shembja e murit të berlinit (klasa xib )

10
Fq 1 Rënia e murit të Berlinit XI B

Upload: baftjartabaku

Post on 07-Apr-2017

308 views

Category:

Education


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Fq 1

Rënia e murit të Berlinit XIB

Page 2: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Fq 2

Rënia e murit të Berlinit XIB

Page 3: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Fq 3

Muri i Berlinit, historia e një barriere që ndau dy

botë

Në bazë të Marrëveshjes së Jaltës së vitit 1945, forcat aleate që fituan Luftën II Botërore e ndanë Gjermaninë në katër zona: atë amerikane, britanike, franceze dhe sovjetike.

Rreth 160 km brenda zonës sovjetike ndodhej kryeqyteti gjerman, Berlin. Qyteti ishte i ndarë në katër pjesë, të kontrolluara nga katër palët që kontrollonin Gjermaninë.

Me kalimin e viteve, filluan të shfaqen tensione mes sovjetikëve dhe aleatëve perëndimorë. Në 1949, zona perëndimore e Gjermanisë u shkëput nga autoritetet komuniste që kontrollonin Gjermaninë Lindore dhe kishin nën administrim zonën përreth Berlinit.

Nga arkiva historike thuhet se :

Berlini, i cili ndodhej brenda zonës sovjetike, pak a shumë si Kali i Trojës, filloi të shihej nga sovjetikët dhe aleatët e tyre komunistë në Gjermani si një simbol i kapitalizmit dhe mënyrës perëndimore të jetesës në këtë mjedis shtypës që kishte krijuar Blloku Sovjetik”. Gjithashtu për këtë arsye u krijua një vijë kufitare mes

Gjermanisë Lindore dhe asaj Perëndimore.

“Në fakt në vitin 1952 ekzistonin kufij të fortifikuar, pra mund të të qëllonin nëse përpiqeshe të kaloje nga Lindja në Perëndim. Por në Berlin, për shkak të statusit të veçantë të qytetit si zonë e kontrolluar nga ushtria, edhe pas krijimit të dy shteteve gjermane, megjithëse ekzistonin pika të kontrollit kufitar, njerëzit mund të kalonin lehtësisht nga Lindja në Perëndim”.

Nga viti 1949-1961, Gjermania Lindore humbi 2.5 milionë njerëz që largoheshin drejt Gjermanisë Perëndimore nga një popullatë prej 17 milionësh.

Rënia e murit të Berlinit XIB

Ushtar dhe tanket sovjetike pas luftimeve të fundit në Berlin më 1945 pas dorëzimit të forcave Gjermane.

Page 4: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Fq 4

“Faktikisht qeveria gjermano-lindore dhe sovjetikët e kuptuan nga mesi i viteve 1950 se vendi po vuante nga një hemorragji vdekjeprurëse. Elementët më të aftë dhe më krijues po

largoheshin drejt Perëndimit. Diçka duhej bërë”.

Udhëheqja e Gjermanisë Lindore arriti në përfundimin se e vetmja mënyrë për të penguar eksodin drejt Perëndimit ishte ngritja e një barrierë fizike që ndante Berlinin Lindor nga ai Perëndimor.Më 12 dhe 13 gusht 1961, tonelata me lëndë drusore, 700.000 ton çelik blloqe betoni dhe tel me gjemba u sollën në Berlinin Lindor. Fillimisht vendosën tel me gjemba për të bllokuar rrugë që kalonin nga Berlini Lindor në atë Perëndimor. Vendosën blloqe betoni dhe roje disa metra nga njëri-tjetri, të cilët ruanin punëtorët që po ngrinin barrierën. I gjithë procesi u realizua për 12 orë. Të dielën në mëngjes, më 13 gusht 1961, banorët u zgjuan dhe pane që ishte ngritur një barrier , e cila ende nuk kishte formën e murit, por ishte një gardh me tela me gjemba, që nuk lejonte kalimin e makinave për në anën tjetër.

Ngritja e gardhit ndau brenda një nate familje, lagje dhe miq në Berlin. Historianët thonë se pas afro një jave u ngrit muri, në jug të Portës së Brandenburgut. Kur u përfundua, muri ishte 43 km i gjatë në Berlin dhe mbi 110 km kur kalonte përmes dy Gjermanive. U ngritën mbi 300 kulla vrojtimi, zona të minuara , zona me qen , transhe antitank për pengimin e tankeve , përfocime dytësore për pengimin e goditjes me makina dhe u vendosën roje me armë.

“Ishte një tragjedi e madhe e kohës. Shkatërroi shpresa, shkaktoi fobi, zhgënjim, një ndjenjë mbytëse të humbjes së lirisë. Ata që s’e kanë përjetuar, e kanë shumë të vështirë ta kuptojnë”.

Gjatë dekadave që pasuan, gjermano-lindorët vazhduan përpjekjet për të kaluar në Perëndim me metoda të ndryshme: disa kapërcenin murin, disa hapën tunele të nëndheshme. Shanset e suksesit ishin të vogla, por historian thotë se njerëzit ishin të gatshëm të bënin sakrifica maksimale për shpresën e një jete më të mirë përtej Murit të Berlinit.

Muri i BerlinitMuri i Berlinit (gjermanisht Berliner Mauer) u

ndërtua më 13 gusht 1961 dhe u shkatërrua më 9

Rënia e murit të Berlinit XIBFillimi i punimeve për ndërtimin e Murit të

Berlinit. – në Gusht 1961

Ushtar sovjetik , në përpjekje për të ndaluar njerëzit që të kalonin murin gjatë ditëve të ndërtimit

Punimet kryhen nën vëzhgimin e vazhdueshëm të forcave ushtarake

Page 5: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Fq 5

nëntor 1989 edhe pse sot këtij shkatërrimi i kanë mbijetuar disa segmente. Ai u ndërtua nga qeveria komuniste e Gjermanisë Lindore nën komandën e Moskës , për të parandaluar kalimin e mundshëm të emigrantëve nga blloku lindor në Perëndim. Ishte një barrierë prej betoni e lartë gati 3 metra dhe përshkonte gjithë Berlinin duke e ndarë më dysh për 28 vjet. Në të bënin pjesë dhjetëra kulla vrojtimi dhe dyer kalimi, përfshi edhe të famshmen "Pikëkalimi Çarli". Konsiderohej si linja e hekurt midis dy botëve të kundërta

përgjatë gjithë kohës së luftës së ftohtë. Shkatërrimi i tij shënoi fillimin e të çarës së parë të komunizmit në Evropë.

Por si filloi të shembej muri i

Berlinit?Deri në shtator të vitit 1961, vetëm nga

forcat gjermanolindore ushtarake të sigurisë që ruanin murin , dezertuan rreth 85 vetë drejt Berlinit Perëndimor përfshirë edhe avionë ushtarakë me pilotët të cilët nuk nguruan të fshihnin edhe familjet e tyre në avionët e luftës , por dhe përveç tyre , sigurisht, pati shumë përpjekje nga civilët , nga ku numri i atyre që ia dolën me sukses ishte 216, nga 400 raste përpjekjesh të konstatuara zyrtarisht.

Të paharrueshme në mendjet e njerëzve në mbarë botën do të mbeteshin fotot e njerëzve që hidheshin nga shtëpitë e tyre në rrugë, e sidomos ajo e policit të forcave të mbrojtjes së kufirit, të riut gjerman, Conrad Schumann në rrugën “Bernau”. Reagimet e aleatëve e të gjermano-perëndimorëve Konrad Adenauer bëri thirrje në të njëjtën ditë me anë të radios, që popullsia të ruante qetësinë dhe iu bashkua një qëndrimi relativisht të butë, konform qëndrimeve zyrtare të fuqive aleate, të cilat duket se ishin plotësisht të papërgatitura për një hap të tillë nga sovjetikët.

Fakte që çuan deri në rënien e murit famëkeq të Berlinit .1. Një anëtar i Byrosë Politike Gjermanisë Lindore Gunter Schaboëski më 9 nëntor të vitit 1989

gabimisht njoftoi se Lindore gjermanët do të lejohen të kalojnë në Gjermaninë Perëndimore në fuqi menjëherë , sipas Radios Kombëtare Publike , duke i hapur qeverisë aktuale një telash të math .

Rënia e murit të Berlinit XIB

Pakënaqësia në rritje e gjermanëve që ishin në të dyja anët e murit si asaj perëndimore dhe lindore

Page 6: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Hapja e të çarave rreth murit

Fq 6

2. Çfarë bota pa si Muri i Berlinit ishte në të vërtetë një prej pengesave konkrete duke e quajtur atë "rrip të vdekjes" në mes që përfshinte kulla vrojtimi, llogore, shkon deri aty sa vendosën qentë për të rritur masat e sigurisë , drita të fuqishme të vrojtimit dhe mitrajlozët që shoqëronin lëvizjet e qytetarëve .

3. Një eksod masiv i gjermanolindorëve në Gjermaninë Perëndimore filloi gati 15 vjet para Muri i Berlinit që u ndërtua në vitin 1961. Në fakt, aq shumë u larguan saqë Gjermania Lindore ka humbur një të gjashtën e popullsisë së saj , sipas në faqen e internetit Memorial i Murit të Berlinit .

4. Presidenti amerikan John Kennedy vizitoi në verën e vitit 1963, jo shumë kohë para vrasjes së tij në nëntor ku ai tha në një fjalim zgjimi se “Berlini mund të ndihmojë që bota të kuptojë ndarjen mes botës komuniste dhe botës jo-komuniste”.

Në vitin 1987, presidenti amerikan Ronald Reagan sfidoi liderin rus, Mihail Gorbaçov për "rrëzimin poshtë të këtij muri" gjatë një fjalimi në qershor të vitit 1987 afër murit. Kur Bill Klinton vizitoi në vitin 1994 Gjermaninë , ai i tha turmës që përbëhej nga berlinezët, "Ju keni dëshmuar se nuk mur që mund të përmbajnë përgjithmonë larg lirisë."

5. Në korrik të vitit 1988 zhvillohet një koncert nga Bruce Springsteen në Berlinin lindor që i bëri të ditur qytetarëve të mos pajtoheshin me këtë mur por të ngriheshin dhe ta shembnin , ku këngëtari tha këto fjalë :"Unë kam ardhur për të luajtur Rocken' roll për ju me shpresën se një ditë të gjitha pengesat do të jenë prishur."

Një pakënaqësi e madhe u përhap në popull dhe kështu në 9 nëntor të vitit 1989 shënon rënien e Murit famëkeq të Berlinit . Ku në mesnatën e asaj dite , udhëheqësit komunistë të Gjermanisë lindore dha leje për portat përgjatë Murit që tëishin hapur si rezultat i ditëve të protestave massive . Pas dekadave të ndarjes , Nga ana e berlinezëve të lindjes u rritën brohoritjet dhe thirrjet e gëzimit ku dhe u përshëndetën nga berlinezët e Perëndimit në anën tjetër të murit . Turmat në urrenjtje e sipër të shoqëruar me një mallëngjim , menjëherë filluan të ngjiten në majëtë murit dhe të shkatërrojnë segmente e murit me sende të forta duke hapur të çara në disa segmente.

Efektet e shkatërrimit të Murit të Berlinit

Rënia e murit të Berlinit XIB

Page 7: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Ushtar kufiri gjermano-perëndimor në tentativë për të tërhequr të afërmit e tijë nga Berlini Perëndimor

Banor i cili shfrytëzon rastin për të përshëndetur të afërmit e tijë matanë murit

Përjekje për të kaluar murin

Njerëz të bashkuar

Fq 7

Shkatërrimi i Murit të Berlinit ka ndryshuar jetën e shumë njerëzve . Familjet ishin të ndara, kur Muri i Berlinit u ndërtua, kështu që të gjitha familjet që ishin ndarë u bashkuan përsëri kur muri u rrëzua poshtë. Njerëzit ishin gjithashtu të lirë për të udhëtuar në Lindje ose në Gjermaninë Perëndimore, pa pasur probleme dhe duke pritur për javë të tëra që të kalonin . Shkatërrimi gjithashtu krijoi unitetin mes Gjermanisë Lindore

dhe asaj Perëndimore. Disa njerëz ishin kundër vendit duke u bashkuar, por shumica e njerëzve dëshironte muri që do të rrëzohej poshtë. Shumica e

njerëzve mendonin se nëse Lindja dhe Perëndimi i Gjermanisë bashkoheshin , ky bashkim do të krijonte një paqe në mesin e njerëzve.

Rënia e murit të Berlinit XIB

Page 8: Shembja e Murit të Berlinit (klasa XIB )

Fq 8

Punoi : Baftjar

Tabaku Gjimnazi “Mustafa Kemal Ataturk” Pajovë

Rënia e murit të Berlinit XIB