rs¡lm dy krt|bd1d7ektpm2nljo.cloudfront.net/c9zpj7gwmwjfqagpo9... · rs¡lm dy krt|b 1:19-2:18...

41
1119 l°kA v|loN e|k hor poTI ipaAry iT`iFlus< ijh/I mYN pihlI poTI ilKI sI `h< iwsU ny jo kuJ kItA aty isKAeaA sI< `s bAry ilKI sI= 2 mYN iwsU dy sAry jIvn bAry SurU toN lY ky `s idn t|k iliKaA hY< jdoN `h surgM ^ cu%ikaM igaA sI= es GqnA toN pihlM< `sny piv|tr aAtmA rAhIN `nHM rsUlM * ^ ihdAetM id|tIaM ijnHM ^ `sny cui,aA sI= 3 `s `pr»t `s ny rsUlM ^ ehI drSAeaA ik nbI ij~NdA sI= iwsU ny bhut SktI SAlI kirSmy krky eh sAibt kr id|tA= `s dy mØt toN prtn toN bAad< ky cAlI idnM t|k< rsUlM ny `s ^ bhut vArI vyiKaA= 4 iwsU ny prmyS¨r dy rAj bAry vI d%isaA= e|k vAr jdoN iwsU `nHM nAl Bojn kr irhA sI< tM `s ny `nHM ^ wrUSlm toN bAhr nA jA, ^ vI aAiKaA= `s ny ikhA< “prmyS¨r ny tuhA^ koE vcn id|tA sI ijs bAry ik mYN tuhA^ pihlM vI d|s cu|ikaA hM= t¨sIN e|Ty (wrUSlm) iv|c `s vcn dy pUrA ho, dI `.Ik iv|c rho= 5 wUh\nA ny lokM ^ pA,I nAl bpitsmA id|tA< pr To/y hI idnM iv|c< tuhA^ piv|tr aAtmA nAl bpitsmA id|tA jAvygA=” iws° ^ surgM iv|c iljAeaA jA,A 6 jdoN sAry rsUl e|kQy hoX tM `nHM ny iwsU ^ pu%iCaA< “hy pRBU< kI tU\ hu, esrAXl dy rAj ^ vAps aA`, vAlA hY?” 7 iwsU ny `nHM ^ aAiKaA< “isrf iptA ^ hI `h idn aty smM inrDAirt krn dA h|k hY= t¨sIN enHM cIzA ^ nhI jA, skdy= 8 pr piv|tr aAtmA tuhA.y kol aAvygA ty tuhA^ SktI iml jAvygI= aty t¨sIN myry gvAh hovoNgy= sB toN pihlM t¨sIN wrUSlm dy lokM ^ myry bAry d|soNgy ty `s toN bAad sAry whUidwA aty sAmirwA iv|c< aty hor sArI DrtI dy ihisaM iv|c myry rsUl `h aAdmI ijnHM ^ iwsU ny aAp,y KAs shAekM iv|coN cui,aA= bAry gvAh hovogy=” rs°lM dy krt|b 1 9 jdoN iwsU eh g|lM rsUlM ^ kih hiqaA< `h surgM v|l iljAeaA igaA= jdo rsUl `s ^ vyK rhy sn< vyKidaM hI vyKidaM iwsU ek b|dl iv|c `nHM dIaM a|KM toN Phly ho igaA= 10 iwsU alop ho irhA sI ty rsUl `s ^ akAS iv|c vyK rhy sn= acAnk do j,y sFyd k|p/y pAX hoX `nHM dy nAl aAky K/Hy ho gX= 11 `nHM dohM ny rsUlM ^ aAiKaA< “hy glIlI dy loko< t¨sIN e|Ty K/Hy hoky aAkAS v|l ik`N vyK rhy ho? eh iwsU ijh/A tuhA.y koloN akAS `%pr `QA ilaA igaA hY< eh `sy trHM vAps aAvygA ijvy t¨sIN es ^ DrtI toN svrg v|l jMidaM vyiKaM hY=” nvyN rs°l dA cui,aA jA,A 12 t|d rsUl jYtUn dy phA/ v|loN wrUSlm ^ gX (eh phA/ wrUSlm toN eka|D mIl dI vAq ty hY) 13 rsUl Sihr ^ gX aty `s jgHA ty Qihry ij|Ty `h pihlM rih»dy sn= eh kmrA pØ/IaM c/H ky sI= `%Ty eh rsUl sn: ptrs< wUh\nA< wAkUb< a»idRwAs< iFil|pus< TomAs< brTulmE< m|tI aty wAkUb hlFA dA p¨|tr Sm~n jo zylotys dy nM nAl jAi,aA jMdA sI aty whUdA< wAkUb dA p¨|tr= 14 sAry rsUl e|kQy rih rhy sn aty `h `sy mksd lE a.ol pRArTnA kr rhy sn= kuJ aØrtM< mirwm< iwsU dI mAtA aty `s dy BrA vI `%Ty rsUlM nAl sn= 15 kuJ idnM bAad jdoN `%Ty koE e|k sO vIh inhcAvAn ek|Qy hoky aAX< ptrs `nHM iv|co `%iQaA ty `s ny aAiKaA< 16 17 “hy BrAvo< jo piv|tr aAtmA ny pihlM hI poTIaM iv|c dA~d rAhIN whUdA bAry aAiKaA hY `h inSict hI vAprnA cAhIdA hY= whUdA sA.y smUh iv|coN e|k sI= `s eh sA.y nAl es syvA iv|c e|k ih|sA id|tA igaA sI< pr eh `hI sI< ijs ny `nHM lokM dI agvAE kItI= ijnHM ny iwsU ^ F/vAeaA=” 18 whUdA ^ es duSq krnI vAsty Dn id|tA igaA sI< aty `s ny es Dn nAl e|k Kyt KrIidaA= pr

Upload: others

Post on 07-Feb-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1119

    l°kA v|loN e|k hoor poTIipaAry iT`iFlus< ijh/I mYN pihlI poTI ilKI sI`h< iwsU ny jo kuJ kItA aty isKAeaA sI< `s

    bAry ilKI sI= 2mYN iwsU dy sAry jIvn bAry SurU toN lY ky`s idn t|k iliKaA hY< jdoN `h surgM ^ cu%ikaMigaA sI= es GqnA toN pihlM< `sny piv|tr aAtmArAhIN `nHM rsUlM* ^ ihdAetM id|tIaM ijnHM ^ `snycui,aA sI= 3`s `pr»t `s ny rsUlM ^ ehIdrSAeaA ik nbI ij~NdA sI= iwsU ny bhut SktISAlI kirSmy krky eh sAibt kr id|tA= `s dy mØttoN prtn toN bAad< ky cAlI idnM t|k< rsUlM ny `s^ bhut vArI vyiKaA= 4iwsU ny prmyS¨r dy rAj bAry vId%isaA= e|k vAr jdoN iwsU `nHM nAl Bojn kr irhAsI< tM `s ny `nHM ^ wrUSlm toN bAhr nA jA, ^ vIaAiKaA= `s ny ikhA< “prmyS¨r ny tuhA^ koE vcnid|tA sI ijs bAry ik mYN tuhA^ pihlM vI d|s cu|ikaAhM= t¨sIN e|Ty (wrUSlm) iv|c `s vcn dy pUrA ho,dI `.Ik iv|c rho= 5wUh\nA ny lokM ^ pA,I nAlbpitsmA id|tA< pr To/y hI idnM iv|c< tuhA^ piv|traAtmA nAl bpitsmA id|tA jAvygA=”

    iws° ^ surgM iv|c iljAeaA jA,A6jdoN sAry rsUl e|kQy hoX tM `nHM ny iwsU ^ pu%iCaA<

    “hy pRBU< kI tU\ hu, esrAXl dy rAj ^ vAps aA`,vAlA hY?”

    7iwsU ny `nHM ^ aAiKaA< “isrf iptA ^ hI `hidn aty smM inrDAirt krn dA h|k hY= t¨sIN enHMcIzA ^ nhI jA, skdy= 8pr piv|tr aAtmA tuhA.ykol aAvygA ty tuhA^ SktI iml jAvygI= aty t¨sIN myrygvAh hovoNgyy= sB toN pihlM t¨sIN wrUSlm dy lokM ^myry bAry d|soNgy ty `s toN bAad sAry whUidwA atysAmirwA iv|c< aty hor sArI DrtI dy ihisaM iv|c myry

    rsUl `h aAdmI ijnHM ^ iwsU ny aAp,y KAs shAekM iv|coNcui,aA=

    bAry gvAh hovogy=”

    rs°lM dy krt|b

    19jdoN iwsU eh g|lM rsUlM ^ kih hiqaA< `h surgM

    v|l iljAeaA igaA= jdo rsUl `s ^ vyK rhysn< vyKidaM hI vyKidaM iwsU ek b|dl iv|c `nHMdIaM a|KM toN Phly ho igaA= 10iwsU alop ho irhA sIty rsUl `s ^ akAS iv|c vyK rhy sn= acAnk doj,y sFyd k|p/y pAX hoX `nHM dy nAl aAky K/Hy hogX= 11`nHM dohM ny rsUlM ^ aAiKaA< “hy glIlI dyloko< t¨sIN e|Ty K/Hy hoky aAkAS v|l ik`N vyK rhy ho?eh iwsU ijh/A tuhA.y koloN akAS `%pr `QA ilaAigaA hY< eh `sy trHM vAps aAvygA ijvy t¨sIN es^ DrtI toN svrg v|l jMidaM vyiKaM hY=”

    nvyN rs°l dA cui,aA jA,A12t|d rsUl jYtUn dy phA/ v|loN wrUSlm ^ gX

    (eh phA/ wrUSlm toN ek–a|D mIl dI vAq ty hY)13rsUl Sihr ^ gX aty `s jgHA ty Qihry ij|Ty `hpihlM rih»dy sn= eh kmrA pØ/IaM c/H ky sI= `%Tyeh rsUl sn: ptrs< wUh\nA< wAkUb< a»idRwAs< iFil|pus<TomAs< brTulmE< m|tI aty wAkUb hlFA dA p¨|trSm~n jo zylotys dy nM nAl jAi,aA jMdA sI atywhUdA< wAkUb dA p¨|tr=

    14sAry rsUl e|kQy rih rhy sn aty `h `sy mksdlE a.ol pRArTnA kr rhy sn= kuJ aØrtM< mirwm<iwsU dI mAtA aty `s dy BrA vI `%Ty rsUlM nAl sn=

    15kuJ idnM bAad jdoN `%Ty koE e|k sO vIhinhcAvAn ek|Qy hoky aAX< ptrs `nHM iv|co `%iQaAty `s ny aAiKaA< 16–17“hy BrAvo< jo piv|tr aAtmA nypihlM hI poTIaM iv|c dA~d rAhIN whUdA bAry aAiKaAhY `h inSict hI vAprnA cAhIdA hY= whUdA sA.ysmUh iv|coN e|k sI= `s eh sA.y nAl es syvA iv|ce|k ih|sA id|tA igaA sI< pr eh `hI sI< ijs ny`nHM lokM dI agvAE kItI= ijnHM ny iwsU ^F/vAeaA=”

    18whUdA ^ es duSq krnI vAsty Dn id|tA igaAsI< aty `s ny es Dn nAl e|k Kyt KrIidaA= pr

  • rs°lM dy krt|b 1:19-2:18 1120

    whUdA isr prny i.%igaA `s dA SrIr fq ky pAqigaA< `s dIaM sArIaM aMt/IaA bAhr inklaAEaM= 19wrUSlm dy sAry lokM ny es bAry sui,aM=es lE `nHM ny es Kyt dA nA` ‘akldmA’ riKaAijs dA `nHM dI BASA iv|c arT hY “lhU dA Kyt=”

    20ptrs ny ikhA< “whUdA bAry zbUr dI pustk iv|ciliKaA hoeaA hY:

    ‘kAS `s dA Gr `%j/ jAvy=’ `%Ty iksy ^ vI nhINrih,A cAhIdA= zbUr 69:25

    aty eh vI iliKaA hY ik:‘`s dA k»m koE hor sMB lvy=’ zbUr 109:8

    21–22es lE hu, sA.y nAl e|k aijhA mn|uK rlyjo iwsU dy m¨/ jIa `%Q, dA gvAh b,y= eh aAdmI`nHM lokM iv|coN ho,A cAhIdA hY< ijh/y `s pUry smyNsA.y smUh dA e|k ih|sA hu»dy sn< jdoN pRBU iwsU sA.ynAl sI= eh mnu|K `doN toN sA.y sATIaM iv|coN e|kzrUr ho,A cAhIdA hY jd toN wUh\nA ny lokM ^ bpitsmAdy,A SurU kItA sI< aty `doN t|k< jd t|k ik iwsU ^surgM v|l ^ iljAeaA igaA sI=”

    23td rsUlM ny dohM ^ K/HA kItA= `nHM iv|co e|kwUsuF brs|bAs sI< jo wUstus bulAeaA jMdA sI atydUjA ivaktI m%iTwAs sI= 24–25`nHM ny pRArTnA kItI<“prmyS¨r< tU\ hryk dy idl ^ jA,dA hYN es lE sA^ivKA ik enHM dohM iv|coN es k»m vAsty tU\ iks ^cui,aA hY= whUdA ny eh k\m C|. id|tA aty `s TAvyNcilaA igaA ij|ToN dA `h sI= hy prmyS¨r< tU\ ivKA ik`s dI rsUl vAlI jgHA iks ^ lY,I cAhIdI hY=”26Fyr `nHM ny prcIaM* pAEaM aty jA, gX ik pRBUny m%iTwAs ^ `s kArj lE cui,aA sI= es lE`h bAkI dy igaArM rsUlM nAl joi/aA igaA=

    piv|tr aAtmA dA aAgmnjdoN p»tykust* dA idn aAe!< tM `h sArye|k jgHA ek|tr sn= 2acAnk aAkAS iv|coN

    e|k avAz su,AE id|tI jo hnyrI vM{ sI= es aAvAzny `h sArI jgHA Br id|tI ij|Ty `h bYQy sn= 3`nHM ny

    prcIaM gu,y pA`, lE pTrM jM lk/M dI iClM dIvrtoN=

    p»tykust k,k dI Fsl dA jSn mnA`, vAlA whUdIit`hAr eh psAh dy it`hAr toN p»jAh idn mgroN aA`NdAhY=

    kuJ bldIaM lAqM vrgA vyiKaA= `h sB lAqM

    2

    v|KrIaM v|KrIaM sn ty T|ly aAky< hryk mn|uK dy a|gyaA ky QihrIaM= 4vyKidaM-vyKidaM `nHM sBnM iv|cpiv|tr aAtmA smHA igaA aty `nHM sB ny v|K v|KbolIaM bol,IaM SUrU kr id|tIaM= ik`N ik piv|traAtmA ny `nHM ^ bol, dI tAkt id|tI sI=

    5`s vkt< wrUSlm iv|c bhut sAry DArimk whUdIlok rih»dy sn= eh mn|uK dunIaM dy sB ih%isaM iv|coNeTy aAX hoX sn= 6enHM mn|uKM dA ek v|.A qolAekiQaM aAeaA sI ik`N ik `nHM ny eh gU»j su,IsI= `h hYrAn sn< ik`N ik `nHM ny hr e|k aAsTAvAn^ aAp,I Kud dI zbAn iv|c bolidaM sui,aA= 7`hsAry whUdI es toN b/y hYrAn sn= `h eh nhI smJsky ik `h aijhA krn dy smr|T ikvyN sn= `nHHMikhA< “vyKo⁄ eh sB jo bol rhy hn kI `h glIlI toNnhI hn? 8iFr sA.y coN hr e|k aAp,I jnm BUmI dIBASA `nHM dI zbAnI ikvyN su,dA hY? eh ikvy s»BvhY? asIN sB v|Ko-v|K TAvM toN hM= 9asIN ijh/y pArTI<mydI< elAmI< msopotAimwA< whUidwA< kpdu%ikwA< pu»tus<aiswA= 10FrUigwA< pumfuilwA< imsr aty ilibwA dyih|sy kuryno dy nzdIk dy rih, vAly hM= e|Ty romIm¨sAifr< dovyN whUdI aty whUdI m¨rId= 11krytI atyarbI hn< asIN `nHM sBnM ^ aApo-aAp,I BASA iv|cprmyS¨r dy v|.y-v|.y k»mM dA vKA, kridaM su,dyhM=”

    12tM sB lok hYrAn-prySAn sn= `nHM sBnM nye|k dUjy toN puiCaM “eh kI ho irhA hY?” 13pr bAkIlok rsUlM ty h|sy ty kih, l|gy “`nHM ny bhut izaAdAmY pItI hoE hY=”

    ptrs ny lokM ^ ikhA14td ptrs `nHM igaArM rsUlM dy nAl K/o ky

    `%cI aAvAz nAl aAK, l|gA< “hy myry whUdI BrAvoaty sAry wrUSlm invAsIP< myrI g|l iDaAn nAlsu,o ik`N ik mYN tuhA^ `h d|sMgA jo tuhA^ jAn,AcAhIdA hY= 15enHM lokM ny bhutI nhIN pItI ijvyN ikt¨sIN socdy hoN= ajy svyr dy isrf nO v|jy hn⁄ 16preh `h g|l hY ijs bAry woXl nbI ny iliKaA hY:

    17 ‘prmyS¨r aAKdA hY: a»t dy idnM iv|c< mYN sArylokM `%ty aAp,I aAtmA vgAvMgA= tuhA.y p¨|tr atyDIaM ag»mI vAk kr,gy tuhA.y jvAn drSn vyK,gyaty tuhA.y bzurgM ^ KAs supny aA`,gy=

    18`s vkt mYN aAp,A aAtmA aAp,y syvkM<aAdmIaM ty aØrtM< ’c pAvMgA aty `h vI ag»mIvAk kih,gy=

  • 1121 rs°lM dy krt|b 2:19-4219mYN asmAn iv|c hYrAnIjnk nzAry ivKAvMgA aty

    DrtI `%ty lhU< a|g aty DU»X dy b|dlM nAl sbUtdyvMgA=

    20sUrj Gu|p hnyry iv|c bdl jAvygA aty c»drmM<lhU vrgA lAl ho jAvygA= Fyr pRBU dA `h mhAn atymihmAmE idn aAvygA=

    21aty hr `h jo pRBU iv|c ivSvAs r|KdA hY bcAeaAjAvygA=’ woXl 2:28-32

    22“myry whUdI BrAvo; enHM vcnM ^ su,o ik iwsUnAsrI e|k mn|uK sI ijs dy s|cA ho, dA sbUt prmyS̈rdI trFo `nHM krAmAtM aty ac»iBaM aty inSAnIaMnAl tuhA^ id|tA igaA< jo prmyS¨r ny `s v|loN tuhA.yiv|c ivKlAEaM=

    23tuhA.y lE iwsU ByijaA igaA aty t¨sIN `s ^jAno mAr id|tA= duSq lokM dI shAetA nAl< t¨sIN`s ^ slIb dy ky mAr id|tA= pr prmyS¨r< pihlM toNhI eh sB jA,dA sI ik aijhA hovygA= eh prmyS¨rdI hI iv`Nt sI< jo ik `s ny bhut icr pihlM soclE sI= 24iwsU ny mØt dI pI/ shI pr prmyS¨r ny<`s ^ aAzAd kr id|tA= prmyS¨r ny `s ^ b»Dn Kolky jIvt kr id|tA= mØt `s ^ ks nhI skI= 25dA~dny `s bAry aAiKaA<

    ‘mYN hmySA pRBU ^ aAp,y snm|uK vyiKaA hY; `h myrys|jy pAsy hY= kuJ vI mY^ nhIN ihlA skdA=”

    26eslE myrA idl KuS hY aty myrI z¨bAn hmySAKuSI iv|c boldI hY= myrA SrIr vI `mId iv|c jIvygA=

    27ik`N ik< tU« mY^ mØt dI jgHA* nhIN C|.yNgA= tU«kdy vI aAp,y piv|tr purK dy SrIr ^ kbr iv|cs/n nhIN dyvyNgA=

    28tU« mY^ isKAeaA ik ikvyN ij`,A hY= so tU« myrykrIb aAvyNgA aty mYN^ a»tM dI KuSI dyvyNgA=

    zbUr 16:8–1129“hy myry BrAvo< inrBY hoky< mYN tuhA^ sA.y v.yry

    dA~d dy bAry d|s skdA hM= `h miraA aty dfnAeaAigaA= `s dI kbr< e|Ty a|j idn t|k< sA.y nAl hY=30dA~d nbI sI aty `h eh jA,dA sI ik prmyS¨rny `s ^ vcn id|tA sI ik tyry v»S iv|coN e|k ^ mYNtyrI g|dI `%ty ibQAvMgA=* 31dA~d jA,dA sI ikBiv|K iv|c kI vApr skdA hY es lE `h msIh dy

    mØt dI jgHA a|KrI arTM iv|c “hy.s”prmyS̈r ny ... ibQAvMgA” 1smUXl 7:12

  • rs°lM dy krt|b 2:43-3:21 1122

    inhcAvAnM ny hryk cIz ^ v\i.!43rsUl b/IaM hYrAnIjnk aty tAktvr g|lM kr

    rhy sn= tM sAry lokM ^ pRBU lE .r sI= 44sAry `nHMdy inhcAvAn ek|Qy rih»dy ty aAps iv|c hr cIzv».dy= 45inhcAvAnM ny aAp,I zmIn aty jo cIzM`nHM kol sn< sB vyc id|tIaM aty sArA Dn sAiraM^ `nHM dI zrUrt anusAr< v». id|tA= 46hr roz sBm»dr dy ivh/y iv|c `sy mksd nAl imldy= `h aAp,yGrM iv|c an\idt idlM nAl iml ky Bojn krdy=47inhcAvAn prmyS¨r dI `stit krdy aty sAry lok`nHM ^ bhut ps»d krdy= aty hryk idn< prmyS¨r`nHM lokM ^ inhcAvAnM dy smUh iv|c SAiml krdA<jo bcAX jMdy sn=

    ptrs dA e|k l»g/y ^ QIk krnAe|k idn ptrs aty wUh\nA m»dr vAly elAkyv|l gX= eh dupihr dy it»n vjy dA vylA sI<

    eh m»dr dI rozAnA pRArTnA dI syvA dA vylA hu»dAsI= 2jdo `h m»dr dy ivh/y a»dr jA rhy sn< `nHM nye|k aAdmI ^ vyiKaA jo l\g/A j\imaA sI= `h c|lnhIN skdA sI< es lE `s dy kuJ im|trM ny `s ^c|uikaA hoeaA sI= hr roz `s dy im|tr `s ^ ilaA`Ndyaty `s ^ BIK m»gn lE m»dr dy bUhy ty C|. jMdy< joik “KUbsUrt bUhA” aKvA`NdA sI= `h aAdmI `nHM<sAry lokM toN< ijh/y vI m»dr a»dr jANdy< BIK m»gdA=3`s idn< `s ny ptrs aty wUh\nA ^ m»dr dy ivh/ya»dr jMdy vyiKaA aty `nHM koloN pYisaM dI BIK m»gI=4ptrs aty wUh\nA ny `s v|l vyiKaA aty Fyr ptrsny aAiKaA< “sA.y v|l vyK=” 5`s aAdmI ny `nHM v|lvyiKaA ty soicaA SAed `h `s ^ BIK dy,gy= 6prptrs ny aAiKaA< “myry kol koE cMdI jM sonA nhIN<pr jo myry kol hY mYN tYN^ dyvMgA= nAsrt dy iwsUmsIh dI SktI nAl tU« `%Q ky K/HA ho aty c|l=” 7tdptrs ny `s l»g/y dA s|jA h|T Fi/aA aty `s ^`QAeaA< tur\t hI< `s l»g/y aAdmI dy pYrM atyig%iqaM iv|c tAkt aA gE= 8`h J|q aAp,y pYrM tykuidaA aty cl, lg ipaA aty `nHM dy nAl m»dr dyivh/y a»dr igaA= `h c|l irhA sI k|ud irhA sI< atyprmyS¨r dI `stit kr irhA sI= 9–10sAry lok ijnHMny `s ^ vyiKaA< `s ^ pCA, gX= ik eh `hI hY jom»dr dy KUbsUrt FAqk `pr bYQ ky BIK m»igaA krdAsI tM jdoN `nHM ny `sy mnu|K ^ c|l ky m»dr v|laA`Ndy pRBU dI `stit krdy vyiKaA tM `h eh sB

    3

    vyK ky hYrAn rih gX ty `nHM ^ eh smJ nhI aArhI sI ik eh BA,A ikvyN vApiraA sI?

    ptrs dA lokM ^ `pdyS dy,A11`s aAdmI ny ptrs aty wUh\nA ^ fi/aA hoeaA

    sI ty lok `s ^ QIk c|ldA vyK ky hYrAn sn ik`N ikhu, `h iblkul QIk-QAk sI= tM lok vI ptrs atywUh\nM kol sulymAn dy dlAn iv|cooo o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o dO/y aAX= 12ehvyK ky ptrs ny lokM ^ aAiKaA< “myry whUdI BrAvo<t¨sIN es ty hYrAn ik`N ho? t¨sIN sA.y v|l e`N ik`NvyK rhy ho ijvyN asIN `s ^ aAp,I tAkt aty c\igaAEnAl QIk kItA hY? 13nhIN⁄ asIN nhIN⁄ prmyS¨r ny ehsB kItA hY= `h abrAhAm eshAk aty wAkUb* dAprmyS¨r hY= `h sA.y puriKaM dA prmyS¨r hY= `s nyeh sB kuJ krky aAp,y syvk iwsU dI mihmM kItIhY= pr t¨sIN iwsU ^ mrvA`, lE dy id|tA< iplAtusny iwsU ^ C. dy,A cAihaA pr t¨sIN aAiKaA ik tuhA^iwsU dI aAzAdI nhIN cAhIdI= 14iwsU piv|tr atyDrmI sI= pr t¨sIN ikhA ik t¨hA^ `sdI zrUrt nhINhY= pr t¨sIN iplAtus ^ iwsU dI jgHA e|k KUnI ^C|., dI m»g kItI hY= 15es trHM t¨sIN `s ^ mAiraAjo ij»dgI id»dA hY pr prmyS¨r ny `s ^ m¨rdy toNjIvn v|l `QAeaA= asIN es dy gvAh hM ik`N ikasIN eh sB kuJ aAp,I a|KIN vyiKaA= 16eh iwsU dISktI hI sI ijs ny es l»g/y aAdmI ^ cl, dISktI id|tI= eh es lE vApiraA ik`N ik asINiwsU dI SktI iv|c wkIn kItA= t¨sIN es aAdmI ^vyK skdy ho ty t¨sIN es ^ jA,dy vI ho= eh iwsUiv|c aAp,y ivSvAs kAr, c\gA hoeaA hY aty t¨sINsBnM ny vyiKaA ik eh ikvyN vApiraA=

    17“myry BrAvo⁄ mYN jA,dA hM ik t¨sIN iwsU nAl `hsB kuJ es lE kItA ik`N ik t¨sIN aAp,I krnI toNanjA, sI ik t¨sIN eh kI kr rhy ho= tuhA.y aAgU vIa,jA, sn= 18pr `nHM g|lM dI sUcnA prmyS¨r nyaAp,y nbIaM rAhIN id|tI - ijvyN ik `s dy msIh ^du|K J|l,y pY,gy= eh evyN hI vApiraA ijvyN mYN tuhA^ikhA hY= 19esy lE tuhA^ aAp,y idl aty jIvnbdl,y cAhIdy hn aty prmyS¨r v|l m¨/o tM jo `htuhA.y pAp bKS sky= 20td ifr pRBU tuhA^ aAtmksuK dA smM dyvygA< `h iwsU ^ ByjygA ijs ^ `s nymsIh ho, lE cui,aA hY= 21ij»nA icr sArIaM cIzM

    abrAhAm< eshAk< wAkUb purAtn nym dy smyN dy it»n sBtoN mh|tvpUr whUdI aAgU=

    m̈/ suDArIaM nhIN jMdIaM< iwsU ny surg iv|c hI rih,A

  • 1123 rs°lM dy krt|b 3:22-4:22

    hY= es bAry prmyS¨r ny aAp,y piv|tr nbIaM dIzbAnI SurU toN hI aAiKaA sI= 22mUsA ny aAiKaA< ‘pRBU<tuhA.A prmyS¨r< tuhA.y aAp,y BrAvM iv|coN e|k nbIdyvygA< ijh/A myry vrgA hY= jo kuJ nbI tuhA^ aAKy`s ^ su,o= 23jo koE vI `s nbI ^ nhIN m»ny `h mrjAvygA aty prmyS̈r dy lokM iv|coN k%> id|tA jAvygA=’*24smUXl aty `s toN bAad sAry nbI< jo prmyS¨r lEboly< `nHM ny vrtmAn kAl dIaM g|lM inSict kItIaM=25tusI nbIaM dy aty `s nym dy p̈|tr ho ijs ^ prmyS̈rny tuhA.y ipP dAidaM nAl b,AeaA sI= jd `habrAhAm ^ aAiKaA ik< ‘DrtI dy sAry pirvAr tyrIaM`lAdM rAhIN D\n ho,gy=’* 26prmyS¨r ny aAp,y KAssyvk iwsU ^ tuhA.y kol pihlM ByijaA= `h tuhA.yiv|coN hr e|k ^ tuhA.y bdI dy rsitaM toN hqA kyasIsM dy, lE aAeaA=”

    ptrs aty wUh\nA whUdI sBA a|gy pyS hoXjdoN ptrs aty wUh\nA lokM nAl g|lM kr rhysn< tM kuJ lok `nHM kol aAX= `Ty kuJ whUdI

    jAjk< kuJ ispAhIaM dy kptAn jo m»dr dI dyKBAlkrdy sn aty kuJ sdUkI* sn= 2`h prySAn sn<ik`N ik ptrs ty wUh\nA `pdyS dy rhy sn ik iwsUlokM ^ m̈ridaM toN punr `%TAn dyvygA= 3whUdI aAgUaMny ptrs aty wUh\nA ^ f/ ky kYd kr id|tA= ik`Nika|gy hI rAt dA vkt ho cukA sI es lE agly idnt|k `nHM ny ptrs aty wUh\nA ^ jyl iv|c hI kYdrih, id|tA= 4pr `nHM iv|coN< ijnHM ny vcn sui,aAsI< bhuitaM ny `nHM ty ivSvAs kItA= hu, inhcAvAnMdy smUh iv|c p»j hzAr aAdmI sn=

    5agly idn whUdI aAgU< bzurg whUdI aAgU atynym dy `pdySk wrUSlm iv|c ek|Qy hoX= 6a»nAssrdAr jAjk< kwAFA aty wUh\nA< is»kdr aty ij»ny vIhor srdAr jAjkM dy pirvAr iv|coN sn< `h sB `Tyek|tr sI= 7tM `nHM ny ptrs aty wUh\nA ^ sAiraMlokM sAmH,y pyS kItA aty pu%iCaA< “iks SktI jM iksdy nM ty t¨sIN eh kItA?”

    8td ptrs< ekd|m piv|tr aAtmA nAl BiraA<`nHM ^ kih, l|gA< “hy kOm dy aAgUP aty lokM dy

    ‘prmySur... id|tA jAvygA’ ibvsTA 18:15

  • rs°lM dy krt|b 4:23-5:9 1124

    sI `s dI `mr cAlI sAlM toN v|D sI= es lEwhUdI aAgUaM ny rsUlM ^ DmkAeaA aty `nHM ^ jA,id|tA=

    ptrs aty wUh\nA inhcAvAnM kol prty23ptrs aty wUh\nA whUdI aAgUaM dI sBA C|. ky

    m¨/ aAp,y qoly iv|c vAps aAX= `nHM ny `h sB kuJ`nHM ^ ikhA< jo pRDAn jAjkM aty bzurgM whUdI aAgUaMny `nHM ^ aAiKaA sI< 24jdoN inhcAvAnM ny eh sBsui,aA tM `nHM ny prmyS¨r a|gy pRArTnA kItI< “hysuvAmI< tU« hI hYN ijs ny akAS< DrtI< sm¨»dr aty `nHMivclA sB kuJ b,AeaA hY= 25sA.y pUrvj< dA~d<tyry syvk sn= piv|tr aAtmA dI SktI nAl `nHM nyeh Sbd ilKy:

    ‘kOmM iks lE rOlA pA rhIaM hn? dunIaM dy lokprmyS¨r dy ivru|D iv`NtM ik`N kr rhy hn? eh sBifzUl hY⁄

    26DrtI dy rAijaM ny l/n lE itaArI kItI atysAry hAkm pRBU aty `s dy msIh dy ivru|D ek|Qy hokyaAX=’ zbUr 2:1–2

    27iwsU tyrA piv|tr syvk hY ty tU\ `s ^ msIhb,AeaA= pr eh sB `doN vApiraA jdoN hyrodysaty pu»itwus iplAtus< prAEaM kOmM aty esrAXl dysAry lok iwsU dy ivru|D wrUSlm iv|c ek|Qy hoX sn=28enHM lokM ny< jo iwsU dy ivruD ektr hoky aAX<sArIaM g|lM ^ vAprn id|tA ijnHM ^ tyrI SktI atyisaA,p ny pihlM hI iv`NitaA hoeaA sI= 29atyhu,< pRBU su,= `h kI aAK rhy hn= `h sA^ .rA`,dI koiSS kr rhy hn= hy pRBU⁄ asIN tyry syvk hM= tyrAs\dyS in.r hoky bol, iv|c sA.I mdd kr= 30sA^aAp,I SktI idKA ky< in.r b,A; rogIaM ^ c\gAkr< inSAnIaM ivKA; aty aAp,y piv|tr syvk iwsUdI SktI nAl SktISAlI kirSmy ivKA=”

    31jdoN inhcAvAn pRArTnA kr hqy tM `h jgHAijTy `nHM ny pRArTnA kItI sI< k\b gE ty `h sAryek dm piv|tr aAtmA nAl BrpUr ho gX= `doN toN<`h in.rtA nAl prmyS¨r dA s\dyS FYlA`Ndy rhy=

    inhcAvAnM dA sB nAl sMJA krnA32inhcAvAnM dI m».lI< ek idl aty sMJA aAtmA

    sn= iksy ny vI ijh/IaM cIzM `nHM kol sn< `nHMiv|coN iksy vI cIz ^ aAp,I nhI aAiKaA sI sgo `hsB kuJ v». ky vrtdy sn= 33aty rsUl v|.I SktI

    nAl pRBU iwsU dy mØt toN punr jIvt ho, bAry d|sdysn aty `nHM sAry inhcAvAnM `pr pRBU dI v|.I asIssI= 34jo kuJ `nHM ^ cAhIdA sI `nHM ^ iml igaA=`nHM ny< ijh/y zmInM aty GrM dy mAlk sn< aAp,IaMjedAdM vyc id|tIaM= 35aty Dn rsUlM ^ dy id|tAaty ifr eh Dn lokM ^ `nHM dI zrUrt anusArid|tA igaA sI=

    36e|k inhcAvAn ijs dA nM wUsuF sI< rsUlM ny`s ^ brnbAs nA`N id|tA= BAv< “ijh/A dUijaM dImdd kry=” `h sYprs dA j»imaM sI< `h lyvI* sI=37wUsuF kol kuJ zmIn sI< ijs ^ `s ny vyicaA atypYsy vq ky rsUlM ^ dy idty=

    hnAinwA aty sFIrA`Ty hnAinwA nM dA ek mn|uK sI< ijsdI bIvIdA nM sFIrA sI= hnAinwA kol ijs zmIn dA

    kbzA sI `s dA e|k ih|sA `s ny vyc id|tA= 2pr `sny `s Dn dA kuJ hI ih|sA rsUlM ^ id|tA ty kuJ DnibnA `nHM ^ d%isaA< aAp,y vAsty r|K ilaA= `s dIptnI eh sB jA,dI sI ty `h `s dy nAl rlgE= 3ptrs ny aAiKaA< “hnAinwA< SYtAn ^ aAp,yidl `pr rAj krn dy, dI kI vjh sI? tU« JUQ bolky piv|tr aAtmA ^ DoKA dy, dI koiSS kItI hY= tU«zmIn vyc ky ik`N `s Dn dA kuJ ih|sA corI corIaAp,y vAsty s»BAl ilaA hY? 4`h Kyt vyc, toN pihlM<eh tyry nAl s\b\iDt sI= aty `s ^ vyc, toN bAadvI< tU« aAp,I e|CA anusAr es Dn ^ vrt skdAsI= Fyr tU\ aijhA krn dI ik`N socI? tU« lokM ^ nhINsgoN prmyS¨r ^ JUQ boilaA hY=” 5–6jdo hnAinwA nyeh sui,aA< tM `h Bu»jy i.%igaM aty mr igaA= kuJnOjvAn a|gy aAX< `s dI loT ^ lpyq ky lY gX atyjA ky `s ^ dfnA id|tA= ijnHM ny vI `s bAry ehg|l su,I .r gX=

    7tkrIbn it»n G»qy bAad `s dI ptnI sFIrAa»dr aAxI= `s ^ nhIN ptA sI ik `s dy ptI nAlkI vAprI hY= 8ptrs ny `s ^ pu%iCaA< “mY^ d|s ik`s jAedAd ^ vycky ik»nA D\n tY^ imilaA hY?” kItY^ e\nA Dn imilaA hY?” SfIrA ny jvAb id|tA< “hM<Kyt vyc ky sA^ e\nA hI imilaA sI=”

    9ptrs ny `s ^ ikhA< “tU« aty tyrA ptI pRBU dy

    lyvI lyvI `h aAdmI sn ijh/y lyvI pirvAr smUh nAls\b\D r|Kdy sn ty ijh/y whUdI m»dr iv|c shAetA krdysn=

    aAtmy ^ prK, lE ik`N sihmt hoX? su,⁄ kI tU\

    5

  • 1125 rs°lM dy krt|b 5:10-35

    pYrM dI cAp su, rhI hY? ijh/y aAdmI tyry ptI ^dfnA ky aAX hn `h drvAzy ty K/Hy hn= `h esytrHM tY^ vI lY jA,gy=”

    10`sy G/I sFIrA `s dy pYrM kol hyQM i.|gI atymr gE= nOjvAn aAdmI a»dr aAX aty `s ^ mrIhoE pAeaA= `h `s dI lAS ^ `s jgHA toN dUr lYgX aty `s dy ptI dy kol hI dFnA id|tA= 11sAryinhcAvAn aty hor lokI ijnHM ny vI es g|l bArysui,aA< .r gX=

    pRBU v|loN inSAnIaM12rsUlM ny bhut sArIaM SktISAlI krAmAtM ty

    cmtkAr kIty= sB lokM ny eh vyKIaM= sAry rsUle%ko mn nAl sulymAn dy dlAn iv|c ek|Qy hoX sn=13`nHM iv|coN iksy dA vI `nHM nAl ju/n dA hIaM nAipaA pr sAry lok rsUlM dI `stit kr rhy sn=14v|D toN v|D lok< aAdmI ty aØrtM dovyN hI pRBU iv|cinhcA r|K, l|gy= aty `nHM inhcAvAnM dI s»gtiv|c rldy gX= 15es lE lokM ny ibmArM ^ glIaMiv|c ilaA`,A sUrU kr id|tA ik`N ik `nHM sui,aM sIik ptrs `Ty aA irhA hY< tM lok ibmArM ^ m»jIaM jMgiDaM ty pA ky ilaA`Ndy< es lE ik jd ptrsaAvy tM hor nhI tM SAed `s dA prCAvM hI `nHMiv|coN iksy ty pY jAvy< `nHM ^ QIk krn vAsty ehIkAfI hY= 16lokM dI BI/ wrUSlm dy aAs-pAs dy ngrMtoN vI aA rhI sI= `h bImArM ^ aAp,y nAl lY kyaA`Ndy aty `nHM ^ vI jo SYtAn v|loN BirSq aAtmA dystAxy hoX hu»dy sn= eh sAry rogI `%Ty QIk ho gX=

    whUdIaM dIaM rs°lM ^ rok, dIaM koiSSM17srdAr jAjk aty `s dy sAry im|tr ek p»T

    nAl jo sdUkI aKvA`NdA sI< bhut ErKA krn l|gy=18`nHM ny rsUlM ^ F/ ky kYd kr id|tA= 19pr rAt dyvkt< pRBU dy dUt ny jylH dy sAry drvAzy KolH id|ty= dUt`nHM ^ bAhr lY igaA aty aAiKaA< 20“jAP aty m»drdy ivh/y iv|c K/Hy ho jAP= aty lokM ^ es sAry nvyNjIvn bAry d|so=” 21jdoN rsUlM ny aijhA sui,aA< tM`h J|q ikhA m»n ky m»dr dy iv|c gX= eh aimRtvylA sI jdoN rsUlM ny lokM ^ `pdyS dy,y SurU kIty=

    srdAr jAjk aty `s dy sATI aAX= `nHM ny whUdIaAgUaM aty whUdIaM dy mh|tvpUr, bzurgM ^ s%idaAaty e|k sBA kItI= Fyr `nHM ny kuJ lokM ^ rsUlM ^kYd iv|coN ilaA`, lE ByijaA= 22jdoN `h lokkYdKAny kol phu»cy< `%Ty `h `nHM ^ l|B nA sky= `h

    vAps aAX aty eh sArI g|l whUdI aAgUaM ^ d|sI=23`nHM aAdmIaM ikhA< “jylH b»d sI aty `s ^ ij»drAvI l|igaA hoeaA sI= aty drvAizaM ty drbAn vIK/y hoX sn< pr jd asIN drvAzy KolHy tM jylH a»droKAlI pE sI=” 24jdoN m»dr dy pYhrydArM< aty prDAnjAjkM ny eh sB sui,aA tM `h prySAn hoX ty `hhYrAn sn ik< “ptA nhIN es dy kAr, kI ho jAvy?”25t|d ek hor aAdmI aAeaA aty `s ny aA ky ikhAik< “su,o⁄ ijnHM mn|uKM ^ t¨sIN kYd˘KAny iv|c kYd kItAsI `h m»dr dy ivh/y ’c K/o ky lokM ^ `pdyS dy rhyhn⁄” 26t|d kptAn aty `s dy aAdmI bAhr gX atyrsUlM ^ vAps ilaAX= pr `nHM ny koE zor zbrdstInA kItI ik`N ik `h .rdy sn ik SAed BI/ `nHM ^p|Tr mAry=

    27ispAhIaM ny rsUlM ^ whUdI aAgUaM dy sAmH,ywhUdI sBA iv|c ilaA K/HA kItA= pRDAn jAjk ny rsUlM^ svAl kItA= 28`s ny aAiKaA< “asIN b/I idR/HtAnAl tuhA^ dubArA kdy vI es aAdmI iwsU bAry `pdySnA dy, vAsty ikhA sI= pr vyKo t¨sIN kI kr rhy ho?t¨sIN sAry wrUSlm ^ aAp,y `pdySM nAl Br id|tAhY= e»J krky ẗsIN sA^ `s dI mØt dA iz\mydAr QihrArhy ho=”

    29ptrs aty dUjy rsUlM ny jvAb id|tA< “mn|uKM dyhukm nAloN sA^ prmyS¨r dy hukm dI pAl,A vDyrykrnI cAhIdI hY⁄ 30t¨sIN iwsU ^ mAr id|tA= t¨sIN `s^ sUlI ty cA/H id|tA pr prmyS̈r ny< ijh/A sA.y puriKaMdA vI iptA hY< iwsU ^ m¨/ mØt toN jIvAilaA= 31`sy ^prmyS¨r ny aAp,y kol s|jy pAsy< `%cA cu|k ky sA.AsrdAr aty m¨ktI dAtA QihrAeaA hY= prmyS¨r nyeh es lE kItA tM jo sAry whUdI aAp,y idl atyjIvnM ^ bdl sk, aty aAp,y pApM vAsty m¨aAfIpA sk,= 32asIN eh sB vApridaM vyiKaA hY eslE asIN eh aAK skdy hM ik eh sB s|c hY typiv|tr aAtmA vI eh drSA`NdA hY ik eh sB s|chY= es lE prmyS¨r ny `nHM sBnM ^ jo `s ^ m»ndyhn piv|tr aAtmA bKiSaA hY=”

    33eh g|lM su,ky< whUdI aAgU bhut gu|sy hoX aty`nHM ny rsUlM ^ mArn dA inScA kItA= 34sBA iv|coNek FrIsI `Q KloeaA= `s dA nM gmlIXl sI=`h SrHA p/A`, vAlA sI< aty sAry lok `s dIe|zt krdy sn= `s ny rsUlM ^ kuJ dyr lE sBAiv|coN bAhr lY jA, dA aAdyS id|tA= 35t|d `s ny`nHM ^ ikhA< “hy esrAXl dy loko< jo t¨sIN enHM lokMnAl krn dI iv`Nt b,A rhy ho `s bAry sAvDAn

  • rs°lM dy krt|b 5:36-7:2 1126

    rho= 36kuJ smM pihlM Tỳ dAs aAeaA aty dAvHA kItAik `h e|k mh|tvpUr, ivaktI sI= cAr sO dy ny/ylok `s nAl ju/y= Fyr jdoN `h mAiraA igaA< `sdysAry cyly iK|lr gX aty es sAry kAsy dA a»t ho igaA=37bAad iv|c< mrdumSumArI dy smyN glIlI toN whUdAaAeaA aty `sny bh¨t sAry lokM ^ aAp,y ip|Cy lAilaA= `h vI mAiraA igaA aty ij»ny `s ^ m»ndysn sB e|Dr-`%Dr iK|lr gX= 38esy lE hu, mYNtuhA^ aAKdA hM: enHM lokM bAry t\g nA hovo= enHM ^jA, id`= jykr enHM dIaM ivPNtA aty aml lokMv|loN hn< eh asfl ho jA,gIaM= 39pr jykr ehprmyS¨r v|lo hn< Fyr t¨sIN es ^ iksy trHM vI nhNIrok skdy= SAed ẗsIN a»t iv|c Kud prmyS̈r dy ĭKlAfl/ pvoN=”

    whUdI aAgUaM ny `s dI g|l m»n lE= 40ifr `nHMrsUlM ^ a»dr s%idaA tM mAr ku|q ky `nHM ^ tgIdkItI jo iwsU dy nAm dI crcA nA krn= eh aAK ky`nHM rsUlM ^ Byj id|tA= 41rsUl sBA toN ivdA ho gX=`h KuS sn ik`N ik prmyS¨r ny `nHM ^ iwsU dy nMvAsty kSq J|l, wog smiJaA= 42rsUlM ny lokM ^`pdyS dy,y b\d nA kIty= `h lokM ^ es KuS˘KbrIdA< ik iwsU hI msIh hY< pRcAr krdy rhy= `nHM ny ehhr roz m»dr dy ivh/y iv|c aty lokM dy GrM iv|ckItA=

    KAs k»m lE s|t mn|uKM dA cu,y jA,A`nIN idnIN< iwsU dy cyilaM dI ig,tI vDdIjA rhI sI= es a»trAl iv|c< wUnAnI bol,

    vAly cyilaM ny dUjy cyilaM bAry< jo ik esrAXlI sn<iSkAet kItI= `nHM ny iSkAet kItI ik `nHM dIaMivDvAvM ^ hr roz Bojn dI v\. dA shI ih|sA nhINiml irhA sI= 2tM bArM rsUlM ny sAry cyilaM ^ e|kiQaMkItA aty ikhA< “eh c»gA nhIN hY ik asIN prmyS¨r dySbd dI syvA dI TM ty Bojn vrtA`, iv|c aAp,AsmM brbAd krIX= 3esy lE< hy BrAvo< t¨sIN aAp,yiv|coN `nHM s|t aAdmIaM ^ cu,o< ijnHM dI pRitSQAc\gI hovy= `h is!,p aty !tmA nAl BrpUr ho,ycAhIdy hn= asIN `nHM ^ eh kArj sONp dyvMgy= 4ifrasIN aAp,A sArA smM pRArTnA aty prmyS¨r dy bcnMdA `pdyS krn iv|c ibtA skMgy=”

    5sB lokM ^ eh mSvrA ps\d aAeaA= Fyr `nHM nyestIFAn ^ ijh/A v|.I inhcA aty piv|tr aAtmA

    iFilpus eh iFilp nM dA rsUl nhIN=

    nAl BrpUr sI< iFil|pus

  • 1127 rs°lM dy krt|b 7:3-273prmyS¨r ny abrAhAm ^ ikhA< ‘tU« aAp,A dys atylok C|. dy aty `s dyS ^ cilaA jA jo mYN tY^ivAKAvMgA=’* 4es lE abrAhAm kldIaM* dy dysco inkl ky hArAn iv|c jA v%isaA aty abrAhAm dyip` dy mrn toN bAad prnySur ny `s ^ es jgHMByijaA ij|Ty hu, t¨sIN rih»dy ho= 5pr pRBU ny abrAhAm^ eh zmIn nA id|tI< e|k fu|q t|k dI vI TM nA id|tIpr prmyS¨r ny `s nAl vAadA kItA ik mYN eh DrtI`sy aty `sdyy ip|CoN `sdy a»S ^ dyvMgA BAvyN ajy`s dy Gr koE b|cA nhIN sI= 6prmyS¨r ny `s ^!iK! ik ‘tyrI `lAd iksy hor dyS iv|c rhygI= `h`s jgHA ty ajnbIaM vMg rih,gy= `%TNo dy lok`nHM ^ aAp,A ZulAm b,A ky `nHM nAl burA slUkkr,gy= aijhA cAr sO sAl t|k hu»dA rhygA= 7prprmyS¨r ny ikhA< ‘mYN `s kOm ^< ijs dy `h ZulAmho,gy< szA dyvMgA=’* ‘fyr aijhA ho, toN bAad `h`%ToN inkl aA`,gy= td tyry lok e|Ty aA`,gy atyes jgHA myrI `pAsnA krngy=’* 8aty prmyS¨r ny`s dy nAl e|k krAr kItA ty `s krAr dA inSAnsu\nt sI= es lE jdoN abrAhAm dy Gr m¨».A pYdAhoeaA< a|QvyN idn hI `s ny m¨».y dI su\nt kr id|tI=abrAhAm dy p̈|tr dA nM eshAk r%iKaA igaA= eshAkny vI aAp,y p¨|tr wAkUb dI su»nt krvAE aty wAkUbny vI aAp,y p¨|trM nAl `vyN hI kItA= a|gy jAky ehp¨|tr sA.y bArHM v\SM dy ip` b,y=

    9“pr enHM ip`vM ny aAp,y Coqy BrA wUsuF ^ ErKAkAr, imsr dy lokM ^ e|k dAs vM{ vyc id|tA= prprmyS¨r wUsuF dy nAl sI= 10wUsuF ^ `%Ty b/IaMm¨sIbtM aAEaM< pr prmyS¨r ny `s ^ `nHM sBm¨sIbtM toN bcAeaA= `s vkt< ifr~n imsr tyrAj krdA sI= iFr~n wUsuF dI `s isaA,p kArn<jo prmyS¨r ny `s ^ b˘KSI sI< `s dI e|zt krdAsI= ifr~n ny wUsuF ^ imsr dy rAjpAl dA ahudAid|tA aty aAp,y mihlM dIaM sArIaM cIzM dI iz»myvArIdy id|tI= 11pr ifr sAry imsr aty knAn iv|c kAlipaA< zmIn e»nI su|k gE ik anAz nA `%g s%ikaA=ntIjA< lokM ^ bhut kSq J|l,y pX= sA.y ip` dAidaM^ `%Ty KA, ^ kuJ nA l%iBaA= 12pr wAkUb ny sui,aA

    ‘tU\ aAp,A ... tŶ ivKAvMgA’ `tpt 12:1kAl.IaA jM bybIlonIaM=‘tyrI `lAd ... szA dyvMgA’ `tpt 15:13–14‘Fyr aijhA ... ̀ pAsnA krngy” `tpt 15:14; kUc 3:12

    ik imsr iv|c anAj ek|QA kItA igaA hY= es lE

    `s ny sA.y ip` dAidaM ^ `Ty ByijaA= imsr ^ eh`nHM dI pihlI wAtrA sI= 13t|d ifr `h `%Ty dUjIvAr ifr gX= es vAr< wUsuF ty aAp,y BrAvM ^aAp,A aslI prIcY pRgqAeaA= tM ifr~n ^ wUsuFdy pirvAr bAry mAlUm ho igaA= 14t|d wUsuF ny kuJaAdmIaM ^ aAp,y ip` wAkUb ^ aty irStydArM ^<imsr iv|c in`NtA dy, lE ByijaA jo ik ig,tIiv|c k|ul p»J|tr jIa sn= 15td wAkUb imsr ^ igaA=wAkUb aty sA.y dAdy-p/dAdy iFr mrn t|k `%Ty hIrhy= 16bAad iv|c< `nHM dy SrIr Skm ^ iljAX gXaty kbr iv|c pA id|ty gX= eh `hI kbr sI izh/IaMabrAhAm ny Skm iv|c hmor dy p¨|trM toN cMdI dy kym¨|l KrIdI sI=

    17“imsr iv|c whUdIaM dI ig,tI v|D gE= jdoN`h krAr pUrA ho, dA vylA ny/y aAeaA< ijs dA prmyS̈rny abrAhAm nAl vcn kItA sI= imsr iv|c sA.y loktyz rFtAr nAl vD gX= 18Fyr imsr iv|c e|k dUjArAjA SAsn krn l|g ipaA aty `s rAjy ^ wUsuF bArykuJ vI ptA nhIN sI= 19es rAjy ny sA.y lokM ^ gumrAhkItA ty sA.y ip`vM ty zulm kIty= `s ny `nHM dyb%icaM ^ bAhr su|q ky mAry jA, lE mzbUr kItA=20esy smyN mUsA jnimaA sI= `h b/A su\dr bAlksI= it»n mhIinaM t|k `s dI dyK BAl aAp,y ipP dyGr hoE sI= 21jdoN `s ^ bAhr C|. id|tA igaA< tMiFr~n dI DI ny `s ^ god ilaA aty `s ^ aAp,yp¨|tr vM{ pAilaA poisaA= 22mUsA imsrIaM dIaMsArIaM iv%idaAvM iv|c is%iKat sI= `h aAp,y bcnMaty krnIaM kAr, b/A SktISAlI aty smr|T is|DhoeaA=

    23“jdoN mUsA cAlIaM sAlM dI `mr dy aAs pAs sI<`s ny aAp,y whUdI BrAvM nAl ByNq krn dI socI=24jdoN `s ny e|k imsrI ^ e|k whUdI nAl burAivhAr krdy vyiKaA< `s ny whUdI dA p|K ilaA atyimsrI ^< whUdI nAl kItI es krnI vAsty szAid|tI= mUsA ny `s ^ e\nI zor dI Qokr mArI ik `hmr igaA= 25mUsA ny soicaA ik `s dy whUdI BrAsmJ jA, ik prmyS¨r `nHM ^ bcA`, lE `s dAestymAl kr irhA sI< pr `h nA smJy= 26aglyidn< mUsA ny do whUdIaM ^ l/idaM vyiKaA< `s ny`nHM iv|c sulAh krvA`,I cAhI ty aAiKaA< ‘hy mnu|Ko<ẗsIN BrA-BrA ho⁄ tM ifr ẗsIN ik`N ek dUjy ^ nuksAnphu»cM rhy ho?’ 27`h mnu|K ijh/A dUjy ^ nuksAnphu»cA irhA sI `s ny mUsA ^ D|kA dy ky aAiKaA< ‘kItY^ iksy ny sA.y `%pr hAkm aty inaME b,AeaA

  • rs°lM dy krt|b 7:28-49 1128

    hY? 28nhIN⁄ kI tU« mYN^ vI e»J hI mArnA cAhu»dA hYijvyN k|l e|k imsr dy mn|uK ^ mAiraA sI?’* 29jdoNmUsA ny `s ^ eh kih»dy sui,aA tM `h imsr C|. kyimdwAn dyS iv|c clA igaA= `%Ty `h ajnbI sI=jdoN mUsA imdwAn iv|c sI `s dy Gr do p¨|tr pYdAhoX=

    30“cAlIaM sAlM bAad< mUsA isnAE dy phA/ dyny/y e|k `jA/ iv|c igaA= `%Ty `s ^ e|k dUt a|gdI lAq ivckAr b|ldI JA/I iv|c pRgq hoeaA= 31jdoN`s ny aijhA vyiKaA tM `h hYrAn rih igaA= jdoN`h c\gI trHM vyK, lE ny/y igaA< tM `s ny e|kaAvAz su,I< eh pRBU dI aAvAz sI= 32pRBU ny aAiKaA<‘mYN tyry ipP dAidaM dA prmyS¨r hM= abrAhAm dAprmyS¨r< eshAk dA prmyS¨r< aty wAkUb dAprmyS¨r=’* mUsA .r nAl k»bdA hoeaA `%pr t|k,dA hONslA nA kr sikaA= 33pRBU ny `s ^ ikhA< ‘aAp,ypYrM iv|coN ju|ty lAh< ik`N ik ijs TM `%pr tU« K/HA hY`h e|k piv|tr DrtI hY= 34mYN aAp,y lokM dy kSqMtoN bhut sucyt hM= aty `nHM ^ b/A kurlA`NidaM hoeaMsui,aM hY= esy lE mYN `nHM ^ bcA`, lE `%tiraAhM= hu,< mUsA< mYN tY^ vAps imsr iv|c ByjMgA=’*

    35“eh `hI mUsA hY ijs ^ esrAXlIaM ny ehaAKidaM nAm»zUr kr id|tA sI ik tY^ sA.A hAkm atym¨nsF iks ny b,AeaA hY?* `h prmyS¨r duaArAhAkm aty CuqkArA dy, vAlA ho, lE ByijaA igaAsI= prmyS¨r ny `s ^ e|k dUt rAhIN ByijaA jo `s ^m|cdI JA/I iv|c pRgiqaA sI= 36`hI hY ijs ny `nHM^ imsr toN bAhr k%i>aA sI= `s ny SktISAlI krt|baty kirSmy imsr iv|c aty lAl sm¨»dr iv|c aty`jA/ iv|c cAlHI sAl t|k kIty= 37eh `hI mUsA sIijsny esrAXl dy p¨|trM ^ ikhA sI ‘prmyS¨r tuhA.yBrAvM iv|co hI tuhA.y lE myry vrgA ek nbI K/AkrygA=’* 38eh `hI mUsA sI jo `nHM lokM nAl sI jo`zA/ iv|c ek|Qy hoX sn= `h `s dUt nAl sI jo`s nAl `jA/ iv|c sInE dy phA/ `%pr boilaAsI= `h sA.y ip` dAidaM dy nAl sI= mUsA ^ prmyS¨rv|loN `h hukm imly ijh/y `nHM ^ sA.y t|k aA`, dA

    ‘ik t°\ ... mAiraA sI’ kUc 2:14‘mYN tyry ... dA prmyS¨r’ kUc 3:6‘aAp,y pYrM ... iv|c ByjMgA’ kUc 3:5–10‘tY^ sA.A ... b,AeaA hY’ kUc 2:14‘prmyS¨r ... K/A krygA’ ibvsTA 18:15

    jIvn id»dy hn=

    39“pr sA.y puriKaM ny `s dI pAl,A nhIN kItIaty `nHM ny `s ^ nAm»zUr kr id|tA= `h dobArAimsr vAips jA,A cAhu»dy sn= 40sA.y iptrM ny hArUn^ aAiKaA< ‘mUsA sA^ imsr dyS iv|co k|> ilaAeaAhY< pr sA^ nhIN ptA ik `s ^ kI hoeaA hY= es lEsA.y lE koE aijhy r|b b,A jo sA.y a|gy-a|gy cl kysA^ rAh d|s,=’* 41t|d lokM ny e|k v|C/y dI mUrtb,AE aty `s mUrt dA blIdAn c/AeaA aty `haAp,y h|TM nAl aijhI mUrt b,A ky b/y KuS sn=42pr prmyS¨r ny `nHM dA ivroD kItA= prmyS¨r ny`nHM ^ akAS ivcly JUQy dyvitaM dI sYnA dI `pAsnAkrn toN rok,A C|. id|tA= ijvyN ik nbIaM dI poTIiv|c iliKaA hoeaA hY prmyS¨r aAKdA<

    ‘hy esrAXl dy loko< kI t¨sIN `jA/ iv|c myry lEcAlHIaM sAlM vAsty blIaM zM ByqAvM ilaAX=

    43tusI molok dy t»bU aty aAp,y dyvty irFAn dy istArydy ib\b ^ cu%ikaA sI= t¨sIN `h mUrtM pUj, lEb,AEaM sn< es lE mYN tuhA^ bAbul toN prHy ByjdyvMgA=’ aAmos 5:25–27

    44“`jA/ iv|c piv|tr t»bU* sA.y ip` dAidaM dypuriKaM kol sI= prmyS¨r ny mUsA ^ d%isaA ik ehikvyN bnA`,A hY= `s ny es ^ iblkul `sy nmUny dAb,AeaA jo prmyS¨r ny `s ^ ivKAeaA sI= 45bAadiv|c whoSuaA ny dUjy rAjM dI zmIn ty kbzA krnlE sA.y iptrM ^ a|gy lAeaA= sA.y lok `%Ty gXaty prmyS¨r ny `ToN dUjy lokM ^ bAhr k%i>aA= jdoNsA.y lok es nvIN DrtI ty gX< tM eho t»bU `haAp,y nAl lY gX= sA.y lokM ^ eh t»bU aAp,y iptrMkoloN imilaA sI< aty eh dA~d dy smyN t|k `nHM loksI= 46prmyS¨r dA~d `%pr b/A KuS sI= dA~d nywAkUb dy prmyS¨r toN `s ^ e|k m»dr bnA`, dIaAigaA m»gI= 47pr `h sulymAn hI sI ijs ny prmyS̈rlE Gr b,AeaA=

    48“pr a|t mhAn pRBU prmyS¨r mn|uKM dy h|TM nAlb,AEaM hoEaM emArtM iv|c nhIN rih»dy= ehI hY jonbI aAKdy hn:

    ‘pRBU aAKdA hY surg myrA is»GAs, hY=’49DrtI myry pYr r|K, dI cONkI hY= myry vAsty t¨sIN

    iks trHM dA Gr b,AvoNgy? mYN aArAm ik|Ty kr skdA

    ‘mUsA sA^ dyS ... rAh d|s,’ kUc 32:1piv|tr t\bU a|KrI arTM iv|c “gvAhI dA t\bU” `h iFrtUt\bU ijs iv|c ds hukm r|Ky gX sn aty ij%Ty mUsA dy smyNprmyS¨r aAp,y lokM iv|c rih»dA sI=

    hM?

  • 1129 rs°lM dy krt|b 7:50-8:1750kI mYN `hI nhIN hM ijs ny eh sB cIzM

    b,AEaM=’” wsAwAh 66:1–251td estIFAn ny ikhA< “hy hQI whUdI aAgUP⁄ hy

    mn aty k»n vloN su»n loko⁄ t¨sIN hmySA piv|tr aAtmAdA ivroD kItA= t¨sIN vI `vyN hI kr rhy ho ijvyN tuhA.ypuriKaM ny kItA= 52tuhA.y puriKaM ny sAry nbIaM ^jdoN `h aAX< d\. id|tA= sgoN `nHM nbIaM ny pihlMhI ikhA sI ik e|k DrmI aAvygA pr tuhA.y puriKaM ny`s ^ mAr id|tA= aty hu, t¨sIN `s DrmI purK ^DoKA id|tA aty `s ^ mAr id|tA hY= 53t¨sIN `h lok ho<ijnHM ^ mUsA dI SrHA pRApt hoE= prmyS¨r ny tuhA^eh SrHA dUtM duaArA id|tI pr t¨sIN `s dI pAl,AnA kr sky=”

    estIFAn dA mAiraA jA,A54whUdI aAgUaM ny estIFAn ^ aijhy bcn krdy

    sui,aA tM `h b/y kroD iv|c aAX= `h e»ny kroDiv|c aA gX ik estIFAn `%pr mAry gu|sy dy aAp,yd»d krIc, l|g pX= 55pr estIFAn ny< jo ik piv|traAtmA nAl BrpUr sI< `%pr asmAn ’c prmyS¨r dImihmA ty lIlA v|l vyiKaA= `s ny iwsU ^ prmyS¨r dys|jy pAsy K/A vyiKaA= 56`s ny aAiKaA< “vyK< mYN aAkAS^ Ku|lHA vyiKaA hY aty mYN mnu|K dy p¨|tr ^ prmyS¨r dys|jy h|T v|l K/A vyK irhA hM=”

    57tM sAry whUdI aAgUaM ny `%cI aAvAz iv|c SormcAeaA= `nHM ny aAp,y k»nM ^ h|TM nAl b»d krilaA= `h sAry ek|Qy ho ky estIFAn v|l B|j pX=58`nHM ny `s ^ SihroN bAhr k|> id|tA aty `s ^p|Tr mAry= aty ijnHM lokM ny estIFAn dy ivru|D gvAhIid|tI sI< `nHM aAp,y vstr ek solUs nM dy juaAndy pYrM kol lAh ky r|K id|ty= 59jdoN estIFn ty pTrAvkr rhy sn< `s ny eh aAKidaM hoeaM prmyS¨r ^pRArTnA kItI< “hy pRBU iwsU myry aAtmy ^ svIkAr krlY=” 60`h aAp,y go.y qyk ky kUk irhA sI< “hy pRBU⁄eh pAp `nHM dy ju»my nA lAvI=” eh aAK, toN bAad`h mr igaA=

    sOlUs ny estIFAn dy mAry jA, lE aAp,I m»zUrIdy id|tI=

    inhcAvAnM lE kSq2–3kuJ DrmI lokM ny estIFAn ^ dfnAeaA= `h

    `s lE b/I `%cI kurlAX= `s idn< whUdIaM nywrUSlm iv|c inhcAvAn qoilaM ^ d\. dy,y SurU krid|ty= aty `nHM ^ bhut izaAdA tsIhy J|l, id|ty=

    8

    sOl¨s vI es qoly ^ nSq krnA cAhu»dA sI= tM sOl¨s`nHM inhcAvAnM dy Gr igaA aty GrM iv|coN aAdmIaMaty aØrtM ^ GsIq ky bAhr k|> ky jylH iv|c su%iqaA=sAry inhcAvAn wrUSlm C|. gX isrf rsUl hI< `Tyrhy aty inhcI mnu|K sAmirwA iv|c v|Ko-v|K TAvM tyjA iqky= 4inhcAvAn mnu|K hr pAsy FYl gX< aty `hij|Ty-ij|Ty vI gX< `nHM ny `%Ty lokM ^ KuSKbrI id|tI=

    iFil|pus dA sAmirwA iv|c pRcAr krnA5iFil|pus sAmirwA dy ngr iv|c igaA aty jA ky

    msIh bAry pRcAr krn l|gA= 6`ToN dy lokM ny `s dybcn su,y aty< `h kirSmy vyKy jo `h kr irhA sI=7`nHM iv|coN b/y sAry lokM dy a»dr BirSq aAtmA dAvAs sI< pr `s ny `nHM BirSq aAtimaM ^ `nHMiv|coN inkl, lE mzbUr kr id|tA= jdoN aAtmy bAhrinkly tM `nHM b/A Sor mcAeaA= `%Ty b/y sAry kmzoraty l»g/y lok vI sn< iFil|pus ny enHM ^ vI rAjIkItA= 8aty `s Sihr dy lok enHM sB kAr, bhutKuS sn=

    9pr `s Sihr iv|c Sm~n nM dA e|k aAdmI sI<iFil|pus dy `Ty a`, toN pihlM `h jAdU krky `ToNdy lokM ^ hYrAn krdA hu»dA sI aty aAKdA sI ik mYNkoE mhMpurK hM= 10`%Ty sAry lokM ny< aAm aAdmI toNlYky bhut mh|tvpUr, t|k ny< `s v|l iDaAn id|tA<aty `nHM ny aAiKaA< “es aAdmI kol r|bI SktI hYijs ^ mhM SktI aAKdy hn=”

    11ik`N ju look `sdy jAdU toN l\by smyN t|k hYrAnsn< `nHM iv|coN bhut sAry `s dA anusr, kr rhysn= 12pr iFil|pus ny lokM ^ prmyS¨r dy rAj dIKuS˘KbrI bAry aty iwsU msIh dI SktI bAry d%isaA=aAdmIaM aty aØrtM ny `s dy s\dyS ty ivSvAs kItAaty bpitsmA ilaA=

    13Sm~n ny vI ivSvAs kItA aty bpitsmA ilaA=Sm~n iFil|pus dy nAl QihiraA= `s ny cmtkArIinSAnIaM aty SktIsAlI g|lM vyKIaM= aty `h hYrAnrih igaA=14rsUl ajy vI wrUSlm iv|c hI sn aty`nHM ^ ptA l|g igaA ik sAmirwA iv|c lokM ny prmyS̈rdy SbdM ^ kbUl kr ilaA hY tM rsUlM ny ptrs atywUh\nA ^ vI sAmirwA iv|c ByijaA= 15jdoN ptrs atywUh\nA aAX tM `nHM `%Ty aM ky lokM dy lE pRRArTnAkItI ik `nHM ^ piv|tr aAtmA pRApt hovy= 16enHMlokM ^ iwsU pRBU dy nM ty bpitsmA id|tA igaA sI< prpiv|tr aAtmA ajy `nHM `%ty nhIN aAeaA sI= esylE ptrs aty wUh\nA ny pRArTnA kItI= 17td enHM

  • rs°lM dy krt|b 8:18-9:4 1130

    donM rsUlM ny lokM `%pr aAp,y h|T r|Ky tM `nHM ^piv|tr aAtmA imilaA=

    18Sm~n ny vyiKaA ik lokM ^ piv|tr aAtmA dIpRAptI t|d hoE< jd rsUlM ny aAp,A h|T `nHM `%prr%iKaA tM Sm~n ny rsUlM a|gy rupX r|Ky= 19aty ikhA<“mY^ vI eh SktI dy dyvo tM jo ijs mnu|K `pr vI mYNe`N h|T r|KM `s ^ piv|tr aAtmA iml jAvy=”

    20ptrs ny Sm`n ^ aAiKaA< “kAS tU\ aty tyrADn< e|ksAT tbAh ho jA, ik`N ik tU\ prmyS¨r dIdAt ^ Dn nAl KrId, dI socI= 21tU» es k»m iv|csA.A sMJIvAl nhI ho skdA ik`N ik prmyS¨r a|gytyrA mn sAf nhIN hY= 22aAp,A idl bdl atyaAp,IaM bdkArIaM toN hq jA= pRBU ^ pRArTnA kr<SAed `h tyry es trHM soc, ty tY^ m¨aAF kr dyvy=23ik`N j¨ mYN vyK irhA hM ik tU« pAp dy iKaAlM atyErTA nAl BiraA hoeaA hYN=”

    24Sm~n ny jvAb id|tA< “t¨sIN dono myry lE pRBU ^pRArTnA kro< tM ik jo kuJ vI t¨sIN aAiKaA< myry nAlnA vApry=”

    25t|d rsUlM ny lokM ^ `nHM sArIaM g|lM bAry d%isaAjo iwsU ny kItIaM sn aty prmyS¨r dA s\dyS id|tA=ifr `h wrUSlm v|l prt aAX= rsty iv|c `h bhutsAry sAmirwA dy ip».M iv|c lokM ^ KuS ˘KbrI bAryprcAr krdy gX=

    iFil|pus dA hbS dy ek mn|uK ^ `pdyS26pRBU dy e|k dUt ny iFil|pus nAl g|l kItI< aty

    dUt ny aAiKaA< “`Q aty d|K, vAly `s rsty `%prjA jo wrUSlm toN gAzA ^ jMdA hY=” 27iFil|pus `%iQaAty clA igaA= rsty iv|c `s ny hbS dyS dA e|kmn|uK vyiKaA= `h e|k KusrA sI aty `h hbS dyS dIrA,I< k»dAky dA e|k aiDkArI sI= `s dy sAry KzAnydI s»BAl `s `pr sI= `h wrUSlm iv|c `pAsnAkrn lE igaA sI= 28hu, `h aAp,y dyS vAps prtirhA sI= `h aAp,y r|T ty asvAr wsAwAh nbI dIpoTI p/H irhA sI= 29tM aAtmA ny iFil|pus ^ ikhA<“`s r|T kol jA aty `s dy nzdIk rih=”

    30fyr iFil|pus r|T dy nzdIk n%isaA aty `%Ty `sny e|k aAdmI ^ wsAwAh nbI dI pustk p/HidaMsui,aA= iFil|pus ny `s ^ ikhA< “kI jo tU« p/H irhYN`s ^ smJ irhYN?”

    31`s aAdmI ny ikhA< “mYN ikvyN smJ skdA hM?mY^ iksy aijhy aAdmI dI zrUrt hY jo mY^ esdIivaAiKaA kr ky dsy=” t|d `s ny iFil|pus ^ s|dA

    id|tA ik `h r|T ’c c/H aAvy ty `s dy nAl aA kybYQy= 32jo poTI `h p/H irhA sI `h e`N sI:

    “eh `s^ iksy By. dy ksAE kol ilaM`, vM{sI= `h e|k lyly vM{ cu|p sI jo `s ivaktI a|gy cu|phu»dA hY jo `s dI `%n kqdA hY= `s ny aAp,A mU»hnhIN KoilHaA=

    33`h SrmsAr sI< `s dy sAry aiDkAr Koh il|tygX sn= DrtI ty `s dI iz»dgI ˘e|k a»t t|k aAgE= `s dy pirvAr dI khA,I ilK, vAlA `%TykoE nhIN hovygA=” wsAwAh 53:7–8

    34`s afsr ny iFil|pus ^ ikhA< “ikrpA krky mY^d|so ik nbI iks dI g|l kr irhA hY? aAp,I jM iksyhor dI?” 35td iFil|pus ny `sy poTI toN SurU kItA aty`s ^ iwsU dI KuSKbrI khI= 36rAh iv|c jMdy hoX`h pA,I dy kol phu»cy tM afsr ny ikhA< “vyK⁄ e|TypA,I hY= hu, mY^ bpitsmA lY, toN ikh/I cIz rokdIhY?” 37*

    38t|d afsr ny r|T ^ rok, dA hukm id|tA< t|ddonoN afsr aty iFil|pus pA,I kol gX aty iFil|pusny `s ^ bpitsmA id|tA= 39j|d `h pA,I iv|coN bAhraAX tM pRBU dA aAtmA iFil|pus ^ pk/ ky lY igaA tyifr `h KusrA afsr m¨/ iFil|pus ^ nA vyK sikaAty `h ifr aAp,y rAh cilaA igaA= pr `h bhutKuS sI= 40pr iFil|pus azotus nAmI Sihr toN pRgqhoeaA= `sny KuS KbrI dA pRcAr sAry ngrM iv|cazotus toN lYky kYsrIaM t|k kItA=

    sOl¨s inhcAvAn bi,aA=wrUSlm iv|c sOlUs ajy vI pRBU dy cyilaM ^dbkA`, aty ktl krn iv|c l|gA hoeaA sI=

    esy lE `h srdAr jAjk kol igaA= 2sOl¨s ny `skoloN d\imSk iv|c pRArTnA sTnA lE ic|QIaM m»gIaM<jo `s^ `nHM sAiraM ^ l|B, aty `nHM ^ kYd krn<dA aiDkAr dy, jo iwsU dy mArg ^ m»ndy hn= `hBAvyN aØrtM ho, aty BAvyN mrd< `nHM ^ wrUSlmilaA`,= 3tM sOl¨s d\imsk iv|c igaA= jdoN `hSihr kol phu»icaA tM akAS vloN acAnk e|k b/I

    tuk 37 rsUlM dy kArjM dIaM kuJ bAad dIaM nklM iv|ctuk 37 jo/I gE hY: “iFilp ny jvAb id|tA< ‘jy t¨sIN aAp,ypUry idl nAl ivSvAs kro< tM t¨sIN kr skdy ho=’ aiDkArIny aAiKaA< ‘mYN ivSvAs krdA hM ik iwsU msIh prmyS¨r dApu|tr hY=’”

    tyz ibjlI `s dy erd igrd cmkI= 4`h zmIn ty

    9

  • 1131 rs°lM dy krt|b 9:5-27

    i.|g ipaA aty `s ^ eh p¨|CdI hoE e|k aAvAzsu,AE id|tI< “sOl¨s< sOl¨s< tU« mY^ tsIhy ik`N dy irhAhYN?” 5sOl¨s ny ikhA< “pBU⁄ tU« kO, hYN?”

    `s ny jvAb id|tA< “mYN iwsU hM= mYN hI hM ijs ^ tU\tsIhy dy irhA hY= 6`%Q aty `Q ky hu, Sihr ^ jM`Ty tY^ e|k mnu|K d|sygA ik hu, tU« kI krnA hY=”

    7ijh/y mnu|K `s dy nAl sfr kr rhy sn< `hcu|p-cAp K/Hy rhy= `nHM ny aAvAz tM su,I sI pr `nHM^ id%iKaA kuJ nhIN sI=

    8sOl¨s jdoN zmIn toN `%iQaA tM `s ny aAp,IaMa|KM KolHIaM pr `h kuJ vyK nA s%ikaA= tM `nHM lokMny `s dA h|T fi/aA aty `s ^ d»imsk iv|c lY aAX=9it»n idn t|k `h nA vyK sikaA aty nA hI `s nykuJ KADA pItA= 10d»imsk iv|c iwsU dA e|k cylA sI<ijs dA nA` hnAinwAh sI= pRBU ny hnAinwAh ^ drSndy ky ikhA< “hnAinwAh⁄” hnAinwAh ny a|goN jvAbiv|c ikhA< “pRBU⁄ mYN e|Ty hM=”

    11pRBU ny hnAinwAh ^ ikhA< “`%Q K/HA ho aty is|Dys|dINdy rsty ^ jA= `%Ty< whUdA* dy Gr ^ l|B atysOl¨s nM dy aAdmI ^ p¨|C< jo ik trsus toN hY= esvkt `h `%Ty hY aty pRArTnA kr irhA hYY= 12sOl¨s ^vI drSn hoX aty `s drSn iv|c< `s ny hnAinwAhnM dy e|k aAdmI ^ `s kol aA`NidaM aty aAp,yh|T `s `pr r%KidaM vyiKaA= ijs nAl sOl̈s dobArAdyK, dy kAibl ho igaA=”

    13pr hnAinwAh ny jvAb id|tA< “hy pRBU< es mnu|KbAry mY^ bhut sAry lokM ny d%isaA hY= `nHM ny mY^disaA hY ik es ny wrUSlm iv|c tyry piv|tr lokMnAl bhut sArIaM bdIaM kItIaM hn= 14hu, `heTy aAeaA hY aty pRDAn jAjkM ny es ^ tmAm `nHMlokM ^ f/, dA e˘KitaAr id|tA hoeaA hY jo tyry iv|cinhcA rKdy hn=”*

    15pr pRBU ny hnAinwAh ^ ikhA< “tU« jA⁄ ik`N ik mYNsOl¨s ^ ek b/y zrUrI k»m vAsty cui,aM hY= `s ^bAdSAhM< whUdI lokM aty prAEaM kOmM ^ myry bAryjAky d|s,A cAhIdA hY= 16mYN `s ^ `h sB ivKAvMgAjo myry nA` dy bdly< `s ^ J|l,A cAhIdA hY=”

    17es lE hnAinwAh tur ipaA< aty whUdA dy GrigaA= `sny aAp,A h|T sOl¨s dy isr ty riKaA aty

    whUdA eh rsUlM iv|coN wU.As nAm dA rsUl nhIN hY=tyry iv|c inhcA rKdy hn a|KrI arTM iv|c< “tuhA.A nAmlYNdA hM” ijsdA arT pUjA jM pRArTnA duaArA iwsU iv|civSvAs pRgqA`,A hY=

    aAiKaA< “sOl¨s< myry BrA< pRBU iwsUU ny mY^ tyry kol

    ByijaA hY= `h `hI hY ijs ^ tU« aA`NidaM hoeaMrsty iv|c i.|QA sI `h iwsU hI sI= iwsU ny mY^ tyrykol es lE ByijaA hY ik tU« m¨/ toN vyK skyN atypiv|tr aAtmA nAl BrpUr hovy=” 18`sy vyly acAnk`s dIaM a|KM toN iClky ijihaA kuJ i.%igaA aty `s^ m¨/ toN idK, l|g ipaA= sOl¨s `%iQaA aty `s ^bpitsmA id|tA igaA= 19ifr `s ny kuJ KADA aty m¨/toN aAp,y aAp iv|c tk/A mihsUs krn l|gA=

    sOl¨s dA d\imsk iv|c `pdyS dy,Aifr `h kuJ idn d»imsk iv|c iwsU dy cyilaM dy

    nAl irhA= 20jldI hI `s ny pRArTnA sTAnA `%priwsU bAry `pdyS dy,A SurU kItA aty lokM iv|c prcArkItA ik< “iwsU pRBU dA p¨|tr hY=”

    21sAry lok ijh/y sOl¨s ^ su,dy `h b/y hYrAnsn= `nHM ikhA< “kI eh `hI ivaktI nhIN jo wrUSlmiv|c sI aty ijsny `nHM sAry lokM ^ tbAh krn dIkoiSs kItI sI ijnHM ^ iwsU iv|c inhcA sI= aty hu,`hI e|Ty iwsU dy cyilaM ^ f/n aty `nHM ^ pRDAnjAjkM h|TIN F/vA`, lE aAeaA hY=”

    22pr sOl¨s idnoN-idn hor vI tk/A hu»dA igaA aty`sny eh sAibt kr id|tA ik iwsU hI msIh hY= `sdy pRmA, e\ny zordAr hu»dy sn ik ijh/y whUdI d»imskiv|c rih»dy sn `h `s nAl bihs nhIN kr pA`Ndysn=

    sOl¨s dA whUdIaM toN bc,A23kAfI idnM bAad whUdIaM ny sOl̈s ^ jAnoN mArn

    dI iv`Nt b,AE= 24`h sOl¨s lE Sihr dydrvAijaM ty idn-rAt pihrA dy rhy sn< ik`N ik`h `s ^ jAnoN hI mAr m¨kA`,A cAhu»dy sI pr sOl¨s^ `nHM dI iv`Nt dA ptA l|g igaA= 25kuJ cyilaMny< ijnHM ^ pØl¨s ny is|iKaA id|tI sI< ek rAt `s ^e|k qokrI iv|c pA id|tA ty dIvAr toN hyQM `tAr id|tA=

    sOl¨s dA wrUSlm iv|c `pdyS dy,A=26ifr sOl¨s wrUSlm iv|c clA igaA= `s ny

    inhcAvAnM dA s»g krnA cAihaA pr `h `s koloN.rdy sn= `h ivSvAs nA kr sky ik `h scm¨|ciwsU dA cylA sI= 27pr brnbAs `s ^ rsUlM kol lYigaA aty `nHM ^ d%isaA ik sOlUs ny ikvyN d\imSk dyrAh iv|c pRBU ^ vyiKaA sI= aty `s ny `s nAl g|lMvI kItIaM sn aty ikvyN `h d»imSk iv|c pRBU dy nM`%ty byD/k hoky `pdyS id»dA sI=

  • rs°lM dy krt|b 9:28-10:12 113228e`N sOl¨s cyilaM nAl QihiraA= `h wrUSlm

    dIaM sArIaM TAvM ty igaA aty KulHyaAm pRBU bAryboilaA= 29`h aksr wUnAnI bol, vAly whUdIaMnAl g|lM krdA aty `nHM nAl es bAry crcA krdApr `h `s ^ jAnoN mArn dI iv`Nt b,A`Ndy= 30jdoNBrAvM ^ es dA ptA l|gA< `h `s ^ kYsirwA lYgX aty `nHM ny `ToN `s ^< trsus ^< Byj id|tA=

    31so sAry whUidwA< glIl aty sAmirwA iv|cklIiswA SMtmE sI= piv|tr aAtmA dI mdd nAlklIswA idnoN idn hor mzbUt ho gE= inhcAvAnMny< ijs >\g nAl `h ij`Ndy sn< drSAeaA ik `nHMny pRBU dI e|zt kItI= `s sdkA hI eh smUh hors»giQt hoeaA=

    ptrs l¨|dA aty w|pA iv|c32ptrs wrUSlm dy erd igrd sAry SihrM iv|c

    Guu»imaA= fyr `h l¨|dA iv|c bsy inhcAvAnM ^ vyK,igaA= 33l̈|dA iv|c< `h e|k aDr»gI aAdmI ^ imilaA=ijs dA nA`N aYinwAs sI= `h ipCly a|Q sAlM toNm»jy toN `%Q nhIN sI sikaA= 34ptrs ny `s ^ ikhA<“aYinwAs⁄ iwsU msIh ny tyry ty imhr kItI hY= K/HA hoaty aAp,A ibstr ivCA= `h tur\t K/HA ho igaA=”35sAry l̈|dA iv|c rih, vAly aty Sron dy sAry invAsIaMny `s ^ vyiKaA aty eh lok vI pRBU v|l prt gX=

    36w|pA iv|c tibTA nM dI ek cylI sI ijs dA wUnAnIBASA iv|c arT hY ihrnI= es aØrt ny hmySA lokMlE b/y c\gy k\m kIty sn aty hmySA grIb lokM dImdd kItI sI= 37tM jdoN ptrs l¨|dA iv|c sI tMtibTA b/I bImAr hoE aty mr gE= `nHM ny `s ^nuhA`, toN bAad `sdy SrIr ^ C|t `%prly kmryiv|c pA id|tA= 38w|pA dy cyilaA ^ ptA l|gA ik ptrsl¨|dA iv|c sI= lu|dA w|pA dy ny/y hI sI= `nHM ny `%Typtrs ^ in`NtA dy, lE do aAdmI Byjy= “`nHM ny`s^ byntI kItI< “ikrpA krky< sA.y kol ij»nICytI ho sky aAP⁄” 39ptrs itaAr ho igaA aty `nHMdy nAl cilaA igaA< jdoN `h `%Ty phu»icaA< `h`s ^ pO/IaM `%prly kmry iv|c lY gX= sArIaMivDvAvM aAEaM aty `s dy aAly duaAly Klo gEaM=`h ro rhIaM sn aty `nHM ny roNdIaM-ipqdIaM nyptrs ^ `h sAry k|p/y ivKAX ijh/y .orkA tibTM nyij~Ndy jIa b,AX sn= ptrs ny sAry lokM ^ kmrycoN bAhr jA, ^ ikhA= 40`h goi.aA BAr bYQ igaAaty pRArTnA kItI= iFr `h tibTA v|l m¨i/aA< jo ikm̈rdA sI aty aAiKaA< “tibTA⁄ `%Q⁄” `s ny aAp,IaM

    a|KM KolHIaM= ijs vkt `s ny ptrs ^ vyiKaA tM`h `Q ky bYQ gE= 41`s ny aAp,y h|T nAl `s ^Klo, iv|c mdd kItI= aty iFr `s ny inhcAvAnM ^aty ivDvAvM ^ kmry a»dr s%idaA aty tib|TA ^ sONpid|tA jo ik jIivt sI= 42sAry w|pA iv|c eh g|l fYlgE= enHM iv|coN bhut sAry pRBU dy cyly b, gX=43ptrs kAfI sAry idn w|pA iv|c irhA aty `%Ty ekSm~n nM dy cm/y dy k»m krn vAly cmAr dy GrirhA=

    ptrs aty kurnyilwuskYsirwA nM dy Sihr iv|c kurnyilwus nM dAe|k aAdmI sI= `h rom dI sYnA dy smUh

    ‘etAilwAnI’ iv|c e|k aiDkArI sI= 2`h ek DrmImnu|K sI= `h aty ij»ny vI lok `s dy Gr iv|c rih»dysn< sB s|cy pRBU dI `pAsnA krdy sn= `h lokM ^dAn-pu»n bhut krdA sI kurnyilwus hmySA pRBU a|gypRArTnA krdA sI= 3ek dupihr it»n vjHy dy aAs-pAs`s ny e|k drSn dyiKaA= drSn iv|c pRBU v|loN e|kdUt `s kol aAeaA aty aAK, l|gA< “kurnyilwus⁄”

    4kurnyilwus ny dUt v|l vyiKaA< `h .r ky aAK,l|gA< “myry mAilk⁄ t¨sIN kI cAhu»dy ho?”

    dUt ny `s ^ ikhA< “pRBU ny tyrIaM pRArTnAvM su,lEaM hn= `s ny `h sB g|lM vyKIaM hn jo tU«grIb lokM lE krdA hYN= es lE `h tY^ nhINBu%ilaA= 5hu, tU« w|pA Sihr v|l kuJ aAdmIaM ^ Byjaty `To Sm~n nM dy aAdmI ^< ijh/A ptrs vIsdINdA hY< s|dA Byj= 6sm~n iksy Sm~n KqIk cm/ydA k»m krn vAly dy Gr hI QihiraA hoeaA hY= `sdA Gr sm¨»dr dy ny/y hY=” 7ijh/A dUt kurnyilwusnAl g|l kr irhA sI< clA igaA= `sto bAadkurnyilwus ny aAp,y do nOkrM ty ek ispAhI ^bulvAeaA= eh ispAhI vI DrmI mnu|K sI= 8ehispAhI `s dy ˘KAs mddZArM iv|cNo e|k sI= `s nyeh sArI g|l it»nA aAdmIaM ^ smJA ky `nHM ^ w|pAv|l Byj id|tA=

    9agly idn eh it»no aAdmI w|pA dy ny/y phu»cy=ptrs pRrTnA krn lE C|t `%ty igaA= eh dupihrdA vylA sI= 10ptrs ^ Bu|K l|gI hoE sI aty `h kuJKA,A cAhu»dA sI= pr jdoN `h ptrs dy KA, lEBojn itaAr kr rhy sn tM `s ny e|k drSn vyiKaA=11`s ny KulHy akAS ^ vyiKaA aty `s iv|coN v|.I cAdrvM{ koE cIz T|ly aA`NdI vyKI jo ik chu» pAisaM toNDrtI dy v|l lmkAE hoE hyQM `tr rhI sI= 12sB

    10

  • 1133 rs°lM dy krt|b 10:13-40

    pRkAr dy jAnvr es iv|c sn= `h jIv ijh/y ikcl skdy hn< ijh/y rINg, vAly sn zmIn `%praty `h p»CI ijh/y ky hvA’ c `.dy hn= 13fyr e|kaAvAz ny ptrs ^ aAiKaA< “ptrs⁄ `%Q aty enHMiv|co iksy vI e|k jIv ^ mAr aty KA lY=”

    14pr ptrs ny ikhA< “pRBU⁄ aijhA mYN kdy nhINkItA< mYN kdy apiv|tr jM aSu|D cIz nhIN KADI=”

    15pr `s aAvAz ny dobArA `s ^ ikhA< “prmyS¨rny eh sB vstM SuD b,AEaM hn= es lE enHM ^‘apiv|tr’ nA kih⁄” 16aijhA it»n vAr vApiraA atyfyr `h sB cIjM vAps akAS v|l cu|kIaM gEaM=17ptrs drSn dy arT bAry soc hYrAn ho irhA sI=es ivckAr kurnyilwus dy Byjy b\idaM ny Sm~n dAGr l|B ilaA= `h fAqk ty K/y sn= 18`nHM ny p%iCaA<“kI ptrs Sm~n e|Ty rih»dA hY=”

    19ptrs ajy vI `s drSn bAry hI soc irhA sIpr aAtmA ny `s ^ ikhA< “vyK⁄ it»n aAdmI bAhrtY^ l|B rhy hn= 20`%Q aty hyQM jA= `nHM nAl ibnAiksy iJjk clA jA= mYN hI `nHM ^ tyry kol ByijaA hY=”21fyr ptrs hyQM `tiraA aty aAdmIaM ^ aAiKaA<“mYN hI `h aAdmI hM ijs ^ t¨sIN l|B, aAX ho⁄ t¨sINe|Ty iks vAsty aAX ho?”

    22`h boly< “ek piv|tr dUt ny kurnyilwus ^ tY^aAp,y Gr s|dA dy, lE aAiKaA hY= `h ek sYnA dAafsr aty BlA aAdmI hY= `h pRBU dI `pAsnA krdAhY aty sAry whUdI `s dA sitkAr krdy hn= dUt ny`s ^ tY^ aAp,y Gr bulA`, lE aAiKaA hY tM ikjo kuJ g|lM tU« aAK,A cAhu»dA hY `h su, lvyN=” 23ptrsny `nHM aAdmIaM ^ a»dr aA`, aty rAt Qihr,lE aAiKaA=

    aglI svyr ptrs `%iQaA< itaAr hoeaA aty `nHMit»nM aAdmIaM nAl clA igaA= w|pA coN kuJ BrA ptrsnAl gX= 24agly idn `h kYsirwA iv|c phu»cy< ij|Tykurnyilwus `nHM dA e»tzAr kr irhA sI= `s ny pihlMtoN hI aAp,y Gr iv|c irStydArM aty ny/y dy im|trM ^s|dA dy ky ek|QA kItA hoeaA sI= 25jdoN ptrs nyGr a»dr pRvyS kItA tM ptrs ^ kurnyilwus imilaAaty `s dy pYrM ty m|TA qyikaA= 26pr ptrs ny `s ^`QAeaA aty aAiKaA< “`%Q Klo⁄ ik`N ik mYN vI tyryvMg ek sADAr, mnu|K hI hM=” 27`s dy nAl g|lMkridaM< ptrs ny Gr iv|c pRvyS kItA= `%Ty `s nybhut sAiraM ^ ek|Qy hoX vyiKaA= 28tM `s ny lokM ^ikhA< “ik tuhA^ ptA hY ik whUdIaM dI SrHA anusAre|k whUdI ^ dUjI jAt dy mnu|K nAl shwogI ho, jM

    myl imlAp krn dI aAigaA nhIN hY= pr prmyS¨r nymY^ Kud eh prgq kItA hY ik mYN iksy vI mnu|K ^‘apiv|tr’ jM ‘aSuD’ nA smJ= 29esy lE jdoN enHMaAdmIaM ny mY^ e|Ty aA`, lE ikhA mYN aA`, lEsihmt ho igaA= so hu, t¨sIN ikrpA krky eh d|so ikt¨sIN mY^ e|Ty kAhdy lE bulAeaA hY?”

    30kurnyilwus ny ikhA< “cAr idn pihlM mYN aAp,yGr iv|c pRArTnA kr irhA sM< eh dupihry it»n kuvjy dy aAs-pAs dA vkt sI = acAnk ek dUt myrya|gy aAky K/o igaA< `s ny b/y cmkIly kp/y pAX hoXsn= 31`s aAdmI ny ikhA< ‘kurnyilwus< prmyS¨r nytyrI pRArTnA su, lE hY aty grIbM ^ id|tIaM tyrIaMdAtM vyK lEaM hn= 32es lE w|pA iv|c kuJaAdmIaM ^ Byj aty ptrs Sm~n ^ e|Ty aA`,lE aAK= ptrs `s Gr iv|c rih irhA hY ijs Grdy aAdmI dA nM vI Sm~n hY jo cm/y dA k»m krdAhY= aty `s dA Gr sm¨»dr k»>y hY=’ 33tM mYN `sy vkttŶ bulA`, lE enHM aAdmIaM ^ Byj id|tA= aAp,IimhrbAnI sdkA tU» e|Ty aAeaA hYN= hu, asIN sBe|Ty `h sB kuJ sun, lE prmyS¨r dI hAjrI iv|chM< jo pRBU ny tYN^ aAK, dA hukm id|tA hY=”

    ptrs dA kurnyilwus dy Gr iv|c `pdyS dy,A34td ptrs ny bol,A sUrU kItA< “mY s|cm¨|c hu,

    smiJaA hM ik prmyS̈r dI nzr iv|c sB jIa brAbrhn= 35sgoN hryk kOm iv|coN jo koE vI `s toN .rdA hYaty Bly k»m krdA hY `h prmyS¨r ^ svIkAr hu»dA hY=36eh `h sunyhA hy jo `s ny whUdI lokM ^ ByijaA sIpRBU ny `nHM ^ KuS KbrI ByjI sI ik iwsU msIh duaArASMtI aAE hY aty iwsU sB lokM dA pRBU hY⁄ 37tuhA^ptA hY ik sAry whUidwA iv|c kI hoeaA sI= es dISurUaAt glIl iv|c wUh\nA* dy bpitsmy bAry pRcArtoN bAad hoE aty eh sAry whUidwA iv|c fYl gEsI= 38tusIN iwsU nAsrI bAry jA,dy ho= pRBU prmyS¨r ny`s ^ piv|tr aAtmA ty SktI dy ky msIh kItA sIaty `h sB jgHA jA ky lokM dA BlA krdA irhA= iwsUny `nHM lokM ^ c\igaM kItA jo SYtAn duaArA stAXhoX sn= eToN ptA cldA hY ik prmyS¨r `s dy v|lsI= 39asIN `nHM sbnM k»mN dy gvAh hM ijh/y `s nywhUidwA aty wrUSlm iv|c kIty= pr `nHM ny `s^lk/I dI b,I slIb ty myKM nAl Qok id|tA= 40pr

    wUh\nA wUh\nA bpitsmA dy, vAlA< `h aAdmI ijs nymsIh dI aAmd bAry lokM ^ d%isaA sI=

    prmyS¨r ny `sdI mØt toN tIjy idn baAd `sdA purn

  • rs°lM dy krt|b 10:41-11:20 1134

    `%TAn kItA aty `s ^ lokM ^ pRgqAeaA= 41priwsU sB lokM ^ prgq nM hoeaA< isrf ijh/y gvAhsn ijhnM ^ ik pRBU ny pihlM toN hI cui,aA hoeaAsI< isrf `hI `s ^ vyK, dy smr|T hoX= asIN hI`h gvAh hM= jdoN `h m¨rdy toN jIvAilaA igaA sItM asIN `s nAl iml bYQ ky KADA aty pItA= 42iwsUny sA^ lokM iv|c pRcAr krn ^ ikhA= `s ny sA^lokM ^ eh d|s, lE ikhA ik `s^ prmyS¨r duaArA`nHM sAiraM lokM `%ty m¨nsF ho, lE cui,aA igaAhY< BAvyN `h lok ij`Ndy hn jM m¨rdA= 43hr `hmnu|K ijh/A iwsU iv|c inhcA r|KdA hY `s ^ m¨aAfkItA jAvygA= iwsU dy nM ty `s dy pAp i˘KmA kItyjA,gy= sB nbI es g|l dI sAKI id»dy hn=”

    prAEaM kOmM ty piv|tr aAtmA dA aA`,A44jdoN ptrs ajy bol kr irhA sI< piv|tr aAtmA

    `nHM sAry lokM `%pr aAeaA< jo S\dyS ^ su, rhy sn=45whUdI cyly ijh/y ptrs dy nAl aAX sn eh vyKky hYrAn ho gX= `h hYrAn sn ik piv|tr aAtmA ZYrwhUdIaM `%pr vI vgAeaA igaA sI= 46ik`N ik `nHMny `nHM ^ v|KrIaM BASAvM iv|c bolidaM aty prmyS¨rdI `stit kridaM sui,aA sI= t|d ptrs ny aAiKaA<47“kI koE vI enHM lokM ^ pA,I a»dr jA, atybpitsmA lY, toN rok skdA hY? ik`N ik `nHM ny `vyNhI piv|tr aAtmA pRApt kItA hY ijvyN ik asIN pRAptkItA sI=” 48es lE ptrs ny kurnyilwus< ^ `s dysAk-s»b»DIaM ^ aty `sdy dostM ^ iwsU msIh dy nMty bpitsmA lY, dA hukm id|tA= `s toN bAad `ToN dylokM ny ptrs ^ `%Ty kuJ idn hor rih, lE im»ntkItI=

    ptrs dA wrUSlm ^ prt,AwhUidaA iv|c rsUl aty BrA jA, gX ikgYr whUdI lokM ny vI prmyS¨r dy bcnM ^

    kbUl ilaA hY= 2pr jdoN ptrs wrUSlm ^ vApsaAeaA< tM kuJ whUdI inhcAvAnM ny `s nAl bihskrnI SurU kr id|tI= `nHM aAiKaA< 3“tU\ `nHM lokM v|ligaA ijnHM dI su\nt nhIN hoE= sgoN tU« `nHM nAl r|lky Bojn vI kItA=”

    4tM ptrs ny `nHM ^ eh sArA ibrtMt su,AeaAaty ikhA< 5“jdoN mYN w|pA Sihr iv|c sI< mYN pRArTnAkrdy hoeaM ek nzAry dA drSn kItA= `s drSniv|c mYN kuJ akAS toN `%trdA hoeaA vyiKaA jo ikek v|.I c|dr dy akAr ijhA sI< ijs dy cAry p|ly b\nHy

    11

    hoX sn< `h T|ly `%tiraA ty myry b/y nzdIk aA kyruk igaA= 6mYN `s dy a»dr vyiKaA tM `s iv|c j»glIty pAltU jAnvr< rINg, vAly jIv< akAS ty `%.,vAly p»CI sn= 7mYN ek aAvAz su,I jo mY^ kih rhIsI ‘ptrs `%Q< Klo aty es iv|coN iksy vI jIv ^mAr ky KA lY=’ 8pr mYN ikhA< ‘pRBU mYN aijhA kdy vInhIN kr skdA< mYN kdy vI iksy aS¨D jM apiv|trvstU dA syvn nhI kItA=’ 9pr akAS v|loN avAz nyifr `%tr id|tA< ‘pRBU ny eh vstM piv|tr b,AEaMhn< enHM ^ apiv|tr nA aAK=’ 10e»J it»n vArvApiraA aty Fyr `h sArIaM cIzM vAps `tAhM akASv|l iljAEaM gEaM= 11`sy vkt< it»n aAdmI `sjgHA aAX ij|Ty mYN rih irhA sI= eh it»n aAdmI kYsirwASihr toN myry kol Byjy gX sn= 12aAtmy ny mY^ `nHMnAl ibnA iJjk jA, ^ ikhA= eh Cy BrA< jo e|Tymyry nAl hn< eh vI myry nAl gX= asIN kurnyilwUsdy Gr gX= 13`s ny sA^ ikhA< `s dy Gr e|k dUtpRgiqaA aty dUt ny `s ^ aAiKaA< ‘kuJ aAdmIaM ^w|pA iv|c Byj tM ik `h Sm~n ptrs ^ s|dA dy,=14`h tY^ `h g|lM d|sygA jo tY^ aty tyry Gr iv|csAiraM ^ bcA skdIaM hn=’ 15jdoN mYN aAp,A BASnSurU kItA< tM `sy >\g nAl piv|tr aAtmA `nHM `praAeaA ijvy ar\B iv|c sA.y `pr aAeaA sI= 16tdmY^ pRBU dy bcn cyty aAX= pRBU ny aAiKaA sI< ‘wUh\nAny tM pA,I nAl bpitsmA id|tA sI< pr tuhA^ piv|traAtmA nAl bpitsmA id|tA jAvygA=’ 17es lE jykrprmyS¨r ny `nHM ^ `hI dAt pRdAn kItI hY jo `s nysA^ id|tI< jdoN asIN pRBU iwsU msIh iv|c ivSvAskItA< tM ifr prmyS¨r dy kArj dA ivroD krn vAlAmYN kO, sI?” 18jdoN whUdI inhcIaM ny eh sB sui,aAtM `nHM ny bihs krnI b»d kItI aty pRBu dI `stitkrdy hoX aAiKaA< “esdA mtlb hY ik prmyS¨r nyprAEaM kOmM ^ vI mØkA id|tA hY ik `h vI aAp,yaAp ^ bdl ky sA.y vrgA jIvn btIt kr sk,=”

    a»tAikwA iv|c KuSKbrI dA aA`,A19estIfAn dy mAry jA, toN bAad< inhcAvAn d\.

    toN .r ky iK».r ky e|Dr-`%Dr ho gX sn= kuJinhcAvAn tM dUr durA.IaM TAvM ijvyN ik fYnIko< kuprusaty a»tAikwA aAid’ c cly gX aty enHM TAvM ty jAky KuS ˘KbrI id|tI< pr eh KuS ˘KbrI `nHM isrfwhUdIaM ^ hI id|tI= 20pr `nHM iv|coN kxI mnu|K kurynaty kuprus dy sn< jdoN `h a»tAikwA phu»cy< tM `nHMny pRBU iwsU bAry KuSKbrI bAry wUnAnI lokM ^ vI d|isaA=

  • 1135 rs°lM dy krt|b 11:21-12:1421pRBU `nHM dy nAl sI ty `nHM dI mdd kr irhA

    sI= esy kAr, lokM dI e|k v|.I ig,tI ny pRBU dAanusr, krnA SurU kr id|tA=

    22eh ̆Kbr wrUSlm dI klIiswA dy lokM kol phu»cI=`nHM ny brnbAs ^ a»tAikwA iv|c ByijaA= 23-24brnbAs e|k c\gA aAdmI sI= `h piv|tr aAtmAaty inhcA nAl BrpUr sI= jdoN `h a»tAikwA ^ igaA<`h prmyS¨r dI ikrpA ^ k\m ty vyKky bhut KuS sI=`s ny sAry inhcAvAnM ^ `nHM dy s|cy idlM nAl pRBUdy vFAdAr ho,A jArI r|K, lE `tsAht kItA=”es krky< bhut sAry lok pRBU dy cyly b, gX=

    25“ifr brnbAs sOl̈s ^ l|B, lE trsus ^ igaA=26jdoN `s ny sOl¨s ^ l|B ilaA< `h `s ^ a»tAikwAiv|c lY aAeaM aty eh dono `%Ty pUrA sAl rhy= hrvAr inhcAvAnM dA qolA ek|QA ho ky aAeaA= sOl¨saty brnbAs `nHM ^ imly aty bhut sAry lokM ^ isiKaAid|tI= sB toN pihlM a»tAikwA iv|c iwsU dy cyly “msIhI”khAX=

    27`nHIN idnI kE nbI wrUSlm toN a»tAikwA iv|caAxy= 28`nHM iv|coN e|k nbI ijs dA nM aAgbus sI`%iQaA aty `%Q ky piv|tr aAtmA dy rAhIN eh d%isaA<“e|Ty sArI DrtI ty bhut v|.A kAl pvygA=” jdoNklOidwus bAdSAh sI< asl iv|c eh kAl vApiraA=29inhcAvAnM ny aAp,y `nHM BY,M BrAvM dI mddkrn dA inScA kItA ijh/y whUidwA iv|c rih»dy sn=sB inhcAvAnM ny< ij»nI hr iksy toN ho sky `nI `nHMdI mdd krn dI iv`Nt b,AE=

    30`nHM ny Dn ek|QA krky brnbAs aty sOl¨s ^id|tA< ifr `h eh D\n ek|QA krky whUidwA iv|cbzurgM kol lYky aAX=

    hyrodys agir|pA dA klIiswA ^ tsIhy dy,A`s smyN< rAjA hyrodys ny klIiswA dy kuJ lokM^ d\. dy,y SurU kIty= 2hyrodys ny wUh\nA dy

    BrA wAkUb ^ tlvAr nAl v|> dy, dA hukm id|tA=3jdoN `s ny vyiKaA ik whUdIaM ^ eh c»gA l%igaAhY< tM `s ny ptrs ^ vI igrFtAr krn dA inScAkItA= eh GqnA whUdIaM dIaM CuqIaM iv|c psAh*dy it`hAr vyly hoE= 4hyrodys ny ptrs ^ igrFtAr

    psAh whUdIaM dA e|k mh|tvpUr, piv|tr idn= whUdIhr vrHy< es idn< eh g|l cyty r|K, lE KAs Bojn KMdysn< ik prmyS¨r ny `nHM ^ mUsA dy smyN imsr dI gulAmI toNCuqkArA idvAeaA=

    kr ilaA aty `s ^ kYd iv|c pA id|tA= `s ny solM

    12

    ispAhIaM ^ `s dI ingrAnI krn lE inwukt kItA=`h psAh dy it`hAr dy l\G, dA e»tzAr krnAcAhu»dA sI aty Fyr ptrs ^ lokM dy sAmH,y ilaA`,AcAhu»dA sI= 5es lE ptrs ^ kYd iv|c r%iKaA igaAsI< pr inhcAvAn lgAtAr pRBU a|gy `s lE pRArTnAkr rhy sn=

    ptrs dA kYd toN CuqkArA6ptrs do ispAhIaM ivckAr su|tA ipaA sI< jo `s

    ty ingrAnI lE sn aty j»zIrM nAl b»inaM hoeaAsI aty bAkI sAry ispAhI jylH dy drvAzy ty cOksI krrhy sn= eh rAt dA pihr sI aty hyrodys aglIsvyr ptrs ^ lokM sAmH,y ilaA`, dI iv`Nt b,AirhA sI= 7acAnk `%Ty pRBU dA ek dUt prgq hoeaA=kmry iv|c b/I rOSnI hoE= dUt ny `s ^ pAsy toNCoihaA aty `s ^ jgAeaA= dUt ny aAiKaA< “jldIkr⁄ `%Q=” ptrs dy h|TM coN z»zIrA qu|q gEaM= 8dUtny ptrs ^ ikhA< “aAp,y k|p/y pihn aty aAp,Iju|tI pA=” ptrs ny evyN hI kItA= ifr dUt ny aAiKaA<“aAp,A koq pA ky myry ip|Cy aA jA”

    9e`N dUt clA igaA aty ptrs `s dy ipCy hoilaA= pr ptrs nhIN jA,dA sI ik< jo dUt kr irhAsI< s|cm¨|c vApr irhA sI= `s ny soicaA ik SAed`h e|k drSn dyK irhA hY= 10td `h donoN pihlyaty dUjy pihry iv|coN dI inkl ky ek lohy dy fAqk t|kaAX ijh/A ik Sihr iv|c phu»cA`NdA sI= `h aAp,y-aAp hI `nHM lE KulH igaA `ToN inkl ky `h e|kglI dy rsty ty tur pX pr `sy vyly dUt `s koloN ifralop ho igaA=

    11t|d ptrs ^ smJ aAeaA ik eh kI vApiraAsI= `s ny soicaA< “hu, mŶ smJ aAeaA hY ik vAstviv|c pRBU ny eh dUt myry lE ByijaA sI= `s ny mY^hyrodys dy h|ToN m¨kt krAeaA= whUdI lokM ny soicaASAed myry nAl burIaM g|lM vAprngIaM< pr prmyS̈rny mY^ enHM sB g|lM toN bcA ilaA=”

    12jdoN ptrs ny eh mihsUs kItA< `h mirwm dyGr ^ aAeaA= `h wUh\nA dI mAtA sI= wUh\nA mrkuskrky vI jAi,aM jMdA sI= `%Ty bhut sAry lok ek|Qysn aty `h pRArTnA kr rhy sn= 13ptrs ny bAhrvAly drvAzy ty dstk kItI tM jvAb iv|c ek rodonM dI nOkrAnI jvAb dy, lE bAhr aAE= 14`s nyptrs dI aAvAz ^ pCA, ilaA aty `h b/I KuShoE= `h e»nI KuS hoE ik mAry KuSI dy `h `s ^drvAzA Kol,A vI Bu|l gE aty n|sdI hoE `s smUh

  • rs°lM dy krt|b 12:15-13:13 1136

    ^ ptrs dy aAmd dI Kbr kih, clI gE ik< “bAhrbUhy ty ptrs K/HA hY⁄” 15inhcAvAnM ny rodo ^ ikhA<“tU« kmlI hY⁄” pr `h bAr bAr kih»dI rhI ik nhINeh s|c hY tM `nHM soicaA< “es ^ ptrs dA dUtho,A cAhIdA hY=”

    16ptrs lgAtAr bUhA K/kA`NdA irhA= jdoNinhcAvAnM ny bUhA KoilHaA tM `h ptrs ^ vyK kyhYrAn rih gX= 17ptrs ny h|T dy eSAry nAl `nHM ^smJAeaA ik `h KAmoS rih,= tM `s ny `nHM ^sArI g|l smJAE ik ikvyN pRBU ny `s ^ jyl iv|coNbAhr k|>, dI mdd kItI= `s ny ikhA< “wAkUb atyhor BAEaM ^ vI enHM g|lM dI ˘Kbr dyvo=” `s toNbAad ptrs hor TM cilaA igaA=

    18aglI svyr ispAhI bhut prySAn ho gX= `hhYrAn sn ik ptrs dA kI bi,aA? 19hyrodys ny ptrs^ sB TAEN BAilaA pr `s ^ ikty nA imilaA= eslE `s ny pihrydArM ^ svAl kIty= iFr `s nyhukm id|tA ik `h mAr id|ty jA,=

    hyrodys agir|pA dI mØtes toN bAad hyrodys whUidwA toN kYsirwA ^ igaA

    aty `%Ty kuJ smyN lE jA QihiraA= 20hyrodys sUr atysYdA dy lokM nAl b/A nArAz sI= `h sAry lok ek|Qyhoky hyrodys kol aAX= `h blAstus dI< ijh/A ikrAjy dy KAs nOkr sI< hmAet pA`, iv|c kAmwAb hogX= `h hyrodys ^ SMtI lE byntI krn l|gy ik`Nik `nHM dA dyS Bojn dI smgRI hyrodys dy dyS toNpRApt krdA sI=

    21hyrodys ny `nHM ^ iml, dA ek idn inSictkItA= `s idn `h b/y KUbsUrt SAhI ilbAs iv|csI= `h aAp,y is»GAs, ty bYQA aty lokM ^ e|k BAS,id|tA= 22lok `%cI aAvAz iv|c aAK, l|gy< “eh tMiksy dyvty dI aAvAz hY< mnu|K dI nhIN=” 23hyrodys nyprmyS̈r ^ mihmA nA id»dy hoX eh sArI `stit aAp,ylE kbUl kr lE< eslE pRBU dy e|k dUt ny `s ^e|k iBaAnk ibmArI id|tI= `h ibmAr pY igaA ty a»tkI/y pYky miraA=

    24pRBU dA s»dyS idnoN-idn lokM iv|c v|D irhA sIaty `nHM ^ pRBAivt kr irhA sI es lE inhcAvAnMdA smUh idnoN idn vDdA jA irhA sI=

    25jdoN brnbAs aty sOl̈s ny aAp,A kArj wrUSlmiv|c pUrA kr ilaA tM `h wUh\nA ^ ijh/A mrkuskrky vI sdINdA hY aAp,y nAl lYky a»tAikwA ^ m¨/y=

    brnbAs aty sOl¨s ^ ivSys k»m dA sONp,Aa»tAikwA dy igrjy iv|c kE nbI aty `pdySksn= `h sn: brnbAs< iSmPn< jo nIgr

    vI khA`NdA sI< kUrYny dy Sihr toN lUikwus< mnXn joik hyrodys nAl pilaA sI< aty sOl¨s= 2eh sAry pRBUdI `stit krdy aty vrt r|Kdy sn tM piv|tr aAtmAny `nHM ^ ikhA< “myry lE brnbAs aty sOl¨s ^ `sk»m lE a|lg kro< ijs lE mYN `nHM ^ bulAeaA hY=”

    3td `nHM ny vrt r|Ky aty prmyS¨r ^ pRArTnAkItI= `nHM ny aAp,y h|T `nHM dy isr ty r|Ky aty `nHM^ `nHM dy rsty Byj id|tA=

    brnbAs aty sOl¨s kuprus iv|c4donoN j,y piv|tr aAtmA duaArA islUikwA ^ Byjy

    gX sn= aty `ToN jhAj rAhIN kuprus dy zzIry ty=5jdoN brnbAs aty sol¨s slmIs dy Sihr phu»cy `nHMny whUdIaM dy pRArTnA asTAn iv|c prmyS¨r dy bcndA prcAr kItA= wUh\nA mrkus `s vkt mdd lE`nHM dy nAl sI= 6`h sAry qApU iv|c ifrdy ifrdypAFus phu»cy= pAfus dy Sihr iv|c< `h e|k whUdI aAdmI^ imly jo jAdU krdA sI= `s dA nM sI brwysUs= `hJUQA nbI sI= 7brwysUs hmySA srgI~s pØl¨s jo ikgvrnr sI `s dy ny/y rih»dA sI= srgI~s pØl¨sisaA,A mnu|K sI= `s ny brnbAs aty sOl¨s ^ vIaAp,y Gr s|dA id|tA ik`N ik `h pRBU dA s»dyS sun,AcAhu»dA sI= 8pr elmAs jAdUgr< (elmAs brwysUmdA wUnAnI nM hY) `nHM dy ivroD iv|c sI= elmAs nyrAjpAl ^ `sdI aAsTA ^ kbUl, toN rok, dI koiSSkItI= 9pr sol̈s p%ivtr aAtmA nAl BrpUr sI (sOl̈s^ pØl¨s vI aAiKaA jMdA hY) pØl¨s ny elmAs v|lvyiKaA< 10aty ikhA< “tU«< hy SYtAn dI `lAd elmAs<hr QIk vst dA duSmn hY= tU« buiraAE aty JUQMnAl BrpUr hYN= tU« hmySA pRBU dy s|c ^ JUQ iv|c bdlky d%isaA hY= 11hu, pRBU tY^ CuhygA aty tY^ a»nA krdyvygA= kuJ dyr lE tU« kuJ vI dyK nhI skyNgA< eToNtk ik sUrj dI rOSnI vI tY^ nhIN id|sygI=”

    iFr elmAs lE sB kuJ hnyrA ho igaA aty `haAsy pAsy iksy ^ l|B, l|gA jo `s dA h|T F/ky `sdI agvAE kry= 12jdoN rAjpAl ny eh GqnA vyKI<`h pRBU dy `pdyS ty hYrAn sI aty ivSvAs kItA=

    pØl¨s aty brnbAs ny kuprus C%i.aA13pØl¨s aty `s nAl ijh/y hor lok sn pAFus toN

    jhAz iv|c c/Hky pmFuilwA Sihr dy prgA elAky

    13

  • 1137 rs°lM dy krt|b 13:14-41

    iv|c aAX aty wUh\nA `nHM toN v|K hoky wrUSlm ^ m¨/igaA= 14pr `nHM ny prgA toN aAp,A sFr jArI r%iKaAaty ipisidwA dy ny/y a»tAikwA ^ gXy= a»tAikwA iv|csbt dy idn `h whUdIaM dy pRArTnA sTAn ty gXaty `Ty jA ky bYQ gX= 15turyt dy inwm aty nbIaMdIaM ilKtM `%Ty p/HIaM gEaM= `s toN bAad pRArTnAsTAn dy aAgUaM ny pØl̈s aty brnbAs ^ sunyhA ByijaA<“hy BrAvo< jy tuhA.y kol enHM lokM lE koE `tsAh dybcn hn tM ikrpA krky bolo=”

    16t|d pØl¨s `Q K/A hoeaA< `s ny aAp,A h|T`pr cu%ikaA aty aAiKaM< “myry whUdI BrAvo aty hordUjy loko< jo prmyS¨r dI `pAsnA krdy ho< ikrpA krkysu,o= 17esrAXlIaM dy prmyS¨r ny sA.y ip` dAidaM^ cui,aA hY aty `nHM ^ vD, iv|c `doN mdd kItIjdoN `h imsr iv|c ajnbIaM vM{ sn= `h `nHM ^mhAn SktI nAl bAhr ilaAeaA= 18aty `jA/ dycAlHI vrHy pRBU ny `nHM nAl b/A DIrj vritaA=19prmyS¨r ny knAn dI zmIn iv|c s|t kOmM ^ nSqkItA= `s ny `nHM dI DrtI aAp,y lokM ^ id|tI=20eh sB l|gB|g cAr sO p»jAh virHaM iv|c vApiraA=

    “es toN bAad `s ny smUXl nbI tIk `nHM ^inaME id|ty= 21es toN mgroN lokM ny bAdSAh m»igaA=pRBU ny `nHM ^ kIS dA p¨|tr SA~l id|tA=sOl¨sibnwAmIn dy v\S iv|coN sI aty cHAlI sAlM t|k rAjAsI= 22pRBU ny sOl̈s toN bAad dA~d ^ `nHM dA bAdSAhb,AeaA= pRBU ny dA~d bAry e`N ikhA< ‘w|sI dAp¨|tr< ‘dA~d’ mYN `s ^ aAp,y idl dIaM e|CAvManusAr pAeaA= `h `hI krygA jo mYN `s toN krA`,AcAhu»dA hM=’ 23prmyS̈r aAp,y vAady anusAr esrAXl^ e|k m¨ktIdAtA ilaAeaA hY= iwsU `hI `lAd hY=24iwsU dy aA`, toN pihlM wUh\nA ny sAry whUdI lokMiv|c prcAr kItA= `s ny lokM ^ tobA krky bpitsmAlY, dA prcAr kItA= 25jdoN wUh\nA aAp,A k»m ˘Ktmkr irhA sI tM `s ny ikhA< ‘tusI mY^ kI smJdy ho?mYN msIh nhIN hM= vyKo< `h mYToN bAad aAvygA= mYN`sdy pYr dI pYr dI ju|tI dy tsmy Kol, dy vI wognhIN hM=’

    26“myry BrAvo⁄ abrAhAm dI a»S dy p¨|tro aty gYrkOmM dy loko< tuhA.y iv|coN< ijh/y prmyS¨r dI `pAsnAkrdy ho< su,o⁄ m¨ktI dA eh s»dyS sA^ ByijaA igaAhY= 27ik`N ik wrUSlm dy rih, vAly lokM aty `nHMdy aAgUaM ny eh mihsUs nhIN kItA ik iwsU m̈ktIdAtAsI= aty `h nbIaM dy ilKy bcnM ^ nA smJy jo hrsbt dy idn p/Hy jMdy hn= `nHM ny `s dI inKyDI

    kItI= BMvyN `nHM ny nbIaM dy bcnM ^ smiJaA typUrA kItA= 28BAvyN `nHM lokM ^ iwsU dy iv|c ktl dylAek koE doS nhIN sI

  • rs°lM dy krt|b 13:42-14:15 113842jdoN pØl¨s aty brnbAs sBA dA asTAn C|. rhy

    sn< lokM ny `nHM ^ agly sbt dy idn ifr aA`,aty enHM g|lM bAry hor g|lM d|s, lE arjoE kItI=43`s sBA toN bAad bhut sAry whUdIaM ny `Ty `nHMdA sAT kItA= `nHM iv|c `%Ty bhur sAry lok sn ijnHMny Drm bdlI krky whUdI Drm ap,A ilaA sI aty`h s|cy prmyS¨r dI `pAsnA kr rhy sn= pØl¨s atybrnbAs ny `nHM ^ smJAeaA ik t¨sIN prmyS¨r dIikrpA iv|c b,y rho=

    44agly sbt dy idn Sihr dy tkrIbn sAry lokpRBU dy bcnM ^ sun, lE e|kQy hoX= 45whUdIaM nyenHM sAry lokM ^ vyiKaA= tM `h ErKA nAl Br gXaty `nHM ny bhut mA/A ikhA aty pØl¨s dIaM g|lM dyivru|D bol, l|gy= 46pr pØl¨s aty brnbAs ny `nHM^ KulHy tOr ty aAiKaA “sA^ prmyS¨r dA s\dyS pihlMtuhA^ whUdIaM ^ dy,A cAhIdA hY pr t¨sIN sun, toNenkAr krdy ho= t¨sIN aAp,y-aAp ^ sdIvI jIvndy wog nhIN smJdy< es lE asIN hu, hornM kOmMv|l ^ m¨/dy hM= 47ik`N ik pRBU ny sA^ e`N hukmid|tA hY:

    ‘mYN tuhA^ hornM kOmM dy lE roSnI vrgA QihrAeaMhY tM jo t¨sIN sAry s»sAr ^ m¨ktI dA rAh drsA sko=’”

    wsAwAh 49:648jdoN gYr whUdI lokM ny pØl̈s ^ eh kih»dy sui,aA

    tM `h KuS hoX `nHM ny pRBU dy s\dyS dA sitkAr kItAaty ehI lok sn ijh/y sdIvI jIvn lE cu,y gXsn< bhut sAry lokM ny s\dyS `%ty ivSvAS kItA=

    49tM sAry dys iv|c pRBU dA bcn fYldA igaA= 50prwhUdIaM ny kuJ mhtvwog aØrtM aty Sihr dy aAgUaM^ pØl¨s aty brnbAs dy ivru|D `ksAeaA= Fyr `nHMlokM ny pØl¨s aty brnbAs dy ivru|D g|lM krnIaM SurUkr id|tIaM aty `nHM ^ SihroN bAhr k|> id|tA= 51pr`h donoN aAp,y pYrM dI DU/ JA/dy* hoX ekoinwumiv|c prt aAX= 52pr a»tAikwA iv|c< cyly an\d atypiv|tr aAtmA nAl Bry hoX sn

    pØl¨s aty brnbAs ekoinwum iv|cpØl¨s aty brnbAs td ekoidwAm Sihriv|c phu»cy= `Ty `h whUdIaM dy pRArTnA

    sTAn ty phu»cy `h hr Sihr iv|c jA ky evyN hI krdysn= `nHM ny e»nM vDIaA bcn kItA ik whUdIaM aty

    aAp,y pYrM dIN D°/A JA/dy e|k ictAvnI= eh drsA`NdIhY ik `nHM ny enHM lokM nAl g|l Ktm kr id|tI sI=

    wUnAnIaM ny `nHM `pr ivSvAs kItA= 2pr kuJ whUdI

    14

    lokM ny ivSvAs nA kItA< aty enHM lokM ny gYr whUdIaM^ B/kAeaA aty inhcAvAnM bAry `nHM dy mnM iv|czihr Br id|tA= 3es dy bAvjUd< pØl¨s aty brnbAsbhut idn lE ekoinwum iv|c ruky aty inrBY hoky pRBUbAry boly= `nHM ny lokM ^ pRBU dI ikrpA bAry pRcArid|tA= pRBU ny `nHM dy s\dyS ^ krAmAtI inSAn atyac\By krn dI wogtA dyky sAbt kItA= 4pr ngriv|c lokM dA bqvArA ho igaA= kuJ lok whUdIaM nAlsihmt ho, l|gy aty kuJ pOls aty brnbAs ^ m»n,l|gy=

    5kuJ gYr whUdIaA< kuJ whUdIaM aty `nHM dy aAgUaMny pOls aty brnbAs ^ nuksAn phu»cA`, dI koiSSkItI eh lok enHM ^ p|TrM nAl mAr m¨kA`,A cAhu»dysn= 6jdoN `nHM ^ es bAry ptA l|gA< `nHM ny ngrC|. id|tA aty l¨kA`inwA iv|c l¨stRA aty drby SihrMiv|c aty `s dy aAs-pAs dy elAikaM ^ cly gX=7`%Ty jA ky eh KuSKbrI bAry prcAr krdy rhy=

    pØl¨s-l¨stRA aty drby iv|c8l¨stRA iv|c e|k aAdmI sI ijs dy pYr iv|c koE

    tklIf sI= `h jmMdrU hI l»g/A sI< `s ny kdyclky nhIN sI vyiKaA= 9eh aAdmI `%Ty bYQA pØl¨s dybcn su, irhA sI tM pØl¨s ny `s ^ vyiKaA ty mihsUskItA ik `s aAdmI ^ ivSvAs hY ik pRBU `s ^ rAzIkr skdA hY 10es lE pØl¨s `%cI boilaA< “aAp,ypYrM ty Klo jA⁄” `h aAdmI `%To ku%idaA aty `s nyaAs-pAs cl,A SurU kr id|tA= 11jdoN lokM ny pØl¨s^ aijhA kridaM vyiKaM tM `h l̈kA`i,wA dI aAp,IBASA iv|c ic|lA`, l|gy< “dyvty mAnv dA rUp DAr kysA.y kol aAX hn=” 12lokM ny brnbAs ^ idPs atypØl¨s ^ “hrmys”* nA` nAl bulA`,A SurU kItA eslE ik`N ik eh bcn krn iv|c aAgU sI= 13idPs*dA m»dr Sihr dy kol hI sI= es m»dr dA jAjk kuJbld aty fu|l Sihr dy FAqkM ty ilaAeaA= `h atylok pØl¨s aty brnbAs ^ blIaM dy,A cAhu»dy sn=

    14pr jdoN pØl̈s aty brnbAs rsUlM nyN eh sui,aAtM `nHM aAp,y vstr pA/y aty lokM iv|c bAhr ^ dO/pX aty `%cI `%cI ic|lA`, l|g pX< 15“hy purKo⁄t¨sIN eh ik`N kr rhy ho? asIN dyvty nhIN hM= asINtuhA.y hI vrgy mnu|K hM= asIN e|Ty tuhA^ KuS ˘KbrI

    hrmys e|k hor wUnAnI dyvtA : wUnAnI es ^ pRBU dAs»dySk aAKdy sn=

    idPs wUnAnI dyvitaM iv|coN pRmUK dyvtA

    d|s, aAX hM ik tuhA^ enHM ivarT g|lM toN ij`Ndy

  • 1139 rs°lM dy krt|b 14:16-15:10

    s|cy prmyS¨r v|l prt,A cAhIdA hY= `hI hY ijs nyakAS isrijaA hY< DrtI< sm¨»dr aty `s sArI isRSqIiv|c jIvn isrijaA hY= 16pihlM pRBU ny ijs rAj nyjo vI kItA `s ^ krn id|tA= 17pr prmyS¨r ny `hkArj kIty jo idKA`Ndy hn ik `h mOjUd hY= `s nytuhA.y lE hmySA c\gIaM g|lM kItIaM= `s ny akAStoN tuhA.y lE brKA kItI aty shI vkt ty FslMid|tIaM= `h tuhA^ KA, lE bySumAr anAz id»dA hYaty tuhA.y idl KuSIaM nAl BrpUr r|KdA hY=” 18pØl¨saty brnbAs ny `nHM ^ eh g|lM khIaM< pr `hb/I m¨Sikl nAl `nHM lokM ^ `nHM lE blIaM dy,toN rok sky=

    19ifr kuJ whUdI a»tAikwA aty ekuinwum toN aAX<aty `nHM ny lokM ^ pØl¨s dy ivru|D hojA, lE`ksAeaA= es lE `nHM ny pØl¨s ty pTrAv kItAaty eh soc ky Duh ky Sihr toN bAhr su|q id|tA< ik `hmr igaA sI= 20iwsU dy cyly pØl¨s dy aAs-pAs ek|trhoX< `h `%iQaA aty ngr iv|c vAps clA igaA=agly idn `h aty brnbAs drby Sihr iv|c clygX=

    a»tAikwA iv|c prt,A21pØl¨s aty brnbAs ny drby Sihr iv|c vI KuS

    KbrI dA prcAr kItA= bhut sAry lok e|Ty iwsU dycyly b, gX= `h donoN l̈stRA< ekuinwum aty a»tAikwA^ prty= 22enHM SihrM iv|c pØl¨s aty brnbAs nyiwsU dy cyilaM ^ tk/y b,AeaA aty `nHM ^ ivSvAsiv|c rih, bAry smJAeaA aty `nHM ^ aAiKaA< “sA^prmyS¨r dy rAj iv|c pRvyS krn lE anykM m¨SklMdA sAHm,A krnA pvygA=” 23`nHM ny hryk klIiswAlE bzurgM ^ inwukt kItA= vrt aty pRArTnA nAl<`nHM ny `nHM ^ pRBU ^ sONp id|tA< ijs ty `nHM ny BrosAkItA=

    24t|d `h donoN ip%isidwA dys iv|coN dI l»Gy atyp»FilwA dys iv|c phu»cy= 25ifr `nHM ny pRBU dA s\dySprgA iv|c ikhA aty `s toN bAad `h a»tAikwA Sihrv|l gX= 26`ToN toN< jhAj rAhIN `h donoN a»tAikwA ^gX= eh `hI Sihr sI ij|Ty inhcAvAnM ny `nHM ^prmyS¨r dI ikrpA ^ sONp id|tA aty `nHM ^ eh k\mkrn lE Byj id|tA= hu, `nHM ny `nHM ^ id|tA hoeaAk\m pUrn kr id|tA sI=

    27jdoN `%Ty donoN phu»cy< `nHM ny klIiswA ^ e|ktRkItA aty `nHM ^ `h g|lM d|sIaM ijh/IaM prmyS¨rny `nHM rAhIN kItIaM sn= aty `nHM ^ aAiKaA<

    “prmyS¨r ny drvAzA KoilHaA hY tM jo gYr kOmM dy lokvI inhcA kr sk,=” 28`Ty pØl̈s aty brnbAs msIhdy cyilaM nAl bhut idn rhy=

    wrUSlm iv|c sBAkuJ lok whUidwA toN a»tAikwA ^ aAX atygYr whUdI BArAvM ^ `pdyS dy, l|gy< “jy

    mUsA dI rIt anusAr tuhA.I su»nt nA krAE gE tMt¨sIN bc nhI skoNgy=” 2pØl¨s aty brnbAs aijhy`pdyS dy ivru|D sn= es lE `nHM nyy whUidaA dyenHM aAdmIaM nAl idR/HtA nAl bihs kItI= aty a»tiv|c eh inSict hoeaA ik pØl¨s aty brnbAs kuJsTAnk lokM nAl< rsUlM aty bzurgM nAl s\prkkrn aty es pRSn bAry crcA krn lE< wrUSlm^ jA,gy=

    3klIiswA ny enHM aAdmIaM dI `nHM dI wAtrAlE mdd kItI= Fyr `nHM ny fYnIky aty sAmirwA rAhINwAtrA kItI= `nHM ny FYnIky aty sAmirwA dy lokM ^d%isaA ik ikvyN gYr whUdI lok s|cy pRBU v|l prtyhn= eh su,ky sAry BrA bhut KuS hoX= 4ifr pØl¨s<brnbAs aty hor dUjy lok vI wrUSlm iv|c phu»cy=rsUlM< bzurgM aty sAry inhcAvAnM ny `nHM dA suaAgtkItA aty `nHM ^ `h sB g|lM khIaM jo pRBU ny `nHMrAhIN kItIaM sn= 5wrUSlm iv|c kuJ inhcAvAnM ny<jo FrIsI p»T iv|coN sn K/o ky ikhA< “gYr whUdIinhcAvAnM dI su»nt a|t zrUrI hY= sA^ `nHM ^ d|s,AcAhIdA hY ik `nHM ^ mUsA dI SrHA dI pAl,A krnIcAhIdI hY=”

    6`s toN bAad rsUl aty bjurg es sm%isaA bArysoc, lE ek|tr hoX= 7kAfI dyr bihs vI hoE tMifr ptrs iv|coN `%iQaA aty `nHM ^ ikhA< “myry BrAvo<tuhA^ m¨|> toN hI ptA hY prmyS¨r ny tuhA.y iv|coN mY^cui,aA tM jo prAEaM kOmM myry mU»ho KuS KbrI ^ su,sk, aty inhcA krn= 8prmyS¨r sB dy idlM dIaMjA,dA hY tM hI `s ny gYr whUdIaM ^ vI svIkArkItA= prmyS¨r ny `nHM ^ piv|tr aAtmA dyky ijvyN ik`s ny sA^ id|tA sI dy ky sA^ eh sAbt kItA= 9prmyS¨rlE `nHM lokM aty sA.y iv|c koE frk nhIN= jdoN`nHM ny `s ty ivSvAs kItA tM prmyS¨r ny `nHM dymn SuD kr id|ty= 10Fyr ẗsIN `nHM dIaM DO,M ty BArI*boJ ik`N pA rhy ho= kI t¨sIN prmyS¨r ^ kRoiDt krn

    BArI whUdI nym=

    dI koiSS kr rhy ho? asIN aty sA.y ip` dAdy e»ny

    15

  • rs°lM dy krt|b 15:11-35 1140

    smr|T nhIN sI ik eh boJ >oa skdy= 11nhI⁄ sA^ivSvAs hY ik asIN aty eh lok pRBU iwsU dI ikrpArAhIN bcAX jAvMgy=”

    12td sArA qolA cu|p ho igaA= `nHM ny pØl¨s atybrnbAs ^ cmtkArI inSAnM bAry bolidaM sui,aA=aty `nHM ac\iBaM ^ jo prmyS¨r ny `nHM rAhIN gYrwhUdIaM iv|c krvAX= 13jdoN pØl̈s aty brnbAs bolhqy tM wAkUb a|go kih, l|gA< “myry BrAvo⁄ myrI g|lsu,o⁄ 14Sm~n ny sA^ d%isaA hY ikvyN prmyS¨r ny gYrwhUdIaM ^ pRvAn krky aty `nHM ^ aAp,y lok b,Aky aAp,A ipaAr drSAeaA= 15nbIaM dy bcn vIes g|l ^ m»ndy hn ik:

    16‘es toN bAad mYN m¨/ aAvMgA aty Fyr dA~d dyi.|gy->|Qy Gr ^ `sArMgA= mYN `s dy Gr dy mlHby ^m¨/ toN `sArMgA= mYN m¨/ `s dA Gr nvM b,AvMgA=

    17iFr hor sAry lokI pRBU v|l vyK,gy= hor,A prAEaMkOmM dy lok vI myry nAl s\b\iDt hn= pRBU jo eh sBg|lM krdA hY< eh aAKdA hY= aAmos 9:11–12

    18eh sB g|lM m¨> toN hI jA,IaM hoEaM hn=’19“es lE< myrA i˘KaAl hY ik tuhA^ gYr whUdI

    BrAvM ^ nhIN stA`,A cAhIdA< jo pRBU v|l m¨/ pXhn= 20sgoN sA^ `nHM dy nM ek p|tr ilK,A cAhIdAhY< ijs iv|c `nHM ^ eh d|s,A cAhIdA hY ik:

    \`h Bojn nA KAP ijh/A mUrtM ^ aript kItAigaA hY< (eh Bojn ^ aSuD krdA hY=) iksy trMHdA ijnsI pAp nA kro= lhU nA KAP< gl Gu%qy hoXjAnvrM dA mAs nA KAP=

    21`nHM ^ eh g|lM krnIaM cAhIdIaM ik`N ikhr Sihr iv|c kuJ whUdI hn ijh/y mUsA dI SrAH dApRcAr krdy hn= mUsA dI SrHA hr sbt dy idn pRArTnAsTAnA iv|c bhut viraM toN p/HI jMdI hY=”

    gYr whUdI inhcAvAnM ^ ic|QI22td rsUlM< bzurgM aty klIiswA dy inhcAvAnM

    ny inScA kItA ik `nHM ^ pØl¨s ty brnbAs nAla»tAikwA ^ kuJ aAdmIaM ^ Byj, cAhIdA hY= `ssmUh ny aAp,y Kud dy qoly iv|coN kuJ ˘KAs aAdmIaM ^cui,aA= `nHM ny whUdA ijh/A brs|bAs khA`NdA sIaty sIlAs ^ cui,aA= eh aAdmI wrUSlm dy BArAvMv|loN sitkAry jMdy sn= 23es qoly ny enHM dy nAlek ic|QI vI ByjI ijs iv|c iliKaA sI:

    rsUlM aty bzurgM tuhA.y BrAvM v|loN< sAry gYr whUdIBrAvM ^< a»tAikwA dy Sihr aty suirwA dy dySMiv|c aty iklIkwA iv|c SuBkAmnvM⁄

    ipaAry BrAvo<24ipaAry BrAvo< sA^ ptA l|igaA hY ik sA.y smUh iv|coNkuJ aAdmI tuhA.I jgHA aAX hn= aty `nHM ny tuhA^tklIFM id|tIaM aty tuhA^ aAKIaM g|lM duaArAprySAn kItA= pr asIN `nHM ^ aijhA krn lEnhIN aAiKaA⁄ 25asIN sAry e|ksAT ek|Qy hoX aty hAmIBrI ik sA^ kuJ aAdmIaM ^ cun,A cAhIdA hY aty`nHM ^ sA.y ipaAry im|tr pØl¨s aty brnbAs nAltuhA.y kol Byj,A cAhIdA hY= 26pOls aty brnbAs nyaAp,y jIvn pRBU iwsU msIh dI syvA lE arp, krid|ty hn= 27es lE `nHM nAl asIN whUdA aty sIlAs^ ByijaA hY< `h aAp vI eh g|lM zbAnI ds,gy=28piv|tr aAtmA cAhu»dA hY ik tuhA.y `pr hor BAr nApvy< es lE asIN m»n ilaA= tuhA^ isrf ehI g|lMkrn dI lo/ hY:

    29`h Bojn nA KAP ijh/A mUrtM ^ aript kItAigaA hY<lhU nA KAP< gl Gu%qy hoX jAnvrM dA mAs nAKAP= iksy trMH dA ijnsI pAp nA kro=

    jykr t¨sIN enHM g|lM toN dUr rho tM t¨sIN shI krrhy hovoNgy=hu, asIN tuhA^ alivdA aAKdy hM=

    30e`N pØl¨s< brnbAs< whUdA aty sIlAs wrUSlm^ C|.ky a»tAikwA vl ^ cly gX= `%Ty jA ky `nHM nyinhcAvAnM dA v|.A ek|Q krky< `nHM ^ eh ic|QIid|tI= 31jdoN `nHM ny eh ic|QI p/HI< tM `h es dysuKI s\dyS lE bhut KuS sn= 32whUdA aty sIlAs vIrsUl sn= `nHM ny vI inhcAvAnM ^ `tsAht krnaty tk/y bnA`, lE bhut g|lM khIaM= 33kuJ dyrwhUdA aty sIlAm `%Ty rhy aty `ToN BAEaM koloN s¨K-SMtI dI aAsIs lYky ifr `ToN cly gX= `h m̈/ wrUSlmiv|c aAp,y BAEaM iv|c prt aAX ijnHM ny `nHM ^ByijaA sI=

    34* 35pr pØl¨s aty brnbAs a»tAikwA iv|c hI

    t¨k 34 wUnAnI rsUlM dy krt|b dIaM kuJ p|tRIaM iv|c t¨k34 jo/I gE hY ≥≥≥ ‘pr sIlAs ny `%Ty hI ruk, dA FYslAkItA=

    ruky rhy< `Ty `nHM ny ty hornM ny lokM ^ pRBU mAilk dA

  • 1141 rs°lM dy krt|b 15:36-16:17

    s»dyS id|tA aty KuS ˘KbrI bAry isKAeaA aty prcArkItA=

    pØl¨s aty brnbAs dA a|lg ho,A36kuJ idnM bAad pØl¨s ny brnbAs ^ ikhA< “asIN

    pRBU dA s»dyS bhut sAry ngrM iv|c id|tA hY= sA^ `nHMTAvM ty vyK, lE vAps jA,A cAhIdA hY ik sA.yBY,-BrA ikvyN kr rhy hn=” 37brnbAs `nHM nAlwUh\nA aty mrkus ^ vI lY,A cAhu«dA sI= 38pr `nHMdI pihlI fyrI ty< wUh\nA mrkus `nHM ^ pmFuilwA tyC|. gX aty `nHM nAl k\m krnA b\d kr id|tA= eslE hu, pØl¨s ny `s ^ `nHM nAl n lY jA, dI k\mkItA=

    39pØl¨s aty brnbAs iv|c tk/I bihs hoE atyaAiKrkAr `h a|. hoky v|K-v|K rAhvM ^ cly gX=brnbAs mrkus ^ nAl lY ky jhAz ty c/H ky kuprus^ clA igaA= 40pØl¨s ny sIlAs ^ aAp,y nAl lYjA,^ cui,aA= BrAvM v|loN pØl̈s ^ pRBU dI ikrpA ^ sONipaAigaA ty Byj id|tA igaA= 41pØl¨s aty sIlAs suirwAaty klIiswA dy dysM iv|c ifridaM hoeaM< igrizaM^ tk/y krdy rhy=

    itmoiT`s dA pØl¨s aty sIlAs nAl jA,ApØl̈s drby aty lUstRA Sihr iv|c igaA= iwsUdA ek cylA ijs dA nM itmoiT`s sI< `Ty

    sI< ijsdI mM inhcAvAn whUd, sI< pr `s dA ip`wUnAnI sI= 2l¨stRA aty ekoinwum dy SihrM iv|cinhcAvAnM dI itmoiT`s bAry bhut c\gI rAX sI=3`h `s bAry b/y nyk i˘KaAl r|Kdy sn= pØl¨s cAhu»dAsI ik itmoiT`s `s dy nAl sFr kry< pr `s elAkydy sB lok jA,dy sn ik `s dA iptA wUnAnI sI= eslE pØl¨s ny `s elAky dy whUdIaM dI KAitr `s dIsu\nt kItI= 4iFr pØl¨s aty `s dy sATI aAdmIaM nydUjy Sihr rAhIN SFr kItA aty rsUlM aty bzurgM dyirvAzM aty FYsilaM ^ wrUSlm iv|c inhcAvAnM ^phu»cAeaA= 5e`N klIiswA inhcA iv|c mjbUtI nAlvDIaM aty hr roz `h ig,tI iv|c vD rhIaM sn=

    pØl¨s mkdUinwA ^ s|idaA igaA6pØl¨s aty `s dy sATI FruigwA aty ZlAitwA dy

    elAky iv|coN dI l»Gdy gX ik`N ik piv|tr aAtmA ny`nHM ^ aiswA iv|c KuS KbrI dA pRcAr krn toN roikaAsI= 7pølus aty itmoiT`s m¨iswA dys dy kol phu»cy<`h ibTuikwA dy dys jA,A cAhu»dy sn= pr piv|tr

    16

    aAtmA ny `nHM ^ `%Ty nA jA, id|tA= 8tM `h m¨iswAdy koloN dI l»G ky tRyaAs Sihr iv|c phu»cy= 9`s rAtpØl¨s ny ek drSn dyiKaA= es drSn iv|c< `s nymkdUnIwA toN e|k mnu|K ^ aAp,y a|gy KloitaM aty`s ^ byntI kridaM vyiKaA< “mkdUinwA ^ aA atysA.I shAetA kr=” 10pØl¨s dy eh drSn dyK, toNbAad< asM tur\t mkdUnIwA ^ jA, dA fYslA kItA=sA^ wkIn sI ik prmyS¨r ny sA^ `nHM ^ KuS-˘KbrIdy, lE s%idaA sI=

    luidwA dA pirvrtn11asIN jhAj rAhIN tRoaAs toN ivdA hoX aty is|Dy

    sm¨tRAky dy qApU v|l sFr kItA= agly idn asINinwApuils dy Sihr ^ phu»cy= 12ifr asIN iFil|pY gX<eh mkdUnIwA dy es ih|sy dA e|k mh|tvpUr, SihrhY< aty eh romIaM lE e|k Sihr hY= asIN kuJ idn`sy Sihr iv|c rhy=

    13sbt dy idn asIN fAqk toN bAhr diraM dy k»>ygX= aty asIN `s elAky iv|c e|k jgHA l|B,A cAhu»dysM ij|Ty whUdI ek|Qy pRArTnA lE aA`Ndy sn= `%TykuJ aØrtM e|kQIaM hoeaM sn= tM asIN `nHM nAlbYQy aty `nHM nAl g|l kItI= 14`%Ty TuaAtIrA SihrtoN luidwA nAm dI ek aØrt vI sI= `s dA k»m ikrmcIr»g dy vstr vyc, dA sI= `s ny s|cy prmyS¨r dI`pAsnA kItI= prmyS¨r ny `s ^ `s dA idl KolH,id|tA aty iDaAn nAl pØl¨s dy bcnM ^ su,AeaA=15`h aty sAry lokM ny jo `s dy Gr iv|c rih»dy snbpitsmA ilaA= `s toN bAad< fyr `s ny sA^ ehaAKidaM aAp,y Gr s|dA id|tA< “jykr t¨sIN mihsUskrdy ho ik mYN pRBU iwsU dI s|cI `pAsk hM< “Fyr ikrpAkrky aAP aty myry Gr iv|c Qihro= `s ny sA^ aAp,yGr QihrA`, lE mnvA ilaA=”

    pØl¨s aty sIlAs kYd iv|c16e|k vAr sA.y nAl kuJ e»J vApiraA< jdoN asIN

    pRArTnA sTAn v|l jA rhy sI= e|k dAsI sA^ imlI=`s iv|c e|k ivSyS aAtmA dA vAs sI= es dI SktInAl< `h Buiv|K bAry d|s skdI sI= e`N `h esksby iv|c bhut sArA pYsA aAp,y mAlkM lE kmAilaA`NdI sI= 17es ku/I ny pØl¨s aty sA.A ip|CAkItA aty `%cI aAK rhI sI< “eh ivaktI a|tmhAnprmyS¨r dy syvk hn= eh tuhA^ m¨ktI dA rAh d|sdyhn=”

  • rs°lM dy krt|b 16:18-17:5 114218`s ny bhut idn eh krnA jArI r%iKaA pr

    pØl¨s eh su,dA `ktAa igaA aty aAtmA ^ ikhA<“mYN iwsU msIh dy e˘KitaAr nAl tY^ hukm id»dA hMik tU« `s iv|coN bAhr in|kl aA=” `sy vkt `s ku/Iiv|coN aAtmA bAhr inkl aAE=

    19`s ku/I dy mAlk ny mihsUs kItA ik hu, `h pYsykumA`, lE `s dA estymAl nhIN kr skdy sI=es lE `nHM ny pØl¨s aty sIlAs ^ fi/aA aty SihrdI sBA vAlI TM ty iK|c ilaAX= `s Sihr dy sUbydAr`%Ty sn= 20`h aAdmI `nHM ^ aAgUaM kol lY aAXaty aAK, l|gy< “eh lok whUdI hn aty eh sA.ySihr iv|c BAj/ pM rhy hn= 21eh lokM ^ `h irvAzisKA rhy hn jo SrHA dy iKlAF hn= ik`N ju asIN romInAgirk hM=asIN eh irvAz nA kbUl skdy hM nA hIenHM `%ty c|l skdy hM=” 22td lokI pØl̈s aty sIlAsiKlAf ho gX= t|d aAgUaM ny pØl¨s aty sIlAs dykp/y pA/ su|qy aty kuJ aAdmIaM ^ hukm id|tA ik`nHM ^ koi/aM nAl mArn= 23aAdmIaM ny `nHM ^bhut vAr mAiraA ty ifr `nHM ^ kYd iv|c su|q id|tA=kYdKAny dy drogA ^ aAK, l|gy< “ehnM `%pr pUrIingrAnI r|K,A=” 24`s ny aijhA hukm pA ky `nHM ^a»drly kYdKAny iv|c r%iKaM aty `nHM dy pYrM iv|ckAf dy ˘KAny Qok id|ty=

    25a|DI rAt vyly pØl¨s aty sIlAs pRATnA krdy hoXpRBU dI `stit dy gIt gA rhy sn aty bAkI kYdI`nHM dy Bjn-gIt su, rhy sn= 26acAnk iBaAnkBucAl aAeaA= BUcAl e\nA zbrdst sI ik kYdKAnydIaM nIhM t|k ih|l gEaM aty kYdKAny dy sAry drvAzyKu|lH gX= aty sAry kYdIaM dIaM z\zIrM KulH gEaM=27jylr jAigaA aty kYdKAny dy sAry drvAjy KulyH vyKy=`s ny soicaA ik kYdI pihlM hI n|Q gX hn= eslE `s ny aAp,I tlvAr k|>I aty aAp,y-aAp ^mArn hI vAlA sI= 28pr pØl¨s cIiKaA< “aAp,y-aAp^ e`N kSq nA dy⁄ asIN sB e|Ty hI hM=”

    29t|d dIvA m»gvA ky `h a»dr ^ dOi/aA< `h k»bdAhoeaA pØl¨s aty sIlAs dy a|gy >ih ipaA= 30t|d `snyN `nHM ^ bAhr k%i>aA aty ikhA< “hy mhA purKo<bcAX jA, lE mYN kI krM?”

    31`nHM `s ^ ikhA< “pRBU iwsU iv|c ivSvAs kr<Fyr tU« aty `h sAry< ijh/y tyry Gr iv|c rih»dy hn<bcAX jA,gy=” 32tM< pØl¨s aty sIlAs ny jylr aty`nHM sB ^< jo `s dy Gr iv|c rih»dy sn< pRBU dAs\dyS id|tA= 33jd ik rAt kAfI ho cukI sI pr jylrny `nHM ^ ilaA aty `nHM dy j˘Km sAf kIty= `s toN

    bAad< jylr aty `s dy sAry lokM ^ bpitsmA id|tAigaA= 34`s toN bAad `s ny `nHM ^ Gr lYjA kyBojn krvAeaM< hu, sAry lok m¨/ toN b/y KuS snik`N ik hu, `h pRBU iv|c aAsTA r|Kdy sn=

    35aglI svyr aAgUaM ny kuJ ispAhIaM ^ drogAkol ByijaA aty sunyhA id|tA “enHM aAdmIaM ^ irhAkr id|tA jAvy=”

    36drogA ny pØl¨s ^ aAiKaA< “aAgUaM ny enHMispAhIaM rAhIN tuhA^ irhA krn dA hukm dy ky ByijaMhY< so t¨sIN hu, SMtI nAl e|To jA skdy ho=”

    37pr pØl¨s ny ispAhIaM ^ ikhA< “`nHM ny tM sA^romI ho, dA doS sAbt kIty ibnM hI sBnM dy sAmH,yko/y mArky kYd kItA sI= aty kI `h cAhu»dy hn asINgupt rUp iv|c hI cly jAEX? nhIN eh evyN nhINho,A< sgoN `h aAp aA ky sA^ bAhr k|> ky lY cl,=”

    38ispAhIaM ny eh hAl sArA aAgUaM ^ jA su,AeaM=jdoN `nHM ^ ptA l|gA ik `h romI nAgirk hI sn tM`h GbrA gX= 39tM `h aAp pØl¨s aty sIlAs kolaAX ty aA ky i˘KmA m»gI= `nHM ny aAp `nHM ^ kYd iv|coNk%i>aA aty eh Sihr C|. jA, lE ikhA= 40prjdoN pØl¨s aty sIlAs jyl iv|coN bAhr aAX tM `hlu%ikwA dy Gr ^ gX aty `Ty kuJ inhcIaM ^ vyiKaAaty `nHM ny `nHM ^ ts|lI id|tI Fyr `nHM ny aAp,IwAtrA SurU kr id|tI= `h Sihr C|. ky agMh ^ vDy=

    pØl¨s aty sIlAs T|slunIky iv|ct|d `h amiFpuils aty a|puloinwA SihrMiv|coN l»Gdy hoX T|sulnIky Sihr iv|c aAX<

    ijTy ik whUdIaM dA e|k pRArTnA sTAn sI= 2pØl¨spRArTnA sTAn dy a»dr igaA aty `nHM nAl ivcArkItA< ijvyN `h hr sbt dy idn it»n hFitaM lEpoTIaM bAry krdA sI= 3pØl̈s ny enHM poTIaM ^ whUdIaM^ ivstAr iv|c smJAeaA ty sAbt kItA ik msIh nydu|K Bog,A hI sI aty ifr m¨ridaM iv|coN jI `%Q,AsI= aty pØl¨s ny ikhA< “eh iwsU< ijs bAry mYN tuhA.ynAl g|l kr irhA hM< msIh hY=” 4kuJ whUdIaM nyivSvAs kItA aty `nHM ny pØl¨s aty sIlAs nAl s»gkrn dA FYslA kItA= bhut mh|tvpUr, wUnAnI aAdmIaty aØrtM vI `nHM nAl j¨/IaM jo s|cy prmyS¨r dI`pAsnA krdIaM sn= e`N ek v|.y aAdmIaM dysmUh ny aty bhut sArIaM aØrtM ny pØl¨s aty sIlAsdA s»g kItA=

    5pr `h whUdI< ijnHM ny ivSvAs nhIN kItA< `nHMnAl ErKA krn l|gy= `nHM ny kuJ BY/y aAdmI Sihr

    17

  • 1143 rs°lM dy krt|b 17:6-28

    co BA/y ty lX aty `nHM BYi/aM ny bhut sArI BI/ ^aAp,y mgr lA ilaA ty Sihr iv|c d\gy mcA id|ty=`h wAson dy Gr `nHM ^ l|Bdy hoX gX tM ik `h`nHM ^ lokM dy sAhm,y K/HA kr sk,= 6pr `nHM ^pØl¨s aty sIlAs `%Ty nA imly tM lok wAson aty kuJhor inhcAvAnM ^ iK|c ky Sihr dy aAgUaM sAmH,y lYaAX aty .». pA`, l|gy ik< “enHM ny sAry s»mAr iv|csB ^ duKI kItA hoeaA hY= ty hu, `h e|Ty vI aAphu»cy hn= 7wAson ny `nHM ^ aAp,y Gr lukAa r%iKaAhY aty `h sAry `h g|lM krdy hn jo kYsr dy nym dyiKlAF hn= aty `h aAKdy hn ik `%Ty iwsU nM dAe|k hor rAjA hY=”

    8BI/ aty aAgUaM ny jdoN eh g|lM s¨,IaM tM `hprySAn ho gX= 9`nHM ny wAson aty hor inhcAvAnM tyz¨rmAnA lgAeaA ty iFr `nHM ^ jA, id|tA=

    pØl¨s aty sIlAs dA birwA ^ jA,A10`sy rAt inhcAvAnM ny pØl̈s aty sIlAs ^ birwA

    dy Sihr iv|c Byj id|tA= jd `h `%Ty phu»cy tM `%Ty`h whUdI pRArTnA sTAn ty gX= 11XToN dy whUdIT|slunIky dy lokM nAlo bhut c»gy sn= `h `nHM dAs\dyS su, ky bhut KuS sn= aty birwA dy whUdI rozenHM poTIaM ^ p/Hdy ik vyKIX jo enM iv|c aAiKaAigaA hY `h s|c hY jM nhIN= 12`nHM iv|coN bhuty whUdIinhcAvAn b, gX aty bhut sAry mh|tvpUr, wUnAnImrd aty aØrtM inhcAvAn b, gX= 13pr jdoNT|slUnIky dy whUdIaM ny sui,aA ik pØl¨s birwA iv|cvI prmyS¨r dy s\dyS dA pRcAr kItA hY< tM `h `%Ty vIaA gX= `nHM ny birwA iv|c vI lokM iv|c bycYnI ty.r fYlA id|tA= 14es lE inhcAvAnM ny CytI hIpØl¨s ^ dUr sm¨»dr ^ Byj id|tA= pr sIlAs atyitmoiT`s `%Ty hI rhy=

    15ijh/y inhcAvAn pØl¨s nAl gX< `s ^ aTynYt|k dUr lY gX= iFr `h birwA ^ m¨/n lE ivdA hogX ty aAp,y nAl pØl¨s v|loN islAs aty itmoiT`slE e|k s\dyS lYky gX< “ij»nI CytI ho sky myry nAlSAiml ho, lE aAP=”

    pØl¨s aTynY iv|c16pØl¨s `nHM dA aTynY iv|c e»tzAr kr irhA sI=

    pr `h es Sihr iv|c eh vyK ky b/A duKI hoeaAik eh Sihr tM mUrtM nAl BiraA hoeaA hY= 17pRArTnAsTAn iv|c< `s ny whUdIaM aty wUnAnIaM nAl g|lkItI jo ik s|cy prmyS¨r dI `pAsnA kr rhy sn= `s

    ny hrroz `nHM lokM nAl vI ivcAr kIty jo `s Sihrdy iv`pArI elAky iv|c rih»dy sn= 18kuJ aipkUrIaty stoikE p».tM ny vI `s nAl crcA kItI=

    `nHM iv|coN kuJ ny ikhA< “eh g|pI iks bAry g|l krirhA hY?” pØl¨s `nHM ^ iwsU dI m¨rdy toN punr`%TAndI KuS KbrI bAry d|s irhA sI= es lE `nHM nyaAiKaA< “es dA BAv eh hY ik eh iksy hor dyvitaMbAry bol irhA hY= 19tM `h pØl¨s ^ airwupgus dIsBA iv|c lY aAX aty `nHM aAiKaA< “hu, ikrpA krkysA^ es nvyN `pdyS dI ivaAiKaA kr ijs bAry tU\bol irhA sI= 20asIN aijhIaM g|lM pihlM kdy nhINsu,IaA< ijh/IaM tU« sA^ hu, d|s irhA hYN= asIN jAn,AcAhu»dy hM ik enHM `pdySM dA kI arT hY=”

    21aTYny dy sAry lok aty hor dUjy dySM dy lok< joaTYny iv|c rih»dy sn< aAp,A sArA smM iksy nA iksynvyN ivcArM ^ bol, aty sun, iv||c ibtA`Ndy sn=

    22td pØl¨s airwupgu