dusts and vapours and toxic substances?

If atmosphere was found unacceptable and then ventilated, was it re-tested before entry?

7. ISOLATION

Has the space been isolated from other systems?

Has electrical equipment been locked out?

Have disconnects been used where possible?

Has mechanical equipment been blocked, chocked, and disengaged where necessary?

Have lines under pressure been blanked and bled?

Have the necessary Notice boards been placed in the operations locations and at the confined space entry point?

8. CLOTHING/EQUIPMENT

Is special clothing required (boots, chemical suits, glasses, etc.)?

Is special equipment required (e.g. rescue equipment, communications equipment, heavy duty raft, life vests, etc.)?

Are special tools required (e.g. spark proof, intrinsically safe)?

9. TRAINING

Have you been trained in confined space entry and do you know what to look for?

10. STANDBY/RESCUE

Will there be a standby person on the outside in constant visual or auditory communi-cation with the person on the inside?

Will the standby person be able to see and/or hear the person inside at all times?

Note: The Surveyor should not enter a tank/compartment if breathing apparatus/gas masks is required.

60