sheja feb-march

44

Upload: tcrc-cta

Post on 26-Mar-2016

270 views

Category:

Documents


40 download

DESCRIPTION

sheja publication

TRANSCRIPT

Page 1: sheja feb-march
Page 2: sheja feb-march

ས་ཁབ་རམ་སག་པ། སལ་བཟང་མཁས་གབ།

རམ་སག་ལས་རགས། ངག་དབང་ཐགས་མད།

ཞ་དག་པ། བསད་ནམས་ཚ་རང༌།

གསར་འགད་པ། བསད་ནམས་མཚ་མ།

གསར་འགད་པ། སབ་རད་ཉ་མ།

འགམས་སལ་བ། ཚ་རང་དངས་གབ།

མདན་ཤག་བས་འགད། ར་ར་ཚ་རང་།

ཀ་པཊར་རག་མཁན། ཕར་བ་སལ་མ།

བད་གཞང་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ནས་སར་ཐང་པར་ཁང་ད་པར་སན་གས་འགམས་སལ་ཞས།

Published by: Secretary, DIIR, Typeset and Printed at: Narthang Press, CTA,

Dharamsalaemail:[email protected]

Tel:+91-1892-222457/222510 Circulation email:

[email protected] :- www.bod.asia

དཀར་ཆག

བད་དང་བད་མ།

<<ཤས་བ་>> དས་དབ་འད་ན་བད་མའ་སག་

འཛགས་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ནས་ཟ་རའ་གསར་

འགར་འགམས་སལ་ཞས་དང་ཞ་བཞན་པའ་གཞང་

འབལ་དས་དབ་ཅག་ཡན། དས་དབ་འདའ་ནང་

བཀའ་ཤག་གས་ལམ་སན་གནང་བ་ལར། ༸གང་

ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ག་ཆས་སད་ཀ་

མཛད་འཆར་ཁག་རས་གང་དང༌། བད་མའ་སག་

འཛགས་ཀ་སད་བས་རམས་རས་བཤད། བད་ནང་

ག་གནས་སངས། རལ་ས་དང་ར་ནག་ག་འགར་བ་

གལ་ཆ་ཁག་ཞབ་རས་འགད་སལ་ཞ་ར་ར་འཛན་

ཐག་རམ་སག་དང་འདན་སལ་ཞ་བཞན་ཡད་པས་ར་

ཆའ་ཀག་པ་པ་རམས་ནས་ལགས་སལ་ཉས་འགག་

ག་དགངས་འཆར་དང་གཞགས་འདགས་ཡང་བ་ཞ།།

རལ་སའ་གནས་ཚལ།

ྋགང་ས་མཆག་ལ་ཡངས་རགས་བསན་པའ་བདག་པར་

བསར་ནན་མངའ་གསལ་ག་གཟངས་རགས་འབལ་ལམ་

ཞས་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་4གཞས་ལས་བད་མར་གདང་སམས་མཉམ་ས་མཚན་

ཆད་བཞགས་སར་ད་མཆད་འབལ་སན་ལམ་ར་ཆ ་

གནང་བ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་7ྋགང་ས་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་ཡ་ཤ་བ་ཆན་ཌ་ས་

མན་ཊ་ཊ་མཆག་ལ་གས་བསའ་མཛད་ས་བཞགས་སར་

ཐག་ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་ཚགས་པ། ་་་་་་་་་་་9ྋགང་ས་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་ལ་ཨ་ཕ་ར་ཀའ་ཡ་

ཤའ་བ་ཆན་ཊ་ཊ་མཆག་གས་བཞགས་སར་གཙག་ལག་

ཁང་ད་གསང་བཤད་གནང་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་10ྋགང་ས་མཆག་གས་ཡ་ཤ་བ་ཆན་ཌ ་ས་མན་ཊ་ཊ་

མཆག་ལ་གས་བསའ་མཛད་སར་བཀའ་སབ་སལ་བ།་་་་11བཀའ་ཁ་མཆག་གས་བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་

གསར་འཛགས་ཀ་དབ་འབད་མཛད་སར་གསང་བཤད་

གནང་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་13བད་ཆ་འབག་ལའ ་ལ་གསར་ཚས་གཅག་ཉན་ས་ནར་

ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ཚས་གཏར་ད་

ཆབས་སར་བསངས་པ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་15ྋགང་ས་མཆག་ར་གར་རལ་ཡངས་ས་ཚགས་ནད་

གཞ་སན་འགག་དང་འཕད་བསན་སན་པའ་ལ་འཁར་ལན་

ཚགས་ས་ཆབས་སར་བསངས་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་16བཀའ་བན་ཁ་པ་བ་བཟང་སང་ག་མཆག་ལ་གསར་ག་

རགས་མ་ཕལ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་17ྋགང་ས་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་མཆད་འབལ་སན་

ལམ་ཚགས་པ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་18ཁལ་ཁ་ར་བཙན་དམ་པ་དགངས་པ་རགས་པའ་ཡད་སའ་

གནས་ཚལ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་18

ྋགང་ས་མཆག་གས་ཆ ་འཕལ་སན་ལམ་ཆན་མའ ་

ཚགས་མགན་ད་ཆབས་སར་བསངས་ཏ་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་

དམ་པའ་མར་བན་གསལ་འདབས་སལ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་19ྋགང་ས་མཆག་ལ་གཞས་བས་འབའ་ཐང་མ་མང་གས་

སལ་དཀར་ཡད་བཞན་འཁར་ལའ་ས་ནས་བརན་བཞགས་

བསར་འབལ་ཞས་པ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་20ྋགང་ས་མཆག་ལ་གཞས་བས་འབའ་ཐང་སར་ས་མ་མང་

ཡངས་ནས་བརན་བཞགས་བསར་འབལ་ཞ་སབས་མགན་

པ་གང་ཉད་མཆག་གས་བཀའ་སབ་སལ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་22ྋགང་ས་མཆག་གས་ཆ ་འཕལ་སན་ལམ་ཆན་མའ ་

ཚགས་མགན་ད་ཆབས་སར་བསངས་ཏ་སས་རབས་ཀ་

ཆས་འབལ་དང་འཕགས་པ་ཐགས་ར་ཆན་པའ ་བཀའ་

དབང་སལ་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་24ྋགང་ས་མཆག་གས་ཆབ་སད་ཀ ་ས་དབང་ཡངས་

རགས་རས་སད་མཛད་རས་ཀ་གསམ་བཅའ་དས་དན་

ཐངས་དང་པ་ར་ས་བཞགས་སར་ཐག་ཆན་ཆས་གང་

གཙག་ལག་ཁང་ད་སང་བར་ཞས་པ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་26གསམ་བཅའ་དས་དན་ཐངས་ ༥༣ པའ་ཐག་བད་མ་མང་

ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀ་གསང་བཤད། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་27གསམ་བཅའ་དས་དན་ཐངས་ ༥༣ པའ་ཐག་སལ་བའ་

བཀའ་བན་ཁ་པའ་ཡངས་ཁབ་གསང་བཤད། ་་་་་་་་་་་་་་་་་31སབས་བཅ་ལ་པའ་བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀ་

གས་ཚགས་ཚགས་དས་གསམ་པ་གཟབ་རས་ངང་སང་

ཚགས་གནང་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་34བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་དང་ཆ་ཁག་གཅག་གནས་ས་

དང་ཁག་གཅག་གསར་ད་བས་གཞག་གནང་བ་རམས་ཀ་

ལ་རས་སང་བསས། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་36ཆས་བར་གསལ་བསགས། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་43

ས་ནར་༸གང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་

གས་མཛད་ཕན་ཁག་སང་སབས་ཀ་ས་པར་རམས་

ནས་ཁག་གཅག་དགའ་ལན་ཕ་བང་ག་པར་པ་བསན་

འཛན་ཆས་འབར་ལགས་ནས་གནང་སན་བང་བར་

ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན།།

Page 3: sheja feb-march

གནས་ཚལ་སང་བསས།

༸གང་ས་མཆག་གས་གནས་མཆག་ར་ར་གདན་ད་དཔལ་

དས་ཀ་འཁར་ལའ་དབང་ཆན་ཐངས་ ༣༢ སལ་གབ་

མ་ཐག་དས་དབང་ག་གསང་ཆས་ར་བར་འཁན་རགས་

བསན་པའ་གཙག་རན་དཔལ་ས་ས་གང་མ་བདག་ཁ་རན་

པ་ཆ་མཆག་གས་ཆས་ལགས་རས་མད་ཀ་ས་ཚབ་ཞས་

ཏ་ས་ནར་༸གང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ལ་

ཡངས་རགས་བསན་པའ་བདག་པར་བསར་ནན་མངའ་

གསལ་ག་གཟངས་རགས་འབལ་ལམ་ཞས་པ།

བཀའ་ས་ཐན་མང་ནས་གཞས་ལས་བད་མར་གདང་

སམས་མཉམ་སའ་མཆད་འབལ་སན་ལམ་ར་ཆ་གནང་བ།

ད་རས་ཡ་ཤའ་བ་ཆན་ཊ་ཊ་མཆག་དང་ཁང་ག་ས་འཁར་

བཞགས་སར་ད་ཕབས་པར་གས་བསའ་མཛད་ས་ཚགས་

ཡད་པའ་ཐག་བཀའ་སབ་གསང་བཤད་སལ་ཡད། ༸གང་

ས་མཆག་གས་ཀང་ར་རང་ག་ཉ་འདབས་ས་ར་གར་རལ་

ཡངས་ས་ཚགས་ནད་གཞ་སན་འགག་ལ་འཁར་ཚགས་

ཆན་ད་བཀའ་སབ་སལ། བཀའ་ཁ་མཆག་ལ་མང་ཚགས་

ལ་ཕལ་བང་གཏམ་བཤད་ཀ་གསར་ག་རགས་མ་ཕལ་བ།

༸གང་ས་མཆག་གས་ཆབ་སད་ས་དབང་ཡངས་རགས་

མ་མང་ག་འས་འདམས་བས་པའ་འག་ཁད་ཚར་རས་སད་

མཛད་རས་ཀ་གསམ་བཅའ་དས་དན་ཐངས་དང་པ་དང་

སར་གསམ་དས་ཐངས་ ༥༣ འཁར་བའ་དས་དན་མཛད་

སར་༸གང་ས་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་ར་ས་ཐག་ཆན་

ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་ཚགས་ཡད་པ་མ་ཟད་ཉན་

དར་འཛམ་གང་ག་ས་གནས་གང་སར་བད་མ་དང་བད་

དན་རབ་སར་བ་ཚས་དས་དན་སང་བར་གནང་ཡད།

བཀའ་ཁ་མཆག་གས་འཛམ་གང་མཉམ་འབལ་རལ་ཚགས་ཀ་ས་ཁབ་དང་ཆ་མཆག་ལ་

ཞ་སན་ཕལ་བ།

༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༡༦ རས་གཟའ་པ་སངས་

ཉན་བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་བཀའ་བན་ཁ་པ་མཁས་དབང་བ་

བཟང་སང་ག་མཆག་གས་འཛམ་གང་མཉམ་འབལ་རལ་ཚགས་

ཀ་ས་ཁབ་དང་ཆ་ས་ཞབས་བན་ཀ་མན་མཆག་ལ་ཞ་སན་ཞག་

ཕལ་བའ་ནང་དན་གཙ་བ་ན། བད་ནང་ཕ་ལ་ ༢༠༠༩ ལ་ནས་

བད་མ་ཚས་རང་ལས་མར་སག་བཏང་བའ་ལས་འགལ་འག་

འཛགས་གནང་ས་ད་བར་བད་མ་གངས་ ༢༨ ཀས་རང་ལས་

མར་སག་བཏང་ཡད། འད་ལ་གཅག་པར་བད་མ་ ༡༥ ཡས་

རང་ལས་མར་སག་བཏང་ཡད། བད་མ་ད་དག་གས་ར་གཞང་

ག་དམ་བསགས་ཅན་ག་སད་བས་དར་མཐའ་གཅག་ཏ་ང་རལ་

བས་ཏ་ས་ནར་༸གང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་བད་ད་

གདན་འདན་ཞ་དགས་པའ་དགས་འདན་བཏན་ཏ་རང་ལས་མར་

སག་བཏང་ཡད། ར་ནག་གཞང་ནས་བད་མས་ལས་འགལ་སལ་

བ་དར་རལ་ཁབ་ཁ་བལ་ག་བས་ངན་ཡན་པར་སན་འཛགས་

འག་ཁ་བལ་ལ་ང་རལ་ཞས་ཉས་མང་བཏགས་ནས་དག་གནན་བ་

རའ་དལ་བསགས་བས་དང་བད་མས་རད། ང་ཚ་གཞས་བས་

བད་མ་ཡངས་ཀས་འཛམ་གང་མཉམ་འབལ་རལ་ཚགས་ལ་བད་

ཀ་ས་ཁལ་ས་དང་ལག་པར་རང་ལས་མར་སག་གཏང་སའ་ས་

ཁལ་ཁག་ཏ་དམགས་བསལ་ས་ཚབ་ཆད་གཏང་གས་དངས་ཡད་

གནས་ཚལ་ཇ་ཡན་རག་ཞབ་གནང་རགས་ཞས་འབད་སལ་ཞ་

ར་ཡན། འད་ལ་ཕ་ཟ་ ༣ ཚས་ ༡༠ ཉན་བད་མའ་རང་དབང་

སར་ལངས་ཐངས་ ༥༣ ཉན་དར་ངའ་ཀ་གཏམ་བཤད་ནང་བད་

མའ་སག་འཛགས་འཛན་སང་བཀའ་ཤག་གས་བད་མ་དང་གས་

ཚགས། རལ་སའ་གཞང་འབལ་མན་པའ་ཚགས་པ། ད་བཞན་ཨ་

རའ་གང་ཁར་ནའ་ཡཀ་ཏ་རན་གཞ་བས་པའ་འཛམ་གང་མཉམ་

འབལ་རལ་ཚགས་ལས་ཁངས་མདན་ད་ཟས་བཅད་ང་རལ་

གནང་བཞན་པའ་བད་མ་གསམ་བཅས་ཚང་མས་འབད་སལ་

ཞས་པ་ད་འདར་བསར་ནན་ཞ་ར་ཡན། བད་མའ་སག་འཛགས་

ཀས་ར་ནག་དང་ཁ་བལ་ལམ་རང་བཙན་རད་ཀ་མད། ང་ཚས་

ར་ནག་གཞང་དང་གས་མལ་ག་ལམ་ནས་ར་ནག་མ་དམངས་ས་

མཐན་རལ་ཁབ་ཀ་ར་ཁམས་སམ་གཞའ་འག་ཡད་པའ་མང་དན་

མཚངས་པའ་རང་སད་རང་སང་ག་གནས་བབ་རད་བཞན་ཡད།

དར་བརན་བད་མ་ཚའ་རང་དབང་ག་འཐབ་རད་ད་བཞན་འཚ་བ་

མད་པའ་འཐབ་རད་མག་དཔར་འས་པ་ཞག་ཡན་པ་མ་ཟད། འས་

འཚམ་ལན་པའ་ཆབ་སད་དང་མང་གཙའ་བཅས་བསར་ཞག་ཀང་

ཡན། ད་ལའ་བད་ནང་ཛ་དག་ག་གནས་ཚལ་བང་རས་ཨ་ར་དང་

ཇར་མན། ཕ་རན་ས། ཨ་ཊ་ལ། ཅཀ་ས་མཐན་རལ་ཁབ། པ་

ལན་ཌ། སད་ས། ཨ་ས་ཊ་ལ་ཡ། ཁ་ཎ་ཌ། ལ་ཨ་ཕ་ར་ཀ་གཙ་

བར་གར་བའ་འཛམ་གང་ཁན་ཡངས་ནས་རལ་ཁབ་ཁག་གས་

གས་ཆད་དང་གཏམ་བཤད་སགས་བརད་སམས་འཚབ་ཀ་རམ་

པ་བསན་ཡད། འཛམ་གང་མཉམ་འབལ་རལ་ཚགས་ནས་འག་

བ་མའ་ཐབ་ཐང་དང་འབལ་བའ་ལམ་སན་བཀའ་ཁབ་ལར་བད་མ་

ཚའ་དཀའ་ངལ་ག་དས་སབས་འདར་བད་མའ་དགས་འདན་ལ་

བསམ་ཞབ་ཐག་རབ་སར་གནང་ར་ཡན་པ་ང་ཚས་ར་བ་བད་

བཞན་ཡད། ཅས་སགས་འཁད་འདག་པ་བཅས།།

༸གང་ས་མཆག་གས་ཆ ་འཕལ་སན་ལམ་ཆན་མའ ་

ཚགས་མགན་ད་ཆབས་སར་བསངས་ཏ་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་

དམ་པའ་མར་བལ་གསལ་འདབས་སལ་བ། ༸གང་ས་

མཆག་ལ་གཞས་བས་འབའ་ཐང་སར་ས་མ་མང་ཡངས་

ཀས་སལ་དཀར་ཡད་བཞན་འཁར་ལའ་བརན་བཞགས་

བསར་འབལ་ཞས་པ། ད་བཞན་ཆ་འཕལ་སན་ལམ་ཆན་

མར་༸གང་ས་མཆག་གས་སས་རབས་ཀ་ཆས་འབལ་

དང་ཐགས་ར་ཆན་པའ་བཀའ་དབང་སལ་བ།

Page 4: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 4

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ལ་ཡངས་རགས་བསན་པའ་བདག་པར་བསར་ནན་མངའ་གསལ་ག་གཟངས་རགས་འབལ་ལམ་ཞས་པ།

༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༡ ཚས་ ༡༠ ཉན་ག་ཕད་

ཡལ་ཆ་ཚད་ ༡༢ ཐག་ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་

མགན་ཆན་པ་མཆག་ལ་ཆས་བརད་རས་མད་ཀ་

བད་བརད་ནང་བསན་ཡངས་རགས་ཀ་བསན་པའ་

བདག་པར་བསར་ནན་མངའ་གསལ་ག་གཟངས་

རགས་འབལ་ལམ་ཞ་རའ་མཛད་ས་དས་དབང་ཐང་

ཆན་ད་ཚགས་ཡད།

ད་ཡང་ཐག་མར་འཁན་རགས་བསན་པའ་

གཙག་རན་དཔལ་ས་ས་༸གང་མ་བདག་ཁ་རན་པ་

ཆ་མཆག་གས་ཆས་ལགས་རས་མད་ཀ་ས་ཚབ་

ཞས་ཏ་གསང་བཤད་གནང་དན། ས་ནར་ྋགང་

ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་འཇག་རན་མག་

འབད་ཕག་ན་པད་དཀར་འཆང་བ། མཉམ་མད་ཐབ་

པའ་དབང་པའ་རལ་ཚབ་བདག་སགས་བད་བརད་

ནང་བསན་ཡངས་རགས་ཀ་མགན་སབས་བ་ན་

མད་པ། སན་པ་ར་ར་འཆང་ཆན་པ་ྋགང་ས་ལ་མའ་

རམ་འདན་ྋསབས་མགན་ྋརལ་དབང་ཐམས་ཅད་

མཁན་ཅང་གཟགས་པ་ཆན་པ་ས་ཡ་ཕང་བ་བཅ་

བཞ་པ་ཆན་པ་མཆག དན་ག་སད་ད་མཚན་ནས་

སས་ཏ་ར་བཙན་འཇམ་དཔལ་ངག་དབང་བ་བཟང་ཡ་

ཤས་བསན་འཛན་ར་མཚ་སད་གསམ་དབང་སར་

མཚངས་པ་མད་པའ་དཔལ་ས་བཟང་པའ ་ཞལ་ས་

ནས་སན་ག་ཐགས་བསད་དམ་བཅའ་རབས་པ་ཆས་

གངས་ལངས་རལ་བསན་ཆབ་སད་ཉམས་ངའ་གནས་

ལ་སབ་པར་མཛད་པའ་དབགས་འབན་པ་དང༌། འག་

བ་ཀན་སན་ག་འབས་བ་ལར་བསངས། ས་བ་བདག་

མད་སན་པ་བཅམ་ལན་འདས་ཀ་ཆས་བཟང་སང་ཉད་

སང་རའ་ལམ་བཟང༌། ཤས་བ་གསལ་བར་མཛད་ཅང༌།

འཛམ་གང་འདའ་ཆས་ལགས་དང་ལ་གབ་ས་འག་ས་

ཚགས་མཐའ་དག་ལ་མཛད་འཕན་ཀན་སམས་ཉ་མ་

ལ་བར་དམ་ཟབ་མཛད་པར་ཀན་གས་གས་བཀར་

བསགས་པའ་ཡལ་ད་གར་བ་མཐང་ཆས་ས་གར། ད་

ན་ཀན་གས་ཚད་མར་འཛན་ཞང་སན་པའ་གགས་པ་

ཆར་འབར་བའ་རམ་དཔད་གཞན་དང་མ་འཇག་པའ་

ཚན་རག་པ་དག་ཀང་མགན་པ་གང་ག་མཁན་ཡན་

ལ་ཡད་དབང་ཕགས་ཏ་དགའ་མག་ཕགས་ས་རས་

ནས་མགན་པ་མཆག་ན་དས་རབས་ཉར་གཅག་ག་

ལམ་སན་པ་ཆན་པ་ཉད་ད་གར། བཀའ་དན་བདག་

མད་ྋརལ་བ་ཀན་ལས་ལག་པའ་རབས་ཆན་མཛད་

བཟང་གས་ཕགས་ཀ་མཐའ་ག་ཀན་ཏ་ཞབས་ཀས་

བཅགས་ཏ་འག་བ་ས་སའ ་ཁམས་དང་མས་པར་

འཚམ་པའ་བང་དར་གསང་ག་དད་རས་ཚམས་པར་

མཛད་པའ་གདལ་བའ་ར་བ་སང་བའ་ཡད་བཞན་ག་

ནར་བ་དང་དཔག་བསམ་ཤང་ལས་ལག་པར་མཛད།

ལག་པར་ཉ་ལམ་ྋརལ་བ་ལ་པ་ཆན་པ་ནས་བཟང་

ལགས་གཉས་ཀ་མཛད་འགན་མང་གཙས་བསར་བའ་

ལས་འགན་ཡན་རང་ནས་ཡད་པ་ད་དག་མང་མས་

འས་ཐན་ག་འག་ཁད་རམས་ལ་རས་སད་མཛད་ད་ལ་

རས་ནང་བང་མ་མང་བའ་གདལ་བའ་བ་ཡལ་ད་ཤང་

དཀའ་བར་མཛད། དང་འདར་མགན་པ་ཐགས་ར་

གཏར་ཆན་གང་ཉད་ཡངས་རགས་བསན་པའ་བདག་

པར་བསར་ནན་གས་མངའ་གསལ་ཞ་བ་དང༌། ཁ་བ་

ར་པའ་བད་འབངས་ཡངས་ཀ་མཚན་མཁའ་ཁབ་ས་

འགའ ་ཆད་ས་ཚ་དམ་པར་ལ་གངས་བར་དང་བཅ་

གསམ་ལག་འཚ་ཞང་ཞལ་བཞས་སལ་བཟང་ཐབ་པ་

དང༌། དཔལ་དས་ཀ་འཁར་ལའ་བཀའ་དབང་ཐངས་

༣༢ སན་སལ་སགས་བཀའ་དན་མཐའ་ཡས་པ་

བསངས་པའ་རས་དན་མཚན་ཆད་རན་ཆན་གང་ཉད་

ལས་གབ་པའ་དམགས་བསལ་རན་དད་མཚན་རགས་

ཁད་པར་ཅན་ག་འབལ་དངས་ད་བཞན་བད་རབ་བང་

བཅ་བདན་པའ་ལགས་ཡས་ཟ་བ་ ༡༡ ཚས་ ༡༦ ཕ་

ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༡ ཚས་ ༡༠ གནས་མཆག་ར་ར་གདན་

ད་དཔལ་དས་ཀ་འཁར་ལའ་བཀའ་དབང་ཐངས་ ༣༢

Page 5: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།5བསངས་པའ་སལ་བཟང་ག་དས་ཚད་ཁད་པར་ཅན་

དང་བསན་རས་མད་རལ་སའ་བད་བརད་ནང་བསན་

ག་རས་འཇག་པ་དམ་གཙང་ཡངས་ནས་ད་ལར་

མས་གས་ར་གཅག་ཏ་འདམས་ཏ་འབལ་བ་ལགས་

ན། བདག་སགས་རམས་ས་བ་ནས་ཚ་རབས་བར་ད་

མགན་པ་གང་ཉད་ཀ་བལ་མད་བད་བཞན་ད་རས་

ས་བཟང་ས་གསལ་བ་ཕར་ཚགས་ས་འདབས་པ་ལ།

ཞས་གསང་བཤད་གནང་ཡད།

ད་ནས་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་

མཆག་ལ་ཆས་བརད་རས་མད་ཀ་བད་བརད་ནང་

བསན་ཡངས་ནས་ཡངས་རགས་བསན་པའ་བདག་

པར་བསར་ནན་མངའ་གསལ་ག་གཟངས་རགས་ད་

བཞན་འཇམ་མགན་རལ་བའ་རལ་ཚབ་དགའ་ལན་

ཁ་རན་པ་ཆ་མཆག་དང་ས་ས་བདག་ཁ་རན་པ་ཆ་

མཆག སབ་བརད་བསན་པའ་གཙག་རན་དཔལ་

རལ་བ་ཀར་པ་རན་པ་ཆ་མཆག ཨ་ར་ན་ཅལ་མངའ་

སའ་ཡལ་སར་ས་འཆམ་པའ་བན་ཆན་པད་མཁའ་

འག་མཆག་བཅས་ཀས་དད་ལན་ཆས་ཞ་བ་འབམ་

གཉས་བརལ་བའ ་དབས་ས་མགན་པ ་གང་ཉད་

མཆག་ལ་འབལ་ལམ་ཞས་ཡད།

ད ་རས་བད་ཀ ་ཟས་གར་ཚགས་པའ ་

དབས་ཚགས་ས་ཁག་གཅག་གས་མཆད་སན་ག་

ལམ་ནས་ག་དབངས་འབལ་ལམ་ཞས་ཡད། ད་ནས་

ཨ་ར་ན་ཅལ་མངའ་སའ་བན་ཆན་མཆག་གས་གསང་

བཤད་གནང་དན། ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་

དང་བ་ཧར་མངའ་སའ་ས་ཁབ་བན་ཆན་མཆག་གས་

དབས་འདར་འདས་ཡངས་ལ་ཞ་རར། ད་རང་ང་རང་

འདར་གནས་མཆག་ར་ར་གདན་ལ་དས་དབང་ཐངས་

༣༢ སལ་བའ་སབས་འདར་བཅར་ནས་ྋགང་ས་ཏ་

ལའ་བ་མ་མཆག་མཇལ་ར་བང་བར་ཧ་ཅང་དགའ་

པ་བང༌། ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་བམས་སང་

རའ་བདག་ཉད་ཅན་དང་འཛམ་གང་ཞ་བདའ་དད་

དཔན་ཆན་པ་ཡན་པ་ས་ཉད་དང་ནས་བན་རབས་ཞ་

ར་བང་བར་སལ་བཟང་ག་ཚར་བ་བང༌། ྋགང་ས་ཏ་

ལའ་བ་མ་མཆག་གས་བམས་བརའ་ཀན་ནས་བངས་

ཏ་བཀའ་སབ་སལ་བ་ད་དག་འཛམ་གང་ནང་ཧ་ཅང་

ཕན་རབས་ར་ཆ་ཡང་ག་ཡད། ས་ཉད་མཆག་གས་

བཀའ་སབ་ལ་རན་ནས་འཛམ་གང་ནང་མ་མང་རམས་

ཞ་མཐན་དང་མཉམ་གནས་ཐབ་རར་ཕན་ཐགས་ཆན་

པ་ཡང་བཞན་ཡད། ད་ལའ་དས་སབས་ལ་འཛམ་

གང་འདར་ས་ཉད་མཆག་ལ་བའ་དབ་ཁད་ཧ་ཅང་

དགས་གལ་ཆ་བའ་གནས་སབས་ཤག་རད། ད་རས་

དས་དབང་ཐངས་ ༣༢ པ་འད་ཨ་ར་ན་ཅལ་མངའ་

སའ་ས་ཁབ་བན་ཆན་དམ་པ་ར་ར་མཁའ་འག་མཆག་

གས་བསམ་ཚལ་བཏན་པ་དང་སབས་འཇག་ཞས་

པ་ཞག་རད། དའ་ཐག་ད་ལ་ཁང་རང་ག་བས་མཇག་

སང་གནང་ས་འདར་ག་སག་ཞས་པ་འདས་ཆས་ཞ་

བ་འབམ་ཕག་ལ་ཐགས་ཕན་གསས་པ་བང་ཡད། ད་

རས་ཀ་ག་སབས་འད་བཟང་ནས་བ་ཧར་མངའ་སའ་

བན་ཆན་མཆག་གས་དས་དབང་ཐངས་ས་གཉས་

པའ་ག་སག་ཚགས་ཆང་ལ་མཐན་རན་བསན་པར་

ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་དང་སགས་ཨ་ར་ན་ཅལ་མངའ་

སར་ནང་པའ་མ་འབར་ར་ཆན་པ་ཡད་སབས། ངས་

ཁང་ལ་ར་བ་ཞ་ར་ཞག་ལ་ཨ་ར་ན་ཅལ་མངའ་སའ་

ཡལ་མ་ར་ར་གདན་ད་གནས་སར་ལ་ཡང་སབས་སད་

སའ་མགན་ཁང་ཆང་ཆང་ཞག་རག་རའ་ས་ཆ་ཞག་

གནང་རགས་ཞ་ར་ཡན། ཨ་ར་ན་ཅལ་གཞང་ནས་ཉ་

ཆར་ཆས་དན་ལས་ཁངས་ཤག་དམགས་བསལ་ཆས་

ཕགས་ཐག་ལ་རགས་ཆད་གསར་འཛགས་བས་པ་

ཡན། མཐའ་དན་ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་སར་

ཡང་ཨ་ར་ན་ཅལ་ད་ཆབས་སར་གནང་སང་ཡང་བའ་

གསལ་འདབས་ཞ་བཞན་ཡད། ཅས་གསང་བཤད་

གནང་ཡད།

ད་ནས་བ་ཧར་མངའ་སའ་ས་ཁབ་བན་

ཆན་མཆག་གས་གསང་བཤད་གནང་དན། ྋགང་

ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་དང་ཨ་ར་ན་ཅལ་མངའ་སའ་

ས་ཁབ་བན་ཆན་མཆག་གས་དབས་འདར་འདས་

ཡངས་ལ་ཞ་རར། ད་རང་ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་

མཆག་གས་དས་འཁར་དབང་ཆན་བསངས་པར་

ཧ་ཅང་རབས་ཆན་དང་སལ་པ་བཟང་པ་བང་ཡད།

སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་སངས་རས་སའ་

གནས་མཆག་འདར་ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་

གས་ཉན་བཅའ་རང་ཐགས་བར་བ་ཆན་པས་ཀན་

ནས་བངས་ཏ་བཀའ་ཆས་དང་དས་འཁར་དབང་

ཆན་བསངས་སབས། མ་ཚགས་རབས་པ་ཆར་ཕན་

ཐགས་ཧ་ཅང་ཆན་པ་བང་ཡད། དར་བརན་ནས་ག་

ཡ་འད་ཡང་བ་ཧར་མངའ་སའ་ཁངས་ས་གཏགས་

པ་ཞག་ཡན་སབས། རབས་ཆན་ག་ཕན་ཐགས་བང་

ཡད། ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་ལ་ཇ་ལར་གསལ་

འདབས་ཞས་དན་ལར། ཕ་ལ་ ༢༠༡༠ ས་ག་ཟ་བའ་

ཚས་ ༡༥ ཉན་བ་ཧར་གཞང་ནས་པཊ་ཎར་སན་པའ་

རས་དན་སད་མས་ཚལ་དང༌། དའ་ནང་མཆད་རན་

ཞག་བཞངས་ཡད་པ་ད་དང་སད་མས་ཚལ་དབ་

འབད་ད་ཆབས་སར་བསངས་ཡད། ད་དང་ྋགང་

ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་ལ་གསལ་འདབས་ཞ་ར་ཞག་

ལ་པཊ་ཎར་སན་པའ་སད་མས་ཚལ་དའ་ནང་ཆབས་

སར་བསང་ས་རལ་སའ་འད་ཚགས་དང་འབལ་བའ་

ཐག་ནས་མཛད་འཕན་ཡང་ཡང་བསང་རའ་གསལ་

འདབས་ཞ་བཞན་ཡད། གང་ལ་ཞ་ན། ས་ཉད་མཆག་

ཆབས་སར་བསངས་ཏ་ཞ་བད་དང་འཚ་མད་ཞ་བའ་

སར་ལ་བཀའ་སབ་སལ་སབས་ས་ཚགས་ནང་ཕན་

ཐགས་ཧ་ཅང་ཆན་པ་ཡང་ག་འདག ཐངས་འདའ་

དས་དབང་ ༣༢ པ་འཚགས་ར་འད་ཨ་ར་ན་ཅལ་

མངའ་སའ་ས་ཁབ་བན་ཆན་དམ་པ་ར་ར་མཁའ་འག་

མཆག་གས་འདར་གནང་ཆག་པའ་སར་ལ་ཕག་བས་

ཤག་གནང་བང༌། སབས་མ་ལགས་པ་ཞག་ལ་ཁང་

འདས་གངས་ས་གར་བ་རད། འན་ཀང་ཁང་ག་བ་

པད་མཁའ་འགས་མཇག་སང་གནང་ས་དས་དབང་

ག་སག་ཚགས་ཚད་གནང་ཐབ་པར་ངས་བསགས་

བརད་ཞ་ག་ཡད། ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་འད་

གར་ཆབས་སར་བསངས་ཏ་བཀའ་ཆས་སལ་བ་དང༌།

འདར་ང་རང་ཡང་ཉན་གཉས་བཅར་ཏ་བཀའ་ཆས་ཞ་

རའ་སལ་བཟང་ཐབ་བང༌། ད་བཞན་ས་ཉད་མཆག་

དགང་གངས་ ༡༡༣ འཚ་ཞང་བཞགས་རའ་ཞལ་

བཞས་མཛད་ཡད། ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་

གས་འཛམ་གང་འདའ་ནང་འཚ་མད་ཞ་བ་དང་ཞ་བད་

འཕལ་རས་ཡང་རའ་ལམ་སན་བཀའ་སབ་དས་རག་

ཏ་སལ་སང་ཡང་བའ་སབས་འཇག་ཞ་ར་དང་སགས་

རས་ས་ཡང་འད་ཕགས་ས་ཆབས་སར་བསང་ས་མང་

ཚགས་ལ་དས་ནས་དས་ས་བཀའ་སབ་སལ་སང་

ཡང་བའ་གསལ་འདབས་ཞ་ར་ཡན། ཞས་གསང་

Page 6: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 6བཤད་གནང་ཡད།

ད་ནས་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་

མཆག་གས་བཀའ་སབ་སལ་དན། ད་རང་འད་གར་

ཆད་མངགས་ཕབས་པའ་མངའ་ས་གཉས་ཀ་བན་

ཆན་གཙ་བ་རམ་པ་གཉས་ཀས་གཙས་ཁང་ག་ཕག་

རགས་བན་ཆན་དང་མ་ས་ཚ། ད་བཞན་ཆས་བརད་

ཀ་དབ་ཁད་ཚ་རད། ལག་པར་དས་དབང་ད་བད་དང་

ར་ནག་སམ་ས་ནས་ཁད་རང་ཚ་མང་པ་ཞག་སབས་

ཡད། ད་འབལ་ག་ཧ་མ་ལ་ཡའ་ར་རད་ནས་སབས་

པའ་ཆས་གགས། ཕགས་མཚངས་ནབ་ཕགས་ཡལ་

ག་ཁག་མང་པ་ཞག་ནས་སབས་པའ་ཆས་གགས་ཚ་

རད། ང་རང་ཚ་བད་མ་བཙན་བལ་བའ་ཆས་སར་

ཁག་གཙ་བར་གར་བའ་མ་ས་མང་དག་ཅག་སབས་

ཡད་པས་ད་རང་ཉན་མཐའ་མ་རད། གང་ལར་དའ་རང་

ལ་ག་སག་པ་ཧ་ཅང་ཡག་པ་གནང་འདག གཙ་བ་ག་

སག་བད་མཁན་ཚང་མར་ཐགས་ར་ཆ་ཟར་ག་ཡན།

འད་གར་ཡལ་ག་འད་མན་ནས་མ་འབམ་གཉས་ལག་

འཛམས་ཡད། ད་རང་ནས་བཟང་ང་ཚ་ཁ་གས་ཏ་

ས་སའ་ས་གནས་ས་འག་ར་རད། ཁད་རང་ཚ་འགའ་

ཤས་མ་འངས་པར་ཐག་ར་ཏན་ཏན་ཡང་ག་རད་ཀང་

འགའ་ཤས་ཐག་ར་ཕལ་ཆར་ཁག་པ་ཡན་སད། ང་

ཚ་འད་གར་ཆས་བད་པར་ཡང་བ་རད་མ་གཏགས་

ལད་མ་ལ་བར་ཡང་མད། ལད་མ་དང་ཚང་འདས་ལ་

བ་ཡང་ན། དར་དགའ་དགའ་ས་ས་བས་རས་དན་པའ་

ཡལ་ཙམ་རད་མ་གཏགས་གང་ཡང་མད། ང་ཚས་

འདར་ཆས་ཀ་དན་ད་འདས་པར་བརན། ཆས་ཉན་

ནས་སམས་ལ་བཟ་བཅས་དང་ལག་ལན་བསར་ར་

གལ་ཆན་པ་ཆགས་ཡད། ངས་ཀས་བརད་པ་ད་དག་

ས་བན་ལ་བ་བས་ཏ་དའ་ཐག་ས་སས་མ་མཐད་ནས་

སབ་གཉར་བརབ་ས་གང་ཤས་པ་ད་ལག་བསར་བད་

དགས། ངས་རང་ག་མ་ཚ་ཁ་བཅག་ས་རལ་མང་པ་

ཞག་བརད་ནས་ཕན་པ་རད་ཀང་སན་པ་བཀའ་དན་

ཅན་ག་ཆས་ཕགས་ཀ་ཉམས་ལན་ཐག་ནས་སམས་

ཀ་ཞ་བད་ཟན་ཐབ་པ་བང་ཡད། ངས་རང་གས་ཉམས་

མང་ཐག་ཁད་རང་ཚར་བརད་རར། སངས་རས་པའ་

རན་འབང་ག་ད་ཁ་ན་ཉད་དང༌། ད་དང་འབལ་བའ་

ས་ནས་གཞན་ཕན་ག་བསམ་པ་བསད་ར་ད་ས་སའ་

སམས་ལ་ཞ་བད་དང་སང་སབས་ཡང་ར། ད་བཞན་

དཀའ་ངལ་གང་འད་ཞག་འཕད་ནའང༌། གདང་ལན་

བ་རའ་ཐབས་ལམ་ཞག་ཆགས་ཡད། ད་རང་འདར་

འདས་པའ་དགས་དན་ད་མ་ཚ་སད་པ་ཡང་རའ་དན་

ད་རད་མ་གཏགས་ལད་མ་ལ་བར་ཡང་མད། ང་ཚ་

ཕགས་སར་སར་ཐན་སབས་ངས་པར་ད་རན་འབང་

ག་ད་ཁ་ན་ཉད་དང་གཞན་ཕན་ག་བསམ་པ་ད་གཉས་

ལ་ཡང་ནས་ཡང་ད་བསམ་བ་གཏང་དགས། མ་འངས་

པར་ང་ཚ་འད་རའ་ག་སབས་བང་ན། ངས་ཀ་ངས་

ནས་ཕན་བ་བ་ཡར་རས་ཡད་པའ་ས་ནས་ཁད་རང་

ཚ་ཐག་ར་ཡད་པ་དང༌། ཁད་རང་ཚའ་ངས་ནས་ཡན་

རང་རས་ས་ཐག་སབས་སམས་ལ་ཐབས་དང་ཤས་

རབ་ཀ་ཉམས་ལན་ཡར་རས་ཕན་བ་ཕན་ཏ་རགས་

པའ་གནས་ཚད་ཕན་བ་མཐ་ར་ཕན་པའ་ཐག་ནས་

ཐག་ར་བང་ན། དངས་གནས་བཀས་ལ་ལགས་ཞས་

པ་ད་ཆགས་ཡད། ད་མན་རས་ལ་ཐག་སབས་ད་ལ་

ཆས་ཀ་ག་རགས་ཡད་པ་ད་དག་བརད་ད་ལག་ལན་

བསར་རར་ཡང་ད་སང་གང་ཡང་མ་བས་པར་ཡང་

ན། འག་སང་འཕ་བརག་དང་དཀའ་ལས་ཁག་པ་སག་

གང་རད། ཅས་བཀའ་སབ་སལ་ཏ་བན་ཆན་གཉས་

ལ་ཐབ་པའ་ས་དབང་ར་དང༌། ད་བཞན་གནད་ཡད་མ་

ས་གཞན་ཚར་མཇལ་དར་གསལ་རས་སལ་ཡད།

ད་ནས་དས་དབང་ག་སག་ཚགས་ཆང་ག་རས་པས་

དས་དབང་ག་བང་སང་རམས་སན་སན་ཞ་སབས།

མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་གས་རས་ཁ་དང་འབལ་

བའ་སར་བཀའ་སབ་སལ་དན། རས་ཁའ་ཐག་ལ་

བཤད་ན། སན་མ་ཆས་ཚགས་ཁ་ཤས་ནས་ངས་

ཀས་ཆས་འབལ་བ་རའ་ག་སག་བས། རས་ས་ཆས་

ཚགས་ད་ཕག་པ་ཆགས་པ་རད་ཅས་པའ་སད་ཆ་

བང་ཡད། གང་ཙམ་སང་རས་ཁ་ཤས་ཀས་ཆས་ཀ་

ཆད་ད་མན་པར་དངལ་ག་དན་ད་ངས་རང་ཆས་དང་

ལགས་སར་ཤད་པར་ཡང་རགས་ཞས་ད་འད་ཞག་

བང་ཡད། དར་བརན་ལ་ཕལ་ཆར་ཉ་ཤ་ཙམ་ཞག་

ཕན་ཡད། གང་ལར་ངས་ཀས་ཆས་འབལ་བས་ནས་

དའ་སབས་ལ་ལག་འཁར་བཙང་པ་དང་ཞལ་འདབས་

ཀ་དངལ་གང་བང་ད་དག་ཡན་གཅག་མན་གཅག་

རས་ཁ་ཁམས་གཙང་བཟས་ཏ་མང་ཚགས་ལ་སན་

སན་ཞ་དགས། དངལ་ལག་འཕས་ད་དག་བར་བརག་

མད་པར་ས་ཚགས་དང་དབལ་ཕངས་ཀ ་འཕད་

བསན། སབ་ག་སགས་ཀ་ཐག་གཏང་ར། གང་ལར་

ཆས་འབལ་འདའ་ཐག་ལ་དངལ་གང་བང་བ་ད་དག་

དག་རར་ཤ་ཁ་ཤ་ཐམས་བས་ཏ་གཏང་ཐབ་པ་ཞག་

དགས་ཞས་ཤད་ཀ་ཡད། ད་རང་འདར་རས་ཁ་ཀག་

ར་ད་ལར་རད། འན་ཀང་རས་ཁ་བད་ཡག་ནང་མ་

གཏགས་དབན་ཡག་ནང་མ་འདག་པས་དབན་ཡག་

ནང་བཟ་དགས། གཞན་ཁ་ཤས་ཀས་ྋརལ་བ་རན་

པ་ཆས་ལགས་སར་དང་ཆས་འཆད་ར་ད་འད་མང་

པ་ཡང་ག་ཡད་པ་དའ་ཐག་ནས་དངལ་རག་ག་ཡད།

དར་བརན་ྋརལ་བ་རན་པ་ཆ་ཧ་ཅང་ཕག་པ་ཆགས་

ཡད་པ་རད་ཅས་བརད་མཁན་འདག ངས་ཀས་

དངལ་ར་བ་ནས་ཟ་ག་མད། ར་མའ་འཐབ་ཕགས་

གཅག་གར་ག་ལས་བད་པ་ཞག་གས་ྋརལ་བ་རན་

པ་ཆ་ཧ་ཅང་ཕག་པ་ཆགས་ཡད་ཅས་བརད་ཡད།

ཁ་སན་བརད་པ་ལར་ངས་ཀས་ཆས་འཚང་ག་མད།

ཆས་འཚང་ར་ཞས་པ་ད་དངས་གནས་དང་གནས་མ་

རབས་ཐ་ཤལ་རད། མ་གཞན་ལ་ཆས་བཙང་ན་འགག་

མ་འདག་བརད་མཁན་དས་ས་སས་ཆས་འཚང་ཤས་

ཀ་མ་རད། དར་བརན་ཚང་མ་དང་པ་ཡང་རའ་དན་

ད་རས་ཁ་ཀག་ཅས་པའ་ར་མཚན་ད་ལར་རད། རས་

ཁ་ད་དག་དབན་ཡག་ནང་ཆ་ཚང་བཟ་དགས། ད་ལ་

དངལ་ཕན་བ་ལག་ཡད་པ་ད་དག་ཁད་རང་ཚ་ཚགས་

ཆང་ཡད་པ་ད་མ་གལ་གང་ཞལ་འདབས་དང་བ་ང་ག་

ཡའ་ནང་ར་གར་ག་སབ་ག་སགས་ག་ར་ཡད་པ་ཁད་

རང་ཚས་ཤས་ཀ་རད། ད་ལ་འདར་བང་བའ་དངལ་

ད་དག་ས་སའ་དངལ་ཁག་ནང་བག་ར་མན་པར་ས་

གནས་རང་དང་ད་མན་ག་ར་འདག ད་དག་ལ་སད་ད་

ཕན་ཐགས་ཡད་པ་བ་ར་གལ་ཆན་པ་རད། ད་གསལ་

བཤད་ཡན། ཞས་བཀའ་སབ་སལ་ཡད།

ད ་རས་ཨ་ར་ན་ཅལ་མངའ་སའ ་ཡལ་

སར་ས་འཆམ་བན་ཆན་པད་མཁའ་འག་མཆག་

གས་ཐགས་ར ་ཆ ་ཞའ ་གསང་བཤད་གནང་ས ་

མཛད་ས་དང་ཆས་འབལ་ཡངས་ས་མཇག་བསལ་

ཡད་པ་བཅས། །

Page 7: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།7

གཞས་ལས་བད་མར་གདང་སམས་མཉམ་ས་མཚན་ཆད་བཞགས་སར་ད་ མཆད་འབལ་སན་ལམ་ར་ཆ་གནང་བ།

༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༨ རས་གཟའ་

ལག་པའ་ཉན་བད་ནང་རང་ལས་མར་སག་བཏང་བའ་

གཞས་བཞགས་བད་རགས་སན་ཟ་འདས་གསན་

རམས་དང་རས་སན་ཕག་པ། གཞན་ཡང་ར་མའ་དག་

ཆས་ཉན་རག་མ་སས་བཙན་འཁད་བས་པ་བཅས་

ལ་གདང་སམས་མཉམ་སའ་རབ་སར་མཚན་སད་

བཞགས་སར་ཐག་ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ག་

རན་མཆག་སན་སར་བད་མའ་སག་འཛགས་བཀའ་

ས་ཐན་མང་གས་ག་སག་འག་ཕད་ཡལ་ཆ་ཚད་ ༣

རམ་ག་ཕན་བད་ལགས་བཤད་གང་ག་མཁན་རན་པ་

ཆ་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་བད་མའ་སག་འཛགས་

ཀ་ཆས་མཐའ ་ཁམས་ཞབ་པ་ཆ་བ་མཆག་གས་

དབས་ཁམས་ཞབ་པ་གཞན་མཆག་དང༌། བཀའ་ཁ་

མཆག་གས་གཙས་བཀའ་བན་རམ་པ། ས་འཐས་

ཚགས་གཙ་སལ་པས་གཙས་ས་འཐས་རན་ལས་

རམ་པ། ལན་ཁང་ཁག་ག་དང་ཆ་ཆང་རམ་པ་གཙ་

བར་གར་བའ་ས་ཞའ་ལས་བད་རམ་པ། བཞགས་

སར་ཁལ་གནས་རས་མད་ཆས་ས ་ཁག་ག ་དག ་

བཙན་སགས་གསམ་དང། གཞན་ཡང་གཉག་མར་

གནས་པ། ད་བཞན་མང་ཚགས་བཅས་ཁན་མ་

གངས་བར་ཕག་བརལ་བས་གདང་སམས་མཉམ་

སའ་ལས་འགལ་དང་འབལ་མཆད་འབལ་སན་ལམ་

གསང་འདན་གནང་ཡད། ད་རས་ཕད་ཡལ་ཆ་ཚད་

༥ ཐག་གཙག་ལག་ཁང་ག་གསང་ཆས་ར་བའ་ནང་

མང་ཚགས་རམས་འད་འཛམས་ཀས་ལག་ཏ་མར་

མ་དང་ཁ་རས་ནག་པ་གན་ཏ་བདན་ཚག་སན་ལམ་

ལན་གསམ་དབངས་ས་གར་རས་བཀའ་ཁ་མཆག་

གས་མཆད་འབལ་དང་འབལ་བའ་སར་གསང་བཤད་

གནང་དན། སབས་གནས་དག་འདན་ག་ས་དང་མང་

གཙའ་ཀ་བ་གསམ་ག་མཛད་གཙ་གར་བའ་འདར་

འདས་མ་མང་རམ་པར་ཞ་རར། ད་རང་བཞགས་སར་

ར་སར་འཛམས་དགས་དན་ཚང་མས་ཤས་གསལ་

རད། བད་ནང་ཛ་དག་ག་གནས་ཚལ་བང་ས་ར་ནག་

ག་མཁགས་བཟང་ག་སད་བས་འག་ཤ་ཁག་གཅག་

པའ་བད་རགས་སན་ཟ་མང་དག་ཅག་དམར་གསད་

དང་ཉས་རང༌། ད་བཞན་འཛན་བཟང་བས་པ་ཉན་ར་

ལས་མ་འདས་པར་མང་ད་འག་བཞན་ཡད་སབས། ད་

ལ་བར་ད་བད་བསན་སད་མ་རགས་ཆད་རང་སག་

བས་གཏང་མཁན་ག་རལ་གཅས་པ་རམ་པར་གདང་

སམས་མཉམ་ས་མཚན་ཆད་ད་རང་མཆད་འབལ་

སན་ལམ་ཚགས་ཀ་ཡད། ངས་སབས་པའ་ཐག་ནས་

ཞ་རར་གཞང་དམངས་གཉས་ཀས་འབད་སལ་ཞས་

པ་ལར། རལ་སའ་ས་ཡངས་ནས་གདང་སམས་

མཉམ་ས་ཡད་པའ་མཆད་འབལ་སན་ལམ་ཚགས་

ཀ་ཡད་པ་དས་ར་ནག་གཞང་ནས་ཧམ་བཤད་ཐག་

མཁགས་བཟང་ག་སད་བས་བཟང་བ་ད་དང་བདན་

མན་པ། དང་བདན་ལ་དགའ་བའ་རལ་སའ་མང་

ཚགས་ཀས་ངས་ལན་ག་རམ་པ་གསལ་སན་བས་པ་

ཞག་ཆགས་ཡད། ཅས་དང༌།

ཡང་བཀའ་ཁ་མཆག་གས་གསང་དན།

བད་ནང་ག ་གཞས་བཞགས་སན་ཟ་ཚས་ཕ ་ལ ་

Page 8: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 8༢༠༠༨ ནས་ཞ་བའ་སར་ལངས་ཆན་པ་བས་རས་

རམ་བཞན་ཕ་ལ་ ༢༠༠༩།༢༠༡༠།༢༠༡༡ ནང་བད་

མ་ཚས་སམས་ཤགས་དང་སང་སབས་ཞམ་པ་མད་

པའ་ཐག་ནས་བད་མའ་ང་བ་སང་སབ་དང་བད་ལ་

རང་དབང་དགས་པ། ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་

པ་མཆག་བད་ལ་གདན་འདན་ཞ་དགས་པ་སགས་ཀ་

འབད་ས་བསགས་ཏ་ཞ་རལ་ག་རམ་པ་འད་མན་སན་

སབས་ར་ནག་གཞང་གས་བད་མ་དམར་གསད་དང་

ཉས་རང་བཏང་བ། ད་བཞན་བཙན་འཇག་བས་ཏ་

དག་གཅད་ཀ་སད་བས་ལག་བསར་བས་ཡད་ནའང༌།

ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ལར་བད་ནང་ད་བད་མ་ ༧ གས་

རང་ལས་མར་སག་བཏང་ཡད། ཁང་རམ་པའ་ཆད་

གནས་མཆག་ར་ར་གདན་ད་དས་འཁར་དབང་ཆན་

ལ་རལ་ཁབ་ ༦༣ ནས་མ་འབམ་ལག་འད་འཛམས་

བང་བའ་སབས་ས་མཆད་རན་མདན་ད་མཆད་འབལ་

སན་ལམ་ག་སག་ཞས་ཡད། ད་བཞན་བག་མག་དང་

གསར་ར། ར་པ། རལ་རང་གས་གཙས་བད་ཀ་ས་

ཁལ་ཁག་ནང་ཞ་རལ་བད་སབས། ར་ནག་གཞང་

ག་དམག་མས་མ་མདའ་བརབ་ས་བད་མ་དག་རན་

འདས་ས་བཏང་བ་ང་ཚས་ཤས་ཀ་ཡད། བད་མ་དག་

ཅ་ལག་ལ་རས་སན་ཕག་པའ་ཁད་ནས་འགའ་ཤས་

ལ་རས་སན་ཚབས་ཆན་ཕག་པ་ཡང་ང་ཚས་ཤས་

ཀ་ཡད། ཕ་རལ་ཚགས་པར་རག་མཁན་ག་དའ་

སར་སད་ཆ་དས་སབས་ངས་བད་མ་རང་ལས་སག་

གཏང་མཁན་ད་དག་གངས་ཀ་མན་པར་སག་ལན་

ག་མ་ཡན་པ་བརད་ཀ་ཡད་ལ་ང་ཚས་ཀང་ད་ལར་

ཤས་དགས་ཀ་འདག ཅས་དན་སལ་ཞ་ག་ཡད། ཁ་

སང་རང་ར་མའ་མཁས་དབང་ཞག་གས་རམ་ཡག་

ཅག་བས་འདག རམ་ཡག་དའ་མཐའ་བསམས་ལ་

འབད་སལ་ཞས་འདག ར་མ་རགས་དང་རལ་སའ་

ས་ཡངས་ནས་བད་མར་རབ་སར་བད་དགས། གང་

ལ་ཞ་ན། དང་སབས་བད་ཀ་རལ་ས་ལ་སར་བད་མ་

ལས་ར་མ་མང་བ་དང༌། དག་འདན་པ་ལས་དམག་

མ་མང་བ། ནང་ག་སའ་ཁང་ལས་མ་སང་མཁན་ག་

དཔར་ཆས་མང་བ་ཡད། དའ་ཐག་ངས་ཁ་སན་ཞག་

བརབ་ན་བད་ནང་མཆད་མ་ལས་མ་མདའ་མང་བ་

ཡད། ད་བཞན་བཀའ་ས་ནས་རལ་སའ་ས་ཡངས་ལ་

འབད་སལ་ཞས་པ་ལར། རལ་ཁབ་མང་པ་ཞག་གས་

བད་ཀ་གནད་དན་ད་ཛ་དག་དང་མ་དང་བ་ཡན་པ།

སམས་འཚབ་ཡད་པ་དང་བད་མར་རབ་སར་ཡད་

པའ་རམ་པ་འད་མན་བསན་ཡད། དམགས་བསལ་

ཕ་འབལ་ལས་ཁངས་དང་ད་བཞན་འབལ་ཡད་ལས་

ཁངས་ཁག་གས་ར་ནག་གཞང་ནས་སད་བས་བཟང་

བ་ད་འགག་ག་མ་འདག བད་ཀ་གནད་དན་ད་ཞ་བ་

དང་གས་མལ་ས་ནས་སལ་དགས་ཀ་འདག ཅས་

རབ་སར་རམ་པ་ཤགས་ཆན་བསན་ཡད། རལ་ས་

ས་ཡངས་ནས་ད་ལ་བར་རབ་སར་ག་རམ་པ་ཤགས་

ཆ་བསན་པར་བཀའ་ས་གཉས་ནས་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་

ར་དང་འབལ་ནན་ཏན་ཐག་འབད་སལ་ཞ་རར་རབ་

སར་ཡད་ཅས་གསངས་པ་གཅག་པ་མན་པར་ཁ་ཡད་

ལག་ཡད་ཐག་བད་ནང་ག་བད་མར་སག་བསལ་དང་

ར་ནག་གཞང་ནས་སད་བས་གང་འད་འཛན་བཞན་

ཡད་པར་ཞབ་འཇག་བད་པར་ཕབས་རགས་གནང་

ཞ་ར་ཡན། བད་ཀ་གནས་སངས་ས་དང༌། ཡང་སས་

ཀར་དགན་པའ་དག་འདན་པ་མང་དག་ཅག་གས་རང་

ལས་མར་སག་བཏང་བའ་རན་གས་ང་ཚས་འབད་

སལ་ཞས་པར་ལར། ཡ་རབ་གས་ཚགས་ཐག་ནས་

རབ་སར་ག་རམ་པ་སན་ཆད་གས་ཆད་བཞག་ཡད་

ལ་ཨ་རའ་གས་ཚགས་ནང་བད་ཐག་གས་ཆད་ཅག་

བཞག་ཡད་པའ་ཐག་གས་ཚགས་ཀ་འཐས་མ་དག་

གས་རབ་སར་གནང་ས་བག་གང་འག་དང་འག་མས་

ཡན། དར་བརན་ཁང་རམ་པར་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་དང་

ཆབས་ཅག་དམགས་བསལ་ད་སན་ས་མཐན་ཚགས་

Page 9: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།9པའ་སད་འཛན་ག་འས་མ་ཡན་མཁན་ཇན་མཀ་ཀན་

མཆག་གས་ཉ་ཆར་ཇར་མན་ག་གང་ཁར་མ་ལན་

ད་ར་ནག་ག་ཕ་སད་བན་ཆན་གཞན་པ་དང་མཉམ་

ད་ཚགས་འད་འཚགས་སབས་ཁང་གས་བད་ནང་

རང་ལས་མར་སག་གཏང་མཁན་ད་དག་ལ་སམས་

འཚབ་ཆན་པ་ཡད། ར་ནག་གཞང་ནས་གདག་རབ་

ཀ་སད་བས་ལག་བསར་བ་ར་དར་མས་མཐན་མད།

ཁད་རང་ཚས་བད་ནང་ཞ་བའ་ས་ནས་ས་སའ་འཐབ་

རད་བད་མཁན་ད་དག་ནམ་ཡང་མད་པ་བཟ་ཐབ་ཀ་

མ་རད། ཅས་གསངས་འདག་པས། ཇན་མཀ་ཀན་

མཆག་ལ་བཀའ་ས་གཉས་ཀས་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་

ར་ཡན། ད་བཞན་བཀའ་ས་གཉས་ནས་རལ་སའ་

གསར་འགད་པ་བད་ད་ཕབས་ཏ་དངས་ཡད་གནས་

ཚལ་ཞབ་འཇག་གནང་རགས་ཞས་འབད་སལ་ཞས་

པ་ལར། པ་ཅང་ད་ཡད་པའ་གསར་འགད་པ་ཚས་

བད་ཀ་ས་ཆ་ཁག་ཏ་ཕབས་རའ་འབད་བརན་གནང་

འདག དམགས་བསལ་ (CNN) ག་གསར་འགད་

པ་ཕབས་སབས་དངས་ཡད་གནས་སངས་གང་འད་

ཡད་མད་ཁང་རང་ཚར་ཉམས་མང་བང་འདག ཁང་

ཚ་བད་ཀ་ས་ཆའ་ཉ་འགམ་ད་སབས་སབས་བཀག་

འགག་བས་འདག དར་བརན་ར་ནག་ཏ་ཡད་པའ་

ཕ་རལ་གསར་འགད་པའ་ཚགས་པས་སན་བརད་

དང་སགས་ང་རལ་ག་རམ་པའ་སན་ཞ་ཞག་ར་ནག་

གཞང་ལ་ཕལ་འདག ར་ནག་གཞང་ལ་ཁམས་དང་

གཏམ་བརད་ཀ་རང་དབང་ཡད་ན། ང་ཚ་བད་ཀ་ས་

ཆར་བསད་ཆག་ག་རད་ཅས་ཞས་འདག ར་ནག་

གཞང་ནས་རལ་སའ་གསར་འགད་པ་བད་ད་ཕབས་

རའ་བཀག་འགག་བད་ཀ་ཡད་ཀང་ཁང་རམ་པར་

འབད་སལ་ཞ་རར། ཁད་རམས་ནས་གང་ཐབ་ཅ་

ཐབ་བས་ཏ་བད་ཀ་ས་ཆར་ཕབས་རའ་འབད་བརན་

གནང་རགས། ཁད་རམ་པས་བད་ཀ་དངས་ཡད་

གནས་ཚལ་རགས་པའ་ཐག་འཛམ་གང་ས་ཡངས་ལ་

གསལ་བསགས་གནང་རགས་ཞ་ར་ཡན། ད་བཞན་

ཉ་ཆར་ར་མའ་འ་ཀན་ཞས་པའ་ས་ཆར་ར་མས་ཉ་

མ་ནས་ཉ་མ་དང་བདན་ཕག་ནས་བདན་ཕག་སལ་ཏ་

ང་རལ་བད་སབས་བས་ཆག་པ་མ་ཟད། ར་ནག་ག་

ས་གནས་གསར་འགད་པ་དང་རལ་སའ་ཐག་ནས་

གནས་ཚལ་ད་བཀད་ཡད། མཐར་ཀང་ཏང་མངའ་

སའ་དཔན་རགས་ཀས་ག་ར་བས་ཡད་ཅ་ན། ང་རལ་

བད་མཁན་ད་དག་ལ་ཐབ་ཐང་ག་ར་ཡད་ནའང་སད་

དགས་ཀ་རད། ས་གནས་ཀ་དམར་པའ་ཚགས་པ་

ཁག་ག་ལས་བད་པར་ཉས་པ་བཏང་ས་ཕར་འབད་

ད་འད་བས་འདག འན་ཀང་བད་ནང་ག་བད་མ་ཚས་

རང་དབང་དགས་ཞས་ཆ་ཚད་འགའ་ཤས་འཛམས་

མ་ཐག་མ་མདའ་བརབ་པ་དས་མ་རགས་དབ་འབད་

ཀ་རམ་པ་གསལ་སན་བད་ཀ་ཡད་པ་རལ་སའ་ནང་

གསལ་པ་ཆགས་ཡད། ར་ནག་གཞང་ནས་དག་གནན་

ཐག་བད་དན་སལ་རའ་ར་བ་བད་ཀ་ཡད་ན། ར་བ་

ད་ནམ་ཡང་སབ་ཐབས་མད། བད་ཕ་ནང་གཉས་ས་

གནས་པའ་བད་མས་རང་ཉད་ལ་ཐབ་ཐང་ཡད་པའ་

རང་དབང་རད་ལན་བད་བཞན་ཡད་པ་ད་ལས་ལག་

པ་ཞག་རད་ལན་བད་ཀ་མད། ར་ནག་ག་ཁ་ཕན་ཆད་

ྋགང་ས་མཆག་གས་ཕགས་རང་རང་པ་གཟགས་

ཞབ་མཛད་པའ་ཐག་ནས་གས་མལ་ག་ཐབས་ལམ་

བརད་ད་བཀའ་མལ་གནང་ས་བད་རའ་དཀའ་ངལ་

སལ་ཐབས་བད་དགས་ཞས་བཀའ་སབ་ཕབས་པ་

ལར། གས་མལ་ཐག་ནས་བཀའ་མལ་གནང་ན་སལ་

ཐབས་ཡད་པ་རད་མ་གཏགས་བརས་བཅས་དང་དབ་

འབད་དག་གནན་འག་བད་རའ་དཀའ་ངལ་སལ་ཐབ་

ཀ་མ་རད། གང་ལ་ཞ་ན། བད་ནང་ག་བད་མའ་སང་

སབས་དང་ལག་བསམ་ནམ་ཡང་མད་པ་བཟ་ཐབས་

མད། བད་ནང་ག་བད་མ་ཚ་བད་ཀ་བདག་པ་ཡན་པ་

ང་ཚས་ཤས་གསལ་ཡན། ཁད་རམས་ནས་རང་སག་

བས་གཏང་གནང་བ་ད་དག་ང་ཚས་ནམ་ཡང་བརད་

ཐབས་མད་པ་མ་ཟད། ཁད་རམས་ཀས་བས་གཏང་

གནང་བ་ད་དག་ང་ཚས་ཆད་ཟས་དང་ཕན་མད་ནམ་

ཡང་ཆགས་འཇག་ག་མན་ཞ་ར་ཡན། ད་བཞན་ཁད་

རམ་པའ་ར་འདད་བསབ་ར་ང་ཚའ་ལས་འགན་རད།

ཅས་གསང་བཤད་གནང་ཡད། བཀའ་ཁ་མཆག་ག་

གསང་བཤད་གབ་བསན་མག་གན་ཁམ་ལམ་ད་མར་

མའ་ཁམ་སར་བས་ཡད་པ་བཅས།།

ས་ནར་ྋགང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་ཡ་ཤ་བ་ཆན་ཌ་ས་མན་ཊ་ཊ་མཆག་ལ་གས་བསའ་མཛད་ས་བཞགས་སར་ཐག་ཆན་

ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་ཚགས་པ། ༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༡༠ ཉན་འཛམ་

གང་ནང་ཆས་སན་གགས་ཅན་ག་ན་བལ་ཞ་བདའ་

གཟངས་རགས་བཞས་མང་མཁན་ལ་ཨ་ཕ་ར་ཀའ་

ཡ་ཤ་བ་ཆན་ (Archbishop Desmond

Tutu) ཨརཅ་བ་ཤབ་ཌ་ས་མན་ཊ་ཊ་མཆག་

བཞགས་སར་ད་ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་

ཆན་པ་མཆག་ཆད་མཇལ་ཞ་བར་ཕབས་སབས་ཁང་

ལ་གས་བསའ་མཛད་ས་མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་

དབ་བཞགས་ཐག་བཞགས་སར་ཐག་ཆན་ཆས་གང་

གཙག་ལག་ཁང་ད་ཚགས་ཡད།

ད ་ཡང་ཐག ་མར་ྋགང ་ས་ྋསབས་

མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་དབས་ཁམས་ཞབ་པ་ཆ་

བ་མཆག་དང་བཀའ་ཁ་མཆག ས་འཐས་ཚགས་

གཙ་མཆག་བཅས་ག་གལ་གནམ་ཐང་ད་ཡ་ཤ་བ་

ཆན་མཆག་དང་ཁང་ག་ས་ཟ་ལམ་ས་ལ་ཡ་མཆག་

ལ་ཕབས་བསར་ཆབས་སར་བསངས་ཡད། ད་རས་

བཞགས་སར་ད་ལན་རས་ྋཞབས་སར་འཁད་

སབས་རམ་གའ་དག་འདན་པས་སར་སངས་དང་བད་

ཀ་ཟས་གར་ཚགས་པས་བཀས་ཞལ་པ། ད་བཞན་

ག་ས་ཕ་མར་ག་ལམ་ནས་ཕབས་བས་གཟབ་རས་

ཞས་ཡད། ད་ནས་མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་དང་

Page 10: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 10ཡ་ཤ་བ་ཆན་མཆག ཁང་ག་ས་ཟ་མཆག ར་སའ་

ས་གནས་ཀ་ཡལ་མ་རན་གས་ས་ཞབས་(Ajay

Singh) ཨ་ཇ་སང་མཆག ར་གར་བང་ཕགས་ཡ་

ཤའ་སའ་བ་མ་(Amritsar)པར་རབ་ཀ་མར་ས་

མན་ཊ་ར་ཡ་མཆག བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་མང་

གཙའ་ཀ་བ་གསམ་ག་མཛད་གཙ་རམ་པ། ལན་ཁང་

ཁག་ག་བཀའ་བན་རམ་པ། ས་འཐས་ཚགས་གཞན་

མཆག་གས་གཙས་ས་འཐས་རམ་པ། ལན་ཁང་ཁག་

ག་དང་ཆ་ཆང་དང་ས་ཞའ་ལས་བད་རམ་པ། གཞང་

འབལ་མ་ཡན་པའ་ཚགས་པ་ཁག་ག་ས་ཚབ་སགས་

བཞགས་གལ་ད་འཁད་མཚམས། གང་ཚས་ཉན་ག་

ས་ད་ཆ་ཚད་ ༡༡།༡༥ ཐག་དགའ་ལན་ཕ་བང་ཡག་

ཚང་ག་ལས་བད་ཚ་རང་ར་ར་ལགས་ཀས་སར་ས་

མ་མང་དང་། སབ་ཕག་བཅས་སང་ཚ་བརལ་བ་ལན་

འཛམས་བང་བའ་དབས་ས་མཛད་ས་དངས་གཞ་

དབ་འཛགས་ཀ་ཁབ་བསགས་དང་སགས་ཡ་ཤའ་བ་

ཆན་མཆག་ལ་དགའ་བསའ་གསང་བཤད་གནང་རས་

ར་སའ་ས་གནས་ཀ་ཡལ་མ་རན་གས་ས་ཞབས་ཨ་

ཇ་སང་མཆག་དང་ར་གར་བང་ཕགས་ཡ་ཤའ་སའ་

བ་མ་པར་རབ་ཀ་མར་ས་མན་ཊ་ར་ཡ་མཆག་གས་

གསང་བཤད་གནང་ཡད། ད་ནས་ས་ནར་ྋགང་ས་

ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་གས་བསའ་

བཀའ་སབ་བཀའ་དན་ཆ་བ་ཕབས་ཏ་བ་ཆན་མཆག་

ལ་མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་གས་ཕག་རགས་ས་རམ་

རལ་མཆད་རན་ཞག་དང་ས་མགན་རམས་ལ་དཀར་

གཙང་ག་མཇལ་དར་གསལ་རས་སལ་ཡད། ད་རས་

ཡ་ཤ་བ་ཆན་ཨརཅ་བ་ཤབ་ཌ་ས་མན་ཊ་ཊ་མཆག་

གས་གསང་བཤད་གནང༌། ད་ནས་བད་ཀ་ཟས་གར་

ཚགས་པས་རན་པའ་འདན་གཟགས་འབལ་དང་ས་

གནས་ཡལ་མ་ནས་གན་ངའ་འཁབ་གཞས། ཐང་སང་

ག་གར་ཚགས་པས་འཁབ་གཞས་གཟགས་འབལ་

ཞས་རས་ཚ་རང་ར་ར་ལགས་ཀས་ཐགས་ར་ཆ་ཞས་

ཏ་མཛད་ས་གལ་ཡད།།

ས་ནར་ྋགང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་ལ་ཨ་ཕ་ར་ཀའ་ཡ་ཤའ་བ་ཆན་ཊ་ཊ་མཆག་གས་བཞགས་སར་གཙག་ལག་ཁང་ད་

གསང་བཤད་གནང་བ། ༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༡༠ རས་གཟའ་

པ་སངས་ཉན་ག་ས་ད་ཆ་ཚད་ ༡༡།༣༠ བཞགས་སར་

གཙག་ལག་ཁང་ད་ྋགང་ས་མཆག་དབ་བཞགས་

ཐག་ལ་ཨ་ཕ་ར་ཀའ་ཡ་ཤའ་བ་ཆན་ས་ཞབས་ཊ་

ཊ་མཆག་གས་གསང་བཤད་གནང་དན། བད་ཀ་

ྋསབས་མགན་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་དང་ས་ཞབས་

ཨ་ཇ་སང་མཆག་གས་གཙས་མཛས་སག་ལན་པའ་

མང་ཚགས་རམས་ཀས་ང་རང་ལ་འཚམས་འད་གནང་

བར་སང་ཐག་པ་ནས་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན། ད་

རང་འདར་ང་རང་ལ་ ༨༠ སན་པའ་ས་སར་ག་དགའ་

སན་རན་འབལ་ཚང་བ་ཞག་བང་ཞས་བརད་ར་

ཡན། འདར་གནམ་གཤས་གང་ངར་ཆ་ཡང་ཁད་ཚའ་

མཛའ་བརའ་དད་རབས་འཕར་བཞན་འདག ྋགང་

ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་ན་འཛམ་གང་ས་ཕགས་ཚང་

མའ་ནང་དགའ་མས་ཞ་ས་ཞག་ཡན། སབས་ཤག་

ང་རང་ཁང་དང་ལན་ཨ་རའ་གང་ཁར་ས་ཡ་ཊལ་ནང་

ད་བསད་སབས་རད་ཐང་ཆན་མ་ཞག་ག་ནང་ད་མང་

ཚགས་ ༦༠༠༠༠ ཙམ་གས་ཁང་ལ་ཕབས་སག་ཞ་

བཞན་འདག ྋགང་ས་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་ན་ངས་

ད་བར་མཇལ་འཕད་ཞས་པའ་མ་ས་ར་ཆ་ཤས་ད་

ཆགས་ཡད། གཞན་ལ་སམས་འགལ་གཏང་རའ་

ནས་པ་ཁད་ད་འཕགས་པ་ཞག་ས་ཉད་མཆག་ལ་

ལན་ཡད། དར་བརན་ངས་ར་ནག་གཞང་ལ་བད་ཀ་

ྋསབས་མགན་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་ན་འཛམ་གང་

སང་ཞ་བདར་དགའ་མས་ཆ་ཤས་གནང་མཁན་ཞག་

རད་ཅས་བརད་ར་མ་ཟད། བད་ཀ་ྋསབས་མགན་

ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་ལ་དམག་མ་མད། ཁང་ག་བཀའ་

འག་ཏ་མ་མདའ་ཁར་ནས་བཀའ་སང་ཞ་མཁན་དམག་

མ་གཅག་ཀང་མད། ཁང་ཁ་བལ་བ་ཞག་མན། ར་

ནག་དཔན་རགས་ཚས་ར་ནག་མ་དམངས་ས་མཐན་

རལ་ཁབ་ཀ་ར་ཁམས་ནང་རང་སང་གནས་བབ་ཀ་

ཐབ་ཐང་འཁད་ཡད་པ་ད་བད་མ་ཚར་ལག་བསར་

བད་རགས་ཞས་ངས་འབད་སལ་ཞ་ར་ཡན།

བད་ཀ་ྋསབས་མགན་ཏ་ལའ་བ་མ་

མཆག་དང་བད་མ་ཚའ་མངན་འདད་ན་ར་ནག་མ་

དམངས་ས་མཐན་རལ་ཁབ་ཀ་ར་ཁམས་ནང་གང་

Page 11: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།11འཁད་པ་ད་ཡན། ང་ཚས་ར་ནག་དཔན་རགས་ཚར་དན་སལ་གཏང་རར། འཇག་རན་འད་བཟང་སད་ཀས་ཟན་པ་ཞག་ཡན། བཙན་གནན་དང་ཧམ་བཤད། གདག་རབ་

བཅས་ལ་མཐའ་མའ་རལ་ཁ་ཐབ་ཐབས་མད། ཉན་གཅག་ང་ཚས་བད་ད་ཁད་རང་ཚར་ཐག་འཕད་ལ་ཡང་ར་ཡན། དཀན་མཆག་གས་བད་ནང་རང་དབང་ག་ཉན་མ་

མགགས་ནས་མར་ད་འཆར་རར་རབ་སར་གནང་རགས། ཞས་སགས་ཀ་གསང་བཤད་གནང་ཡད་པ་བཅས།།

ས་ནར་ྋགང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཡ་ཤ་བ་ཆན་ཌ་ས་མན་ཊ་ཊ་མཆག་ལ་གས་བསའ་མཛད་སར་བཀའ་སབ་སལ་བ།

༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༡༠ ཉན་འཛམ་གང་

ནང་ཆས་སན་གགས་ཅན་ག་ན་བལ་ཞ་བདའ་གཟངས་

རགས་བཞས་མང་མཁན་ལ་ཨ་ཕ་ར་ཀའ་ཡ་ཤ་བ་ཆན་

(Archbishop Desmond Tutu)ཨརཅ་

བ་ཤབ་ཌ་ས་མན་ཊ་ཊ་མཆག་ལ་གས་བསའ་མཛད་ས་

བཞགས་སར་ཐག་ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་

ཚགས་ཡད། མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་གས་གས་བསའ་

མཛད་སར་བཀའ་སབ་སལ་དན། ར་རམ་ས་ལའ་གནམ་

གཤས་ཉན་འགའ་ཤས་ཡག་པ་དང་ཉན་འགའ་ཤས་ས་

པའ་གནས་སངས་ད་འདའ་འག་ཁ་སང་དང་ད་རང་གནམ་

གཤས་ཡག་པ་ཞ་དག་བསན་ཏ་ཉ་འད་ཀ་ད་སད་ལན་ལ་

རང་གཙང་བ་དགན་དས་ཡན་པར་སང་ལ་འདབ་རས་

མད་ཀང༌། ཁར་ཡག་མཛས་སག་ལན་པ་འད་འད་ཞག་

ག་ཐག་འཛམ་གང་འདའ་སང་སན་གགས་ཡད་པ། སན་

གགས་ད་ཡང་གནས་ཚལ་བ་བག་གཅག་ལ་རན་ནས་

བང་བའང་མ་རད། མ་ཚ་གཅག་ག་རང་ལ་དངས་གནས་

གཞན་ཕན་གས་བ་བ་རབས་ཆན་མཛད་མཁན་ག་མ་

ཞག་ད་རང་འདར་ཕབས་ཏ་ང་ཚར་དགའ་བས་ཞ་རའ་

ག་སབས་བང་བ་རད། ང་ཚ་ཚང་མའ་སམས་ནང་དགའ་

སབས་ས་ར་བང་བར་བརན། ཁད་རང་ཚ་ཚང་མས་ཁང་

ལ་སམས་གཏང་ནས་གས་བརའ་བསམ་པའ་རམ་འགར་

ག་དགའ་བས་ཞག་ཞ་རགས། ད་དང་ཆབས་ཅག་ཁང་

མ་ར་ཆན་པ་ཞག་ང་ཚའ་ས་ཆ་ཆང་ཆང་འདའ་སང་ད་

རང་ཁ་རང་ངས་ནས་ཕབས་འདད་གནང་བ་དང་སགས་

ངས་ཀས་ཀང་གདན་འདན་ཞས་ཏ་འདར་ཕབས་འབར་

གནང་ཡད། ད་ལར་དགའ་ས་དང་སབས་པ་ས་འས་པའ་

སང་ས་གནས་ཡལ་མའ་བགས་གཙ་ཁང་ཆད་མངགས་

གདན་འདན་ཞས་ཏ་ཕབས་ཡད། བད་པ་དང་ཡལ་མའ་

དབར་སབས་ར་ཏག་ཙམ་རག་ག་ཡང་ག་རད། ང་ཚ་བད་

པ་འད་གར་ལ་ ༥༢ ལག་ཙམ་ཕན་པ་དའ་ནང་ས་ཡངས་

ཆ་ནས་སན་ཟ་རང་ག་ཚར་བ་ཞག་ཁར་ཏ་གནས་ཡད།

ད་རས་ཁང་གས་ཡལ་པའ་རན་འག་ཟར་ནའང་བགས་

གཙའ་ཚབ་བས་ཏ་ཁང་ལ་དགའ་བས་གནང་བར་ཐགས་

ར་ཆ་ཞ་ག་ཡན། ད་ནས་ས་ཞབས་ཊ་ཊ་ཡ་ཤའ་ཆས་པ་

ཞག་རད། ད་དང་རང་བཞན་འབལ་བ་ཡད་པ་འད་ག་ར་

གར་བང་རད་ས་ཁལ་ག་ཡ་ཤའ་ཆས་ལགས་ཀ་དབ་

ཁད་འད་གར་ཆད་མངགས་ཕབས་ཐབ་ན་ཞས་གདན་

འདན་ཞས་པ་ལར་ཕབས་ཏ་དགའ་བས་གནང་བར་ཧ་

ཅང་དགའ་པ་བང་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ག་ཡན། བ་ཤབ་ཊ་ཊ་

ངས་རང་སར་ངས་ཐག་ནས་བཤད་ན་ལ་མང་ཞག་རང་

ལ་ས་ཁལ་དང་ལང་པ་འད་མན་ནང་ལ་ཞ་བདའ་གཟངས་

རགས་བཞས་མཁན་ལན་འཛམས་ཡང་སབས་ཁང་དང་

མཇལ་རའ་ག་སབས་མང་པ་ཐབ་བང༌། སན་ལ་བཤད་

པ་ལར། ཁང་སར་མའ་བམས་བར་དང་འབལ་བའ་འཚ་

བ་མད་པའ་ལ་སད། དང་བདན། འད་མཉམ་ད་ཚའ་ཐག་

ལ་དམགས་བསལ་ག་ཐགས་ཁར་བཞས་ཏ་ག་དས་ཡན་

ནའང་བཀའ་མལ་གནང་སབས་ད་འདའ་ཐག་གསལ་པ་

གསངས་ཏ་ཤགས་རག་མཁན་ཞག་ཆགས་ཡད། ཡང་

སས་ལ་ཨ་ཕ་ར་ཀའ་ལང་པའ་ནང་ཆ་བཞག་ན། ལ་ཨ་ཕ་

ར་ཀའ་ནང་ནལ་སན་མན་ཌ་ལ་དང་གང་ལར་ཁང་རམ་པ་

གཉས་ནས་ཤགས་བསན་ཏ་ལང་པ་དའ་ནང་ལ་འཚ་བ་

མད་པའ་ལམ་ལ་བརན་ནས་མང་གཙའ་ཐབ་ཐང༌། འད་

མཉམ། དང་བདན་ད་འད་ཡང་རའ་ཐག་བས་རས་ཆན་པ་

བཞག་ཡད། གནས་ཚལ་འགར་བ་ཕན་རས་མའ་སམས་

ནང་གཅག་གས་གཅག་ལ་འཁན་འཛན་ཡང་ར། དངས་

གནས་སར་ག་འདས་པའ་སག་བསལ་དང་འད་མཉམ་

མད་པའ་སམས་ནང་ག་ཚར་བ་ཞག་གནས་ཡད་པར།

ཁང་གས་དའ་ཐག་དམགས་བསལ་འབད་བརན་གནང་

ས་གང་ལར་འཁན་འཛན་ག་བསམ་པ་སལ་རའ་ཐབས་

ཤས་གནང་ཡད། མའ་ས་ཚགས་ནང་ག་ཁ་ཐག་ཁ་ཐག་

ག་དཀའ་ངལ་སལ་ཟན་རང་སམས་ནང་ལ་ཕན་བ་མ་

བད་བ་ཞག་ཡད་པ་དས་སབས་དང་དས་ད་འད་ལ་རག་ག་

བཟ་རའ་གཞ་བད་ཀ་ཡད། དར་བརན་རག་ག་ཡད་པ་ད་

Page 12: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 12དག་སལ་བ་ཙམ་ད་མ་ཟད། མའ་སམས་ནང་དཀའ་ངལ་

ག་བག་ཆགས་བཞག་ཡད་པ་ད་སལ་རའ་ཐབས་ཤས་

གནང་ར་དང་མ་འངས་པར་དཀའ་ངལ་ད་འད་ཞག་མ་

ཡང་རའ་གཞ་རའ་ཐབས་ལམ་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་པ་རད་

འདག ཁང་གས་འཁན་འཛན་མད་པའ་ཐག་ལ་ཕག་ལས་

ཧ་ཅང་མང་པ་གནང་ཡད།

གཉས་ནས། དང་བདན་དང་འད་མཉམ། མང་

གཙ། ད་ལ་བའ་ཐག་ཁང་ཐགས་ཁར་ཆན་པ་བཞས་

མཁན་ཞག་ཡན་སབས། ལང་པ་དང་མ་རགས་ཀ་དབ་

བ་མད། འཛམ་གང་ས་གནས་གང་དང་གང་ད་ཡན་རང་

དངས་གནས་རང་དབང་དང་འད་མཉམ་མད་པའ་ཐག་

ནས་ང་ཚའ་བད་པའ་སད་ནང་འབ་ཆ་བས་ཆང་བཟས་

བས་པའ་རག་ག་ཡད་པ་ད་ཚའ་གས་ལ་ཁང་གས་ཤ་ཚ་

གནང་ག་ཡད། འབར་མ་དང་བད་ཀ་གནས་ཚལ་ལ་ཆ་

བཞག་ན། འཚ་བ་མད་པའ་ལ་གབ་ཐག་ནས་འཚ་མད་ཞ་

བའ་འཐབ་རད་ལ་རབ་སར་གནང་ར་ད་དག་ཁང་གས་

ཡང་ཡང་གནང་བཞན་ཡད། ད་བཞན་ངས་སར་ངས་

ནས་བཤད་ན། ངད་གཉས་ང་ཤས་རས་རམ་བཞན་ཉ་པ་

ཆགས་པར་བརན་ཐག་མ་ཐག་གཅག་གས་གཅག་ལ་རད་

མ་རས་ཏ་སད་ཀ་ཡད། དར་བརན་ཁང་ག་བཞན་རས་ག་

དས་མཇལ་རང་ངས་རང་གད་མ་ཤར་ག་འདག ཁང་དང་

ངས་རང་ཧ་ལས་པའ་གགས་པ་ཉ་པ་ཆགས་སབས། རད་

མ་རས་ཀ་ཡད། ཡང་དན་དག་ཤད་སབས་ཁང་གས་སན་

སར་སར་གཟགས་ཏ་གལ་ཆན་པའ་ཐག་ཁར་བཞས་ཀ་

རད། ཁ་སན་ཁང་རང་དགང་ལ་ ༨༠ སན་པའ་འཁངས་

སར་དས་ཆན་སབས་ཁང་གས་ངས་རང་ཤག་གསངས་

པ་ལར་ཁང་ག་ལང་པར་བཅར་ཐབ་རའ་ཧ་ཅང་ར་བ་བང་

ཡང་ད་ལར་མ་བང་བ་རད། ངས་རང་བ་ཕམ་གཅག་ན་ད་

དས་བཅར་ཐབ་ན་སབས་དར་ནལ་སན་མན་ཌ་ལ་ཕལ་

ཆར་དགང་ལ་དག་བཅ་ག་གསམ་ཙམ་ལ་སབ་ཀ་ཡད།

ཁང་མཇལ་རའ་ག་སབས་ཤག་ཡང་ག་རད་དན་བང། ད་

རང་བ་ཤབ་ཊ་ཊ་མཆག་ར་གར་ད་མཛད་འཆར་གཞན་

དང་འབལ་ཏ་དགང་ལ་བགས་པ་ཡན་ནའང་དཀའ་ངལ་

ཁད་ད་བསད་ད་འདར་ཆད་མངགས་ཕབས་པ་རད། ཧ་

ཅང་ག་སམས་ནང་དགའ་སང་ཆན་པ་དང་བཀའ་དན་

ཆ་བསམ་ག་ཡད། ཕན་ཆད་ངས་ཀ་གགས་པ་བ་ཤབ་

ཊ་ཊ་མཆག་ག་དགངས་པར་ཏ་ལའ་བ་མ་ཞས་བརད་

སབས་ངས་རང་སད་སའ་ར་རམ་ས་ལའ་ས་ཆ་འད་ཁང་

ག་སམས་ནང་ཤར་ག་རད། ར་སའ་གནམ་གཤས་སད་

པ་ད་དང་ཤང་སང་ད་དག་ལ་མ་དང་མ་ཏག་མཛས་སག་

ལན་པ་ད་ཁང་གས་གཟགས་མད་དས་དང་ཤར་ཤར་ཞག་

ཕལ་ཆར་དན་གནང་ག་རད། ངས་རང་སར་ག་ངས་ནས་

བཤད་ན་དངས་གནས་བ་ཐབ་ཀ་གགས་པ་ཞག་ཡན།

དར་བརན་འདར་མཇལ་བར་ཧ་ཅང་དགའ་པ་བང། ཁང་

འདར་ཕབས་རའ་མཐན་རན་སར་མཁན་ངས་ཀ་གགས་

པ་ཚང་པ་གཅག་ཡད་པ་ཁང་གས་གནམ་ག་ཆད་གཏང་

གནང་ས་མཐན་རན་སར་བར་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ག་ཡན།

ངས་ཀས་ནམ་རན་ངས་རང་མ་ཞག་ཡན་པའ་ངས་ནས་

ལང་པ་དང༌། ཆས་ལགས། ཆས་དད་ཡད་མད། རགས་

རས་ཀ་དབ་བ་གང་ཡང་མད། ཅས་ཤད་ཀ་ཡད། གང་

ལར་འཛམ་གང་འདའ་སང་ག་མ་དང་ཕར་བདན་ཅ་ཙམ་

ཡད་པ་ད་དག་ཚང་མ་བད་བ་འདད་པ་དང་སག་བསལ་མ་

འདད་པ་ཤ་སག་རད། ད་ར་མཚན་བཀད་དགས་མ་རད་

ལ་བརག་དཔད་བད་དགས་ཀང་མད། འབ་སན་ཞག་ཡན་

ནའང་སག་བསལ་མ་འདད་པ་དང་བད་བ་འདད་པ་ཤ་སག་

རད། འན་ཀང་འཛམ་གང་འདའ་སང་མས་མང་བཞན་

པའ་སག་བསལ་མང་པ་ཞག་མ་རང་ཉད་ཀས་བཟས་པ་

ཞག་ཡན་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པ་རད། འབང་བའ་གནད་

འཚས་རན་པའ་སག་བསལ་མང་ར་ད་གནས་ཚལ་ཁག་

ཁག་རད། མས་བཟས་པའ་སག་བསལ་ད་ཧ་ཅང་ཐབས་

ས་པ་རད། ང་ཚ་ས་ཞག་གས་སག་བསལ་འདད་ཀ་མད།

འན་ཀང་བད་སངས་ཤག་ག་རན་པས་སག་བསལ་བཟ་

ག་ཡད། དཔལ་འབར་དང་ཆབ་སད། དབང་ཆ། ཆས་

ལགས། རགས་རས་ཀ་གནས་སངས་སགས་ར་མཚན་

འད་མན་ཡད། གང་ལར་ཡང་སང་ད་འདའ་རན་པས་མའ་

ནང་སག་བསལ་དང་རག་ག་འཕར་མ་བཟ་ར་ཞག་ཡང་

ག་ཡད། སག་བསལ་མ་འདད་པ་རད་ད་ཆད་མངགས་ད་

འད་བཟ་ར་ན་བབ་མ་འདག ད་ཡང་སའ་ར་བ་ད་བསམ་

བ་ཆང་དགས་ཏ་ར་ཆ་ས་དང་ཕགས་རང་རང་སར་བལ་

མ་ཐབ་པ་དང་མ་གཅག་གར་ག་འད་ཤས་མ་འདང་བར་ང་

ཚ་དང་ཁ་ཚ་ཟར་རའ་གནས་ཚལ་འག་ནས་དཀའ་ངལ་

ད་དག་འཕད་བཞན་ཡད། དར་བརན་མ་རགས། ལང་པ།

ཆས་དད། རགས་རས། དབལ་ཕག ཤས་ཡན་ཡད་མད་

ད་དག་རམ་པ་གཉས་པ་རད། གལ་ཆ་བ་ད་ང་ཚ་ཚང་མ་

སས་པའ་ཉན་མ་ནས་མ་ཤ་བར་གཅག་གར་རད། སག་

བསལ་མ་འདད་པ་དང་བད་བ་འདད་པ་གཅག་མཚངས་

རད། འད་ཤས་ད་ཤགས་ཆ་ར་བཏང་ཐབ་ན་ང་ཚ་གཅག་

གར་ག་འད་ཤས་ཇ་ཙམ་ཤགས་ཆ་བས་དའ་ཚད་ཀས་

གཞན་སག་བསལ་མ་འདད་པ་རད། ཨ་ཙ་ངས་མ་ལ་སག་

བསལ་བཟས་ན་གང་ཡང་བསམ་པ་ཞག་དན་ག་རད། ང་

ཡང་བད་བ་འདད་པ་བཞན་ཁང་ཚས་ཀང་བད་བ་འདད་

པར་བརན་ཁ་ལ་ཕན་པ་ཞག་བད་ཐབ་ན་བསམ་པ་དན་

ག་རད། གཅག་གར་ག་འད་ཤས་ད་མད་པར་མ་མཐན་

པའ་འད་ཤས་ཤགས་ཆན་པ་བས་ཏ་ངས་ཁ་དབང་ད་

འདས་ཏ་ཐབ་ཚད་བས་བསམ་པ་སགས་དན་དས་རག་

Page 13: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།13ག་སབ་ཀ་ཡད། དར་བརན་གཞ་རའ་མའ་མཛའ་བར་དང་

མ་གཅག་གར་ག་འད་ཤས་ད་གང་སལ་གཏང་དགས་ཀ་

འདག་ཅས་ངས་ཀས་ནམ་རན་ད་འབད་བརན་བད་ཀ་

ཡད། ཁང་གས་དགངས་པ་བཞས་སངས་ཀང་གཅག་

མཚངས་རད། དར་བརན་ཁང་ད་རང་འདར་ཕབས་པ་

ན་འད་ལ་བའ་བསམ་བ་བཏང་ས་ལས་འགལ་བད་རར་

མཚན་སན་གགས་ཡད་པའ་མ་ཞག་གས་རབ་སར་

གནང་ཡང་སབས་ད་གནད་འགག་ཆན་པ་ཞག་ཆགས་

ཀ་ཡད།

ད་ནས་ངས་རང་ནང་པའ་དག་སང་ཞག་ཡན།

ཆས་ལགས་ཚང་མ་མཐན་པ་བད་ར་ད་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་

པ་ཞག་དང༌། ད་ཡང་ཆས་ལགས་ཕན་ཚན་མཐན་པ་

བད་དགས་བརད་ར་ད་བསམ་བའ་ར་བ་བད་ར་གཅག་

པ་མན་པར། ར་གར་ག་ལང་པ་འདའ་ནང་ལ་སང་ཕག་

གཉས་གསམ་ག་རང་ལ་ཆས་ལགས་འད་མན་མང་པ་

ཞག་མཉམ་ད་སད་ཀ་ཡད། མ་དང་ཕར་བཅ་གངས་ཡད་

པའ་ལང་པ་ཞག་ག་ནང་སབས་ར་རག་ག་ཕན་བ་ཡང་

སད་ཀ་རད། ས་ཡངས་ཀ་ཐག་ནས་བཤད་ན་ར་གར་

ཐན་མང་མ་ཡན་པ་ཞག་རད། ཆས་བརད་འད་མན་མང་

པ་ཞག་ར་གར་རང་ཉད་ལ་སས་ཤང་འཚར་ལངས་བས་

པའ་ཆས་བརད་ད་དག་ག་ཐག་འཛམ་གང་གཞན་ནས་

ཆས་བརད་གཙ་ཆ་བ་ཚང་མ་ར་གར་ནང་ལ་སང་ཕག་

ནས་གནས་ཡད། ཚང་མ་དངས་གནས་དང་གནས་གཅག་

གས་གཅག་ལ་ཆས་གགས་ཀ་འད་ཤས་དང། ཐ་ན་ཆས་

གགས་ཀ་འད་ཤས་མད་ནའང་འཛམ་གང་འདའ་སང་ར་

གར་ག་ལང་པ་འདའ་ནང་ཆས་དད་འད་མན་ཡད་པ་ད་

ཆས་ལགས་ས་ནས་ངས་ལན་དང་ངས་འཛན་བས་ཏ་

བསད་ཡད། འཛམ་གང་འདའ་སང་ལ་ཆས་དད་ཕན་བ་མ་

འད་བ་ཡད་པ། དཔར་ན། ཡ་ཤའ་སན་པའ་རས་འབངས་

གཅག་གར་ཡན་ཡང་(Protestant)དང་(Cath-

olic) ཞས་རག་ག་ཤད་ར་དང༌། ཁ་ཆའ་ཆས་ལགས་

གཅག་པ་ཡན་ཡང་ཤ་ཡ་དང་ས་ན་ཞས་རག་ག་ཡད་པ་ད་

ལ་བའ་གནས་སངས་འག་ལ་ར་གར་ག་ལ་སང་ཕག་རང་

ལ་བང་ཞང་གམས་པའ་ཆས་ལགས་མཐན་སལ་ཞས་

པ་ད་ཧ་ཅང་ར་ཆན་པ་རད་འདག གཞ་ར་དའ་ཐག་ཁང་

གས་ད་རང་འདར་ཡ་ཤ་བ༌མ་སན་གགས་ཡད་པ་ཞག་

ཕབས། དགའ་བས་ཞ་མཁན་ཡང་ས་ཆ་འད་གའ་ཡ་ཤ་

བ་མ་ཞག་ཕབས་ཏ་ང་ཚ་མཉམ་རབ་བས་པ་འདས་ག་

ར་མཚན་ག་ཡད་དམ་ཞ་ན། ང་ཚར་ཆས་ལགས་དང་ལ་

གབ་མ་འད་བ་ཡད་ཀང་ཚང་མས་གཞན་ཕན་སབ་དགས་

པ་རད་ཅས་པའ་བསབ་བ་ད་གཅག་གར་ཡན་པ་མ་ཟད།

བསབ་བ་ད་ཉམས་ལན་བད་མཁན་གཅག་གར་ཆགས་

ཡད། དའ་རམ་པ་ཐན་ཐབ་ཀ་འདག ལག་པར་ཡ་ཤའ་

ཆས་པ་ཚར་ཆ་བཞག་ན། ངས་ཀས་དས་རག་ཏ་ཤད་ཀ་

ཡད། འཛམ་གང་འདའ་ཐག་ཆས་བརད་མ་འད་བ་ཡད་

པའ་ནང་ནས་འག་བ་མའ་ཤས་ཡན་ཡར་རས་གཏང་ར།

ད་བཞན་འཕད་བསན་ག་ཞབས་འདགས་བསབ་རར་ཡ་

ཤའ་ཆས་པ་ཚས་ཤགས་ཆ་ཤས་བསབས་ཡད། ང་ཚ་

ནང་པར་ཆ་བཞག་ནའང་ད་ཙམ་ཤགས་ཆན་པ་མད། ཧན་

ཌར་ཆ་བཞག་ནའང་ད་ཙམ་མང་པ་མ་འདག ར་མ་ཁར་

ཤན་ཞས་པ་ད་འདའ་ཐག་ནས་ད་རང་ཁ་སང་ནས་པ་ཆ་

ར་འག་ག་ཡད་པ་མ་གཏགས་ད་མན་ས་སའ་ཆས་ཉམས་

ལན་བས་ནས་བསད་པ་མ་གཏགས་ས་ཚགས་ས་ཡངས་

ཀ་ཞབས་འདགས་བསབ་ར་ད་དག་ལ་ཡ་ཤའ་ཆས་པ་ཚ་

ཤགས་ཆ་བ་འདག སབས་ར་ཆས་དད་བསར་རའ་ལས་

འགལ་ཕན་བ་ཡང་ག་ཡད་པ་ད་དག་གནས་ཚལ་ཐ་དད་

རད། སབས་ར་གདང་ཐག་ཡང་རའ་ཉན་ཁ་ཕན་བ་ཡང་

ག་འདག་པ་ད་གནས་ཚལ་ཁག་ཁག་རད། ས་ཡངས་ཆ་

ནས་དངས་གནས་དང་གནས་འཛམ་གང་འདའ་ཐག་ལ་

གཞན་ཕན་ག་གཞ་ར་དང་ཤས་ཡན། འཕད་བསན་ཐག་

ནས་ཞབས་འདགས་སབ་མཁན་ཤགས་ཆ་ཤས་ཤག་

ཡ་ཤའ་ཆས་གགས་ཚ་རད་འདག་པས་ངས་རང་དར་ང་

མཚར་བསད་ཀ་འདག ནང་པ་ཚར་ཆ་བཞག་ན། བད་

སངས་ད་དང་ཉམས་མང་ད་དག་ལ་ང་ཚས་སབ་སང་བད་

དགས་ཀ་འདག དར་བརན་ཆས་ལགས་མཐན་སལ་གང་

འཕལ་ཡང་རར་འབད་བརན་བ་ར་དའ་ནང་ལ་ད་རང་ཡ་

ཤའ་བ་ཆན་རན་པ་ཆ་ཞས་ན་འགག་ག་མད་འག ཡ་ཤ་

ཆས་དཔན་རན་པ་ཆ་འདར་ཆད་མངགས་ཕབས་པར་

བརན་དངས་གནས་དང་གནས་ཆས་ལགས་མཐན་སལ་

ག་རམ་པ་གསལ་པ་མཚན་རའ་རམ་འགར་ཤགས་ཆན་

པ་བང་སང་བས་ཧ་ཅང་དགའ་བ་བང༌། ཐགས་ར་ཆ་ཞ་

ར་ཡན།

བད་ཀ་སར་ལ་ཆ་བཞག་ན། གང་ད་ཞས་པ་

ལར་རད། ཁང་གས་དས་ནས་དས་ས་ང་ཚ་བད་ཀ་དཀའ་

ངལ་ཐག་ལ་ཡན་རང་གདང་སམས་མཉམ་ས་དང་བདན་

པར་བདན་པའ་རབ་སར་གནང་ག་ཡད་པར་ཐགས་ར་ཆ་

ཞ་ར་ཡན། ཞས་བཀའ་སབ་ཕབས་རས་དབན་སད་ཐག་

བཀའ་སབ་སལ་ཡད་པ་བཅས།།

བཀའ་ཁ་མཆག་གས་བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་གསར་འཛགས་ཀ་ དབ་འབད་མཛད་སར་གསང་བཤད་གནང་བ།

༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༡༥ ཉན་བད་མའ་

སག་འཛགས་ཀ་གངས་སད་བཀའ་ཤག་ཡང་སང་ཚགས་

ཁང་ད་བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་གསར་འཛགས་

དབ་འབད་ཀ་མཛད་སར་བཀའ་བན་ཁ་པ་བ་བཟང་སང་

ག་མཆག་གས་གསང་བཤད་གནང་དན། མང་གཙའ་

ཀ་བ་གསམ་ག་མཛད་གཙ་རམ་པ་དང༌། ས་ཞ་བ་རམ་

པ། ས་མགན་རམ་པ། ད་བཞན་ཆད་མངགས་ཕབས་པའ་

འབམ་རམས་པའ་ལག་འཁར་བཞས་མཁན་སབ་ཕག་

རམ་པ། ད་རང་འདར་བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་

ག་ས་འབད་ཐག་རམ་པ་ཚ་ཕབས་པར་འཚམས་འད་དང་

ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན། ལམ་ཧ་ལ་ར་ཀ་ལན་ཊན་གས་

ཁ་སན་ཉམས་ཞབ་ཁང་ཞག་ཏ་ཕབས་སབས་གསངས་

པ་ད་བདན་པ་རད་བསམ་པའ་ཚར་བ་བང། ཚགས་པ་

དང། གཞང། འཛན་སང་གང་རང་ཞག་ག་ནང་ཞགས་

ཏ་འགན་འཁར་རས་ད་ནས་མ་ཐན་བར་ས་སའ་ཀད་

པའ་ནང་ད་སན་གང་ཤས་པ་དང་སང་པ་ད་རང་འཇགས་

གནས་ཀ་རད། དར་བརན་གཞང་དང་ཚགས་པ་གང་རང་

ནང་ཞགས་རས་དའ་སབས་ས་ཀད་པ་དཀག་ར་རད།

སབ་སང་དང་ཉམས་ཞབ་བ་རའ་ག་སབས་འད་རག་ཁག་

པ་ཆགས་ཡད། འཛན་སང་དང་འབལ་བའ་དས་རན་ད་

ལས་ཀ་མང་པ་ཞག་གནང་དགས་སབས། གཞང་ཡན་

Page 14: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 14ནའང་འད་ཚགས་པ་ཆ་ཁག་ད་དག་གས་ཡན་གཅག་མན་

གཅག་ཉམས་ཞབ་ལན་ཁང་འཛགས་ཀ་ཡད། དའ་ར་

མཚན་ན་སབས་དང་དས་ལ་གནས་ཚལ་གཏང་ཟབ་དང་

ཛ་དག་ག་ཐག་ཉམས་ཞབ་བད་དགས་ཚ་འཛན་སང་དང་

གཞང་ནང་ལས་ཀ་བད་མཁན་ཚར་འཆར་གཞ་འདང་

སངས་དང་སད་བས་གཏན་འབབས་བད་ར་སགས་གང་

སའ་ཐག་ནས་ཐགས་ཕན་གས་བ་ཡད། དར་བརན་ཉམས་

ཞབ་ལན་ཁང་ཞས་པ་དགས་གལ་ཆན་པ་ཡན་པ་ཡངས་

གགས་ཆགས་ཡད། ད་ལ་དང་འཕར་བ་བཟང་ལགས་

ཀས་གསངས་པ་ལར། ད་ས་བད་སང་བད་གནས་ཉམས་

ཞབ་ཁང་དབ་བཙགས་ཏ་བདན་ཅ་དན་གངས་ནས་ད་

བར་ཉམས་ཞབ་དང་པར་སན་གནང་ས་ཞབ་འཇག་གནང་

བ་ད་དག་ད་སན་ཉམས་ཞབ་གནང་མཁན་ལས་བད་པ་

རམས་ཀས་ས་ལས་བསན་ཏ་ཁ་ཡད་ལག་ཡད་ཀ་འབས་

བ་སན་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པ་རད། ད་བར་ཕག་ལས་གནང་

མཁན་བཀའ་བན་རམ་པས་གཙས་འགན་འཛན་དང་

ཉམས་ཞབ་པ་ཚང་མས་ཧ་ཅང་ཡག་པ་གནང་འདག་ཅས་

བསགས་བརད་དང་བཀའ་ཤག་ག་ཚབ་ཞས་ཏ་ཐགས་ར་

ཆ་ཞ་ར་ཡན། ཐངས་འདར་བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་

ཁང་འད་གལ་ཆར་རས་པའ་ས་ནས་འདའ་ནང་གཞ་རའ་

བཀའ་ཤག་ཁངས་གཏགས་ཡན་པར་བད་སང་དང་དལ་

བསགས་བཀའ་བན་ཡད་པའ་ཐག་ནས་ང་ཚས་རམ་པས་

ལས་གཞ་སལ་རའ་འཆར་གཞ་ཡད། བཀའ་ཤག་ག་ངས་

ནས་གལ་ཆན་པ་ཞག་ར་བཞན་ཡད། ད་ལར་རས་དགས་

པའ་ར་མཚན་ད་སན་ངས་ཕན་བ་ཞས་ཡད། འཛན་སང་

གང་འད་ཞག་ཡན་རང་ད་བ་གལ་ཆན་པ་མང་པ་ཞག་

དས་རག་ཏ་ཡང་ག་ཡད། དཔར་ན། ང་ཚ་དང་འབལ་བ་

ཡད་པ་བད་མའ་སག་འཛགས་འད་ལ་ལ་དང་ལ་བཅའ་

ནང་གང་འད་ཞག་ཆགས་ཀ་རད། ད་བཞན་བད་པ་ཚ་ལ་

ལ་དང་ལ་བཅའ་ནང་ག་ར་ཆགས་ཀ་རད། ར་ནག་དང་

བད་དབར་ག་གནས་སངས་གང་འད་ཆགས་ཀ་རད། ར་

ནག་དང་ཨ་ར་དབར་གང་འད་ཆགས་ཀ་རད། ར་ནག་དང་

ཡ་རབ་དབར་གང་འད་ཆགས་ཀ་རད། ར་ནག་དང་ཨ་ཤ་

དབར་གང་འད་ཆགས་ཀ་རད། བད་ནང་ག་གནས་སངས་

གང་འད་ཆགས་ཀ་རད་ཅས་པའ་ཐག་ད་བ་ཧ་ཅང་ཆན་

པ་ཡང་ག་རད། ལ་ལ་དང་ལ་བཅའ་ནང་གང་འད་ཆགས་

ཀ་ཡད་པ་ད་སན་ལ་རས་ལ་ཞབ་འཇག་གནང་བའ་ཐག་

ནས་ད་ལའ་གནས་སངས་ལ་གཟགས་ཏ་མ་འངས་པར་

ཚད་ལ་ལ་བ་བད་དགས་ཀ་ཡད། ཚད་ལ་བད་པར་གཞ་

རའ་འཛན་སང་པ་ཞག་ཞབས་སགས་སང་བཞགས་ཏ་

གང་འད་བད་དགས་ཡད་མད་ཚད་དཔག་བས་པ་ད་ཚད་

དཔག་རང་ཆགས་ཀ་ཡད། ཉམས་ཞབ་བས་པའ་ས་ནས་

ཚད་དཔག་དར་འབས་བ་སན་སབས་རན་ཐང་ཞག་ཡད།

འད་གཞར་བཞག་ཐག་སད་བས་ཡན་ནའང་རད། ཕག་

ལས་གནང་ན་ཤས་པ་དང་གདང་ཚད་ཡད་པའ་ཐག་ནས་

གང་ལ་གང་ཙམ་ག་སན་ལ་འག་རའ་ལམ་སན་ཐབ་པ་

ཆགས་ཀ་ཡད། གལ་ཏ་ལམ་སན་མ་ཐབ་ནའང་ཉན་ཁ་

གང་ཡད་མད། དར་བརན་ད་བ་གནད་འགག་ཆན་པ་ད་

འད་མང་པ་ཡང་དས་གནད་དན་ད་དག་ལ་ཆད་མངགས་

ས་ཞ་བ་རམ་པ་ཚས་དས་རན་ནས་འཛན་སང་ག་ཕག་

ལས་གནང་དགས་སབས། ད་དག་ག་སང་ག་ར་ཆགས་

ཀ་ཡད་མད་ལན་ཁང་ཁག་ག་ནང་ཡད་པའ་ཉམས་ཞབ་པ་

ཚས་འགན་གཙ་བ་ཆགས་ཀ་ཡད། ཉམས་ཞབ་ལན་ཁང་

བཙགས་ཏ་ང་ཚའ་ར་བར་བད་ནང་ག་གནད་དན་སར་ད་

ལའ་ཆར་ཉམས་ཞབ་མང་པ་གནང་བཞན་ཡད་ལ། ཁར་

ཡག་ག་གཙས་ཆབ་སད་དང་། དག་དམག་གང་ཅའ་ཐག་

ནས་བད་ནང་ག་གནས་སངས་གང་འད་ཡད་མད་ཉམས་

ཞབ་གཏང་ཟབ་བད་ཐབ་ན། གནས་ཚལ་འད་ང་ཚའ་

ས་ཞ་བ་རམས་བཀའ་ཤག་དང་གས་ཚགས་ནང་བསམ་

ཚལ་བར་ལན་བད་རར་ཐགས་ཕན་གས་བ་ཡང་ག་རད་

བསམ་པའ་ར་བ་ཡད། འན་ཀང་འད་བད་པར་མཐན་རན་

དགས་ཀ་ཡད། ད་ཡང་ཉམས་ཞབ་གནང་མཁན་སས་ཀ་

ལན་པ་ཞག་དགས་ཀ་ཡད། འཆར་གཞ་ཆན་པ་དང་སག་

གཞ་གཏང་ཟབ་པ་ཡད་ཀང་ད་བདག་ཉམས་ཞབ་གནང་

མཁན་སས་ཚད་ལན་པ་ཞག་མ་བང་ན་འཆར་གཞ་དང་

ར་བ་གཞར་བཟང་བསབ་ཐབ་ར་ཁག་པ་ཆགས་ཀ་ཡད།

དར་བརན་བཀའ་ཤག་གས་བད་ཀ་ཉམས་ཞབ་ཁང་ལ་

མཐན་རན་བསན་ར་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་པ་ཆགས་ཡད།

ད་ལ་ཡད་པའ་ཉམས་ཞབ་པ་རམས་ཧ་ཅང་ཡག་པ་ཡད་

ཅས་གསངས་སང། ཁང་རམ་པ་བསམ་ཚལ་བར་ལན་

བད་སབས་ཀང་ར་བ་ཆན་པ་ཡད་པ་གསངས་ཀ་འདག

ད་བཞན་ར་བ་ཡང་བད་ཀ་ཡད། ད་རང་འདར་འབམ་

རམས་པའ་སབ་སང་གནང་མཁན་ཁག་གཅག་ཕབས་

ཡད། རམ་པས་བད་མའ་ནང་ཉམས་ཞབ་ཐག་ཉམས་

མང་ཡད་མཁན་དང་ང་ཚར་ཡད་མས་ཡན་པའ་ཉམས་

ཞབ་པའ་མཉམ་བག་གང་དང་བསམ་ཚལ་བར་ལན་བད་

དགས། ད་བཞན་བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་ག་

འཆར་གཞ་གཅག་ག་ར་ཡད་ཅས་བརད་ན། ཟ་རའ་ནང་

ས་མགན་ར་གདན་འདན་ཞས་ཏ་བད་དང་འབལ་བའ་

གནད་དན་ཐག་བག་གང་ག་སག་བ་ར་རད། ད་ལར་བས་

ཚ་ས་ཞ་བ་ཚང་མར་ཐགས་ཕན་གས་བའ་ར་བ་ཡད། ད་

ནས་ཟ་བ་གསམ་དང་བཞ་ཙམ་ནང་ཚགས་འད་ཚགས་

ཏ་ཉན་གཅག་རང་མཁས་དབང་གསམ་ཙམ་གདན་འདན་

ཞས་ཏ་བད་ཀ་ཁར་ཡག་ག་གཙས་གནད་དན་གལ་ཆན་

ཁག་ག་སང་བག་གང་ག་སག་བ་ར་དང། ལ་རའ་ནང་ཉན་

Page 15: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།15གངས་གཉས་གསམ་རང་ཚགས་ཆན་ཚགས་ཏ་མཁས་

དབང་གང་ཙམ་གདན་འདན་ཞས་ཐག་བད་དན་དང་

འབལ་བའ་བག་གང་ཐབ་ན། ཉམས་ཞབ་པ་དང་ས་ཞ་བ་

ས་ཡངས་ལ་ཐགས་ཕན་གས་བའ་ར་བ་བད་བཞན་ཡད།

དར་བརན་བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་ད་བཞན་

གཞ་རའ་ད་རང་འག་འབད་བས་པ་རད། ར་ནག་དང་ཕ་

རལ་མཁས་པ་ཁག་ཕབས་སབས་ག་སག་གང་ལ་གང་

ཙམ་གནང་བཞན་ཡད། ས་ཡངས་ང་ཚ་འདར་ས་མགན་

ས་ཞག་ཕབས་པ་ད་དང་བསན་དགས་ཀ་ཡད། ས་མགན་

ཕབས་མན་ལ་མ་ལས་པར་བད་ཀ་ཉམས་ཞབ་ཁང་གས་

ཕ་ནས་ས་མགན་དམགས་བསལ་གདན་འདན་ཞ་དགས་

བང་ན་ཞས་ཏ་བག་གང་གང་མང་གནང་ར་རད། ད་ལར་

བས་ཚ་ཉམས་ཞབ་ཁང་འད་ཇ་ལར་ཆགས་རའ་ར་བ་

ཡད་ཅས་ཞས་ན། གངས་སད་དམ་ར་སའ་ནང་ཀད་པ་

དཀག་ས་(Intellectual Hub)གནས་ཚལ་སག་

ས་སམ་གནས་ཚལ་བར་ལན་བད་ས་ཞག་ཏ་བསན་ཐབ་

རའ་ར་བ་ཡད། ད་བཞན་ཁང་རམ་པས་རས་གཟའ་ལག་

པ་འཆར་ཅན་མཉམ་འཛམས་ཀས་ས་སའ་ཉམས་ཞབ་

གང་བད་ཀ་ཡད་མད་ཕན་ཚན་བསམ་ཚལ་བར་ལན་

གནང་འག་ཚགས་ཡད་པ་ད་དག་ཕན་ཐགས་ཧ་ཅང་ཆན་

པ་འདག་ཅས་ག་ཐས་བང། ཏན་ཏན་ཡད་སད་པ་རད།

ང་རང་ཡན་ནའང་ལ་བཅ་དག་རང་ཉམས་ཞབ་བས་པའ་

ཉམས་མང་ཕན་བ་ཡད་སབས། གཞ་རའ་ཉམས་ཞབ་

གང་འད་བད་དགས་ཡད་མད་སར་ལ་དབ་ཧ་ཅང་མང་

པ་ཡད། དག་རན་གས་ཀང་ལམ་སན་མང་པ་གནང་ག་

རད། འན་ཀང་མཐའ་མ་དར་གཙ་བ་ས་སས་དབ་ཀག་

ས་ཉམས་ཞབ་བད་དགས་པ་དང་གཙ་ཆ་ཤས་རམ་འབ་

ར་འག་བཙགས་ཏ་གཞ་ནས་ཉམས་ཞབ་བད་སངས་ཀ་

ཉམས་མང་རག་ཐབ་ཀ་ཡད། དར་བརན་ཉམས་ཞབ་པ་

རམ་པ་ཚས་འགན་གཙ་བ་ད་གཞ་རའ་ཉམས་ཞབ་བ་ར་

དང་གནས་ཚལ་སག་ར་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་པ་རད། ཅས་

སགས་ཀ་ལམ་སན་གསང་བཤད་གནང་ཡད། །

བད་ཆ་འབག་ལའ་ལ་གསར་ཚས་གཅག་ཉན་ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ཚས་གཏར་ད་ཆབས་སར་བསངས་པ།

༄༅། །བད་རལ་ལ་ ༢༡༣༩ ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་

༢ ཚས་ ༢༢ རབ་གནས་ཆ་འབག་གནམ་ལའ་རང་

ཞལ་གསར་ད་བཞད་པའ་རན་འབང་ཉན་ག་ས་ད་ཆ་

ཚད་ ༧ པའ་ཐག་ཐག་ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་

ཁང་ག་ཡང་སང་ད་དཔལ་ལན་འདད་ཁམས་དབང་

ཕག་མའ་ཚས་གཏར་རན་འབལ་དངས་གཞའ་ཐག་

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་རམ་

གའ་དག་འདན་པས་སན་ར་སས་སས་སན་བསས་

ཏ ་གཙག་ལག་ཁང་ད་གནས་གཟགས་དང་སན་

ཤལ་སན་འབལ་མཛད། ད་རས་གཙག་ལག་ཁང་

ཡང་སང་ག་བཞགས་ཁ་རན་པ་ཆར་ྋཞབས་སར་

འཁད་འཕལ་གམ་བཅར་རམ་རལ་ག་ཚང་ག་མཁན་

རན་པ་ཆས་མཎལ་རན་གསམ་འདགས་འབལ་ཞས་

གབ་མཚམས་ལ་མའ ་གསང་བསང་བཀའ་དན་ཆ་

སབས་བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་མཛད་གཙ་རམ་པ་

དང༌། ས་འཐས་རམ་པ། ས་ཞ་བ་ལས་ཟར་རམ་པ་

བཅར་ཡད།

ད་ནས་ཆ་ཚད་ ༨ པའ་ཐག་གནམ་ལ་

གསར་བཞད་ཀ་ཆས་ཕགས་མཛད་ས་གཙག་ལག་

ཁང་ག་ཚམས་ཆན་ད་མཛད་བཅར་བ་རམས་གདན་

འཛམས་རས་ྋགང་ས་མཆག་གདན་ཞས་ཀས་

རམ་ག་གསང་ཞབས་རམས་ནས་སབས་སམས་དང༌།

མཆག་གསམ་ཤས་བརད། བསན་འབར་མ། རས་

མད་བསན་རས་སན་ལམ་བཅས་ལགས་པར་གསང་

འདན་ཟན་གབ་བསན་ཁམས་ཞབ་པ་ཆ་བ་མཆག་

དང༌། བད་མ་མང་ས་འཐས་ཚགས་གཙ་མཆག

བཀའ་བན་ཁ་པའ་ས་ཚབ་མཆག་བཅས་ནས་མགན་

པ་གང་ཉད་མཆག་ལ་མཎལ་རན་གསམ་འདགས་

འབལ་ཞས་རས་ཁམས་ཞབ་པས་དབས་མཛད་གཙ་

རམ་པ་དང༌། ས་འཐས་རམ་པ། ལས་ཁངས་ཁག་ག་

ཟང་དང་ཡན་དང༌། ར་གར་གཞང་ག་ས་ཤན་ས་ཚབ་

སགས་ལ་རམ་བཞན་མཇལ་ཁ་སལ་གབ་མཚམས་

ཚགས་ལངས་པ་གཉས་ནས་ཆས་ཀ ་བག ་གང་

ཚགས་རས་གསལ་ཇ་འབས་སལ་འདགས་འབལ་

ཞས། ད་ནས་བག་གང་པས་ཚག་བཀ་བཅད་ད་མཇལ་

ཁ་ཞས་རས་བཀའ་ཁ་སག་མཐར་མགན་པ་གང་ཉད་

མཆག་ཕ་བང་ད་གདན་འདན་ཞས་ཏ་ལ་གསར་ག་

ཆས་ཕགས་ཀ་རན་འབང་མཛད་ས་ལགས་པར་གབ།

ད་ནས་བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་

ཀས་ག་སག་འག་ཆ་ཚད་ ༡༠ པའ་ཐག་ཐག་ཆན་

ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ག་ཆས་རར་བད་ནང་ག་

ཛ་དག་གནས་སངས་ལ་གདང་སམས་མཉམ་སའ་

ཟས་བཅད་ང་རལ་ག་ལས་འགལ་དའ་ཐག་ས་འཐས་

ཚགས་གཙ་སལ་པས་དབས་པའ་རན་ལས་རམ་པ།

ར་ས་དང་ཉ་ཁལ་ག་ཕགས་བཞགས་ས་འཐས་རམ་

པ་མཉམ་ཞགས་གནང་ཡད་པ་མ་ཟད། ཁམས་ཞབ་

པ་ཆ་བ་མཆག་དང་ནང་སད་བཀའ་བན་མཆག བད་

སང་བཀའ་བན་མཆག འས་བསའ་ས་ཁབ་འགན་

འཛན་མཆག བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་དང་ཆ་རམ་

པ་དང་ལས་བད། ར་སའ་གཞང་འབལ་དང་གཞང་

འབལ་མ་ཡན་པའ་ཚགས་ས་ཁག་ག་མ་ས། ག་བཙན་

སགས་ཁན་མ་གངས་ ༦༠ ཙམ་མཉམ་ཞགས་གནང་

ཡད། དགང་ད་ཆ་ཚད་ ༥ པའ་ཐག་བད་མ་མང་ས་

འཐས་རམ་པས་ས་ཁད་ད་མག་གན་བརད་མར་མའ་

ཁམ་སར་གནང་བཞན་པར་སར་ཡང་ཐག་ཆན་ཆས་

གང་གཙག་ལག་ཁང་ག་ཆས་རར་འཛམས་མཚམས།

བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀ་ཚགས་གཞན་

མཁན་པ་བསད་ནམས་བསན་འཕལ་མཆག་གས་

ལག་དཀར་ལས་འགལ་སང་བར་ཞ་རའ་དགས་

དམགས་ང་སད་དང་འབལ། ལས་འགལ་མཇག་

བསམས་ཀ་གསང་བཤད་གནང་ཡད་པ་བཅས། །

Page 16: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 16

ྋགང་ས་མཆག་ར་གར་རལ་ཡངས་ས་ཚགས་ནད་གཞ་སན་འགག་དང་འཕད་བསན་སན་པའ་ལ་འཁར་ལན་ཚགས་ས་ཆབས་སར་བསངས་པ།

༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ལའ་ ༢ ཚས་ ༢༨ ཉན་ས་

ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ཧ་མ་

ཅལ་མངའ་སའ་གཞང་ག་སན་པའ་མཐ་སབ་ཀས་ག་

སག་ཐག་ཀང་ར་རང་ག་ཉ་འདབས་ཊན་ཌ་(Tan-

da)སན་ཁང་ག་ཚགས་ཁང་ད་ར་གར་རལ་ཡངས་

ས་ཚགས་ནད་གཞ་སན་འགག་དང་འཕད་བསན་

སན་པའ་ལ་འཁར་ལན་ཚགས་ཐངས་ ༣༩ པའ་

ཚགས་མགན་ད་ཆབས་སར་གས་གཟགས་ཁམས་

བད་ཐང་ག་འཕད་བསན་བརད་གཞའ་སར་ལ་བཀའ་

སབ་སལ་ཡད།

ད་ཉན་ས་ད་ཆ་ཚད་ ༩།༣༠ ཐག་མགན་

པ་གང་ཉད་མཆག་བཞགས་སར་ནས་ཆབས་འག་

བརད་ཊན་ཌ་སན་པའ་མཐ་སབ་ཏ་ྋཞབས་སར་

འཁད་སབས་མཐ་སབ་དའ ་སབ་ས་དང་ག་སག་

ཚགས་ཆང་ག ་དང་ཆ ་སགས་ཀས་ཕབས་བས་

གཟབ་རས་ཞས་རས་ཚགས་ཁང་ད་ར་གར་དབས་

གཞང་འཛན་སང་གང་ཁར་གསམ་དང་མངའ་ས་

༢༤ ནས་འཕད་བསན་སན་པའ་ས་ཚབ་གངས་ ༩༠༠

བརལ་བ་ཞག་དང༌། བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་འཕད་

བསན་བཀའ་བན་ཚ་རང་དབང་ཕག་མཆག བད་

ལགས་སན་ཁང་ག་འགན་འཛན་དང་བད་མ་མང་

ས་འཐས་ཟ་བ་ཕན་སད་ལགས། སའ་ཕ་ལགས་

བ་སན་ཚ་བརན་ལགས་སགས་ཕབས་ཡད། ལན་

ཚགས་ཀས་ཐག་མར་ྋགང་ས་མཆག་གས་སང་

གསལ་ཞལ་འབད་མཛད་གབ་བསན་ག་སག་ཚགས་

ཆང་ངས་ནས་མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་ལ་འཚམས་

འདའ་མ་ཏག་དང་ཐབ་པའ་ས་བརན་ཞག་ཕག་རགས་

ས་འབལ་ལམ་ཞས་རས་སན་པའ་མཐ་སབ་ཀ་སབ་

ས་ (Dr Anil Chauhan) ལགས་ཀས༌ང་

སད་གསང་བཤད་གབ་མཚམས་ྋགང་ས་ྋསབས་

མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་གཟགས་ཁམས་བད་ཐང་

ག་འཕད་བསན་བརད་གཞའ་ཐག་བཀའ་སབ་སལ་

དན། ངས་རང་འད་ལ་བ་གལ་ཆའ་ལན་ཚགས་ས་

ཡང་རའ་ག་སབས་བང་བར་ཧ་ཅང་དགའ་སབས་

ཆན་པ་བང་། ངས་རང་ར་སར་བསད་ནས་མ་ལ་ ༥༢

ལག་ཕན་ཡད། འདས་པའ་ལ་བཅ་ཕག་ལའ་རང་ས་

གནས་འདར་ཡར་རས་ཧ་ལས་པ་ཕན་ཡད། ངས་

རང་ཐག་མར་ར་སར་འབར་སབས་ཕལ་ཆར་ཚང་

ཁང་གཉས་ལས་མད། ད་ཆ་ཚང་ཁང་དང་མགན་ཁང་

སགས་ཧ་ཅང་མང་པ་ཡད། གལ་ཆ་ཤས་ན་ཤས་ཡན་

ག་བས་གནས་ད་ཡན། ད་དང་ཆབས་ཅག་སན་ཁང་

ཡང་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་པ་རད། མ་ཚང་མས་ས་སའ་

འཕད་བསན་ཐག་སམས་འཁར་ཆན་པ་བད་བཞན་

ཡད། གཟགས་པའ་འཕད་བསན་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་

པ་ཡན་པར་བརན། ཁད་རང་ཚས་ལས་ཀའམ་ལས་

འགན་ད་འཕད་བསན་ཐག་ད་སང་བད་ར་ད་ཡན།

ཁད་རམ་པའ་ལས་ཀ་ན་གལ་ཆན་པ་ཡན་པ་ཙམ་མ་

ཟད། ངས་ཀ་བསམ་པར་སན་པས་ཞབས་ཞའ་སབས་

སམས་བཟང་པ་དང་འགན་འཁར་ག་ཚར་སང། ད་

བཞན་སམས་འཁར་བས་ཚ་ཁད་རམ་པའ་ཕག་ལས་

ད་ཆས་ཕགས་ཀ་ཉམས་ལན་ཡག་ཤས་ཤག་ཆགས་

ཀ་ཡད། ང་ཚ་བད་ནང༌། སན་པ་གང་ཞག་སན་གཞང་

ག་ཐག་ཤས་ཡན་ཇ་ཙམ་གས་མཁས་པ་ཡད་ཀང་

སམས་བཟང་པ་མད་ན། སན་པ་དའ་སན་གས་ནད་

པར་ད་ཙམ་ཕན་ག་མ་རད། གལ་ཏ་སན་པ་གང་ཞག་

སན་གཞང་ཐག་ད་ཙམ་གས་མཁས་པ་མད་ཀང་

སམས་པ་བཟང་པ་ཡད་ན། ཁང་ག་སན་དས་ནད་པར་

ཕན་ནས་ལན་པ་ཞག་ཡང་ག་ཡད། ཅས་བཤད་སལ་

ཡད། དར་བརན་ཁད་རང་ཚའ་ཕག་ལས་ད་ཧ་ཅང་

གལ་ཆན་པ་རད། ད་བཞན་ནད་པའ་བད་ཐང་ཐག་

སམས་འཁར་ག་ཚར་སང་ཡང་དག་པ་ཞག་དགས་

ར་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་པ་ཡན། དཔར་ན། ངས་རང་སན་

ཁང་ད་སན་བཅས་བད་སབས་སན་པས་སམས་ཚར་

ཆན་པའ་ས་ནས་འཛམ་བསན་པ་དང། དངས་ཡད་

ཀ་བར་སམས་འདན་སབས་ནད་པ་ཞག་ཡན་པའ་ཆ་

ནས་དགའ་ཚར་ཆན་པ་ཡང་ག་འདག འད་ངས་ཀས་

ཁད་རམས་ལ་བརད་འདད་བང། ར་གར་འད་བཞན་

ལ་རས་ལན་པ་དང་མ་འབར་ཆན་པ་ཡད་པའ་མང་

གཙའ་རལ་ཁབ་གཅག་ཡན། ལ་སང་ཕག་རང་ནས་

ར་གར་ནང་འཚ་མད་ཞ་བ་དང་ཆས་ལགས་མཐན་

Page 17: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།17སལ་ཡད། ང་ཚས་རལ་ཁབ་ཁག་གཅག་ག་ནང་ལ་སབས་འཚ་བ་དང་དང་བདན་མ་ཡན་པ་མང་པ་ཞག་མཐང་ར་ཡད། ས་ཁལ་མང་པར་མ་གཞན་ག་སག་ལ་ད་ཙམ་

གས་ད་སང་བད་ཀ་མད། ཅས་སགས་ཀ་བཀའ་སབ་ཕབས་རས་ད་བ་ཁག་ལ་བཀའ་ལན་སལ་ཡད།

སར་ར་གར་རལ་ཡངས་ས་ཚགས་ནད་གཞ་སན་འགག་དང་འཕད་བསན་སན་པའ་ལ་འཁར་ལན་ཚགས་ད་ཉན་གསམ་རང་ཚགས་ཡད་པ་དང་ཉན་དང་པར་

ཧ་མ་ཅལ་མངའ་སའ་བན་ཆན་མཆག་ཕབས་འདག་པ་བཅས། །

བཀའ་བན་ཁ་པ་བ་བཟང་སང་ག་མཆག་ལ་གསར་ག་རགས་མ་ཕལ་བ། ༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༡ ཉན་ཨ་

ཡར་ལན ་ཌའ ་རལ་ས་ཌབ་ལན ་(Dublin)

ཁལ་ག་(Trinity College Histori-

cal Society of Trinity College )

ཞས་པའ་མཐ་སབ་དས་བད་མའ་སག་འཛགས་

ཀ་བཀའ་ཁ ་མཆག་ལ་མང་ཚགས་ལ་ཕལ་བང་

གཏམ་བཤད་ཀ་གསར་ག་རགས་མ་ཕལ་འདག

གང ་ཚས ་ཉན ་གསར ་ག ་ རགས་མ ་

འབལ་རའ་མཛད་སར་བས་གནས་ཁང་དའ་འགན་

འཛན ་ཇན ་ཨན་ལན་ལགས་ཀས་གསང་དན།

ཐངས་འདའ་གསར་ག་རགས་མ་འད་བཀའ་བན་

ཁ་པ་བ་བཟང་སང་མཆག་ལ་འབལ་དགས་དན་

ན། ཁང་ག་བད་མའ་མགན་ཚབ་གནང་ས་འཛམ་

གང་ཁན་ཡངས་ནང་བད་མའ་བདན་པའ་འཐབ་

རད་ཀ ་ས ་ཁད ་གནང་ག ་ཡད་པར་ངས་འཛན་

ཞས་ནས་ཕལ་བ་ཞག་ཡན། ཞས་གསངས་ཡད།

ད་བཞན་བཀའ་ཁ་མཆག་གས་མཛད་སའ ་ཐག་

གསང་བཤད་གནང་དན། ང་ལ་ཆ་བསད་གསར་

ག་རགས་མ་འད་གནང་བར་ངས་བད་མའ་ས་ཚབ་

ཞས་ཏ་དང་ལན་ཞ་ར་ཡན། ཕགས་མཚངས་ང་

རང་གསར་ག་རགས་མ་འད་ལན་མཁན་ག་གས་

ས་ཚད་པར་ཧ་ཅང་ང་མཚར་སས་བང༌། ངས་

རན་ད་བག་གང་དང་ཤས་ཡན་གཉས་ས་ཚགས་

ཡར་རས་འག་རར་གལ་གནད་ཆན་པ་ཡན་པར་

ངས་འཛན་བད་བཞན་ཡད། ཕ་ལ་ ༢༠༠༩ ནས་

༢༠༡༢ ནང་ཚད་བད་ནང་བད་མ་ཉ་ཤ་ར་བཞས་

རང་ལས་མར་སག་བཏང་ཡད་པའ་ཁད་ནས་བད་

མ་བཅ་བཞ་འདས་གངས་ས་གར་ཡད། ད་བཞན་

བད་མ་ཁག་གཅག་ལ་རས་སན་ཚབས་ཆ་ཕག་

པ་དང་ཁག་གཅག་གར་སང་ཆ་མད་ད་གར་ཡད།

གལ་ཏ་མ་ས་ཞག་ཡན་རང་འདམ་ག་ཡད་ན་རང་

སག་གཅས་ཉར་བས་ཏ་རང་ག་ཕ་མ་དང་གགས་

པ་མཉམ་ད་བསད་འདད་ཡད་པ་མ་གཏགས་རང་

སག་དར་འདད་མད། འན་ཀང་བད་ལ་རང་དབང་

དང་ྋགང ་ས་ྋསབས་མགན་ཆན ་པ ་མཆག་

བད་ད་གདན་འདན་ཞ་ཆད་ཁང་རམ་པས་ད་ལར་

གནང་ག་ཡད། བད་མ་རང་ལས་མར་སག་གཏང་

མཁན་ད་དག་གངས་ཀ་བར་རར་འགར་མ་ཡང་

ངམ་སམ་པའ་ང་ཚར་སམས་འཚབ་ཆན་པ་འདག

ད ་དག་གངས་ཀ་མན་པར་འག་བ་མ ་ཡན་པ་མ་

ཟད། ང་ཚ་དང་འད་བ་ནང་མ་མཉམ་ད་བསད་འདད་

ཡད་པ་གཅག་མཚངས་ཡན། ར་ནག་གཞང་ནས་

ཞ་འཇམ་ད་གཏང་རའ་ཚབ་ཏ་བད་ནང་དམག་མ་

སང་ཕག་མང་པ་གཏང་ག་ཡད་པ་མ་ཟད། གསར་

འགར་ལས་རགས་ལ་བཀག་སམ་བས་དང་བད་

མས་ཡན། ཞས་སགས་ཀ་གསང་བཤད་གནང་ས་

ད་བ་ཁག་ལ་ལན་འདབས་གནང་ཡད།

སར་བཏང་ཊ ་ར ་ན ་ཊའ ་(Trinity)

མཐ ་རམ་སབ་ག་ཆན་མ ་ཞས་པའ ་ལ ་རས་ཀ ་

ཚགས་པ་ད་བཞན་འཛམ་གང་ནང་བག་གང་ག་

སག་ཞ་མཁན་ག་ཚགས་པ་རང་ཤས་ད་ཡན་པ་

དང། ད་ལའ་སབས་ས་ཊ་ར་ན་ཊའ་མཐ་སབ་ན་

གཏམ་བཤད་དང་སངས་བཤད་ཀ ་བས ་གནས་

གཙ་བ་ད་ཡང་ཡན་འདག མཐ་སབ་ཁང་ད་ནས་

ས་རས་གཏམ་བཤད་ཀ ་གསར་ག ་རགས་མ་ད ་

བཞན་དབན་ཡལ་ག ་སད་བན་ཟར་པ་ཇན་མ ་

ཇར་མཆག་དང་ཨར་ལན་ཌའ་ཆབ་སད་དབ་ཁད་

ཟར་པ་ཨལ་བར་ཊ་ར་ནལ་ཌ་ས་མཆག འབར་

མའ་ལམ་ས་ཨང་སན་ས་ཀ་མཆག ད་བཞན་ཡ་

ཤ་བ་ཅན་ཌ་ས་མན་ཊ་ཊ་མཆག་སགས་ལ་ཕལ་

འདག་པ་བཅས། །

Page 18: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 18

ྋགང་ས་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་མཆད་འབལ་སན་ལམ་ཚགས་པ། ༄༅། །ཉ་ཆར་ཆན་པ་ཧར་ག་ནང་པ་དང་བད་ཡལ་ཇ་

ནང་ཆས་བརད་ཀ་དབ་འཛན་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་དམ་པ་

སབས་ར་འཇམ་དཔལ་རམ་གལ་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་

རན་པ་ཆ་མཆག་དགངས་པ་ཆས་དབངས་ས་ཐམ་ཚལ་

བསན་པར་བརན་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༣ ཉན་

དགའ་ལན་ཕ་བང་ག་ཡག་ཚང་ནས་ག་སག་ཐག་ཐག་ཆན་

ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ག་རན་མཆག་སན་སའ་དང་ད་

མཆད་སན་བར་ཚར་འབལ་གཤམ་དང་འབལ། མཆད་

འབལ་སན་ལམ་ག་ཚགས་མགན་ད་ས་ནར་ྋགང་ས་

ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་དབ་བཞགས་ཐག་རམ་

གའ་མཁན་པ་ཁམ་ཐག་རན་པ་ཆ་མཆག་དང་མཁན་

ཟར་བ་ད་རན་པ་ཆ་མཆག ཀའ་ཚང་རན་པ་ཆ་མཆག

གཞན་མཁན་བ་སལ་རམ་པ། མང་གཙའ་ཀ་བ་གསམ་ག་

མཛད་གཙ་རམ་པ། བད་མ་མང་ས་འཐས་རན་ལས་རམ་

པ། རམ་ག་ཕན་བད་ལགས་བཤད་གང་ག་དག་འདན་རམ་

པས་གཙས་བཞགས་སར་ཁལ་གནས་རས་མད་ཆས་

ས་ཁག་ག་དག་བཙན་སགས་གསམ། གཞན་ཡང་གཉག་

མར་གནས་པ་དང་ག་བར་ལགས་པའ་དག་བཙན་སགས་

གསམ། མ་མང་བཅས་ཁན་མ་གངས་ ༧༠༠ བརལ་

བ་འད་འཛམས་ཐག་ཞལ་འདན་གསངས་ཏ་གསལ་ཇ་

བཞས་མར་དགའ་ལན་ཕ་བང་ཡག་ཚང་ག་དང་ཆ་བ་སང་

ལགས་ཀས་སབས་ཐ་སན་སན་ཞས་ཡད་པའ་འཁད་དན།

བསབ་གསམ་འཕགས་པའ་ནར་གས་ཕག་པའ་མཁས་

མང་འད་ཚགས་རན་པ་ཆའ་ྋཞབས་དང་ད།

གས་ལན་དགའ་ལན་ཕ་བང་ག་ཡག་ཚང་

ནས་ཕག་བཅས་ཞ་གསལ་འདབས་སང༌། ད་ཡང་ད་

ལམ་ཆན་པ་ཧར་ག་ནང་པའ་ཆས་ཀ་དབ་འཛན། བད་

ཡལ་ཇ་ནང་ཆས་བརད་ཀ་དབ་འཛན་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་

དམ་པ་སབས་ར་འཇམ་དཔལ་རམ་གལ་ཆས་ཀ་རལ་

མཚན་རན་པ་ཆ་མཆག་གང་ག་ཐགས་དགངས་ཟབ་

མ་ཡངས་ས་རགས་ཏ་གདལ་བ་རག་འཛན་ཅན་རམས་

ཆས་ལ་བསལ་ཕར་ར་ཞག་དགངས་པ་ཆས་དབངས་ས་

ཐམ་ཞང༌། དམ་པ་མཆག་ཉད་ྋརལ་བསན་རས་མད་

ལ་ཐགས་དད་ཆ་བ་དང༌། ཉམས་བཞས་མཛད་པ། རང་

ལགས་ཀ་བསན་པ་འཛན་སང་སལ་གསམ་བསན་འགར་

སན་པའ་ཐགས་འཁར་ཟབ་བཞས་གནང་བ། ལག་པར་

ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པར་ཐགས་དད་ར་གཅག་

གཡ་བ་མད་པ་ཅ་གསང་བཀའ་བཞན་སབ་པའ་མཆད་

པས་མཉས་པར་མཛད་པ་དང༌། རང་ཅག་བད་མ་རགས་

ཀ་བདན་དན་ལ་ཐགས་ཁར་ཆ་བཞས་མཛད་མཁན་

བཅས་ཡན་པས་བཀའ་དན་ཅང་ཟད་གསབ་ཕར་དང༌།

གང་ག་ཐགས་དགངས་ཟབ་མ་རགས་ཕར་ད་ལམ་ཐག་

ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་རན་མཆག་སན་སར་

མཆད་སན་འབལ་གཤམ་ཐག་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་

ཆན་པ་མཆག་ཚགས་མགན་ད་ཆད་ཕབས་ྋཞབས་

སར་འཁད་ད་མཆད་འབལ་ཐགས་སན་བཀའ་དན་ཆ་

ཞང་ཚགས་བཞགས་དག་འདན་རམས་ལ་གསལ་ཇ་

དང༌། ས་འགད་ཧན་སར་ ༥༠ འབལ་ལམ་ཞས་པ་ལགས་

ན། གང་ད་གསལ་བ་བཏབ་དན་ལར་གང་ག་ཡང་སད་

འཁལ་བལ་ངས་རད་རང་པར་མ་ཐགས་པར་མར་ད་བན་

ཞང༌། ས་སས་བསན་འགའ་སན་ཡན་དམ་པར་འགར་བའ་

ཐགས་སན་སབས་འཇག་བར་བས་གཟགས་པ་མཁན་

མཁན་ཞས་སན་སན་ཞས་རས་མ་མཐད་སན་ལམ་

གསང་འདན་གནང་ཡད་པ་བཅས། །

ཁལ་ཁ་ར་བཙན་དམ་པ་དགངས་པ་རགས་པའ་ཡད་སའ་གནས་ཚལ།༄༅། །ཆན་པ་ཧར་ག་བསན་པའ་མངའ་བདག་དང་

ཇ་ནང་ཆས་བརད་ཀ་བསན་བདག་སབས་ར་ཁལ་ཁ་ར་

བཙན་རན་པ་ཆ་མཆག་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༡

ཉན་ག་ས་ད་ར་གར་ཆ་ཚད་ ༥།༥༨ ཐག་སག་ཡལ་ག་

རལ་ས་ཨ་ལན་བ་དར་དགའ་ལན་ཐག་ཆན་གང་དགན་

པར་དགངས་པ་གཞན་དན་ད་གཤགས་ཚལ་བསན་

པའ་ཡད་སའ་གནས་ཚལ་ཐན་པར་དམ་པ་ཁང་ལ་མ་

ངན་གས་འདད་མཚན་ཆད་བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་

བཀའ་དང་ཡག་ཚང་ག་བཀད་ཁབ་ལར་ས་ཞ་བ་རམས་

གང་ཚས་ཉན་ལས་བད་གསལ་ཚང་ཡང་སང་ཚགས་

ཁང་ད་ལན་འཛམས་ཀ་ཐག་མར་བཀའ་དང་གཡ་ཐག་

ཀར་དག་ལགས་ལས་ཀས་དམ་པ་ཁང་ག་སང་བསས་ང་

སད་གནང་གབ་མཚམས་ཕད་ཡལ་ ༢།༣༠ ནས་དབ་

འཛགས་ཀས་ ༣།༣༠ བར་མར་མ་བར་མཆད་ཞལ་

ཕ་ཐག་སན་ལམ་གསང་འདན་གནང་རས་ད་ཉན་ལས་

Page 19: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།19ཁངས་ཁག་ཡངས་རགས་ས་བརབ་ཡད།

ད་ཡང་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་དམ་པ་མཆག་ག་མཛད་

རམ་མདར་བསས། ཇ་ནང་ར་བཙན་ཀན་དགའ་རམ་གལ་

མཆག་ག་ས་ཕང་བཅ་གཅག་པ་སབས་མགན་ཁལ་ཁ་

རན་པ་ཆ་འཇམ་དཔལ་རམ་གལ་ཆས་ཀ་རལ་མཚན་

དཔལ་བཟང་པ་མཆག་ན་ཕ་ལ་ ༡༩༣༢ ལར་བད་དབས་

ར་ལའ་གདང་རད་ཡབ་བ་བཟང་འཇམ་དཔལ་དང་། ཡམ་

དབངས་ཅན་ལ་མ་གཉས་ཀ་སས་ས་ས་འཁངས། ར་ཏ་ར་

ན་ཐ་དང་གདང་རད་ཡང་གཅག་པར་སམ། དགའ་ལན་ཁ་

ཐག་དག་བཅ་པ་དང་། གནས་ཆང་ཆས་རལ་ཆན་པ་

སགས་ཀས་སས་ཆན་དམ་པ་ཞག་ཡན་པར་ལང་བསན་

གནང་། དགང་གངས་བཞའ་ཐག་རལ་ཚབ་ར་སང་རན་

པ་ཆས་ལ་བའ་བཀའ་ལང་ར་མཐན་ལར། ཁལ་ཁ་ར་

བཙན་དམ་པའ་ཡང་སལ་ད་ངས་འཛན་མཛད། འབས་ས་

མང་ག་ཚང་ད་ཆས་ཞགས་མཛད་ནས་ར་སང་རན་པ་ཆ་

སགས་ར་བའ་ཡངས་འཛན་ད་བསན་ཏ་མད་ཕགས་ཀ་

གཞང་ཆན་ཁག་ལ་སབ་གཉར་ཕལ་ཕན་མཛད། དགང་

གངས་ཉར་གཅག་ཐག་རང་ཉད་ཀ་གདན་ས་རག་བརན་

ཕན་ཚགས་གང་ཆས་སར་ཞབས་སར་འཁད་ཅང་། དའ་

དས་ས་ཇ་ནང་བའ་རལ་འབར་བ་ཞག་དང་མཉམ་ད་ཇ་

ལགས་དཔལ་དས་ཀ་འཁར་ལའ་སར་བ་ཡན་ལག་དག་

མ་མངན་པའ་ཚལ་ད་ཉམས་བཞས་མཛད། ཕས་ས་དས་

འགར་ག་དབང་གས་འཕགས་ཡལ་ད་ཕབས་ཏ་གནས་

ངས་མད་ད་བཞགས། ཁད་པར་བ་མ་ཀ་ལ་རན་པ་ཆའ་

མདན་ནས་ཇ་ནང་དང་ཤངས་པའ་ཆས་སར་མཐང་བ་

དན་བརད་ཀ་ཉམས་ལན་བདག་གར་བཞས། ༸གང་

ས་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་མཆག་གས་གཞང་འབལ་ཁ་

སན་མཛད་ས་བད་དགས་ཞས་བཀའ་སལ་བ་དང་།

སག་པའ་སད་འཛན་སགས་ཆས་མཐའ་དཔན་རགས་

ཁག་དང་སར་ས་མ་མང་གས་ར་འདན་ལར་བཞགས་

སར་ཐག་ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་ཁ་སན་ག་

མཛད་ས་ར་ཆར་སལ། ཕ་

ལ་ ༡༩༩༧ ལར་༸གང་ས་

༸སབས་མགན་རལ་བའ་

དབང་པ་མཆག་གས་དཔལ་

རལ་བ་ཇ་ནང་བའ་བསན་

པའ་བདག་པར་མངའ་གསལ་

མཛད་ད་གཞང་འབལ་མཛད་

ས་གནང། ད་དང་ཆབས་

ཅག་ལ་དར་༸གང་ས་མཆག་

གས་དཔལ་ཇ་ནང་བའ་ངས་

དན་ག་བསན་པ་སར་གསའ་

ཆད་སམ་ལ་སངས་རས་

ཆས་གང་ཇ་ནང་མ་དགན་

རག་བརན་ཕན་ཚགས་ཆས་

གང་ཞས་པར་མཚན་གསལ་

ཏ། དགན་གནས་རན་དང་

བརན་པ་བཅས་གནང་། བས་འབར་ཇ་ནང་བའ་དག་

འདན་པ་བཞ་བཅ་ལག་བཀའ་འགགས་ཀས་སག་ཁངས་

ས་བཅག ད་ནས་སག་ཡལ་ད་ཕབས་ནས་གསར་ཁར་

མངའ་གསལ་མཛད་ད་མཛད་འཕན་ར་ཆར་བསངས།

ཕ་ལ་ ༢༠༠༢ ལར་༸གང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་

མཆག་ཇ་ནང་མ་དགན་ད་གདན་འདན་ཞས་ཏ་ངས་

དན་ག་ཆས་འཁར་ར་ཆར་བསར། ཕ་ལ་ ༢༠༠༨ ཟ་

༤ ཚས་ ༡༡ ཉན་ཇ་ནང་མ་དགན་ད་རག་བརན་བ་བང་

ལགས་འགབ་ག་མཛད་སར་ཆབས་སར་བསངས།

༸གང་ས་༸སབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ག་བཀའ་

དགངས་ལར་ཕ་ལ་ ༢༠༡༡ ལར་སག་པར་ཕབས། སག་

པའ་གཞང་ཕགས་ནས་སག་པའ་རལ་ཁབ་ཀ་ཆས་ཀ་

དབ་འཛན་ད་མངའ་གསལ་མཛད་པ་བཞན་བདག་གར་

བཞས་ཏ་བསན་འགའ་དན་ར་ཆར་སལ། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢

ཟ་ ༣ ཚས་ ༡ ཉན་ག་ཞགས་པ་ར་གར་ག་དས་ཚད་

༥:༥༨ སང་དགངས་པ་གཞན་དན་ད་གཤགས་པའ་ཡད་

སའ་གནས་ཚལ་ཐན་འདག་པ་བཅས། །

ྋགང་ས་མཆག་གས་ཆ་འཕལ་སན་ལམ་ཆན་མའ་ཚགས་མགན་ད་ཆབས་སར་བསངས་ཏ་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་དམ་པའ་མར་བན་གསལ་འདབས་སལ་བ།

༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༦ ཉན་ས་ནར་ྋགང་

ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཆ་འཕལ་སན་

ལམ་ཆན་མའ་ཉན་གསམ་པའ་ཚགས་མགན་ད་ཆབས་

སར་བསངས་ཏ་བད་བསན་སད་དན་ད་འདས་གསན་ས་

དང་ཡང་སས་ཉ་ཆར་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་དམ་པ་དགངས་པ་

གཞན་དན་ད་གཤགས་པར་ཡང་སད་མར་བན་ཡང་བའ་

གསལ་འདབས་དང་ཐགས་སན་སལ་བ།

ཇ་ནང་མ་དགན་གཙ་བར་གར་པའ་ཇ་ནང་

ཁངས་གཏགས་ཡངས་དང༌། འབས་ས་མང་ག་ཚང༌། ཧར་

ཡལ་དགའ་ལན་དགན། སར་བས་གཙང་པ་ཁང་ཚན།

དགའ་ལན་བ་བང་སགས་དད་ལན་འབལ་ཡད་སབ་བ་ཀན་

ནས་ཇ་ལར་གསལ་འདབས་ཞས་དན་ལར་བཀའ་བཞས་

ཟབ་མ་ཐབ་ས་གང་ཚས་ཉན་ག་ཕད་ཡལ་ཆ་ཚད་དང་

པའ་ཐག་ྋགང་ས་མཆག་གས་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་དམ་པའ་

ཡང་སད་མར་བན་གསལ་འདབས་སལ་བ་དང་སགས་ར་

བཙན་དམ་པ་མཆག་ན་མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་ག་ཆས་

གགས་དམགས་བསལ་བ་ཞག་ཡན་སར་བཀའ་སབ་སལ་

དན། ངས་རང་ཆང་ཆང་སབས་རད། ཨ་མ་ལགས་དང་པ་

Page 20: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 20ལགས་མདན་ད་འག་སབས། ར་བཙན་དམ་པ་ཁང་དས་

དས་ས་ཕབས་ཀ་འདག ངས་ཀས་ད་དས་ནས་ཁང་ང་

ཤས་ཀ་ཡད། ཕལ་ཆར་ལ་བཅ་གསམ་བཅ་བཞ་ཙམ་མན་

ནམ། འབས་སངས་ས་སབ་གཉར་བད་ཀ་ཡད། ཉན་ཞག་

རན་པ་ཆའ་ཕག་དམར་པ་ཆགས་འདག་པར་ངས་ནས་ག་

ར་བས་པ་ཡན་ནམ་ཞས་པར་ཁང་གས་རན་ལགས་ཀས་

ཉས་བང་ཞས་བརད་ཀ་འདག ད་དས་ངས་རང་ཡང་ཆང་

ཆང་ཡན་དས་རན་ལགས་ཕར་ཉས་དགས་རད་ཅས་ཤད་

ར་བང༌། ད་ནས་རན་པ་ཆ་གཙང་ཕགས་ས་ཕབས་ཏ་ཕས་

ས་ར་གར་ལ་ཕབས་ནས་བད་བསན་སད་དན་དག་རད།

ངས་རང་སར་ཐག་ལའང་ཐགས་མཐན་ར་གཅག་རད།

ངས་ཀ་ལ་རས་བཤད་ན་ལམ་སང་སན་ཆབ་སལ་ག་རད།

དམགས་བསལ་ག་ཆས་གགས་ཡན། ལ་སན་མ་དར་རན་

པ་ཆ་གང་ཙམ་སང་ས་སག་པ་ཆགས་ཡད། རན་པ་ཆས་ག་

པར་གཤགས་དགས་རད། ཅས་ངས་ལ་ལན་ཞག་འབར་

བང་། ན་ནང་རན་པ་ཆ་མཇལ་འཕད་མཐའ་མ་ད་རད། ད་

དས་རན་པ་དགང་ལ་ཡར་གང་ཙམ་ཕབས་ཟན་ཡད། རན་

པ་ཆ་ཡང་སད་སག་ཡལ་རང་ད་བསན་འགའ་ཕན་བད་སབ་

མཁན་ཞག་བན་རའ་ཐགས་སན་གནང་དགས་རད་ཅས་

ཞས་པ་ཡན། ཁ་སང་རན་པ་ཆས་གཤགས་ས་ག་པར་དང་

ག་དས་གཤགས་དགས་རད། ཅས་ལན་ཞག་འབར་བང་

བར་ངས་ཀས་ཧམ་པ་བས་ཏ་ལ་གསར་རས་སག་ཡལ་

ལ་གཤགས་དགས་ཞས་འགལ་བརད་བས་པ་ཡན། ཏག་

ཏག་ལ་གསར་བད་ཚས་བརད་ཉན་གཤགས་འདག ས་

གཟགས་ཧ་ཅང་ས་པ་ཆགས་ནས་སན་པ་ཚས་ཧ་ལམ་ར་

བ་མད་པའ་བཟ་འད་ཞག་བརད་འདག ཕན་བདའ་འདན་

པ་ད་ཤགས་ཆན་པ་ཞག་ཡད་པར་བརན་ཐགས་དམ་ལ་

ཉན་ཁ་ཤས་བཞགས་པ་རད།

ཁ་སང་ཟམ་གདང་རན་པ་ཆ་སག་ཡལ་ད་

ཆད་མངགས་བཏང་བར་ལར་ཕ་ད་འབར་བ་རད། ཁ་

སང་ས་ད་ཞལ་ནས་བང་འབ་བཟ་འད་ཕན་བ་བབ་འདག

དངས་གཞའ་ཐགས་དམ་གལ་མ་འདག ཟམ་གདང་རན་

པ་ཆ་འབར་རས་སན་ཤལ་ཞག་ཕལ་བ་དང་ལམ་སང་

བང་སམས་དཀར་དམར་འཛག་ས་ཐགས་དམ་གལ་

འདག ངད་གཉས་ཆས་གགས་དམ་ཚག་གཙང་མ་ཡན་

ལ་དངས་གནས་མ་འད་བ་ཞག་བང་འདག ཕན་ཆད་ཡང་

སད་ཡག་པ་ཞག་ཕབས་ཀ་རད་ལ་རན་པ་ཆ་ས་གང་

མས་འབས་སངས་ས་མང་ག་ཚང་ལ་སབ་གཉར་བསན་པ་

རད། ཕན་ཆད་ཡང་སད་ད་ཡང་དགང་ན་ཕབས་སབས་

འབས་སངས་ས་མང་ལ་སབ་གཉར་གནང་ས་སབ་གཉར་

རར་སན་པ་ཞག་དགས་ར་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་པ་རད། གང་

ལར་གཞང་སའ་ཐག་ག་བ་ཆ་ཚང་ཆགས་ཐབ་པ་ཞག་

དང༌། མར་བན་གསལ་འདབས་ནང་བཀད་པ་ལར་མཁས་

བཙན་བཟང་གསམ་ཡག་པ་ཞག་ཡང་རར་ཚང་མས་

སན་ལམ་རག་དགས། མཚམས་འད་ནས་བསན་འབར་

མ་འདན་ར་ཡན། ད་ནས་བད་བ་ཅན་ག་སན་ལམ་འདན་

སབས་ད་རང་ཁ་སང་འཛམ་གང་འདའ་སང་མ་གསད་ཁག་

སར་ག་གནས་ཚལ་ཧ་ལས་པའ་ཐབས་ས་པ་རད། ས་ར་

ཡའ་ནང་ལ་ཆ་བཞག་ན། སབས་མད་མགན་མད་མང་པ་

ཞག་ཧ་ལས་པའ་སག་བསལ་མང་བཞན་འདག ད་བཞན་

བད་ནང་ལ་ཆ་བཞག་ན་ཧ་ལས་པའ་སག་བསལ་མང་ག་

ཡད། འདས་གསན་ཚང་མའ་ཆད་ད་བད་བ་ཅན་ག་སན་

ལམ་གསང་སབས་ཚང་མས་ཐགས་སན་ཡག་པ་གནང་

དགས། ཞས་སགས་ཀ་བཀའ་སབ་སལ་ཏ་ཐགས་སན་ར་

ཆ་མཛད་ཡད་པ་བཅས། །

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ལ་གཞས་བས་འབའ་ཐང་མ་མང་གས་སལ་དཀར་ཡད་བཞན་འཁར་ལའ་ས་ནས་བརན་བཞགས་བསར་འབལ་ཞས་པ། ༄༅། །བད་རལ་ལ་ ༢༡༣༩ རབ་བང་ ༡༧ པའ་

ཆ་འཕལ་ཟ་བའ་ཚས་ ༡༤ ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣

ཚས་ ༧ གཟའ་ཚས་དག་བའ་ཉན་ར་ས་ཐག་ཆན་

ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ག་རན་མཆག་སན་སར་

གངས་ལངས་ས་ལའ་སན་ལངས་ཀ་ཤར་ངས་ས་

ཆགས་པའ་མད་ཁམས་འབའ་ཐང་གཞས་བས་སར་

ས་མ་མང་ས་མགན་གས་ཇ་ལར་སན་ནས་གསལ་

འདབས་ཞས་དན་བཞན་བཀའ་ཞས་བཟང་པ་སན་

སལ་ཐབ་པ་ལར། ས་ར་ཁམས་སལ་རན་པ་ཆ་འཇམ་

དབངས་དན་གབ་མཆག་སབ་ཞག་སབ་དཔན་ད་དབ་

བཞགས་ཐག་རམ་ག་མཁན་ཟར་འབས་བ་གང་ག་བ་

བ་བཟང་བསན་འཛན་མཆག་དང༌། ལ་ཁ་རན་པ་ཆ་

མཆག རམ་ག་སབ་དཔན་གསང་ཞབས་རམ་པ། བ་

སལ་དག་བཤས་སགས་དག་འདན་ཞལ་གངས་ ༡༢༠

སར་ནས་ཐག་ཆན་ཆས་གང་ཕ་བང་ནང་ཉན་གསམ་

རང་སལ་དཀར་ཡད་བཞན་འཁར་ལའ ་ས་ནས་ས་

ཚའ་སབ་ཆག་སན་ད་གབ་པ་བཞན་ས་ནར་ྋགང་

ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ལ་ར་བཙན་སལ་

Page 21: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།21དཀར་ཡད་བཞན་འཁར་ལའ ་ས་ནས་མཁའ་ཁབ་

བསན་འགའ་མགན་དཔང་དམ་པར་ས་ཚ་ྋཞབས་

པད་བསལ་བརར་བརན་པའ་གསལ་འདབས་ས་

བརན་བཞགས་རས་པ་བསར་འབལ་ཞས་ཡད་པར་

མང་གཙའ་ཀ་བ་གསམ་ག་མཛད་གཙ་དཔལ་ལན་

ཁམས་ཞབ་པ་ཆ་བ་ངག་དབང་འཕལ་རལ་མཆག་

དང་ཁམས་ཞབ་པ་གཞན། བཀའ་བན་ཁ་པ་བ་བཟང་

སང་ག་མཆག་གས་དབས་བཀའ་བན་གཞན་རམ་

པ། བད་མ་མང་ས་འཐས་ཚགས་གཙ་སན་པ་ཚ་རང་

མཆག་གས་གཙས་ཚགས་གཞན་མཁན་པ་བསད་

ནམས་བསན་འཕལ་མཆག་དང་ས་འཐས་རན་ལས་

རམ་པ། རང་དབང་ཅན་ག་ས་ཚན་ཁག་ག་འགན་

འཛན་རམ་པ། ཟང་དང་ཡན་ག་ས་ཞ་བ། ད་བཞན་

སར་ས་མ་མང་བཅས་ཁན་མ་གངས་ ༢༠༠༠ བརལ་

བ་བཅར་ཡད།

ད་ཡང་གང་ཚས་ཉན་ག་ས་ད་ཆ་ཚད་

༥།༣༠ ནས་ ༧ བར་སའ་ཚ་སབ་སན་ད་བཏང་ས་

ཆ་ཚད་ ༨ པའ་ཐག་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་

པ་མཆག་ཕ་བང་ག་གཟམ་ཆང་ནས་ལ་ཁ་རན་པ་ཆ་

ངག་དབང་བ་བཟང་བསན་པའ་རལ་མཚན་མཆག་

དང༌། ཟངས་གང་མཆག་སལ་རན་པ་ཆ་འཇགས་མད་

བསན་པའ་རལ་མཚན་རམ་གཉས་ཀས་སས་སས་

སན་བསས་ཏ་གདན་དངས་ཐག་གཙག་ལག་ཁང་ག་

བཞགས་ཁ་རན་པ་ཆར་ྋཞབས་སར་འཁད། ཆ་

ཚད་ ༨།༣༠ ཐག་ཞལ་འདན་དབ་ཚགས་རས་རམ་ག་

མཁན་ཟར་འབས་བ་གང་ག་བ་བ་བཟང་བསན་འཛན་

མཆག་གས་མཇལ་དར་རང་འབལ་ཞས། ཆས་

སད་ཀ་རམ་པ་རམས་གསང་མར་གསལ་ཇ་འབལ་

སལ་རམ་པར་འདགས་འབལ་ཞས། གསལ་འདབས་

མནལ་སབས་དབ་བཞགས་མཁན་ཟར་མཆག་གས་

མཎལ་ལགས་བཤད་གནང་སབས་སན་བདག་འཐས་

མ་ས་ཚབ་སལ་བཟང་རལ་མཚན་མཆག་དང༌། ས་

འཐས་སལ་བཟང་རལ་མཚན་རམ་གཉས་ཀས་

གཡས་གཡན་ཚམ་བ་འདགས་འབལ་ཞས། ལགས་

བཤད་ནང་། རང་རལ་གཞན་ཕམ་ག་འགན་རད་

ཁ་ནར་ར་གཅག་ཏ་འབད་ཅང་འབངས་པའ་ས་འག་

ཡངས་མཐར་ཐག་བད་བའ་ལམ་ད་འགད་མཁན་

བམས་སང་ར་དང་གཞན་ཕན་ག་བདག་ཉད་ཆན་པར་

ས་ཚ་ྋཞབས་པད་བསལ་བརར་བརན་པ་དང༌། ལག་

པར་ད་བཙན་འཛལ་བའ་དབང་བསར་འག་རང་དབང་

དང་བད་སད་ཀ་ག་སབས་ར་བལ་ད་གར་བའ་གཞས་

ལས་སན་ཟ་མ་མང་བངས་དང༌། ཡང་སས་ཉ་བའ་

ཆར་ས་སག་རལ་བསན་མ་རགས་ཀ་ཆད་ད་བས་

བཏང་ཟན་པའ་རལ་གཅས་དཔའ་བ་དཔའ་མ་རམས་

ཀ ་འདད་དན་སད་ད་ས་ཚ ་ྋཞབས་པད་བསལ་

བརར་བརན་པ། འཛམ་གང་འདར་ངམ་རང་ཆག་པའ་

བད་ཀ་ཐན་མང་མ་ཡན་པའ་ཆས་དང་རག་གཞང་

ཉམས་པ་སར་ཆད་དང་མ་ཉམས་གང་འཕལ་ག་སད་

ད་ས་ཚ་ྋཞབས་པད་བསལ་བརར་བརན་པ་སགས་

ཀ་མཎལ་ལགས་བཤད་གབ་པ་དང་དབ་བཞགས་

མཆག་གས་ཚམ་བ་ཕལ། ད་མར་ཚག་བསན་གས་

ས་རན་དང། གསང་རན། ཐགས་རན། བམ་པ། ཚ་

ཆང། ཚ་རལ། རལ་སད་ས་བདན། བཀ་ཤས་རགས་

བརད། བཀ་ཤས་རས་བརད་བཅས་འབལ་ལམ་ཞས་

རས་གསར་བཞངས་ྋགང་ས་ལ་པ་ཆན་པའ ་སང་

བརན་མཐང་གལ་རན་པ་ཆ་འབལ་ལམ་ཞས། དབ་

བཞགས་མཆག་མཇལ་ཁ་དང༌། སན་བདག་ག་འཐས་

མ་ལ་ཁ་རན་པ་ཆ་ངག་དབང་བ་བཟང་བསན་པའ་

རལ་མཚན་མཆག་གས་མཎལ་རན་གསམ་འདགས་

འབལ་དང༌། བད་ནས་ཕབས་པའ་འཐས་མ་སམ་ཅ་

ཙམ་ཡད་པ་རམས་ཀས་མཇལ་བཅར་ཞས། འབལ་

དངས་རམས་སན་ལམ་ད་བསར། ད་ནས་ྋགང་ས་

མཆག་གས་གཞས་བས་འབའ་ཐང་མ་མང་སགས་

དང་འབལ་བའ་བཀའ་སབ་བཀའ་དན་ཆ་བ་ཕབས་

རས་ྋརལ་བའ་ཞབས་བརན་གསང་མར་ཚགས་

དང་ཡན་འགད་ཧན་སར་སང་ར་ཕལ། ད་རས་གཏང་

རག་མཎལ་འདགས་འབལ་དང་བད་ནས་ཕབས་པའ་

རས་ས་མ་མཆས་པའ་དགན་པ་ཁག་གཅག་ག་ས་

ཚབ་དང་ཕགས་མཐའ་ཁག་ག་འབལ་མཐད་ས་ཚབ།

གདན་ས་ཁག་ནང་ཡད་པའ་སག་ས་ནས་ཕབས་

པའ་དག་འདན་བགས་སང་ཁག་གཅག་བཅས་ཀས་

མཇལ་བཅར་ཞས། ད་ནས་ཚ་བསད་ཉ་གཞན་འཆར་

ཀ་མ་དང་རས་མད་བསན་རས་སན་ལམ་སགས་

གསང་སབས་ཀ་ཁ་སག མཆག་གསམ་ཤས་བརད་

དང་བདན་ཚག་སན་ལམ་བཅས་གསངས་ཏ་དངས་

གཞའ་མཛད་ས་ཡངས་ས་གབ། ྋགང་ས་མཆག་

གཙག་ལག་ཁང་ནས་གཟམ་ཆང་ད་སན་ར་སས་སས་

གདན་དངས་ཏ་བརན་བཞགས་ལགས་པར་གབ་ཡད་

པ་བཅས། །

Page 22: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 22

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ལ་གཞས་བས་འབའ་ཐང་སར་ས་མ་མང་ཡངས་ནས་བརན་བཞགས་བསར་འབལ་ཞ་སབས་མགན་པ་

གང་ཉད་མཆག་གས་བཀའ་སབ་སལ་བ།

༄༅། །བད་རལ་ལ་ ༢༡༣༩ བད་ཟ་ ༡ ཚས་ ༡༤

ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༧ ཉན་ས་ནར་ྋགང་

ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ལ་གཞས་བས་

འབའ་ཐང་སར་ས་མ་མང་ཡངས་ནས་སལ་དཀར་

ཡད་བཞན་འཁར་ལའ་ས་ནས་བརན་བཞགས་བསར་

འབལ་ཞ་སབས་མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་གས་

བཀའ་སབ་སལ་དན། གཞས་བས་འབའ་ཐང་སར་

ས་མ་མང་གས་ད་རང་བརན་བཞགས་གནང་བར་

ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན། མཎལ་ལགས་བཤད་ནམ་

རན་ངག་ཐག་ནས་འདན་ར་ད་དགས་པ་ཆ་བ་མཐང་

ག་མ་འདག་ལ་མ་མང་པ་ཞག་གས་ཡག་པ་ཡང་ག་

ག་མད། ད་ཡག་ཐག་ལ་བང་ན་ཡག་པ་འདག་ཅས་

ཁ་སན་ནས་སད་ཆ་བང་བ་བཞན་ད་རས་ཡག་ཐག་

ལ་བཀད་ནས་ཚང་མའ་ཕག་ལ་གཟགས་ར་ཡད་

སབས། ཞབ་ཚགས་ཆ་ཚང་བ་ཧ་ཅང་ཡག་པ་བང་

འདག ཁད་རང་ཚ་སར་ྋརལ་དབང་ས་ཕང་མང་

པའ་སབས་ནས་བཟང་ཐན་མང་མ་ཡན་པའ་འབལ་

བ་ཡད་པ་ཞག་འདར་བཀད་འདག འབའ་ཡལ་

ལང་པ་ཆང་ཆང་ད་ནས་བསན་པ་འཛན་མཁན་ག་

མཁས་པའ་དབང་པ་མང་དག་ཅག་བང་ཡད། བགས་

པའ་གས་གཅག་རན་པད་རལ་མཚན་གཞང་རབ་

འབམས་ལ་མཁས་པ་ཧ་ལས་པ་རད་འདག ད་བཞན་

རན་ཉ་མ་རལ་མཚན་ཁང་ག་མདན་ནས་ངས་ཀས་

གསང་ཆས་མང་པ་ཞས་ཡད། བསམ་གས་མ་ཁབ་

པའ་མཁས་པའ་དབང་པ་རག་སབས་ཕལ་ད་ཕན་པ་

ཞག་རད་འདག ཁང་རམ་པ་གཉས་ཀ་ཡང་སད་འད་

གར་ཡད་པ་རད། ཡང་སད་རམ་པ་གཉས་ཀས་ཀང་

སན་ག་གང་མའ་མཛད་པའ་རས་ས་བསབ་ས་ཡག་

པ་ཞག་གནང་ཐབ་རའ་དགངས་པ་བཞས་དགས་

པ་རད། རན་པད་རལ་མཚན་མདན་ནས་ངས་ཀས་

གསང་ཆས་ཞ་ར་མ་བང་ཡང་ཁག་ཙམ་ཁག་ཙམ་

མཇལ་སབས་ག་བསར་ཞ་ར་ཟར་ན་མ་འདག གང་

ལར་བཀའ་ད་ཞ་ར་ཐངས་མང་པ་བང༌། སབས་ཤག་

མཁན་གསམ་ག་རམ་པ་བར་དང་བདན་ཅ་ར་གསམ་

སར་བའ་ནང་ཕར་ཚར་སག་སངས་གཞན་དང་མ་འད་

བ་ཞག་གསངས་སང། ད་ཡག་ཐག་ལ་གཅག་ཡད་

ན་བསམ་པ་ལ་བ་བང༌། རས་ས་ཁ་ཤས་ལ་བཀའ་ད་

ཞས་པ་ཡན་ཡང་ད་འད་གསང་ཐབ་མཁན་ཧ་ལམ་མ་

འདག ག་ཚང་ག་མཁན་པ་གནང་མཁན་བསམ་གཏན་

ར་བ་ཧ་ཅང་དཔ་ཆ་ཡག་པ་ཡད། ག་ཚང་ག་མཁན་པ་

བད་སབས་ཧར་ཐག་འབད་ཐག་དང་ད་བཞན་འདལ་

བའ་མཁན་པ་བད་སབས་དས་ཚད་ཁག་པའ་སབས་

ཡན་ཡང་ཧར་ཐག་འབད་གནང་བ་རད། ཧ་ཅང་ཡག་

པ་ཡན། ཁང་རང་དལ་རལ་བསན་ག་ཡད། ད་དས་

ངས་ཀས་དམ་བསགས་བད་ར་རད་མ་གཏགས་ཁང་

ཡད་པ་ཡན་ན། ངས་ཀས་གང་བརད་པ་ད་དག་བར་

ཆ་བར་ཐམ་པ་ཡད་ཆས་བས་འགལ་བས་ནས་འག་

ག་རད་མ་གཏགས་སད་པ་སག་མཁན་ར་བ་ཉད་ནས་

བད་ཀ་མ་རད། ད་ངས་ཀས་ཤས་ཀ་ཡད། རན་ཉ་

མ་དང་རན་པད་རལ་མཚན་རམ་པ་གཉས་ཀར་དལ་

རལ་དང་འབལ་བ་ར་བ་ནས་མད། ལག་པར་རན་

པད་རལ་མཚན་ལ་ཆ་བཞག་ན། སབས་དར་སག་

སར་བཞགས་པའ་ཁ་ཐག་ལ་དལ་རལ་ངས་ནས་ཀང་

བསན་ག་ཡད། གང་རན་པ་ཆས་ཐག་མ་ཉད་ནས་

བསན་གནང་ག་མད། སབས་ར་ཁ་བང་རན་པ་ཆ་དང་

ཟང་རན་པ་ཆས་བསན་གནང་ག་ཡད། སབས་དར་

ངས་ཀས་ཀང་བསན་པའ་སབས་རད། འན་ཀང་རན་

པད་རལ་མཚན་གས་འབས་སངས་ཀ་ས་སའ་རང་

ལགས་ཟན་ཏ་བརན་པ་བས་ནས་བཞགས་ཀ་རད།

ཕས་ས་བསམ་བ་གཏང་སབས་རན་ཧ་ལས་པའ་

མཛད་རས་ཆན་པ་རད་འདག ད་དས་ངས་ཀས་ཀང་

བསན་ག་ཡད་ལ། ཚང་མས་འར་བརབ་ནས་བད་

ཀ་ཡད་ཀང་རན་པད་རལ་མཚན་གས་ས་སའ་རང་

ལགས་ཧ་ཅང་བརན་པ་ཟན་གནང་བ་རད། སག་སར་

ཆ་བཞག་ན། ཧ་ཅང་ཐགས་ཁར་བསད་ཡད། གཞས་

ཆགས་ས་གདན་ས་གསམ་སས་ཟན་རས་ཀང་རན་

པད་རལ་མཚན་གས་དཔར་ན། ཨར་པའ་འཛགས་

Page 23: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།23སན་ཚན་ཆད་ལ་ཧ་ལས་པའ་ཐགས་ཁར་བསད་

ཡད། རས་ས་རན་ས་གཟགས་ས་པ་ཆགས་ནས་

ཕར་ཚར་ཞ་དག་ཕབས་མ་ཐབ་ཀང༌། འཁར་ལ་ཡད་

པའ་རབ་སགས་ཐག་བཞགས་ནས་ད་གར་གཟགས་

པར་ཕབས་ཏ་ཧ་ཅང་ཤགས་བསན་ཡད། ད་རང་ག་

དས་ཚད་འདར་དངས་གནས་ཆས་ཕགས་ཐག་ནས་

མཛད་རས་འཇག་མཁན་ཁང་རམ་པར་ང་ཚས་རས་

དན་བད་དགས།

ཆབ་སད་ཐག་ནས་བཤད་ན། ངས་རང་

ཕ་ལ་ ༡༩༥༤ ལར་ར་ནག་ལ་ཕན་པའ་སབས་ནས་

བཟང་ཕན་ཚགས་དབང་རལ་ཐག་ཡད་ལ་ཁང་རང་

ད་ས་ནས་ང་ཤས་ཀ་ཡད། དའ་སན་སན་ལ་བད་

ནས་གང་ཁན་ག་དགས་ཡད་གང་ཙམ་ཞག་ཕར་ཕད་

བས་ཡད། ཕ་ལ་ ༡༩༤༨ དང་ ༤༩ ད་འད་ཞག་ལ་

རད། ཕན་ཚགས་དབང་རལ་ཕད་པ་དའ་གས་ནང་

ཡད། རས་ས་ཕན་ཚགས་དབང་རལ་བཅངས་འགལ་

དམག་ཐག་མར་བད་ལ་ཡང་སབས་དམག་དཔན་ཀང་

ག་ཧ་མཉམ་ད་ཡར་སབས་སང༌། ངས་ཀས་ཧ་ཅང་

གསལ་པ་དན་ག་འདག ད་དས་ནར་གང་ད་འབར་

ཕག་ལ་བ་ཞ་སབས་ཕན་ཚགས་དབང་རལ་བད་ཆས་

ཤག་གན་དའ་སང་ཝ་ལགས་ཀ་ཞ་མ་ཞག་གན་ཏ་ར་

མའ་དཔན་པ་མཉམ་ད་ཡང་ག་འདག ངས་ཀ་མདན་

ད་སབས་མ་ཐག་ཞ་མ་ཕད་ནས་ཕག་གསམ་འཚལ་

སང། ཁང་རང་གང་ཁན་ཏང་གཙང་མ་རད། ད་དས་

ཆས་ལ་ད་ཙམ་གས་ད་སང་བད་ཀ་མད། འན་ཀང་

ས་སའ་མ་རགས་ཀ་ལ་བ་ཧ་ཅང་ཤགས་ཆན་པ་རད་

འདག སབས་ཤག་ངད་གཉས་པ་ཅང་ད་ཡད་པའ་ཁ་

ཐག་ལ་ཉན་གཅག་ད་སའ་ལ་རས་དང་ད་ལའ་གནས་

ཚལ་མང་ཙམ་བཤད་ད་ཕན་ཚགས་དབང་རལ་གས་

སན་མ་སན་མ་ནར་གང་ད་མཇལ་ཁ་ཞག་ལ་ཕན་པ་

ཡན། སབས་དར་ངས་རང་བཞགས་ཁ་ཐག་ཆང་ཆང་

ཞག་འདག ད་ཆ་འད་འད་གནང་བཞགས་ཡད། ད་དས་

ངས་རང་ལ་ ༢༡།༢༢ ཞག་རད། ཕན་ཚགས་དབང་

རལ་གས་ཕ་ག་ལར་ཧ་ལས་པ་ང་སང་། ཆས་ལ་དད་

པ་དམགས་བསལ་མད་ཀང་མ་རགས་ཀ་ཞན་ཁག་

ཧ་ལས་པ་རད་འདག གང་ལར་བད་མ་རགས་ཀ་ཞན་

ཁག་ཐག་ནས་ྋརལ་བ་རན་པ་ཆར་དགའ་ཞན་ཡད་

པ་ཞག་རད། མ་རམ་དཔད་དང་བསམ་བ་ཆན་པ་ཞག་

རད་འདག རས་ས་ངད་གཉས་ར་མའ་སད་ཆ་ཤད་

སངས་ལར་ན་བ་མཐན་ཆགས་པ་རད། ཕན་ཚགས་

དབང་རལ་ག་འགམ་ནས་ངས་ཀས་མར་ཁ་ས་རང་

ལགས་སང་པ་ཡན། ཁང་རང་ལ་ཡད་ཆས་གཙང་མ་

ཡད་པ་རད་ལ་ངས་རང་ལ་ཡང་ཡད་ཆས་སབས་ཏ་པ་

ཅང་ད་ཡད་སབས་ངས་རང་གང་ཁན་ཏང་ནང་འཛལ་

ག་ཡན་ཞས་བརད་པ་ཡན། ར་མའ་དཔན་པ་ད་དས་

ཕལ་ཆར་ལའ་ཁན་མན་ཡན་པ་ཡད། སན་ལ་བལ་བ་

བད་དགས་མད་ཅས་ད་མར་བཞག་པ་རད། གང་ལར་

ཕན་ཚགས་དབང་རལ་ངད་གཉས་ཧ་ཅང་ཉ་པ་ཡན།

མ་རགས་ཀ་ཞན་ཁག་ཧ་ལས་པ་རད། དམར་པའ་རང་

ལགས་ཀ་ལ་གབ་ཐག་ལ་ཆ་བཞག་ན། ཞ་དག་ཤད་

ར་ཡད། དངས་གནས་ས་ས་རང་ཉད་ཀས་ཡད་ཆས་

བས་ཏ་ལག་ལན་བསར་ནས་དམར་པའ་ལ་གབ་འཛན་

མཁན་ཞག་རད། ལ་གཅག་ཕས་ས་ཕས་ས་རད། ཕན་

ཚགས་དབང་རལ་ཤ་ལ་ས་རར་སབས་པའ་སབས་

རད། ད་དས་ངས་ཀས་ཁ་པར་བཏང་ས་ཁ་པར་ཐག་

འབལ་བ་ཐངས་ཁ་ཤས་ཤག་བང༌། ཉན་གཅག་ངས་

ཀས་ཁ་པར་ནང་ཕན་ཚགས་དབང་རལ་ལ་ད་ཆ་ས་

ཚགས་རང་ལགས་ག་ར་བས་སང་ངམ་ཞས་བརད་པ་

ཡན། ཁང་རང་གད་མ་ཤར་བ་ལས་བརད་ར་གང་ཡང་

མ་འདག ཕན་ཚགས་དབང་རལ་ག་སན་མཆད་ཐབ་

དབང་ཧ་ཅང་ཡག་པ་རད། གང་ཁན་ཏང་ཡན་ག་བསམ་

བ་ཡད་མཁན་ཞག་རད། ངས་ཀས་ཐབ་དབང་ག་

མདན་ནས་ར་ཡག་སབ་ཚན་གང་ཙམ་སང་མང༌། མ་

རགས་ཀ་ཞན་ཁག་ཧ་ལས་པ་རད། ཕན་ཚགས་དབང་

རལ་སན་གཉས་ངས་དང་ཐན་མང་མ་ཡན་པའ་འབལ་

བ་ཡད་པ་ཞག་ཆགས་ཡད། ད་དས་འབའ་པ་གཞན་

དག་མང་པ་ཡད་ཀང་གཅག་དང་གཉས་ཀ་མང་དན་ག་

འདག་ལ་ཤད་དགས་དན་ཡང་མད། ཕས་ས་འབའ་པ་

བཀས་ཚ་རང་དང་ཡང་གང་ར་ར་ཁང་ཚའ་གས་ད་དག་

གས་ས་སའ་མ་རགས་ཀ་ལ་བ་ཁར་ནས་ཧ་ལས་པ་

རད་འདག ཀའ་ཙ་ཡང་ར་ནག་དབས་གཞང་ག་འག་

ཁད་ལ་སབས་རས་ཡང་གང་ར་རས་བས་པའ་བསམ་

འཆར་ག་དབ་གཅག་ཉ་ཆར་རང་ཧང་ཀང་ནས་བཏན་

འདག་པས་ཧ་ལས་པ་རད་འདག ད་དས་ཡང་གང་ར་

རས་བཤད་ཡད་པའ་བསམ་འཆར་ལར་ར་ནག་དབས་

གཞང་ནས་ལག་བསར་བས་ཡད་ན། བད་ནང་ཟ་ཟང་

ད་འད་ར་བ་ནས་ཡང་ག་མ་རད། ད་ཚད་གཅག་བས་

ནས་གནས་ཚལ་ཡག་པ་ཞག་ཡང་ཐབ་པའ་ཕལ་ཆར་

ར་བ་ཡད། འན་ཀང་སབས་ད་དས་ར་མའ་དཔན་པ་

ཞག་གས་མཁགས་པ་བ་རའ་སད་ཆ་བཤད་ད་སད་

བས་དའ་ཐག་ཕན་པའ་རན་གས་ད་ལ་ཡན་ཡང་འབ་

སབ་མ་བས་པའ་གནས་ཚལ་གཉས་སག་རང་ཆགས་

ཏ་ར་ནག་ང་ཚ་དགས་པ་དང་ཧ་ཅང་སམ་ཤར་དགས་

པ། ཚར་ཕགས་འདར་ང་ཚ་བད་པ་ཚར་ཆ་བཞག་

ན། དཀའ་ངལ་ལ་ནས་ལ་བསད་ད་མང་དགས་པ་ཞག་

Page 24: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 24ཆགས་ཡད། དར་བརན་ཡང་གང་ར་ར་དང་ཁང་ཚའ་

གས་ད་ཧ་ལས་པའ་སམས་ཤགས་དང་རམ་དཔད་

ཡད་པ་རད། འབའ་པ་ཡལ་ལང་ཆང་ཆང་རད། འན་ཀང་

དའ་ནང་ནས་ཆས་དང་བད་ཀ་འཐབ་རད་གཉས་ཀའ་

ནང་བས་རས་ཡད་པའ་མ་ངས་རང་སར་ག་ང་ཤས་པ་

མང་པ་ཡད་ཧ་ཅང་ཡག་པ་རད། ཁད་རང་ཚ་དར་ལས་

པའ་ས་གང་ཆང་ཆང་དའ་ནང་ནས་སར་ས་གཞས་བས་

ཐན་མང་ཐག་ནས་ད་རང་འདར་བརན་བཞགས་གནང་

བར་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན། ཁད་རང་ཚས་སན་ལམ་

ཡག་པ་རབས། འབའ་པ་མས་པ་ཚའ་སབས་ལ་ཡན་

ནའང་བས་རས་ཆན་པ་ཡད་པ་རད་ལ་འབང་འགར་

ཡན་རང་ཁད་ཚ་གཞན་པ་ཚས་གང་ཅའ་ཐག་ཞབས་

འདགས་བསབ་ཐབ་པའ་སང་སབས་བསད་དགས།

འན་ཀང་སང་སབས་གཅག་པས་འདང་ག་མད། ཤས་

ཡན་དང་རམ་དཔད་དགས་པར་བརན། སབ་སང་

ཐག་ལ་ཤགས་རག་ར། ཆས་རབ་ཏ་འབད་བད་

ཤས་རབ་ཀ་རམ་དཔད་རལ་དང་ལག་བསམ་ག་སང་

སབས་ཟང་ད་འབལ་ནས་འག་ཐབ་པ་དགས་ར་ཧ་

ཅང་གལ་ཆན་པ་རད། ཐགས་ར་ཆ་ཞས། བཀའ་སབ་

སལ་ཡད།།

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཆ་འཕལ་སན་ལམ་ཆན་མའ་ཚགས་མགན་ད་ཆབས་སར་བསངས་ཏ་སས་རབས་ཀ་ཆས་འབལ་དང་

འཕགས་པ་ཐགས་ར་ཆན་པའ་བཀའ་དབང་སལ་བ། ༄༅། །ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༨ དང་བད་ཚས་

༡༥ ཉན་ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་

མཆག་ལ་གཞས་བས་འབའ་ཐང་མ་མང་འཐས་ཚབ་

ནས་ཇ་ལར་གསལ་འདབས་ཞས་དན་བཞན་བཀའ་

བཞས་བཟང་པ་སན་སལ་ཐབ་ས་ཆ་འཕལ་སན་ལམ་

ཆན་མའ་ཚགས་མགན་ད་ཆབས་སར་བསངས་ནས་

མགན་པ་གང་ཉད་མཆག་གས་དད་ལན་ཆས་ཞ་བ་

སང་ཚ་བརལ་བར་སས་རབས་ཀ་ཆས་འབལ་དང་

འཕགས་མཆག་ཐགས་ར་ཆན་པའ ་བཀའ་དབང་

སལ་ཡད།

ད་ཉན་ས་ད་ཆ་ཚད་ ༦ ཐག་ྋགང་ས་

ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ཕ་བང་ནས་དགའ་

ལན་བང་ར་བསན་འཛན་གཡ་ནར་རན་པ་ཆ་མཆག་

དང༌། མ་ཏག་བསན་འཛན་ཀན་མཁན་རན་པ་ཆ་

མཆག་རམ་གཉས་ཀས་སས་སས་སན་བསས་ཏ་

གཙག་ལག་ཁང་ག་བཞགས་ཁ་རན་པ་ཆར་༸ཞབས་

སར་འཁད་ད་དག་འདན་འདས་ཚགས་ལ་གས་སང་

མཛད་གབ་རས་སན་ར་སས་ས་དང་བཅས་གསང་

ཆས་ར་བར་གདན་འདན་ཞས་ཏ་ཆ་ཚད་ ༨ ཐག་

སས་རབས་གསང་ཆས་དང་འཕགས་པ་ཐགས་ར་

ཆན་པའ་བཀའ་དབང་དབ་འཛགས་མ་བསངས་གང་

བཀའ་བན་ཁ་པ་བ་བཟང་སང་ག་མཆག་གས་མཎལ་

རན་གསམ་འདགས་འབལ་ཞས་རས་མགན་པ་གང་

ཉད་མཆག་གས་དར་འདས་མ་མང་ལ་སན་འགའ ་

ཆས་འབལ་སབས་བཀའ་སབ་ཕབས་དན། ང་རང་ཚ་

བད་ལ་ཧ་ལམ་འདས་པའ་ལ་ ༦༠༠ རང་ཆ་འཕལ་

སན་ལམ་ཆན་མའ ་དས་ཆན་འཇམ་མགན་བ་མ་

ཙང་ཁ་པ་ཆན་པས་དབ་བཙགས་པ་ཞག་རད། བར་

སབས་ད་དག་འགར་བ་ཆ་ཚང་ཕན་པ་རད། ལག་

པར་ད་རང་ཁ་སང་ག་གནས་ཚལ་ལ་ཆ་བཞག་ན་བད་

རང་ག་སངས་རས་ཀ་ཆས་ཀ་ལ་གབ་ཚད་མའ་ལམ་

དང་འབལ་བའ་རག་གཞང་གཏང་ཟབ་ཡད་པ་ད་ར་བ་

བཤག་རའ་མཚམས་ལ་སབས་ཏ་གནས་ཚལ་ཧ་ཅང་

ཐབས་ས་པ་ཆགས་ཡད། འན་ཀང་བདན་པའ་ནས་

པ་དས་ནམ་ཡང་ཡལ་ར་མད། དག་དཔང་ཞས་པ་ད་

འཕལ་སལ་ཛ་དག་དང་ནས་པ་ཧ་ཅང་ཆན་པ་ཡད་

ཀང༌། ད་ཡན་རང་གནས་ར་དང་དག་པའ་ལམ་ནས་

གནས་ཚལ་ཐག་གཅད་ཡང་ར་ཞས་པ་ད་འཛམ་གང་

ག་ལ་རས་ཐག་བང་མང་མད། ད་ལ་ཡན་ནའང་དག་

པའ ་སབས་ཤགས་ཐག་ནས་འཐབ་རད་བད་འདད་

ཡད་མཁན་འཛམ་གང་འདའ་སང་ཤར་ནབ་ལ་བང་

མང་པར་དངས་ཡད་གནས་ཚལ་མཐང་ར་ལ་དག་

པའ་ཤགས་ཀ་གནས་ཚལ་ཐག་གཅད་ཅས་པ་ད་ཡང་

ར་མད་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པ་རད། བདན་པ་ན་ལ་སང་

ཕག་ནས་སང་ཕག་སད་ར་རད། ཅས་སགས་དང༌།

ཡང་ྋགང་ས་མཆག་གས་བཀའ་སབ་

ཕབས་དན། ད་རང་ང་ཚས་འད་གར་སན་ལམ་དས་

ཆན་ཞག་རས་ཀ་ཡད་པ་ལས་མཛད་ས་ཚགས་པའ་

Page 25: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།25སད་ཆ་མ་རད། སམས་ས་གསམ་ཆས་དང་འབལ་

བ་བད་ར་ད་ལས་དང་ངག་ག་དག་བ་བསབ་ར་དང་

གཙ་བ་ཡད་ཀ་དག་བ་བསབ་ར་ད་སང་ཉད་དང་བང་

ཆབ་ཀ་སམས་བསམ་ར་ད་གཉས་རད། སངས་རས་

བཅམ་ལན་འདས་རས་ས་དན་པའ་ཐག་ནས་ག་ཚད་

ཐབ་ཐབ་ཀས་དག་བའ་བ་ཡག་པ་ཞག་སས་ཐབ་ན་

ཡག་པ་ཡང་ག་རད། འཛམ་གང་འདའ་སང་ལ་ཆག་

ས་མང་ཆ་བ་མ་གསད་ཁག་སར་ག་དན་རན་ཡང་

ག་ཡད། དཔར་ན། ཉ་ཆར་ས་ར་ཡ་ལ་ཧ་ཅང་ཐབས་

ས་པ་འདག རན་བས་དབ་བ་མད་པ་དམར་གསད་

གཏང་ག་འདག འཛམ་གང་གས་བལས་སད་ར་ལས་

ཞ་དག་བད་ར་མ་འདག འཛམ་གང་འདར་དངས་པ་

ཡར་རས་ཧ་ཅང་ཤགས་ཆ་ཕན་ཡད་ཀང་དང་བདན་

དང་བམས་བརས་ཕངས་འདག ར་བའ་ཤས་ཡན་སད་

སངས་ནར་ཡད། འཛམ་གང་འདའ་སང་ག་ཡ་རབས་

ཞས་པ་ད་ཆས་པ་ཚར་འགན་དཀས། ས་ཚགས་ས་

བངས་ཀ་ཤས་ཡན་རང་པའ་སང་ཕན་པ་མ་གཏགས་

ཡ་རབས་ལ་སད་ཟར་བ་ད་ཆས་པར་འགན་དཀས་

པ་ལ་བ་འདག ང་ཚ་ཕར་ཕན་ག་བཀའ་བསན་བཅས་

བསབ་པའ་སབས་ནས་བསན་བཅས་འབག་སའ་

གསང་ད་འདད་ཟར་ཁལ་བད་ཀ་ཡད་ཀང༌། ང་ཚ་

སན་ལ་དཔ་ཆ་ལ་མཁན་ཞ་དག་མད་པར་དཔ་ཆ་ལ་

མཁན་ཞག་ཡད་པ་ཡན་ནའང་། ཐས་བརན་སབ་པ་

ལར་ལན་བད་མཁན་ཞ་དག་མ་འདག ཉས་སན་ར་བ་

མ་ཤས་ཀང་ང་ཚའ་རང་སན་ངས་ལན་བད་ར་གལ་

ཆན་པ་རད། མའ་ཀའ་ཞས་བརད་པ་ལར། མས་

སན་བརད་བད་སབས་དང་ལན་བད་དགས། ས་ས་

ཡན་ནའང་རང་སན་རང་གས་བརད་དགས། ད་ལར་

མ་བས་ན་ཉ་མ་ཆ་དང་བལ་བ་བཞན་རད། གང་ཁན་

ཏང་འག་ཐན་ག་མ་རད་ཅས་བཤད་ཡད། ཕས་ས་

མའ་ཙ་ཏང་གས་རས་འབངས་པ་ཚས་ད་ཉམས་ལན་

བད་ཀ་མ་འདག ཕ་ལ་ ༡༩༥༧། ༡༩༥༨ ནང་མའ་

ཀའ་ཞའ་རབས་ཆན་ག་གཏམ་བཤད་ད་དག་ཆ་ཡ་

ལ་བ་ལར་རས་ཏ་སང་པ་མ་འདག ང་ཚས་རལ་སས་

དངལ་ཆ་བཟང་པས་གསང་བཞན་ས་གསམ་ག་སད་

པ་དན་ཤས་བག་ཡད་བསན་ར་ཧ་ཅང་གལ་ཆན་པ་

རད། འཛམ་གང་འདའ་སང་ཧ་ལས་པའ་ཐབས་ས་བ་

ཞག་ལ་བདན་པ་དང་དང་བདན་ག་ཕངས་ཏ་སབས་

ཤགས་ཁ་ནའ་འག་འག་ག་འདག དར་བརན་ང་ཚ་

བད་ཀ་གནས་ཚལ་ལ་ཆ་བཞག་ནའང༌། ང་ཚར་བདན་

པ་ཡད། འན་ཀང་བདན་པ་འབར་འཇམས་བཏང་ས་

དག་གནན་འག་སད་དགས་པ་ན་ཧ་ཅང་ཐབས་ས་པ་

རད། ད་རང་འདར་ཚང་མས་སན་ལམ་ཡག་པ་རག་

དགས། སན་ལམ་ལམ་སང་འགབ་ར་ཁག་པ་རད་

ཀང་ཕན་བ་ཕན་སད། འཛམ་གང་ས་དང་ཡང་སས་

ཨ་ཤ་ཡའ་ཡལ་ག ལག་པར་བད་གངས་ཅན་ལངས་

ལ་དཀའ་ངལ་འཕད་སབས། འདས་གསན་ཡངས་ལ་

ཚང་མས་སན་ལམ་རག་རགས། ཞས་བཀའ་སབ་

ཕབས་ཏ་སས་རབས་གསང་ཆས་དང་འཕགས་པ་

ཐགས་ར་ཆན་པའ ་བཀའ་དབང་དངས་གཞ་གབ་

རས་འབའ་ཐང་མ་མང་ག་འཐས་མ་བད་མ་མང་ས་

འཐས་འབའ་བ་སལ་བཟང་རལ་མཚན་ལགས་ཀས་

གཏང་རག་མཎལ་འདགས་འབལ་ཞས་ཐག་འབལ་

ཡད་འཐས་མ་སན་བདག་ཁག་གཅག་ལ་མཇལ་ཁ་

སལ། ལག་པར་ྋགང་ས་མཆག་གས་ཆབ་སད་ས་

དབང་རས་སད་མཛད་དགས་དན་སར་ལ་བཀའ་

སབ་ཕབས་དན། ན་ནང་སན་ལམ་ཆན་མའ་སབས་

ངས་ཀས་ྋགང་ས་ལ་པ་ཆན་པའ་སབས་ནས་བཟང་

ྋརལ་དབང་ག་ཆས་སད་གཉས་ཀ་དབ་ཁད་བད་ར་

ད་མཇག་བསལ་བ་ཡན། ངས་ཀས་ཆས་ཕགས་ཐག་

རང་འགན་འཁར་ཏ་ྋརལ་དབང་གང་མ་དག་འདན་

གབ་པ་དང༌། དག་འདན་ར་མཚ། བསད་ནམས་ར་

མཚ་རམས་ན་ཁད་ད་འཕགས་པའ་ྋརལ་དབང་

གསམ་རད་འདག བསན་འགའ་ཆབ་སད་ཀ་ལས་ཀ་

གང་ཡང་མད་པར་བསན་འགའ་མཛད་པ་ར་ཆར་ཁབ་

པ་ཞག་རད། དར་བརན་ངས་ཀས་ཀང་འཇན་ར་གང་

ཡང་མད་ཀང་ད་དག་ག་རམ་ཐར་ག་རས་ས་བལས་ཏ་

ཚ་ལག་ཇ་ཙམ་ཡད་པ་ད་ག་ཚད་ཐབ་ཐབ་འཇག་རན་

སའ་མའ་བད་སད་དང་ཞ་བད་ཡང་ར། མའ་རམ་དཔད་

ཕན་བ་ཆ་ར་འག་རའ་ཐག་ད་བར་གང་ཡང་བས་པ་

ཡན་ལ་ད་དང་ཡན་ནའང་བ་ར་ཡན། དའ་ཐག་ཆས་

ལགས་མཐན་སལ་ཐག་ངས་ཀས་གང་ལ་གང་ཙམ་

ལས་དན་བསབས་ཡད། ད་དང་ཡང་ཆས་ལགས་ཕན་

ཚན་མཐན་སལ་ཡང་བར་འབད་བརན་བད་ཀ་ཡན།

ད་གཉས་ངས་ཀས་ར་གར་ག་མས་པ་ཚའ་འགམ་ནས་

ཤས་པ་རད། ཨ་ཧམ་ས་འཚ་བ་མད་པ་ཞས་པ་ད་ཕའ་

ལས་ཀ་རམ་འགར་འཚ་བ་མད་པ་ཙམ་མ་རད། འཚ་

བ་མད་པ་ཞས་པ་ད་ར་བ་སམས་ཀ་ནང་ནས་ང་རལ་

དང་ཕག་དག ཞ་སང་སགས་ཉང་ད་བཏང། བམས་པ་

དང༌། བར་བ། གས་བར་སགས་ཤགས་ཆ་རང་བཏང་

ན་འཚ་བ་མད་པ་རང་ཤགས་ཀས་ཡང་ག་རད། ཡད་

འཚ་བ་མད་པ་བང་ན་ལས་ངག་འཚ་བ་མད་པ་ཡང་ག་

རད། ཡད་འཚ་བའ་གཞན་དབང་ད་བསད་ན་ལས་ངག་

འཚ་བའ་རང་བཞན་ཅན་ད་རང་བཞན་གས་ཡང་ག་

རད། དར་བརན་འཚ་བ་མད་པ་ཞས་པ་གཙ་བ་བམས་

Page 26: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 26བར་དགས། བམས་བར་ཞས་པ་ཆས་པ་གཅག་པའ་

སད་ཆ་མ་རད། དད་འག་ཚ་ལའང་བམས་བར་ཡད་ན་

སད་པ་ཡད། མ་ཚར་ད་བས་ཀང་བམས་བར་ཡད་ན་

སད་པ་ཡད། མ་ཕན་ཚན་འཆམ་པ་བང་ན་ཁམ་ཚང་

ཡང་སད་པ་ཡད། ད་བཞན་ཆས་ལགས་ཁག་ད་དག་

ལ་གབ་ཐག་ནས་འགལ་བ་དང་རད་པ་ཆན་པ་ཡད།

དར་བརན་སངས་རས་ཀ་གཞང་ནས་ལ་གབ་འད་མན་

ད་དག་ལ་སབ་དཔན་ཕགས་གང་དང། ཆས་གགས།

ཨར་ད་བས་འགལ་འད་ད་དག་སག་ནས་འདན་སབས་

ད་ཕ་རལ་པ་གཅག་པ་མ་རད། རང་ས་ནང་པའ་གབ་

མཐའ་ལའང་ཆ་བཞག་ན་གབ་མཐའ་གང་མ་གང་མ་ད་

དག་གས་གབ་མཐའ་འག་མ་འག་མའ་འགལ་འད་སག་

ནས་ཡང་ག་ཡད། ད་ན་ཆས་རབ་ཏ་འབད་པའ་ཤས་

རབ་འཕལ་ཆད་རད་མ་གཏགས་ཆགས་སང་སད་ཆ་མ་

རད། ལ་གབ་ཀ་ཆ་ནས་མ་མཐན་པ་ཡད་ཀང་བསབ་

བ་རག་རར་བམས་པ་དང། བར་བ། བཟད་པ། ཆག་

ཤས། གཞན་ཕན་སབ་དགས་རད་ཅས་ཆས་ལགས་

ཚང་མས་གསང་ག་ཡད། དར་བརན་ང་ཚས་མཐན་

སལ་བད་ར་ད་གཞ་ར་ཡད། ད་གཉས་ངས་རང་མ་

འཆ་བར་བད་ཀ་རད། ངས་ཀས་སན་མ་ནས་ཆབ་

སད་ཀ་ལས་ཀ་ད་ཚད་ཅན་ཞག་ཡན་པས་དས་ཚད་

གཅག་ནས་ངས་ཀས་འཇག་ག་རད་ཅས་བཤད་ཡད།

ན་ནང་ངས་ཀས་ད་ལར་བཞག་པ་ཡན། ན་ནང་ནས་ད་

དངས་ས་ལག་ལན་བསར་ད་ད་ལ་འག་བཞན་པ་རད།

གང་ལར་ང་ཚའ་ཆབ་སད་ཀ་ལས་འགན་ཐག་འཐས་

ཤར་གང་ཡང་ཕན་མད། ཁད་རང་ཚ་ཚང་མ་བ་བད་

པ་བས། ངས་རང་བ་བད་པ་ཡད། ཁད་ཚ་ཡང་བ་

བད་པ་བས་ནས་བཞགས། གཞན་ཞ་ར་གང་ཡང་མ་

འདག བཀ་ཤས་བད་ལགས། ཞས་བཀའ་སབ་སལ་

རས་ཆ་འཕལ་སན་ལམ་གལ་ཡད་པ་བཅས།།

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཆབ་སད་ཀ་ས་དབང་ཡངས་རགས་རས་སད་མཛད་རས་ཀ་གསམ་བཅའ་དས་དན་ཐངས་དང་པ་ར་ས་བཞགས་སར་ཐག་ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་སང་བར་ཞས་པ།

༄༅། །བད་རལ་ལ་ ༢༡༣༩ ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣

ཚས་ ༡༠ ཉན་འདས་ལ་ ༡༩༥༩ ལར་བད་ཀ་རལ་ས་

ལ་སར་བད་མ་སར་ས་ཁ་སང་མང་པས་བད་བསན་

པ་ཆབ་སད་ཀ་དན་ད་ར་ནག་བཙན་འཛལ་པར་ཞ་

བའ་སར་ལངས་བས་ཏ་མ་ལ་ཧལ་པ་ ༥༣ འཁར་

བའ་དས་དན་མཛད་ས་བཞགས་སར་ར་ས་ཐག་ཆན་

ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ད་སང་བར་གཟབ་རས་

ཞས་ཡད།

ད་ཡང་གང་ཚས་ཉན་ག་ས་ད་ཆ་ཚད་

༩ པའ་ཐག་ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་

པ་མཆག་ཕ་བང་ག་གཟམ་ཆང་ནས་སས་སས་སན་

བསས་ཏ་ཐག་ཆན་ཆས་གང་གཙག་ལག་ཁང་ག་

གསང་ཆས་ར་བར་ྋཞབས་སར་འཁད་མཚམས་

མཛད་ས་དངས་གཞ་དབ་འཛགས་ཀ་བཀའ་དང་

གཡ་ཐག་ཀར་དག་ལགས་ལགས་ཀས་མཛད་རམ་

ང་སད་ཀ་ཐག་མར་ཚང་མ་ས་བཞངས་ཐག་ར་སང་

བད་ཁམ་སབ་ཕག་གས་ར་རལ་དང་བཅས་བད་རལ་

ཁབ་ཆན་པའ་རལ་ག་གཏང་སབས་བཀའ་བན་ཁ་པ་

བ་བཟང་སང་ག་མཆག་གས་བད་རལ་ཁབ་ཆན་པའ་

རལ་དར་མཁའ་དབངས་ས་སང་འཛགས་གནང།

ད་ནས་བད་མའ་ར་དན་ཆད་གཅས་པའ་ལས་སག་

ལངས་སད་དང་བཅས་པ་བས་གཏང་གནང་མཁན་

རལ་གཅས་དཔའ་བ་ཕ་མ་རམས་ཀ་བཀའ་དན་རས་

དན་ཆད་མ་ངན་གས་འདད་དང་ངག་བཅད་སར་མ་

གཅག་གནང༌། ད་རས་ར་སང་བད་ཁམ་སབ་ཕག་

རམས་ནས་བདན་ཚག་སན་ལམ་གསང་འདན་དང་

འབལ་ཚང་མས་མཉམ་འདན་གནང། ད་ནས་བད་

མ་མང་ས་འཐས་ཚགས་གཙ་སན་པ་ཚ་རང་མཆག་

གས་བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀ་གསམ་

བཅའ་དས་དན་ག་གསང་བཤད་གནང་གབ་མཚམས་

ཨ་ཊ་ལ་གས་ཚགས་ཀ་འཐས་མའ་ས་ཚབ་གན་ན་

(Gianni Vemetti) མཆག་གས་གསང་བཤད་

གནང༌། ད་ནས་བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་ཆབ་སད་

Page 27: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།27དབ་ཁད་བཀའ་བན་ཁ་པ་བ་བཟང་སང་ག་མཆག་

གས་གསང་བཤད་གནང༌། ད་རས་ར་སང་བད་ཁམ་

སབ་ཕག་གས་གསམ་བཅའ་དན་ག་བཏང་ས་མཛད་

ས་རལ་ཁའ་ངང་ནས་གལ།

ད་ནས་སར་ས་མ་མང་དང་སབ་ཕག ཕ་

རལ་ཡལ་ཁག་ནས་ཕབས་པའ་བད་དན་རབ་སར་བ་

བཅས་མ་མང་སང་ཕག་མང་པས་ལག་ཏ་བད་ཀ་རལ་

དར་དང་འཕད་དར་ས་ཚགས་འཁར་ཏ་ར་ཤད་ཁམས་

ཁང་བར་ཞ་བའ་སད་འབད་ཤགས་ཆ་གནང་ཡད།

དམགས་བསལ་འད་ལ་གསམ་དས་ཉན་ཚ་བརན་ར་

ར་ལགས་དང་ཁང་ག་ཨ་མ་ལགས་སན་མཆད་བ་མ་

བཅས་མ་བ་གསམ་ནས་བད་བར་ཞ་བའ་གམ་འགས་

གནང་འག་བཙགས་ཏ་ཁང་ཚས་དགས་འདན་ལ་མ་

བསབ་བར་གམ་འགས་གནང་ར་འག་བཙགས་ཏ་མ་

མང་མདན་དངས་ས་མདན་སད་གནང་ཡད།

ཐངས་འདའ་གསམ་བཅའ་དས་དན་ག་

མཛད་ས་འད་ན་ྋགང་ས་མཆག་གས་ཆབ་སད་ཀ་

ས་དབང་ཡངས་རགས་མ་མང་གས་འས་འདམས་

བས་པའ་འག་ཁད་ལ་རས་སད་མཛད་རས་ཀ་གསམ་

བཅའ་དས་དན་ཐངས་དང་པ་ད་ཆགས་ཡད།

ད་ཡང་མཛད་སའ་ཐག་ྋགང་ས་མཆག་

གས་དབས་མང་གཙའ་ཀ་བ་གསམ་ག་མཛད་གཙ་

རམ་པ་དང༌། རང་དབང་ཅན་ག་ས་ཚན་ཁག་ག་འགན་

འཛན་རམ་པ། བད་མ་མང་ས་འཐས་རམ་པ། ལན་

ཁང་ཁག་ག་དང་ཆ་ཆང་རམ་པ། ཕ་རལ་ནས་ཕབས་

པའ་ས་མགན་རམ་པ། ད་བཞན་ས་ཞའ་ལས་བད་རམ་

པ། ས་ཚན་ཁག་ག་འགན་འཛན་རམ་པ། གཞང་དང་

གཞང་འབལ་མ་ཡན་པའ་ཚགས་སད་ཁག་ག་འགན་

འཛན་རམ་པ། ད་བཞན་སར་ས་མ་མང་དང་སབ་ཕག་

སགས་ཁན་མ་མང་སང་ཕག་ ༣༠༠༠ བརལ་བས་

མཉམ་ཞགས་གནང་ཡད། །

འད་ལའ ་གསམ་བཅའ་དས་དན་ཐངས་

༥༣ འཛམ་གང་ས་གནས་གང་སར་བད་མ་དང་བད་

དན་རབ་སར་བ་ཚས་དས་དན་སང་བར་གནང་ཡད་

པ་ལར་ཉན་དར་ཇར་མན་རལ་ཡངས་ས་གང་ཁར་

ཆ་ཁག་དང་ས་གནས་གང་ས་ལས་ཁངས། ད་བཞན་

ས་གནས་རང་ལས་ཁངས་སགས་ཁན་གཞང་ག་

ལས་ཁངས་མ་ལག་ཆ་ཆང་ཁག་ ༡༢༡༢ ཙམ་གས་

ཕ་ནང་གང་སར་བད་མ་ཚར་གདང་སམས་མཉམ་

ས་དང་རབ་སར་ག་རམ་པ་གསལ་སན་ཆད་བད་ཀ་

རལ་དར་སང་འཛགས་གནང་ཡད། རལ་དར་སང་

འཛགས་ཀ་ལས་འགལ་ད་བཞན་ཐག་མར་ཕ་ལ་

༡༩༩༢ ལར་ཇར་མན་བད་དན་རབ་སར་ཚགས་

པས་ (Tibet Initiative Deutschland)

ག་སག་གནང་བ་ཞག་ཡན་འདག ཚགས་པ་དའ་

མགན་ཚབ་པ་ལམ་ས་མ་ན་ཀ་ཌ་མན་ (Monika

Deimann-Clemens) མཆག་གས་གསང་

དན། བད་མ་ཚའ་རང་ཐག་རང་གཅད་ཀ་ཐབ་ཐང་

སང་སབས་བ་ར་དང་བད་མའ་འག་བ་མའ་ཐབ་ཐང་

ལ་རས་མད་རག་རལ་བཏང་བ་སགས་ལ་ང་རལ་ག་

རམ་པ་མཚན་ཆད་རལ་དར་སང་འཛགས་ཀ་ལས་

འགལ་སལ་ཡད། ད་ཆ་རལ་སའ་ངས་ནས་ཡན་རང་

སང་མད་ད་འཇག་པའ་བད་ཀ་གནད་དན་དར་ད་སང་

སད་རའ་དས་ལ་བབ་ཡད། ད་ལར་མ་བས་ན་བད་

ནང་ག་གནས་སངས་ད་བས་ཛ་དག་ཏ་འག་ངས་

ཡན་ཞས་སགས་གསངས་འདག ད་བཞན་ཨ་ཊ་

ལའ་གང་ས་ལས་ཁངས་སགས་ས་གནས་མང་པ་

ཞག་དང་ཡ་རབ་ཀ་ཡལ་ཁག་གཞན་དང་ཨ་རའ་

གང་ཁར་མང་པ་ཞག་དང་། ཨ་ས་ཊ་ལ་ཡའ་གང་

ཁར་མང་པའ ་ནང་གསམ་བཅའ་དས་དན་ག་ཉན་

བད་དན་ལ་རབ་སར་ག་རམ་པ་མཚན་སད་བད་ཀ་

སང་ག་རགས་ཅན་ག་བད་རལ་ཁབ་ཆན་པའ་རལ་

དར་ལས་ཁངས་དང་རང་རང་ས་སའ་ཁང་པའ་ཡང་

ཐག་ཏ་སང་འཛགས་གནང་བ་སགས་འཛམ་གང་ག་

ས་ཕགས་གང་ས་ནས་བད་མར་རབ་སར་ག་རམ་པ་

གསལ་སན་གནང་ཡད།།

གསམ་བཅའ་དས་དན་ཐངས་ ༥༣ པའ་ཐག་བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀ་གསང་བཤད།

༄༅། །ད་རང་འདར་ཕ་ལ་ ༡༩༥༩ ལར་བད་ཀ་

རལ་ས་ལ་སར་བད་མའ་རང་དབང་སར་ལངས་ཀ་

དས་དན་ཐངས་ ༥༣ པ་འད་སག་རམ་མཐག་པ་

ཞག་ག་འག་ཏ་ང་ཚས་སང་བར་བད་བཞན་པ་ས།

བད་ད་འདས་མ་ཐག་པའ་ལ་གཅག་ནང་བད་མ་ ༢༥

ཡས་རང་ལས་མར་བསགས་བཏང་ས། བད་མ་ ༡༩

འདས་གངས་ས་གར་ཡད་པ་དང༌། བད་མ་ ༨ ར་ནག་

ཉན་རག་པས་གང་བང་ད་མ་མདའ་བརབ་ས་དམར་

གསད་བཏང་ཡད། འཚགས་བསགས་ཐབས་མཁན་

གཞན་ཚའ་གནས་སངས་ཇ་ཆགས་ག་མད་ཚར་

མད་ཆགས་པ་དང༌། བད་མ་མང་དག་ཅག་བཙན་ད་

བཅག་པ། མང་དག་ཅག་གར་སང་ཆ་མད་ད་གར་

པའ་གནས་ཚལ་རན་མར་ཐན་ཡད། ད་ལ་ང་ཚ་འད་

གར་འད་འཛམས་བད་བཞན་པའ་སབས་སའང་བད་

ནང་ག་ཉག་ཕ་བའ་གནས་སངས་གང་འད་ཡད་མད་

ཚད་དཔག་བད་ཐབ། ཕ་ལ་ ༢༠༠༨ ལར་ས་བ་ཞ་

རལ་ཆན་མ་བང་བ་ནས་བཟང་བད་ནང་ག་གནས་

སངས་ཇ་ཞན་ཇ་སག་ཏ་སང་ས། ༢༠༠༩ ལར་ཞང་

པས་ས་ནམ་མཚམས་འཇག་ག་བསན་གཤབ་མ་བད་

པའ་ང་རལ་དང། ༢༠༡༠ ལར་སབ་ཁད་སད་ཡག་ར་

སད་འཇག་རའ་སད་ཇས་ལ་སབ་ཕག་ནས་ང་རལ་

སགས་བད་ནང་ད་ལའ་བར་ད་རམ་པ་ཅ་རགས་ཀ་ཞ་

རལ་ལས་འགལ་མང་དག་མ་མཐད་བང་དང་འབང་

བཞན་ཡད་ཅང༌། རང་ལས་མར་བསགས་ཀ་ལས་

འགལ་ན་ག་བཀ་བས་ཕ་ལ་ ༢༠༠༩ ཟ་ ༢ ཚས་ ༢༧

ཉན་ཐག་མར་བརམས་པ་ཞག་ཡན། བད་མ་མང་ས་

འཐས་ལན་ཚགས་ནས་བད་མ་ཡངས་ཀ་ཚབ་ཞས་

ཏ་བད་མ་རགས་ཀ་དན་ད་ལས་སག་བས་བཏང་

གནང་བའ་དཔའ་བ་དཔའ་མ་རམས་ལ་རས་དན་དང༌།

ད་དག་དལ་རན་རམ་བརད་རམ་མཁན་རལ་བའ་

ག་འཕང་ཐབ་པའ་སན་འདན་དང༌། ད་ལའང་བཙན་

འག་ཏ་མ་མཐད་སག་སང་མནར་གཅད་མང་བཞན་

པ་རམས་ལ་གདང་སམས་མཉམ་བསད་ཞ་ར་ཡན།

Page 28: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 28ཁང་ཚས་ར་ཆའ་གཅས་སག་དར་བ་ཆད་ཟས་ས་

མ་འག་བའ་ཕར་ང་ཚ་ཚང་མའ་ངས་ནས་བད་བསན་

སད་ཆད་མཉམ་རབ་ཐག་ཧར་བརན་བད་དགས།

ཞ་བད་ལ་དགའ་བའ་བད་མ་ཚས་འད་ལ་

བའ་དཀའ་སག་མང་དག་དང་ལན་གནང་དགས་དན་

གང་ཡན་ནམ་ཞ་ན། ད་ན་རང་དབང་ལན་པའ་རལ་

ཁབ་གཞན་ག་མ་དམངས་ཚས་ལངས་ས་སད་བཞན་

པའ་ལས་ངག་ཡད་གསམ་ག་རང་དབང་ལ་གཅག་

མཚངས་ས་རལ་ཐབ་པའ་ཕར་ཡན་ལ། ད་ན་འག་

བ་མའ་ལན་སས་ཀ་ཐབ་ཐང་རད། སར་ན་གནས་

སངས་ཛ་དག་ལ་གདང་ལན་བད་སབས། མ་ཕལ་ཆ་

བ་ཁད་ཤ་ང་གསན་ག་འཚ་བའ་ལམ་ལ་འཇག་ཀང༌།

ས་སའ ་གཅས་པའ་རང་ལས་མར་བསགས་གཏང་

བ་ལ་གཡ་བ་མད་པའ་ཆད་སམས་དང་ཞམ་པ་མད་

པའ་སང་སབས་ཡད་དགས་ཤང༌། ལག་པར་ད་གཞན་

དན་སད་རང་ཉད་བས་གཏང་ག་བ་གཞག་ད་རགས་

ལ་བསམ་གཞགས་གཏང་ཟབ་བརད་ཐག་གཅད་

བད་དགས་པ་ཞག་ཡན། ར་ནག་ག་སད་བན་ཝན་

ཅ་པའ་ཡས་གཞན་ག་ཚ་སག་དང་ར་ནར་ལ་གནད་

རན་ཏལ་འབ་ཙམ་ཡང་བཟས་མད་པའ་བས་བཏང་

ད་རགས་འཇགས་སལ་རང་ལགས་པར་བར་ག་ཡད་

ཅས་བསགས་པ་ན་འབལ་མད་འཁག་བཤད་ཀས་

དན་དངས་ས་འགབས་དང་གཡལ་ཐབས་ཀ་བཤད་

སངས་ཤག་ལས་མ་འདས།

ར་ནག་ནང་དའང་ང་རལ་ཁ་ཕག་མང་པ་

ཡང་ག་ཡད། འན་ཀང་ར་མ་རགས་ཡན་ན་མཆལ་

འདན་རས་རངས་དང༌། བད་མ་རགས་ཡན་ན་མ་

མདའ་བརབས་ཏ་ང་རལ་འགག་ཐབས་བད་ཀ་ཡད།

བད་མ་ཚར་དབགས་ངལ་གས་བའ་ག་སབས་ཤག་

ག་དས་ཤར་ག་རད་དམ། བད་མའ་འདད་འདན་ན་

ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་བད་ལ་

གདན་འདན་ཞ་ར་དང༌། རང་དབང་ཐབ་ར་ད་ཡན།

གཉས་མས་ཀ་མཐའ་འདམ་ཐབས་ཤས་ཤག་མ་རད་

བར་ད་བད་མ་ཅ་ཙམ་ནས་རང་སག་འདར་དགས་

སམ། ཡང་ན་ར་ནག་ག་བད་ཀ་རག་གཞང་ར་གཏར་

ག་སད་ཇས་འག་བད་ཡངས་རགས་ར་མད་ད་འག་

ར་ཡན་ནམ། འག་བ་མ་ཡངས་ས་རགས་པ་ཕ་མ་

དང་རགས་རད། ཤ་མདག དབལ་ཕག ཆབ་སད་

ཀ་ལ་གབ་ཇ་ཡན་ལ་མ་ལས་པར་ཚང་མ་བད་བ་

འདད་པ་ཤ་སག་ཡན་པས། ས་སའ་ཆས་དང་རག་

གཞང༌། སད་ཡག འཚ་བ་སལ་སངས་སགས་རང་

དབང་ངང་ཉམས་ས་ལན་ར་ན་བད་བའ་གཞ་ར་ཡན།

སབས་མ་ལགས་པ་ཞག་ལ། གཅག་ལ་གཅག་རན་

ག་འཇག་རན་འདའ་ནང་ས་བ་གང་ཞག་ག་བད་བ་

གཞན་ལ་ལས་དགས་པའ་གནས་ལགས་འད་ཙམ་

ཡང་དང་དས་ར་ནག་ག་འག་ཁད་ཚའ་ནང་ཤས་

མཁན་མ་འདག དངས་ཡད་གནས་སངས་ལ་སག་པ་

མག་བཙམ་གས་གཡལ་ཐབས་བས་ན་གབ་འབས་

ངན་པ་འབང་ངས་ཡན་ཞང༌། མཐར་འགད་པ་རས་

མ་ཟན་པའ་དས་ས་ཕས་དགས་པ་རད། བད་དང་

ར་ནག་གཉས་གནའ་བའ་དས་ནས་མཛའ་མཐན་ག་

ཁམ་མཚས་རལ་ཁབ་ཡན་ཞང༌། བད་མ་ཚས་ར་

ནག་མ་མང་ལ་གནད་འཚ་བས་མང་མད་ལ། ར་ནག་

ག་ཁ་ཕན་ལའང་ད་ཕག་བཏང་མང་མད། བད་དང་

ར་ནག་ག་རལ་རབས་སག་པ་ཡན་དང༌། ར་ནག་

མང༌། མན་ཇ་ཆན་བཅས་རམ་བང་བར་མཆད་ཡན་

ག་འབལ་བ་ཟབ་མ་བང་ཡད། བད་ཀ་འཛན་སང་ལ་

ཁམ་མཚས་རལ་ཁབ་གཞན་ས་ནས་ཀང་ཐད་ཀར་

ཐ་ཇས་བས་རགས་བང་མད་ཀང༌། ར་ནག་དམར་

ཤག་ག་ར་རབས་འག་ཚད་སབས་བད་འདའང་མའ་

ཡ་ར་བསད་རང་ལགས་པའ་བཀས་སམ་གས་ཁར་

མད་བཏང་ཡད། བད་ནང་དང་ཁ་གཏད་ཀ་དངས་ཡད་

གནས་སངས་གཞར་བཞག་ས། ྋགང་ས་ྋསབས་

མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་དཔད་གསམ་དག་པའ་ས་

ནས་རང་བཙན་རད་གནང་མ་མཛད་པར་བད་ཀ་ས་

ཁལ་ཡངས་ལ་མང་དན་མཚངས་པའ་རང་སང་ཡང་

ཐབས་ཀ་གཉས་སན་དབ་མའ་ལམ་སལ་གནང་ཡད་

པ་དས་ར་ནག་ག་གལ་ཆ་ཤས་ས་འཛན་པའ་བདག་

དབང་ག་གནད་དན་ལའང་སམས་འཚབ་མ་དགས་

པ་བཟས་ཡད་ཅང༌། གས་ཚགས་ས་ས་མས་གས་

ཆད་ཀ་ལམ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའ་དབ་མའ་ལམ་

ག་སད་ཇས་འད་ན་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་

པ་མཆག་གས་ཆབ་སད་ཀ་ས་དབང་རས་སད་གནང་

བའ་རས་སའང་རན་མཐད་གནས་ཡད། ང་ཚའ་ངས་

ནས་བད་ཀ་གནད་དན་ད་འཚ་མད་ཞ་བའ་ལམ་དང་

ཕགས་བརན་དཀའ་སལ་ག་སད་ཇས་རན་མཐད་

རར་ཆད་སམས་བརན་པ་ཡད། ཕ་ལ་ ༢༠༠༢ ནས་

བཟང་ད་བར་བད་ར་འབལ་མལ་ཐངས་ ༩ བས་པར་

དན་ཕན་ལན་པའ་གབ་འབས་སན་མད་པའ་ར་མཚན་

Page 29: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།29གཙ་བ་ན་ར་ནག་འག་ཁད་ཚའ་མཁགས་བཟང་ག་

ལ་བ་ལ་བརན་ནས་ཡན། ར་ནག་ག་བསམ་པར། ཁ་

བ་ཚས་ཕ་འབལ་དང་ཆབ་སད་ཀ་སང་ནས་ྋགང་ས་

ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ག་མཛད་འཕན་དང།

བཙན་བལ་བད་མའ་ལས་འགལ་རམས་འགག་ཐབ་

པ་ཡན་ན། བད་ནང་ག་བད་མ་རམས་མ་མདས་ཁ་ད་

གཡག་ཐབ་པའ་ཚད་དཔག་བད་ཀ་ཡད།

ང་ཚའ་ཕགས་ནས་ར་གཞང་ག་ར་འདན་

ལར། རལ་ཡངས་མ་དམངས་འཐས་མ་ཚགས་ཆན་

ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའ་ར་ནག་ག་ར་ཁམས་དང༌། མ་

རགས་ས་ཁངས་རང་སང་ག་བཅའ་ཁམས་ཀ་ནང་

དན་གཞར་བཟང་ཡག་ཐག་ནས་བད་རགས་ཡངས་

ལ་མང་དན་མཚངས་པའ་རང་སང་ཡང་ཐབས་ཀ་

བསམ་འཆར་དང༌། ར་གཞང་ག་འགལ་ལག་ལ་

གསལ་བཤད་བཅས་ས་རས་ས་ཕལ་ཡང་ར་གཞང་

ནས་བཟང་ཕགས་ཀ་ཡ་ལན་མད་པར་ད་ལ་བད་ར་

འབལ་མལ་མཚམས་ཆད་ཡད། བཅའ་ཁམས་ཀ་དན་

སང་ན་བཅའ་ཁམས་གཏན་འབབས་བ་ར་ཙམ་མན་

པར་ལག་ལན་བསར་ར་ད་ཡན། བད་ར་གཉས་

ཀ་ཁ་ཕན་ཆད། ད་ལའ་བད་ནང་ག་ཛ་དག་གནས་

སངས་ཞ་འཇགས་དང་དས་གཏན་ད་འདམ་འགག་

ཡང་ཕར་ར་ནག་ག་འག་འཁད་ཚས་ཆད་སམས་

དང་རམ་དཔད་ལན་པའ་ཐག་ནས་བད་མའ་ས་ཚབ་

ལན་འཕལ་ད་འབལ་མལ་བསར་གས་བས་ཏ། ཕན་

ཚན་གཉས་མས་ཀ་དཀའ་སལ་ཐབས་ལམ་འཚལ་

དགས། བད་ཀ་གནད་དན་དང་བདན་ག་ཐག་ནས་

སལ་ཐབ་པ་ཡན་ན་ས་འབལ་འཐབ་ཇས་བརན་ལང་

སགས་ཕགས་མང་པར་བཟང་ཕགས་ཀ་འགར་བ་

འག་ངས་ཡན།

ར་གཞང་ག་སད་གས་ཚགས་གཙ་ཅ་

ཆན་ལན་གས་ཉ་ཆར་དམངས་འཐས་དང་སད་གས་

ཚགས་ཆན་ག་ས་ནབ་ཏ། བད་ནང་ང་རལ་ཇ་བང་

ྋགང་སྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་དང་བཙན་

བལ་བད་མས་བརད་སལ་བས་ལགས་གཞ་ར་མད་

པའ་བསན་འཛགས་བས་པ་ན་དགད་བ་བ་ཞག་ཡན།

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་

ག་བཞངས་ཕགས་གང་ཡན་འཛམ་གང་ཧལ་པར་

ས་རས་ཐང་གསལ་ཡན། ད་བཞན་བད་མའ་སག་

འཛགས་ཀ་ཕག་ལས་གནང་སངས་ཕ་གསལ་ནང་

གསལ་ཡན་པ་དང༌། ར་གཞང་འག་ཁད་ཚ་ང་ཚའ་

ལས་ཁངས་ཁག་ཏ་སག་བཤར་བད་ད་ཡང་ཆག་

ཅས་ད་ས་ནས་ཡང་ཡང་གསལ་བཤད་ཟན་པ་ཡན།

དས་མཚངས་ས་ར་ནག་གཞང་གས་བད་ནང་ད་བད་

མའ་ང་བ་ར་མད་བཟ་ཐབས་ཀ་སད་ཇས་དང་ལས་

འཆར་འད་མན་སལ་མས་ས་ཡད་ཅང༌། མན་ཇ་ལ་

སད་ཇས་ད་ལམ་ལངས་གང་འཚམས་བང་ཡད་ཁར།

ད་ལ་བད་དང་ཡ་གར། ནང་སག་བཅས་ས་ལག་བསར་

བད་མས་རད།

འདས་པའ་ལ་ང་ ༦༠ ནང༌། ས་མའ་བད་

གང་ཡན་པ་ད་ཕལ་ཆར་གཏར་བཤག་བཏང་ཡད།

ད་ཡང་ར་གཞང་ག་མ་འབར་གནས་སས་ཀ་སད་

ཇས་གཞར་བཟང་བད་ནང་རང་གཞའ་འཛགས་སན་

དང༌། གང་བང་ད་གཏར་ཁ་སག་འདན། ད་བཞན་

གང་ཁར་ཅན་ད་བསར་བའ་ལས་གཞ་སགས་ཀས་

བད་ཀ་གང་དང་གང་བརལ་ཁག་ཏ་ར་མའ་གངས་

འབར་བད་མ་ལས་བརལ་བ་དང་ཕ་ནས་གནས་སས་

བས་པའ་གཏར་སག་ཁ་ལས་ཆགས་ཡལ་གང་བརལ་

ལ་བ་བད་ཡལ་གང་སར་ཐང་མར་བརལ་ཡད། བད་

མ་རམས་ཆབ་སད་དང་དཔལ་འབར། ས་ཚགས་

སགས་གང་ཅའ་ཐག་མཐར་འབད་བཏང་ས། རང་

པ་མ་ཐགས་པར་བད་ནང་རའ་མ་འབར་ཚང་ཚང་

འཁགས་པའ་ཁད་ད་བད་མ་རམས་རང་ཡལ་ད་བད་

མའ་གང་བརལ་ཟར་བཀག་ས་ཁངས་ས་འཚ་སད་

དགས་པ་ཆགས་ཉན་ཆ། ཀང་དབང་འཐབ་ཕགས་

གཅག་གར་པའ་ཡ་རན་ལས་པའ་ཀང་གཞན་པ་

ཀའ་ཝ་ཆན་ནས་ཉ་ཆར་ར་ནག་ག་ཚགས་ཤག་ཅག་

ནང༌། རལ་ཞན་གང་འཕལ་གཏང་ཆད་མ་རགས་ཀ་

ང་བ་བས་བཏང་དགས་ལགས་ཀ་བརད་བབ་ད་ན་

བསལ་བའ་སང་ལ་རག་རས་གཏང་བ་ལར་འཇགས་

ཡར་བའ་ངན་ལས་ཤག་ཡན། དཔར་ན་ས་སའ་ལས་

ཀ་མ་གཞན་གས་འཕག་པ་དང། རང་དབང་ག་ག་

སབས་མད་པར་བཟས་ཏ་རང་ག་ཕ་ཡལ་ད་གལ་རམ་

གཉས་པའ་མ་སར་ཆགས་པ་ཡན་ན་ཁད་རང་ཚ་ལ་

ཚར་བ་ཅ་ཞག་འབང་ངམ། ར་གཞང་གས་ར་རགས་

བད་ད་གནས་ས་བད་མཁན་ལ་དམགས་བསལ་ག་ལ་

སང་བས་ཏ་ག་ཕགས་སར་ཆ་དང༌། གནས་སར། ད་

དག་ག་ཕ་ག་ཚ་ལ་རན་མད་སབ་འཇག་དང༌། གཞང་

ག་ལས་ཀ་སད་ཀ་ཡད། ད་ལ་བའ་མ་རགས་དབ་

འབད་ཀ་བ་སད་ན་བད་མའ་སམས་ཀས་འཇ་དཀའ་

བ་ཞག་རད། ད་ལས་ལག་པར་བད་མའ་བསམ་བར་

བཟད་གགས་མད་པའ་ཟག་གཟར་ལངས་པ་ཞག་

ན་ཆས་དད་རང་དབང་བཙན་འཕག་བས་པ་ད་ཡན་

ལ། བད་མ་རགས་ན་ད་བར་དས་རབས་བཅ་གསམ་

རང་ནང་པའ་ཆས་ལ་དད་མས་བས་ཏ། མ་རགས་

ཀ་རག་གཞང་དང་མ་ཚའ་འཚ་བ་སལ་སངས་བཅས་

པར་ནང་ཆས་ཀ་ལ་གབ་གཏང་ཚགས་ནས་ཡད་པ་

དང༌། དའ་བག་ཆགས་དབང་གས་རང་བང་ཁར་ཡག་

དང་མཛའ་མཐན་མཉམ་གནས་ཀ་གམས་གཤས་

བརན་པའ་མ་རགས་ཤག་ཡན། བད་ཀ་ཐན་མང་མ་

ཡན་པའ་རག་གཞང་འད་སན་པ་ཤཀ་ཐབ་པའ་བསན་

པ་རང་གཞར་བཟང་བ་ཞག་ཡན་པས། ཆས་ལགས་

གཞན་དང་ལན་ད་འཛམ་གང་འདར་བམས་བར་དང༌།

ཞ་བད་བསན་ཐབ་པའ་ནས་པ་ཕན་སམ་ཚགས་པ་

ལན་པ་ཞག་ཀང་ཡན། འདས་པའ་ ༦༠ ནང་བད་ད་

ཁ་འཇམ་བས་བད་དང༌། དག་རབ། རང་རག་སགས་

མར་སལ་ཏ་བད་མར་བད་སད་བསན་ཐབ་མད་པ་ར་

གཞང་ནས་ད་བར་ཤས་རགས་བང་མད། ར་གཞང་

གས་མ་ལ་ ༦༠ རང་བད་མའ་ཀད་པ་ཁས་བཤལ་

ག་སབ་གས་སད་ཐབས་བས་ཀང༌། ད་ལའ་བད་ལ་

གཟགས་དང། བད་ད་ལས་འགལ་ས་འཁད་མཁན་

ཕལ་མ་ཆ་ས་ནར་ྋགང་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་

མཆག་ཞལ་མཇལ་ཞས་མ་མང་མཁན་ནམ་རག་

གནས་གསར་བར་རས་ས་སས་པའ་གཞན་སས་

ཤ་སག་ཡན། དངས་ཡད་གནས་ཚལ་ལ་གཟགས་

ན་ར་ནག་གང་ཁན་ཚགས་པའ་ནང་ཆས་ལགས་

གང་རང་ལ་དད་པ་བད་མཁན་ས་ཡ་ ༡༣ ཡད་པའ་

ཚད་དཔག་བད་ཀ་ཡད་པས། ར་གཞང་གས་ཆས་

ལགས་ཚང་མར་ཆས་དད་རང་དབང་སད་དགས་པའ་

དས་ལ་བབས་ཡད། ཁད་པར་ད་བད་ཀ་ཤས་ཡན་

བས་གནས་ཁག་དང། ལ་ཁང་སགས་ཡལ་སར་ས་

འཆམ་པའ་དགའ་སང་འདན་བད་ཙམ་ད་བསར་ར་

Page 30: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 30མཚམས་འཇག་གནང་དགས། བད་ནང་ཡངས་ཁབ་

ཏ་སད་པ་མད་པའ་སབས་འདར། དགན་ས་ཁག་ག་

སན་པའ་ས་བརན་ལན་བཙན་དབང་གས་ར་ནག་ག་

འག་ཁད་མའ་དང། ཏང། ཅང། ཧའ་བཅས་ཀ་པར་

སག་གཤམ་བད་ད་བཅག་ན་ར་ནག་འཆམ་མཐན་

ས་ཚགས་ས་ཇ་ལར་བསར་ཐབ་བམ། བད་ཀ་དགན་

ས་རམས་དམག་མའ་ས་ཚགས་སམ། དམར་ཤག་

ཚགས་པའ་ཡན་ལག་ཁང་ལ་བར་བསར་ན་བད་མའ་

སམས་པ་ཇ་ལར་འགག་ག་རད་དམ། གལ་ཏ་ཁད་

ཚས་བད་ཀ་ག་བཙན་རམས་ལ་ཉན་མཚན་ཁར་མ་

ཡག་ཏ་འག་འང་དམ་དག་དང་བ་ར་སངས་འཛན་བད་

པ་ནང་བཞན་ཁད་ཚར་ད་ལར་བས་ན་ཚར་སང་ཅ་

ཞག་བསད་དམ། གལ་སད་བ་ཆན་ཚའ་ཡང་སད་

ངས་འཛན་ལའང་ཆས་མད་རང་ལགས་པའ་གཞང་

ཞག་གས་ཆག་མཆན་སད་དགས་ཀ་ཡད་ན། ཆས་

དད་ཡད་མཁན་ཞག་ལ་ཚར་བ་ཅ་ཞག་འབང་ངམ།

བད་མའ་བསམ་བའ་ར་ཁའ་ཐག་ཚ་བགས་ཏ་འཕར་

བགས་བས་པ་ཡན་ན་དར་གདང་རལ་བད་ཤགས་

ཆ་ར་འག་ར་ཡན་པ་ཆས་ཉད་ཡན། མའ་ཆ་མཐང་

ལ་རན་ཐང་མད་པར་གར་སབས། དར་ཤར་བརགས་

འག་ར་གང་ཡང་ལག་མད། བཙན་ཤད་ཀས་བད་

པའ་འབག་པ་རམས་གང་དང་གང་བརལ་ཉ་ཁལ་ད་

གཞས་སར་བཟས་ཏ་གཏན་སད་བད་ད་བཅག་པ་

དས་ཁར་ཡག་སང་སབ་ལ་ཤགས་རན་ངན་པ་ཐབས་

པ་མ་ཟད། བད་མའ་སལ་རན་ག་འཚ་བ་སལ་སངས་

དང་མ་འངས་པའ་མདན་ལམ་ལ་ད་ཕག་ཆན་པ་ཕན་

ཡད། ར་ནག་ཐ་བའ་ཨ་ཤ་ཡའ་ཁམ་མཚས་རལ་

ཁབ་བཅའ་ནང་འབབ་བཞན་པའ་རག་ཆ་ཆ་ཁག་

བཞར་རད་འག་ཁངས་ས་ད་དམ་ནས་ལན་ཞག་བད་

དགས་ན། དང་དས་ཚན་རག་ཞབ་འཇག་དང༌། དས་

རབས་བར་ཕག་ད་མའ་རང་བད་མཐ་སང་ད་གནས་

པའ་ཡལ་བདག་བད་མའ་ས་ཆ་བདག་གཅས་ཀ་རམ་

དཔད་ཟང་ད་སལ་ཏ་བད་དགས། གཞ་ར་ཆ་བའ་

ལས་འཆར་འདའ་ནང༌། ར་གཞང་གས་བད་མ་འབག་

པ་རམས་ཕར་འདད་བད་པའ་ཚབ་ཏ་ཁ་ཚ་སལ་

སང་བས་ཏ་ར་ཐང་ཉམས་གསའ་ལས་རམ་ཁད་ར་

གཞང་དང་མཉམ་འབལ་བད་ད་འཇག་དགས་ཤང༌།

དར་རན་འབག་པ་རམས་གནས་སས་ཀ་ལས་རམ་

འད་འཕལ་ད་མཚམས་འཇག་དགས་ཐག་གཞང་ག་

བཀད་སག་འག་ས་ཚགས་ཁ་བསར་ག་ལས་གཞའ་

ལག་བསར་ཟན་པའ་ཁད་ཐད་ཀར་གང་གད་ཕག་

མཁན་བད་མ་རམས་ལ་གན་གསབ་ཚད་ལན་སད་

དགས་པ་མ་ཟད། འབག་པ་རམས་སལ་རན་ག་འཚ་

བ་སལ་སངས་ཀ་མདན་ལམ་མ་མཐད་བརན་བརང་

ངང་གནས་ཐབ་པའ་མཐན་རན་སར་དགས། ར་

ནག་དཔལ་འབར་དང་དམག་དན་སགས་ཀ་ཐད་ཡར་

རས་འག་བཞན་པར་སས་ཀང་ཀན་ཀ་བད་ཀ་མད།

ད་ལའ་ཆར་འགན་འཁར་ལན་པ་དང༌། ཡད་ཆས་དང་

གས་བར་འས་པའ་རལ་སའ་འག་འཁད་ཅག་ཏ་སར་

རའ་དས་ལ་བབས་ཡད། འན་ཀང་ཡད་ཆས་ཞས་པ་

ད་ཕན་ཚན་དབར་བསམ་ཤས་དང་གས་བར་བརད་

བསན་དགས་པ་ཞག་ལས། བཙན་དབང་དང་འཇགས་

སལ་ག་ས་ནས་ཡང་ཐབས་མད། ཡད་ཆས་མད་ན་

འཆམ་མཐན་དང་བརན་ལང་ག་ས་ཚགས་བསན་མ་

ཐབ་ལ། གཞན་ག་གས་བར་ཐབ་མན་ས་སའ་བ་

སད་ལ་རག་ལས་པ་ཡན། ར་ནག་རལ་ཡངས་ས་

འཆམ་མཐན་མངན་འགར་བད་དགས་ན། མ་མང་

ལ་རང་དབང་སད་དགས་པ་དང༌། ར་ནག་ལ་མཚ་

ཡངས་ས་རགས་པའ་བདག་དབང་རད་པ་ལ་བས་

ཁམ་མཚས་རལ་ཁབ་ལན་ད་འཆམ་མཐན་བསན་མ་

ཐབ། ང་ཚའ་དབར་ཕན་ཚན་ཡད་ཆས་བསན་དགས་

ན། ར་གཞང་ནས་ཐག་མར་ཀན་གཟགས་ྋཔཎ་ཆན་

ས་ཕང་བཅ་གཅག་པ་གཙས་པའ་ཆབ་སད་བཙན་པ་

རམས་གད་གལ་གཏང་དགས། བརས་བཅས་ཕག་

ཡལ་ལ་རབ་སར་བད་དགས་ཞས་ང་ཚར་ཆང་དས་

ནས་བསབ་བ་ཐབ་མང༌། ད་ལའ་ཆར་ར་གཞང་གས་

བད་མ་དང། ཡ་གར། ར་རགས་བཅས་ལ་བརས་

གཙར་བད་སབས། རལ་སའ་ས་ཚགས་ཀས་བརས་

བཅས་བད་མཁན་ལ་ང་བསད་ཀ་ཐག་འཕད་བད་ཀ་

ཡད། སར་འཛམ་གང་ད་སརཡ་དང། ཨ་རན། བང་

ཀ་ར་ཡ་སགས་ཀ་དཀའ་རག་དང༌། ད་བཞན་གག་

ནས་དང༌། བད་འཇགས། ཁར་ཡག་སང་སབ་སགས་

ཁ་ཚ་དགས་གཏགས་ཀ་གནད་དན་མང་པ་ཡད་པ་ང་

ཚས་ཤས་ཀ་ཡད་ཀང། བད་མ་མང་པས་རང་ལས་

ཞགས་འབལ་གནང་བ་འདའང་གནད་དན་ཆང་ཆང་

ཞག་གཏན་ནས་མན་པ་ནན་བརད་བད་འདད་བང༌།

ང་ཚའ་ལང་པ་ར་འག་ཏ་ཤར་བའ་སབས་འཛམ་གང་

སབས་ཆན་རལ་ཁབ་མང་དག་ཅག་བད་ཀ་ལ་རས་

དའ་ཆ་ཤས་ཆགས་ཡད། ད་ལའ་ཆར་རལ་སའ་འག་

འཁད་ཚས་བད་ཀ་གནད་དན་འབལ་མལ་ག་ཐག་

ནས་སལ་རར་ར་ནག་ག་འག་འཁད་ཚར་སར་ལས་

ལག་པའ་གནན་ཤགས་ནས་པ་ཐན་པ་སད་དགས་

པའ་དས་ལ་བབས་ཡད། ང་ཚས་ར་ནག་ནས་ཁ་

བལ་རད་ཀ་མད་སབས། ར་ནག་གཅག་ག་སད་ཇས་

འཛན་མཁན་ཚའ་ལངས་ཕགས་དང་འགལ་ག་མད་

ལ། ར་ནག་གས་བ་གཡང་ཆ་ཤས་བད་སའ་མངའ་

དབང་ག་གནད་དན་ཡང་སལ་ཡད། ང་ཚའ་འཐབ་

རད་མ་མཐད་ད་རན་འཁངས་བད་ངས་ཡན། མཉམ་

སལ་རལ་ཚགས་ཀང་ཆད་སག་ག་དབང་ཚད་ཡད་

མཁན་ར་ཟང་ག་ལག་ར་ར་འགར་མ་རང༌། ད་ལ་ང་

ཚར་ཁད་ཚའ་རབ་སར་འཕལ་ད་དགས་ཀ་འདག

བད་ཀ་གནད་དན་འད་ར་ནག་འག་ཁད་ཚ་དང་ལན་

འབལ་མལ་གས་སལ་ཐབས་བད་དགས་ཀང༌། ཕས་

མ་དགས་གང་དའ་གམ་སབས་མར་ད་གཏང་བའ་

ནས་སབས་ད་རལ་སའ་ས་ཚགས་ཀ་ལག་ཏ་ཡད།

ང་ཚ་བད་མ་ཚར་ཡང་རང་དབང་ལང་པའ་མ་མང་ས་

བངས་ལར་རང་དབང་མཉམ་སད་ཀ་ག་སབས་སན་

དགས་ཀ་འདག རལ་སའ་དངལ་ཁང་ནས་ར་ནག་

འགར་མཚམས་ཤག་ཏ་སབས་ཡད་པ་དང༌། ཆབ་

སད་དང་དཔལ་འབར་ཕགས་ཡངས་ནས་བཅས་

བསར་དགས་གལ་གསངས་དན་ལར། ད་ཆ་བཅས་

བསར་ག་དས་ལ་བབས་ཡད་ཅང༌། ད་ལས་ལག་

ཚ། ད་ལའ་ར་ནག་ག་དཔལ་འབར་ཡར་རས་ཀ་གབ་

འབས་ད་སང་ཉན་ར་ནག་མག་རང་སག་པའ་རན་

ར་ཆགས་སད་པ་ཡན། ར་ནག་ག་ས་ཚགས་དང་

ཆབ་སད་ཟང་ལང་བང་བ་ཡན་ན། རལ་སའ་ཁན་

ལ་ཚབས་ཆའ་མཇག་འབས་ངན་པ་ཕག་ར་གར་མ་

ཆག ང་ཚས་ར་ནག་ག་འག་འཁད་ཚར་མ་འགངས་

པར་བསམ་ཤས་ཀ་རམ་དཔད་དག་ཙམ་རད་ཐབ་

པའ་ཡད་ཆས་བད་ཀ་ཡད། ར་ནག་འགར་མཚམས་

ཆན་པ་ཞག་ཏ་སབས་པའ་སབས་འདར། བད་མའ་ཁ་

Page 31: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།31ཡད་ལག་ཡད་དང་ཁམས་མཐན་ག་མངན་འདད་རམས་འགབ་པའ་ར་བ་ཞ་བཞན་ཡད། ད་རང་བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀས་ག་སབས་འད་བཟང་ནས་ར་གར་

གཞང་དང་མ་མང་གས་བད་མ་རམས་ལ་གཡ་བ་མད་པའ་རབ་སར་གནང་བ་དང༌། རལ་སའ་ས་ཚགས་ནང་དང་བདན་དང། འཚ་བ་མད་པ། རང་དབང། འག་བ་མའ་ཆ་

མཐང་ག་ཕགས་ས་རབ་སར་གནང་མཁན་བཅས་ཡངས་ལ་སང་ཐག་པ་ནས་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན།

མཐའ་དན། བདག་ཅག་ག་བ་ན་མད་པའ་དབ་འཁད་ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་ནས་དས་རན་ད་ས་འཁད་སབ་སན་གནང་བར་བཀའ་

དན་སང་བཅངས་ཞ་ར་དང་སགས། གཞས་བས་བད་མ་གང་མར་མཉམ་འཛམས་ཡང་བ་དང༌། ྋརལ་བའ་ས་ཚ་ྋཞབས་པད་ར་རའ་ཁམས་ས་བརན་པའ་སན་འདན་ཞ་

ར་བཅས། བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ནས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༡༠ ལ།

གསམ་བཅའ་དས་དན་ཐངས་ ༥༣ པའ་ཐག་སལ་བའ་བཀའ་བན་ཁ་པའ་ཡངས་ཁབ་གསང་བཤད།

༄༅། །ད་རང་ཕ་ལ་ ༡༩༥༩ ཟ་ ༣ ཚས་ ༡༠ ཉན་

བད་མ་ཚས་བད་ཀ་རལ་ས་ལ་སར་ཞ་བའ་གན་

ལངས་བས་ཏ་ལ་ ༥༣ དང༌། ཕ་ལ་ ༢༠༠༨ ལར་བད་

ཆལ་ཁ་གསམ་ཁན་ཡངས་ལ་ཞ་རལ་བས་ཏ་ལ་བཞ་

འཁར་བའ་དས་ཚགས་ཀ་ཉན་མ་འདར། བསན་སད་

མ་རགས་ཀ་དན་ད་ལས་སག་བས་བཏང་གནང་

མཁན་ག་རལ་གཅས་དཔའ་བ་དཔའ་མ་ཡངས་ལ་

རས་དན་གས་བཏད་ཞ་ར་ཡན། ར་ནག་མ་དམངས་

ས་མཐན་རལ་ཁབ་ཀས་བད་བཙན་བཟང་བས་ཏ་ལ་

༥༣ འདས་ཟན་ཀང༌། བད་ནང་ག་བད་མའ་སང་

སབས་ལ་འགར་བ་མད་པར་གནས་ཡད། དས་སབས་

འདའ་ཐག་ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་

པའ་དགངས་ཡངས་དཀལ་ཆའ་དབ་འཁད་ལམ་སན་

ལ་གས་བཏད་དང་བཀའ་དན་རས་དན་ཞ་ར་ཡན། ད་

བཞན་འདས་པའ་མ་ལ་ལ་བཅ་ལག་རང་ང་ཚའ ་

འཐབ་རད་ཀ་ལས་འགལ་ཐག་ས་ངལ་ཁད་བསད་དང་

འབད་རལ་ལད་མད་ཀས་ཕག་ལས་གནང་མཁན་མ་

ཐག་རན་པ་རམས་ལའང་གས་བཏད་དང་བཀའ་དན་

རས་དན་ཞ་ར་ཡན། ན་ནང་ས་ནར་ྋགང་ས་

ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཆབ་སད་ཀ་ས་

དབང་རས་སད་གནང་རའ་བཀའ་ཕབས་བང་སབས།

བད་མ་ཚར་བ་འཚབ་ཆན་པ་བང་ས་དགངས་པ་

བསར་བཞས་ཡང་བའ་གསལ་འདབས་ཀང་ཞས་

ཡད། ད་ཆ་ྋགང་ས་མཆག་ག་རབས་ཆའ་དགངས་

པ་དང་ཐག་གཅད་ད་དག་ལ་འཛམ་གང་ཡངས་ཀས་

ངས་འཛན་དང་བསགས་བརད་ཞ་བཞན་ཡད། རལ་

ཁབ་ཁག་བཞ་བཅ་ལག་ནང་གནས་སད་བད་མཁན་

བཙན་བལ་བད་མ་ཚས་རང་དབང་དང་དང་སམས་

ཀ་ལམ་ནས་ས་འཐས་དང་བཀའ་བན་ཁ་པའ་འས་

བསའ་ལས་རམ་ནང་ཞགས་ཏ། རབས་ཆའ་འཕ་

འགར་ད ་འཇམ་ལང་ངང་ལགས་གབ་བང་ཡད།

ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཕན་ལ་

ཐགས་སན་མཚམས་སར་དང་སགས། ཆབ་སད་དང་

ཁམས་མཐན་ག་བརད་འཛན་པར་དབང་བསར་

མཛད་པ་ན་རང་ཉད་ཀ་བསད་ནམས་ཀ་ག་སལ་ཆན་

པ་ཞག་ཡན། སབས་དར་ྋགང་ས་མཆག་གས། བད་

ཀ་སད་སང་སག་བག་རན་པ་ཆའ་ས་མདན་ནས་ངས་

རས་ལན་ཞས་པ་ད། ད་རང་མ་མང་གས་འས་

འདམས་བས་པའ་སད་སང་བ་བཟང་སང་ག་ལ་རས་

སད་བ་ར་ཡན། ཞས་དང༌། རང་ནས་སང་ད་བརག་

པའ་འདད་པའ་དན། ཞས་བརད་པའ་འདད་དན་ད་

རང་དངས་ས་གབ་ཐབ་པ་བང་ཞས་བཀའ་ཕབས་

ཡད། ད་བཞན་གཞས་བཞགས་བད་མ་རམས་ནས་

ཀང་ཕན་ལ་དགའ་བས་དང་རབ་སར་ཆན་པ་བང་བ་

དང༌། ལག་པར་གཞས་བཞགས་བད་མ་བར་ཕག་ཁ་

ཤས་ལ་དངས་ས་ཐག་འཕད་ཀ ་ག ་སབས་བང་

སབས། ཁང་ཚས་རབ་སར་དང་སན་འདན་ག་རམ་

འགར་གསལ་པ་བསན་པ་ལ་བརན་ནས་སམས་

འགལ་ཧ་ཅང་ཆན་པ་ཐབས་བང༌། ས་ནར་ྋགང་ས་

མཆག་གས་ལ་རས་རང་བཞན་ལན་པའ་ཆབ་སད་

ཀ་དབང་བསར་གནང་བའ་བན་མཐ་དང༌། ར་ཆའ་

མང་ཚགས་ཀ་དབང་ལང༌། གཞས་བཞགས་བད་མའ་

Page 32: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 32ཡད་ཆས་དང་རབ་སར་བཅས་ལ་བརན་ཏ། ངས་

གདང་སབས་ཆན་པས་བད་མའ་སག་འཛགས་འད་

ཉད་བད་མ་ས་ཡ་དག་ག་ཁམས་མཐན་ང་ཚབ་དང༌།

རང་དབང་ཅན་ག་མགན་ཚབ་པ་ཡན་ཞས་བརད་

ཐབ། ར་ནག་གཞང་ནས་མ་ཐག་གསར་རང་ག་འག་

ཁད་འཕ་འགར་སབས་བད་མའ་རང་དབང་འཐབ་རད་

ཀ་ལས་འགལ་ལ་ཉམས་ཉས་ཡང་རའ་ར་སང་འཆང་

བ་ན་ནམ་ཡང་འགབ་ཐབས་མད་པ་ཞག་ཡན་ཞང༌།

བད་མའ་འགར་བ་མད་པའ་སང་སབས་དང༌། མ་ཐག་

རས་མ་ཚའ་ཤས་ཡན་ག་ནས་ཤགས་གཉས་ལ་

བརན་ནས་ཇ་སད་བད་ལ་རང་དབང་སར་གས་མ་

བང་ད་སད་ད་བད་མའ་འག་ཁད་དང་འཐབ་རད་ཀ་

སབས་ཤགས་རན་གནས་དང་གང་འཕལ་ཡང་ར་

རད། ར་ནག་གཞང་གས་བཤད་པ་ལར་བད་མ་ཚར་

རང་དབང་དང་འད་མཉམ་ག་ཐབ་ཐང་ཡད་པ་བདན་པ་

ཡན་ན། བད་ནང་མང་གཙའ་ལམ་ལགས་ཇ་བཞན་ཕ་

གསལ་ནང་གསལ་དང་དང་སམས་ཀ་འས་བསའ་

ཐབ་ཐང་སད་དགས། ད་བར་བད་རང་སང་ལངས་ཟར་

བའ་དམར་ཚགས་དང་ཆར་བད་རགས་གཅག་ཀང་

བས་གཞག་བང་མང་མད་ཅང༌། དབང་ཆ་ཅན་ག་

གཞང་ག་ག་གནས་ཕལ་ཆ་བ་ར་རགས་ཀས་བཟང་

ཡད། ལས་བད་པའ་བར་ཆ་ ༥༠ ལག་ར་རགས་ཡན་

པ་དང༌། སར་ག་བཟ་ཚང་ས་ཚན་ག་བར་ཆ་ ༧༠

སར་ར་མས་དབང་བཟང་བད་བཞན་ཡད། མཐ་རམ་

སབ་འབང་དང་གཙག་ལག་སབ་ག་ཐན་པའ་བད་

རགས་བར་ཆ་ ༤༠ སར་ལ་འཚ་རན་ལས་ཀ་མད་

པར་ལག་ཡད། བད་ཀ་གནད་དན་ན་བད་མ་ས་ཡ་

དག་ག་བད་དན་ཁ་ན་མ་ཡན་པར། ས་ཡ་ག་ལ་

ཡངས་རགས་ལ་ཕན་གནད་འབལ་བ་ཞག་ཡན། སད་

ཡག་དང༌། ནང་དན་རག་པ། ལ་རས་དང་བཅས་པའ་

བད་ཀ་ཐན་མང་མ་ཡན་པའ་རག་གཞང་ལ་སང་སབ་

ངས་པར་བད་དགས། བད་ཀ་མཐ་སང་ན་ག་ལའ་ལ་

བང་ག་ས་གཉས་ཕད་པའ་འཁག་རམ་ག་རན་ གནས་

ཆ་ཤས་ད་ཡན་པས། འཛམ་གང་ག་ས་གསམ་པ་ལ་

བ་ཡན་པ་དང༌། མ་འབར་དང་ཕར་བཅ་ལ་ལག་ག་

འཚ་གནས་དང་འབལ་བ་ཡད་པའ་གཙང་ཆ་ཆ་ཁག་

བཅའ་འབང་ཁངས་ཀང་ཡན། ད་བཞན་ར་ནག་ག་

དཔལ་འབར་ཐན་སད་སད་བད་ནས་ལ་རར་ཨ་སར་

ཐར་འབམ་ མང་པའ་རན་ཐང་ཅན་ག་གཏར་ཁ་སག་

འདན་བད་བཞན་ཡད་པ་དང༌། ལ་གངས་བཅ་ཕག་ཁ་

ཤས་རང་ཤང་ས་གཅད་བག་རན་ཆད་མད་པར་བས་

པ་ལ་བརན་ནས་བད་ཀ་གདད་མའ་ནགས་ཚལ་ཕད་

ལག་ར་མད་ད་བཏང་ཟན་ཡད། དར་བརན་བད་ཀ་

ཁར་ཡག་སང་སབ་བ་ར་ན་འཛམ་གང་ས་ཡངས་ཀ་

འགན་འཁར་ཞག་ཆགས་ཡད། ཕ་ལ་ ༡༩༥༩ ལར་

ར་ནག་གས་བད་བཙན་བཟང་བས་སབས་ས་ཚགས་

རང་ལགས་ཀ་ལ་ཡལ་བསན་རའ་ཁས་ལན་བས་

ཡད་ཀང༌། དངས་དན་ད་བད་མ་རམས་གལ་རམ་

གཉས་པའ་མ་སར་ལ་བར་གར་ཡད་པ་དང༌། བད་མ་

ཚས་ཞ་བའ་ས་ནས་ར་ནག་ག་ར་ཁམས་ནང་གསལ་

བའ་གཞ་རའ་ཐབ་ཐང་རད་ཆད་འད་འཛམས་ཙམ་

ཡང་བད་ཆག་ག་མད་པ། དཔར་ན་འད་ལ་ཟ་ ༡ ཚས་

༢༣ དང་ ༢༤ ར་ནག་ག་དཔད་གསར་དས་ཆན་

སབས་བད་མའ་ཐག་མ་མདའ་བརབས་ཏ་བསད་པ་

དང་འཛན་བཟང་བད་པ་བཅས་བས་ཡད། བད་རང་

སང་ལངས་ཟར་བའ་དམར་ཚགས་ཀ་འཐས་མ་

རམས་ལ་བད་མ་ཞ་རལ་བ་ཚའ་ཐག་དམག་དང་རའ་

ག་སག་དགས་ཚལ་བཀད་འདམས་ཀང་བས་ཡད།

དའ་ལག་ཟར། ཀང་ཏང་ཞང་ཆན་ག་ཝ་ཀན་ད་ས་

གནས་ཡལ་མ་ཚས་བདན་ཕག་ཁ་ཤས་རང་ང་རལ་

བས་ཡད་སབས། ཞང་ཆན་ག་འག་འཁད་ཚས་ང་

རལ་བའ་ཞ་ར་ལ་ཉན་འཇག་གས་ཐག་གཅད་བས་པ་

མ་ཟད། འས་བསའ་ལམ་ནས་གང་སའ་འག་ཁད་

གདམ་རར་རབ་སར་དང༌། ང་རལ་བད་མཁན་འག་

ཁད་གཅག་གང་སའ ་དམར་ཚགས་ཀ ་དང་ཆར་

བསག་གཞག་ཀང་བས་ཡད་པ་རད། བད་མ་ཤས་

ཡན་ཅན་དང༌། ས་རལ་བ། འག་ཁད་རམས་རང་འགར་

འཛན་བཟང་དང་བཙན་འཇག་བས་པ། ཉ་ཆར་ར་

གར་ནས་གནས་བསར་རས་བད་ལ་ཕར་ལག་བད་

མཁན་བད་མ་སང་ཕག་ཁ་ཤས་བཀག་ཉར་དང་མང་

པ་ཞག་གར་སང་ཆ་མད་སང་བ། ག་བཙན་སགས་

བད་མ་མང་པར་རལ་གཅས་ཆས་གཅས་ཟར་བའ་

སབ་གསའ་འཛན་གར་བཏང་ས་ྋགང་ས་མཆག་ལ་

མཚན་སད་ཞ་ར་བཅག་པ། བད་མའ་ས་ཁལ་ཁག་ཏ་

རལ་སའ་གསར་འགད་པ་དང་ཕ་རལ་མ་ས་འག་

བསད་མ་ཆག་པར་བཟས་པ་བཅས་ཀ་གནས་ཚལ་

བང་ཡད། ཉ་སན་ར་རགས་མཁས་པ་ཞག་གས་དང་

སང་བད་ཀ་རལ་ས་ལ་སར་བད་མ་ལས་ར་རགས་

མང་བ་དང༌། ག་པ་ལས་ཉན་རག་པ་མང་བ། ཁང་པའ་

སའ་ཁང་ལས་ས་ལའ་པར་ཆས་མང་བ་འདག ཅས་

བས་ཡད་པ་ལར། ད་ལའ་ཆར་བད་ཀ་ས་གནས་

ཡངས་རགས་ཡངས་བསགས་མ་བས་པའ་དག་པའ་

ཁམས་གཞའ་འག་གནས་ཡད། བད་ནང་གནམ་ཐང་

མང་པ་གསར་བསན་དང༌། དམག་ག་ར་ཁག་མང་པ་

གསར་འཛགས། ཁམ་མཚས་རལ་ཁབ་ཁག་ག་ས་

མཚམས་བར་མ་འཁར་ལགས་ལམ་འཛགས་སན་ར་

བསད། ག་ལག་ཅན་ག་སང་དམག་སང་ཕག་མང་པ་

འགམས་འཇག་བད་པ་བཅས་ཀ་ས་ནས། བད་ན་དག་

པའ་རན་གཞ་མང་ཤས་ཀ་ས་ཁལ་ཞག་ཏ་གར་ཡད།

དང་སབས་བད་ནང་ཟས་བཅད་ང་རལ་ལ་བ་ལགས་

མཐན་ག་ཞ་རལ་རགས་དང༌། ཐ་ན་ཞ་བའ་འད་

འཛམས་ཙམ་ཡང་བད་ས་མད་པར་བརན། བད་མ་

རམས་འ་ཐག་ཐབས་ཟད་གར་ཏ། ཕ་ལ་ ༢༠༠༩ ནས་

བཟང་ད་བར་བད་མ་ ༢༦ ཡས་རང་ལས་མར་

བསགས་བཏང་བའ་ཡད་སའ ་དན་རན་བང་ཡད་

ཅང༌། ྋགང་ས་མཆག་དང་བཀའ་ཤག་ནས་ཚབས་

ཆའ་ལས་འགལ་ད་རགས་མ་སལ་བའ་འབད་སལ་

གནང་ཡད་ཀང༌། འད་ལ་ ༢༠༡༢ གཅག་པའ་ནང་རང་

ལས་མར་སག་བཏང་བའ་དན་རན་ ༡༤ བང་ཟན་

ཡད། དན་རན་ད་དག་ག་འགན་ཁག་ཆ་ཚང་མཁགས་

བཟང་ཅན་ག་ར་ནག་ག་འག་ཁད་ཚར་ཡད་ཅང༌།

རང་བསགས་ཀ་དན་རན་ད་དག་གས་ས་ཚགས་

རང་ལགས་ཀ་ལ་ཡལ་ཟར་བའ་དམ་བཅའ་སང་པ་

དར་དགག་ལན་ནན་པ་བརབ་ཡད། བད་མའ་འཐབ་

རད་ན་ར་ནག་མ་མང་ངམ་རལ་ཁབ་ལ་ཁ་གཏད་

བས་པ་ཞག་མ་ཡན་པར། ར་ནག་མ་དམངས་ས་

མཐན་རལ་ཁབ་ཀ་སད་བས་ལ་ཁ་གཏད་བས་པ་

ཞག་ཡན། ར་གཞང་ནས་བད་ནང་ག་གཞ་རའ་དཀའ་

ངལ་ག་གནས་སངས་ལ་ངས་ལན་བད་དགས་པ་དང༌།

དཀའ་ངལ་ད་དག་དག་པའ་ཐབས་ལམ་གས་སལ་མ་

ཐབ་པ་ལའང་ངས་འཛན་བད་དགས། བད་ཀ་དཀའ་

Page 33: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།33རག་བསལ་ཐབས་ས་ཕ་ལ་ ༢༠༠༨ དང་ ༢༠༡༠ ས་

སར་སད་པའ་བསམ་འཆར་དང་དའ་འགལ་བརད་

ཡག་ཆའ་ནང་དན་ལར། ར་ནག་མ་དམངས་ས་མཐན་

རལ་ཁབ་ཀ་ར་ཁམས་ཀ་སམ་གཞའ་འག་མང་དན་

མཚངས་པའ ་རང་སང་ག ་གནས་བབ་ཅག་ཡང་

ཐབས་བད་པའ་གཉས་སན་དབ་མའ་ལམ་ག་སད་

བས་ལ་པ་ཅང་སད་གཞང་གས་ངས་ལན་བད་དགས་

པར་བསར་བསལ་བ་ར་ཡན། ཧང་ཀང་དང་མ་ཀའ་

ལ་ཚད་མཐའ་རང་སང་སད་ཡད་པ་དང༌། ཐ་ཝན་ནང་

འགལ་ཟ་ཡད་བཞན་ད་ཚད་མཐའ་རང་སང་སད་རའ་

ཁས་ལན་བས་ཡད། བད་མ་ཚར་ད་བར་ར་ཁམས་

ནང་གསལ་བའ་རང་སང་མང་དན་མཚངས་པ་ཞག་

སད་མ་དགས་པའ་ར་མཚན་གང་ཡན་ནམ། ར་ནག་

ག་འག་ཁད་གསར་པ་ཚས་བསར་བཅས་ས་དབ་ང་

མ་ཞག་བད་ར་དང༌། ད་བར་བད་ཀ་ཐག་བཟང་བའ་

མཁགས་བཟང་ག་སད་བས་ལས་གབ་འབས་མ་བང་

བར་ངས་ལན་དང་སགས། ནར་འཁལ་ཡ་བསངས་

བད་པའ་ར་བ་བད་ཀན་ཡད། ལ་རས་ཐག་བད་ལ་

རང་བཙན་ག་གནས་བབ་བང་ཡད་པ་དང༌། རལ་སའ་

ཁམས་ཐག་ནས་བད་མ ་རམས་ལ་རང་ཐག་རང་

གཅད་ཀ་ཐབ་ཐང་ཡད་ཀང༌། ང་ཚས་ཕགས་གཉས་

ཀར་ཕན་ཐགས་ཡད་པའ་ཐབས་ལམ་ཞག་ག་ཐག་

བབས་ཏ་འགག་ཐབས་བས་ཡད། ར་རགས་མ་མང་

དང་ཤས་ཡན་ཅན་རམས་ཀས་བད་མ་ཚས་ཞ་རལ་

དང་རང་ལས་མར་སག་གཏང་དགས་པའ་ར་མཚན་

གང་ལ་ཐག་མན་ཤས་རགས་ཐབ་པ་བད་དགས།

འབལ་མལ་དང་ཞ་བའ་ཐབས་ལམ་ག་ས་ནས་བད་

དན་ཐག་ཆད་ཡང་ཐབས་བ་ར་ད་ཉད་ར་བད་མ་

རགས་གཉས་ཀའ་ཁ་ཕན་བཟང་ཤས་ས་གར་ཡད།

ང་ཚའ་ངས་ནས་འབལ་མལ་མ་མཐད་བད་སད་ས་

ཚབ་གཏང་རའ་ག་སག་ཡད་ཀང༌། བར་ལམ་འཐབ་

ཕགས་གཅག་གར་ལས་ཁངས་ཀ་ས་ཚབ་འགས་

ནས་ཤགས་མང་ཆ་བ་འཛམ་གང་གང་སར་བསད་ད་

ྋགང་ས་མཆག་དང༌། བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་

བཀའ་བན་ཁ་པ་ལ་སན་འཛགས་བད་རའ་ཐག་བད་

སད་བཏང་ཡད། དས་བད་ཀ་གནད་དན་རལ་སའ་

རང་བཞན་ཅན་ད་སར་བས་ཀང་ལག་པར་བསར་

ཡད། མཉམ་འབལ་རལ་ཚགས་བཙགས་པའ་དགས་

དན་གཙ་བ་ཞག་ན་འག་བ་མའ་ཐབ་ཐང་སང་སབ་

བད་ཆད་ཡན་པ་ལར། མཉམ་འབལ་རལ་ཚགས་ནས་

རང་ཉད་ཀ་དགས་དན་མ་བརད་པ་གནང་དགས་པ་

དང༌། བད་ནང་ག་ཛ་དག་གནས་སངས་བསལ་ཐབས་

ས་དམགས་བསལ་ས་ཚབ་གཏང་དགས་པའ་འབད་

སལ་ཞ་ར་ཡན། ད་བཞན་རལ་སའ་ས་ཚགས་དང་

གསར་འགར་བརད་ལམ་རམས་ཀས་བདན་ གཏམ་

བཀག་སམ་དང་རན་གཏམ་དལ་བསགས་ཀ་སབ་

གཡགས་བསལ་ཆད། བད་ནང་དངས་ཡད་གནས་

ཚལ་རག་ཞབ་བད་པའ་ཚགས་ཆང་གཏང་དགས་

པའ་འབད་སལ་ཞ་ར་ཡན། རལ་མཚམས་མད་པའ་

གསར་འགད ་འཐས་ཚགས་ཀས་པ ་ཡང ་ཡང་

(Pyongyang) ག་ནང་དའང་རལ་སའ་གསར་

འགད་མ་ས་རན་གཞ་བད་ཆག་ག་ཡད་ཀང༌། ལ་སར་

ད་ལར་རན་གཞ་བད་ཆག་ག་མ་འདག ཅས་བརད་

ཡད། ཨ་ས་ཨན་ (ASEAN) དང་སརཀ་

(SAARC) ས་གནས་རལ་ཚགས་གཉས་ཀ་

ཚགས་མ་རལ་ཁབ་རམས་ནས། བད་ཀ་སའ་ཆགས་

བབ་དང༌། ར་འགངས་ཆ་བའ་བད་ཀ་ཁར་ཡག་ག་

གནས་བབ་ལ་བསམས་ཏ། ས་སའ་ས་གནས་རལ་

ཚགས་ཀ་གས་གཞའ་ནང་བད་ཀ་གནད་དན་ཡང་

འཇག་ཐབས་ཡང་བའ་འབད་སལ་ཞ་ར་ཡན། ར་ནག་

གས་བད་ཀ་དཀའ་རག་བསལ་ཐབ་ཚ། ཨ་ཤ་ཡའ་

གང་ཆན་ཁལ་ག་ཞ་བད་ལང་འཇགས་ལའང་ཕན་

ཐགས་བསབ་ཐབ། བཙན་བལ་ད་ཡད་པའ་བད་མ་

ཚས་གཞས་བཞགས་སན་ཟ་རམས་ཀ་དཀའ་སག་ལ་

གདང་སམས་མཉམ་བསད་དང་རབ་སར་ཞ་དགས་

པ་དང༌། བད་ཀ་རང་དབང་སར་གས་དང་བདན་དན་

འཐབ་རད་ཀ་ལས་འགལ་ག་གནས་ཚད་གང་མཐར་

གཏང་སད། ཤས་ཡན་ག་ལས་དན་གལ་གནད་ཆ་

ཤས་ས་བརས་ཏ། ས་དན་ལག་བསམ་ཅན་དང་ཤས་

ཡན་ཅན་ག་འག་ཁད་གང་མང་གས་སང་ཐབ་པ་བད་

དགས། བསན་སད་མ་རགས་ཀ་དན་ད་རང་སག་

བས་བཏང་གནང་མཁན་རམས་ཀ་ཆད་རས་གཟའ་

ལག་པ་ནམ་ཡན་ལ་གཟངས་སགས་ཡག་དག་དང་

འབལ་བས་སན་མཚམས་སར་བད་དགས་པ་དང༌།

ལ་ན་གཞན་པ་ཚས་ད་ཉན་བད་ཆས་གན་པ་སགས་

རང་ག་ཕ་མས་ནས་བརད་པའ་གམས་སལ་དང་རག་

གཞང་ག་ཁད་ནར་རམས་ལ་དགའ་སབས་ཀ་ས་ནས་

སབ་སང་དང་ཉམས་བསར་བད་དགས། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢

འད་བད་དན་རབ་སར་ག་ལར་བར་ར་དང༌། ལ་

འདའ་ནང་བད་མ་དང་བད་དན་རབ་སར་བ་ཚས་ས་

སའ་གནས་ཡལ་རལ་ཁབ་ཀ་དབས་དང་མངའ་སའ་

འཐས་མ་ཚར་བད་དན་སར་དང༌། བད་ནང་ག་ད་ལའ་

གནས་སངས། ར་ནག་གཞང་ག་སད་བས་འཛན་

སངས། ྋགང་ས་མཆག་དང་བད་མའ་སག་འཛགས་

ཀ་ལངས་ཕགས་ཇ་ཡན་སགས་འགལ་བཤད་བས་

ཏ་ག་རགས་ཐབ་པ་བཟ་དགས། བད་དང་བད་མའ་ར་

དན་རབ་སར་ཆད་གས་ཆད་གཏན་འབབས་ཡང་

ཐབས་དང༌། བད་སར་བག་གང་ག་སག བད་མའ་དབ་

ཁད་དང་སག་འཛགས་ཀ་ཆ་མཐང་གང་མཐར་གཏང་

བའ་ལས་འགལ་སལ་ཐབས་བཅས་གནང་དགས།

སབས་བཅ་བཞ་པའ་བཀའ་ཤག་གས་ཆག་སལ་དང༌།

གསར་གཏད། རང་ཁ་རང་གས་བཅས་ཀ་ལ་གབ་ལམ་

སན་གཞ་རར་བཟང་ས། བད་མའ་ར་དན་དམགས་

ཡལ་སབ་ཐབས་དང༌། བད་མའ་ས་ཚགས་དང་སག་

འཛགས་ཁག་དས་རབས་ཉར་གཅག་པའ་དས་རས་

ཟན་པ་བཟ་ཐབས་ལ་འབད་རལ་གང་ཡད་ཞ་ར་

ཡན། གཞན་ཡང༌། བད་མ་ཡངས་དང་བད་དན་རབ་

སར་བ་ཚས་ལས་འགལ་གང་འད་ཞག་སལ་རང་ཞ་

བའ་ས་ནས་དང༌། ཡལ་ཁམས་དང་མ་འགལ་བ། ཆ་

མཐང་ལན་པ་ཞག་ངས་པར་གནང་རགས་ཞས་

འབད་སལ་ཞ་ར་ཡན། འཚ་བ་མད་པ་དང་མང་

གཙའ་ལམ་ལགས་ན་རང་རའ་འགར་བ་མད་པའ་ར་

བའ་ལ་གབ་གཉས་ཡན་པ་དས་རག་ཏ་དན་དགས།

ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ས་ཕང་བཅ་བཞ་

པ་ཆན་པ་མཆག་ག་མཚངས་ཟ་མད་པའ་མཁན་

རབས་དང༌། སའ་གསང་བ་གསམ་ལ་ཚལ་བསན་ས་

གགས་ཀ་མཚན་མས་མ་རག་པར་རང་ཅག་བད་

འབངས་ས་འག་ཡངས་ཀ་བསད་ནམས་ཀ་དཔལ་ད་

བཞགས་པ་ན། ཆས་ཤན་ཏ་རད་པར་དཀའ་བའ་

སལ་བཟང་ག་གནས་སབས་ཡན་པས། དགའ་སམ་

དང་བཀའ་དན་སང་བཅངས་ཞ་བཞན་ཡད། ྋགང་

Page 34: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 34ས་མཆག་གས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༡ ཟ་ ༩ ཚས་ ༢༤ ཉན་

སའ་ཡང་སད་ཕབས་ཕགས་སར་གལ་ཆའ་བཀའ་

ཡག་སལ་བར་བཀའ་ཤག་ག་ངས་ནས་མཐའ་གཅག་

ཏ་རབ་སར་ཞ་ར་ཡན། དན་གནད་དའ་ཐད་ཐག་

གཅད་གནང་རའ་ས་དབང་ཡངས་རགས་ྋགང་ས་

མཆག་ཁ་ན་ལ་ཡད་པ་ལས། ར་ནག་དམར་པའ་

གཞང་ལ་ཐ་བས་བད་དབང་ས་ཙམ་མད།

ག ་སབས་འད ་བརད་བད་མའ ་བདན་དན་ཐག་

རགས་རམ་རབ་སར་གནང་མཁན་སད་གཞང་

ཡངས་དང༌། ཁད་པར་ཨ་ར་དང་ཡ་རབ་དང་ཨ་

ཤ་ཡའ་སད་གཞང་ཁག ད་བཞན་བད་དན་རབ་

སར་ཚགས་པ་ཁག གང་ཟག་སར་བཅས་ཚང་མར་

ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན། བད་དན་རབ་སར་གནང་

མཁན་གགས་པ་གསར་རང་ཚང་མར་རབ་སར་མ་

མཐད་གནང་རགས་ཞ་ར་ཡན། ཛ་དག་ག་དས་

སབས་འདར་ང་ཚར་ཁད་ཚ་སར་བས་དགས་མཁ་

ཆ་བ་ཆགས་འདག བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་

ཚགས་ནས་བཀའ་ཤག་ག་ལས་དན་གང་ཅའ་ཐག་

མཐན་སར་དང་མཉམ་རབ་ཧ་ཅང་བཟང་པ་གནང་

བང་བར་ཐགས་ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན། ལག་དན། འདས་

པའ་ལ་བཅ་ཕག་ལ་ལག་རང་ར་གར་གཞང་མང་

གཉས་ནས་གཏང་ཕད་ཆན་པས་ང་ཚར་མཐན་

འགར་རགས་རམ་གནང་བའ་བཀའ་དན་ནམ་ཡང་

བརད་ཐབས་མད། ཁད་པར་ཕན་ནས་བད་མའ་ཆབ་

སད་འག་ཁད་ཀ་འགན་ཁར་བངས་རས་འདའ་ཐད་

མང་ཚར་སར་ལག་བང་བས་དམགས་བསལ་ཐགས་

ར་ཆ་ཞ་ར་ཡན། གཞས་བཞགས་བད་རགས་སན་

ཟ་རམས་དས་རག་ཏ་ང་ཚའ་སང་དབས་ས་མ་བརད་

པར་ཡད་ཅང༌། ཇ་སད་བད་ནང་རང་དབང་བསར་

གས་དང་ྋགང་ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་

བད་ད་གདན་ཞ་མ་ཐབ་ཀ་བར་གཞས་བས་བད་མ་

རམས་གམ་པ་མཉམ་བགད་དང་སམས་ཁར་མཉམ་

བསད་གནང་དགས་ཞས་ཞ་ར་ཡན།

མཐའ་དན། ས་ནར་ྋགང་ས་ྋསབས་

མགན་ཆན་པ་མཆག་ས་ཚ་ཞབས་པད་བསལ་བརར་

བརན་ཅང༌། ཐགས་ཀ་བཞད་དགངས་མཐའ་དག་ལན་

གས་འགབ་པ་དང༌། རང་ཡལ་གངས་ཅན་ག་ཞང་ད་

རང་དབང་དང་གཞས་བས་མཉམ་འཛམས་ཀ་སལ་

བཟང་ཉ་མ་མར་ད་ཤར་བའ་སན་འདན་ཞ་ར་བཅས།

བཀའ་བན་ཁ་པ་བ་བཟང་སང་གས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་

༣ ཚས་ ༡༠ ལ།། །།

སབས་བཅ་ལ་པའ་བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀ་གས་ཚགས་ཚགས་དས་གསམ་པ་གཟབ་རས་ངང་སང་ཚགས་གནང་བ།

༄༅། །བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ཀ་གས་

ཚགས་ཚགས་དས་གསམ་པ་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣

ཚས་ ༡༤ ནསཚས་ ༢༤ བར་ཉན་གངས་བཅའ་རང་

བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་བས་གནས་གངས་ཅན་

སད་གཤངས་ཀ་གས་ཚགས་ཁང་ད་དབ་འཛགས་

གནང་ཡད། ད་ཡང་ཕ་ཟ་ ༣ ཚས་ ༡༤ ཉན་ག་ས་

ད་ཆ་ཚད་ ༩།༣༠ ཐག་བད་མ་མང་ས་འཐས་ཚགས་

གཙ་སན་པ་ཚ་རང་མཆག་དང་། ཚགས་གཞན་

མཁན་པ་བསད་ནམས་བསན་འཕལ་མཆག བཀའ་

བན་ཁ་པས་དབས་བཀའ་བན་རམ་པ། ཆལ་གསམ་

ཆས་ལགས་དང་བཅས་པའ་བད་མ་མང་ས ་འཐས་

རམ་པ། ལན་ཁང་ཁག་ག་དང་ཆ་རམ་པ། ཟར་ཉན་

པ། གསར་འགད་པ་དང། གཞན་སབ་ཕག་ཟར་ཉན་

བཅས་ཚང་འཛམས་ཐག་གས་ཚགས་ཚགས་དས་

གསམ་པ་དབ་འཛགས་ཀས་ཐག་མར་རན་འབལ་

གསལ་ཇ་དང་། འབས་སལ་ཕལ་གབ་རས་ཚང་མ་

ས་བཞངས་ཀས་བད་རལ་ཁབ་ཆན་པའ ་རལ་ག་

བཏང་ས་བད་མ་མང་ས་འཐས་ཚགས་གཙ་སན་པ་

ཚ་རང་མཆག་གས་གས་ཚགས་དབ་འཛགས་ཀ་

གསང་བཤད་གནང་དན། ད་རང་སབས་བཅ་ལ་པའ་

བད་མ་མང་ག་ས་འཐས་གས་ཚགས་ཚགས་དས་

གསམ་པ་ཆགས་ཡད། བཀའ་བན་ཁ་པ་མཆག་གས་

དབས་པའ་བཀའ་བན་རམ་པ། བཀར་འས་ཚགས་

གཞན་མཆག་གས་གཙས་ས་འཐས་རམ་པ། གས་

ཚགས་ཚགས་དས་གཉས་པ་ནས་གསམ་བར་བད་

ཐང་དང་ས ་འཐས་གཅག་ཙམ་མ་གཏགས་ལན་

འཛམས་གནང་ཐབ་པ་དར་ཚགས་གཙའ་ངས་ནས་

ཚང་མར་འཚམས་འད་ཞ་ར་ཡན། ད་རང་ག་གས་

ཚགས་ཚགས་དས་འད་དང་དའ་གང་ག་ཚགས་

དས་གཉས་ཀ་བད་ནང་རང་ལས་ཞགས་འབལ་དང་

ར་ནག་གས་ཉན་རག་པས་གང་བང་མ་མདའ་བརབ་

ས་བད་ མ་དམར་གསད་བཏང་བའ་ཛ་དག་མང་དག་

ཅག་ཐན་དང་འཐན་བཞན་ཡད། ནམ་རན་འག་སངས་

ལར་ན་ཕ་ཟ་གསམ་པ་ད་དངལ་རས་ཀ་མང་འདགས་

སལ་ཡད། བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་གས་ཚགས་

ཀ་དངལ་རས་ཡང་རགས་གཏན་འབབ་བད་དགས་

ཀ་ཡད། མ་མང་ག་འཐས་མ་རམ་པས་འཛན་སང་

བཀའ་ཤག་ག་ལས་འཆར་གང་དང་གང་ཡན་པ་ཚང་

མ་མཁན་རགས་ཐབ་པའ་ཐག་འཛན་སང་ག་ལས་

དན་ལ་སངས་འཛན་ཞ་རའ་ལས་གནས་གལ་ཆ་ཞག་

ཆགས་ཀ་ཡད། ལག་པར་ས་འཐས་རམ་པ་ས་གནས་

ས་སར་ཆ་བགས་བས་ཡད་པར་བརན། ས་སའ་ས་

ཁལ་ནང་ལས་ཁངས་བ་བག་ག་ལས་གཞ་གང་དང་

གང་ཡད་མད་དངས་རས་བརད་ནས་རགས་ཐབ་ར་

ཞག་རད། གཏན་འབབས་སབས་ཐགས་སང་གནང་

བ་ཡན་ན་རས་ས་མཇག་སང་བ་རའ་ཆད་ད་བད་མ་

མང་ས་འཐས་རམ་པ་ཚས་ས་གནས་ཀ་འཐས་ཚབ་

ཡད་ས་ཡན་ན་ས་གནས་འཐས་ཚབ་ཚར་སངས་

འཛན་བ་རའ་ལམ་སན་ཚད་དང་ལན་པ་ཆགས་རའ་

གནས་སངས་ཤག་ཡང་ག་ཡད། ད་རང་གས་ཚགས་

འདའ་ལས་རམ་དང་པ་བད་ནང་ག་ཛ་དག་གནས་

སང་དང་འབལ་བའ་ཐག་ནས་བག་གང་བ་ར་ཉན་

གང་བཞག་ཡད། ཚགས་གཙའ་དབ་འབད་གསང་

བཤད་ནང་བད་ནང་ག་ཛ་དག་གནས་སངས་སར་ལ་

Page 35: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།35མང་པ་ཞག་ཞ་ག་མན། ས་འཐས་རམ་པ་དང་འཛན་

སང་བཀའ་ཤག་ནས་ཆ་ཤས་བང་ནས་གནད་དན་དའ་

ཐག་བཀའ་མལ་གནང་བ་ཡན་ན་འད་ལའ་ལ་གསར་

ཚས་ ༡ ཉན་བད་མ་མང་ས་འཐས་ལན་ཚགས་ངས་

ནས་ཚགས་གཙའ་གཏམ་བཤད་སགས་ཆ་ཚང་ཞས་

ཟན་པ་ཡན། ར་ནག་སད་གཞང་གས་བད་ནང་སད་

བས་གང་འད་འཛན་ག་ཡད་མད་ཆ་ཚང་མཁན་ཐབ་

རའ་ལམ་ཞག་ཡད་ཅས་ཞ་ར་ཡན། ད་ལ་བད་ནང་

ཛ་དག་གནས་སངས་འག་ཡད་པ་ད་ང་ཚའ་ལ་རས་

ནང་མན་ནག་ག་དས་ཚད་ཅག་ཆགས་ཡད། ལག་

པར་འདས་པའ་ཕ་ལ་ ༢༠༠༩ ལའ ་ནང་ག་བཀ་

བ་ལགས་རས་པའ་བད་མ་ ༢༦ ཙམ་གས་རང་

ལས་ཞགས་འབལ་གནང་ཡད། མཐའ་མ་གསམ་

བཅའ་དས་དན་ཉན་ར་པར་དག་པ ་ལགས་ཀས་

རང་ལས་ཞགས་འབལ་གནང་ས་འདས་གངས་ས་

གར་བའ་གནས་ཚལ་ཐན་ཡད། ར་ནག་གས་གང་

བང་མ་མདའ་བརབ་ས་དམར་གསད་ཀ་གནས་

ཚལ་ཐན་ཡད་པར་བརན། བད་ནང་ག་ཛ་དག་

གནང་སངས་དའ་འག་གས་ཚགས་ཉན་དང་པར་

བད་ནང་ཛ་དག་གནད་དན་ཐག་བག་གང་བ་ར་

མ་ཟད། ས་འཐས་རམ་པས་དཔང་རགས་ནག་པ་

བཏགས་ཏ་མཚན་དན་བད་མ་ཚས་དཀའ་སག་

མང་བཞན་པ་ད ་ང་ཚས་དཀའ་སག་མཉམ་མང་

ཡན་པ། རལ་སའ་ས་ཚགས་ལ་འབད་སལ་ཞ་

རར་བད ་སབས་དགས་ཀ ་འདག་ཅས་དཔང་

རགས་དར་བཀད་ཡད། གས་ཚགས་འད་བརད་

རལ་སའ ་ས ་ཚགས་དང་གཞས་བས་བད་མ ་

ཡངས་ལ་རམ་འགར་ཤགས་ཆན་པ་ཞག་བསན་

ཐབ་ན་བསམ་ཏ་ཞས་ཡད། རས་དན་གས་འཆར་

ཕབས་ཀ་ཡད། འདས་མ་ཐག་པའ་ཟ་དག་ནང་

བད་དན་ལ་རབ་སར་ཤགས་ཆ ་དང་༸གང་ས་

མཆག་ལ་མཛའ་བཤས་ཤགས་ཆན་པ ་གནང་

མཁན་ཅཀ་སད་འཛན་ཟར་པ་ཝ་ཁ་ལབ་ཧ་ཝལ་

མཆག་(Vaclav Havel)འདས་གངས་ས་

གར་ཡད། ད་བཞན་ས་འཐས་ཚགས་གཙ་ཟར་

པ་བ་རད་ཚང་སས་དན་ཡད་ལགས་འདས་གངས་

ས་གར་ཡད། ད་མཚངས་སག་པའ ་ནང་པའ་ཆས་

བརད་ཀ་ཁལ་ཁ་ར་བཙན་རན་པ་ཆ་དགངས་པ་

ཆས་དབངས་ས་ཐམ་ཚལ་བསན་པའ་གནས་ཚལ་

ཐན་ཡད། ང་ཚ་གཞང་འབལ་རས་དན་ག་གས་

གཞ་གས་འཆར་ཁག་རམ་བཞན་ཡང་ར་དང་། ས་

འཐས་གཅག་ག་རས་དན་གས་གཞ་གས་འཆར་

ལག་ཡད་འདག སང་ཉན་རས་དན་གས་འཆར་

ནང་བཅག་ཆག་ག་རད། ད་རས་གས་ཚགས་

འདའ་ནང་ས་འཐས་ཚས་རག་པ་སམ་དགས་ར་

གཙ་བ་ད་དངལ་རས་ཆགས་ཀ་ཡད། དངལ་

རས་ཐག་དས་ཚད་གང་ཙམ་བཏང་དགས་པ་ཡང་

སད། ད་བཞན་ཁམས་བཟའ ་ལས་དན་ག་གནད་

དན་གལ་ཆ་བ་འགའ་ཤས་ཤག་གས་ཚགས་ཕ་

ནང་གཉས་ཀ་གནས་སངས་འག་ནས་ཡང་སད་པ་

རད། ང་ཚ་གས་ཚགས་ནང་བག་གང་བད་སབས་

མང་གཙའ་ལམ་ལགས་ཐག་ཤར་སད་བད་དགས་

ཀ་ཡད། གཏན་འབབས་ཀ་དགས་ངས་བར་ཆ་

ག་ར་ཡན་ནམ། ད་ཚ་ལང་མ་ལང་གནས་སངས་

འག་ནས་གས་ཚགས་ཀ ་ཆ ་མཐང་བཞག་པའ ་

ཐག་ནས་གས་ཚགས་ནང་བཀའ་མལ་གནང་ར་

དང། དགངས་པ་བཞས་ཕགས་ད་ཚ་གལ་ཆན་

པ་རད་བསམ་ག་འདག ཁམས་བཟའ ་ལས་དན་

དང་འབལ་བའ་ཐག་ནས་ཚགས་ཆང་ག་སན་ཐ ་

ཞག་ཡང་ག་ཡད། ད་བ་དས་ལན་དང་ཐགས་སང་

ཞན་སལ་ཁག གལ་སད་གས་ཚགས་ནང་དས་

ཚད་ཕན་བ་བང་བ་ཡན་ན། སང་ཉན་ཁམས་བཟའ ་

ལས་དན་ཐག་བཞགས་མལ་ཚགས་འདའ ་ནང་

བཀའ་མལ་ཞ་ར་དང་། ད་ལའ་བད་ནང་ཛ་དག་ག་

གནས་སངས་འདའ་ཐག་ས་འཐས་ཟར་ད་ཚགས་

པ་དང་། བཀའ་ཤག་ཟར་ད་ཚགས་པ། བཀའ་ས་

ལན་རས་ཟར་ད་ཚགས་ཏ་ད་ལ་བར་ད་ལས་རམ་

ག་རམ་སག་པ་དང་སག་ར་ཡན་པ་ད་ཚའ་ཐག་

ཕགས་མཐའ་ཁག་ནས་ཕབས་པའ་ས་འཐས་ཚའ་

དགངས་ཚལ་ག་ར་ཡད་པ་ད་འད་གསང་རའ་ག་

སབས་ཤག་དང་། ལས་རམ་ཚད་ལན་ཞག་མཇག་

སང་རའ་ཆད་ད་ས་འཐས་ཚང་མས་ཆ་ཤས་ལན་

ཆད་བཞགས་མལ་ཚགས་འད་ཟར་ད་ག ་སག་

ཞ་ཐབ་རའ་འབད་བརན་ཞ་ག་ཡན་ཞས་སགས་

ཀ་གསང་བཤད་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅག་ཚགས་

གཙའ་ལས་ཚབ་དང་། ལས་རམ་ཚགས་ཆང་ག་

ཚགས་མ་བས་གཞག་གནང། ད་ནས་ས་འཐས་

མཁན་པ་ནར་བ་ཚ་རང་ལགས་དང་། ས་འཐས་

འཇ་ཆན་དཀན་མཆག་ཆས་སན་ལགས། ས་

འཐས་ཨ་ཀག་ཚ་བརན་ལགས་བཅས་ནས་གཞང་

འབལ་མ་ངན་གས་འདད་ཀ་རས་དན་གས་འཆར་

རམ་བཞན་སགས་སང་གནང་ཡད་པ་བཅས། །

Page 36: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 36

བཀའ་དང་གཡ་ཐག་ཀར་དག་ལགས་ལགས་

ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །ཤས་རག་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆ་ནས་

བཀའ་དང་ཡག་ཚང་ག་དང་ཡག་ཆན་མར་གནས་ས་

གནང་བ་གཡ་ཐག་ཀར་དག་ལགས་ལགས་ན། ཕ་

ལ་ ༡༩༥༥ ལར་བང་གནམ་རར་འཁངས་ཤང་ཕ་

ལ་ ༡༩༦༠ ལར་ར་གར་ལ་བཙན་བལ་ད་ཕབས། ཕ་

ལ་ ༡༩༦༣ ལར་མ་ས་ར་གཏན་སབ་ཏ་སབ་ཞགས་

གནང་ས་སབ་སང་ལ་བརན་པ་ཆན་པ་གནང་བ་དང་

ལན་ཕ་ལ་ ༡༩༦༦ ལར་མ་ས་རའ་དགན་པར་བ་

གང་མཁན་ཟར་པད་རལ་མཚན་ག་དང་ནས་རབ་ཏ་

བང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༧༣ ལར་མ་ས་ར་གཏན་སབ་ནས་

འཛན་རམ་ ༡༡ གབ་འབས་རར་སན་ག་ས་ནས་གཞ་

རམ་སབ་སང་མཐར་ཕན། ད་རས་ར་སར་གསར་

འཛགས་གནང་བའ་རགས་ལམ་སབ་གཉར་ཁང་ད་ཕ་

ལ་ ༡༩༧༤ ལ་ནས་ ༡༩༨༦ བར་ནང་པའ་གཞང་

ཆན་ཁག་དང་བད་ཀ་རག་གནས་ཁག་ལ་སབ་གཉར་

གནང་ས་སངས་འབས་རར་སན་བང་། ད་དང་ལན་

ཅག་ཅན་ད་གར་གཙག་ལག་སབ་ཁང་ད་ཡག་འགལ་

ག་ལམ་ནས་དབན་ཇའ ་སད་ཡག་དང་ཨང་རས་

འཛན་སང་རག་པ་བཅས་ཀ་ཐག་ཉ་བའ་གཙག་ལག་

རབ་འབམས་པ་དང་དབན་ཇའ་སད་ཡག་ཐག་གཙག་

ལག་རབ་འབམས་པའ་སབ་གཉར་གནང་ས་སངས་

འབས་ལགས་ཐན་བང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༨༦ ལར་ཆས་

རག་ལས་ཁངས་ཀ་རན་དང་ག་གནས་རམ་ཐག་དང་

གཞན་ལས་རགས་ལས་ཚབ་ཀ་ལས་འགན་ད་བས་

གཞག་གནང་བ་ནས་བཟང་ཐག་པ་རམ་འཛགས་

ཀས་ཕ་ལ་ ༡༩༨༩ ལར་ཆས་རག་དང་ཆའ་ལས་

ཚབ་དང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༩༠ ལར་ཆས་རག་དང་ཆ་

ང་མར་བས་གཞག་གནང་བ་ལར་ ༡༩༩༣ ལའ་ལ་

མཇག་བར་འགན་ཁར་བཞས། ཕ་ལ་ ༡༩༩༤ ལར་

ཉ་ཧང་དང་ཤར་ཨ་ཤ་ཡའ་ས་ཚབ་དན་གཅད་ད་བས་

གཞག་གནང་ས་ཕ་ལ་ ༢༠༠༠ བར་འགན་ཁར་བཞས།

ཕ་ལ་ ༢༠༠༠ ལར་སར་ཡང་ཆས་རག་དང་ཆར་བས་

གཞག་གནང་བ་བཞན་ཕ་ལ་ ༢༠༠༢ བར་འགན་ཁར་

བཞས། ཕ་ལ་ ༢༠༠༢ ཟ་བ་ ༤ ནས་ཤས་རག་དང་

ཆར་བས་གཞག་གནང་ས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༡ ཚས་

༣༡ བར་ཞབས་ཕ་ཞས་ཡད། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་

༢ ཚས་ ༡ ནས་བཀའ་དང་ད་བས་གཞག་བང་བ་ལར་

འགན་ཁར་བཞས་མས་ཡན།

གཞན་ཡང་ཕ་ལ་ ༡༩༨༡ ལར་ྋགང་ས་

ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་མཁན་སབ་

སགས་མ་མཛད་པའ་དག་སང་ག་སམ་པ་ཞ་ཐབ་

བང་བ་དང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༨༥ ཙམ་ནས་བཟང་ཕ་རལ་

རལ་ཁབ་ ༢༠ སར་ནང་གཞང་སར་ཅ་རགས་ཀ་

ཕགས་ཕབས་གནང་མང་ཡད། ད་བཞན་ཁང་གས་

བཙན་བལ་བད་མའ་གཞ་རམ་ཤས་ཡན་སད་བས་

ཟན་བས་ཚགས་ཆང་ག་ཚགས་གཙའ་ལས་འགན་

ཡང་བཞས་ཡད། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༣ ཉན་

བཀའ་དང་ག་ལས་འགན་དངས་ས་དབ་འཛགས་

གནང་ཡད་པ་མ་ཟད། གནས་སབས་རང་ཤས་རག་

དང་ཆའ ་ལས་འགན་ཡང་གཅག་ལགས་གནང་

བཞན་ཡད། ས་ང་བཀའ་དང་གཡ་ཐག་ཀར་དག་

ལགས་ལགས་ན་རན་དང་ག་གནས་རམ་ནས་ཐག་

པ་རམ་འཛགས་ཐག་ང་ལག་རབ་མདན་མད་པར་

ས་ཞ་སབ་མཁན་ཞག་དང་ཕ་ནང་ག་ཤས་ཡན་ལན་

ལ་དམགས་བསལ་བཙན་བལ་བད་མའ་ཤས་ཡན་

ཐག་འགན་ཁར་ཆན་པ་བཞས་མང་མཁན་ག་ས་ཞ་

བ་བས་པ་ཅན་ཞག་ཡན།།

བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་ག་འགན་

འཛན་ཐབ་བསན་བསམ་འཕལ་ལགས་ཀ་

ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆ་ནས་བད་ཀ་

སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་ག་འགན་འཛན་ད་གནས་

ས་གནང་བ་ཐབ་བསན་བསམ་འཕལ་ལགས་ན། ཐག་

མར་ཕ་ལ་ ༡༩༦༤ ནས་ ༡༩༧༤ བར་ཀ་སག་ཏ་

མཁས་དབང་གར་ཧམ་ཁམ་ཚང་སབ་གར་གཞ་རམ་

སབ་སང་གནང་འདག་པ་དང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༧༥ ནས་

༡༩༧༨ བར་ལ་ལ་མཐ་སབ་ St. Stephen

College ཞས་པར་ཉ་བའ་གཙག་ལག་རབ་

འབམས་པའ་སབ་གཉར་གནང་ཞང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༧༨

ནས་ ༡༩༨༠ བར་ལ་ལ་མཐ་སབ་ཏ་ལ་རས་ཐག་

གཙག་ལག་རབ་འབམས་པའ་སངས་འབས་རར་

སན་ད་གར་ནས་སབ་མཐར་སན། ཕ་ལ་ ༡༩༨༠

བད་མའ་སག་འཛགས་ཀ་དང་ཆ་ཁག་གཅག་གནས་ས་དང་ཁག་གཅག་གསར་ད་བས་གཞག་གནང་བ་རམས་ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

Page 37: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།37ལར་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ས་ Tibetan bul-

letin བད་གནས་གསར་འཕན་ག་རམ་སག་པའ་

འགན་ཁར་བཞས་ཤང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༨༥ ལར་བད་ནང་

ས་ཚབ་ཚགས་པ་ཐངས་བཞ་པའ་ཁངས་ས་དངས་

ཡད་གནས་ཚལ་གཟགས་སར་ཚགས་པའ་ཚགས་

མར་བཅར། ཕ་ལ་ ༡༩༨༦ ནས་ ༡༩༨༧ བར་ས་

སར་ཡག་ཚང་ད་དང་གཞན་གནས་རམ་ཐག་ཞབས་

ཕ་གང་ལགས་ཞས། ཕ་ལ་ ༡༩༨༨ ནས་ ༡༩༨༩ བར་

ནའ་ཡཀ་ཀ་ལམ་བ་ཡ་མཐ་རམ་སབ་གཉར་ཁང་ད་

གསར་འགད་པའ་སབ་སང་གནང་ས་རབ་འབམས་

པ་ཐན་པ་དང་། ད་བཞན་མཐ་སབ་ད་ནས་ཚན་རག་

ཐག་གཙག་ལག་རབ་འབམས་པ་སབ་མཐར་ཕན་

གནང་། ཕ་ལ་ ༡༩༨༩ ནས་ ༡༩༩༡ བར་ཕ་དལ་

ལས་ཁངས་ད་བད་གནས་གསར་འཕན་ག་རམ་སག་

པའ་འགན་ཁར་གནང་ཡད། ཕ་ལ་ ༡༩༩༡ ནས་

༡༩༩༥ བར་ཟང་དང་གནས་རམ་ཐག་ནའ་ཡཀ་

བད་ཀ་ས་ཚབ་དན་གཅད་ཁང་ད་ཕག་ལས་གནང༌།

ཕ་ལ་ ༡༩༩༥ ནས་ ༡༩༩༧ བར་སར་ཡང་ཕ་དལ་

ལས་ཁངས་ས་བད་གནས་གསར་འཕན་ག་རམ་སག་

པའ་འགན་ཁར་མ་མཐད་གནང་རས། ཕ་ལ་ ༡༩༩༧

ལར་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ས་དང་འཕར་གནས་རམ་

ཐག་བས་གཞག་གནང་དན་བཞན་འགན་ཁར་བཞས།

ཕ་ལ་ ༡༩༩༩ ལར་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཡག་

ཆན་མར་བས་གཞག་གནང་བ་བཞན་འད་ལ་ཕ་ལ་

༢༠༡༢ བར་ཕག་ལས་གནང་ཡད། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་

༣ ཚས་ ༢ ཉན་དལ་བསགས་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆ་

རན་རང་གནང་མང་མཁན་ཐབ་བསན་བསམ་འཕལ་

ལགས་ཀས་བཀའ་ཤག་ག་བཀད་ཁབ་ལར་བད་ཀ་

སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་ག་འགན་འཛན་ག་ལས་

ཁར་ཞས་ཡད། ད་མན་དང་ཆ་ཐབ་བསན་བསམ་

འཕལ་ལགས་ཀས་ The Dalai Lamas of

Tibet བད་ཀ་ྋསབས་མགན་ཏ་ལའ་བ་མ་མཆག་

ཅས་པའ་དབན་དབ་གཅག་རམ་སག་གནང་ཡད་ལ།

གཞན་ཡང་ Falling Through The Roof

ཞས་དབན་སད་ཐག་གསར་ད་བརམས་གནང་ཡད།

བད་ཀ་སད་བས་ཉམས་ཞབ་ཁང་ག་འགན་འཛན་

ཐབ་བསན་བསམ་འཕལ་ལགས་ན་རལ་སའ་གསར་

འགར་བརད་ལམ་ཐད་སབ་སང་ཚད་མཐ་གནང་མང་

མཁན་ཞག་ཡན་ལ་བད་མའ་སག་འཛགས་ཁངས་ས་

ཐག་མ་ཉད་ནས་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ས་བད་གནས་

གསར་འཕན་ག་རམ་སག་པའ་ཕག་ལས་གནང་མང་

མཁན་ཞག་དང་བད་ནང་ས་ཚབ་གཟགས་སར་ད་

ཕབས་ཏ་ར་དམར་ག་བད་ཐག་འཛན་པའ་སད་བས་

འག་རང་རའ་བད་ནང་ག་བད་མ་རམས་ཀ་གནས་

སངས་ཇ་འད་ཡད་མད་གསལ་པ་མཁན་མཁན་ཞག་

དང་ཕ་དལ་ག་བ་གཞག་ཐད་ཧ་ཅང་ཉམས་མང་ལན་ལ་

ཕག་ལས་ཡན་རང་གནང་མང་མཁན་ག་རལ་སའ་

གནས་ཚལ་ཐད་མཁན་ར་ཡངས་པའ་ཐག་པ་རམ་

འཛགས་ཀ་ས་ཞ་བ་རན་གས་བས་པ་ཅན་ཞག་ཡན།།

ནང་སད་དང་ཆ་འཁར་ལ་ཚང་བསད་ནམས་

སབས་རས་ལགས་ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །མ་ས་བད་ཁམ་སབ་གའ་འགན་འཛན་ནས་

ནང་སད་དང་ཆར་གནས་ས་གནང་བ་འཁར་ལ་ཚང་

བསད་ནམས་སབས་རས་ལགས་ན་ཁམས་ག་འཇར་

འཁངས། ཕ་ལ་ ༡༩༧༩ ནས་ ༡༩༨༣ བར་བད་

གཞང་ནང་སད་ལས་ཁངས་ཀ་བཀའ་འབལ་ཐག་

ཨ་ར་ས་གཞས་ཆགས་ལས་ཁངས་ཀ་དབན་དང་

དང༌། བཟ་འགའ་ལས་རགས་ཞས། ཕ་ལ་ ༡༩༨༣

ནས་ ༡༩༨༦ བར་སམ་ལ་བད་དན་དང་བཟ་འག་

གཅག་ལགས་ཀ་ལས་ཁར་རས་ལན་ཞས་པ་དང་

ཁལ་དའ་ཁ་འཐར་མ་མང་ ༡༤༠༠ ཙམ་ལ་སད་ཁང་

གསར་བསན་དང༌། འཚ་གས་ཐབས་འཚལ་བ་ཡལ་

མངའ་གཞང་ལ་ཁམ་ས་ཞས་པ་བཞན་ཐབ་ཡད་པ་

དང་། རམ་བཟའ་ཐན་སད་ཁག་ཕར་ཚང་ནང་འདན་

གནང་ར་སགས་མང་ཚགས་ཀ་འཚ་བར་སན་པའ་

ལགས་སས་ཆན་པ་བསབས་ཡད། ཕ་ལ་ ༡༩༨༦

ནས་ ༡༩༨༩ བར་རང་གཞང་བཀའ་ཤག་ག་བཀའ་

འབལ་བཞན་སར་གསག་སར་སབ་གའ་སབ་ས་དང་

འགན་འཛན་གཅག་ལཌ་ཀ་ལས་རན་རང་གཙ་བ་

ཤས་ཡན་དང་སག་འཛགས་ཁད་པར་ད་ཆབ་སད་

ག་རག་བཅས་ཀ་ཐག་དམགས་བསལ་ད་ཁར་ཆ་

བཞས་ཀས་ནས་པ་རལ་འདན་གནང་ས་ཤས་སད་

ཐག་རབས་ཆན་གབ་འབས་ཇ་ཐན་བད་རགས་གཙ་

གར་ཕ་ནང་མ་རགས་མང་པས་བསགས་བརད་ཐབ་

ཡད། ཕ་ལ་ ༡༩༩༠ ལར་བཙན་བལ་བད་གཞང་

བཀའ་ཤག་དང་ཤས་རག་ལས་ཁངས་གཉས་ནས་

ལས་དན་བས་རས་ཅན་ལ་དམཌ་བསལ་དགངས་

བཞས་ཀས་ཨ་རར་ས་ཚགས་འཛན་སང་སབ་སང་

ད་བཏང་གནང་ཡད། ཨ་རར་སབ་སང་ག་དས་ཡན་

རགས་མཚམས་གཞང་དང་མ་མང་ཐག་བསམ་ཤས་

ཀས་ཕར་ལག་ཕབས་ཏ་ལས་བཅར་ཞས་ནས་ཕ་

ལ་ ༡༩༩༡ ནས་ ༡༩༩༦ བར་བད་གཞང་ནང་སད་

ལས་ཁངས་ཀ་དང་གཞན་དང༌། ད་རས་ཟང་འབལ་

དང་ཆའ་ལས་རན་རང་ར་བལ་འབག་གསམ་ནང་

གཞས་ཆགས་ཁག་ག་གནས་སངས་ལ་གཞགས་པའ་

ལས་འཆར་གསར་བསན་དང༌། ས་ནམ་ཐན་སད།

བཟ་རགས་ཁག་སར་མད་གསར་བསན་དང༌། ཡད་

པ་རམས་ཕགས་ཕན་རན་འཛན་ས་བརན་ཡང་ཐབས།

ལག་པར་གཞས་མ་རམས་འཚ་གས་ཕ་ལ་བསན་མ་

དགས་པར་རང་ཁ་རང་གས་ཐབ་པའ་ཕགས་འཕར་

ལས་འཆར་འད་མན་ས་ཚགས་སལ་གནང་ཡད། ཕ་

ལ་ ༡༩༩༦ ནས་ ༡༩༩༧ བད་གཞང་བཀའ་ཤག་ག་

ལས་བད་དག་གས་བཅ་བཞའ་ནང་ནས་འདམས་ཐན་

གས་དམགས་བསལ་ཐགས་ར་ཆན་པས་ནར་ཝ་

བད་ཀ་རང་འཕན་ཁང་ག་འཛན་སང་དང་རམ་བསར་

པའ་ལས་འགན་ཐག་བས་གཞག་གནང་བ་བཞན་ཕ་

ནང་གནད་ཡད་མ་རགས་ཁག་ལ་འབལ་གཏགས་ཞ་

རས་མཚན་འཛན་སང་རགས་དངལ་ཐབས་འཚལ་

Page 38: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 38བ་ར་དང༌། ལག་པར་བད་ནང་ྋགང་ས་མཆག་ག་

མཛད་འཕན་གཙ་བར་གར་བའ་བད་དན་ཆབ་སད་

དལ་བསགས་ཞ་ར་དང༌། བད་ནང་བད་མ་རམས་ལ་

ཆབ་སད་ཀ་འཕ་འགར་དང་བསན་གམ་འགས་མདན་

ས་བ་ཐབས་བཅས་ཀ་རང་གཞ་ས་འཛགས་ཐབ་པའ་

དབང་གས་དང་སབས་ནར་ཝ་བད་ཀ་རང་འཕན་

ཁང་ཞས་རང་འཕན་གཞན་དང་མ་འད་བར་བད་དན་

ཆབ་སད་གང་སང་བད་སའ་སངས་ཆ་གཙ་བ་ཞག་

ཏ་གར་ཡད། ཕ་ལ་ ༡༩༩༧ ནས་ ༡༩༩༩ བར་ཧན་

སར་བད་མའ་གཞས་ཆགས་ཀ་གཞས་འགའ་ལས་

རན་སབས་གཙ་བ་མང་ཚགས་ཀ་ས་ནམ་ལས་གཞ་

ཡར་རས་གཏང་ཐབས་ས་དང༌། བ་བག་ཏ་འཐང་ཆ་

འདན་ར། སབ་ཕག་ཚའ་ཤས་ཡན་གང་མཐར་གཏང་

ཐབས། མཉམ་འབལ་དང་སན་ཁང་བཅས་ཀ་འཛན་

སང་སམ་གཞ་ས་བརན། ས་སར་ཕ་མ་དང་རན་བས་

དབར་མད་ནང་ཁལ་མཐན་ལམ་གཟང་ཁ་ཆག་སལ་

ཡང་ཐབས་བཅས་ལ་དམགས་བསལ་ཐཌ་སང་ཆ་

བསད་ཞས་པའ་རབས་ཆན་ག་གབ་འབས་ཐན་ཡད།

ཕ་ལ་ ༡༩༩༩ ནས་ ༢༠༠༡ ལ་སད་བར་བད་གཞང་

ཆས་རག་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆ་ལས་འཕར་ག་ལས་

རན་རང་གཙ་བ་ཆས་བརད་ནང་ཁལ་མཐན་སལ་

སར་ལག་ཡང་ཐབས་དང་འབལ་བའ་སག་བཅན་

བཀད་འདམས་གནང་ར་དང༌། བད་ནས་ཕབས་པའ་

ག་བཙན་ཚར་ས་སལ་འཚ་སན་ཐབས་འཚལ་གནང་

ར། གཞན་ཡང་འཛམ་གང་ནང་པའ་ཆས་ཚགས་

ཁག་དང་འབལ་ལམ་ས་བརན་ཡང་ཐབས་ས་ཆས་

ཚགས་འད་བསང་མགན་འབད་བ་ར་བཅས་ལས་

རན་རང་ག་ལས་དན་ཚགས་ཚད་གནང༌། ཕ་ལ་

༢༠༠༡ ནས་ ༢༠༠༣ བར་དང་ཆའ་གནས་རམ་ཐག་

བད་གཞང་དབས་ས་ལན་འབལ་མཐད་ཁང་ག་འགན་

འཛན་ལས་རན་སབས་བད་ནས་ཕབས་པའ་ས་སར་

ཕ་མ་རན་གཞན་དབར་མད་ལ་ལ་སང་ཚལ་མཐན་

དང༌། འཁས་ཞན་ཉམ་ཐག་རགས་ལ་དམགས་བསལ་

ལ་སང་། ས་མཚམས་ས་སར་སང་བའ་དཀའ་ངལ་

འཕད་སབས་མ་འག་ཆད་གཉར་གནང་རས་མཚན་

རལ་སའ་སབས་བཅལ་ཡག་ཚང་ད་ཐད་ཀར་འབལ་

བ་གནང་ས་ཛ་དག་ངལ་སལ་ཐབ་ཐབས་ས་རགས་

ཕན་ཞས་པ་དང༌། ལག་པར་གསར་འབར་རམས་རང་

ཉད་ཀ་ཐགས་འདད་དང་ལ་ནར་གཞགས་པའ་ག་ས་

དགན་ས་དང་སབ་ག་བཅས་པར་མ་འག་ཆད་གཉར་

བད་ར། བད་ནང་ཕར་ལག་བ་མ་ཚར་ས་ཐག་རང་

ཐང་ལ་གཞགས་པའ་ལམ་གན་འདང་ངས་སད་ར་

བཅས་ཀ་ལམ་སལ་གསར་གཏད་གནང་ཡད། ཕ་

ལ་ ༢༠༠༣ ནས་ ༢༠༡༠ བར་བད་གཞང་དཔལ་

འབར་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆའ་ལས་ཁར་རང་བད་

གཞང་ལས་ཁངས་མ་ལག་ཁག་ག་འཆར་གསལ་

རགས་དངལ་ཐབས་འཚལ་བད་ར་དང༌། ལ་འཁར་

སན་རས་འཆར་འབལ་བཀའ་འཁལ་བང་མཚམས་

སག་མཐན་དངལ་རས་བཏང་བཅན་ལམ་སན་བས་

ཚགས་ཡང་ཐབས་བ་ར། ཕ་ནང་རགས་ཚགས་

ཁག་ལ་འབལ་མཐད་འཆར་འབལ་ཞ་ར། སན་རས་

ལས་འཆར་ཁག་སག་མཐན་བང་མན་ཐགས་ཞབ་

ཀས་འབལ་ཡད་ལས་ཁངས་ས་སར་བཀད་འདམས་

གནང་ར་བཅས་འཐས་ཚང་གནང་ཡད། ཕ་ལ་

༢༠༡༠ ཕ་ཟ་ ༣ ཚས་ ༤ ཉན་ནས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢

ཟ་ ༣ བར་མ་ས་ར་བད་ཕག་ཁམ་སའ་དང་ཆའ་ལས་

ཁར་ཞས་ཏ་གཙ་བ་སབ་ཕག་ཚའ་ཤས་སད་ཐག་

འགན་ཁར་ཆ་བཞས་ཀ་བད་ཁམ་སབ་ཕག་ཚའ་སག་

སད་ཚགས་ཚད་བཟས་ཐག་ཚགས་པའ་སག་གཞར་

བསར་ཞབ་ཀ་སན་འཕ་ཞ་དགས་ཞས་ཏ་ལས་དན་

བད་ཕགས་ཁམས་སག་གཙ་བར་འཛན་པའ་བ་ལམ་

གསར་གཏད་དང༌། ད་བཞན་འཛན་སང་ག་ཡག་ཆ་

འཇག་སངས་དང་སབ་ཕག་གང་གསང་གཏང་ཕགས་

སགས་ཕགས་མང་པར་བསར་བཅས་གནང་ས ་

མདར་ན་ལ་གཉས་ཀ་ནང་སབ་ཕག་ཚའ་ཤས་སད་

ཐག་ཡར་རས་ཆན་པ་ཕན་ཡད། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣

ཚས་ ༡ ཉན་ནང་སད་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆར་གནས་

ས་དང་རས་ལན་གནང་བའ་བར་ཁན་མ་ལ་ ༣༠ ལག་

རང་དཀའ་རག་ཆ་སའ་ས་གནས་གང་ཞག་ཡན་ད་

རང་གཞང་ནས་ཐགས་ར་བཟང་ས་ཆད་གཉར་གནང་

བ་ལར་དཀའ་ངལ་ལ་གདང་ལན་འཐབ་འཛང་རན་

འཁང་གནང་མང་མཁན་ཤས་འཇན་གཉས་ལན་ག་ས་

ཞ་བ་རན་གས་ཤག་ཡན།།

བད་སང་ས་ཕའ་དང་ཆ་ཕ་ཟར་དབང་ཕག་

ལགས་ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །འཕད་བསན་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆ་ནས་

བད་སང་ས་ཕའ་དང་ཆར་གནས་ས་གནང་བ་ཕ་ཟར་

དབང་ཕག་ལགས་ན་ཕ་ལ་ ༡༩༥༥ ལར་བད་ཆལ་

ཁ་གསམ་ག་ཡ་གལ་དབས་གཙང་དམ་པ་ཆས་ཀ་

ཆལ་ཁའ་ཁངས་གཙང་ཕག་ར་ཕ་ཟར་ཞས་པའ་ཁམ་

ཚང་ག་ཕ་ཟ་བ་རད་སས་དང༌། མ་པ་སངས་སད་པ་

གཉས་ཀ་རགས་ས་འཁངས། ཕ་ལ་ ༡༩༥༩ ལར་

བད་ལ་དས་འགར་བང་རན་གས་ ༡༩༦༢ ལར་

འབག་ཡལ་དང༌། ད་ནས་ར་གར་སག་ས་བརད་

བཙན་བལ་ད་ཕབས། དགང་ལ་བདན་ཏ་ཕ་ལ་

༡༩༦༣ ལར་ར་ས་ཟར་གསག་སབ་ག་ནས་པཎ་

ཅ་མ་ར་གཏན་སབ་གསར་འཛགས་ཀས་སབ་ཕག་

གངས་ཉས་བར་དར་བཏང་གནང་བ་ལར་ཁང་ཡང་

ཕབས་འདག ཕ་ལ་ ༡༩༧༡ ལར་གཞས་སར་སལ་

ཀབ་ཏ་ཕ་མའ་སར་ཕར་ལག་གནང་ས་སལ་ཀབ་ཉན་

སབ་ཏ་འཛན་རམ་བཅ་པ་བར་སབ་སང་གནང་། ཕ་

ལ་ ༡༩༧༤ ལར་དབས་བད་སབ་འཛན་ཚགས་ཀ་

བཀའ་འབལ་ཉན་སབ་ཁག་ག་འཛན་རམ་མཐ་བའ་

སབ་ཕག་རམས་འཛན་ག་ཆ་བགས་ཀས་གཏན་སབ་

ཁག་ཏ་བཏང་གནང་བ་ལར་ཁང་མ་ས་ར་གཏན་སབ་

ཏ་ཕབས། མ་ས་ར་གཏན་སབ་ནས་འཛན་རམ་བཅག་

Page 39: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།39ཐན་རས་ཕ་ལ་ ༡༩༧༦ ལར་སང་ལར་མཐ་སབ་

ཏ་འཛལ་ཞགས་ཀས་ཕ་ལ་ ༡༩༧༩ ལར་ཚང་དང་

རས་ཀ་སབ་སང་ B. Com མཐར་སན། དཔལ་

འབར་ལས་ཁངས་ས་ལས་རན་རང་རང་གཞང་རས་

ཞབ་ལས་ཁངས་ནས་སམ་ལར་ཡད་པའ་ཧ་མ་ཅལ་

མངའ་གཞང་ག་རས་དང་རས་ཞབ་ལས་ཁངས་ཆ་

ཤས་ Accountant General Office

ནང་ཟ་དག་གཞང་འབལ་སབ་སང་ད་བཏང་། ལས་

ཀའ་ང་བ་དང་བསན་དཔལ་འབར་ལས་ཁངས་ནས་

ག་སག་གས་བལ་དང་བལ་ག་སས་ཚད་སར་དས་

ཐང་སབ་སང་ཆད་ Wool Quality Evalu-

ation & Marketing Research In-

stitute, Avikanagar, Jaipur ཇ་པར་

ཉམས་ཞབ་ཁང་ད་སབ་སང་ལ་བསད་ཐབ་པ་བང༌།

ཕ་ལ་ ༡༩༧༩ ནས་ལ་གཅག་རང་སལ་ཀབ་ལགས་

བསམ་མཉམ་སལ་ལས་ཁངས་ཀ་འཕལ་སལ་ལས་

བད་གནང་། ཕ་ལ་ ༡༩༨༠ ལར་བད་གཞང་ལས་

བད་བདག་གཉར་ཁང་ག་གསལ་བསགས་དགངས་

དན་ས་ཞ་བའ་ཁངས་ས་འཛལ་ཞགས་སད་ཡག་ངག་

གཉས་ཐག་ནས་ཡག་རགས་སད་ད་ཡག་རགས་

ནང་ཞགས་མཁན་མ་གངས་ ༢༥ ནས་ ༥ འདམས་

ཐན་བང་བའ་ཁངས་ནས་གཅག་དང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༨༠

ལར་ཐག་མར་བད་གཞང་དཔལ་འབར་ལས་ཁངས་

ས་བས་གཞག་གནང༌། ད་རས་མ་མཐད་གཞང་

ཞབས་ས་ལས་ཁར་ཞས་ཏ་ཕ་ལ་ ༡༩༨༣ ནས་རམ་

བཞན་ཕ་ལ་ ༡༩༩༦ བར་བད་གཞང་དཔལ་འབར་

ལས་ཁངས་ཀ་ཁབ་ཁངས་ཚང་ལས་ས་ཚན་ལ་ལ་

ཕར་ཚང་ཁང༌། ཨམ་ར་ས་དང་ས་ན་པཏ་སན་ཚང་

ཁང༌། ཧན་སར་བལ་ལས། སལ་ཀབ་ཕགས་ལ་

བཟ་ག། བལ་ཡལ་རམ་གདན་ཕར་ཚང་ཁང་བཅས་

ཀ་འགན་འཛན་ག་ལས་ཁར་འཐས་ཚང་ཞས། ཕ་

ལ་ ༡༩༩༦ ལར་བད་གཞང་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ས་

གནས་སས་ཀས་རས་སའ་འགན་འཛན་དང༌། རས་

ས་ཕ་ལ་ ༡༩༩༩ ལར་ཟང་འབལ་དང་ཆར་གནས་

སར་གས་ལས་ཁངས་རང་འཇགས་ཐག་འཛན་སང་

འགན་འཛན་ག་ལས་ཁར་ཞས། ཕ་ལ་ ༢༠༠༦ ལར་

གནས་རམ་རང་འཇགས་ཐག་ནང་སད་ལས་ཁངས་

ས་གནས་ས་གནང༌། ཕ་ལ་ ༢༠༠༦ ལར་དང་ཆ་

ལས་འཕར་ད་གནས་སར་དང་འབལ་འཕད་བསན་

ལས་ཁངས་ས་གནས་ས་གནང་ཞང༌། ཕ་ལ་ ༢༠༠༧

ཟ་ ༦ ཚས་ ༡ ནས་བཟང་བད་གཞང་ཟས་གར་

ཚགས་པའ་འགན་འཛན་ད་བས་གཞག་གནང༌བ་ལར་

ལ་གསམ་མན་ཙམ་ཞབས་ཞ་བསབས་ཡད་པར་གབ་

འབས་ཀང་ཁ་གསལ་ཐན་ཐབ་པ་བང་ཡད། ཕ་ལ་

༢༠༡༠ ཟ་ ༡ ཚས་ ༡༠ ནས་དང་ཆའ་གནས་རམ་

ཐག་གནས་སར་དང་སགས་འཕད་བསན་ལས་ཁངས་

ས་གནས་ས་གནང་། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་

༥ ནས་བད་སང་ས་ཕའ་དང་ཆར་གནས་ས་གནང་བ་

བཅས། དང་ཆ་ཕ་ཟར་དབང་ཕག་ལགས་ན་ལ་བཅ་ང་

དག་ལར་བད་ལ་དས་འགར་བང་ནས་བད་མ་རགས་

ཆག་འཇགས་ཀ་འགག་རའ་དས་ཚད་གཉན་འཕང་

ཅན་ག་དས་སབས་འདར་ས་ནར་༸གང་ས་༸སབས་

མགན་ཆན་པ་མཆག་ག་ཡང་དག་པའ་དབ་ཁད་ལམ་

སན་འག་མ་ལ་ ༣༢ ལག་ཐག་པ་རམ་འཛགས་ཀ་ས་

ཞ་བསབས་ཏ་བསད་ནམས་ཀ་ཚགས་གསག་རའ་

ག་སལ་ཐབ་མང་ཡད་མཁན་ཞག་ཡན། ལས་རན་

རང་སར་དན་སང་པའ་ཐག་ཕགས་ལང་མད་པར་ལག་

བསམ་རམ་དག་ག་ས་ནས་རང་ནས་གང་ཡད་རང་

གཞང་ག་བཀའ་དགངས་བཞན་ལས་ཁར་ཞས་དང་

ཞ་བཞན་པའ་ཉམས་མང་ཅན་ག་ས་ཞ་བ་ལག་བ་ཅན་

ཞག་ཡན།།

བལ་ཡལ་དན་ཁང་ག་དང་ཆ་མགན་རད་ཚང་ཉ་

མ་བསམ་དཀར་ལགས་ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །ཤར་ཝ་ར་གསམ་ག་ས་གནས་འག་འཛན་

ནས་བལ་ཡལ་དན་ཁང་ག་དང་ཆར་གསར་ད་བས་

གཞག་བང་བ་ག་རབ་མགན་རད་ཚང་ཉ་མ་བསམ་

དཀར་ལགས་ན་མངའ་རས་སར་ཕན་ཚགས་རའ་

ཁབ་ཁངས་འབག་ས་ཆན་པ་ར་འཐར་ཨ་ནམ་བང་

མའ་ནང་ཕ་ག་རབ་མགན་ཚང་ཀར་དང་མ་དལ་རན་

ག་ཞང་ས་ཆན་པ་ཕག་ཚང་པད་མཁའ་འག་གཉས་

ཀ་རགས་མག་བརད་པར་འཁངས། ཆང་དས་ནས་

ཕ་མ་གཉས་འདས་གངས་ཕན་སབས་ཕ་མའ་བམས་

སང་ད་ཙམ་ཐབ་མད་ཀང༌། གཅན་པ་དང་གཅན་མ་

རམས་ཀས་བམས་བརའ་འག་འཚར་ལངས་བང༌།

ཕ་ལ་ ༡༩༦༠ བད་ཟ་ ༥ པའ་ཚས་ ༣ ཉན་བད་ས་

ཡངས་རགས་ར་དམར་གས་བཙན་འག་ཤར་སབས་

བག་རའ་ལ་བརབ་ནས་བལ་ཡལ་ད་བཙན་བལ་

ལ་འབར་ནས་ཐག་མར་སག་རར་ཁང་པ་བ་མ་ཚལ་

ཁམས་ཉ་མ་མཆག་ག་དང་ནས་བད་ཡག་བ་ཀག་

སང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༦༣ ལར་བཙན་བལ་བད་ཕག་ས་

མཚངས་སབ་གར་ཕབས་རའ་ག་སབས་བཟང་པ་

ཐབ་ས་མ་ས་ར་བད་ཁམ་ནང་སབ་སང་གནང༌། སབ་

སང་ལ་སང་བརན་དང་སབ་ཁམ་སག་ཁམས་ལ་སང་

བར་ལགས་པར་བས་འབས་བད་ཁམ་ ༩ པའ་བའ་

རན་བདག་ལ་ ༧ དང༌། བད་ཁམ་ས་པའ་རན་བདག་

དང་སབ་ཁམ་ལས་རལ་རག་པའ་རད་རགས་ཚགས་

ཆང་ག་རན་ལས་ལ་ ༥ གནང་། སབ་གའ་ནང་སབ་

སང་ལགས་པར་བས་འབས་ས་འཛན་རམ་ ༡༡ ཐན་

རས་ཅན་ད་གར་མཐ་སབ་ནང་ཕབས་རའ་ག་སབས་

ཐབ། མཐ་སབ་ནང་དབན་ཡག་དང༌། ར་གར་ག་

རལ་རབས་གཙས་འཛམ་གང་རལ་རབས་དང་ས་

དམངས་འཛན་སང་རག་པ་བཅས་ལ་སང༌པ་གནང་།

ཕ་ལ་ ༡༩༧༧ ལར་བཙན་བལ་བད་གཞང་ག་གཞང་

ཞབས་ཡག་རགས་འཕད་སབས། ཐག་མར་ཧ་ས་

པར་འདད་ར་གཡ་རལ་གང་གཞས་རས་གཉས་ཀ་

ལས་དང་ད་ཕ་ལ་ ༡༩༧༧ ཟ་ ༦ ཚས་ ༡༥ ཉན་

Page 40: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 40བས་གཞག་གནང་བ་ལར་ལས་བཅར་དས་ཐག་ཞས་

པ་ནས་བཟང་བད་གཞང་ག་བཀད་རའ་དགངས་

དན་ལར་རར་གང་བད་དན་ག་ལས་དང༌དང་། བ་མ་

ཧ་ཀའ་ས་གནས་འག་འཛན། ཤར་ཁམ་བད་གང་ས་

གནས་འག་འཛན། བལ་དན་དང་གཞན་དང་ཝ་ལང་

བསམ་གང་ས་གནས་འག་འཛན་གཅག་ལགས། བལ་

དན་དང༌གཞན། དཔལ་འབར་ལས་ཁང་ག་ཟང་དང༌།

འཆར་འགད་ཟང་དང༌། བལ་ཡལ་ས་ཀ་ས། གངས་

ཅན་གམ་གདན་ཕར་ཚང་ག་ས་རག་དང༌། མཆད་

རན་བཟ་ག་བཅས་ཀ་འགན་འཛན། ཕ་ལ་ ༢༠༠༤ ཟ་

༩ ནས་བལ་ཡལ་མཐའ་མཚམས་ཤར་ཁམ་པ་དང༌།

ཝ་ལང་བསམ་གང། ར་ས་ཝ་དག་རས་གང་བཅས་

གཞས་ཁག་གསམ་ག་ས་གནས་འག་འཛན་གནང་

ཡད། ད་མན་ཁང་གས་བད་ཀ་གཞན་ནའ་དབས་

ས་ཁབ་རན་ལས་སབས་དག་པ་དང༌། སབས་བདན་

གཉས་ཀ་ལས་རན་སབས་ས་དམངས་འབལ་མཐད་

འགན་འཛན། ཅན་ང་གར་དང་ཧ་ས་པར། རར་གང་

བཅས་ས་ས་གནས་གཞན་ནའ་རག་གཞང་འགན་

འཛན་དང་དང་ཆ་སགས་གནང་མང་ཡད། ས་ར་བ་

ཚ་དབང་འགར་མད་མཆག་དང༌། ཅ་ས་ཨ་ལགས་

འཇམ་དཔལ་རན་པ་ཆ་གཉས་ཀ་དང་ནས་བད་ཀ་

རལ་རབས་ཕན་བ་སང་རའ་དས་སབས་འཕད་

སབས་ཁང་རམ་གཉས་ཀས་ལམ་སན་གནང་བ་ལར་

གཞང་འབངས་ལས་དན་དས་སང་སབས་ས་དས་

ཚད་འཕ་བརག་མ་བཏང་བར་བད་ཀ་རལ་རབས་

ལ་རས་ས་དང་ལག་པར་ད་མངའ་རས་ལ་རས་ལ་

དམགས་བསལ་ཞབ་འཇག་དང་སགས། མངའ་རས་

སར་གསམ་ག་སན་བང་ལ་རས་གསལ་བད་གཞན་

ནའ་མགལ་རན་ཕ་ལམ་དཀར་པའ་ཕང་བ། ཞས་

པ་ཕ་ལ་ ༢༠༡༡ ལར་པར་སན་དང་འགམས་སལ་

ཞས་ཡད། ཁང་གས་ཐག་མར་བད་གཞང་ས་ཞ་བའ་

གནས་རམ་གནས་དག་པ་ནས་ཐག་པ་རམ་འཛགས་

ཀས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༧ ཉན་དང་ཆ་གནས་

སར་དང་སགས་བལ་ཡལ་དན་ཁང་ག་དང་ཆའ་ལས་

འགན་ཐག་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༢༠ ནས་

ལས་འགན་བས་གཞག་དང་གནས་སབས་རང་ཤར་

ཝ་ར་གསམ་ས་གནས་འག་འཛན་ལས་ཁང་ག་ལས་

འགན་ཡང་གཅག་ལགས་གནང་དགས་བཀའ་ཕབས་

དགངས་དན་ལར་རང་ནས་གང་ཡད་ཀས་སང་རས་

དང༌། བཟད་བསན། བམས་དང་སང་ར། དང་བདན་

ཐག་གང་རམ་ག་བཀའ་དགངས་དང་ས་སག་དན་

གསལ་གཞང་དམངས་ཞབས་ཞ་སར་ལར་གནང་རའ་

ཆད་སམས་དང་འདན་པ་ཡད་མཁན་ག་ས་ཞ་བ་རན་

གས་ཤག་ཡན།།

ཐ་ཝན་ས་ཚབ་དན་གཅད་བ་ར་ཟ་བ་ཚ་རང་

ལགས་ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །དང་ཆའ་གནས་རམ་ཐག་གསར་ད་བས་

གཞག་བང་བ་ཐ་ཝན་ས་ཚབ་དན་གཅད་ཟ་བ་ཚ་རང་

ལགས་ན་ཕ་ལ་ ༡༩༦༣ ལར་ཁམས་ས་ས་དག་

མདར་འཁངས། ཆང་དས་ནས་ར་གཞང་ག་སབ་གར་

ཕན་ནས་ར་ཡག་ལ་སང༌པ་གནང་། ཕ་ལ་ ༡༩༨༠

ལར་མཚ་སན་ཞང་ཆན་ཁམས་སད་སབ་ག་ནས་ཐན།

རང་ལ་ ༢༥ ཐག་བད་ཡག་རང་སང་གནང་། ཕ་ལ་

༡༩༩༢ ལར་ར་གར་ལ་བཙན་བལ་ད་ཕབས། ཕ་

ལ་ ༡༩༩༣ ལའ་ཟ་ ༤ ཚས་ ༩ ཉན་གཞང་ཞབས་

འདམས་ལན་ག་ག་སག་འག་བད་ཡག་དང་ར་ཡག་

གཉས་ཀ་ཡག་རགས་བཏང་བར་གབ་འབས་ལགས་

ཐན་གས་བད་སང་བད་གནས་ཉམས་ཞབ་ཁང་ག་

དང་གཞན་གནས་རམ་ཐག་གཞང་ཞབས་གསར་བས་

གནང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༩༥ ཟ་ ༥ ཚས་ ༡༧ ནས་ཕ་

དལ་ལས་ཁངས་ས་གནས་སས་ཀས་ར་ཡག་ས་ཚན་

གསར་བཙགས་གནང༌ས་དའ་འགན་འཛན་ག་ཕག་

ལས་གནང་། ཕ་ལ་ ༡༩༩༩ ཟ་ ༢ ཚས་ ༩ ནས་

ཟང་དང་གནས་རམ་ཐག་གནས་སར་དང༌། ཕ་ལ་

༢༠༠༧ ཟ་ ༦ ཚས་ ༨ ཉན་དང་འཕར་གནས་རམ་

ཐག་གནས་སར་གནང༌། ཕ་ལ་ ༢༠༠༨ ཟ་ ༤ ཚས་

༢༡ ཉན་ཐ་ཝན་ས་ཚབ་དན་གཅད་ལ་བས་གཞག་

གནང་ས་དན་གཅད་ཀ་ལས་འགན་གནང་མས་ཐག་

ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༡ ནས་དང་ཡག་ཆན་

མའ་གནས་རམ་ད་གནས་སར་གནང༌། ལས་དན་སར་

ཐག་མ་བད་ཀ་མ་འབར་དང་ར་མ་བད་ནས་གནས་

སས་ཀ་གནས་སངས་སགས་ལ་ཞབ་འཇག་གནང་ས་

ཕ་དལ་ར་ཡག་ས་ཚན་ག་འགན་ཁར་རང་ལན་ཞས་

ཏ་ར་ཡག་ག་དས་དབ། བད་གནས་གསར་འཕན་

འདན་སལ་གནང་བ་དང༌། ཕ་སད་ར་རགས་ཁག་དང་

འབལ་བ་ཞ་ས་བཙགས་པ་མ་ཟད། བད་དན་སར་རད་

གང་ག་དཔད་རམ་རགས་མ་འད་བ་གངས་ ༢༠ ལག་

ཕ་རལ་ག་ར་ཡག་དས་དབ་དང་ཚགས་ཤག་ཐག་

འདན་སལ་གནང་བ་དང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༩༨ ནས་ལས་

ཞར་དང་བསན་བཙན་བལ་ནང་བད་མ་རན་རབས་

ཁག་ལ་བཅར་འད་ཞས་ནས་ཕ་ལ་ ༢༠༠༢ ལར་བད་

ནང་བཙན་རལ་རལ་སབ་ཀ་ལ་རས་ར་ཡག་ཐག་

ཤག་ངས་ ༧༠༠ ལག་ཡད་པའ་དབ་གཅག་རམ་སག་

དང་པར་སན་གནང༌། ད་རས་ལ་རས་ཐག་བད་རང་

བཙན་ཡན་པའ་ལ་རས་དང་ཁམས་ཐག་ཁངས་སལ་

ག་གགས་ཅན་དཔད་དབ་བད་ཀ་གནས་བབ་ཅས་པ་

ད་ར་ཡག་ཐག་ཡག་བསར་གནང་ས་ཐ་ཝན་ནས་པར་

སན་གནང༌། ཕ་ལ་ ༢༠༠༠ ལར་ར་ཡག་ག་གཞང་

འབལ་ད་ར་གསར་བཙགས་གནང་བ་དང་ྋགང་ས་

མཆག་ག་ར་སད་གསང་བསར་གནང་བ་སགས་ར་

མ་རགས་ཀ་ལན་ད་འབལ་ལམ་དང་ར་ཡག་ཐག་བད་

དན་ང་སད་སགས་ཀ་ཐད་ལ་ཕག་ལས་ར་མ་ཆང་བ་

ཞ་མང་མཁན། ར་ནག་ག་སད་ཡག་ལ་མཁན་ར་

ཡངས་པའ་ས་ཞ་བ་ཞག་ཡན།།

Page 41: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།41དལ་བསགས་དང་ཆ་བཀ་ཤས་ལགས་ཀ་ལ་

རས་སང་བསས།

༄༅། །ཕ་དལ་ལས་ཁངས་ཀ་དང་འཕར་ནས་ད་

བསགས་དང་ཆར་གསར་ད་བས་གཞག་བང་བ་བཀ་

ཤས་ལགས་ན་ཕ་ལ་ ༡༩༥༤ ལར་སད་སད་གང་

ཟམ་ཞས་པའ་གང་གསབ་ཏ་འཁངས། ཕ་ལ་ ༡༩༥༩

ལར་ར་དམར་ག་བད་ལ་བཙན་འཛལ་བས་རས་རམ་

པས་གདག་རབ་ཅན་ག་སད་བས་ཇ་ཆར་གར་བར་

བརན་ཕ་ལ་ ༡༩༦༣ ལར་ཕ་མ་སན་མཆད་ལན་ད་

བལ་ཡལ་དང་ར་གར་ད་སབས་བཅལ་ལ་འབར། ཕ་

ལ་ ༡༩༦༤ ལར་ར་ཤད་བད་གཞང་ཟར་གསག་

སབ་གར་ཕབས། ཕ་ལ་ ༡༩༦༥ ནས་མ་འན་ཀ་ཨ་

བ་དང༌། པ་ཆ་མ་ར། ཌལ་ཧ་ས་བཅས་བད་གཞང་

གཏན་འཇགས་སབ་ག་ཁག་གསམ་ནང་འཛན་རམ་

དང་པ་ནས་བཅ་གཅག་བར་སབ་སང་གནང་། ཕ་

ལ་ ༡༩༧༦ ལར་བཙན་བལ་བད་གཞང་གས་ས་

ཞའ་ལས་བད་དང༌། དང་སབ་དམག་སར་བཅས་ནས་

གཞན་སས་བས་རབ་ཀ་ཁངས་ས་དམགས་བསལ་

འཛན་སང་ག་སབ་སང་བད་པར་གཏང་གནང་། ཕ་ལ་

༡༩༧༧ ནས་ཏ་ཛ་བད་མའ་གཞས་ཆགས་ས་གཞན་

དང་གནས་རམ་ཐག་ལས་དང་ག་ལས་འགན་ད་བས་

བཞག་གནང༌བ་ལར་ས་ཞ་སབ་འག་བཙགས། ཕ་ལ་

༡༩༨༢ ནས་བད་གཞང་གས་ས་ཞའ་ལས་བད་གཞན་

གས་གསམ་ཨ་ར་སར་མཐ་རམ་སབ་སང་ཁངས་ས་

གཏང་གནང་ལར་ཡ་ཀ་རན་མངའ་སའ་གང་ཁར་ཀབ་

དང༌། སམ་ཕ་ར་པལ་གཉས་ཀ་མཐ་སབ་ཁང་(Kiev

State University and Simferopol

State University) ནས་ཨ་ར་སའ་སད་

ཡག་དང༌། འཛམ་གང་རལ་རབས་སར་ག་ཤས་ཡན་

ལ་དག་རང་སབ་སང་གནང་ས་ཕ་ལ་ ༡༩༨༨ ལར་ར་

གར་ད་ཕར་ལག་ཕབས་ནས་བཙན་བལ་བད་གཞང་

ས་ཞའ་ལས་ཀར་མ་མཐད་ད་བཀའ་དང་ཡག་ཚང་

དང༌། ནང་སད་ལས་ཁངས། བད་སང་ལས་ཁངས་

བཅས་ས་གཞན་དང་དང༌། རན་དང༌། ས་ཚན་འགན་

འཛན་ག་ལས་ཁར་ཞས། ཕ་ལ་ ༡༩༩༣ ལར་བད་

གཞང་ནས་ཨ་ར་སའ་རལ་ས་མ་ས་ཁར་ས་ཚབ་དན་

གཅད་ལས་ཁངས་ཆད་འཛགས་གནང་སབས། དའ་

ཁངས་ས་ཡལ་དའ་མང་རས་དང་སད་ཡག་ཤས་

པའ་ཆ་ནས་དང་གཞན་ལས་རགས་ཀ་གནས་རམ་

ཐག་བས་གཞག་ག་དང་གཞན་དང༌། ཟང་དང༌། དང་

འཕར་ག་གནས་རམ་ཐག་ས་གནས་དར་དས་ཡན་

གང་ཙམ་རང་ལས་ཁར་ཞ་མས་ཐག ཕ་ལ་ ༢༠༠༢

ལ་མཇག་ནས་འཆར་འབལ་ཕགས་རགས་དགངས་

དན་བཞན་ཨ་ར་ས་ས་ཚབ་དན་གཅད་ད་བས་གཞག་

སལ་སན་བང་བ་ལར་ས་ཚབ་དན་གཅད་ཀ་ལས་

འགན་ལ་དག་རང་ཞས། ཕ་ལ་ ༢༠༠༩ ནས་ཕ་དལ་

ལས་ཁངས་ཀ་དང་འཕར་ལས་ཁར་ཞས་མས་ཐག་ཕ་

ལ་ ༢༠༡༢ ཕ་ཟ་ ༢ ཚས་ ༤ ཉན་དང་ཆར་གནས་

སར་གས་ཕ་དལ་དང་ཆར་བས་གཞག་གནང་ས་ལས་

ཁར་ཞ་མས་ཡན། དང་ཆ་བཀ་ཤས་ལགས་ཀས་

ཐག་མར་གཞན་དང་གནས་རམ་ཐག་ནས་མཐར་དང་

ཡག་ཆན་མའ་གནས་རམ་བར་ཐག་པ་རམ་འཛགས་

ཀ་ས་ཞ་ལག་བ་ཆན་པས་སབ་མང་ཡད་ལ་དམགས་

བསལ་ཨ་རའ་སད་ཡག་ཐག་སང་པ་གནང་ཞང་

མཁན་ལན་པ་ཞག་ཡན་ལ་ར་སའ་མ་མང་དང་འབལ་

ལམ་ཞ་རར་སད་ཡག་དང་ཉམས་མང་ལན་པའ་ས་ཞ་

བ་ཤས་ལན་པ་ཞག་ཡན།།

བཀའ་ཡག་ངས་མད་ས་ཚན་ག་དང་ཆ་སད་ར་

ནར་བ་དན་ལན་ལགས་ཀ་ལ་རས་སང་བསས།༄༅། །ཆས་རག་ལས་ཁངས་ཀ་དང་འཕར་ནས་

བཀའ་དང་ཡག་ཚང་ངས་མད་ས་ཚན་ག་དང་ཆར་

གསར་ད་བས་གཞག་བང་བ་སད་ར་ནར་བ་དན་ལན་

ལགས་ན་ཕ་ལ་ ༡༩༥༣ ལར་དང་ར་སང་དཀར་ད་

འཁངས། བད་ནང་དས་འགར་གས་ཕ་ལ་ ༡༩༦༠

ལར་བལ་ཡལ་ཤར་ཁམ་བར་བཙན་བལ་ད་ཕབས་ཏ་

ཤར་ཁམ་བད་ལགས་གང་གཞས་ཆགས་སབ་གར་

ཕ་ལ་ ༡༩༦༣ བར་བསད། ཕ་ལ་ ༡༩༦༤ ལར་

ར་གར་མངའ་ཁངས་མ་ས་ར་གཏན་སབ་ཏ་སབ་

ཞགས་དང་འབལ་ཕ་ལ་ ༡༩༦༦ ལར་མ་ས་རའ་

བད་ཁམ་དགན་པར་འབས་སངས་བ་གསལ་གང་ག་

ཚང་ག་མཁན་ཟར་པད་རལ་མཚན་རན་པ་ཆའ་དང་

ནས་རབ་ཏ་བང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༧༣ ལར་འཛན་རམ་

བཅ་གཅག་སབ་མས་སབས་གཏན་ཉན་སབ་ག་ཁག་

ནང་ཡད་པའ་དག་འདན་པ་རམས་ནང་དན་རག་པར་

སབ་གཉར་བ་འདད་ཡད་རགས་ལ་ར་སར་རགས་

ལམ་སབ་གཉར་ཁང་དབ་འཛགས་གནང་བའ་ནང་

འཛལ་ཞགས་ཀས་གཙ་བ་ནང་པའ་གཞང་ཆན་ཁག་

དང་བད་ཀ་རག་གནས་ཁག་ལ་སབ་གཉར་གང་ཐབ་

གནང་། ཞར་ད་ཧ་མ་ཅལ་མངའ་སའ་མཐ་སབ་ཁང་

ད་ཡག་འགལ་ག་ལམ་ནས་སབ་གཉར་གས་སངས་

འབས་ཐབ་ཐག་ཕ་ལ་ ༡༩༨༦ ལར་རགས་ལམ་སབ་

གཉར་ཁང་ནས་ཐན་རས་དཔལ་ལན་ས་སར་ཡག་

ཚང་ག་བཀའ་འབལ་ལར་ཕ་ལ་ ༡༩༨༦ ཟ་ ༤ ཚས་

༡༤ ཉན་ས་ཡག་ཏ་ལས་བཅར་ཞས་ཏ་ཕ་ལ་ ༡༩༨༦

ཟ་ ༩ ཚས་ ༡ ནས་གནས་བརད་པར་ས་ཡག་རན་

དང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༩༢ ཟ་ ༨ ཚས་ ༡ ནས་དང་ལས།

ཕ་ལ་ ༡༩༩༣ ཟ་ ༦ ཚས་ ༡༡ དང་གཞན། ཕ་ལ་

Page 42: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ།བད་དང་བད་མ། 42༡༩༩༩ ཟ་ ༡ ཚས་ ༢༩ ནས་ཟང་འབལ་དང་ཆ་

བཅས་ལ་རམ་བཞན་གནས་སར་གས་ཕ་ལ་ ༢༠༠༦

ཟ་ ༧ ཚས་ ༣༡ བར་ལ་ང་ ༢༠ ལག་ཙམ་རང་དཔལ་

ལན་ས་སར་ཡག་ཚང་ད་ལས་ཁར་རམ་པ་ཞས། ཕ་

ལ་ ༢༠༠༦ ཟ་ ༨ ཚས་ ༡ ནས་ཕ་དལ་ལས་ཁངས་

ཀ་ཟང་དང་ད་གནས་སས་ཀས་བད་མའ་རང་དབང་

གསར་ཤག་ག་རམ་སག་པའ་འགན་ཁར་ཞས། ཕ་

ལ་ ༢༠༠༧ ཟ་ ༤ ཚས་ ༡༦ ཉན་ཆས་རག་ལས་

ཁངས་ཀ་ཟང་དང་ད་གནས་སས་ཀས་ཆས་ཕགས་

ཀ་འགན་ཁར་ཞས། ཕ་ལ་ ༢༠༠༧ ཟ་ ༦ ཚས་

༤ ཉན་དང་ཆ་ལས་འཕར་ད་གནས་སར་ཐག་ཆས་

ཕགས་དང་འཛན་སང་ག་འགན་ཁར་རམ་པ་ཞས། ཕ་

ལ་ ༢༠༡༠ ཟ་ ༤ ཚས་ ༢ ནས་ཟ་ ༦ ཚས་ ༢༠ བར་

ཆས་རག་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆའ་ལས་ཚབ་ཏ་བས་

གཞག་གནང་བ་ལར་ལས་ཁར་ཞས། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢

ཟ་ ༢ ཚས་ ༡ ནས་དང་ཆར་གནས་སར་དང་འབལ་

ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༣ ཚས་ ༡ ནས་བཀའ་ཡག་ངས་

མད་ས་ཚན་ག་དང་ཆར་བཀད་སག་གནང་བ་ལར་

ལས་ཁར་ཞ་མས་ཡན། འདས་པའ་ལ་ང་ ༢༥ ལག་

ཙམ་རང་ཐག་པ་རམ་འཛགས་ཀས་འཁར་འཁའ་

ལས་འགན་མཐའ་དག་གང་ཐབ་འབད་བརན་ཆན་པ་

ཞས་ཡད།

ད་མན་ཕ་ལ་ ༡༩༨༡ ལར་ས་ནར་ྋགང་

ས་ྋསབས་མགན་ཆན་པ་མཆག་གས་ཞལ་ས་ནས་

མཁན་སབ་སགས་མ་མཛད་ད་དག་སང་སབ་པ་དང༌།

ཕ་ལ་ ༡༩༨༤ ལར་དཔལ་ལན་ས་སར་ཡག་ཚང་ག་

བཀའ་འབལ་ལར་འཛམ་གང་ཆས་ལགས་ཁག་ག་

གཞན་ནའ་ཚགས་འད་ཞས་པར་ཚགས་ཞགས་ཀས་

འཛམ་གང་ག་གཞན་སས་ཁག་དང་ལན་ད་རལ་ཁབ་

ཁག་དགའ་ནང་བསད་ད་འཛམ་གང་ག་ཆས་ལགས་

དབ་ཁད་དང་མཁས་དབང་མང་དག་ཅག་མཇལ་མལ་

ཞ་རའ་ག་སབས་དང་བསན་ཏ་བད་ཀ་གནས་བབ་

སར་གང་ཐབ་ང་སད་ཞ་ཐབ་པ་བང་ཡད། ཁང་ན་ནང་

དན་རག་པ་གཙ་བར་གར་བའ་བད་ཀ་རག་གཞང་ལ་

མཁན་ར་ཆ་ལ་ལག་བསམ་རམ་དག་ཅན་ག་ས་ཞ་བ་

རན་གས་ཤག་ཡན་པ་བཅས།།

ཁམས་དང་ཤ་འབང་བཀ་ཤས་ར་མཚ་ལགས་

ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །ཚགས་དང་ལས་ཁངས་ཀ་དང་འཕར་ནས་

ཆས་མཐའ་ཁམས་ཞབ་ཁང་ག་ཁམས་དང་ད་གསར་

ད་བས་གཞག་གནང་བའ་ཤ་འབང་བཀ་ཤས་ར་མཚ་

ལགས་ན་ཕ་ལ་ ༡༩༦༧ ལར་མཚ་སན་གཅན་ཚ་

རང་ག་ཆན་གང་ཚར་འཁངས་ཤང་། སབ་ཆང་དང་

སབ་འབང་རམ་པར་འགམས་ཏ་ཕ་ལ་ ༡༩༨༦ ལར་

མཚ་སན་མ་རགས་སབ་ག་ཆན་མའ་གངས་ཉང་མ་

རགས་སད་ཡག་ས་ཚན་ད་རགས་འཕད་ཅང་། ཕ་

ལ་ ༡༩༨༨ ལའ་ལ་མཇག་ཏ་ར་གར་ནང་བཙན་བལ་

ད་ཕབས་ཏ་སར་སབ་གར་ལ་གཅག་ཙམ་རང་སབ་

གཉར་གནང་རས། ཤས་རག་རམ་སག་ས་ཚན་དང་

བད་ཁམ་རམ་སག་ས་ཚན། པ་ཏ་ཀལ་བད་ཁམ། ས་

ཇ་བད་ཁམ་བཅས་ས་ཞབས་ཞ་བསབས་ཡད། ཕ་

ལ་ ༡༩༩༣ ལར་གཞང་ཞབས་འདམས་ལན་གས་

ག་སག་འག་བད་ཡག་དང་ར་ཡག་གཉས་ཀ་ཡག་

རགས་བཏང་བར་གབ་འབས་ལགས་ཐན་ག་དང་

གཞན་གནས་རམ་ཐག་ས་ཞ་བར་གསར་ད་བས་

གཞག་གནང་ཡད། ས་རས་ས་བད་སང་བད་གནས་

ཉམས་ཞབ་ཁང་དང་། ཕ་དལ་ལས་ཁངས། བཀའ་

ཡག་ངས་མད་ལས་ཁངས། ཚགས་དང་ལས་ཁངས་

བཅས་ས་ས་ཞ་མང་དག་བསབས། ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢

ཚས་ ༣ ནས་ཆས་མཐའ་ཁམས་ཞབ་ཁང་ག་ཁམས་

དང་ད་བས་གཞག་གནང་། ད་རས་ཕ་ཟ་ ༢ ཚས་ ༢༨

ཉན་ཁམས་ཞབ་ཁང་ག་ཡང་སང་མཇལ་འཕད་ཁང་ད་

ཁམས་ཞབ་པ་ཆ་བ་ངག་དབང་འཕལ་རལ་མཆག་ག་

དང་ནས་སག་གཞ་དགངས་དན་བཞན་ཁམས་དང་ག་

དམ་བཅས་ཕལ་ཏ་རན་འབལ་མཛད་ས་གནང་རས་

ཁམས་དང་ག་ལས་ཁར་ཞ་མས་ཡན།

གང་གསལ་དས་ཡན་དའ ་རང་ཁང་གས་ཕ ་ལ ་

༢༠༠༠ ལར་ཐ་ཝན་ཆབ་སད་གཙག་ལག་སབ་གཉར་

ཁང་ག་ཤར་ཨ་ཤ་ཡའ་ཞབ་འཇག་ཁང་ད་གཞང་

འབལ་སབ་སང་ལ་གཅག་རང་གནང་ཡད་ཅང་།

ལས་ཞར་ད། ཐ་ཝན་ག་བ། ཞས་པ་དང་། བཙན་བལ་

ནང་ག་དམངས་གཙ། ཞས་པའ་དཔ་དབ་གཉས་བད་

བསར་གནང་འདག ད་བཞན་ཁང་གས། ར་ནག་ང་

སད་གནད་བསས། ཞས་པ་དང་། སད་གཞང་གཤབ་

བསར། ཞས་པའ་དཔ་དབ་གཉས་ཀང་རམ་སག་

གནང་ཡད། ཁམས་དང་ཁང་ན་བད་ནང་འཁངས་ཤང་

འཚར་ལངས་བང་བ་དང་ར་གར་ནང་ཡན་རང་ས་ཞ་

སབ་མང་མཁན་ག་རག་ཡག་དང་བད་ཡག་གཉས་

ལ་དམགས་བསལ་མཁན་ར་ཡངས་པའ་རམ་པ་པ་

ཞག་དང་ས་ཞ་བ་ཤས་ཡན་ཅན་ཞག་ཡན།།

འཕད་བསན་དང་ཆ་ཤ་ཟར་བསད་ནམས་

ཆས་འཕལ་ལགས་ཀ་ལ་རས་སང་བསས།

༄༅། །བད་ཀ་ཟས་གར་ཚགས་པའ་དབ་འཛན་

ནས་འཕད་བསན་ལས་ཁངས་ས་གནས་ས་དང་དང་

ཆར་གསར་ད་བས་གཞག་གནང་བ་ཤ་ཟར་བསད་

ནམས་ཆས་འཕལ་ལགས་ན་ཕ་ལ་ ༡༩༥༨ ཟ་ ༧

ཚས་ ༦ ཉན་བད་དབས་གཙང་ས་སའ་ས་ཁལ་ད་

Page 43: sheja feb-march

2012 ཕ་ཟ་གཉས་པ་དང་གསམ་པའ་ཤས་བ། བད་དང་བད་མ།43འཁངས། བཙན་བལ་ད་འབར་རས་ཐག་མར་རར་

གང་གཏན་སབ་ཏ་སབ་སང་གནང་ཡད་ཅང་ཕ་ལ་

༡༩༧༦ ལར་རལ་ཡངས་གཞ་རམ་སབ་སང་མཐར་

ཕན་རས་ཕ་ལ་ ༡༩༧༩ བར་ཅན་ད་གར་མཐ་སབ་

ནང་དབན་ཡག་དང༌། རལ་རབས། དཔལ་འབར་རག་

གནས་བཅས་ཐན་མང་གཙག་ལག་སབ་སང་གནང།

ཕ་ལ་ ༡༩༨༠ ནས་ ༡༩༨༡ བར་རར་གང་ཁལ་ད་ས་

གནས་གཞན་ནའ་ཚགས་གཞན་དང་རན་ལས། རར་

གང་ས་ན་མདའ་བད་མའ་མཉམ་འབལ་སབ་གའ་ནང་

དང་བངས་དག་རན་དང་དག་རན་ཕ་མའ་ཚགས་ཆང་

ག་དང་ཆ་སགས་གཞང་འབལ་དང་གཞང་འབལ་

མན་པའ་ཚགས་ས་ཁག་ནང་ས་ཚགས་ཞབས་ཞ་

གནང་ཞས་རས་ཕ་ལ་ ༡༩༨༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༢༠ ནས་

བད་གཞང་ག་ས་ཞ་བ་གཞན་དང་གནས་རམ་ཐག་

བཞགས་སར་བད་དན་དང་བད་སང་ཡན་ལག་གཅག་

ལགས་ཁང་ག་ལག་འཁར་ལས་བད་ཀ་ལས་འགན་

ཞས། ཕ་ལ་ ༡༩༨༥ ཟ་ ༡༡ ཚས་ ༡༢ ནས་ལ་ལ་བད་

དན་དང་ས་ལན་གཅག་ལགས་ཀ་ལས་འགན་ཞས།

ཕ་ལ་ ༡༩༨༨ ཟ་ ༥ ཚས་ ༥ ནས་ལ་ལ་བད་གནས་

བསར་ཞབ་ཁང་ག་རས་པའ་ལས་འགན་ཞས་རས་

འབག་ནས་བད་མ་གང་ཙམ་ཞག་ར་གར་ནང་གནས་ས་

ཟ་བསལ་གནང་གཏན་འཁལ་བར་བརན་ཕ་ལ་ ༡༩༨༩

ཟ་ ༥ ཚས་ ༡ ནས་རན་དང་གནས་རམ་ད་གནས་སར་

དང་སགས་ཌ་ར་ཌན་དན་གབ་གང་ཉ་འཁས་ས་གཞས་

ཆགས་གསར་འཛགས་ལས་དན་དང་འབལ་འབག་

ནས་འབར་ཉའ་བད་མའ་འག་འཛན་གས་འགན་ཁར་

ཞས། ཕ་ལ་ ༡༩༩༠ ཟ་ ༥ ཚས་ ༡༥ ནས་སར་ཡང་ལ་

ལ་བད་དན་དང་ས་ལན་གཅག་ལགས་ཀ་ལས་འགན་

ད་བས་གཞག་གནང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༩༢ ཟ་ ༨ ཚས་ ༡

ནས་གཞང་ཞབས་ས་ཚན་འགན་འཛན་ག་གནས་རམ་

ཐག་བས་གཞག་གས་ལས་འགན་རང་འཇགས། ཕ་ལ་

༡༩༩༣ ཟ་ ༦ ཚས་ ༣ ནས་དང་གཞན་ལས་རགས་

ཀ་གནས་རམ་ད་གནས་སར་དང་སགས་ལས་འགན་

རང་འཇགས་ཐག་བས་གཞག་གནང༌། ཕ་ལ་ ༡༩༩༦

ཟ་ ༦ ཚས་ ༡༢ ནས་ལས་འགན་རང་འཇགས་ཐག་

དང་ཆ་གཞན་པའ་གནས་རམ་ད་གནས་སར་གནང༌།

ཕ་ལ་ ༡༩༩༩ ཟ་ ༢ ཚས་ ༢༣ ནས་ཟང་འབལ་

དང་ཆའ་གནས་རམ་ད་གནས་སར་དང་སགས་ཧན་

སར་རབ་རས་གང་གཞས་ཆགས་ཀ་ས་གནས་འག་

འཛན་ད་གནས་ས་བས་གཞག་གནང་ཡད་ཀང༌། ལ་ལ་

ས་གནས་གས་ཚགས་དང་མ་མང་བཅས་ནས་ལ་ལ་

བད་སར་ད་བཞན་གང་ཅའ་ཆབ་སད་ཀ་གནས་སངས་

ཛ་དག་ཆ་ནས་རང་གནས་ཡང་བའ་བད་སག་ཞས་

བབས་ལ་དམགས་བསལ་དགངས་བཞས་ཀས་ཕ་ལ་

༡༩༩༩ ཟ་ ༥ ཚས་ ༡༡ ནས་ལ་ལ་ས་གནས་འག་

འཛན་ག་ལས་འགན་རང་འཇགས་བས་གཞག་གནང༌།

ལ་ལ་ས་གནས་འག་འཛན་ག་ལས་རན་རང་བད་མའ་

ས་གནས་ཁམས་ཞབ་པ་དང༌། ས་གནས་འས་བསའ་

འགན་འཛན་གཅག་ལགས་ཀ་ལས་འགན་ཡང་ཞས་

ཡད། ཕ་ལ་ ༢༠༠༠ ཟ་ ༩ ཚས་ ༡ ནས་ནང་སད་ལས་

ཁངས་ཀ་ཟང་དང་ད་གནས་སས་བས་གཞག་གནང༌།

ཕ་ལ་ ༢༠༠༡ ཟ་ ༧ ཚས་ ༢ ནས་ར་ས་གནས་འག་

འཛན་ད་གནས་སས་བས་གཞག་གནང༌། ཕ་ལ་ ༢༠༠༧

ཟ་ ༦ ཚས་ ༡༤ དང་ཆ་ལས་འཕར་ད་གནས་སར་

གས་ལས་འཁར་རང་འཇགས། ར་ས་ས་གནས་འག་

འཛན་ག་ལས་རན་རང་བད་མའ་ས་གནས་ཁམས་

ཞབ་པ་དང༌། ས་གནས་འས་བསའ་འགན་འཛན།

འཕགས་བད་མཛའ་འབལ་ཚགས་པའ་ཚགས་གཞན་

བཅས་གཅག་ལགས་ཀ་ལས་འགན་ཡང་ཞས་ཡད།

ཕ་ལ་ ༢༠༠༧ ཟ་ ༡༢ ཚས་ ༡༤ ནས་ནང་སད་ལས་

ཁངས་ཀ་ཟང་དང་ག་ལས་འགན་ཐག་གནས་སས་བས་

གཞག་གནང། ཕ་ལ་ ༢༠༠༨ ཟ་ ༥ ཚས་ ༢༡ ནས་

འཕད་བསན་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆ་ལས་འཕར་ག་ལས་

འགན་བས་གཞག་དང་འབལ་ཕ་ལ་ ༢༠༠༨ ཟ་ ༥ ཚས་

༢༣ ནས་འཕད་བསན་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆ་ལས་ཚབ་

ཀ་ལས་འགན་བས་གཞག་གནང༌། ཕ་ལ་ ༢༠༡༠ ཟ་ ༡

ཚས་ ༢༠ ནས་བད་གཞང་ཟས་གར་འགན་འཛན་ག་

ལས་འགན་ད་གནས་ས་བས་གཞག་གནང་། ལས་བད་

འདམས་བས་ལན་ཁང་ནས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་

༦ ནས་དང་ཡག་ཆན་མའ་གནས་རམ་ད་གནས་སར་

གནང་རས་འཕད་བསན་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆར་བས་

གཞག་གནང་བར་ཕ་ཟ་ ༣ ཚས་ ༡༣ ཉན་ནས་འཕད་

བསན་ལས་ཁངས་ཀ་དང་ཆའ་ལས་ཁར་ཞ་མས་དང༌།

ད་བཞན་བད་ཀ་ཟས་གར་ཚགས་པའ་འགན་འཛན་

ག་ལས་འགན་གཅག་ལགས་ཞ་མས་ཡན་པའ་ཐག་

པ་རམ་འཛགས་ཀ་ས་ཞ་ཉམས་མང་དང་ལག་བ་ཅན་

ཞག་ཡན།། །།

ཆས་བར་གསལ་བསགས།༄༅། །གངས་ལངས་རས་མད་རལ་བསན་རན་པ་ཆ་འཛན་སང་སལ་གསམ་གནང་མཁན་བསན་འཛན་ག་སས་ཆན་རམས་དང་མཁན་པ་སབ་དཔན། དག་བཙན་

འདས་པ་ར་མཚའ་སན་ལམ་ད། ར་བ་དག་ལན་པའ་སས་མཆག་སག་པ་ཐ་ཡན་ཡ་ཤས་དན་གབ་བསན་པའ་རལ་མཚན་གས་ཕགས་བསགས་བསངས་པའ་དབང་བར་

ནར་བའ་ཕང་བའ་བཀའ་དབང་རམས་བར་ལམ་དག་ལན་ཕགས་ལ་ཆས་དཀན་པར་བརན་བསན་རན་འཛན་སལ་ག་ས་ཞར་སན་སད་ཐག་ཆན་འཛན་སང་སལ་བའ་

ཆས་ཚགས་ནས་མཐན་སར་ཐག་གཙ་འཛན་ཐབ་བསན་བཟད་པ་རན་པ་ཆ་མཆག་དང་སར་བས་བག་ར་རན་པ་ཆ་རམ་གཉས་ནས་འཁན་རགས་བསན་པའ་གཙག་

རན་རག་དང་དཀལ་འཁར་ར་མཚའ་མངའ་བདག་དཔལ་ས་ས་གང་མ་བདག་ཁ་ར་ར་འཆང་ཆན་པར་རང་ནས་གསལ་བ་ཕར་ཚགས་ས་བཏབ་པ་བཞན་ཕ་ལ་ ༢༠༠༩

དང་ ༢༠༡༠ བཅས་པར་དབང་ཆན་རམས་རམ་གནང་བཀའ་དན་ཆ་བ་བཞན་བཀའ་དབང་ག་འཕ་རམས་རང་མན་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ལའ་ཟ་ ༤ ཚས་ ༥ ནས་ཕ་ཟ་ ༥ ཚས་

༣ བར་བས་ཀ་དཔལ་ས་ས་པའ་གདན་ས་འཕགས་ཡལ་ཌ་ར་ཌན་གཙག་ལག་ཁང་ད་བཀའ་དན་ཆ་རའ་བཀའ་བཞས་ཐབ་པ་བཞན་ཐགས་སང་དན་གཉར་ཅན་རམས་

ཀས་དགངས་འཇགས་མཁན་ཞའ་ཆས་བར་གསལ་བསགས་ས།། གསང་ཆས་ག་སག་ཞབས་ཞ་བ་ཟང་ནས་ཕ་ལ་ ༢༠༡༢ ཟ་ ༢ ཚས་ ༡༠ ལ།།

Page 44: sheja feb-march