1

Sayı: 6 MAYIS 2020 .

DÜNYADA PATATES

Kaynak: FAO

Dünya patates üretimi 2018 yılında 17,6 milyon ha alanda 368 milyon ton olarak

gerçekleşmiştir. Yıllar itibarı ile Çin, Hindistan ve Rusya’nın üretiminde artış gözlenmektedir.

Dünya üretiminden Çin %25, Hindistan %13, Rusya %6 ve Ukrayna %6 pay almaktadır.

Dünya patates üretiminde ülkemiz %1,24’lük pay ile 19. sırada yer almaktadır. Dünya patates

verimi 2.121 kg/da iken ülkemizde 3.348 kg/da olup dünya ortalamasından yüksektir.

Kaynak: FAO 2017

Dünya dış ticaretine konu, taze ve dondurulmuş patatesin ticaret hacmi 2017 yılında 44 milyon

ton ile 23 milyar $’dır. Dondurulmuş patatesin 2017 yılında ortalama ton fiyatı 911 $, taze

patatesin ise 309 $ olmuştur. Dünyada patates ticareti en çok Avrupa Birliği ülkeleri arasında

2013 2014 2015 2016 2017 2018

Üretim (milyon ton) 365 370 366 357 374 368

Alan (milyon ha) 18,5 18,0 18,0 17,6 17,6 17,6

17,017,217,417,617,818,018,218,418,6

345

350

355

360

365

370

375

380

Üretim ve Alan

Belçika15%

Hollanda13%

İspanya6%

İtalya4%

Almanya4%

Diğer58%

Taze Patates İthalatı Fransa

15%

Almanva14%

Hollanda13%Belçika

7%

Kanada5%

Diğer 46%

Taze Patates İhracatı

Ülkemizde ilk turfanda hasat 29 Nisan itibarıyla Adana ve İzmir Ödemiş’de başlamış

olup devam etmektedir.

PATATES BÜLTENİ .

2

yapılmaktadır. Taze patates ithalatı 2017 yılında 4,54 milyar $, dondurulmuş patates ise 7,31

milyar $’lık hacime sahiptir.

TÜRKİYE’DE PATATES

Kaynak: TÜİK

Patates üretimi 2019 yılında 71 ilimizde yaklaşık 141 bin hektar alanda 4,98 milyon ton olarak

gerçekleşmiştir. Yeterlilik derecesi %103,3 ve kişi başına tüketim 47,1 kg’dır. (TÜİK,

2018/2019)

2015 2016 2017 2018 2019

Alan (da) 1.538.790 1.448.570 1.428.840 1.359.370 1.407.661

Üretim (ton) 4.760.000 4.750.000 4.800.000 4.550.000 4.980.000

-

1.000.000

2.000.000

3.000.000

4.000.000

5.000.000

6.000.000

Alan ve Üretim

Niğde, Konya ve Afyonkarahisar patates üretiminde önemli üç ilimizdir. Ülke üretiminin

yaklaşık %37’sini, ekim alanlarının ise %33’ünü bu üç ilimiz oluşturmaktadır.

PATATES BÜLTENİ .

3

YURT DIŞI VE YURT İÇİ FİYATLAR

Ülkeler 2020 Nisan Toptan Fiyatı

($/ton) Ülkeler

2020 Nisan Toptan Fiyatı

($/ton)

ABD 1.000 Polonya 320

Fransa 410 Almanya 420

Hindistan 230 İran 130

Rusya 260 Türkiye 250

Çin 450 İtalya 510 Kaynak: tridge.com

Kaynak: TÜİK

DIŞ TİCARET

Üretim miktarı dikkate alındığında ülkemiz

taze patateste ihracatçı konumunda yer

almaktadır. 2019 yılında patates ithalatı

toplam 80,6 bin ton olurken bu miktarın

%21’i tohumluktur. 2019 yılı TÜİK

verileri patates ithalatına parasal değer

açısından bakıldığında taze patatesin %72,

tohumluk patatesin %27’lik bir paya sahip olduğu görülmektedir. İhracat ise 145 bin ton olarak

gerçekleşmiştir. Patates ithalatı gümrük vergi oranı %19,3’tür. 2019 yılı patates ihracatının

%99’u taze, %0,6’sı tohumluk ve çok az miktarda da dondurulmuş patates olarak

gerçekleştirilmiştir. Değer açısından 2019 yılı patates ihracatının %97’sini taze, %1,2’sini ise

tohumluk patates oluşturmaktadır. İhracat miktarı incelendiğinde, 2019 yılının ilk üç ayında

8.224 ton ihracat gerçekleşirken 2020 yılının ilk üç ayında ise %213’lük artışla 25.735 ton olarak

gerçekleşmiştir.

0,75 0,73 0,71 0,71 0,81 1,07 1,11 1,19 1,13 1,14 1,24 1,40

1,66 1,80 1,89 2,14 2,10

1,85 1,77 1,80 1,35 1,17 1,16 1,16

1,21 1,30 1,38

-

1,00

2,00

3,00

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

YILLARA GÖRE PATATES ÜRETİCİ FİYATLARI (TL)

2018 2019 2020

0

100.000

200.000

300.000

2016 2017 2018 2019

İthalat ve İhracat

İthalat (ton) İhracat (ton)Kaynak: TÜİK

Irak43%

Suriye34%

Tunus10%

BAE5%

Gürcistan3%

Diğer5%

Taze Patates İhracatının Ülkelere Göre Dağılımı

Hollanda67%

İngiltere12%

Fransa9%

Almanya7% Diğer

5%

Tohumluk Patates İthalatı Ülkelere Göre Dağılımı

Kaynak: TÜİK 2019, (GTİP 070110, 070190, 071010)

PATATES BÜLTENİ .

4

DEĞERLENDİRME

Hatay ve Adana illeri başta olmak üzere patates hasadının kısmen başladığı ve yoğun hasatların

yaklaştığı şu günlerde tarımsal üretimin kesintiye uğramadan sürdürülebilmesi ve araziye

çıkışlarda sorun yaşanmaması için Bakanlığımızın talebi üzerine İçişleri Bakanlığınca 81 İl

Valiliğine gönderilen talimatla gerekli kolaylık sağlanmıştır. Ayrıca mevsimlik işçilerin

sağlık tedbirlerinin alınması şartıyla iller arasında transferlerinin sağlanması

kolaylaştırılmıştır.

Turfanda hasadın yapılacağı Hatay ve Adana illerinde patates üretiminde ekim, bitki gelişimi

ve iklimsel faktörler açısından bir sorun yaşanmamıştır. Hasat Adana ve İzmir Ödemiş’te

kısmen başlamıştır. Hatay’da ise Mayıs ayı ortası itibarı ile hasatların yapılması

beklenmektedir. 2020 yılı ürün rekoltesinin geçen yılın üzerinde olması beklenmektedir.

İhracatın taze olarak yapılması yerine katma değeri yüksek olan dondurulmuş ve işlenmiş

ürün olarak yapılması için teşvik edilmesi ve yönlendirilmesi ülkemiz ekonomisi açısından

önem arz etmektedir.

Bakanlığımızca piyasadaki fiyat değişimleri, stok yönetimi ve hasat durumu yakından takip

edilmekte ve üreticilerimizi koruyacak her türlü tedbir gerek görüldüğü zaman ivedilikle

alınmaktadır.

Halkımızın ihtiyaç duyduğu patates, bu topraklarda çiftçilerimiz tarafından üretilmekte

olup üreticilerimizi olumsuz etkileyebilecek şekilde bir ithalata izin verilmemektedir.

Bu çerçevede Bakanlığımızın talebi üzerine hali hazırda patates ithalatında uygulanan %19,3

gümrük vergisine ilave olarak gözetim bedeli 500 $/ton belirlenerek üreticilerimizi

koruyacak yeni bir tedbir ivedilikle alınmıştır.

Yine oluşacak arz fazlasını ihracatla değerlendirmek amacıyla bir miktar patatesin

ihracatına ön izin verilmesine karar verilmiş olup üreticiyi koruyacak tüketiciyi

kollayacak bir tedbir daha hayata geçirilmiştir.

HAZIRLAYAN

Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü

Tarım Havzaları Daire Başkanlığı

0 312 258 84 03

urunmasalari@tarimorman.gov.tr

Ceyhan-Adana 29.04.2020

Ceyhan-Adana 29.04.2020