relationships between qualification of professional...

12
ความสัมพันธ์ระหว่างคุณสมบัติของนักบัญชีมืออาชีพที่มีผลต่อสมรรถนะของ ผู ้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทย Relationships Between Qualification of Professional Accounting on Competencies of Certified Public Accountants in Thailand ชนิดาภา ดีสุขอนันต์ 1 ,จันทร์เพ็ญ กสิกิจนาชัย 2 Chanidapha Deesukanan 1 ,Junpen Kasikidnumchai 2 1 16/10 หมู ่2 ถนนเลียบคลองทวีวัฒนา แขวงทวีวัฒนา เขตทวีวัฒนา กทม.10170 1 16/10 Moo. 2,Liab Klong Taweewattana Road, Taweewattana Subdistrict, Taweewattana District, Bangkok 10170 [email protected] บทคัดย่อ งานวิจัยนี ้เป็นการศึกษาป จจัยที ่มีอิทธิพลต่อสมรรถนะทางวิชาชีพของผู้ตรวจสอบบัญชีรับอนุญาต และ เพื ่อหาแนวทางในการเพิ่มสมรรถนะทางวิชาชีพแก่ผู้ตรวจสอบบัญชีรับอนุญาต ผู้วิจัยจึงต้องการศึกษาว่า คุณสมบัติของนักบัญชีมืออาชีพตามมาตรฐาน IES จะมีผลต่อสมรรถนะในการปฏิบัติงานของผู้ตรวจสอบบัญชีรับ อนุญาตหรือไม่และอย่างไร โดยใช้วิจัยเชิงสารวจรวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถามส่งไปยังผู้สอบบัญชีรับอนุญาต จานวน 400 ราย ผลจากการวิจัยแสดงให้เห็นว่าความรู้ทางวิชาชีพ ทักษะทางวิชาชีพ คุณธรรมจริยธรรม ทัศนคติทาง วิชาชีพ และประสบการณ์ในทางปฏิบัติ มีอิทธิพลต่อคุณสมบัติของนักบัญชีมืออาชีพตามมาตรฐาน IES ที ่ระดับ นัยสาคัญ ทางสถิติ 0.05 นอกจากนี ้ยังพบว่า คุณสมบัติของนักบัญชีมืออาชีพตามมาตรฐาน IES จะเพิ่มสมรรถนะ ในการประกอบวิชาชีพของผู้ตรวจสอบบัญชีรับอนุญาต โดยป จจัยที ่ส่งผลมากที ่สุดต่อสมรรถนะทางวิชาชีพของ ผู้สอบบัญชีรับอนุญาตคือ ทักษะทางวิชาชีพ ป จจัยรองลงมาคือทัศนคติทางวิชาชีพคุณธรรมจริยธรรมและ ประสบการณ์ในเชิงปฏิบัติ ส่วนป จจัยที ่ส่งผลน้อยที ่สุดคือ ความรู้ทางวิชาชีพ คาสาคัญ: นักบัญชีมืออาชีพ, สมรรถนะ, ผู ้สอบบัญชีรับอนุญาต Abstract This research studied the factors influencing the competencies of Certified Public Accountants (CPA), and methods to increase Certified Public Accountants’ competencies. The researcher aims at study whether qualifications of professional accountants’ according to the IES standard affect to their competencies or not, and how it will effect. This research is using survey research method which collecting questionnaires from 400 Certified Public Accountants. The research demonstrate that professional knowledge, Professional skill, moral and ethics, professional attitude and their experience in practical are influencing the professional accountants qualifications according to IES standard at statistical significant level 0.05. There also found. that qualifications of professional accountants according to the IES standard will enhance their practice competencies of Certified Public Accountants. The factor that has most affects is the professional skills;

Upload: others

Post on 04-Jan-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

ความสมพนธระหวางคณสมบตของนกบญชมออาชพทมผลตอสมรรถนะของผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย

Relationships Between Qualification of Professional Accounting on Competencies of Certified Public Accountants in Thailand

ชนดาภา ดสขอนนต1 ,จนทรเพญ กสกจน าชย2

Chanidapha Deesukanan1,Junpen Kasikidnumchai2

116/10 หม2 ถนนเลยบคลองทววฒนา แขวงทววฒนา เขตทววฒนา กทม.10170 116/10 Moo. 2,Liab Klong Taweewattana Road, Taweewattana Subdistrict, Taweewattana District,

Bangkok 10170 [email protected]

บทคดยอ งานวจยนเปนการศกษาปจจยทมอทธพลตอสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาต และ

เพอหาแนวทางในการเพมสมรรถนะทางวชาชพแกผตรวจสอบบญชรบอนญาต ผวจ ยจงตองการศกษาวาคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES จะมผลตอสมรรถนะในการปฏบตงานของผตรวจสอบบญชรบอนญาตหรอไมและอยางไร โดยใชวจยเชงส ารวจรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามสงไปยงผสอบบญชรบอนญาตจ านวน 400 ราย

ผลจากการวจยแสดงใหเหนวาความรทางวชาชพ ทกษะทางวชาชพ คณธรรมจรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ และประสบการณในทางปฏบต มอทธพลตอคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES ทระดบนยส าคญ ทางสถต 0.05 นอกจากนยงพบวา คณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES จะเพมสมรรถนะในการประกอบวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาต โดยปจจยทสงผลมากทสดตอสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาตคอ ทกษะทางวชาชพ ปจจยรองลงมาคอทศนคตทางวชาชพคณธรรมจรยธรรมและ ประสบการณในเชงปฏบต สวนปจจยทสงผลนอยทสดคอ ความรทางวชาชพ ค าส าคญ: นกบญชมออาชพ, สมรรถนะ, ผสอบบญชรบอนญาต Abstract

This research studied the factors influencing the competencies of Certified Public Accountants (CPA), and methods to increase Certified Public Accountants’ competencies. The researcher aims at study whether qualifications of professional accountants’ according to the IES standard affect to their competencies or not, and how it will effect. This research is using survey research method which collecting questionnaires from 400 Certified Public Accountants.

The research demonstrate that professional knowledge, Professional skill, moral and ethics, professional attitude and their experience in practical are influencing the professional accountants qualifications according to IES standard at statistical significant level 0.05. There also found. that qualifications of professional accountants according to the IES standard will enhance their practice competencies of Certified Public Accountants. The factor that has most affects is the professional skills;

Page 2: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

the next is professional attitude; moral and ethics, and experience in practice; respectively, while the less affect factor professional knowledge. Keyword: Professional Accountants, Competency, Certified Public Accountants 1. บทน า

ในปจจบนสภาพแวดลอมทางธรกจมความซบซอนและเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวทงจากสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจโลก(Global Economic Environment)ความเจรญกาวหนาของเทคโนโลย สภาพแวดลอมการแขงขนทรนแรงและปจจยอนทสงผลกระทบใหองคกรจ าเปนตองปรบเปลยนวธการบรหารจดการ เมอแนวความคดในดานการบรหารจดการเปลยนแปลงไป ผบรหารตางคาดหวงใหนกบญชเพมบทบาทและหนาทในการชวยเพมคณคาใหกบองคกรมากยงขน ทงการมสวนรวมในการวางแผนกลยทธหลกขององคกร การบรหารความเสยงและการควบคมภายใน รวมถงบทบาทในการวเคราะหและน าเสนอขอมลทเปนประโยชนตอการตดสนใจทางธรกจ

การสอบบญชมพฒนาการมาอยางตอเนองจนถงปจจบนตามสภาพแวดลอม เชน เศรษฐกจ กฎหมาย การเมอง เทคโนโลยและสงคม ทเปลยนแปลงไป การศกษาความเปนมาของวชาชพสอบบญชทงตางประเทศและในประเทศไทย จะท าใหทราบถงพฒนาการของวชาชพสอบบญชและเหตผลของการเปลยนแปลงในวชาชพสอบบญชทเกดขนในปจจบน และแนวโนมทจะเกดขนในอนาคต (นพนธ เหนโชคชยชนะ, 2554 )

นกบญชจงจ าเปนตองพฒนาศกยภาพตางๆ นอกเหนอจากความรทางดานมาตรฐานบญชแลว ยงตองพฒนาความรดานอนๆ ทเกยวของกบวชาชพบญชหรอความรขามศาสตรเพมมากยงขน ทงเรองของการเงน เศรษฐศาสตร การเมอง กฎหมาย เทคโนโลยสารสนเทศ การบรหารงานทมประสทธภาพ เชน ทกษะดานความสมพนธและการสอสารอยางมประสทธภาพ ทกษะดานการบรหารและความเปนผน าโดยทมทศนคตเชงบวกและความตนตวในการพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ การปฏบตงานโดยยดหลกจรยา

บรรณทงดานความโปรงใสของรายงานทางการเงนและจรยธรรมในการท าธรกจ และดานทจ าเปนอยางยงคอ ภาษา ทมความจ าเปนอยางยงเมอประเทศไทยก าลงจะกาวเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (Asian Economic Community: AEC) (ปรศนา ประหารขาศก, 2557:3)

สอดคลองกบผลการศกษาของ ณฐชา วฒนวไล และจฑามน สทธผลวนชกล(2555 :1)ดานการพฒนาศกยภาพวชาชพบญชไทยเมอเปดเสรทางเศรษฐกจ ทมการรวมกลม เกดการคา การลงทน การเคลอนยายแรงงานไดอยางเสร วชาชพบญชคอหนงในเจดวชาชพทมโอกาสในการกาวหนาในระดบอาชพเมอมการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ดงนน วชาชพบญชของไทยและนกบญชตองยกระดบคณภาพและศกยภาพของตนเองใหสงเพอสามารถแขงขนกบนกบญชของตางประเทศทงในกลมภมภาคและระดบสากล เชน การพฒนามาตรฐานการศกษาดานวชาชพการบญชของสภานกบญชระหวางประเทศและสถาบนการศกษา เพอมงผลตนกบญชมออาชพ ทงดานภาษา ดานวทยาการและเทคโนโลย

ในขณะท ชยนรนทร วระสถาวณชย(2548) ไ ด ก ล า ว ถ ง ศ ก ย ภ าพ สม ร ร ถน ะ ค ว า ม ร แ ล ะความสามารถของนกบญชตองประกอบดวย 5 คณลกษณะ ก ล า ว คอ 1 ) ค ว าม ร ใ น ว ช า ชพ(knowledge) ไดแก ความรทวไปเกยวกบสงคม เศรษฐกจ การเมอง การปกครองในประเทศและตางประเทศ, ความรเกยวกบเศรษฐกจ ธรกจ และการจดการ เชน เศรษฐศาสตร การเงน การตลาด การบรหาร การวเคราะหเชงปรมาณ และสถต, ความรเกยวเทคโนโลยสารสนเทศ, ความรเกยวกบการบญช และเรองทเกยวของกบการบญช เชน กฎหมายบญช กฎหมายธรกจ ภาษอากร และจรรยาบรรณวชาชพ 2) ทกษะทางวชาชพ (skill)ประกอบดวย ทกษะ 5

Page 3: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

ประการ ไดแก ทกษะการเรยนรอยางชาญฉลาด, ทกษะดานเทคนคและการปฏบตหนาท, ทกษะดานบคคล, ทกษะดานบคคล, ทกษะดานความสมพนธ และทกษะดานองคกร 3) คณคาแหงวชาชพ(professional values) ไดแก การปฏบตงานอยางมคณภาพ เทยงธรรม ซอสตยสจรต ส านกถงความรบผดชอบทางสงคม ยดมนประโยชนของสาธารณชน เปนอสระ และตงใจทจะพฒนาความรอยางตอเนอง 4)จรรยาบรรณ(ethics)ของผประกอบวชาชพบญชตามพระราชบญญตวชาชพบญช พ.ศ. 2547 มาตรา 46 ก าหนดวา ผประกอบวชาชพบญช หรอผซงขนทะเบยนไวกบสภาวชาชพบญช มหนาทตองปฏบตตามจรรยาบรรณของผประกอบวชาชพบญชและตองปฏบตหนาทของตนตามมาตรฐานการบญช มาตรฐานการสอบบญช หรอมาตรฐานอนใดทเกยวของกบพระราชบญญตน และมาตรา 47 ก าหนดใหสภาวชาชพจดท าจรรยาบรรณของผประกอบวชาชพบญชขนเปนภาษาไทยและอยางนอยตองประกอบดวยขอก าหนด ความโปร ง ใส เทย งธรรม ความรความสามารถและมาตรฐานในการปฏบต ความรบผดชอบตอผรบบรการและการรกษาความลบ และ คว ามรบผดช อบ ตอผ ถ อห น แล ะ 5 )ทศนคต (attitudes)ไดแก ความรสก ความร และพฤตกรรม เชนเดยวกบการก าหนดคณสมบตของนกบญชมออาชพทส าคญของสมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย, 2547 ตองประกอบดวยผมความรทางวชาชพ ทกษะทางวชาชพ ดานคณคา จรยธรรมและทศนคตทางบวก และดานประสบการณในเชงปฏบต

จงเปนจดเรมตนททางสถาบนการศกษาพยายามเขามามบทบาทในการสรางนกบญชทมประสทธภาพตามมาตรฐานสากล การพฒนามาตรฐานการศกษาดานวชาชพการบญชของสถาบนอดมศกษา กลาวคอมการจดท าโครงการมาตรฐานการศกษาระหวางประเทศทางการบญช(International Education Standards for Professional Accountants: IES)ท าใหสถาบนการศกษาจะตองจดการศกษาวชาการบญชใหเ ปนไปตามมาตรฐานวช าชพบญชข อง สหพน ธน กบญชน าน าช าต

(International Federation of Accountants: IFAC) ซงเปนการเตรยมความพรอมใหนกบญชของไทยมศกยภาพพรอมในการรบมอรวมไปถงเพมโอกาสในการกาวออกไปสการเปดเสรและการเคลอนยายฝมอแรงงานทจะเกดขนในอนาคตอนใกล ซงหลกการของ IES เปนเกณฑการจดการเรยนการสอนทสามารถสรปไดว าผท เ ขาศกษาวชาการบญชหลกสต รของการศกษาวชาการบญชความรทางวชาชพทตองเรยนรทกษะทางวชาชพทตองฝกฝนรวมถงคณคา จรยธรรมทศนคตทางวชาชพ และการเสรมสรางประสบการณเชงปฏบตดงนน ผทจะเปนนกบญชมออาชพจะตองมคณสมบตเปนผมความรความสามารถทงในวชาการบญชวชาการดานอนทเกยวของกบการบญช รวมทงมทกษะพนฐานในการท างาน สามารถประยกตความรทางทฤษฎไปในการประกอบวชาชพได และเปนผมความตระหนกถงคณคา จรยธรรมทางวชาชพ อกทงยงตองมทกษะในการปฏบตงานไดทนทหลงส าเรจการศกษาซงเกดจากการไดเรยนร การฝกฝน และสะสมประสบการณจากการปฏบตงานจรงนอกหองเรยน เพอใหมความพรอมทจะกาวสการท างานจรงได

จากทมาและความส าคญขางตนนท าใหผวจยสนใจทจะศกษาวธการเพมสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ตามกรอบแนวคดของ IES ประกอบดวยคณสมบตและความสามารถของบคคลอนประกอบดวย ดานความรทางวชาชพ ดานทกษะทางวชาชพ ดานคณธรรม จรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ และดานประสบการณในเชงปฏบต 2. วตถประสงค

การศกษาวจยเรอง ความสมพนธระหวางคณสมบตของนกบญชมออาชพทมผลตอสมรรถนะของผสอบบญชรบอ นญาตแห งประ เทศไทยมวตถประสงคดงตอไปน

1. เพอศกษาปจจยของคณสมบตของนกบญชมออาชพทมอทธพลตอคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES

Page 4: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

2. เพอศกษาความสมพนธของคณสมบตของนกบญชมออาชพทมอทธพลตอสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย

3. เพอหาแนวทางในการเพมสมรรถนะทางวชาชพแกผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย 3.การทบทวนวรรณกรรม

3.1คณสมบตของนกบญชมออาชพตามขอก าหนดของ (International Education Standard for Professional Accountants: IES)

เปนททราบกนทวไปวาสภาสมาชกบญชในพระบรมราชปถมภ เปนสมาชกของสหพนธนกบญชสากล (International Federation of Accountancy : IFAC) จงเปนสงทหลกเลยงไดยาก ส าหรบผประกอบวชาชพบญชทจะตองปฏบตตามมาตรฐานการศกษาสากล (International Education Standard : IES) ทออกโดย IFAC ทง 8 ฉบบ(IES1-IES8) ซงไดก าหนดคณสมบตของนกบญชมออาชพมรายละเอยดดงน(International Federation of Accountants, 2009)

IES 1 Entry Requirements to a Program of Professional Accounting Education ก าหนดใหนกบญชมออาชพจะตองส าเรจการศกษาขนต าทางดานการบญชในระดบปรญญาตรหรอเทยบเทาจากสถาบนการศกษาทเปดการเรยนการสอนหลกสตรวชาการบญชซงมการก าหนดวธการคดเลอกผเขาศกษาอยางเปนระบบ และมการจดเนอหาเกยวกบหลกสตรการบญช(Content of Professional Accounting Education Programs) ทจะท าใหผส าเรจการศกษาเปนผมความร และมความสามารถเปนนกบญชมออาชพ ดงทก าหนดใน IES ฉบบท 2

IES 2 Content of Professional Accounting Education Program ก าหนดใหนกบญชมออาชพตองมความรทางวชาชพ (Content of Professional Accountant) โดยตองครอบคลมทงหมด 3 สวน ไดแก1) การบญชการเงน และวชาทเกยวของ (Accounting, Finance and Related Knowledge) 2) องคกรธรกจ(Organization and Business) และ3) เทคโนโลยสารสนเทศ (Information and Technology)

IES 3 Professional Skills ก าหนดใหนกบญชมออาชพตองมทกษะทางวชาชพ (Professional Skills) เพอใหสามารถสนองตอบความตองการของฝายตางๆ ทเกยวของได ไดแก ทกษะดานสตปญญา หรอการเรยนรอยางชาญฉลาด (Intellectual Skill) ทกษะดานเทคนคและการปฏบตหนาท (Technical and Functional Skill) ทกษะดานบคคล(Personal Skill) ทกษะในการสอสารและการท างานรวมกบผอน(Interpersonal and Communication Skill) และทกษะด า น ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ธ ร ก จ แ ล ะ อ ง ค ก ร(Organizational and Business Management Skill)

IES 4 Professional Values, Ethics and Attitudes ก าหนดใหนกบญชมออาชพตองเปนผมคณคาแหงวชาชพมจรยธรรม และมทศนคตทดต อวชาชพ (Professional Value, Ethicand Attitudes) เชน ความรบผดชอบตอผลงาน ความเปนอสระ ความซอสตยตอวชาชพ และมจรรยาบรรณในวชาชพซงประกาศใชเมอวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2548 มาตรฐานฉบบนก าหนดใหนกวชาชพบญชตองมจรรยาบรรณของนกวชาชพตาม Code of Ethics for Professional Accountants ในเรองตางๆ ดงน

1) ความซอสตย (Integrity) นกวชาชพบญชตองมความซอสตยและตรงไปตรงมา

2) ความเปนกลาง (Objectivity) นกวชาชพบญชตองไมมความล าเอยง (Bias) ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) หรอไดรบอทธพลจากบคคลอน ซงสงผลตอการตดสนใจ (Judgment) ทางวชาชพหรอธรกจ

3) ความสามารถและความระมดระวงทางวชาชพ (Professional Competence and Due Care) นกวชาชพบญชตองพฒนาตนเองอยางตอเนองในดานการปฏบตงาน กฎหมาย ขอบงคบ และเทคนคตางๆ เพอใหมความรความสามารถทางวชาชพอยในระดบทสามารถใหบรการทางวชาชพไดอยางมประสทธภาพ

4) การรกษาความลบ (Confidentiality) นกวชาชพบญชตองเกบรกษาขอมลทไดจากการปฏบตงานวชาชพไวเปนความลบ และไมเปดเผยขอมลดงกลาวแกบคคลอน หากไมไดรบอนญาต หรอเปนการกระท าหนาทตามกฎหมาย

Page 5: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

5) การกระท าทางวชาชพ (Professional Behavior) นกวชาชพบญชตองปฏบตตามกฎหมาย และขอบงคบทเกยวของ เพอหลกเลยงการกระท าใดๆ ทอาจท าใหเกดความเสอมเสยแกวชาชพ

IES 5 Practical Experience Requirements for Aspiring Professional Accountants ก าหนดใหนกบญชมออาชพจะตองมการสะสมประสบการณเชงปฏบต (Practical Experience Requirements) เปนระยะเวลาเพยงพอทจะแสดงใหเหนวาเปนนกบญชทม ความรความสามารถและมทกษะทางวชาชพ โดยมหนวยงานทรบผดชอบก ากบดแลและมกระบวนการตดตามอยางมมาตรฐานและสม าเสมอซงประกาศใชเมอวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2548โดยมรายละเอยด กลาวคอ มาตรฐานฉบบนก าหนดใหนกวชาชพบญชตอ งผ านการ ฝกหดงานทางวชาชพ (Practical Experience) เปนระยะเวลานานพอทผข นทะเบยนเ ป นน ก วช าชพบญชจ ะมค ว าม ร ท า ง วช าชพ (Professional Knowledge) ทกษะทางวชาชพ (Professional Skill) และคณธรรมจรยธรรมทางวชาชพ (Professional Values, Ethics and Attitudes) เพยงพอตอการปฏบตงานวชาชพบญชและพรอมส าหรบการพฒนาอยางตอเนองทางวชาชพตอไปในอนาคต ซง IFAC ไดก าหนดใหผทสามารถขนทะเบยนเปนนกวชาชพบญชไดตองผานการฝกหดงานทางวชาชพมาแลวอยางนอย 3 ป

IES 6 Assessment of Professional Capabilities and Competence ก าหนดใหนกบญชมออ าชพ จ ะต อ ง ผ านก ารปร ะ เมนศก ยภาพและความสามารถทางวชาชพ(Professional Capabilities and Competence) ซงจะเปนการประเมนความรความสามารถทางวชาชพ ตลอดจนการมคณคา ทศนคตทางวชาชพและจรยธรรม เพอเปนเครองบงชวาผประกอบวชาชพจะประกอบวชาชพบญชไดอยางเตมความสามารถ

IES7ContinuingProfessionalDevelopment: A Program of Lifelong Learning and Continuing Development Professional Competence ก าหนดใหนกบญชมออาชพจะตองพฒนาตนเองดวยการเรยนรตอเนองอยางไมจบสน (Continuing Professional

Development(CPD): Programof Lifelong Learning) ผประกอบวชาชพบญชจะตองไดรบการฝกฝนในการประกอบวชาชพจะตองมหนาทด ารงความสามารถและปรบปรงพฒนาความรเพมเตมของตนใหทนสมยอยางตอเนองและเปนรปธรรม โดยมหนวยงานทรบผดชอบก ากบดแลและมกระบวนการตดตามอยางมมาตรฐานและสม าเสมอซงมาตรฐานฉบบนไดเรมประกาศใชเมอ 1 มกราคม 2549 โดยมการก าหนดใหนกวชาชพบญชมหนาทตองผานการพฒนาความรตอเนองทางวชาชพอยางนอย 120 ชวโมงภายในระยะเวลา 3 ป ซงตองเปนการพฒนาความรตอเนองทางวชาชพทไดรบการรบรองทางวชาชพอยางนอย 60 ชวโมง และในแตละปตองผานการพฒนาความรตอเนองทางวชาชพไมนอยกวา 20 ชวโมง

IES 8 Competence Requirement for Audit Professionals ก าหนดสมรรถนะส าหรบผประกอบวชาชพสอบบญช (Audit Professional) ซงก าหนดวาผประกอบวชาชพสอบบญชนอกจากจะตองเปนผทมคณสมบตเปนนกบญชมออาชพดงทกลาวไวใน IES ฉบบท 1 - 7 แลวยงตองมความรความสามารถในการสอบบญชขอมลทางการเงนการบญชและการรายงานทางการเงนในระดบสง อกทงตองมความสามารถทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนทกษะทจ าเปนตอการตรวจสอบบญชและทส าคญคอจะตองผานการวดผลขดความสามารถในการเปนผสอบบญชอย า ง เ ปนระบบอกดวยซ งมาตรฐานฉบบน ไ ดประกาศใชเม อ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 โดยก าหนดใหนกวชาชพสอบบญชตองมคณสมบตทางดานความสามารถของนกชาชพสอบบญช

จงสามารถสรปไดวา IES กลาวถงหลกเกณฑใหการจดการเรยนการสอนทจะท าใหนกบญชสามารถเปนผมคณสมบตเปนนกบญชมออาชพโดยเรมตงแตหลกเกณฑการคดเลอกผทเขาศกษาวชาการบญชหลกสตรของการศกษาวชาการบญชความรทางวชาชพทตองเรยนรทกษะทางวชาชพทตองฝกฝนรวมถงคณคา จรยธรรมทศนคตทางวชาชพ และการเสรมสรางประสบการณเชงปฏบตใหแกนกศกษาเพอกาวไปสการเปนนกวชาชพบญชทมคณภาพ รวมไปจนเงอนไขการพฒนาความรความสามารถของผ

Page 6: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

ประกอบวชาชพบญชอยางตอเนอง ดงนน ผทจะเปนนกบญชมออาชพจะตองมคณสมบตเปนผมความรความสามารถทงในวชาการบญชวชาการดานอนทเกยวของกบการบญช รวมทงมทกษะพนฐานในการท างาน สามารถประยกตความรทางทฤษฎไปในการประกอบวชาชพได และเปนผมความตระหนกถงคณคา จรยธรรมทางวชาชพ อกทงยงตองมทกษะในการปฏบตงานไดทนทหลงส าเรจการศกษาซงเกดจากการไดเรยนร การฝกฝน และสะสมประสบการณจากการปฏบตงานจรงนอกหองเรยน เพอใหมความพรอมทจะกาวสการท างานจรงไดศกยภาพของนกบญชตามกรอบแนวคดของ IES ประกอบดวยคณสมบตขององคความสามารถของบคคลทเปนเกณฑทเหมาะสมในการเปนนกบญชมออาชพ มดงนคณสมบตนกบญชมออาชพทส าคญ(สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย,2547; สนสกฤต วจตรเลขการ, 2549) ไดแก 1. ดานความรทางวชาชพ 2. ดานทกษะทางวชาชพ 3. ดานคณคา จรยธรรม 4.ทศนคตทางวชาชพ และ5. ดานประสบการณในเชงปฏบต

3.2 แนวคด เก ย ว กบ สมร รถนะ (Competence)

แ น ว ค ด เ ก ย ว ก บ ส ม ร ร ถ น ะ ห ร อ ข ดความสามารถในการท างาน (Competency) เกดขนในชวงตนของศตวรรษท 1970 โดยนกวชาการชอ David McClelland ซงไดท าการศกษาวจยวาท าไมบคลากรทท างานในต าแหนงเดยวกนจงมผลงานทแตกตางกน McClelland จงท าการศกษาวจยโดยแยกบคลากรทมผลการปฏบตงานดออกจากบคลากรทมผลการปฏบตงานพอใช แลวจงศกษาวาบคลากรทง 2 กลม มผลการท างานทแตกตางกนอยางไร ผลการศกษาท าใหสรปไดว า บคลากรทมผลการปฏบต ง านดจ ะมส ง หน ง ท เ ร ย ก ว า สม รรถนะ (Competency) (จรประภา อครบวร, 2549 : 58) และในป ค.ศ. 1973 McClelland ไดเขยนบทความวชาการเรอง “Testing for Competence rather than Intelligence” ซงถอเปนจดก าเนดของแนวคดเรองสมรรถนะทสามารถอธบายบคลกลกษณะของคนวาเปรยบเสมอนกบภเขาน าแขง (Iceberg)

นกวชาการสวนใหญใหความหมายไปในท านองเดยวกน โดยใชแนวคดของ McClelland เปนพนฐานในการใหความหมายทแสดงถงความสมพนธขององคประกอบสมรรถนะ ทกอใหเกดพฤตกรรมและผลลพธทดเลศของงาน เชน Boyatzis (1982 : 58) ไดใหค านยามวา สมรรถนะ หมายถง สงทมอยในตวบคคลซงถอเปนตวก าหนดพฤตกรรมของบคคลเพอใหบร ร ลถ งคว ามตอ งกา รของ งานภายใตป จ จยสภาพแวดลอมขององคการ และท าใหบคคลมงมนสผลลพธทตองการMitrani, Dalziel และ Fitt (1992 : 11) กลาวถงสมรรถนะวาเปนลกษณะเฉพาะของบคคลทมความเช อม โยงกบประสทธผลหรอผลการปฏบตงานในการท างาน ซงสอดคลองกบการใหความหมายของ Spencer และ Spencer (1993 : 9) ทใหความหมายของสมรรถนะวาเปนคณลกษณะของบคคลทมความสมพนธเชงเหตและผลตอความมประสทธผลของเกณฑทใชและ/หรอการปฏบตงานทไดผลการท างานทดขนกวาเดม นอกจากน Spencer และ Spencer (1993 : 11) ไดขยายความหมายของสมรรถนะวาเปนคณลกษณะทส าคญของแตละบคคล (Underlying characteristic) ทมความสมพนธเชงเห ตผลจากความมประสทธผลของเกณฑท ใช (Criterion reference) และ/หรอการปฏบตงานทไดผลงานสงกวามาตรฐาน (Superior performance) Dale และ Hes (1995 : 80) กลาวถงสมรรถนะวาเปนการคนหาสงทท า ให เกดการปฏบต ง านท เ ปน เลศ (Excellence) หรอการปฏบตงานทเหนอกวา (Superior performance) นอกจากนยงไดใหความหมายของสมรรถนะในดานอาชพ (Occupational competency) วาหมายถงความสามารถ (Ability) ในการท ากจกรรมตางๆ ในสายอาชพเพอใหเกดการปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐานทถกคาดหวงไว ค าวาม า ต ร ฐ าน ใ นท น ห ม า ย ถ ง อ ง ค ป ร ะ ก อบ ข อ งความสามารถรวมกบเกณฑการปฏบตงานและค าอธบายขอบเขตงาน

จงอาจสรปไดวา สมรรถนะสามารถแบงออกเปน 2 ประเภทหลก คอ สมรรถนะหลก (Core competency) ซงเปนคณลกษณะทพนกงานทกคนในองคการจ าเปนตองม ทงนเพอใหสามารถปฏบตหนาท

Page 7: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

ไดบรรลเปาหมายขององคการ อาท ความรอบรเกยวกบองคการ ความซอสตย ความใฝร และความรบผดชอบ เปนตน อกประเภทหนงคอสมรรถนะตามสายงาน (Functional competency) ซงเปนคณลกษณะทพนกงานทปฏบตงานในต าแหนงตางๆ ควรมเพอใหงานส าเรจและไดผลลพธตามทตองการ

สมรรถนะของผสอบบญช สภาวชาชพบญชในพระบรมราชปถมภ

(2555) ระบวา สมรรถนะของผประกอบวชาชพสอบบญช หมายถงขดความสามารถทแสดงถงการท าหนาทหรองานทเกยวของใหไดระดบตามทมาตรฐานก าหนดไว ประกอบดวย ความรอยางพอเพยงเกยวกบการตรวจสอบขอมลทางการเงนในอดต การบญชและรายงานทางการเงน และระบบสารสนเทศส าหรบการบญชและรายงานทางการเงน ความสามารถในการพฒนาทกษะทางวชาชพทในสภาพแวดลอมการสอบบญชเกยวกบการใชแนวทางปฏบตและมาตรฐานการตรวจสอบทเกยวของ การประเมนการใชมาตรฐานการน าเสนอรายงานทางการเงนทเกยวของ การแสดงถงขดความ สามารถในการสอบถาม การคดในเชงทฤษฎ และการวเคราะหอยางระมดระวงการแสดงความสงสยทางวชาชพ และการตดสนใจทางวชาชพ การอดทนและการแกปญหาเกยวกบความขดแยงและคานยม จรรยาบรรณ และทศนคตของในวชาชพระดบสง ซงหมายถงความเขาใจเกยวกบวธการทางวชาชพทจะน าไปสจรรยาบรรณ การน าไปใชในทางปฏบตของหลกการพนฐาน ผลของความประพฤตทไมมจรรยาบรรณและค าตอบในการแกปญหาในสถานการดานจรรยาบรรณทล าบาก โดยสหพนธนกบญชนานาชาตไดก าหนดหลกการพนฐานดงกลาวไวซงประกอบดวย ความซอสตย ความเปนรปธรรมสมรรถนะทางวชาชพ และใหความใสใจ การรกษาความลบ ความประพฤตทางวชาชพ และมความเปนอสระกบลกคา

สรปไดวาสมรรถนะของผประกอบวชาชพสอบบญชไมไดเกดจากองคความรทมอยเดมเทานน แตยงตองอาศยองคประกอบอนทส าคญซงอาทเชนการพฒนาตนเองไมวาจะเปนดานทกษะทเกดจาก

ปฏบตงานดานการสอบบญช ทศนะคต และปฏบตตามจรรยาบรรณของผประกอบวชาชพบญช

3.3 สมมตฐานการวจย สมมตฐานการวจย มดงน สมมตฐานท 1 ความรทางวชาชพ ทกษะทาง

วชาชพ คณธรรมจรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ และประสบการณในทางปฏบต มอทธพลตอคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES

สมมตฐานท 2 คณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES มความสมพนธกบสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย

3.4 ประโยชนจากงานวจย 1. หนวยงานทเกยวของไดทราบถงขนาด

ของปจจยทสงผลตอการเพมความสามารถของผตรวจสอบบญชรบอนญาตและไดด าเนนการสงเสรมผลกดนไดถกทศทางเพอสรางมาตรฐานและความไดเปรยบใหกบนกบญชไทย 2. สามารถเปนแนวทางใหสถาบนการศกษาหรอหนวยงานจดอบรมในการจดท าหลกสตรใหตรงประเดนทนสมยอกทงเปนแนวทางในการเพมระดบสมรรถนะของนกบญชไปใชเ ปนสวนหน งของขอก าหนดในการเปนนกบญชมออาชพ 3. หนวยงานอนๆ สามารถน าแนวทางไปปรบปรงและประยกตใชเพอเพมสมรรถนะของพนกงานในองคกร 4.วธวจยและและกรอบแนวคดในการวจย 4.1 การเกบรวบรวมขอมล

แหลงขอมลทใชในการวจยครงนมาจาก 2 แหลง กลาวคอ

ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม ถามผตรวจสอบบญชรบอนญาต จ านวน 400 คน เพอทราบถงคณลกษณะและระดบสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาต

ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนการเกบรวบรวมขอมลทมาจากหนงสอ ต าราทางวชากร สงพมพ วารสาร และขอมลจากงานวจยทเกยวของ

Page 8: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

4.2เครองมอทใชในการศกษา เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลคอแบบสอบถาม โดย แบงเปน 4 สวน คอ สวนท 1 ขอมลคณลกษณะทวไปของนกบญช ไดแก เพศ สถานภาพ อาย ระดบการศกษา และประสบการณในการท างานเปนผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย สวนท 2 ขอมลทางดานคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES ซงประกอบดวย 1) ความรทางวชาชพ 2) ทกษะทางวชาชพ 3) คณธรรมจรยธรรม 4) ทศนคตทางวชาชพ และ 5) ประสบการณในเชงปฏบต

สวนท 3 ขอมลเกยวกบสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ซงประกอบดวย 13 คณลกษณะ

สวนท 4 เปนค าถามปลายเปดเพอสอบถามถงขอเสนอแนะในการเพมสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย

4.3 การจดเครองมอ การศกษาในครงนไดอาศยรปแบบของการ

วจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยการศกษามวธด าเนนการศกษาวจยดงน 1)ศกษาเอกสารและรายงานวจยทเกยวของ 2)สรางเครองมอโดยใชแบบสอบถามปลายเปดและปลายปด 3)ใหผเชยวชาญตรวจสอบ 4)ปรบปรงแกไข 5)ทดลองใชเครองมอเพอควบคมคณภาพของเครองมอ 6)ปรบปรงแกไข 7)สงแบบสอบถามไปยง ก ลมตว อย า ง 8) ร วบรวมแบบสอบถามทเกบรวบรวมขอมลทงหมด 9)วเคราะหขอมลโดยผวจยออกแบบสอบถามระดบความคดเหนโดยใช Likert Scale ระดบ 1-5 และมค าถามปลายเปดเพ อ ใ ห ผ ต อบแสด งคว ามคด เหน อย า ง อส ร ะ แบบสอบถามทใชไดท าการทดสอบความเชอมนโดยใหผช านาญการจ านวน 3 ทานสอบทานค าถาม และท า pilot test แบบสอบถามจ านวน 15 ฉบบเพอทดสอบ Content Validity โดยสงใหผสอบบญชรบอนญาต ผสอบบญชภาษอากรและอาจารยผสอนวชาการบญชตอบแบบสอบถามและปรบปรงกอนสงไปยงกลมตวอยาง

4.4 การวเคราะหขอมล การเกบขอมลเชงส ารวจจะไดขอมลปฐมภม

ซงไดมาจากแบบสอบถามทไดรบกลบคน โดยท าการวเคราะหดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต ซ งแบงออกเปน 2 กลมคอ 1. สถตเชงพรรณนา เมอไดรบแบบสอบถามกลบมา โดย สวนท 1 เปนขอมลทวไปของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ซงเปนแบบสอบถามใหเลอกรายการ (Checklist) จะใชวธการแจกจงความถ (Frequency) แลวน าเสนอผลในรปรอยละ(Percentage) ส าหรบค าถามตอนท 2 และ 3 เปนลกษณะแบบสอบถามแบบวดระดบในรปแบบชวง(Scale) จงใชวธแจกแจงความถ หาคาเฉลย(Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน(Standard Deviation) แลวน าเสนอในรปของรอยละ 2.สถตเชงอนมาน ผวจ ยท าการทดสอบสมมตฐานความสมพนธระหวางปจจย คณสมบตทางวชาชพของนกบญชตามมาตรฐาน IES กบปจจยสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ดวยสถต การวเคราะหการถดถอยดวยพหปจจย (Multivariate Regression Analysis)และใชการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) เพอสรางแบบจ าลองของปจจยทสงผลตอสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาต โดยการแปลความหมายของคาสมประสทธถดถอย

ในขณะทขอมลทไดจากการค าถามปลายเปดในการสอบถามถงขอเสนอแนะในการเพมสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย สามารถน าเสนอขอมลในลกษณะขอมลเชงพรรณนา เพออธบายลกษณะทวๆ ไปของขอมลทรวบรวมได

4.5 กรอบแนวคดในการวจย แสดงความสมพนธระหวาง คณสมบตของ

นกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IESและสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทยสามารถแสดงกรอบแนวคดไดดงน

Page 9: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

ภาพท 1: แสดงกรอบแนวคดในการวจย 5. ผลการวจยและอภปรายผลการวจย

5.1 ผลการวจย 5.1.1. การวเคราะหกลมตวอยางทตอบ

แบบสอบถาม การวเคราะหขอมลพนฐานของกลมตวอยาง

แสดงใหเหนถงภาพรวมผตรวจสอบบญชรบอนญาตพบวาผตรวจสอบบญชรบอนญาตสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง 36 ป- 45 ปมประสบการณการเปนผตรวจสอบบญชรบอนญาตระหวาง 4 ป – 6 ป และจบการศกษาในระดบปรญญาตร

5.1.2 ผลการทดสอบสมมตฐาน สมมตฐานท 1 ความรทางวชาชพ ทกษะทาง

วชาชพ คณธรรมจรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ และประสบการณในทางปฏบต มอทธพลตอคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES

สรปผล จากการทดสอบโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถตพบวาความรทางวชาชพ ทกษะทางวชาชพ คณธรรมจรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ และประสบการณในทางปฏบต มอทธพลตอคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES นยส าคญ 0.05 โดยคาสมประสทธความถดถอยมาตรฐาน(Beta) ของตวแปรทงหมดอยระหวาง 0.147-0.420 ตามขอมลในตารางท 1 แสดงวาตวแปรทง 5 ตว มความสมพนธต าถงปานกลางกบการสรางผลจากการบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธ ซงตวแปรเหลานสามารถอธบายความแปรปรวนของผลจากการบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธไดรอยละ 65 จงเปนผลใหยอมรบสมมตฐานทกลาววา ความรทางวชาชพ ทกษะทางวชาชพ คณธรรมจรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ และประสบการณในทางปฏบต มอทธพลตอคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES

ตารางท 1: การวเคราะหการถดถอย: ตวแปรตามคอ คณสมบตทางวชาชพของนกบญชตามมาตรฐาน IES

ตวแปร Beta T-Value ความรทางวชาชพ ทกษะทางวชาชพ คณธรรมจรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ ประสบการณในเชงปฏบต R2 = 0.664, Adjusted R2 = 0.651, F = 49.437, (p<0.01)

0.303 0.420 0.310 0.147 0.265

4.722* 4.840* 3.772* 2.406* 3.228*

* มนยส าคญทระดบ 0.05 (2-tailed) นอกจากน ตารางท 2 แสดงผลการทดสอบ

สมมตฐานท 2 ซงแสดงใหเหนวาคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES มความสมพนธกบสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทยทระดบนยส าคญ 0.05โดยคาสมประสทธความถดถอยมาตรฐาน (Beta) เทากบ0.510 แสดงวาคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IESมความสมพนธสงกบสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ตวแปรนสามารถอธบายความแปรปรวนของสมรรถนะทางวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทยไดรอยละ 25 ตารางท 2: การวเคราะหการถดถอย: ตวแปรตามคอ สมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาต

ตวแปร Beta T-Value คณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES R2 = 0.260, Adjusted R2 = 0.253, F = 36.195, (p<0.01)

0.510

6.016*

* มนยส าคญทระดบ 0.05 (2-tailed) อยางไรกตาม ผลการวเคราะหสมประสทธ

สหสมพนธ (Correlation Coefficient) แสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางตวแปรตางๆกบสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาต นอกเหนอจากทสมมตฐานการวจยไดก าหนดไว จงน าการวเคราะหการถดถอยมาใชเพมเตม เพอทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอนๆกบผลการวเคราะหการถดถอยแสดงใหเหนวา 1) ความรทางวชาชพ 2) ทกษะทางวชาชพ 3) คณธรรมจรยธรรม 4) ทศนคตทางวชาชพ และ 5) ประสบการณในเชงปฏบต มอทธพลตอ

Page 10: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

สมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาตทระดบนยส าคญ 0.05 ซงระดบความสมพนธของตวแปรเหลานแสดงในแผนภาพท 2

ภาพท 2 : แบบจ าลองเสนทางของสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาต

จากแบบจ าลองเสนทาง การค านวณหาผลทางตรงผลทางออม และผลรวมของตวแปรทงหมดทมตอสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาตโดยอาศยคาสมประสทธเสนทาง แสดงในตารางท 3โดยปจจยทสงผลมากทสดตอสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาตคอ ทกษะทางวชาชพ

(ผลรวมเทากบ 0.815) ปจจยรองลงมาคอทศนคตทางวชาชพ(ผลรวมเทากบ 0.782)คณธรรมจรยธรรม(ผลรวมเทากบ 0.596) และ ประสบการณในเชงปฏบต (ผลรวมเทากบ 0.519) ปจจยทสงผลนอยทสดคอ ความรทางวชาชพ (ผลรวมเทากบ 0.482) ตารางท 3: ผลทางตรง ผลทางออม และผลรวมของตวแปรตางๆ ทมตอสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาต

ตวแปร ผลทางตรง ผลทางออม ผลรวม ความรทางวชาชพ 0.327 0.155 0.482 ทกษะทางวชาชพ 0.601 0.214 0.815 คณธรรมจรยธรรม 0.521 0.075 0.596 ทศนคตทางวชาชพ 0.624 0.158 0.782 ประสบการณในเชงปฏบต 0.286 0.193 0.519 คณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES

0.510 - 0.510

5.2 อภปรายผลการวจย สามารถอภปรายผลตามสมมตฐานการวจย

ได ดงน จากผลการศกษาพบวาสมรรถนะของผสอบ

บญชรบอนญาตแหงประเทศไทยขนอยกบคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES ซง

ประกอบดวย 1) ความรทางวชาชพ 2) ทกษะทางวชาชพ 3) คณธรรมจรยธรรม 4) ทศนคตทางวชาชพ และ 5) ประสบการณในเชงปฏบตซงผลการวจยมความสอดคลองกบ วลยลกษณ สวรรณวลยกร และคณะ (2556, หนา 35 – 49) ไดศกษาการความคาดหวงและความพรอมของวชาชพสอบบญชไทยในการแขงขนในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน พบวาผประกอบวชาชพสอบบญชตองปฏบตตามจรรยาบรรณของผประกอบวชาชพบญช และปฏบตหนาทของตนโดยสจรต ในปจจบนบรษทชนน าตาง ๆ เชน บรษทบอช แอนด ลอมบ (ประเทศไทย) จ ากด และJohnson Controls, lnc. ไดสงเสรมและสนบสนนความมจรยธรรมแกบคลากร โดยก าหนดไวในแนวทางการปฏบตงานขององคกร เพอชวยเสรมสรางสภาพแวดลอมการท างานทด และการท างานเปนทม ท าใหบคลากรสามารถสรางสรรคและแสดงศกยภาพออกมาไดอยางเตมทเชนเดยวกบ กสมา ค าพทกษ(2552)ทกลาววาสมรรถนะทางการบญชสมรรถนะทางการบญชทภาคธรกจอตสาหกรรมตองการประกอบดวย 5 สมรรถนะไดแก การวางแผนและควบคมการเงนการตรวจสอบภายใน การจดท าและน าเสนอขอมลทางการบญชเพอใชในการตดสนใจ จรยธรรมของนกบญช และความรทกษะพนฐานดานบญชทตองใชในการประกอบอาชพสอดคลองกบ Zajkowki (2007)ไดศกษา เรอง การการพฒนาความรต อ เ น อ ง ท า ง ว ช า ช พ จ า ก น ก ว ช า ก า ร ใ นสถาบนการศกษาในประเทศนวซแลนด และประเทศออสเตรเลยมผลการวจยเกยวกบการพฒนาความรตอเนองทางวชาชพ ผลการศกษาสรปไดวาการพฒนาความรทางวชาชพประกอบดวย 1)การศกษาความรตอเนองทางวชาชพเปนความรบผดชอบสวนบคคลทจะตองศกษาหาความรทางวชาชพเพมเตม รวมถงมการศกษาทางวชาชพเพมเตมทสงกวาในระดบปรญญาตร 2)การเขารวมอบรมสมมนาเพอเพมความสามารถในการเปนมออาชพและเปนทนาเชอถอของผรบบรการและHassall, Joyce, Montana & Anes (2009)ท าการศกษาความคดเหนของนายจางของนกบญชบรหารรบอนญาต(Chartered Institute of Management) ตอทกษะและความสามารถทาง

Page 11: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

วชาชพของนกบญช ผลการศกษาพบวา ทกษะทางดานการสอสารเปนทกษะทส าคญทสดส าหรบนกบญชบรหารทไดรบอนญาตแลว แตเปนสงทนกบญชทมอยในระดบทสงกวาระดบพอใชเพยงเลกนอย และทกษะทนกบญชไดรบการประเมนวามนอยทสดคอ การมวสยทศน และอาจเปนไปไดวาการขาดคณสมบตขอนเองทท าใหนกบญชทเพงจบการศกษาไดไมนานเขาเรยนตอในโครงการการจดการทางบรหาร (Master of Business Administration) นอกจากนยงพบวามความจ าเปนทจะพฒนาทกษะทางวชาชพใหตรงกบนโยบายทตงไวขององคกร เชน ความสามารถพฒนาวธการเรยนรอยางมประสทธผล ความรทางดานแหลงขอมลขาวสาร (Knowledge of Information Sources) ความรทางดานการบญชและจรยธรรมในหนาทสงคม

6.สรปผลการวจย

ผลจากการวจยแสดงใหเหนวาความรทางวชาชพ ทกษะทางวชาชพ คณธรรมจรยธรรม ทศนคตทางวชาชพ และประสบการณในทางปฏบต มอทธพลตอคณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES ทระดบนยส าคญ ทางสถต 0.05 นอกจากนยงพบวา คณสมบตของนกบญชมออาชพตามมาตรฐาน IES จะเพมสมรรถนะในการประกอบวชาชพของผตรวจสอบบญชรบอนญาต โดยปจจยทส งผลมากทสดตอสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาตคอ ทกษะทางวชาชพ ปจจยรองลงมาคอทศนคตทางวชาชพคณธรรมจรยธรรมและ ประสบการณในเชงปฏบต สวนปจจยทสงผลนอยทสดคอ ความรทางวชาชพ 7.ขอเสนอแนะ

จากผลการวจยพบวาความรทางวชาชพเปน ปจจยทสงผลนอยทสดกบสมรรถนะทางวชาชพของผสอบบญชรบอนญาตซงสะทอนใหเหนวาผสอบบญชบญชรบอนญาต ควรใหความส าคญในการพฒนาศกยภาพในดานความรความสามารถทมผลตอการสรางคณภาพการสอบบญช เพอน าไปสรางขอไดเปรยบในวชาชพสอบบญชตอไป ซงสะทอนถง

สมรรถนะของผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทยใหเปนทยอมรบจากผใชบรการทงในและนอกประเทศ ดง น น ห น ว ย ง า นแ ละ ค ว ร ให ค ว า มส า คญ กบจรรยาบรรณของผสอบบญชรบอนญาต เพอใหงานตรวจสอบมประสทธภาพ และสามารถสะทอนถงความนาเชอถอของงบการเงนอกทงสถาบนทเกยวของกบการพฒนาวชาชพบญช ควรตระหนกถงความส าคญดงกลาว เพอรวมกนหาแนวทางในการพฒนาความรเกยวกบองคกรและธรกจ อกทงผสอบบญชเองกควรพฒนาตวเองอยางตอเนองไมเพยงแตการเขารบการอบรมความรทางบญชและการสอบบญชแตผสอบบญชรบอนญาต ควรเขารบการอบรมในเรองทเกยวของกบการบรหารธรกจ ความรขามศาสตร เชนเร องของการบรหารจดการ กฎหมาย ควรใหความส าคญกบหลกสต รอบรมในรปแบบของ Workshop เสรมความรดานระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอใชการปฏบตงานตรวจสอบ ผสอบบญชควรหาประสบการณเพมเตมจากการปฏบตงาน เ ร ย น ร ก า ร ใ ชภ าษ า ต า ง ป ร ะ เท ศ โ ดย เฉพ า ะภาษาองกฤษทใชเปนภาษาสากลทมความจ าเปนอยางยงเมอประเทศไทยก าลงจะกาวเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และควรศกษาการท าวจยทางดานทสงเสรมวชาชพบญชทงทางตรงและทางออมอาทเชน การศกษารปแบบการเพมสมรรถนะของผประกอบวชาชพบญชโดยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน การศกษาปจจยทสงผลส าเรจในการประกอบวชาชพบญชและศกษาเปรยบเทยบปจจยทสงผลตอสมรรถนะของผประกอบวชาชพบญชในแตละประเทศในอาเซยน เพอน าองคความรใหมๆ ทไดจากการวจยมาบรณาการกบการปฏบตงานสอบบญชเพอการพฒนาสมรรถนะของผสอบบญชรบอนญาตอยางยงยน

8. เอกสารอางอง กสมา ค าพทกษ และคณะ. (2552). การพฒนา

มาตรฐานอาชพนกบญชทตอบสนองตอภาคธรกจอตสาหกรรม (รายงานผลการวจย). ปทมธาน: มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

Page 12: Relationships Between Qualification of Professional ...research.bkkthon.ac.th/abstac/ab_15102558180618.pdf · (knowledge) ได้แก่ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสังคม

จรประภา อครบวร. 2549. สรางคนสรางผลงาน. กรงเทพมหานคร: ก.พลพมพ (1996).

ชยนรนทร วระสถาวณชย.(2548). International Education Standards (IES), สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย, 1(4), 1 มกราคม 2548.

ณฐชา วฒนวไล และจฑามน สทธผลวนชกล. (2555).การพฒนาศกยภาพวชาชพบญชไทยเมอเปดเสรทางเศรษฐกจ. วารสารบรหารธรกจ มหาวทยาลยกรงเทพ; Executive Journal 2013,p20.

นพนธ เหนโชคชยชนะ และศลปพร ศรจนเพชร. (2554). การสอบบญช. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: ทพเอน เพรส. ประเทศไทย. หนา 36. กรงเทพฯ : บรการพมพ.

ปรศนา ประหารขาศก. (2557). บทบาทและความทาทายของนกบญชยคใหม. จดหมายขาว สภาวชาชพบญช ในพระบรมราชปถมภ(FAP Newsletter).ฉบบท 22 เดอน ตลาคม พ.ศ. 2557.

วลยลกษณ สวรรณวลยกร และ มนวกา ผดงสทธ. (2556). ความคาดหวงและความพรอมของวชาชพสอบบญชไทยในการแขงขนในประชาคมเศรษฐกจอาเซยน วารสารวชาชพบญช, 9(25), 35-49.

สภาวชาชพบญชในพระบรมราชปถมภ. (2555). มาตรฐานการศกษาระหวางประเทศส าหรบผประกอบวชาชพสอบบญชฉบบท8 เรองขอก าหนดดานสมรรถนะส าหรบผประกอบวชาชพสอบบญช.กรงเทพฯ.

Boyatizis, R.E. 1982. The Competent Manager. New York: McGraw-Hill.

Dales, M and Hes, K. 1995. Creating Training miracles. Sydney: Prentice Hall.

International Federation of Accountants. (2009). Framework for International Education Standards for Professional Accountants. RetrievedAugust 5, 2010.

Mitrani, A., Dalziel, M., and Fitt, D. 1992. Competency based human resource management: Value driven strategies for recruitment, development, and reward. London: McGraw-Hill.

Spencer, M and Spencer, M.S. 1993. Competence at work: Models for Superiors Performance. New York: John Wiley & Sons.

Zajkowki, Mary, Sampson, Vivienne, David. (2007). Continuing Professional Development. Perceptions from New Zealand and Australian Accounting Academics.