satisfaction with thai wisdom museum...

รายงานวจย

เรอง ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

Satisfaction with Thai Wisdom Museum services

โดย

สรชย ทหมด

งานวจยน ไดรบทนอดหนนการวจยจาก เงนรายไดแผนงานอนรกษ สงเสรม และพฒนา

ศาสนา ศลปะ และวฒนธรรม ผลผลต : ผลงานทานบารงศลปวฒนธรรม

ในงบเงนอดหนน ประจาปงบประมาณ 2556

(1)

บทคดยอ

หวของานวจย ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

ชอผวจย นายสรชย ทหมด

หนวยงาน สถาบนวฒนธรรมและศลปะ

สถาบน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ปงบประมาณ 2556

การวจยเรอง ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย มวตถประสงคเพอประเมน

ระดบความพงพอใจในการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย และเพอวเคราะหความสมพนธระหวางปจจย

ดานขอมลทวไปกบระดบความพงพอใจกบประเดนการใหบรการของพพธภณฑภมปญญาไทย งานวจยน

เปนการวจยเชงสารวจ(Servey Research) และวเคราะหดวยวธการวจยเชงปรมาณ เพอเชอมโยง

ความสมพนธของตวแปร โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบขอมล เพอนาเนอหาทไดมาวเคราะห

ความเชอมโยงการใหบรการในดานตางๆ ดงน

1.ผลการศกษา พบวา กลมตวอยาง จานวน 400 คน เปนเพศหญง รอยละ 72.5 มากกวาเพศชาย

รอยละ 27.5 ในดานอาย พบวา มอาย ตากวา 20 ป รอยละ 69.3 รองลงมา อาย 20 – 30 ป โดยเปนกลม

นสต มศว. รอยละ 70.7 รองลงมา บคลากร มศว. พกในอาเภอองครกษ มากทสด รอยละ 91.5 รองลงมา

อาเภอเมอง และมเหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มากทสด

คอ เ ปนกจกรรมสวนห นงของรายวชาทศกษา รองลงมาตองการขอมลดานภมปญญาไทย

และศลปวฒนธรรมและมคนแนะนา

2.ผใชบรการมความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในระดบมาก มความ

พงพอใจในระดบมากทสด จานวน 2 ดาน คอ ดานเจาหนาทพพธภณฑ รองลงมาคอดานทตงและอาคาร

และมความพงพอใจในระดบมาก จานวน 2 ดาน คอ ดานนทรรศการและการใหการศกษาและดานการ

บรหารการจดการตามลาดบ ในดานทตงและอาคารมความพงพอใจสงสด คอ ตวอาคารมความสวยงาม

ดงดดใหเขาชมดานนทรรศการและการใหการศกษามความพงพอใจสงสด คอ เสนทางการเดนชม

พพธภณฑมความสะดวก ปลอดภย ดานการบรหารการจดการ มความพงพอใจสงสด คอ ความเหมาะสม

(2)

ของคาเขาชมเนองจากพพธภณฑภมปญญาไทยเขาชมฟร และดานเจาหนาทพพธภณฑ พบวา มความ

พงพอใจสงสด คอ มความสามารถในการถายทอดความรเกยวกบพพธภณฑแกผเขาชม

3.จากการศกษา พบวา ปจจยลกษณะสวนบคคลทตางกน ไดแก เพศ อาย และ สถานะบคลากร

มผลตอความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยแตกตางกน โดยผใชบรการเพศหญง

จะมความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย สงกวา ผใชบรการเพศชาย ในดานอาย พบวา

ผใชบรการอายตากวา 20 ป , อาย 20 – 30 ป และ อาย 31 – 40 ป มความคดเหนตอความพงพอใจ

ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยตากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป และ ผใชบรการอาย 41 – 60

ป มความคดเหนตอความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยสงกวาผใชบรการมากกวา

60 ป และในดานสถานะบคลากร พบวา ผใชบรการเปน นสต มศว จะมความคดเหนตอความพงพอใจ

ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ตากวา ผใชบรการ เปน บคลากร มศว และสงกวาผใชบรการ

ทเปนบคคลภายนอก มศว และ ผใชบรการเปน บคลากร มศว จะมความคดเหนตอความพงพอใจตอการ

รบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยสงกวาผใชบรการทเปนนสตหรอนกศกษาสถาบนการศกษาอน

และผใชบรการเปน นสตหรอนกศกษาสถาบนการศกษาอน จะมความคดเหนตอความพงพอใจ

ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยตากวาผใชบรการเปนบคคลภายนอก มศว

(3)

กตตกรรมประกาศ

งานวจยเรอง “ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย” สาเรจลลวงไปไดดวยดนน

มาจากการสนบสนนจากหลากฝาย ไดแก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒทสนบสนนงบประมาณ

ในการดาเนนงาน ผอานวยการ รองผอานวยการฝายบรการ สถาบนวฒนธรรมและศลปะ ทเหนความสาคญ

ของการสรางงานวจยเพอพฒนาการปฏบตงาน รองผอานวยการฝายวชาการและวจยทเปนทปรกษา

งานวจยชนนมาโดยตลอด

สรชย ทหมด

ผวจย

2556

(4)

สารบญ หนา

บทคดยอ (1)

กตตกรรมประกาศ (3)

สารบญตาราง (6)

สารบญรปภาพ (8)

บทท 1 บทนา

ความสาคญและทมาของปญหา 1

วตถประสงคของการศกษา 1

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2

ขอบเขตของการศกษา 2

นยามศพททใชในการวจย 2

สมมตฐานในการวจย 2

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

แนวความคดเกยวกบความพงพอใจ 3

แนวความคดเกยวกบการวดความพงพอใจ 6

แนวความคดเกยวกบการใหบรการ 6

แนวความคดเกยวกบตวกาหนดคณภาพการใหบรการ 14

ผลงานวจยทเกยวของ 17

ขอมลเกยวกบพพธภณฑและพพธภณฑภมปญญาไทย 17

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทท 3 วธการศกษา

วธการศกษาวจย 24

ประชากรและกลมตวอยาง 24

ตวแปรทใชในการวจย 24

กรอบแนวคดในการวจย 25

เครองมอทใชในการวจย 25

การเกบรวบรวมขอมล 26

การวเคราะหขอมล 27

(5)

สารบญ(ตอ) หนา

บทท 4 ผลการวจย

ผลการวจย 28

ผลการวเคราะหปจจยลกษณะสวนบคคล 30

ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย 31

เหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 36

การทดสอบสมมตฐาน 37

บทท 5 สรปผลและขอเสนอแนะ

สรปผลการศกษา 53

อภปรายผล 57

ขอเสนอแนะ 58

บรรณานกรม 59

ภาคผนวก 61

แบบสอบถาม 62

(6)

สารบญตาราง

ตารางท หนา

ตารางท 1 แสดงจานวนและรอยละดานลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง 30

ตารางท 2 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ 31

ภมปญญาไทยในภาพรวม


ภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร


ภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา


ภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ


ภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ

ตารางท 7 เหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 36

ตารางท 8 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานเพศกบความ 37

พงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

ตารางท 9 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย กบความ 38


ตารางท 10 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย 39

กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร 40

ตารางท 11 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย

กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการ

และการใหการศกษา

ตารางท 12 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย กบความ 41

พงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ

(7)

สารบญตาราง(ตอ)

ตารางท หนา

ตารางท 13 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอายกบความ 43

พงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ

ตารางท 14 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอายกบความ 44

พงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยในภาพรวม

ตารางท 15 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร 45

กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

ตารางท 16 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร 46

กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร


กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการ



กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหาร

การจดการ


กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาท

พพธภณฑ


กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยในภาพรวม

ตารางท 21 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานทต งกบความ 51


(8)

สารบญรปภาพ

ภาพท หนา

1 กรอบแนวคดในการวจย 25

บทท 1

บทนา

1.1 ทมาและความสาคญของปญหา

การวจยเรอง ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย เปนการ

วเคราะห เชงปรมาณใหเหนภาพรวมของระดบความพงพอใจในการรบบรการจากพพธภณฑ

ภมปญญาไทยในดานตางๆ ผวจยมความประสงคทจะทาการสงเคราะหองคความรใหครอบคลม

ทกประเดนการใหบรการของพพธภณฑภมปญญาไทย โดยเรมจากการสงเคราะหองคความร

จากแนวคด ทฤษฎ งานวจยทเกยวของ ซงมการศกษาและบนทกองคความรไวพอสมควร ประกอบ

กบการทผวจยเปนผปฏบตงานเกยวกบการใหบรการพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนค

รนทรวโรฒ ตลอดจนรบหนาทเปนประธานโครงการบรณาการกจกรรมดานทานบารงวฒนธรรมและ

ศลปะใหเปนสวนหนงของการเรยนการสอน ตองจดการการใหบรการแหลงเรยนรพพธภณฑภม

ปญญาไทยแกนสต ไมตากวาปละ 3,000 คน ซงมความจาเปนทตองประมวลองคความรดานการ

ใหบรการพพธภณฑภมปญญาไทย เพอมาประยกตใชและปรบปรงแนวทางการบรหารจดการแหลง

เรยนรแกนสตและบคคลทวไป จงตระหนกถงความจาเปนเรงดวนในการสงเคราะหองคความรการ

จากการใหบรการพพธภณฑภมปญญาไทย โดยจะดาเนนการสงเคราะหองคความรดวยสถตเชง

พรรณนา ซงเปนการวจยเชงปรมาณ ทมการประยกตหลกการวเคราะหเชงสถตใหเปนประโยชน

มงเนนการแปลความหมายหรอการอธบายความสมพนธจากขอมลทได ซงผลทไดจากการ

สงเคราะหทาใหไดขอคนพบทมความนาเชอถออนจะกอใหเกดประโยชนจากการนาขอคนพบจาก

การวจยมาใชประกอบการวางแผนการดาเนนงานของพพธภณฑภมปญญาไทยใหสอดคลองกบ

ความตองการของผรบบรการและมประสทธภาพมากขน

1.2 วตถประสงคของการศกษา

1.2.1 เพอประเมนระดบความพงพอใจในการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

1.2.2 เพอวเคราะหความสมพนธระหวางระดบความพงพอใจกบประเดนการใหบรการ

ของพพธภณฑภมปญญาไทย

2

1.3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.3.1 ทราบระดบความพงพอใจในของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

1.3.2 พพธภณฑภมปญญาไทยมแนวทางในการปรบปรงกระบวนการการใหบรการ

1.4 ขอบเขตของการศกษา

งานวจยนเปนการวเคราะหดวยวธการวจยเชงปรมาณ เพอเชอมโยงความสมพนธของตว

แปร โดยมขอบเขตดานประเดนในการศกษาวเคราะห ไดแก ทศนคตความพงพอใจกบ

ประสบการณในการใชบรการ

1.5 นยามศพททใชในการวจย

1.ความพงพอใจ หมายถง ทศนคตทางบวกของบคคลทมตอสงใดสงหนง

2.การบรการ หมายถง กจกรรมหรอกระบวนการในการดาเนนการอยางใดอยางหนง

ของบคคลหรอองคกรเพอตอบสนองความตองการของบคคลอนใหไดรบ

ความสข และความสะดวกสบายหรอเกดความพงพอใจจากผลของการ

กระทานน

3.พพธภณฑ หมายถง สถานทเกบรวบรวมและแสดงสงตางๆ ทมความสาคญดาน

วฒนธรรมหรอดานวทยาศาสตร โดยมความมงหมายเพอใหเปนประโยชน

ตอการศกษาและกอใหเกดความเพลดเพลนใจ0

1.6 สมมตฐานในการวจย

1.5.1 เพศทตางกนมระดบความพงพอใจตอการใหบรการตางกน

1.5.2 อายทตางกนมระดบความพงพอใจตอการใหบรการตางกน

1.5.3 สถานะทตางกนมระดบความพงพอใจตอการใหบรการตางกน

1.5.4 ทพกทตางกนมระดบความพงพอใจตอการใหบรการตางกน

3

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย มแนวคด

ในการศกษา ดงน

2.1 แนวความคดเกยวกบความพงพอใจ

2.2 แนวความคดเกยวกบการวดความพงพอใจ

2.3 แนวความคดเกยวกบการใหบรการ

2.4 แนวความคดเกยวกบตวกาหนดคณภาพการใหบรการ

2.5 ผลงานวจยทเกยวของ

2.6 ขอมลเกยวกบพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2.1 แนวคดเกยวกบความพงพอใจ

โดยทวไปการศกษาเกยวกบความพงพอใจ มกนยมศกษากนสองมต คอ มตความ

พงพอใจของผปฏบตงาน และความพงพอใจในการรบบรการดงกลาวแลว ดงนน เพอใหการศกษา

วจยครงนมความลมลกเฉพาะดานมตใดมตหนงเปนการเฉพาะ จงศกษาวจยเฉพาะความพงพอใจ

ในการรบบรการเปนสาคญ ซงมผกลาวถงแนวคดเกยวกบความพงพอใจในมตนเปนจานวนมาก

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2542) ไดใหความหมายความพงพอใจ

หมายถง พอใจ ชอบใจ

อทยวรรณ สดใจ (2545) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความรสกหรอทศนคต

ของบคคลทมตอสงใดสงหนง โดยอาจเปนไปในเชงประเมนคา วาความรสกหรอทศนคตตอสงหนง

สงใดนน เปนไปในทางบวกหรอลบ

1 วมลสทธ หรยางกร (2526,25)

กลาววา ความพงพอใจ เปนการใหคาความรสก

ของคนเราทมความสมพนธกบโลกทศนทเกยวของกบความหมายของสภาพแวดลอมทแตกตางกน

เชน ความรสกดเลว พอใจ ไมพอใจ สนใจไมสนใจเปนตน

4

1หลย จาปาเทศ (2533,31)

สนท เหลองบตรนาค (2529) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ทาทความรสก

ความคดเหน ทมตอส งใดสงหนงภายหลงจากทไดรบประสบการณในสงนนมาแลวในลกษณะ

ทางบวก คอ พอใจ นยม ชอบ สนบสนนหรอมเจตคตทมตอบคคล เมอไดรบสนองความตองการ

ในทางเดยวกน หากไมไดรบการตอบสนองความตองการจะเกดความไมพอใจขน

กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความตองการ (need)

ไดบรรลเปาหมาย พฤตกรรมทแสดงออกมากจะมความสข สงเกตไดจากสายตาคาพดการ

แสดงออก

เทพนม เมองแมน และสวง สวรรณ. (2540,12) กลาววาความพงพอใจเปนภาวะ

ของความพงใจหรอภาวะทมอารมณในทางบวกทเกดขน เนองจากการประเมนประสบการณของคน

ๆหนงสงทขาดหายไประหวางการเสนอใหกบสงทไดรบจะเปนรากฐานของการพอใจและไมพอใจได

สมศกด คงเทยน และอญชลโพธทอง. (2542,154) ไดใหความหมายของความพง

พอใจไวดงน

1. เปนผลรวมความรสกของบคคลเกยวกบระดบความชอบหรอไมชอบตอสภาพ

ตางๆ

2. เปนผลของทศนคตทเกยวของกบองคประกอบตางๆ

3 . เ ปนผลมาจากการปฏบตงานทดสาเรจจนเกดความภาคภมใจและได

ผลตอบแทนใน

รปแบบตางๆตามทหวงไว

ฟามย สกณศล. (2548,25) กลาววาความรสกทดหรอทศนคตทดของบคคล

Tiffin & McCormic (1965,63) กลาววา ความพงพอใจเปนแรงจงใจของมนษย

ทตงอยบนความตองการพนฐานมความสมพนธกนอยางใกลชดกบผลสมฤทธและสงจงใจ

และพยายามหลกเหลยงสงทไมตองการ

Vroom (1964,27)

กลาววา ทศนคต และความพงพอใจสงหนงสามารถใชแทนกน

ได เพราะทงสองคานหมายถงผลทไดจากการทบคคลเขาไปมสวนรวมในสงนน ทศนคตดานบวก

จะแสดงออกมาเปนสภาพความพงพอใจในสงนน และทศนคตดานลบจะแสดงใหเหนภาพความ

ไมพงพอใจในสงนน

5

Walleutein (1971,113)

กลาววา ความพงพอใจเปนความรสกทเกดขนเมอไดรบ

ผลสาเรจตามความมงหมายหรอเปนความรสกขนสดทาย (end state in feeling) ทไดรบผลสาเรจ

ตามวตถประสงค

Wolman (1973,94)

จากทกลาวมาขางตนจะพบวามผใหความหมาย "ความพงพอใจ" แตกตางกน

ออกไปมากมายแตพอทจะสรปไดวา ความพงพอใจเกยวของกบอารมณความรสกทมมลเหต

จากภาวะทเปนอตวสย และวตถวสย ความพงพอใจจงมความสมพนธกบภมหลงหรอคณสมบต

ของแตละบคคลกบภาวะวสยภายนอกทสงผลกระทบตอความรสกนกคดอนจะเปนการนาไปสการ

ประเมนคา ดวยเหตนทศนคตของปจเจกชน และผลกระทบจากภายนอก ซงอาจเปนผลกระทบ

โดยตรงหรอออมกตามยอมสงผลตอความพงพอใจของบคคลหรอกลาวอกนยหนง ความพงพอใจ

สมพนธกบทศนคตและปจจยภายนอกทเกยวของกบบคคลนน ๆ เปนสาคญ ดงนน ในเชงการ

ประเมนคาความพงพอใจจงเกยวพนกบทศนคตโดยมองคประกอบ ดงน

กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความรสก (feeling)

มความสขเมอคนเราไดรบผลสาเรจตามจดมงหมาย (goals) ความตองการ (wants) หรอแรงจงใจ

(motivation) ความรสกทางลบ ความรสกทางบวก และความสขมความสมพนธกนอยาง

สลบซบซอน และระบบความสมพนธของความรสกทงสามนเรยกวา ระบบความพงพอใจ โดยความ

พงพอใจจะเกดขนเมอระบบความพงพอใจมความรสกทางบวกมากกวาทางลบ

1. องคประกอบทางดานความรสกนกคดทประกอบไปดวยความรสกพงพอใจ

หรอไมพงพอใจ ความรสกชอบไมชอบ กลาหรอกลว จงอาจสรปไดวาเปนความรสกนกคดในเชง

บวกหรอเชงลบ ซงความรสกนกคดดงกลาวมาจากการทสมองรบรส งการและหรอวนจฉยขอมล

โดยขอมลทไดรบอาจเปนเหตการณ วตถ บคคล หรอสงอนใดทมากระทบตอจตใจของบคคล

2. องคประกอบดานพฤตกรรมทบคคลตอบสนองตอเรองราวตาง ๆ ทตนเองรบร

ซงองคประกอบดานพฤตกรรมจะมความสมพนธอยางแนบแนนกบทศนคตของบคคลดวยเหต

ดงกลาว จงอาจสรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกของทศนคตหรอเปนปฏกรยาดานความรสก

ทมตอสงเราหรอสงกระตน และแสดงออกมาในลกษณะประเมนคาวาเปนไปในเชงบวกหรอเชงลบ

หรอเฉย ๆ กลาวอกนยหนง ความพงพอใจเปนองคประกอบดานความรสกของทศนคต ซงไม

จาเปนตองแสดง หรออธบายเชงเหตผลเสมอไปกได กลาวโดยสรปแลว ความพงพอใจเปนเพยง

ปฏกรยาดานความรสก (reactionary feeling) ตอสงเราหรอสงกระตน (stimulant) ทแสดงออกมา

6

(yield) ในลกษณะของผลลพธสดทาย (final outcome) ของกระบวนการประเมน (evaluative

process) โดยบอกทศนะของผลการประเมน (direction of evaluative result) วาเปนไปในลกษณะ

ทศทางบวก (positive direction) หรอทศทางลบ (negative direction) หรอไมมปฏกรยา คอ เฉย ๆ

(non–reactive) ตอสงเราหรอสงกระตนนนกได

2.2 แนวคดเกยวกบการวดความพงพอใจ

Stromborg (1984) การวดความพงพอใจของผใชบรการ จะวดในเรองใดยอมแตกตางกน

ไปตามวตถประสงคของผทจะศกษา แตมวธทนยมใชกน

9.2.1 การสมภาษณ วธนผศกษาจะมแบบสมภาษณทมคาถามทไดรบการทดสอบความ

เทยงตรงและเชอมนแลวจงสมภาษณกลมตวอยาง ขอดของวธการน คอ ผสมภาษณสามารถอธบาย

คาถามใหผถกสมภาษณเขาใจได สามารถใชกบกลมตวอยางทอานเขยนหนงสอไมได แตมขอเสย

คอการสมภาษณตองใชเวลามาก และอาจมความผดพลาดในการสอความหมาย

9.2.2 การใชแบบสอบถาม เปนวธทนยมใชมากทสด มลกษณะเปนคาถามทไดทดสอบ

ความเทยงตรงและความเชอมนแลว โดยกลมตวอยางเลอกตอบ หรอเตมคา ขอดของวธนคอได

คาตอบทมความหมายแนนอน มความรวดเรวในการสารวจ และสามารถใชไดกบกลมตวอยางทม

ขนาดใหญ ขอเสย คอ ผตอบตองสามารถอานออกเขยนได และมความสามารถในการคดเปน ความ

พงพอใจเปนสภาวะทมความตอเนอง ไมสามารถบอกจดเร มตนและสนสดความพงพอใจได

แบบสอบถามถงนยมสรางเปนมาตรวดอนดบ

2.3 แนวคดเกยวกบการใหบรการ

1ปรชญา เวสารชช (2526,251)

1. การใหบรการทเปนทพงพอใจแกสมาชกสงคม ความพงพอใจเปนสงทวดไดยากหรอให

คาจากดความยาก แตอาจกลาวไดอยางกวาง ๆ ถงองคประกอบทจะทาใหเกดความพงพอใจ คอ

การใหบรการของรฐนน จะตองคานงถงสงตอไปน

2. การใหบรการแกสมาชกสงคม

3. ใหบรการในเวลาทเหมาะสม

4. ใหคานงถงปรมาณมากนอย คอ ไมมากหรอนอยจนเกนไป

5. ใหบรการโดยคานงถงการเปลยนแปลงเสมอ

7

การใหบรการโดยมความรบผดชอบตอประชาชน เปนคานยมพนฐานสาหรบการบรหาร

ราชการในสงคมประชาธปไตย ซงจะตองทาหนาทภายใตการชนาทางการเมองจากตวแทนของ

ประชาชนและตองสามารถใหบรการทมลกษณะสนองตอบตอมตมหาชน ตองมความยดหยนทจะ

ปรบเปลยนลกษณะงาน หรอการใหบรการทสามารถสนองตอความตองการทเปลยนแปลงไดมาก

ทสด

จากแนวคดทฤษฎเกยวกบการใหบรการสาธารณะ และความพงพอใจของผรบบรการ

ดงกลาว พอทจะสรปไดวาการใหบรการสาธารณะตองจดใหอยภายใตกฎเกณฑเดยวกน เขาถง

บรการโดยงาย ตลอดจนเปนการบรการทผขอรบบรการมความสะดวกรวดเรวในการตดตอขอรบ

บรการ กลาวคอมข นตอนทไมสลบซบซอน มความพอเพยงในการใหบรการ และเขาถงแหลงบรการ

อยางสะดวก

ประสทธภาพของการใหบรการ ซงจะเปนตวชวดประสทธภาพ และหรอคณภาพของบรการ

กคอ ระดบความพงพอใจของผรบบรการทมความรสกทดตอการใหบรการอนเปนความรสกเชงบวก

ความรสกพงพอใจดงกลาว เปนความรสกทมภมหลงจากอตวสยของตวบคคลและวตถวสยทมา

กระทบ อยางไรกตามแมวาความพงพอใจจะเกยวพนกบทศนคต แตกสามารถทจะวดได

ดวยเหตน องคประกอบทกอใหเกดความพงพอใจในการรบบรการ จงมความสาคญ

ทหนวยงานททาหนาทใหบรการสาธารณะตองใหความสนใจ ทงน เพอคนหามลเหตแหงความ

พงพอใจ และความไมพงพอใจทจะนาไปสการปรบปรงเปลยนแปลงบรการใหมความเหมาะสม

ยงขน

2.3.1 ลกษณะของการบรการ

ปณศา ลญชานนท (2548,163 อางถงใน http://guru.google.co.th/guru เขาถง 2

1. ไมสามารถจบตองได (Intangibility) หมายความวา ผบรโภค (ลกคาทคาดหวง)

ไมสามารถรสกมองเหน ไดยน ลมรส หรอไดกลน ทาใหไมสามารถทดลองใชผลตภณฑกอนทจะทา

การซอ เชน การทาศลยกรรม หรอการโดยสารบนเครองบน สงเหลานผบรโภคไมสามารถรผล

ของการบรการไดจนกวาจะมการผาตดหรอการเดนทางจรง ทาใหผบรโภคพยายามจะแสวงหาสง

ทจะบงบอกถงคณภาพของการบรการ (Service quality) เพอทาใหตวเองเกดความเชอมนทจะใช

เมอ

30 มกราคม 2555) ไดกลาวถง ลกษณะบรการวาสามารถจาแนกออกเปน 4 ประการ ดงน

http://guru.google.co.th/guru%20เขาถง�

8

บรการนนๆ นกการตลาด จงตองพยายามทาใหบรการมความสามารถในจบตองไดใหมากทสด

โดยโปรแกรมการสงเสรมการตลาดควรชใหเหนถงประโยชนทจะไดรบจากบรการอยางชดเจนมา

กวาทจะเนนตวบรการเทานน

2. ความไมสามารถแบงแยกได (Service inseparability) หมายความวา การผลตและการ

บรโภคเกดขนในขณะเดยวกน ในประเดนนจะตรงขามกบการผลตสนคาซงเรมจากการนาวตถดบ

มาผลต แลวนาไปเกบไวในคลงสนคา และหลงจากทผบรโภคตดสนใจซอจงจะเกดการบรโภค สวน

บรการนนเรมจากการทผบรโภคตดสนใจซอแลวจงเกดการผลตและการบรโภคในขณะเดยวกน เชน

ผบรโภคตดสนใจวาจะตดผมทรานนแลวชางตดผมจงเร มกระบวนการผลต (การตดผม) และ

ผบรโภคไดรบผมทรงใหมในขณะเดยวกน

3. ความไมแนนอน (Service variability) กลาวคอ คณภาพในการใหบรการจะผนแปรไป

ตามผใหบรการ และขนอยกบวาใหบรการเมอไหร ทไหน และอยางไร ตวอยาง ภาพรวมการ

ใหบรการของพพธภณฑหนงอาจสงกวามาตรฐานทวไป แตการใหบรการของพนกงานภายใน

พพธภณฑแตละคนอาจไมเหมอนกน บางคนอาจใหบรการดกวาอกคนหนง ซงทาใหการใหบรการ

เกดความไมแนนอน เปนตน

4. ความไมสามารถเกบไวได (Perish ability) บรการเปนสงทไมสามารถเกบไวในโกดง

หรอคลงสนคา เมอบรการเกดขนนกการตลาดจะไมสามารถเกบไวเพอขายหรอใชในภายหลง

ไดความไมสามารถเกบไวได และไมเกดปญหาถาอปสงคทมตอบรการนนคงทแตเมออปสงคทมตอ

บรการมความผนผวนมาก จะทาใหเกดอปสรรคในการบรหาร เชน ในชวงทไมใชวนหยดเทศกาล

โรงแรมและรสอรทตางๆ จะคดราคาหองพกในระดบตา หรอกรณของรานอาหารจางพนกงาน

ชวคราว เพอเสรฟอาหารในชวงทมลกคามาก

ชยสมพล ชาวประเสรฐ (2549,27 อางถงใน http://guru.google.co.th/guru เขาถง 2

1. ความไมมตวตน (Intangibility) บรการไมสามารถ มองเหนจบตอง และสมผสไมได

(abstract) โดยใชประสาทสมผสทงหา ไมวาจะเปนตา ห จมก ลน ผวหนง บรการไมสามารถ

แบงแยกเปนชนเหมอนสนคาได เชน หากจะซอนาหอม ผซอยอมจบขวดนาหอมมาทดลองฉดไดดม

กลนไดหรอซอเปนขวดได

เมอ 30

มกราคม 2555) ไดกลาวถง การบรการมลกษณะเฉพาะ 5 ประการ ดงน


9

2. ความแยกจากกนไมได ระหวางผใหบรการและลกคาผรบบรการ (Inseparability) ในชวง

เวลาการใหบรการนน เชน บรการนวดแผนโบราณ ผนวดและลกคาจะตองอยพรอมกน ณ สถานทท

ใหบรการ ในการตรวจรกษาแพทยและคนไขจะตองอยทเดยวกน ทงสองฝายกไมสามารถ แยกจาก

กนไดในชวงเวลาทใหบรการนน

3. การเกบรกษาไมได (Perish ability) การบรการตองอาศยคนในการใหบรการเปนสาคญ

ดงนนหากไมมลกคามาใชบรการในชวงเวลาใดเวลาหนง พนกงานทใหบรการกจะวางงาน (idle)

เกดการสญเสยคาใชจายในดานแรงงานโดยเปลาประโยชน ไมกอใหเกดรายไดใด ๆ

4. ความตองการทไมแนนอน (Fluctuating Demand) ความตองการใชบรการของลกคาขน

ลงอยเสมอ การใหบรการนนลกคานนจานวนลกคาทมาใชบรการจะมากหรอนอยตางกนขนกบ

ชวงเวลาในแตละวน วนในตนสปดาหหรอทายสปดาห รวมทงฤดกาล เชน ทสาขาของธนาคาร ชวง

พกกลางวนจะมลกคามาใชบรการมากกวาชวงบาย ชวงวนจนทรและวนศกรจะมลกคาฝากถอนเงน

มากกวาชวงวนอน ๆ ในสปดาห

5. ความแตกตางของการบรการในแตละครง (Variability or Heterogeneity) ความแตกตาง

ในดานคณภาพในการใหบรการ เนองจากบรการตองอาศยคนหรอพนกงานในการใหบรการเปน

สวนใหญ (labor intensive) ซงการทพนกงานจะยมหรอไม จะใหบรการดวยจตใจอยางแทจรง

หรอไม ตองขนกบองคประกอบอน ๆ ทงในดานรางกายและจตใจ เชน พนกงานคนหนง เมอวนวาน

นใหบรการดมาก ยมแยมแจมใส ทกทายลกคาเปนอยางด แตวนรงขนพนกงานคนเดยวกนอาจถก

รองเรยนวาบรการไมด ไมยมแยม พดจาไมไพเราะ สาเหตเนองมาจากพนกงานคนนนไมไดนอน

หลบอยางเตมอมเพราะตองดแลลกสาววยหนงปทปวยเปนไขหวดตลอดคนทผานมา

เอนก สวรรณบณฑต และ ภาสกร อดลพฒนกจ (2548,25-26) ไดกลาวถงลกษณะของการ

บรการ การบรการมคณลกษณะทแตกตางกบการผลตสนคาทวไป โดยการบรการมลกษณะทสาคญ

ดงน

1. ความไววางใจ(Trust) การบรการเปนกจกรรมหรอการกระทาทผใหบรการปฏบตตอ

ผรบบรการในขณะทกระบวนการบรการเกดขน ผรบบรการไมทราบลวงหนาวาจะไดรบการปฏบต

เชนไร ดงนนการตดสนใจซอบรการจงเปนสงทตองเกดจากความไววางใจ ซงตางจากสนคาท

สามารถเหนรปลกษณหรอเลอกคณภาพได

10

2. สงทจบตองไมได(Intangibility) การบรการเปนสงทจบตองไมไดและไมอาจสมผสไดกอน

ซอ ดงนนการตดสนใจซอบรการตองอาศยความคดเหน เจตคต และประสบการณเดมทไดรบจาก

การตดสนใจซอบรการนนในครงกอน

3. ลกษณะทแบงแยกออกจากกนไมได(Inseparability) การบรการมลกษณะทไมสามารถ

แยกตวบคคลหรออปกรณททาหนาทใหบรการได การผลต การบรโภคและการบรการเกดขนใน

เวลาเดยวกนกบการขายบรการนน ๆ ซงแตกตางกบสนคาซงตองมการผลตและการขาย แลวจงม

การบรโภคในภายหลง

4. ลกษณะทแตกตางไมคงท(Heterogeneity) การบรการมลกษณะไมคงท และไมสามารถ

กาหนดมาตรฐานทแนนอนได การบรการขนอยกบแตละแบบของผใหบรการ ซงมวธการใหบรการ

เปนลกษณะเฉพาะของตนเอง ทงนการบรการขนอยกบผใหบรการ ผรบบรการ ชวงเวลาของการ

บรการและสภาพแวดลอมขณะบรการ

5. ลกษณะทไมสามารถเกบรกษาได(Perish ability) เมอไมมความตองการใชบรการจะเกด

เปนความสญเปลาทไมอาจเรยกกลบคนมาใชประโยชนใหมได การบรการจงมการสญเสยคอนขาง

สง ทงนขนอยกบความตองการใชบรการในแตละชวงเวลา

6. ลกษณะทไมสามารถแสดงความเปนเจาของได(Non-ownership) การบรการมลกษณะท

ไมมความเปนเจาของเมอมการซอบรการเกดขน

นตพล ภตะโชต(2549,170–171 อางถงใน http://guru.google.co.th/guru เขาถง 2

1. จบตองไมไดและมองไมเหน(Intangibility) งานบรการมลกษณะเปนนามธรรมไมสามารถ

จบตองได มองไมเหน และไมมรปราง แตสงตาง ๆ เหลานนสามารถรบรไดจากความรสก หรอการ

แสดงออกบางอยางของลกคา เชน ความชอบ ความเกลยด ความพอใจ ความไมพอใจความโกรธ

เปนตน

เมอ 30

มกราคม 2555) ไดกลาวถง ลกษณะของงานบรการ (characteristics of service) มความแตกตาง

จากสนคาหรอผลตภณฑ เพราะงานบรการมลกษณะเฉพาะตว ซงลกษณะเฉพาะของงานบรการ

แบงได ดงน


11

2. ไมสามารถแบงแยกได(Inseparability) งานบรการบางชนดไมสามารถแบงแยกไดอยาง

ชดเจน เพราะนอกจากเรองบรการแลว ยงมสงอน ๆ ทไดรบจากบรการ เชน ถาเดนทางจาก

กรงเทพฯ ไปประเทศเวยดนามโดยเครองบน บรการทไดรบคอไดเดนทางถงจดหมายปลายทางและ

ในระหวางการเดนทาง พนกงานบรการบนเครองบนยงเสรฟอาหาร เครองดมและอน ๆ ซงสงท

ไดรบไมใชแคเพยงการเดนทางถงจดหมายปลายทางเทานน แตยงไดรบบรการอน ๆ อกดวย

ดงนน บรการ สนคา และผลตภณฑบางอยางจงไมสามารถแบงแยกกนไดอยางชดเจน

3. สญเสยงายหรอเสยหายงาย(Perish ability) บรการตาง ๆ ไมสามารถกกตนจดเกบหรอ

สตอกเอาไวไดเหมอนกบสนคาหรอผลตภณฑ ทงนเพราะงานบรการมเงอนไขเรองเวลาเขามา

เกยวของ จงไมสามารถเกบบรการเอาไวขายได เชน ในฤดการทองเทยว หองพกของโรงแรมจะม

ลกคาเขาพกเตมและยงมลกคาอกจานวนไมนอยทไมสามารถจองหองพกในเวลานนได แตในชวง

ฤดฝน หองพกของโรงแรมวางเปนจานวนมาก ซงหองพกทวางจานวนมากเหลานกไมสามารถ

นาไปขายในฤดกาลทองเทยวทผานมาได เพราะมเงอนไขของเวลาเขามาเกยวของ

4. งานบรการมลกษณะทาซา ๆ(Repetitiveness) งานบรการจะมลกษณะเปนการทางาน

ซา ๆ หลายครง เชน พนกงานเสรฟอาหารในหองอาหารมหนาทตอนรบลกคา รบคาสงจากลกคา

นาคาสงไปสงอาหารและเครองดม นาอาหารและเครองดมมาเสรฟลกคา คอยดแลความเรยบรอย

เกบเงนเมอลกคาตองการจะกลบ จดโตะอาหารเพอเตรยมตอนรบลกคาคนใหม การทางาน

ของพนกงานเสรฟอาหารในหองอาหารจะทางานในลกษณะเชนนซาแลวซาอกหลาย ๆ ครง จนกวา

จะถงเวลาเลกงาน จะเหนไดวาลกษณะของงานบรการจะปฏบตงานซาแลวซาอก

หลาย ๆ ครง ซงอาจจะมความแตกตางจากงานอนๆ

5. ความเขมขนรนแรงตอความรสกของพนกงาน(Labor Intensiveness) เนองจาก

ลกษณะงานของการใหบรการพนกงานจะตองมปฏสมพนธกบลกคา ลกคามความตองการ

ทแตกตาง อปนสยทไมเหมอนกน อารมณของลกคาอาจเปลยนแปลงไปตามสงแวดลอมหรอปจจย

อน ๆ การใหบรการไมใชเรองงายทลกคาทกคนจะไดรบความพงพอใจเหมอนกน พนกงานอาจจะ

พบกบลกคาทมอารมณรายหรอลกคาทจจ จกจกสรางปญหา พนกงานใหบรการจะตองเขาใจ

ในลกษณะงานใหบรการเปนอยางดจงจะสามารถทางานในอาชพนได

6. ความไววางใจ(Trust) เนองจากลกคาหรอผใชบรการไมสามารถทราบลวงหนาได วาจะ

ไดรบบรการทดจากสถานบรการหรอไม ดงนนผใชบรการตองอาศยความเชอถอหรอความไววางใจ

12

ในสถานบรการเหลานน เชน อาจจะไดรบการบอกตอถงบรการจากเพอนหรอคนใกลชดหรออาจจะ

ไดรบรจากประสบการณโดยตรง หรออาจจะไดรบขาวสารขอมลจากแหลงอนจนเกดความไววางใจ

และตดสนใจไปใชบรการ ลกคากคาดหวงวาจะไดรบบรการทด เพราะเกดความเชอถอไวใจในสถาน

บรการดงกลาว

ฉตรยาพร เสมอใจ (2547. หนา 15-17 อางถงใน http://guru.google.co.th/guru เขาถง 2

1. บรการไมสามารถจบตองได (Intangibility) เราไมสามารถมองเหน จบตองหรอรสกถง

การบรการใดๆ กอนการซอและรบบรการได แตสามารถรบรวา บรการนนดหรอไม กตอเมอไดเขา

รบบรการนนๆ แลว ในขณะทผบรโภคสามารถมองเหน จบตองหรอพจารณาคณสมบตของสนคาได

กอนการซอ เนองจากสนคาจะมตวตนและคณสมบตทชดเจน ซงชวยใหผบรโภครบทราบขอมลจาก

สมผสประสาททง 5 ได จงทาใหผตดสนใจซอสนคาไดงายขน และงายตอกวาการตดสนใจซอบรการ

2. บรการไมสามารถแบงแยกได (Inseparability) การใหบรการและการรบบรการตอง

เกดขนพรอมๆ กน ไมสามารถแยกกระบวนการผลตและการบรโภคออกจากกนได ดงนน จงเปน

ขอจากดในดานผใหบรการทเปนบคคล และขอจากดดานเวลา ซงสามารถใหบรการไดเพยงครงละ

1 ราย พนกงาน ผใหบรการ 1 คน จงไมสามารถใหบรการแกลกคาหลายๆ รายในเวลาเดยวกนได

ในขณะทสนคาแยกกระบวนการผลต การจดจาหนาย การซอ และการบรโภคออกจากกนไดอยาง

ชดเจน

เมอ 30 มกราคม 2556) ไดกลาววาลกษณะของการบรการสามารถจาแนกออกไดเปน 5 ลกษณะ

ไดดงน

3. การบรการไมมความแนนอน (Variability) ในขณะทการผลตสนคาอาศยปจจยสาคญ

คอ วตถดบ เครองจกร และกระบวนการผลต ทสามารถเตรยมพรอม ตรวจสอบ และควบคม

คณภาพของสนคาไดงายกวา แตปจจยการใหบรการไมไดมเพยงวตถดบ เครองจกรหรอ

กระบวนการบรการ ทเหมอนกนเพยงเทานน แตอยทสวนบรการ และเกดขนเฉพาะสถานการณ

เดยวเทานนคอ เมอใหบรการและรบบรการ สวนใหญเกยวของกบบคคล ผอานอาจเคยพบ

สถานการณเหมอนกนได หรอการเลอกตดผมกบชางผมคนเดยวกน กอาจตดผมไดไมเหมอนกนใน

แตละครงเปนตน จากสถานการณตวอยางดงกลาว สามารถอธบายไดวา คณภาพของการบรการ

ขนอยกบหลายปจจย ซงสวนใหญตองอาศยความพรอมของพนกงาน หากพนกงานเกดความไม

พรอม ไมวาจะทางดานจตใจหรอรางกาย อาจสงผลถงคณภาพของการบรการไปดวย รวมถงความ

พรอมทงดานรางกายและจตใจของผรบบรการดวย ซงสงผลตอการรบรและประเมนคณภาพ



13

ของบรการเชนกน เมอเกดความรสกหรอทศนคตในทางลบ กอาจสงผลตอการประเมนคณภาพท

ลาเอยง (Bias) ดวยเชนกน

4. บรการจดทามาตรฐานไดยาก (Heterogeneous)การผลตสนคาสามารถจดทามาตรฐาน

ไดชดเจนทงรปแบบ คณภาพ และปรมาณ ซงใชเปนเกณฑในการผลต ควบคม และสามารถ

ตรวจสอบได เนองจากสามารถกาหนดปจจยตางๆ ทเกยวของในกระบวนการผลตไดชดเจน

มากกวา ในขณะทการจดเตรยมวสด อปกรณ หรอเครองมอตางๆ ทใชในการใหบรการ กลบเปน

สวนหนงทชวยใหกระบวนการบรการเกดความสะดวกและดมตวตนแตปจจยหลกทชวยในการ

ใหบรการ คอ “คน” และคณภาพการใหบรการขนอยกบทกษะ ความสามารถ และอธยาศย

ของผใหบรการแตละคน สงนเองททาใหผใหบรการทมฝมอประสบความสาเรจไดเฉพาะบคคล

ซงสงผลทาใหการแขงขนดานบรการทาไดยากกวา เนองจากขาดแคลนแรงงานทมฝมอ อกทงการ

พยายามพฒนาคณภาพของบคลากรใหเทาเทยม และขยายศกยภาพในการใหบรการ เนองจาก

การสรางมาตรฐานโดยอาศยการจดการคนใหมมาตรฐานเดยวกนเปนเรองยาก

5. บรการไมสามารถเกบไวได (Perish ability)

ประสทธ พรรณพสทธ (2540,22 อางถงใน http://guru.google.co.th/guru เขาถง 2

การใหบรการแบบเบดเสรจ (One Stop Service) คอ การใหบรการในสถานทเดยวทงหมด

ทกหนวยงานทใหบรการ ทมความสมพนธใกลชด และตองใหบรการแลวเสรจเพยงครงเดยว โดยผ

มาตดตอใชเวลานอยและเกดความพงพอใจการใหบรการแบบอตโนมต (Automatic Service) เปน

การใหบรการโดยใชเครองมอททนสมย มอปกรณเพยงพอ ทาใหเกดความสะดวกรวดเรว

ประหยดเวลา ประหยดคน

เมอ 30

มกราคม 2556) ไดกลาวถงลกษณะการใหบรการ เพอการใหบรการเกดความรวดเรว

ถกตอง ครบถวนทกขนตอน และมความเสมอภาค 2 ลกษณะ คอ

จากลกษณะของการบรการดงกลาวขางตน สรปไดวา การบรการม 6 ลกษณะ

ลกษณะแรก ความไววางใจ (Trust) เปนการบรการทผรบบรการไมทราบลวงหนาวาจะไดรบการ

ปฏบตเชนไร ลกษณะทสอง เปนสงทจบตองไมได (Intangibility) เปนบรการทไมสามารถมองและ

ไมอาจสมผสไดกอนซอลกษณะทสาม เปนลกษณะทแบงแยกออกจากกนไมได (Inseparability)

เปนการใหบรการทไมสามารถแยกตวบคคลหรออปกรณททาหนาทใหบรการได ซงเปนผลตภณฑท

เกดขนพรอม ๆ กบการบรโภคทาใหการบรการไดครงละหนงราย ลกษณะทสเปนลกษณะท

แตกตางไมคงท (Heterogeneity) เปนการบรการทลกษณะไมคงท และไมสามารถกาหนดมาตรฐาน


14

ทแนนอนได ลกษณะทหา เปนลกษณะทไมสามารถเกบรกษาได (Perish ability) บรการไมสามารถ

ผลตเกบไวไดเหมอนสนคาอน ถาความตองการมสมาเสมอการใหบรการกจะไมมปญหา หากความ

ตองการซอกบความตองการขายมปรมาณทตรงกน และลกษณะทหก เปนลกษณะทไมสามารถ

แสดงความเปนเจาของได (Non-ownership) การบรการเปนสงทจบตองไมได ทาใหผรบบรการไม

สามารถเปนเจาของไดเมอมการซอการบรการเกดขน

2.3.2 ความสาคญของการบรการ

สมชาย กจยรรยง (2536,15) ไดกลาวถงความสาคญของการบรการเปนการใหบรการท

ดและมคณภาพจากตวบคคลซงตองอาศยเทคนค กลยทธ ทกษะและความแนบเนยมตางๆ ทจะ

ทาใหชนะใจลกคา ผทมาตดตอธรกจ หรอบคคลทวไปทมาใชบรการจงถอไดวามความสาคญอยาง

ยง ในปจจบนน การใหบรการสามารถกระทาได ทงกอนและในระหวางการตดตอหรอภายหลงการ

ตดตอ โดยไดรบการบรการจากตวบคคลทกระดบภายในองคกร รวมทงผบรหารขององคกร

นนๆ การบรการทดจะเปนเครองมอชวยใหผตดตอกบองคกรธรกจเกดความเชอถอศรทธา และ

การสรางภาพลกษณซงจะมผลในการจดซอหรอบรการอนๆ ในโอกาสหนา

2.4 แนวคดเกยวกบตวกาหนดคณภาพการใหบรการ

คณภาพของการใหบรการนนมความหมายหลายประการ คอ บรการด ราคารบไดหรอ

ความพงพอใจของผซอ การบรการทมคณภาพจะประทบใจไปนาน การบรการทมคณภาพจง

เหมอนกบการใหประโยชนสข ซงมคณคาตอชวต

คณภาพของการใหบรการจงเปนมาตรการทใชว ดระดบการบรการวาด ตรงกบความ

คาดหวงของผรบบรการเพยงใด กลาวคอ ถาการบรการทคาดหวงวาจะไดรบมากกวาการบรการท

เราไดรบจรง ผลกคอ การใหบรการนนใชไมได แตถาการบรการทคาดหวงวาจะไดรบเทากบการ

บรการทเราไดรบจรงผลกคอการบรการนนนาพอใจ และถาการบรการทคาดหวงวาจะไดรบนอยกวา

การบรการทไดรบจรงผลกคอ คณภาพการบรการนนดเยยม

ผลการคนควาเกยวกบปจจยทเปนตวกาหนดคณภาพของการบรการ ซงปจจยทเปน

ตวกาหนดคณภาพของการบรการทสามารถใชไดกบการบรการทวๆ ไป ม 10 ประการ ดงตอไปน

15

1. ไวใจได หมายถง การบรการนนตองคงเสนคงวาและไววางใจ

2. ความพรอม หมายถง การบรการทพรอมทกเวลาผใหบรการมความเตมใจ

และไดเตรยมตวทจะใหบรการอยเสมอ

3. ความสามารถ หมายถง ผใหบรการตองมทกษะและความรในการบรการ

4. ความสามารถในการเขาถง หมายถง จะตองงายตอการตดตอ ไมมพธการ

ซบซอนไมเสยเวลารอคอยนาน

5. ความมอธยาศย หมายถง ความสภาพออนนอมเปนมตรและเขาใจความรสก

ของผรบบรการ

6. การสรางสมพนธ หมายถง การตดตอใหขาวสารลกคาดวยภาษาทลกคาเขาใจ

รวมทงรบฟงความคดเหนของลกคา

7. เชอถอได หมายถง การบรการนนมความซอตรง เชอถอ และไววางใจได

8. มนคงปลอดภย หมายถง การบรการจะตองไมเปนทสงสย ปราศจากความเสยง

และอนตราย

9. รจกและเขาใจลกคา หมายถง พยายามทาความเขาใจถงความตองการ

และความ คาดหวงของลกคา ใหบรการทลกคาคดวาเปนความใสใจเฉพาะตว

10. พยายามใหสงทลกคาสมผสได หมายถง เนนเปนพเศษถงสงอานวยความ

สะดวกทเปนรปธรรม บคลากร ตลอดจนสงแวดลอมตาง ๆ ทสามารถสมผสได

Aday & Andersen (1978) กลาวถงทฤษฎพนฐาน 6 ประเภท ทเกยวกบความพง

พอใจ ผมาใชบรการ และความรสกทผใชบรการไดรบจากการบรการเปนสงสาคญทจะชวยประเมน

ระบบบรการวาไดมการเขาถงผใชบรการ ความพงพอใจ 6 ประเภทนน คอ

1.ความพงพอใจตอความสะดวกทไดรบจากการบรการ ซงแยกออกเปน

1.1 การใชเวลารอคอยในสถานทบรการ

1.2 การไดรบการดแลเมอมความตองการ

1.3 ความสะดวกสบายทไดรบในสถานบรการ

2.ความพงพอใจตอการประสานงานของการบรการ ซงแยกออกเปน

2.1 การไดรบบรการทกประเภทในสถานท คอ ผใชบรการสามารถขอรบบรการ

ตามความตองการของผใชบรการ

16

2.2 ผใหบรการใหความสนใจผใชบรการ

2.3 ไดมการตดตามผลงาน

3.ความพงพอใจตอขอมลทไดรบจากบรการ

4.ความพงพอใจตออธยาศย ความสนใจของผใชบรการ ไดแก การแสดงอธยาศย

ทาทางทด เปนกนเองของการใหบรการ และความสนใจ หวงใยตอตอผใชบรการ

5.ความพงพอใจตอคณภาพของการบรการ ไดแก คณภาพของการบรการตอ

ผใชบรการ

6.ความพงพอใจตอคาใชจายเมอใชบรการ ไดแก คาใชจายตางๆ ทเกดขน

ของผใชบรการ

ศรวรรณ เสรรรตน(2541) ไดอธบายแนวคดของ Philip Kotler เกยวกบตวกาหนด

คณภาพของการบรการไวดงน ผใหบรการจะตองทาใหผลตภณฑแตกตางจากคแขง สงสาคญสง

หนงในการสรางความแตกตางของธรกจใหบรการ คอ การรกษาระดบการใหบรการทเหนอกวาค

แขงขน โดยเสนอคณภาพการใหบรการตามทลกคาไดคาดหวงไว โดยทวไปคณภาพของการบรการ

สามารถพจารณาไดจากตวกาหนดคณภาพทสาคญ ไดแก

1.ความพงพาได หมายถง ความสามรถในการปฏบตงานในลกษณะทเชอถอได

ถกตองสมาเสมอ

2.ความพรอมในการตอบสนอง หมายถง ความเตมใจทจะใหบรการและชวยเหลอ

ลกคาอยางรวดเรว

3.ความสามารถในการแขงขน หมายถง ทกษะ ความร ความสามารถทจาเปน

เพอใหการบรการเปนไปอยางมประสทธภาพ

4.ความเขาถงงาย หมายถง ความสะดวกในการตดตอ สามารถเขาพบงายไดงาย

5.การมมารยาททด หมายถง ความสภาพ ออนนอม ใหความเคารพไมถอตว

6.การตดตอสอสารทด หมายถง การตงใจฟงและเขาใจลกคา การใหขอมลทถกตอง

แกลกคา โดยใชภาษาและคาพดทลกคาสามารถเขาใจงาย

7.ความนาเชอถอ หมายถง มความนาเชอถอ สามารถไววางใจไดและมความ

ซอสตย

17

8.ความปลอดภย หมายถง การปกปองลกคา จากอนตราย ความเสยง หรอขอ

สงสยตางๆ เคารพในความลบทเปนขอมลสวนบคคลของลกคา

9.สงทส มผสได หมายถง สงอานวยความสะดวก เครองมออปกรณ รวมถง

บคลกภาพของพนกงาน

2.5 งานวจยทเกยวของ

2.5.1 งานวจยเรอง “การสารวจความพงพอใจของผใชบรการหอจดหมาย

เหต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ”

ทาการศกษาประเดนการใหบรการใน 4 ประเดน คอ ดานกระบวนการขนตอนการใหบรการ

ดานเจาหนาทผใหบรการ ดานสงอานวยความสะดวก และดานคณภาพการใหบรการ พบวาความ

พงพอใจของผใชบรการหอจดหมายเหต มศว ในภาพรวมทง 4 ประเดน อยในระดบดมาก

และสดสวนผใชบรการอนดบ 1 ไดแกนสต คดเปนรอยละ 83.54 รองลงมาคอ บคคลภายนอก

คดเปนรอยละ 11.54 และผใชบรการอนดบสดทายคอบคลากร มศว คดเปนรอยละ 2.18

เมอวเคราะหความสมพนธรายประเดน พบวา มประเดนทมนยสาคญอย 2 เรอง

ไดแก เพศของผใชบรการทแตกตางกนมผลตอความพงพอใจตอเจาหนาทผใหบรการ

แตกตางกน และ อายของผใชบรการทแตกตางกนมผลตอความพงพอใจตอกระบวนการใหบรการ

และคณภาพการใหบรการทแตกตางกน ทงนเมอวเคราะหในรายละเอยดพบวา เจาหนาทผ

ใหบรการเปนกญแจสาคญททาใหผรบบรการมความพงพอใจตอการใชบรการมากทสด

2.6 ขอมลเก ยวกบพพธภณฑและพพธภณฑภม ปญญาไทย มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ

2.6.1 ขอมลเกยวกบพพธภณฑ

ความหมายทวไปของคาวา “พพธภณฑ “ ตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน

พ.ศ. 2493 บญญตไววาหมายถง “สงของตางๆ ทรวบรวมไวเพอประโยชนในการศกษา เชน

โบราณวตถ

18

ศลปวตถ เปนตน” ในพจนานกรมฯ ป พ.ศ. 2493 น ปรากฏแคเพยงคาวา “พพธภณฑ” เทานน ยง

ไมมการบญญตคาวา “พพธภณฑสถาน” ไวแตอยางใด สวนคาวา “พพธภณฑสถาน “ นน มา

ปรากฏขนในพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 มความหมายแยกตางหากจากคาวา

พพธภณฑทยงคงใชความหมายเดมของป พ.ศ. 2493 ซงพจนานกรมฉบบป พ.ศ. 2525 นให

ความหมายของคาวาพพธภณฑสถานไววาหมายถง “สถาบนถาวรทเกบรวบรวมและแสดงสงตางๆ

ทมความสาคญดานวฒนธรรมหรอดานวทยาศาสตร โดยมความมงหมายเพอใหเปนประโยชนตอ

การศกษาเลาเรยน และกอใหเกดความเพลดเพลนใจ” ตอมาในป พ.ศ. 2542 พจนานกรม ฉบบ

ราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ไดรวมความหมายของคาวา “พพธภณฑ” และ “พพธภณฑสถาน”

เขาเปนความหมายเดยวกน หมายถง “สถานทเกบรวบรวมและแสดงสงตางๆ ทมความสาคญดาน

วฒนธรรมหรอดานวทยาศาสตร โดยมความมงหมายเพอใหเปนประโยชนตอการศกษา

และกอใหเกดความเพลดเพลนใจ

นอกจากคาวา “พพธภณฑสถาน” จะเปนคาทปรากฏในพจนานกรมแลวยงพบคาน

ในหนงสอสารานกรมไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน เลม 21 (พาย – ภกด) พ.ศ. 2530 อกดวย

ซงสารานกรมไทยไดบนทกเกยวกบพพธภณฑสถานไว ดงน “สถานทซงเกบรกษาสงของตางๆ

มกนยมเรยกสนๆ วา “พพธภณฑ” พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 ใหบทนยาม

คา “พพธภณฑ” ไววา “สงของตางๆ ทรวบรวมไวเพอประโยชนในการศกษา เชน โบราณวตถ

ศลปวตถ” และใหบทนยามคา “พพธภณฑสถาน” ไววา “สถาบนถาวรทเกบรวบรวมและแสดงสง

ตางๆ ทมความสาคญดานวฒนธรรมหรอดานวทยาศาสตร โดยมความมงหมายเพอใหเปน

ประโยชนตอการศกษาเลาเรยนและกอใหเกดความเพลดเพลนใจ” พพธภณฑสถาน หรอ

พพธภณฑ เปนศพทบญญตทตรงกบคา museum ในภาษาองกฤษ แตเดมเมอแรกตง ในรชสมย

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวไดเรยกทบศพทวา “มวเซยม” คาวา “พพธภณฑสถาน”

ไดบญญตขนในรชกาลท 7 เมอประกาศตง “พพธภณฑสถานสาหรบพระนคร” จงไดใช

พพธภณฑสถาน แทนคา มวเซยม ความหมายของ museum ในภาษาองกฤษ พจนานกรม

ภาษาองกฤษฉบบตางๆ ไดอธบายความหมายทานองเดยวกนวา เปนสถานทสะสมหรอรวบรวม

สงวนรกษาสงของซงมความสาคญ มคณคาทางศลปะ ประวตศาสตร วทยาศาสตรและธรรมชาต

วทยา เปนหลกฐานแสดงถงปรากฏการณทางธรรมชาตและอจฉรยะของมนษย

19

ในปจจบน ความหมายของ museum หรอ พพธภณฑสถาน เปนทยตยอมรบกน ตามคา

จากดความของสภาการพพธภณฑสถานระหวางชาต หรอ ICOM (International Council of

museums) ซงมสมาชกทวโลก รวมทงประเทศไทยดวย เปนองคการระหวางประเทศท UNESCO

หรอองคการการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต ไดสนบสนนใหจดตงขนตงแต

พ.ศ. 2489 ICOM ไดใหคาจากดความ museum ไวในธรรมนญทแกไขฉบบหลงสด ดงน

“พพธภณฑสถาน เปนสถาบนถาวรทไมจดหาผลประโยชน ใหบรการแกสงคม และการพฒนาของ

สงคม เปนสถานทเปดทวไปสาหรบประชาชน ทาหนาทรวบรวม สงวนรกษา คนควาวจย เผยแพร

ความร และจดแสดง โดยมงหมายเพอการคนควา ใหการศกษาและความเพลดเพลน จากวตถท

รวบรวมไวเปนหลกฐาน ในเรองมนษยและสงแวดลอม

นอกจากพพธภณฑสถานตามความหมายทกลาวขางตนแลว คาจากดความของ

พพธภณฑสถานยงรวมไปถงสถานทอนๆ ท ICOM ถอวาเปนพพธภณฑสถานดวย ไดแก

1. สถานทสงวนรกษา และหองแสดงถาวร ในหอสมดและจดหมายเหต

2. โบราณสถาน หรอแหลงอนสรณสถานทางโบราณคด ชาตพนธวทยา และธรรมชาตวทยา

อนสาวรยประวตศาสตร และสถานทซงมลกษณะหนาทเปน พพธภณฑสถาน โดยกจกรรม

และการสงวนรกษา

3. สถาบนทจดแสดงสงทมชวต เชน สวนพฤกษชาต สวนสตว สถานทแสดงสตวนา สถานท

แสดงสงมชวตตางๆ เปนตน

4. สถานทตามธรรมชาตซงเปนทสงวน

5. ศนยแสดงทางวทยาศาสตรและทองฟาจาลอง”

คาจากดความของสภาการพพธภณฑสถานระหวางประเทศ เปนทยอมรบกนทวโลก ซงให

ความเขาใจอยางชดแจงวาอะไรบางทถอวาเปนพพธภณฑสถานในความหมายปจจบน และชใหเหน

วามมากมายหลายประเภทททาหนาท และมความมงหมายอยางเดยวกน คอ รวบรวม สงวนรกษา

จดแสดงและใหความร จากสงซงมความสาคญเปนหลกฐานในเรองของมนษยและสงแวดลอม

เปนสถานทซงใหทงความรและความเพลดเพลน การสงวนรกษาและจดแสดงมใชเฉพาะวตถแต

รวมถงสงมชวตสวนสตว สวนพฤกษชาต วนอทยาน สถานทสงวนสตวนา เขตสงวนตางๆ รวมทง

แหลงอนสรณสถาน โบราณสถาน และอนสาวรย

20

ความหมายของ museum ในปจจบนจงเปนความเขาใจตามหลกการสากลสบเนองจาก

การพฒนากจการและหนาทมขอบเขตกวางขวาง มหนาทสาคญตอสงคม ในการสงวนรกษา

หลกฐานเกยวกบมนษยชาต และสงแวดลอม พพธภณฑสถานจงมทกแขนงวชา แสดงถงอจฉรยะ

ของมนษยในการสรางสรรคทงดานศลปะและการประดษฐคดคนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

แสดงถงความเปนอย วฒนธรรมของมนษยชาต และแสดงถงธรรมชาตเรองของโลก ดน หน แร

สตว พช สงอศจรรยของธรรมชาต พพธภณฑสถานไดพฒนาจากประเภททวไปเปนประเภทเฉพาะ

แขนงวชา และในแตละประเภทแขนงวชายงไดพฒนาเปนการรวบรวมและจดแสดงเฉพาะเรอง

เฉพาะเจาะจงเรองเดยว สงเดยวขนอกมากมาย กจการพพธภณฑสถานในประเทศพฒนาไดกาว

ไกลมาก

ความหมายดงเดมของ museum ในภาษาองกฤษนนมาจากคากรก มความหมายวา

เปนเทวาลยของเทพธดาทง 9 ของกรก (Temple of Muses) ซงเปนธดาของเทพเจา Zeus

และเทพ Mnenosyne ซงเปนเทพแหงความทรงจา เทพธดาทง 9 ลวนเปนเทพธดาแหงสรรพ

วทยาการแขนงตางๆ ของกรกในยคทเกด The Museum of Alexandria ทเปนเมองอะเลกซานเด

รย เมอราว 240 ปกอนพทธกาล ซงปรากฏ คาวา “Museum” ขนเปนครงแรก และไดมพฒนาการ

เรอยมาจนถงยคปจจบน ความหมายทวาเปนเทวาลยแหงสรรพวทยาการ กยงคงมความหมายอย

ในปจจบน เพราะเปนสถานทใหความร

แกผเขาชมทกประเภท ทกวย ทกระดบการศกษา ถอวาเปนสถานศกษานอกระบบ หรอ

นอกโรงเรยนทสาคญในสงคม ประวตของพพธภณฑสถานในประเทศไทยเรมขนในสมย

พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว เมอโปรดเกลาฯ ใหสรางพระทน งหลงหนงขนใน

พระบรมมหาราชวงเมอ พ.ศ. 2402 ตรงบรเวณทเปนพระทนงศวาลยมหาปราสาท ในปจจบน เพอ

ใชเปนสถานทจดแสดงศลปโบราณวตถททรงรวบรวมไว และทรงขนานนามวา “พระทนงประพาส

พพธภณฑ” คาศพทวา “พพธภณฑ” จงปรากฏขนเปน ครงแรกจากชอพระทนงน ซงจดไดวาเปน

พพธภณฑสถานสวนพระองค มไดเปดสาหรบประชาชน พพธภณฑสถานสาหรบประชาชนเกดขน

เปนครงแรกในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เมอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ

ใหจดตง พพธภณฑสถานขนทหอคอยคอเดย (ศาลาสหทยสมาคม) ในบรเวณพระบรมมหาราชวง

เรยกวา “มวเซยม” เปดเมอวนท 19 กนยายน 2417 จดเปนพพธภณฑสถานประเภททวไปมทง

ศลปวตถ โบราณวตถ สตวสตฟฟ โครงกระดก หน แร แมเหลก พระแสงปน รวมทงเครองสง

21

เครองตน เครองราชปโภค ฯลฯ และ“มวเซยม” แหงน ตอมาไดยายไปจดแสดงในพระราชวงบวร

สถานมงคล เมอ พ.ศ. 2430 เฉพาะ ในพระทนง 3 หลงดานหนา จนถงรชกาลท 7 จงไดมการ

เปลยนแปลง ปรบปรงขยายกจการครงใหญ พระราชทานพระทนงทกหลงและหมพระวมานทงหมด

ในพระราชวงบวรสถานมงคล ใหใชเปนสถานทจดแสดง สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยา

ดารงราชานภาพเมอครงทรงดารงตาแหนงนายกราชบณฑตยสภา และศาสตราจารย ยอรช เซเดส

ผ ชวย ไดดาเ นนการจดแสดงใหม เปลยนแปลงจากพพธภณฑสถานประเภททวไปเปน

พพธภณฑสถานศลปโบราณคด รวบรวมสงวนรกษาและจดแสดงศลปวตถ โบราณวตถ อนเปน

มรดกวฒนธรรมของชาต จดตงเปน “พพธภณฑสถานสาหรบพระนคร” พระบาทสมเดจพระปกเกลา

เจาอยหวไดเสดจพระราชดาเนนทรงเปดเมอวนท 10 พฤศจกายน พ.ศ. 2569 คาวา

“พพธภณฑสถาน” จงเปนศพทบญญตใชแทน “มวเซยม” ตงแตนนมา ภายหลงจากการ

เปลยนแปลงการปกครองแลว รฐบาลไดจดตง กรมศลปากรขน เมอ พ.ศ. 2476 ในพระราช

กฤษฎกาแบงสวนราชการกรมศลปากรม “กองพพธภณฑและโบราณคด” ภายหลงไดเปลยนชอเปน

“กองโบราณคด” และไดประกาศเปลยนชอ “พพธภณฑสถานสาหรบพระนคร” เปน

“พพธภณฑสถานแหงชาต พระนคร” เมอ พ.ศ. 2477 ปจจบนกจการพพธภณฑสถานแหงชาต

ขนอยกบสานกพพธภณฑสถานแหงชาต กรมศลปากร ไดขยายกจการไปทวประเทศ ทงใน

สวนกลางและสวนภมภาคมพพธภณฑสถานแหงชาตรวม 42 แหง นอกจากพพธภณฑสถาน

แหงชาตทข นอยในกรมศลปากรแลว สวนราชการอนๆ และเอกชนกไดจดตง พพธภณฑสถานอก

เปนจานวนมาก แตทกแหงจะใชชอสนๆ วา “พพธภณฑ” เชน พพธภณฑวทยาศาสตร ของกรมการ

ศกษานอกโรงเรยน พพธภณฑหนแร ของ กรมทรพยากรธรณ พพธภณฑวงสวนผกกาด ของมลนธ

พนธทพย – บรพตร เปนตน พพธภณฑสถานทกชนดทกประเภทลวนมภาระหนาทอยางเดยวกน

คอ เปนสถาบนททาหนาทเชอมโยงอดต ปจจบน และอนาคต เรมดวยการเกบรวบรวมสงวนรกษา

วตถสาคญใหดารงอยตลอดไปไมสญสลาย ทาการศกษาคนควาเรองราวของวตถทรวบรวมไว นา

ออกจดแสดงเผยแพรใหความรแกประชาชน การเคลอนไหวในวงการกจการพพธภณฑสถาน

ทวโลก ภายหลงสงครามโลกครงท 2 เปนตนมา ทาใหพพธภณฑสถานกาวหนาไปไกลมาก ไมใช

คลงเกบสมบตโบราณคราคร หรอเกบรกษาของแปลกประหลาดดงทเขาใจกนเมอศตวรรษทแลว

ปจจบนพพธภณฑสถานไดพฒนาการจดแสดงใหทนสมย ใหทงความรและความเพลดเพลน

มกจกรรมกวางขวางเปนประโยชนในการพฒนาสงคม จดเปนศนยการศกษาของชมชนทสาคญ

22

อยางยง เปนการศกษานอกระบบ และเปนสถานศกษาชวชวต ความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตร

และเทคโนโลยเปนไปโดยรวดเรวเทาใด งานของพพธภณฑสถานกจะตองกาวหนาตามใหทน

ในการทจะเกบรกษาสงทกาลงจะสญสนไป และรวบรวมสงซงประดษฐคดคนขนมาใหมไปพรอมๆ

กน พพธภณฑสถานจงเปนสถาบนการศกษาของประชาชนทกประเภท ทกวย ทสาคญยงในสงคม

ปจจบน ” ไมมกฎหมายใดใหนยามคาวาพพธภณฑไว แตมการใชคาวา พพธภณฑสถาน

ในกฎหมาย ครงแรกโดยพระราชบญญตจ ดตงพพธภณฑสถานสาหรบพระนคร พ.ศ. 2469

ซงความหมายของพพธภณฑสถานกจะเปนไปตามความหมายทวไปตามทไดกลาวมาแลวขางตน

ครนเมอประกาศใชพระราชบญญตวาดวยโบราณสถาน ศลปวตถ โบราณวตถ และการพพธภณฑ

แหงชาต พทธศกราช 2477 พระราชบญญตดงกลาวไดกาหนดนยามคาวา “พพธภณฑแหงชาต”

ไวหมายความวา “พพธภณฑสถานซงรฐมนตรจะไดประกาศในราชกจจานเบกษาวาอยในความ

ควบคมของกรมศลปากร” แตในกฎหมายปจจบนไดแกพระราชบญญตโบราณสถาน โบราณวตถ

ศลปวตถ และพพธภณฑสถานแหงชาต พ.ศ. 2504 กลบไมไดบญญตนยามคาวา “พพธภณฑ

แหงชาต” ไวอกตอไปแลว ดงนน การใชคาวาพพธภณฑหรอพพธภณฑสถานในปจจบน จงตอง

เปนไป ตามความหมายทวไป เวนแตจะมกฎหมายใดตองการความหมายเฉพาะกจะบญญตนยาม

ไวเปนพเศษ เชน พพธภณฑวทยาศาสตร พระราชกฤษฎกาจดตงองคการพพธภณฑวทยาศาสตร

แหงชาต พ.ศ. 2538 ใหความหมายของ “พพธภณฑวทยาศาสตร” ไวหมายความวา “สถานท

เกบรวบรวมวตถ จาแนกประเภทวตถ บนทกหลกฐาน สงวนรกษา และแสดงหรอจดใหมการแสดง

สงตาง ๆ ทมความสาคญดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมทงกจกรรมอน ทเกยวเนอง เพอให

ประชาชนเกดความเขาใจหรอกระตนใหเกดความเขาใจดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในอดต

ปจจบน และอนาคต”

จากความหมายของคาวาพพธภณฑหรอพพธภณฑสถานทกลาวมาทงหมดนน ปจจบน

กระทรวงวฒนธรรมของไทยสรปวา “พพธภณฑสถาน” คอ สถาบนทจดตงขนเพอรวบรวม สงวน

รกษา ศกษา คนควา วจย และจดแสดงวตถทเปนหลกฐานเกยวของกบมนษยและสงแวดลอม

ทงทางวฒนธรรมและวทยาศาสตร เพอประโยชนในการศกษา และความเพลดเพลน ใหรวมถง

หอศลปะ อนสรณสถานทางประวตศาสตร สวนสตว สวนพฤกชาต วนอทยาน สถานสตวนา และ

สถานอนๆ ทจดแสดงสงมชวต”

23

2.6.2 ขอมลเกยวกบพพธภณฑภมปญญาไทย

พพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ตงอย ณ อาคารเรอนไทยหม

ธ ทลกระหมอมแกว เปนอาคารสถาปตยกรรมเรอนไทยหมเกา ออกแบบโดย รองศาสตรภญโญ

สวรรณคร ศลปนแหงชาตสาขาสถาปตยกรรมไทย พพธภณฑภมปญญาไทย โดยมงเนนศกษา

คนควาและเผยแพร ภมปญญาไทย 9 ดาน คอ 1)ภมปญญาการศกษา 2) ภมปญญาภาษา

และวรรณกรรม 3)ภมปญญาเกษตรกรรม 4)ภมปญญาแพทยแผนไทยและสขภาวะ 5)ภมปญญา

ศลปกรรม 6)ภมปญญาวทยาศาสตรและเทคโนโลย 7)ภมปญญาอาหารไทย 8)ภมปญญางานชาง

ไทย 9)ภมปญญากฬาและการละเลนไทย

ทงน พพธภณฑภมปญญาไทย ยงมหองประทบสมเดจพระเทพรตนราชสดาสยามบรม

ราชกมาร อยบรเวณ ชน 2 ของตวอาคาร เปดใหบรการตงแต ป พ.ศ.2552 เพอเปนแหลงเรยนร

ทางภมปญญาไทย วฒนธรรมและศลปะ แกนกเรยน นสต บคลากร อาจารย และบคคลทวไปท

สนใจ โดยในปจจบนแบงการใหบรการเปน 4 สวน ไดแก

1.หองนทรรศการถาวร 9 ภมวฒนธรรม มศว ชน 2

2.หองนทรรศการหมนเวยน ชน 1

3.หองสมดวฒนธรรม ชน 2

4.บรการพนทกจกรรม ประกอบดวยลานวฒนธรรมบรเวณชน 1 และ โถงชน 2

ของอาคาร

24

บทท 3

วธการศกษาวจย

การวจยครงนเปนวจยเชงสารวจ (Servey Research) เพอหาระดบและความสมพนธของ

ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย โดยมวธการดาเนนการวจย ดงรายละเอยด

ตอไปน

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ในการศกษาครงนประชากรทเปนเปาหมายในการศกษาวจยคอ ผมาใชบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ โดยกลมตวอยางเปนนสต บคลากร และบคคลทวไป

จานวน 400 คน

ขอบเขตโครงการวจยครงนเปนการศกษาความพงพอใจของผร บบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก เทานน

3.2 ตวแปรทใชในการวจย

ตวแปรอสระ (independent variable) ไดแก ขอมลทวไป ประกอบดวย

1. เพศ 2. อาย

3. สถานะ 4. ทพก

ตวแปรตาม (dependent variable) ไดแก ความพงพอใจทมตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทยใน 4 ดาน ประกอบดวย

1. ดานสถานท 2. ดานนทรรศการ

3. ดานการบรหารจดการ 4. ดานเจาหนาทใหบรการ

25

3.3 กรอบแนวคดในการวจย

(ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย)

3.4 เครองมอทใชในการวจย

เคร อ งมอท ใช ในการเกบรวบรวมขอมล ในการศกษาครง น คอ แบบสอบถาม

(Questionniare) โดยผวจยไดทาการวเคราะหวตถประสงคในการศกษา ประกอบกบการศกษา

แนวคด ทฤษฎ ทเกยวของกบความพงพอใจ การวดความพงพอใจ การใหบรการ รวมถงเอกสารท

เกยวของ เพอหาความสมพนธทเกยวของกบวตถประสงคทกาหนด เพอสรางเปนขอคาถามท

สามารถนาผลการวเคราะหขอมลไปตอบวตถประสงคการวจยได

โดยแบบสอบถามประกอบดวย 4 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอคาถามเกยวกบขอมลสวนบคคล

เปนขอคาถามแบบสารวจรายการ (check list) มขอคาถาม 4 ขอ

ตอนท 2 ขอคาถามเกยวกบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย 4

ประเดน

เปนแบบสอบถามความพงพอใจตอการรบบรการในดานตางๆ ลกษณะคาถามเปน

ขอคาถามแบบ Rating Scale(Likert’s Scale) จานวน 5 ระดบ มขอคาถาม 40 ขอ

ขอมลสวนบคคล

- เพศ

- อาย

- สถานะ

- ทพกในจงหวดนครนายก

ความพงพอใจของผรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย

- ดานสถานท

- ดานนทรรศการ

- ดานการบรหารจดการ

- ดานเจาหนาทใหบรการ

26

ตอนท 3 เหตผลในการเขาใชบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

เปนขอคาถามแบบสารวจรายการ (check list) มขอคาถาม 1 ขอ

ตอนท 4 ขอเสนอแนะและความคดเหนเพมเตมอนๆ ทมตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทยเปนคาถามปลายเปด

3.5 การเกบรวบรวมขอมล

โครงการศกษาครงนใชวธการวจยเชงปรมาณ โดยใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวม

ขอมล โดยมวธการเกบขอมล ดงน

3.5.1. ผวจยใชการลงพนท ณ พพธภณฑภมปญญาไทยเพอเกบขอมลดวยตนเอง

ตงแตวนท 5 มกราคม – 5 กมภาพนธ 2556 เปนเวลา 1 เดอน

3.5.2. ผวจ ยนาแบบสอบถามทไดกลบมาตรวจสอบความครบถวนสมบรณ

หากมขอผดพลาดจะทาการเกบขอมลใหมเพอใหไดขอมลทครบถวนและสมบรณกอนนาขอมลไป

วเคราะหประมวลผล

27

3.6 การวเคราะหขอมล

เมอรวบรวมและตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทไดมาทงหมด ผวจ ย

นาแบบสอบถามมาวเคราะห แลวนาไปประมวลผลทางสถต เพอหาความสมพนธของขอมล

1. ตรวจสอบความสมบรณและความถกตองของแบบสอบถามหลงจากดาเนนการเกบ

รวบรวมขอมล

2. บนทกขอมลทเปนรหสลงในแบบบนทกขอมลตามลาดบ

3. ตรวจสอบความถกตองของขอมล

4. ประมวลผลขอมลตามจดมงหมายของการวจย

การประมวลขอมลตามจดมงหมายของการศกษา ใชสถตในการวเคราะหขอมล ดงน

1.สถตพรรณนา(descriptive statistics) ใชเปนสถตเบองตนในการอภปรายผล

โดยใน แบบสอบถามตอนท 1 และ 3 วเคราะหดวยการใชควาความถ(frequency) คารอยละ

(percentage) แบบสอบถามตอนท 2 วเคราะหดวยการใชคาเฉลย(mean) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน(standard deviation) และแบบสอบถามตอนท 4 วเคราะห โดยการนามาจดระเบยบ

ในลกษณะความถ(frequency)

เกณฑในการวเคราะหหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน เพอแปลความหมาย ผวจย

ไดกาหนดชวงคะแนน ดงน

คาเฉลยระหวาง 4.21-5.00 หมายความวา มความพงพอใจระดบมากทสด

คาเฉลยระหวาง 3.41-4.20 หมายความวา มความพงพอใจระดบมาก

คาเฉลยระหวาง 2.61-3.40 หมายความวา มความพงพอใจระดบปานกลาง

คาเฉลยระหวาง 1.81-2.60 หมายความวา มความพงพอใจระดบนอย

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.80 หมายความวา มความพงพอใจระดบนอยทสด

2. สถตอนมาน(inferential statistics) ใชเปนสถตในการทดสอบสมมตฐานเปรยบเทยบ

ความแตกตาง โดยใชสถต f-test และ ANOVAในการทดสอบคาความแตกตางของคาเฉลย

ในประชากรมากกวา 2 กลม

บทท 4

ผลการวจย

การศกษาเรองความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย เปนการศกษา

เชงสารวจ(Survey research) รวบรวมขอมลทไดรบจากแบบสอบถาม (Questionnaire) ใชกลม

ตวอยาง คอ ผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย จานวน 400 ตวอยาง

สาหรบการวเคราะหใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic) เพออธบายผลการศกษา

ไดแก การแจงความถ รอยละ คาเฉลย และ คาเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

(Quantitative Analysis) ทาการทดสอบความแตกตางโดยใชสถตแบบ T – test , F – Test

และทดสอบคาเฉลยความแตกตางรายคโดยวธ LSD ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.05 โดยม

สญลกษณยอดงตอไปน

n แทน จานวนผตอบแบบสอบถามทเปนกลมตวอยาง

X แทน คาเฉลย

S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

t แทน คาสถตทใชพจารณา t - Distribution

F. แทน คาสถตทดสอบอยางมนยสาคญทางสถตแบบ F – test

Sig. แทน คาความนาจะเปน (probability) สาหรบบอกนยสาคญทางสถต

* แทน ผลทดสอบอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

Ho

H

แทน Null Hypothesis หรอ สมมตฐานหลก

1

แทน Alternative Hypothesis หรอ สมมตฐานรอง

29

4.1 การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล และการแปลผลการวเคราะหขอมลของการวจยครงน

ผวจยไดวเคราะหและนาเสนอในรปแบบตารางประกอบคาอธบายโดยเรยงลาดบ เปน 4 สวน

ดงตอไปน

สวนท 1 ผลการวเคราะหปจจยลกษณะสวนบคคล

สวนท 2 ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

สวนท 3 เหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สวนท 4 การทดสอบสมมตฐาน

30

สวนท 1 ผลการวเคราะหปจจยลกษณะสวนบคคล

แสดงผลการศกษาปจจยลกษณะสวนบคคล ไดแก เพศ อาย อาชพ และ ทพกอาศย

มผลการศกษาดงน

ตารางท 1 แสดงจานวนและรอยละดานลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง

ลกษณะสวนบคคล จานวน รอยละ

เพศ ชาย 110 27.5

หญง 290 72.5

รวม 400 100.0

อาย ตากวา 20 ป 277 69.3

อาย 20 - 30 ป 70 17.5

อาย 31 - 40 ป 30 7.5

อาย 41 - 60 ป 19 4.7

มากกวา 60 ป 4 1.0

รวม 400 100.0

สถานะ นสต มศว. 283 70.7

บคลากร มศว. 57 14.3

นสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน 9 2.3

บคคลภายนอก มศว. 51 12.7

รวม 400 100.0

ทพก อาเภอเมอง 10 2.5

อาเภอองครกษ 366 91.5

อาเภอบานนา 9 2.3

อาเภอปากพล 5 1.3

นอกจงหวดนครนายก 10 2.4

รวม 400 100.0

ผลการศกษาลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง จานวน 400 คน ในดานเพศ พบวา เปน

เพศหญง จานวน 290 คน คดเปน รอยละ 72.5 และ เพศชาย จานวน 110 คน คดเปน รอยละ 27.5

ในดานอาย พบวา มอาย ตากวา 20 ป จานวน 277 คน คดเปน รอยละ 69.3 รองลงมา อาย 20 –

31

30 ป จานวน 70 คน คดเปน รอยละ 17.5 และ อาย 31 – 40 ป จานวน 30 คน คดเปน รอยละ 7.5

สวนนอย อาย 41 – 60 ป จานวน 19 คน คดเปน รอยละ 4.7 นอยสด อายมากกวา 60 ป จานวน

4 คน คดเปน รอยละ 1.0 ในดานสถานะบคลากร พบวา เปน นสต มศว. จานวน 283 คน คดเปน

รอยละ 70.7 รองลงมา บคลากร มศว. จานวน 57 คน คดเปน รอยละ 14.3 และ บคคลภายนอก

มศว. จานวน 51 คน คดเปน รอยละ 12.7 นอยสด นสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน จานวน 9

คน คดเปน รอยละ 2.3 ในดานทพก พบวา พกในอาเภอองครกษ มากทสด จานวน 366 คน คด

เปน รอยละ 91.5 รองลงมา อาเภอเมอง และ นอกจงหวดนครนายก จานวน 10 คน คดเปน รอยละ

2.4 และ อาเภอบานนา จานวน 9 คน คดเปน รอยละ 2.3 นอยสด อาเภอปากพล จานวน 5 คน คด

เปน รอยละ 1.3

สวนท 2 ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

แสดงผลการศกษาความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ไดแก ดาน

ทตงและอาคาร, ดานนทรรศการและการใหการศกษา, ดานการบรหารการจดการและ ดาน

เจาหนาทพพธภณฑ มผลการศกษาดงน

ตารางท 2 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย ในภาพรวม

( n=400 )

ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย x SD. แปลคา อนดบ

ดานทต งและอาคาร 4.37 0.41 มากทสด 2

ดานนทรรศการและการใหการศกษา 4.15 0.37 มาก 3

ดานการบรหารการจดการ 3.74 0.40 มาก 4

ดานเจาหนาทพพธภณฑ 4.44 0.37 มากทสด 1

ภาพรวม 4.18 0.30 มาก

ผลการศกษา ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในภาพรวม พบวา

มความพงพอใจในระดบมาก มคาเฉลย 4.17 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.30 ในรายดาน พบวา ม

ความพงพอใจในระดบมากทสด จานวน 2 ดาน คอ ดานเจาหนาทพพธภณฑ รองลงมา ดานทต ง

และอาคาร และ มความพงพอใจในระดบมาก จานวน 2 ดาน ไดแก ดานนทรรศการและการให

การศกษา และ ดานการบรหารการจดการ ตามลาดบ ดงตาราง ท 3 - 6

32


ภมปญญาไทย ดานทตงและอาคาร

( n=400 )

ดานทต งและอาคาร x SD. แปลคา

ขนาดสถานทกวางขวาง 4.31 0.49 มากทสด

สามารถเดนทางเขาถงไดสะดวก 4.41 0.57 มากทสด

มความรมรนเงยบสงบ 4.44 0.57 มากทสด

ตวอาคารมความสวยงามดงดดใหเขาชม 4.48 0.61 มากทสด

มแผนผงและปายสอความหมายและบอกทางทชดเจน 4.21 0.75 มากทสด

ภาพรวม 4.37 0.41 มากทสด

ผลการศกษา ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร

ในภาพรวม พบวา มความพงพอใจในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.37 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.41

ในรายดาน พบวา มความพงพอใจในระดบมากทสด ทง 5 ดาน โดยสงสด คอ ตวอาคารมความ

สวยงามดงดดใหเขาชม มคาเฉลย 4.48 รองลงมา มความรมรนเงยบสงบ ( x = 4.44) , สามารถ

เดนทางเขาถงไดสะดวก ( x = 4.41), ขนาดสถานทกวางขวาง ( x = 4.31) และ มแผนผงและ

ปายสอความหมายและบอกทางทชดเจน ( x = 4.21) ตามลาดบ

33


ภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา

( n=400 )

ดานนทรรศการและการใหการศกษา x SD. แปลคา

ความโดดเดนและดงดดใจของวตถทจดแสดง 4.28 0.63 มากทสด

การสรางสภาพแวดลอมและบรรยากาศของหองจดแสดงใหเกด 4.01 0.76 มาก

การใหเรองราว ความร ของวตถทจดแสดงมความเหมาะสมกบ

ผเขาชมทกกลม

4.06 0.57 มาก

เรองราว ความรของวตถทจดแสดงมความสมบรณของเนอหา

และเขาใจงาย

4.23 0.66 มากทสด

เทคนค วธการ และความหลากหลายในการนาเสนอเรองราว

ความรของวตถทจดแสดง

4.12 0.60 มาก

ความสมพนธและความตอเนองของการจดแสดง 4.20 0.64 มาก

การรกษาความปลอดภยแกวตถทจดแสดง 4.29 0.65 มากทสด

เสนทางการเดนชมพพธภณฑมความสะดวก ปลอดภย 4.36 0.59 มากทสด

ความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของหองจดแสดง 4.33 0.63 มากทสด

ความนาสนใจของนทรรศการ 4.11 0.68 มาก

กจกรรมอนๆ ทสงเสรมการศกษาเรยนร เชน การแสดงสด การ

ใหทดลองปฏบตการ การจบตองวตถ การจด Event เปนตน

3.58 0.87 มาก

ประสบการณและความรในภาพรวมของการเขาชมนทรรศการ 4.30 0.60 มากทสด


ผลการศกษา ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการ

และการใหการศกษา ในภาพรวม พบวา มความพงพอใจในระดบมาก มคาเฉลย 4.15 คาเบยงเบน

มาตรฐาน 0.37 ในรายดาน พบวา มความพงพอใจในระดบมากทสด จานวน 5 ดาน โดยสงสด

คอ เสนทางการเดนชมพพธภณฑมความสะดวก ปลอดภย มคาเฉลย 4.36 รองลงมา ความสะอาด

และความเปนระเบยบเรยบรอยของหองจดแสดง ( x = 4.33) , ประสบการณและความรใน

ภาพรวมของการเขาชมนทรรศการ( x =4.30), การรกษาความปลอดภยแกวตถทจดแสดง( x=4.29),ความโดดเดนและดงดดใจของวตถทจดแสดง( x =4.28), และเรองราวความรของวตถทจด

แสดงมความสมบรณของเนอหาและเขาใจงาย ( x =4.23) และมผลการศกษา พบวา มความพง

พอใจในระดบมาก จานวน 6 ดาน ไดแก ความสมพนธและความตอเนองของการจดแสดง( x=4.20),เทคนค วธการ และความหลากหลายในการนาเสนอเรองราวความรของวตถทจดแสดง( x

34

=4.12),ความนาสนใจของนทรรศการ( x =4.11), การใหเรองราว ความร ของวตถทจดแสดง ม

ความเหมาะสมกบผเขาชมทกกลม( x =4.06), การสรางสภาพแวดลอมและบรรยากาศของหองจด

แสดงใหเกด( x =4.01) และกจกรรมอนๆ ทสงเสรมการศกษาเรยนร เชน การแสดงสด การให

ทดลองปฏบตการ การจบตองวตถ การจด Event เปนตน ( x =3.58)


ภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ

( n=400 )

ดานการบรหารการจดการ x SD. แปลคา

การลาดบผเขาชมสวนตางๆ ในพพธภณฑ 4.28 0.55 มากทสด

ความหนาแนนของผเขาชม 3.93 1.22 มาก

ความสะดวก รวดเรว ในการตดตอเขาชม 4.18 0.77 มาก

การใหคาแนะนาเกยวกบการเขาชมและการปฏบตตวในการเขาชม 4.35 0.64 มากทสด

ความเหมาะสมของคาเขาชม (พพธภณฑภมปญญาไทยเขาชมฟร) 4.88 0.34 มากทสด

การรกษาความปลอดภยแกผเขาชม 4.37 0.59 มากทสด

ขอมล ขาวสาร เกยวกบพพธภณฑ 3.89 0.78 มาก

เอกสาร แผนพบ ขอมลทผเขาชมใชประกอบการเขาชมพพธภณฑ 3.42 0.89 มาก

จดพกผอน 3.94 0.71 มาก

จดนดพบ 3.97 0.77 มาก

จดจาหนายของทระลก หนงสอ ฯลฯ 2.04 0.94 นอย

สงอานวยความสะดวกสาหรบผพการ 2.86 1.02 ปานกลาง

หองนา 4.07 0.67 มาก

ถงขยะ 4.21 0.70 มากทสด

โทรศพทสาธารณะ 2.35 1.01 นอย

สญญาณอนเตอรเนต (WIFI) 2.73 0.96 ปานกลาง

สถานทจอดรถ 3.84 0.79 มาก

ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยโดยรวม 4.07 0.65 มาก


ผลการศกษา ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการ

จดการ ในภาพรวม พบวา มความพงพอใจในระดบมาก มคาเฉลย 3.74 คาเบยงเบนมาตรฐาน

0.40 ในรายดาน พบวา มความพงพอใจในระดบมากทสด จานวน 5 ดาน โดยสงสด คอ ความ

35

เหมาะสมของคาเขาชม (พพธภณฑภมปญญาไทยเขาชมฟร) มคาเฉลย 4.88 รองลงมา การรกษา

ความปลอดภยแกผเขาชม( x =4.37),การใหคาแนะนาเกยวกบการเขาชมและการปฏบตตวในการ

เขาชม( x =4.35),การลาดบผเขาชมสวนตางๆ ในพพธภณฑ( x =4.28) และ ถงขยะ ( x =4.21)

และ มความพงพอใจในระดบมาก จานวน 9 ดาน ไดแก ความสะดวก รวดเรว ในการตดตอเขาชม (

x =4.18), หองนา ( x =4.07),ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยโดยรวม(

x =4.07),จดนดพบ ( x =3.97),จดพกผอน ( x =3.94), ความหนาแนนของผเขาชม ( x=3.93),ขอมล ขาวสาร เกยวกบพพธภณฑ ( x =3.89),สถานทจอดรถ( x =3.84) และเอกสาร

แผนพบ ขอมลทผเขาชมใชประกอบการเขาชมพพธภณฑ( x =3.42) และ มความพงพอใจในระดบ

ปานกลาง จานวน 2 ดาน ไดแก สงอานวยความสะดวกสาหรบผพการ ( x =2.86) และ สญญาณ

อนเตอรเนต (WIFI) ( x =2.73) และ มความพงพอใจในระดบนอย จานวน 2 ดาน ไดแก โทรศพท

สาธารณะ ( x =2.35) และ นอยสด จดจาหนายของทระลก หนงสอ ฯลฯ( x =2.04)


ภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ

( n=400 )

ดานเจาหนาทพพธภณฑ x SD. แปลคา

มอธยาศยไมตรทดตอผเขาชม 4.37 0.61 มากทสด

มบคลกภาพทเหมาะสมแกการบรการ 4.43 0.58 มากทสด

มความเอาใจใสในการบรการแกผเขาชม 4.42 0.58 มากทสด

มความสามารถในการถายทอดความรเกยวกบพพธภณฑแก

ผเขาชม

4.50 0.52 มากทสด

ความพงพอใจในภาพรวมตอเจาหนาทพพธภณฑ 4.47 0.56 มากทสด

ภาพรวม 4.44 0.37 มากทสด

ผลการศกษา ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาท

พพธภณฑในภาพรวม พบวา มความพงพอใจในระดบมากทสด มคาเฉลย 4.44 คาเบยงเบน

มาตรฐาน 0.37 ในรายดาน พบวา มความพงพอใจในระดบมากทสด ทง 5 ดาน โดยสงสด คอ

มความสามารถในการถายทอดความรเกยวกบพพธภณฑแกผเขาชม มคาเฉลย 4.50 รองลงมา

ความพงพอใจในภาพรวมตอเจาหนาทพพธภณฑ ( x = 4.47) , มบคลกภาพทเหมาะสมแกการ

บรการ ( x = 4.43), มความเอาใจใสในการบรการแกผเขาชม ( x = 4.43) และ มอธยาศย

ไมตรทดตอผเขาชม ( x = 4.37) ตามลาดบ

36

สวนท 3 เหตผลในการเ ขาชมพพธภณฑภม ปญญาไทย มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ

ตารางท 7 เหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

(ตอบมากกวา 1 ขอ)

เหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย จานวน รอยละ

เปนกจกรรมสวนหนงของรายวชาทศกษา 365 32.2

มความสนใจดานภมปญญาไทยและศลปวฒนธรรม 197 17.4

มคนแนะนา 224 19.6

ตองการขอมลดานภมปญญาไทยและศลปวฒนธรรม 256 22.6

อนๆ เพอทองเทยว พกผอน 93 8.2

รวม 100.0

ผลการศกษา พบวา กล มตวอยางมเหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มากทสด คอ เปนกจกรรมสวนหนงของรายวชาทศกษา จานวน

365 คน คดเปน รอยละ 32.2 รองลงมา ตองการขอมลดานภมปญญาไทยและศลปวฒนธรรม

จานวน 256 คน คดเปน รอยละ 22.6 และ มคนแนะนา จานวน 224 คน คดเปน รอยละ 19.6 , ม

ความสนใจดานภมปญญาไทยและศลปวฒนธรรม จานวน 197 คน คดเปน รอยละ 17.4 นอยสด

อนๆ เพอทองเทยว พกผอน จานวน 93 คน คดเปน รอยละ 8.2

สวนท 4 การทดสอบสมมตฐาน

37

สมมตฐานท 1 ปจจยลกษณะสวนบคคลทตางกนมผลตอความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย แตกตางกน

H0

H

= ปจจยลกษณะสวนบคคลทตางกนมผลตอความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย แตกตางกน

1

= ปจจยลกษณะสวนบคคลทตางกนมผลตอความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย ไมแตกตางกน

สมมตฐานยอยท 1.1 ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานเพศ ทตางกนมผลตอความพงพอใจตอ

การรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย แตกตางกน

ตารางท 8 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานเพศ กบความพง

พอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

( n=400 )

ความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย เพศ N x SD. t. Sig.

ดานทต งและอาคาร

ชาย 110 4.18 0.46 -5.444 0.000*

หญง 290 4.44 0.36

รวม 400 4.37 0.41

ดานนทรรศการและการใหการศกษา

ชาย 110 4.04 0.43 -3.536 0.001*

หญง 290 4.20 0.34

รวม 400 4.15 0.37

ดานการบรหารการจดการ

ชาย 110 3.63 0.42 -3.385 0.001*

หญง 290 3.78 0.39

รวม 400 3.74 0.40

ดานเจาหนาทพพธภณฑ ชาย 110 4.32 0.40 -3.975 0.000*

หญง 290 4.48 0.36

รวม 400 4.44 0.37

ภาพรวม ชาย 110 4.04 0.32 -5.351 0.000*

หญง 290 4.23 0.27

รวม 400 4.18 0.30

* ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.05

38

ผลการทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานเพศ กบความพงพอใจ

ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในรายดาน พบวา มคา Sig. < 0.05 ทง 4 ดาน ไดแก

ดานทตงและอาคาร, ดานนทรรศการและการใหการศกษา, ดานการบรหารการจดการและ ดาน

เจาหนาทพพธภณฑ

ทดสอบในภาพรวม พบวา คา Sig. < 0.05 สรปผลการทดสอบ ไดวา เปนการยอมรบ H1

หรอ ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานเพศ ทตางกนมผลตอความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย แตกตางกน โดยผใชบรการเพศหญง จะมความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย สงกวา ผใชบรการเพศชาย ระดบนยสาคญทางสถตท 0.05

สมมตฐานยอยท 1.2 ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย ทตางกนมผลตอความพงพอใจตอ

การรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย แตกตางกน

ตารางท 9 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย กบความพง

พอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

( n=400 )



แหลงความ

แปรปรวน

ผลรวมของ

กาลงสองของ

คาเบยงเบน

องศา

อสระ

คาเฉลยความ

เบยงเบน

กาลงสอง

F Sig.


ระหวางกลม 4.099 4 1.025 6.584 0.000*

ภายในกลม 61.489 395 0.156

รวม 65.588 399

ดานนทรรศการและการให

การศกษา ระหวางกลม 3.609 4 0.902 6.834 0.000*

ภายในกลม 52.144 395 0.132

รวม 55.753 399

ดานการบรหารการจดการ ระหวางกลม 4.191 4 1.048 6.894 0.000*

ภายในกลม 60.030 395 0.152

รวม 64.221 399

39

ตารางท 9 (ตอ)

( n=400 )








องศา

อสระ




F Sig.

ดานเจาหนาทพพธภณฑ ระหวางกลม 5.463 4 1.366 10.655 0.000*

ภายในกลม 50.629 395 0.128

รวม 56.092 399

ภาพรวม ระหวางกลม 4.163 4 1.041 13.102 0.000*

ภายในกลม 31.374 395 0.079

รวม 35.537 399


ผลการทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย กบความพงพอใจ

ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในรายดาน พบวา มคา Sig. < 0.05 ทง 4 ดาน ไดแก

ดานทตงและอาคาร, ดานนทรรศการและการใหการศกษา, ดานการบรหารการจดการและ ดาน

เจาหนาทพพธภณฑ

ทดสอบในภาพรวม พบวา คา Sig. < 0.05 สรปผลการทดสอบ ไดวา เปนการยอมรบ H1

หรอ ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย ทตางกนมผลตอความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทยแตกตางกน ระดบนยสาคญทางสถตท 0.05 ดงนนจงนามาทดสอบคาเฉลยความ

แตกตางรายคโดยวธ LSD เปนรายดาน ดงตารางท 10 – 14

40

ตารางท 10 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย กบ

ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานทตงและอาคาร

( n=400 )


x

ตากวา

20 ป

อาย

20 - 30 ป

อาย

31 - 40 ป

อาย

41 - 60 ป

มากกวา

60 ป

4.33 4.32 4.49 4.68 4.45

ตากวา 20 ป 4.33 -0.01 0.16* 0.35* 0.12

อาย 20 - 30 ป 4.32 0.17* 0.35* 0.13

อาย 31 - 40 ป 4.49 0.19* -0.04

อาย 41 - 60 ป 4.68 -0.23*

มากกวา 60 ป 4.45


ผลทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานอาย กบความพงพอใจ

ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานทตงและอาคาร ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.05

พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 4 ค ไดแก

1) ผใชบรการอายตากวา 20 ปมความคดเหนตอความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร ตากวา ผใชบรการ อาย 31 – 40 ป และ อาย 41 – 60 ป

2) ผใชบรการอาย 20 - 30 ปมความคดเหนตอความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร ตากวา ผใชบรการ อาย 31 – 40 ป และ อาย 41 – 60 ป

3) ผใชบรการอาย 31 – 40 ป มความคดเหนตอความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑ

ภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร ตากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป


ภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร สงกวา ผใชบรการมากกวา 60 ป

41


ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการให

การศกษา

( n=400 )

ดานนทรรศการและการ

ใหการศกษา

x

ตากวา

20 ป

อาย

20 - 30 ป

อาย

31 - 40 ป

อาย

41 - 60 ป

มากกวา

60 ป

4.12 4.12 4.18 4.47 4.29

ตากวา 20 ป 4.12 0.01 0.06 0.35* 0.17*

อาย 20 - 30 ป 4.12 0.05 0.34* 0.17*

อาย 31 - 40 ป 4.18 0.29* 0.12

อาย 41 - 60 ป 4.47 -0.17*




ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา ทระดบนยสาคญ

ทางสถตท 0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 4 ค ไดแก


ภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา ต ากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป

และมากกวา 60 ป


ภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา ต ากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป

และมากกวา 60 ป


ภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา ตากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป


ภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา สงกวา ผใชบรการมากกวา 60 ป

42


ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ

( n=400 )

ดานการบรหารการ

จดการ

x

ตากวา

20 ป

อาย

20 - 30 ป

อาย

31 - 40 ป

อาย

41 - 60 ป

มากกวา

60 ป

3.69 3.75 3.81 4.07 3.72

ตากวา 20 ป 3.69 0.05 0.11 0.38* 0.03

อาย 20 - 30 ป 3.75 0.06 0.32* -0.03

อาย 31 - 40 ป 3.81 0.26* -0.08

อาย 41 - 60 ป 4.07 -0.35*




ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ ทระดบนยสาคญทางสถตท

0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 4 ค ไดแก


ภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ ตากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป






ภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ สงกวา ผใชบรการมากกวา 60 ป

43


กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ

( n=400 )

ดานเจาหนาท

พพธภณฑ

x

ตากวา

20 ป

อาย

20 - 30 ป

อาย

31 - 40 ป

อาย

41 - 60 ป

มากกวา

60 ป

4.37 4.46 4.58 4.78 4.45

ตากวา 20 ป 4.37 0.09 0.20* 0.40* 0.08

อาย 20 - 30 ป 4.46 0.12 0.32* -0.01

อาย 31 - 40 ป 4.58 0.20* -0.13

อาย 41 - 60 ป 4.78 -0.33*




ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ ทระดบนยสาคญทางสถตท

0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 4 ค ไดแก


ภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ ตากวา ผใชบรการ 31 – 40 ป และ อาย 41 – 60 ป


ภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ ตากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป


ภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ ตากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป


ภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ สงกวา ผใชบรการมากกวา 60 ป

44


กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยในภาพรวม

( n=400 )

ความพงพอใจตอการรบ

บรการพพธภณฑภม

ปญญาไทย ในภาพรวม

x

ตากวา

20 ป

อาย

20 - 30 ป

อาย

31 - 40 ป

อาย

41 - 60 ป

มากกวา

60 ป

4.13 4.16 4.26 4.50 4.23

ตากวา 20 ป 4.13 0.04 0.13 0.37* 0.10

อาย 20 - 30 ป 4.16 0.10 0.33* 0.07

อาย 31 - 40 ป 4.26 0.24* -0.03

อาย 41 - 60 ป 4.50 -0.27*




ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในภาพรวม ทระดบนยสาคญทางสถตท 0.05 พบวา ม

คาเฉลยความแตกตางกน จานวน 4 ค ไดแก


ภมปญญาไทย ในภาพรวม ตากวา ผใชบรการ อาย 41 – 60 ป






ภมปญญาไทย ในภาพรวม สงกวา ผใชบรการมากกวา 60 ป

45

สมมตฐานยอยท 1.3 ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร ทตางกนมผลตอความ

พงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทยแตกตางกน

ตารางท 15 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร


( n=400 )








องศา

อสระ

ค าเฉลยความ



F Sig.


ระหวางกลม 2.806 3 0.935 5.899 0.001*

ภายในกลม 62.782 396 0.159

รวม 65.588 399


การศกษา ระหวางกลม 3.048 3 1.016 7.634 0.000*

ภายในกลม 52.705 396 0.133

รวม 55.753 399

ดานการบรหารการจดการ ระหวางกลม 5.432 3 1.811 12.197 0.000*

ภายในกลม 58.788 396 0.148

รวม 64.221 399

ดานเจาหนาทพพธภณฑ ระหวางกลม 7.523 3 2.508 20.446 0.000*

ภายในกลม 48.569 396 0.123

รวม 56.092 399

ภาพรวม ระหวางกลม 3.824 3 1.275 15.918 0.000*

ภายในกลม 31.713 396 0.080

รวม 35.537 399


ผลการทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร

กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในรายดาน พบวา มคา Sig. < 0.05

ทง 4 ดาน ไดแก ดานทตงและอาคาร, ดานนทรรศการและการใหการศกษา, ดานการบรหารการ

จดการและ ดานเจาหนาทพพธภณฑ

46

ทดสอบในภาพรวม พบวา คา Sig. < 0.05 สรปผลการทดสอบ ไดวา เปนการยอมรบ

H1

หรอ ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร ทตางกนมผลตอความพงพอใจตอการรบ

บรการพพธภณฑภมปญญาไทย แตกตางกน ระดบนยสาคญทางสถตท 0.05 ดงนนจงนามา

ทดสอบคาเฉลยความแตกตางรายคโดยวธ LSD เปนรายดาน ดงตารางท 16 – 20

ตารางท 16 ทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะ

บคลากร กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานทตงและอาคาร

( n=400 )

ดานทต งและอาคาร x

นสต

มศว.

บคลากร

มศว.

นสต/นกศกษา

สถาบน

การศกษาอน

บคคล

ภายนอก

มศว.

4.34 4.57 4.24 4.33

นสต มศว 4.34 0.23* -0.10 -0.01

บคลากร มศว. 4.57 -0.33* -0.24*

นสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน 4.24 0.08

บคคลภายนอก มศว. 4.33


ผลทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร กบ

ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร ทระดบนยสาคญทาง

สถตท 0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 2 ค ไดแก

1) ผใชบรการเปน นสต มศว จะมความคดเหนตอความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย ดานทต งและอาคาร ตากวา ผใชบรการ เปน บคลากร มศว.

2) ผใชบรการเปน บคลากร มศว จะมความคดเหนตอความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย ดานทตงและอาคาร สงกวา ผใชบรการ เปนนสต/นกศกษา

สถาบนการศกษาอน และ บคคลภายนอก มศว

47


บคลากร กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการ


( n=400 )

ดานนทรรศการและการใหการศกษา x

นสต

มศว.

บคลากร

มศว.


สถาบน


บคคล

ภายนอก

มศว.

4.12 4.33 3.90 4.21

นสต มศว. 4.12 0.22* -0.22* 0.10

บคลากร มศว. 4.33 -0.44* -0.12

นสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน 3.90 0.31*



ผลทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร กบ

ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา ท

ระดบนยสาคญทางสถตท 0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 3 ค ไดแก


พพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา ตากวา ผใชบรการ เปน บคลากร

มศว. และ สงกวา ผใชบรการ เปนนสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน


พพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา สงกวา ผใชบรการ เปนนสต/

นกศกษาสถาบนการศกษาอน

3) ผใชบรการเปน นสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน จะมความคดเหนตอความพงพอใจ

ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานนทรรศการและการใหการศกษา ตากวา ผใชบรการ

เปนบคคลภายนอก มศว

48


บคลากรกบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการ

จดการ

( n=400 )

ดานการบรหารการจดการ x

นสต

มศว.

บคลากร

มศว.


สถาบน


บคคล

ภายนอก

มศว.

3.71 3.95 3.21 3.79

นสต มศว. 3.71 0.24* -0.50* 0.08

บคลากร มศว. 3.95 -0.74* -0.17




ผลทดสอบความแตกตางรายคระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานะบคลากร

กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ ทระดบ

นยสาคญทางสถตท 0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 3 ค ไดแก


พพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ ตากวา ผใชบรการ เปน บคลากร มศว

และ สงกวา ผใชบรการ เปนนสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน


พพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ สงกวา ผใชบรการ เปนนสต/นกศกษา

สถาบนการศกษาอน


ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานการบรหารการจดการ ตากวา ผใชบรการ


49


บคลากรกบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาท

พพธภณฑ

( n=400 )

ดานเจาหนาทพพธภณฑ x

นสต

มศว.

บคลากร

มศว.


สถาบน


บคคล

ภายนอก

มศว.

4.36 4.64 4.22 4.68

นสต มศว. 4.36 0.28* -0.14 0.32*

บคลากร มศว. 4.64 -0.42* 0.04





กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ ทระดบ

นยสาคญทางสถตท 0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 3 ค ไดแก


พพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ ตากวา ผใชบรการ เปน บคลากร มศว

และบคคลภายนอก มศว

2) ผใชบรการเปน บคลากร มศว. จะมความคดเหนตอความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ สงกวา ผใชบรการ เปนนสต/นกศกษา

สถาบนการศกษาอน


ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ดานเจาหนาทพพธภณฑ ตากวา ผใชบรการ


50


บคลากรกบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในภาพรวม

( n=400 )



ในภาพรวม

x นสต

มศว.

บคลากร

มศว.


สถาบน


บคคล

ภายนอก

มศว.

4.13 4.37 3.89 4.25

นสต มศว. 4.13 0.24* -0.24* 0.12

บคลากร มศว. 4.37 -0.48* -0.12





กบความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในภาพรวม ทระดบนยสาคญทางสถต

ท 0.05 พบวา มคาเฉลยความแตกตางกน จานวน 3 ค ไดแก


พพธภณฑภมปญญาไทย ในภาพรวม ตากวา ผใชบรการ เปน บคลากร มศว และ สงกวา

ผใชบรการทเปนบคคลภายนอก มศว


พพธภณฑภมปญญาไทย ในภาพรวม สงกวา ผใชบรการ เปนนสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน


ตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในภาพรวม ตากวา ผใชบรการ เปนบคคลภายนอก

มศว

51

สมมตฐานยอยท 1.4 ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานทตง ทตางกนมผลตอความพง

พอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย แตกตางกน

ตารางท 21 ทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานทตง


( n=400 )








องศา

อสระ




F Sig.


ระหวางกลม 0.619 4 0.155 0.940 0.440

ภายในกลม 64.969 395 0.164

รวม 65.588 399


การศกษา ระหวางกลม 0.214 4 0.054 0.381 0.822

ภายในกลม 55.539 395 0.141

รวม 55.753 399

ดานการบรหารการจดการ ระหวางกลม 0.136 4 0.034 0.210 0.933

ภายในกลม 64.084 395 0.162

รวม 64.221 399

ดานเจาหนาทพพธภณฑ ระหวางกลม 1.111 4 0.278 1.996 0.094

ภายในกลม 54.981 395 0.139

รวม 56.092 399

ภาพรวม ระหวางกลม 0.022 4 0.006 0.062 0.993

ภายในกลม 35.515 395 0.090

รวม 35.537 399

ผลการทดสอบความแตกตางระหวางปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานทตง กบความ

พงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย ในรายดาน พบวา มคา Sig. > 0.05 ทง 4 ดาน

ไดแก ดานทตงและอาคาร, ดานนทรรศการและการใหการศกษา, ดานการบรหารการจดการ

และดานเจาหนาทพพธภณฑ

52

ทดสอบในภาพรวม พบวา คา Sig. > 0.05 สรปผลการทดสอบ ไดวา เปนการยอมรบ H0

หรอ ปจจยลกษณะสวนบคคล ดานสถานทตง ทตางกนมผลตอความพงพอใจตอการรบบรการ

พพธภณฑภมปญญาไทย ไมแตกตางกน ระดบนยสาคญทางสถตท 0.05

60

บรรณานกรม

ปรชญา เวสารชช. (2539). ปฏรปราชการเพออนาคต: ยทธศาสตรเพอการพฒนา. กรงเทพมหานคร:

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ.

ธรวฒ เอกะกล. (2543). ระเบยบวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. อบลราชธาน : สถาบนราช

ภฎอบลราชธาน.พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน.(2542)

นพดล อนทรจนทร.(2555).การศกษาการสารวจความพงพอใจของผใชบรการหอจดหมายเหต มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.กรงเทพมหานคร:สถาบนวฒนธรรมและศลปะ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ศรวรรณ เสรรตน.(2541).การบรหารการตลาดยคใหม.กรงเทพฯ:พฒนาการศกษา.

สนท เหลองบตรนาค.(2529).ความพงพอใจของนกศกษาโครงการฝกอบรมครและบคลากรทางการศกษา

ประจาการระดบปรญญาตรครศาสตรบณฑตวชาเอกเกษตรศาสตร ทมตอการเรยนวชาการ

ขยา ยพ น ธ พ ช ข อ ง ส หว ทย า ลย ใ น ภ า ค ต ะ วน อ อ ก เ ฉ ยง เหน อ . วท ย า น พ น ธ ป ร ญญ า โ ท

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

วรพงษ เฉลมวระรตน.(2555).แนวคดการใหบรการ.(ออนไลน).แหลงทมา : http://guru.google.co.th/guru 0.

30 มกราคม 2556

ราชบณฑตยสถาน .ความหมายและความเปนมาของคา วา “พพธภณฑ”.(ออนไลน) .แหลงทมา

: http://www.baanjomyut .com /library_2/ museum/index.html

หลย จาปาเทศ.(2533).จตวทยาการจงใจ.โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.กรงเทพมหานคร.

.30 มกราคม 2556

อกกฤษฎ ทรงชยสงวน.(2543).ความพงพอใจของประชาชนทมตอการบรหารจดการโครงการพฒนาสถาน

ตารวจเพอประชาชนของสถานตารวจภธร อาเภอเมอง จงหวดขอนแกน.วทยานพนธปรญญาโท

มหาวทยาลยขอนแกน

อทยพรรณ สดใจ.(2549).ความพงพอใจของผใชบรการทมตอการใหบรการขององคการโทรศพทแหง

ประเทศไทย จงหวดชลบร.กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

http://guru.google.co.th/guru%20%20เขาถง�

61

บรรณานกรม(ตอ)

Stromborg,M.F.(1984) Selecting an instrument to measure quality of life.Oncology

Tiffin Josaph & McCornic Esnear J.(1965).Industrail Psychology.Engle wood Cliff,New Jersey :Prentice-

Hall.

Vroom,Victor H. (1964). Work and motivation. New York: John Wiley and Sons,lnc.

Wallestein, Harry. (1971). A dictionary of psychology. Baltimore, MD: Penguin Books.

Wolman,Thomas E (1973). Education and Organizational Leadership in Elementary School.Engle

wood Cliffs,New Jersey :Prentice-Hall.

62

ภาคผนวก

63

แบสอบถาม

โครงการวจยเรอง “ความพงพอใจของผรบบรการพพธภณฑภมปญญาไทย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ”

......................................................

เพศ ชาย หญง

สวนท 1 ขอมลทวไป

อาย ต ากวา 20 ป 21 – 30 ป 31 – 40 ป 41 – 60 ป 60 ปขนไป

สถานะ นกเรยน นสต มศว บคลากร มศว

นกเรยนสงกด มศว นสต/นกศกษาสถาบนการศกษาอน

บคคลภายนอก มศว

ทพกในจงหวดนครนายก อาเภอเมอง อาเภอองครกษ อาเภอบานนา อาเภอปากพล

นอกจงหวดนครนายก ระบ..................................................................

ระดบความพงพอใจ 5 หมายถง มความพงพอใจมากทสด 4 หมายถง มความพงพอใจมาก

สวนท 2 ความพงพอใจตอการรบบรการพพธภณฑภมปญญไทย

3 หมายถง มความพงพอใจปานกลาง 2 หมายถง มความพงพอใจนอย

1 หมายถง มความพงพอใจนอยทสด

หวขอ ระดบความพงพอใจ

5 4 3 2 1

1.ทตงและอาคาร

1.1 ขนาดสถานทกวางขวาง

1.2 สามารถเดนทางเขาถงไดสะดวก

1.3 มความรมรนเงยบสงบ

1.4 ตวอาคารมความสวยงามดงดดใหเขาชม

1.5 มแผนผงและปายสอความหมายและบอกทางทชดเจน

2.นทรรศการและการใหการศกษา

2.1 ความโดดเดนและดงดดใจของวตถทจดแสดง

2.2 การสรางสภาพแวดลอมและบรรยากาศของหองจดแสดงใหเกด

64

ความประทบใจ เพลดเพลน นาชนชม ในความสาคญและคณคา

ของวตถทจดแสดง


5 4 3 2 1

2.3 การใหเรองราว ความร ของวตถทจดแสดงมความเหมาะสม

กบผเขาชมทกกลม

2.4 เรองราว ความรของวตถทจดแสดงมความสมบรณของเนอหา

และเขาใจงาย

2.5 เทคนค วธการ และความหลากหลายในการนาเสนอเรองราว

ความรของวตถทจดแสดง

2.6 ความสมพนธและความตอเนองของการจดแสดง

2.7 การรกษาความปลอดภยแกวตถทจดแสดง

2.8 เสนทางการเดนชมพพธภณฑมความสะดวก ปลอดภย

2.9 ความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของหองจดแสดง

2.10 ความนาสนใจของนทรรศการ

2.11 กจกรรมอนๆ ทสงเสรมการศกษาเรยนร เชน การแสดงสด

การใหทดลองปฏบตการ การจบตองวตถ การจด Event เปนตน

2.12 ประสบการณและความรในภาพรวมของการเขาชมนทรรศการ

3.การบรหารการจดการ

3.1 การลาดบผเขาชมสวนตางๆ ในพพธภณฑ

3.2 ความหนาแนนของผเขาชม

3.3 ความสะดวก รวดเรว ในการตดตอเขาชม

3.4 การใหคาแนะนาเกยวกบการเขาชม และการปฏบตตวในการเขาชม

3.5 ความเหมาะสมของคาเขาชม(พพธภณฑภมปญญาไทยเขาชมฟร)

3.6 การรกษาความปลอดภยแกผเขาชม

3.7 ขอมล ขาวสาร เกยวกบพพธภณฑ

3.8 เอกสาร แผนพบ ขอมลทผเขาชมใชประกอบการเขาชมพพธภณฑ

3.9 จดพกผอน

65

3.10 จดนดพบ

3.11 จดจาหนายของทระลก หนงสอ ฯลฯ

3.12 สงอานวยความสะดวกสาหรบผพการ

3.13 หองนา

3.15 ถงขยะ


5 4 3 2 1

3.16 โทรศพทสาธารณะ

3.17 สญญาณอนเตอรเนต (WIFI)

3.17 สถานทจอดรถ

3.18 ความพงพอใจในภาพรวมตอการเขาชมพพธภณฑ

4.เจาหนาทพพธภณฑ

4.1 มอธยาศยไมตรทดตอผเขาชม

4.2 มบคลกภาพทเหมาะสมแกการบรการ

4.3 มความเอาใจใสในการบรการแกผเขาชม

4.4 มความสามารถในการถายทอดความรเกยวกบพพธภณฑ

แกผเขาชม

4.5 ความพงพอใจในภาพรวมตอเจาหนาทพพธภณฑ

เปนกจกรรมสวนหนงของรายวชาทศกษา มความสนใจดานภมปญญาไทยและศลปวฒนธรรม

สวนท 3 เหตผลในการเขาชมพพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ(เลอกไดมากกวา 1 ขอ)

มคนแนะนา ตองการขอมลดานภมปญญาไทยและศลปวฒนธรรม

อนๆ ระบ.............................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคณสาหรบขอมล

สวนท 4 ขอเสนอแนะและความคดเหนเพมเตม

พพธภณฑภมปญญาไทย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

satisfaction with thai wisdom museum...

Documents