rasyonel antibiyotik kullanımı genel...

79
Prof. Dr. Zafer Kurugöl Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkeler 2. PUADER Kongresi 1-5 Mayıs 2013, Antalya

Upload: hoangkiet

Post on 19-Jul-2018

229 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Prof. Dr. Zafer Kurugöl

Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkeler

2. PUADER Kongresi 1-5 Mayıs 2013, Antalya

Page 2: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

2

Antibiyotik (yaşam karşıtı)

Page 3: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

MİRACLE DROG

Page 7: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

En çok satılan ilaçlar Dünya - Türkiye İlaç Pazarı

Dünya

1. Kalp-damar % 19.3 2. Santral SS % 15.8 3. Metabolik % 15.3 4. Antibiyotik % 9.1 5. Solunum S. % 9.0

Page 8: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

En çok satılan ilaçlar Dünya - Türkiye İlaç Pazarı

Dünya

1. Kalp-damar % 19.3 2. Santral SS % 15.8 3. Metabolik % 15.3 4. Antibiyotik % 9.1 5. Solunum S. % 9.0

Türkiye

1. Antibiyotik % 22 2. Ağrı kesici % 12 3. Romatizma % 11 4. Soğuk algın. % 8.6 5. Vitamin % 7.3

TÜRKİYE

SCRIP No: 2809/10 20-25 Aralık 2002, s. 19 - IMS Türkiye, 2002

Page 9: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonlarında Antibiyotik Kullanımı

41,9

94,1 94,7 100

0102030405060708090

100

Rinit Sinüzit Tonsillofarenjit Otitis Media

Leblebicioglu et al. J Chemotherapy 2002 502 olgu Rinit Sinüzit Tonsillofarenjit Otitis media

Page 10: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Çocukluk Çağı Enfeksiyonlarında Antibiyotik Kullanımı

0

20

40

60

80

100

Pnömoni Tonsilit Otit Sinüzit AkutBronşiyolit

Farenjit Rinit

An

tib

iyo

tik k

ull

an

(%)

66 88 93

82 96 95 90

Kurugöl Z, ark. Çocuk Enf Dergisi 2007; 1: 135-8.

Soğuk algınlığı (cold) ve bronşiolit için milyonlarca kutu

antibiyotik

Page 11: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Türkiye’de Antibiyotik Kullanımı

2012 → 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi

Page 12: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

ANTİBİYOTİKLER

Page 13: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Bugün Klinik Kullanımda Olan Antibakteriyeller

Sulfonomidler

1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000

Penisilinler Aminoglikozitler

Tetrasiklinler

Makrolidler Kloramfenikol

Vankomisin

Sefalosporinler

Linkozamidler

Florokinolonlar Karbapenemler

Trimethoprim

Kinolonlar

Sefamisin

Streptogrominler

Okzolidinonlar Daptomisin Sentetik

Doğal Geliştirilmiş ancak klinik, Kullanıma girmemiş

Son 30 yılda sadece iki yeni antibiyotik grubu (Daptomisin, okzolidinonlar) kullanıma girmiştir.

2010

Page 14: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Yeni Antibiyotikler

Daptomycin → 2001

Linezolid → 2001

Cefditoren ve Ertapenem → 2002

Gemifloxacin → 2003

Telithromycin → 2004

Tigecycline → 2005

Seftarolin, Seftobiprole → 2010

Yeni antibiyotik geliştirme çalışmaları durma noktasına geldi…

Page 15: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

NewDrugs4badBugs (Zararlı Mikroplar için Yeni İlaçlar)

araştırma programı

Page 17: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Bu savaşın galibi bakteriler çünkü,

Page 18: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Bakteri: 3.5 milyar yıl

Page 19: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

3.3 Milyar yıl

İnsan: 195.000 yıl Bakteri:

3.5 milyar yıl

Page 20: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER
Page 21: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER
Page 24: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Barsak microflorası

= 1,5 Kg Bakteri

İnsan vücudundaki hücre sayısı: 10.000.000.000.000.000 Barsaktaki bakteri sayısı: 100.000.000.000.000.000

Page 25: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Şu insanlar ne garip, dünyada sadece

kendilerinin yaşadığını sanıyorlar

Mikrorganizmalar bizden çok daha eskiler ve çok daha kalabalıklar

Page 26: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

IMS, 2009

Page 27: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

En sık tonsillofarenjitte antibiyotik

reçeteleniyor

Page 28: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER
Page 29: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Ağrılı LAP

Eksuda

İshal

Öksürük

Burun akıntısı

Ateş

Yaş

Seyrek Sık

Daha az Daha sık

Görülür Yok

Sıklıkla var Yok

Sıklıkla var Yok

< 38.0ºC > 38.5ºC

Her yaş 5-15 yaş

VİRAL BAKTERİYEL

AKUT TONSİLLOFARENJİT

4 yaşından küçüklerde virüsler neredeyse tek etkendir.

Page 30: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

İLAÇ VE ECZACILIK DAİRE BAŞKANLIĞI

Türkiye Antibiyotik Kullanımı

KUTU ADEDİ

Antibiyotikler 2008 2009 1 Sefuroksim 11.834.533 13.298.842

2 Amoksisilin klavunat 18.947.574 22.837.483

3 Levofloksasin 2.960.795 3.464.979

4 Moksifloksasin 2.776.994 3.072.740

5 Sefpodoksim 1.463.967 2.771.157

6 Sultamisilin 6.404.685 5.859.195

7 Sefaklor 2.511.572 3.534.151

8 Sefazolin 18.867.533 19.919.015

9 Klaritromisin 4.661.054 4.694.971

10 Sefprozil 1.559.737 2.364.297

11 Sefditoren 975.396 1.528.073

12 Sefiksim 3.010.175 3.646.226

13 Seftriakson 4.802.264 6.564.762

14 Sefdinir 606.414 1.264.075

15 Siprofloksasin 5.103.798 4.639.101

16 Gemifloksasin 74.038 554.637

17 Azitromisin 2.279.379 2.289.717

18 Amoksisilin 3.637.557 3.577.749

TÜRKİYE

Page 31: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

İLAÇ VE ECZACILIK DAİRE BAŞKANLIĞI

Türkiye Antibiyotik Kullanımı

KUTU ADEDİ

Antibiyotikler 2008 2009 1 Sefuroksim 11.834.533 13.298.842

2 Amoksisilin klavunat 18.947.574 22.837.483

3 Levofloksasin 2.960.795 3.464.979

4 Moksifloksasin 2.776.994 3.072.740

5 Sefpodoksim 1.463.967 2.771.157

6 Sultamisilin 6.404.685 5.859.195

7 Sefaklor 2.511.572 3.534.151

8 Sefazolin 18.867.533 19.919.015

9 Klaritromisin 4.661.054 4.694.971

10 Sefprozil 1.559.737 2.364.297

11 Sefditoren 975.396 1.528.073

12 Sefiksim 3.010.175 3.646.226

13 Seftriakson 4.802.264 6.564.762

14 Sefdinir 606.414 1.264.075

15 Siprofloksasin 5.103.798 4.639.101

16 Gemifloksasin 74.038 554.637

17 Azitromisin 2.279.379 2.289.717

18 Amoksisilin 3.637.557 3.577.749

TÜRKİYE

Page 32: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

İLAÇ VE ECZACILIK DAİRE BAŞKANLIĞI

Türkiye Antibiyotik Kullanımı

KUTU ADEDİ

Antibiyotikler 2008 2009 1 Sefuroksim 11.834.533 13.298.842

2 Amoksisilin klavunat 18.947.574 22.837.483

3 Levofloksasin 2.960.795 3.464.979

4 Moksifloksasin 2.776.994 3.072.740

5 Sefpodoksim 1.463.967 2.771.157

6 Sultamisilin 6.404.685 5.859.195

7 Sefaklor 2.511.572 3.534.151

8 Sefazolin 18.867.533 19.919.015

9 Klaritromisin 4.661.054 4.694.971

10 Sefprozil 1.559.737 2.364.297

11 Sefditoren 975.396 1.528.073

12 Sefiksim 3.010.175 3.646.226

13 Seftriakson 4.802.264 6.564.762

14 Sefdinir 606.414 1.264.075

15 Siprofloksasin 5.103.798 4.639.101

16 Gemifloksasin 74.038 554.637

17 Azitromisin 2.279.379 2.289.717

18 Amoksisilin 3.637.557 3.577.749

TÜRKİYE

Page 33: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

İLAÇ VE ECZACILIK DAİRE BAŞKANLIĞI

Türkiye Antibiyotik Kullanımı

KUTU ADEDİ

Antibiyotikler 2008 2009 1 Sefuroksim 11.834.533 13.298.842

2 Amoksisilin klavunat 18.947.574 22.837.483

3 Levofloksasin 2.960.795 3.464.979

4 Moksifloksasin 2.776.994 3.072.740

5 Sefpodoksim 1.463.967 2.771.157

6 Sultamisilin 6.404.685 5.859.195

7 Sefaklor 2.511.572 3.534.151

8 Sefazolin 18.867.533 19.919.015

9 Klaritromisin 4.661.054 4.694.971

10 Sefprozil 1.559.737 2.364.297

11 Sefditoren 975.396 1.528.073

12 Sefiksim 3.010.175 3.646.226

13 Seftriakson 4.802.264 6.564.762

14 Sefdinir 606.414 1.264.075

15 Siprofloksasin 5.103.798 4.639.101

16 Gemifloksasin 74.038 554.637

17 Azitromisin 2.279.379 2.289.717

18 Amoksisilin 3.637.557 3.577.749

TÜRKİYE

Page 34: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER
Page 35: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Akılcı Antibiyotik Kullanımı

• Doğru hasta • Doğru ilaç • Doğru doz • Doğru doz aralığı • Doğru süre • Uygun maliyet • Minimal yan etki • Doğru bilgilendirme

Page 36: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-I

Hastaya ait özellikler – Enfeksiyonun kliniği ve lokalizasyonunun belirlenmesi – Hastanın immünolojik durumunun değerlendirilmesi – Muhtemel patojenler ve direnç ile ilgili lokal durumun değerlendirilmesi

Page 37: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-I

Hastaya ait özellikler – Enfeksiyonun kliniği ve lokalizasyonunun belirlenmesi – Hastanın immünolojik durumunun değerlendirilmesi – Muhtemel patojenler ve direnç ile ilgili lokal durumun değerlendirilmesi

S. pneumoniae → % 30-50 H. influenzae → % 20-30 M. catarrhalis → % 10-20 A grubu streptokok → %1-5 S. aureus → <%1 Gram negatif enterik bakteriler M.pneumoniae,

C.pneumoniae, Myc.Tbc. Anaeorob

(Peptostreptococcus, fusobacterium, bacteriodes) => sık izolasyon fakat nadir enfeksiyon

Page 38: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

AOM-Antibiyotik seçimi En az 17 antibiyotik (1 parenteral)

Amoksilin Amoksilin-klavunat Sefdinir Sefpodoksim Sefuroksim Seftriakson Loracarbef Sefaklor Sefaleksin Sefiksim Seftibuten Eritromisin Azitromisin Klaritromisin Florokinolonlar Sülfonamidler ve TMP

Page 39: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Hangisi daha etkili???

CFA = Cefuroxime, CEC = cefaclor; CLR = clarithromycin; CPD = cefpodoxime, AMC = Amoksilin Klavunat

Page 40: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Hangisi daha etkili???

Yeni antibiyotik

Kullanılan 80

90

Bizim antibiyotik de etkili

P ???

8

Page 41: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Hangisi daha etkili???

Yeni antibiyotik

Kullanılan 80

90

8

İki antibiyotik arasında etkinlik yönünden fark var diyebilmek için

İdeal çalışma: Her grupta en az 1613 vaka

Page 42: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER
Page 43: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-II

İlaç ile ilgili özellikler (Etkili olabilecek antibiyotiklerin sıralanması) – İnvivo etkinlik

Farmakokinetik/Farmakodinamik özellikleri Konsantrasyon bağımlı, AUC bağımlı bakteri öldürme Terapötik / toksik doz aralığı Doku dağılımı Direnç İntraselüler / ekstraselüler etkinlik pH değişikliklerinden etkilenme Nükleik asit artıklarından etkilenme Doz sıklığı (Doz şemasının güvenirliği) Yarılanma ömrü Postantibiyotik etki

Page 44: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

AOM-Antibiyotik seçimi Farmakokinetik/Farmakodinamik (PK/PD)

En az 17 antibiyotik (1 parenteral) Amoksilin Amoksilin-klavunat Sefdinir Sefpodoksim Sefuroksim Seftriakson Loracarbef Sefaklor Sefaleksin Sefiksim Seftibuten Eritromisin Azitromisin Klaritromisin Florokinolonlar Sülfonamidler ve TMP

S.pneumonia%35

H.influenza%25

M.catarrhalis%10

Viruslar%20

Page 45: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Yüksek Düşük

NOT: İlaçlar her kutuda Alfabetik dizilmiştir

* Yüksek doz: 80 – 100 mg/kg/g amoksisilin Pichichero. Am Family Physician 2000;61:2410-2416

Antibiyotiklerin S. pneumoniae etkinlikleri (PK/PD)

Seftriakson

Amoksisilin * Amoksisilin-klavulanat * Sefdinir Sefpodoksim proksetil Sefprozil Sefuroksim aksetil Klindamisin

Azitromisin Klaritromisin Sefaklor Lorakarbef Trimetoprim-sulfametoksazol

Sefiksim Seftibuten

Page 46: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Yüksek Düşük

Sefiksim Seftibuten Seftriakson

Klaritromisin Azitromisin

Amoksisilin-klavulanat Sefdinir Sefpodoksim Sefuroksim

Amoksisilin Eritromisin

Sefaklor Lorakarbef Trimetoprim-sulfametoksazol

Pichichero. Am Family Physician 2000;61:2410-2416

Sefprozil

Antibiyotiklerin ß-laktamaz (+) H. influenzae etkinlikleri (PK/PD)

NOT: İlaçlar her kutuda Alfabetik dizilmiştir

Amoksisilin-klavulanat Sefdinir Sefpodoksim Sefuroksim

Page 47: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

AOM Tedavi Önerileri: 2012 Red Book®

Pickering LK et al, eds. Red Book®: 2012 Report of the Committee on Infectious Diseases. 29th ed.

Ampirik başlangıç tedavisi Yüksek doz amoksisilin (80 mg/kg/g)

Risk faktörü varsa veya başlangıç tedavisinin

48-72.saatinde klinik başarısızlık veya penisillin allerjisi durumunda alternatif tedaviler: Yüksek doz amok-klav Sefdinir Sefpodoksim Sefuroksim Seftriakson

Page 48: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Sinus and Allergy Health Partnership (SAHP) Guideline

Page 49: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-II

İlaç ile ilgili özellikler (Etkili olabilecek antibiyotiklerin sıralanması) – İnvivo etkinlik

Farmakokinetik/Farmakodinamik özellikleri Konsantrasyon bağımlı, AUC bağımlı bakteri öldürme Terapötik / toksik doz aralığı Doku dağılımı Direnç İntraselüler / ekstraselüler etkinlik pH değişikliklerinden etkilenme Nükleik asit artıklarından etkilenme Doz sıklığı (Doz şemasının güvenirliği) Yarılanma ömrü Postantibiyotik etki

Page 50: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Farmakodinami Bazı Antibiyotiklerin Aktivite tipleri

Bakteriostatik – Kloramfenikol – Makrolidler – Sulfonamidler – Tetrasiklinler

Bakterisidal – Konsantrasyon Bağımlı

• Aminoglikozid • Florokinolon • Metronidazol

– Zaman bağımlı • Penisilinler • Sefalosporinler • Diğer β laktamlar • Vankomisin

Page 51: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Farmakodinamik özellikler (in vivo etkinlik)

0

AUC:MIC

T>MIC

Pik/Cmax:MIC

Concentration

MIC

EAB = AUC = Area under the concentration–time curve; Cmax = Maksimum plasma konsantrasyonu; MIC = Minimum inhibitor konsantrasyon. Craig. Clin Infect Dis 1998;26:1.

Konsantrasyon

Zaman

Page 52: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Zaman bağımlı antibiyotik etkinliği (T>MIC, MİK değerinin üzerindeki konsantrasyonlarda geçen süre)

Toplum Kökenli Pnömoni’de sefuroksim;

• 1500mg/g sürekli infüzyon; T>MIC= %100

• 3x750mg iv; T>MIC=> %50-60

Düzelme oranları aynı; Yorum; %50 yeterli

Ambrose PG. Infect Dis Clin Prac 1997; 7: 463-70.

Page 53: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Saat

Kan düzeyi

1. doz 2. doz

Doz aralığı, 8 saat

MIC

Zaman bağımlı antibiyotik etkinliği

TK Pnömoni’de sefuroksim;

• 1500mg/g sürekli infüzyon; T>MIC= %100

• 3x750mg iv; T>MIC=> %50-60

Düzelme oranları aynı; Yorum; %50 yeterli

Ambrose PG. Infect Dis Clin Prac 1997; 7: 463-70.

T>MIC; %50

Page 54: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

T>MIC; %50

Zaman bağımlı antibiyotik etkinliği (Ampisilin-sulbaktam)

Pnömoni tedavisinde

Page 55: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Saat

Kan düzeyi

1. doz 2. doz

Doz aralığı (6 saat)

T>MIC; %50

MIC

Zaman bağımlı antibiyotik etkinliği (Ampisilin-sulbaktam, iv)

Pnömoni tedavisinde

Page 56: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Saat

Kan düzeyi

1. doz 2. doz

Doz aralığı (12 saat)

MIC

Tedavi Başarısızlığı

T>MIC; %50

Pnömoni tedavisinde

Zaman bağımlı antibiyotik etkinliği (Ampisilin-sulbaktam, im?)

Page 57: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Farmakodinami Bazı Antibiyotiklerin Aktivite tipleri

Bakteriostatik – Kloramfenikol – Makrolidler – Sulfonamidler – Tetrasiklinler

Bakterisidal – Konsantrasyon Bağımlı

• Aminoglikozid • Florokinolon • Metronidazol

– Zaman bağımlı • Penisilinler • Sefalosporinler • Diğer β laktamlar • Vankomisin

Page 58: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

0

50

100

150

200

250

Suş

say

ısı

<0.125

0.25

0.50

1.00

2.00 MIC

EritromisinKlaritromisinAzitromisinKlindamisin

4.6 Eritromisin

Antibiyotik

Dirençli suş (%)

7.1 Klaritromisin

11 Azitromisin

GAS TONSİLLOFARENJİTİ SUŞLARI Makrolid Direnci

Kara A, et al. Turk J Pediatr 2012;54:474-7.

Page 59: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

0 5 10 15 20 25 30 35

Cephalosporinler

Clindamycin

Erythromycin

Ampicillin/Amoxicillin

Penicillin VK

Penicillin G

Benzathine penicillin G

Başarısızlık oranı (%)

6 - 25

10 - 30

10 - 30

10 - 29

10- 35

5 - 20

2 -10

GABHS=Grup A β-hemolitik streptokok. Pichichero ME. Am Fam Physician. 1990;42:1567-1576.

GABHS Farenjitinde Bakteriyolojik yetersizlik oranları

Makrolidlerle tedavi başarısızlığı %35

GAS tonsillofarenjiti tedavisinde makrolidler ilk seçenek değildir, penisilin allerjisi olan hastalarda alternatiftir.

AAP. Mar 2013

Page 60: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

AOM Tedavi Önerileri: 2012 Red Book®

Pickering LK et al, eds. Red Book®: 2012 Report of the Committee on Infectious Diseases. 29th ed.

Ampirik başlangıç tedavisi Yüksek doz amoksisilin (80 mg/kg/g)

Risk faktörü varsa veya başlangıç tedavisinin

48-72.saatinde klinik başarısızlık veya penisillin allerjisi durumunda alternatif tedaviler: Yüksek doz amok-klav Sefdinir Sefpodoksim Sefuroksim Seftriakson

AOM tedavisinde makrolidler önerilmez. Çünkü, •S. pneumoniae makrolid direnci yaygın (%25-35), •Tiplendirilmeyen H. inf’ye etkinlikleri sınırlıdır. Pichichero ME. UpToDate. Mar 2013

Page 61: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Acute Otitis Media Double Tympanocentesis

Rate of eradication at day 3 to 5 – H. influenzae Azithromycin 39% vs. Amox/clav 87% – S. pneumo Azithromycin 68% vs. Amox/clav 90%

Clinical cure at end of therapy (day 12 to 14) – H. influenzae Azithromycin 58% vs. Amox/clav 91% – S. pneumo Azithromycin 80% vs. Amox/clav 86%

Amoxicillin/clavulanate (45:6.4 mg/kg/d administered at 12-hour intervals for 10 days) versus azithromycin (10 mg/kg single dose on day 1

followed by 5 mg/kg/d every 24 hours on days 2 to 5)

Dagan R, et al. Pediatr Infect Dis J. 2000;19:95-104.

(N=238)

Page 62: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

PCV7’nin AOM etyolojisine etkisi

0

20

40

60

80

1995-7 1998-2000 2001-03 9/2003-6/06

Spn Hi M. cat

Changes in frequency and pathogens causing acute otitis media in 1995-2003. Casey, et al. PIDJ 2004;23:824-8. Pichichero et al Clin Paed 2008

Orta

kul

ak s

ıvıs

ında

n iz

ole

edile

n pa

toje

nler

(%)

PCV7 ile aşılanan çocuklarda, NTHi bağlı AOM’da daha önceki faz III çalışmada tahmin edilenin üstünde artış

H. influenzae

%41 %47

S. pneumoniae M catarrhalis %9

Page 63: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

0

20

40

60

80

1995-7 1998-2000 2001-03 9/2003-6/06

Spn Hi M. cat

Changes in frequency and pathogens causing acute otitis media in 1995-2003. Casey, et al. PIDJ 2004;23:824-8. Pichichero et al Clin Paed 2008

Orta

kul

ak s

ıvıs

ında

n iz

ole

edile

n pa

toje

nler

(%)

PCV-7 S. pneumoniae

H. influenzae

%41 %47

%56 %31

PCV-7

Block SL et al. Pediatr Infect Dis J. 2004;23:829-33.

S. pneumoniae

H. influenzae

M catarrhalis

PCV7’nin AOM etyolojisine etkisi

H. Influenzae direncinde yeni mekanizma: Amoxicillin resistant non beta lactamase producing H. influenzae ( ARNBLPHI).

Page 64: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Vaccines

KPA13 Etkililik - AOM

Pichichero MC et al. Efficacy of PCV13 in prevention of AOM and NP Colonization in children: First year of data from the US. Presented at the 8th International Symposium on Pneumococci and Pneumococcal Diseases, March 11-15, 2012, Iguaçu Falls, Brazil

0

10

20

30

PCV7 (2007-09) PCV13 (2010-11)

İzol

at S

ayıs

ı

AOM, akut otitis media; PCV7, 7-valanlı pnömokokalaşı PCV13, 13-vallanlı pneömokokal vaşı

Figure 2. Otopathogen distribution for AOM cases; PCV7 period (2007-2009) versus PCV13 period (2010-2011)

P<0.001

Kültür-Negatif Diğer patojenler S. pnömoni

ABD; ROCHESTER, NY

AOM Vakaları Patojen Dağılımı KPA7 (2007-2009) v.s KPA13 (2010-2011)

• KPA13 aşılaması ile S. pnömoni’de anlamlı azalma (p< 0.01)

• Otopatojen dağılımında, tiplendirilemeyen H. İnfluenzae anlamlı artış (p=0.08). AOM tedavisinde makrolidler önerilmez. Ciddi β-laktam allerjisi (anaflaksi) olan hastalara verilebilir.

Pichichero ME. UpToDate. Mar 2013

Page 65: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

– Yan etki (Yan etkilerin ve toksitenin olmayışı)

– Oral preparatın kabul edilirliği (tat, koku,

kıvamı, görünümü vs)

– Aç veya tok (besinlerden bağımsız) kullanımı

– Saklanma koşulları

– Maliyet

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-III

Page 66: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

– Yan etki (Yan etkilerin ve toksitenin olmayışı)

– Oral preparatın kabul edilirliği (tat, koku,

kıvamı, görünümü vs)

– Aç veya tok kullanımı

– Saklanma koşulları

– Maliyet

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-III

Page 67: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Antibakteriyel İlaç İshal Oranı Ampisilin %10 Amoksisilin %28,9 Sefdinir %8 Seftiriakson %28 Sefaperazon %24 Tetrasiklin %15 Doksisiklin %12 Kloramfenikol %7 Eritromisin (oral) %22 Klindamisin %10 Rifampisin %11

Antibakteriyel tedaviye bağlı ishal oranları

McFarland LV. Risk factors for Antibiotic Associated Diarrhea. Ann Med Interne

Page 68: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

– Yan etki (Yan etkilerin ve toksitenin olmayışı)

– Oral preparatın kabul edilirliği (tat, koku,

kıvamı, görünümü vs)

– Besinlerden bağımsız kullanımı

– Saklanma koşulları

– Maliyet

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-III

Page 69: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Görünüm Koku Kıvam Tad ağızda

bıraktığı tad

Page 70: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

– Yan etki (Yan etkilerin ve toksitenin olmayışı)

– Oral preparatın kabul edilirliği (tat, koku,

kıvamı, görünümü vs)

– Besinlerden bağımsız kullanımı

– Saklanma koşulları

– Maliyet

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-III

Page 71: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Besinlerden bağımsız kullanım AÇ TOK DEĞİŞMEYEN

AMOKSİSİLİN X KO-AMOKSİKLAV X

ERİTROMİSİN X TMP/SMX X

SEFADROKSİL X SEFPROZİL X

AZİTROMİSİN X KLARİTROMİSİN X

SEFDİNİR X SEFUROKSİM X

SEFPODOKSİM X SEFALEKSİN X

SEFAKLOR X LORACARBEF X

Page 72: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Besinlerden bağımsız kullanım AÇ TOK DEĞİŞMEYEN

AMOKSİSİLİN X KO-AMOKSİKLAV X

ERİTROMİSİN X TMP/SMX X

SEFADROKSİL X SEFPROZİL X

AZİTROMİSİN X KLARİTROMİSİN X

SEFDİNİR X SEFUROKSİM X

SEFPODOKSİM X SEFALEKSİN X

SEFAKLOR X LORACARBEF X

Page 73: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

– Yan etki (Yan etkilerin ve toksitenin olmayışı)

– Oral preparatın kabul edilirliği (tat, koku,

kıvamı, görünümü vs)

– Besinlerden bağımsız kullanımı

– Saklanma koşulları

– Maliyet

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER-III

Page 74: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Cefdinir-2009-Ant-1-76

Page 75: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

Bazı Oral Antibiyotiklerin Saklanma Koşulları Buzdolabında saklanması gerekenler: • Amoksisilin • Sefaklor • Sefprozil • Amoksisilin / Klavulanik asit Buzdolabında tutulmaması gerekenler: • Klaritromisin • Trimetoprim / Sulfametaksazol Buzdolabında veya oda sıcaklığında saklanabilenler: • Sefiksim • Eritromisin • Azitromisin • Lorakarbef • Sefuroksim aksetil • Sefdinir

Page 76: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

1. seçenek, 2. seçenek, 3. seçenek…..

• En uygun ilacın seçilmesi • Uygulama yolu • Tedavi süresi ve monitorizasyon

ANTİBİYOTİK SEÇİMİNDE GENEL İLKELER

Klinik ve mikrobiyolojik etkinlik

Doz şemasının güvenirliği

Yan etkilerin ve toksitenin olmayışı

Oral preparatın kabul edilirliği (tat, koku, kıvamı, görünümü vs)

Maliyet

Page 77: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

79

Sabrınız için teşekkür ederim...

Page 78: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER

80

Page 79: Rasyonel Antibiyotik Kullanımı Genel İlkelerpuader.org.tr/files/file/pdf/puader_kongre_2/70.pdf · 30.000.000 dan fazla tonsillofarenjit antibiyotik reçetesi. ANTİBİYOTİKLER